HM UHk Enwwt' Derç/S' 4/2005

Eskişehir, Kütahya, Afyonkarahisar İlleri 2004 Yılı Arkeolojik Envanteri ve Yüzey Araştırması

Taciser TÜFEKÇİ SİVAS*/ Hakan SİVAS*"

ANAHTAR SÖZCÜKLER / KEYWORDS Frig yerleşmeleri. Frig koya mezarı, tümüiüs. nekropol, adak ve mezar steHefi, kale, höyük Phrygian settlements, Phrygian rock cut tomb, tumulus, necropolis, votive and sepulchral steles, fortress, mound

ÖZET/SUMMARY Klasik Devirde "Phrygia Fpiktetos" olarak According to data revealed by archaeological isimlendirilen araştırma sahası, arkeolojik kazı excavation and field survey, the survey area ve yüzey araştırmalarından elde edilen sonuç­ which was called Phrygia Epictetos in the lara göre tarih öncesi çağlardan itibaren iskân Classical Period, has been inhabited since edilmeye başlamıştır. prehistoric periods. Bölgede 2002 yılından bu yana TÜBA- In 2004, the survey activity was focused ma­ TÜKSFK Türkiye Kültür Envanteri kapsamında inly on the districts of Alpu, Sivrihisar, Beyli- sürdürdüğümüz arkeolojik kültür varlıkları en kova, Mihalıççık, Mahmudiye, Seyitgazi and varıter çalışmalarına 2004 yılında da devam Han in the province of Eskişehir and in the edilmiş; arazı çalışmalarında Eskişehir'in mer­ central district of the province of Kütahya. As kez, Alpu, Sivrihisar, Beylskova, Mihalıççık, a result, 62 villages in the province of Eskişe­ Mahmudiye, Seyitgazi ve Han ilçelerinde 62, hir and 4 villages in the province of Kütahya Kütahya'nın merkez ilçesinde ise 4 köy ince­ were surveyed. During the field work, not lenmiştir. Bu çalışmalar sırasında Bizans ve only many fortresses, open settlements, nec­ Roma devirlerine ait malzeme veren kale, düz ropolises with rock cut tombs, tumuli, marble yerleşme, kaya mezarlarından oluşan nekro- votive and sepulchral steles bearing inscripti­ pol alanları ve tümü/üsler, çok sayıda yazıtfı ve ons and reliefs dating to Byzantine and Ro­ kabartma bezemeli mermer mezar ve adak man periods, but also Phrygian rock cut mo­ steti. Demir Çağına tarihlenen Frig kaya anıtla­ numents and settlements were recorded. On rı ve yerleşmeleri tarafımızdan belgelenmiştir. the other hand, quantities of pottery frag­ Ayrıca, literatürden bilinmeyen 13 höyük ile ments were collected on 13 previously unre­ daha önce literatüre geçmiş 30 höyük ziyaret corded, and 30 known mounds in the region

' Doç. Dr. Taciser TÜFEKÇİ SİVAS (Proje Yürütücüsü!/ Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bolümü ESKİŞEHİR " Yrd. Doç Dr. Hakan SİVAS JProje Yürütücü Yardımcısı). Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü ESKİŞEHİR

rUBA-KED 4/30Q5 33 Tacıser TÜFEKÇİ SİVAS/'Hakan SİVAS

edilerek üzerlerinden malzeme toplanmıştır Our survey has demonstrated that the des­ truction of the mounds, open settlements and Araştırmalarımız höyüklerde, ören yerlerinde necropolises by illegal diggings are gradually ve nekropof alanlarında kaçak kazıların her ge­ increasing from day to day in the region. çen yıl giderek arttığını, tahriplerin onarılamaz boyutlara ulaştığını göstermiştir.

GİRİŞ TÜBA TÜK5EK Türkiye Kültür Envanteri Projesinin lışmamızın diğer önemli amacı olmuştur. ilke ve yöntemleri doğrultusunda 2004 yılında yapı- ;an arkeolojik befgeleme çalışmaları. Kültür ve Tu¬ ÇALIŞMANIN YÖNTEMİ rİzm Bakanlığı Kültür Varlıkları vs Müzeler Genel Müdürlüğünün izni ile 2001 yılından itibaren Eskişe­ YÖNTEM hir, Kütahya ve Afyonkarahisar İllerinde devam etti­ ğimiz arkeolojik yüzey araştırmaları ile eş zamanlı 23 Ağustos -17 Eylül 2004 tarihleri arasında gerçek olarak 23 Ağustos • 17 Eylül 2004 tarihleri arasında leştirilen belgeleme ve envanter çalışması, arazide gerçekleştirilmiştir. ve depoda iki ayrı ekip taralından eş zamanlı olarak yürütülmüştür. 2004 yılı arazi çalışmalarına. Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Bu yıJ (2004) için Eskişehir ve Kütahya illeri İle sınır­ Doç. Dr. Taciser T. Sivas (proje yürütücüsü). Tarih landırdığımız arazi çalışmaları, beş kişilik ekip tara­ Bölümü Eskiçağ Tarihi Anabilim Dah Başkanı Yrd. fından sürdürülmüştür. Çalışmalarda, ulaşım şahsı­ Doç, Dr. Hakan Sivas (praje yürütücü yardımcısı). mıza ait binek tipi bir araçla sağlanmıştır. 2002 ve Arkeoloji Bölümü öğretim elemanları Öğr. Gör. Yu­ 2003 yılı çalışmalarından farklı olarak 2004 yılında, suf Polat ve Arş. Gör. Rahşan Tamsü, Arkeoloji Bö­ yoî bağlantılarının elverdiği ölçüde Eskişehir il mer­ lümü yüksek lisans öğrencisi, arkeolog Melike Kav- kezine en yakın köylerden en uzak köylere doğru lakoğlu. arkeolog Sinem Türkoğlu ile Kültür ve Tu­ araştırma sahası genişletilmiştir. Buna bağlı olarak, rizm Bakanlığı temsilcisi olarak Kültür Varlıkları ve başlangıçta, gün sonunda konaklamak için Eskişe­ Müzeler Genel Müdürlüğü uzmanlarından Arkeolog hir'e dönülmüş, daha sonraları köy konaklarında ve Zeynep Karakoyun katılmıştır. Araştırma iznini veren ilçe belediye misafirhanelerinde kalınmıştır. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne, Çalışmalar sırasında arkeolojik kültür varlığı kapsa­ projemizi destekleyen Anadolu Üniversitesi Bilimsel mına giren ören yeri. kale, höyük, nekropol, lümülüs, Araştırma Projeleri Komisyonu Başkanlığına (proje kaya mezarı gibi taşınmaz arkeolojik kültür kalıntıları­ no: 040826), arazı ulaşım giderlerimizi maddi olarak nın yanı sıra devşirme olarak avlu ve ev duvarların­ destekleyen Kavlakoğlu AŞ, elektrik mühendisi Sa­ da, çeşmelerde, merdivenlerde, günümüz mezarlık­ yın Hüseyin Turudoğlu ve E. Kd. Yzb- Mehmet Tam- larında kullanılmış olan çok sayıda mimari mermer sü'ye en içten teşekkürlerimizi sunarız. parça, adak ve mezar stelinin küresel konumu GPS {Global Positioning System! aygıtı ile belirlenmiş; 2001 yılında başladığımız araştırmalarımızın öncelik­ her eserin genel ve ayrıntı olmak üzere renkli negatif, li amacı Eskişehir, Kütahya ve Afyonkarahisar il sı­ dijital ve saydam fotoğrafFan çekilerek görsel belge­ nırları içinde, 19. yüzyılın başlarından itibaren gez­ lemesi yapılmış, envanter bilgileri TUBA-TUKSEK ar­ gin ve araştırmacıların ilgi odağı olan Dağlık Frigya keolojik kültür varlıkları envanter formlarına Bölgesinin dışında kalan sahada. Frig yayılımı ve kaydedilmiştir. Zamanın kısıtlı olması nedeni ile ön­ yerleşim dokusunun saptanması; bölgede Frig kül­ celikli olergk araştırma konumuzu oluşturan Frig kül­ türünün yaratılmasında etkili olan daha eski kültür­ tür kalıntılarının ölçekli plan ve çizimleri yapılmıştır. ler ile Frig kültürünün, daha sonraki dönemlerde Arazide sistematik olarak toplamış olduğumuz yüzey bölgede devam eden etkilerinin araştırılmasıdır. Ça­ bulguları, ertesi gün araştırmaya çıkmadan önce de­ lışmalarımız sırasında höyüklerde, ören yerlerinde, poda çalışan ekip üyelerine teslim edilmiştir. nekropol alanlarında ve kaya anıtlarında kaçak kazı­ ların neden olduğu onarılamaz boyutlara ulaşan tah­ Yüzeyden toplanan arkeolojik malzeme, Anadolu ribata üzülerek tanık olduk. Bu nedenle, 2002 yılın­ Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü la- dan itibaren TÜBA-TÜKSEK Türkiye Kültür Envan boratuvarında. bu çalışma için tahsis edilen mekân­ teri Projesi çerçevesinde araştırma sahasındaki her da iki aşamalı bir program çerçevesinde değerlendi­ türlü arkeolojik kültür kalıntısının en azından rilmiştir. Bu çalışmalarda, öncelikli olarak yüzey bu­ TÜBA'nın hazırladığı arkeolojik envanter sistemine luntularının temizlenmesi, üzerlerinin yazılması, sı­ göre belgelenerek gelecek kuşaklara aktarılması ça­ nıflandırılması ve fotoğraf çekimleri gerçekleşti ril

34 TÜBA-KED 4/21X1^ Eskıseti". Kvisriya Afyt••>• 10e" 2004 Y>i> Aıkeakıpk Ewten ve Yurey Aıa$urmas<

miştir. Daha sonra, müzeye teslim edilecek envan- Çağı 3, MO 2. binyıl ve MO 1. hinyılg ait çanak çöm­ lerlik ve etütlük küçük buluntuların kağıt üzerine çi­ lek parçalan toplanmıştır. zimleri yapılmış, buluntu kartları ve bilgi fişleri hazır­ Karaluzla nekropol alanında temizlik çalışmaları lanmıştır. İkinci aşamada ekibe Anadolu Üniversite­ sonrasında herhangi bir kaçak kazının olmadığı göz­ si Arkeoloji Bölümü öğrencileri Gûlşah Gümüş. Ya­ lemlenmiştir. Buna karşılık, nekropol alanının yakla­ şar Yedidağ, Zeynep Aytûre, Ali Osman Gûneşer ve şık 600 m doğusunda, Kozkaya-Sulukaraağaç yolu­ Mural Erdoğan'ın katılımı ile arazide tutulan günlük nun sağındaki engebeli arazide kaçak kazılar ile orta­ raporlar ve envanter formları bilgisayar ortamına ya çıkartılmış iki adet dromoslu oda mezar fenv. no: geçirilmiş, fotoğraf ve saydamlar taranarak yine İ24.A3.115; 124.A3.116/ lev. 2: res 2} saptanmıştır. bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Ayrıca, ber bir ören Karatuzla nekropolûndeki mezarlar ile aym yapım yeri. höyük veya yapı için, kağıt üzerine çini tekniğine sahip olan bu mezarların yanı sıra yüzeyde mürekkepli kalemlerle yapılan çizimlerinin, fotoğraf dağınık olarak görülen düzgün kesilmiş iri blok taş lannın ve envanter formunun yer aldığı arşiv dosya­ lar, Karatuzla nekropol alanının bu yöne doğru ge­ ları hazırlanmıştır. Bu dosyalar, her bir buluntunun nişlediğini veya bu kesimde ikinci bir nekropol alanı­ ait olduğu İl, İlçe ve köy bilgilerine göre oluşturulan nın varlığım işaret etmektedir. buluntu yeri klasörlerinde eser türlerine göre ayrı gruplar halinde bir araya getirilmiştir Buluntu yeri Kozkaya köyünün çevresinde devam eden araştır­ klasörleri ile birlikte sistematik saydam ve negatif malarda İse köyün yaklaşık olarak 1 km kuzeydoğu­ film arşivleri de hazırlanmıştır. sunda bir bölümü tarla olarak sürülmüş olan geniş düz arazide Demir Çağına, Hellenistik. Roma ve Bi­ zans devirlerine ait çok miktarda çanak çömlek par­ AYRINTILI ANLATIM çası ile bir adet envanterlik nitelikte taş keski bulun­ Bölgede 2002 yılından bu yana TÜBA-TÛKSEK Tür­ muştur. kiye Kültür Envanteri Projesi kapsamında sürdürdü­ Kuzeydoğu yönünde Yakakayı, Beyazallın (SepetçiJ ğümüz arkeolojik kültür varlıkları envanteri çalışma­ ve Kozlubel (Margı) köylerindeki araştırmalarda, köy larına (Tüfekçi Sivas ve Sivas 2003: 2-32; Tüfekçi Si­ evleri, cami ve bahçe duvarlarında devşirme malze­ vas ve Sivas 2004: 101-1191 2GÜ4 yılında da devam me olarak kullanılmış olan Roma Devrine ait kabart­ edilerek, Eskişehir merkez ilçe, Alpu, Sivrihisar, Bey- ma bezemeli ve yazıtlı çok sayıda mermer adak steli. likova, Mihalıççık, Mahmudiye, Seyitgazi ve Han il­ sunak taşı, sütun başlığı belgelenmiştir (lev 2: res. 3). çeleri (lev. 1; şek. 1} ile Kütahya merkez ilçe köylerin­ de belgeleme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Beyazallın (Sepetçi) köyünün yaklaşık olarak 1800 m güneybatısında, Yakakayı-Beyazaltm karayolunun Eskişehir'in merkez ilçesi köylerindeki solunda, yola 300 m mesafede bir höyük saplanmış­ tır. Yöre halkının "Çoban Höyük" olarak isimlendirdi­ araştırmalar ği yerleşme, 200 m çapında. S m yüksekl iğ indedir Eskişehir'in merkez ilçesinde kuzey ve kuzeydoğuda (env. no: I25.A3.15/ lev. 2: res. 4). Höyüğün üzeri ve Kozkaya. Yakakayı, Beyez Altın {Sepetçi}, Kozlubel etekleri yoğun tarımsal faaliyetler nedeniyle tahrip (Margıf; doğu ve güneydoğuda KaracahÖyûk, Yörük- olmuştur. Üst kısmında kaçak kazı çukurları vardır. karacaören, Imişehir, Türkmentokat ve Kalkanlı köy­ Yüzeyden İlk Tunç Çağı çanak çömlek parçaları top­ lerinde araştırmalar sürdürülmüştür. lanmıştır.

Koz kaya köyü. Eskişehir'in 8 km kuzeyinde yer al­ Kozlubel (Margı) köyü. Beyaz Altın {Sepetçi) köyü­ maktadır. Köyün yaklaşık 1600 m kuzeybatısında, nün 5 km doğusundadır. Köyün 4.5 km güneyinde Kevacık köyü ile sınır oluşturan Karatuzla Mevkiinde Margı Höyük {env. no: İ25.A3.13) yer almaktadır (Efe kaçak kazılar İle tahrip edilmiş olan Hellenistik Devir 1996: 133). S0 m çapında, 5 m yüksekliğindeki nekropolü bulunmaktadır. Burada, bizim de heyet höyüğün batı kesimde kaçak kazı çukurları vardır. üyesi olarak yer aldığımız Dorylaion (Şarhöyük) kazı Etekleri tarım arazisi olarak kullanılmaktadır. Yüzey­ ekibi tarafından Kültür ve Turizm Bakanlığının İzni den ve sürülen tarlalardan ilk Tunç Çağma ait çok ile 2002 yılında bir temizlik çalışması gerçekleştiril­ miktarda malzeme toplanmıştır. miştir İM. Darga et al. 2003: 49-52). 2004 yılı araştır­ ma sezonunda nekropolün ait olduğu yerleşim yeri­ Karacahöyük, Yörükka raca ören. Imişehir. Türkmen­ ni saptamak üzere Kozkaya çevresinde yüzey araştır­ tokat ve Kalkanlı köylerinde, deha önceki yıllarda T. ması yapılmıştır. Bu araştırmalarda, ilk olarak köyün Efe tarafından incelenmiş olan ve Frig malzemesi yaklaşık 2000 m güneyinde yer alan ve daha önceki veren höyükler İle çevreleri araştırılmıştır. yıllarda ProL Dr. Turan Efe tarafından ziyaret edilen Karecahöyük köyü, Eskişehir'in 7 km doğusundadır. Kozkaya (Kumbağj Höyük (env. no: İ2&.A3.12 } İnce­ Köyün içinde, bir höyük bulunmaktadır (env. no: lenmiştir (Efe 1993: 347). 150 m çapında, 15 m yük­ İ25.A3.14/lev 2: res. 5). Karacahöyük yerleşmesi. 150 sekliğindeki höyüğün (lev. 2: res. 1) zirvesinde çok m çapında, 17 m yüksekliğindedir (Efe 1995: 253). fazla derin olmayan bir tahribat çukuru vardır. Höyü Güney yönünde iş makineleri ile açılmış olan bir yol, ğün üzerinden ve eteklerinden az miktarda İlk Tunç höyüğün tepesine kadar çıkmaktadır. Konisi tıraşfan-

35 Tease' TÜFEKÇİ SİVAS/Hatan SİVAS

mıştır, halı kesiminde askeri birlik tarafından beton zarlığı olarak kullanılmaktadır (lev. 3; res. 11). bir siperlik inşaa edilmiş ve çukurlar açılmıştır. Üze­ Türkmentokat köyü, Imişehir'in 2 km güneydoğusun- rinden MO 2. binyıl. Frig ve Bizans Devri çanak çöm­ dadır. Köyün güney çıkışında, köyle aynı adı taşıyan lek parçalan toplanmıştır. bir höyük (env. no: İ25A3 16) yer almaktadır (Efe Yörük karaca ören köyü Eskişehir'in 17 km güneydo­ 1995: 2521. 70 rn çapında, 3 m yüksekliğindeki höyük ğusunda yer almaktadır. Ekibimiz ilk kez 2001 yılı üzerinden az miktarda Itk Tunç Çağı malzemesi top­ araştırma döneminde bu köyü ziyaret ederek köyün lanmıştır. Türkmen tokat '

Imişehir köyü, Yörükkaracaören'in 5 km güneyinde- Kuzeyde. Ankaya köyünde sürdürülen çalışmalarda, dir. Köyün hemen batı çıkışında Imişehir Höyüğü köyün yaklaşık olarak 200 m kuzeybatısında "Kale (env- no: İ25.A3.25) yer almaktadır (Efe 1995: 252). Yeri" olarak adlandırılan mevkide bir Ortaçağ kalesi Höyük, 95 m çapında, 10 m yüksekliğindedir. Çevre­ (env. no: İ26.A3.60) saptanmıştın Kayalık bir tepede si duvar ile çevrili olan höyük günümüzde köy me­ kurulmuş olan kalede, orta ve küçük boy taşlarla

36 TUBA-KED fl/2005 EfkıfeTı*. Kvlehya. Atyunk&afin*ı l*tm 2004 Ytit A/keotoj/t Envmtetı ve Yüzey Atastmias*

örülmüş oval sur sistemi yer yer bir kaç taş sırasına Güneyi düz ovaya hâkimdir. Doğu ve kuzey kesimin­ kadar korunmuştur (tav. 4: res. 16). Yüzeyden yeşil de kaçak kazı çukurları vardır. Bu kesimde Klasik ve sırlı ve sırsız çanak çömlek parçaları toplanmıştır. Hellenistik devirlere ait çanak çömlek parçalan bu­ Köyün yaklaşık olarak 1 km kuzeydoğusunda Har- lunmuştur. 2004 yılında, yerleşmenin özellikle gü­ manyeri Mevkiine kaydırılan araştırmalarda, ana ka­ ney kesiminde çalışmalar yoğunlaştırılmıştır. Bu ke­ yaya oyulmuş bir üzüm presi (env. no: İ26.A3.61I ve simde, zirveden ova seviyesine kadar devam eden iş makinesi ile açılan tarla yolunun kenarında tahrip derin yarıklar ve güneybatı kesimde yukarıdan yu­ edilerek parçalan etrafa dağılmış pilhos'\ar belge­ varlanmış, kabaca düzeltilmiş büyük taş yığınları lenmiştir dev 4 res I7L Çevredeki sürülmüş arazi­ vardır. Yarıklarda çok miktarda Frig gri çanak çömlek den de Ortaçağ çanak çömlek parçaları toplanmıştır. parçası (lev. 5: res. 23), boyalı çatı kiremidi parçalan ve üzeri kabartma bezemeli pişmiştoprak kaplama Karacaörsn köyü, Arıkaya'nın 14 km kuzeyinde yer levhası parçalan bulunmuştur (lev. 6: res. 24). Gü­ almaktadır. Köyün yaklaşık olarak 1 km güneyinde, neybatı yönündeki taş yığınları isa bu atanda büyük ormanlık arazide Yapraklı Mevkiindeki incelemeleri­ yapı gruplarının varlığına işaret etmektedir. mizde kaçak kazılarla ortaya çıkartılarak parçalanmış mezar stellerinin bulunduğu Roma Devri nekropol Doğu yönünde Doğray köyünde gerçekleştirilen elanı saplanmıştır (env. mj: I26.A3.62/lev 4 res 18). araştırmalarda elde edilen veriler, burasının Eskiçağ Geniş bir alana yayılan nekropol de. henüz kaçak ka­ boyunca önemli bir yerleşim merkezi olduğunu gös­ zılarla tahrip edilmemiş mezarlar bulunmaktadır termiştir. Köyün 1.3 m kuzeybatısında. Göl Mevkiin­ üev. 4: res. 19). 8u mezarların üzeri kalın vs ağır, dik­ de Doğray Höyüğü (env. no: I26.A3.74/ lev. 5: res. 25) dörtgen mermer plakalarla kapatılmıştır. Plakaların yer almaktadır. Höyük, Beyi i kova-Doğ ray karayolu­ ortasına büyük dikdörtgen bir yuva ya da küçük çu­ nun kuzeyinde, yola 20 m mesafededir. 4DD rn x 250 kurlar açılmıştır [lev. 4. res. 201. m boyutlarında. 19 m yüksekliğinde oval bir höyük­ tür. Kuzeybatı kesimi konglomera oluşum üzerine Doğu yönünde Bozan beldesindeki araştırmalarda oturmaktadır. Kuzey ve doğusundan Porsuk Nehri Bozan'm 2.5 km kadar güneybatısında Büyük Höyük/ akmaktadır. Yüzeyinden ve özellikle güney yamaç­ Bozan Höyük (env. no: İ2G.A3-591 üzerinden malze­ ta rdan bol miktarda çanak çömlek parçası toplan­ me toplanmıştır (Efe 1996:135). Bu yerleşme. 162 m mıştır. Bunlar içinde Frig gri malzemesi çoğunluğu çapında, 15 m yüksekliğindedir. Doğusunda büyük oluşturmaktadır (lev. 5: res. 26), Ayrıca, MÖ 2. binyıl bir tahribat çukuru vardır. Toplanan malzeme Klasik ve Klasik Devir çanak çömlek parçalan da vardır. Devir özellikleri göstermektedir. Çevrede devam eden araştırmalarda, höyüğün 600 Eskişehir'in Beylikova ilçesine bağlı köylerdeki m güneyinde Karabayjr/ Bağlar Mevkiinde toprak al­ araştırmalar tında kayaya oyulmuş mezarların bulunduğu geniş Beylikova ilçesinde kuzey ve kuzeydoğu yönünde bir nekropol alam (env. no: 126.A3.67) saptanmıştır. Aşağıdudaş, Emircik ve Aşağı Iğdeağacı. batı yönün­ Kaçak kazılar ile tahrip edilmiş olan 4 mezarda yap­ de Parsibey. doğu ve güneydoğu yönünde Doğray, tığımız incelemeler, bunların dromoslu oda mezarlar Yalmlı, İmikler, Okçu, Halil bağı ve Yeniyurt köyleri olduğunu göstermiştir (env. no: İ2S-A3-68; 126 A3.69: araştırılmıştır. Bu köylerden Aşağıdudaş. Parsibey, İ26.A3.70; İ26.A3.71/lev 6: res 27i. Dromosun geri­ İmikler, Okçu. Aşağı Iğdeağad ve Yeniyurt köylerin­ sindeki mezar odasının girişi, dikdörtgen ya da kare de araştırmamızın kapsamına giren bir buluntuya bir kapak taşı ile kapatılmışın. Dromos küçük boy rastlanmamıştır. taşlar ile doldurulduktan sonra üzeri ağır, yassı, yekpare bir taş ile örtülüp 0.40-0.50 m kalınlığındaki 2001 yılında da incelediğimiz Emircik köyü. Beyliko- toprak tabakası altına gizlenmiştir. va'nm 5 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Köyün içinde yapılan çalışmalarda bir evin bahçesinde ve Nekropol alanının yaklaşık olarak 600 m doğusunda, samanlığında mermer kabartmalı ve yazıtlı mezar Doğray Höyüğünün 900 m güneyinde. Delik Tepe stelleri ile kırık sütun gövdeleri belgelenmiştir (lev. 5: olarak adlandırılan mevkide ise ene kayaya oyulmuş ıes. 21). Köyün 1.3 km kuzeydoğusunda Yaslanbayır yaklaşık olarak 3 m ağız çapma sahip, 4-5 m derinli­ Höyüğü (env. no: İ26.A3-1) yer almakladır. 2001 yılı ğinde iki adet su sarnıcı saplanmıştır (env. no: araştırmamızda yüzeyinden çok miktarda Frig gri ça­ İ26.A3 72; 126 A3.7 2/ lev 6: res. 28). nak çömlek parçası, üzeri kabartma bezemeli, piş- Doğray Höyüğünün kuzeydoğusuna doğru kaydırı­ miştoprak kaplama lehvası ve boyalı çalı kiremidi lan çalışmalarda höyüğe 2.7 km mesafede. Porsuk parçaları topladığımız höyük, bölgedeki en önemli Nehrinin hemen kıyısında. Pirenlik Öteyaka Mevkiin­ Frig yerleşim merkezlerinden biridir (Sivas 2003: de bir höyük saptanmıştır (env. no: İ26.A3.75/ lev. 6: 2B7; Tüfekçi Sivas 2003: 321-331; Tüfekçi Sivas ve res. 29). Mevcut hali ile 100 m çapında. 3 m yüksek­ Brixhe 2003: 65-66). Doğal bir tepe üzerinde kurul­ liğinde olan höyük tamamen lanma açılmıştır. Üzeri muş Olan yerleşme, 360 m x 200 m buyu t tanrıdadır. anız ile kaplı olduğu için çok az miktarda çanak çöm­ Ova seviyesinden yüksekliği B0 m'dir (lev 5: res. 22). lek İlik Tunç Çağı) toplanmıştır. "Pirenlik Höyük" Kuzey yönü engebeli derin bir vadiye bakmaktadır. olarak isimlendirdiğimiz yerleşmenin, verilen bilgi-

WBA-KED4I2O0S 37 Tâcaeı TuFEKQ StYAS / Hakan SİVAS

lore gore çok deha yüksek ve daha geniş bir alanı lenen arcosol I um* lu oda mezarlar (env. no: kapladığı anlaşılmaktadır. Yoğun tarımsal faaliyetler 127 A3.25/ lev 7; ıes. 33) saptanmıştır. Kısa bir süre nedeniyle bugün höyük konisi düzleşmişlir. önce kazıldığı anlaşılan mezarlardan birinin önünde kırılarak çevreye atılmış yazıtlı mermer slel parçalan Doğrayın kuzeydoğusunda Yahnh köyünde. T. ile kabartma bitkisel bezemeli mermer mimari par­ Efe'nin üzerinden Frig çanak çömlekleri topladığı çalar belgelenmiştir (lev. 7: res. 34). Yalırlı Höyük lenv. no: 126.A3.66) ziyarel edilmiştir (Efe 1997:219-220). Höyük, köyün hemen güneyinde. Dümrek'in 2 km kuzeyinde Karacakaya köyü çevresi­ Porsuk Nehrinin kıyısında yer almaktadır. 75 m ça­ ne kaydırılan çalışmalarda öncelikli olarak Karacak^ pında. 4.5 m yüksek [iği ndedir. Güney yamaçla Tahri­ ya'nın 900 m güneyindeki yüksek ve kayalık Çal Te­ bat çukurları vardır. pesi Irakım: 1342 m) incelenmiştir. Tepenin Karaca- kaya'ya bakan kuzey yüzünde, zirveye yakın bir nok­ Halilbağı köyü. Beyllkova'nın 13 km güneydoğusun­ tada bir Frig kaya mezarı (env. no: İ27.A3.27) saptan­ da yer almaktadır. Buradaki çalışmalar köy içinde. mışın. Mezar, «art mermer kayaya oyulmuştur Dik' Hisar. Çapıl ve Pencerekaya mevkilerinde sürdürül­ dörtgen planlı, beşikçatılı oda mezardır (2.34 m x müştür Köy içinde eski ve yeni köy camilerinin avlu 1r75 m x 2.10 m). Dikdörtgen mezar girişi, dış yüzde duvarında devşirme olarak kullanılmış olan kabart­ kabartma olarak yapılmış üçgen alınlığa sahiptir dev. ma bezemeli ve yazıtlı mezar stefleri belgelenmiştir. 7: res. 35). Dromos kısmen toprak ve taşla dolmuş­ Köyün 1 km güneydoğunda Hisarksle Mevkiindeki tur. Odanın sol ve arka duvarında anakayadan oyu- çalışmalarda çevreye hâkim, yüksek ve dik kayalık lumuş iki ktine yer almaktadır. Çatıda ve yan duvar bir tepenin üzerinde yer alan küçük bir Ortaçağ kale­ tarda ahşap mimarı ogeler kayaya kabartma olarak si (onv. no: İ26.A3.631 incelenmiştir. Kale. yuvarlak işlenmiştir (lav 7 res 361 Girişin sağında, içte On planlıdır. Sur bedeninin yer yer 2-3 taş sırası korun­ duvara alçak kabartma olarak işlenmiş ata binmiş muştur hev 6 res 3ÜL Yamaçlardan az miktarda Or­ bir figür ile arkasında elinde mızrak tutan ikinci bir fi­ taçağ çanak çömlek parçası toplanmışın. gür işlenmiştir. Mezar odasının yan duvarları, arka duvarı ve 1 avam nda neme bağlı olarak geniş çatlak­ Çapıl Mevkii. Halilbağı'nın 5 km kadar kuzeybatısın lar meydana gelmiştir, dadıı. Buradaki çalışmalarda Ana Kadın olarak ad­ landırılan kayalık tepede bir Frig kaya mezarı lenv. Frig kaya mezarının yaklaşık olarak 250 m doğusun­ no: İ26.A3-64) saptanmıştır; girişi betiye yönlendiril­ da, Karacakaya'nm 800 m güneybatısında kayalık Hi- miş ve tek odalıdır. Kareye yakın dikdörtgen kapı aartepe lenv. no: İ27.A3 28/ lev 7: res. 37) yer almak­ açıklığından beşıkçatılı, dikdörtgen planlı mezar oda­ tadır. Tepenin eleklerinde ve yamaçlarında Ortaçağ sına girilir dev 6: reS. 31). Girişin iki yanında, ana ka­ ve MQ 1, binyıl (Frig - Klasik) çanak çömlek parçala­ yaya yontulmuş yan duvarlara bitişik, karşılıklı iki rı toplanmıştır. Ayrıca, güney yönünde, yüksek bir adet seki yer almaktadır (lev. 6. res. 32). kaya kütlesinin dik yüzüne oyulmuş alt alta Uç adet Çapıl Mevkiinden köyün 6 km kuzey batısı nda yer dikdörtgen niş belgelenmiştir (env. no: İ27.A3-29; alan Pencerekaya Mevkiine gidilmiştir. Burada alçak İ27.A3.30; İ27.A3.31I. Hisartepe'nin batısında yer kaya kütlelerinden birinin üzerinde bitmemiş bir ka­ elan Frig kaya mezarı. Hisartepe'den toplanan Frig ya mezarı lenv. no: İ26.A3.65) saplanmıştır. Dto gri çanak çömleği ve olasılıkla kült amaçlı yapıldıkta' mos'u ve dikdörtgen kapı girişi tamamlandıklar rını düşündüğümüz dikdörtgen nişler, burada bir sonra mezarın oyulması yarım bırakılmıştır. Frig yerleşmesinin varlığına işaret etmektedir.

Çal Tepesinin zirvesinde yaptığımız incelemelerde Eskişehir'in Sivrihisar ilçesine bağlı köylerdeki tepenin doğu kesiminde, çevredeki tüm geçişlere hS- araştırmalar kim konumda, dörtgen planlı bir Ortaçağ kale kalıntı­ Sivrihisar İlçesinde kuzey yönünde Dümrak beldesi sı (env. no: İ27.A3.26) saptanmıştır. Temelde büyük ve Kara cakaya, kuzeydoğuda Biçer, kuzeybatıda Ka- taşların kullanıldığı, orta boy taşlarla inşa edilmiş raburhan. Kargın, batıda Paşakadm ve Karacaören olan surda duvarlar yer yer 1-1.5 m yüksekliğe kadar Yayla, güneybatıda Kınık köylerinde yüzey araştır­ korunmuştur (tav 7 res 38). Sur «çınden ve çevresin­ ması gerçekleştirilmiştir. den Ortaçağ çanak çömtek parçaları toplanmıştır.

Dümrek beldesi. Sivrihisar'a 18 km uzaklıktadır. Ça­ Kuzeydoğu yönünde Biçer köyünde devam eden ça­ lışmalar, beldenin 1.7 km güneydoğusunda Karakuş lışmalarda köyün 2400 m güneyinde Yalaklar Mevki­ Yuvası Mevkii ile güney yönündeki Kızılburun Mev­ inde Biçer I (env. no: İ27.A3.32) ve Biçer II (env. no: kiinde sürdürülmüştür. Karakuş Yuvası'nda düz ara­ l27.A3.33) olarak isimlendirdiğimiz İki höyük incelen­ zide Itırla sürülürken ağız kısımları ortaya çıkartılan, miştir. Biçer I, 75 m çapında. 4 m yüksekliği ndedir. gövdeleri toprağa gömülü pithoslar lenv. no: Biçer II, Biçer l'e 100 m mesafededir. 100 m çapında, 127 A3 24} belgelenmiştir. 4 m yüksekllğindedir. Her iki höyüğün üzerinden de İlk Tunç Çağı çanak çömlek parçaları toplanmıştır. Kızılburun Mevkii, beldeye 1.B km mesafededir. Bu­ Kuzeybatı yönünde Karaburhan köyündeki çalışma­ rada tarlaları sınırlandıran kayalık alçak tepenin gü­ lar köy içinde ve Habibpman Ozû/ Yukarıdağ Mevki- ney yüzünde kayalara oyulmuş Roma Devrine tarih­ in TvBAKECWXJtR FjUjfllff Kutafiy*. AtyurOLAUfW 'fer TOO* Y,h .Vtcvkyk EnvgnTûn v9 TWflV 1-\^

mde gerçekleştirilmiştir. Köy içindeki İki çeşmede leri, batı yönünde Kızılbörüklü, Tatarcık ve Dağcı devşirme olarak kullanılmış olan mermer mimari köyleri, doğuda Narlı köyü, güneyde Yunusemıe. parçalar belgelenmiştir. Adahisar ve Sazak köyleri araştırılmıştır. Bu köyler­ den Belen'de araştırmamızın kapsamına giren her­ Habibpınarı Özü/ Yukandağ Mevkii, Karaburhan'ın 3 hangi bir buluntuya rastlanmamıştır. Seki köyünde­ km güneybat ısındadır. Köylüler bize, burada derin ki araştırmalar köyün doğusunda Ören Mahallesin­ bir vadiyi sınırlandıran alçak kaya kütlelerine oyul­ de (env. no: İ27.A3.19) ve Aktepe Mevkiinde sürdü­ muş üç kaya mezarının bulunduğunu bildirmiştir. rülmüştür. Ören Mahallesi köye 1 km mesafededir. Çalışmalarımız sırasında bir mezar belgelenmiş (env. Bir süre önce tamamen terk edilmiş olen mahallede, no: 126.A3.76) plan ve kesit çizimleri yapılmıştır. Di yıkılan evler arasında Bizans Devrine ait yazıtlı sütun ğer iki mezarın yeri Tespit edilmiş, ancak girişleri top­ gövdeleri ve kaideleri belgelenmiştir. Aynı yöndeki rakla örtülduğü için planları hakkında herhangi bir Aktepe Mevkii, köye 3 km uzaklıkta. Seki ile Güreş bilgi edin ile me m iştir. Planı çizilen mezar, alçak tüf köylerinin sınırında yer almaktadır. Burada Aktepe kayaya oyul muştur. Dikdörtgen planlı oda mezardır olarak İsimlendirilen doğal kayalık tepenin kuzey (2.50 m M 1.80 m x 1.50 m). Kareye yakın dikdörtgen ucunda, kuzey yönünde Sakarya Nehri ve Sarıyar bir girişi vardır llev. Q. res 39). Girişin her iki yanında Barajına hâkim bir Frig yerleşmesi saptanmıştır ana kaya düzeltilerek bir dromos oluşturulmuştur. (env. no: I27.A3.20/ lev. 8: res 42|. Mezar odası az eğimli beşikçatilidir. Her iki yen duvar ve arka duvar önünde ana kayadan yontulmuş üç se­ Kale tipindeki bu yerleşmeye, güneyden ardıç ve ki vardır; plan ve işçilik bakımından Frig kaya mezar­ meşe ağaçlan ile kaplı, kayalık bir araziden, yorucu larında görülen özellikleri taşımaktadır. bir tırmanış ile ulaşılmaktadır. Bu yönde yamaçlara doğru yuvarlanmış olan büyük blok taşlar ve duvar Güneybatı yönünde Kınık köyündeki araştırmalarda İzleri, kale girişini koruyan bir tesisin varlığına işaret köy içinde ve Aşağı Çeşme Mevkiinde devşirme ola etmektedir. Yerleşmenin kuzey, balı vo doğu kesi­ rak kullanılmış, mermer mimari parçalar belgelen­ mleri oldukça dik bir uçurum ile sonlanmaktadır. Bu miştir. Özenli işçilik gösteren bu eserlerin köyün ku­ kesimlerde arazi yapısına bağlı olarak inşa edilmiş zeyinde yer alen Hamamtepesi Mevkiinden geldiği olan güçlü bir sur yerleşmeyi çevrelemektedir. Sur bildirilmiştir. bedeni, ortalama 3-4 m genişliğinde olup ön ve arka Hamamtepesi, köye 1200 m uzaklıktadır. Burada yüzde iri blok taşlarla (ortalama 2.10 m * 1.65 m be yaptığımız incelemelerde büyük ve derin kaçak kazı yutlarındal, iç kısımda dolgu olarak küçük taşlarla İn­ çukurları ile kırılarak çevreye atılmış mermer mima­ şa edilmiştir. Yer yer ana kayaya açılan temel yuva­ ri parçalar saplanmıştır. Sütun gövdesi, büyük mer­ larına oturtulan duvarların 2-3 tflŞ Sırası korunmuş­ mer bloklar ve kabartmalı mezar stellerlnden (lev 3 tur. Batı yönünde, iç kısımda ikinci bir tahkimat du­ res. 4Û| oluşan bu parçaların arasında, bir adet küçük varı daha bulunmaktadır. Duvarın kuzey-güney doğ­ heykel kaidesi de yer almaktadır. Yüzeyden çok mik­ rultusunda 120 m uzunluğundaki kısmı yüzeyden ra­ tarda Klasik Devir çanak çömlek parçası toplanmış­ hatlıkla izlenebilmekledir (lev. 8: res. 43). Bu duvar tır. Burası doğal alçak bir tepe üzerine kurulmuş Kla­ da dış sur gibi anakayaya açılan temel yuvalarına sik Devir yerleşmeğidir (env. no: J25.A3.3). Bu yer­ oturtulmuş çok büyük dikdörtgen blok taşlarla inşa leşmenin yaklaşık olarak 100 m kadar güneyinde, edilmiştir. Yüzeyden çok miktarda Frig gri çanak doğal tepenin uç kısmında bir höyük {env. no: çömlek parçasının {lev 8 res 441 yanı sıra piş- J26.A3 4 ı bulunmaktadır. 'Hamamtepesi Höyük' mişioprak çatı kiremidi ve üzeri kabartma bezemeli olarak isimlendirdiğimiz yerleşme 100 m çapında, 5 plşmlştoprak kaplama levhalarına ait kırık parçalar m yüksekliğindedir. Üst kısmında derin kaçak kazı toplanmıştır. çukurları vardır. Yüzeyden çok miktarda İlk Tunç Çağına ve MÖ 2. ve 1. binyıllara ait çanak çömlek Kuzeybatı yönünde Çalçı köyünde araştırmalar köy parçası toplanmıştır. içinde Kırharman, Kadirören. Yeldeğirmeni ve Dom baz mevkilerinde gerçekleştirilmiştir. Köy içinde Kınık'ın 1.5 km kuzeydoğusunda, Sivrihisar'ın Yenice devşirme malzeme olarak çeşme, avlu ve ev duvar­ Mahallesine bağlı Sat rank ız Mevkiine kaydırılan larında kullanılmış olan yazıtlı ve kabartma bezeme­ araştırmalarda, alçak bir tepenin üzerinde geniş bir li, mermer mezar stall eri belgelenmiştir. S l eller in bir alana yayılmış durumda mermer sütun başlıkları, sü­ kısmının geliş yerinin Krrharman Mevkiindeki eski tun gövdelnri ve aslan protomtanndan oluşan mima­ mezarlık alanı ile Kadirören Mevkii olduğu bildiril­ ri parçalar saptanmıştır. Yüzeyden görülebilen yassı miştir. Bunun üzerine Kirhaınan Mevkiine gidilmiş­ plaka taşlar dev. 8: tas 41), burasının bir nekropol tir. Burada dönemi hakkında bilgi verecek herhangi (env. no: J26.A3.2I olabileceğini düşündürmektedir. bir buluntu saptayamadığımız, çevresi taşlarla çevri­ li mezarların bulunduğu eski bir mezarlık ve büyük Eskişehir'in Mihalıççık ilçesine bağlı köylerdeki bir su sarnıcı lenv. no: L26.A3.50l bulunmaktadır. araştırmalar Çevrede çanak çömlek parçasına rastlanmamıştır. Kadirören Mevkiinde devam eden araştırmalarda ise Mihalıççık ilçesinde kuzeydoğu ve kuzeybatı yönle­ 3-4 taş sırası korunmuş, dikdörtgen planlı bir yapı rinde Belen, Seki. Güreş, Çalçı. Sorkun ve Otluk köy­

7ÛBAxFD*tXtft 19 r*w TUFltÇİSfVAS/Hatan S/VAS

kalıntısı saptanmıştır (env. no: 126 A3 51- lev. 9: res. (lev. 9: res. 49), Kuzeyinden Değirmendere adı veriler 45|. Dörtgen mermer bloklarla inşa edilmiş olan ya bir dere akmaktadır. Yolun alt kesiminde, dere kana­ pının kaide kısmı profillidir. Plan olarak küçük bir ta­ rında yaptığımı? incelemelerde ele geçen arkeolojik pmağa benzemektedir. Çevrede çanak çömlek par­ malzeme, yol açılmadan önce yerleşmenin dere kıyı­ çası bulunamamıştır. sına kadar devam ettiğini açıkça göstermektedir. Eğimli bir yamaca kurulmuş olan yerleşmenin üst Köyün 600 m güneyinde Yeldeğirmeni Mevkiinde, kısmı bugün çam ormanıdır. Çam ağaçları arasında doğal bir tepenin burun kısmında bir höyük saptan- da devam eden yerleşme, güneyde sırtını kayalara mışlır. "Yel değ İrmeni Höyük" olarak isimlendirdiği­ dayamıştır. Yolun açtığı kesitte, dere kıyısında ve or­ mi? yerleşme. 50 m çapmda. 2 m yükseki iğ indedir man içinde İlk Tunç Çağına ait çok miktarda çanak (env. no: İ26.A3.S2/ lev 9: res 46b Yüzeyinden Ilk çömlek parçası, pişmiştoprak piramidal ağırlık, boy­ Tunç Çağı ve MÖ 1. binyıl çanak çömlek parçalan nuz delici ve bazalt ezgi taşı bulunmuştur toplanmıştır. Aynı yönde, köye 1700 m meşalede. Dom baz Mevkiinde, makilerle kaplı yüksek bir tepe­ Kızılbörüklü köyündeki araştırmalarda, köyün 500 m nin üst kısmında Domba? Höyük (env. no: 126.A3.53) kadar kuzeyinde. Asar Kale olarak isimlendirilen yer almaktadır. 75 m çapında, 4 m yüksekliğindeki ören yeri |env. no; 126.A3.56) incelenmiştir. Dar ve höyüğün üst kısmında kaçak kazı çukurları açılmış dolambaçlı orman yolundan kaleye ulaşılmaktadır. ve kerpiç duvarlar ortaya çıkartılmıştır. Toprak için­ Kale. gam ve meşe ağaçlarından oluşan ormanlık den çok miktarda İlk Tunç Çağı ve Frig gri çanak arazinin ovaya bakan güney yüzünde, ovaya hâkim çömlek parçası toplanmıştır. bir burun üzerinde kurulmuştur. Gözetleme kalesi niteliğindedir. Makilerle kaplı kale alanında sur be­ Sorkun köyü, Çalçı'mn 7 km güneybatısında yer al­ deni büyük ölçüde yüzeyden takip edilebilmektedir maktadır. Burası Eskişehir'in, kil yatakları ve Türki­ [lev. 10: res. 57). Sur bedeni harç kullanılmaksızın, ye'nin birçok şehrine gönderdiği çömlekleri ile ünlü orta boy taşlarla inşa edilmiştir. 1.80 m kalınlığında­ bir köyüdür. Geleneksel biçimde açık ateşte pişirilen ki duvarlar, yer yer 2 m yüksekliğe kadar korunmuş­ çanak çömlekler köyün en önemli gelir kaynağım tur. Güney yönünde, yıkılan duvar taşları eğimli ya­ oluştur m akladır. Köy içinde avlu ve ev duvarlarında maçta geniş bir alana dağılmıştır. Bu yönde sur be­ devşirme olarak kullanılmış olan, mermerden yapıl­ denine bitişik kulelerin bulunduğu anlaşılmaktadır. mış, yazıtlı VB kabartma bezemeli mezar ve adak Sur içinde, sur bedenine bitişen bölme duvarları yü­ stelleri belgelenmiştir. zeyden izlenebilmektedir, Yamaçlardan ve sur için­ Otluk köyü, Mihalıçcık'm kuzeybatı yönündeki son den bir miktar Roma ve Ortaçağ çanak çömlek par­ köyü olup Afpu ile sınır oluşturmaktadır. Köyün 2-2 çası toplanmıştır. km kuzeydoğusunda Kaya pınarı Mevkiinde bir kilise yapısı lenv. no: H2fc A3 2 lev 9 res 47| yar almakta Aynı yönde Dağcı köyünde sürdürülen çalışmalarda, dır. Kilisenin arka ve yan duvarları kaçak kazılarla or­ köyün 1300 m kuzeyinde yer alan kaleye (env. no: taya çıkarılmıştır. 1,50-2.50 m yüksekliğindeki duvar­ 126.A3 581 çıkılmıştır. Orman içinde, çevresindeki or­ lar ortalama 50-60 om kalınlığındadır. Temelde bü­ manlık araziye hAkim bir burun üzerinde kurulmuş yük, üstte orta boy taşlar kullanılmıştır. Ayrıca, du­ Olan kale. yuvarlak planlı ve yaklaşık 600 m çapında­ varların bazı kesimlerinde devşirme olarak kullanıl­ dır. Ortalama 2 m genişliğindeki sur bedeni, yer yer mış olan yazıtlı ve kabartma bezemeli mermer siel 2 m yüksekliğe kadar korunmuştur (lev. 9: res. 49). parçalan vardır. Yapının iç kısmı temel seviyesinin Harçsız, kuru duvar tekniğinde orta boy taşlarla inşa altına kadar kaçak olarak kazılmış ve tahrip edilmiş­ edilmiştir. Kuzeydoğu ve güneybatı yönlerinde iki tir. Kazı çukurlarının İçinde ve çevrede kırılarak par­ giriş açıklığı bulunmaktadır. Kalenin güneyinde, sur çalanmış çok sayıda yazıtlı ve kabartma bezemeli, dışında, bazı temel kalıntıları görülmektedir. Yüzey­ mermer adak ve mezar steli, sütun parçaları vardır. den tarihlemeye yardımcı olabilecek herhangi bir ar Kilise yapısının yakın çevresinde yaptığımız İncele­ kealojik buluntu ele geçmemiştir. melerde kilisenin güneyindeki yamaçlarda, üzeri ka­ Doğuda, Narlı köyündeki çalışmalarda köyün d km bartma bezemeli ve yazıtlı, mermer mgzar stelleri kadar kuzeydoğusunda yer alan ve yöre halkı tarafın­ saptanmıştır. Köylülerden edinilen bilgilere göre. bu dan "Aşağı Kale" olarak isimlendirilen yerleşme alanda daha önceki yıllarda insan kemikleri de bu­ (env. no: 127.A3.38) incelenmiştir. Sakarya Nehrinin lunmuştur. Büyük olasılıkla burası bir nakropol ala­ batı kıyısında, yüksek kayalık bir tepenin burun kıs­ nıdır ve kilisede devşirme olarak kullanılmış olan mına kurulmuş olan kale. büyük olasılıkla Saks rye SteJler de huradan götürülmüştür. Aynı tip Stellar ki­ Nehri üzerindeki geçişi kontrol etmekteydi. Yaklaşık lisenin kuzeyinde de saptanmıştır. kare plana sahip olan sur, ortalama 2 m kalınlığında olup. bazı kesimlerde 2 m yüksekliğe kadar korun­ Köyün 1 km kadar güneyinde yapılan araştırmalarda. muştur. Yamaçlardan ve yıkıntıların arasından az Dağ ir mende re Mevkiinde bir yamaç yerleşmesi (env. miktarda Ortaçağ çanak çömlek parçası toplanmıştır. no: İ2G.A3.1) saptanmıştır. Otluk köyünü Alpu'ya bağlayan yolun yapımı sırasında tahrip edilmiş olan Güney yönünde Yunusemre köyünde tarafımızdan yerleşme hemen yolun güneyinde yer almaktadır ilk olarak 2001 yılında araştırma yapılmıştır. O do

40 IUBA4ED4f2Q&> Eskişehir. Kütahya. A*wık3rab<5a' fflerı 200* Y'U Arkeotopk Envanter ve Yuıey Araştırması

nemde köyün 7 km doğusunda Fırrnkayalar Mevkiin­ doğ us undadır. 200 m çapında ve yaklaşık 3 m yük­ de Frig kaya mezarları (env. no: İ27.A3.211 ile bir hö­ sekliktedir. Yoğun tarımsal faaliyetler nedeniyle hö­ yük (env. no: İ27.A3.22) tespit edilmişti (Sivas 2003: yüğün yeri güçlükle seçilebilmektedir. Yüzeyde az 238). 2004 yılı çalışmalarında tekrar bu mezarlar ve miktarda çanak çömlek parçasına rastlanmıştır. T. höyük ziyaret edilerek GPS aygıtı ile küresel konum Efe, çalışmalarında buradan, "Geç Kalkolitik, İlk değerleri alınmıştır. Ayrıca höyük yüzeyinden İlk Tunç Çağı 1-2 ve Klasik Devir malzemesi" topladığı­ Tunç Çağı, MÖ 2- binyıl ve Frig gri çanak çömlek par­ nı bildirmektedir (Ete 199S: 137). çaları toplanmıştır. Köyün güney batısında Örhanİye Mesudiye köyünde, köyle aynı adı taşıyan bir höyük Mahallesinde devam eden araştırmalarda bir tümü- (env. no: l25.A3.29f bulunmaktadır. Köyün 1 km ku­ lûs saplanmıştır ienv. no: İ26-A3.54). Tümûlüs me­ zeydoğu s undadır. 220 m çapında. 5-5 m yüksekliğin­ zar, Eskişehir-Ankara demiryolunun hemen güneyin­ dedir. Yüzeyde çanak çömlek parçalarına rastlanma­ de, geniş tarım arazilerinin ortasındadır. 50 m çapın­ mıştır. T. Efe'nin çalışmalarında "İlk Tunç Çağı 2-3 da, fi m yüksekliğindedir, ve Klasik Devre ait malzemenin" toplandığı bildiril­ Tümülüsün kuzey doğusundaki Adahisar köyüne mektedir (Efe 1996: 137) kaydırılan çalışmalarda, köyün 500 m batısında yer Cİfteler'de sadece kuzeydoğu yönünde. Mahmudiye alan Adahisar Kalesine (env. no: I26.A3.55/ lev 10: ile Çifteler sınırında yer alan Zafer Hamit köyünde res. 51) çıkılmıştır. Kale, ova seviyesinden 118 m araştırma yapılmıştır. Köyün 1 km kuzeybatısında yüksekte, doğal bir tepenin üst kısmında, geniş ve köyle aynı adı taşıyan höyük (env. no: J26.A3.1) bu­ düz bir alanda kurulmuştur (250 m x 75 m). Kale ala­ lunmaktadır (Efe 1996: I38f. Yerleşme 110 m çapın nına güneyden tırmanılarak ulaşılmaktadır. Yüzey­ da, 5 m yüksekliğindedir. Yüzeyden İlk Tunç Çağı 2¬ den İzlenebilen oval planlı sur. kaleyi çevrelemekte­ 3 çanak çömlek parçalan toplanmıştır. Güneybatı ke­ dir- Harçsız kuru duvar tekniğinde orta bay taşlarla simde az miktarda Frig gri çanak çömlek parçası bu­ inşa edilmiş olan sur bedeni. 2-2.50 m kalınlığında- lunmuştur. dır. Belirli aralıklarla yarım daire planlı kulelerle güç­ lendirildiği anlaşılmakladır. Kuzey ve doğu kesimde Eskişehir'in Seyizgazi ilçesine bağlı köylerdeki sur bedeni 1-1.5 m yüksekliğe kadar korunmuştur. araştırmalar Kale içinde farklı kesimlerde çeşitli yapılara ait 50-30 cm kalınlığında duvar kalıntıları izlenebilmektedir. Seyitgazi ilçesinde batı yönünde Be şs a ray. Uçsa ray Ayrıca, sur dışında güney yamaçta kademeler halin­ ve Göknebi köyleri, doğuda Beykışla, güneydoğuda de yapılmış teras duvarları saptanmıştır. Özellikle bu Cevizli, Bardakçı, Bardakçı'mn Ortaoba Mahallesi, kesimden çok miktarda Frig gri çanak çömlek parça­ Soğulcak Çiftliği, kuzeydoğu yönünde Yazı d ere köy­ sı toplanmıştır. Çevresindeki geniş ovaya ve yollara leri araştırılmıştır. hâkim konumuyla Adahisar Kalesi. MÖ 1- binyılın ilk Beşsaray köyü çevresinde ilk olarak C. H. Eınilie yarısında önemli bir Frig yerleşmesi olmalıdır. Kale Haspels tarafından araştırma yapılmıştır. Haspels bu içinde ele geçen Klasik ve Roma devirlerine ûil ça­ çalışmalarda Asarkale olarak adlandırılan kayalık nak çömlek parçalan, kalenin uzun bir süre kullanıl­ arazide küçük bir Frig yerleşmesi (env. no: dığım göstermektedir. J25.A3.30) saptadığını bildirmiştir (Haspels 1971:71¬ 72). Bizim çalışmalarımız da öncelikli olarak Asarka- Sazak köyü. yörede incelenen son köydür. Köyün 2.6 le'de gerçekleştirilmiştir. Bu yerleşme köyün 3 km km kuzeydoğusunda Yainıztepe olarak isimlendiri­ kuzeydoğusundadır. Engebeli arazinin ortasında do­ len bir höyük saptanmıştır. Konglomera üzerinde ğal bir tepenin üst kısmında büyük ve yüksek üç ka­ kurulmuş olan höyük, 130 m çapında, 8 m yüksek li­ ya kütlesinden oluşmaktadır. Yan yan a duran kayala­ nindedir. Üzerinden çok az çanak çömlek parçası rın arasında dar koridorlar vardır. Haspelshn incele­ topianmrştır. meleri sırasında bu koridorlarda çok miktarda Frig gri çanak çömlek parçasının bulunduğu belirtilmiş­ Eskişehir'in Mahmudiye ve Çifteler ilçelerine tir. Biz çalışmalarımızda yüzeyden az sayıda malze­ bağlı köylerdeki araştırmalar me toplayabildik. Bunlar içinde Frig gri çanak çöm­ Mahmudiye'nin kuzeybatısındaki Hsmidiye ve Me­ lek parçası bir-iki tanedir. Ayrıca. Haspels'ın kuzey sudiye köylerinde çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Her yönünde saptamış olduğu duvar kalıntısına ait her­ iki köyde de daha önce yapılan araştırmalar çerçeve­ hangi bir İz de göremedik. sinde literatüre geçen höyükler bulunmaktadır, Üçsargy köyü. Beşsaray'ın 4 km kuzey bausındadır. Hamidİye köyünde iki höyük vardır. Hamidiye I İenv. Koy içinde, cami duvarında, yivli çanak biçimli mer­ no: İ25-A3.27). köyün 1 km kadar kuzeybatısında yEr mer Bizans Devri sütun başlıkları belgelendikten almaktadır. Güneyinden Seyit Su geçer. 200 m ça­ sonra, köyün 3 km kadar güneybatısında Ambarda- pında, 12 m yüksekliğindedir (Efe 1998: 137). Yüzey­ resi Mevkiine gidilmiştir. Burada çam ağaçlan İle den İlk Tunç Çağı 3. MÖ 2. binyıl ve MÖ 1. binyıl ça­ kaplı ormanlık arazide, yüksek kaya kütlelerinin dik nak çömlek parçaları toplanmıştır. yüzüne işlenmiş yan yana üç kaya yapısı bulunmak­ Hamidİye II ienv. no; l25.A3.23f. köyün 1 km güney- tadır (env. no: J25.A3.31; J25.A3.32; J25.A3.33). Bu n/8A-KED4f3ûe& 41 Teaser TÜFEKÇİ SİVAS / Hakan StVAS

yapılardan biri. yerden 2 m yükseklikte olup dikdört­ J25.A3.2Ö) ve Yılankırkan Höyüğünde (env. no; gen girişinin üzerinde Frig kaya las ati arında da gö­ J25.A3 22) gerçekleştirilmiştir. rülen kabartma üçgen alınlığa sahiptir. İçte düz ta­ Drtaoba'nın Çiftlik Yaması Mevkii, köye 1.9 km me­ vanlı basit dörtgen oda şeklindedir Diğer iki odanın safededir. Bumda Bey kışla -Ortaoba Mahallesi yolu­ girişi zemin seviyesindedir. Birinin doğu duvarında nun hemen sağında, 120 m çapında ve 10 m yüksek­ 2 m yüksekliğinde derin bir niş yer almaktadır. Du­ liğinde bir höyük (env. no: J25.A3.19) saptanmıştır. varların stucco ile kaplı olduğu anlaşılmakladır. Ya­ "Çiftlik Yaması Höyüğü" olarak isimlendirdiğimiz pıların tarihlendirilmesine yardımcı olabilecek arke­ yerleşmenin doğusundan Bardakçı Deresi akmakta­ olojik malzeme elde edilememiştir. Ancak, işçilik ve dır. Höyüğün üzeri kaçak kazılar ile tahrip edilmiştir. genel plan bunların Bizans yöpılflrı olduğunu düşün­ Bah kesiminde yüzeyde, alt alta bir-iki sırası izlene­ dürmektedir. bilen 65 m x 15 m boyutlarında, diktörtgen planlı bir Ambarderesi'nİn 1.9 km kuzeybatısında, çam ağaç­ yapı kalıntısı yer almakladır. Bu yönde höyüğün ge­ ları İle kaplı ormanlık arazide Osmenbey Mevkii yer risindeki yamaçlara doğru terasler halinde genişle­ almaktadır. Burda alçak kaya kütlelerine oyulmuş, yen Ortaçağ yerleşmesi bulunmaktadır. Güney yö­ nünde de devam eden bu yerleşmeye ait dikdörtgen yaklaşık 15 adet arcosohütn'\u oda mezarın oluştur­ duğu bir nekropol alam (env. no: J25.A3.34) saplan­ ve yuvarlak planlı yapıların bir-iki sırası korunmuş mıştır. Nekropolde yapılan incelemeler, bazı mezar­ taş duvar kalıntıları yüzeyde rahatlıkla izlenmektedir. ların kısa bir süre önce açılarak tahrip edildiğini gös­ Höyüğün doğu kesimi teraslar halinde hafif bir me­ termiştir. Bu mezarlarda kırılarak çevreye atılmış ça­ yille yol seviyesine inmektedir. Bu kesimde yüzey­ nak çömlek parçalan toplanmıştır. Mezarların tama­ den Friglere ait çok miktarda gri çanak çömlek par­ mı zaman içinde kaçak olarak kazılmış ve büyük bir çası toplanmıştır. bölümünde silmeii giriş, arcosolium ve mezar tekne­ leri kırılmıştır (lev. 10: res. 62). içine girilebilen bütün Kuzeydoğu yönünde, Beykışla-Gümiişbel köy srnı- mezarların duvarlarında, büyük olasılıkla ölen kişi ile nnda tarla sürülürken ortaya çıkartılan Bizans Devri İlgili Yunanca bir kaç satırlık yazıt saptanmıştır. An­ mermer ternplon payesi ve sütun gövdesi belgelen­ cak, yumuşak tüfe yazılmış olan yazıtlar doğa koşul­ dikten sonra. Beykışla'ya 3.3 km uzaklıktaki Yılankır- ları nedeniyle silikleşmiştir. Arkeolojik malzeme, kan Höyüğü {env. no: J25.A3.22) incelenmiştir. Daha nekropolün Roma ve Bizanz devirlerinde kullanıldı­ önce T. Efe tarafından ziyaret edilmiş olan höyük ğını göstermekledir. Nekropolün 300 m kadar doğu­ 200 m çapında, 10 m yüksekliğindedir (Efe 1996: sunda, eğimli arazide yaptığımız incelemelerde nek­ 142). Üzerinden İlk Tunç Çağı ve Klasik Devir çanak ropol İle bağlantılı olabilecek bir yerleşim alam (env. çömlek parçalan toplanmıştır. Höyüğün 300 m kader no: J25.A3.35) saptanmıştır Burada yüzeyden çatı batısında Selçuklu Devrine ait Yılankırkan Tekkesi kiremidi, su künkü ve &z miktarda çanak çömlek par­ (env. no: J25.A3.21) bulunmaktadır. Daha önceki yıl­ çası toplanmıştır. larda sanat tarihçileri tarafından incelenmiş olan ya­ pı (Altınsapan 1999: 101-103). yakın zamanda defi­ neciler tarafından çok kötü şekilde tahrip edilmiştir. Göknebl köyü, Beşsaray'ın 3 km gü neyindedir. Kö­ Yapının içinde ve dışında, 2 m kadar derinlikte kaçak yün EGO m güneyinde bir höyük, S00 m doğusunda kazı çukurları açılmıştır. Yapı. bu çukurlar nedeniyle bir adet arcQsoUum'\u oda mezar (env, no: çökme tehlikesi ile karşı karşıyadır. J25.A3.37) saptanmıştır. "Göknebi Höyük" olarak isimlendirdiğimiz yerleşme, 100 m çapında, 4 m Beykışla'nın 400 m kadar güneydoğusunda. Türk­ yüksetdiğindedır (env. no; J25.A3.36/lev. 10: res. 53). men mecidiye köyüne giden yolun solunda. Beykışla Doğal bir tepe üzerinde kurulmuştur. Güney, doğu Höyüğü (env. no: J2S.A3.20) yer almaktadır (Efe ve batı kısmı oldukça diktir. Güney kesimde ova se­ 1996: 142). 130 m çapında, 5 m yüksekliğindeki hö­ H viyesinden yüksekliği 15 m dir. Kuzey kesimi ve üze­ yük üzerinden Kalkolitik Çağı sonuna ve İlk Tunç Ça­ ri tarım arazisi olarak kullanıldığı için tahrip olmuş­ ğına ait çanak çömlek parçalan toplanmıştır. tur. Sürülmüş Toprak İçinden ve yamaçlardan İlk Tunç Çağına ait çok miktarda çanak çömlek parçası Güneydoğu yönündeki Soğulcak Çiftliği, Seyitga­ toplanmıştır. zi'ye 10 km mesafededir. Burada köyün 1.5 km do­ ğusunda, derin bir vadi içinde Soğulcak Höyük (env. Köyün 2 km güneyinde Sazak Mevkii ile ve 2.5 km no; J25.A3.42) yer almakladır (Efe 1997: 216-217). doğusundaki Lökü! Mevkiinde devam eden araştır­ 120 m çapında. 11 m yüksekliğindeki höyüğün üzeri malarda, Sazak'ta bir çeşmede devşirme olarak kul­ ve yamaçları yıkılan yapı duvarlarının taşları İle kap­ lanılmış yazıtlı bir adak steli belgelenmiştir. Lö- lıdır. Üstte ve doğu kesimde kaçak kazı çukurları var­ kürdeki incelemelerde kaya bloğuna oyulmuş iki dır. Yüzeyden İlk Tunç Çağı ve MÖ 2. binyıl malze­ yönde akıtacağı olan bir pres (env. no: J25.A3.38l mesi toplanmıştır. saptanmıştır. Aynı yöndeki Cevizli köyünde yapılan araştırmalarda, Beykışla köyündeki çalışmalar, köyün güneybatısın­ köyün 3 km kadar güneydoğusunda Çakmak Ören da Ortaoba'nuı Çlllllk Yaması Mevkii ile kuzey ve gü­ Mevkiinde üzeri taş öbekleri ile kaplı bir höyük (env. neydoğu yönlerin d eki Bey kışla Höyüğü (env. no: no: J25.A3.39) saptanmıştır. "Çakmak Höyük" olarak

T0OA-KED4I2QOS Eskişehir. Kütahya. Alyonkarahışar İfan 2004 Yılı Atkeaktjık Envanteri ve Yüzey Araştırması

isimlendirdiğimiz yerleşme. 100 m çapında, E m yük- •lan höyüğün çapı 110 m, yüksekliği 7 m'dir. Üzeri sekliğindedir (lev. 10: res. 54). Üstte yuvarlak planlı, ve etekleri tarım arazisi olarak kullanılmaktadır, üze­ 45 m çapındaki kalın bir sur yerleşmeyi çevrelemek­ rinden az miktarda çanak çömlek parçası (Demir Ça­ tedir. Ortalama 1.60-2 m kalınlığındaki sur bedeni, iç ğı?) toplanmıştır. Bu höyüğün, yaklaşık olarak 500 m VE dış yüzlere iri taşlar, ortaya küçük boy taşlar yer­ kadar kuzeyinde tarlaların ortasında, birbirine yakın, leştirilerek inşa edilmiştir. Yamaçlara doğru akan çok hemen hemen sac ayağı oluşturacak şekilde konum­ miktardaki taş, surun büyük bir bölümünün taştan in­ lanmış üç tümiilüs mezar (env. no: J25.A3.25; şa edildiğini göstermektedir Sur içindeki taş öbekle­ J25.A3 26; J25.A3.27) saplanmıştır. 8-8.5 m çapında ri, sura bitişik yapılara aittir. Güney yönünde kade­ ki mezarlardan İkisi kaçak kazılarla tahrip edilerek meler halinde teras duvarları vardır Buradan etekte­ mezar odalarının duvarları ortaya çıkartılmıştır (lev. ki su sarnıcına ulaşılmaktadır Yerleşmenin doğu ete­ 10; res. 55), Tüm ölüşlerin çevresindeki taş yığınla­ ği, tarlaların ortasındaki çeşmeye su getiren boru rından, dolgularının küçük taşlardan oluşturulduğu hattının kazılması sırasında tahrip edilmiştir. Kazılan anlaşılmaktadır. Çevreden toplanan çanak çömlek toprak yığınları içinden İlk Tunç Çağına ait bol mik­ parçalan, tümülüslerin Roma Devrine ait olduğunu tarda çanak çömlek parçası toplanmıştır. göstermektedir.

Cevizli'den, Bardakçı köyünün Ortaoba Mahallesine Tümülüslerin kuzeyinde, vadiyi sınırlandıran maki­ gidilmiştir Bumda cami duvarında ve çevrede bulu­ lerle kaplı kayalık tepenin güney ve batı kesiminde nan mermer sütun gövdesi, mezar steli ve vaftiz tek­ "Körestan İnleri" olarak isimlendirilen kaya mezarla­ neleri belgelenmiştir rı (env. no: J25.A3.28l yer almaktadır. Mezarlar, te­ penin orEa kesiminde, üst üste iki kaya terasına aynı Köyün 1 km batısında Alaca Mevkiinde devam eden hat üzerinde arcosotiısnilu oda mezar ve khamoso- araştırmalarda, bugünkü köy mezarlığının yaklaşık n'on mezar şeklinde oyuimuştur. Araştırmamız sıra­ olarak 200 m batısında bir nekropol alanı tenv. no; sında 23 adet oda mezar saptanmıştır. Dromoslu JÎ5.A3.41) saptanmıştır. Nekropol, etekleri tarım ala­ mezarlarda, üstte kemerli bir cepheye sahip dikdört­ nı olarak kullanılan doğal kayalık tepenin doğu yü­ gen kapı girişlerinden mezar odasına ulaşılmaktadır zünde yer almaktadır. Bu kesimde, girişleri doğuya (lev. 10; res. 56). Bu mezarlar, mimari ve işçilik bakı­ yönlendirilmiş 5 adel arcosoliom'\v oda mezar sap­ mından bölgede bilinen Boma Devri kaya mezarla­ tanmıştır Toprak altında yumuşak tüf kayaya oyul­ rıyla büyük benzerlik göstermektedir. muş olan mezarların hepsi dromosludıır. Kareye ya­ kın diktörtgen girişten mezar odasına ulaşılmaktadır. Kuzey yönündE Seyitgazi'nin 7 km kuzeydoğusun­ Odaların içi taş ve toprak ile dolduğu İçin içlerine gir­ daki Yazıdere (Üryan) köyünde araştırma yapılmış­ mek mümkün değildir. Sadece yan duvarlardaki &r- tır. Köyün 1 km kadar doğusunda, Han ilçesi sınırları cosolium'\arm üst kısımları görülebilmektedir. içinde kalan Üryan Höyük (env. no: J25.A3.47) yer almaktadır (Efe 1995:252). 240 m çapında, 12 m yûk- Ortaoba'nın güneyindeki Bardakçı köyünde sürdürü­ sekliğindedir. Üzerinden ve yamaçlardan İlk Tunç len çalışmalarda, köy camisinin avlusunda, caminin Çağı, MÖ 2. binyıl ve Frig malzemesi toplanmıştır. yeniden inşası sırasında aynı alandan çıktığı bildiri­ len mermer sütun gövdeleri (12 adet), sütun başlık­ Son olarak Eskişehir-Seyitgazi karayolunun 300 m ları ve bugün şadırvan olarak kullanılan vaftiz tekne­ | batısında, Seyitgazi'ye 4 km uzaklıkta yer alan Bü- si belgelenmiştir. Muhtarlık binasının ve okul bahçe­ yükpınar Höyüğü (env. no; J26.A3.29l ziyaret edil­ sinin giriş kapılarında da mermer sütun gövdeleri, miştir (Efe 1995; 249). 85 m çapında, 5 m yüksekli­ başlık ve payeler devşirme olarak kullanılmıştır. ğindeki höyüğün kuzey ve doğu kesimi sürülerek tahrip edilmiştir. Batısı ve güneyi ayçiçeği tarlasıdır. Köyün güneybatısında Keçiçeyın olarak isimlendiri­ Üzerinden ve sürülen toprak içinden Kalkolitik Çağı len mevkide aynı ismi taşıyan bir höyük (env. no; sonuna ve İlk Tunç Çağına ait çanak çömlek parçala­ J25.A3.24) bulunmaktadır. Daha önceki yıllarda T rı toplanmıştır. Efe tarafından incelenmiş olan yerleşmeyi görmek üzere yola çıkıldığında i km kadar sonra olasılıkla Eskişehir'in Han ilçesine bağlı köylerdeki Rome Devrinden kalma ve çok iyi korunmuş olan bir köprünün üzerinden geçilmiştir. Bardakçı Deresinin araştırmalar üzerine kurulmuş olan köprü, kesme taşlarla inşa Han ilçesinin kuzey yönünde Han karaağaç ve Gök- Edilmiştir. Ortada büyük, her iki yanda küçük üç ke­ çekuyu köyleri, kuzeybatısında Ağlarca köyü araştı­ meri olan köprü, küçük onarımlarla günümüze kader rılmıştır. işlevini sürdürmüştür. Köprünün her iki yakasında Haıikaraağaç köyündeki çalışmalarda, köyün 500 m yer yer anakayanın kullanıldığı, taş kaplama yol İzle­ kuzeydoğusunda bir höyük (env. no: J25.A3 43) sap­ nebilmekledir. tanmıştır. "Hankaraağaç Höyüğü" İsmini verdiğimiz Keçiçayın Mevkii, Bardakçı köyüne 4.5 km mesafe­ yerleşme. 60 m çapında, 8 m yüksek! iğ indedir. Doğu dedir. Keçiçayın Höyüğü (env. no: J25.A3.24) her iki kesimi tanm nedeniyle tamamen tahrip olmuştur. yanı kayalık platolarla sınırlanmış. Sulak bir vadinin Bu alanda Frig gri çanak çömlek parçaları toplanmış­ ortasında yer almakladır (Efe 1997: 217). Yayvan tır. Tarla olarak sürülen kuzeydoğu suyla güney kesi-

04/2005 43 Taciser TÜFEKÇİ SİVAS i Hakan SİVAS

miride, toprak içinden İlk Tunç Çağı malzemesi bu­ me olarak kullanrlmış mermer çifte sütunlar belge­ lunmuştur. lenmiştir. Uluköy'ün 1.5 km kuzeyinde geniş tarım arazisinin ortasında Uluköy Höyük (env. no; Gökçekuyu köyü, Hankaraağaç'a 4 km mesafededir. J24.A3.17) yer almaktadır. B0 m çapında, 9 m yûk- Köyün 1 km güneydoğusunda ilk olarak C. H. Emilıe sekliğindedir. Üst kısmından NATO boru hatlı geçiril­ Haspels, daha sonra T. Efe (aralından incelenmiş miştir. Boru hattı için açılan çukur, höyüğe karşıdan olan Kulapa Höyük (env. no: J25.A3.44l yer almakta­ bakanlarda, burada ikiz höyük olduğu yanılsamasına dır {Haspels 1971: 287; Efe 1997: no. 211 i. Önceki ya­ yol açmaktadır. Uluköy'ün 2 km kuzeybatısında de­ yınlarda çapı 240, yüksekliği 9 m olarak verilmiştir. vam eden araştırmalarda sırtını kayalık tepeye daya­ Sizim çalışmalarımızda çap 100 m, yükseklik 5 m yan, eğimli bir yamaç üzerine kurulmuş Ortaçağ yer­ .•••••: • ölçülmüştür. Höyüğün özellikle doğu ve gü­ leşmesi (env. no: J24.A3.l3l saptanmıştır. ney etekleri tarıma açılmıştır. Sürekli sürülmeye ve tarım alanının genişlemesine bağlı olarak höyük ko­ nisi kaybolmaya başlamıştır. Yüzeyinden ve tarlalar­ SONUÇ dan İlk Tunç Çağı, MÖ 2. binyıl ve birkaç parça Frig gri malzemesi toplanmıştır. 2004 yılı çalışma dönemi, ulaşılan bilimsel sonuçlar bakımından oldukça verimli geçmiştir. Araştırma sa­ Kuzeybatı yönünde Ağlarca köyündeki çalışmalar hasındaki höyüklerin çoğunun verimli ovalarda, köy içinde, Kuççı itlere ve Karaağaç mevkilerinde akarsu kenarlarında kurulduğu saptanmıştır. Bunun­ sürdürülmüştür. Köyde, iki çeşmede de devşirme la birlikte, özellikle Eskişehir'in kuzeydoğusu ve gü­ olarak kullanılmış kabartma bezemeli, mermer me­ neyinde yeni saptadığımız bir grup höyük, arazinin zar stelleri belgelenmiştir. engebeli topografik yapısına bağlı olarak derin vadi­ Kuççuderesi Mevkii, köyün 2 km doğusundadır. Bu­ leri sınırlayan yüksek ve ağaçlık tepelerin burun kı­ rada tarla olarak yeni sürülmüş geniş düz alanın, do­ sımlarındaki konumlan İle dikkat çekicidir. Höyükle­ ğu yönündeki Kuççu Deresine inen dik yamaçlarında rin büyük bir kısmında yüzeyden toplanan malzeme İlk Tunç Çağına eit çok miktarda çanak çömlek par­ İlk Tunç Çağına tarlhlenmektedir. Bu durum bölge­ çası toplanmıştır. Tarla yüzeyinde i&e pullukla yeni nin sözkonusu dönemde yoğun iskana sahne oldu­ çıkartılmış büyük taşlar dikkati çekmektedir. Sürülen ğunu göstermektedir. Orta ve Son Tunç Çağına ait toprak yer yer yangın geçirmiş, küllü ve yumuşaktır. malzeme veren höyükler ise sayıca az olmasına kar­ Bazı kesimlerde seri. kerpiç kinklı toprak gözlenmek­ şın boyut olarak normalden büyüktür. Bunların bir tedir. Kuzeyinde doğu-batı doğrultulu bir istinat du­ kısmında Demir Çağına ait Frig gri çanak çömlek varı Tzi yüzeyden izlenmektedir. Bu durum, burada malzemesinin yanı sıra Klasik Devir malzemesi de sürülerek zaman içinde yok olan bir İlk Tunç Çağı elde edilmiştir. Saptanan veriler değerlendirildiğin­ yerleşmesinin (env. no; J25.A3.45) bulunduğunu de özellikle Eskişehir'in kuzeydoğusu ve doğusunda göstermektedir. Mihalıççık, Beylikova ve Sivrihisar ilçelerinin İlk Tunç Çağında yoğun yerleşim gördüğü, Demir Ça­ Karaağaç Mevkii, köyün 1 km batısında yer almakta­ ğında ise bölgenin Frigler için önemli bir yerleşim dır. Burada 30 yıl önce Kayı köyü-Ağlarca arasındaki sahası olduğu anlaşılmıştır, karayolunun açılışı sırasında doğu kesimi tamamen tahrip edilmiş bir höyük (env. no: J25.A3.46) saptan­ Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Ko­ mıştır. Höyük konisi, tarımsal faaliyetler nedeniyle misyonu Başkanlığınca desteklenen bu çalışma (pro­ düzleşmişttr. Karşıdan bakıldığında burada bir hö­ je no: 040826), bir yandan araştırma sahasında daha yük olduğunu anlamak çok güçtür. Ancak, yolun ba­ önceden bilinmeyen yeni kültür kalıntılarını saptayıp tı kıyısında kesitte anakaya üzerinde korunmuş olan bilimsel açıdan değerlendirerek bölge tarihini aydın­ 2-2.5 m yüksekliğindeki kültür dolgusu izlenmekte­ latmayı amaçlarken, diğer yandan TÜBA-TÜKSEK dir. Bu kesitten ve akan toprak içinden çok miktarda Türkiye Kültür Envanteri Projesi çerçevesinde, bölge­ İlk Tunç Çağı ve Frİg gri çanak çömlek parçası top­ de kültür varlıklarının her geçen gün ivme kazanan lanmıştır. Köylülerin verdiği bilgiye göre, yol yapımı tahrip sürecini ortaya koyarak da son derece Önemli sırasında burada eski bir yerleşme olduğu anlaşıl­ bir görevi yerine getirmeye çalışmaktadır. dıktan sonra altın bulma hayali ile iş makineleri kullanarak, ana kayaya kadar toprağı kûrûmüş ve bu kesimde yol çok geniş açılmıştır. Bu yol günümüzde, ÖNERİLER anakaya seviyesinden 1-1.5 m daha yukarıdadır. 2001 yılından itibaren sürdürülen yüzey araştırmala­ rında gözlemlenen ve bizi derinden yaralayan en Kütahya'nın merkez ilçesi köylerindeki önemli sorun, kültür varlıklarının büyük bir bölümü­ nün tahrip edilmesi ve sağlam durumdakilerin de araştırmalar her an tahrip edilebilecek olmalarıdır. Özellikle defi­ Kütahya'nın merkez ilçesinde kuzeybatı yönünde ne avcıları tarafından gerçekleştirilen kaçak kazı ve Bayat, Çohanlar ve Uluköy köylerinde araştırmalar dinamitleme faaliyetleri kültür varlıkları üzerinde gi­ yapılmıştır. derilmesi çok zor Olan ağır basarlar yaratmaktadır. Ne yazık ki Türkiye'nin her yerinde bu tip tahripkâr Bayat ve Çobanlar köylerindeki çeşmelerde devşir-

TU8A-«ED 44 Eskişehir, Kütahya. Aiyonkafahısar İtten 2004 Yılı Arkeolojik Envanteri ve Yüzer Araştırması faaliyetler her geçen yıl giderek artmaktadır. Araştır­ ların kültür ve turizm değerleri konusunda bilinçlen­ ma sahamız içindeki köylerde define arayıcılarından dirmeye yönelik eğitim programlarının hazırlanması rahatsız olan muhtarlar ve köylüler, definecilerle na­ ve bu etkinliklere bir an önce başlanması gerekmek­ sıl başa çıkacakların bilemediklerinden yakmıyorlar tedir. Ayrıca, yine jandarma ve polis teşkilatlarının Bazı köylüler de bizzat kendileri defineci oldukları da bu programa katılması sağlanmalıdır. Bunlar ya­ için resmi yüzey araştırması ruhsatımız olmasına pıldığı takdirde kültür varlıklarımızın gelecek kuşak­ rağmen bize bile bilgi vermek istemiyorlar. Bu tala­ lara korunmuş olarak aktarılabilmesi mümkün olabi­ na dur diyebilmek için yöre halkını, eski eserler, bun­ lecektir, d»

KAYNAKÇA

ALTINSAPAR Erol HASPELS. C. H Emılıe 1999 Ortaçağda Eskişehir ve Çevresinde Türk Sanalı, 1971 The Highlands of Phrygla. Sites and Monuments ltf-15. Yütyıtlaı Mimarisi). Eskişehir: Anadolu Üni­ Ml. Princeton, New Jersey: Princeton University. versitesi. SİVAS, Taciser DARGA, Muhibbe. Taciser SİVAS. Hakan SİVAS 2003 "Eskışehir-Kütahya-Alyonkarahisar İlleri 2001 Yılı 2003 '2001 Yıh Şaıhöyük/ Dorylaion Kazısı ve Karatuzla Yüzey Araştırması", 20 Araştırma Sonuçlan Top­ NekropcEü Temizlik Çalışmaları", 24. Kazı Sonuçla­ lantısı. Ankara20022: 285-298, Ankara: Kültür Ba­ rı Toplantısı 2: 47-58. Ankara: Kültür Bakanlığı kanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü. Anı Har ve Müzeler Genel Müdürlüğü TÜFEKÇİ SİVAS. Taciser EFE, Turan 2003 "Eskişehir Çevresinde Bulunan Frig Mimari Terra- 1993 "1991 Yılında Kütahya, Bilecik ve Eskişehir İllerin­ cûttalan. Emircik/Yaslenbayıı Höyüğü Buluntula- de Yapılan Yüzey Araştırmaları", X Araştırma So­ n". ill. Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sem­ nuçları Toplantısı: 345-364. Ankara: T.C Kültür Ba­ pozyumu Bildiriler Kıtabr 321-331. Eskişehir: Eski­ kanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayın­ şehir Tepebaşı Belediyesi. lan. TÜFEKÇİ SİVAS, Taciser, Hakan SİVAS 1995 "1993 Yılında Kütahya, Bilecik ve Eskişehir İllerin­ 2003 "Eskişehir. Kütahya. Alyonkarehıser İlleri Yüzey de Yapılan Yüzey Araştrrrnası", XII. Araştırma So Araştırması Arkeolojik Envanter Raporu", TÜBA nuçları Toplantısı. 245-266 Ankara; Kültür Bakan­ Kültür Envanteri DergisiT : 2-16, lev. 1-16. lığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü. 2004 "Eskişehir. Kütahya. Afyonkarahisar İlleri Arkeolo­ 1996 '1994 yılında Kütahya, Bilecik ve Eskişehir İllerin­ jik Envanteri 2003", TÜBA Kültür Envanteri Dergi­ de Yapılan Yüzey Araştırmaları". XIII. Araştırma si^ 101-111. lev. 1-8 Sonuçları Toplantısı t 131 152 Ankara T.C- Kül­ tür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü. TÜFEKÇİ SİVAS Taciser, Claude BRIXHE 2003 'Exploration de L'ouest de la Phıygie: Nouveau* 1997 "1SS5 Yılında Kütahya. Bilecik ve Eskişehir İllerin­ Documents Paleo-phrygıeng", Kadmos XLII: 65¬ de Yapılan Yüzey Araştırmaları", XIV. Araştırma 76. Berlin: Walter de Gruyter. Sonuçlan Toplantısı 2: 215-232. Ankara: T.C. Kül­ tür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü.

fÜSAKEP 4/2005 15 ra&set TÜFEKÇİ SİVAS / Hakan SİVAS

EK 1; ESKİŞEHİR İLİ ARKEOLOJİK KÜLTÜR VARLIKLARI ENVANTER LİSTESİ 2004

Env. no. Yeri/ mevkisi (adı) \W ilçesi Türü 1 Türü 2 H26A3.1 Dlluk/ De&innendere Mevkii Eskişehir/ Mihalıççık yamaç yerleşmesi HZB.A3.Z OtluiJ Kayapuıan Mevkii Eskişehir/ Mihalıççık yapı kalıntısı kilise 1 x İ24.A3.1Ü6 Kavaak/ Karatuzla Eskişehir/ Merkez mezaı r r oda mezaı İ24.A3.107 Kevecık/ Karatuzla Eskişehir/MerkeI zz mgzaı oda mezar 124 A3.1068 Kavacık/ Karatuzla Eskişehir/ Merkez mezar oda mezar . ı İ24.A3.109 Kavacık/ Karanızla Eskişehir/ Mertuz mezar oda mezar İ24.A3 ı ın Kaviicık/ Karatuzla Eskişehir/Merkez mezaı oda mezar İ24.A3.111 Kavacık/ Karatuzla Eskişehir/Merkez mezar oda N'o/.ır X İ24A3II2 KavaciW Karatuzla Eskişehir/ Merkez ıııu/nr oda mezaı ÖM1113 Kavncık/ Kdratı./la Eskişehir/Merkez mezaı oda mezar İ24.A3.114 Kava erk/ Karatuzla Eskişehir/ Merkez mezar •da mezar I 1 İ24A3Iİ5 Kozkaya/ SuEukargğaç yolunun saûı Eskişehir/ Merkez nınziir oda mezar J O I r • 124. A3.116 Kozkaya/ Sulukarağaç yolunun sağı Eskişehir/ Merkez mezaı ada mezar • 1 •—1 1 1 ıı 1» -^^^^^^^^B 1 - İ24.A3.117 Eski Kozkaya Eskişehir/ Merker üreu veri örenlik İ25.A3.12 Kozkaya/ KıımboÇ Höyük Eskişehir/ Mcrkuz hiıyük orta boy höyük 125. A3.13 Kozlubel/ Maruı Höyük Eskişehir/ Merkez höyük orta boy höyük İ25.A3.14 Karacabüyük Eskişehir/ Merkez htiyük arla boy höyük lif rt 1 T ı- Beyazallın/ Sepetçi Çobanlı oyuk Eskişehir/ Merkez höyü- arla boy höyük 125. A315 125. Al 15 Tiirkmentokat Eskişehir/ Merkez höyük arla hay höyük l2ta.AH/ • • • •:- • • ı • -: SülhüvüK Eskişehir/ Merkez höyük Orta boy höyük L . Z £ I25.AH.İH Kolkonlı Höyüğü Eskişehir/ Mqrkoz hüy,.k orta boy höyük İZ5.A3.13 Kalka nlı/Toraman 1 Höyüğü Eskişehir/ Merkez höyük orta boy höyük . I _ İ25.A3.20 Kalkanlr/ Taraman II Höyüğü Eskişehir/ Merkez höyük orta bav höyük • • - 1 il I2&J&21 Yörükkaracaören/ Kalehüyük Eskişehir/ Merkez höyük orta boy höyük — " • - , | _ . IZ1A3.22 Yörükkaracaoran/ G ölüce 1 Eskişehir/ Merkez höyük orta bay büyük 2 - İ25A3.23 Yörükkaracaören/G ölüce tl Eskişehir/ Merkez höyük orta boy höyük 1 ı J İ25.A124 Yûrükkaraeaöran/G ölüce İli Eskişehir/ Merkez J ı . ı a !_ höyük ort.—a —bü—*y höyü' k İ25.A3.25 lınişeliıı Höyüğü Eskişehir/ Merkez höyük Orta bav höyük İ25A326 Osmaniye Höyüğü Eskişehir3 /- Alpu höyük orta boy höyük ı 1 İr —. "w 125 A3.27 Hamldıye 131 uyuün Eskişehir/Mahmudiye höyük orta boy höyük . £ . 1 ı İKA3.28 Ha mi d iye II Höyüğü Eskişehir/Mahmudiye höyük om\ hay höyük I : 1 Mesudiye Höyüğü Eskişehir/ Mahmudiye höyük orta huy höyük Li 1 m .. .T7T—— • 126. A3.50 Çalcı/ Kırlı arman Mevkii Eskişehir/ Mihalıççık su yap M sarnıç 126 A3.51 Çalçı/ Kadirörcn Mevkii Eskişehir/ Mihalıççık dini yapı tapınak ? — j J .. 1 J_ I2SA352 ÇalçiJ Vr:lili:i::r::,..'ı- Mevkh Eskişehir/ Mihalıççık höyük orta boy höyük . £ - £ İ26.A3.53 Çalçı/ Gombaz Mevkii Eskişehir/ Mihalıççık höyük arta bov höyük I I-Z 126. Al 54 Yumıscınrc/ Ûrhaniye Mahallesi Eskişehir/ Mihalıççık lümüFüs iıır sı cc 1 Ub.AJ.Ijü Ada nisa r Eskişehir/ Mihalıççık Takını insis i kah; İ26.A3.56 KmlbArflklfl/ Aur Kılı Mtvkü Eskişehir/ Mihalıççık asken tesis kıl» İ2&A157 Tatarcık/ Örenlik Mevkii Eskişehir/ Mihalıççık düz yerleşme İ26.A3.59 Dağcı Eskişehir/ Mihalıççık askeri tesis kale ^ 1 1 1 126.A3 53 Bozan Höyük Eskişehir/ Alpu höyük orta bov höyük İ26A16D Arıkaya/ Kale Yeri Mevkii Eskişehir/ Alpu ürkeri r-ısm kale İ26.A3.61 Arıkaya/ Harman Yeri Mevkii Eskişehir/Alpu kaya a mü üzüm presi E İ26A3.62 Karacdören/ Yapraklı Mevkii Eskişehir/Alpu mezarlık 1 E İ26.Aİ63 Ha M bağı/ Hisar Mevkii Eskişehir/ Beylikova yapı kalınımı kale İ2S.A3.G4 Halil bağı/ Ca pil Mevkii Eskişehir/ Beyti kova mezaı kaya mezarı İ2SA3.65 Ha til bağı/ Pencere Kaya Mevkii Eskişehir/ Beylikova mezar I bitme m iş] kaya mezarı 1/6 A3 66 Yalınlı Höyük Eskişehir/ Beylikuva höyük orta bov hüvük 126 A3 67 Doğray/ Karabayır Mevkii Eskişehir/ Beylikova mezarlık İ2&A3BB Doğıay/ Karabayır Mevkii Eskişehir/ Beylikova mezar • aya mezarı fo'U) l?6 A3.64 Doğray/ Karabayır Mevkii Eskişehir/ Beylikova mezar •aya mezarı jodaf

I2G A3.70 Doğrey/ Karabayrr Mevkii Eskişehir/ Beylikova IIIU.'İM kaya mezarı jada! İ2&A3-71 Dağıay/ Karabayır Mevkii F^kışulııı/ lîtylü-uvü ıııu/Lir fcBys mezen ladel İ26.A3.72 [lorj/iıv- Delıktepe Mevkii Eskişehir/ Beylikova Su yapısı sarnıç İ2Ö.A3.73 Doğrdy/ Deliktepe Mevkii Eskişehir/ Beylikova su yapısı sarnıç

TÛB*-KEt>4tİIX& Eskişehir. Kütahya. Atyonkaıahtttr filen 20Q4 Yılı Arkeolojik Envanteri ve Yüzey Araştırması

Env. no. Yeri/ rnevkisi tadı) İli/ ilçesi Türü 1 Türü 2 İ26A3.74 P' n ı'ı r "i\tî f^rll ^ .1 ja^ -L- ıı fl^Am'* LJıİııMfhh* Eskişehir/ Beylikuva höyük h FİLMİ t hiwillr UDürâyj UDI ı. . ...ıı .., nuvugu İ26.A3.75 Doğ ray/ Piren lık Höyük Eskişehir/ Beylikova hoyuk otla boy hflyük 126. A3.76 Kata burhan/ Habibpman Mevkii Eskişehir/ Sivrihisar mezar kaya rıez^ııı İ27.A3.19 Seki/ Gren Mahallesi Eskişehir/ Mihalıççık düz yerleşme İ27.A3.2D Seki-Güreş/ Akrepe Mevkii Eskişehir/ Mihalıççık askeri tesis kale İ27AUI Yun use mre/ Fırmfcaya Mevkii Eskişehir/ Mihalıççık mezarlık kaya kuz.ifhırı [oda) İ27A122 Yunusemre/ Fırmkaya Mevkii Cskijehır/ Mihalıççık lıuyuV orta bey höyük 127 A3 23 Yunusemre/Yalnız Tape Höyük Eskişehir/ Mihalıççık höyük küçük höyük İ27J&24 OuriireU Karakuş Yuvası Mevkii Eskişehir/ Sivrihisar münferit buluntu prlhoslar İ27.A3.25 OumraU Kızrlburuıı Mevkii Eskişehir/ Sivrihisar mezarlık srcosolitırtf\u eda mezarlar ttj AT IR t£f HJ.İ& V^mrn^ıtıaJ Pil ToitOf 1 hjlaub** Eskişehir/ .Sıvrınısur askeri tesis kale ^aracaxaya-i ^aı lepesı ıvıevnu M|I Tf .rtJ.Lfil Jf7 r\ITanrap r UCd lK HHI JyüJ PaUdil Tnnt*^iBUviıl nJfiknııVH.VMıı Eskişehir/Sivrihisar nın'nr kaya mezar Icdâj I27A32B Karaca kaya/ Kisartepe Mevkii QSAEgbllllf OPVI IIIIS'JP | djhbll Icûlö • Eskişehir/ Sivrihisar kaya anıtı niş İ27.A3.29 Karacakaya/ Hisartepe Mevkii 1 I27A330 JlAHV nıını L-llf F+il l"l r"fc Bin m İr 1 1 Eskişehir/ Sivrihisar kays anm •ü a rac a'Oyoı nisa ne pa luıcvnıı İ27A331 If û r I n I b luP i blıC û f\Cı no Pıfln^jVıı C ^ L" n İLI rf QiL.ri M t Ir Kdybm,ad anıtd IML*I İliş ı\a rat • ııa yd ı nisa ne pe IVJIJ VMI . .ıK .1 ı ı zıivnnısdi İ27.A332 Hirer/ Yalaklar Meukii Hirer 1 HfiuiiOFl Ct bit ahi rf Cm^rhlticır ı ILFV un uıta boy höyük

\tl. MJ.JJ EiçerRI-ÜI-f' ViHidfin-ı 1 -ıkS-ı" ı MEVKIMevkiIi DI^URırrIr ıIıI nuyuyHrivüıliui F- L" L 111 • 11 • ^ısrrıllıCir • rta bov lıoyLî- talUŞcrpir/ J Ivr 11 ıl id 1 İ27A3.38 IVHarfd 1IiI tsKişenırı ıvıınaıcçcrK • 1 O L" ı ı tütı O Ulu dlKtM lebi!» J24.A3.17 Uluköy Höyük Kütahya Merkez höyük orta bov höyük J24.A3.1S Ulukby Kütahya/ Merkez düz yerleşme J25.A3.39 ti': UJldOUd lllll UıKııH T.III|Hj.J MfV. Eskişehir/ Seyitgazi höyiiK büyük boy höyük Prıı.Lıc!': rln'FiiOhi 1 1 1 134= 7J1 Eskişehir/ Seyitgazi höyük ûı • uyriışid nuyugu orta boy höyük Dıiirtıîlı Yılmlırbın Tot bacı Eskişehir/ Seyitgazi [fkke • ı——1—— JZÜ.IJ.ZI • tynıjıa ııiflimirKdiı ı turtası Bevkısla Yrlanfcırkan Höyüğü Eskişehir/ Seyitgazi Muyiık büyük bey höyük Jffi.A3.22 ••! Bardakçı Eskişelıu/ Seyitgazi su yapısı köprü J25.A3.23 J25A3.24 Bardakçı/Keçıçaym Höyüğü Eskişehir/ Seyitgazi höyük orta bov höyük .175 A3 25 Bardakçı/ Kecicayın Mevkii Eskişehir/ Seyitgazi tümülüs J25.A3.26 Bardakçı/ Keçiçaym Mevkii Eskişehir/ Seyitgazi tümülüs

J25A327 Bardakçı[_1/ Keçiçay1 1 £m Mevkii Eskişehir/ Seyitgazi tümülüs J25.A3.ZB Bardakçı/ Köresıan İnleri Mevkii Eskişehir/Seyitgazi nıazariık kaya mezar lan loda) r. ™ .r.l. J25.A3.29 Büyükpınar Höyüğü Eskişehir/ Seyitgazi Illlyıık orta boy hoyuk J25.A3-30 Beşsaray/Asaı Kale Eskişehir/ SeyiLgazi askeri tesis kale J25 A3 31 Uçsaray/ Ambarderesı Mevkii Eskişehir/ Seyılgazı kaya yapıları şapsl. yaşam rnekjnı J25.A3 V. Üç saray/ Ambarderesı Mevkii Eskişehir/ Seyügazı kayo y.ıpıları şap al. yaşam mekânı J25A3.33 Üç saray/ Ambarderesl Mevkii Eskişehir/Sayilgazi küv^ yapılan şapel, ypısarn rrınk.-iııı J25 A3 34 Uçsaray/ Csmanbay Mevkii Eskişehir/ Seyitgazi mezarlık .:,ı p'ı:.''!•'•. h: oda mezarlar J25.A3-3B Üçsaray/ Osman bey Mevkii Eskişehir/ Seyitgazi düz yerleşme büyük höyük J25.A3.3G Göknebi Höyük Eskişehir/ Seyitgazi höyük J25.A3.37 Göknehi Eskişehir/ Seyitgazi mezar arcûsptöm/lu oda m. J25.A3.3B GÖknebi/Lûkül Mivkii Eskişehir/ Seyitgazi kaya anıtı üzüm presi J25.A3.39 Cevizli/ Çakmak Mevkii Eskişehir/ Seyitgazi höyük orta bov höyük J25.A3.4Ü Bardakçı/ Oıtauba Mahallasi Göy cebel Eskişehir/ Seyitgazi düz yerleşme Vlt£t fLf1 11\ 1 nJI CU L 11 11 ucayı ivmvr.ii II irrl 3 V ı- 11 tlrtlfıhl Allah Jlûi j fıAniltbİ Eskişehir/ Seyitgazi mezarlık arcosaliut}f\ıt oda m. •'iıUanÇU UriaGüB IVldlI. rtldL.il lifinvKil 191 Al A? hi ıj y LII L ıi r. ı_.ııııııjr Eskişehir/ Seyitgazi höyük nrTa hoy höyük J25A343 Hankaraağaç Eskişehir/Harı höyük orta boy höyük J25A3.44 Gökçe kuyu/ Kula p a Eskişehir/ Han höyük orta bov höyük J25A3.45 Ağlarca/ Kuşçuderesi Mevkii Eskişehir/ Han yamaç yeri orta boy höyük J25.A3.46 Ağlarca/ Karsağaçpınaı Mevkii Eskişehir/ Han Itayıik J25.Aİ47 Yatıdere/Gryan Hüyüûü Eskişehir/ Han hoyuk orta boy höyük J26A3.1 Zafer Hamil Höyüğli Eskişehir/Çifteler llüyıik orta boy höyük J26-A3.2 Yellice Malı. Satrankız Mevkn Eskişehir/ Sıvrilu^u mezarlık J26A3.3 Kınık/ Hamamlepesi Mevkii Eskişehir/ Sivrihisar rlıij yerleşme J26.A3.4 Kınık/ HamamtopBSi Mevkii Eskişehir/ Sivrihisar höyük arta boy höyük

WBA-KED J/ZHJ5 47 Taciseı TÜFEKÇİ SİVAS / Hakan SİVAS

Levha 1

4B TtfBA-K£Dtt?t*İ5 Eskişehir. Kütahya. Alyonkaıahisar Silen 2004 Y

Levha 2

Hes. 1. Eskişehir merkez ilçe Kozkaya köyü, Kumbafl Res. 2. Eskişehir merkez ilçe Kozkeya köyü, kaçak kazılar Höyük (env. no: (25.A3-12). sonucu ortaya çıkmış drcmoslu mezar.

Res. 3. Eskişehir merkez ilçe Beyazaltın (Sepetçi) köyü. mermer adak steli.

Res. 4. Eskişehir merkez ilçe Beyazaltın (Sepeiçi) köyü. Çobanhöyük (env. no: İ25.A315I

Res, 6. Eskişehir merkez ilçe Karacahöyük kuyu. Res. 6. Eskişehir merkez ilçe Yörükkaracaören köyü, Karacahöyük (env. no İ25.A3.14). Kalehöyük (env no: İ25A321J

Res. 7 Yörük karacaören köyü, Kalehöyük'fen Res. S. Eskişehir merkez ilçe Yonjkkaraceören köyü, GÖlüce (env. no: İ2S.A3.211 Frig çanak çömlek parçalan. Höyüğü (env. no: İ25.A3.22).

49 Teaser TÜFEKÇİ SİVAS / Hakan SİVAS

Levha 3

Res 9. Eskişehir merkez ilçe Yorgkkaraceören köyü, Res. 10. Eskişehir merice? Yörük Kereceören köyü, GölüCe II Höyüğü lenv. no: 125 A3.23). Gûlüce III Höyüğü (anv. no: İ25.A3.24].

Res. II. Eskişehir merkez ilçe Jmışehır köyü, İmişehır Res. 12. Eskişehir merkez ilçe Türkmenıokat köyü. Höyüğü (env. no: İ25.A3.25). Sülhöyük (Suluhöyük) (env. no: İ25.A3.17I.

Res. 13. Eskişehir merkez ilçe Kalkardı köyü. Kal kanlı Res 14. Eskişehir merkez ilçe Kal kanlı köyü. Toraman I Höyüğü (env. no: İ25.A3.1B). Höyüğü (env. no: İ25.A3.19).

50 TÜRAKED 4^9005 Eskıfettn, Kütahya. Alycni.a

Lovl)fl4

Res 15. Eskişehir'in Alpu ilçesi Osmanrye köyü. Res 16. Eskişehir'in Alpu ilçesi Ankeya koyu. Kale Yen Osmaniye Hûyuflülenv no I25A3261 Mevkii. Ûrlaçafı kalesi lerıv no 126 A3 601

Res 17 Eskişehir'in Alpu ilçesi Ankaya köyü, Harman Res. 13. Eskişehir'in Alpu ilçesi Karacaoren koyu Yapraklı

Yeri Mevkiinde bnk pilhoslaı. Mevkur Roma Devri nçkroptUunüe lenv no: 126 A3 621. mermer me?aı steltar.

ftes 19 Eskişehir'in Alpu ilçesi Karacaorerı köyü Res 20 Eskişehir'in Alpu ilçesi Karacatven koyu Yapraklı Mevkii. Roma Devri nekropol alan Yapraklı Mevkii. Roma Devn mezarı {env no 126 A3 621

HfH**rQAtı> 51 Taciset TÜFEKÇİ SİVAS / Hakan SİVAS

Levha 5

Mı

Res. 21. Eskişehir'in Beylıkova ilçesi Emircik köyünde Res. 22. Eskişehir'in Beylikova ilçesi Emircik köyü, mernw stellar. Yaslanbayır Höyüğü (env. no: İ26.A3.1 K

Res 23 Eskişehir'in Beylıkova ıJçesı Emircik köyü, Res. 24. Eskişehir'in Beylıkova ilçesi Emircik köyü, Yaslanbayır Höyüğü. Frig çanak çömlek parçalan. Yaslanbayır Höyüğü. Frig kaplama levhaları.

Res. 25. Eskişehir'in Beylıkova ilçesi Doğray köyü. Res. 25. Eskişehir'in Beylikova ilçesi Oûğray köyü. Doğray Höyüğü ienv. no: İ2B.A3 7d) Dogrey Höyüğü, Frig çgngk çömlek parçaları.

52 ıwi4*fln/wfi Esk-şe/v. KoW*. Afyant&etuSfi üten 2004 Y* Aflntf Enmten Y* Yıizer Aıasl*nm*

Levha E

Res 27 Eskişehir m BeylAova ılçes Doğray köyü. Res 28 : ••• BeyHova ilçesi Doğray köyü. Karabay» Mevkiindeki kaya mezarlarından bin lenv. no: Delik lew Mevkiindeki kaya sarnıçlarından biri (env. no: 126 A3.681 126. A3.73).

Res 31 Eskişehir'in Beyiıkova ilçesi Helıbagı kûyü. Res 32 Eskişehir'in Beylıkova ilçen Halıbaflı köyü. Çapıl Mevkii. Fng kaya mezarı (env. no: İ26.A3.64I (. .u»ı Mevkiindeki' -uj kaya mezarının lenv m. 126 A3 64} mezar odasından aynnlı

rjJflJ-^£l4l?CÛS 53 Faraer TÜFEKÇİ SİVAS / Hakan SİVAS

Levha i

Res. 33. Eskişehir'in Sivrihisar ilçesi Dümrek Krzılburun Res. 34. Eskişehir'in Sivrihisar ilçesi Diimrek Kızılbunın Mevkii. Roma Devri nekropolünde (any. no: 127.A3.25!. Mevkii, Roma Devri nekropolünde (env no: 127. A3.25). kaya mezarı. yazıllı ve bezemeli mimarı parçalar.

fles. 35 Eskişehir'in Sivrihisar ilçesi Karacakaya köyü, Res. 3S- Eskişehir'in Sivrihisar ilçesi Karacakaya köyü, Çal Tepesi Mevkii Fng kaya mezarı (env. no: İ27.A3.27). Çal Tepesi Mevkiindeki Fıig kaya mezarının (env. no: İZ7.A3.27} İçlen görünüş.

Res. 37. Eskişehir'in Sivrihisar ilçesi Karacakaya köyü, Res. 38. Eskişehir'in Sivrihisar ilçesi Dümrek. Çal Hisarrepesr [env. no; İ27.A3.2B). Tepesi Mevkiinde Ortaçağ kalesi lenv. no: İ27.A3.26).

54 TÜBA-KEDİfitjDB Estfehu Kütahya. AlygnijH*hisat 2004 ^- A-• > ••,antet v« YüzeyAııjTinıtM'

Levha S

Res 39 Eskişehir'in Sivrihisar ilçesi Karabulhan köyü. Res 40 Eskişehir'in Sivrihisar ilçesi Kmık koyu. Habıbpınarı Mevkii. Frıg kaya mezan Hamamtepesı Mevkiindeki yerleşmede (env. no: I26.A3761 (env. no: İ26.A3.3) bulunan mermer mezar steii

Res 41 Eskişehir'in Sivrihisar ilçesi Yenice Mahallesi. Res. 42. Eskişehir'in Mihalıççık ilçesi Seki koyu. Akiepe Selrankı? Mevkiindeki mezarlık (env no J26 A3 2) Mevkii, Frıg kalesi (env no 127 A3 20]

Res 43 Eskişehir'in Mihalıççık riçesı Seki köyü. Ak (epe Res 44 Eskişehir'in Mihalıççık ilçesi Seki koyuL Akı epe Mevkiindeki Fng kalesinden (env no. İ27.A3-20) Sur Mevkiindeki Frıg Kalesinden lenv. no. (27.A3.20l Fng gri ayııntısı. çanak çömlek örnekleri.

rUBAKED*t2İXG 55 Tacısor TÜFEKÇİ SİVAS/Hakan SİVAS

Lcvhg 9

Res. 46. Eskişehir'in Mihalıççık ilçesi Çalçı köyü. Yeldeğ irmeni Mevkii, Yeldeflirmeni Höyük lenv. no: 126.A3.52).

Res. 47. Eskişehir'in Mihalıççık ilçesi Otluk koyu, Res. 48. Eskişehir'in Mihalıççık ilçesi Ottuk köyü. Kayapınarı Mevkii, kilise yapısı (erw. no H26.A3.2i Değ irmende re Mevkiindeki yamaç yerleşmesi [env. no: H 26. A3. U.

WBA-KEDA

Levha IG

Res. 51. Eskişehir'in Mihalıççık ilçesi Ada hisar köyü. Res. 52. Eskişehir'in Seyitgazi ilçesi Uçsaıay köyü. Adahisar kalesi (env. no: İ26.A3.55J. Osmanbey Mevkii, Roma Devri nekropolündeki (env. no: J25.A3.34! bir mezarın girişi.

Res. 53. Eskişehir'in Seyitgazi ilçesi Goknebi köyü. Res. 54. Eskişehir'in Seyitgazi ilçesi Cevizli köyü. Göknebi Höyük (env. no: J25.A3 35! Çakmak Mevkii Çakmak Höyük lenv. no; J25.A3.3S!-

Res. 55 Eskişehir'in Seyitgazi ilçesi Bardakçı Res. 56. Bardakçı köyü Res 57. Mihalıççık ilçesi köyü Keçiçayıiı Mevkiinde lürnülüslerin Körestan İnleri Mevkiindeki Kızıl ıkbörüklü köyü, Asar Kale Bulunduğu alan. mezarlıkta tenv. no: Mevkii Onaçag kalesi JZ5.A3.28! bir kaya mezarı. tenv no: İ26.A3.56I.

JUBA-KED Al2D05 57