RAPORT O STANIE GMINY JARACZEWO W ROKU 2019

Jaraczewo, dnia 20 marca 2020 roku - 2 -

- 3 -

Dariusz Strugała Burmistrz Miasta i Gminy Jaraczewo

Szanowni Państwo.

Gmina Jaraczewo to nasz wspólny dom. Dom, który razem budujemy, rozwijamy i o który powinniśmy dbać. To od nas samych zależy, jak wyglądać będzie nasza mała ojczyzna i jak będzie się w niej żyć. Na komfort naszego życia składa się wiele czynników: od poziomu edukacji po wyposażenie straży pożarnej, od kanalizacji po zajęcia organizowane dla mieszkańców. Od sprawnego naprawiania dziur w drogach po ciekawe, aktualne materiały na stronie internetowej. Do tego wszystkiego dochodzą czynniki prawne oraz jak to w życiu – pieniądze. Samorząd to nie urząd miasta. Samorząd to mieszkańcy, którzy od urzędu oczekują zapewnienia najlepszego poziomu usług publicznych. I to staramy się robić. Efektem tej pracy jest ilość wykonanych inwestycji, a także wysokość przyznanych dofinansowań w ramach realizacji inwestycji z funduszy zewnętrznych. Jednak najważniejszym dla mnie miernikiem jest zadowolenie mieszkańców. Po raz drugi przedstawiam Państwu raport o stanie Gminy Jaraczewo, tym razem za 2019 rok. Jest to dokument przedstawiający informacje o gminie za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2019 roku. Raport obejmuje podsumowanie działalności burmistrza, w tym realizację polityk, programów i strategii, uchwał Rady Miasta i Gminy Jaraczewo i budżetu obywatelskiego, zgodnie z art. 28aa ustawy o samorządzie gminnym (Dz. U. 2020, poz. 713 ze zm.). Składam serdeczne wyrazy uznania i podziękowania wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tego dokumentu, a Państwu życzę miłej lektury.

Jaraczewo, dnia 20 marca 2020 roku

- 4 -

- 5 -

Spis treści

1. GMINA JARACZEWO - OPIS I DEMOGRAFIA...... - 7 -

2. REALIZACJA POLITYK, PROGRAMÓW I STRATEGII ...... - 10 -

3. FINANSE GMINY ...... - 17 -

4. JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE GMINY ...... - 23 -

5. WIELOLETNIA PROGNOZA FINANSOWA ...... - 24 -

6. DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA...... - 27 -

7. GOSPODARKA KOMUNALNA, MIESZKANIOWA I OCHRONA ŚRODOWISKA...... - 29 -

8. PLANOWANIE PRZESTRZENNE ...... - 31 -

9. TRANSPORT PUBLICZNY ...... - 32 -

10. EDUKACJA...... - 33 -

11. PRZEDSZKOLA...... - 35 -

12. BIBLIOTEKI...... - 36 -

13. OŚRODKI KULTURY ...... - 37 -

14. OCHRONA ZDROWIA...... - 39 -

15. POMOC SPOŁECZNA ...... - 40 -

16. ORGANIZACJE SPOŁECZNE...... - 42 -

17. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA...... - 45 -

18. SPRAWY ADMINISTRACYJNE...... - 47 -

19. DZIAŁALNOŚĆ RADY MIASTA I GMINY JARACZEWO ...... - 48 -

- 6 -

- 7 - 1. Gmina Jaraczewo - opis i demografia

Gmina Jaraczewo położona jest w zachodniej części województwa wielkopolskiego, jednocześnie stanowi jedną z czterech gmin powiatu jarocińskiego. Powierzchnia gminy Jaraczewo wynosi 133 km 2, a zamieszkuje ją około 8100 mieszkańców.

Gminę tworzy 20 wsi sołeckich: Bielejewo, Brzostów, Cerekwica Nowa, Cerekwica Stara, Gola, Góra, Łobez, Łobzowiec, Łowęcice, Łukaszewo, Niedźwiady, Nosków, , Parzęczew, Poręba, Rusko, Strzyżewko, , Wojciechowo, Zalesie oraz miasto Jaraczewo, stanowiące siedzibę władz miejskich i gminnych.

Gmina posiada dobre powiązania komunikacji drogowej. Przez jej teren przebiega droga krajowa Nr 12 relacji Łęknica - Dorohuck.

Pod względem ukształtowania powierzchni teren gminy jest obszarem typowo nizinnym, z rzadka tylko urozmaiconym ostańcami morenowymi. Rzeźba terenu jest pochodzenia polodowcowego. Obejmuje obszar Niziny Południowowielkopolskiej na styku Wysoczyzny Leszczyńskiej i Kaliskiej rozciętych Pradoliną Żerkowsko - Rydzyńską. Najbardziej urozmaicona jest północna część gminy leżąca w Pradolinie Żerkowsko - Rydzyńskiej, gdzie zachowały się cztery ostańce morenowe, a różnice wysokości względnych sięgają 20 m. Są to: − tzw. Pagór Góry o długości około 500 m i szerokości około 200 m, osiągający 112 m n.p.m. oraz około 20 m wysokości względnej; − tzw. Pagór Panienki o długości około 3 km i szerokości do 1 km, zbudowany z piasków, o kulminacji 107 m n.p.m. i wysokości względnej dochodzącej do 15 m; − tzw. Pagór Zalesia, dwa ostańce osiągające kulminacje 97 m n.p.m. i wysokość względną 5 m. Mniej urozmaicona jest południowa cześć gminy. Dominuje tutaj jeden poziom opadający ku północy i południowemu zachodowi. Najniżej położony punkt gminy leży nad Kanałem Obry pomiędzy Górą i Panienką, a jego wysokość wynosi 91,2 m n.p.m.. Zaś najwyższym punktem gminy jest wzniesienie około 1 km na południe od Ruska, osiągające 135,6 m n.p.m.

Najważniejszym ciekiem wodnym gminy jest rzeka Obra, lewobrzeżny dopływ Warty. Drugim ciekiem wodnym, przecinającym wschodni kraniec gminy jest rzeka Lubieszka, będąca lewym dopływem Lutyni.

Pokrycie glebowe gminy jest bardzo zróżnicowane. W południowej części występują gleby brunatne wytworzone z glin zwałowych i bielic nagliniowych, a w północnej i zachodniej słabsze gleby pseudobielicowe oraz brunatne wyługowane. Na terenie gminy znajdują się bogate złoża żwirów, iłów oraz gytii wapiennej (wysokiej jakości wapno nawozowe).

W okresie od początku do końca 2019 roku liczba stałych mieszkanek i mieszkańców gminy zmniejszyła się o 61 osób, przez co na dzień 31 grudnia 2019 roku wynosiła 8059 osób, w tym 4128 kobiet i 3931 mężczyzn. W odniesieniu do poszczególnych kategorii wiekowych sytuacja przedstawia się następująco:

- 8 -

Przedział wiekowy Razem w tym kobiet w tym mężczyzn w wieku przedprodukcyjnym 1483 772 711 (15 lat i mniej) w wieku produkcyjnym 5158 2476 2682 (16-60/65 lat) w wieku poprodukcyjnym 1418 923 495 Liczba ludności w wieku nieprodukcyjnym przypadająca na 100 osób w wieku produkcyjnym, tzw. Współczynnik starzenia, w ciągu ostatnich czterech lat utrzymuje się na stałym poziomie i wynosi około 64 osoby.

W ostatnich latach zauważalny jest spadek liczby ludności gminy Jaraczewo.

LICZBA LUDNOŚCI GMINY JARACZEWO W LATACH 2010 - 2019 8500

8400

8300

8200

8100

8000

7900

7800 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Liczba ludno ści

Najwyższą wartość liczby mieszkańców gminy odnotowano w 2011 roku (8.401 osób). Od tego roku sukcesywnie liczba mieszkańców maleje. W stosunku do 2011 roku odnotowano spadek liczby ludności wynoszący 4,2 %.

KOBIETY I MĘŻCZYŹNI W OGÓLNEJ LICZBIE LUDNOŚCI W LATACH 2010-2019

4400

4300

4200

4100

4000

3900

3800

3700 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Kobiety Męż czy źni

- 9 - Analizując powyższy wykres stwierdzić należy, że wyraźnie zaznacza się przewaga kobiet nad mężczyznami. Na 100 mężczyzn przypada 105 kobiet, co jest zbieżne z trendem krajowym (na 100M przypada 106K).

MIGRACJA LUDNOŚCI Na dzień 31 grudnia 2019 roku (według danych ewidencji ludności) 2017 2018 2019 Liczba 8.247 8.120 8.059 mieszkańców W tym: kobiet 4.133 4.160 4.128 mężczyzn 4.109 3.960 3.931 Ubytek - 127 Ubytek - 61

LUDNOŚĆ W POSZCZEGÓLNYCH MIEJSCOWOŚCIACH Na dzień 31 grudnia 2019 roku (według danych ewidencji ludności) Nazwa miejscowości Liczba mieszkańców Bielejewo 154 Brzostów 263 Cerekwica Nowa 158 Cerekwica Stara 215 Gola 493 Góra 804 Jaraczewo 1413 Łobez 233 Łobzowiec 278 Łowęcice 178 Łukaszewo 43 Niedźwiady 68 Nosków 942 Panienka 349 Parzęczew 258 Poręba 225 Rusko 865 Strzyżewko 158 Suchorzewko 228 Wojciechowo 443 Zalesie 291

PRZYROST NATURALNY (według danych ewidencji ludności) W 2019 roku urodziły się w gminie 102 osoby, w tym 53 dziewczynki i 49 chłopców, a zmarły 104 osoby. Wobec tego przyrost naturalny w 2019 r. wyniósł -2.

2017 2018 2019 Urodzenia 109 86 102 Zgony 83 87 104 + 26 - 1 - 2

- 10 - 2. Realizacja polityk, programów i strategii

W gminie Jaraczewo w 2019 roku obowiązywały i nadal obowiązują następujące dokumenty strategiczne:

STRATEGIE 1. Strategia Rozwoju Gminy Jaraczewo na lata 2016-2026 Uchwała nr XVII/105/2016 Rady Miasta i Gminy Jaraczewo z dnia 5 maja 2016 roku

W opracowanej w 2016 roku, na podstawie art. 18 ust 2 pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym w związku z art. 3 ust 1 pkt i art. 4 ust 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 roku o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, przy udziale mieszkańców, Strategii Rozwoju Gminy zdefiniowana została wizja gminy, czyli pożądany przez mieszkańców obraz (wizerunek) gminy w perspektywie najbliższych kilku lat, która brzmi:

Jesteśmy Gminą położoną w sąsiedztwie aglomeracji poznańskiej, zamieszkałą przez zintegrowane i wykształcone społeczeństwo, dbającą o wysoką jakość życia oraz trwały i zrównoważony wzrost społeczno-gospodarczy. Określony w wizji stan docelowy naszej Gminy – miejsce o wysokiej jakości życia i zrównoważonym rozwoju społeczno-gospodarczym – pragniemy zapewnić poprzez: − podnoszenie potencjału gospodarki i wspieranie rozwoju przedsiębiorczości, − dbanie o wszechstronny rozwój infrastruktury determinującej komfort i jakość życia mieszkańców, − podnoszenie jakości kapitału ludzkiego i społecznego, − ochronę środowiska naturalnego i dziedzictwa lokalnego. Powyższa wizja wskazuje na to, że władze Gminy dążą do zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego z zachowaniem środowiska w niepogorszonym stanie dla przyszłych pokoleń. Gmina ma rolniczy charakter. Nie wyklucza jednak rozwoju gospodarczego opartego na lokalnej przedsiębiorczości w technologiach przyjaznych środowisku bądź też świadczących szeroko rozumiane usługi. W dokumencie sformułowano strategiczne cele rozwoju Gminy Jaraczewo. Bazują one na zidentyfikowanych uwarunkowaniach rozwojowych Gminy i wytyczają główne kierunki jej dalszego rozwoju. Realizacja celów powinna w znacznym stopniu przybliżyć osiągnięcie pożądanego stanu rozwoju Gminy, określonego w jej wizji. Dokument powstał w 2016 roku. Od tego czasu nastąpił szereg zmian w otoczeniu gminy, np. zrealizowano już inwestycje zawarte w strategii, zmieniły się zalecenia do co realizacji niektórych zadań - np. budowa sieci kanalizacyjnej na terenach wiejskich, czy odstąpiono od rozwiązań zawartych w strategii (budowa oczyszczalni ścieków), które uzasadniają przeprowadzenie w najbliższym czasie jej aktualizacji.

2. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Jaraczewo na lata 2017- 2025 Uchwała Nr XXVIII/147/2017 Rady Miasta i Gminy Jaraczewo z dnia 27 marca 2017 roku

Zgodnie z zapisami art. 17 ust.1 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej do zadań własnych o charakterze obowiązkowym gminy należy opracowanie i realizacja strategii rozwiązywania problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej. Strategia została opracowana celem zdiagnozowania i zaktualizowania potrzeb społecznych w Gminie Jaraczewo.

- 11 - Celem strategii jest integracja osób, rodzin przejawiających problemy, dążenie do zmiany negatywnych sytuacji występujących w społeczeństwie. Zawiera ona dane i opracowania w szerszym ujęciu problemów społecznych, obejmujących również aspekty demograficzne, edukacyjne, kulturalne, kwestie bezrobocia, uzależnień, niepełnosprawności i innych problemów społecznych. Dokument pozwala na racjonalizację lokalnej polityki społecznej. Strategia określa prognozę zmian, wizje oraz wyznacza cele strategiczne i działania, których wdrożenie powinno w znaczny sposób przyczynić się do rozwiązania i zminimalizowania problemów społecznych. Przyjęte zadania są realizowane w poszczególnych rocznych budżetach i mają za zadanie kształtowanie w ludziach odpowiedzialność za przyszłość własną i rodziny, przedstawiają kolejność osób, które zobowiązane są do niesienia pomocy, tj.: rodzina, społeczność lokalna dopiero na samym końcu państwo. Przeciwdziała więc ona wykluczeniu społecznemu, umożliwia zaspokajanie potrzeb i realizację interesów. Szerzej na ten temat - str. 40.

PROGRAMY WIELOLETNIE 3. Program Rewitalizacji Gminy Jaraczewo na lata 2016 – 2023 Uchwała nr XXXI/169/2017 Rady Miasta i Gminy Jaraczewo z dnia 29 czerwca 2017 roku

„Program Rewitalizacji Gminy Jaraczewo na lata 2016-2023” został opracowany na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w korelacji z wytycznymi w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 z dnia 2 sierpnia 2016r.

Proces rewitalizacji, zgodnie z wytycznymi, stanowi kompleksowy proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych. Działania służące wspieraniu procesów rewitalizacji prowadzone są w sposób spójny: wewnętrznie (poszczególne działania pomiędzy sobą) oraz zewnętrznie (z lokalnymi politykami sektorowymi, np. transportowym, energetycznym, celami i kierunkami wynikającymi z dokumentów strategicznych i planistycznych). Na podstawie wskaźników wynikających z Narodowego Planu Rewitalizacji, po przeprowadzeniu badania we wszystkich miejscowościach naszej gminy, wyznaczono obszar rewitalizacji, tj. teren który charakteryzuje się najwyższą koncentracją negatywnych zjawisk w sferze społecznej, współwystępowaniem zjawisk kryzysowych w pozostałych sferach, a także szczególnego znaczenia jednostek dla rozwoju lokalnego. W ten sposób wybrano miejscowości: Jaraczewo, Bielejewo i Góra. Na realizację Gminnego Programu Rewitalizacji Gmina Jaraczewo ubiegała się o pozyskanie dofinansowania ze środków unijnych. Złożony wniosek został pozytywnie oceniony pod względem formalnym i merytorycznym, jednak ze względu na zbyt małą ilość środków finansowych przeznaczonych na ten cel przez Marszałka Województwa Wielkopolskiego, w 2018 roku, nie otrzymał dofinansowania. W roku 2019 nie podjęto działań związanych z tym projektem rewitalizacji ze względu na oczekiwanie na zwiększenie przez Marszałka Województwa Wielkopolskiego alokacji środków. W najbliższym czasie Program Rewitalizacji Gminy Jaraczewo poddany zostanie przeglądowi i będzie aktualizowany zgodnie z wynikami ponownej analizy wskaźnikowej wszystkich miejscowości.

- 12 - 4. Gminny program opieki nad zabytkami Gminy Jaraczewo Uchwała Nr XXX/163/2017 Rady Miasta i Gminy Jaraczewo z dnia 7 czerwca 2017 roku

Podstawa prawna: art. 18 ust 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 87 ust 3 ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i o opiece nad zabytkami.

Celem opracowania gminnego programu opieki nad zabytkami jest poprawa stanu gminnego środowiska kulturowego. Środkiem prowadzącym do jego realizacji jest ustalenie w programie uwarunkowań dotyczących finansowania i organizacji, działań ochronnych wobec środowiska kulturowego oraz edukacyjnych i wychowawczych wobec społeczności gminy. Spodziewanym efektem tych działań będzie stworzenie atrakcyjnego produktu turystycznego, przy wykorzystaniu dóbr kultury, rozwój przedsiębiorczości oraz uwrażliwienie mieszkańców gminy na potrzeby związane z utrzymaniem, opieką i ochroną środowiska kulturowego. W 2019 roku opracowana została Gminna Ewidencja Zabytków, uzgodniona z Wielkopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w Poznaniu, a zatwierdzona zarządzeniem nr 68/2019 Burmistrza Miasta i Gminy Jaraczewo z dnia 15 października 2019 roku.

5. Wieloletni Program Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Gminy Jaraczewo na lata 2017-2022 Uchwała Nr XXX/162/2017 Rady Miasta i Gminy Jaraczewo z dnia 7 czerwca 2017 roku

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie prawa lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, do obowiązków gminy należy uchwalenie wieloletnich programów gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy. Program taki został uchwalony przez Radę Miasta i Gminy Jaraczewo w 2017 roku.

Celem Programu jest określenie podstawowych kierunków działania Gminy w gospodarowaniu zasobem mieszkaniowym. Program zawiera propozycje działań gminy w latach 2017-2022 zmierzające do realizacji zapisów ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Posiadany przez Gminę Jaraczewo zasób mieszkaniowy jest stosunkowo mały. Gmina w swych działaniach promuje budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne, przygotowując na ten cele i uzbrajając w media działki budowlane. W najbliższym czasie nie planuje się budowy budynków wielorodzinnych.

6. Program ochrony środowiska dla Gminy Jaraczewo na lata 2014-2017 z perspektywą na lata 2018-2021 Uchwała nr IV/25/2015 Rady Gminy Jaraczewo z dnia 12 marca 2015 roku

Program ochrony środowiska dla Gminy Jaraczewo na lata 2014-2017 z perspektywą na lata 2018-2021 został sporządzony w celu realizacji polityki ochrony środowiska, uwzględniając cele zawarte w strategiach, programach i dokumentach programowych, o których mowa w ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Obowiązek wykonania gminnego Programu ochrony środowiska wynika z art. 17 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska. Obecnie obowiązujący program jest aktualizacją dokumentu, przyjętego uchwałą

- 13 - Nr XXXIV/180/2010 Rady Gminy Jaraczewo z dnia 28 stycznia 2010 r. w sprawie przyjęcia „Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Jaraczewo na lata 2009-2012 z perspektywą na lata 2013-2016”. Program określa zadania własne gminy, a także diagnozę problemów środowiska na terenie Gminy Jaraczewo. Po dokonaniu diagnozy stanu poszczególnych komponentów środowiska na terenie gminy oraz kierując się uwarunkowaniami zewnętrznymi (obowiązujące akty prawne) i wewnętrznymi (lokalne opracowania planistyczne i strategiczne, stan środowiska przyrodniczego) dokonano wyboru priorytetów ekologicznych. Dla Gminy Jaraczewo wyznaczono trzy obszary priorytetowe: 1) dalsza poprawa stanu środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego, 2) ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne wykorzystanie zasobów naturalnych, 3) edukacja ekologiczna mieszkańców i zarządzanie środowiskiem. Celem realizacji założeń Programu Ochrony Środowiska dla gminy Jaraczewo jest poprawa stanu środowiska. Wśród podejmowanych działań znajdą się między innymi rozwijanie OZE oraz działania związane z gospodarką niskoemisyjną. Efektem ich wdrożenia będzie poprawa wskaźników opisujących stan środowiska naturalnego. W cyklach czteroletnich będzie oceniany stopień realizacji celów ekologicznych. Ocena ta będzie bazą do ewentualnej korekty celów i strategii ich realizacji. Taka procedura pozwoli na spełnienie wymagań zapisanych w ustawie Prawo ochrony środowiska, dotyczących okresu na jaki jest przyjmowany program ochrony środowiska i systemu raportowania o stanie realizacji programu.

7. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w gminie Jaraczewo na lata 2017 – 2020 Uchwała Nr XXVIII/148/Rady Miasta i Gminy Jaraczewo z dnia 27 marca 2017 roku

Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie w art. 6 ust. 1 nakłada na organy administracji rządowej i samorządowej zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Art. 6 ust. 2 pkt 1 cytowanej ustawy nałożył na gminy obowiązek stworzenia gminnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, poprzez: − opracowanie i realizację Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie, − prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy, − zapewnienie osobom dotkniętym przemocą miejsc w ośrodkach wsparcia, − tworzenie zespołów interdyscyplinarnych. Program określa kierunki działań, wskazuje zadania pomocowe kierowane do poszczególnych członków rodzin, w których przemoc występuje oraz proponuje działania zwiększające kompetencje i profesjonalizm osób udzielających pomocy, zakłada działania profilaktyczne, ochronne i doskonalące dotychczasowe działania jednostek i instytucji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Nadrzędnym celem Programu jest dobro i bezpieczeństwo rodziny, w szczególności ochrona osób doznających przemocy, w tym dzieci. Cel ten można osiągnąć jedynie przez interdyscyplinarne działania służb i podmiotów realizujących zadania związane z przeciwdziałaniem przemocy i ochroną ofiar przemocy w rodzinie. Działania te mogą przyczynić się do ograniczenia zjawiska przemocy i wzrostu poczucia bezpieczeństwa rodzin z terenu gminy. Szerzej na ten temat - str. 40.

- 14 - 8. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Uchwała nr VIII/48/2015 Rady Gminy Jaraczewo z dnia 2 lipca 2015 roku

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Jaraczewo jest niezbędnym dokumentem, umożliwiającym ubieganie się o przyznanie środków pomocowych z budżetu Unii Europejskiej w perspektywie finansowej na lata 2014-2020. Dokument otwiera drogę do finansowania inwestycji obejmujących m.in. termomodernizację budynków publicznych i mieszkalnych, modernizację źródeł ciepła, instalację OZE, zwiększenie efektywności energetycznej, czy inwestycji zmierzających do redukcji emisji gazów cieplarnianych. Na płaszczyźnie lokalnej zadania przewidziane w planie zmierzać powinny do uporządkowania i organizacji działań podejmowanych przez gminę, sprzyjających realizacji określonych celów. Plan ma za zadanie dokonać oceny sytuacji wyjściowej w gminie w zakresie emisji gazów cieplarnianych wraz ze wskazaniem trendów rozwojowych oraz dobraniem odpowiednich działań, które mogą zostać podjęte w przyszłości w celu redukcji emisji gazów cieplarnianych. Plan musi być kompatybilny z planami ustalanymi na szczeblu regionalnym czy krajowym. W zakresie planowanych działań i zadań znalazły się te, które związane są bezpośrednio z ograniczeniem emisji pochodzącej ze źródeł niskoemisyjnych (termomodernizacja budynków, modernizacja energetyczna, modernizacja źródeł ciepła), ze źródeł komunikacyjnych(modernizacja dróg i chodników) oraz promocja przejścia na gospodarkę niskoemisyjną i wykorzystanie OZE (wsparcie mieszkańców w pozyskiwaniu środków na wykorzystanie nowoczesnych technologii, edukacja ekologiczna). W 2019 roku Gmina Jaraczewo współpracowała w realizacji rządowego programu „Czyste Powietrze”. Jest to program, który realizuje WFOŚiGW w Poznaniu wspólnie z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Jego celem jest poprawa efektywności energetycznej i zmniejszenie emisji płynów i innych zanieczyszczeń do atmosfery z istniejących jednorodzinnych budynków mieszkalnych lub uniknięcie zanieczyszczeń powietrza pochodzących z nowo budowanych jednorodzinnych budynków mieszkalnych. Gmina Jaraczewo podpisała 9 sierpnia 2019 r. porozumienie z WFOŚiGW w Poznaniu na mocy którego, Gmina Jaraczewo może udzielać pomocy przy wypełnianiu i kompletowaniu wniosków oraz przyjmować wnioski w wersji papierowej. W dniach 5.09.2019r. i 18.10.2019r. odbyły się szkolenia na temat Programu Czyste Powietrze, w którym uczestniczyli pracownicy Urzędu Miasta i Gminy Jaraczewo, organizowane przez WFOŚiGW w Poznaniu; w pierwszym kwartale 2019r. odbyło się spotkanie w Starostwie w Jarocinie, w którym również uczestniczył pracownik UMiG Jaraczewo. 22.08.2019r. odbyły się konsultacje na temat Programu Czyste Powietrze w budynku Urzędu Miasta i Gminy Jaraczewo. Dodatkowo Gmina Jaraczewo zorganizowała kilka spotkań informacyjnych w dniach 1.10.2018r. w Gminnym Ośrodku Kultury w Jaraczewie, 13.11.2018.r na sali wiejskiej w Noskowie oraz 4.11.2019r. w Urzędzie Miasta i Gminy Jaraczewo dla mieszkańców Gminy Jaraczewo, które prowadził Doradca Energetyczny z WFOŚiGW w Poznaniu. Przez ręce pracowników UMiG Jaraczewo od dnia podpisania porozumienia do końca 2019 roku przeszło 16 skompletowanych wniosków.

- 15 - PROGRAMY ROCZNE

9. Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii Gminy Jaraczewo na 2019 rok Uchwała Nr XLVII/276/2018 Rady Miasta i Gminy Jaraczewo z dnia 14 listopada 2018 Podstawą prawną działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych i narkomanii w Polsce jest ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii.

Zgodnie z w/w ustawami prowadzenie działań w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków należy do zadań własnych gminy i jest realizowane w postaci gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz narkomanii, uchwalanego corocznie przez radę gminy. Program zawiera wykaz zadań mających na celu zapobieganie powstawaniu problemów związanych z uzależnieniem. Znaczna część zadań ukierunkowanych na przeciwdziałanie narkomanii, ze względu na taki sam charakter i te same grupy adresatów realizowana jest łącznie z zadaniami ukierunkowanymi na przeciwdziałanie alkoholizmowi.

Podstawowym celem programu jest ograniczenie spożywania alkoholu i używania narkotyków oraz związanych z tym problemów społecznych i zdrowotnych, a także podniesienie świadomości mieszkańców Miasta i Gminy Jaraczewo na temat zagrożeń wynikających z używania alkoholu oraz substancji psychoaktywnych, a w szczególności narkotyków.

10. Program współpracy Gminy Jaraczewo z organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na rok 2019 Uchwała nr XLVI/271/2018 Rady Miasta i Gminy Jaraczewo z dnia 30 października 2018 Podstawa prawna: art. 5a ust 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Współpraca z organizacjami pozarządowymi zawsze była ważna dla władz Gminy Jaraczewo. By zapewnić im w sposób jak najbardziej skuteczny pomoc, w ramach posiadanych zasobów i kompetencji, przyjęty został Program Współpracy. Wprowadził on jasne i czytelne rozwiązania włączając organizacje w system demokracji lokalnej i stanowił dla nich propozycję współpracy w działaniach na rzecz gminy. W 2019 roku ustalono następujące cele szczegółowe współpracy: − wspieranie działań na rzecz umacniania istniejących i pobudzania nowych inicjatyw związanych z powstaniem nowych organizacji pozarządowych w Gminie Jaraczewo dla dobra lokalnej społeczności, − integracja i wspólne działanie organizacji pozarządowych i gminy dążące do realizacji sfery zadań publicznych wymienionych w art. 4 ust. 1 ustawy, − umacnianie w świadomości społecznej poczucia współtworzenia i współodpowiedzialności za społeczność lokalną, za realizację jej potrzeb i rozbudowę zasobów lokalnych, − promocja działalności organizacji pozarządowych.

- 16 - 11. Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Jaraczewo Uchwała Nr VI/29/2019 Rady Miasta i Gminy Jaraczewo z dnia 21 marca 2019 roku Podstawa prawna: art. 18 ust 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym oraz art. 11a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ochronie zwierząt.

Program miał zastosowanie do wszystkich zwierząt domowych, w szczególności psów i kotów, w tym kotów wolno żyjących, oraz zwierząt gospodarskich. Na terenie Gminy odławianie bezdomnych zwierząt odbywało się w odniesieniu do pojedynczych zgłoszeń dotyczących pozostawionych bez opieki zwierząt, w szczególności chorych lub powodujących zagrożenie dla bezpieczeństwa mieszkańców. W przypadku nieustalenia właściciela bądź opiekuna zwierzęcia, Urząd Miasta i Gminy Jaraczewo podejmował działania zmierzające do odłowienia zwierzęcia i umieszczenia go, na podstawie zawartej umowy, do czasu znalezienia nowego właściciela w Schronisku dla Zwierząt w Radlinie. Gmina pokrywała także koszty uśpienia ślepych miotów psów lub kotów bezdomnych na terenie Gminy. Uśpieniu podlegały wyłącznie zwierzęta, które jeszcze były ślepe i nie było możliwości zapewnienia dla nich właścicieli. W 2019 roku zapewniona była całodobowa opieka weterynaryjna w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt. Zadanie realizowane było przez lekarza weterynarii - Usługi Weterynaryjne Andrzej Giertych z Potarzycy. W zakresie sprawowania opieki i zapewnienia odpowiednich warunków bytowania dla zaniedbanych, pozostającej bez właściwej opieki lub pozbawionych właściciela zwierząt gospodarskich Gmina Jaraczewo posiadała podpisaną umowę z Przedsiębiorstwem Rolnym „RUSKO” sp. z o.o.

- 17 - 3. Finanse gminy

Przy planowanych dochodach na poziomie 38.600.717,67 zł, wykonano je na poziomie 40.254,815,18 zł, co daje różnicę +1.654.097,51 zł, tj. 104,29%. Główną przyczyną wyższego wykonania dochodów jest uzyskanie ponadplanowych dochodów z: dotacji z Funduszu Dróg Samorządowych na zadanie realizowane w 2020 roku, sprzedaży mienia gminnego, opłaty za zajęcie pasa drogowego, rozliczenia z tytułu podatku VAT oraz pozyskanie dofinansowania na realizację zadania „Szatnia na medal”. Należy podkreślić, iż w założeniach do budżetu na 2019 rok, przyjęto wzrost dochodów z tytułu podatków i opłat na poziomie 2,3 % zgodnie z podjętymi uchwałami Rady (jednak nie wszystkie wpływy podatku udało się zaplanować i często wpływy do budżetu są wyższe niż zakładane).

DOCHODY GMINY JARACZEWO W 2019 ROKU WEDŁUG ŹRÓDEŁ

29% 31%

40% subwencje dotacje dochody własne

Subwencje 12.542.279,00 zł Dotacje 16.009.371,04 zł Dochody własne 11.703.165,14 zł Dochody łącznie 40.254.815,18 zł

Na poziom niektórych dochodów, gmina nie ma bezpośredniego wpływu tj. wpływy z tytułu podatku dochodowego od działalności gospodarczej, podatku od czynności cywilno – prawnych, spadków i darowizn, udziału w podatku od osób fizycznych i prawnych (wykonanie tych dochodów jest jednak większe niż zakładany plan), na wysokość dochodów mają również wpływ pozostałe dochody, które nie zostały zaplanowane w budżecie (np. kary umowne, rozliczenia z lat ubiegłych). Strukturę dochodów gminy przedstawia powyższy wykres. Dotacje, stanowiące najwyższy procent całości dochodów to dotacje na realizację zadań zleconych oraz własnych. Drugie w kolejności subwencje obejmują: część wyrównawczą subwencji i część oświatową subwencji. Około 1/3 budżetu stanowią dochody własne, na które składają się dochody podatkowe, ze sprzedaży, najmu i dzierżawy majątku gminy, z otrzymanych odszkodowań i inne.

- 18 - DOCHODY WŁASNE GMINY JARACZEWO W 2019 ROK WEDŁUG ŹRÓDEŁ

11% 1%

40%

48%

Podatek CIT Podatek PIT Podatki i opłaty lokalne Pozostałe dochody

Podatek CIT 151.516,98 zł Podatek PIT 4.651.085,00 zł Podatki i opłaty lokalne 5.619.505,19 zł Pozostałe dochody 1.281.057,97 zł Dochody własne łącznie 11.703.165,14 zł

Na dochody własne gminy składają się: − udziały z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych (podatek PIT) − udziały z tytułu podatku dochodowego od prawnych (podatek CIT) − podatki i opłaty lokalne, tj: ° podatek od nieruchomości ° podatek rolny ° podatek leśny ° podatek od środków transportowych ° podatek od czynności cywilnoprawnych ° odsetki od nieterminowych wpłat z tytułu podatków i opłat oraz innych wpływów ° wpływy z opłaty skarbowej ° wpływy z opłaty eksploatacyjnej ° wpływy z opłat za wydanie pozwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych ° wpływy z opłat za zajęcie pasa drogowego − pozostałe dochody gminy, tj. kary umowne, wpływy z najmu, dzierżawy i sprzedaży mienia gminy, odsetki od lokat terminowych, dochody z tytułu rozliczenia podatku VAT, odsetki od nieterminowych wpłat, odszkodowania za uszkodzone mienia, wpływy z tytułu usług opiekuńczych, wpłaty za wyżywienie w stołówce szkolno- przedszkolnej.

- 19 - Wykres poniżej przedstawia strukturę dochodów w 2017, 2018 i 2019 roku. Zauważalna jest nieznaczna, ale utrzymująca się tendencja wzrostowa w poszczególnych rodzajach dochodów.

6000000

5000000

4000000

3000000

2000000

1000000

0 Podatek CIT Podatek PIT Podatki i opłaty Pozostałe dochody lokalne 2017 2018 2019

Do oceny pozycji finansowej gminy na tle innych jednostek posługujemy się wskaźnikiem G . Jest to kwota podstawowych dochodów podatkowych na 1 mieszkańca gminy przyjęta do obliczania subwencji wyrównawczej. Na 2020 rok kwota ta uległa niewielkiemu zwiększeniu, jednak nadal procentowo wynosi około 63 % wskaźnika krajowego.

WSKAŹNIK G - ZESTAWIENIE PORÓWNAWCZE

2017 2018 2019 2020 JST z najniższym 424,77 390,29 406,76 454,97 wskaźnikiem GMINA JARACZEWO 1.024,92 1.059,33 1.117,06 1.231,95 JST z najwyższym 34.825,79 31.962,75 31.910,49 31.028,40 wskaźnikiem Wskaźnik krajowy 1.596,61 1.668,68 zł 1.790,33 zł 1.956,15 Udział wskaźnika Gminy Jaraczewo 64,2 % 63,4 % 62,4 % 63,0 % w wskaźniku krajowym

- 20 - WYDATKI GMINY JARACZEWO ZA 2019 ROK

Wydatki budżetu dzielą się na majątkowe i bieżące. W myśl ustawy o finansach publicznych, do wydatków majątkowych zalicza się kwoty przeznaczone na: inwestycje i zakupy inwestycyjne, zakupy i objęcie akcji i udziałów oraz wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego. Wszystkie pozostałe wydatki to wydatki bieżące.

Bieżące (w tym pomoc społeczna i oświata - 33 769 006,72 zł 23.903.928,99 zł) Majątkowe 3.515.265,94 zł ( tym oświata - 460.865,28 zł) Wydatki ogółem: 37 284 272,66 zł

Po zabezpieczeniu środków w działach pomocy społecznej oraz oświaty, wydatki bieżące w 2019 roku wynosiły 9.865.077,73 złotych.

Na zakładane wydatki w wysokości 42 675 481,49 złotych wykonano je na poziomie 37 284 272,66 złotych, co stanowi 87,37 %. Na taki stan rzeczy wpływ miało niezrealizowanie inwestycji dofinansowanych ze środków zewnętrznych ze względu na wydłużoną procedurę oceny wniosków: − budowę PSZOK w gminie Jaraczewo − rewitalizację w Gminie Jaraczewo

Poza tym, w 2019 roku niezrealizowano następujących zadań: − zagospodarowanie otoczenia Ośrodka Zdrowia wraz z wykonaniem dodatkowego parkingu w Rusku − budowa sal gimnastycznych w Górze i w Noskowie.

Oszczędności powstały również między innymi z: − oszczędności w zakresie publicznego transportu drogowego, − oszczędności poprzetargowych w drogach, − nierozdysponowanych rezerw, − niższych odsetkach od kredytów i pożyczek − oszczędności w dziale administracji.

- 21 - WYDATKI GMINY JARACZEWO ZA 2019 ROK WEDŁUG GŁÓWNYCH DZIAŁÓW

3% 1% 0,3% 4% 4%

5% Pomoc społeczna 35% Oświata Pozostałe zadania gminy 7% Administracja Gospodarka komunalna Kultura Drogi i transport Rolnictwo i łowiectwo 11% Bezpiecze ństwo Ochrona zdrowia

30%

Pomoc społeczna 12.704.915,99 Oświata 11.199.013,00 Pozostałe zadania gminy, w tym: gospodarka mieszkaniowa, leśnictwo, kultura fizyczna, sport, obsługa długu publicznego, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne, 4.158.742,79 Administracja, w tym: wynagrodzenia, remonty budynku, koszty eksploatacyjne, ubezpieczenia budynków, usługi telekomunikacyjne, zakup materiałów i wyposażenia 2.654.176,97 Gospodarka komunalna 2.048.966,29 Kultura 1.404.423,01 Drogi i transport 1.341.001,64 Rolnictwo i łowiectwo 1.190.931,50 Bezpieczeństwo 478.807,67 Ochrona zdrowia 103.293,80

W strukturze wydatków prawie 2/3 środków (65 %) wydatkowana jest na oświatę i pomoc społeczną. Tendencja taka utrzymuje się już od kilka lat.

ZADŁUŻENIE GMINY JARACZEWO NA KONIEC 2019 ROKU

Kredyty 7.642.200,00 zł Pożyczki 126.490,34 zł Zadłużenie ogółem: 7.768.690,34 zł

- 22 - WSKAŹNIK ZADŁUŻENIA DO WYKONANYCH W 2019 ROKU DOCHODÓW

7.768.690,34

40.254.815,18

0 5000000 10000000 15000000 20000000 25000000 30000000 35000000 40000000 45000000

dochody wykonane zadłu żenie

Większość jednostek samorządu terytorialnego ma potrzeby inwestycyjne, które przekraczają możliwości ich budżetów. Aby sprostać tym potrzebom, samorządy sięgają więc po zewnętrzne źródła finansowania, takie jak kredyty bankowe, pożyczki lub też emisja instrumentów dłużnych. Dług, jeżeli jest wykorzystywany w sposób właściwy, stanowi wydajny instrument polityki fiskalnej, umożliwiający dopasowanie strumieni kosztów i korzyści płynących z aktywów majątkowych w okresie ich „życia”. Rozciąganie w czasie obciążeń związanych z finansowaniem wytwarzania „długowiecznych” aktywów umożliwia w sposób sprawiedliwy rozłożenie ciężaru budowy infrastruktury pomiędzy kilka pokoleń podatników, którzy będą z tych aktywów korzystali. Zadłużenie Gminy Jaraczewo na koniec 2019 roku wynosiło 7.768.690,34 zł złotych, co stanowiło 19,3 % wykonanych dochodów. Zaciągnięte kredyty przeznaczane są na pokrycie udziału własnego w realizacji inwestycji, na które pozyskano dofinansowanie ze środków unijnych bądź ze środków krajowych. Biorąc to pod uwagę należy podkreślić, że zaciągnięte kredyty wpływają na powiększenie majątku gminy, nie są przeznaczane na zapewnienie bieżącej działalności samorządu.

WYNIK BUDŻETU ZA 2019 ROK

Przy zakładanym deficycie budżetu (ujemnej różnicy między dochodami a wydatkami) w kwocie 6.311.939,38 złotych, rok budżetowy zakończył się nadwyżką na poziomie 2.970.542,52 złotych.

Plan Wykonanie Dochody 36.024.628,32 zł 40.254.815,18 zł Wydatki 42.336.567,70 zł 37.284.272,66 zł Wynik budżetu - 6.311.939,38 zł 2.970.542,52 zł ( dochody- wydatki)

- 23 - RÓŻNICA MIĘDZY WYKONANYMI DOCHODAMI BIEŻĄCYMI A WYKONANYMI WYDATKAMI BIEŻĄCYMI ZA 2019 ROK

33.769.006,72

37.237.138,69

wykonane dochody bie żą ce wykonane wydatki bie żą ce

Zgodnie z art. 242 ustawy o finansach publicznych, na koniec roku budżetowego wykonane wydatki bieżące nie mogą być wyższe niż wykonane dochody bieżące. Powyższy wykres obrazuje to, że w przypadku budżetu gminy Jaraczewo na 2019 rok wymóg wynikający z tego artykułu został spełniony.

W 2019 roku w ramach budżetu: − nie był wyodrębniony fundusz sołecki w rozumieniu ustawy z dnia 21 lutego 2014 roku o funduszu sołeckim; od ponad 20 lat w Gminie Jaraczewo praktykowane jest, że w budżecie wyodrębnione są środki do dyspozycji sołectw, o przeznaczeniu których decydują poszczególne sołectwa − nie było wydzielonej części, o której wydatkowaniu decydowali bezpośrednio mieszkańcy tzw. Budżet obywatelski − nie realizowano inwestycji w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.

4. Jednostki organizacyjne gminy

W gminie funkcjonują następujące jednostki budżetowe: − Urząd Miasta i Gminy Jaraczewo − Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jaraczewie − Gminny Zespół Ekonomiczno-Administracyjny Szkół w Jaraczewie − Szkoła Podstawowa w Górze − Szkoła Podstawowa w Jaraczewie − Szkoła Podstawowa w Noskowie − Zespół Szkół w Rusku − Szkoła Podstawowa w Wojciechowie

W planach finansowych na rok 2019 tych jednostek przewidziano następujące dochody i wydatki:

- 24 -

Plan 01.01.2019 Plan 31.12.2019 Nazwa jednostki dochody wydatki dochody wydatki Urząd Miasta i Gminy 33.257.928,62 17.516.948,72 38.456.567,67 19.019.237,97 Gminny Ośrodek 17.590,00 10.008.360,00 34.421,00 12.874.834,97 Pomocy Społecznej Gminny Zespół Ekonomiczno- 13.200,00 1.751.452,00 15.290,00 2.030.542,60 Administracyjny Szkół Szkoła Podstawowa 1.300,00 2 .62.732,00 14.208,00 2.462.466,40 w Jaraczewie Szkoła Podstawowa 2.310,00 1.082.709,00 3.365,00 1.233.569,70 w Noskowie Zespół Szkół w Rusku 51.963,00 2.244.389,00 59.308,00 2.278.602,90 Szkoła Podstawowa 200,00 1.248.361,00 800,00 1.347.024,75 w Wojciechowie Szkoła Podstawowa 6.225,00 1.272.133,00 16.758,00 1.430.202,20 w Górze

Gmina Jaraczewo posiada jeden samorządowy zakład budżetowy tj. Komunalny Zakład Budżetowy w Jaraczewie oraz dwie samodzielne instytucje kultury wpisane do rejestru tj. Gminny Ośrodek Kultury w Jaraczewie i Biblioteka Publiczna Gminy Jaraczewo.

Plan 01.01.2019 Plan 31.12.2019 Nazwa jednostki przychody koszty przychody koszty Komunalny Zakład 2.393.778,00 2.393.778,00 2.447.980 2.447.980,00 Budżetowy w Jaraczewie Gminny Ośrodek Kultury 529.060,00 529.060,00 584.125,00 584.125,00 w Jaraczewie Biblioteka Publiczna 371.450,00 371.450,00 396.066,00 396.066,00 Gminy Jaraczewo

Wszystkie wydatki jednostek zostały wykonane zgodnie z założeniami.

5. Wieloletnia Prognoza Finansowa

Wieloletnia Prognoza Finansowa (WPF), której obowiązek sporządzania począwszy od roku 2011 wprowadzony został przepisami Ustawy o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 roku, jest instrumentem nowoczesnego zarządzania finansami publicznymi. Z założenia jest dokumentem strategicznym, wieloletnim, stanowiącym podstawę rozwoju samorządu. Tworzenie poszczególnych kategorii dochodów i wydatków budżetowych, obrazujących sytuację finansową jst w przyszłych latach, pozwala na dokonanie analizy możliwości inwestycyjnych jst oraz ocenę jej zdolności kredytowej.

- 25 - WPF obejmuje okres roku budżetowego oraz co najmniej trzech kolejnych lat.

W Wieloletniej Prognozie Finansowej obowiązującej w 2019 roku przewidziano następujące zadania wieloletnie:

1. Nowe przedszkole w Jaraczewie - okres realizacji 2018-2019 - zakończono Przedmiotem zadania było przeprowadzenie zajęć dodatkowych dla przedszkolaków, zajęcia indywidualne, wyżywienie a także ubezpieczenie grupy. Projekt realizowany był w całości ze środków UE w ramach działania 8.1.1 WRPO 2014+. Łączna wartość zadania to 193.800,00 złotych.

2. Budowa PSZOK w gminie Jaraczewo - okres realizacji 2017-2020 - w trakcie realizacji Przedmiotem zadania jest budowa punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych w Jaraczewie, przy współudziale środków UE w ramach działania 4.2.1 WRPO 2014+. Wartość zadania to 885.123,44 zł, w tym dofinansowanie w wartości 537.355,64 zł.

3. Budowa pierwszego żłobka w Gminie Jaraczewo - okres realizacji 2017-2019 - zakończono Przedmiotem zadania była budowa żłobka przy ul. Topolowej w Jaraczewie. Zadanie realizowane przy współudziale środków UE. Kwota ogólna zadania: 1.734.176,88 zł, dofinansowanie: 1.031.773,90 zł, wkład własny: 702.402,98 zł.

4. Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z terenu gminy Jaraczewo z nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych na których powstają odpady - okres realizacji 2016-2019 - zakończono Zadanie polegało na świadczeniu usługi polegającej na odbiorze i zagospodarowaniu odpadów komunalnych odebranych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych na których powstają odpady w latach 2016 - 2019. Zadanie finansowane było ze środków własnych pochodzących z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Wartość zadania w roku 2019 wyniosła 776.931,96 złotych, natomiast przez cały okres obowiązywania umowy poniesiono wydatki w kwocie 3.746.297,55 zł.

5. Przewóz dzieci i młodzieży szkolnej na terenie Gminy Jaraczewo w roku szkolnym 2018/2019 - okres realizacji 2018-2019 - zakończono Przedmiotem zadania był przewóz dzieci i młodzieży szkolnej na terenie Gminy Jaraczewo w roku szkolnym 2018/2019. Umowa obowiązywała do końca czerwca 2019 roku. Na realizację umowy w tym kresie poniesiono wydatki w kwocie 205.564,26 zł.

6. Ubezpieczenia majątkowe Gminy Jaraczewo - w trakcie realizacji Przedmiotem zadania było zawarcie polis ubezpieczeniowych w zakresie ubezpieczenie mienia, pojazdów, następstw nieszczęśliwych wypadków członków ochotniczej straży pożarnej oraz jednostek pływających. Polisy zawarto w I półroczu 2019 roku ponosząc wydatki w kwocie 85.305,00 zł. Umowa ubezpieczeniowa obowiązuje do kwietnia 2021 roku.

- 26 - 7. Przewóz dzieci i młodzieży szkolnej na terenie Gminy Jaraczewo w roku szkolnym 2019/2020 - w trakcie realizacji Przedmiotem zadania jest przewóz dzieci i młodzieży szkolnej na terenie Gminy Jaraczewo w roku szkolnym 2019/2020. Kwota wykonana na 2019 rok to 128.940,51 zł i dotyczyła wydatków dla przewoźnika zewnętrznego w okresie od września do grudnia 2019 roku. Umowa realizowana do końca czerwca 2020 roku.

8. Odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych, na których powstają komunalne z terenu gminy Jaraczewo - w trakcie realizacji Zadanie polega na odbiorze i zagospodarowaniu odpadów komunalnych odebranych od właścicieli nieruchomości położonych na obszarze gminy Jaraczewo przez wykonawcę wyłonionego w postępowaniu przetargowym na podstawie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia 2020 r. Kwota zadania to 951.911,41 zł

9. Rozbudowa z przebudową i nadbudową budynku Gminnego Ośrodka Kultury w Jaraczewie latach 2016-2021 - w trakcie realizacji. W 2019 roku złożono wniosek o udzielenie dofinansowania na termomodernizację budynku w ramach konkursu z programu WRPO. Ponieważ beneficjentem programu mogą być jedynie jednostki samorządu terytorialnego, konieczne było przesunięcie środków na działanie inwestycyjne Gminy, W roku 2019 poniesiono koszty w wysokości 8.179,50 zł, związane z opracowaniem dokumentacji do wniosku na dofinansowanie.

10. Rewitalizacja w Gminie Jaraczewo - w trakcie realizacji Gmina Jaraczewo złożyła wniosek o dofinansowanie zadania w ramach poddziałania 9.2.1 WRPO 2014+, wniosek otrzymał pozytywną ocenę formalną i merytoryczną. W 2020 roku otrzymano informację o uzyskaniu dofinansowania w wysokości Koszty związane z realizacja zadania zostaną poniesione w latach 2020-2022. Koszty ogólne zadania: 15.181.313,14 zł brutto, dofinansowanie UE: 8.747.823,91 zł brutto, wkład własny: 6.433.489,23 zł brutto. Przedmiotem zadania jest: rewitalizacja parku w Jaraczewie, rewitalizacja rynku w Jaraczewie, przebudowa z rozbudową i nadbudową GOK-u w Jaraczewie, budowa remizy OSP w Jaraczewie, budowa sali gimnastycznej przy szkole podstawowej w Górze.

11. Opracowanie dokumentacji technicznej na budowę sieci kanalizacji sanitarnej w m. Nosków - okres realizacji 2018-2019 - zrealizowano Koszty poniesione w 2019 r. dotyczyły przygotowania i przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w celu wywołania wykonawcy projektu. Całkowite koszty zadania wyniosły 121.540,00 zł.

12. Pomoc finansowa dla Powiatu Jarocińskiego na zadanie pod nazwą „Przebudowa obiektu mostowego nad rzeką Obrą w miejscowości Cerekwica” - zrealizowano Przekazano pomocą finansową, w wysokości 178.000,00 zł, dla Powiatu Jarocińskiego na zadanie „Przebudowa obiektu mostowego nad rzeką Obrą w miejscowości Cerekwica”. Realizacja zadania będzie w latach 2019-2020, przy dofinansowaniu w 50 % z budżetu państwa.

- 27 - 13. Przebudowa drogi gminnej Zalesie – Brzostów - w trakcie realizacji Zadanie realizowane w latach 2019-2020. Termin realizacji zadania określony został jest do 03.08.2020r. Zadanie dofinansowane jest z Funduszu Dróg Samorządowych. Kwota ogólna zadania: 1.416.989,00 zł, dofinansowanie: 1.062.741,71 zł, wkład własny: 354.247,29 zł.

14. Modernizacja Stacji Uzdatniania Wody w Jaraczewie - w trakcie realizacji. W ramach zadania opracowywana jest dokumentacja techniczna zadania. Realizacja zadania planowa jest do maja 2020 r. Koszt dokumentacji to 5.000,00 zł.

15. Pierwsza Otwarta Strefa Aktywności w Jaraczewie - w trakcie realizacji Zadanie realizowane w ramach środków Programu małej infrastruktury sportowo- rekreacyjnej o charakterze wielopokoleniowym OSA 2019. Środki przyznane przez Ministra Sportu i Turystyki. W związku z długą procedurą oceny wniosku oraz podpisania umowy o dofinansowanie, wydłużono terminu realizacji zadania do 30.06.2020. Kwota ogólna zadania: 129.667,85 zł, dofinansowanie: 50.000,00 zł, wkład własny: 79.667,85 zł

6. Działalność inwestycyjna

Infrastruktura drogowa w gminie obejmowała na 1 stycznia 2019 r. 62,76 km dróg. Na dzień 31 grudnia 2019 r. długość dróg w gminie wynosiła nadal 62,76 km. Długość dróg asfaltowych na początku 2019 roku wynosiła 50,96 km, co stanowiło 81 % wszystkich dróg, a pod koniec poprzedniego roku było to 51,97 km, co stanowiło 82,8 %. Długość dróg nieutwardzonych na początku 2019 roku wynosiła 9,98 km, co stanowiło 16 % wszystkich dróg, a pod koniec poprzedniego roku było to 8,97 km, co stanowiło 14 %.

Najważniejsze inwestycje drogowe zrealizowane w 2019 roku to: − Przebudowa ulicy Polnej w Górze Zadanie zrealizowano w zakresie nawierzchni bitumicznej (1270 m2). Zadanie dofinansowane z budżetu Województwa Wielkopolskiego. − Przebudowa drogi Bielejewo- Szypłów Zadanie zrealizowano w zakresie nawierzchni bitumicznej (2000 m2) . Zadanie dofinansowane z budżetu Województwa Wielkopolskiego − Przebudowa drogi w m. Suchorzewko Zadanie zrealizowano w zakresie nawierzchni bitumicznej (1080 m2). Zadanie dofinansowane z budżetu Województwa Wielkopolskiego. − Przebudowa drogi w Cerekwicy Stara (pod las) Zadanie zrealizowano w zakresie nawierzchni bitumicznej (1000m2). Zadanie dofinansowane z budżetu Województwa Wielkopolskiego. − Przebudowa nawierzchni parkingu przy Urzędzie Miasta i Gminy w Jaraczewie Zadanie wykonano w zakresie nawierzchni z kostki brukowej betonowej (374,5 m2) − Przebudowa chodnika do strzelnicy w Jaraczewie Zadanie wykonano w zakresie nawierzchni z kostki brukowej betonowej (210 m2) − Przebudowa drogi Cerekwica - Poręba Zadanie zrealizowano w zakresie nawierzchni bitumicznej (1680 m2) Zadanie dofinansowane z budżetu Województwa Wielkopolskiego.

- 28 - Najważniejsze inwestycje zrealizowane lub rozpoczęte w 2019 roku to: a) Budowa pierwszego żłobka w Gminie Jaraczewo Tę inwestycję rozpoczęto w 2018 roku, zakończenie zaplanowano na koniec 2019 roku. Zadanie to obejmuje budowę 2 - oddziałowego żłobka dla 32 dzieci. Żłobek stanowi jeden kompleks wraz z nowopowstałym przedszkolem w Jaraczewie. Realizacja tego zadania nastąpiła w roku 2019, natomiast w 2018 roku ogłoszony został przetarg na wykonanie tej inwestycji. Całkowity koszt zadania wyniósł 1.902.324,38 zł brutto, z czego dofinansowanie 1.099.344,62 zł. Projekt ten jest projektem komplementarnym do projektu miękkiego z zakresu opieki nad dziećmi do lat 3, na który również pozyskaliśmy dofinansowanie. „Pierwszy żłobek w Gminie Jaraczewo” to projekt, w ramach którego prowadzone będą zajęcia w zakresie bajkoterapii, gimnastyki, arteterapii i rytmiki, dla 32 dzieci, projekt obejmuje również bieżące funkcjonowanie żłobka oraz wyposażenie tej instytucji we właściwe wyposażenie. Planowany koszt zadania wynosi 369.050,75 zł, z czego dofinansowanie 313.693,13 zł. Realizacja nastąpi w latach 2020-2021. b) Rozbudowa budynku Szkoły Podstawowej w Wojciechowie Przedmiotem inwestycji była rozbudowa budynku szkoły podstawowej w Wojciechowie, by stworzyć dodatkową powierzchnię. W rozbudowanym budynku znalazły się: pomieszczenie gospodarcze oraz 2 sale lekcyjne. Utwardzono również teren przed budynkiem kostką betonową. Całkowity koszt zadania wyniósł 447.379,28 złotych i w całości pokryty został z budżetu gminy. c) Budowa PSZOK w Jaraczewie Przedmiotem zadania jest budowa punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych w Jaraczewie, przy współudziale środków UE. Realizacja zadania przewidziana jest na lata 2019/2020. Realizacja inwestycji obejmuje: 1) budowę punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, w tym: − kontenerowego budynku socjalno-biurowego, − murów oporowych do rampy załadowczej, − utwardzenie terenu, − postawienie bramy samonośnej wysięgnikowo zawieszonej nad wjazdem, − ogrodzenie, − wyposażenie PSZOK w kontenery. 2) promocję projektu polegającą na przygotowaniu i umieszczeniu na stałe tablicy pamiątkowej po zakończeniu projektu, a w czasie realizacji projektu, tablicy informacyjnej. 3) edukację ekologiczną - projekt ulotek i plakatu, druk ulotek i plakatu oraz konkurs wiedzy ekologicznej z nagrodami. 4) koszty inspektora nadzoru. Koszty związane z realizacja zadania zostaną poniesione w roku 2020. Kwota ogólna zadania: 885 123,44 zł, dofinansowanie: 537 355,64 zł, wkład własny: 347 767,81 zł. d) Budowa pierwszej Otwartej Strefy Aktywności w Jaraczewie Zadanie zostało dofinansowane w ramach programu Ministerstwa Sportu i Turystyki „Otwarta Strefa Aktywności". Jednak w związku z przedłużoną procedurą oceny wniosków, jego realizacja zakończy się w 2020 roku.

- 29 - Całkowita kwota zadania: 129 667,85 zł, pozyskane dofinansowanie: 50 000,00 zł, wkład własny: 79 667,85 zł. e) Remont Szatni w Jaraczewie – stworzenie szatni na medal Zadanie zrealizowane przy współudziale środków UMWW w ramach programu Szatnia na medal. W ramach zadania dokonano generalnego remontu szatni na sali gimnastycznej przy SP Jaraczewo. Koszt całkowity: 210 006,74 zł brutto, dofinansowanie: 100 000,00 zł brutto, wkład Gminy: 110 006,74 zł brutto. f) Przebudowa drogi gminnej Zalesie – Brzostów Zadanie dofinansowane jest z Funduszu Dróg Samorządowych. W 2019 roku wyłoniono wykonawcę zadania oraz poniesiono koszty robót przygotowawczych. Termin realizacji zadania określony został jest do 03.08.2020r. Kwota ogólna zadania: 1 416 989,00 zł, dofinansowanie: 1 062 741,71 zł, wkład własny: 354 247,29 zł.

7. Gospodarka komunalna, mieszkaniowa i ochrona środowiska

Sprawami komunalnymi, w tym: wodociągami, kanalizacją oraz mieszkaniami zajmuje się Komunalny Zakład Budżetowy w Jaraczewie, który zatrudnia 11 osób.

Długość czynnej sieci wodociągowej wynosiła 139,196 km. Dostęp do sieci wodociągowej w gminie posiada 100 % mieszkań. Planowana jest modernizacja technologii uzdatniania wody na SUW Jaraczewo. Podjęte zostały również działania zmierzające do zwiększenia limitów wydobycia wody we wszystkich stacjach uzdatniania wody.

Długość sieci kanalizacyjnej wynosiła 37,1 km. Dostęp do sieci posiada 40 % mieszkań. Na dzień 1 stycznia 2019 r. istniało 841 przyłączy do sieci kanalizacyjnej, a na dzień 31 grudnia 2019 roku 850 przyłączy. Pomiędzy Górą a Brzostowem zlokalizowany jest punkt zlewczy. Drugi został uruchomiony w 2018 roku w miejscowości Poręba.

Długość czynnej sieci gazowej na 31 grudnia 2018 roku wynosiła 28,3 km. Według danych GUS, na koniec 2018 roku istniały 284 czynne przyłącza do sieci gazowej. Z sieci gazowej korzysta 14 % gospodarstw domowych.

Na majątku Gminy Jaraczewo znajduje się 20 lokali mieszkalnych. 19 lokali mieszkalnych administrowanych jest przez Komunalny Zakład Budżetowy, a jedno mieszkanie przez Gminny Zespół Administracyjno – Ekonomiczny Szkół.

W administracji Komunalnego Zakładu Budżetowego znajdują się również: 10 garaży, w tym 5 garaży blaszanych (1 garaż murowany wolny). Wszystkie lokale mieszkalne i gospodarcze zostały oddane w użytkowanie na podstawie umów najmu. W 2019 roku dokonano sprzedaży 2 mieszkań, znajdujących się w zasobie gminy. Zadłużenie z tytułu opłat za wynajem mieszkań na koniec 2019 roku wynosiło 21.673,41 złotych. W 2019 roku wysłano 10 wezwań przesądowych do dłużników z tytułu najmu mieszkań.

- 30 - W badanym roku wysłano 81 przedsądowych wezwań do zapłaty do dłużników KZB w Jaraczewie, w tym 71 wezwań przedsądowych wystosowanych do dłużników z tytułu sprzedaży wody i odprowadzania ścieków sanitarnych. W ciągu badanego okresu wysłano do dłużników Zakładu 101 zawiadomień o zamiarze odcięcia wody, jednak odcięć wody nie dokonano. KZB w Jaraczewie posiada prawomocny wyrok dotyczący przejęcia spadku po zmarłym dłużniku Zakładu przez dwóch synów dłużnika (z klauzulą wykonalności). Dług obejmuje zaległości dotyczące opłat za czynsz, wodę oraz ścieki. W 2019r. Zakład złożył 2 nowe pozwy do sądu przeciwko dłużnikom.

W zakresie gospodarki odpadami, w okresie od 1 marca 2016r. do 31 grudnia 2019 r. odbiorem odpadów komunalnych segregowanych (worki) i niesegregowanych (pojemniki) z terenu Gminy Jaraczewo zajmowała się firma ZGO-NOVA Sp. z o.o., Witaszyczki 1A, 63-200 . Odpady komunalne z terenu gminy Jaraczewo przekazywane są do instalacji mechaniczno – biologicznego przetwarzania – „Zakład Gospodarki Odpadami Sp. z o.o. w Jarocinie – Wielkopolskie Centrum Recyklingu” Witaszyczki 1a, 63-200 Jarocin, której udziałowcem jest Gmina Jaraczewo. Odpady ulegające biodegradacji (odpady zielone) od czerwca 2016 roku przekazywane są również do instalacji - Zakład Gospodarki Odpadami Sp. z o.o. w Jarocinie – Wielkopolskie Centrum Recyklingu” Witaszyczki 1a, 63-200 Jarocin. Systemem gospodarowania odpadami komunalnymi objęte są nieruchomości zamieszkałe i niezamieszkałe. Dodatkowo odpady wielkogabarytowe oraz zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny odbierane były dwa razy w roku za pomocą tzw. mobilnej zbiórki odpadów. Firma dokonuje odbioru odpadów według harmonogramu, który przekazany jest do wiadomości mieszkańców. Do tej pory nie odnotowano problemów związanych z tym systemem.

W gminie Jaraczewo w 2019 roku obowiązywały następujące stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi: 9,00 zł od osoby przy segregacji odpadów oraz 18,00 zł od osoby w przypadku braku segregacji. Od 1 kwietnia 2016 obowiązuje zwolnienie z opłaty w wysokości 50% stawki dla osób posiadających Kartę Dużej Rodziny i segregujących odpady tj. 4,50 zł od osoby. Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi z nieruchomości niezamieszkałych, na których powstają odpady komunalne jest uzależniona od wielkości posiadanego pojemnika.

Kolejne działania podjęte w 2019 roku polegały na przygotowaniu realizacji zadania „Budowa Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych”. Złożony wniosek o dofinansowanie ze środków UE został zaakceptowany, a środki przyznane. Rozpoczęcie inwestycji, której koszt wyniesie 861 969,70 zł brutto rozpocznie się w 2020 roku a planowana data zakończenia to koniec maja 2020 roku.

Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) to specjalnie przystosowany i zorganizowany obiekt, w którym świadczy się usługę polegającą na przyjmowaniu od właścicieli nieruchomości zamieszkałych selektywnie wysegregowanych odpadów na terenie gminy (papier, metale, tworzywa sztuczne, szkło, odpady opakowaniowe wielomateriałowe, bioodpady, przeterminowane leki i chemikalia, odpady niekwalifikujące się do odpadów medycznych powstałych w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie

- 31 - iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we krwi, w szczególności igły i strzykawki, zużyte baterie i akumulatory, a także zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, meble i inne odpady wielkogabarytowe, zużyte opony, odpady budowlane i rozbiórkowe.)

Powstanie PSZOK w gminach związane jest z koniecznością dostosowywania ilości zbieranych odpadów segregowanych w całości strumienia odpadów komunalnych do wymogów prawa polskiego oraz optymalizacja ekonomiczna funkcjonowania gospodarki odpadami w gminie. Uruchomienie takiego punktu w gminie Jaraczewo wynika również z zarządzenia pokontrolnego nr 33/2016 Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska, który zobowiązał gminę do utworzenia stacjonarnego punktu zbierania odpadów komunalnych.

8. Planowanie przestrzenne

Miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego objętych było 5 % powierzchni gminy. W 2019 roku w zakresie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego nie zaszły żadne zmiany. W tym czasie Gmina Jaraczewo posiadała obowiązujące cztery uchwały: 1) Uchwała Nr XXXI/168/2017 Rady Miasta i Gminy Jaraczewo z dnia 29 czerwca 2017 roku w sprawie uchwalenia częściowej zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla części obszaru miasta Jaraczewo położonego na terenie Gminy Jaraczewo. 2) Uchwała Nr XII/82/2003 Rady Gminy Jaraczewo z dnia 30 września 2003 roku w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Jaraczewo. 3) Uchwała Nr XXXVIII/231/2002 Rady Gminy Jaraczewo z dnia 29 sierpnia 2002 roku w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego Gminy Jaraczewo. 4) Uchwała Nr XXXVI/186/2005 Rady Gminy Jaraczewo z dnia 24 listopada 2005 roku w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Jaraczewo w Parzęczewie.

Z kolei 100 % powierzchni gminy w roku 2019 było wskazane w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Jaraczewo na podstawie uchwały nr XXXVIII/2015/2018 Rady Miasta i Gminy Jaraczewo z dnia 22 lutego 2018 roku w sprawie zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania Gminy Jaraczewo.

W 2019 roku wydano 8 decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego . Inwestycje te dotyczyły: 3 budowy i przebudowy linii energetycznych w m. Góra, Niedźwiady i Jaraczewo, 2 przebudowy dróg gminnych (Zalesie – Brzostów i Łobez – Łobzowiec), 1 budowy sieci wodociągowej w Rusku, 1 budowy sieci kanalizacji sanitarnej wraz z budową sieci wodociągowej w Górze, 1 budowy sieci kanalizacji sanitarnej w Noskowie.

W roku sprawozdawczym wydano 106 decyzji o warunkach zabudowy , w tym 1 decyzji dotyczących zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, 39 decyzji dotyczących zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, 41 decyzji dotyczących

- 32 - zabudowy usługowej i gospodarczej oraz 25 decyzji dotyczących zmiany wcześniej wydanych warunków zabudowy czy przeniesienia praw i obowiązków z już wydanej decyzji.

Łącznie w 2019 roku prowadzono 111 spraw z zakresu ustalania warunków zabudowy, w tym 5 spraw umorzono na wniosek strony.

9. Transport publiczny

Gmina Jaraczewo nie posiada własnego przedsiębiorstwa realizującego zadania z zakresu publicznego transportu zbiorowego. Jego zapewnienie następuje na podstawie umowy zawartej z przewoźnikiem zewnętrznym tj. z Firmą Usługi Transportowe Roman Grzelak z Żerkowa. Współpraca z przewoźnikiem trwa od 2 stycznia 2014 roku.

Plan transportu dostosowany jest do potrzeb mieszkańców i obejmuje następujące linie: − Linia MB: Jarocin - Łobzowie - Jaraczewo - Borek Wlkp. − Linia N: Jarocin - Niedźwiady p. Bielejewo − Linia R: Jarocin - Nosków - Rusko - Jarocin − Linia T: Jarocin - Łobzowiec – Strzyżewko- Parzęczew - Nosków - Jarocin − Linia W: Jarocin – Nosków- Parzęczew - Rusko – Suchorzewko - Strzyżewko- Cerekwica - Jarocin. − Linia ZGO-2: Jarocin – Suchorzewko - Rusko - Jarocin W dni nauki szkolnej autobusy kursują autobusy szkolne oznaczone „Linia S”.

Liczba kilometrów wykonywanych dziennie przez autobusy wynosi: a. linie MB, N, R, T, W i S (kursy od poniedziałku do piątku, w tym przejazdy szkolne) - 1.097 km b. linie MB, N, R, T i W (kursy od poniedziałku do piątku bez przejazdów szkolnych) - 795 km c. linie N i W (kursy w sobotę) - 316 km d. linia ZGO-2 (kursy od poniedziałku do piątku bez przejazdów szkolnych) – 40km Liczba kilometrów pokonywanych miesięcznie jest różna (w zależności od dni szkolnych) i waha się w granicach 20.000 - 23.000 km.

Na terenie całej gminy Jaraczewo zlokalizowanych jest 66 przystanków autobusowych, w tym 60 z wiatami przystankowymi. W roku sprawozdawczym zakupiono trzy nowe wiaty, które zastąpiły już wysłużone przystanki.

Poza przewoźnikiem, z którym podpisaną umowę ma Gmina Jaraczewo, z przystanków autobusowych korzystają następujące firmy transportowe: 1) Trans Pegaz w Jarocinie ul. Transportowa 3, 63-200 Jarocin 2) Spółdzielcze Centrum Rolnicze „CENTROL” Koźmin Wlkp. 3) Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej Leszno Spółka z o.o. 4) Milla Spółdzielnia w Lesznie. W 2019 roku na organizację publicznego transportu zbiorowego z budżetu gminy wydatkowano kwotę 136.000 złotych.

- 33 - 10. Edukacja

System oświatowy Gminy Jaraczewo do końca sierpnia 2019 roku przedstawiał się następująco: − Szkoła Podstawowa w Górze − Szkoła Podstawowa w Jaraczewie − Szkoła Podstawowa w Noskowie − Zespół Szkół w Rusku (przedszkole, szkoła podstawowa) − Szkoła Podstawowa w Wojciechowie.

Od września 2019 roku, w związku z wdrożoną reformą oświaty, sieć szkół przedstawia się następująco: − Szkoła Podstawowa w Górze − Szkoła Podstawowa w Jaraczewie − Szkoła Podstawowa w Noskowie − Zespół Szkół w Rusku (przedszkole, szkoła podstawowa) − Szkoła Podstawowa w Wojciechowie.

We wrześniu 2019 roku naukę w szkołach podstawowych rozpoczęło 700 uczniów. Charakterystyka poszczególnych placówek oświatowych przedstawia się następująco:

Szkoła Podstawowa w Górze Liczba uczniów: 161 Nauczyciele: − Kontraktowy: 0,00 − Mianowany: 5,00 − Dyplomowany: 7,16 Razem: 12,61 Na jednego zatrudnionego przypada 12,77 ucznia. W szkole realizowane są zajęcia pozalekcyjne: przedmiotowe, artystyczne, sportowe.

Szkoła Podstawowa w Jaraczewie Liczba uczniów: 207 Nauczyciele: − Stażysta: 0,89 − Kontraktowy: 1,78 − Mianowany: 10,72 − Dyplomowany: 8,41 Razem: 21,80 Na jednego zatrudnionego przypada 9,50 ucznia. W szkole nie są realizowane zajęcia pozalekcyjne.

Szkoła Podstawowa w Noskowie Liczba uczniów: 94 Nauczyciele: − Stażysta: 0,00 − Kontraktowy: 2,00 − Mianowany: 2,35 − Dyplomowany: 7,72

- 34 - Razem: 12,07 Na jednego zatrudnionego przypada 7,79 ucznia. W szkole realizowane są zajęcia pozalekcyjne: informatyczne, techniczne, przedmiotowe, artystyczne, sportowe, turystyczno-krajoznawcze.

Zespół Szkół w Rusku Liczba uczniów: 148 Nauczyciele: − Stażysta: 3,50 − Kontraktowy: 1,00 − Mianowany: 6,74 − Dyplomowany: 8,94 Razem: 20,18 Na jednego zatrudnionego przypada 7,33 ucznia. W szkole realizowane są zajęcia pozalekcyjne: przedmiotowe, artystyczne, sportowe.

Szkoła Podstawowa w Wojciechowie Liczba uczniów: 90 Nauczyciele: − Stażysta: 0,00 − Kontraktowy: 1,50 − Mianowany: 6,28 − Dyplomowany: 6,00 Razem: 13,78 Na jednego zatrudnionego przypada 6,53 ucznia. W szkole realizowane są zajęcia pozalekcyjne: przedmiotowe.

Zatrudnienie nauczycieli w niżej wymienionych szkołach na przełomie roku 2019/2020 miało tendencję wzrostową, następująco: − SP Wojciechowo: 0,17 etatu (przeniesienia służbowe nauczyciela z innej szkoły), − SP Góra: 0,63 etatu (przeniesienia służbowe nauczyciela z innej szkoły), − SP Nosków: 0,57 etatu (przeniesienie służbowe nauczyciela z innej szkoły). Natomiast w Szkole Podstawowej w Jaraczewie zwolniono 2 nauczycieli (emerytura) i 2 nauczycieli przeniesiono służbowo do innej szkoły. W odniesieniu do Zespołu Szkół w Rusku zatrudnienie zostało zmniejszone z tytułu umów o pracę na zastępstwa za nieobecnych nauczycieli.

Ponadto funkcjonują trzy oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych. Liczba dzieci uczęszczających do tych oddziałów przedstawia się następująco: Oddziały Przedszkolny przy Szkole Podstawowej w Górze Liczba dzieci: 17 Oddział Przedszkolny przy Szkole Podstawowej w Noskowie Liczba dzieci: 12 Oddział Przedszkolny przy Szkole Podstawowej w Wojciechowie Liczba dzieci: 25

Ogólny koszt prowadzenia placówek oświatowych i ich obsługi w 2019 roku wyniósł 9.185.115,46 złotych. Subwencja oświatowa przekazana w 2019 roku wynosiła 7.318.291,00 złotych. Niestety środki te nie starczyły nawet na pokrycie wynagrodzeń i pochodnych, które wyniosły 7.735.474,71 złotych. Gmina Jaraczewo dołożyła ze środków własnych do utrzymania i funkcjonowania szkół 1.866.824,46 złotych. Należy podkreślić, że poza dofinansowaniem wynagrodzeń, na barkach gminy spoczywa całe utrzymanie placówek oświatowych.

- 35 -

282 uczniów, tj. 40,29%, uczęszczających do szkół na terenie gminy Jaraczewo dowożonych było transportem organizowanym przez Gminę Jaraczewo. W 2019 roku koszty dowozu pokryte z budżetu gminy to kwota 612.951,39 złotych. Na kwotę tą składają się koszty usługi transportowej świadczonej przez przewoźnika zewnętrznego oraz zapewnienie opieki uczniom na kwotę 559.662,97 zł. Kolejne 53.288,42 złotych przeznaczono na dowozy uczniów niepełnosprawnych do Szkoły Specjalnej w Jarocinie. Na tę kwotę składa się: zakup paliwa, ubezpieczenie pojazdu oraz bieżąca jego obsługa.

W roku 2019 odnotowano wzrost kosztów dowozu do szkół z powodu wzrostu ceny świadczenia usługi przez przewoźnika zewnętrznego. Zwiększyła się również kwota wykorzystana na zapewnienie dowozów uczniów do szkoły specjalnej. Związane to było ze wzrostem liczby uczniów dowożonych, wydłużeniem trasy kursującego samochodu oraz wzrostem cen paliwa.

11. Przedszkola

W 2019 roku funkcjonowały w Gminie Jaraczewo: − jedno przedszkole publiczne, działające w ramach Zespołu Szkół w Rusku − jedno przedszkole publiczne w Jaraczewie powadzone przez Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Ziemi Jaraczewskiej − Niepubliczne Przedszkole w Noskowie prowadzone przez Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe na Rzecz Rozwoju Wsi Nosków „Noskowiacy” − Niepubliczne Przedszkole w Górze z filią w Panience prowadzone przez Stowarzyszenie Kulturalno- Oświatowe „Górka”

Liczba dzieci uczęszczających do poszczególnych placówek przedstawia się następująco:

Niepubliczne Przedszkole w Górze Liczba dzieci: 50 Niepubliczne Przedszkole w Noskowie Liczba dzieci: 26 Publiczne Przedszkole „Niezapominajka” w Jaraczewie Liczba dzieci: 99 Publiczne Przedszkole w Rusku Liczba dzieci: 67

Na działalność placówek prowadzonych przez podmioty zewnętrze z budżetu gminy na 2019 rok wydatkowano następujące kwoty: − dla Publicznego Przedszkola „Niezapominajka” w Jaraczewie prowadzonego przez Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Ziemi Jaraczewskiej – 704.448,11 zł, − dla Niepublicznego Przedszkola w Noskowie prowadzonego przez Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe na Rzecz Rozwoju Wsi Nosków „Noskowiacy” w wysokości 135.506,76 zł, − dla Niepublicznego Przedszkola w Górze prowadzonego przez Stowarzyszenie Kulturalno- Oświatowe „Górka” w wysokości 240.509,28 zł.

Funkcjonowanie Przedszkola Publicznego w Rusku kosztowało 349.120,82 złotych. Poza tym, Gmina Jaraczewo ponosi koszty uczęszczania dzieci z terenu naszej gminy do przedszkoli na terenie innych gmin. W 2019 roku na ten cel wydatkowano kwotę 93.002,65 zł. Łączny koszt prowadzenia przedszkoli i uczęszczania dzieci z terenu Gminy Jaraczewo do przedszkoli w gminach ościennych wyniósł: 1.522.587,62 zł.

- 36 -

Wysokość dotacji na prowadzenie przedszkola w 2019 r. to 295.570,01 złotych.

W 2019 roku łącznie do prowadzenia przedszkoli gmina dołożyła 1.227.017,61 złotych.

12. Biblioteki

W gminie w 2019 roku funkcjonuje jedna Biblioteka Publiczna z siedzibą główną w Jaraczewie – znajduje się w niej Oddział dla dorosłych i Odział dla dzieci. Biblioteka ma swoją filię w Górze. Zarówno siedziba główna jak i filia to nowoczesne, atrakcyjne, przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych budynki z ergonomicznym wyposażeniem i atrakcyjnym księgozbiorem. Stan księgozbioru i wyniki czytelnicze w 2019 roku przedstawiają się następująco:

30 828 książek 229 audiobooki 24 tytuły czasopism 1 463 aktywnych czytelników 14 131 odwiedzin w bibliotece (wypożyczalnia + czytelnia) 34 399 wypożyczonych książek 671 udzielonych informacji

W roku sprawozdawczym zakupiono 1896 nowych pozycji książkowych na łączną wartość 38.377 złotych, z czego 12.000 złotych pozyskano z programu MKiDN, a ubytkowano 345 zdezaktualizowanych i zniszczonych woluminów. Atrakcyjny księgozbiór i nowoczesne pomieszczenia bibliotek wpływają na wzrost czytelnictwa. W 2019 roku ilość czytelników wzrosła o +118, a ilość wypożyczonych książek zwiększyła się o +4224 książki.

Biblioteka korzysta z systemu bibliotecznego SOWA. 100% księgozbioru wpisana jest do katalogu, który dostępny jest on-line na stronie biblioteki. Czytelnicy posiadają elektroniczne karty biblioteczne, a cały księgozbiór kody kreskowe. W wypożyczalni komputerowej można zamówić, zarezerwować i prolongować książki. Można też w katalogu śledzić nowości zakupione do wypożyczalni. Ponadto na stronie internetowej i Fb bibliotecznym zamieszczamy bieżące zakupy co bardzo pozytywnie wpływa na ilość wypożyczeń – co można zaobserwować po ilości internetowych rezerwacji książek

Biblioteka prowadzi też Izbę Regionalną i gromadzi materiały związane z historią naszej gminy. Nagrywa wywiady z ludźmi pamiętającymi lata wojenne i powojenne w Jaraczewie. Organizuje historyczne spotkania tematyczne zarówno w bibliotece głównej jak i w filii. Prowadzi historyczne lekcje biblioteczne dla przedszkolaków i uczniów naszej gminy przybliżając im najważniejsze fakty historyczne naszej Małej Ojczyzny.

- 37 - Biblioteka zatrudnia 5 pracowników, w tym 3 na stanowiskach bibliotekarzy. Biblioteka główna otwarta jest od poniedziałku do soboty, w tym 2 razy w tygodniu do godziny 18.00. Filia w Górze ma jeden popołudniowy dyżur.

W bibliotece użytkowano 12 komputerów, w tym 12 komputerów z dostępem do szerokopasmowego Internetu oraz 6 tabletów. Katalogi on-line zapewniały biblioteki: Biblioteka Publiczna Gminy Jaraczewo wraz z filią. W 2019 r. możliwość zdalnego (internetowego) składania zamówień zapewniły obydwie placówki.

W 2019 r. biblioteka publiczna zorganizowała 92 imprezy i wydarzenia - były to imprezy cykliczne takie jak np. − VIII rodzinny Rajd Odjazdowego Bibliotekarza - w którym co roku bierze udział ponad 100 uczestników. Rajd w 2019 roku odbył się pod hasłem #Jestem Fit − VII grudniowe rodzinne spotkania Wokół Świątecznego stołu, podczas których odbyły się prelekcje, warsztaty i atrakcje zarówno dla dzieci jak i dorosłych − co roku zapewniamy dzieciom szereg atrakcyjnych spotkań podczas ferii zimowych i letnich wakacji. Wakacje 2019 minęły pod hasłem „Leć z nami w kosmos” Zorganizowanych zostało szereg atrakcyjnych spotkań dla dzieci i młodzieży ze we współpracy z przedszkolami, szkołami i Młodzieżowym |Ośrodkiem Wychowawczym z terenu gminy. Odbywały się zajęcia tematyczne, konkursy, lekcje biblioteczne np. Lekcje tolerancji muzycznej, Teleturniej ABC wiedzy o autorze.

Inne wydarzenia : − spotkania wokół historii regionu dla dorosłych i dzieci, − warsztaty i zajęcia manualne, − propozycje spotkań dla rodziców z dziećmi, − spotkania dla dorosłych, − podchody, noce w bibliotece, − wizyty studyjne, − szkolenia, − wystawy.

W 2019 roku na prowadzenie bibliotek i upowszechnianie czytelnictwa gmina przeznaczyła 377.860 złotych.

13. Ośrodki kultury

Zadanie animacji kultury na terenie Gminy Jaraczewo pełni Gminny Ośrodek Kultury. Placówka została powołana w 1980 roku w celu koordynacji działalności kulturalnej, sportowej i turystycznej. Główne zadania Ośrodka, to: − wspieranie oraz promowanie uzdolnione artystyczne i intelektualne dzieci i młodzież, − organizacja ciekawych i wartościowych zajęć pozalekcyjnych poprzez wprowadzenie systemu edukacyjno – artystycznego, − umożliwianie dostępu do odbioru i tworzenia kultury, promowanie środowiska lokalnego, − wspomaganie i wspieranie wszelkich działań innych podmiotów działających na rzecz rozwoju kultury w Gminie,

- 38 - − nawiązanie współpracy z innymi Ośrodkami i Organizacjami działającymi w podobnych Gminach w celu wymiany doświadczeń oraz podnoszenia poziomu artystycznego i organizacyjnego, − systematyczne wzbogacanie i rozszerzanie oferty programowej Ośrodka o organizację koncertów dla wszystkich grup wiekowych i środowisk.

W ramach GOK w 2019 roku działały liczne kluby: − Dziecięco - młodzieżowy Klub Piosenki "TALENT", − LABORATORIUM Piosenki, − Klub Seniora "Bliżej świ@ta", − Klub Komputerowy "gr@my", − Klub Miłośników Gitary "FRAZA", − Klub Plastyki "DEKADA", − Klub Wokalno - Rytmiczny "MALUCH", − Klub Miłośników TENISA STOŁOWEGO, − Klub Tańca "SHOW". − Ośrodek zatrudnia 5 pracowników oraz do prowadzenia poszczególnych sekcji zatrudniani są instruktorzy na umowy-zlecenie.

Ośrodek był organizatorem lub współorganizatorem wielu konkursów, przeglądów, festynów, m. in.: − Orszak Trzech Króli, − Gminny Konkurs Recytatorski "Mówić pięknie prozą i wierszem...", − Przegląd Piosenki Dziecięcej MOJA PLANETA, − Przegląd Piosenki Przedszkolnej "ZŁOTA NUTKA", − Dni Ziemi Jaraczewskiej − Prezentacje Artystyczne GOK, − Przegląd Piosenki Religijnej RYBAK, − Przegląd Piosenki Patriotycznej BOGURODZICA, − Wielkopolski Rajd Samochodowy "LUDOWIEC", − Prezentacje Bożonarodzeniowe IDĄ ŚWIĘTA.

Na stałe do kalendarza imprez organizowanych przez GOK weszły takie imprezy jak: − Noworoczny KONCERT KOLĘD z pokazem sztucznych ogni. − Powitanie WIOSNY, − Koncerty z okazji Dnia Kobiet − Kiermasz wielkanocny − Jaraczewska NOC DISCO, − Estrada Folkloru − Spotkanie kapel podwórkowych JADYMY DO JARACZEWA − Jaraczewo - chcemy Country − Coroczne GRILLOWANIE Z SOŁTYSAMI, − Święto Parówki − Koncert POŻEGNANIE LATA, − Spotkania DOROSŁE DZIECI MAJĄ GŁOS, − Kiermasz Bożonarodzeniowy Placówka oferuje usługi z zakresu przygotowywania i organizowania imprez kulturalnych, dysponując salą widowiskową, mobilną sceną oraz profesjonalnym sprzętem nagłośnieniowym.

- 39 -

Przy GOK działają trzy zespoły artystyczne: − Kapela Biesiadna Jaraczewioki, − Grupa Wokalna Złota Jesień, − Grupa Country Cool Band.

Na działalność GOK w 2019 roku wydatkowano kwotę 583.728,04 złotych.

14. Ochrona zdrowia

Na terenie gminy w 2019 roku funkcjonowały dwa Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej, w Jaraczewie i w Rusku. Placówki te zlokalizowane są w budynkach stanowiących własność gminy Jaraczewo. Budynki te są po generalnych remontach i przystosowane do korzystania przez osoby niepełnosprawne. Poza tym funkcjonują dwa prywatne gabinety stomatologiczne oraz jedna prywatna praktyka pielęgniarska. Na terenie gminy działają trzy apteki. Żaden z podmiotów leczniczych działających na terenie gminy Jaraczewo nie jest zarządzany przez gminę. Zrealizowane w 2019 roku programy zdrowotne obsługiwane były przez pracowników Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jaraczewie. GOPS był również współorganizatorem badań profilaktycznych. W okresie sprawozdawczym zorganizowano, na terenie całej gminy, 10-krotnie badanie mammograficzne, z którego skorzystały 254 kobiety (badania przeprowadził Ośrodek Profilaktyki i Epidemiologii Nowotworów SP ZOZ ,,OPEN’’ i NZOZ ,,LARGO’’ z Poznania, NS ZOZ „Diagnostyk” Szyiński & Kwiecień z Zielonej Góry). Poza tym były przeprowadzone badanie PSA dla 25 mężczyzn oraz badanie na krew utajoną, z którego skorzystało 38 osób (badania przeprowadził Ośrodek Profilaktyki i Epidemiologii Nowotworów SP ZOZ ,,OPEN’’ z Poznania).

W ramach działań związanych z ochroną zdrowia, z budżetu gminy Jaraczewo na rok 2019, udzielono następującej pomocy finansowej: − dla Powiatu Jarocińskiego na zadanie pod nazwą „Dostawa karetki wraz z wyposażeniem na potrzeby Szpitala Powiatowego w Jarocinie” - udzielono pomocy finansowej w wysokości 9.100,00 złotych − dla Samorządu Województwa Wielkopolskiego na dofinansowanie inwestycji dotyczącej budowy bazy Śmigłowcowej Służby Ratownictwa Medycznego (HEMS) na terenie Lotniska Michałków w Ostrowie Wlkp. - udzielono pomocy finansowej w wysokości 14.550,00 złotych. Pomocy finansowej udzielono na podstawie stosownych umów. Wykorzystanie środków zostało prawidłowo rozliczone przez podmioty, którym udzielono wsparcia finansowego.

Na dzień 1 stycznia 2019 roku 25 podmiotów posiadało zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych, a na dzień 31 grudnia 2019 roku – 24 podmiotów. Spadek liczby punktów spowodowany był likwidacją działalności gospodarczej przez podmioty je prowadzące. Środki z opłat za wydanie zezwoleń na sprzedaż alkoholi w kwocie 102.233,13 złotych wydatkowano zgodnie z programem na działalność związaną z przeciwdziałaniem alkoholizmowi, w tym: − wynagrodzenia członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,

- 40 - − koszty szkoleń członków GKRPA, − zakup sprzętu na potrzeby GKRPA, namiotów i materiałów dla szkół „Profilaktyka Przemocy”, − doposażenie pomieszczeń, współfinansowanie imprez integracyjnych bezalkoholowych, − koszty utrzymania punktów terapeutyczno -konsultacyjnych w Rusku i Jaraczewie, − usługi terapeuty, spektakle profilaktyczno-edukacyjne dla dzieci szkolnych, − dotacja celowa – przekazana do Klubu „Feniks” na prowadzenie zajęć dla osób uzależnionych i współ uzależnionych w kwocie 10.000,00 zł.

W ramach środków przeznaczonych na zwalczanie narkomanii zakupiono materiały profilaktyczne w zakresie przeciwdziałania narkomanii dla młodzieży szkolnej, oraz materiały profilaktyczne o tematyce antydopalaczy dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjum.

Do gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych w 2019 roku wpłynęło pięć zgłoszeń przypadków nadużywania alkoholu. Komisja podjęła działania zmierzające do zobowiązania osób uzależnionych do podjęcia leczenia. W 2019 roku nie odnotowano przypadków odebrania zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.

15. Pomoc społeczna

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Realizacją zadań wynikających z ustawy o pomocy społecznej zajmuje się Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Podstawową działalność Jednostki stanowi realizacja zadań własnych i zleconych gminie wynikająca z ustawy o pomocy społecznej, w szczególności pomoc społeczna polega na przyznawaniu i wypłacaniu przewidzianych ustawą świadczeń, i szeroko rozumianej pracy socjalnej. W ramach ustawy o pomocy społecznej GOPS udziela pomocy w formie świadczeń pieniężnych i niepieniężnych, w tym m.in.: przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych, celowych i okresowych, udzielanie schronienia, przyznawanie posiłku i niezbędnego ubrania, opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne, organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych, dożywianie dzieci, sprawianie pogrzebu, umieszczanie i opłacanie pobytu osób w domu pomocy społecznej, przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie kosztów powstałych w wyniku klęski żywiołowej. Dodatkową działalność stanowią zadania zlecone gminie, które na podstawie upoważnień i pełnomocnictw przewidzianych w ustawach są przekazane do realizacji gminnej jednostce pomocy społecznej.

Należy do nich realizacja zadań związanych z wypłatą: − świadczeń rodzinnych (w tym: zasiłki rodzinne i dodatki do zasiłków rodzinnych, jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka, zasiłki pielęgnacyjne, świadczenia pielęgnacyjne, specjalne zasiłki opiekuńcze, zasiłki dla opiekuna, świadczenia rodzicielskie, składki na ubezpieczenie społeczne); − świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego; − stypendiów i zasiłków szkolnych

- 41 - − dodatków mieszkaniowych i energetycznych, − świadczeń wychowawczych z Programu ,,Rodzina 500 plus’’; − świadczeń w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i ich rodzin "Za życiem"; − realizacja programu rządowego ,,Dobry Start’’.

Rodzaje świadczeń zrealizowanych w 2019 roku przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jaraczewie prezentuje poniższa tabela.

2019 Rodzaj świadczenia Kwota w złotych Liczba świadczeń Dożywanie, zakup posiłku 51 347,70 10 362 Dodatki mieszkaniowe 18 312,14 108 Dodatki energetyczne 208,44 11 Zasiłki celowe i pomoc w naturze 21 803,00 99 Zasiłki stałe 79 648,34 144 Zasiłki okresowe 142 825,77 425 Usługi opiekuńcze 60 774,50 3 085 Domy Pomocy Społecznej 234 927,38 81 Składki na ubezpieczenie społeczne 106 007,34 310 Składki na ubezpieczenie 19 642,31 248 zdrowotne Zaliczka alimentacyjna/ 146 110,00 452 Fundusz alimentacyjny Zasiłki rodzinne z dodatkami do 1 342 961,49 12 453 zasiłków rodzinnych Świadczenia opiekuńcze 1 300 291,12 3 170 Świadczenie „Za życiem” 4 000,00 1 Świadczenia rodzicielskie 220 997,00zł 243 Jednorazowa zapomoga z tyt. 76 000,00 76 urodzenia się dziecka (becikowe) Pozostała pomoc finansowa: schronienie, 26 192,08 905 zdarzenie losowe 1 000,00 1 piecza zastępcza, placówki 1 927,58 6 opiekuńczo wychowawcze Programy rządowe - KDR 0 871 Rodzina 500 Plus 7 783 247,47 15 620 Pomoc materialna dla uczniów, 117 978,81 1212 w tym: Stypendia szkolne 115 478,81 1207 Zasiłek szkolny 2 500,00 5

Ponadto GOPS realizuje szereg innych zadań mających na celu pomoc i wsparcie społeczności lokalnej Gminy Jaraczewo. Do najważniejszych z nich m. in. należy przeciwdziałanie przemocy w rodzinie poprzez wykonanie Uchwały Nr XXVIII/148/2017 Rady Miasta i Gminy Jaraczewo z dnia 27 marca 2017r. w sprawie przyjęcia ,,Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w gminie Jaraczewo na lata 2017 – 2020’’, którą realizuje Zespół Interdyscyplinarny .

- 42 - W roku 2009 ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie nałożyła na gminę obowiązkowe powołanie zespołów interdyscyplinarnych i wszelkich działań zmierzających do zmniejszenia rozmiarów przemocy w rodzinie. Zgodnie z Uchwałą nr X/54/2019 Rady Miasta i Gminy Jaraczewo z dnia 27 września 2019r. w sprawie trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego w Jaraczewie oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania w sprawie trybu i sposobu powoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania. ,,Z I’’ tworzy grupa specjalistów z różnych instytucji, łącząca swoją wiedzę, umiejętności oraz możliwości wynikające z działalności instytucji, którą reprezentują, podejmująca współpracę i skoordynowane działania mające na celu niesienie pomocy osobom pokrzywdzonym oraz przeciwdziałania zjawisku przemocy. ,,ZI’’ tworzą m.in. przedstawiciele policji, ośrodka pomocy społecznej, ochrony zdrowia, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, sądu, organizacji pozarządowych.

Kolejną bardzo ważną formą pomocy dla mieszkańców gminy jest realizacja ustawy z 2014r. o Karcie Dużej Rodziny , która uprawniała do 2019r. rodziny 3+ (co najmniej 3 dzieci) zarówno w instytucjach publicznych, jak i w firmach prywatnych. Jej posiadacze mogą korzystać z katalogu oferty kulturalnej, rekreacyjnej czy transportowej na terenie całego kraju. ,,KDR’’ przyznaje organ właściwy, a jej właściciel nie ponosi żadnych kosztów związanych z posiadaniem Karty. W 2019r. przyznano 871 Kart Dużej Rodziny . Na szczególną uwagę, zasługuje fakt, iż w 2016r. podjęto Uchwałę RMiG, mającą na celu pomoc rodzinom, zwłaszcza wielodzietnym, polegającą na 50% zniżce w opłatach za odpady dla wszystkich rodzin będących w posiadaniu Karty Dużej Rodziny. Obowiązująca Ustawa o Karcie Dużej Rodziny bardzo ewaluuje. Od 2019r. prawo do KDR ma każda rodzina, która kiedykolwiek posiadała 3 dzieci.

GOPS zajmuje się również dystrybucją żywności pozyskanej z Banku Żywności . Do Stowarzyszenia Wielkopolski Bank Żywności Gmina Jaraczewo należy od 2005r. W ramach współpracy, pracownicy GOPS-u odbierają transporty żywności z Poznania, którą dalej dzielą wśród najbardziej potrzebujących mieszkańców gminy. Z tytułu przynależności do Stowarzyszenia Gmina wnosi składkę członkowską w wysokości 5.600,00 złotych rocznie. Transportem żywności z Poznania do Jaraczewa zajmuje się Ochotnicza Straż Pożarna w Jaraczewie. Rocznie druhowie przejeżdżają z żywnością około 2.400 kilometrów, szacunkowy koszt samego paliwa wynosi około 1.500,00 złotych. W 2019roku pozyskano łącznie 9 558,92kg żywności o rynkowej wartości 69 691,84 złotych. Z pomocy żywnościowej skorzystały 74 rodziny.

16. Organizacje społeczne

Na dzień 31 grudnia 2019 roku na terenie Gminy Jaraczewo funkcjonowały następujące organizacje społeczne: − Gminny Klub Sportowy Jaraczewo − Klub Abstynenta "FENIKS" − Klub Strzelectwa Sportowego "SNAJPER" − Koło Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 w Jaraczewie − Oddział Miejsko-Gminny Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP w Jaraczewie oraz 14 jednostek OSP

- 43 - − Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów O/Jarocin K. Nr 11 w Jaraczewie − Polski Związek Wędkarski Koło Nr 4 w Jaraczewie wraz z sekcją - Klub Sympatyków Panienki − Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe Na Rzecz Rozwoju Wsi Nosków "NOSKOWIACY" w Noskowie − Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe "GÓRKA" w Górze − Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Ziemi Jaraczewskiej − Stowarzyszenie OD NOWA − Szkolny Związek Sportowy − Zrzeszenie Gminne Ludowe Zespoły Sportowe − Związek Harcerstwa Polskiego − Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych − oraz 18 kół gospodyń wiejskich.

W związku ze zmianą przepisów prawnych, w 2019 roku, zarejestrowało się nowe koło KGW Jaraczewo. Obecnie, w gminie Jaraczewo, koła gospodyń wiejskich skupiają wszystkich mieszkańców w 18 kołach: KGW w Bielejewie, KGW w Brzostowie, KGW w Cerekwicy (obejmuje mieszkańców Cerekwicy Nowej, Cerekwicy Starej oraz Poręby), KGW w Goli, KGW w Górze, KGW w Jaraczewie, KGW w Łobzie, KGW w Łobzowcu, KGW w Łowęcicach, KGW w Łukaszewie, KGW w Niedźwiadach, KGW w Noskowie, KGW w Panience, KGW w Parzęczewie, KGW w Rusku, KGW w Strzyżewku, KGW w Suchorzewku, KGW w Wojciechowie, KGW w Zalesiu.

Zgodnie z obowiązującą w gminie uchwałą Nr XXXVIII/233/2002 Rady Gminy Jaraczewo z dnia 29 sierpnia 2002 roku w sprawie ustalania zasad i trybu przeprowadzania konsultacji społecznych na terenie gminy Jaraczewo w 2019 roku przeprowadzono konsultacje dotyczące Rocznego Programu Współpracy Gminy Jaraczewo z Organizacjami Pozarządowymi i Podmiotami Prowadzącymi Działalność Pożytku Publicznego na rok 2019. Konsultacje prowadzono w formie składania pisemnych uwag do przedłożonego projektu Rocznego Programu Współpracy Gminy Jaraczewo z Organizacjami Pozarządowymi i Podmiotami Prowadzącymi Działalność Pożytku Publicznego na rok 2019. W wyznaczonym terminie nie zgłoszono żadnych uwag. W trakcie 2019 roku określone w uchwale zasady konsultacji nie uległy zmianie.

- 44 - W ramach otwartych konkursów ofert, skierowanych do organizacji pozarządowych, powierzono wykonanie następujących zadań publicznych: - realizację programu profilaktyczno- edukacyjnego dla osób dotkniętych problemem alkoholowym i ich rodzin; na to zadanie wpłynęła jedna oferta, Burmistrz Miasta i Gminy Jaraczewo przyznał dotację w wysokości 10 000 zł na zadanie: „Realizacja programu profilaktyczno- edukacyjnego dla osób dotkniętych problemem alkoholowym i ich rodzin ” Klubowi Abstynenta „Feniks”, Jaraczewo, ul. Rynek 5a, - realizację programu profilaktyczno- edukacyjnego dla osób z chorobą cukrzycową z terenu gminy Jaraczewo, na to zadanie nie wpłynęła żadna oferta, - realizacja programu profilaktycznego w zakresie organizacji czasu wolnego dzieci i młodzieży; na to zadanie wpłynęły trzy oferty, Burmistrz Miasta i Gminy Jaraczewo przyznał dotację w wysokości 41 200 zł na zadanie: ,,Realizacja programu profilaktycznego w zakresie organizacji czasu wolnego dzieci i młodzieży - Uczniowskiemu Klubowi Sportowemu ,,ZODIAK’’ ul. Jarocińska 10, 63-233 Jaraczewo.

Zgodnie z Uchwałą Nr VI/36/2011 Rady Gminy Jaraczewo z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie ustalenia warunków oraz trybu finansowego wspierania rozwoju sportu w Gminie Jaraczewo na realizacje zadań w zakresie rozwoju sportu w 2019 r. złożono pięć stosownych wniosków:

1. Zrzeszenie Gminne Ludowe Zespoły Sportowe, Jaraczewo, ul. Jarocińska 1 - zadanie: Sport na wsi - wnioskowana kwota dotacji: 25 400 zł

2. Uczniowski Klub Sportowy „ZODIAK”, Jaraczewo, ul. Jarocińska 10 - zadanie: Realizacja procesu szkolenia sportowego dzieci i młodzieży w zakresie karate kyokushin - wnioskowana kwota dotacji: 6 200 zł

3. Gminny Klub Sportowy, Jaraczewo, ul. Jarocińska 1 - zadanie: Prowadzenie szkół piłkarskich w Klubie GKS Jaraczewo: drużyna Skrzatów, drużyna Żaków, drużyna Orlików, drużyna Trampkarza, - wnioskowana kwota dotacji: 50 000 zł

4. Gminny Klub Sportowy, Jaraczewo, ul. Jarocińska 1 - zadanie: Prowadzenie piłkarskiej sekcji seniorskiej w klubie GKS Jaraczewo - wnioskowana kwota dotacji: 11 900 zł

5. Gminny Klub Sportowy, Jaraczewo, ul. Jarocińska 1 - zadanie: Prowadzenie piłkarskiej sekcji seniorskiej w klubie GKS Jaraczewo - wnioskowana kwota dotacji: 6 000 zł

Burmistrz Miasta i Gminy Jaraczewo przyznał dotację wszystkim klubom sportowym, które złożyły wniosek we wnioskowanych kwotach.

Wszystkie organizacje wykonały swoje zadania z należytą starannością zgodnie ze złożoną ofertą bądź wnioskiem – szczególnie z opisem i harmonogramem zadania, spójnymi z kosztorysem.

- 45 - Zadania i założenia, które organizacje sobie wyznaczyły, zostały zrealizowane. Sposób wykonania zadań w zależności od jego charakteru polegał m.in. na szeroko pojętym procesie szkolenia osób objętych zadaniem - w szczególności podnoszeniem ich umiejętności poprzez treningi i udział w zawodach sportowych, organizacji i koordynacji imprez sportowych, przeprowadzeniu rozgrywek ligowych (piłka nożna), organizacji rajdów samochodowych, a także prowadzeniu grup samopomocowych i telefonu zaufania dla osób uzależnionych od alkoholu.

Wszystkie organizacje, które otrzymały dotacje na realizację poszczególnych zadań, rozliczyły się terminowo i przede wszystkim prawidłowo zarówno merytorycznie, jak i finansowo, zgodnie z przedstawionym harmonogramem i kosztorysem, a tym samym zgodnie z zawartą umową.

Organizacje wykonujące poszczególne zadania, rozliczyły się prawidłowo z przyznanych środków. W jednym przypadku, tj. Klub Abstynenta Feniks, dotacja nie została wykorzystana w pełni, niewykorzystaną kwotę 7,92 zł przekazano na rachunek bankowy Gminy Jaraczewo w 2020 roku. W pozostałych przypadkach dotacje zostały wykorzystane w pełni, zatem nie było konieczności przypisania środków do zwrotu.

Realizacja programu nie spotkała się z większymi problemami.

17. Ochrona przeciwpożarowa

Jednym z wielu zadań realizowanych przez samorządy gmin jest ochrona przeciwpożarowa ludności oraz likwidowanie zagrożeń spowodowanych klęskami żywiołowymi i skutkami rozwoju cywilizacji. Na terenie gminy Jaraczewo zadanie to realizujemy przy pomocy 14 jednostek ochotniczych straży pożarnych, w tym 12 jednostek typu "S" (Jaraczewo, Nosków, Góra, Łobzowiec, Gola, Rusko, Łobez, Cerekwica, Panienka, Parzęczew, Wojciechowo, Zalesie) i 2 jednostek typu "M" (Suchorzewko, Strzyżewko). Jednostki OSP zrzeszają w swoich szeregach blisko 700 druhen i druhów.

Wszystkie sekcje bojowe posiadają podstawowy sprzęt gaśniczy, wyposażenie, umundurowanie oraz wyszkolenie. Dwie jednostki, tj. OSP Jaraczewo i OSP Nosków funkcjonują w ramach Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Z tego powodu są to najlepiej wyposażone jednostki. Na wyposażeniu OSP Jaraczewo jest samochód strażacki MAN TGM rocznik 2010, samochody logistyczne Opel Vivaro (2009) oraz Renault Clio (2012), łódź pontonowa, sanie lodowe. OSP Nosków dysponuje samochodem STAR M69 rocznik 2002 z pełnym wyposażeniem. Z racji przynależności do KSRG jednostki te odnotowują największą liczbę interwencji. Pozostałe jednostki typu „S” posiadają następujące wozy bojowe: − OSP Góra - Star 244L, rocznik 1985 − OSP Łobzowiec - Star 244L, rocznik 1988 − OSP Gola - Steyer, rocznik 1967 − OSP Rusko - Ford Transit, rocznik 2017 − OSP Łobez - Ford Transit, rocznik 2013 − OSP Cerekwica - Ford Transit, rocznik 2015

- 46 - − OSP Panienka - Tarpan, rocznik 1988 − OSP Parzęczew - Peugeot Boxer, rocznik 2019 − OSP Wojciechowo - Peugeot Boxer, rocznik 2019 − OSP Zalesie- Żuk, rocznik 1982.

Do najstarszych jednostek OSP z terenu gminy Jaraczewo zaliczają się: Ochotnicza Straż Pożarna Cerekwica - 1919, Ochotnicza Straż Pożarna w Jaraczewie - 1927 i Ochotnicza Straż Pożarna w Noskowie - 1928. W miejscowościach Góra, Jaraczewo, Nosków, Rusko i Wojciechowo jednostki OSP posiadają poczty sztandarowe, które godnie reprezentują strażaków gminy Jaraczewo na różnego rodzaju uroczystościach.

Bez względu jednak na posiadany sprzęt, wszystkie jednostki pozostają w pełnej gotowości bojowej. Strażacy dbają o podnoszenie swoich umiejętności i kwalifikacji. Często biorą udział w różnego typu kursach i szkoleniach. Każdego roku organizowane są Gminne Zawody Sportowo-Pożarnicze. Ich zwycięscy reprezentują gminę na szczeblu powiatowym i wojewódzkim.

W 2019 roku ogółem na działalność przeciwpożarową wydatkowano prawie 480.000,00 złotych, w tym na działalność bieżącą około 346.393,00 zł. Poza tym udzielono dwóch dotacji celowych dla jednostek OSP Parzęczew oraz OSP Wojciechowo z przeznaczeniem na dofinansowanie zakupu samochodu strażackiego na łączną kwotę 83.200,00 złotych.

Wydatki majątkowe w 2019 roku obejmowały zakup, w ramach naboru wniosków dla przedsięwzięć z zakresu doposażenia jednostek powołanych do zapobiegania i likwidacji skutków katastrof naturalnych lub ekstremalnych zjawisk atmosferycznych i poważnych awarii, dla następujących jednostek:

Jednostka Sprzęt j. m. Ilość OSP Rusko ubranie specjalne FHR 008 MAX A kpl. 5 aparat powietrzny FENZY (noszak, butla OSP Łobzowiec kpl. 2 kompozyt, maska powietrzna i czujnik bezruchu) OSP Parzęczew motopompa szlamowa WT30X z wężami kpl. 1 kombinezon specjalny do pracy w wodzie kpl. 2 kołowrót ratowniczy z liną 10mm szt. 1 OSP Nosków sanie do ratownictwa lodowego z osprzętem szt. 1 kombinezony na osy i szerszenie szt. 2 OSP Zalesie motopompa szlamowa WT30X z wężami kpl. 1 OSP Jaraczewo lanca gaśnicza prosta szt. 1

Łączna wartość sprzętu wyniosła 49.2015,00 złotych, a dofinansowanie pozyskane z WFOŚiGW w Poznaniu wyniosło 36.715,00 złotych.

- 47 - 18. Sprawy administracyjne

W 2019 roku nie wydzielono w budżecie gminy tzw. budżetu obywatelskiego.

W 2019 roku wydano 530 dowodów osobistych, przeciętny czas oczekiwania na wydanie dowodu osobistego wynosił 25 dni. Z uwagi na to, że wprowadzono elektroniczne dowody osobiste, każdy dowód posiada puk, który należy uaktywnić. Dlatego czas oczekiwania na wydanie dowodu nieco się wydłużył.

Przeciętny czas oczekiwania na decyzję o warunkach zabudowy – do 60 dni. Przeciętny czas oczekiwania na wydanie zaświadczeń wynosił 1 dzień.

W 2019 roku wydano następującą liczbę decyzji: − lokalizacja urządzenia obcego w pasie drogowym - 28 − lokalizacja zjazdu - 10 − umieszczenie urządzenia obcego w pasie drogowym - 34 − zajęcie pasa drogowego na czas robót - 40 − ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego - 8 − warunki zabudowy - 111 − środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia - 7 − decyzje podziałowe - 29 − decyzje o usunięciu drzew - 8 − decyzja określająca wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi - 0 − decyzja o zwrot podatku akcyzowego - 833 − podatek leśny - 9 − podatek od nieruchomości - 450 − podatek rolny - 484 − łączne zobowiązanie pieniężne (gospodarstwa rolne) w tym, podatek rolny, leśny, od nieruchomości - 876 − łączne zobowiązanie pieniężne (nieruchomości nie stanowiące gospodarstwa rolnego) działki, w tym podatek rolny, leśny, od nieruchomości - 862 − ulgi inwestycyjne w podatku rolnym - 2 − zwolnienia i ulgi w podatku rolnym z tytułu nabycia gruntów - 4 − podatek od środków transportowych - 1 − opłata od posiadania psów - 5 − decyzja o wymeldowaniu z miejsca pobytu stałego - 1

Łącznie w 2019 roku wydano 3.802 decyzji. Od powyższych decyzji nie wniesiono odwołań.

W sprawozdawanym roku do Rady Miasta i Gminy Jaraczewo wpłynęła jedna skarga. Na działanie organu wykonawczego – nieupublicznienie zamówień publicznych na stronach Biuletynu Informacji Publicznej. Skargę skierowano do rozpatrzenia przez Komisje Skarg Wniosków i Petycji. Po zapoznaniu się z nią Rada, uchwałą numer X/55/2019 z dnia 27 września 2019 roku uznała skargę za bezzasadną. Na działalność Urzędu nie wpłynęła żadna skarga. W sprawozdawanym roku do Urzędu Miasta i Gminy Jaraczewo nie wpłynęła natomiast żadna petycja.

- 48 -

19. Działalność Rady Miasta i Gminy Jaraczewo

W 2019 roku Rada Miasta i Gminy Jaraczewo VIII kadencji odbyła łącznie 10 posiedzeń, na których podjęła 64 uchwały:

Ilość podjętych Sesja Data sesji uchwał IV 17.01.2019 r. 3 V 21.02.2019 r. 7 VI 21.03.2019 r. 6 VII 9.05.2019 r. 9 VIII 6.06.2019 r. 6 IX 25.07.2019 r. 4 X 27.09.2019 r. 6 XI 31.10.2019 r. 8 XII 29.11.2019 r. 8 XIII 30.12.2019 r. 7

Żadna z podjętych w 2019 roku uchwał nie została uchylona przez organy nadzorcze.

W Radzie Miasta i Gminy VIII kadencji w 2019 r. funkcjonowały następujące komisje stałe: • Komisja Rewizyjna, • Komisja Rolnictwa, Budżetu, Handlu i Usług, • Komisja Oświaty, Kultury i Spraw Socjalnych.

Dodatkowo funkcjonowała Komisja Skarg, Wniosków i Petycji, której istnienie wynika z przepisów znowelizowanej ustawy o samorządzie gminnym.

W roku 2019 poszczególne komisje odbyły następującą liczbę posiedzeń:

Posiedzenia Łącznie Samodzielne Wspólne Komisja Rewizyjna 10 14 24 Komisja Rolnictwa, Budżetu, Handlu i 3 14 17 Usług Komisja Oświaty, Kultury i Spraw 7 14 21 Socjalnych

- 49 -

Informacje o posiedzeniach komisji oraz Rady podawane były do publicznej wiadomości. Wszystkie posiedzenia Rady Miasta i Gminy Jaraczewo były transmitowane on-line, a głosowania odbywały się przy pomocy urządzeń technicznych pozwalających na odnotowanie sposobu głosowania przez każdego radnego i niezwłoczne podanie wyników do publicznej wiadomości.