De ontwikkeling onzer kennis aangaande de
Flora van Nederland, uit de bronnen geschetst
en kritisch toegelicht
DOOR
C.A.J.A. Oudemans
HEINRICH KRALITZ EN SIMON PAULLI.
(Vervolg van Deel III, p. 75)
De bladz. 224 225 vermelde den op en Catalogi van Leid-
schen kruidtuin, met den daarachter gevoegden »Index plan-
tarum indigenarum” van Vorstius, door Kralitz en
Paulli uitgegeven, heb ik in geene der mij toegankelijke
boekerijen kunnen vinden, weshalve ik over die werkjes ook
niet berichten kan. — Waren de latere uitgaven van Vor-
stiu’s eigen naamlijsten door mij geraadpleegd kunnen worden,
dan zoude die teleurstelling van minder beteekenis geweest zijn;
het thans moet ik daarover mijn leedwezen betuigen, daar nu
niet is uit te maken of de kennis der om Leiden groeiende wilde planten tusschen de jaren 1633 en 1658 was vooruitgegaan. 326
HENDRIK MUNTING.
Hendrik Munting, geboren in 1583 en overleden in
16-12 1658, werd in hoogleeraar aan de Hoogeschool te Gro-
ningen en met het bestuur over den kruidtuin aldaar belast.
het 4e In jaar na zijne aanstelling, gaf hij, ten bewijze van
wat door hem in dat .tijdsverloop verricht was, het werkje uit,
dat in 1616 onder den titel van «Hortus et Universae Materiae
Medicae het licht Gazophylaciura” zag.
Het eerste gedeelte van het boekje heeft tot opschrift; „Horti
Catalogus” ; daarop volgt een «Catalogus Tuliparum”; dan een
«Catalogus Caryophyllorum hortensium” en eindelijk een «Uni-
versae Materiae Medicae Gazophylacii Catalogus”. Den laatsten
zouden noemen: eene wij tegenwoordig alphabetische lijst eener
naar de aanzienlijke verzameling simplicia, plantendeelen ge-
rangschikt.
Uit de voorrede van het boekje blijkt, dat de auteur in den aan zijne zorgen toevertrouwden hortus niet alleen de zeldzamere
ook de had gewassen, maar meer algemeene bijeengebracht;
»in Agro heic nostro Omlandico ac Drentico, caeterisque con-
terminis, passim per patentiores campos, pascua, viridaria, nemora, saltus, stagna, lacus, fluraina et loca palustria ac
maritima ubertim — provenientes.” Eenig teeken echter, waar-
die door oorspronkelijk in het wild gevonden planten van de overigen te onderkennen zouden zijn, wordt in den geheelen catalogus niet aangetroffen.
Getrouw den tot hiertoe wensch ik aan gevolgden weg, nu
al die in de door soorten, welke, Munting genoemde pro- vinciën in de natuur zouden kunnen , vrije zijn waargenomen , hier te dan bijeen zoeken, om later diegenen aan te wijzen, welke door niet als Nederlandsche vroegere schrijvers indigenen werden te boek gesteld.
Ten einde in het laatste opzicht naar behooren te slagen, heb ik, in de hieronder volgende lijst, slechts die soorten in
den welke kring mijner beschouwingen opgenomen, met een 327
d. welke het kruisje (■{■) geteekend zijn, w. z. van mij gebleken
is dat zij, ook na Munting, in de provinciën Groningen en
Drenthe zijn weergevonden. Deze kennis werd door mij geput:
vooreerst uit de navolgende werken :
1825. H. C. van Hall, Flora Belgii Septentrionalis. Amsterdam,
Florae of Initia Groninganae, proeve van eene
der welke in de naamlijst planten, provincie Groningen ge-
vonden worden. Uitgegeven door het Genootschap ter bevor-
dering der Natuurlijke Historie te Groningen. Te Groningen,
bij J. Oomkens, Akademie-Drukker. 1825. 8°. Titel;
voorberigt, p. 111—VI; proeve, enz., p. 1—66; lijst van
verbeteringen. ')
Flora Data va.
Prodromus Florae Batavae.
Hall. H. C. va n Landhuishoudkundige Flora. Leeuwarden, 1855.
H. C. van Hall. De planten der provincie Groningen (voorko-
tot mende in «Bijdragen de kennis van den tegenwoordigen
staat der provincie Groningen. Uitgegeven door de Commissie
voor de statistieke beschrijving der provincie Groningen, I,
Te de Erven 1860, p. 355—376. Groningen bij C. M. v a n
Bolhuis Hoitsema. 8°.) *)
en buitendien uit inlichtingen, mij, met de meeste bereidvaar-
digheid, verstrekt door de Heeren ; P. de Boer, hoogleeraar
te C. Groningen ; H, vanAnkum, apotheker terzelfder stede ;
Dr. Hesselink, leeraar aan de H. B. S. aldaar, en Kent,
gewezen hortulanus der Groningsche Hoogeschool. —- Toen nl.
in de uit Munting ’s werkje getrokken lijst van soorten,
welke in Nederland in het wild te vinden zijn, al diegenen
waren aangeschrapt, welke in de zes boven vermelde werken
de Flora als tot van behoorend staan Groningen opgeteekend ,
bleven er 215 soorten waarvan het voorkwam nog over, mij ,
dat velen in diezelfde provincie niet vruchteloos gezocht zouden
*) De titel dezer beide boekjes geef ik hier uitvoerig, omdat daarvan
in mijne lijst van werken over de Flora van Nederland (Ned. Kr. Arch.
2e S werd , 11, p. 214—277) geen gewag gemaakt. 328
worden. Daarom stelde ik de lijst dier soorten aan de zooeven genoemde Heeren ter hand, met verzoek mij van voorlichting
verrassende dat het te dienen, en dat wel met het gevolg,
117 werd cijfer van 215 tot ternggebracht.
De Heer de Boer putte zijne mededeelingen uit een Her- barium 974 soorten verzameld door de Heeren Dr. S t r a- , rijk , t i h Dr. P Dr. Dr. Henne- n g o 11, van Koyen, van ,
Dr. k e I e r, Dr, Kent, Dr. Burgorsdijk, de Gavere, de Beijer, Andries en Kent, en voornamelijk in de provincie Groningen bijeengebracht, en de Heeren H e s s e-
link Kent uit de door hen hunne en kennis, op uitstapjes
verkregen. — De groeiplaatsen, door den Heer Kent ver-
meld heb ik achter de door hem me- , mij opgegeven planten
omdat daaronder al vondsten degedeeld, nog belangrijke voor-
kwamen enkele waarvan wellicht eene nadere , bevestiging
zouden verdienen.
Het (*) vóór de namen beteekent dat de sterretje planten ,
daarachter genoemd, in de provincie Groningen gekweekt worden.
Ik heb hier dat V I- nog bij te voegen, Ghenopodium u
of foetidum varia en Rumexsanguineusinde
Initia Florae Groninganae wel als Groningsche planten staan
’t opgeteekend, doch dat in het exemplaar van dit werkje, welk
uit de boekerij van wijlen den Hoogleeraar van Hall in de
is deze als foutief staat mijne overgegaan, opgave aangeteekend.
Ik heb die planten dus in de hieronder volgende lijst niet met
een kruisje geteekend. — Sambucus Ebulus, in het- zelfde als boekje Groningsche plant vermeld, doch door van
Hall, in zijn mij thans toebehoorend exemplaar, niet als
zoodanig erkend, werd wel met een kruisje gemerkt, omdat de ex-hortulanus Kent die verzekerde, plant bij ter-Apel ge-
vonden te hebben.
Ten slotte der verkor- zij gewezen op de beteekenis volgende
tingen, door mij achter de plantennamen geplaatst, opdat men
zich kunnen van de juistheid mijner opgaven zou vergewissen.
De der P. G. = planten prov. Groningen.
F. B. = Flora Batava. 329
F. B. S. = Flora Belgii Septentrionalis.
Init. Initia Florae = Groninganae.
deze Frodr. = Prodromus Florae Batavae (De met
initialen geteekende planten zijn meest uit
de prov. Drenthe).
L. F. Flora. = Landhuishoudkundige
N. K. A. — Nederl. Kruidk. Archief.
Hb. O. = Herbarium Oudemans.
LIJST VAN PLANTEN, ALS NEDERLANDSCHE
INDIGENEN BESCHOUWD EN VOORKOMENDE IN MUN-
TING’S «HORTUS”, AL MEDE DOELENDE OP DE
FLORA’S VAN GRONINGEN EN DRENTHE.
Hypogynische Dialypetalen.
RANUNCULACEAE.
Clematis Vitalba L. , Clematis s. Viorna vulgi Lob.
* f Thalictrura minus L. , Thalictrum minus Hisp. [bij de Punt,
achter Haren; Kent],
"•f Thalictrum flavum L. Thalictrum G. , vulgare majus [P.
p. 13].
f Anemone nemorosa L., Ranunculus nemorosus f. carneo
P. G. simplici [ p. 5].
Anemone apennina L., Ranunculus nemorosus f. coeruleo
pleno.
Anemone ranunculoides L. , Ranunculus nemorosus f. luteo
5 simplici [P. G. p. en 6],
Adonis vernalis L. Elleborus ferulaceus Lob. s. , Buphthal-
mum, en Buphthalmum vulgare. 330
Adonis aestivalis L s. Flos Adonis, , Eranthemum,
minimus L. Cauda muris. B. 1, f Myosurus , [F. 37].
•)• Batrachium heterophyllum Wigg., Ranunculus sardonius,
G. 1 s. Apium palustre [P. p. t].
f Ranunculus Lingua L., Ranunculus flaminula major fl. luteo
l)od. \Init. p. 40].
Ranunculus Flammula L. Ranunculus f , aquatilis angustifo-
lius serratus Lob., en Ranunculus longifolius palustris
G. major. [P. p. 13].
f Ranunculus polyanthemos L., Ranunculus sylvestris 2. Dod.
[Stadspolder achter Winschoten; Kent].
sceleratus L. Ranunculus 1. Dod. -[Ranunculus , sylvestris
P. G. [. p. 16].
arvensis L. Ranunculus arvensis echinatus f. [Ranunculus ,
G. luteo. [P. p. 17].
Mönch Chelidoniumminus P. G. f Ficaria ranunculoides [ p. 10]
Caltha L Caltha O. f palustris , palustris [P. p. 13], f * Eranthis hyemalis Salisb., Aconitum hyemale [Groningen
en Winschoten; Kent],
viridis L. Elleborus s. -j-Helleborus , niger spurius alter,
Elleboraster [F. B. X, 757].
arvensis L. Melanthium sativum s. Nardus Nigella , , Belg.
f Aquilegia vulgaris , Aquilegia vulgaris [Prod. p. 13].
Consolida Delphinium Consolida L. , Delphiniura, s. regalis
f. simplici coeruleo.
Aconitum L. Aconitum coerul. s. Napellus , lycoctonum
Napellus verus, serotinus.
L., Aconitum bacciferum Actaea spicata s. Christophoriana.
BERBERIACEAE.
P. s. acida Dod. [Berberis vulgaris , Oxyacantha Spina vulgo
Berberis [Prodr. p. 18]. 331
NYMPHAEACEAE.
alba L. f. albo G. f Nymphaea , Nymphaea major [P. p. 14].
luteum f. luteo G. f Nuphar. Sm., Nymphaea major [P. p. 14],
PAPAVERACEAE.
Rhoeas Rhoeas G. + Papaver L., Papaver [P. p. 18].
Papaver somniferum L., Papaver sativum.
G. ]-Chelidonium majus L., Chelidonium majus [P. p. 13].
Glaucium flavum Crtz., Papaver corniculatum fl. luteo.
FUMARIACEAE.
et Fumaria rad; cava. f Corydalis cava Schw. Korte, bulbosa
[Prodr. p. 15].
claviculata Fumaria tenuifolia G. f Corydalis P., annua. [P. p. 6].
f Fumaria officinalis L.. Fumaria offlcinarum annua [P. G.
p. II].
CRUCIFERAE.
* f Cheiranthus Cheiri L., Keiri. [Hoogzand ; Kent],
f Nasturtium officinale R. Br. Nasturtium [Init. , aquaticum
P 47].
Nasturtium R. Br. f amphibiura , Raphanus aquaticus [Init.
p. 47].
f Nasturtium sylvestre R. Br., Sinapi Bursae pastoris folio
[Prodr. p. 17].
f Barbaraea vulgaris R. Br., Barbarea en Nasturtium lati-
folium B. S. 828 P. G. hyemale [F. p. ; p. 4].
Turritis glabra L., Turrita, seu Turritis major.
Cardamine Cardamine [• pratensis L., Nasturtium minus en
s. Flos Cuculi üod. G. Init. [P. p. 18; p. 47].
f Cardamine amara L., Nasturtium pratense s. Cardamine
[de Boer\. 332
matronalis L. Viola matronalis. Hespens ,
-J- Sisymbrium officinale L., Erysimum vulgare, s. Irio [ Init.
p. 48].
L., -[-Sisymbrium Sophia Sophia chirurgorum. [Prodr. p. 21].
Alliaria Alliaria G. -[-Sisymbrium Scop., vulgaris. [P. p. 6],
-[-Erysimum cheiranthoides L.. Myagrum Thlaspios facie Lob.
2 [Prodr. p. l].
* Brassica Radicula rotunda Rapa L., rapi radice, [L. Fl. p. 16].
* alba L. Sinapi domesticum sativum Fl. Sinapis , [L. p. 18].
* sativus L. Radicula minor et Raphanus , vuig. major nigra.
•[• Raphanus Raphanistrum L., Rapistrum vulgare luteurn et
album G. [P. p. 12].
-[- Draba verna L., Paronychia Alsine-foiia prima Lob. [P. O.
p. 6].
-(- * Cochlearia officinalis L. , Oochlearia. [Zoutkamp; Kent].
* L Radicula s. rus- Cochlearia Armoracia ., magna Raphanus
ticanus [Hesselink ].
-}• Caraelina denthta P. Myagrum s. Camelina Dodon. [F. B.
579].
-)-Teesdalia nudicaulus R. Br., Bursa Pastoris minor. [Init.
p. 16],
-j-* Iberis umbellata L., Thlaspi Creticum umbellatum f. albo,
majus et minus [Scharrner en Harkstede; Kent],
Lepidium sativum L., Nasturtium hortense vuig.
•[■ * Lepidium ruderale L. , Iberis cardamantiea [Achter Uithuij-
zen; Kent].
-[- Capsella Bursa pastoris Mönch., Bursa Pastoris major [Init.
p. 47].
Cornu Corono- -[■ Senebiera Coronopus Poir. , cervi repens s.
pus repens. [Init. p. 46],
VIOLACEAE.
1 Viola B. 412, P. G. 13 ■[-Viola palustris L., palustris [P . p. .
odorata Viola Martia G. 6 -[-Viola L., [P. p. en 12], 333
1 + Viola sylvatica Fr., Viola sylv. inodora fl. caeruleo f^ B. .
458; P. G. p. «].
tricolor Viola tricolor. G. •{•Viola I., \P. p. 12].
RESEDACEAE.
-)-* Reseda lutea L., Lutum herba [Euvelgunne, Hoornsche
Diep; Kent].
DROSERACEAE.
Drosera rotundifolia L. Ros Rorella rotundifol. f , Solis, s.
G. [P. p. 5],
Drosera intermedia Ros Solis s. Rorida fol. -{• Hayne , oblongo
G. [P. p. 5],
Parnassia L. Gratnen Parnassi G. f palustris , [P. p. 14].
PYROLACEAE.
rotundifolia G. f Pyrola L., Pyrola [P. p. 8].
POLYGALACEAE.
f Polygala L., s. Flos. Anibervalis fl. vulgaris Polygala ,
G. purpureo [P. p. 5].
Polygala Wender. fl. coeruleo Prodr. -j- depressa , Polygala [
S. p. 37; F. B. p. 834].
CARYOPHYLLACEAE.
Dianthus Armeria L. s. Arraerius. , Caryopbyllus minor,
* officinalis L. f Saponaria , Saponaria [Haren ; Kent],
Cucubalus bacciferus L. Alsine Cl. baccifera s. , repens Cacubalum.
Silene -{- inflata Sm., Been album Ges : s. Polemonium Dodon.
[Eenmaal te Haren gevonden; Kent].
Ned. Kruidk. Archief. 111. 22 334
Flos cuculi Flos Cuculi -j-Lychnis X., Gesn: s. Armerius
G. sylv. Dod. [P. p. 18].
f Lychnis vespertina Siblh., Lychnis sylvestris f. albo [Prodr.
p. 11].
L. s. Pseudo-Melan- -j- Agrostemma Githago , Nigellastrum ,
thium [Prodr. p. 41].
f Spergula arvensis 7., Sagina Spergula, s. Polygonen Tragi
G. . [P. P 5], f Honkenya peploides Ehrk., Anthyllis Lentis folio marina.
G. [P. p. 20].
Moehringia trinervia. Claim Alsine sylvestris major f. albo
[Prodr. p. 45]. f Stellaria media PUI., Alsine sylvestris minor f. albo [P. G,
p. 17.]
Stellaria L. Gramen leucanthemum G. •j- graminea , [F. p. 5].
LINACEAE.
* Linura usitatissimum L., Linum sativum [de Boer].
catharticum Linum catharticura -j-Linum L., [P. B. p. 50(1],
+ Radiola linoides Gin., Polygonura polysporum, s. Mille-
G. grana [P. p. 5].
MALVACEAE.
Malva Alcea Voor- -j- Alcea L. , vulgaris [Harendermolen bij
veld; Kent],
Malva G. f Malva sylvestris L., vulgaris major [F. p. 11],
Malva Fr. Malva minor Jnil. -j- vulgaris , vulgaris [ p. 50],
Althaea officinalis L., Althaea vulgaris, s. Bis-malva dicta.
TILIACEAE.
* Tilia Khrh. Tilia foemina parvifolia , [Hesselink],
HYPERICACEAE.
f Hypericum perforatura X., Hypericum [P. G. p. 7]. 335
T. non -J- Hypericum quadrangulum , Hypericum perforatum ,
dictum Ascyrum [P. G. p. 7, vermeld als H. dubium],
-f- Helodes palustris Spuch, Hypericum tomentosum repens
Prodr [ . p. 53].
ACERACEAE.
Acer Pseudoplatanus L. Acer s. Platanus f , Tragi [Prodr.
p. 53],
Acer L. Acer campestre , campestre.
GERANIACEAE.
Geranium L. Geranium fuscura f phaeum , [Prodr. p. 54],
-)-Geranium pratense L., Geranium batrachoides majus f.
folio Aconiti coeruleo, et Geranium batrachoides s. Gratia
Dei Germanorum Lob. [Voorveld, achter Haren; Kent],
Geranium sanguineum L., Geranium batrachoides fol. Aco-
niti alterum.
tenuius f Geranium dissectum L. , Geranium colurabinum
laciniatura [F. B. p. 504].
Geranium rotundifolium L., Geranium columbinum s. Pes
colombinus.
f Geranium Robertiannra L. Geranium Robertianura [P. G. ,
p. 6].
Erodium moschatum l’ Hér.. Geranium moschatum.
BALSAMINACEAE.
]- Irapatiens Noli tangere L., Impatiens herba Dodon. s. Noli
me tangere [P. G. p. 6].
OXALIACEAE.
f Oxalis Acetosella L. Oxys trifolia (1. albo [P. G. 5], , p. 336
■}■ Oxalis corniculata Z., Oxys trifolia cornicula fl. luteo
[Dorkwerd ; Kent],
CELASTRACEAE.
G. ■-J- Evonymus europaeus Z., Evonyraus Theophrasti [P. p. 6].
Perigynische Dialypetalen.
RHAMNACEAE.
Rhamnus Alnus f Frangula Z., nigra [ P. G. p. G].
Rhamnus cathartica Z. Rhamnus catharticus •j- , [f. G.p. 8].
PAPILIONACEAE.
Sarothamnus G. f scoparius Koch. , Genista vulgaris [P. p. 5].
tinctorum j-Genista tinctoria L., Genista [ Prodr. p. 58],
Genista Genistella G. f anglica L., spinosa [P. p. 6].
Ononis L. Ononis f. G. 19]. f spinosa , spinosa purp. [P. p.
Vulneraria L. fl. luteo Anthyllis , Anthyllis leguminosa
[Achter ter Apel, zeldzaam; Kent].
Trifol. odoratum •f- Medicago sativa L., Lotus urbana, s.
B. [F. 8. p. 841].
Trifolium G. f Medicago Lupulina Z., Lupulinum [P, p. 18].
Medicago minima L., Medica minima.
Melilotus officinalis W., Melilotus xulgaris.
Melilotus alba Melilotus f. albo B. t Desr., [P. p. 803].
Trifolium Trifolium f. G. t pratense L., pratense rubro [F. p. 18].
Trifolium t arvense Z., Lagopus [ P. G. p. 6],
Trifolium Trifolium f. albo G. f repens Z., pratense [P. p. 18], f Trifolium procumbens Z., Trifolium agrarium [P. G. p.18], f Lotus corniculatus Z., Trifolium corniculatum minus [P. G.
p. 5],
Lotus Schrk Trifolium corniculatum f uliginosus ., majus [Init.
p. 54], 337
Tetragonolobus siliquosus Roth., Lotus tetragonolobus f.
rubello.
L. Glycyrrhiza glabra , Glycyrrhiza.
Galega officinalis L., Galega.
L. Glaux Astragalus glycyphyllos , Glycyrrhiza sylv. Gesn:
vulgi latif.
Brot Ornithopus sativus Ornithopodium raajus s. Polygala.
| Onobrychis sativa Lam., Onobrychis Belgarum [Tolbert,
Grootegast, Leek; Kent]. f ? Vicia sativa L., Vicia major [Frodr. p. 66],
? Vicia hirsuta Koch Vicia minima G. f , [P. p. 17].
Vicia minor -J-? tetrasperma Mönch, Vicia [Frodr. p. 67].
Vicia Lens C. G., Lens sativa.
* Pisum sativum L. Graecorum Ervilia s. F. , Ochrys , [i.
p. 62],
* Faba vulgaris Mönch , Faba sativa major.
tuberosus L. tuberosus s. Glans terrae f Lathyrus , Lathyrus [Schildwolde ; Kent].
latifolius L. latifol. Lathyrus , Lathyrus perennis
Orobus tuberosus L. Orobus Clusii. , pannonicus
* Phaseolus Phaseolus F. vulgaris Savi, vulgaris [L. p. 61].
AMYGDALACEAE.
Prunus Prunus G. f spinosa L., sylvestris [P. p. 6]. f Prunus domestica L. Prunus vulgaris , [Harendermolen; Kent],
* f Prunus Cerasus L., Cerasus vuig. [Harendermolen; Kent],
Prunus Padus Prunus avium racemosa G. f L., [P. p. 6],
ROSACEAE.
f Spiraea Ulmaria L. Ulmaria s. ö. , Regina prati [P. p. 16],
f Spiraea Filipendula Z., Filipendula.
Geum urbanum L. B. f , Caryophyllata vulgaris [P. p. 45].
Rubus Idaeus L. Rubus Idaeus G. f , [P. p. 6]. 338
Rubus fruticosus Rubus G. f L., vulgaris [P. p. 6],
vesca G. t Fragaria L., Fragaria [P. p. 6].
t Comarum L. palustre , Pentaphyllum palustre fragiferum
[P. G. p. 13],
Potentilla Anserina Anserina f L. , en Potentilla [Init. p. 36].
f Potentilla L fl. luteo reptans ., Pentaphyllum repens vuigare
[Init. p. 36].
f Potentilla Tormentilla Sibth. Tormentilla [P. G. , p. 5].
f Agrimonia Eupatorium L., Agrimonia en Eupatorium can-
nabinum mas s. Avicennae G. , [P. p. 4].
Rosa pimpinellifolia DC., Rosa Pitnpinelli folio f. simplici.
Rosa cinnamomea L., Rosa cinnamomea.
Rosa canina L. Rosa canina G. f , sylvestris [P. p. 6],
Rosa f rubiginosa L., Rosa canina Eglanteria [Winschoten ; Kent\.
SANGUISORBACEAE.
Alchemilla Alchimilla Pes leonis f vulgaris i., s. [Init. p. 12].
f Sanguisorba officinalis L., Pimpinella major inodora [Prodr.
p. 81].
Poterium minor f Sanguisorba L., Pimpinella hortensis, s.
Odorata Prodr [ p. 81],
POMACEAE.
L. s. f Crataegus Oxyacantha , Oxyacantha Diosc., Spina
Matth. G. acuta [P. p. 6],
* f Mespilus germanica L., Mespilus vulgaris [Bellingerwolde; Kent\. 1
* Pirus communis Jy Pirus domestica het , f [Noordlaren , bij Hunnebed; Kent],
ONAGRACEAE.
f Epilobium angustifolium L. , Lysimachia siliquosa folio Sa-
licis G. [P. p. 6], 339
f Epilobiurn hirsutum L., Lysimachia siliquosa hirsuta [hit.
p. 36],
montanum L. f Epilobiurn , Lysimachia siliquosa sylvestris
Prodr major [ . p. 33].
roseum L. of L. sili- f Epilobiurn , tetragonum , Lysimachia
minor O. quosa sylv. \Jr. p. 18].
HALORAGACEAE.
f Myriophyllum verticillatum L. , Millefolium palustre minus
Cl. G. [P. p. 14].
LYTHRARIACEAE.
f Lythrum Salicaria L. , Lysimachia purpurea [hit. p. 33],
PARONYCHIACEAE.
f Herniaria glahra L., Polygonum, dictum Herniaria [Prodr.
p. 90],
SCLERANTHACEAE.
Scleranthus f annuus L., Knawel [Init. p. 39].
CRASSULACEAE.
Sedum f purpurascens Koch, Telephium vulgare [hit. p. 31, n°. 333],
Sedum Cepaea L., Cepaea.
Sedum f album L., Sedum minus vermiculatum f. albo [P. G.
p. 13],
Sedum f acre L., Sedum minimum s. Illecebra et Sedum
causticum G. [P. p, 7]- f Sedum reflexum L. Sedum minus f. , vermiculatum luteo
[Prodr. p. 93]. 340
Tectorum L. Barba Jovis of Sedutn f Serapervivum , majus
s. Barba Jovis herba \de Boer\.
RIBESIACEAE.
* Ribes Grossularia Ij. Uva Haren en -J- , crispa [Bij Helpman ; Kent].
Ribes L. Ribesium fructu G. f nigrum , nigro [P. p. 6].
Ribes rubrum L. Ribesium fructu rubro dulci f , Anglicura
fr. albo et [P. G. p. 6].
SAXIFRAGACEAE.
Saxifraga tridactylites L. Paronychia secunda. ,
alba G. 4 f Saxifraga granulata X., Saxifraga [P. p. en 8].
L. Haren f Saxifraga aurea en Chrysosplenium , [Tusschen
Paterwolde; Kent\.
UMBELLIFERAE.
L. G. f Hydrocotyle vulgaris , Cotyledon palustris [P. p. 13].
Sanicula europaea L. vulgo. , Sanicula, Diapensia
raaritiraum L. marinum Matthiul et f Eryngium , Eryngium Crocodilium Diosc. [Aan den zeedijk bij Zoutkamp; Kent.
Rottum; Holkema].
* Petroselinum sativum Hoffm., Petroselinum hortense vul-
gatius et Apium officinarum.
f Helosciadium inundatum Kuch, Millefolium aquaticura [P. B. 527].
Amrai majus L. Ammi majus. ,
L. s. f Aegopodium Podagraria , Angelica sylvestris minor,
herba Erratica, et Gerardi [P. G. p. 17].
Oarum Carvi Caros Diosc. f. carvi. G. f X,, [P. p. 18].
f Pimpinella magna X., Pimpinella Saxifraga, s. Tragoseli-
num majus Tab. et Pimpinella hircina major [Winsum
en Sauward ; Kent]. 341
Pimpinella Saxifraga X., Saxifragia hircina minor, s. Dau-
cus selinoides.
Koek Sium Olusatri facie -j-Berula angustifolia , alterum,
den niet de (volgens text, volgens figuur) [hit. p. 21].
latifolium L. Sium verum et Sium s. Laver Init. -J-Sium , [
p. 20],
f Oenanthe fistulosa X., Juncus aquatilis odoratus et Oenan-
Oenantlie F. G. the aquatica s. quarta Matthioli major [
p. 14].
Lam. Phel- ]- Oenanthe Phellandrium Cicutaria palustris s.
landrium Dod. P. G. [ p. 14].
caninum G. ]-Aethusa Cynapiura L., Petroselinum [P. p. 17].
* Foeniculum officinale X., Foeniculum vulgare.
f Levisticum officinale Koek, Levisticura vulgare Dod. [Prodr.
p. 101].
]-Angelica sylvestris X., Angelica sylvestris, sive Phellan-
drium Plinii B. [F. p. 311].
Peucedanum officinale X., Meum athamanticum, s. Foeni-
culum porcinnm Dodon.
]-Thysselinum palustre Hoffm., Seseli palustre lactescens
B. [X. p. 503],
* ]- Anethum graveolens X., Anethum [Bij Noordlaren; Kent.
Wordt veel gekweekt].
sativa ■f Pastinaca X., Pastinaca sativa latifolia, s. Elapho-
boscum sativum et Pastinaca latifolia sylv. s. Elophobos-
G. cum Matth. [F. p. 19].
Heracleum T Sphondylium X., Acanthus germanica Fuchsii
s. Spondylium [Init. p. 21].
Daucus Carota X., Daucus sativus et sylvestris [Hoorn-
sche dijk; Kent].
-|-Caucalis daucoides X., Oaucalis Dodon. [de Boer].
Anthriscus semine flosculis -pTorilis X., Caucalis aspero,
subrubentibus [Init. p. 20].
Torilis nodosa Guertn. Caucalis nodosa echinato semine •f ,
G. [P. p. 19].
Scandix Pecten Veneris L Scandix G. f , [P. p. 17]. 342
Anthriscus Cerefolium Hoffm., Cerefolium hortense.
* Myrrhis odorata Scop., Cerefolium sylvestre [de Boer], f Conium maculatum L., Cicuta serotina caule maculuso
Dod. G. [P. p. 12].
* Coriandrum sativum L. Coriandrum [de Boer], ,
ARALIACEAE.
Hedera Helix L. Hedera Helix ] f , [Init. p. 6],
CORNACEAE.
f Cornus L. Cornus foemina sanguinea , \lnit. p. 12].
* Cornus mas L. Cornus mas , [Hesselinlc].
Perigynische Gamopetalen.
CAPRIFOLIACEAE.
Adoxa Moschatellina I. Ranunculus G. f , septentrionalis [/’.
p. 6],
Sambucus Ebulus L. Ebulus et Sambucus rosea f , aquatica
[ter Apel; Kent],
Sambucus L. Sambucus G. f nigra , vulgaris [P. p. 12].
Viburnum Lantana L., Viburnum.
Lonicera Gerraan. f Periclymenum L., Caprifolium non per-
foliatum G. [P. p. 6].
STELLATAE.
Asperula odorata L., Aspei-ula odorata f. albo.
Rubia Tinctorum L., Rubia Rubia tinctorum, s. major,
Galium G. f Aparine L., Aparino [P. p. 17].
Galium luteum f verum L., Galium [P. F. B. p. 109]. f Galium Mollugo /,., Gallium 11. albo et Mollugo vulgaris
[P. G. p. 6], 343
VALERIANACEAE.
Valeriana officinalis L Valeriana minor G. 1 f ., sylv. [P. p. fi],
Valerianella olitoria Pull Olus album [Init. f ., p. 10].
DIPSACEAE.
f Dipsacus sylvestris MUL, Carduus fullonum sylvestris [init.
p. 10].
f Knautia arvensis Coull., Scabiosa major folio dissecto [P. G.
P . 7].
SYNANTHEREAE.
f Eupatorium cannabinum L. Eupatorium aquaticum mas ,
[Init. p. 57]-
Farfara Bechium G. f Tussilago L., [71 p. 17].
Petasites officinalis Petasites f Mi'mch, [7? B. p. 231],
f Aster Tripolium L. Tripolium G. , [P. p. 20].
Bellis arvensis f perennis L., Bellis [71 G. p. 18].
f Solidago aurea L. aurea Officinarum latif. Virga , Virga
[Init. p. 59].
Inula Helenium L. Enula s. Helenium. , campana, f Pulicaria dysenterica Gaertn.. Conyza vulgaris foetida [Init.
p. 59].
f Bidens tripartita L., Eupatorium aquaticum foemina [Init.
p. 57].
f Filago germanica L., Filago major [Prodr. p. 117].
f Gnaphaliura uliginosum I., Filago minor [Init. p. 58].
Gnaphalium luteo-album L., Gnaphaliura vulgare.
f Gnaphaliura dioicum L. Pilosella minor [P. G. 5]. , p.
f Artemisia Absynthium L., Absinthium vulgare, s. rusti-
G. cum [P. p. 11].
Artemisia Artemisia f vulgaris X., vulgaris [P. G. p. 6].
f Artemisia maritima L. Absinthium tenuifolium raarinum ,
s. Seripbium [P. G. p. 19]. 344
Tanacetum Tanacetum G. f vulgare X., vulgare [P. p. 6],
Achillea f Ptarmica X., Ptarmica vulgaris [Init. p. 61], f Achillea Millefolium L. Millefolium G. , niajus [P. p. 11]. f Anthemis Cotula X., Chamaeraelum sylv: Cotula foetida
dictum [Init. p. 61], t Matricaria Chamomilla X., Chamaeraelum vulgare [P. G.
p. 12]. f Chrysanthemum Parthenium P., Artemisia tenuifolia et
Matricaria 11. B. simpl. [P. p. 787].
inodorum X. fol. millefnlii f Chrysanthemum , Buphthalmum
et foetida O. Chamaeraelum sylv : Cotula non [P. p. 17].
L. Bellis lutea et f Chrysanthemum Segetum , major Chrys-
anthemum foliis vuig: segetum integris [P. G. p. 12]. f Cineraria palustris L., Conyza major folio Helenii [Bij
Sauwerd in slooten ; , Kent],
Senecio Senecio minor f vulgaris X., vulgaris [Init. p. 59]. f Senecio sylvaticus X., Senecio vulgaris major [P, G. p. 13].
Senecio Jacobaea Jacobaea f X., vulgaris [Init. p. 59].
Senecio sarracenicus X.. Solidago sarracenica Dod.
Cirsium f arvense X., Carduus vulgatissimus viarum s. Ono-
Guilandino G. pyxos [P. p. 17].
raarianum G'drtn. Carduus lacteus sive Mariae f Silybum , ,
major [Eene enkele maal te Onderdendara ; Kent \.
Carduus X. Carduus s. Po- f crispus , spinosissimus vulgaris,
lycantha Theophrast. [Init. p. 57]. f Carduus nutans X., Carduus tomentosus s. Erio-cephalus
[Init. p. 5GJ. f Onopordon Acanthium X., Acanthium s. Onopordon Athenei
Anguil. et Carduus Onopordon [Eppenhuizen; Kent]. f Lappa major Gaertn. Lappa major Init. p. , | 56J. f Carlina vulgaris X., Carlina [bij Groningen; Kent].
Centaurea Jacea G. f nigra X., vulgaris [P. p. 7].
Centaurea G. f Cyanus X., Cyanus segetum vulgaris [F. p. 12], f Centaurea Calcitrapa X., Carduus stellatus, s. Calcitrapa
f. purp. [de Boer].
communis Dodon. f Lapsana X., Lampsana [Init. p. 56]. 345
Leontodon auturanalis L Hieracium radice Lob. f ., praemorsa
minus [P. G. p. 7J.
Helminthia echioides Gaertn. Buglossum Echioides. ,
L. f. N. K. A. f porrifolius Tragopogon purp. | Tragopogon ,
Ie S., IV, p. 170].
f. luteo Prodr ■f Tragopogon pratensis L., Tragopogon [ . p. 133],
Scorzonera hispanica L. s. latif. , Scorzonera, Viperaria f Taraxacum officinale Wigg., Hieracium usuale, s. Taraxa-
G. cum [P. p. 10].
* Lactuca sativa L. Lactuca sativa. , vulgaris
costa Lactuca Scariola L. , Lactuca sylvestris spinosa.
oleraceus f Sonchus L., Sonchus laevis vulgaris [Init. p. 55].
Sonchus VUL Sonchus B. f asper , aspera vulgi [P. p. 513].
Sonchus t arvensis L., Sonchus aspera vulgaris [P. G. p. 17]. f Crepis biennis L., Hieracium Chondrillae facie Lob. [Veen-
dam, Bareveld (Stadskanaal); Kent].
Pilosella Pilosella f Hieracium L., major [P. G. p. 5J.
Hieracium f umbellatum L., Hieracium majus [P. G. p. 6],
AMBROSIACEAE.
Xanthium strumarium L., Lappa minor s. Xanthium.
CAMPANULACEAE.
Phyteuma spicatum I. spicatus, s. Rapunculus , Rapunculus
alopecuroides raontanus fl. atropurp. spicato.
Trachelium L. Trachelium foliis Urticae Campanula , s.
Cervicaria major,
f Campanula Rapunculus L., Campanula lactescens minor s.
Rapunculus, et Rapunculus esculentus [Harendermolen;
Kent ].
L. lactescens minor f Campanula persicifolia , Campanula
K. A le persicifolia [iV. S., IV, p. 170],
Campanula glomerata L., Trachelium pulchrum minus Dodon.
Specularia Speenlum PC., Viola pentagona, s. Speculum Ve-
neris. 346
VACCINIACEAE.
f Vaccinium Myrtillns L., Myrtillus Matth. fructu nigricante,
et Vaccinia G. nigra [P. p. 6], f Vaccinium Vitis idaea L Myrtillus exiguus Tragi, s. Vac- .,
caria rubra Vaccinia rubra O. Dodon., et [P. p. 6],
Hypogynische Gamopetalen.
ERICACEAE.
Calluna Salisb., Erica Erica 1 Tab. •f vulgaris scoparia, s.
G. [P. p. 5].
AQUIFOLIACEAE.
Ilex L. et Ilex G. t Aquifoliura , Aquifolium [P. p. 6]
OLEACEAE.
f Ligustrura vulgare L. , Ligustrum f. albe et Phylliraea
B. [F. p. 821],
Fraxinus f excelsior L., Fraxinus [luit. p. 65].
ASCLEPIACEAE.
Cynancbum Vincetoxicum R. Br Asclepias fl. albo ,
GENTIANACEAE.
trifoliata L. Trifolium O. t Menyanthes y aquaticum [P. p. 13].
f Lirananthemum nymphoides Lk., Nymphaea minor lutea
B. [P. p. 331],
Gentiana Cruciata L. Gentiana cruciata. ,
Centaurium f Erythraea P., Centaurium minus purp. [P. G.
p, 18]. 347
CONVOLVULACEAE.
f Convolvnlus L, Convolvulus major albus Sepiura , [Init.
p. 14].
f Convolvulus arvensis L. Convolvulus minor , purpureus
[Init. p. 14].
f Convolvulus Soldanella L. , Soldanella [Achter Helpman; A «»/].
Cuscuta f Epithyrnum, Cassytha [P. G. p. 5].
ASPERIFOLIACEAE.
L. Echioides Germ. Lob. Asperugo procumbens , Alysson
officinale L. Cynoglossum , Cynoglossum vulgare.
verna Mönch. Omphalodes , Borrago semper-virens.
offlcinalis L. f Borago , Borrago [de Boer].
Anchusa offlcinalis L. et Echium Alcibiadeum f , Buglossum
[Prodr. p. 154].
arvensis minus f Lycopsis L., Cynoglossum [P. G. p. 7].
officinale G. f Symphytum L., Symphytum raajus [P. p. 11],
Echium L. s. et f vulgare , Buglossum sylvestre Echium,
Echium tl. coeruleo vulgare [Prodr. p. 155],
Pulmonaria offlcinalis L. , Symphytum maculosum.
Lithosperraura officinale L. hortense s. Mi- , Lithospermum
lium Solis. f Myosotis palustris Wilh., Echium scorpioides majus [Init.
p. 13, n°, 231].
intermedia Lk. Echium minus fol. t Myosotis , scorpioides
hirsuto [Init. p. 13, n°. 233],
SOLANACEAE.
Solanum Dulcamara L. Dulcamara s. Solanum f , lignosum
Solanum officinarura G. et [P. p. 11],
* Solanum tuberosum I. Solanum tuberosum esculentum , ,
s. Papas Peruanorum. 348
Belladonna Solanum f Atropa L.. lethale s. Bella Donna
Italorum [Prodr. |). 163],
Physalis Alkekengi L. , Solanum vesicarium. f Hyoscyamus niger L., Hyoscyamus niger [P. G. p. 18]. f Datura Stramonium L., Datura fructu oblongo, fl. albo
G. [P. p. 18].
VERBASCACEAE.
f Verbascum thapsiforme Schrad., Verbascum maximum album
foeraina fl. albo B. [P. p. 182], f Verbascum Schraderi Mei/er, Verbascum album mas [P.G.
p. 7].
? Verbascum Blattaria X., Verbascum nigrum f. albo et
Blattaria f. albo.
Verbascum nigrum L. Blattaria f. luteo et Verbascum f ,
luteo ramosum f. \Prodr. p. 166].
nodosa L. rad: nodosa f Scropbularia , Scrophularia vuig:
[Init. p. 45]. f Scrophularia Ehrbarti Steo., Scrophularia s. Betonicaaquat.
[Prodr. p. 168],
ANTIRRHINACEAE.
f Gratiola officinalis L. Gratiola [de Boer |. ,
fl. f Digitalis purpurea L., Digitalis major purpureo [Init. p. 45].
Antirrhinum L. Antirrhinum latif. majus , majus.
Antirrhinum Orontium L. Antirrhinum medium, ,
Linaria Italorum G. f Cymbalaria MUI., Cymbalaria [P. p. 7].
Linaria Elatine yiill., Elatine sagittataefol: s. altera Lob.
Linaria spuria MUL, Elatine sobrotundifol: s. Veronica foem.
Fuchsii.
Linaria minor Desf. , Antirrhinum minimum.
Linaria f. luteo Linaria vulgaris MUL, [Init. p. 45]. f Veronica Beccabunga X., Anagallis aquatica latifol : Becca-
dicta bunga [Init p. 8], 349
f Veronica L Teucrium Chamaedrys , pratense [Init. p. 9],
Veronica Veronica -j- officinalis mas L.. repens [P. G. p. 6]
Veronica longifolia L., Lysimachia spicata coerulea.
f Veronica L. Veronica minor serpyllifoiia , serpilli-folia [Init.
p. 9],
Veronica L. Alsine laciniata f. coeruleo. triphyllos ,
f Veronica agrestis L. Alsine folio , chamaedryos \Init. p. 9],
f Veronica hederaefolia L. Alsine hederulae folio , [Init. p. 9],
OROBANCHACEAE.
Orobanche Thuill. Limodorum. Rapum ,
RHINANTHACEAE.
f Melampyrum arvense L., Melampyrnm, s. Triticum vacci-
f. num purp. \de ]ioer\
f Melampyrum pratense L., Melampyrum, s. Triticum vac-
cinum f. luteo O. [P. p. 6],
Kist f Pedicularis sylvatica L. Maria Dod. s. Pedicularis , pra-
tensis purpurea [P. G. p. 5],
-|-Rhinanthus major Ehrk. Crista Galli O. , [P. p. 16],
officinalis f L. Euphrasia s. Euphrasia , vera, officinarum
[P. O. p. 5],
Odontites L. altera. j-Euphrasia , Euphrasia
LABIATAE.
Mentha f sylvestris L., Menthastrum [Bij Adorp aan ’t Reit-
diep; Kent].
Mentha Mentha ■}■ aquatica 7,., aquatica, s. Sisymbriura Dodon.
G. [P. p. 16],
arvensis X., G. -[-Mentha Nepeta agrestis Tragi [P. p. 16],
Pulegium MUL vulgare , Pulegium vulgare.
L. f Lycopus europaeus , Marrubium aquaticum \!nit. p. 9].
Salvia Horminium f. pratensis L., sylv. purp.
Nfii. Kruidk. Archief. 111, 23 350
L. f. rubicundo [de fOriganum vulgare , Origanum vulgare
Boer].
L. G. f Thymus Serpyllum , Serpyllum [P. p. 5],
Calamintha oflicinalis Miinch Calamintha vulgaris rotundi-fol.
L. Clinopodium vulgare , Clinopodium majus.
oflicinalis L. vulgaris. Hyssopus , Hyssopus
Nepeta Cataria L. , Mentha oattaria, s. Nepeta.
Glechoma hederacea Hedera terrestris 61. f T., [P. G. p.
f Laniium amplexicaule L., Morsus gallinae perfoliatus |Prodr.
p. 195].
Lamium L Lammen foetidum f. et f purpureum , purpureo
ürtica iners purpurea [Init. p. 43],
•J-Latnium maculatum L., Lamium sylvestre f. mbro[de Boei-].
■[■ Lamium album L., Lamium sylvestre f. albe et ürtica
iners alba [Init. p. 42],
Tetrahit Lamium Pannon. f.rubro f Galeopsis L., \fvil. p. 43].
f Marrubium vulgare /.., Marrubium album vulgare \de Boer].
f Ballota foetida Lam., Marrubium nigrurn s. Ballota [Init.
p. 43],
Cardiaca L. Cardiaca -J-Leonurus , [Prodr. p. 203],
f Scutellaria galericulata L., Lysimachia galericulata | hit.
p- m
L. Brounsel Brunella f. fBrunella vulgaris et vuig. purp. ,
[/mV. p. 48].
L. f Ajuga reptans , Bugla \Jnit. p. 43],
Teucrium Scorodonia Salvia s. Salvia bosci. , agrestis,
Teucrium Scordium L. Scordium. ,
Teucrium Chamaedrys L., Chamaedrys officinarum.
Teucrium Botrys />., Chamaedrys laciniata.
VERBENACEAE.
Verbena oflicinalis L., Verbena surrecta vulgaris.
PRIMULACEAE.
L. Lysimachia altei a lutea, s. Sa- f Lysimachia thyrsiflora ,
licaria ,, B. (i . p. 481]. 351
+ L. lutea G. Lysimachia vulgaris , Lysimachia [P. p. 13]. f Lysirnachia Numraularia L. Nummularia , [hit. p. 14.].
arvensis L. mas Init n°. f Anagallis , Anagallis [ . p. 14, 257].
cnerulea Sckreb. foemina. Anagallis , Anagallis
Primula acaulis Jucq., Primula veris s. Herba paralysis et
Betonica minor,
Hottonia L. Millefulium foeniculaceum f palustria , aquatile
G. [.P. p. 14]. fSamoIus Valerandi Ij. , Anagallis aquatica tertia Lob. [Prodr.
p. 811].
Glaux maritima L. Glaux maritima Lob. G. f , exigua [P.
p. 19],
GLOBULARIACEAE.
Globularia L. Globularia s. Bellis vulgaris , Monspeliensium
coerulea.
PLUMBAGINACEAE.
f Armeria elongata lloffm. j Gramen marinura majus et mi- W. ) Armeria maritima nus [Init. p. 22],
Statice Limonium L. Leimoniura , majus.
PLANTAGINACEAE.
f Plantago major L., Plantago vulgaris s. Plantago latilblia
sinuata G. [P. p. 18].
Plantago media L. , Plantago latüblia media.
]■ Plantago lanceolata L. quinquenervia Lob. [P. G. , Plantago
p. 18].
-j- Plantago maritima L., Plantago raarina Lob s. Coronopus
maritima major [P. G. p. 19].
cervi f Plantago Coronopus L., Cornu vulgatius [Init. p. 12], 352
Apetalae.
AMARANTACEAE.
Amarantus Blitum L. Blitum minus surrectum. , vulgare
Amarantus Des Blitum album. sylvestris , majus
CHENOPODIACEAE.
Salicornia herbacea L. Kali G. f , geniculatum [P. p. 29].
Chenopodium Vulvaria L. , Atriplex foetida, s. pusilla, olida.
Chenopodiura bonus Henricus L., Bonus Henricus.
+ rubrum L. latifolia s. Chenopodium , Atriplex sylvestris
Blitum rubrum Pes Anserinus, et majus [F. B. p. 222],
Blitum minus •f Chenopodium glaucum L., vulgare repens
[Prodr. p. 223],
Blitum L. baccifera capitatum , Atriplex sylvestris.
Halimus portulacoides Wallr., Halimus Portulacae folio.
hortensis L. sativa. Atriplex , Atriplex
FOLYGONACEAE.
f Rumex Hydrolapathum L., Lapathum aquaticum folio cubi-
tali G. [P. p. 14].
Rumex pratensis .11. K., Lapathum acutum.
obtusifolius L. Lapathum folio minus acuto [P. G. ]-Rumex ,
p. 19],
Rumex L. sanguineum , Lapathum sanguineum.
Rumex scutatus L. Acetosa Romana rotundifolia. ,
Rumex Acetosa L. Acetosa arvensis lanceolata P. G. f , | p. 18],
Rumex f Acetosella L. Acetosa minima G. p. , [P. 12|. f Polygonum amphibiura T., Potamogeton virens spicatum
[P. G. p. 13], t Polygonum nodosum P. en Pol. Persicaria L., Persicaria
hit. maculata et non maculata f p. 28], f Polygonum Hydropiper L. Persicaria mordax G. , [P. p. 13], 353
f Polygonum aviculare L., Polygonurn vulgare mas s. cen-
tinodia G. [P. p. 18].
f Polygonum Convolvulus L. , Convolvulus niger Dodon. [P. G.
P . 18].
f Polygonum Fagopyrum L., Fagotriticum s. Fagopyrum Do-
donei, et Frumentum Sarracenicum [ Prodr. p. 287].
ELAEAGNACEAE.
rhamnoides L. Rhamnus secundus Dod. s. Ole- f Hippophaë ,
aster germanicus Cordi [de Poer].
ARISTOLOCHIACEAE.
L Asarum. Asarum europaeum ,
EUPHORBIACEAE.
* Buxus L. Buxus humilis serapervirens , [Hesselink],
L. f Euphorbia Helioscopia , Tithymalus Helioscopius [Init.
p. 33].
L. Esula f Euphorbia palustris major p. 34], , \Jnit.
Esula L. Esula minor, Euphorbia ,
G. f Euphorbia Peplus L., Esula rotundifolia s. Pe|ilus [P.
P- 17].
f Euphorbia exigua L. , Esula minima Tragi \de B»er\.
* f Euphorbia Lathyris L. minor. s. Latbyris [Zuid- , Cataputia
horn ; Kent\.
f Merenrialis annua L. Mercurialis mas et foemina , [de Boer],
CALLITRICHACEAE.
vernalis Kütz Stellaria G. -j-Callitriche ., aquatica [P. p. 14].
CERATOPHYLLACEAE.
Millefolium lacustre cornutum -{• Ceratophyllum , \P.
G. J p. 4], 354
URTICACEAE.
Urtica Urtica minor •J- urens L., urens [P. G. p. 17].
Urtica dioica L. Urtica urens G. f , major [P. p. 18].
-[ Parietaria officinalis L., Parietaria major [de Boer],
Parietaria ramiflora Mönch., Parietaria minor.
* Cannabis sativa L. Cannabis sativa mas et foemina , [Nes-
selink] .
Humulus L. P. G. f Lupulus , Lnpulus ' p. 6],
* Ulmus Ulmus f campestris L., [Init. p. 17].
* f Ulmus major Sm., Ulmus altera latifolia [Achter Haren;
Kent].
JUGLANDACEAE.
* Juglans regia L., Nu\ juglans [Hesselink].
CUPULIFERAE.
* f 1’agus L. Fagus sylvatica , [Init. p. 65].
Castanea Castanea f vulgaris Lam., [Prudr. p. 244],
Quercus Robur G. f L. , Quercus [P. p. 13].
Avellana sativa G. f Corylus L., Corylus [P. p. 6].
* Carpinus Betulus L. Betulus , [Hesselink],
SALICACEAE.
Salix viminalis L. Salix f , aquatica angustifolia [Init. p. 65].
Salix Caprea L. Salix rotundifolia Tab. G. ]- , caprea [P. p. 8].
Salix L. Salix G. ]- repens , puraila repens [P. p. 5],
* alba alba Harendermolen de f Populus L. , Populus [bij , op
heide; Kenti],
tremula L. G. f Populus , Populus lybica [P. p. 6].
Populus nigra L., Populus nigra.
BETULACEAE.
Betula alba Betula G. | L., [P. p. 6], 355
t Alnus glutinosa Cuerlv., Alnus vulgaris [P. G. p. 6].
MYRICACEAE.
(7. Gale L. Hollandica, s. Gagel [P. p. -j- Myrica , Myrtus 6].
PLATANACEAE.
orientalis Platanus •Platanus L. , f Hesselink\.
Gymnospermae.
CONIFERAE.
•Taxus baceata L., Taxus [Hesselink],
G. f Juniperus communis L. , .Juniperus minor vulgaris [P.
p. 5],
* Pinus Abies L., Abies [Hesselink].
Monocotyleae.
ALISMACEAE.
G. f Alisma Plantago L., Plantago aquatica latifolia [P. p. 14].
Alisma ranunculoides L. Plantago aquatica f , angustifolia
Prodr, [ p. 253].
L. p. f Sagittai'ia sagittaefolia , Sagittalis [hit. 64].
BUTOMACEAE.
Butomus umbellatus L. Gladiolus s. Juncus flo- ■)• , aquatilis,
ridus vuig. [Init. p. 28],
COLCHICACEAE.
•Colchicum officinale L., Colchicum Autumnale [Hesse/in*] 356
LILIACEAE.
Fritillaria Colchicum vel reti- f Meleagris L., fritillarium,
culatum Fritillaria reticulata et [Prodr. p. 272],
urabellatum T. umbellatnm f Ornithogalum , Ornithogalura
f. albo amplo [Init. p. 23]. t Gagea lutea Schuit Bulbus sylvestris s. Ornithogalura lu-
K. teum [N. J. Ie S., IV, p. 171].
Scilla bifolia stellatus /-., Hyacinthus Byzantinus praeco-
cissimus.
Allium ursinum I. Allium ursinum latifol. G. f . [P. p. 8],
vineale f Allium i., Allium sylvestre teuuifblium [P. G p. 1 9].
Allium Scorocloprasum 1... Allio-porrum s. Scorodoprasum Cl. f Endymion non scriptns Gcke., Hyacinthus anglicus \Prodr.
p. 275],
Muscari MUI. f botryoides , Hyacinthus botryoides [1’tudr.
p. 276].
Narthecium Huds. G. t ossifragum , Asphodeles palustris [P.
p. 5],
ASPARAGACEAE.
* Asparagus officinalis /.., Asparagus altilis [Hesseliuk j.
Paris L. Herba Paris, quadrifolia , t Polygonatnm officinale AU. , Polygonatum vuig. latif. et
Salomonis Sigillum [Init. p. 23]. f Polygonatum multiflorum JU., Polygonatum vuig. angustif.
G. [P. p. 6],
Convallaria Lilium convallium f majalis ƒ.., [Prodr. p. 271]. f Majanthemum bifolium 716'., Unifolium Dod. s. Monophyl-
lum [Init. p. 23].
IRIACEAE.
Crocus vei nus L. Crocus vernus G. f , [P. p. 4]. 357
f Iris Pseudacorus L. , Iris latif: palustris f. luteo [P. G.
p. 14].
AMARYLLIACEAE.
L. Narcissus Pseudonarcissus Narcissus s. Pseudo- , spurius
narcissus.
aestivum L. bulbosum Leucojum , Leucojum hexaphyllum
majus polyanthemum.
Galanthus nivaüs L. bulbosum triphyllum f , Leucojum [de
Boet•].
ORCHIACEAE.
Orchis maculata L. Orchis fl. albo O. f , palmata [P. p. 5].
Orchis latifolia Ij. Orchis fl. et fol. f , palmata purpureo
maculoso 1 B. [P . p. 76J.
f Platanthera bifolia Rick Orchis Serapias [IV. K. A. le S.,
V, p. 195]. f Epipactis latifolia AU., Polygonatum latif. Ellebori albi
foliis [de Boer].
Listera Bifolium n°. f ovata R. Br., s. Ophrys [Inil. p. 62,
992],
HYDROCHARIACEAE.
Morsus Morsus 6'. f Hydrocharis ranae L., ranae [B. p. 14J.
f Stratiotes aloides L., Militaris aizoides, vel Stratiotes po-
tamios Dodon. [B. G. p. 14].
JUNCAGINACEAE.
L. Gramen f Triglochin palustre , junceum spicatum [Inil.
p. 25J.
POTAMACEAE.
f Potamogeton rufescens Schrad.. Tribulus aquaticus minor
Cl. et Lactuca ranarum [Hoornsche Diep: Kent\. 358
Ineens L. [Potamogeton , I’otamogetim majus [hit. p. 13J.
f Potamogeton perfuliata L., Potamogeton minus [Init. p. 13].
LEMNACEAE.
Lemna trisulea Lenticula Hederula f L., aqnatica s. aquatica
Lob. G. [P p. 14].
f Lemna minor L. Lenticula G. p. , palnstris vulgaris [P 14].
ARACEAE.
Arum maculatum L. Arum vulgare et Arum macnlis ni- f ,
gris [P. G. p. 14].
Arum italicum MUL Arum venulis albis. ,
la 2fi3 f Cal palnstris L., Dracontium aquaticum [Prodr. p.
K. en N. A. Ie S., V, p. 195].
Acorus Calamus aromaticus f X., Calamus vulgo[P. G. p. 14],
TYPHACEAE.
L. Typha [P. G. fTypha angustifolia , p. 14], f Sparganium ramosum Hiids., Butonium, s. Sparganium
G. primum [P p. 14].
G. f Sparganium simplex fhtds., Butonium secundum | P. p. 14].
JUNCACEAE.
Juncus Ehrh. Juncus acutus. glaucus ,
Juncus bufonius L. Gramen Holosteum Matthioli [/'. G. f ,
p. 13].
CYPERACEAE.
Gramen minus duriusculurn f Scirpus pauciflorus Lightf. ,
[Zeldzaam achter Haren ; Kent], 359
f Scirpus lacustris L., Juncus aquaticus maximus, s. Hulo-
schoenus G. Theophrasti [P. p. 14].
L. Gramen G. f Eriophorum polystachyum , bombycinum [P.
p. 13].
Carex Hnds. C. C. L. Ca- f disticha , muricata L., vulpina ,
rex Cyperinum majus et minus [H6. O].
GRAMINEAEA.
f Phalaris canariensis L., Phalaris canariensis semine albo
[L. F. p. 247]. f pratensis L. Gramen G. Alopecums , pratense [P. p. 18].
Phleum Gramen G. f pratense L., alopecurum [F. p. 18].
Agrostis vulgaris With. Gramen caninura. ,
venti Gramen f Apera Spica P. B.. paniculatum [P. G. p. 12].
arenaria G. f Ammophila Lk., Spartum [P. p. 20]. f Milium effusum L. Gramen miliaeenm Frodr. , [ p. 308]. f Phragmites communis Trin., Arundo Phragmites [P. G.
p. 14].
Holcus lanatus F. f L., Gramen Sorghinum [L. p. 263J. f Briza media L., Gramen tremulum [Achter ’t Sterreboscb; Kentj. f Glyceria fluitans R. Br., Gramen aqnis innatans [P. G.
p. 18]. fFestuca gigantea Vill., Gramen sylvaticum [Frodr. p, 32]].
* Triticum VUL Triticum vulgare , vulgare \de Boer].
* Triticum Spelta L., Hordenm nudum [de BoerJ.
arenarius L. Spartum majus den benedendijk fElyraus , [Aan
den Dollard van bij Woldendorp, Kent, en op Rottum,
Holkema],
Hordeurn murinurn L. Hordeum f . spurium spontaneum [de
Boer\.
L. Phoenix herba, s. Hordeum murinum fLolium perenne ,
G. [P. p. 18].
f Loliura temulentum L., Lolium [Groningen en Leek; Kent],
Nardus stricta L., minus G. 51. f Spartum [P. p. 360
Cryptogamae.
EQUISETACEAE.
alterum Matth. et f Equisetum arvense X., Equisetum • Hip-
G. puris minor [f. p. 7].
limosum L. brevioribus f Equisetum , Equisetum palustre
foemina Matthiol. O. foliis, s. Polygonum [P. p. J+].
OPHIOGLUSSACEAE.
Ophioglossum vulgatum L. , Ophioglossum.
FILICES.
Osmunda X. Filix latifoiia palustris, s. Osmunda + regalis ,
G. [P. p. 8].
Filix f Polypodium vulgare X., querna, s. arborea; Polypu-
dium et O', majus minus [P. p. (ij.
Filix Filix f Pülystichum mas Eoth, mas [P. G. p. 6].
Asplenium Trichomanes L., Trichomanes.
Ruta muraria Ruta G. f Asplenium X., rauraria [P. p. 7],
Adiantum X. Adiantum Asplenium nigrum , nigrum.
Scolopendriurn officinarum Sw., Phyllitis, s. Lingua corvina.
Blechnura Lonchitis G. f Spirant Rolh, aspera [P. p. 6],
Pteris Filix foemina F. f aquilina X., [X. p. 278],
HEPATICAE.
Marchantia Leichen, f polymorpha X., s. Hepatica [de Poer],
LICHENES.
Sticta Pulmonaria X. (vel potius Peltigerae sp.), Pulmonaria
Muscus. 361
Bovista P. of caelatum Fr. nigrescens , Lycoperdon , Lupi
crepitus.
Phallus L. Phallus Hadr. s. foe- impudicus , Junii, Fungus
tidus.
ALGAE.
Fucus vesiculosus L. marina \de Bner\. f , Quercus
Uit der hier die eene vergelijking gegeven plantenlijst met
ook in verband de van vroegere schrijvers, met verbeteringen
vinden en opmerkingen, te op p. 3, 4, 14, 29 en 70—75 van Deel III van dit Archief, blijkt, dat Munting de hier-
onder volgende Nederlandsche indigenen het eerst onderschei-
den den toevertrouwden en naar aan zijne zorgen plantentuin heeft overgebracht.
Hypogynische Dialypetalen.
CRUCIFERAE.
1. Cardamine araara L.
2. Raphanus Raphanistrum L.
VIOLACEAE.
3. Viola palustris L.
4. Viola sylvatica Fr.
DROSERACEAE.
5. Drosera rotundifolia L.
POLYGALACEAE.
6. Polygala depressa Wender.
CARYOPHYLLACEAE.
7. Silene inflata Sm.
8. Moehringia trinervia Clairv. 362
ACERACEAE.
9. Acer Pseudoplatanus L.
GERANIACEAE.
10. Geranium dissectum A.
Perigynische Dialypetalen.
PAPILIONACEAE.
11. Melilotus alba Desr.
1 ‘2. Vicia tetrasperma ilnnck
AMYGDALACEAE.
13. Prunus doraestica A
ROSACEAE.
14. Rosa rubiginosa A
ONAGRARIACEAE.
15. Epilobium hirsutum A.
16. Epilobium roseum L.
HALORAGACEAE.
17. Myriophyllum verticillatum A.
UMBELLIFERAE.
] 8. Aethusa Cynapium A.
19. Torilis nodosa Gaertn.
Perigynische Gamopetalen.
SYNANTHEREAE.
30. Senecio sylvaticus A.
VACCINIACEAE.
31. Vaccinium Vitis Idaea A. 363
Hypogynische Gamopetalen.
LABIATAE.
22. Lam'mm amplexicaule L.
23. Lamium maculatum L.
Apetalae.
CHENOPODIACEAE.
24.. Chenopodiura glaucum L.
POLYGONACEAE.
25. Rumex obsusifolius L.
CALLITRICHACEAE.
26. Callitriche vernalis Kütz.
CERATOPHYLIACEAE.
27. Ceratophyllnm sp.
URTICACEAE.
28. Ulmus major Sm.
SALICACEAE.
29. Salix viminalis L.
Monocotyleae.
ALISMACEAE.
30. Alisma ranunculoides L.
POTAMACEAE.
31. Potamogeton rufescens Schrad. 364
CYPERACEAE.
33. Scirpus pauciflorus Lightf.
GRAMINEAE.
33. Briza media l.
34. Festuca gigantea Vilt.
Het besluit, uit al het voorgaande te trekken, is dus, dat
tin de hierboven het Mu n g genoemde 34 Phanerogamen
eerst als Nederlandsche indigenen gekend hebbe. — Van ver-
de meeste welke later niet in reweg planten, Groningen en
Drenthe zijn weergevonden, en dus niet met een f geteekend
werden, is het te onderstellen dat zij, als sierplanten, art-
de senij- of huishoudelijke gewassen, niet uit naaste omgeving,
in den tuin werden in- maar langs een omweg Groningschen
gevoerd. Hare namen zijn:
Clematis Vitalba L. Geranium rotundifolium L.
Anemone apennina I. Erodium moschatum l’Hér.
Adonis vernalis L. Medicago minima L.
Adonis aestivalis L. Melilotus officinalis IV.
Nigella arvensis L. Tetragonolobus siliquosus Rolh.
Delphinium Consolida L. Glycyrrhiza glabra L.
Aconitura Napellus L. Galega officinalis L.
Actaea spicata L. Astragalus glycypphyllos L.
Papaver somniferum L. Ornithopus sativus Brot.
Glaucium flavum Crtz. Vicia Lens C. G.
Turritis glabra L. Lathyrus latifolius L.
Hesperis matronalis L. Orobus tuberosus L.
Lepidiura sativum Spiraea Filipendula L.
Dianthus Arraeria L. Rosa pimpinellifolia DC.
Cucubalus bacciferus L. Rosa cinnamoraea /..
Althaea officinalis L. Sedum Cepaea L.
Acer campestre L. Saxifraga tridactylites L.
Sanicula L. Geranium sanguineurn L. europaea 365
Ammi majus L. Salvia pratensis X.
Pimpinélla Saxifraga X. Calamintha officinalis Mönch.
Peucedanum officinale L. Clinopodium vulgare X.
Anthriscus Cerefolium Hoffm. Hyssopus officinalis 1..
Viburnum Lantana X. Nepeta Cataria X.
Asperula odorata X. Teucrium Scorodonia X.
Rubia Tinctorum X. Teucrium Scordium L.
Inula Helenium X. Teucrium Chamaedrys X.
Gnaphalium luteo-album X. Teucrium Botrys X.
Senecio sarracenicus X. Verbena officinalis X.
Helminthia echioides Gaertn. Anagallis coerulea Sckreb.
Scorzonera hispanica X. Primula acaulis J«cy.
Lactuca Scariola X. Globularia vulgaris X.
Xanthium Strumarium X. Armeria maritima iV.
Phyteuma spicatum X. Statice Limonium X.
Campanula Trachelium X. Plantago media X.
Campanula glomerata L. Amarantus Blitum X.
Specularia Speculum DC. Amarantus sylvestris 7Jes/“.
Cynanchum Vincetoxicum R .Br. Chenopodium Vulvaria X.
Gentiana Cruciata X. Chenopodium bonus HenricusX.
Asperugo procurnbens X. Blitum capitatum X.
Cynoglossnm officinale X. Halimus portulacoides Wullr.
Omphalodes verna Mönch. Atriplex hortensis X.
Pulmonaria officinalis X. Rumex pratensis Jf. K.
Lithospermum officinale X. Rumex sanguineus X.
Physalis Alkekengi X. Rumex scutatus X.
Verbascum Blattaria X. Asarum X. europaeum
Artirrhinum majus X. Euphorbia Esula X.
Artirrhinum Orontiura X. Parietaria ramiflora Mönch.
Linaria Elatine MUI. Populus nigra L.
Linaria spuria MUI. Scilla bifolia X.
Linaria minor Des/. Allium Scorodoprasum X
Veronica longifolia X. Paris quadrifolia X.
Veronica triphyllos X. Narcissus Pseudonarcissus X.
Orobanche Rapum Tfyuill. Leucojura aeslivum X.
Pulegium vulgare MM. Arum italicum .t/uX
Ned. Kruidk. Archief. 111. 24 366
Juncus glancus Ehrk. Asplenium Adiantum nigrum L.
Agrostis vulgaris With. Scolopendrium offieinarum Sw.
Ophioglossum vulgatum /,. Sticta Pulmonaria L.
Aspleninm Trichmnanes Ij.
Van de beide Fungi (Bovista nigrescens P. of Lycoperdon caelatum Fr. en Phallus impudicus L.) , die moeilijk als inge- voerd kunnen worden beschouwd worden, mag aangenomen , dat zij in den tuin zelven of niet ver van daar in het wild werden aangetroffen.
VERBETERING.
Vóór Linaria MUL 3e v. o. leze men vulgaris p. 348, r. f Linaria vulgaris MUI. HOBIUS VAN DER VORM.
Het door dezen auteur geschreven boekje: «Atriplex salsum vulgo dictuni soutenelle, essentia, viribus et operationibus suis primo descriptum. Amsterdam, typ. a Waesberge. 1611. 12°.
9 heb ik in enkele kunnen i p. praef.’’ geene boekerij vinden.—
Den hier uitgeschreven titel trof ik aan bij Pritzel. —
Wat de auteur met zijn «Atriplex salsum” bedoeld hebbe,
ik dan ook niet beslissen. Het waag te woord «Soutenelle” wordt door Dodonaeus gebruikt om Convolvulus
Soldanella aan te doch tusschen duiden, deze plant en wat men reeds in dien tijd »Atriplex” noemde, bestaat te
dan dat ik durven onderstellen groot verschil. zou dat van der Vorm over genoemde Winde zou geschreven hebben.
Misschien heeft zijne bijdrage betrekking op H a 1 i m u s portulacoides. — Ftomt het boekje mij later in handen, dan kan ik elk handelt het er op terugkomen. In geval slechts
ééne zoodat de waarin ik over plant, onmogelijkheid verkeer om er nu reeds over uit te weiden, van weinig belang kan geacht worden. 368
HENRICUS BRUMAN.
Het Bniman: «Index werkje van stirpium quae prope
Znollam in Transisalania nascuntur. Zuollae, Ex officina Ger- hardi Tydeman Typographi. 1662. 16°” komt zelden voor. De kennisneming daarvan was ik verschuldigd aan den
Heer R. W. A, E. baron Sloettot Oldhuiste Zwolle. é.
Volgens het Biographisch Woordenboek van J. A.de C h a 1-
H. mot (a°. 1799), was Bruman «Rector der Latijnsche
Scholen te Zwolle” en de eerste, die een «opzettelijk werk
de het over geschiedenis van voormalig gewest Overijssel ge-
schreven — Onder de door de C ha heeft.” 1 mot opge- sorade werken, welke wij aan Bruman verschuldigd zijn, komt echter de «Index Stirpium” niet voor.
Het geboortejaar van onzen auteur wordt niet vermeld, doch
het vind ik 1679 voor jaar van zijn overlijden opgegeven.
De «Index” van Bruman bestaat uit eene alphabetische lijst van 433 planten, allen met de vóór-Linneaansche namen
doch zonder verdere bestempeld, eenige aanwijzing. Daar er
het voorbericht is in aan werkje geen tnegevoegd, blijft men het onzekere omtrent de het door den grenzen van Schrijver
onderzochte gebied, hoewel het uit sommige der opgenoemde planten schijnt te blijken, dat hij zijne wandelingen ten noor-
den tot de Dedemsvaart, ten zuiden tot Wijhe, ten oosten tot
ten westen tot Zalk Vilsteren en hehbe uitgestrekt. Evenmin
als vindt Bruman bij zijne voorgangers, men bij eenig
waaruit kunnen worden dat ook teeken, zou afgeleid, ge- kweekte planten in den kring zijner beschouwingen werden
Toch dit het opgenoraen. schijnt soms geval geweest te zijn : zoo b. v. ten opzichte van Acer platanoides, Ornus
Pirus europaea, communis, Pirus Malus, enz.
Ik laat hier nu weder de door Bruman gevonden planten, 369
de op tot dusverre gebruikelijke wijze gerangschikt, volgen.
Voorop komen de namen van den tegenwoordigen tijd ; dan
die met de in volgen van Brilman, bladzijde, waarop zij zijn boekje te vinden zijn. In parenthesen vermeld ik eindelijk de bronnen, waaruit mij bleek, welke planten ook na B r u- , man, bij Zwolle zijn weêrgevonden. Uit het kruisje (f) vóór den reeds dat zulk naara, blijkt dadelijk, men eene opgave te wachten heeft. Verder beteekonen de initialen
DLC., dat de plant reeds door Dodonaeus, de
Lobel of Clusius;
H;, dat zij reeds door H ondius;
K., dat zij reeds door K n ij f;
M. dat reeds door M i , zij u n t n g;
t P., dat zij reeds door P e I I e i e r;
V., dat zij reeds door Vorstin s als Nederland-
sche indigene vermeld werd,
zoodat al die oudere namen. waarvóór geene initialen van floristen geplaatst zijn, geacht kunnen worden betrekking te hebben de Neder- op gewassen, waarvan wij ontdekking op
landsch grondgebied aan Bru man verschuldigd zijn. —
Het beduidt dat de het uitroepingsteeken (!) plant, waarop
doelt, door den Heer K. van Tuinen, leeraar in de na-
tuurlijke historie aan de H. B. School te Zwolle, in den te-
genwoordigen tijd werd teruggevonden.
Prudr. beteekent: Prodromus Florae Batavae, a°. 1850.
F. B. S. d Flora Belgii Septentrionalis, a°. 1825.
Fl. Bat. » Flora Batava, a°. 1800—1880.
de G. VII Prop. beteekent: de Flora VII Gorter, pro-
vinciarum a°. 1781. ,
* beteekent: dat de in staat moet plant gekweekten ge-
vonden zijn. 370
Hypogynische Dialypetalen.
RANUNCULACEAE.
1. P. Clematis Vitalba L. Zonder f p. 23. , Vitalba, twij-
fel te de steeds Zalk geplukt, waar plant nog
voorkomt (Prndr, p. ]).
2. P. Thalictrum flavum L. 22. , Thalictrum; p.
3. P. ! Anemone nemorosa /-., Ranunculus nemorosus al-
bus et 19. Zonder te purpureus, p. twijfel Wijhe
de steeds voorkomt. geplukt, waar plant nog
4. Batrachium Ranunculus (?) trichophyllum Chaix, aqua-
tenuifolius ticus niveus, p. 19.
5. DLC. Batrachium Ranunculus f I heterophyllum Wi'J'J-, aqua-
19 ticus s. hepatica aquatica vulgar., p. (Prodr.
p. 8).
Rununculus 6. Batrachium sp., fol. graminis major,
p. 19.
7. Batrachium Ranunculus fol. minor, sp., graminis
19, p.
8. f V. ! Ranunculus Lingua L. Ranunculus La- , aquaticus
19 tifolius maximus, p. (Prodr. p. 9).
9. DLC. ! Ranunculus Flamraula L., Ranunculus flammula
19. major et minor, p.
10. P. Ranunculus auricoraus L. Ranunculus , sylvestris
19. primus, p.
11. ! Ranunculus acris P. L., Ranunculus hortensis secun-
dus 19. Dodon., p.
12. P. Rununculus polyanthemos Z., Ranunculus sylvestris
secundus Dodon., p. 19.
13. P. Ranunculus Ranunculus ! repens L., hortensis pri-
mus, p. 19.
14. P. ! Ranunculus L bulbosus , Ranunculus bulbosus, p. 19. la. P. Ranunculus arvensis L., Ranunculus echinophorus,
19. tusschen p. Zonder twijfel graan gevonden. 371
16. P. I Ficaria ranunouloides Mnnch. , Chelidonium minus,
6. p.
1 7. P. ! Caltha palustris L. Caltha palustris, G (F B. f , p.
I, t. 5).
18. P. arvensis L Melanthium 15. Nigella , sylvestre, p.
Zonder tusschen twijfel graan gevonden.
19. I’. Consolida L coeruleurn, Delphininm , Delphinium
P . 7.
BERBERIACEAE.
20. P. Berberis vulgaris 1.. Oxyacanthn Galeni s. Ber- ,
16. beris, p.
NYMPHAEACEAE.
P. ! alba />.. 16. 21. Nymphaea Nymphaea major alba, p.
22. P. luteum 16. ! Nuphar Sm., Nymphaea lutea, p.
PAPAVERACEAE
23. P. Rhoeas 17. ! Papaver L., Papaver Rhoeas, p.
2+. DLC. somniferum L. 17 f Papaver , Papaver nigrura, p.
(i. VII Brod. (de p. 142).
25. P. Chelidonium ! majus L., Chelidonium majus, p. 6.
FUMARIACEAE.
26. 1’. ! Corydalis elaviculata hC. Fumaria altera, 1U. , p.
P. ! Fumaria officinalis Fumaria 10, 27. L., vulgaris, p.
CRUCIFERAE.
28. P. Cheiranthus Cheiri 13. Waar- L., Leutojum, p.
schijnlijk geplukt op een ouden muur.
29. P. I Nasturtium officinale R. Br., Nasturtium aquati-
cura 16 et 22. majus, p. Sium Cratevae, p. 372
R. 5. 30. P. Barbaraea vulgaris Br., Barbarea, p.
31. P. Cardamine L. Nasturtium ! pratensis , aquaticum
16. minus, p.
32. P. officinale L 8. ! Sisymbrium , Erysimum, p.
33. P. ! Sisymbrium Sophia L., Sophia Chirurgorum, p. 22.
34. P Alliaria 3. ! Sisymbrium Scop., Alliaria, p.
Brassica 22 35. f P. nigra Koc/i, Sinapi, p. [Prodr. p. 22).
36. P. arvensis fl. 19. Sinapis L. . Rapistrum luteo, p.
P. tenuifolia UC., Eruca, 8 G. VII 37. f Diplotaxis p. {de
Prov. 181 sub Brassica Erucastro). p. ,
* 38. 1’. Raphanus sativus L. Raphanus, 19. Zonder , p.
doelend of twijfel op gekweekte toevallig opge-
slagen exemplaren.
39. M. fl. 19. Raphanus Raphanistrum L., Rapistrum albo, p.
40. P. Draba 17. ! verna L., Paronychia prima, p.
41. DLC. Cochlearia officinalis L. Cochlea'ria, 7. Wel- , p.
licht bij Kampen geplukt.
42. P. arvense L. 22. Thlaspi , Thlaspi, p.
43. f P. ! Teesdalia nudicaulis K. Br., Bursa pastoris minor,
5 p. (Prodr. p. 27).
44. P. ! Capsella Bursa Pastoris Müneh. Bursa pastoris ,
5. major, p.
4a. P. Isatis tinctoria L. 23. , Vaccaria, p.
VIOLACEAE.
46. P. Viola odorata L., Viola 24 ! odorata, p.
47. P. ! Viola canina L. Viola inodora, 24. , p.
tricolor Viola 24 48. P. ! Viola L., tricolor, p,
DROSERACEAE.
49. M. Drosera rotundifolia L. Ros solis 20. ! , major, p.
50. DLC. Ros solis 20. Drosera intermedia Hayne minor, p. ,
51. DLC. Parnassia /, Gramen Parnassi palustris , vulgare,
11. p. 373
POLYGALACEAE.
52. P. L. Flos ambarvalis fl. Polygala vulgaris , albo,
10. coeruleo, purpureo, p.
CARYOPHYLLACEAE.
53. f Dianthus deltoides L.. Flos Armerius tertius Do-
10 Prodr. don., p. ( p. 30).
54. I’. ! Saponaria officinalis L. , Lychnis aestiva albida,
13. p.
55. P. ! Lychnis Flos Cuculi 7.., Flos cuculi seu armerius
sylvest. Dodon: vulgar:, p. 10.
56. P. ! Lychnis vespertina Sibth , Lychnis sylvestris alba,
13. p.
P. diurna Sibth.. 57. ! Lychnis Lychnis sylvestris purpurea,
13. p.
58. f (?) nodosa E. M. minor, 22 F. ü. Sagina , Spergula p. (
VI, p. 437).
59. P. arvensis sativa 22. ! Spergula L., Spergula major, p.
60. P. Arenaria L. Alsine 3. serpyllifolia , minima, p.
61. P. ! Stellaria Vilt.. Alsine 3. media minor, p.
62. I’. I Stellaria graminea L., Gramen leucanthernum folio
11. graminis aspero, p.
63 Stellaria Holostea L. Gramen alsines hirsuto ma- (?) ,
jus-, p. 11.
64. P. Malachium aquaticum Fr. of [M.] Moehringia tri-
nervia Clairv. Alsine 3. , major, p.
65. V. Cerastium triviale Alsine 3. ! Li., hirsuta, p.
6C. -}• ! (?) Cerastium arvense 7.,, Gramen alsines hirsuto mi-
11. nus, p.
LINACEAE.
67. P. (?) Radiola linoides Gm. , Linum catharticura minus,
p. 13. 374
MALVACEAE.
68. P. Malva Malva 14. ! sylvestris /... major, p.
69. P. Malva Fr., Malva 14. vulgaris minor, p.
* 70. Malva L. Malva 14. Zonder crispa , crispa, p.
doelend twijfel op gekweekte exemplaren.
71. P. Althaea officinalis T. Althaea, 3 B. f , p. {F. IV,
t. 278).
HYPERICACEAE.
72. P. 1 Hypericum perforatum /,.. Hypericum perforatum,
i 2. p.
73. P. 12. Hypericum humifusura L.. Hypericum repens, p.
74. P. L., 4. Hypericum quadrangulum Ascyron, p.
ACERACEAE.
* 75. Acer platanoides L. Acer 3. Zonder , majus, p.
doelend twijfel op gekweekte exemplaren.
EMPETRACEAE.
76. ULC. L. Erica 8. Empetrum nigrum , baccifera, p.
GERANIACEAE.
Geranium Geranium 77. P. (?) rotundifolium ƒ... columbinum,
10. p.
Geranium robeitia- 78. P. ! Geranium Robertianum L ,
nura 10. , p.
Geranium 79. P. ! Erodium Cicutarium l’H.'r.. supinum,
10. p.
Erodium malacoides H Geranium malachoides 80. P. .,
10. repens, p.
P. Erodium moschatum /'Héril Geranium 81. f ., assurgens,
10 li. S. 503). p. (F. p. 375
BALSAMINACEAE.
83. f P. Irapatiens noli tangere L. , Impatiens herba Do-
12 Prodr. don., p. ( p. 56).
OXALIACEAE.
83. Acetosella trifolia 16. P. ! Oxalis i., Oxys s. Alleluja, p.
CELASTRACEAE.
! 84. P. Evonymus europaeus /,.. Evonymus Theophrasti.
9. p.
Perigynische Dialypetalen.
RHAMNACEAE.
85. V. Rhamnus ! Frangula , Alnus nigra. p. 3.
PAPILIONACEAE.
86 1*. Sarotharnnus IV 1mm. 1U. ! scoparius , Genista, p.
P. Genista F 87. f 1 anglica I,., Genistella, p. 10. ( . B., II.
t. 98).
88. P. Ononis 16. 1 ■ spinnsa /,., Ononis, p.
89. P. ! Melilotus officinalis Melilotus flore 15. W„ luteo, p.
90 M. Mililotus alba Desr. Melilotus flore 15 f ! , albo, p.
(F. B. XI, t. 803).
91. P. Trifolium L. I pratense \ . Tnfoln campestns va- 92. P. Tnfohum L. ! repens j. . . nae 23. n m i- u i species, p. 93. P. Infolium procumbens L. ]
94. P. ! Trifolium i2 B. f arvense L., Lagopus minor, p. (f.
I, t. 58).
95. Coronilla varia 13, (?) Lathyrus carneus perennis, p. 376
96. K. Ornithopus perpusillus /,.. (exempla majora et mi-
16 nora), Ornithopodium raajus et minus, p.
(F. B., I, t. 18).
97. Vicia L. Vicia fructu 24. I (?) Sepium . nigro, p.
98. P. Vicia sativa X Vicia fructu 24. (?) , albo, p.
99. Vicia Vicia fructu maculato, 24. sp.. p.
100. M. Vicia Schreb. Arachus Dod., ! tetrasperma , primus
4. p.
101. P. Vicia hirsuta Arachus 4. Kuch, secundus ejusdem, p.
102. DLC. tuberosus Glans 11. ! Lathyrus L., terrae vulgaris, p.
103 V. ! L. luteus, Lathyrus pratensis , Lathyrus campestris
13. p.
104 tuberosus Glans 11. (?) Orobus /.., terrae altera, p.
AMYGDALACEAE.
105. Prunus Prunus 18 -f P. ! spinosa X., silvestris, p. (F. B.,
VI, t. 424).
ROSACEAE.
106. P. ! Ulmaria L. 20. Spiraea , Regina prati, p.
107. P. ! Geum urbanum L. 6. , Caryophyllata, p.
108. P. Rubus Idaeus L. Rubus 20. ! , Idaea, p.
109. Rubus Rubus 20. sp., vulgaris, p.
110. P. ! 10. Pragaria vesca L., Fraga, p.
111. f K. ! Comarum palustre L., Pentaphyllum fragiferum,
17 p. (F. B., II, t. 135).
112. Potentilla supina />., Pentaphyllum repens torraen-
tillae facie, p. 17.
113. P. ! Potentilla Anserina 4. X., Argentina, p.
P. Potentilla 1 114. I reptans X., Pentaphyllum vulgare, p. 7.
115. P. ! Potentilla Tormentilla Tormentilla, 23. Siblh., p.
116. Pentaphyllum as-
17. surgens lupinifolium, p.
117- P. ! Eupatorium L 3. f Agrimonia , Agrimonia, p. 377
118. P. Rosa canina L. Rosa 20. ! , vulgaris, p.
119. Rosa Rosa 30. sp.. sylvestris odorata, p.
SANGUISORBACEAE.
130. P. ! Alchemilla L. Alchymilla, 3. f vulgaris , p.
121 f P- ! Sanguisorba officiualis L. , Pimpinella sylvestris,
18 B. S. p. (F. , p. 767).
POMACEAE.
of C. 122. P. ! Crataegus Oxyacantha monogyna Jucq.. Oxy-
16. Gekweekte acantha vulgaris Malth., p.
exemplaren ?
* 133. P. ! Pirus communis L 18. Zeer , Pyrus sylvestris, p.
doelend waarschijnlijk op gekweekte exemplaren.
* Pirus Malus Malus 14. Zeer 134. ! L. , sylvestris, p.
doelend waarschijnlijk op gekweekte exemplaren.
OXAGRARIACEAE.
125. f P. ! Epilobium montanum i., Lysimachia siliquosa ma-
14 p. H. t. jor, (F. , V, 338).
126. M. ! Epilobium roseum L., Lysimachia siliquosa minor,
14. p.
127. Epilobium sp. , Lysimachia siliquosa media, p. 14.
HALORAGACEAE.
128. L. Millefoliurn Myriophyllum spicatum , stagnale
13. pennatum, p.
HIPPURIACEAE.
129. DLC. Hippuris vulgaris L. , Polygonen foemina, p. 18. 378
LYTHRACEAE.
130. P. ! Salicaria L. Lythrum , Lysimaohia spicata purpu-
k rea, p. I
CUCURBITACEAE.
131. P. dioica L. 5. Bryonia , Bryonia, p.
PARONYCHIACEAE.
132. ! (?) Corrigiola littoralis L., Herniaria florida in turf-
11. Door den Heer Tuinen fodinis, p. van
gevonden aan de Dedemsvaart.
133. P. ! Herniaria L., Herniaria 11 f glabra vulgaris, p.
Vil Frov. (de G. p. (17). Waarschijnlijk gevon-
den bij Vilsteren.
134. Illecebrum verticillatum I. Sedum minimum s. f ,
illecebra G. VII Prnv. (de , p. 66).
CRASSULACEAE.
135. P. Sedum 22. ! purpurascens Koek, Telephium, p.
136. P. Sedum Sedum album L., medium, p. 21.
137. P. ! Sedum acre L. Sedum minus, 21. , p.
138. P. Tectorum Sedum 21. Sempervivum L., majus, p.
SAXIFRAGACEAE.
139. P. Saxifraga tridactylites L.. Paronychia secunda,
p. 17.
UMBELLIFERAE.
140. f P. ! Hydrocotyle vulgaris X., Cotyledon palustris, p. 7
B I, t. (F. ., 62). 379
1 + 8 l.j-DLC.! Eryngium campestrë X., Eryngium, p. {F. B.,
X. t. 772).
1+2. 1’. Cicuta virosa X.. Seseli 21 f ! palustre lactescens, p.
(F. B., IV, t. 252).
HM. P- L. I. Apium graveolens , Apium palustre, p.
114. P. Helosciadium inundatum Kuch. Millefolium aqua-
15. ticum, p.
145. 1’. L. 21. Pimpinella Saxifraga , Saxifraga, p.
146. P. ! Oenanthe fistulosa X., Juncus odoratus aquatilis ,
p. 12.
! 147. P. Oenanthe Phellandrium Lam.. Phellandriura, p. 17.
148. M. ! Aethusa L. Cicuta B. f Cynapiura . minor, p. 7 ( F.
I, t. 24).
149. ! X. . 4. P. Angelica sylvestris Angelica sylvestris, p.
150. PLC. Thysselinum palustre Hoffm., Apium sylvestre s.
4. thysselinum , p.
sativa 151. P. ! Pastinaca L., Pastinaca sylvestris, p. 17.
P. Heracleum 152. ! Sphondylium L., Spondylium, p. 22.
Daucus Carota Daucus 153. P. ! L., sylvestris, p. 7.
154. P. Scandix Pecten Veneris X., Scandix, seu pecten
21. Veneris, p.
155. P. Conium maculatura Cicuta X., major, p. 7.
ARALIACEAE.
156. P. Helix Hedera 11. ! Hedera X., Helix, p.
CORNACEAE.
7. 157. P. Cornus sanguinea X., Cornus sylvestris, p.
Perigynische Gamopetalen.
CAPRIFOLIACEAE.
Ebulus 8. 158. P. Sambucus X., Ebulus, p. 380
159. P. Sambucus L. Sambucus 20. ! nigra , vulgaris, p.
160. P. Viburnura Opulus L., Sambucus aquatica s. Leu-
20. costftphylos Cordi, p.
Lonicera 6. 161. P. ! Periclyraenum Caprifolium, p.
STELLATAE.
Galium Cruciata 7. 162. P. ! Scop. , Cruciata, p.
163. 1’. ! Galium L. 4. Aparine , Aparine , p.
Galium 10. 164. P. ! Galium verum , luteum, p.
10 165. f P. ! Galium Mollugo £., Galium album, p. (de G.,
VII Prov., p. 41).
VALERIANACËAE.
166. ! Valeriana officinalis L. Valeriana P. , sylv. major,
167. P. ! Valeriana dioica T., Valeriana sylv. minor, p. 23.
13. 168. K.. ! Valerianella olitoria Mönch, Leucolachanon, p.
DIPSACEAE.
169. f P. I Dipsacus sylvestris MUI., Dipsacus sylvestris, p.
8 (Prodr. p. 112).
170. P. Knautia Scabiosa 21 f 1 arvensis Cmilt.. vulgaris, p.
VII (de G., Prov., p. 39).
P. Succisa Succisa 22 171. ! pratensis Monch, vulgaris, p.
Succisa 22 et maculosa, p. (Ultima Septoriam
alit).
172. P. Scabiosa Columbaria L. Scabiosa altera laciniata ,
tenuifolia, p. 21.
COMPOSITAE.
173. P. ! Eupatorium cannabinum L,, Eupatorium Avicen-
nae. p. 9.
Farfara 23. 174. P. ! Tussilago L., Tussilago, p. 381
175. P. ! Petasites officinalis Mönch Petasites, p. 17. ,
5. 176. P. ! Bellis perennis X., Bellis, p.
177. P. Erigeron acris X., Aster conyzoides, p. 4.
178. Aster conizoides alius latifolius,
4. p.
Gaertn.. 179. P. ! Pulicaria dysenterica Conyza, p. 7.
180. P. Bidens tripartita X., Eupatorium foemina, majus
9. floridum, p.
9. 181. Bidens cernua X., Eupatorium minus, p.
9. 182. P. Filago germanica X., Eilago major, p.
11. 183. (?) Gnaplialium sylvaticum X., Gnaphalium, p.
184. P. 9. Gnaphalium L. Filago minor, p. 1 uliginosum ,
185. P. Pilosella ! Gnaphalium dioicum X,, minor, p. 17.
Door den Heer van Tuinen gevonden bij Hattem.
186. P. Artemisia Absinthium 3. Absynthium X., , p.
Artemisia L. 4. 187. P. ! vulgaris , Artemisia, p.
188. P. Tanacotum Tanancetum p. 22. I vulgare X., ,
8. 189. DLC. ! Achillea Ptarmica X., Ptarraica, p.
190. P. ! Achillea Millefolium X., Millefolium album majus,
15. minus et purpureum, p.
191. 19. Millefolium foeniculaceum, p.
192. P. Antbemis Cotula X., Cotula foetida, p. 7.
193. V. 15. Antbemis arvensis X., Millefolium repens, p.
194. Matricaria 6. P. 1 Chamnmilla X., Chamaemelum, p.
195. P. 14. Chrysanthemum Parthenium F., Matricaria, p.
196. P. ! Chrysanthemum Segetum X., Chrysanthemum Se-
6. getum, p.
197. P. ! Chrysanthemum inodorum X., Cotula non foetida,
p. 7.
198. P. Doronicum Pardalianches X., Chrysanthemum la-
tifolium 6. , p.
199. P. ! X., Senecio Senecio vulgaris minor, p. 21.
Senecio 200. M. 1 Senecio sylvaticus X., major, p. 21.
201. DLC. 12. 1 Senecio Jacobaea X., Jacobea, p.
202. -j- P. Senecio saracenicus X., Solidago saracenica, p. 22
(de G. , VII Frov., p. 221).
Ned. Kruidk. Archief. HE 26 382
203. Cardui et Cirsii Cardui 6, spec. , varii, p.
204. P. ! Gaertn. 5. Lappa major , Bardana, p.
205. P. Centaurea Jacea X 7. , Cyanus pnrpureus, p.
206. P. Centaurea Jacea 12 B. f ! nigra X., nigra, p. (F. S.,
p. 619).
207. P. ! Centaurea Cyanus X., Cyanus segetum coeruleurn,
7. P .
208. Centaurea L fl. albo, albus, 7. Cyanus ., Cyanus p.
209. communis I. P. ! Lapsana , Lampsana, p. 12.
210. P. ! Cicborium Intybus X., Cichoreum sylvestre fl.
6. caeruleo, p.
211. Thrincia hirta 6. (?) Roth, Chondrilla, p.
212. P. 11. ! Leontodori autumnalis X., Hieracium minus, p.
213. f P. Picris hieracioides L., Cichoreum sylvestre fl. luteo,
6 Prod. p. ( p. 132).
214. P. ! Tragopogon pratensis X., Tragopogon luteum, p. 23.
P. ! Taraxacum officinale Hens 8. 215. JFigg., Leonis, p.
216. P. Lactuca rauralis Sonchus 22 f Fresen., minor, p.
VII sub (de G., Prov., p. 204, Prenanthide).
Sonchus 22. 217- Sonchus sp., major, p.
218. 1’. Hieracium Pilosella Pilosella ! X., major, p. 17.
umbellatum 11 219. P. ! Hieracium X., Hieracium majus, p.
(F. B., III, t. 179).
AMBROSIACEAE.
220. strumarium X., Xanthium P. Xanthium , p. 24.
LOBELIACEAE.
Lobelia Dnrtmanna L. Gladiolus 11 221.fDLC. , palustris, p.
VII Prov. van (de O., , p. 230, op gezag
B r u m a n).
CAMPANULACEAE.
222. Jasione 11. V. ! montana X., Globularia, p. 383
233. P. ! Campanula rotundifolia L. Campanula sylvestris ,
6. minima, p.
33. 224. P. Campanula Tracheliurn L., Trachelium, p.
22a. f P. Specularia Speculum ÜC'., Speculum Veneris Camp :
22, ot Viola 24 arvensis, p. pentagona, p.
B t. (F. ., III, 207).
VACCINIACEAE.
226. P. Vaccinium Vaccinia ! Myrtillus L., nigra, p. 23.
M. Vaccinium Vitis idaea L. Vaccinia 23. 227. , rubra, p.
228. DLC. Vaccinium Vaccinia 23. Oxyococcos palustria, p.
Hypogynische Gamopetalen.
ERICACEAE.
229. K. ! Calluna Salisb. Erica 8. vnlgaris , scoparia, p.
230. DLC. Erica Tetralix L. Erica 8. ! , florida, p.
8. 231. Erica repens, p.
AQUIFOLIACEAE.
* aculeatum 232. + P. ! Ilex Aquifolium L., Agrifoliura et non,
3 VII Prnv. den p. (de G., , p. 4a). Volgens
Heer van Tuinen tegenwoordig niet anders
dan in gekweekten staat.
OLEACEAE.
* P. ! L. 13. 233. Ligustrum vulgare , Ligustrum, p. Volgens
den Heer van Tuinen tegenwoordig enkel
in gekweekten staat.
* excelsior 9. den 234. P. ! Fraxinus L., Fraxinus, p. Volgens
enkel in Heer van Tuinen tegenwoordig ge-
kweekten staat. 384
* 235. Ornus P. 16. Zeer europaea , Ornus, p. stellig
doelende op gekweekte voorwerpen.
GENTIANACEAE.
336. P. trifoliata Trifolium 33. ! Menyanthes L., aquaticum, p.
337. DLC. ! Limnanthemum nymphoides Lk., Nymphaea minor
16. lutea, p.
338 f DLC. Gentiana Pneumonanthe L , Campanula autum-
6 nalis, p. ( F. B., V, t. 347).
339. DLC. Erythraea Centaurium F., Centaurium minus II.
luteo, p. 6.
CONVOLVULACEAE.
240. P. Convolvulus Convolvulus ! Sepium L., major, p. 7.
241. P. Convolvulus arvensis Convolvulus ! I., minor, p. 7.
ASPERIFOLIACEAE.
342. DLC. 4. Asperugo procumbens L., Asperugo spuria, p.
officinale 34S. P. Cynoglossum L., Cynoglosson, p. 7.
244. arvensis 5. P. ! Lycopsis T., Buglossum sylvestre, p.
8 345. f P. ! Echium vulgare L., Echium alcibiadeum, p.
(de G., VII, Prov., p. 53).
346. f P. Lithospermum officinale L., Lithospermum vulgare,
13 VII p. (de G., Prov., p. 50).
247. P. Lithospermum arvense L., Lithospermum tertium
13. Dodon., p.
248. P. ! Myosotis palustris With., Scorpioides aquatica, p.
Echium 8. 31; scorpioides majus folio glabro, p.
249. f V. ! Myosotis intermedia Lk., Echium minus fol. hir-
8 Prodr. suto, p. ( p. 150).
SOLANACEAE.
Solanum Solanum 22. 250. P. ! nigrum L., , p. 385
251. II. ! Solanum Dulcamara L. 7 Prodr -[- , Dulcamara, p. (
p. 162).
252. P. L. 12 Prodr f niger , Hyoscyamus, Hyoscyamus p. ( .,
p. 163).
VERBASCACEAE.
253. V. Verbascurn Schraderi Meijer Verbascum 23. , mas, p.
254. P. Verbascum thapsiforme Schrad. Verbascum fae- ,
mina, p. 23.
255. P. Verbascum Verbascum fl. 23. Lychnitis I., albo, p.
256. P. Verbascum L. Verbasum 23 ! nigrum , nigrum, p.
{Prodr., p. 166).
257. V. Verbascum Blattaria L. Blattaria, 5. , p.
258. Verbascum Verbascum Blattariae 23. sp. , effigie, p.
259. P. nodosa 21. ! Scrophularia X., Scrofularia, p.
260. P. ! Ehrharti Stev. Betonica Scrophularia , aquatica,
5. p.
ANTIRRHINACEAE.
Linaria 13. 261. f DLC.! Linaria Cymbalaria MUI., coerulea, p.
262. P. Linaria Elatine MUI. 8. , Elatine, p.
263. P. ! Linaria MUI. Linaria lutea, 13. vulgaris , p.
264. ! Veronica scutellata L. , Anagallis aquatica altera
4. longioribus foliis, p.
265. P. Veronica Beccabunga L., Anagallis aquatica vul-
4. garis, p.
266. P. ! Veronica L. Pseudoteucrinm, 18 f Chamaedrys , p.
{de G. VII , Prov., p. 6).
P. ! Veronica officinalis L. Veronica 24. 267. , repens, p.
268. DLC.! Veronica L. Veronica f serpyllifolia , serpylli effigie,
24. p.
269. P. ! Veronica arvensis L. Teucrium , parvum supinum,
22. p.
270. Veronica triphyllos L., Anagallis ruthae foliis dis-
4. sectis, p. 386
271. DLC. Veronica X., Alsine 3. ! agrestis charaaedryoides, p.
P. 372. ! Veronica hederaefolia X., Morsus gallinae, p. 15.
OROBANCHACEAE.
273. V. Orobanche Thuill. 13. Rapum , Liraodorum, p.
RHINANTHACEAE.
! 374. P. arvense L. 14 f Melampyrura , Melampyrurn, p.
(F. B., III, t. 189).
375. P. ! Melampyrurn pratense X., Lysimachia galericulata
14. lutea, p.
376. P. ! Pedicularis 9. sylvatica X., Fistularia, p.
277. P. ! Rhinanthus Ehrh., Crista 7 f major galli, p. (Prodr
p. 182).
278. DLC. officinalis 9. Euphrasia X., Euphrasia vera, p.
279. P. Odontites 9 f Euphrasia X., Euphrasia altera, p.
{F. B., III, t. 194).
LABIATAE.
280. DLC. Mentha 14 Prvdr f sylvestris X., Mentastrum, p. (
p. 186).
281. P. Mentha Mentha 14. ! aquatica X., aquatica, p.
282. P. MUI. 18. Pulegium vulgare , Pulegium , p.
383. P. ! 14. Lycopus europaeus X., Marrubium aquaticum, p.
284. ! Salvia L. Salvia s. pratensis , agrestis, sphacelus,
20. p.
285. P. ! f Thymus Serpyllum X., Serpyllum, p. 21 (F. B.,
I, t. 67).
286. P. 16. Nepeta Cataria L., Nepeta, p.
hederacea Hedera 11. 287. P. ! Glechoma X., terrestris, p.
288. Lamii 12 et lamii species , Lamium, p.
variae 24. species, p.
289. ! Galeopsis Tetrahit X., Cannabis spuria urticae
6 G. VII Prov facie, p. {de , ., p. 160). 387
390. ! L. f (?) Stachys palustris , Lysimachia galericulata pur-
14 t. purea, p. (F. B., II, 106).
14. 391. P. Marrhubium vulgare L. , Marrubium album, p.
393. 1 Ballota foetida 14 f P. Lam., Marrubium nigrum, p.
Prodr ( . , p. 303).
393. Leonurus 6 f P. Cardiaca L., Cardiaca, p. {Prodr.,
p. 303).
394. DLC.! Scutellaria galericulata L., Lysimachia galericulata
14. coerulea, p.
395. P. ! Brunella L. 5. vulgaris , Brunella, p.
296. P. reptans L. 5. Ajuga , Bugula, p.
297. f P. Teucrium Scorodonia L., Horminum sylvestre,
12 G.. VII Pror. p. {de , p. 155).
VERBENACEAE.
398. Verbena 33 f P. officinalis L., Verbena, p. {Prodr.,
p. 206).
PRIMULACEAE.
saiicaria 299. DLC. Lysimachia thyrsillora L., Lysimachia s.
14. Onagra, p.
lutea 300. P. ! Lysimachia vulgaris L., Lysimachia vera,
14. p.
301. P. ! Nummularia L. 16 f Lysimachia , Nummularia, p.
p. 208).
302. 14. , Lysimachia maculata, p.
303. P. ! arvensis L. P. 4. Anagallis , Anagallis raas,
304. P. coerulea 4. Anagallis Sv/ireb., Anagallis foemina, p.
305. tenella minima fol. L. cor- Anagallis , Anagallis
4. dato, p.
306. P. Hottonia L. Viola 24. ! palustris , aquatica, p.
PLANTAGINACEAE.
P. 307. ! Plantago major L., Plantago vulgaris, p. 17. 388
308. P. ! Plantago media L., Plantage media germanica,
p. 17.
309. P. lanceolata L. Plantage 17. ! Plantago , tenuifolia, p.
Apetalae.
CHENOPODIACEAE.
310. P. Vulvaria 5. Chenopodium L., Atriplex olida, p.
311. P. Chenopodium bonus Henricus L., Bonus Henricus,
5. p.
312. P. rubrum L. 5. Chenopodium , Blitura, p.
POLYGONACEAE
313. P. ! Rumex Hydrolapathum Huds., Lapatum vulgare,
Aquaticum 13. , p.
P. Rumex 314. ! sanguineus L., Lapatum sanguineum, p. 13.
315. P. Rumex Acetosa L. Acetosa major, 3. , p.
316. P. Rumex Acetosella Acetosa 3. ! L., minor, p.
317. Polygonum lapathifolium X., Persicaria maculosa
et non 17. , p.
318. P. ! Polygonum Persicaria L., Persicaria fl. rubro et
albo, p. 17.
319. P. 12. ! Polygonum Hydropiper L., Hydropiper, p.
320. P. aviculare L. 18. ! Polygonum , Polygonon mas, p.
321. P. Convolvulus Convolvulus 7. ! Polygonum L., niger, p.
ARISTOLOCHIACEAE.
322. P. Aristolochia Clematitis L., Aristolochia Clemati-
tis 4. , p.
EUPHORBIACEAE.
323. P. ! Euphorbia Elelioscopia L., Tithymalus heliosco-
pius, p. 23. 389
324. DLC.! L. Esula 8. Euphorbia palustris , major, p.
325. P. Esula Esula 9. ! Euphorbia X., minor, p.
326. P. ! Euphorbia Peplus X., Peplus, p. 17.
327. -(- P. Euphorbia exigua X., Esula alia tenuifolia forte
9 VII tithymalli species, p. (de G., Frov., p. 129).
328. Esula rotundifolia s.
9. tergo maculata, p.
Mercurialis 329. P. annua L., Mercurialis mas et foemina,
15. p.
Mercurialis 330. P. perennis X., Mercurialis sylvestris s.
Cynocrambe, p. 15.
URTICACEAE.
331. P. ! Urtica urens X. 1 .
' U, t,Cae Vam6 Sp6CleS P ’ 332. P. ! Urtica dioica L. ' ‘
333. Parietaria officinalis P. X., Parietaria, p. 17.
334. P 13. ! Humulus Lupulus L. , Lupulus, p.
335. P. Ulraus 23. 1 campestris L., Ulmus, p. ,
CUPULIFERAE.
336. P. 9. ! Fagus sylvatica L. , Fagus, p.
P. Robur 18. 337. 1 Quercus L. , Quercus, p.
338. P. Corylus Avellana L. 7. , Corylus, p.
339. P. 1 Carpinus Betulus L., Ostrya Theophrasti, s. Fa-
gulus, p. 16.
SALICACEAE.
310. P. Salix alba L. Salix 20. 1 , tenuifolia, p.
341. M, Salix viminalis L., Salix aquatica tenuifolia, p. 20.
342. V. Salix 20. Salix Caprea X., latifolia, p.
343. Salix aurita L., Salix aquatica latifolia, p. 20.
DLC. 344. Salix repens L. , Salix humilis, p. 20.
Salix tenuifolia 20. 345. Salix angustifnlia L. , repens, p. 390
346. P. alba 18. ! Populus L., Populus alba, p.
347. P. tremula tremula, 18 f ! Populus L., Populus p. (de
VII G., Prov., p. 267).
348. P. ! 18. Populus nigra L., Populus nigra, p.
BETULACEAE.
349. P. Betula alba L. Betula, 5. ! , p.
350. P. ! Alnus glutinosa L. Alnus, 3. , p.
MYRICACEAE
351. Gale 10 f DLC. Myrica L., Gagel s. Myrtus Brabantica, p.
VII {de G., Prov., p. 266).
Gymnospermae.
CONIFERAE.
Taxus baccata 22. 352. P. L., Taxus, p.
353. P. 12 | Juniperus communis L., Juniperus, p. {de G.,
Vil Prov., p. 269).
354. Pinus Picea L. Picea, 18. , p.
Monocotyleae..
HYDROCHARIACEAE.
355. DOL.! Stratiotes aloides L. , Sedum stratiotes aquaticum
21. vuig. serratum, p.
356. K. L. Morsus ! Hydrocharis Morsus Ranae , ranarum,
15. p.
ALISMACEAE.
357. P. ! Alisma L. Plantago , Plantago aquatica major,
17. P. 391
358. f M. ! Alisma ranunculoides, L., Plantago aquatica minor,
p. 17 ( (F. B., IV, t. 283).
351). P. ! L. et mi- Sagittaria sagittaefolia , Sagitta major
nor, p. 20.
BUTOMACEAE.
360. P. ! Butomus urabellatus L. Gladiolus 11. , palustris, p.
LILIACEAE.
361. P. ! umbellatum 16 f Ornithogalum L., Ornithogalum, p.
Prodr { ., p. 273).
362. P. Allium Allium 4 f ! vineale L., tenuifolium, p. (F. B.,
II, t. 113).
363. * sativum Allium L. , Allium, p. 4.
ASPARAGACEAE.
364. P. officinale MUI. ! Polygonatum , Sigillum Salomonis,
22. p.
365. Convallaria Lilium 13. P. ! majalis L., convallium, p.
366. P. bifolium 1)C. Unifolium 23. Majanthemum , , p.
IRIACEAE.
367. P. Iris Pseudacorus L. Iris 12. ! , aquatica, p.
AMARYLLIACEAE.
368. P. Narcissus Pseudonarcissus L. Narcissus luteus -j- ,
simplex, p. 16 (F. B. S., p. 273, op autoriteit
van B r u m a n).
ORCHIACEAE.
360. P. ! Orchis latifolia L., Satyriurn folia inter flores ha-
21. bens; p. 392
P. maculata 370. Orchis L. s. non ! , Satyriurn maculosura,
maculosum, S. fl. albo, S. fl. albo punctato,
S. fl. 31. albo variegato, p.
371. P. Platanthera bifolia Rich. Orchis 16. (?) , Serapias , p.
372. f P. Epipactis latifolia W., Helleborine, p. 11 (de G.,
VII Prov., p. 238).
POTAMACEAE.
373. f DLC. lucens L. Putamogeton niajus, 18 Potamogeton , p.
(F. B., XI, t. 827).
374. f DLC. Potamogeton L. perfoliatum , Potamogeton minus,
p. 18 (F. B., VII, t. 498).
LEMNACEAE.
375. P. ! Lemna trisulca L., Lenticula trisulca s. hederula,
13. p.
P. Lemna minor 13. 376. ! Z,., Lenticula aquatica vulgaris, p.
ARACEAE.
P. Calla 8. 377. ! palustris L., Dracontium aquaticnra, p.
378. DLC. Acorus Calaraus Acorus 3. L., verus, p.
TYPHACEAE.
379. P. ! L. Typha angustifolia , j 23 380. ! latifolia L. ) Typha ,
381. Butomum 5. P. ! Sparganium ramosum Huds., priraum p.
382. -J- DLC. Sparganium simplex Huds., Butomum secundum,
5 p. (Prodr., p. 261).
JUNCACEAE.
383. P. ! Juncus 12. glaucus Ehrh., Juncus acutus, p. 393
CYPERACEAE.
384. P. lacustris L. Juncus 12. ! Scirpus , holoschoenus, p.
385. Carex Pseudocyperus L., Cyperus triangularis aqua-
ticus, p. 7.
GRAMINEAE.
386. P. communis Trin. 4. ! Phragmites , Arundo, p.
387. V. Avena nuda L. Avena 5. , nuda, p.
388. P. Hordeum murinum L. Hordeum ! , spurium sponta-
num, p. 12.
389. P. temulentum 13. ! Lolium L., Lolium, p.
390. 9. Festuca, p.
Cryptogamae.
EQUISETACEAE.
391. P. ! Equisetum arvense L., Equisetum minus et Equi-
setura foemina, p. 8.
392. P. limosura L., 8. ! Equisetum Equisetum raas, p.
LYNCOPODIACEAE.
393. ! Lycopodium clavatum L., Muscus terrestris s. Ly-
copodium , p. 15.
394. (?) Lycopodium inundatum L., Muscus terrestris alter
minor, p. 15.
FILICES.
P. L., Filix latifolia 395. -[• ! Osmunda regalis s. Osmunda,
9 (de G. VII p. , Prov., p. 277).
396. P. ! L. p. 9 et Polypodiura vulgare , Filicula, Polypo-
dium 18. , p. 394
397. R Filix 9. (?) Polystichum Thelypteris oth, aquatica, p.
398. Filix Filix 9. P. ! Polystichum mas Roth, mas, p.
399. P. Trichomanes L., 23. Asplenium Trichomanes, p.
400. P. ! Asplenium Ruta muraria L., Capillus Veneris offi-
cinarum, p. 6.
401. P. officinarum 18 f Scolopendrium Sw., Phyllitis, p.
VII sub {de G., Pror., p. 278, Asplenio).
402. P. ! Pteris L. Filix 9. aquilina , faemina, p.
MUSCI.
403. Adianthum 3. Polytrichum sp., aphyllon aureum, p.
LICHENES.
404. Usnea barbata 15 f Fr., Muscus arboreus, p. {Prodr.
II, P . 117).
405. Sticta Pulmonaria 18 (?) pulmonaria T., muscus, p.
(Wellicht verward met eene soort van Peltigera).
406. Cladonia Muscus coralloides -j- ! rangiferina Huffrn. , ,
15 p. {Prodr., II, p. 146).
407. ! Cladonia Muscus 15. pyxidata Fr., pyxidatus, p.
408. Muscus cruciatus, p. 15.
FUNGI
409. V. Bovista nigrescens Fr., of DLC. Lycoperdon cae-
latum 13. Fr., Lupicrepitus, p.
410. Ustilago sp., Ustilago, p. 24.
CHARACEAE.
Chara foetidum 8. 411. sp. , Equisetura palustre, p.
Uit eene vergelijking der hier gegeven lijst van plantenna- 395
die men met van vroegere schrijvers, ook in verband met de
vinden 29 verbeteringen en opmerkingen, te op p. 3, 4, 14,
70 —75 Deel en van III van dit Archief, blijkt met zekerheid,
dat Brilman de hieronder volgende Nederlandsche indigenen het onder de aandacht der floristen eerst Nederlandsche ge- bracht heeft.
Hypogynische Dialypetalen.
CARYOPHYLLACEAE.
1. Dianthus deltoides L.
Perigynische Dialypetalen.
HALORAGACEAE.
2. Myriophyllnm spicatum L.
PARONYCHIACEAE.
3. Illecebrum verticillatum L.
Perigynische Gamopetalen.
COMPOSITAE.
4. Bidens cernua L.
5. Centauren Cyanus L. , fl. alhis
Hypogynische Gamopetalen.
ANTIRRHINACEAE
6. Veronica scutellata I.
7. Veronica triphyllos L.
LABIATAE.
8. Salvia pratensis L. •)
PRIMULACEAE.
9. Anagallis tenella L.
') Door eene vergissing is deze plant, die het eerst door Munting
niet door Bruman 363 onder en gevonden is geworden, op blz. de
Labiatae onvermeld gebleven. Deze noot dient om de fout te herstellen. 396
Apetalae.
POLYGONACEAE.
10. Polygonutn lapathifolinm L.
SALICACEAE.
11. Salix aiirita I.
Gymnospermae.
CONIFERAE.
12. Pinus Picea L.
Monocotyleae.
TYPHACEAE.
13. Typha latifolia L.
CYPERACEAE.
14. Carex Pseudocyperus L.
Cryptogamae.
LYCOPODIACEAE..
15. Lycopodiura clavatum L.
LICHENES.
16. Usnea barbata Pr.
17. Cladonia rangiferina Hoffm.
18. Cladonia pyxidata Fr.
Neemt dat — men aan Pelletier en Vorstius gene
met zijn »Ranunculus Hammens aquaticus angustif. taraconis
effigie”, deze met zijn »Ranunculus (lammens latifolius” —
Ranunculus Lingua L. niet bedoeld kunnen hebben, omdat in de omschrijving des eersten het woord «angustitb-
lius” wordt aangetroffen en de tweede den rondom Leiden 397
F m L. niet vermeldt, algeiïieeneren Ranunculus I a m u I a
het vermoeden dat niet zoodat er is voor en grond . hij deze,
R. Li bedoeld dan is Bruman als de ont- n gn a hebbe,
Nederlandschen dekker van laatstgenoemde plant op onzen
— In bodem te beschouwen. zijne opgave vindt men zoowel
als van R. F I 1 van R. Lingna a ra m u a gewag gemaakt,
als Ranunculus en beiden zeer juist gekaraktorizeerd; gene aquaticus latifolius maxiraus”, deze als: «Ranunculus flam-
mula major et minor”. Nog in den tegenwoordigen tijd wor-
den beide soorten om Zwolle aangetroffen.
Op grond der onderstelling, dat P e 11 e t i e r’s «Penta-
tormentillae facie” wellicht eerder de al- phyllum supinum op
dan de zeldza- gemeenere Potentilla reptans L. op
A. mere Pot. supina geslagen hebbe, zou men Bruman
de ook deze het eer kunnen geven, plant eerst bij ons te
hebben onderscheiden. Dit althans staat vast, dat hij zoowel
Pot. Anserina A. als van Pot. van reptans L. ge-
dan wag maakt, en nog daarenboven «JPentapyllum repens
tormentillae facie” vermeldt.
Daar de namen, door Bruman gekozen om de door hem
gevonden planten aan te duiden, niet altijd overeenstemmen
met die, welke bij Dodonaeus, de Lnbel en Clusius
te vinden heb ik slechts onder zijn, dien auteur eenig voor-
eersten behoud als den vinder durven vermelden van :
Batrachium trichophyllum Chaix.
Sagina nodnsa E. M.
Stellaria Holostea L.
Cerastiura arvense A.
Coronilla varia
Yicia Sepiarn L.
Orobus tuberosus /,.
Corriginla littoralis A.
Gnaphalium sylvaticum A.
Thrincia hirta ZioZA
Stachys pal astris A.
Salix angustifolia L.
Ned. Kruidk. Archief. 111. 2fi 398
Lycopodium inundatuin L.
Polystichum Thelypteris Hulk.
In gekweekten staat of bij toeval opgeslagen, werden door
Bruman M 1 i Acer I t gevonden : a v a c r s p a L., p a a-
noides L. Ornus — L., Pi rus Malus en europaea P.
Zijn «Pulmonaria muscus”, hoewel volgens de afbeeldingen tot Sticta pulmonaria C. terug te brengen, houd ik toch eerder voor soort P I t i eene van e g e r a.
Opmerking verdient ten slotte, dat Bruman de eerste auteur is, die van eenige Korstmossen, en verder van eene
Cliara t i 1 maakt. en eene U s a g o gewag