TUTKULU SINEMA Yazllari

TUTKULU SINEMA YAZlLARI • • • • • ISTE BUYU ZAMANI 1 ATiLLA OORSAY NOKTAKiTAP lUKULU SiNEMA YAZilARI iŞTE BÜYÜ ZAMANI Atilla Oorsay Genel Yayın Yönetmeni: Gül Duran Editör: Mehmet Tarhan Redaksiyon: Kubilay Tabak Bilgisayar Uygulama: Nurhan Sezgin Kapak Tasarımı: Cemal Öktemer Basın ve Halkla ilişkiler: Sayım Çınar Film-Grafik: Mat Grafik Baskı-Ci lt: M el isa Matbaası 1 . Baskı Ocak 2005 ISBN : 975-8823-69-8 © Atilla Oorsay 1 Nokta Kitap NOKTA KiTAP Kazancı Yokuşu, Muhtar Kamil Sokak, Basmacı Han No: 5/3 Taksim 1 iSTANBUL Tel. 0212 243 43 03 (pbx) Faks: 0212 243 43 40 www.noktakitap.com 1 e-mail: [email protected] TUTKULU SINEMA YAZlLARI iSTE BÜYÜ ZAMAN 1 1 ATiLLA OORSAY OKTAI�iTAP Atilla Oorsay Hakkında, izmir Karşıyaka'da doğdu. Galatasaray Lisesi ve DGSA (şimdiki Mimar Sinan Üniversitesi) Yüksek Mimarlık bölü münü bitirdi. 1966'da Cumhuriyet Gazetesi'nde başladığı sinema yazarlığını aynı gazetede aralıksız 1993'e kadar sür dürdü. Sonra Milliyet ve Yeni Yüzyıl'da yazdı. Şimdi Sa bah'ta yazıyor. Bugüne kadar 31 kitabı yayınlandı. Bunların arasında "Sinema ve Çağ1m1z" (iki cilt), "Yönetmenler, Filmler, Ülkeler" (2 cilt), "Sinemay1 Sanat Yapanlar", "Yil maz Güney Kitab1", "Yüzyüze" , "O isimler, O Yüzler", "Yüreğimin Orta Yeri Sinema", "Beyazperdede Ktrm1z1 Filmler", Türkan Şoray üzerine yazdığı "Sümbül Sokağtn Tutsak Kad1nt", "Hayat1m1z1 Değiştiren Filmler", "Sinema ve Kadtn", "Düşen Yapraklar, Geçen Y11far" gibileri var. Türk fi lmi eleştirilerini "Sinemam1ztn Umut Y11fan", "12 Eylül Y11fan ve Sinemam1z" ve en son "Sinemam1zda Çö küş ve Rönesans Y1flan" kitaplarında, kent mimarlığı ve is tanbul üzerine yazılarını "Benim Beyoğlum" ve "istan bul'da Devr-i Sözen" kitaplarında, denemelerini "Ajda Pek kan'tn Yüzü"nde, yemek kültürü üzerine yazılarını "Ağ1z Tad1yla" kitabında topladı. Sinemanın 100. yılı dolayısıyla hazırladığı "700 Y1ltn 100 Yönetmeni", "100 Y1ltn 100 Fil mi" ve "7 00 Y1ltn 150 Oyuncusu" ve ayrıca kişisel bir 20. yüzyıl pop-müzik tarihi olan "Ne Şurup-Şeker Şark1fard1 Onlar" kitaplarını yazdı. 1970'Ierde 'Yedinci Sanat' sinema dergisini yayıniayan Dorsay, sayısız dergiye de yazılar yaz dı. Turhan Gürkan'la birlikte "Türk ve Dünya Sinemasi An siklopedisi"ni hazırladı. Sinema Yazarları Derneği'ni kurdu, kurulduğundan beri de başkanlığını yürüttü. istanbul Film Festivali'nin 1982'de başlamasından beri yürütme kurulu içinde görev aldı, şimdi danışmanlığını yapıyor. TRT ikinci Kanal'ın 1985'deki açılışından beri sürekli olarak fi lm ku şakları sundu, halen "Sinema Büyüsü" kuşağını sunuyor. Darsay'ın Türk Dil Kurumu-Basın Dil Ödülü, Fransızlardan aldığı Legion d'Honneur- Pa lmes Academiques nişanı, is ta nbul Festivali emek öd ülü gibi, Antalya Festivali onur ödülü, izınir Festivali Altın Artemis ödülü bulunuyor. Birçok yerli ve yabancı festivalde jüri üyeliği de yapan Dar say, evli ve iki çocuk babası. ingilizce, Fransızca ve italyan ca biliyor. iÇiNDEKiLER Sunuş ............................................... ................ ............ ............ 13 Sinemada Türler, Akımlar ve Kahramanlar Sinemada Erotizm ve Pornografi: Sınır Nerede? ............. ........... 19 Fantastik Sinema: Geniş, Sonsuz ve Davetkar Bir Alan .......: .....27 Ah Minei-Aşk Ya da insanlar Yaşadıkça .................................... ]] Sinema Tarihe Bakıyor: Kimi Zaman Şaşı Gözlerle de. Olsa! .... ...... .... ............... ............................................... 39 Sinema Antik Yunan Tarihine Nasıl Baktı? ................................ 51 Bir Düş Sineması Örneği Olarak Korsan Filmleri ...................... 57 Çizgi-Roman ve Sinema ilişkisi Tarihine Bir Bakış .................... 65 Siyasal Sinema Yeniden Parlarken ............................. ............... 75 Siyaset, Tarih ve Her Şeyin Merkezinde Insan ... ........................ 81 Amerikan Sinemasının Sefalet ve Yüceliği ................................ 85 Nerede O Eski Kötü Kadınlar? ................................................... 91 Sinemanın Maçoluk ve Maçolar Tarihine Bir Bakış ................... 99 Ölümsüz i konlar Çağı: "Sweet Little Fifties" ............................ 1 07 Oscar: Dünyanın Merak Ettiği Ödüller .................................... 113 Türkler Batı Kapılarında -Ya da Platolarında ... ........................ 125 Kimi Kült Yönetmenler, Kült Filmler William Wyler: Klasik Sinemanın Temel Direklerinden Biri .... 135 Vittorio de Sica: Sevgi Ya da Şiir ............................................. 141 John Cassavetes: Bağımsız Sinemanın Gerçek Babalarındandı .. 147 Alan Pakula 70 Yaşında Öldü ................................................. 153 Stanley Kramer: Bir Amerikan liberali Öldü ........................... 157 iki ilginç ve Ayrıksı Yönetmen Öldü ....................................... 163 Billy Wilder: Keskin Alayın Ardındaki Hassas Yürek ............... 167 Türkiye Doğumlu Elia Kazan, Sinemanın En Büyük Ustalarındandı ................................................................. 171 "Herşey Senin için": Sirk'in Başyapıtı ve iki Ünlü Yeniden Yorumu Üzerine ..................................................................... 175 Roger Corman'ın Poe Uyarlamaları: Korkunun Kendine Özgü Tadı ................................................................................. 183 2001 Yılında "2001"den Ne Kaldı? ......................................... 189 "Yıldız Savaşları": Yine, Yeni, Yeniden ... ................................ 195 "Kıyamet": Bir Efsanenin Perde Arkası .................................... 199 "Moulin Rouge": Değirmen Yine Dönüyor ............................. 205 Spielberg ve Gelecekte Tanrı Rolü Oynamaya Kalkanlar ........ 209 Atom Egoyan ve Ararat Dosyası .............................................. 215 Eleştiri, Eleştirmenler ... Ve Tartışmanın Güzelliği SiY AD Ödülleri: Geçmişi Arıımsama ...................................... 231 Nefretin Gazetecisi ................................................................. 237 Servantie Aslında Tam Bir Türk Dostu .................................... 239 Türk Seyircisinin Uğradığı ihanet ............................................ 243 Gençlere Benden Farklı Tavsiyeler ......................................... 249 Cannes, Hülya Avşar ve Basınımız ......................................... 257 Peki, Erkekleri Kim Koruyacak? ............................................... 259 Atları da Vururlar, Evet... ........................................................ 261 Bir Mektuptan Bölümler ......................................... 263 Yeni Eleştirmenler, Farklı Tavırlar ........................................... 269 Nereden Çıktı DVD Denen Bu Bela ... Ya da Sinemasever Nedir, Nasıl Olunur? .......................... .............................. 277 içimizi Acıtan O D rama Yüklü Filmler ................... ........... ...... 283 Önce Yarışmaya Alınmadı, Sonra Altın Ayı Aldı ..................... 291 O Eleştirmeni Bir Elime Geçirsem!... ....................................... 295 Hıncal'a da Geçmiş Olsun!... ................................................. 297 Sanatçılar Üzerine Merak Edip de Sormaya Cesaret Edemediğimiz Her Şey ..................................................... ............................. 299 Briç: Sosyete Oyunu mu, Zekanın Sınıflar-Üstü Evrensel Çalışma Alanı mı? .................... ..................... .... ................................... 305 Sinema Yazarlığının Basındaki Tutkulu Amatörleri ................. 309 41. Yılında Antalya'da Neler Oluyor? ..................................... 313 Sinemamız Dışarı Açılıyor ... Biraz da Yazarların Katkısıyla . .... 317 TV Haberciliği: Perhiz ve Lahana Turşusu .............................. 321 TUTKULU SiNEMA YAZlLARI iŞTE BÜYÜ ZAMANI ATILLA OORSAY SUNUŞ Sinema ile ilişkili olarak en sevdiğim sözcüklerden biri 'büyü' sözcüğüdür. Çünkü malum, görselliğin ve görsellik keyfinin ancak sinema salonlarında dayurulduğu yıllardan süzülüp gelen kuşaklardanım ben ... Ve bizim kuşakların o büyük ve genelde tıklım tıklım dolu salonlarda kolektif bi çimde yaşadıkları, belki ancak büyü sözcüğüyle anlatılabi lir. Biz o çocukluk-gençlik yıllarında gördüğümüz fi lmlerle sanki büyülendik. Bu büyü hali hala sürüp gidiyor. Bu açıdan, bu kitabın adı böyle oldu: "işte Büyü Zama nı" Ama bu adın tam açıklaması için, lütfen Billy Wilder yazısına bir göz atıverin!... Büyü, evet. Ama başka sözcükler de akla geliyor, sine ma deyince ... Bunlardan biri, tutku ... Her şeye tutkuyla bağlanmak gerekir belki de... Bağlanırsan, tutkuyla olsun... Ama sinema tutkusu başka şeye benzemez. Çünkü ancak o bize her biri öbüründen farklı, hiçbiri diğerine benzemez sayısız dünyayı armağan edebilir. Her film bir başka kapalı kutudur, her fi lm kimi zaman ömür boyu bize eşlik edecek gizemli bir armağan olma olasılığı taşır. Ve tüm bu arma ğanlar bir araya gelir, adına sinema denen ve o hiç bitme yen tutkuyu yaratırlar. Ama bunlara belki bir üçüncü sözcük eklemek gerekir. O da bilgi elbette ... Çünkü sinema biraz da bilgi işidir. Tut kuyla bağlandığımız, büyüsünü hissettiğimiz her şey gibi - bir sevgili, bir merak, bir hobi- sinema hakkında da olabil diğince bilgilenmeliyiz. Onun hakkında öğrenecek öyle iŞTE BÜYÜ ZAMANI çok şey var ki ... Ve bilgiyle desteklenmemiş bir merak, bir tutku, bence çok eksiktir ve verebileceği zevkin ancak kü çük bir bölümünü verebilir. işte bu kitap; sinemanın geçmişi, bugünü, yapısı, özel likleri ve güzellikleri, yaratıcıları, yıldızları ve başka şeyler üzerine tutkuyla yazılmış, ama aynı zamanda sayısız bilgi içeren yazılardan oluştu. Hemen hepsi büyük keyifle yazıl dı. Umarım okurken sizler

Load more