Oeyenbosch 16-03-2012
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Verslag en Achtergrondinformatie van de Wandeling in d’n Oeyenbosch 16-03-2012 De eerste wandeling dit jaar houden we zoals gebruikelijk de laatste jaren weer in eigen omgeving, zowat in onze achtertuin, namelijk in het stukje natuur dat ingeklemd ligt tussen Veldhoven Dorp, Steensel en Knegsel, Het Oeyenbosch genaamd, of op z’n Veldhovens “d’n Oeienbosch” De route is ongeveer 11,5 km. Als we het sportcomplex de Korze verlaten, en Pegbroeken uitlopen komen we in het gehucht Schoot. Schoot betekent: beboste hoek zandgrond (hoger land) uitspringend in moerassig terrein. Van dit moeras is verderop nog een klein deel te zien. Rechts kijkt u uit over het dal van de Poelenloop. Het stroompje de Poelenloop of Rijt heeft zijn oorsprong in het gehucht Driehuis ten oosten van het E3-strand. Daar was een polderachtig en drassig gebied met veel sloten en natte weilanden dat "de Poelen" genoemd werd. Van daar stroomde hij via de Sniedershoek en Hoekdries verder richting Veldhoven. Op Schoot mondt de Poelenloop uit in de Gender. Bij het E3 strand houden we een korte pauze bij ’n picknickplaats, en een koffiepauze houden we in Knegsel Oeyenbosch D’n Oeienbosch ligt dus in de driehoek tussen Veldhoven, Steensel en Knegsel, op een hoge zandrug langs het riviertje de Gender. Het bosgebied strekt zich, parallel aan de A67, uit vanaf de wijk Pegbroeken tot aan het E3-strand in Eersel. Overigens heet het gebied daar Wolfhoeksche heide. Het bos wordt in de lengte doorsneden door de Moormanlaan, een zandpad met een verhard fietspad. De eenvoudigste toegang is via de Knegselseweg (of de Korze) en dan de Oeienbosdijk. Naamgeving en geschiedenis Er wordt gezegd dat het bos zijn naam dankt aan een Belgische familie Oeyen, die zich omstreeks 1760 te Veldhoven vestigde. In het archief komt de naam O(e)ijenbos voor als persoonsnaam en als naam van een hoeve. Men kan zich dus afvragen of de persoon zijn naam ontleende aan de hoeve of andersom. Het woonhuis stond circa 10 meter achter de Moormanlaan, enkele meters rechts van de 'Duiselschen weg', die zich aan de laan aansluit. Het huis is verdwenen. Een andere versie over de naam van het bos is in 1930 opgetekend door de Veldhovense geschiedschrijver Meester Rijken. In de legende van den Oeienbosch verhaalt hij over een kasteel, dat hier in de vroege middeleeuwen gestaan zou hebben. Het werd bewoond door ridder Albrecht, een wreed en hardvochtig man, die door het volk gehaat werd. Toen hij een bedelaar wilde verjagen uit zijn woud, zouden duizenden vlooien overgesprongen zijn van de bedelaar op 'den ongelukkigen ridder', waardoor die stierf. Sindsdien heette het woud: Den Oeienbosch. Eigenlijk dus: het Vlooienbos. Het 'eeuwenoude' Oeienbos is in de loop der tijd eerst veranderd in een heidegebied, maar in 1910 werd op de toenmalige Schootse heide weer bos aangeplant, het nieuwe Oeienbos. De onproductieve en, zoals men meende, nutteloze Kempische heidevelden werden ontgonnen en bebost voor de houtproductie. De Moormanlaan die dwars door het bos loopt, dankt zijn naam aan de eerste houtvester van Staatsbosbeheer in Veldhoven: W. Moorman die dit gebied heeft ingericht. Hij is overleden op 6 juni 1925. In 1913 verdiende een arbeider op de ontginning 12 guldencent per uur. Boswachter Moorman schreef in zijn jaarverslag: "Om in de toekomst over flinke arbeiders te kunnen beschikken, zal het noodig zijn het loon wat te verhoogen en van f 0,12 te brengen op f 0,13 of 0,14 per uur." Wandelen Wandelend door het Oeienbos ziet men diverse soorten bomen. De grove den is in grote aantallen aangeplant met als ondergroei de douglasspar, die op jonge leeftijd zeer gevoelig is voor wind en nachtvorst. We noemen dit 'planten onder scherm'. Inmiddels zijn deze sparren, qua hoogte én omvang, hun oorspronkelijk beschermende dennen ruimschoots boven het hoofd gegroeid. De douglasspar is goed te herkennen aan de diep gegroefde bast. Ook de tamme kastanje, lariks en beuk kun je hier aantreffen. Het bos biedt huisvesting aan zangvogeltjes als koolmees, pimpelmees, het winterkoninkje en het roodborstje. Ook diverse spechtensoorten kun je hier horen roffelen. Menging van Douglas, lariks en beuk Lariks Links van het fietspad staan veel lariksen. De lariks of lork (Larix) is de enige conifeer die in de winter zijn naalden laat vallen. De lariks komt voor in de koelere gematigde streken op het noordelijk halfrond. De boom wordt zo'n 15 tot 30 meter hoog, heeft een open kroon en knobbelige takken. De kleine naalden zijn in de lente heldergroen, worden dan zachtgroen, en in de herfst fel oranjegeel. Amerikaanse Eik Een gedeelte van de Moormanlaan is een echte laan. Links en rechts van het zandpad staan Amerikaanse eiken, die op de eerste boomplantdag in Nederland, in 1925, door Veldhovense schooljeugd zijn aangeplant. Vooral in de herfst is deze laan met zijn rode blad een lust voor het oog. Eigenlijk hoort deze boom hier niet thuis. Het is een exoot, ingevoerd uit Amerika en veelvuldig aangeplant omdat hij met slechte zandige grond genoegen neemt en daarbij een grote houtproductie levert. Het hout is echter een stuk slechter van kwaliteit dan het hout van onze Europese of inlandse eik. Een bouw van hout van de laatst genoemde gaat onbehandeld enkele eeuwen mee, van de Amerikaanse eik slechts enkele tientallen jaren. Milieu Bossen zijn ook van grote waarde voor de volksgezondheid. En niet alleen als zuurstofproducent. Een onderzoek heeft uitgewezen dat bossen een sterk reinigende werking hebben op vervuilde lucht. Uit proeven is komen vast te staan dat 1 hectare sparrenbos in staat is om 32 ton vuil uit de lucht vast te houden; 1 hectare grove den 35 ton en 1 hectare beukenbos zelfs 68 ton roet en stof kan filteren. Nu is het Oeienbos voornamelijk recreatiebos, met trimbaan, fietspad en wandelpaden. Het E3-Strand is ontstaan uit de zandwinning voor de aanleg van Rijksweg A67, E34, de autosnelweg die Lissabon met Stockholm verbindt, is de perfecte combinatie tussen land en water. Een mooi zandstrand met een afgeschermde, bosrijke omgeving als decor. De plas biedt 36 hectare helder water; een natuurlijk reinigingsproces, geen dieren of waterbegroeiing en regelmatige controles zorgen ervoor dat het water in topconditie blijft. Het strandpaviljoen met het gezellige terras maakt deze locatie compleet. Er zijn vele activiteiten naast het zomerse strandleven, zoals jetskiën, jetboten, speedbootvaren, banaanvaren, funtuben, quadrijden, 4x4 quad rijden, powerturnracen, high ropes, boogschieten, buksschieten, beachvolleybal enz. Eens per jaar vindt er op het E3-strand ook een groot Muziekfestival plaats.Dit jaar zal dat zijn op zaterdag 21 juli. Vorige maand heeft de E3-strand-eigenaar Paul Wouters het E3-strandverkocht aan AquaBest- eigenaar Paul van Pelt. Voor het E3 strand slaan we rechts af gaan in noordoostelijk richting naar een van de Acht Saligheden: Knegsel Knegsel Knegsel werd pas voor de eerste keer genoemd in een geschrift van 1 juli 1281. Toch neemt men aan dat dit dorp de oudste van de Acht Zaligheden is. Gezien het grote aantal grafheuvels (1500 tot 1000 v.Chr.) en urnenvelden moet de omgeving al in de prehistorie intensief bewoond zijn geweest. Reeds in de 14e eeuw was Knegsel een zelfstandige parochie. Op 3 december 1688 werd het gehele dorp, net als Steensel, verwoest door Franse legerbenden. Alle huizen werden verbrand en bezittingen werden meegenomen. De bevolking kon zich redden door naar omgelegen dorpen te vluchten. Ook de kerk, die in 1648 buiten gebruik was gesteld, had toen zwaar te lijden. In 1702 werd het dorp opnieuw geplunderd. De oorspronkelijke kern van Knegsel lag echter buiten het huidige dorp. In 1790 stortte de kerk in, en de restanten werden in de loop van de 19e eeuw afgebroken. Op de plaats van deze kerk, aan de Pastoor Eykenweg, staat nu een Heilig Hartmonument en zijn de fundamenten van de kerk weer opgemetseld. Deze plaats wordt in de volksmond "het Oude Kerkhof" genoemd. Door de verwoestingen verplaatste de kern van het dorp zich naar het oosten. Op de nieuwe locatie werd een schuurkerk gebouwd, die echter in 1789 afbrandde. De schuurkerk werd herbouwd en in 1822 kreeg ze een toren. Ze werd vergroot in 1857 en 1895. Tot 1900 kon de parochie geen eigen pastoor betalen, zodat de pastoor van Steensel de kerk moest bedienen. De eerste eigen pastoor nadien was Antonius Eijken, die van 1900-1925 pastoor was en de huidige pastorie liet bouwen. In 1926 werd, naast de voormalige schuurkerk, de huidige kerk gebouwd. In 1840 telde het dorp 238 inwoners en in 1870 daalde dit aantal tot 206 inwoners. Ruim een eeuw later, in 1997, telde de plaats meer dan 1330 inwoners. In Knegsel houden we een koffiepauze bij DineeCafee de Kempen. Ik wil jullie ook nog kennis laten maken (als dat nog nodig mocht zijn) met de oud Knegselnaar JW ROY Jan Willem Roy is een Nederlands singer-songwriter. Zijn eerste album brengt hij uit in 1997. De eerste vier albums zijn Engelstalig, daarna ging hij door in het Nederlands en het Brabants. Hij wordt op zijn albums bijgestaan door onder andere Ilse DeLange, BLØF, Freek de Jonge, Guus Meeuwis. Samen met Gerard van Maasakkers maakte hij het lied "As ge ooit". Het Brabantstalige nummer werd een bescheiden hit. In 2008 vertaalde Van Maasakkers het nummer naar het Nederlands. Ook spitste hij de tekst op de actie Ticket For Tibet, waarbij aandacht werd gevraagd voor de situatie van veel Tibetanen in ballingschap. De formatie "Ticket For Tibet", waar ook Roy weer in zat bereikte op 18 april 2008 met deze nieuwe versie van "As ge ooit" de eerste plaats in de single-top-100. Luister hier naar dit mooie lied. http://www.youtube.com/watch?v=vfR0ttRs_SA Wat ook zeer de moeite waard is het multimediaproject 'Ach, zalig man' Hierin brengen zanger/muzikant JW Roy en consorten een eerbetoon aan de dorpen van de Acht Zaligheden.