Strategia Rozwoju Gminy Goraj Na Lata 2008-2015
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
STRATEGIA ROZWOJU GMINY GORAJ NA LATA 2008-2015 GORAJ 2008 2 Spis treci 1. Wstp.....................................................................................................................................4 2. Diagnoza stanu wyjciowego ...........................................................................................6 2.1. Analiza uwarunkowa zewntrznych rozwoju gminy ...............................................6 2.2. Analiza uwarunkowa wewntrznych gminy ............................................................9 2.2.1. Rys historyczny oraz ogólne informacje o gminie ..................................................9 2.2.2. Przestrze i rodowisko ..............................................................................................10 Układ osadniczy....................................................................................................................10 Walory przyrodnicze .............................................................................................................11 Walory kulturowe...................................................................................................................13 2.2.3. Społeczestwo ...........................................................................................................14 Demografia............................................................................................................................14 Wiek i struktura wykształcenia mieszkaców ...................................................................15 Gospodarstwa domowe oraz .ródła ich utrzymania.....................................................17 Warunki mieszkaniowe.........................................................................................................17 Lokalny rynek pracy..............................................................................................................18 Poziom bezrobocia i jego struktura....................................................................................19 2.2.4. Gospodarka................................................................................................................20 Sektor rolniczy ........................................................................................................................20 Sektor pozarolniczy ...............................................................................................................24 Rozwój sektora turystyki........................................................................................................26 2.2.5. Infrastruktura techniczna..........................................................................................27 Infrastruktura transportowa i komunikacyjna...................................................................27 Gospodarka wodno-ciekowa...........................................................................................28 Gospodarka odpadami komunalnymi .............................................................................30 Infrastruktura elektroenergetyczna i gazowa ..................................................................31 Infrastruktura telekomunikacyjna.......................................................................................31 3 2.2.6. Infrastruktura społeczna ...........................................................................................31 Infrastruktura edukacyjna....................................................................................................32 Infrastruktura sportowa ........................................................................................................33 Infrastruktura kultury..............................................................................................................33 Infrastruktura ochrony zdrowia i opieki społecznej .........................................................34 2.2.7. Jakoć rz7dzenia w gminie......................................................................................35 Analiza zdolnoci inwestycyjnej gminy.............................................................................35 Jakoć kapitału społecznego gminie ...............................................................................37 Praktyka planowania strategicznego i promowania gminy.........................................37 2.3. Analiza SWOT..................................................................................................................39 3. Wizja strategicznego rozwoju gminy..............................................................................40 Przyjta logika strategicznych działa..............................................................................40 Po:7dany stan rozwoju gminy............................................................................................42 3.1. Misja oraz cele strategii ................................................................................................42 Misja strategii..........................................................................................................................42 Cele strategii..........................................................................................................................43 Główne kierunki działa w ramach celów operacyjnych ............................................45 4. System wdra:ania i finansowania strategii ...................................................................52 Główne instytucje i podmioty zaanga:owane we wdra:anie strategii .....................53 =rodki niezbdne na realizacj strategii ...........................................................................54 >ródła finansowania strategii..............................................................................................54 5. System monitorowania i oceny realizacji strategii.......................................................56 6. Zał7cznik 1: Podsumowanie rezultatów procesu konsultacji społecznych................58 7. Zał7cznik 2: Wieloletni Plan Inwestycyjny na lata 2008-2010.....................................62 4 1. WSTP Strategia rozwoju gminy jest kluczowym elementem planowania rozwoju lokalnego. Jest to dokument, którego celem jest wskazanie wizji oraz strategicznych kierunków rozwoju gminy. Strategia jest podstawowym instrumentem długofalowego zarzdzania gmin. Pozwala na zapewnienie cigło ci i trwało ci w poczynaniach władz gminy, niezale!nie od zmieniajcych si" uwarunkowa# politycznych. Strategia umo!liwia równie! efektywne gospodarowanie własnymi, zwykle ograniczonymi zasobami gminy, takimi jak: rodowisko przyrodnicze, zasoby ludzkie, infrastruktura czy te! rodki finansowe. Dobrze zorganizowany proces opracowania strategii umo!liwia zaanga!owanie władz lokalnych oraz mieszka#ców w planowanie swojej przyszło ci. Uwzgl"dnienie zgłaszanych opinii i pomysłów pozwala na wypracowanie strategii, z któr b"dzie si" identyfikowała w du!ym stopniu społeczno ć lokalna. Uto!samianie si" władz i mieszka#ców gminy z opracowan strategi stanowi niezb"dny warunek jej skutecznej realizacji. Konieczno ć posiadania aktualnej strategii rozwoju gminy podyktowana jest nie tylko wzgl"dami praktycznymi „dobrego rzdzenia”, ale równie! wynika z uregulowa# prawnych, zawartych mi"dzy innymi w ustawie o samorzdzie gminnym czy te! ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, w której strategie gmin i powiatów zostały zaliczone – obok strategii rozwoju kraju, strategii sektorowych oraz strategii wojewódzkich – do kluczowych dokumentów planistycznych, na podstawie których powinna być prowadzona polityka rozwoju kraju 1. Strategia rozwoju gminy stanowi równie! formaln podstaw" do przygotowania i oceny wniosków o finansowanie zada# ze .ródeł unijnych. Na przykład jednym z warunków ubiegania si" o rodki z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2008-2013 jest posiadanie aktualnej strategii rozwoju lokalnego wraz z wynikajcym z niej wieloletnim planem inwestycyjnym 2. Zało!ono, !e zaktualizowana strategia b"dzie dokumentem redniookresowym, a okres jej realizacji przypadnie na lata 2008-2015. Przyj"cie takiego horyzontu czasowego jest zgodne z zaleceniami planistycznymi oraz pozwala na dostosowanie strategii do wymogów wynikajcych z obowizujcej perspektywy finansowej Unii Europejskiej 2007-2013. Z uwagi na do ć długi okres obowizywania strategii, przyj"to, !e musi to być dokument uniwersalny, koncentrujcy si" na rozwizaniu najwa!niejszych problemów rozwojowych gminy i jej mieszka#ców. 1 Art. 9 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, Dz. U. Nr 227, poz. 1658 2 Vademecum opracowania strategii rozwoju lokalnego, przyjte przez Zarz7d Województwa Lubelskiego w dniu 1 sierpnia 2007. 5 9nowelizowana strategia składa si" z trzech zasadniczych cz" ci: diagnozy strategicznej, w której poddano analizie główne obszary rozwoju społeczno-gospodarczego gminy, z uwzgl"dnieniem uwarunkowa# wewn"trznych (tj. słabych i mocnych stron gminy) oraz zewn"trznych (tj. mo!liwych szans i zagro!e# rozwoju gminy) wizji strategicznej oraz głównych kierunków rozwoju gminy, uwzgl"dniajcych specyfik" gminy i zewn"trzne warunki jej funkcjonowania systemu realizacyjnego strategii, w tym ram finansowych oraz wykazu projektów kluczowych uj"tych w formie załcznika jako wieloletni plan inwestycyjny (WPI). Przy opracowaniu niniejszej strategii przyj"to model ekspercko-partycypacyjny, polegajcy na mo!liwie szerokim udziale władz i społeczno ci lokalnej w pracach nad strategi, przy jednoczesnym zaanga!owaniu ekspertów zewn"trznych, odpowiadajcych mi"dzy