RAPORT ODDZIAŁYWANIA INWESTYCJI NA ŚRODOWISKO Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Inwestor: URZĄD MORSKI W GDYNI ul. Chrzanowskiego 10, 81-338

Zakres opracowania ustanowiony postanowieniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (pismo RDOŚ-Gd-WOO.4211.21.2014.ER.7)

Zespół autorski: mgr inż. Sławomir Makurat mgr inż. Martina Bolińska mgr inż. Aleksandra Sikorska mgr Joanna Łukaszewska mgr Lucyna Trojnar

Koordynator projektu: mgr Joanna Łukaszewska

Lipiec 2015

www.analizysrodowiskowe.pl Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Opracowano w firmie LACERTA Analizy Środowiskowe Joanna Łukaszewska

LACERTA Analizy Środowiskowe Joanna Łukaszewska

ul. 10 Lutego 33 pok. 511, 81-364 Gdynia e-mail: [email protected] kom: +48 604 305 418 NIP: 5832903933

© Prawa autorskie zastrzeżone

Zezwala się na: 1. wykorzystanie utworu przez Inwestora na potrzeby przeprowadzenia uzgodnień środowiskowych dla analizowanego przedsięwzięcia, 2. upublicznianie oryginałów utworu oraz jego kopii elektronicznych utworu w sposób umożliwiający realizację przez Inwestora oraz Organy uczestniczące w procesie wydania decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych realizacji przedsięwzięcia zadań wynikających z Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisk. (Dz. U. 2013 poz. 1235 ze zm.) oraz innych przepisów prawa związanych z uwarunkowaniami środowiskowymi realizacji analizowanej inwestycji, w tym publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.

Wykorzystywanie utworu w całości, lub w części w inny sposób niż opisany powyżej wymaga zgody Autorów utworu.

1

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Spis treści 1. Wstęp ...... 6 2. Źródła informacji stanowiące podstawę do sporządzenia Raportu ...... 7 3. Opis planowanego przedsięwzięcia ...... 13 3.1. Rodzaj i skala przedsięwzięcia ...... 13 3.1.1. Skala przedsięwzięcia ...... 13 3.1.2. Kwalifikacja przedsięwzięcia ...... 13 3.2. Położenie przedsięwzięcia ...... 14 3.2.1. Lokalizacja poszczególnych elementów przedsięwzięcia ...... 14 3.2.2. Zgodność przedsięwzięcia z dokumentami planistycznymi ...... 15 3.3. Cel inwestycji ...... 17 3.4. Opis i parametry obiektów realizowanych w efekcie planowanego przedsięwzięcia .... 17 3.5. Stosowana technologia ...... 17 3.5.1. Rodzaje sprzętu, którego użycie przewiduje się w celu wykonania planowanej konstrukcji ...... 18 3.6. Przewidywana ilość wykorzystywanej wody, surowców, materiałów, paliw oraz energii 18 3.6.1. Zużycie materiałów i surowców ...... 18 3.6.2. Zużycie paliw ...... 18 3.7. Rozwiązania chroniące środowisko...... 18 3.7.1. Rozwiązania chroniące środowisko na etapie realizacji przedsięwzięcia ...... 18 3.7.2. Rozwiązania chroniące środowisko na etapie eksploatacji przedsięwzięcia ...... 20 3.8. Rodzaje i przewidywane ilości wprowadzanych do środowiska substancji lub energii przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko ...... 20 3.8.1. Emisja spalin ...... 20 3.8.2. Emisja hałasu ...... 24 3.8.3. Emisja odpadów ...... 27 4. Charakterystyka przyrodnicza terenu inwestycji ...... 28 4.1. Analiza położenia przedsięwzięcia ...... 28 4.2. Morfometria Zalewu Puckiego ...... 29 4.3. Rzeźba terenu ...... 30 4.4. Budowa geologiczna ...... 31 4.4.1. Charakterystyka linii brzegowej ...... 31 4.4.2. Geneza Cypla Rewskiego i Ryfu Mew...... 31 4.4.3. Budowa geologiczna i osady denne dna Zatoki Puckiej ...... 32 4.4.4. Opinia geotechniczna ...... 33

2

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

4.5. Klimat ...... 34 4.6. Wody powierzchniowe ...... 35 4.6.1. Stany wód ...... 35 4.6.2. Falowanie ...... 37 4.6.3. Prądy ...... 38 4.6.4. Ruch osadów dennych ...... 38 4.6.5. Przewidywane erozyjne zmiany brzegu ...... 38 4.6.6. Zasolenie ...... 39 4.6.7. Zlodzenie ...... 39 4.7. Wody podziemne ...... 40 4.8. Analiza wpływu realizacji przedsięwzięcia na osiągnięcie celów środowiskowych zawartych w Planie Gospodarowania Wodami na obszarze dorzecza ...... 41 4.9. Metody inwentaryzacji chronionych gatunków roślin i zwierząt oraz siedlisk przyrodniczych objętych ochroną, a także gatunków i ich siedlisk, które stanowią przedmioty ochrony obszarów Natura 2000 ...... 43 4.9.1. Inwentaryzacja szaty roślinnej, siedlisk przyrodniczych oraz grzybów...... 43 4.9.2. Inwentaryzacja herpetologiczna ...... 44 4.9.3. Inwentaryzacja ornitologiczna ...... 44 4.9.4. Inwentaryzacja teriologiczna ...... 45 4.10. Szata roślinna w lokalizacji planowanej inwestycji i jej bezpośrednim otoczeniu oraz aktualne zagospodarowanie terenu ...... 45 4.10.1. Zinwentaryzowane siedliska przyrodnicze ...... 45 4.10.2. Ogólna charakterystyka florystyczna rozpatrywanego obszaru oraz aktualne zagospodarowanie terenu ...... 47 4.10.3. Roślinność chroniona ...... 51 4.10.4. Roślinność inwazyjna ...... 52 4.10.5. Makrofity Zatoki Puckiej ...... 53 4.11. Skład faunistyczny w miejscu planowanego przedsięwzięcia i jego bezpośrednim otoczeniu ...... 55 4.11.1. Makrozoobentos ...... 55 4.11.2. Płazy ...... 57 4.11.3. Gady ...... 58 4.11.4. Ichtiofauna ...... 58 4.11.5. Ssaki morskie ...... 59 4.11.6. Ssaki lądowe ...... 61 4.11.7. Ornitofauna ...... 61 5. Zagadnienia antropizacji środowiska przyrodniczego w otoczeniu przedsięwzięcia ...... 65

3

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

5.1. Warunki aerosanitarne, źródła zanieczyszczeń...... 66 5.2. Stan warunków akustycznych, źródła hałasu ...... 67 5.3. Złoża kopalin ...... 67 5.4. Promieniowanie elektromagnetyczne ...... 67 5.5. Prawne uwarunkowania kształtowania środowiska przyrodniczego w miejscu i otoczeniu realizacji przedsięwzięcia ...... 67 5.6. Konkluzje badań nad obszarem przyrodniczym przedsięwzięcia ...... 69 6. Warianty przedsięwzięcia ...... 70 6.1. Wariant „0” – zaniechanie realizacji inwestycji ...... 70 6.2. Warianty realizacyjne ...... 70 6.2.1. Wariant I ...... 70 6.2.2. Wariant II ...... 70 6.2.3. Wariant III ...... 70 6.2.4. Wariant IV ...... 71 6.3. Wybór wariantu najbardziej korzystnego dla środowiska ...... 71 7. Charakterystyka wskazanego wariantu inwestycji ze wskazaniem wpływu przedsięwzięcia na środowisko ...... 72 7.1. Harmonogram realizacji przedsięwzięcia ...... 72 7.2. Charakterystyka przedsięwzięcia i warunki użytkowania terenu w fazie realizacji przedsięwzięcia ...... 73 7.2.1. Środowisko abiotyczne ...... 73 7.2.2. Klimat ...... 74 7.2.3. Ocena realizacji inwestycji na florę i siedliska przyrodnicze ...... 74 7.2.4. Ocena wpływu realizacji inwestycji na gatunki ichtiofauny chronione w ramach sieci Natura 2000: ...... 75 7.2.5. Ocena wpływu realizacji inwestycji na gatunki ssaków morskich chronione w ramach sieci Natura 2000: ...... 75 7.2.6. Ocena wpływu realizacji inwestycji na gatunki ornitofauny chronione w ramach sieci Natura 2000: ...... 76 7.3. Charakterystyka wpływu przedsięwzięcia na środowisko w fazie eksploatacji ...... 78 7.3.1. Środowisko abiotyczne ...... 78 7.3.2. Klimat, wpływ klimatu i jego zmian na przedsięwzięcie oraz wpływ inwestycji na klimat i jego zmiany ...... 78 7.3.3. Ocena eksploatacji inwestycji na stabilność form akumulacji morskiej – Ryfu Mew i Cypla Rewskiego ...... 79 7.3.4. Ocena eksploatacji inwestycji na florę i siedliska przyrodnicze ...... 79 7.3.5. Ocena eksploatacji inwestycji na gatunki zwierząt chronione w ramach sieci Natura 2000 ...... 79

4

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

7.4. Charakterystyka wpływu przedsięwzięcia na środowisko w fazie likwidacji ...... 80 8. Opis metod prognozowania oraz opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko, zwłaszcza na przedmioty ochrony Natura 2000 (bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnio- i długoterminowe, stałe i chwilowe) ...... 80 8.1. Metody prognozowania ...... 80 8.2. Metodyka ustalenia znaczącego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 ...... 80 8.3. Opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko (bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnio i długoterminowe, stałe i chwilowe oddziaływanie na środowisko) ...... 85 8.4. Macierz rozpoznania wpływu przedsięwzięcia na środowisko, w tym na obszary Natura 2000...... 87 9. Określenie potrzeby ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania ...... 91 10. Analiza możliwych konfliktów społecznych ...... 91 11. Możliwe transgraniczne oddziaływanie na środowisko ...... 92 12. Monitoring oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na etapie budowy i eksploatacji, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru ...... 92 13. Trudności wynikające z niedostatków techniki lub z luk we współczesnej wiedzy jakie napotkano opracowując raport ...... 92 14. Streszczenie w języku niespecjalistycznym informacji zawartych w Raporcie wraz z odniesieniem do zakresu ustanowionego przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku, na mocy postanowienia RDOŚ-Gd-WOO.4211.21.2014.ER.7 ...... 93 SPIS RYSUNKÓW ...... 98 SPIS TABEL ...... 98 SPIS ZAŁĄCZNIKÓW ...... 99

5

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

1. Wstęp Niniejszy Raport powstał w związku z postanowieniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku pismo RDOŚ-Gd-WOO.4211.21.2014.ER.7 z dnia 29-10-2014. Decyzja została wydana po wystąpieniu Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni (wniosek z dnia 07.07.2014 r.), o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w związku z planowaną realizacją przedsięwzięcia obejmującego zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych, będącego przedsięwzięciem celu publicznego1. Zgodnie z art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity - Dz. U. 2013 poz. 1235 ze zm.), wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, wydawanej na podstawie ustawy Prawo budowlane (Dz. U. 2013 poz. 1409 ze zm.), o które, w celu realizacji przedmiotowego przedsięwzięcia, ubiega się Inwestor. Planowane przedsięwzięcie znajduje się w obszarze potencjalnego oddziaływania na obszary Natura 2000. Ponadto planowane przedsięwzięcie zgodnie z § 3 ust.1 pkt. 69 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. 2010 Nr 213, poz. 1397 ze zm.), kwalifikuje się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko (tzw. grupa II) i określone jest jako: „przedsięwzięcie ochrony brzegów morskich oraz zabezpieczające przed wpływami morza, a także inne przedsięwzięcie powodujące zmianę strefy brzegowej, w tym wały, pirsy, z wyłączeniem ich odbudowy”. Miejsce realizacji przedsięwzięcia znajduje się na obszarach Natura 2000: PLB220005 „Zatoka Pucka” oraz PLH220032 „Zatoka Pucka i Półwysep Helski”. Metodyka realizacji oceny wpływu inwestycji na obszary Natura 2000 została oparta na publikacjach Komisji Europejskiej: 1. „Wytyczne Komisji Europejskiej dotyczące zarządzania obszarami Natura 2000, a także oceny oddziaływania przedsięwzięć na obszary Natura 2000„ 2. Ocena planów i przedsięwzięć znacząco oddziaływujących na obszary Natura 2000. Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułu 6 (3) i (4) Dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG”

Prace budowlane planowane w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji wywołają ograniczone przestrzennie i czasowe oddziaływania zaburzające równowagę dynamiczną środowiska oraz układu ekologicznego rejonu oddziaływania. Przy zastosowaniu działań minimalizujących, obszar oddziaływania ograniczony będzie jedynie do miejsc prowadzenia robót. Prace realizacyjne nie będą wykazywać oddziaływania na obszary ochrony przyrody położone w głębi lądu. W ocenie autorów niniejszego Raportu, przy uwzględnieniu charakteru przedsięwzięcia, jego celu oraz po przeanalizowaniu oddziaływania planowanej inwestycji, realizacja inwestycji w

1 Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, art. 6 ust. 4 (Dz. U. 2014 poz. 518)

6

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Rewie nie wpłynie istotnie na pogorszenie stanu elementów podlegających ochronie w ramach sieci Natura 2000. Z uwagi na powyższe, realizacja inwestycji z zastosowaniem środków minimalizacji negatywnego wpływu na środowisko spowoduje jedynie nieznaczne, krótkotrwałe uciążliwości środowiskowe związane z jej realizacją. Raport przedstawia aspekty dotyczące potencjalnego wpływu planowanej inwestycji na PLB220005 „Zatoka Pucka” oraz PLH220032 „Zatoka Pucka i Półwysep Helski”.

2. Źródła informacji stanowiące podstawę do sporządzenia Raportu

LITERATURA: Adamski P., Bartel R., Bereszyński A., Kepel A., Witkowski Z. (red.) Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985 – 2004, Bogucki Wyd. Nauk., Poznań Bohdziewicz L.: Budowa geologiczna i procesy dynamiczne w strefie brzegowej w Orłowie i Rewie. Roczn. Polskiego Towarzystwa Geologicznego, t. XXXIX, z. 4., 1960 r. Busse, P., Muś K., Nowakowski J.K., Stępniewski K., Manikowska-Ślepowrońska B., Szulc J.: Internetowa Baza Danych Programu Badawczego „Akcja Bałtycka”, Uniwersytet Gdański, Gdańsk 2012 Charakterystyka polskiego obszaru pilotowego projektu „MOMENT” – Nowoczesna Gospodarka Wodna w Obszarze Południowego Bałtyku (projekt na lata 2007 – 2013) Chodkiewicz T., Woźniak B., Chylarecki P., Monitoring ptaków w tym monitoring obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska 2012 Cieślak M., Dul B., Pióra Identyfikacja gatunków rzadkich, natura Publishing House, Warszawa 2009 Dokumentacja projektowa pn.: „Stan istniejący, ocena stopnia zagrożenia oraz propozycje zabezpieczenia brzegu Zatoki Puckiej na odcinku km 100,0 + 101,0 (REWA)”- WUPROHYD, wrzesień 2003r. Dokumentacja techniczna - Przegląd morskich budowli hydrotechnicznych „Umocnienie brzegowe - Rewa (km 96,70 + 100,83)”- INGEO, czerwiec 2009r. Druet C., Massel S., Zeidler R. (1972), Statystyczne charakterystyki falowania wiatrowego w przybrzeżnej strefie Zatoki Gdańskiej i otwartego Bałtyku, Rozprawy Hydrotechniczne Nr 30. PWN, Warszawa. Dyrektywa 200060/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej Dziadziuszko Z., Wróblewski A. (1990), Zatoka Gdańska, rozdz. Stany wody, Praca zbiorowa pod red. A. Majewskiego, Wyd. Geologiczne, Warszawa.

7

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Dzwonko Z., Przewodnik do badań fitosocjologicznych, Vademecum Geobotanicum, Poznań- Kraków 2007 Gerstmannowa E.red.,2000. "Materiały do monografii przyrodniczej regionu gdańskiego,tom III "Nadmorski Park Krajobrazowy".Wydawnictwo "Mapress",Gdańsk. Głowaciński Z. (red.), Polska Czerwona Księga Zwierząt. Kręgowce. PW-RiL Warszawa 2001 Gromadzki (red.), Ptaki. Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 podręcznik metodyczny. Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2004 HELCOM. 2012. Checklist of Baltic Sea Macro-species. Baltic Sea Environment Proceedings No. 130, s. 203. Inger Weidema: Rosa rugosa (ang.). W: NOBANIS – Invasive Alien Species Fact Sheet [on-line]. 04-08-2009. Johnson O., More D., Przewodnik Collinsa – Drzewa, Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa, 2011 Katalog obiektów geoturystycznych w Polsce. Red. Tadeusz Slomka, Marek Doktor, Andrzej Joniec, Alicja Kicińska-Świderska. Projekt badawczy nr: 665/2004/Wn-06/FG-go-tx/D. Wykonano na zamówienie Ministra Środowiska za środki finansowe wypłacone przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Kraków 2006. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Rutkowski L. PWN, 2008 Kłosowscy S., T., Flora Polski – Rośliny wodne i bagienne, Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa, 2007 Kondracki J., Geografia regionalna Polski, PWN, Warszawa 1998 Konwencja o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, sporządzona w Espoo dnia 25 lutego 1991 r. (Dz. U. 1999 nr 96 poz. 1110) Korzeniewski K., red. (1993): Zatoka Pucka, Praca zbiorowa, Instytut Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego Korzeniowski K., red. (1993), Zatoka Pucka, Praca zbiorowa, Instytut Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego. Krajowa Strategią Rozwoju Regionalnego 2010-2020: regiony, miasta, obszary wiejskie, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2010 Kruk-Dowgiałło L. 2000 (red.) Przyrodnicza waloryzacja morskich części obszarów chronionych HELCOM BSPA województwa Pomorskiego. Nadmorski Park Krajobrazowy. Tom.3. CBM PAN, Gdynia. CRANGON 7. ss. 186. Kruk-Dowgiałło L., Brzeska P. 2009. Wpływ prac czerpalnych na florę denną Zatoki Puckiej i propozycje działań naprawczych [W:] Program rekultywacji wyrobisk w Zatoce Puckiej Przyrodnicze podstawy i uwarunkowania. Pod redakcją L. Kruk-Dowgiałło i R. Opioła, Wyd. Instytutu Morskiego w Gdańsku, s. 187-208. Kuczyński L., Chylarecki P., Atlas pospolitych ptaków lęgowych Polski. Rozmieszczenie, wybiórczość siedliskowa, trendy, GIOŚ, Warszawa 2012

8

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Leśniak T.: Materiały Pomocnicze do terenowych zajęć geologicznych w rejonie nadmorskim – wydanie trzecie poprawione. AGH – Uczelniane Wydawnictwa Naukowo Dydaktyczne. Kraków 2002 r. M. Skaja, R. Ostrowski, M. Szmytkiewicz: Wpływ planowanego betonowego przyczółka i stałego pomostu w Osłoninie (Km 107,07) na brzeg morski w bezpośrednim sąsiedztwie i na przedpolu konstrukcji w promieniu 1 km. Podatność projektowanej budowli na oddziaływania hydrometeorologiczne w warunkach prognozowanego wzrostu poziomu morza. Gdańsk, listopad 2002. Markowski R., Buliński M., Ginące i zagrożone rośliny naczyniowe Pomorza Gdańskiego – Acta Bot. Cassub., Monogr. 1, 2004 Matuszkiewicz Wł., Przewodnik do oznaczana zbiorowisk roślinnych Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011 Mikulski Z., Bilans wodny zalewów przybałtyckich , Wiad. Sł. Hydr. i Met. 1964 Miotk-Szpiganowicz G., Zachowicz J., Uścinowicz Sz., 2007, Nowe spojrzenie na rozwój zbiorników przybrzeżnych południowego Bałtyku, Studia Limnologica et Telmatologica, Państwowy Instytut Geologiczny Mirek Z., Piękoś – Morkowa H., Flora Polski – Rośliny chronione, Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2006 Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.),Red list of plants and fungi in . W Szafer Institute of Botany , Polish Academy of Science, Kraków 2006 Mizerski W.,2005, Geologia Polski dla Geografów, PWN, Warszawa Ocena planów i przedsięwzięć znacząco oddziałujących na obszary Natura 2000 Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułu 6(3) i (4) Dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG, Listopad 2001, Impacts Assessment Unit School of Planning, Oxford Brookes University, Komisja Europejska DG Środowisko, ©European Communities, 2002; Polski przekład: ©WWF Polska, 2005 Ocena planów i przedsięwzięć znacząco oddziaływujących na obszary Natura 2000. Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułu 6(3) i (4) Dyrektywy siedliskowej 92/43/EWG”, Wydawnictwo Komisja Europejska, DG Środowisko, Polski przekład: © WWF Polska, 2005 Opinia geotechniczna dla ustalenia warunków gruntowo-wodnych w rejonie projektowanego umocnienia odcinka brzegu Zatoki Puckiej w miejscowości Rewa, powiat pucki, Kosakowo, woj. Pomorskie. Autor opracowania mgr inż. Paweł Molski. Gdynia 2013 r. Pełechaty M., Pukacz A. 2008. Klucz do oznaczania gatunków ramienic (Characeae) w rzekach i jeziorach. Inspekcja Ochrony Środowiska. Warszawa s.80. Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły, zatwierdzony na posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 22 lutego 2011 r., M.P. 2011 nr 49 poz. 549, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, Warszawa 2011 PLB220005 „Zatoka Pucka”, Standardowy Formularz Danych PLH220032 „Zatoka Pucka i Półwysep Helski”, Standardowy Formularz Danych

9

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Prawo budowlane (Dz. U. 2013 poz. 1409 ze zm.) Prognoza oddziaływania na środowisko dla zmiany programu wieloletniego na lata 2004 -2023 p.n.: „Programu ochrony brzegów morskich” ustanowionego ustawą z dnia 28 marca 2003 r. o ustanowieniu programu wieloletniego: Program ochrony brzegów morskich” Wersja do konsultacji społecznych, Instytut Morski, Gdańsk 2012 Program Ochrony Środowiska Gminy Kosakowo na lata 2011-2014 z uwzględnieniem perspektywy 2015-2018 Program Ochrony Środowiska Województwa Pomorskiego na lata 2013-2016 z perspektywa do roku 2020 Projekt planów ochrony obszaru Natura 2000 - Zatoka Pucka PLB220005 - Załącznik II „Wyniki inwentaryzacji terenowej makrozoobentosu w obszarach stanowiących potencjalne miejsca żerowiskowe dla ryb i ptaków” Projekt ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Program ochrony brzegów morskich” Protokół z okresowej kontroli morskich budowli hydrotechnicznych „Umocnienie brzegowe - Rewa (km 96,70 + 100,83)”- WUPROHYD, kwiecień 2013r. Przyszłość ochrony polskich brzegów morskich - Instytut Morski w Gdańsku, 2006r. Roczna ocena jakości powietrza w województwie pomorskim. Raport za rok 2014. Biblioteka Monitoringu, Gdańsk, 2015. Roczna ocena jakości powietrza w województwie pomorskim. Raport za rok 2013. Biblioteka Monitoringu, Gdańsk 2014 Romanowski J., Śladami zwierząt, PWRiL, Warszawa 1998 Rosa rugosa Thunb.. W: Gatunki obce w Polsce [on-line]. Instytut Ochrony Przyrody PAN. Rothmaler W., Schubert R., Vent W., Bässler M. 1979. Excursionflorafür die Gebiete der DDR und der BRD. Kritischer Band. Volk und WissenVolkseigenerVerlag Berlin, s. 811. Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 15 lutego 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz. U. 2006 nr 32 poz. 223) Rozporządzenia Ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posada wiania obiektów budowlanych (Dz. U. 2012 poz. 463) Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. 2010 nr 213 poz. 1397 ze zm.) z późniejszymi zmianami (Dz. U. 2013 nr 0 poz. 817) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz. U. 2005 nr 263 poz. 2202) Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2014 poz. 112)

10

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie (Dz. U. 2007 nr 86 poz. 579) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 października 2014 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. 2014 poz. 1482) Rozporządzenie ministra środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2014 poz. 1348) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. 2014 poz. 1348) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. 2014 poz. 1409) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym (Dz. U. z 2011 r. Nr 210, poz. 1260) Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 1 czerwca 1998r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać morskie budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 101, poz. 645) Rutkowski L., Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, Wydawnictwo Naukowe PWN 2011 S. Jamroź: Ocena stopnia abrazji brzegu w rejonie Mechelinek oraz wariantowych propozycji metod jego ochrony. Gdańsk, wrzesień 1996. Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chyralecki P., Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004, Bogucki Wydawnictwo naukowe, Poznań 2007 Sikora i in., Polski Atlas Ornitologiczny, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2007 Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, art. 6 ust. 4 (Dz. U. 2014 poz. 518) Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, art. 6 ust. 4 (Dz. U. 2014 poz. 518) Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o ustanowieniu programu wieloletniego „Program ochrony brzegów morskich” (Dz. U. 2003 Nr 67, poz.621) Wiśniewska-Michalska A., Dembicka H., Robakiewicz W., Teisseyre D., Zalodzenie polskiej strefy przybrzeżnej 1985/1986, Inst. Meteorol. Gospod. Wod., Wyd. Inst. Mor., Gdańsk 1987 Woś A., Klimat Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999 Wójciak H., Flora Polski – porosty, mszaki, paprotniki, Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2010 Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułu 6(3) i (4) Dyrektywy siedliskowej 92/43/EWG, s. 21

11

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułu 6(3) i (4) Dyrektywy siedliskowej 92/43/EWG, str. 21 Zalecenia do projektowania morskich konstrukcji hydrotechnicznych - opracowane pod kierownictwem B. Mazurkiewicza Założenia polityki morskiej Rzeczypospolitej Polskiej do roku 2020, Ministerstwo Infrastruktury, Warszawa 2009 Zarządzanie obszarami Natura 2000, Postanowienia artykułu 6 dyrektywy „siedliskowej” 92/43/EWG, Wydawnictwo Komisji Europejskiej 2000r., tłumaczenie na język polski 2007r., (http://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/management/guidance_en.htm, 2013 r.), s. 35 Zarządzanie obszarami Natura 2000, Postanowienia artykułu 6 dyrektywy „siedliskowej” 92/43/EWG, Wydawnictwo Komisji Europejskiej 2000 r., tłumaczenie na język polski 2007 r. Zatoka Gdańska - Instytut Meteorologii i gospodarki wodnej, Wydawnictwa geologiczne 1990 r. Zawadzka E. (1999), Tendencje rozwojowe polskich brzegów Bałtyku południowego, Gdańskie Towarzystwo Naukowe. Gdańsk 1999. Zbiorcze sprawozdanie z analizy dostępnych danych i przeprowadzonych inwentaryzacji przyrodniczych (zebranie i analiza wyników inwentaryzacji, materiałów niepublikowanych i opracowań publikowanych, przydatnych do sporządzenia projektów planów) Zatoka Pucka i Półwysep Helski (PLH 220032) Zbiorcze sprawozdanie z analizy dostępnych danych i przeprowadzonych inwentaryzacji przyrodniczych (zebranie i analiza wyników inwentaryzacji, materiałów niepublikowanych i opracowań publikowanych, przydatnych do sporządzenia projektów planów) w obszarze Natura 2000 PLB 220005 „Zatoka Pucka”. Gdańsk 2013 r.

ŹRÓDŁA INTERNETOWE: Biuletyn informacji publicznej http://www.bip.gov.pl/ Geoserwis Mapy, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/ Internetowy Atlas Roślin www.atlas-roslin.pl Monitoring Pospolitych Ptaków Lęgowych http://www.mppl.pl Monitoring ptaków mokradeł http://www.monitoringptakow.gios.gov.pl, Oficjalna strona Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska http://www.gdos.gov.pl Oficjalna strona Ministerstwa Rozwoju Regionalnego http://www.mrr.gov.pl/ Oficjalna strona Ministerstwa Środowiska http://www.mos.gov.pl/ Oficjalna strona Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej http://www.transport.gov.pl Oficjalna strona organizacji HELCOM http://www.helcom.fi/projects/jcp/

12

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Oficjalna strona poświęcona tematyce Ramowej Dyrektywy Wodnej http://www.rdw.org.pl Oficjalna strona projektu Akcja Bałtycka http://akbalt.ug.edu.pl/ Oficjalna strona projektu VISLA-System informacji środowiskowo-przestrzennej jako podstawa do zrównoważonego gospodarowania ekosystemem Zalewu Wiślanego http://visla.uwm.edu.pl Oficjalna strona Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Gdańsku http://gdansk.rdos.gov.pl/ Pomorski Zespół Parków Krajobrazowych - Nadmorski Park Krajobrazowy http://npk.org.pl/ Portal informacyjny Komisji Europejskiej ds. Środowiska http://ec.europa.eu/environment Przewodniki metodyczne Natura 2000 http://www.natura2000.gdos.gov.pl Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Gdańsku http://www.ochronazabytkow.gda.pl

3. Opis planowanego przedsięwzięcia

3.1. Rodzaj i skala przedsięwzięcia Planowane przedsięwzięcie polegające na wykonaniu zabezpieczenia brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 – lokalizacja na działkach 146/4, 146/5, 147/47, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa oraz na obszarze morskich wód wewnętrznych.

3.1.1. Skala przedsięwzięcia Zadanie polegać będzie na wykonaniu narzutu kamiennego na podbudowie i geowłókninie, podpartego od strony wody materacem gabionowym o wymiarach 4,0 x 2,0 x 0,23m z przeponą w postaci prefabrykowanego murka oporowego o wysokości 2,0m, posadowionego na rzędnej minus 0,5 m p.p.m. Rzędna korony narzutu wyniesie +2,80 m n.p.m., rzędna korony murka wyniesie +2,20 m n.p.m. Po wykonaniu narzutu kamiennego planuje się wykonanie od strony wody zasypu piaszczystego do rzędnej +1,20 m n.p.m. schodzącego łagodnie do istniejącego dna i tworzącego plażę o szerokości ok. 2 m. Od strony lądu za murkiem zaprojektowany został ochronny materac gabionowy przykryty warstwą wyrównawczą (np. żwir). W części wschodniej planowanego umocnienia na brzegu z wysoką wydmą planuje się niższy murek oporowy (posadowiony na rzędnej +1,20m) oraz mniejszy niż na pozostałym odcinku narzut kamienny i odtworzenie wydmy. Szerokość umocnienia wyniesie ok. 10m (na odcinku wschodnim ok. 7,5 m), całkowita długość umocnionego odcinka wyniesie ok. 700 m. Powierzchnia działek, na których zlokalizowane będzie projektowane umocnienie, wynosi 5,6970 ha, powierzchnia obecnie zajmowana przez istniejące umocnienie - 0,132 ha, powierzchnia projektowanego umocnienia - 0,888ha. Koncepcja oraz przekroje projektowanych umocnień brzegu zawarto w Załącznikach 1 oraz 2.

3.1.2. Kwalifikacja przedsięwzięcia Przedmiotowe przedsięwzięcie, zgodnie z §3 ust. 1 pkt. 69 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na

13

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

środowisko wraz ze zmianą z dnia 25 czerwca 2013 r. (Dz. U. 2013 nr 0 poz. 817 2013.08.01) należy do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko: „Przedsięwzięcia ochrony brzegów morskich oraz zabezpieczające przed wpływami morza, a także inne przedsięwzięcia powodujące zmianę strefy brzegowej, w tym wały, mola, pirsy, z wyłączeniem ich konserwacji lub odbudowy”.

3.2. Położenie przedsięwzięcia Administracyjnie, obszar, na którym realizowana ma być inwestycja znajduje się na terenie województwa pomorskiego, w powiecie puckim, na terenie miejskiej gminy Kosakowo, w miejscowości Rewa. Inwestycja zlokalizowana będzie na odcinku 99,600 km do 100,300 km, na działkach 146/4, 146/5, 147/47, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa oraz na obszarze morskich wód wewnętrznych, wzdłuż północnej granicy miejscowości Rewa, którą tworzą wody Zatoki Puckiej. Teren planowanej inwestycji zlokalizowany jest w nadbrzeżnym pasie technicznym Morza Bałtyckiego (Zarządzenie nr 14 Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni z dnia 19 listopada 2003 r. w sprawie określenia granic pasa technicznego na terenie gminy Kosakowo). Pas techniczny stanowi strefę wzajemnego bezpośredniego oddziaływania morza i lądu; jest on obszarem przeznaczonym do utrzymania brzegu w stanie zgodnym z wymogami bezpieczeństwa i ochrony środowiska (Ustawa o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej z dnia 21 marca 1991 r. Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1502 ze zm.).

3.2.1. Lokalizacja poszczególnych elementów przedsięwzięcia Teren, na którym będzie zlokalizowana inwestycja można podzielić na cztery odcinki:

 Odcinek I - od km 99,600 do 99,700 znajduje się szeroka (ok. 15- 18m) plaża, a za nią wydma o szer. 6-20m. Brzeg jest w tym miejscu nieumocniony. Na km 99,654 znajduje się kołowrót wciągarki do kutrów. Za wydmą usytuowany jest ciąg pieszy z kostki betonowej. Rzędne plaży u podstawy wydmy wynoszą od ok. +0,7m do +0,9m Kr. Korona wydmy znajduje się na rzędnej ok. +1,6m Kr.  Odcinek II - od km 99,700 do 100,200 występuje szeroka plaża (13-20m) ograniczona od strony lądu opaską betonową częściowo przykrytą piaskiem (km 99,74-99,75 i 99,8- 99,84), na pozostałym odcinku opaska wystaje ok. 0,5 - 1,0 m nad poziom terenu. Za opaską znajduje się ciąg pieszy i zieleń urządzona, dalej zaś budynki mieszkalne (na odcinku pomiędzy km 99,875 - 100,030 w odległości nawet ~2 m od muru opaski znajdują się ściany budynków mieszkalnych i gospodarczych oraz wysokie ogrodzenia betonowe). Rzędne plaży przy opasce wahają się od ok. +0,5 m do +0,8 m Kr. Rzędne terenu w pasie szerokości ok. 3+4m od opaski wahają się od ok. +1,4 m do +1,9 m Kr.  Odcinek III km 100,200 -100,280 - na tym odcinku następuje zanik plaży, opaska jak na odcinku II w odległości ~5 m od linii wody (km 100,28). Opaska od km 100,230 wzmocniona jest od czoła narzutem kamiennym w pasie 2-3m, wykonanym z kamieni i głazów otoczakowych o średnicy dochodzącej nawet do 1,2m. Za opaską znajduje się ciąg pieszy, dalej budynki mieszkalne. Rzędne plaży przy odwodnej krawędzi narzutu wynoszą ok. +0,4 m, a przy opasce betonowej ok. +0,8 m Kr. Teren przyległy podnosi się osiągając rzędną w pasie szerokości ok. 3 + 15 m od opaski od ok. +1,6 m do +3,8 m Kr.

14

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

 Odcinek IV km 100,280-100,300 - Brzeg na tym odcinku w przeważającej części jest praktycznie pozbawiony plaży ponieważ opaska w planie w dalszym ciągu przybliża się do linii wody. Opaska podparta została od strony wody ciężkim nasypem, jak na odcinku III, który przy szerokości 2-3 m sięga do linii wody. Uwagę zwraca bliskość betonowego ogrodzenia posiadłości prywatnej - w odległości około 1,50m od korony muru oporowego. Wolna przestrzeń między ścianą a murem opaski wypełniona została lanym betonem. Długość ogrodzenia betonowego wynosi ~52,0m. Rzędne plaży przy odwodnej krawędzi narzutu wynoszą ok. +0,0 m Kr. Teren bezpośrednio za opaską betonową ma rzędne ok. +1,6 m do +1,9 m Kr i dalej biegnie skarpą szerokości 3 - 4 m osiągając rzędne +3,8 m do + 4,0 m Kr. Nachylenie skarpy wynosi zatem ~1:1,4.

3.2.2. Zgodność przedsięwzięcia z dokumentami planistycznymi o Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Przedsięwzięcie związane z zabezpieczeniem brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych jest zgodne z planami zagospodarowania przestrzennego (Uchwała nr LXX/79/2010 RADY GMINY KOSAKOWO z dnia 6 października 2010 r. oraz zmiany ww. uchwały w zakresie działki nr 56/8 w Rewie przy ul. Morskiej - Uchwała Nr XIII/74/2011 Rady Gminy Kosakowo z dnia 31 sierpnia 2011 roku). Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego określa, że na obszarach bezpośredniego zagrożenia powodzią niezbędne są odpowiednie zabezpieczenia terenu przed zalaniem w wyniku podniesienia poziomu wód morskich, a co za tym idzie – Plan dopuszcza budowę urządzeń związanych z umocnieniem brzegu morskiego. o Wybrane dokumenty regionalne i dokumenty gmin regionu oraz miejscowości Rewa Planowana inwestycja jest elementem rozwoju infrastruktury technicznej i - jako taka - będzie mieć wpływ na jakość regionu jako miejsca wypoczynku turystycznego; decydować będzie także o jakości życia w samej Rewie. Rozwój infrastruktury przeciwpowodziowej pośrednio może przyczynić się do wzmożenia i ułatwienia procesów inwestycyjnych realizowanych przez małe i średnie przedsiębiorstwa, m.in. w dziedzinie turystyki. Dzięki inwestowaniu w przeciwpowodziową infrastrukturę techniczną zwiększy się atrakcyjność Rewy. W Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kosakowo uwzględnia się potrzebę ochrony przeciwpowodziowej; inwestycja jest zgodna z założeniami ww. dokumentu. Inwestycja jest również zgodna z celami „Strategii Zro wnowaz onego Rozwoju Gminy Kosakowo do 2020 roku”, do których należą zabezpieczenie strefy brzegowej przed degradacją oraz modernizacje urządzeń osłony przeciwpowodziowej. o Wieloletni Program Ochrony Brzegów Morskich Wieloletni Program Ochrony Brzegów Morskich określa szczegółowe zadania m.in. dla strefy brzegowej wzdłuż granic gminy Kosakowo: • dla odcinka brzegu - Rewa (km 96,6 – 100,0) - sztuczne zasilanie. • dla odcinka brzegu Rewa – Osłonino (km 100,0 – 107,3) - sztuczne zasilanie oraz modernizacja umocnień brzegowych.

15

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

W projekcie zmiany ustawy2 - który obecnie (po konsultacjach społecznych) oczekuje na odniesienie się wnioskodawcy do uwag - przewiduje się połączenie dwóch wyżej wymienionych odcinków w jeden odc. Rewa (km 99,2 – 101,15) i ustanowienia następujących zadań: • dla odcinka brzegu Rewa (km 99,2 – 101,15) - sztuczne zasilanie oraz umocnienia brzegowe. Inwestycja jest zgodna z zapisami Wieloletniego programu ochrony brzegów morskich. o Pilotażowy plan zagospodarowania przestrzennego zachodniej części Zatoki Gdańskiej Inwestycja jest zgodna z założeniami Pilotażowego planu zagospodarowania przestrzennego zachodniej części Zatoki Gdańskiej, gdyż dopuszcza możliwość wznoszenia konstrukcji i prowadzenia prac związanych z ochroną brzegów. o Uchwała Sejmiku woj. pom. 148/Vii/11 Z 27.04.2011 r. w sprawie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego W ww. uchwale określono cele i zakazy dla Nadmorskiego Parku Krajobrazowego, przy czym dopuszczono realizację zadań wynikających z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej. Co więcej, zgodnie z przepisami ustawy o ochronie przyrody art. 17 ust. 2, 3 i 4 zakazy określone dla Parku, w tym dotyczące realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko nie obowiązują w przypadku: - realizacji inwestycji celu publicznego w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.). Stąd planowana inwestycja - jako inwestycja celu publicznego oraz jako inwestycja ochrony przeciwpowodziowej - nie będzie kolidowała z celami ochrony Nadmorskiego Parku Krajobrazowego. o Natura 2000 Inwestycja w swej istocie ma za zadanie chronić pobliskie tereny przed wzmożoną aktywnością morza, związaną ze spodziewanym efektem globalnego ocieplenia i prognozowanym wzrostem średniego poziomu morza. Wśród zagrożeń wymienionych w SDF dla obszarów PLB220005 „Zatoka Pucka” oraz PLH220032 „Zatoka Pucka i Półwysep Helski” podano m.in. prace związane z obroną przed aktywnością morza, ochroną wybrzeży, groble oraz tamy, wały, sztuczne plaże. Z drugiej zaś strony jako zagrożenia wymienia się sztormy, cyklony i erozje. Stąd analiza zagrożeń pozwoliła stwierdzić, że inwestycja - może być jednocześnie postrzegana jako zagrożenie, ale też pozytywne działanie chroniące obszary i elementy sieci Natura 2000. Ze względu na określony w koncepcji faktyczny rozmiar inwestycji, stanowiący niewielki obszar w stosunku do całości obszaru chronionego w ramach sieci Natura 2000, można wnioskować, iż nie wystąpi znaczące negatywne oddziaływanie. Szczegółowa analiza zgodności przedsięwzięcia z prawem miejscowym, z wybranymi dokumentami regionalnymi oraz Wieloletnim programem ochrony brzegów morskich została zawarta w Załączniku nr 3, natomiast analizę zgodności z celami ochrony obszarów Natura 2000 i obszaru parku krajobrazowego, znajdujących się w sąsiedztwie planowanej inwestycji zawarto w Załączniku nr 4.

2 Projekt ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Program ochrony brzegów morskich”

16

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

3.3. Cel inwestycji Istniejąca wzdłuż omawianego odcinka brzegu opaska brzegowa w postaci muru oporowego o rzędnych korony +1,2 m + 1,5 m w układzie odniesienia Kronsztad nie zabezpiecza zaplecza brzegu z gęstą zabudową mieszkaniową przed przelewaniem się fal podczas spiętrzeń sztormowych i zalaniem terenów przyległych. Na terenach o rzędnych poniżej +1,50 Kr istnieje ryzyko wystąpienia powodzi sztormowej. Rzeczona inwestycja ma więc na celu: • ochronę brzegu przed niszczącym wpływem falowania, zabezpieczenie brzegu przed abrazją; • ochronę zaplecza brzegu przed bezpośrednim wlewem wód morskich oraz przelewaniem się fal. Dla przedstawionych rozwiązań koncepcyjnych proponuje się do obliczeń przyjąć okres powtarzalności sztormów Tp = 50 lat, tj. z prawdopodobieństwem wystąpienia 2%.

3.4. Opis i parametry obiektów realizowanych w efekcie planowanego przedsięwzięcia Przedsięwzięcie zakłada realizację konstrukcji ochronnej brzegu z narzutu kamiennego na podbudowie z przeponą z prefabrykowanego murka oporowego. W ramach inwestycji powstaną:

 Murek oporowy w kształcie litery „L” o wysokości 2m i rzędnej 2,2 m npm,  Narzut kamienny ~ 3-5 kN na podbudowie i geowłókninie o kr 2,8 m npm,  Zasyp piaszczysty o wysokości 1,00 m npm,  Materac ochronny z możliwością utworzenia ciągu pieszego o szerokości 2,0 m.

3.5. Stosowana technologia Proponuje się ochronę istniejącego brzegu w postaci narzutu kamiennego na podbudowie i geowłókninie, podpartego od strony wody materacem gabionowym o wym. 4,0x2,0x0,23m, z przeponą z prefabrykowanego murka oporowego o wysokości 2,0 m. Nachylenia skarpy narzutu od strony wody wynosić będzie 1:1,5, zaś od strony lądu 1:2. Rzędna korony narzutu kamiennego wynosić będzie ~2,80, zaś rzędna posadowienia materaca podpierającego -0,60. Podczas odbudowy i remontu planowanego umocnienia będą wykonywane następując prace: • wykonanie żelbetowego muru oporowego w kształcie litery „L”, • wykonanie narzutu kamiennego od strony wody, • wykonanie zasypu piaszczystego do strony lądu oraz wody (odtworzenie plaży i wydmy), • ułożenie materaca gabionowego od strony lądu. Do wykonania umocnienia zostaną użyte materiały neutralne dla środowiska (beton, geowłóknina, żwir, kamień, piasek). Zastosowane rozwiązania i procesy technologiczne nie będą: • mieć negatywnego wpływu na środowisko naturalne;

17

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

• powodować powstania zanieczyszczenia brzegu morskiego; • powodować powstania emisji do środowiska na etapie eksploatacji. Zastosowane rozwiązania będą w minimalny sposób ingerować w istniejące zagospodarowanie terenu.

3.5.1. Rodzaje sprzętu, którego użycie przewiduje się w celu wykonania planowanej konstrukcji Do wykonania prac związanych z pracami zabezpieczenia brzegu morskiego przewiduje się użycie następującego sprzętu:

 Samochody ciężarowe,  Dźwig,  Koparko ładowarka,  Zagęszczarki.

3.6. Przewidywana ilość wykorzystywanej wody, surowców, materiałów, paliw oraz energii

3.6.1. Zużycie materiałów i surowców Przewidywana ilość wykorzystanych surowców i materiałów:

 Narzuty ochronne z kamienia na podbudowie ok. 10065 m3;  Geowłóknina ok. 6273 m2;  Zasypy (nadmiar urobku z wykopów na zasielnie plaży) ok. 3408m2;

3.6.2. Zużycie paliw Do budowy zabezpieczenia brzegu morskiego przewidziane zużycie paliw szacuje się na poziomie 10m3.

3.7. Rozwiązania chroniące środowisko

3.7.1. Rozwiązania chroniące środowisko na etapie realizacji przedsięwzięcia Działania minimalizujące oddziaływanie planowanej inwestycji będą uwzględniać specyficzne warunki oraz wymogi ochrony poszczególnych komponentów środowiska w ich wzajemnych powiązaniu. Aby maksymalnie ograniczyć wpływ prac związanych z przedsięwzięciem na środowisko, przewiduje się następujące rozwiązania chroniące środowisko w fazie realizacji przedsięwzięcia: • prowadzenie prac w godzinach 6:00-22:00, • organizacja prac ograniczająca powierzchnie zajęte przez plac budowy, • prace będą prowadzone przez wykwalifikowanych pracowników, zgodnie z wymogami BHP. Materiały i ich składowanie:

18

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

• przewiduje się stosowanie wyłącznie materiałów wysokiej jakości, nieuciążliwych/ obojętnych dla środowiska i posiadających stosowne atesty i certyfikaty, gwarantujących długi czas eksploatowania, • składowanie materiałów w wyznaczonym przez kierownika budowy miejscu, • materiały i surowce będą składowane, w taki sposób, aby nie było możliwości przedostania się ich do wód gruntowych lub spowodowania zanieczyszczenia przyległego terenu. Środowisko gruntowo-wodne: • paliwa potrzebne w trakcie budowy przechowywane będą w szczelnych pojemnikach, w magazynach spełniających wymagania przeciwpożarowe i ochrony środowiska, • prace budowlane będą prowadzone w taki sposób, aby minimalizować możliwość zanieczyszczenia wód lub ingerowania w przyległy teren, • sprzęt używany do realizacji prac będzie sprawny oraz będzie stacjonował na wyznaczonym i właściwie urządzonym zapleczu, w szczególności miejsca postoju maszyn budowlanych zostaną odpowiednio zabezpieczone przed możliwością wycieku substancji ropopochodnych i przedostaniem się ich do gruntów i wód, • składowanie w specjalnie wyznaczonych miejscach oraz odpowiednią segregację, a następnie ponownie wykorzystywane lub utylizowane powstających odpadów, • plac budowy wyposażony będzie w niezbędną ilość pojemników, kontenerów, koszy do gromadzenia odpadów, • plac budowy będzie wyposażony w sorbenty, maty lub biopreparaty neutralizujące rozlewy olejowe. • zaplecze budowy będzie podłączone do kanalizacji sanitarnej lub wyposażone w szczelny zbiornik na nieczystości. Ochrona przed hałasem: • prace będą prowadzone w godzinach 6:00-22:00, • zaplecze budowy należy zlokalizować na terenie możliwie największej odległości od terenów chronionych przed hałasem, • stosowanie nowoczesnych maszyn o niskiej emisji hałasu do środowiska i nienagannym stanie technicznym, spełniające normy dopuszczanej emisji hałasu (z atestami). Stan aerosanitarny: • w trakcie realizacji inwestycji przewiduje się ograniczoną w czasie emisję pyłu do atmosfery, • ograniczenie pylenia poprzez maksymalne skrócenie czasu i istnienia wielkości terenów oraz wykopów pozbawionych szaty roślinnej, • przewożone materiały budowlane będą zabezpieczone przed pyleniem poprzez zapewnienie optymalnej ich wilgotności oraz stosowanie wywrotek zabezpieczonych przed wywiewaniem przewożonego materiału. Gospodarka odpadami: • prace budowlane będą prowadzone w taki sposób aby zminimalizować ilość powstających odpadów,

19

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

• odpady wytworzone w trakcie realizacji planowanego przedsięwzięcia zostaną zgromadzone w szczelnych pojemnikach poza terenem budowy i przekazanie do utylizacji wyspecjalizowanej firmie, • odpady będą segregowane zgodnie z zachowaniem obowiązujących przepisów, • powstające w trakcie robót budowlanych odpady betonowe będą poddawane odzyskowi lub zostaną wykorzystane przy pracach budowlanych, • odpady niebezpieczne, które mogą stanowić zagrożenie do środowiska gruntowo- wodnego będą magazynowane w przeznaczonych do tego szczelnych, oznakowanych pojemnikach na uszczelnionym podłożu, a następnie zostaną przekazane uprawnionym podmiotom. Transport odpadów niebezpiecznych z miejsc ich powstawania do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania odpadów będzie prowadzony z zachowaniem przepisów obowiązujących przy transporcie towarów niebezpiecznych. Poza tym zabronione jest mieszanie odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów. Ochrona przyrody: • Ochrona drzew sąsiadujących z placem budowy poprzez odpowiednią osłonę pni, • Realizacja prac poza okresem lęgowym ptaków (1 marca-15 sierpnia), chyba, że stwierdzony zostanie brak lęgów, • Usuwanie gatunków inwazyjnych zlokalizowanych w strefie kolizji z nową zabudową, • Gospodarka zielenią (nasadzenia lub ew. wycinka) zostanie uzgodniona na etapie projektu budowlanego z Referatem Ochrony Środowiska Urzędu Gminy Kosakowo.

3.7.2. Rozwiązania chroniące środowisko na etapie eksploatacji przedsięwzięcia W trakcie użytkowania inwestycji nie będą konieczne dodatkowe rozwiązania chroniące środowisko. Gotowy obiekt nie będzie oddziaływał na środowisko. Obiekt nie będzie wyposażony w maszyny i urządzenia generujące emisje, zaś materiały, z których zostanie wykonany, takie jak beton, stal, kamień, piasek - są obojętne dla środowiska.

3.8. Rodzaje i przewidywane ilości wprowadzanych do środowiska substancji lub energii przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko Z uwagi, że przedsięwzięcie w trakcie jego eksploatacji nie będzie powodować emisji, poniżej przeanalizowano jedynie etap realizacji inwestycji.

3.8.1. Emisja spalin Zanieczyszczenia powietrza powstałe w trakcie prac budowlanych to głównie: • gazy spalinowe pracujących maszyn budowlanych - napędzanych silnikami diesla

ciężarówek, dźwigów, koparek, agregatów sprężarek powietrza itd. (SO2, NOx, CO, węglowodory); Charakter tych emisji będzie niezorganizowany, prace budowlane realizowane będą na otwartym terenie. Czas działania będzie ograniczony. Oddziaływanie emisji zanieczyszczeń z wymienionych prac będzie, w związku z usytuowaniem obszaru planowanych prac, istotne dla stanu środowiska jedynie w skali lokalnej. Zanieczyszczenia powietrza powstające w trakcie

20

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych prac budowlanych nie wpłyną w istotny sposób na środowisko i nie pogorszą trwale stanu aerosanitarnego rejonu. Faza realizacji przedsięwzięcia polegać będzie na: Budowie umocnień brzegu • Zdjęcie wierzchniej warstwy, • Wykopy, • Prace budowlane, • Nawiezienie gruntu (transport samochodami ciężarowymi), • Prace ziemne (równanie , zagęszczanie), • Wykonanie instalacji technicznych(rów odwaniający) oraz prac wykończeniowych. Podstawowym oddziaływaniem w fazie budowy będzie emisja związana z pracą sprzętu budowlanego i ruchem pojazdów. Emisja związana z pracą maszyn budowlanych i transportowych Źródłem emisji na terenie budowy będą maszyny budowlane i pojazdy ciężarowe wyposażone w silniki wysokoprężne Diesla. Główne zanieczyszczenia emitowane podczas pracy silnika wysokoprężnego to: • Tlenek węgla • Tlenki azotu, w tym dwutlenek azotu • Węglowodory • Pył Rozpatrując oddziaływanie poszczególnych substancji na stan jakości powietrza w powiązaniu z dopuszczalnymi normami poszczególnych związków w atmosferze, należy stwierdzić, że substancją kryterialną ze względu na wielkość emisji i stopień oddziaływania jest dwutlenek azotu. W dalszej kolejności uwzględnia się emisję benzenu, jednak stopień oddziaływania emisji benzenu w stosunku do oddziaływania NO2 jest o rząd wielkości mniejszy. W przypadku pozostałych zanieczyszczeń porównywalny stopień oddziaływania jest jeszcze mniejszy. Emisja zanieczyszczeń Ze względu na brak możliwości ustalenia szczegółowego harmonogramu prowadzenia prac budowlanych na terenie budowy należy przyjąć szacunkowy scenariusz pracy maszyn budowlanych. Zakłada się szacunkowo, że w tej fazie realizacji wykorzystywane będą: • Spycharka • Koparka • Ładowarka • Dźwig samojezdny • Samochody wywrotki Czas pracy w ciągu dnia z uwzględnieniem przerw technologicznych nie przekroczy 15 h/dobę. Przyjęto do obliczeń jednoczesną pracę 2 maszyn roboczych na terenie budowy. Przykładowe parametry techniczne maszyn budowlanych:

21

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

 Charakterystyka ładowarki: o Moc silnika – ca 150 kW  Charakterystyka równarki: o Moc silnika – ca 150 kW

Tabela 1. Prognoza natężenia ruchu na terenie budowy Ilość wjazdów na teren w ciągu doby Pojazdy o masie do 3,5 t – osobowe i dostawcze 10 Pojazdy powyżej 3,5 t - ciężarowe 25

Wskaźniki emisji - maszyny budowlane Przyjęto, że maszyny budowlane wyposażone będą w silniki Diesla i będą zasilane tym samym rodzajem paliwa - olejem napędowym. Wartości wskaźników emisji dla ciężkich maszyn budowlanych przyjęto wg "EMEP/CORINAIR Emission Inventory Guidebook - 2007, Technical report No 16/2007", zaś dla pojazdów ciężarowych na podstawie wskaźników emisji autorstwa prof. Z. Chłopka (Politechnika Warszawska). Wskaźniki emisji z maszyn roboczych są określone w rozdziale „No 08-Other Mobile Sources & Machinery”. Wskaźniki emisji z maszyn budowlanych przyjęto według tabeli 8-1: „Bulk emission factors for 'Other Mobile Sources and Machinery', part 1: Diesel engines”.

Wskaźniki emisji tlenków azotu podawane są łącznie dla NO i NO2.

Emisję NO2 przyjęto zgodnie z tabelą 9-2: „Mass fraction of NO2 in NOx emissions” według tego samego źródła (grupa „Road Transport”). Udział NO2 w ogólnej masie tlenków azotu dla pojazdów ciężkich z silnikiem Diesla wynosi 14% (EURO IV).

Tabela 2. Wskaźniki emisji z silników wysokoprężnych (Diesla) w maszynach budowlanych wg EMEP/CORINAIR Substancja Wskaźnik emisji g/kg ON Maszyny budowlane Tlenki azotu wszystkie frakcje 48,8 Dwutlenek azotu 6,8 (1) Pył PM (2) 2,3 Tlenek węgla 15,8 NMVOC 7,08 Benzen 0,005 (3)

1) - zwartość NO2 jako 14% wszystkich frakcji NOx – wg EMEP/CORINAIR 2) - w całości przyjęto jako pył zawieszony PM10 3) - jako 0.07% NMVOC – wg EMEP/CORINAIR

Emisja z maszyn budowlanych

Zużycie paliwa przy średnim obciążeniu przyjmuje się 10 dm3/h (przyjmując gęstość oleju napędowego 0,84 kg/m3 wynosi to 8,4 kg/h). Roczne zużycie paliwa wyniesie B = 10 dm3/h × 2 × 600 h/rok = 12 m3/rok Godzinowa emisja zanieczyszczeń dla pojedynczej maszyny wyliczana jest jako iloczyn zużycia paliwa i wskaźników zanieczyszczeń z tabeli

22

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

ENO2 = 6,8 g/kg ON × 8,4 kg/h × 10-3 = 0,057 kg/h

Emisja NO2 z 2 maszyn ELNO2 = 2 × 0,057 kg/h = 0,114 kg/h

Tabela 3. Emisja zanieczyszczeń do powietrza dla maszyn budwolanych Nazwa zanieczyszczenia Wskaźniki emiji We[g/kgON] Emisja z 1 maszyny Emisja z 2 maszyn E[kg/h] [kg/h] dwutlenek azotu 6,8 0,057 0,114 tlenek węgla 15,8 0,133 0,266 pył PM10 2,3 0,019 0,038 benzen 0,005 0,000042 0,000084

Samochody ciężarowe Emisję zanieczyszczeń obliczono wykorzystując wskaźniki emisji autorstwa prof. Z. Chłopka (Politechnika Warszawska) obliczone dla prędkości pojazdu v = 20 km/h w roku 2010. Podstawa obliczeń emisji: Ekspertyza Naukowa, Opracowanie programu do wyznaczania emisji drogowych zanieczyszczeń dla skumulowanych kategorii pojazdów: samochodów osobowych, lekkich samochodów ciężarowych (dostawczych) oraz samochodów ciężarowych i autobusów dla lat bilansowania: 2010, 2020, 2025 i 2030 Autor: Prof. dr hab. inż. Zdzisław Chłopek Warszawa 2009.

Tabela 4. Wskaźnik emisji substancji zanieczyszczających w [q/kmpoj] przy v=20km/h Rodzaj pojazdu Substancja Osobowe Dostawcze Ciężarowe i autobusy Dwutlenek azotu 0,2198 0,694 4,154 Węglowodory alifatyczne 0,071 0,074 1,207 Węglowodory aromatyczne 0,023 0,019 0,301 Tlenki węgla 1,66 0,646 1,23 Pył 0,00509 0,0436 0,175 Benzen 0,00495 0,00243 0,0213

Emisja substancji do powietrza Emisję zanieczyszczeń obliczono wykorzystując wskaźniki emisji autorstwa prof. Z. Chłopka (Politechnika Warszawska) obliczone dla prędkości pojazdu v = 20 km/h w roku 2010. Podstawa obliczeń emisji: Ekspertyza Naukowa Opracowanie programu do wyznaczania emisji drogowych zanieczyszczeń dla skumulowanych kategorii pojazdów: samochodów osobowych, lekkich samochodów ciężarowych (dostawczych) oraz samochodów ciężarowych i autobusów dla lat bilansowania: 2010, 2020, 2025 i 2030 Autor: Prof. dr hab. inż. Zdzisław Chłopek Warszawa 2009. Zestawienie emisji

Tabela 5. Wskaźnik emisji substancji zanieczyszczających w [q/kmxpoj] dla 2010r. Rodzaj pojazdu Substancja Osobowe Dostawcze Ciężarowe i autobusy Dwutlenek azotu 0,2198 0,694 4,154 Węglowodory alifatyczne 0,071 0,074 1,208 Węglowodory aromatyczne 0,023 0,019 0,302

23

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Tlenki węgla 1,66 0,646 1,23 Pył 0,0051 0,0436 0,175 Benzen 0,00495 0,00243 0,0213

Tabela 6. Zestawienie emisji z ruchu pojazdów po terenie budowy Rodzaj Natężenie ruchu Emisja liniowa pojazdu Poj/dobę Dzień Substancja Dzień T=1000h Poj/h Kg/hx100m O+D+D 8+2+25 1+1+2 Dwutlenek azotu 0,00092 Węglowodory alifatyczne 0,00015 Węglowodory aromatyczne 0,000064 Tlenek węgla 0,00048 Pył 0,00004 Benzen 0,000005

Oddziaływania z placu budowy głównie ze względu na ograniczoną w czasie emisję do atmosfery oraz jej niezorganizowany charakter (emisja z przemieszczających się maszyn i samochodów z całego placu budowy) nie będą miały żadnego istotnego wpływu na stan czystości atmosfery. Podsumowując, można stwierdzić, że emisja zanieczyszczeń występująca w trakcie budowy, ze względu na ograniczony czas jej występowania nie będzie miała uciążliwego wpływu na stan powietrza w rejonie planowanej inwestycji.

3.8.2. Emisja hałasu Faza realizacji przedsięwzięcia polegać będzie na budowie umocnień brzegu, w ramach której przewiduje się: • Zdjęcie wierzchniej warstwy, • Wykopy, • Prace budowlane, • Nawiezienie gruntu (transport samochodami ciężarowymi), • Prace ziemne (równanie , zagęszczanie), • Wykonanie instalacji technicznych(rów odwaniający) oraz prac wykończeniowych.

Stosowany sprzęt budowlany winien charakteryzować się dobrym stanem technicznym. Dopuszczalną emisję hałasu określono Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz. U. Nr 263 poz. 2202 z późniejszymi zmianami), w tabeli poniżej przytoczono te wartości.

Tabela 7. Dopuszczalne poziomy mocy akustycznej ciężkich urządzeń budowlanych określone Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. Zainstalowana moc netto P Dopuszczalny (kW) Mocelektryczna Pel (1) poziom mocy Typ urządzenia (kW) Masa urządz. m(kg) akustycznej w Szerokość cięcia L (cm) dB/1pW P ≤ 8 105 Maszyny do zagęszczania (tylko walce 8 < P ≤ 70 106 wibracyjne i niewibracyjne, płyty wibracyjne,ubijaki wibracyjne) P > 70 86 + 11 lg P

24

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Spycharki gąsienicowe, ładowarki P ≤ 55 103 gąsienicowe, koparkoładowarki P > 55 84 + 11 lg P gąsienicowe Spycharki kołowe, ładowarki kołowe, koparkoładowarki kołowe, wywrotki, równiarki, ugniatarki wysypiskowe typu ładowarkowego, wózki podnośnikowe napędzane silnikiem spalinowym z przeciwwagą, P > 55 82 + 11 lg P żurawie samojezdne, maszyny do zagęszczania (walce niewibracyjne),układarka nawierzchni, zmechanizowane hydrauliczne przetwornice ciśnienia P ≤ 15 93 Koparki, dźwigi budowlane do transportu towarów (napędzane silnikiem spalinowym), wciągarki budowlane, redlicemotorowe P > 15 80 + 11 lg P

M ≤ 15 105 Ręczne kruszarki do betonu i młoty 15 < m < 30 92 + 11 lg m m ≥ 30 94 + 11 lg m żurawie wieżowe 96 + lg P Pel ≤ 2 95 + lg Pel Agregaty prądotwórcze i spawalnicze 2 < Pel ≤ 10 96 + lg Pel Pel > 10 95 + lg Pel P ≤ 15 97 Agregaty sprężarkowe P > 15 95 + 2 lg P L ≤ 50 94 (2) Kosiarki do trawników, przycinarki do 50 < L ≤ 70 98 trawników, przycinarki krawędziowe do trawników 70 < L ≤ 120 98(2) L > 120 102(2) (1) Dla agregatów spawalniczych: umowny prąd spawania pomnożony przez napięcie obciążające dla najmniejszej wartości współczynnika obciążenia, podanego przez producenta urządzenia. Pel - dla agregatów prądotwórczych: moc podstawowa, zgodnie z ISO 8528-1:1993, pkt 13.3.2. (2) Tylko wskazane liczby. Definitywne liczby będą zależały od zmiany przepisów rozporządzenia. W przypadku nie wprowadzenia takich zmian liczby podane dla etapu I będą w dalszym ciągu obowiązywały dla etapu II. Dopuszczalny poziom mocy akustycznej będzie zaokrąglony do najbliższej liczby całkowitej (mniejszy niż 0,5 dla mniejszej liczby, równy 0,5 lub większy dla większej liczby).

Oddziaływanie związane z emisją hałasu do środowiska będzie krótkotrwałe i nie spowoduje trwałych zmian w środowisku. Ze względu na wielkość oraz charakter prac nie ma możliwości jego wyeliminowania.

Podczas prowadzenia prac inwestycyjnych należy stosować się do poniższych zaleceń: • Zaplanować wszelkie operacje z użyciem ciężkiego sprzętu. • Stosować sprzęt w dobrym stanie technicznym zgodnie z wymogami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r., w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz. U. Nr 263 poz. 2202 z późniejszymi zmianami). • Przestrzegać zasady wyłączania silników w czasie przerw w pracy. • Maksymalnie ograniczyć czas budowy poszczególnych etapów poprzez odpowiednie zaplanowanie prac budowlanych.

25

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Podstawę prawną do oceny klimatu akustycznego w środowisku stanowi Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 15 października 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2014 poz. 112). Określone dopuszczalne poziomy hałasu stanowią tzw. standardy jakości środowiska. Rozporządzenie to różnicuje normy hałasu (dopuszczalne poziomy) dla wskazanych terenów, z uwzględnieniem rodzajów obiektów lub działalności będących źródłem hałasu, pory dnia i nocy, a także okresów odniesienia. Dopuszczalny poziom hałasu w środowisku, zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia został przedstawiony w tabeli poniżej.

Tabela 8. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku Dopuszczalny poziom hałasu w [dB] Pozostałe obiekty i działalność będąca źródłem Drogi lub linie kolejowe hałasu

L L L Aeq D Aeq N L Aeq N Aeq D przedział czasu odniesienia przedział przedział przedział czasu równy 8 najmniej Lp czasu czasu odniesienia równy Przeznaczenie terenu korzystnym godzinom dnia . odniesienia odniesienia 1 najmniej kolejno po sobie równy 16 równy 8 korzystnej następującym godz. godz. godzinie nocy a. Strefa ochronna „A” uzdrowiska 1. 50 45 45 40 b. tereny szpitali poza miastem a. tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej b. tereny zabudowy związanej ze stałym 2. lub wielogodzinnym pobytem dzieci i 61 56 50 40 młodzieży c. tereny domów opieki społecznej d. tereny szpitali w miastach a. tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego 65 56 55 45 3. b. teren zabudowy zagrodowej c. tereny rekreacyjno - wypoczynkowe d. tereny mieszkaniowo - usługowe tereny w strefie śródmiejskiej miast 4. 68 60 55 45 powyżej 100 tys. mieszkańców

Podjęcie działań przez Inwestora wiąże się z wprowadzeniem na teren inwestycji samochodów ciężarowych i innych maszyn budowlanych. Na czas realizacji przedsięwzięcia może to mieć niekorzystny wpływ na klimat akustyczny. Poziom mocy akustycznej wynosi w zależności od przeznaczenia i typu od 75 do 110 dB. Głównymi emitorami mającym wpływ na stan klimatu akustycznego będą samochody ciężarowe wykorzystywane do transportu surowców sypkich oraz materiałów na teren inwestycji; są to źródła o charakterze pracy okresowej. W czasie realizacji przedsięwzięcia nie przewiduje się wprowadzania specjalnych metod ochrony środowiska przed emisją hałasu. W celu ograniczenia odczuwalnych przez człowieka uciążliwości związanych z ponadnormatywnym hałasem prace prowadzone będą wyłącznie w porze dziennej, czyli od godziny 600 do godziny 2200.

26

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

3.8.3. Emisja odpadów W trakcie prac budowlanych powstaną odpady typowo budowlane. W trakcie prowadzenia prac budowlanych należy kontrolować stan techniczny pojazdów i urządzeń mogących być źródłem incydentalnego skażenia gruntu olejem lub paliwem, dlatego też należy wyposażyć plac budowy w sorbenty, maty lub biopreparaty neutralizujące rozlewy olejowe. Niezanieczyszczone masy ziemne z terenu inwestycji powinny być w jak największym stopniu zagospodarowane w ramach prowadzonej budowy np. do niwelacji terenu. Warstwa wierzchnia terenu inwestycji będzie odkładana i następnie zagospodarowana na terenie inwestycji. Na etapie realizacji zadania inwestycyjnego w związku ze świadczonymi usługami budowy (realizacja zadania inwestycyjnego zostanie zlecona zewnętrznej firmie budowlanej – odpowiedzialność za gospodarowanie odpadami przenosi się na tego posiadacza odpadów), powstawać będą odpady3 zaliczane głównie do odpadów innych niż niebezpieczne charakterystyczne dla tej grupy świadczenia usług.

Tabela 9. Odpady powstające na etapie realizacji przedsięwzięcia KOD Łączna ilość RODZAJ ODPADU Odpadów Mg 15 01 10* Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub 0,5 nimi zanieczyszczone 15 02 02* Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi 0,2 17 02 01 Drewno 0,1 17 09 03* Inne odpady z budowy, remontów i demontażu ( w tym odpady zmieszane) zawierające substancje niebezpieczne 0,2 *-odpady niebezpieczne

Jednocześnie wskazać należy, że zgodnie z treścią Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. 2013 poz. 21), Art. 27. 1. Wytwórca odpadów jest obowiązany do gospodarowania wytworzonymi przez siebie odpadami. Wytwórca odpadów jest obowiązany do stosowania takich sposobów lub form usług oraz surowców i materiałów, które zapobiegają powstawaniu odpadów lub pozwalają na utrzymanie ich ilości na najniższym poziomie, a także ograniczają ich negatywne oddziaływanie na środowisko lub zagrożenie zdrowia i/lub życia ludzi. Zalecenia do postępowania z wytworzonymi odpadami fazy budowy:

 Wydzielić na placu budowy, miejsce do czasowego przechowywania wytworzonych odpadów,  Wytworzone odpady należy gromadzić selektywnie w oznakowanych kontenerach, odpady niebezpieczne należy gromadzić w atestowanych pojemnikach,  Ustalić na etapie realizacji inwestycji, które odpady należy przekazać do wykorzystania, a które do unieszkodliwienia oraz zapewnić kontenery do selektywnego zbierania tych odpadów, w tym: odpadów zmieszanych budowlanych,

3 wskazane w tabeli odpady stanowią tylko niektóre rodzaje odpadów niebezpiecznych/innych niż niebezpieczne możliwych do wytworzenia, co nie wyklucza, że mogą powstać jeszcze inne niż wskazane, wszystkie wytwarzane odpady należy kwalifikować zgodnie z katalogiem odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1260), który określa rodzaje odpadów, grupy i podgrupy odpadów.

27

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

 Sposób postępowania z wytworzonymi odpadami nie może negatywnie wpływać na dalsze procesy związane z odzyskiem czy unieszkodliwieniem odpadów poza terenem zainwestowania,  Wytworzone odpady przekazywać należy firmom posiadającym stosowne zezwolenia w zakresie zbierania, transportu, odzysku czy unieszkodliwienia odpadów,  Firma realizująca prace budowlane jest zobowiązana prowadzić ewidencję ilościową i jakościową wytwarzanych odpadów,  Firma prowadząca prace wyburzeniowe i budowlane jest zobowiązana posiadać uregulowany stan prawny postępowania z odpadami,  Zapewnić odbiór wytworzonych w fazie budowy odpadów komunalnych zgodnie z Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 września 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

4. Charakterystyka przyrodnicza terenu inwestycji

4.1. Analiza położenia przedsięwzięcia Przedsięwzięcie zlokalizowane będzie w miejscowości Rewa wzdłuż jej północnej granicy (na odcinku 99,600 km do 100,300 km), którą tworzy piaszczysta plaża Zatoki Rewskiej, będącej częścią wewnętrznego obszaru Zatoki Puckiej. Na odcinku brzegu pomiędzy km 90,600 a km 100,200 utrzymuje się plaża o szerokości ok. 10- 15 m. W części zachodniej rozpatrywanego odcinka brzegu, tj. od km 100,200 do km 100,300 plaża zwęża się i praktycznie zanika - pojawia się tylko przy niższych stanach wody w morzu. Od strony wody mur opaski podpiera na tym odcinku narzut kamienny szerokości 3-5m, który w miarę zwężania się plaży sięga do linii wody. W części wschodniej rozpatrywanego odcinka brzegu, tj. od km 99,600 do km 99,736 za plażą rozpościera się wydma o szerokości od ~20 m do ~10 m. Rzędne plaży w części odlądowej (przy istniejącej opasce brzegowej) wahają się od ok. +0,8 m do +1,0 m w układzie Krosztad. Rzędne terenu przyległego do opaski zmieniają się ze wschodu na zachód od ok. +3,0 m (km 99,600 - 99,850) poprzez ok. +1,4 m (km 99,850 - 100,200) do ok. +4,0 m (km 100,200 - 100,300) Na odcinku km 100,000 - 100,100 (w odległości 1000 m od brzegu) rzędne terenu zaplecza spadają poniżej rzędnej +1,0 m Kr. Znaczna część tego terenu zaplecza może ulec zalaniu przy wystąpieniu niekorzystnych warunków hydrometeorologicznych długotrwałego spiętrzenia i falowania sztormowego. Batymetria dna charakteryzuje się spadkiem dna do izobaty 2 m wynoszącym ok. 1:50. Izobata 3 m przebiega równomiernie skośnie do brzegu w odległości od 650 m (km 99,600) do 800 m (km 100,300). Głębokość 5 m występuje dopiero parę kilometrów od brzegu. Płytkie dno strefy przybrzeżnej sprzyja znacznej transformacji falowania wiatrowego, a więc jest czynnikiem korzystnym. W większości profili na głębokości 0,8 m występuje słabo zarysowana pojedyncza rewa, świadcząca o załamywaniu się fal w tym rejonie. Profil dna jest dość urozmaicony i występują na nim rozległe wypłycenia.

28

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

4.2. Morfometria Zalewu Puckiego Zatoka Pucka stanowi akwen zachodniej części Zatoki Gdańskiej, oddzielony od głębokowodnych rejonów Basenu Gdańskiego Półwyspem Helskim. Za granicę południową Zatoki Puckiej przyjmuje się umowną linię łączącą koniec Cypla Helskiego i Gdynię. Zatokę Pucką, ze względu na jej morfometrię, dzieli się na dwie części: płytkowodną wewnętrzną (tzw. Zalew Pucki) oraz głębokowodną zewnętrzną. Granicę między nimi tworzy okresowo wynurzające się ponad lustro wody wypłycenie, zwane Rybitwią Mielizną (lub też Ryfem Mew, lub Mewią Rewą) oraz Cypel Rewski, zwany także Szpyrkiem. Obie te formy rozdzielone są cieśniną o szerokości kilkuset metrów, zwaną Głębinką. Drugie podobny przesmyk o mniejszej szerokości znajduje się po stronie Półwyspu Helskiego w pobliżu miejscowości Kuźnica. Obie części Zatoki Puckiej posiadają odmienne właściwości morfologiczne i hydrologiczne i stanowią niejako odrębne jednostki strukturalne. Zróżnicowanie głębokości w poszczególnych częściach Zatoki Puckiej decydująco wpływają na jej warunki środowiskowe. Część wschodnia jest znacznie głębsza i kontaktuje się bezpośrednio z Zatoką Gdańską. Zachodnia, wewnętrzna, zgodnie z systematyką Majewskiego (Majewski J., 1974 – Hydrogeologia – podręcznik. Wyd. Geol. Warszawa.) jest estuarium II rzędu spełniającym wszelkie cechy zalewu. Zalew Pucki, w stosunku do części zewnętrznej Zatoki Puckiej, ma bardziej urozmaiconą rzeźbę dna. Występuje tam szereg mielizn, rynien i zagłębień zwanych jamami. Jest to akwen bardzo płytki, generalnie obniżający się w kierunku południowo-wschodnim. Jak już wspomniano, od zewnętrznej części Zatoki Puckiej oddziela go próg Rybitwiej Mielizny, charakteryzującej się niewielkimi deniwelacjami wzdłuż osi. Na podstawie analizy zmian poziomu wód w Pucku i Kuźnicy wykazano, iż struktura ta pozostaje wynurzona średnio przez 186 dni w roku. W topografii dna Zalewu Puckiego układ mielizn i jam pozwala wydzielić dwa zagłębienia mające istotne znaczenie w kształtowaniu jej warunków hydrologicznych. Formy te jako większe od jam tworzą baseny. Jeden z nich stanowi rynnę o niewielkim nachyleniu dna, biegnącą wzdłuż północno-zachodnich wybrzeży, zaznaczoną izobatami 3 i 4 m. Na jej krańcu północno-zachodnim w pobliżu Pucka, występuje zagłębienie w formie zatoki o maksymalnej głębokości około 4 m. Po przeciwnej stronie, na krańcu południowo-wschodnim, wspomniana rynna rozszerza się również w formie zatoki, której najgłębsze miejsce stanowi Jama Rzucewska (5,7 m). Tam też znajduje się cieśnina Głębinka, oddzielająca wymieniony basen od znacznie głębszych wód części zewnętrznej Zatoki Puckiej. W tym miejscu odbywa się główna wymiana wód transportowanych dalej w kierunku Pucka. Drugi basen – Kuźnicki - ma bardziej urozmaiconą topografię dna, ponieważ obejmuje swym zasięgiem dwie jamy: Kuźnicką i Chałupską. Pierwsza z nich posiada maksymalną dla całego Zalewu Puckiego głębokość – 9,7 m. Wymianę wód basenu Kuźnickiego z basenem Puckim utrudniają płycizny Dziewiczych Piasków układające się w kierunku północnego-zachodu na południowy-wschód, od Półwyspu Helskiego, po Rybitwią Mieliznę. Z częścią zewnętrzną Zatoki Puckiej kontaktuje się on poprzez wymieniony już wcześniej przesmyk pod Kuźnicą.

29

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Rysunek 1. Morfologia Zatoki Puckiej Powierzchnia Zalewu Puckiego wynosi około 103 km2, z czego około 82% przypada na basen Pucki, a 18% na basen Kuźnicki. Całkowita objętość wód części wewnętrznej Zatoki Puckiej wynosi 0,32 km3. Połowa objętości wód Zalewu Puckiego zawarta jest do głębokości 0,8 m, a 90% do 4 m. Znajduje to odbicie w jego głębokości średniej, wynoszącej 3,13 m, jest więc to zbiornik wyjątkowo płytki.

4.3. Rzeźba terenu Zgodnie z regionalizacją fizycznogeograficzną Polski (Kondracki 2002) projektowane przedsięwzięcie leży w obrębie mezoregionu Pobrzeże Kaszubskie, makroregionu Pobrzeże Gdańskie, podprowincji Pobrzeża Południowobałtyckie, prowincji Niż Środkowoeuropejski, megaregionu Pozaalpejska Europa Środkowa.

Rysunek 2. Położenie inwestycji na tle mezoregionu Pobrzeże Kaszubskie (Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: PWN, 2002. ISBN 83-01-13897-1.)

30

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

4.4. Budowa geologiczna Obrzeże Zatoki Puckiej stanowi plejstoceńska wysoczyzna morenowa, okalająca Zatokę od zachodu, oraz Półwysep Helski, który oddziela Zatokę od otwartego morza. Obszar wysoczyzny jest zróżnicowany pod względem genetycznym, co zaznacza się w morfologii terenu i budowie geologicznej. Wyróżnić tu można dwie główne jednostki geomorfologiczne: wysoczyznę morenową i głęboko wcięte w nią pradoliny. Najbardziej wyrazista w morfologii terenu jest Pradolina Redy, w obrębie której znajduje się projektowana inwestycja.

4.4.1. Charakterystyka linii brzegowej Linia brzegowa Zatoki Puckiej została ukształtowana pod wpływem procesów falowych. Wybrzeże zatoki należy do typu zatokowego, abrazyjno-akumulacyjnego. Charakterystyczną cechą wybrzeży o takiej morfogenezie jest występowanie na przemian odcinków abrazyjnych i akumulacyjnych z obszernymi wygięciami linii brzegowej. Charakter poszczególnych fragmentów wybrzeża uwarunkowany jest w dużej mierze budową geologiczną brzegu (odcinki klifowe, płaskie aluwialne i akumulacyjno-wydmowe). Projektowane umocnienie znajduje się w strefie płaskiego, aluwialnego brzegu u wylotu struktury pradolinnej Redy nawiązującej do poziomu morza. Brzeg w tym rejonie zbudowany jest z aluwiów rzecznych oraz utworów bagienno-limnicznych o małej odporności na abrazję. Linia brzegowa wyraźnie wygina się w kierunku lądu tworząc zatokę. Naturalną predyspozycję do niszczenia brzegów aluwialnych łagodzi stały dopływ materiału terrygenicznego niesionego przez rzekę. Powoduje to spłycenie dna w strefie przybrzeżnej i wpływa korzystanie na bilans potoku rumowiska, co w rezultacie zmniejsza tempo abrazji. Linia brzegowa w rejonie planowanej inwestycji kształtuje się głównie pod wpływem falowania morskiego.

4.4.2. Geneza Cypla Rewskiego i Ryfu Mew Cypel Rewski, zwany również Szpyrkiem, usytuowany jest prostopadle do brzegu kąpieliska w Rewie. Cypel jest typową kosą, czyli swobodną formą akumulacji morskiej w strefie brzegowej, powstałą na załamaniu linii brzegowej Zatoki Gdańskiej. Jest to piaszczysty wał, o zmiennej długości (od około 700 do 1100 m), zależnej od poziomu wody. Na jego przedłużeniu biegnie płycizna Ryfu Mew, oddzialona od Cypla sztucznym przekopem do portu w Pucku - Głębinką. Cypel Rewski powstał w wyniku depozycji piasku transportowanego przez prąd przybrzeżny (tzw. prąd rumowiskowy), płynący generalnie z południa na północ. U nasady Cypla, na odcinku ok. 200 m, na piaskach morskich leży cienka warstwa piasków eolicznych4. Akualnie Cypel Rewski znajduje się w fazie równowagi (ilość dostarczanego piasku jest równa ilości, jaką morze eroduje), wskutek czego jego długość nie ulega zmianie2. Ryf Mew stanowi tzw. oddaloną formę działaności morza, usytuowaną w przedłużeniu Cypla Rewskiego. Ryf powstał w wyniku depozycji materiału piaszczystego przez skomplikowany system prądów przybrzeżnych, jakie powstają w Zatoce Gdańskiej5 – podobnie, jak Cypel Rewski. Głębokość wody na Ryfie nie przekracza 1-1,5 m, a przy bardzo niskim poziomie wody w Zatoce struktura wynurza się na powierzchnię.

4 Katalog obiektów geoturystycznych w Polsce. Red. Tadeusz Slomka, Marek Doktor, Andrzej Joniec, Alicja Kicińska- Świderska. Projekt badawczy nr: 665/2004/Wn-06/FG-go-tx/D. Wykonano na zamówienie Ministra Środowiska za środki finansowe wypłacone przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Kraków 2006. 5 Leśniak T.: Materiały Pomocnicze do terenowych zajęć geologicznych w rejonie nadmorskim – wydanie trzecie poprawione. AGH – Uczelniane Wydawnictwa Naukowo Dydaktyczne. Kraków 2002 r.

31

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Rysunek 3. Szkic sytuacyjny Ryfu Mew i Cypla Rewskiego wg Bohdziewicza: 1- izobaty, 2-głębokości 1-2 m, 3- schemat kierunków przeważających prądów morskich, 4-piaski morskie i wydmowe, 5- Meander Kaszubski, 6- kępy dyluwialne Dalsza akumulacja materiału piaszczystego bez ingerencji człowieka (zaznaczyć należy, że Głębinka oddzielająca Ryf Mew od Cypla Rewskiego, jako przekop umożliwiający dotarcie do portu w Pucku stale podlega sztucznemu pogłębianiu) doprowadziłaby w przyszłości do zamknięcia omawianych struktur, a tym samym oddzielenia wód Zalewu Puckiego od Zatoki Puckiej Zewnętrznej6.

4.4.3. Budowa geologiczna i osady denne dna Zatoki Puckiej Obszar Zatoki Puckiej usytuowany jest w obrębie północno-zachodniego skrzydła rozległej jednostki strukturalnej, jaką jest synekliza perybałtycka. Stanowi ona część proterozoicznej platformy wschodnioeuropejskiej i znajduje się pomiędzy jej dwoma elewacjami: tarczą bałtycką i anteklizą mazursko-białoruską. Na uformowanym w epoce waryscyjskiej podłożu staropaleozoicznym występują tu osady pokrywy permsko-mezozoicznej o miąższości ok. 1000 m. W bezpośrednim podłożu Zatoki stwierdza się jedynie występowanie osadów kredy, trzeciorzędu i czwartorzędu. W dnie Zatoki Puckiej występują osady należące do dwóch typów genetycznych. Są to przede wszystkim morskie utwory klastyczne oraz słodkowodne osady bagienno-limniczne, które sporadycznie odsłaniają się na niewielkich przestrzeniach dna. Przestrzenne rozmieszczenie osadów na dnie Zatoki wykazuje wyraźne związki z głębokością i morfologią dna akwenu.

6 Bohdziewicz L.: Budowa geologiczna i procesy dynamiczne w strefie brzegowej w Orłowie i Rewie. Roczn. Polskiego Towarzystwa Geologicznego, t. XXXIX, z. 4., 1960 r.

32

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Rysunek 4. Litologia dna Zatoki Rewskiej (źródło: http://m.bazagis.pgi.gov.pl/cbdg/#/main)

4.4.4. Opinia geotechniczna7 W badanym podłożu lokalnie poniżej powierzchniowej warstwy nasypów nawiercono utwory czwartorzędowe wykształcone w postaci utworów akumulacji morskiej tj. piaski o różnej granulacji. Nawiercono także grunty organiczne zastoiskowe wykształcone w postaci torfu i lokalnie namułu. Poniżej tych warstw nawiercono grunty lodowcowe reprezentowane przez gliny piaszczyste. Woda gruntowa występuje w postaci zwierciadła swobodnego oraz napiętego w piaskach zalegających na stropie gruntów organicznych oraz podścielających te grunty. Zwierciadło napięte stabilizuje się w poziomie zwierciadła swobodnego i ma ścisły związek z poziomem wody w Zatoce Puckiej. W podłożu badanego terenu zalegają grunty różniące się litologią, genezą i wartościami parametrów geotechnicznych, w związku z czym podzielono je na warstwy geotechniczne. Do każdej z warstw zaliczono grunty o podobnych właściwościach geotechnicznych. Z podziału wyłączono grunty nasypowe ze względu na skład nieodpowiadający wymaganiom budowlanym. Wyszczególniono warstwy: Warstwa 1a: . wilgotne torfy - grunty organiczne o dużej ściśliwości i małej wytrzymałości na ścinanie Warstwa 1b: . wilgotne namuły - grunty organiczne o dużej ściśliwości i małej wytrzymałości na ścinanie w stanie plastycznym o charakterystycznym stopniu plastyczności w wysokości IL/n/=0,50

7 Opinia geotechniczna dla ustalenia warunków gruntowo-wodnych w rejonie projektowanego umocnienia odcinka brzegu Zatoki Puckiej w miejscowości Rewa, powiat pucki, , woj. Pomorskie. Autor opracowania mgr inż. Paweł Molski. Gdynia 2013 r.

33

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Warstwa 2a: . wilgotne gliny piaszczyste i gliny w stanie plastycznym o charakterystycznym stopniu plastyczności w wysokości IL/n/=0,35 Warstwa 2b: . wilgotne gliny piaszczyste w stanie twardoplastycznym o charakterystycznym stopniu plastyczności w wysokości IL/n/=0,20 Grunty warstwy 2a i 2b zaliczono do gruntów spoistych oznaczonych w normie PN-81/B-03020 symbolem B. Warstwa 3a: . wilgotne i nawodnione piaski drobne i grube w stanie średniozagęszczonym o przyjętym charakterystycznym stopniu zagęszczenia w wysokości ID/n/=0,40-0,45 Warstwa 3b: . nawodnione piaski drobne, średnie i grube w stanie średniozagęszczonym o przyjętym charakterystycznym stopniu zagęszczenia w wysokości ID/n/=0,50-0,55.

4.5. Klimat8 Charakterystyczną cechą klimatu Zatoki Puckiej jest duża zmienności stanów pogody, zarówno z dnia na dzień, jak i z roku na rok. Zmienności ta jest konsekwencją położenia w zasięgu dominacji cyrkulacji strefowej. Z aktywnymi układami cyklonalnymi z zachodu następuje adwekcja mas powietrza polarno-morskiego, chłodnego latem, ciepłego zimą. Ze wschodu dochodzą przeważnie masy powietrza polarno-kontynentalnego z układami antycyklonalnymi, skutkiem tego są długotrwałe mrozy zimą, a latem upały. Na całej Zatoce Puckiej przeważają wiatry z sektora zachodniego, ich łączny udział waha się od 40 do 50%. Stosunkowo duży udział mają wiatry z sektora od E do S (30-40%). Najrzadziej wieją wiatry z N, NE, E. Podobnie, jak ogólnie w roku, kształtują się układy wiatrowe w okresie jesienno-zimowym. W okresie wiosny największy udział mają wiatry północne i północnowschodnie (N, NE), najmniejszy – południowe (SE, S, SW). Latem wyraźnie zaznacza się przewaga wiatrów zachodnich i północnozachodnich (W, NW), utrzymująca się do końca roku. W przebiegu rocznym największe średnie miesięczne prędkości wiatru są rejestrowane od listopada do stycznia. Osiągają one w tym okresie wartości od 5 do 6 m/s (dane dla stacji nadbrzeżnych Rozewie, Hel i Gdynia). Przypuszczać należy, że wartości te są większe nad otwartymi wodami Zatoki. Najsłabsze wiatry występują od kwietnia do lipca. Średnie miesięczne wartości wynoszą 3-4 m/s. Jesienią prędkość wzrasta od 3 do ponad 6 m/s. Ogólnie można stwierdzić, że w skali roku na obszarze wybrzeża Zatoki Puckiej dominują wiatry słabe, zaś nad otwartymi wodami wiatry umiarkowane. Najbardziej niebezpieczne są wiatry powyżej 15 m/s, zwane wiatrami sztormowymi. Najczęściej wiatry sztormowe notowane są od listopada do stycznia. Prawdopodobieństwo wystąpienia wiatrów powyżej 15 m/s istnieje we wszystkich miesiącach, najmniejsze od maja do sierpnia.

8 Korzeniewski K., red. (1993): Zatoka Pucka, Praca zbiorowa, Instytut Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego

34

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Wiatry sztormowe mogą wystąpić nas Zatoką Pucką ze wszystkich kierunków, najczęściej jednak są to wiatry zachodnie. Specyficzne odgrodzenie wód Zatoki przez Półwysep Helski oraz bliskość lądu od południa i zachodu determinuje zmienność warunków termicznych nad Zatoką Pucką. Rejon Zatoki znajduje się pod wpływem mas polarno-morskich i zwrotnikowych znad Atlantyku i polarno- kontynentalnych ze wschodu oraz arktycznych z północy. Udział mas polarnych jest bardzo duży, osiąga około 75% w stosunku rocznym. Ekstremalne średnie roczne temperatury powietrza przypadają na luty, oraz lipiec i sierpień. Są to charakterystyczne cechy klimatu morskiego. Brak jest wyraźnych różnic w przebiegu średniej rocznej na wszystkich stacjach badawczych leżących nad Zatoką. Rozpiętość absolutnych ekstremów temperatury powietrza w Rozewiu, Helu, Gdyni i Pucku ma wartości niższe niż 600C, podczas gdy stacje położone dalej na wschód osiągają wartości 660C. Świadczy to o znacznym redukującym wpływie wód Zatoki Puckiej na temperaturę powietrza, szczególnie zimą. Zatoka Pucka znajduje się w zasięgu morsko-kontynentalnego typu odpadów atmosferycznych. Wyraża się on relatywnie małym zróżnicowaniem opadów w ciągu roku, z maksimum w miesiącach letnich (lipiec lub sierpień) i wyższymi opadami na jesieni, niż na wiosnę. Średnia roczna suma opadów w pasie nadmorskim, w obrębie którego leży Reda, wynosi około 550 mm. W przebiegu rocznym, największe zachmurzenie występuje od listopada do lutego (7-8 stopni w skali 10 punktowej), malejąc stopniowo na wiosnę, osiągając w czerwcu wartość punktową 5- 5,5. Zatoka Pucka ma duże usłonecznienie, szczególnie w okresie wiosny i lata.

4.6. Wody powierzchniowe Zgodnie z Planem gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Wisły, zatwierdzonym na Posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 22 lutego 2011r. (MP nr 49, poz. 549), morskie wody wewnętrzne Zatoki Gdańskiej przyległe do Rewy zakwalifikowano do wód przejściowych, typ - zalewowy z substratem piaszczystym i mulistym. Stan tych wód został określony jako słaby. Celem środowiskowym dla tej części wód jest osiągniecie co najmniej dobrego stanu ekologicznego oraz utrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego do roku 2015. Realizacja przedsięwzięcia polegającego na zabezpieczeniu brzegu morskiego w Rewie na odcinku km 99,600 - 100,300 nie stanowi zagrożenia dla osiągnięcia ww. celu, gdyż inwestycja nie spowoduje zmian w charakterystyce fizycznej wód. Zaplecze budowy będzie usytuowane poza terenem budowy, podłączone do kanalizacji sanitarnej lub wyposażone w szczelny zbiornik na nieczystości. Odpady socjalno - bytowe będą gromadzone w szczelnych pojemnikach i utylizowane przez wyspecjalizowaną firmę. Materiały zastosowane do odbudowy i remontu (kamień, beton, stal, piasek, geowłóknina) również nie będą miały wpływu na wartości wskaźników biologicznych ani fizyko - chemicznych wód przejściowych.

4.6.1. Stany wód Dynamika wahań poziomów wody w Zatoce Gdańskiej ma obecnie tendencję rosnącą. Zgodnie z zaleceniami Dziadziuszki i Wróblewskiego jako miarodajne można przyjmować wieloletnie (od 1886 r.) dane ze stacji meteorologicznej Gdańsk-Nowy Port. Ze względu na nieco niższe wartości

35

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych otrzymywane ze stacji w Pucku przyjęcie danych dla Gdańska-Nowego Portu daje pewien zapas bezpieczeństwa.

Tabela 10. Charakterystyczne poziomy wody dla stacji brzegowych Zatoki Gdańskiej z okresu 1951 - 1990r. (w układzie odniesienia Amsterdam) Gdańsk Nowy Port Stan Władysławowo [cm] Hel [cm] Gdynia [cm] [cm]

Najwyższy poziom z przyjętego okresu 630 620 626 638 (WW)

Średni wysoki poziom 580 578 581 587 wody (SWW)

Średni poziom wody 500 502 504 505 (SW)

Średni niski poziom 442 447 446 446 wody (SNW)

Najniższy poziom wody z przyjętego 412 412 415 414 okresu (NW)

Różnica WW/NW 218 208 211 224

Różnica SWW/SNW 138 131 135 141

Z tabeli wynika, że średni stan wody dla Gdańska wynosił 505 cm w układzie odniesienia Amsterdam, co w przeliczeniu na układ Kronsztad daje rzędną średniego zwierciadła wody - 0,03 m Kr. Charakterystyczne stany wody (cm) dla wodowskazu: Stacja Meteorologiczna IMGW Gdańsk Port Północny (okres 1988 – 2007 r.)

. Najwyższy notowany poziom wody (WWW): 664 cm (16.12.1848), 644 cm (23.11.2004) . Najwyższy poziom wody z przyjętego okresu (WW) – 644 cm . Średni wysoki poziom wody (SWW) – 606 cm . Średni poziom wody (SW) – 513 cm . Średni niski poziom wody (SNW) – 453 cm . Najniższy poziom wody z przyjętego okresu (NW) – 432 cm . Najniższy notowany poziom wody (NNW) – 395 cm (20.01.1887), 414 cm (04.11.1979) . Rzędna zera wodowskazu wynosi - 508 cm Kr. Dla zera Amsterdam średni poziom wody wynosi 505 i jest taki sam jak dla 40-lecia do 1990r. Z krzywych przewyższenia opracowanych dla Gdańska-Nowego Portu można przyjąć następujące projektowe stany wody:

36

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Tabela 11. Projektowane stany wody z krzywych przewyższenia opracowanych dla Gdańska-Nowego Portu

Prawdopodobieństwo (%) 5 2 1 0,1

Prawdopodobieństwo (raz na/lat) 20 50 100 200

Prawdopodobieństwo przewyższenia (cm) 623 637 647 678

Absolutne zarejestrowane maksimum stanu wody w Pucku wynosiło 614 cm i zostało zarejestrowane w 1983 roku. Stany wody powyżej 550 cm mogą pojawiać się średnio 3-4 razy w roku, a stany powyżej 600 cm - średnio raz na dwa lata. Przeciętne spiętrzenie sztormowe powyżej 550 cm trwa 31-32 godzin, zaś powyżej 580 cm około 9 godzin. Najdłuższe spiętrzenia sztormowe mogą trwać nawet kilkadziesiąt godzin. Przeciętny przyrost poziomu wody wynosi kilkanaście cm/godz., największy przekracza 20 cm/godz. Z uwagi na wykonawstwo robót należy przyjąć, że najniższe średnie miesięczne stany wody występują w okresie od lutego do maja oraz w październiku. Wobec przewidywanego globalnego ocieplenia klimatu prognozowany jest wzrost średniego poziomu morza o 4, 16, 30, 60 cm odpowiednio w ciągu najbliższych 10, 25, 50 i 100 lat.

4.6.2. Falowanie Osłonięcie od zachodu brzegami delty rzeki Redy oraz kępą Pucką, od północnego wschodu Półwyspem Helskim, a od wschodu Cyplem Rewskim oraz Rybitwią Mielizną sprawia, że falowanie dochodzące do eksponowanemu ku północy brzegowi w Rewie ma raczej charakter jeziorowy, a nie morski. Oprócz niewielkich rozciągłości wiatru na słabą dynamikę tego akwenu wpływają również mała powierzchnia wewnętrznej części Zatoki, małe głębokości nie przekraczające kilku metrów, a zatem mała objętość wody, wynosząca zaledwie 0,32 km3. Wąski jest również sektor wiatrów mogących generować falowanie (N-NE) z niewielkim możliwym wpływem wiatrów wiejących z kierunku E. Linia brzegowa, wzdłuż której powstać ma projektowane przedsięwzięcie, przebiega prawie zgodnie z kierunkiem W-E i jest wyeksponowana przede wszystkim na działanie wiatru i fal z kierunków północnego i północno- wschodniego. W opracowaniu dotyczącym Osłonina (Skaja i inni, 2002) wykonano numeryczne prognostyczne obliczenia parametrów fal wiatrowych na głębokości wody 5 m, a następnie wyznaczono ich transformację na malejących głębokościach. Obliczone parametry średniej fali wiatrowej na głębokości wody 2 m dla silnych wiatrów odmorskich przedstawiają się następująco:

Tabela 12. Parametry średniej fali wiatrowej na głębokości wody 2 m dla silnych wiatrów odmorskich

Czas trwania w Prędkość wiatru Średnia wysokość Kierunek wiatru Okres fali T [S] średnim roku [m/s] fali H [m] śr śr statystycznym [dni]

NE 8 0.16 1.66 2.20 NE 10 0.18 1.73 1.40

37

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

NE 12 0.19 1.76 0.10 E 8 0.11 1.31 2.30 E 10 0.13 1.35 1.50 E 12 0.14 1.38 0.30

Falowanie wiatrowe jest głównym czynnikiem kształtowania i ewentualnej erozji brzegu w całym zakresie zmian poziomu wody.

4.6.3. Prądy Głównym czynnikiem generującym prądy w Zatoce Puckiej jest wiatr oraz związane z nim zmiany poziomu morza. Zgodność kierunku prądu i wiatru obserwuje się przy zmianach większych, niż 40 godzin. Brak jest takiej zgodność przy okresach poniżej 10 godzin. Prądy w Zatoce generowane są także drganiami własnymi akwenu, sejszami oraz pływami. Prądy generują również uchodzące do Zatoki Puckiej rzeki. Wymuszają one w bliskiej strefie przyujściowej prądy zgodne z odpływem rzecznym. Na dalszym przedpolu ich kierunek uzależniony jest już jednak od cyrkulacji wiatrowej na całym akwenie. Zasięg strumienia rzecznego ogranicza się na ogół do niedalekiej strefy przyujściowej, potrafi być jednak większy. W obrębie wód przybrzeżnych Zatoki Puckiej kierunki przepływu wód uwarunkowane są konfiguracją dna, układem mielizn i linii brzegowej. Wskazują na to układy przestrzenne prądów, które prawie zawsze są równoległe do wymienionych form. W obrębie Zalewu Puckiego bardziej zróżnicowana rzeźba dna i rozwinięta linia brzegowa powodują, że kierunki i prędkości prądów powierzchniowych wykazują większe urozmaicenie. Niezależnie od czynnika generującego układają się one równolegle do mielizn (Dziewiczych Piasków i Rybitwiej Mielizny), basenów i linii brzegowej. Ukształtowanie dna w Zalewie Puckim powoduje, że istnieją w niej dwa systemy cyrkulacji. Pierwszy z nich tworzy się w obrębie Basenu Puckiego. Stanowiąca go rynna biegnąca od Głębinki do Pucka jest główną osią przepływu i wymiany wód w wewnętrznej części Zatoki Puckiej. Na końcu północno-zachodnim pomiędzy Puckiem i Swarzewem wspomniana rynna rozszerza się. Tworzący się w niej układ cyrkulacyjny w większości przypadków ma kierunek zgodny z ruchem wskazówek zegara. Drugi system związany jest z Basenem Kuźnickim. W jego obrębie również przeważają prądy o kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara. Cyrkulacje wiatrowe wywołują w wewnętrznej części Zatoki Puckiej prądy o niewielkim znaczeniu dla erozji brzegu. Prądy wzdłużbrzegowe pochodzenia falowego mogą osiągnąć prędkości od kilkunastu do kilkudziesięciu cm/s. Dla obiektów usytuowanych na plaży równolegle do brzegu (w tym dla projektowanego umocnienia) prądy te nie mają większego znaczenia.

4.6.4. Ruch osadów dennych Ze względu na niewielkie falowanie i prądy wody pochodzenia falowego ruch osadów w omawianym rejonie jest niewielki. Natężenie transportu wzdłużbrzegowego w pasie do głębokości 2 m można ocenić na kilkaset m3 w skali roku.

4.6.5. Przewidywane erozyjne zmiany brzegu Według danych literaturowych (Zawadzka 1999, Skaja i inni 2002) erozyjne zmiany brzegu w omawianym rejonie Zatoki są znikome - rzędu 0,1 m średnio na rok. Panujące tu niewielkie falowanie sprawia, że zauważalna erozja pojawia się dopiero po większych

38

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych spiętrzeniach sztormowych, jednak część ubytków brzegu jest w naturalny sposób odbudowywana. W obecnych warunkach hydrologicznych można przyjąć średnią erozję brzegu rzędu 0,1 m/rok, jednak w przyszłości w ciągu kilkudziesięciu lat przy przewidywanym wzroście poziomu morza wielkość ta może wzrosnąć kilkukrotnie.

4.6.6. Zasolenie Zasolenie w Zatoce Puckiej jest wypadkową oddziaływania wód morskich i lądowych. W Zalewie Puckim zasolenie uwarunkowane jest przede wszystkim intensywnością wymiany wód z częścią wschodnią Zatoki. Przewaga napływu nad odpływem powoduje, że zasolenie w całej objętości wód w wewnętrznej części Zatoki i powierzchniowej warstwy części zewnętrznej jest identyczne. Oddziaływanie wód rzecznych ogranicza się w tym przypadku do strefy przyujściowej rzek. Rzeka Reda, w której strefie przyujściowej znajdować się będzie omawiana inwestycja, odprowadza rocznie około 0,12 km3 wody, która stanowi 66% całego dopływu rzecznego do Zalewu Puckiego. Jej wyraźnie wysładzający wpływ ogranicza się tylko do Zatoki Rewskiej, z wodami której graniczyć będzie przedsięwzięcie. Wody z Redy przesuwając się wzdłuż brzegu odpływają na zewnątrz poprzez Głębinkę, nie wywierając większego wpływu na pozostałą część akwenu. Średnia roczna wartość zasolenia dla Zalewu Puckiego wynosi ok. 7,31 ‰. Analiza statystyczna zasolenia na stacjach brzegowych w Helu i Gdyni wykazała, że jego maksima mieszczą się w przedziale 7,25-7,97 ‰, w Pucku zaś w przedziale 5,08-7,97 ‰. Poniższa tabela prezentuje średnie zasolenie wód Zatoki Rewskiej w ciągu roku.

Tabela 13. Średnie zasolenie Zatoki Rewskiej w poszczególnych porach roku (na podstawie rycin J. Nowackiego, 1993)

PORA ROKU ZASOLENIE [‰]

WIOSNA 7,0 – 7,2 LATO 7,1 – 7,2 JESIEŃ 7,0 – 7,2 ZIMA 6,6 – 7,2

4.6.7. Zlodzenie Wody w Zalewie Puckim łatwo ulegają ochłodzeniu w całej swojej objętości od powierzchni do dna ze względu na małą pojemność cieplną tego płytkiego akwenu. Oddzielenie od zewnętrznej części Zatoki Puckiej Rybitwią Mielizną jest przyczyną mniejszego falowania, a tym samym sprzyja występowaniu zjawisk lodowych i długiemu zaleganiu stałej pokrywy lodowej. Lód pojawia się najwcześniej, przeciętnie 19 grudnia, w rejonie Pucka i Swarzewa i przeciętnie do 5 stycznia dochodzi do Rybitwiej Mielizny. Liczba dni z lodem w Zalewie kształtuje się średnio w zakresie 60-80 dni. W obszarze do linii Osłonino – Kuźnica (a więc również w obrębie Zatoki Rewskiej) prawdopodobieństwo wystąpienia lodu w ciągu zimy kształtuje się na poziomie 96%. W rezultacie jesienno-zimowego ochłodzenia, na skutek małej głębokości Zalewu Puckiego i utrudnionej wymiany wód z częścią zewnętrzną Zatoki, wody tego akwenu oziębiają się w całej objętości do temperatury bliskiej zamarzania. Dzięki temu od momentu wytworzenia się

39

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych pierwszego lodu do zamarznięcia całego Zalewu mija zaledwie kilka dni. Dlatego też udział początkowych form postaci lodu jest w tej części Zatoki niewielki, te zaś szybko przekształcają się w stałą pokrywę lodową. Charakterystycznym rodzajem lodu jest przylepa, która pokrywa omawiany obszar podczas większej części zimy. Kra na Zalewie Puckim obserwowana jest rzadko, występuje prawie wyłącznie po rozpadzie przylepy. Średnia grubość lodu w rejonie Zatoki Rewskiej wynosi około 20-25 cm. Na skutek tłoczącego oddziaływania wiatru powstać mogą spiętrzenia lodowe na brzegach, mieliznach i w obrębie pól lodowych dociskanych przez wiatry do brzegu. W rejonie Pucka obserwowano spiętrzenia lodowe o wysokości około 3-4 m w części nadwodnej. Według danych z Urzędu Morskiego w czasie ostatnich kilkudziesięciu lat nie zanotowano występowania spiętrzeń lodowych w Rewie. Zanikanie zjawisk lodowych przebiega w odwrotnej kolejności niż występowanie pierwszego lodu w akwenie Zatoki Puckiej. Cofanie krawędzi przylepy w Zalewie jest stosunkowo wolne, przeciętnie do 10 marca przylepa sięga linii Rewa – Kuźnica, by około 18 marca sięgnąć Pucka i Swarzewa. Termin wystąpienia ostatniego lodu w dużej mierze zależy od stopnia surowości zimy.

4.7. Wody podziemne Obszar inwestycji znajduje się w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 110 – Pradolina Kaszubska. Położony jest on w północnej części województwa pomorskiego. Obszar zbiornika, o powierzchni 146,95 km2 obejmuje wschodni odcinek pradoliny Redy-Łeby i pradolinę Kaszubską, stanowiącą część Pobrzeża Kaszubskiego. Obie pradoliny łączą się ze sobą w rejonie Redy i stanowią zwartą jednostkę morfologiczną. W oparciu o granice morfologiczne tej jednostki został wyznaczony GZWP nr 110: od Strzebielina na zachodzie, do ujścia Redy – na północy i basenów portowych w Gdyni na wschodzie. Charakterystyczną cechą omawianego obszaru jest występowanie wód podziemnych w wielopiętrowym systemie wodonośnym. Występowanie wód podziemnych związane jest z piaszczystymi osadami kredy, trzeciorzędu i czwartorzędu. GZWP Nr 110 został wyodrębniony w wodonośnych strukturach czwartorzędu. Warstwę wodonośną w obrębie zbiornika stanowią piaszczysto-żwirowe utwory wodnolodowcowe (poziom pradolinny). Strop poziomu wodonośnego występuje na ogół płytko pod powierzchnią terenu: od 0,5 do 5 m, tylko na stożkach napływowych nieco głębiej. Miąższość poziomu wodonośnego wynosi 20 – 35 m, z wyjątkiem rynien występujących w spągu pradolin, gdzie sięga nawet 100 m (np. w rejonie Kazimierza, Redy, Wejherowa). W tych przegłębieniach poziom pradolinny kontaktuje się z wodami głębszych poziomów wodonośnych miocenu i oligocenu. Zwierciadło wód zbiornika stabilizuje płytko pod powierzchnią terenu i jest nachylone w kierunku rzeki Redy i Zagórskiej Strugi oraz Zatoki Puckiej i basenów portowych Gdyni. Jednym z najważniejszych parametrów opisujących możliwości filtracyjne ośrodka skalnego jest współczynnik filtracji, który na obszarze zbiornika jest wyjątkowo wysoki i najczęściej wynosi między 0,5 a 3,0 m/h. Innym ważnym parametrem jest wydajność potencjalna typowej studni, która w strukturach wodonośnych zbiornika na ogół przekracza 100 m3/h. Wyjątkowo korzystne parametry hydrogeologiczne poziomu pradolinnego stały się podstawą wydzielenia GZWP nr 110 w obrębie pradoliny Redy i pradoliny Kaszubskiej. Teren opracowania położony jest na obszarze najwyższej ochrony – obowiązuje ochrona wód podziemnych.

40

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

4.8. Analiza wpływu realizacji przedsięwzięcia na osiągnięcie celów środowiskowych zawartych w Planie Gospodarowania Wodami na obszarze dorzecza o Wody powierzchniowe Obszar inwestycji leży na terenie zlewni JCWP o numerze TWDW1803. Na podstawie Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły obszar zakwalifikowano do obszaru wód przejściowych, typ zalewowy z substratem piaszczystym i mulistym. Zgodnie z charakterystyką jednolitej części wód powierzchniowych (JCWP) zawartą w w/w dokumencie, JCWP Zalew Pucki o kodzie PLTWIIWB2 posiada status naturalnej części wód, a jego stan określa się jako SŁABY. Celem środowiskowym dla wód o tej klasyfikacji jest osiągnięcie co najmniej dobrego stanu ekologicznego i chemicznego. W odniesieniu do JCWP Zalew Pucki obowiązuje odstępstwo od osiągnięcia celów środowiskowych – derogacja czasowa 4(4) - 3. Charakterystyka JCWP: A. Europejski kod JCWP – PLTWIIWB2 B. Nazwa JCWP – Zalew Pucki C. Typ JCW - TWII D. Status JCWP - naturalna F. RZGW – Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku G. Region wodny - 2000DW H. Ocena stanu – słaby J. Ocena zagrożenia nieosiągnięcia celów RDW – zagrożona K. Derogacje – 4(4) – 3 (derogacje czasowe) - Ze względu na war. nat. 6 lat jest okresem zbyt krótkim, aby mogła nastąpić poprawa stanu, nawet przy założeniu całkowitej eliminacji presji. Te CW są odbiornikami zanieczyszczeń z dużego obszaru lądu i ich stan jest bezpośrednio zależny od stanu CW śródl., jak i ograniczenia presji w głębi lądu.

Realizacja przedsięwzięcia nie stanowi zagrożenia dla osiągnięcia celów środowiskowych dla wód przejściowych (Zalew Pucki). Inwestycja nie spowoduje zmian w charakterystyce fizykochemicznej wód. o Wody podziemne Przedmiotowe przedsięwzięcie zlokalizowane jest w obrębie jednolitej części wód podziemnych – JCWPd 13. Charakterystyka terenu lokalizacji planowanego przedsięwzięcia zgodnie z Planem Gospodarowania Wodami na Obszarze Dorzecza Wisły zatwierdzonego na posiedzeniu Rady Ministrów dnia 22 lutego 2011 r. (M.P 2011 nr 49 poz. 549):

A. Europejski kod JCWPd - PLGW240013 B. Nazwa JCWPd – 13 C. Warstwowość - jednowarstwowa D. Średnia grubość – 20 - 70 m F. RZGW – Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku G. Region wodny - 2000DW H. Ocena stanu ilościowego – dobry I. Ocena stanu chemicznego – dobry

41

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

J. Ocena zagrożenia nieosiągnięcia dobrego stanu ilościowego – niezagrożona K. Ocena zagrożenia nieosiągnięcia dobrego stanu chemicznego – niezagrożona L. Derogacje – brak

Zgodnie z art. 4 Ramowej Dyrektywy Wodnej, cele środowiskowe określone dla wód podziemnych to:  zapobieganie dopływowi lub ograniczenia dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych,  zapobieganie pogarszaniu się stanu wszystkich części wód podziemnych,  zapewnienie równowagi pomiędzy poborem a zasilaniem wód podziemnych,  wdrożenie działań niezbędnych dla odwrócenia znaczącego i utrzymującego się rosnącego trendu stężenia każdego zanieczyszczenia powstałego w skutek działalności człowieka.

Plan Gospodarowania Wodami na Obszarze Dorzecza Wisły z dnia 22 lutego 2011r. określa stan chemiczny i ilościowy JCWPd 13 jako DOBRY. Dla spełnienia wymogu niepogarszania stanu wód na opisywanym terenie, celem środowiskowym będzie niepogarszanie stanu ilościowego, jak i chemicznego wód podziemnych, co zostanie osiągnięte, ponieważ inwestycja – ze względu na charakter - nie wpłynie negatywnie na stan wód poziemnych w czasie realizacji oraz jej eksploatacji.

Analiza wpływu realizacji przedsięwzięcia na osiągnięcie celów środowiskowych Zgodnie z Planem Gospodarowania Wodami na Obszarze Dorzecza Wisły z dnia 22 lutego 2011 r., można wyróżnić następujące źródła presji na stan wód powierzchniowych i podziemnych będące skutkiem oddziaływań i wpływów działalności człowieka:

 Źródła punktowe: . Działalność górnicza . Zrzuty ścieków komunalnych i przemysłowych . Składowiska odpadów . Przypadkowe skażenia środowiska gruntowo-wodnego . Pobory kruszywa  Zanieczyszczenia obszarowe: . Działalność rolnicza . Zrzuty ścieków komunalnych z terenów nieobjętych kanalizacją . Pobory wód powierzchniowych i podziemnych - oddziaływanie na ilościowy stan wód . Niedobory wód podziemnych

Biorąc pod uwagę charakterystykę prac oraz w odniesieniu do antropogenicznych źródeł presji na stan wód powierzchniowych i podziemnych, inwestycja spełnieni wymóg niepogarszania stanu wód na opisywanym terenie:

. nie wystąpi żaden z wymienionych punktowych źródeł zanieczyszczeń, zarówno na etapie realizacji, jak i eksploatacji przedsięwzięcia; . ryzyko wystąpienia przypadkowych skażeń środowiska gruntowo-wodnego w wyniku awarii zostanie maksymalnie ograniczone poprzez zastosowanie się do wytycznych

42

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

projektowych i planistycznych uwzględniających rozwiązania chroniące środowisko - przewidzianych zarówno dla etapu budowy, jak i zabezpieczeń na czas eksploatacji inwestycji; materiały zastosowane do budowy i remontu są obojętne dla środowiska wodnego - nie będą miały wpływu na wskaźniki biologiczne, fizyczne i chemiczne wód. . plac budowy będzie wyposażony w przenośne sanitariaty, w związku z czym nie będą występowały zanieczyszczenia obszarowe jakimi są zrzuty ścieków komunalnych; . prace nie będą wiązały się z nadmiernym poborem wód.

Stan ilościowy i chemiczny wód podziemnych oceniony został jako DOBRY. Stan wód podziemnych określono jako SŁABY. Realizacja przedsięwzięcia nie stanowi zagrożenia dla osiągnięcia celów środowiskowych dla wód przejściowych oraz wód podziemnych obszaru, gdyż inwestycja nie spowoduje zmian w charakterystyce fizykochemicznej wód ani nie będzie wiązać się z nadmiernym poborem wód.

Mając na uwadze charakter planowanej inwestycji, zastosowanie rozwiązań chroniących środowisko na etapie realizacji przedsięwzięcia, nie przewiduje się negatywnego oddziaływania inwestycji w odniesieniu do realizacji celów środowiskowych wyznaczonych dla wód powierzchniowych i podziemnych scharakteryzowanych powyżej, w tym nadmiernej eksploatacji zasobów wodnych.

4.9. Metody inwentaryzacji chronionych gatunków roślin i zwierząt oraz siedlisk przyrodniczych objętych ochroną, a także gatunków i ich siedlisk, które stanowią przedmioty ochrony obszarów Natura 2000 Podstawą sporządzenia charakterystyki przyrodniczej na potrzeby Raportu jest przeprowadzenie szczegółowego rozpoznania najważniejszych grup organizmów: flory roślin i grzybów, makrofauny bezkręgowej oraz fauny kręgowej. Rozpoznaniem objęto także siedliska przyrodnicze objęte ochroną w ramach obszarów Natura 2000 wyznaczonych na podstawie Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21.05.1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory: „Zatoka Pucka i Półwysep Helski” oraz gatunków ptaków objętych ochroną na podstawie dyrektywy 2009/147/WE z 30.11.2009r. w ramach obszaru Natura 2000 „Zatoka Pucka”. Obszar inwestycji poddano wszechstronnej inwentaryzacji i waloryzacji chronionej flory, fauny oraz siedlisk przyrodniczych. Obszar badań objął teren bezpośredniego miejsca planowanego przedsięwzięcia oraz teren potencjalnego oddziaływania przedsięwzięcia, w postaci bufora o szerokości 100 m od planowanej inwestycji. Badania terenowe odbyły się w roku 2015 w dniach: 31.03.2015r., 05.04.2015r., 12.04.2015r., 20.04.2015r., 30.04.2015r., 14.05. 2015r., 28.05.2015r., 18.06.2015r.

4.9.1. Inwentaryzacja szaty roślinnej, siedlisk przyrodniczych oraz grzybów Omawiany teren zbadano pod kątem występowania chronionych siedlisk przyrodniczych. Inwentaryzacja polegała na przejściu trasy i przeprowadzeniu rozpoznania „na upatrzonego” (metoda stosowana do przeglądania roślin zielnych, krzewów, nasady roślin oraz specyficznych mikrosiedlisk jak ściółka, kora zwalonych pni, dziuple, wykroty). Następnie przeprowadzono wizyty szczegółowe ograniczone do miejsc wyznaczonych podczas pierwszej wizyty jako szczególnie cennych, gdzie dokonano kontroli wszystkich stwierdzonych gatunków, a na szkicu

43

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych nanoszono miejsca stwierdzenia gatunków. Wyznaczono również granice cennych siedlisk przyrodniczych. Tok prac w przyjętej metodzie przebiegał w następujący sposób:

 I etap obejmował identyfikację wartościowych obiektów przyrodniczych na podstawie prac kameralnych, przy wykorzystaniu map topograficznych, istniejących materiałów dokumentacyjnych i opracowań naukowych. Na tym etapie zinwentaryzowano wszystkie obiekty i obszary chronione lub proponowane do ochrony na podstawie ustawy o ochronie przyrody, ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocen oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2013 poz. 1235 ze zm.) oraz innych aktów prawnych zawartych w spisie literatury niniejszego opracowania.

 II etap polegał na wielokrotnej wizji terenowej całego obszaru planowanej inwestycji, w trakcie której nastąpiła weryfikacja liczby i zasięgu zidentyfikowanych obiektów,

 III etap - prowadzono kartowanie terenu oraz inwentaryzację cech przyrodniczo- krajobrazowych poszczególnych obiektów, W przyjętej metodyce termin „obiekt przyrodniczy” oznacza geokompleks lub jego fragment (w ujęciu geograficznym), w którym zachowały się elementy krajobrazu naturalnego. Natomiast w ujęciu ekologicznym jest to ekosystem lub zespół ekosystemów tworzących wyróżniającą się całość na tle krajobrazu kulturowego. Obiekt przyrodniczy może być jednostką jednorodną (homogeniczną), np. borem sosnowym na wydmie, a może być także jednostką niejednorodną (heterogeniczną), np. uroczyskiem leśnym otaczającym jezioro, dolinę rzeczną itp. Ze względów praktycznych za obiekt przyrodniczy można także uznać kompleks mniejszych elementów przyrody, np. wyróżniającą się w krajobrazie grupę śródpolnych oczek wodnych. W przypadku rozległych obiektów, np. dużych kompleksów leśnych, ocenie podlega tylko fragment narażony na oddziaływanie inwestycji.

4.9.2. Inwentaryzacja herpetologiczna Pierwszym etapem inwentaryzacji herpetologicznej była analiza dostępnych danych literaturowych i mapowych charakteryzujących omawiany obszar. Ze względu na planowane położenie inwestycji na plaży ograniczonej od północy wodami Zatoki Puckiej, zaś od południa zabudowaniami miejscowości Rewa, nie wyznaczono obszarów mogących stanowić szczególnie cenne siedlisko płazów i gadów. Praktyczny element inwentaryzacji stanowiły wizyty terenowe, w czasie których dokonano analizy omawianego obszaru pod kątem występowania płazów i gadów. Obserwacje odbywały się w godzinach porannych oraz wieczornych w okresie największej aktywności herpetofauny.

4.9.3. Inwentaryzacja ornitologiczna Ze względu na liniowy charakter inwestycji w celu określenia składu gatunkowego ptaków występujących na przedmiotowym obszarze wyznaczony został transekt, wzdłuż którego obserwowano ptaki. Obserwacje wykonywane metodą transektową są powszechnie wykorzystywane w wielu programach monitorujących liczebność polskiej awifauny, m.in. „Monitoring Pospolitych Ptaków Lęgowych” (http://www.mppl.pl), „Monitoring ptaków mokradeł” (http://www.monitoringptakow.gios.gov.pl).

44

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Inwentaryzacja awifauny objęła obserwacje wzdłuż transektu (wyznaczonego wzdłuż plaży), penetrację obszaru po obydwu stronach transektu w celu wykrycia gniazd, a także obserwacje nocne i w wyznaczonych punktach:

 Liczenia na transekcie – kontrola polegająca na wolnym przemarszu i obserwacjach ptaków wzdłuż wyznaczonej trasy,

 Penetracja obszaru wzdłuż transektu – penetracja obszaru ma na celu wykrycie gniazd, skorup jaj, wypluwek.

 Obserwacje nocne – są wykonywane w celu wykrycia wybranych gatunków ptaków, których aktywność głosowa przypada na godziny nocne. Kontrola polega na przemarszu wzdłuż transektu, przy odpowiednich warunkach pogodowych, w godzinach 22.00-2.00, nasłuchiwaniu głosów ptaków i ich wabieniu za pomocą odtwarzacza mp3.

4.9.4. Inwentaryzacja teriologiczna Inwentaryzacja ssaków obejmowała badania w bezpośrednim terenie realizacji inwestycji i w jego sąsiedztwie. Przeszukiwano teren zarówno w celu obserwacji ssaków, jak i odnalezienia ich tropów czy legowisk, nasłuchiwano również odgłosów.

4.10. Szata roślinna w lokalizacji planowanej inwestycji i jej bezpośrednim otoczeniu oraz aktualne zagospodarowanie terenu Mapa z zaznaczeniem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków chronionych została zawarta w Załączniku 6.

4.10.1. Zinwentaryzowane siedliska przyrodnicze W sąsiedztwie miejsca przeznaczonego pod inwestycję zinwentaryzowano dwa siedliska przyrodnicze. Ich lokalizację przedstawiono w Załączniku 6. Na terenie objętym Inwestycją nie stwierdzono siedlisk spełniających kryteria kwalifikacji do siedlisk przyrodniczych w ramach sieci Natura 2000.

 2120 Nadmorskie wydmy białe (Elymo Ammophiletum) (Podtyp 2120-1 Nadmorskie wydmy białe z zespołem Elymo-Ammophiletum arenariae piaskownicy zwyczajnej i wydmuchrzycy piaskowej) Klasa (Ch Cl.) Cl. Ammophiletea (pionierskie zbiorowiska wydm nadmorskich) Rząd (Ch O.) O. Ammophiletalia Zwiazek Ammophilion borealis niehalofilne zbiorowiska wydmy białej Zespół Elymo-Ammophiletum arenariae zespół wydmuchrzycy piaskowej i piaskownicy zwyczajnej

Prawidłowo rozwinięte siedlisko jest skąpo pokryte roślinnością zbudowaną głównie z okazałych kęp wydmotwórczej piaskownicy zwyczajnej Ammophila arenaria, której miejscami towarzyszy wydmuchrzyca piaskowa Elymus arenarius. W miejscach najsilniej narażonych na działanie silnych wiatrów zbiorowisko jest jedno-, dwugatunkowe. Na opisywanym obszarze tego typu siedlisko w przeważającej części występuje w postaci wąskiego pasa. W miejscach słabiej zasypywanych rozwinęła się niższa warstwa roślinności,

45

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych złożona z turzycy piaskowej Carex arenaria, bylicy polnej w odmianie nadmorskiej Artemisia campestris var. sericea. groszku nadmorskiego Lathyrus japonicus subsp. Maritimus, fiołka trójbarwnego nadmorskiego Viola tricolor ssp. curtisii Na skutek nasadzenia m.in. róży pomarszczonej Rosa rugosa oraz rokitnika zwyczajnego Hippophae rhamnoides następuje utrwalenie wydm. Przyspiesza to proces odkładania próchnicy i skutkuje wkraczaniem obcych siedliskowo gatunków roślin. Na analizowanym obszarze są to: rezeda żółta Reseda lutea, stokłosa miękka Bromus hordaceus, wykazująca miejscami charakter ekspansywny, mniszek lekarski Taraxcum officinale, iglica pospolita Erodium cicutarium, krwawnik pospolity Achillea millefolium, przytulia Galium sp . Na opisywanym obszarze siedlisko wydmy białej w znacznej mierze występuje w różnych fazach degeneracji. Spowodowane jest to sztucznym nasadzeniem krzewów w celu utrwalenia podłoża, sąsiedztwem zabudowań oraz presją turystyczną. Zagrożenia: Siedlisko jest wrażliwe na zadeptywanie, wszelkiego rodzaju nasadzenia, utrwalanie i eutrofizację podłoża oraz abrazję brzegów. Największe zagrożenie stanowią różne formy utrwalania wydm przez sadzone drzewa i krzewy. W pobliżu miejscowości wypoczynkowych istnieje niebezpieczeństwo zadeptywania siedlisk, uruchomienia piasków i rozwiewania wydm oraz przekształcenia białych wydm nadmorskich w tereny użytkowania rekreacyjnego. Wśród zagrożeń naturalnych do największych należy abrazja brzegu, nakładająca się na wszystkie zagrożenia antropogeniczne.

 Duże płytkie zatoki 1160 (Podtyp 1160-1 Zatoka Pucka) Klasa Zosteretea maritimae Rząd Zosteretalia maritimae Związek Zosterion maritimae łąki podmorskie Zespół Zostero-Furcellarietum zespół zostery morskiej i widlika

Klasa Ruppietea maritimae Rząd Ruppietalia maritimae Związek Ruppion maritimae luźne łąki podmorskie Zespół Charetum balticae Zespół Tolypelletum nitifidae

Charakterystyczną cechą jest występowanie zbiorowisk roślinności dennej, zarówno makroglonów, jak i roślin naczyniowych. Charakterystyczne gatunki to trawa morska Zostera marina, zamętnica błotna Zannichelia palustris, rdestnica grzebieniasta Potamogeton pectinatus. W ujściach rzek występują gatunki typowe dla zbiorników słodkowodnych: moczarka kanadyjska Elodea canadensis, rogatek sztywny Ceratophylum demersum. Glony bentosowe reprezentowane są przez zielenice, ramienice, brunatnice i krasnorosty. Zagrożenia: Zatoka Pucka wewnętrzna jest akwenem osłoniętym, o ograniczonej wymianie wód z Zatoką Gdańską, stąd też jest szczególnie podatna na wpływ eutrofizacji stanowiącej główny czynnik zagrożeń. Jest to akwen płytki z występującymi na dnie łąkami roślin podwodnych, co powoduje

46

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych duże zagrożenie zakłóceniami fizycznymi. Dotyczy to również strefy brzegowej, gdzie występuje roślinność przybrzeżna mogąca łatwo ulegec zniszczeniu. Następstwem eutrofizacji jest zmniejszenie przezroczystości wody, występowanie deficytów tlenowych i zmiany charakteru osadów w procesie nadmiernego rozwoju glonów planktonowych i dekompozycji materii organicznej. W konsekwencji prowadzi to do degradacji zbiorowisk roślinności zakorzenionej, a następnie zbiorowisk zwierząt bezkręgowych i ryb. Źródła lokalne powodują zanieczyszczenie bakteryjne pogarszające stan sanitarny i zmniejszające walory rekreacyjne akwenu. Innym zagrożeniem, mającym również swoje źródła poza Zatoką Pucką, jest niezamierzone wprowadzanie gatunków obcych. Przenoszone są one prawdopodobnie głównie z wodami balastowymi statków. W Zatoce Puckiej wewnętrznej nowy gatunek ryby (babka bycza) spowodował zmiany w strukturze ichtiofauny. Trudno jest jeszcze ocenić rolę innego zawleczonego gatunku wieloszczeta Marenzelleria viridis. Spośród lokalnych zagrożeń szczególnie niebezpieczne są fizyczne (mechaniczne) zakłócenia dna i strefy brzegowej. Prowadzone w przeszłości wydobywanie piasku do refulacji Półwyspu Helskiego spowodowało zmiany w strukturze dna. Głębokie wyrobiska gromadzą materię organiczną oraz zanieczyszczenia toksyczne i przyczyniają się do pogorszenia stanu biocenozy dennej. Również przeprowadzane umacnianie brzegów powodowało niszczenie pasa roślinności przybrzeżnej i miejsc lęgowych ptaków. Nieracjonalna, nadmierna eksploatacja zasobów przyczyniła się również do pogorszenia stanu biocenoz. Uważa się, że prowadzona w latach 1960–70 eksploatacja widlika i morszczynu w celach przemysłowych mogła się przyczynić do wyginięcia tych gatunków. Zagrożenie dla siedliska przyrodniczego Duże płytkie zatoki 1160 (Podtyp 1160-1 Zatoka Pucka) może stanowić także przełowienie populacji ryb, powodujące zmiany struktury troficznej i wzrostu znaczenia gatunków oportunistycznych. Następstwa tych zakłóceń mogą wpływać na funkcjonowanie całego ekosystemu.

4.10.2. Ogólna charakterystyka florystyczna rozpatrywanego obszaru oraz aktualne zagospodarowanie terenu Teren przeznaczony pod inwestycję zlokalizowany jest w Rewie, w wewnętrznej części Zatoki Puckiej, odgrodzonej Rybitwią Mielizną od części zewnętrznej.

Brzeg w rejonie Rewy uformował się u wylotu pradoliny rzeki Redy. Częściowo jest to brzeg płaski, a częściowo akumulacyjno-wydmowy. Obszar, na którym będzie zlokalizowana inwestycja podzielono na cztery odcinki.

Na odcinku I9 zlokalizowana jest wydma stanowiąca zdegradowane siedlisko przyrodnicze w złym stanie ochrony, w związku z powyższym nie spełnia kryteriów kwalifikacji do siedliska przyrodniczego w ramach sieci Natura 2000. Na pozostałych odcinkach występuje zieleń urządzona z nasadzeniami kosodrzewiny Pinus mugo, topoli balsamicznej Populus balsamifera, bzu czarnego Sambucus nigra, wierzby białej Salix alba czy głogu jednoszyjkowego Crataegus monogyna. Od strony plaży występuje m.in. wierzba kaspijska Salix acutifolia, Honkenia piaskowa Honckenya peploides, wydmuchrzyca piaskowa Leymus arenarius z wkraczającym rdestowcem ostrokończystym Reynoutria japonica. Odcinek brzegu pomiędzy km 104,000 a 100,000 przebiega prawie zgodnie z kierunkiem W-E przez co jest on wyeksponowany na działanie wiatru i fal nabiegających z sektora od północnego

9Opis w Pkt. 3.2.1.

47

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych do północno-wschodniego. Na odcinku pomiędzy km 100,000 a 99,600 linia brzegu odchyla się w kierunku północnym. Zagospodarowanie zaplecza brzegu jest zróżnicowane. Na odcinkach km 99,875+100,030 oraz km 100,290+100,380 występuje gęsta zabudowa obiektami mieszkalnymi i usługowymi. Zabudowania znajdują się niekiedy 3+4 m od korony muru, a ogrodzenia nawet w odległości 1 m. Pomiędzy tymi odcinkami na zapleczu opaski znajdują się tereny sportu i rekreacji oraz tereny zielone. Na odcinku od km 100,0+100,6 w odległości od 4 m do 20 m od muru opaski wzdłuż brzegu biegnie jezdnia asfaltowa. Rzędne jezdni wynoszą od ok. +1,3 m do ok. +4,0 m Kr. W sąsiedztwie lokalizacji przedmiotowej inwestycji (u podnóża Krzyża poświęconego ofiarom morza) znajduje się zdegenerowane siedlisko wydmy szarej. W wyniku działalności człowieka (wydeptywanie oraz sztuczne nasadzenia krzewów m.in. Rosa rugosa, Salix sp.) nastąpiła zmiana składu gatunkowego murawy. Zbiorowisko występuje w postaci zaburzonej, przejawia się to spadkiem udziału gatunków typowych dla muraw nadmorskich, a wzrasta liczba gatunków roślin naczyniowych obcych dla tego typu siedlisk. Analizowany teren porastają m.in. bylica polna w odmianie nadmorskiej Artemisia campestris var. sericea. turzyca piaskowa Carex arenaria, fiołek trójbarwny nadmorski Viola tricolor ssp. curtisii, piaskownica zwyczajna Ammophila arenaria, szczotlicha siwa Corynephorus canescens oraz rodzime gatunki ekspansywne stokłosa dachowa Bromus tectorum i śmiałka wczesna Aira praecox, które miejscami porastają masowo analizowany obszar. Ponadto w niektórych miejscach występują gatunki nitrofilne np. bylica pospolita Artemisia vulgaris, krwawnik zwyczajny Achillea millefolium, babka lancetowata Plantago lanceolata i koniczyna drobnogłówkowa Trifolium dubium oraz rozchodnik ostry Sedum acre, pięciornik Potentilla sp., iglica pospolita Erodium cicutarium, rogownica Cerastium sp. Prawie cały omawiany fragment brzegu za wyjątkiem 100m odcinka pomiędzy km 99,600 a 99,700 jest umocniony opaską brzegową w formie betonowego muru oporowego o przekroju trapezowym posadowionego bezpośrednio na gruncie na rzędnej -0,50 m. Mur posiada dylatacje co 8 m i otwory odwadniające co 4 m. Wzdłuż opaski były prowadzone roboty budowlane związane z budową ciągu pieszego, w wyniku których opaska odcinkowo została odkopana spod wydmy. Praktycznie mur stracił częściowe naturalne podparcie. Reasumując, brak narzutu zabezpieczającego oraz niskie rzędne plaży u podstawy opaski sprawiają, że istnieje realne niebezpieczeństwo utraty stateczności muru oporowego opaski. W połączeniu z bardzo gęstą zabudową jej bezpośredniego zaplecza i w przypadku ekstremalnej powodzi sztormowej może to skutkować znacznymi szkodami.

4.10.2.1. Charakterystyka poszczególnych odcinków

Biorąc pod uwagę zróżnicowaną wysokość konstrukcji muru opaski i topografię terenu omawiany odcinek brzegu Zatoki został podzielony na odcinki charakterystyczne, na których opierać się również będzie przedmiotowa koncepcja zabezpieczenia brzegu morskiego w Rewie: Odcinek I (km 99,600+99,700) L=100m

Od strony morza wąski pas porasta praktycznie tylko wydmuchrzyca piaskowa Leymus arenarius, o dość znacznym pokryciu, prawdopodobnie została ona nasadzona w celu stabilizacji

48

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych wydmy. W miejscach słabiej zasypywanych rozwinęła się niższa warstwa roślinności, zbudowana z luźno kępkowych traw: m.in. kostrzewy Festuca sp., stokłosy dachowej Bromus tectorum i śmiałki wczesnej Aira praecox, które miejscami wykazują ekspansywny charakter. Ponadto występują typowe dla wydmy szarej gatunki: bylica polna w odmianie nadmorskiej Artemisia campestris var. sericea, fiołek trójbarwny nadmorski Viola tricolor ssp. curtisii, a także gatunki przechodzące z innych zbiorowisk: turzyca piaskowa Carex arenaria i szczotlicha siwa Corynephorus canescens. Występują również gatunki obce dla tego typu siedliska: krwawnik zwyczajny Achillea millefolium, rogownica Cerastium sp., iglica pospolita Erodium cicutarium, przytulia Galium sp., róża pomarszczona Rosa rugosa. Jest to gatunek szczególnie niebezpieczny ponieważ silnie się rozprzestrzenia, tworzy zwarte zarośla i wypiera gatunki rodzime dla wydm. Ponadto na analizowanym odcinku występują również, pojedynczo lub w niewielkich skupieniach wierzby krzewiaste. Krzewy te stanowią pozostałość po sztucznym utrwaleniu wydmy.

Generalnie stan omawianego siedliska wydmy szarej można określić jako zły, w związku z powyższym nie spełnia kryteriów kwalifikacji do siedliska przyrodniczego w ramach sieci Natura 2000 (zdegradowane siedlisko przyrodnicze w złym stanie ochrony). Dominują tu gatunki roślin naczyniowych obce florze nadmorskiej.

Rysunek 5. Odcinek I

Odcinek II (km 99,700+100,200) L=500m

49

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Na odcinku II występuje roślinność o charakterze antropogenicznym. Od strony morza plażę porastają sztucznie nasadzone krzewy róży pomarszczonej Rosa rugosa, wierzby kaspijskiej Salix acutifolia oraz kępy wydmuchrzycy piaskowej Leymus arenarius. Wśród roślinności zielnej można spotkać honkenię piaskową Hockenya peploides – gatunek naturalnie występujący w zbiorowiskach roślinności wydmowej. Ponadto rosną tu: starzec zwyczajny Senecio vulgaris, ślaz zaniedbany Malva neglecta, stokłosa dachowa Bromus tectorum. Można również zauważyć wkraczanie rdestowca ostrokończystego Reynoutria japonica – inwazyjnego gatunku ekspansywnego. Dalej w kierunku lądu, wzdłuż ciągu pieszego występuje pas „trawnika” utworzony przez życicę trwałą Lolium perenne. W obrębie tego pasa zieleni nasadzono, w niewielkich odstępach sosnę kosodrzewinę Pinus mugo oraz krzewy pięciornika krzewiastego Potentilla fruticosa.

Rysunek 6. Odcinek II

Odcinek III (km 100,200+100,280) L=80m Na narzucie kamiennym, wzdłuż opaski betonowej występuje roślinność ruderalna. Stwierdzono takie gatunki jak: bylica pospolita Artemisia vulgaris, mniszek lekarski Taraxacum officinale, bodziszek cuchnący Geranium robertianum, podagrycznik zwyczajny Aegopodium podagraria, jasnota biała Lamium album, pokrzywa zwyczajna Urtica dioica, ostrożeń polny Cirsium arvense oraz rogownica kutnerowata Cerastium tomentosu, ostrożeń polny Cirsium arvense.

50

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Rysunek 7. Odcinek III

Odcinek IV (km 100,280+100,300) L=20m Brzeg na tym odcinku w przeważającej części jest praktycznie pozbawiony plaży ponieważ opaska w planie w dalszym ciągu przybliża się do linii wody. W odległości około 1,50m od korony muru oporowego znajduje się lita betonowa ściana ogrodzenia posiadłości prywatnej. Wolna przestrzeń między ścianą a murem opaski wypełniona została lanym betonem.

Rysunek 8. Odcinek IV

4.10.3. Roślinność chroniona  Rokitnik zwyczajny Hippophae rhamnoides W odległości około 100 m od wschodniego krańca planowanego umocnienia (w obrębie Krzyża Morskiego usytuowanego u podstawy Cypla Rewskiego) znajdują się skupiska osobników rokitnika zwyczajnego Hippophae rhamnoides. Nie jest to naturalne stanowisko owego gatunku, zinwentaryzowane osobniki zostały sztucznie wprowadzone w formie szpalerów wzdłuż końcowego odcinka Alei Ludzi Morza, najprawdopodobniej podczas jej budowy.

51

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Rysunek 9. Szpaler rokitników zwyczajnych Hippophae rhamnoides w pobliżu Krzyża Morskiego

Rokitnik zwyczajny Hippophae rhamnoides zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. 2014 poz. 1409), podlega ochronie częściowej. W czasie realizacji prac budowlanych nie nastąpi zniszczenie krzewów, również podczas eksploatacji przedsięwzięcia, ze względu na brak emisji nie wystąpi żadne negatywne oddziaływanie na ten gatunek.

 Turzyca piaskowa Carex arenaria Turzyca piaskowa, zlokalizowana (naprawdopodobniej nasadzona) na odcinku I, jest objęta w Polsce częściową ochroną gatunkową zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. 2014 poz. 1409).

4.10.4. Roślinność inwazyjna W obrębie planowanej inwestycji oraz bezpośrednio w pasie robót występują dwa gatunki roślin obcego pochodzenia o statusie inwazyjnym: róża pomarszczona Rosa rugosa oraz rdestowiec ostrokończysty Reynoutria japonica. Z powodu negatywnego oddziaływania róży pomarszczonej Rosa rugosa na środowisko i pogarszanie dostępności wybrzeży, w krajach, w których gatunek rozprzestrzenia się inwazyjnie, w tym w Polsce, zaleca się powstrzymanie jego sadzenia w pasie nadmorskim (do 50 km od brzegów morskich)10. W Polsce postulowana jest kontrola róży pomarszczonej i jej zwalczanie na obszarach chronionych11. Nie została ona jednak ujęta w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym. Rdestowiec ostrokończysty Reynoutria japonica uznawany jest w Polsce za gatunek inwazyjny, groźny dla rodzimej przyrody – znajduje się na liście roślin i zwierząt gatunków obcych, które w

10 Inger Weidema: Rosa rugosa (ang.). W: NOBANIS – Invasive Alien Species Fact Sheet [on-line]. 04-08-2009. 11 Rosa rugosa Thunb.. W: Gatunki obce w Polsce [on-line]. Instytut Ochrony Przyrody PAN.

52

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym12.

Rysunek 10. Część płatów róży pomarszczonej Rosa rugosa oraz rdestocwa ostrokończystego Reynoutria japonica, które ulegną zniszczeniu podczas realizacji inwestycji

W związku z powyższym realizacja inwestycji rozpatrzona pod kątem eliminacji płatów gatunków inwazyjnych może zostać uznana jako działanie na rzecz ochrony przyrody.

4.10.5. Makrofity Zatoki Puckiej Na potrzeby określenia stanu siedliska przyrodniczego Duże i płytkie zatoki (1160), w badaniach inwentaryzacyjnych przeprowadzonych w czerwcu i wrześniu 2012 roku w obszarze PLH 220032 Zatoka Pucka i Półwysep Helski13,14,15 przeanalizowano obecność makrofitów w Zatoce Puckiej. W trakcie badań na 4 wytypowanych stacjach badawczych zidentyfikowano 13 taksonów makrofitów, w tym 4 wymienione wyżej gatunki typowe (Chara spp., Zannichellia palustris, Zostera marina oraz Potamogeton spp.). Poniższa tabela prezentuje otrzymane wyniki:

Tabela 14 Skład taksonomiczny makrofitów stwierdzony w 2012 roku w obrębie siedliska przyrodniczego Duże i płytkie zatoki (1160) na obszarze PLH 220032 Zatoka Pucka i Półwysep Helski Stacja/miesiąc Lp. Takson T12r 36Rr 19KIIr 3F 06 09 06 09 06 09 06 09

12 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym (Dz. U. z 2011 r. Nr 210, poz. 1260) 13 Zbiorcze sprawozdanie z analizy dostępnych danych i przeprowadzonych inwentaryzacji przyrodniczych (zebranie i analiza wyników inwentaryzacji, materiałów niepublikowanych i opracowań publikowanych, przydatnych do sporządzenia projektów planów) Zatoka Pucka i Półwysep Helski (PLH 220032) 14 Kruk-Dowgiałło L. 2000 (red.) Przyrodnicza waloryzacja morskich części obszarów chronionych HELCOM BSPA województwa Pomorskiego. Nadmorski Park Krajobrazowy. Tom.3. CBM PAN, Gdynia. CRANGON 7. ss. 186. 15 Kruk-Dowgiałło L., Brzeska P. 2009. Wpływ prac czerpalnych na florę denną Zatoki Puckiej i propozycje działań naprawczych [W:] Program rekultywacji wyrobisk w Zatoce Puckiej Przyrodnicze podstawy i uwarunkowania. Pod redakcją L. Kruk-Dowgiałło i R. Opioła, Wyd. Instytutu Morskiego w Gdańsku, s. 187-208.

53

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Phycophyta - makroglony

1. Cladophora glomerata (L.) Kütz. + + + + + 2. Enteromorpha clathrata (Roth) Grev. + + 3. Chara spp. + + + + + + (Krock) J.Groves et Bull.- 4. Nitella capillaris + + + Webst. 5. Ectocarpus siliculosus (Dillwyn) Lyngb. + 6. Pylaiella littoralis (L.) Kjellm. + + + + + + + 7. Acrochaetium sp. + + 8. Ceramium diaphanum (Lightf.) Roth. + + + + + + + + 9. Polysiphonia fucoides (Huds.) Grev. + + + + + + Angiospermae - okrytonasienne

10. Myriophyllum spicatum L. + + + 11. Potamogeton pectinatus L. + + + + + + + + 12. Zannichellia palustris L. + + + + + + 13. Zostera marina L. + + + + + + Liczba taksonów 6 6 9 12 8 10 7 5

Liczba taksonów na poszczególnych stacjach wahała się od sześciu do dziewięciu w czerwcu oraz od pięciu do dwunastu we wrześniu. Analiza frekwencji gatunkowej wykazała, iż w obu badanych miesiącach gatunkiem absolutnie stałym (frekwencja powyżej 75%), występującym na wszystkich badanych stacjach, był Potamogeton pectinatus. Pozostałe trzy gatunki typowe, tj. Chara spp., Zannichellia palustris oraz Zostera marina, które notowano na 3 spośród 4 stacji, zaklasyfikowano do gatunków stałych (od 51% do 75% frekwencji występowania). Pozostałe taksony makrofitów, jak np. Ceramium diaphanum czy Polysiphonia fucoides, notowane z dużą, nawet 100% częstością występowania, znacznie ustępowały pod względem biomasy. Pylaiella littoralis, mimo wysokiej frekwencji oraz biomasy, nie została wybrana jako gatunek typowy, gdyż jej masowe od połowy lat 70. XX w występowanie jest niekorzystne dla innych składników ekosystemu. Rola łąk podwodnych w funkcjonowaniu ekosystemu Zatoki Puckiej jest bardzo duża. Ograniczają one niekorzystne zakwity fitoplanktonu i pozytywnie oddziaływują na zooplankton, stanowiąc dla niego refugia. Są również doskonałym siedliskiem dla fauny i narybku oraz miejscem tarliskowym dla ryb. O wartości łąk podwodnych dla Zatoki Puckiej świadczy realizacja projektu pt. Restytucja kluczowych elementów ekosystemu Zatoki Puckiej wewnętrznej „ZOSTERA”, we współpracy z Instytutem Oceanologii Polskiej Akademi Nauk oraz Morskim Instytutem Rybackim. Jednym z założeń tego przedsięwzięcia jest zwiększenie powierzchni występowania łąk podwodnych trawy morskiej Zostera marina. Ze względu na znikomy wpływ planowanej inwestycji na transport rumowiska oraz brak ingerencji w zgrupowania makrofitów w obrębie Zatoki Puckiej nie przewiduje się negatywnego wpływu na wymienione gatunki.

54

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

4.11. Skład faunistyczny w miejscu planowanego przedsięwzięcia i jego bezpośrednim otoczeniu

4.11.1. Makrozoobentos Badania inwentaryzacyjne makrozoobentosu na rzecz Projektu planów ochrony obszaru Natura 2000 - Zatoka Pucka PLB220005 przeprowadzono w okresie od 14 do 22 czerwca 2012 r. Celem badań było określenie zasobów makrozoobentosu w kontekście określenia bazy pokarmowej chronionych gatunków ptaków i ryb16. Wyznaczono łącznie 6 obszarów badań - 5 w rejonie Zatoki Puckiej (A-D) i dwa w rejonie Ujścia Wisły (E i F). W każdym obszarze wyznaczono od 5 do 8 stacji w przedziale głębokości 0,9-12 m. Dodatkowo, w celu lepszego rozpoznania obszarów, dokonano pięciokrotnego poboru prób jakościowych dragą o rozmiarze oczek siatki 5 mm. W zależności od rodzaju osadu dominującego w danym obszarze dragę ciągnięto na odcinku od 5 do 20 m. Ze względu na położenie planowanej inwestycji, najważniejsze dla niniejszego opracowania pozostają wyniki otrzymane w punktach badawczaych w obszarze C (punkty umiejscowione były w obrębie Zatoki Rewskiej). Należy zaznaczyć, iż najbliżej położony punkt badawczy znajdował się w odległości kilkudziesięciu metrów od brzegu. Analiza laboratoryjna obejmowała określenie składu taksonomicznego, liczebności i biomasy makrozoobentosu w próbach. Materiał biologiczny po przepłukaniu wodą przenoszono porcjami na szalkę Petrie’go i przy użyciu mikroskopu stereoskopowego wybierano organizmy, które oznaczano do gatunku, bądź wyższej jednostki systematycznej. Wodożytki Hydrobia, kiełże Gammarus oznaczano do rodzaju, a skąposzczety Oligochaeta i larwy owadów Insecta oznaczano do gromady. W analizie ilościowej traktowano każdą z wymienionych grup jako jeden takson. Organizmy należące do tego samego taksonu zliczano, a następnie, po odsączeniu na bibule filtracyjnej, przy użyciu wagi analitycznej określano mokrą masę formalinową z dokładnością do 0,001 g. Małże ważono z muszlami. Wyniki przeliczono na 1 m2 powierzchni dna.

Tabela 15. Średnia liczebność taksonów makrozoobentosu w obszarach badanych w czerwcu 2012 r. czerpakiem Günther [osobn. na 1 m2 dna]

GRUPA TAKSONOMICZNA OBSZAR

Bivalvia A B C D E F Cerastoderma glaucum 37 200 89 80 Macoma balthica 134 400 192 141 111 Mya arenaria 23 7 67 22 1980 5 Mytilus edulis trossulus 44 7 15 Suma 194 651 355 178 2171 5

Gastropoda A B C D E F Hydrobia sp. 2174 1658 5335 487 9 Lymnea peregra 5 Potamopyrgus jenkinsi 141 7 Theodoxus fluviatilis 237

16 Projekt planów ochrony obszaru Natura 2000 - Zatoka Pucka PLB220005 - Załącznik II „Wyniki inwentaryzacji terenowej makrozoobentosu w obszarach stanowiących potencjalne miejsca żerowiskowe dla ryb i ptaków”

55

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Suma 2178 2035 5335 7 487 9

Crustacea A B C D E F Bathyporeia pilosa 37 15 111 Corophium volutator 130 1125 59 37 271 Cyathura carinata 32 15 170 7 Gammarus sp. 23 30 118 14 Heterotanais oerstedti 15 Idotea chelipes 14 59 44 Suma 236 1228 407 59 382 14

Polychaeta A B C D E F Hediste diversicolor 134 67 340 15 49 Marenzelleria neglecta 51 81 126 56 9 Pygospio elegans 111 81 89 210 5 Suma 296 148 548 104 315 14

Varia A B C D E F Insecta-larvae 88 96 44 15 347 Nemertina 19 Oligochaeta 148 126 340 326 80 208 Suma 254 222 385 340 80 555

Suma łącznie 3159 4285 7030 688 3435 597 KODY OBSZARÓW: A- przybrzeże środkowej części Półwyspu Helskiego B- Rejon Pucka C- Rejon Zatoki Rewskiej D- Rejon Kolibek E- Rejon wyspy Sobieszewskiej F- Rejon Ujścia przekopu Wisły

Największą liczebność całkowitą makrozoobentosu (7030 os. na 1 m2 dna) stwierdzono w obszarze C (Zatoka Rewska) oraz w obszarze B (rejon Pucka), gdzie liczebność osiągnęła 4285 os. na 1 m2 dna. Największe liczebności małży stanowiących główny element bazy pokarmowej bentofagów stwierdzono w obszarze E, w którym liczebność Mya arenaria osiągnęła 2171 os. na 1 m2 dna.

Tabela 16. Średnia biomasa taksonów makrozoobentosu w obszarach badanych w czerwcu 2012 r. czerpakiem Günther [g m.m. na 1 m2 dna]

GRUPA TAKSONOMICZNA OBSZAR

Bivalvia A B C D E F Cerastoderma glaucum 14,57 27,73 23,47 3,44 Macoma balthica 26,36 13,36 17,28 1,89 6,59 Mya arenaria 25,91 0,91 9,65 1,76 14,00 0,02 Mytilus edulis trossulus 1,81 0,01 0,45

Suma 66,85 43,82 50,41 4,11 24,03 0,02

Gastropoda A B C D E F

56

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Hydrobia sp. 6,17 4,72 16,34 1,41 0,01 Lymnea peregra 0,84 Potamopyrgus jenkinsi 2,18 0,01 Theodoxus fluviatilis 1,67 Suma 7,00 8,57 16,34 0,01 1,41 0,01

Crustacea A B C D E F Bathyporeia pilosa 0,08 0,01 0,46 Corophium volutator 0,43 2,23 0,19 0,15 1,33 Cyathura carinata 0,44 0,03 0,79 0,04 Gammarus sp. 0,11 0,33 0,50 0,01 Heterotanais oerstedti 0,01 Idotea chelipes 0,01 0,19 0,05 Suma 1,08 2,78 1,55 0,20 1,79 0,01

Polychaeta A B C D E F Hediste diversicolor 5,83 1,79 5,79 0,04 0,43 Marenzelleria neglecta 1,17 0,98 1,95 0,19 0,03 Pygospio elegans 0,14 0,10 0,16 0,23 0,00

Suma 7,14 2,78 7,84 0,20 0,85 0,03

Varia A B C D E F Insecta-larvae 0,17 0,10 0,05 0,02 0,58 Nemertina 0,06 Oligochaeta 0,21 0,13 0,21 0,38 0,07 0,03 Suma 0,43 0,23 0,27 0,40 0,07 0,62

Suma łącznie 82,50 58,17 76,41 4,92 28,16 0,69 KODY OBSZARÓW: G- przybrzeże środkowej części Półwyspu Helskiego H- Rejon Pucka I- Rejon Zatoki Rewskiej J- Rejon Kolibek K- Rejon wyspy Sobieszewskiej L- Rejon Ujścia przekopu Wisły

Największą biomasę całkowitą makrozoobentosu (82,50 g na 1 m2 dna) stwierdzono w obszarze A (przybrzeże środkowej części Półwyspu Helskiego) oraz w obszarze C (Zatoka Rewska), gdzie biomasa osiągnęła 76,41 g na 1 m2 dna. Największe wartości biomasy małży stanowiących główny element bazy pokarmowej bentofagów stwierdzono w tych samych obszarach. W obszarze A struktura biomasy małży była wyrównana, natomiast w Zatoce Rewskiej dominowała sercówka Cerastoderma glaucum, której biomasa osiągnęła 23,47 g na 1 m2 dna. Ochronie w ramach sieci Natura 2000 dla obszaru PLH220032 Zatoka Pucka i Półwysep Helski nie podlega żaden gatunek bezkręgowca.

4.11.2. Płazy Ze względu na stosunkowo bliskie sąsiedztwo rezerwatu Mechelińskie Łąki (pozostającego jednakże poza obszarem oddziaływania inwestycji), na terenie którego wskazuje się obecność wszystkich trzech gatunków polskich ropuch, a więc ropuchy szarej Bufo bufo, ropuchy zielonej

57

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Bufo viridis i ropuchy paskówki Bufo calamita – przyjęto, iż gatunki te mogą wystąpić w różnym stopniu dyspersji w obrębie zabudowań Rewy. Wizje terenowe nie potwierdziły występowania płazów w sąsiedztwie oraz na terenie planowanej inwestycji.

4.11.3. Gady W czasie wizyt terenowych nie stwierdzono występowania gadów na obszarze oraz w obrębie oddziaływania inwestycji.

4.11.4. Ichtiofauna W badaniach inwentaryzacyjnych ichtiofauny przeprowadzonych w 2011 i 2012 roku w obszarze PLH 220032 Zatoka Pucka i Półwysep Helski17 stwierdzono występowanie łącznie 37 gatunków ryb, w tym dwa gatunki znajdujące się na liście II Załącznika Dyrektywy Siedliskowej, tj.: Misgurnus fossilis (piskorz) oraz Salmo salar (łosoś).

Tabela 17. Lista gatunków ichtiofauny i miejsca odnotowania w obszarze PLH 220032 Zatoka Pucka i Półwysep Helski w 2011 i 2012 r. Załącznik II Zat. Puc. Długa Lp. Gatunek\miejsce połowu Głębinka Rez. Beka Dyrektywy Wew. Mielizna Siedliskowej 1 Abramis bjoerkna, krąp x -

2 Abramis brama, leszcz x -

3 Alburnus alburnus, ukleja x -

4 Amodytes topianus, tobiasz x x -

5 Belone belone, belona x x -

6 Carassius carassius, karaś pospolity x -

7 Carassius gibelin, karaś srebrzysty x x -

8 Clupea harengus, śledź x x x -

9 Coregonus lavaretus, sieja x -

10 Cyclopterus lumpus, tasza x x x -

11 Esox Lucius, szczupak x -

12 Gadus morhua, dorsz x x x -

13 Gasterosteus aculeatus, ciernik x x x -

14 Gobio niger, babka czarna x -

15 Hyperoplus lanceolatus, dobijak x x x -

16 Leuciscus idus, jaź x -

17 Misgurnus fossilis, piskorz x +

18 Myoxocephalus scorpius, kur diabeł x x -

Neogobius melanostomus, babka 19 x x x - bycza 20 Nerophis ophidion, wężynka x -

21 Osmerus eperlanus, stynka x x -

22 Platychthis flesus, stornia x x x -

17 Zbiorcze sprawozdanie z analizy dostępnych danych i przeprowadzonych inwentaryzacji przyrodniczych (zebranie i analiza wyników inwentaryzacji, materiałów niepublikowanych i opracowań publikowanych, przydatnych do sporządzenia projektów planów) Zatoka Pucka i Półwysep Helski (PLH 220032)

58

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Pomatoschistus microps, babka 23 x - piaskowa 24 Percafluviatilis, okoń x x -

25 Pleuronectes platessa, gładzica x -

26 Pungitius pungitius, cierniczek x -

27 Rutilus rutilus, płoć x -

28 Salmo salar, łosoś x +

29 Salmo trutta, troć x x -

30 Stizostedion lucioperca, sandacz x -

Scardinius erythrophthalmus, 31 x - wzdręga 32 Scophthalmus maximus, turbot x x -

33 Sprattus sprattus, szprot x x x -

34 Syngnathus typhle, iglicznia x -

35 Taurulus baublis, kur głowacz x -

36 Thymallus thymallus, lipień x -

37 Zoarces viviparus, węgorzyca x -

Łosoś Salmo salar, którego dwa osobniki stwierdzono w połowach sieciami sektorowymi w Zatoce Puckiej wewnętrznej, jest gatunkiem chronionym Dyrektywą Siedliskową wyłącznie w wodach śródlądowych. Piskorz Misgurnus fossilis stwierdzony został wyłącznie w jednej pułapce umieszczonej w kanale Bezimiennym na terenie rezerwatu Beka podczas połowów wykonanych w sierpniu 2012 roku na kanałach odwadniających pastwiska. Złowiono dwa osobniki tego gatunku o długościach 216 i 209 mm. Kanał w miejscu wystawienia pułapek był na brzegach mocno zarośnięty szuwarem, który na najdalej na zachód wysuniętym odcinku zajmował nawet całą szerokość kanału. Na pozostałym odcinku do którego udało się dotrzeć lustro wody w kanale było całkowicie zasiedlone przez makrofity i nimfeidy. W sąsiedztwie terenu objętego pracami nie występują tarliska ryb.

4.11.5. Ssaki morskie Obserwacje ssaków morskich były prowadzone w trakcie inwentaryzacji ptaków lęgowych, migrujących i zimujących, którą prowadzono od marca do października 2011 r. oraz od lipca do października 2012 r. Badania inwentaryzacyjne obejmowały liczenia prowadzone wzdłuż wybrzeża (z wyłączeniem krótkich odcinków brzegu - teren portu w Gdyni, rejon klifu przy Babich Dołach oraz odcinek wybrzeża miedzy Juratą, a terenami wojskowymi w Helu), w tym także kontrole Ryfu Mew i piaszczystych łach w rejonie ujścia Rzeki Redy oraz liczenia wykonane w trakcie rejsów wzdłuż transektu o łącznej długości 100 km (76 km trasy rejsów przebiegało w granicach obszaru PLH). W trakcie badań inwentaryzacyjnych ptaków nie zanotowano występowania ssaków morskich: morświna i foki szarej. Dnia 14.08.2011 r. dokonano pojedynczej rejestracji foki pospolitej Phoca vitulina 500 m na wschód od Rzucewa.

59

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

 Zagrożenia dla morświna Phocoena phocoena18 Uważa się, że współcześnie najistotniejszym zagrożeniem dla życia morświnów jest rybołówstwo. W polskiej strefie Morza Bałtyckiego najgroźniejszymi okazują się skrzelowe sieci stawne do połowów ryb przydennych i dennych (dorsz, płastugi) oraz krótkie, kotwiczone jednostronnie przypowierzchniowe pławnice służące głównie do połowu ryb łososiowatych. Innymi zagrożeniami są zanieczyszczenia (DDT, PCB, metale ciężkie), które oddziałują na stan zdrowotny morświnów, wpływając destrukcyjnie na ich system hormonalny oraz obniżając funkcje odpornościowe. Do czynników, które także mogą przyczynić się do spadku liczebności populacji morświna w Bałtyku, zalicza się zmiany klimatyczne oraz zmiany warunków ekologicznych. Coraz częściej zwraca się uwagę na wpływ wzrastającego pod wodą natężenia obcych naturze dźwięków. Kolejnym niebezpieczeństwem są kolizje z szybko pływającymi jednostkami. Na polskich wodach dotyczy to wodolotów, szybkich łodzi motorowych i skuterów wodnych. Innym niebezpieczeństwem jest uszczuplanie bazy pokarmowej morświnów lub limitowanie do niej dostępu. W przypadku morświnów żerujących w polskiej strefie Bałtyku realne zagrożenie istnieje na razie wyłącznie w zakresie stanu zasobów szprota i śledzia, których stada są pod stałą presją rybołówstwa.

 Zagrożenia dla foki szarej Halichoerus grypus19: Największą śmiertelność wśród bałtyckich fok powoduje obecnie rybołówstwo. W sieciach w wyniku przyłowu giną głównie foki młode. Duszą się w nich z braku dostępu do powietrza lub są zabijane przez łowiących. Do najniebezpieczniejszych należą skrzelowe sieci stawne oraz wielkogabarytowe żaki. Roczne straty w populacji wynoszą ok. 800 fok, w tym ok. 10 szt. w Polsce. Na zdolność rozrodu i przeżywalność zwierząt poważny wpływ mają zanieczyszczenia. Skrajnie niskie liczebności fok szarych w latach 60. i 70. wykazywały korelacje pomiędzy wysokim poziomem zanieczyszczeń środowiska Bałtyku związkami typu PCB i DDT, metalami ciężkimi i węglowodorami aromatycznymi (PAHs) a dysfunkcją systemu odpornościowego fok oraz występowaniem zmian patologicznych, najczęściej układu rozrodczego, co blokowało zdolności reprodukcyjne. Intoksykacja organizmów fok odbywała się poprzez łańcuch pokarmowy. Obecnie poziom najgroźniejszych dla nich zanieczyszczeń Bałtyku spada, a stopień akumulacji DDT i PCB zarówno w pokarmie, jak i tkankach fok ulega systematycznej redukcji. Prawdopodobnie na skutek osłabienia systemu odpornościowego młode foki szare atakowane są przez letalne dla nich pasożytnicze kolcogłowy, podwyższając tym samym znacznie śmiertelność wśród przychówku. Rosnąca antropopresja wzmaga zakłócenia w życiu fok. Niepokojone są w miejscach żerowania, odpoczynku i rozrodu. Istotnym powodem jest wzrost obecności ludzi, łodzi i statków w rejonach foczych siedlisk. Odnosi się to do wszelkich form ludzkiej aktywności na tym polu, a szczególnie agresywnej motorowodnej turystyki oraz działań militarnych. Foki szare tracą swoje potencjalne ostoje także z powodu przeznaczania miejsc, które niegdyś zasiedlały, na funkcje turystyczne.

18 Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny, TOM 6, http://natura2000.gdos.gov.pl/ 19 ibidem

60

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Należy brać pod uwagę, iż możliwości zaspokojenia potrzeb pokarmowych fok mogą zostać ograniczone w wyniku postępującego przełowienia zasobów ryb będących składnikami ich diety.

4.11.6. Ssaki lądowe Na obszarze realizacji omawianego przedsięwzięcia, jak również w obrębie jego potencjalnego oddziaływania, podczas wizyt terenowych nie stwierdzono występowania ssaków. W SDF dla obszaru PLH220032 Zatoka Pucka i Półwysep Helski jako gatunek chroniony wkazano wydrę Lutra lutra. Ze względu na wysoki stopień antropizacji obszaru i brak dogodnych siedlisk dla tego gatunku w obrębie planowanej inwestycji można przyjąć, iż realizacja prac nie wywoła negatywnego oddziaływania na ten gatunek.

4.11.7. Ornitofauna

4.11.7.1. Dane literaturowe

Ornitofauna Zatoki Puckiej została zinwentaryzowana i przeanalizowana na potrzeby Opracowania projektów planów ochrony obszarów Natura 2000 w rejonie Zatoki Gdańskiej i Zalewu Wiślanego20. Wyniki inwentaryzacji ptaków:  Ptaki lęgowe W obszarze ostoi Zatoka Pucka zinwentaryzowano w 2011r. 22 gatunki lęgowych ptaków, w tym 7 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej. Dalsze dwa gatunki (rybitwa czubata i białoczelna) były stwierdzone wcześniej i są wymieniane w SDF obszaru jako cele ochrony. Brak trwałych lęgowych populacji tych gatunków jest poważnym problemem w świetle zapewnienia właściwego stanu ich ochrony.

Tabela 18. Lista zinwentaryzowanych gatunków lęgowych w obszarze Zatoka Pucka

LICZEBNOŚĆ LICZEBNOŚĆ % POPULACJI ZAŁĄCZNIK I GATUNEK STWIERDZONA SZACOWANA KRAJOWEJ DYREKTYWY PTASIEJ Czapla siwa (A028) 204 2 a - Mewa srebrzysta - 87 87-90 6-8 a (A184) Ohar (A048) 16 16-25 11 – 21 a - Wodnik (A118) 10 12-15 - Nurogęś (A070) 8 8-14 1 – 2 a - Pliszka cytrynowa 7 7-9 12 – 18 b - Żuraw(A569) (A127) 6 + Rybitwa rzeczna 6 + Kszyk(A193) (A153) 6 2-6 - Sieweczka obrożna 5 5-7 1 a - Błotniak(A137) stawowy 5 + Gęgawa(A081) (A043) 4 4-7 - Łyska (A125) 3 3-5 - Gąsiorek (A338) 3 +

20 Zbiorcze sprawozdanie z analizy dostępnych danych i przeprowadzonych inwentaryzacji przyrodniczych (zebranie i analiza wyników inwentaryzacji, materiałów niepublikowanych i opracowań publikowanych, przydatnych do sporządzenia projektów planów) w obszarze Natura 2000 PLB 220005 „Zatoka Pucka”. Gdańsk 2013 r.

61

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Śmieszka (A179) 3 - Bąk(A021) 2 2-3 + Derkacz (A122) 1 + Sieweczka rzeczna 1 0-1 - Edredon(A136) (A063) 1 100 c - Kokoszka (A123) 1 - Ostrygojad (A130) 1 6 a - Zielonka (A120) 1 0-1 + a - wielkość populacji krajowej za: Wilk i in. 2010 b - wielkość populacji krajowej za: Sikora i in. 2011 c - drugi przypadek lęgu w Polsce, pierwszy po 2004

 Ptaki nielęgowe Wyniki liczeń i dokonane na ich podstawie szacunki maksymalnych liczebności ptaków z poszczególnych gatunków występujących w ostoi przedstawione są w tabeli poniżej.

Tabela 19. Wyniki liczeń i szacunki maksymalnych liczebności ptaków nielęgowych

wiosna lato jesień zima

ZAŁĄCZNIK I

NE NE NE

NEK NEK NEK NEK DYREKTYWY GATUNEK PTASIEJ

PTASIEJ

WIDZIA WIDZIA WIDZIA

SZACU SZACU SZACU SZACU

ZAŁĄCZNIK I

DYREKTYWY

Nur rdzawoszyi (A001) 1 1 2 19 + Nur czarnoszyi (A002) 5 4 37 + Perkozek (A004) 2 8 7 1 - Perkoz dwuczuby (A005) 91 776 780 1883 1900 417 420 - Perkoz rdzawoszyi (A006) 1 4 1 1 - Perkoz rogaty (A007) 2 30 40 + Zausznik (A008) 1 1 - Kormoran (A017) 1069 1100 14608 15000 14189 1600 554 600 - 0 Czapla biała (A027) 2 10 11 + Czapla siwa (A028) 114 120 139 140 98 54 - Łabędź niemy (A036) 2633 2700 505 510 1032 1100 2984 3000 - + Łabędź czarnodzioby (A037) 12 60

Łabędź krzykliwy (A038) 91 2 674 680 265 270 + Łabędź czarny (-) 1 - Gęś zbożowa(A039) 116 120 42 - Gęś białoczelna (A041) 39 31 1 - Gęgawa (A043) 328 330 93 470 470 236 240 - - Bernikla kanadyjska (A044) 1 2 1 4

Bernikla białolica (A045) 4 75 + Bernikla obrożna (A046) 10 - Ohar (A048) 52 70 3 - Świstun (A050) 945 950 65 819 820 41 - Krakwa (A051) 18 12 94 3 -

62

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Cyraneczka (A052) 160 160 183 190 160 160 5 - Krzyżówka (A053) 3934 4000 862 870 4999 5000 7606 7700 - Rożeniec (A054) 111 120 3 17 2 - Cyranka (A055) 16 37 21 - Płaskonos (A056) 113 120 70 37 - Hełmiatka (A058) 1 - Głowienka (A059) 88 8 221 230 431 440 - Czernica (A061) 8463 8500 270 270 7626 7700 12580 13000 - Ogorzałka (A062) 54 2 1346 1400 1224 1300 - Edredon (A063) 90 220 4 103 600 180 900 -

Lodówka (A064) 17460 28000 903 910 5725 30000 -

Markaczka (A065) 26 120 1 50 116 120 - Uhla (A066) 1607 9000 90 1192 2200 - Gągoł (A067) 2073 2100 306 310 2589 2600 5627 5700 - Bielaczek (A068) 317 320 9 361 370 - Szlachar (A069) 158 190 1 190 190 533 630 - Nurogęś (A070) 2120 2200 212 220 506 510 2004 2100 - Mandarynka (A553) 1 - Sterniczka jamajska (-) 1 - Kokoszka (A123) 1 1 - Łyska (A125) 500 500 407 410 2073 2100 859 860 - Ostrygojad (A130) 2 13 - - Sieweczka obrożna (A137) 11 18

Siewka złota (A140) 5 + Siewnica (A141) 18 5 - Biegus rdzawy (A143) 13 21 - Piaskowiec (A144) 10 38 - Biegus malutki (A145) 6 1 - Biegus mały (A146) 2 - - Biegus krzywodzioby (A147) 12

Biegus zmienny (A149) 226 230 59 - - Biegus płaskodzioby (A150) 1

+ Szlamnik zwyczajny (A157) 22 21

Kulik mniejszy (A158) 3 - Kulik większy (A160) 2 1 - Brodziec śniady (A161) 4 1 - Krwawodziób (A162) 4 - Brodziec pławny (A163) 3 - Kwokacz (A164) 1 - Kamusznik (A169) 10 4 -

63

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

- Wydrzyk tęposterny (A172) 2 2

- Wydrzyk ostrosterny (A173) 1

+ Mewa czarnogłowa (A176) 4

Mewa mała (A177) 50 27 160 3 - Śmieszka (A179) 141 840 200 110 110 2453 2500 - Mewa siwa (A182) 32 240 100 100 12 1583 1600 - Mewa żółtonoga (A183) 6 2 10 1 - Mewa srebrzysta (A184) 181 1100 330 540 504 2500 4457 5000 - Mewa białogłowa (A459) 6 10 - Mewa siodłata (A187) 53 77 80 440 243 450 - Orlica (A996) 1 - Rybitwa wielkodzioba + 2 2 (A190) Rybitwa czubata (A191) 250 250 140 140 + Rybitwa rzeczna (A193) 33 5 + Rybitwa popielata (A194) 2 6 + Rybitwa czarna (A197) 300 300 2 + Nurzyk (A199) 23 170 + Alka (A200) 57 440 340 1700 -

Dla poszczególnych gatunków ptaków Zatoka Pucka ma duże znaczenie w różnych okresach fenologicznych. Najliczniejsze - kaczki morskie takie jak lodówki (do 30.000 zimą), czy uhle (do 9.000 wiosną) maksymalne liczebności osiągają zima i wiosną. Pozostałe blaszkodziobe liczne są od jesieni do wiosny ze szczytem liczebności zimą. Należą tu oraz krzyżówki (do 7.000), czernice (do 13.000), gągoły (do 5.700), łabędzie nieme (do 3.000) i nurogęsi (do 2.100). Kilka gatunków osiąga szczyty liczebności jesienią, czasem tylko liczniej pozostając na zimę - należą tu kormorany (do 16.000), perkozy dwuczube (do 1.900), łyski (do 2.100). Znaczące liczebności osiągają alki (do 1.700 zimą) oraz trzy gatunki mew (śmieszka, mewa siwa i srebrzysta). Ptaki siewkowe z kolei najliczniej pojawiają sięw ostoi w trakcie migracji jesiennej, która trwa od lipca do października (lato i jesień). Najliczniejszym gatunkiem w tej grupie jest biegus zmienny. 4.11.7.1. Wyniki inwentaryzacji ornitofauny przeprowadzonej na potrzeby wykonania niniejszego Raportu Tabela 20. Wyniki inwentaryzacji terenowej ornitofauny przeprowadzone w ramach wizji terenowych Zał. I Dyrektywy Nazwa polska Nazwa łacińska Ochrona gat. 79/409/EWG Ptaki stwierdzone na brzegu i wodach Zatoki Puckiej Łabędź niemy Cygnus olor OŚ - Nurogęś Mergus merganser OŚ - Kormoran Phalacrocorax carbo OC - Śmieszka Larus ridibundus OŚ - Łyska zwyczajna Fulica atra atra PŁ - Mewa siwa Larus canus OŚ - Mewa srebrzysta Larus argentatus OC - Mewa siodłata Larus marinus OŚ -

64

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Pliszka siwa Motacilla alba OŚ - Pliszka żółta Motacilla flava OŚ - Ptaki stwierdzone w sąsiedztwie siedlisk ludzkich/ zadrzewień Grzywacz Columba palumbus PŁ - Dymówka Hirundo rustica OŚ - Oknówka Delichon urbicum OŚ - Pliszka siwa Motacilla alba OŚ - Kos Turdus merula OŚ - Wróbel Passer domesticus OŚ - Mazurek Passer montanus OŚ - Zięba Fringilla coelebs OŚ - Sroka Pica pica OC - Wrona siwa Corvus cornix OC - Gołąb miejski Columba livia f.urbana OC - Kos Turdus merula OŚ - Bogatka Parus major OŚ - Modraszka Parus caeruleus OŚ - Sójka Garrulus glandarius OŚ - Kawka Corvus monedula OC - Gawron Corvus frugilegus OC - Szpak Sturnus vulgaris OŚ - Status ochrony21: OŚ – ochrona ścisła OC – ochrona częściowa PŁ – gatunek łowny na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie ustalenia listy gatunków zwierząt łownych (Dz.U. 2005 nr 45 poz. 433)

Podczas inwentaryzacji terenowych na obszarze i w obrębie oddziaływania inwestycji nie stwierdzono gatunków ptaków będących przedmiotami ochrony w obszarze PLB220005 „Zatoka Pucka”.

5. Zagadnienia antropizacji środowiska przyrodniczego w otoczeniu przedsięwzięcia Antropizacja środowiska zachodzi w dwojaki sposób: poprzez świadome i celowe zmienianie naturalnego środowiska i dostosowywanie go do potrzeb człowieka (budowa siedlisk, infrastruktury itp.) oraz poprzez niekontrolowane, niezamierzone, a co za tym idzie - nieracjonalne działanie człowieka.

Według Strategii rozwoju gminy Kosakowo22 do słabych stron gminy zalicza się m.in. zagrożenia związane z:

· eksploatacją składowiska odpadów przemysłowych w Rewie, którego użytkownikiem są Elektrociepłownie ,,Wybrzeże” S.A., · hałasem wywołanym dużym ruchem samochodowym, zwłaszcza wzdłuż dróg kołowych, · występowaniem nielegalnych wysypisk śmieci, zaśmiecaniem lasów i terenów przydrożnych.

21 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2014 poz. 1348) 22 Program Ochrony Środowiska Gminy Kosakowo na lata 2011-2014 z uwzględnieniem perspektywy 2015-2018

65

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

5.1. Warunki aerosanitarne, źródła zanieczyszczeń Na terenie gminy Kosakowo podejmowano działania zarówno inwestycyjne jak i nieinwestycyjne służące m.in. realizacji celów z zakresu ochrony powietrza. Przez miejscowość przebiega utwardzona droga powiatowa 1517G Rewa – (klasa – droga zbiorcza). Stan drogi jest dostateczny. W latach 2005-2010 wykonano kilkadziesiąt inwestycji drogowych, polegających na budowie, modernizacji i poprawie stanu dróg gminnych, wydatnie usprawniających ruch komunikacyjny, a tym samym zmniejszających emisję zanieczyszczeń związanych z tym sektorem infrastruktury.

Ocena jakości powietrza atmosferycznego Ocena jakości powietrza wykonana przez WIOŚ w Gdańsku za rok 201423 wykazała, że w powietrzu strefy pomorskiej (obszar woj. pomorskiego z wykluczeniem aglomeracji trójmiejskiej) poziomy stężeń zanieczyszczeń: dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenku węgla, benzenu oraz metali w pyle PM10 (ołowiu, arsenu, kadmu i niklu) nie przekraczały poziomu dopuszczalnego, określonego w Rozporządzeniu w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2012r., poz. 1032), a więc zaklasyfikowano je do klasy A.

Przekroczenia dopuszczalnych poziomów dotyczą pyłów PM10 i PM2,5. Odnotowano niedotrzymanie poziomu docelowego benzo(a)pirenu (do 2013 r.) oraz przekroczenia poziomu celów długoterminowych (do 2020 r.) dla ozonu, przy jednoczesnym uzyskaniu klasy A dla obecnego poziomu ozonu w powietrzu.

Tabela 21. Klasyfikacja strefy pomorskiej (kod - PL.22.02) z uwzględnieniem parametrów kryterialnych pod kątem ochrony zdrowia Klasy dla poszczególnych zanieczyszczeń w obszarze strefy Uwagi Niedotrzymane poziomy: pył PM10/pył PM2,5 SO2 NO2 PM10 PM2,5 Pb C6H6 CO As Cd Ni B(a)P O3 (poziomy dopuszczalne); benzo(a)piren (poziom docelowy); A A A C C A A A A A A C ozon (poziom celów (D2) długoterminowych - 2020 r.)

W 2001 roku Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gdańsku prowadził na terenie gminy Kosakowo monitoring dwutlenku siarki, którego głównym źródłem jest energetyka oraz dwutlenku azotu, o poziomie którego decyduje w dużej mierze wielkość i natężenie transportu drogowego. W roku 2002 WIOŚ prowadził na terenie gminy jedynie badania dwutlenku azotu.

Stanowisko oznaczania SO2 i NO2 metodą pasywną przez WIOŚ znajdowało się w miejscowości Rewa.

Stężenie średnioroczne NO2 w Rewie w 2002 roku wyniosło 5μg/m3 (w stosunku do 2001 roku wzrosło o 1μg/m3), stężenie średnioroczne SO2 w 2001 roku wyniosło 6μg/m3. W porównaniu do wartości dopuszczalnych, stężenia zarówno SO2, jak i NO2 były niskie, ogólnie na zadowalającym poziomie.

23 Roczna ocena jakości powietrza w województwie pomorskim. Raport za rok 2014. Biblioteka Monitoringu, Gdańsk, 2015.

66

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

5.2. Stan warunków akustycznych, źródła hałasu Na terenie gminy Kosakowo ze względu na źródło i miejsce występowania hałasu, wyróżnia się hałas:

 komunikacyjny (drogowy, kolejowy, lotniczy – lotnisko wojskowe w Gdyni) oraz  hałas przemysłowy (usługi).

Na obszarze inwestycji i w jej otoczeniu nie występują źródła ponadnormatywnego poziomu hałasu.

5.3. Złoża kopalin Na terenie gminy Kosakowo występują udokumentowane złoża kopalin: złoże soli kamiennej „Mechelinki" oraz złoża kruszywa naturalnego: „Kosakowo", „Dębogórze" i „Pogórze".

5.4. Promieniowanie elektromagnetyczne Na terenie gminy Kosakowo występują dwa źródła promieniowania niejonizującego przebiegające przez obszar gminy sieci średniego napięcia:  linia napowietrzna 15kV, stanowiąca odgałęzienie od magistrali linii 15 kV łączącej GPZ Grabówek i GPZ  linia napowietrzna 15 kV zasilająca od strony GPZ Chylonia obszar Pogórza. W Programie Ochrony Środowiska Gminy Kosakowo24 ograniczenie emisji niejonizującego promieniowania elektromagnetycznego do środowiska określono jako VIII cel ekologiczny. Do końca roku 2015 jako cel priorytetowy w tym zakresie podano – „przeprowadzenie badań zagrożenia promieniowaniem niejonizującym”. Oba wymienione źródła promieniowania położone są w dużej odległości od inwestycji. Inwestycja nie będzie źródłem promieniowania elektromagnetycznego.

5.5. Prawne uwarunkowania kształtowania środowiska przyrodniczego w miejscu i otoczeniu realizacji przedsięwzięcia Obszary chronione, w obrębie których zlokalizowana jest inwestycja:

• Natura 2000: o PLB220005 „Zatoka Pucka”, o PLH220032 „Zatoka Pucka i Półwysep Helski”, • Nadmorski Park Krajobrazowy. Szczegółowa analiza zagrożeń ww. obszarów znajduje się w Załączniku 4.

Obszary ochrony przyrody znajdujące się poza terenem inwestycji w odległości do 5 km: • Rezerwat Przyrody „Mechlińskie Łąki” - ok. 250 m na południe (oddzielony od terenu inwestycji zwartą zabudową wsi Rewa). Otulina rezerwatu – ok. 150 m na południe.

24 Program Ochrony Środowiska Gminy Kosakowo na lata 2011-2014 z uwzględnieniem perspektywy 2015-2018

67

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

• Rezerwat Przyrody „Beka” - ok. 1,5 km na zachód.

Rysunek 11. Położenie inwestycji na tle obszarów chronionych (źródło: http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/)

Pomniki przyrody Wierzba biała uznana za pomnik przyrody Uchwałą Nr LXVII/72/2010 Rady Gminy Kosakowo z dnia 12 sierpnia 2010 r., rosnąca na terenie gminy Kosakowo w m. Rewa (działka nr 56/8, obręb Rewa). Zabytki, środowisko kulturowe: Rewa jest miejscowością poddaną bardzo silnej presji turystycznej wynikającej z jej przymorskiego położenia. Znajdują się tu liczne pensjonaty, domki i pokoje gościnne. W okresie wakacyjnym plaża Rewy jest intensywnie eksploatowana przez odwiedzających. W Rewie znajduje się Aleja Zasłużonych Ludzi Morza, powstała ku pamięci wszystkich ludzi polskiego morza, którzy na nim pracowali i utracili życie. Aleja stanowi trakt spacerowy wzdłuż brzegu Zatoki Puckiej. Co roku odbywają się tu uroczystości upamiętniające postacie związane z morzem. Co roku w sierpniu na Szpyrku w Rewie organizowany jest także Festyn Kaszubki, który stanowi prezentację kultury, sztuki oraz tradycji mieszkańców tych terenów. Na terenie starej wsi Rewa ustalono strefę ochrony konserwatorskiej obowiązują wymogi Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. W strefie przedmiotem ochrony są przebiegi ulic historycznych (ulica Morska, Rybacka, Sztormowa) oraz obiekty „o najwyższych wartościach historyczno-kulturowych”, „o znacznych wartościach historyczno-kulturowych”

68

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych oraz „współtworzących klimat historycznej zabudowy wsi”. Inwestycja nie koliduje z ochroną konserwatorską. Poniżej przedstawiono spis obiektów zabytkowych wsi Rewa.

Tabela 22. Informacja z WOJEWÓDZKIEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW Miejscowość Ulica Nr obiektu Obiekt Koralowa 4 budynek mieszkalny Koralowa 6 budynek mieszkalny Koralowa kapliczka Morska 6 budynek mieszkalny Morska 12 budynek mieszkalny Rewa Morska 14 budynek mieszkalny Morska 52 budynek mieszkalny Morska 61 budynek mieszkalny Morska 61 budynek gospodarczy Morska 65 budynek mieszkalny Sztormowa 6 budynek mieszkalny

5.6. Konkluzje badań nad obszarem przyrodniczym przedsięwzięcia Przedsięwzięcie zlokalizowane będzie w miejscowości Rewa wzdłuż jej północnej granicy (na odcinku 99,600 km do 100,300 km), którą tworzy piaszczysta plaża Zatoki Rewskiej, będącej częścią wewnętrznego obszaru Zatoki Puckiej. Na odcinku brzegu pomiędzy km 90,600 a km 100,200 utrzymuje się plaża o szerokości ok. 10- 15 m. W części zachodniej rozpatrywanego odcinka brzegu, tj. od km 100,200 do km 100,300 plaża zwęża się i praktycznie zanika - pojawia się tylko przy niższych stanach wody w morzu. W sąsiedztwie planowanej inwestycji zlokalizowane są chronione zabytki. Planowana inwestycja nie będzie negatywnie oddziaływać na obszary Natura 2000 „Zatoka Pucka” oraz „Zatoka Pucka i Półwysep Helski”, ponieważ:

• Teren inwestycji przylega do obszaru zwartej zabudowy wsi Rewa (budynki mieszkalne, infrastruktura turystyczna, deptak z urządzeniami małej architektury, wąska plaża), w sezonie letnim teren ten jest wykorzystywany przez turystów, przez co staje się on mniej atrakcyjny dla fauny. • Na terenie planowanej inwestycji brak jest dogodnych siedlisk lęgowych oraz żerowisk dla większości gatunków ptaków wymienionych w punkcie 4.11.7; podczas wizji terenowych nie stwierdzono występowania w obrębie planowanej inwestycji żadnego z rozpatrywanych gatunków. • W ramach realizacji przedsięwzięcia nie zostaną zniszczone gniazda ani lęgi gatunków chronionych w obszarze Natura 2000. Realizacja prac poza okresem lęgowym lub przy stwierdzeniu braku lęgów pozwoli uniknąć ewentualnego negatywnego oddziaływania na ornitofaunę. W okresie eksploatacji przedsięwzięcia, ze względu na jego charakter, nie wystąpią żadne negatywne oddziaływania. • Na odcinku I inwestycji (km 99,600+99,700) występują typowe gatunki dla wydmy szarej, ale także gatunki przechodzące z innych zbiorowisk - dominują gatunki roślin naczyniowych obce florze nadmorskiej. Występują tu również krzewy stanowiące pozostałość po sztucznym utrwaleniu wydmy. Stan siedliska wydmy szarej określono jako zły i nie spełniający kryteriów kwalifikacji do siedliska przyrodniczego

69

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

w ramach sieci Natura 2000 (zdegradowane siedlisko przyrodnicze w złym stanie ochrony).

• W obszarze inwestycji nie występują więc siedliska przyrodnicze spełniające kryteria ochrony obszaru Natura 2000 „Zatoka Pucka i Półwysep Helski”, jednakże w sąsiedztwie inwestycji zinwentaryzowano dwa siedliska przyrodnicze: o 2120 Nadmorskie wydmy białe (Elymo Ammophiletum) (Podtyp 2120-1 Nadmorskie wydmy białe z zespołem Elymo-Ammophiletum arenariae piaskownicy zwyczajnej i wydmuchrzycy piaskowej) o Duże płytkie zatoki 1160 (Podtyp 1160-1 Zatoka Pucka). Siedliska przyrodnicze ze względu na położenie poza terenem inwestycji nie zostaną naruszone ani zdegradowane w wyniku realizacji inwestycji.

6. Warianty przedsięwzięcia

6.1. Wariant „0” – zaniechanie realizacji inwestycji Istniejąca wzdłuż omawianego odcinka brzegu opaska brzegowa w postaci muru oporowego o rzędnych korony +1,2 m ÷ 1,5 m Kr nie zabezpiecza zaplecza brzegu z gęstą zabudową mieszkaniową przed przelewaniem się fal podczas spiętrzeń sztormowych i zalaniem terenów przyległych. Na terenach o rzędnych poniżej +1,50 Kr istnieje ryzyko wystąpienia powodzi sztormowej. W związku z tym przyjęto założenie, że przedstawione w koncepcji rozwiązania mają na celu: ochronę brzegu przed niszczącym wpływem falowania, zabezpieczenie brzegu przed abrazją. Dodatkowo brak realizacji inwestycji będzie skutkował brakiem ochrony zaplecza brzegu przed bezpośrednim wlewem wód morskich oraz przelewaniem się fal. Reasumując brak narzutu zabezpieczającego zaprojektowanego w 1970r. oraz niskie rzędne plaży u podstawy opaski sprawiają, że istnieje realne niebezpieczeństwo utraty stateczności muru oporowego opaski, co w połączeniu z bardzo gęstą zabudową jej bezpośredniego zaplecza i w przypadku ekstremalnej powodzi sztormowej może skutkować znacznymi szkodami.

6.2. Warianty realizacyjne

6.2.1. Wariant I Wariant I zakłada zabezpieczenie brzegu w postaci narzutu kamiennego na podbudowie i geowłókninie podpartego od strony wody materacem gabionowym. Na odcinku z wysoką wydmą (część wschodnia) planuje się zmniejszenie gabarytów konstrukcji oraz odtworzenie istniejącej wydmy i plaży.

6.2.2. Wariant II Powyższy wariant zakłada zabezpieczenie brzegu w postaci narzutu kamiennego na podbudowie i geowłókninie, podpartego od strony wody materacem gabionowym z przeponą z prefabrykowanego murka oporowego. Na odcinku z wysoką wydmą (część wschodnia) planuje si zmniejszenie gabarytów konstrukcji (niższy murek oporowy) oraz odtworzenie istniejącej wydmy i plaży.

6.2.3. Wariant III Zabezpieczenie brzegu w postaci narzutu kamiennego na podbudowie i geowłókninie podpartego od strony wody materacem gabionowym z rdzeniem z geotuby. Na odcinku z wysoką wydmą (część wschodnia) planuje się zmniejszenie gabarytów konstrukcji oraz odtworzenie istniejącej wydmy i plaży.

70

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

6.2.4. Wariant IV Wariant IV zakłada realizację, na odcinku z istniejącym murem oporowym zabezpieczenia brzegu w postaci muru oporowego na palach wierconych z narzutem ochronnym od strony wody. Na pozostałym odcinku – umocnienie korony wydmy koszami i materacami gabionowymi.

6.3. Wybór wariantu najbardziej korzystnego dla środowiska Wybór najkorzystniejszego wariantu rozpatrywano pod względem:  Kryterium funkcjonalności,  Kryterium zdolności wygaszania energii falowania i minimalizacji przelewania się wód zalewu na zaplecze,  Kryterium technologii realizacji.

Kryterium funkcjonalności Pod względem funkcjonalności wszystkie przedstawione warianty ochrony brzegu redukują znacząco szerokość plaży o ok. 5 do 8 m, co jest spowodowane brakiem możliwości zajęcia zaplecza brzegu, który jest silnie wykorzystany. Proponowane konstrukcje usytuowane są zatem przed istniejąca opaska brzegową w kierunku na wodę. Pozostała w przypadku realizacji któregokolwiek z wariantów plaża miałaby szerokość od ok. 10 m do nawet 2m. Dlatego na etapie projektu budowlanego należy przewidzieć poszerzenie plaży przez jej narefulowanie. Różnica w przedstawionych wariantach dotyczy ciągu spacerowego wzdłuż umocnienia brzegu. Warianty I, II i III zachowują istniejący ciąg spacerowy (miejscami szerokość wynosi jedynie ~2 m) ale umożliwiają jego ewentualne poszerzenie o ~2m . Wariant IV zakłada przebudowę istniejącego ciągu polegającą na podniesieniu rzędnej nawierzchni z ok. +1,3 m Kr do +1,6 m Kr, poszerzeniu ciągu do 3,5m na całej długości. Mając na uwadze kryterium funkcjonalności najkorzystniejszym rozwiązaniem jest wariant IV i wariant II.

Kryterium zdolności wygaszania energii falowania i minimalizacji przelewania się wód Zalewu Puckiego na zaplecze Mając na uwadze powyższe kryteria najlepszym rozwiązaniem dla wygaszania energii falowania jest zastosowanie łagodnych skarp z narzutów kamiennych, które znacznie redukują wysokość nabiegania fali i jej energię. Dla minimalizacji przelewania się fal na zaplecze najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie nieprzepuszczalnych falochronów brzegowych w postaci murów żelbetowych z wykształconym cylindrycznym odbijaczem fal. Najkorzystniejszym rozwiązaniem spełniającym oba warunki (wygaszania energii falowania i minimalizacji przelewania się wód na zaplecze) jest konstrukcja przedstawiona w wariancie IV z rzędną korony muru ~+2,8m Kr. Na drugim miejscu pod względem zdolności ochronnych przed falowaniem i wysokim poziomem wody jest konstrukcja zaproponowana w wariancie II, która oprócz skarpy z narzutu kamiennego posiada w korpusie nieprzepuszczalną przeponę z prefabrykatu żelbetowego o rzędnej korony ~+2,5 Kr. Mając na uwadze kryterium zdolności wygaszania energii falowania i minimalizacji przelewania się wód Zatoki na zaplecze najkorzystniejszym rozwiązaniem jest wariant IV i wariant II.

71

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Kryterium technologii realizacji Pod względem technicznym wykonanie konstrukcji we wszystkich wariantach można zrealizować od strony lądu (z plaży). Pod względem różnic w stopniu trudności wykonania warianty można podzielić na wymagające i nie wymagające użycia wiertnicy. Pozostałe roboty jak wykopy, zasypy, narzuty ochronne, układanie materacy gabionowych, montaż prefabrykatów, betonowanie itp. nie stwarzają zasadniczych różnic w stopniu trudności ich wykonania i należą do typowych prac budowlanych. W wariantach II i IV do robót związanych z budową projektowanych konstrukcji dochodzą roboty rozbiórkowe części istniejącego umocnienia kamiennego (wariant II i IV) oraz istniejącego ciągu spacerowego wraz z oświetleniem (wariant IV).

W drodze analizy wariantowej wybrano wariant II.

Przedmiotowy wariant charakteryzuje się najniższym oddziaływaniem na środowisko przyrodnicze, gdyż nie zakłada palowania, co wiązałoby się z koniecznością dokonania wierceń. Na całej długości planowanego wału nastąpi wykonanie żelbetonowego muru oporowego w kształcie litery „L”. W wariancie nr II na całej długości projektowanego odcinka planuje się utworzenia ciągu pieszego, wraz z nasypem piaszczystym. Na wysokości wysokiej wydmy projektuje się obniżenie muru oporowego w kształcie litery „L”. Wariant I i III nie przewiduje umocnienia wału murem oporowym, co skutkowałoby większym zajęciem terenu. Dodatkowo Wariant II i IV przewiduje ochronę zaplecza brzegu przed bezpośrednim wlewem wód morskich oraz przelewaniem się fal, przy czym wariant IV charakteryzuje się większym zajęciem terenu niż wariant II. Biorąc pod uwagę powyższe, wybrano wariant II ze względu na:,

 realizacja wiąże się z minimalną ingerencją w linię brzegową oraz brak konieczności palowania,  dobre zdolności ochronne przed falowaniem (narzut ochronny) i wysokim poziomem wody (przepona z prefabrykatu), przy jednoczesnym zabezpieczeniu brzegu przed niszczącym wpływem falowania,  możliwość poszerzenia pasma komunikacyjnego,  zabezpieczenie brzegu przed abrazją oraz możliwości utworzenia na zapleczu wzdłuż umocnienia ciągu pieszego - w miejscach, gdzie taki ciąg nie istnieje.

7. Charakterystyka wskazanego wariantu inwestycji ze wskazaniem wpływu przedsięwzięcia na środowisko

7.1. Harmonogram realizacji przedsięwzięcia  Faza realizacji – szczegółowy harmonogram robót będzie uwzględniał uwarunkowania wynikające z dokumentacji projektowej oraz założeń ochrony środowiska uwzględnionych w niniejszym raporcie oraz decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Przewidywany okres trwania prac: 14 miesięcy.

72

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

 Faza eksploatacji – od momentu zakończeniu prac realizacyjnych – bezterminowo.  Faza likwidacji – nie przewiduje się.

7.2. Charakterystyka przedsięwzięcia i warunki użytkowania terenu w fazie realizacji przedsięwzięcia

7.2.1. Środowisko abiotyczne Oddziaływanie planowanego przedsięwzięcia na środowisko abiotyczne będzie istotne głównie na etapie inwestycyjnym. Prace inżynieryjno - budowlane nie wpłyną negatywnie na środowisko abiotyczne.

7.2.1.1. Warunki aerosanitarne oraz zdrowie ludzi

Oddziaływanie projektowanego przedsięwzięcia na zdrowie ludzi na etapie budowy nastąpi w wyniku transportu niezbędnych elementów do przeprowadzenia prac inwestycyjnych. Prace realizacyjne oraz transport elementów będą wiązały się z krótkotrwałą emisją spalin, pyłu oraz hałasu, jednakże odbędą się w sposób możliwie najmniej inwazyjny. Ze względu na skalę oraz czasowe oddziaływanie prac nie przewiduje się znaczącego pogorszenia warunków aerosanitarnych w rejonie i otoczeniu przedsięwzięcia, co wskazano w rozdziale 3.8.

7.2.1.2. Powierzchnia ziemi oraz środowisko gruntowo-wodne

Prace będą wykonywane zgodnie ze sztuką budowlaną, przy jak najmniejszym zajęciu terenu. Z uwagi na zastosowanie rozwiązań chroniących środowisko jak:

 segregowanie ew. powstałych odpadów zgodnie z zachowaniem obowiązujących przepisów oraz ich magazynowanie w wyznaczonych miejscach,  w przypadku powstania odpadów niebezpiecznych - zutylizowanie ich w odpowiedni sposób oraz umieszczenie w miejscach utwardzonych, aż do czasu ich wywiezienia,  stosowanie wyłącznie materiałów budowlanych nieuciążliwych dla środowiska i posiadających stosowne atesty i certyfikaty,  właściwe zorganizowanie i wyposażenie zaplecza budowy, w tym w przenośne sanitariaty / niezbędna ilość pojemników, kontenerów, koszy do gromadzenia odpadów / sorbenty, maty i inne środki do zwalczania ewentualnych wycieków substancji ropopochodnych,  składowanie materiałów i surowców w taki sposób, aby nie było możliwości przedostania się ich do wód gruntowych lub spowodowania zanieczyszczenia przyległego terenu,  prowadzenie prac w taki sposób, aby minimalizować możliwość zanieczyszczenia wód lub ingerowania w przyległy teren,  stosowanie sprawnego sprzętu i jego przechowywanie na wyznaczonym i właściwie urządzonym zapleczu (w szczególności miejsca postoju maszyn budowlanych zostaną odpowiednio zabezpieczone przed możliwością wycieku substancji ropopochodnych i przedostaniem się ich do gruntów i wód)

73

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych oraz na fakt, że inwestycja nie będzie powodować zmiany stosunków gruntowo-wodnych, należy uznać, że planowane przedsięwzięcie w trakcie jego realizacji nie będzie wykazywać znaczącego negatywnego oddziaływania na powierzchnię ziemi oraz środowisko gruntowo – wodne.

7.2.1.3. Dobra materialne i dobra kultury

Planowane przedsięwzięcie nie będzie kolidować z zabudową mieszkaniową ani chronionymi zabytkami. Inwestycja zlokalizowana jest poza strefami ochrony archeologiczno- konserwatorskiej. Wobec powyższego prowadzone prace nie spowodują wystąpienia negatywnego oddziaływania na dobra materialne oraz dobra kultury.

7.2.2. Klimat W fazie realizacji nie wystąpi oddziaływanie na klimat.

7.2.3. Ocena realizacji inwestycji na florę i siedliska przyrodnicze W sąsiedztwie planowanego przedsięwzięcia zlokalizowano dwa typy siedlisk przyrodniczych (Lokalizacja siedlisk przyrodniczych - Załącznik 6). Na terenie objętym Inwestycją nie stwierdzono siedlisk spełniających kryteria kwalifikacji do siedlisk przyrodniczych w ramach sieci Natura 2000.

 2120 Nadmorskie wydmy białe (Elymo Ammophiletum) (Podtyp 2120-1 Nadmorskie wydmy białe z zespołem Elymo-Ammophiletum arenariae piaskownicy zwyczajnej i wydmuchrzycy piaskowej

 Duże płytkie zatoki 1160 (Podtyp 1160-1 Zatoka Pucka) W fazie realizacji, z uwagi na brak ingerencji, nie wystapi negatywne oddziaływanie na siedlisko przyrodnicze - 2120 Nadmorskie wydmy białe. Usunięcie inwazyjnych gatunków ekspansywnych w trakcie realizacji prac można uznać za działanie pozytywne w stosunku do ww. siedliska przyrodniczego. Przy realizacji prac zgodnie ze sztuką budowlaną oraz przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko nie wystąpi oddziaływanie na siedlisko Duże płytkie zatoki 1160. Ze względu na niewielki wpływ planowanej inwestycji na transport rumowiska oraz brak ingerencji w zgrupowania fitobentosu w obrębie Zatoki Puckiej nie przewiduje się negatywnego wpływu na struktury siedliska Duże płytkie zatoki 1160. W trakcie realizacji przedsięwzięcia zostaną częściowo usunięte osobniki turzycy piaskowej. W związku z odtworzeniem wydmy, planuje się nasadzenie ww. gatunku. Wobec powyższego nie wystąpi negatywne oddziaływanie na florę w otoczeniu inwestycji.

74

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

7.2.4. Ocena wpływu realizacji inwestycji na gatunki ichtiofauny chronione w ramach sieci Natura 2000: W Standardowym Formularzu Danych dla obszaru PLH220032 Zatoka Pucka i Półwysep Helski gatunkami ryb będącymi przedmiotami ochrony są (wymienione gatunki znajdują się w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej):

 Parposz Alosa fallax  Boleń Aspius aspius  Minóg rzeczny Lamperta fluviatilis  Piskorz Misgurnus fossilis  Łosoś Salmo salar* *w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej jako przedmiot ochrony wskazane są populacje słodkowodne Na podstawie analizy danych zawartych w rozdziale 4.10.4.: w przeprowadzonych na Zatoce Puckiej badaniach ichtiofauny nie odnotowano obecności minoga rzecznego Lamperta fluviatilis, parposza Alosa fallax oraz bolenia Aspius aspius. Na terenie rezerwatu Beka, oddalonego o ponad 2 km od terenu planowanej inwestycji, stwierdzono występowanie piskorza Misgurnus fossilis. Jest to ryba preferująca siedliska mało dostępne dla innych ryb – zasiedla głównie wody stojące, płytkie, zanikające jeziora, muliste śródpolne zbiorniki, starorzecza, kanały i rowy melioracyjne - w rezerwacie zasiedla on kanał zarośnięty makrofitami. Ze względu na morski charakter wybrzeża, na którym planuje się realizację inwestycji (piaszczysta plaża, brak roślinności wynurzonej), można przyjąć, iż nie występuje tam piskorz, nie wystąpi więc negatywne oddziaływanie na ten gatunek oraz jego siedlisko. Jak wspomniano wyżej, łosoś Salmo salar jest gatunkiem chronionym Dyrektywą Siedliskową wyłącznie w wodach śródlądowych, nie rozpatruje się więc wpływu realizacji inwestycji na ten gatunek.

7.2.5. Ocena wpływu realizacji inwestycji na gatunki ssaków morskich chronione w ramach sieci Natura 2000: W SDF dla obszaru PLH220032 Zatoka Pucka i Półwysep Helski jako chronione gatunki ssaków morskich wskazano:

 Morświna Phocoena phocoena,  Fokę szarą Halichoerus grypus.

Poniższą analizę przeprowadzono na podstawie danych zawartych w rozdziale 4.10.5. a) Morświn Phocoena phocoena Jako zagrożenia dla gatunku wymienia się: przede wszystkim rybołówstwo, w dalszej kolejności zanieczyszczenia, zmiany klimatyczne, zmiany warunków ekologicznych, wzrost natężenia obcych dźwięków, płoszenie i kolizje z szybko pływającymi jednostkami oraz uszczuplanie bazy pokarmowej. Biorąc pod uwagę charakter inwestycji i jej lokalizację w pasie brzegowym, nie zaś w wodach Zatoki Puckiej, można przyjąć, iż jej realizacja nie wpłynie negatywnie na populację morświna.

75

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

b) Foka szara Halichoerus grypus Jako zagrożenia dla gatunku wymienia się: przede wszystkim rybołówstwo, wzrost zanieczyszczenia, rosnącą antropopresję wywołaną obecnością ludzi, łodzi i statków oraz uszczuplenie bazy pokarmowej w wyniku przełowienia. Rejon realizacji inwestycji położony w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowań Rewy, będącej miejscowością typowo turystyczną, nie stanowi dogodnego miejsca do odpoczynku fok, ze względu na bardzo dużą płochliwość tego zwierzęcia (próba zbliżenia się do zdrowej foki już na kilkanaście metrów powoduje natychmiastową ucieczkę zwierzęcia do wody). Rosnąca z roku na rok antropopresja wywołana obecnością turystów oraz osób uprawiających sporty wodne (Cypel Rewski stanowi „bazę wypadową” dla kitesurferów i windsurferów) zmniejsza prawdopodobieństwo występowania fok na tym obszarze.

Rysunek 12. Kitesurfer oraz turyści na Cyplu Rewskim (zdjęcia wykonane podczas wizji terenowych)

W okresie realizacji prac w związku z budową umocnienia (przewidywany czas realizacji prac – ok. 14 m-cy) nie wystąpi oddziaływanie na osobniki foki szarej z uwagi na silną antropopresję na obszarze i niewystępowanie fok w rejonie objętym pracami. W okresie eksploatacji inwestycji, ze względu na brak emisji i refulacyjne odbudowanie plaży, nie nastąpi negatywne oddziaływanie na omawiany gatunek.

7.2.6. Ocena wpływu realizacji inwestycji na gatunki ornitofauny chronione w ramach sieci Natura 2000: Poniższą analizę przeprowadzono na podstawie danych zawartych w rozdziale 4.11.7.

 Gatunki lęgowe W ramach inwentaryzacji zawartej w Zbiorczym sprawozdaniu z analizy dostępnych danych i przeprowadzonych inwentaryzacji przyrodniczych w obszarze Natura 2000 PLB 220005 „Zatoka Pucka”, wykazano lęgi 7 gatunków ptaków będących przedmiotem ochrony w ramach sieci Natura 2000. Są to:

 Żuraw Grus grus,  Rybitwa rzeczna (zwyczajna) Sterna hirundo,  Błotniak stawowy Circus aeruginosus,

76

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

 Gąsiorek Lanius collurio,  Bąk Botaurus stellaris,  Derkacz Crex crex  Zielonka Porzana parva.

 Gatunki nielęgowe W ramach inwentaryzacji zawartej w Zbiorczym sprawozdaniu z analizy dostępnych danych i przeprowadzonych inwentaryzacji przyrodniczych w obszarze Natura 2000 PLB 220005 „Zatoka Pucka”, wykazano obecność 16 gatunków ptaków nielęgowych będących przedmiotem ochrony w ramach sieci Natura 2000. Są to:

 Nur rdzawoszyi Gavia stellata,  Nur czarnoszyi Gavia arctica,  Perkoz rogaty Podiceps auritus,  Czapla biała Ardea alba,  Łabędź czarnodzioby Cygnus columbianus,  Łabędź krzykliwy Cygnus cygnus,  Bernikla białolica Branta leucopsis,  Siewka złota Pluvialis apricaria,  Szlamnik zwyczajny Limosa lapponica,  Mewa czarnogłowa Ichthyaetus melanocephalus,  Rybitwa wielkodzioba Hydroprogne caspia,  Rybitwa czubata Thalasseus sandvicensis,  Rybitwa rzeczna Sterna hirundo,  Rybitwa popielata Sterna paradisaea,  Rybitwa czarna Chlidonias niger,  Nurzyk podbielały Uria aalge.

Podczas wizji terenowych na potrzeby wykonania niniejszego raportu nie stwierdzono występowania w obrębie planowanej inwestycji żadnego z powyższych gatunków. Fakt ten wynika z zastanych uwarunkowań przyrodniczych i antropogenicznych. Na terenie planowanej inwestycji brak jest dogodnych siedlisk lęgowych oraz żerowisk dla większości gatunków. Jednakże oddziaływanie o największym, niekorzystnym znaczeniu dla ornitofauny w analizowanym obszarze stanowi obecność zabudowań Rewy, będącej miejscowością typowo turystyczną, rokrocznie odwiedzaną przez powiększającą się liczbę wczasowiczów oraz sportowców. Podczas wizji terenowych w pasie plaży oraz Cypla Rewskiego stwierdzano obecność spacerowiczów, wędkarzy oraz amatorów sportów wodnych. W ramach realizacji przedsięwzięcia nie zostaną zniszczone gniazda ani lęgi gatunków chronionych w obszarze PLB 220005 „Zatoka Pucka”. Realizacja prac poza okresem lęgowym, lub przy stwierdzeniu braku lęgów pozwoli uniknąć ewentualnego płoszenia ptaków. W okresie eksploatacji przedsięwzięcia, ze względu na jego charakter, nie wystąpią żadne negatywne oddziaływania. Zgodnie z Planem Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego, teren omawianej inwestycji znajduje się na obszarze makroregionu Pobrzeże Gdańskie, w ciągu korytarza ekologicznego: Przymorski–południowobałtycki korytarz ekologiczny, posiadającego status ponadregionalny. Z uwagi na:

77

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

 liniowy charakter inwestycji, nie stanowiący bariery w ciągu korytarza,  przeprowadzenie większej części inwestycji w śladzie istniejących już umocnień (opaska brzegowa w formie betonowego muru oporowego),  lokalizację inwestycji w sąsiedztwie zabudowy (obiekty mieszkalne i usługowe) i ciągu infrastruktury (ciągi piesze, jezdnia asfaltowa), należy uznać, że nie wystąpi znaczące negatywne oddziaływanie na przedmioty ochrony obszaru PLB 220005 „Zatoka Pucka”.

7.3. Charakterystyka wpływu przedsięwzięcia na środowisko w fazie eksploatacji

7.3.1. Środowisko abiotyczne Eksploatacja planowanego przedsięwzięcia, z uwagi na jej charakter, nie będzie wykazywać negatywnego oddziaływania na środowisko abiotyczne.

7.3.1.1. Warunki aerosanitarne oraz zdrowie ludzi

Przedsięwzięcie jest inwestycją celu publicznego, mającą na celu ochronę brzegu przed niszczącym wpływem falowania, zabezpieczenie brzegu przed abrazją, ochronę zaplecza brzegu przed bezpośrednim wlewem wód morskich oraz przelewaniem się fal. Z uwagi na swój charakter inwestycja w trakcie eksploatacji nie będzie oddziaływać na warunki aerosanitarne. Planowana inwestycja w swojej strukturze zapewnia wypełnienie przewidywanych działań adaptacyjnych zawartych w SPA2020, mających na celu adaptację planowanego przedsięwzięcia do zmian klimatu, ze szczególny naciskiem na zmniejszenie ryzyka powodziowego na danym terenie, a tym samym ochronę życia i zdrowia ludzi.

7.3.1.2. Powierzchnia ziemi oraz środowisko gruntowo-wodne

Przedmitowa inwestycja nie zmieni warunków gruntowo-wodnych. Jest to przedsięwzięcie, które ma na celu ochronę zaplecza brzegu z gęstą zabudową mieszkaniową przed przelewaniem się fal w przypadku wystąpienia spiętrzeń oraz powodzi sztormowej.

7.3.1.3. Dobra materialne i dobra kultury

Na terenie Rewy zlokalizowane są obiekty nieruchome wpisane do rejestru zabytków. Realizacja przedmiotowego przedsięwzięcia pozwoli na ochronę wymienionych obiektów, gdyż jako forma ochrony przeciwpowodziowej będzie chronić zabudowę przed przelewaniem się fal w przypadku wystąpienia spiętrzeń oraz powodzi sztormowej.

7.3.2. Klimat, wpływ klimatu i jego zmian na przedsięwzięcie oraz wpływ inwestycji na klimat i jego zmiany Przedmiotowe przedsięwzięcie, z uwagi na swój charakter nie będzie oddziaływać na klimat. Planowana inwestycja dotycząca zabezpieczenia brzegu morskiego w Rewie i morskich wodach wewnętrznych jest niezbędnym przedsięwzięciem adaptacyjnym do przewidywanych zmian klimatu.

78

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Inwestycja spełnia założenia strategii SPA 2020, wpisując się w działania na rzecz osiągnięcia celu nadrzędnego Białej Księgi oraz unijnej strategii adaptacji do zmian klimatu jakim jest poprawa odporności państw członkowskich na aktualne i oczekiwane zmiany klimatu, w tym lepsze przygotowanie do ekstremalnych zjawisk klimatycznych i pogodowych, oraz redukcja kosztów społeczno-ekonomicznych z nimi związanych. Dzięki planowanej inwestycji teren Rewy zyska dodatkowe zabezpieczenie brzegu morskiego, które znacząco wpłynie na poprawę bezpieczeństwa przebywającej tu ludności (zmniejszając ryzyko zagrożenia ich zdrowia oraz życia) oraz wyeliminuje występowanie ekonomicznych skutków degradacji brzegu morskiego, zwłaszcza na odcinkach rekreacyjnych plaż z wysokowartościowym zapleczem. Zaznaczyć należy, że istnienie plaży pełniącej funkcję kąpieliska jest kluczowe dla utrzymania walorów turystycznych Rewy. Proponowane rozwiązanie jest szansą na minimalizację skutków zmian klimatu, poprawy bezpieczeństwa społeczno–ekonomicznego wsi Rewa, przy zachowaniu strategii zrównoważonego rozwoju. Szczegółowa analiza i opis oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na klimat i jego zmiany oraz wpływu klimatu i jego zmian na przedsięwzięcie zawarto w Załączniku 5.

7.3.3. Ocena eksploatacji inwestycji na stabilność form akumulacji morskiej – Ryfu Mew i Cypla Rewskiego Geneza Cypla Rewskiego oraz Ryfu Mew przedstawiona została w rozdziale 4.4.2. Zgodnie z danymi literaturowymi formy te powstały w wyniku akumulacyjnej działalności prądów morskich zlokalizowanych w obrębie Zatoki Gdańskiej – we wschodniej, zewnętrznej części Zatoki Puckiej. Przedmiotowe przedsięwzięcie leży w obrębie wód wewnętrznych Zatoki Puckiej (Zalewu Puckiego), które to nie podlegają tym samym przekształceniom. Wody Zalewu Puckiego, ze względu na bardzo małą głębokość i powierzchnię oraz osłonięcie od zachodu brzegami delty rzeki Redy oraz kępą Pucką, od północnego wschodu Półwyspem Helskim, a od wschodu Cyplem Rewskim oraz Rybitwią Mielizną, podlegają falowaniu o charakterze jeziorowym (rozdział 4.6.2.) i to ono kształtuje głównie cechy wybrzeży w tym rejonie. Cyrkulacje wiatrowe wywołują prądy o niewielkim znaczeniu dla erozji brzegu. Według danych literaturowych (Zawadzka 1999, Skaja i inni 2002) erozyjne zmiany brzegu w rejonie Zatoki, w którym usytuowane jest przedsięwzięcie, są znikome - rzędu 0,1 m średnio na rok. Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe informacje, można przyjąć, iż realizacja przedmiotowej inwestycji nie będzie miała wpływu na procesy kształtujące strukturę Cypla Rewskiego i Ryfu Mew.

7.3.4. Ocena eksploatacji inwestycji na florę i siedliska przyrodnicze Inwestycja w trakcie eksploatacji nie będzie oddziaływać na florę ani siedliska przyrodnicze.

7.3.5. Ocena eksploatacji inwestycji na gatunki zwierząt chronione w ramach sieci Natura 2000 Ze względu na charakter inwestycji w fazie eksploatacji nie przewiduje się wpływu przedsięwzięcia na gatunki zwierząt chronione w ramach sieci Natura 2000.

79

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

7.4. Charakterystyka wpływu przedsięwzięcia na środowisko w fazie likwidacji Ze względu na charakter i cel realizacji przedsięwzięcia, w niniejszym opracowaniu nie analizuje się etapu jego likwidacji.

8. Opis metod prognozowania oraz opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko, zwłaszcza na przedmioty ochrony Natura 2000 (bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnio- i długoterminowe, stałe i chwilowe)

8.1. Metody prognozowania Prognoza prawdopodobnych wpływów przedsięwzięcia na obszary Natura 2000 powinna być wykonywana w ramach uporządkowanego i systematycznego podejścia, w możliwie obiektywny sposób. Wymaga to identyfikacji rodzajów oddziaływań, które powszechnie dzieli się na:

 wpływy pośrednie i bezpośrednie  oddziaływania krótko- i długoterminowe  oddziaływania wynikające z budowy, eksploatacji i likwidacji  wpływy izolowane, wzajemne i skumulowane.

Do określenia oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko, w tym w szczególności na obszary Natura 2000, uwzględniono przede wszystkim następujące metody prognozowania oddziaływania: 1. badania terenowe; 2. badania analogii środowiskowych; 3. diagnozy stanu środowiska na podstawie kartowania terenowego, jako punktu wyjścia ekstrapolacji w przyszłość; 4. analiz kartograficznych; 5. dokumentacji fotograficznej. Przy wykonywaniu koniecznych ocen zastosowano zasadę przezorności, a sama ocena skoncentrowana została na obiektywnym i popartym dowodami stwierdzeniu, że nie wystąpią negatywne oddziaływania na elementy chronione w ramach obszarów Natura 2000.

8.2. Metodyka ustalenia znaczącego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 PROCEDURA OCENY ZNACZĄCEGO ODDZIAŁYWANIA25 Zgodnie z art. 6 (3) i (4) Dyrektywy Siedliskowej w przypadku, gdy przedsięwzięcie nie jest bezpośrednio związane lub niezbędne do zarządzania ochroną przyrody obszaru, należy ocenić

25 na podstawie: „Ocena planów i przedsięwzięć znacząco oddziaływujących na obszary Natura 2000. Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułu 6(3) i (4) Dyrektywy siedliskowej 92/43/EWG”, Wydawnictwo Komisja Europejska, DG Środowisko, Polski przekład: © WWF Polska, 2005

80

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych czy może mieć prawdopodobnie istotne oddziaływanie na obszar. Jeżeli tak to trzeba oszacować skutki jego realizacji dla celów ochrony obszaru i określić czy przedsięwzięcie może niekorzystnie oddziaływać na integralność obszaru. Gdy integralność jest zagrożona należy przeanalizować rozwiązania alternatywne i stosownie do wyników analizy zmodyfikować projekt. W przypadku stwierdzenia wystąpienia negatywnego oddziaływania przedsięwzięcie może zostać zrealizowane z uwagi na konieczne wymogi nadrzędnego interesu publicznego przy zapewnieniu odpowiednich środków kompensacyjnych. W sytuacji wystąpienia na obszarze gatunku lub siedliska o znaczeniu priorytetowym zezwolenie może zostać wydane ze względów dotyczących zdrowia lub bezpieczeństwa ludzi lub ważnych korzyści dla środowiska albo ze względu na inne konieczne wymogi nadrzędnego interesu publicznego po uzyskaniu opinii Komisji Europejskiej26. Stosowanie Dyrektywy Siedliskowej podporządkowane jest zasadzie przezorności, w świetle której, cele ochrony obszaru Natura 2000 muszą być uznane za nadrzędne, jeżeli zachodzi jakaś niepewność. „Komunikat Komisji dotyczący zasady przezorności „(COM 2000 1 ostateczny, Komisja Europejska 2000a) wyjaśnia, że wdrażanie zasady przezorności polega na:

 identyfikacji potencjalnych negatywnych oddziaływań wynikających ze zjawiska, produktu lub procedury,  naukowej ocenie ryzyka, które ze względu na braki w informacjach, ich nieprzekonujący lub nieprecyzyjny charakter, jest niemożliwe do określenie z wystarczającą pewnością.

W świetle art. 6 ust. 2 Prawa ochrony środowiska: „Kto podejmuje działalność, której negatywne oddziaływanie na środowisko nie jest jeszcze w pełni rozpoznane, jest obowiązany, kierując się przezornością, podjąć wszelkie możliwe środki zapobiegawcze”. Zasada ta koresponduje z odpowiednimi postanowieniami Deklaracji z Rio de Janeiro w sprawie środowiska i rozwoju, przyjętej przez Konferencję Narodów Zjednoczonych „Środowisko i Rozwój” w 1992. W myśl zasady nr 15 deklaracji: „mając na uwadze własne możliwości, wszystkie państwa winny szeroko stosować w ochronie środowiska podejście zapobiegawcze. Tam, gdzie występują zagrożenia poważnymi i nieodwracalnymi zmianami, brak całkowitej naukowej pewności nie może być powodem opóźniania działań efektywnych, których realizacja prowadziłaby do zapobieżenia degradacji środowiska”. W konsekwencji wyniki oceny powinny w świetle stosownych dowodów obiektywnie wskazywać, że27:  nie wystąpi znaczące oddziaływanie na obszar Natura 2000 (Etap 1.: Rozpoznanie) lub  nie wystąpi negatywny wpływ na integralność obszaru (Etap 2.: Ocena właściwa)  brak jest alternatywnych wariantów przedsięwzięcia, który prawdopodobnie będzie miał negatywny wpływ na integralność obszaru Natura 2000 (Etap 3.: Ocena rozwiązań alternatywnych)

26 instytucja opiniowania przez Komisję Europejską ma za zadanie wyważenie priorytetowych interesów wspólnotowych chronionych Dyrektywą Siedliskową oraz „innego” interesu publicznego uzasadniającego w mniemaniu Państwa Członkowskiego potrzebę realizacji przedsięwzięcia. Opinia Komisji nie jest wiążąca dla organu, jednak niezastosowanie się do niej może doprowadzić do wszczęcia postępowania z art. 226 Traktatu. Dlatego też Państwo Członkowskie decydujące się na podjęcie negatywnie zaopiniowanego przedsięwzięcia zostanie zobowiązane do wyjaśnienia takiej decyzji - por. wytyczne KE MN 2000 s. 52. 27 Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułu 6(3) i (4) Dyrektywy siedliskowej 92/43/EWG, str. 11 oraz sprawa C – 127/02 Waddenzee (par. 4 orzeczenia końcowego)

81

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

 istnieją środki kompensacyjne, które zachowają lub wzmocnią spójność Natury 2000 (Etap czwarty: Ocena w przypadku gdy brak jest rozwiązań alternatywnych i występują negatywne oddziaływania).

A. Etap pierwszy: Rozpoznanie/Screening

Etap ten ma na celu analizę prawdopodobnych oddziaływań przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, również w powiązaniu z innymi przedsięwzięciami. Na tym etapie ocenia się czy można obiektywnie stwierdzić, że oddziaływania te nie będą istotne. Ocena istotności oddziaływań wymaga dokładnego postępowania wyjaśniającego, w szczególności, gdy zainteresowane strony przedstawiają odmienne stanowiska, co do przewidywanej istotności. W tym celu zaleca się wykorzystanie tzw. kluczowych wskaźników istotności oddziaływania, ocenianych w kontekście poszczególnych typów wpływów (utrata siedliska, fragmentacja, zakłócenia, przerwanie ciągłości, zmiany w kluczowych elementach obszaru). „Ze sporządzonej macierzy screeningu musi jasno wynikać jedno z dwóch poniższych stanowisk:  w oparciu o stosowne dowody można obiektywnie stwierdzić, że prawdopodobnie nie będą występowały znaczące oddziaływania na obszar Natura 2000 lub  informacje potwierdzają lub sugerują, że znaczące oddziaływania są prawdopodobne lub że pozostaje na tyle wystarczająca niepewność co do ich wskazania, że powinna zostać przeprowadzona ocena właściwa.”28

Dowody muszą również odnosić się do uzasadnienia metodologii oceny stosowanej w procesie rozpoznania oraz potwierdzać, że przywiązano adekwatną uwagę do możliwości wystąpienia oddziaływań skumulowanych. Zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej MN 2000 zwrot „w powiązaniu z innymi planami lub przedsięwzięciami” nawiązuje do wpływów skumulowanych powodowanych przez rozpatrywane przedsięwzięcie w związku z jakimikolwiek istniejącymi lub proponowanymi przedsięwzięciami.29 Ocena wpływów skumulowanych powinna mieć miejsce na etapie rozpoznania oraz oceny właściwej.

B. Etap drugi: Ocena właściwa

Ocena właściwa ma miejsce w przypadku uznania, że prawdopodobnie wystąpią istotne oddziaływania.30 Ocena właściwa skupia się na wpływie przedsięwzięcia (w tym wpływie skumulowanym) na integralność obszaru. Wpływ ten analizowany jest w świetle celów ochrony obszaru oraz jego struktury i funkcji. Niezbędne informacje (i ich źródła) w tym zakresie powinny już zostać zebrane i wskazane w trakcie etapu rozpoznania. Omówione powinny zostać wszelkie rodzaje wpływów czyli wpływy pośrednie lub bezpośrednie, oddziaływania krótko i długoterminowe, oddziaływania wynikające z budowy, eksploatacji, likwidacji, wpływy izolowane, wzajemne, skumulowane. Istotne mogą być informacje z podobnych zrealizowanych projektów - szczególnie, jeżeli ustalono wstępnie prognozy ilościowe, a następnie były one monitorowane w trakcie

28 Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułu 6(3) i (4) Dyrektywy siedliskowej 92/43/EWG, s. 21 29 ZARZĄDZANIE OBSZARAMI Natura 2000, Postanowienia artykułu 6 dyrektywy „siedliskowej” 92/43/EWG, Wydawnictwo Komisji Europejskiej 2000r., tłumaczenie na język polski 2007r., (http://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/management/guidance_en.htm, 2013 r.), s. 35 30 por. sprawa C – 127/02 Waddenzee rozważania na temat prawdopodobnych znaczących oddziaływań powodujących konieczność przeprowadzenia oceny właściwej

82

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych eksploatacji. Oddziaływania muszą zostać prognozowane w miarę możliwości jak najdokładniej. Jeżeli brak jest mocnych dowodów naukowych co do reakcji zmiennych decyzyjnych na oddziaływania, podejście badawcze należy podporządkować zasadzie przezorności31. Jeżeli w oparciu o zasadę przezorności nie daje się wykluczyć negatywnych wpływów na integralność obszaru należy przyjąć, że one wystąpią. Takie samo założenie jest wymagane również w sytuacji, gdy brak jest niezbędnych informacji lub dowodów, a także gdy wystąpiła znaczna różnica zdań odnośnie przedstawionych dowodów. Kolejnym krokiem jest opracowanie środków łagodzących w celu wyeliminowania lub ograniczenia negatywnych oddziaływań, zgodnie z preferencjami łagodzenia. Środki łagodzące Bardzo istotną kwestią w metodologii jest przeprowadzenie etapu rozpoznania bez uwzględnienia środków łagodzących, co ma zapewnić obiektywność oceny. Efektywne łagodzenie oddziaływań jest możliwe jedynie wtedy, gdy zostały one w pełni rozpoznane, ocenione i udokumentowane. Negatywne wpływy przedsięwzięcia (w tym wpływy skumulowane) stanowią w efekcie dla kompetentnego organu punkt wyjścia oceny środków łagodzących. Organ ten przy uwzględnieniu wymaganych prawem stanowisk musi zdecydować jaki poziom łagodzenia będzie właściwy w danym przypadku.

C. Etap trzeci: Badanie rozwiązań alternatywnych

W sytuacji gdy w oparciu o ocenę właściwą stwierdzono możliwość wystąpienia niekorzystnych oddziaływań na integralność obszaru należy zbadać czy istnieją rozwiązania alternatywne. Pozytywny wynik tego badania skutkuje koniecznością modyfikacji projektu. Rozwiązania alternatywne zgodnie z wytycznymi (Zarządzanie Obszarami Natura 2000, KE) to m.in. alternatywne:  lokalizacje,  skale lub rozmiar,  projekty przedsięwzięcia,  procesy, metody budowy,  metody operacyjne (funkcjonowania),  metody likwidacji pod koniec eksploatacji projektu,  propozycje harmonogramu i terminarzu (np. prace sezonowe).32 Pomimo, że w świetle metodyki art. 6 (3) i (4) Dyrektywy Siedliskowej analiza rozwiązań alternatywnych stanowi trzeci etap procedury to w praktyce powinna odbywać się na najwcześniejszym możliwym etapie. Sprawozdanie podsumowujące ten etap musi określać wszelkie rozpatrzone rozwiązania alternatywne pod kątem ich względnych wpływów na obszar Natura 2000. Wytyczne w zakresie Zarządzania obszarami Natura 2000 przedstawiają, że „Badanie rozwiązań alternatywnych

31 Wybór „zmiennych decyzyjnych” powinien być odpowiednio uzasadniony w raporcie. Najczęściej wykorzystywanymi komponentami są: komponenta o szczególnej wartości dla człowieka, komponenta o wyjątkowych walorach przyrodniczych, komponenta kluczowe dla danego ekosystemu, komponenta określane jako wskaźniki zmian, determinujące właściwy stan ochrony danego obszaru. 32 ZARZĄDZANIE OBSZARAMI Natura 2000, Postanowienia artykułu 6 dyrektywy „siedliskowej” 92/43/EWG, Wydawnictwo Komisji Europejskiej 2000r., tłumaczenie na język polski 2007 r., (http://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/management/guidance_en.htm (05.2015 r.)

83

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych wymaga, aby cele ochrony i status obszaru Natura 2000 przeważały nad jakimikolwiek rozważaniami dotyczącymi kosztów, opóźnień lub innych aspektów rozwiązania alternatywnego.” Ocena istotności oddziaływania analizowanego przedsięwzięcia na elementy chronione w ramach obszaru Zatoka Pucka i Półwysep Helski PLH 220032 oraz obszaru Zatoka Pucka PLB22005 na podstawie zaleceń ochrony typów siedlisk na Natura 2000. Opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko, zwłaszcza na przedmioty ochrony w granicach obszaru Natura 2000. Ocena jest procesem szacującym znaczenie lub istotność oddziaływań przedsięwzięcia. W większości przypadków jest to zasadnicza opinia bazująca na szeregu czynników, ale może ona być bardziej obiektywna, jeśli zostaną zastosowane określone kryteria lub standardy. W określeniu wpływu analizowanego przedsięwzięcia obejmującego zabezpieczenie brzegu morskiego w rejonie Rewy, istotne jest określenie jakie czynniki mogą wpływać negatywnie na chronione elementy przyrody w ramach PLH 220032 „Zatoka Pucka i Półwysep Helski” oraz PLB22005 „Zatoka Pucka”. W wyniku przeprowadzonych badań terenowych oraz analizy zgromadzonych informacji dotyczących wykonania planowanego przedsięwzięcia przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko, należy stwierdzić brak znaczącego negatywnego (bezpośredniego, pośredniego i skumulowanego) oddziaływania planowanej inwestycji na siedliska chronione w ramach obszaru Natura 2000. Standardowy Formularz Danych dla obszaru PLH 220032 „Zatoka Pucka i Półwysep Helski”, podaje następujące czynniki zagrożenia dla tego obszaru:  Zasypywanie terenu, melioracje i osuszanie - ogólnie  szlaki żeglugowe  obszary portowe,  tereny zurbanizowane, tereny zamieszkane  osuszanie terenów morskich, ujściowych, bagiennych,  tamy, wały, sztuczne plaże - ogólnie,  prace związane z obroną przed aktywnością morza i ochroną wybrzeży, groble,  Modyfikowanie funkcjonowania wód – ogólnie,  sztorm, cyklon,  erozje.

Standardowy Formularz Danych dla obszaru OSO PLB22005 „Zatoka Pucka” podaje następujące czynniki zagrożenia dla tego obszaru:  usuwanie materiału z plaż  obszary portowe,  tereny zurbanizowane, tereny zamieszkane  osuszanie terenów morskich, ujściowych, bagiennych,  tamy, wały, sztuczne plaże - ogólnie,  prace związane z obroną przed aktywnością morza i ochroną wybrzeży, groble.

84

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Analiza zagrożeń wymienionych w SDF dla obszaru PLH 220032 „Zatoka Pucka i Półwysep Helski” oraz PLB22005 „Zatoka Pucka”, związanych z realizacją inwestycji. Jako zagrożenia związane z realizacją przedmiotowej inwestycji wymienia się prace związane z obroną przed aktywnością morza, ochroną wybrzeży, groble oraz tamy, wały, sztuczne plaże. Z drugiej zaś strony jako zagrożenia dla obszaru PLH 220032 „Zatoka Pucka i Półwysep Helski” wymienia się sztormy, cyklony i erozje. Dlatego też prace związane z inwestycją zlokalizowane w dużej części na obszarze istniejącej opaski mogłyby być jednocześnie postrzegane jako zagrożenie, ale też pozytywne działanie chroniące obszary i elementy chronione siecią Natura 2000 . Jednakże, z uwagi, że na odcinku objętym przedmiotową Inwestycją nie występują siedliska spełniające kryteria kwalifikacji do siedlisk przyrodniczych chronionych w ramach sieci Natura 2000, ani gatunki zwierząt chronionych w ramach sieci Natura 2000, można stwierdzić, że przedsięwzięcie nie będzie wykazywać ani negatywnego, ani pozytywnego oddziaływania na elementy chronione w ramach obszarów PLH 220032 „Zatoka Pucka i Półwysep Helski” oraz PLB22005 „Zatoka Pucka”. Inwestycja w swej istocie ma za zadanie chronić pobliskie tereny przed wzmożoną aktywnością morza, związaną ze spodziewanym efektem globalnego ocieplenia i prognozowanym wzrostem średniego poziomu morza. Realizacja rozwiązań przeciwpowodziowych dla wsi Rewa jest celem nadrzędnym, w przypadku ich zaniechania należy się liczyć z poważnymi konsekwencjami ekonomicznymi i społecznymi, których skala pozostaje niewspółmierna do uszczerbku środowiska, będącego skutkiem realizacji przedsięwzięcia. W tym przypadku nie istnieje również rozwiązanie alternatywne, chroniące przed zagrożeniem powodziowym. Należy zwrócić uwagę również na fakt, iż ze względu na określony w koncepcji faktyczny rozmiar inwestycji, stanowiący niewielki obszar w stosunku do całości obszaru chronionego w ramach sieci Natura 2000, można wnioskować, iż nie wystąpi znaczące negatywne oddziaływanie.

8.3. Opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko (bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnio i długoterminowe, stałe i chwilowe oddziaływanie na środowisko) W ramach bezpośredniego oddziaływania inwestycji na środowisko w niniejszym opracowaniu przeanalizowano wpływ następujących czynników:  emisji zanieczyszczeń do atmosfery;  emisji hałasu;  eliminacji flory, fauny oraz siedlisk przyrodniczych w miejscu planowanych prac inwestycyjnych;  obecności elementów chronionych w ramach sieci Natura 2000 w pobliżu miejsca planowanej inwestycji.

Analiza danych istotności potencjalnych negatywnych oddziaływań, pozwala na stwierdzenie, że bezpośrednio, przedsięwzięcie planowane do realizacji i opisane w niniejszym raporcie, potencjalnie nie wykazuje negatywnego oddziaływania na elementy chronione w ramach sieci Natura 2000 (obszary PLH 220032 „Zatoka Pucka i Półwysep Helski” oraz „Zatoka Pucka”). Oddziaływaniem pośrednim (oddziaływaniem wtórnym) określa się oddziaływania na środowisko, które nie są bezpośrednio rezultatami przedsięwzięcia. Oddziaływanie wtórne

85

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych może być rozpatrywane przez pryzmat celu przedsięwzięcia, jakim jest ochrona odcinka brzegu morskiego w Rewie w km 99,600 do km 100,300. Oddziaływaniem pośrednim w przypadku tej inwestycji będzie czasowe (w zakresie wykonywania prac budowlanych) płoszenie ptaków i innych gatunków zwierząt. Z uwagi na lokalizację, oraz długość odcinka objętego pracami, będzie to oddziaływanie nieznaczące.

Oddziaływanie skumulowane należy rozpatrywać pod kątem realizacji inwestycji o podobnym charakterze (planowane umocnienia na linii brzegu morskiego) oraz realizacji przedsięwzięć o innym charakterze, ale w zbliżonej lokalizacji (inwestycje w ramach realizacji strategii rozwoju lokalnego i regionalnego). Poniżej przedstawiono wybrane lokalizacje podobnych inwestycji na analizowanym obszarze, w tym inwestycje już zrealizowane, inwestycje będące na etapie wydawania decyzji środowiskowej oraz inwestycje planowane do zrealizowania).

Tabela 23. Wybrane lokalizacje Lp. Nazwa inwestycji (nr decyzji/pozwolenia) Inwestor Podmorski rurociąg odprowadzający solankę z PMG Polskie Górnictwo 1 Kosakowo (1/06) Naftowe i Gazownictwo 2 Odbudowa i rozbudowa mola spacerowego w Pucku (34/07) Gmina Miasta Puck 4 Zagospodarowanie przystani rybackiej w Mechelinkach Wójt Gminy Kosakowo Budowa umocnień brzegowych w rejonie Ostrowa, Rozewia, Cyplu Urząd Moski w Gdyni Helskiego, Westerplatte (zadania ukończone) oraz Oksywia (projekt 5 Zabezpieczenia brzegów Morza Bałtyckiego będący w administracji Urzędu Morskiego w Gdyni) 6 Budowa falochronu osłonowego w porcie rybackim w Pucku Urząd Morski w Gdyni

Odcinek linia brzegowej w Rewie został uwzględniony w Wieloletnim programie ochrony brzegów morskich jako obszar działań w zakresie sztucznego zasilania oraz modernizacji umocnień brzegowych. Przedsięwzięcie stanowi odrębny od innych projektów inwestycyjnych zakres prac. Przedsięwziecie nie jest powiązane z zadaniami oraz inwestycjami realizowanymi na analizowanym obszarze. Planowane w ramach inwestycji rozwiązania są szczegółowo zaplanowane i sprawdzone, aby ograniczyć do minimum wpływ na środowisko. Ze względu na powyższe oraz ze względu rozsunięcie w czasie ich realizacji, nie przewiduje się wystąpienia istotnych negatywnych skumulowanych oddziaływań.

Oddziaływanie krótkoterminowe wystąpi na etapie budowy, w trakcie wykonywania prac inżynieryjnych. Prace te krótkoterminowo wpłyną na pogorszenie stanu akustycznego i nieznaczne zwiększenie zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego poprzez emisję pyłów i spalin. Zakres i skala zakłóceń nie wpływają istotnie na obszary Natura 2000, a tym samym pogorszenie to nie jest oceniane jako znaczące dla stanu środowiska i elementów chronionych w ramach elementów sieci Natura 2000. Krótkotrwałe oddziaływanie na poszczególne elementy naturalne:

86

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

 Krótkotrwałe oddziaływanie na szatę roślinną - będzie miało miejsce na etapie inwestycyjnym, wyłącznie w miejscu prowadzenia prac inwestycyjnych. Prace inwestycyjne nie będą zagrażać roślinności na sąsiednich obszarach, a w tym na siedliska przyrodnicze. Dodatkowo, usunięta zostanie roślinność inwazyjna, co należy uznać za oddziaływanie pozytywne.

 Krótkotrwałe oddziaływanie na faunę - w trakcie budowy inwestycji, w efekcie uciążliwości związanych z pracą sprzętu budowlanego (hałas, spaliny, drgania) i dojazdami na teren inwestycji, najprawdopodobniej wystąpi zjawisko płoszenia awifauny. Jednak termin realizacji zaplanowany poza okresami lęgowymi ptaków, co zminimalizuje potencjalny negatywny wpływ inwestycji na wymienione grupy zwierząt.

 Krótkotrwałe oddziaływanie na zdrowie ludzkie – oddziaływanie projektowanego przedsięwzięcia na zdrowie ludzi będzie miało miejsce jedynie na etapie inwestycyjnym w wyniku transportu niezbędnych elementów do przeprowadzenia prac inwestycyjnych. Uciążliwości związane z emisją spalin i hałasu będą ograniczone przestrzennie (otoczenie przedsięwzięcia) i czasowo (czas budowy). Ocenia się, że zakłócenia spowodowane pracami inwestycyjnymi będą nieistotne dla zdrowia ludzkiego w rejonie oddziaływania przedsięwzięcia.

8.4. Macierz rozpoznania wpływu przedsięwzięcia na środowisko, w tym na obszary Natura 2000 Zgodnie z metodyką przedstawioną w Ocenie planów i przedsięwzięć znacząco oddziałujących na obszary Natura 2000 Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułu 6 (3) i (4) Dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG (aneks nr 2. Formularze oceny)33 została sporządzona macierz rozpoznania wpływu przedsięwzięcia na środowisko, w tym obszar Natura 2000 (tab. 15).

33 Ocena planów i przedsięwzięć znacząco oddziałujących na obszary Natura 2000 Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułu 6(3) i (4) Dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG, Listopad 2001, Impacts Assessment Unit School of Planning, Oxford Brookes University, Komisja Europejska DG Środowisko, © European Communities, 2002; Polski przekład: © WWF Polska, 2005

87

Tabela 24. Macierz rozpoznania wpływu przedsięwzięcia na środowisko na obszarze Natura 2000 „Zatoka Pucka i Półwysep Helski” oraz obszarze Natura 2000 „Zatoka Pucka”. Stanowisko w zakresie istotności oddziaływania przedsięwzięcia na obszary Natura 2000

Przedmiotem przedsięwzięcia jest zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach KRÓTKI OPIS 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych, w województwie pomorskim; PRZEDSIĘWZIĘCIA z wykorzystaniem technologii wykonania konstrukcji z materiałów takich jak: beton, stal, kamień,piasek, żwir, geowłóknina.

W sąsiedztwie planowanego przedsięwzięcia na terenie obszarów objętych siecią Natura 2000: „Zatoka Pucka i Półwysep Helski” oraz „Zatoka Pucka” – znajdują się zbiorowiska należące do siedlisk przyrodniczych objętych ochroną: KRÓTKI OPIS OBSZARÓW  2120 Nadmorskie wydmy białe (Elymo Ammophiletum) (Podtyp 2120-1 Nadmorskie wydmy białe z zespołem Elymo- NATURA 2000 Ammophiletum arenariae piaskownicy zwyczajnej i wydmuchrzycy piaskowej)  Duże płytkie zatoki 1160 (Podtyp 1160-1 Zatoka Pucka)

OPIS POSZCZEGÓLNYCH ELEMENTÓW PRZEDSIĘWZIĘCIA, Planowane do realizacji prace budowlane związane z budową konstrukcji umocnieniowej spowodują krótkotrwałe niedogodności KTÓRE PRAWDOPODOBNIE względem obszarów Natura 2000. Elementy, które mogą oddziaływać na przedmioty Sieci: BĘDĄ POWODOWAŁY • Ograniczenie niebezpieczeństwa zalewania i podtapiania obszarów miejscowości. ODDZIAŁYWANIE NA OBSZARY • Emisje hałasu, drgań i spalin w czasie prac budowlanych. NATURA 2000

www.analizysrodowiskowe.pl Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych OPIS KAŻDEGO MOŻLIWEGO 1. Przedsięwzięcie będzie realizowane na odcinku brzegu Zatoki Puckiej o łącznej długości ok. 0,7 km. BEZPOŚREDNIEGO, 2. Teren budowy zostanie ograniczony do niezbędnego minimum. W wyniku prac zostanie zlikwidowana roślinność obcego POŚREDNIEGO LUB WTÓRNEGO pochodzenia o statusie inwazyjnym. ODDZIAŁYWANIA 3. Planowana inwestycja znajduje się na terenie obszarów Natura 2000 „Zatoka Pucka” oraz „Zatoka Pucka i Półwysep Helski”. PRZEDSIĘWZIĘCIA NA OBSZAR 4. W ramach planowanego przedsięwzięcia nie przewiduje się poboru wody zarówno na etapie jego realizacji, jak i eksploatacji. NATURA 2000, DAJĄCEGO SIĘ Na etapie realizacyjnym przewiduje się nasyp piasku. PRZEWIDZIEĆ JAKO PROSTA 5. Emisje spalin, hałasu oraz drgań pojawią się jedynie na etapie realizacji przedsięwzięcia i będą miały charakter krótkotrwały. KONSEKWENCJA Źródłem emisji spalin, hałasu i drgań będą maszyny budowlane i pojazdy ciężarowe wyposażone w silniki wysokoprężne NASTĘPUJĄCYCH CECH: Diesla. Charakter emisji spalin będzie niezorganizowany; prace budowlane realizowane będą na otwartym terenie. Czas 1. rozmiary i skala działania emisji będzie ograniczony. Skala przewidywanych emisji nie zagraża w sposób trwały obszarom Natura 2000 i 2. zajęcie terenu niedogodności z nimi związane znikną wraz z zakończeniem prac realizacyjnych. 3. odległości od obszaru 6. Wykopy będą wykonane zgodnie z przewidywaniami projektowymi i badaniami geologicznymi. Niezanieczyszczone masy Natura 2000, ziemne z terenu inwestycji będą w jak największym stopniu zagospodarowane w ramach prowadzonej budowy np. do 4. wymagania zasobowe niwelacji terenu. (pobór wody itp.) 7. Transport materiałów odbywał się będzie droga lądową. Nawiezienie materiałów odbędzie się z użyciem transportu 5. emisje (odprowadzane do samochodami ciężarowymi. Transport odpadów niebezpiecznych z miejsc ich powstawania do miejsc odzysku lub gleby, wody i powietrza) unieszkodliwiania odpadów będzie prowadzony z zachowaniem przepisów obowiązujących przy transporcie towarów 6. wymogi związane z niebezpiecznych. wydobyciem mas ziemnych 7. wymogi transportowe 8. Przewidywany czas realizacji (roboty budowlane) zadania to 14 miesięcy. Prace realizacyjne zostaną zaplanowane poza 8. czas trwania budowy, okresem lęgowym ptaków. Nie przewiduje się likwidacji projektowanych umocnień. eksploatacji, likwidacji.

89

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych OPIS WSZYSTKICH PRAWDOPODOBNYCH ZMIAN W 1. Na etapie realizacji nastąpi likwidacja roślinności obcego pochodzenia o statusie inwazyjnym. CHARAKTERYSTYKACH 2. Wystąpi krótkotrwałe ryzyko zmiany w kluczowych wskaźnikach wartości jakości wody (prace czerpalno-refulacyjne) oraz OBSZARU, WYNIKAJĄCYCH Z: ryzyko płoszenia ptaków w wyniku emitowanego hałasu i drgań w czasie prac realizacyjnych. 1. zmniejszenia 3. W wyniku prac budowlanych nie nastąpi fragmentacja siedlisk przyrodniczych chronionych w ramach sieci Natura 2000 powierzchni siedlisk, i populacji gatunków. 2. zakłóceń w 4. Nie wystąpi redukcja zagęszczenia gatunków. funkcjonowaniu 5. Nie wystąpią zmiany w jakości wody na danym terenie; nie nastąpi zakłócenie stosunków wodnych. populacji kluczowych 6. W wyniku realizacji przedsięwzięcia: gatunków,  na etapie inwestycyjnym wystąpi krótkotrwała zmiana klimatu akustycznego oraz emisje zanieczyszczeń w postaci 3. fragmentacji siedlisk lub spalin, do powietrza atmosferycznego związane z pracą maszyn budowlanych – uciążliwości będą miały charakter populacji gatunków, czasowy, ustąpią wraz z zakończeniem etapu realizacyjnego i nie wpłyną znacząco na przedmioty ochrony w obszarze 4. redukcji zagęszczenia Natura 2000, gatunków,  na etapie eksploatacji nie wystąpi zmiana klimatu, natomiast inwestycja stanowi element adapacyjny do 5. zmian w kluczowych przewidywanych zmian klimatu. Inwestycja spełnia założenia strategii SPA 2020, wpisując się w działania na rzecz wskaźnikach wartości osiągnięcia celu nadrzędnego Białej Księgi, oraz unijnej strategii adaptacji do zmian klimatu, jakim jest poprawa ochronnej (jakość wody, odporności państw członkowskich na aktualne i oczekiwane zmiany klimatu. itp.) 6. zmian klimatu. OPIS WSZYSTKICH Planowane przedsięwzięcie nie będzie powodować potencjalnych oddziaływań na obszary Natura 2000 Zatoka Pucka oraz Zatoka PRZYPUSZCZALNYCH Pucka i Półwysep Helski jako całości. W wyniku realizacji planowanego przedsięwzięcia prawdopodobnie nie wystąpi negatywne ODDZIAŁYWAŃ NA OBSZAR oddziaływanie tego przedsięwzięcia na obszary Natura 2000. Wybrany wariant realizacyjny nie będzie ingerował w kluczowe NATURA 2000 JAKO CAŁOŚC Z zależności kształtujące strukturę i funkcję obszarów Natura 2000. RACJI:

 ingerencji w kluczowe zależności kształtujące strukturę obszaru,  ingerencji w kluczowe zależności kształtujące funkcję obszaru.

90

W wyniku przeprowadzenia szczegółowej analizy można obiektywnie stwierdzić, że nie wystąpią znaczące negatywne oddziaływania na obszary Natura 2000 oraz na inne elementy przyrodnicze – nie nastąpi zmniejszenie powierzchni siedlisk przyrodniczych chronionych w ramach sieci Natura 2000 ani ich fragmentacja, nie wystąpią zakłócenia w funkcjonowaniu populacji kluczowych gatunków, nie nastąpi także redukcja zagęszczenia gatunków, jakość wody zostanie zachowana, a inwestycja nie spowoduje zmian klimatycznych. Co więcej z uwagi na zastosowanie rozwiązań chroniących środowisko, w tym minimalizację obszaru inwestycji, prowadzenie prac poza okresem lęgowym ptaków (lub przy stwierdzonym braku lęgów) oraz w związku z brakiem konieczności poboru wody i ograniczoną czasowo emisją zanieczyszczeń do środowiska, w wyniku realizacji inwestycji nie wystąpi negatywny wpływu na środowisko, w tym na obszary Natura 2000.

9. Określenie potrzeby ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2013 poz. 1232 z późniejszymi zm.) obszar ograniczonego użytkowania należy wyznaczyć między innymi dla oczyszczalni ścieków, składowiska odpadów komunalnych, kompostowni, trasy komunikacyjnej, lotniska, linii i stacji elektroenergetycznej oraz instalacji radio-komunikacyjnej, radionawigacyjnej i radiolokacyjnej w przypadku, gdy pomimo zastosowanych dostępnych rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych nie mogą być dotrzymane standardy jakości środowiska poza terenem zakładu. Planowana inwestycja nie powoduje powstania potrzeby ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania.

10. Analiza możliwych konfliktów społecznych W ramach opracowywania niniejszego Raportu przeprowadzono rozmowy z lokalną społecznością. Uzyskano informacje, że podczas spiętrzeń sztormowych dochodzi do całkowitego zalania plazy aż do linii ciągu pieszego, za którą bezpośrednio znajdują się budynki mieszkalne. W trakcie ww. spiętrzeń nastepuje oddziaływanie na obiekty oraz niszczenie zieleni urządzonej. Z uwagi na powyższe przedmiotowa inwestycja, która jest inwestycją celu publicznego, jest bardzo pożądana w tym rejonie. Poprawa standardu życia (związana ze zwiększeniem poczucia bezpieczeństwa wskutek realizacji inwestycji) będzie odczuwalna szczególnie przez tych mieszkańców, którzy - ze względu na położenie ich domostw - są bezpośrednio zagrożeni przelewaniem się fal podczas spiętrzeń sztormowych i zalaniem terenów przyległych. Wśród wniosków wniesionych do Pilotażowego planu zagospodarowania przestrzennego zachodniej części Zatoki Gdańskiej zgłoszonych w trakcie prac nad ww. planem uwzględniony został wniosek wójta Gminy Kosakowo podkreślający potrzebę „budowy umocnień brzegowych i wału p. powodziowego” w Rewie. Takie działanie daje wyraz pozytywnego nastawieniu lokalnych władz do inwestycji.

www.analizysrodowiskowe.pl Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Jak wykazano w niniejszym Raporcie, planowana inwestycja nie będzie powodować uciążliwych emisji zanieczyszczeń oraz hałasu, a jej lokalizacja nie będzie powodować wystąpienia konfliktów. Inwestycja stanowi element adaptacyjny do przewidywanych zmian klimatu. Spełnia ona założenia strategii SPA 2020, wpisując się w działania na rzecz osiągnięcia celu nadrzędnego Białej Księgi oraz unijnej strategii adaptacji do zmian klimatu, jakim jest poprawa odporności państw członkowskich na aktualne i oczekiwane zmiany klimatu. Inwestycja wpłynie korzystnie na lokalne bezpieczeństwo powodziowe, a tym samym może pozytywnie oddziaływać na rozwój gospodarczy miejscowości i zwiększenie jej atrakcyjności turystycznej. Wobec powyższego nie jest spodziewane wystąpienie konfliktów społecznych.

11. Możliwe transgraniczne oddziaływanie na środowisko Zgodnie z definicją transgranicznego oddziaływania na środowisko zawartą w Konwencji o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym (Dz. U. z 1999 r. Nr 96, poz. 1110) w stosunku do planowanego przedsięwzięcie nie zachodzą przesłanki do przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym.

12. Monitoring oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na etapie budowy i eksploatacji, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru Rozwiązania chroniące środowisko, w stosunku do poszczególnych komponentów środowiska przyrodniczego, zostały opisane w rozdziale 3.7. Przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko oraz na wykazany w niniejszym Raporcie brak wystąpienia negatywnego oddziaływania na środowisko, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów Natura 2000, nie ma konieczności prowadzenia monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia.

13. Trudności wynikające z niedostatków techniki lub z luk we współczesnej wiedzy jakie napotkano opracowując raport Niniejszy Raport został opracowany z wykorzystaniem wiedzy merytorycznej oraz zasobów dostępnych do analizy danych, mając jednocześnie na uwadze uwarunkowania formalno- prawne realizacji przedsięwzięć na obszarach Natura 2000 i innych cennych przyrodniczo obszarach. Nie napotkano trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy.

92

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

14. Streszczenie w języku niespecjalistycznym informacji zawartych w Raporcie wraz z odniesieniem do zakresu ustanowionego przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku, na mocy postanowienia RDOŚ-Gd- WOO.4211.21.2014.ER.7 Niniejsze opracowanie powstało w celu uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia obejmującego zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych, zgodnie z art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2013 poz. 1235 ze zm.). Inwestor zamierza ubiegać się o otrzymanie decyzji o pozwoleniu na budowę, wydawanej na podstawie ustawy Prawo budowlane (Dz. U. 2013 poz. 1409 ze zmianami). Planowana inwestycja zgodnie z § 3 ust. 1 pkt. 69 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397 ze zm.), kwalifikuje się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko (tzw. grupa II). Ponadto miejsce realizacji przedsięwzięcia znajduje się na terenie Natura 2000 SOO „Zatoka Pucka i Półwysep Helski” PLH220032 oraz OSO „Zatoka Pucka” PLB220005, na które potencjalnie może oddziaływać. Raport powstał zgodnie z wytycznymi zawartymi w postanowieniu Regionalnego Dyrektora Środowiska w Gdańsku (pismo RDOŚ-Gd-WOO.4211.21.2014.ER.7). Ocena wpływu inwestycji na obszary Natura 2000 została zrealizowana w oparciu o publikacje Komisji Europejskiej „Wytyczne Komisji Europejskiej dotyczące zarządzania obszarami Natura 2000, a także oceny oddziaływania przedsięwzięć na obszary Natura 2000„ oraz „Ocena planów i przedsięwzięć znacząco oddziaływujących na obszary Natura 2000. Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułu 6 (3) i (4) Dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG”. Rzeczona inwestycja ma na celu: • ochronę brzegu przed niszczącym wpływem falowania, zabezpieczenie brzegu przed abrazją; • ochronę zaplecza brzegu przed bezpośrednim wlewem wód morskich oraz przelewaniem się fal. Istniejąca wzdłuż analizowanego w Raporcie odcinka brzegu opaska w postaci muru oporowego o rzędnych korony +1,2 m + 1,5 m (w układzie odniesienia Kronsztad) nie zabezpiecza obecnie zaplecza brzegu z gęstą zabudową mieszkaniową przed przelewaniem się fal podczas spiętrzeń sztormowych i zalaniem terenów przyległych. Na terenach o rzędnych poniżej +1,50 Kr istnieje ryzyko wystąpienia powodzi sztormowej. Przedsięwzięcie zakłada realizację konstrukcji ochronnej brzegu z narzutu kamiennego na podbudowie z przeponą z prefabrykowanego murka oporowego.W ramach inwestycji powstaną:

 Murek oporowy w kształcie litery „L” o wysokości 2m i rzędnej 2,2 m npm,

 Narzut kamienny ~ 3-5 kN na podbudowie i geowłókninie o kr 2,8 m npm,

 Zasyp piaszczysty o wysokości 1,00 m npm,

93

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

 Materac ochronny z możliwością utworzenia ciągu pieszego o szerokości 2,0 m. Realizacja inwestycji będzie wiązać się ze zdjęciem wierzchniej warstwy terenu, prowadzeniem wykopów, prac budowlanych, nawiezieniem gruntu, pracami ziemnymi, wykonaniem instalacji technicznych (rów odwaniający) oraz prac wykończeniowych. Prace będą realizowane etapowo, emisje związane z realizacją inwestycji będą krótkotrwałe. Zastosowane zostaną rozwiązania chroniące środowsko, jak: • Ochrona drzew sąsiadujących z placem budowy poprzez odpowiednią osłonę pni, • Realizacja prac poza okresem lęgowym ptaków (poza 1 marca-15 sierpnia), chyba, że stwierdzony zostanie brak lęgów, • Usuwanie gatunków inwazyjnych zlokalizowanych w strefie kolizji z nową zabudową, • Gospodarka zielenią (nasadzenia lub ew. wycinka) zostanie uzgodniona na etapie projektu budowlanego z Referatem Ochrony Środowiska Urzędu Gminy Kosakowo. W Raporcie wykazano zgodność inwestycji z założeniami Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego, jak i innymi dokumentami planistycznymi (Wieloletni program ochrony brzegów morskich, dokumenty regionu i miejscowości Rewa). Nie przewiduje się negatywnego oddziaływania w odniesieniu do realizacji celów środowiskowych zawartych w Planie Gospodarowania Wodami na obszarze dorzecza. W sąsiedztwie miejsca przeznaczonego pod inwestycję zinwentaryzowano dwa siedliska przyrodnicze.  2120 Nadmorskie wydmy białe (Elymo Ammophiletum) (Podtyp 2120-1 Nadmorskie wydmy białe z zespołem Elymo-Ammophiletum arenariae piaskownicy zwyczajnej i wydmuchrzycy piaskowej)  Duże płytkie zatoki 1160 (Podtyp 1160-1 Zatoka Pucka) Ich lokalizację przedstawiono w Załączniku 6. Na terenie objętym Inwestycją nie stwierdzono siedlisk spełniających kryteria kwalifikacji do siedlisk przyrodniczych w ramach sieci Natura 2000.

Na odcinku I zlokalizowana jest wydma stanowiąca zdegradowane siedlisko przyrodnicze w złym stanie ochrony, w związku z powyższym nie spełnia kryteriów kwalifikacji do siedliska przyrodniczego w ramach sieci Natura 2000.

Na pozostałych odcinkach występuje zieleń urządzona z nasadzeniami kosodrzewiny, topoli balsamicznej, bzu czarnego, wierzby białej czy głogu jednoszyjkowego. Od strony plaży występuje m.in. wierzba kaspijska, honkenia piaskowa, wydmuchrzyca piaskowa z wkraczającym rdestowcem ostrokończystym.

W sąsiedztwie lokalizacji przedmiotowej inwestycji znajduje się zdegenerowane siedlisko wydmy szarej. W wyniku działalności człowieka (wydeptywanie oraz sztuczne nasadzenia) nastąpiła zmiana składu gatunkowego murawy. Zbiorowisko występuje w postaci zaburzonej; w niektórych miejscach występują gatunki nitrofilne.

Ponadto stwierdzono występowanie gatunków roślin objętych częściową ochroną gatunkową: rokitnik zwyczajny, turzyca piaskowa.

94

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Podczas inwentaryzacji terenowych na obszarze i w obrębie oddziaływania inwestycji nie stwierdzono gatunków ptaków będących przedmiotami ochrony w obszarze PLB220005 „Zatoka Pucka”. Na obszarze realizacji omawianego przedsięwzięcia, jak również w obrębie jego potencjalnego oddziaływania, podczas wizyt terenowych nie stwierdzono występowania ssaków. Przeanalizowano także dane literaturowe pod kątem występowania pozostałych grup zwierząt. Przedstawiono szczegółową analizę charakterystyki przyrodniczej, w tym opisano położenie przedsięwzięcia, przedstawiono szczegółową inwentaryzację przyrodniczą (m.in. szaty roślinnej, siedlisk, fauny, w tym ptaków) wraz z analizą zagrożeń cennych siedlisk i gatunków. W trakcie analizy wariantowej przedsięwzięcia wybór najkorzystniejszego wariantu inwestycji rozpatrywano pod względem:

 kryterium funkcjonalności,  kryterium zdolności wygaszania energii falowania i minimalizacji przelewania się wód zalewu na zaplecze,  kryterium technologii realizacji. Wariant II wybrano ze względu na:

 realizacja wiąże się z minimalną ingerencją w linię brzegową oraz brak konieczności palowania,

 dobre zdolności ochronne przed falowaniem (narzut ochronny) i wysokim poziomem wody (przepona z prefabrykatu), przy jednoczesnym zabezpieczeniu brzegu przed niszczącym wpływem falowania,

 możliwość poszerzenia pasma komunikacyjnego,

 zabezpieczenie brzegu przed abrazją oraz możliwości utworzenia na zapleczu wzdłuż umocnienia ciągu pieszego - w miejscach, gdzie taki ciąg nie istnieje. Czas potrzebny do realizacji przedsięwzięcia będzie wynosił 14 m-cy. Prace realizacyjne, przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko, nie stworzą bezpośrednich znaczących zagrożeń dla elementów objętych ochroną w ramach sieci Natura 2000, jak również nie wpływają na naruszenie stosunków wodnych na danym terenie. Co więcej podczas analizy określono, iż inwestycja będzie stanowić działania adaptacyjne do zmian klimatu i spowodowanych nimi ekstremalnych zjawisk klimatycznych i pogodowych. Inwestycja pozwoli na zmniejszenie ryzyka powodziowego na danym terenie, a tym samym ochronę życia i zdrowia ludzi. Eksploatacja planowanego przedsięwzięcia, z uwagi na jego charakter (brak emisji), nie będzie wykazywać negatywnego oddziaływania na środowisko. W niniejszym Raporcie zawarto szczegółowy opis przewidywanych oddziaływań przedsięwzięcia na środowisko, w tym na obszary Natura 2000. Uwzględniono przede wszystkim następujące metody prognozowania: badania terenowe, metoda analogii środowiskowych, diagnozy stanu środowiska na podstawie kartowania terenowego, metoda analiz kartograficznych, dokumentacja fotograficzna. W celu zbadania znaczących oddziaływań inwestycji na środowisko, wykonano analizę oddziaływania bezpośredniego, pośredniego, wtórnego, skumulowanego, a także krótko-, średnio- i długoterminowego.

95

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Analiza danych istotności potencjalnych negatywnych oddziaływań, pozwoliła na stwierdzenie, że planowane przedsięwzięcie bezpośrednio potencjalnie nie wykazuje negatywnego oddziaływania na elementy chronione w ramach obszarów Natura 2000. Określono, że przedmiotowa inwestycja, ze względu na jej wielkość i zasięg nie przyczyni się znacząco do wzrostu skumulowanego oddziaływania na środowisko przyrodnicze w rejonie. Co więcej planowana inwestycja może korzystnie wpłynąć na rozwój gospodarczy gminy poprzez poprawę bezpieczeństwa powodziowego.

Prace inwestycyjne krótkoterminowo wpłyną na pogorszenie stanu akustycznego i nieznaczne zwiększenie zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Uciążliwości te będą ograniczone przestrzennie (otoczenie przedsięwzięcia) i czasowo (czas budowy).

W związku z faktem, iż:

 na terenie objętym Inwestycją nie stwierdzono siedlisk spełniających kryteria kwalifikacji do siedlisk przyrodniczych w ramach sieci Natura 2000,

 w trakcie realizacji przedsięwzięcia zostaną częściowo usunięte osobniki turzycy piaskowej; w związku z odtworzeniem wydmy, planuje się nasadzenie ww. gatunku;

 biorąc pod uwagę charakter inwestycji i jej lokalizację w pasie brzegowym, nie zaś w wodach Zatoki Puckiej, można przyjąć, iż jej realizacja nie wpłynie negatywnie na populację morświna.

 w okresie realizacji prac w związku z budową umocnienia (przewidywany czas realizacji prac – ok. 14 m-cy) nie wystąpi oddziaływanie na osobniki foki szarej z uwagi na silną antropopresję na obszarze i niewystępowanie fok w rejonie objętym pracami. W okresie eksploatacji inwestycji, ze względu na brak emisji i refulacyjne odbudowanie plaży, nie nastąpi negatywne oddziaływanie na omawiany gatunek.  na terenie planowanej inwestycji brak jest dogodnych siedlisk lęgowych oraz żerowisk dla większości gatunków.

 w ramach realizacji przedsięwzięcia nie zostaną zniszczone gniazda ani lęgi gatunków chronionych w obszarze PLB 220005 „Zatoka Pucka”. Realizacja prac poza okresem lęgowym, lub przy stwierdzeniu braku lęgów pozwoli uniknąć ewentualnego płoszenia ptaków. W okresie eksploatacji przedsięwzięcia, ze względu na jego charakter nie wystąpią żadne negatywne oddziaływania.

 inwestycja ma charakter liniowy, nie stanowiący bariery w ciągu korytarza Przymorsko– południowobałtyckiego;  część inwestycji zostanie przeprowadzona w śladzie istniejących już zabezpieczeń;  inwestycja będzie zlokalizowana w sąsiedztwie zabudowy miejscowości Rewa;  prace będą prowadzone etapowo (emisje związane z prowadzeniem prac ograniczone będą czasowo i przestrzennie);  w okresie eksploatacji przedsięwzięcia, ze względu na jego charakter (brak emisji), nie wystąpią żadne negatywne oddziaływania

96

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych stwierdzono, iż realizacja ani eksploatacja przedsięwzięcia nie będą wykazywać znaczącego negatywnego oddziaływania na środowisko, w tym na elementy chronione w ramach obszarów Natura 2000.

Dla przedmiotowej inwestycji ponadto stwierdzono:

 brak potrzeby ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2013 poz. 1232 z późn. zm.),  brak spodziewanych konfliktów społecznych,  brak przesłanek do przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym. Przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko oraz na wykazany w niniejszym Raporcie brak wystąpienia negatywnego oddziaływania na środowisko, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów Natura 2000, nie ma konieczności prowadzenia monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia. Niniejszy Raport został opracowany z wykorzystaniem wiedzy merytorycznej oraz zasobów dostępnych do analizy danych, mając jednocześnie na uwadze uwarunkowania formalno- prawne realizacji przedsięwzięć na obszarach Natura 2000 i innych cennych przyrodniczo obszarach. Nie napotkano trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. Analizując informacje zgromadzone w niniejszym opracowaniu oceniono, że planowane przedsięwzięcie nie wpłynie negatywnie na obszary Natura 2000 oraz inne elementy przyrodnicze znajdujące się w sąsiedztwie planowanej inwestycji.

97

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

SPIS RYSUNKÓW Rysunek 1. Morfologia Zatoki Puckiej ...... 30 Rysunek 2. Położenie inwestycji na tle mezoregionu Pobrzeże Kaszubskie (Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: PWN, 2002. ISBN 83-01-13897-1.) ...... 30 Rysunek 3. Szkic sytuacyjny Ryfu Mew i Cypla Rewskiego wg Bohdziewicza: 1- izobaty, 2-głębokości 1-2 m, 3- schemat kierunków przeważających prądów morskich, 4-piaski morskie i wydmowe, 5- Meander Kaszubski, 6- kępy dyluwialne ...... 32 Rysunek 4. Litologia dna Zatoki Rewskiej (źródło: http://m.bazagis.pgi.gov.pl/cbdg/#/main) ...... 33 Rysunek 5. Odcinek I ...... 49 Rysunek 6. Odcinek II ...... 50 Rysunek 7. Odcinek III ...... 51 Rysunek 8. Odcinek IV ...... 51 Rysunek 9. Szpaler rokitników zwyczajnych Hippophae rhamnoides w pobliżu Krzyża Morskiego ...... 52 Rysunek 10. Część płatów róży pomarszczonej Rosa rugosa oraz rdestocwa ostrokończystego Reynoutria japonica, które ulegną zniszczeniu podczas realizacji inwestycji ...... 53 Rysunek 11. Położenie inwestycji na tle obszarów chronionych (źródło: http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/).. 68 Rysunek 12. Kitesurfer oraz turyści na Cyplu Rewskim (zdjęcia wykonane podczas wizji terenowych) ...... 76

SPIS TABEL Tabela 1. Prognoza natężenia ruchu na terenie budowy ...... 22 Tabela 2. Wskaźniki emisji z silników wysokoprężnych (Diesla) w maszynach budowlanych wg EMEP/CORINAIR ...... 22 Tabela 3. Emisja zanieczyszczeń do powietrza dla maszyn budwolanych ...... 23 Tabela 4. Wskaźnik emisji substancji zanieczyszczających w [q/kmpoj] przy v=20km/h ...... 23 Tabela 5. Wskaźnik emisji substancji zanieczyszczających w [q/kmxpoj] dla 2010r...... 23 Tabela 6. Zestawienie emisji z ruchu pojazdów po terenie budowy...... 24 Tabela 7. Dopuszczalne poziomy mocy akustycznej ciężkich urządzeń budowlanych określone Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r...... 24 Tabela 8. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku ...... 26 Tabela 9. Odpady powstające na etapie realizacji przedsięwzięcia ...... 27 Tabela 10. Charakterystyczne poziomy wody dla stacji brzegowych Zatoki Gdańskiej z okresu 1951 - 1990r. (w układzie odniesienia Amsterdam) ...... 36 Tabela 11. Projektowane stany wody z krzywych przewyższenia opracowanych dla Gdańska-Nowego Portu.... 37 Tabela 12. Parametry średniej fali wiatrowej na głębokości wody 2 m dla silnych wiatrów odmorskich ...... 37 Tabela 13. Średnie zasolenie Zatoki Rewskiej w poszczególnych porach roku (na podstawie rycin J. Nowackiego, 1993) ...... 39 Tabela 1 Skład taksonomiczny makrofitów stwierdzony w 2012 roku w obrębie siedliska przyrodniczego Duże i płytkie zatoki (1160) na obszarze PLH 220032 Zatoka Pucka i Półwysep Helski ...... 53 Tabela 15. Średnia liczebność taksonów makrozoobentosu w obszarach badanych w czerwcu 2012 r. czerpakiem Günther [osobn. na 1 m2 dna] ...... 55 Tabela 16. Średnia biomasa taksonów makrozoobentosu w obszarach badanych w czerwcu 2012 r. czerpakiem Günther [g m.m. na 1 m2 dna] ...... 56 Tabela 17. Lista gatunków ichtiofauny i miejsca odnotowania w obszarze PLH 220032 Zatoka Pucka i Półwysep Helski w 2011 i 2012 r...... 58 Tabela 18. Lista zinwentaryzowanych gatunków lęgowych w obszarze Zatoka Pucka ...... 61 Tabela 19. Wyniki liczeń i szacunki maksymalnych liczebności ptaków nielęgowych ...... 62 Tabela 20. Wyniki inwentaryzacji terenowej ornitofauny przeprowadzone w ramach wizji terenowych ...... 64

98

Zabezpieczenie brzegu morskiego w Rewie na odcinku od km 99,600 do km 100,300 na działkach 146/4, 146/5, 50, 51/1, 56/8, 59 obręb 0003 Rewa i morskich wodach wewnętrznych

Tabela 21. Klasyfikacja strefy pomorskiej (kod - PL.22.02) z uwzględnieniem parametrów kryterialnych pod kątem ochrony zdrowia ...... 66 Tabela 22. Informacja z WOJEWÓDZKIEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW ...... 69 Tabela 23. Wybrane lokalizacje ...... 86 Tabela 24. Macierz rozpoznania wpływu przedsięwzięcia na środowisko na obszarze Natura 2000 „Zatoka Pucka i Półwysep Helski” oraz obszarze Natura 2000 „Zatoka Pucka”. Stanowisko w zakresie istotności oddziaływania przedsięwzięcia na obszary Natura 2000 ...... 88

SPIS ZAŁĄCZNIKÓW Załącznik 1. Plan sytuacyjny umocnienia Załącznik 2. Przekroje projektowanych umocnień brzegu Załącznik 3. Zgodność przedsięwzięcia z prawem miejscowym, z wybranymi dokumentami regionalnymi oraz Wieloletnim programem ochrony brzegów morskich Załącznik 4. Analiza zgodności z celami ochrony obszarów Natura 2000 i obszaru parku krajobrazowego, znajdujących się w sąsiedztwie planowanej inwestycji Załącznik 5. Opis oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na klimat i jego zmiany oraz wpływu klimatu i jego zmian na przedsięwzięcie Załącznik 6. Mapa z zaznaczeniem siedlisk Natura 2000 oraz gatunków chronionych

99