Historisch Tijdschrift Voor Parkstad Limburg Foto Omslag: Detail Grafmonument Herman Stins, Begraafplaats Akerstraat Heerlen

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Historisch Tijdschrift Voor Parkstad Limburg Foto Omslag: Detail Grafmonument Herman Stins, Begraafplaats Akerstraat Heerlen Nummer 4 Historisch tijdschrift voor Parkstad Limburg Foto omslag: Detail grafmonument Herman Stins, Begraafplaats Akerstraat Heerlen. Foto: K.Linders Herman Stins (1877-1932) Katholiek vakbondsleider Erratum Door Marcel Krutzen* In het artikel van Marcel Put over het WK Wielrennen zijn in de haast van het werken eraan en- kele storende foutjes geslopen. De auteur vraagt ons dat recht te zetten. Op de Algemene Begraafplaats aan de Akerstraat te Heerlen staan prach- a) Naast politie, de mensen van de media en het organiserend comité hadden ook de vele vrij- tige grafmonumenten. Eén van deze monumenten is de laatste rustplaats willigers wel een vermelding verdiend. van Herman Stins, een man die veel betekend heeft voor de Limburgse b) De Olympische Spelen in Mexico vonden plaats in 1968 (p. 109). mijnwerkers, blijkt uit de verweerde tekst op zijn grafsteen.1 Omdat ik c) Het bijschrift van de foto van de Daelseweg op p. 110 had wat uitgebreider moeten zijn. Er ervan overtuigd ben dat Stins voor vele Parkstedelingen een voltrekt on- staat dat het de enige plek was waar geen publiek mocht komen, terwijl er wel wat mensen bekende guur is, heb ik besloten een artikel aan hem te wijden.2 staan te kijken. De bezoekers staan er min of meer illegaal… Een lezer meldde dat het ook gold voor de afrit naar de Welterlaan waar de tv-studio’s stonden. Stamgezin Hermanus Josephus Stins (roepnaam: Herman) werd op 15 februari 1877 in Dokkum (Friesland) geboren.3 Hij was de oudste uit een katholiek gezin van acht kinderen. Va- der Theodorus Stins (1848-1908) was arbeider, moeder Jacoba Cecilia Barends (1849-1917) huisvrouw. Hun hu- welijk werd op 21 mei 1876 te Dokkum voltrokken. Onderwijs en werk Tot zijn tiende levensjaar genoot Herman lager onder- wijs in Dokkum. Het gezin Stins had het niet breed. Het kostte veel pijn en moeite dagelijks het hoofd boven Inhoud water te houden. Vanwege de economische malaise was het gezin genoodzaakt in 1887 te verhuizen, en wel naar Enschede, een textielstad in wording met vol- Herman Stins (1877-1932), katholiek vakbondsleider 151 op werkgelegenheid. Op de basisschool aan de Markt door Marcel Krutzen Detail grafmonument H. Stins, Begraaf- volgde Herman nog enkele jaren onderwijs. Hij was plaats Akerstraat Heerlen. Foto: K.Linders de beste van zijn klas. Hoofdonderwijzer Piet Schilling Burgemeesters van de gemeente Merkelbeek 163 achtte hem geschikt verder te studeren. Het liep echter door Jac Smeets anders. Vader Stins wilde dat zijn zoon ging werken. Er moest brood op de plank komen. “Als er wat in zit, dan zal dit wel met het werken voor ons da- De staatsmijn Emma en haar bedrijfsleiders 168 gelijksch brood tot uiting komen”, liet Stins senior Schilling weten. door Harry Strijkers Daags na zijn twaalfde verjaardag betrad Herman textielfabriek Van Heek.4 Hij moest wever worden. Naast zijn werk bezocht hij de fabrieksschool aan Bokkenrijdersnieuws. Nieuwe akten digitaal op CD-rom: 179 de Noorderhagen. Meester Spielt werd zijn onderwijzer. Omdat hij Duits Bokkenrijdersakten schepenbank Heerlen wilde leren spreken en schrijven volgde hij aan de avondschool Duitse les.5 door Rob Hamers Herman werkte en studeerde niet alleen, maar nam ook actief deel aan het plaatselijke verenigingsleven. Hij was onder meer lid van toneelvereniging Stichting Lodewijk Foijer 181 ‘Oefening baart Kunst’. Zodoende ontwikkelde hij de gave in het openbaar te spreken. Ook toonde hij grote belangstelling voor de drankbestrijding en Berichten 183 voor de opkomende katholieke arbeidersbeweging. Aangestipt… 184 door Koos Linders, Wim Nolten, Diana Smeets-Habets en Sander van Daal Het Land van Herle - 2012 151 Vakbondsman stelligen van centralisatie achtte hij van immens belang: samen sterk! Als jonge textielarbeider zag, hoorde en voelde Herman hoe de rechten van Hierdoor raakte hij in een felle strijd verwikkeld over het vraagstuk van het (mede)arbeiders door hardvochtige textielbaronnen geschonden werden. interconfessionalisme.9 Deze strijd zou een groot deel van zijn leven gaan Steeds vaker trad hij als warm pleitbezorger op voor zijn collega’s. Grote bepalen. bewondering had hij voor de jonge Enschedese kapelaan dr. Alfons Ariëns In 1906 eisten de bisschoppen dat katholieke arbeiders in katholieke or- (1860-1928). Ariëns werd zijn grote voorbeeld en raadsman. Samen met ganisaties verenigd werden. Tussen Unitas en de bisschoppen ontstonden textielarbeiders was deze geestelijke begonnen met het oprichten van een steeds meer en grotere con icten. De katholieke politicus mr. P.J. Aalbertse katholieke arbeidersbeweging.6 Eind 1889 werd de R.K. Arbeidersvereniging en de seminariedocent – en latere bisschop van Haarlem – dr. J. Aengenent Sint Joseph opgericht. Met toestemming van zijn vader sloot Herman zich probeerden te bemiddelen. Zij stelden een federatie en vetorecht voor: elke bij deze beweging aan. Tijdens vergaderingen liet hij zich niet onbetuigd. afzonderlijke vakbond zou eigen macht moeten blijven behouden en een Regelmatig nam hij het woord. katholiek adviseur (geestelijke) zou een veto kunnen uitspreken over sta- Op een gegeven moment werd Stins voorzitter van de R.K. Twentsche kingen. Stins, een man van principes, liet zich echter niet manipuleren. Hij Katoenbewerkersbond Sint Severus.7 Als zodanig was hij betrokken bij de verwierp het voorstel. Een groot deel van zijn katholieke achterban was het oprichting van de Nederlandsche Christelijke Textielarbeidersbond Unitas met hem eens en steunde hem. Vervolgens diende Stins een tegenvoorstel (1899). Unitas ontstond uit een federatief samenwerkingsverband met de in. Hierover had hij overleg gepleegd met Ariëns. Op hun beurt wezen de protestants-christelijke Verzoeningsbond. Deze interconfessionele samen- bisschoppen dit voorstel af. De breuk tussen Unitas en de R.K. Kerk was een werking had onder meer tot doel een gezamenlijk front te vormen tegen- feit. In 1907 keerde het episcopaat Unitas de nitief de rug toe: samenwer- over socialisten en liberale werkgevers. In 1899 werd Herman medewerker, king met protestanten was uit den boze! Ondanks tegenwerking en teleur- in 1901 redacteur van het vakbondstijdschrift Unitas. Hij beschikte over stelling bleef een grote groep katholieke arbeiders Stins en Unitas trouw. De bijzondere journalistieke gaven. Tal van artikelen heeft hij gepubliceerd. In bisschoppen en andere geestelijken mochten hen niet verplichten Unitas 1901 werd Stins bezoldigd Unitas-bestuurder. Tot mei 1912 vervulde hij de te verlaten. Zij hadden zich niet te bemoeien met de vakbeweging, zo was functie van secretaris. hun standpunt. In 1902 vond er een grote staking plaats bij textielfabriek Van Heek. Deze Unitas startte een landelijke campagne voor een interconfessionele vak- duurde 26 weken. Om de stakers te ondersteunen was een weerstandskas centrale. Deze riep de nodige weerstand op, vooral onder katholieken. In nodig. Stins vervulde de functie van penningmeester. Hij was groot voor- 1908 stelde Stins naar Duits voorbeeld – het Gesamtverband der Christ- stander van een centrale stakingskas; een kas ook bestemd voor stakende lichen Gewerkschaften Deutschlands – de statuten op voor het beoogde protestantse textielarbeiders. Samenwerking was wenselijk en noodzakelijk, Christelijk Nationaal Vakverbond in Nederland (CNV), voorheen Unitas. We- beklemtoonde hij. Daarnaast schreef hij artikelen voor de Katholieke Werk- derom stuitte hij op verzet: katholieke en protestantse bonden wilden zich man, een weekblad. Hierin bepleitte hij het recht van staken. Dat deze arti- niet onderling vermengen. Zij wilden hun zelfstandigheid zoveel mogelijk kelen insloegen bleek uit het feit dat de duizend extra bestelde nummers behouden. Stins besefte dat een interconfessionele vakbond nog niet re- van het weekblad in een mum van tijd waren uitverkocht. Stins begreep al aliseerbaar was. Vooralsnog mochten katholieke en protestantse bonden vroeg de impact van het geschreven woord. zich apart aansluiten. Door deze aansluiting verwachtte hij op korte termijn Na de staking probeerde Stins herhaalde malen zijn baan als wever weer samenwerking en op langere termijn samensmelting. In 1909 werd hij de uit te oefenen, wat zijn werkgever hem ook beloofd had. Echter, voor de eerste secretaris van het CNV en redacteur van vakbondsblad De Gids. voormalige penningmeester was geen plaats meer. Textielfabriek Nico ter Even later gaven de bisschoppen te kennen dat zij nationale katholieke vak- Kuile wilde hem niet meer hebben.8 Onruststokers waren niet welkom. Stins organisaties wilden oprichten. Nieuwe bemiddelingspogingen van Stins werd vervolgens broodbezorger bij bakker Versteeg. Na de middag had hij mislukten. Erger nog: Stins en zijn leermeester Ariëns kwamen lijnrecht te- voldoende tijd zich aan de idealen van de vakbeweging te wijdden. genover elkaar te staan. Een tragische gebeurtenis. Al dan niet onder druk van kerkelijke autoriteiten bleek Ariëns partij te hebben gekozen voor de Huwelijk en kinderen beleidslijn van de bisschoppen. Ariëns ging zelfs naar Enschede om de ka- Op 20 oktober 1904 trad Herman Stins in het huwelijk met Albertina Ber- tholieke leden van Unitas te ‘motiveren’ lid te worden van een katholieke nardina Maria Nietsch (1878-1944), een geboortige Enschedese. Met haar vakorganisatie. Stins bleef voet bij stuk houden. Door zijn vastberaden hou- kreeg hij vier zonen. Hun eerste kind stierf één dag na zijn geboorte (1906). ding raakte hij langzamerhand in een groot isolement. In 1912 verboden de bisschoppen katholieken lid te zijn of te worden van Unitas. Stins, een prin- Interconfessionalisme
Recommended publications
  • Leven En Werken in De Mijnindustrie in Limburg Inleiding Voor De Docent
    Leven en werken in de mijnindustrie in Limburg N. Zijlstra, [email protected] Jacques Vriens, Tien torens diep, Houten 2004 Jos Venner, Canon van Limburg, Venlo 2009 Jacques van de Boogaard ea., Weet je nog, koempel?, 19 delen, Zwolle 2003 Loek Kreukels, Kolen en Kompels, Amsterdam/Brussel ,1986 Tien Torens Diep, televisieserie van de AVRO/ ZAPP Jacques Giele (red),Een kwaad leven, deel 2 Maastricht, Nijmegen 1981 Website Canon van Limburg: http://www.canonvanlimburg.nl Website over de mijnen met veel artikelen en fotomateriaal: http://www.demijnen.nl Website met mijnwerkersinterviews online: http://www.demijnen.nl/educatie Lesbrieven en smartboardmaterialen: http://www.demijnen.nl/educatie Meer info: Ik word mijnwerker: Harrie Schlechtriem, Continium: http://www.demijnen.nl/sjablonen/demijnen/pagina.asp?subsite=6&pagina=83 Tijdvak 8: de tijd van Burgers en Stoommachines (1800 - 1900) Burgers staan voor de ontwikkeling staatsburgerschap en kiesrecht en stoommachines voor de industrialisatie die in dit tijdvak een belangrijke rol speelden. confessionalisme democratisering emancipatiebeweging feminisme imperialisme industriële revolutie industriële samenleving liberalisme modern imperialisme nationalisme politieke stroming sociale kwestie socialisme Inleiding voor de docent Het thema "leven en werken in de mijnindustrie" past het beste bij tijdvak 8, de tijd van Burgers en Stoommachines. In 1899, juist voor het afsluiten van deze tijdvakperiode, werden de eerste steenkolen in Heerlen op industriële schaal naar boven gebracht. De ontwikkeling die de mijnindustrie in de twintigste eeuw -tijdvak 9 en 10- doormaakte, kan als Limburgs voorbeeld dienen voor de industrialisatie zoals beschreven in tijdvak 8. De lessen over "Leven en werken in de mijnindustrie" behandelen de volgende kenmerkende aspecten uit tijdvak 8: De vet gedrukte begrippen krijgen de meeste aandacht.
    [Show full text]
  • Het Mijntrauma Van Limburg Hoe De Mijnsluiting De Limburgse Beeldvorming Over De Mijnen Beïnvloedde
    Het mijntrauma van Limburg Hoe de mijnsluiting de Limburgse beeldvorming over de mijnen beïnvloedde Jean Querelle (s4598083) | Begeleider: dr. Paul Puschmann 15 januari 2020 | Nijmegen | 9.199 woorden Bachelor Scriptie Jean Querelle – Het mijntrauma van Limburg Veur Opa Tjeu en Oma Griet Kènjer van de koel Foto omslag: Rijckheyt, ‘De val van de Lange Jan’, http://www.rijckheyt.nl/in-de-kijker/de-val-van-de- lange-jan [geraadpleegd 07-01-2020]. [2] Bachelor Scriptie Jean Querelle – Het mijntrauma van Limburg Inhoudsopgave Inleiding pag. 4 Hoofdstuk 1: Zuid-Limburg en de mijn pag. 7 Hoofdstuk 2: Cultureel trauma in Zuid-Limburg pag. 12 Hoofdstuk 3: Cultureel trauma in de Limburgse volkscultuur pag. 18 Conclusie pag. 23 Bibliografie pag. 24 [3] Bachelor Scriptie Jean Querelle – Het mijntrauma van Limburg Inleiding Op 11 oktober 2013 kondigde de gemeente Heerlen aan in 2015 een themajaar te gaan organiseren in samenwerking met andere Zuid-Limburgse gemeenten. In het persbericht over de aankondiging van het Jaar van de Mijnen sprak de toenmalige burgemeester van Heerlen, Paul Depla, lovend over het initiatief: ‘We willen ons erfgoed, de verhalen uit het verleden overdragen aan de volgende generatie en vooral ook inzetten voor de toekomst. Innovatiekracht en onvervalste koempelmentaliteit zijn kwaliteiten die onmisbaar zijn voor de ontwikkeling en uitbouw van onze stad en regio. Belangrijke kwaliteiten in ons DNA waar we trots op mogen zijn.’1 Een interessante uitspraak gezien het gebruik van het woord ‘DNA’, dat wijst op een stabiele, onwrikbare eigenschap die blijkbaar in de gemiddelde Zuid-Limburger huist, ondanks dat industriële mijnbouwsector al meer dan 45 jaar niet meer actief is in Zuid-Limburg.
    [Show full text]
  • Mijnwerkers in Limburg Gratis Epub, Ebook
    MIJNWERKERS IN LIMBURG GRATIS Auteur: Ad Knotter Aantal pagina's: 672 pagina's Verschijningsdatum: 2012-11-30 Uitgever: Vantilt, Uitgeverij EAN: 9789460041136 Taal: nl Link: Download hier Mijnwerkers in Limburg In korte tijd steeg het aantal pendelaars naar Duitsland en België naar Op 31 december werd de laatste vracht steenkool in de enige nog resterende steenkoolmijn , de Oranje-Nassau I te Heerlen, naar boven gehaald. In hadden inmiddels 7. Van alle mijnwerkers die hun baan hebben verloren was ongeveer 37 procent via pensioen of overlijden afgevloeid. Ruim 46 procent van de ex-mijnwerkers was buiten het reguliere arbeidsproces geraakt middels een overbruggingsregeling of de sociale werkvoorziening. In het kader van de spreiding van rijksdiensten opent het Centraal Bureau voor de Statistiek CBS in mei een nevenvestiging in het voormalige directiegebouw van de Oranje-Nassaumijn I te Heerlen. Op hetzelfde terrein werd in een compleet nieuw kantoorpand opgericht, gevolgd door opnieuw een pand ernaast dat op 30 september door koningin Beatrix werd geopend. Op 17 januari werd de statutaire naam N. V [4] Gelijktijdig met de naamswijziging werd ook de structuur van het concern aangepast. Economisch waardeloos geworden mijnterreinen kregen nieuwe bestemmingen. De kosten van het tienjarenprogramma werden geraamd op 12 miljard gulden. Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie. Zo leek het in elk geval of ze eendrachtig aan de toekomst van de sector werkten. En het salaris vergoedde veel. Mijnwerkers kregen heel aardig betaald. De mijnstreek was een zeer rijke regio. Dankzij de relatief goed gevulde portemonnees van de inwoners was het winkelaanbod rijk en gevarieerd. Het culturele verenigingsleven floreerde mede dankzij financiële injecties van de mijnbedrijven.
    [Show full text]
  • Historie Nederlandse Steenkolenwinning
    12-2014 Lesbrief 2 Historie Nederlandse steenkolenwinning. Bij bodemvondsten in de omgeving van Romeinse villa’s in Zuid-Limburg zijn brokstukken steenkool gevonden. De Romeinen gebruikten klaarblijkelijk al steenkool om hun villa’s te verwarmen. De gevonden steenkool komt in ieder geval overeen met de magere kool die in het Wormdal aan de oppervlakte komt. Daarom ligt het voor de hand dat de Romeinen hun steenkool ook hier vandaan hebben gehaald. In tijden dat hout heel gemakkelijk te krijgen was, raakte steenkool uit de gratie. Alleen als steenkool dicht aan de oppervlakte lag en daardoor gemakkelijk te delven was, was het een goedkopere brandstof dan hout. Toen in middeleeuws Europa de houtvoorraad slonk werd het economisch interessanter om steenkool te gaan winnen. Begin met kolenwinning in Zuid-Limburg Steenkool werd al zeer lang gevonden in Zuid-Limburg. De eerste steenkool werd gewonnen in de buurt van de abdij van Rolduc in Kerkrade. Uit de geschiedenis van Rolduc, die is vastgelegd in de Annales Rodenses, blijkt dat vermoedelijk al rond de 11 de eeuw steenkool in dagbouw werd gewonnen in het dal van het riviertje de Worm, een zijrivier van de Roer. De Annales Rodenses zijn dagboeken van de abdij Kloosterrade (Rolduc), die gesticht werd in 1104. Steenkool in de wanden van het riviertje de Worm Kaart van concessies verleend in de 19de eeuw. In het begin van de 14de eeuw raakten de steenkolenlagen die aan de oppervlakte kwamen min of meer uitgeput, en moest men ondergronds verder. Dit gebeurde in zogenaamde stollenbouw, waarbij in de wand van een heuvel of een rivierdal horizontale mijngangen werden aangelegd.
    [Show full text]
  • Download PDF ( Final Version , 1Mb )
    NATUURHISTORISCH MAANDBLAD. OVER DEN OPBOUW VAN DE STEENKO- welke te Ham, Bocholtz, Banerheide, Overeys, LENLAGEN IN ZUID-LIMBURG EN HARE Winthagen (Vrouwenheide;, Schimmert, Kel- OVEREENSTEMMING MET DIE VAN DE mont en Geulle (Zuid-Limburg) zijn verricht. AANGRENZENDE BELGISCHE De groep kan beschouwd worden van boven af te sluiten, hetzij met een echt mariene schet- STEENKOLENBEKKENS. penbank, welke in boorgat V van de mijn door Laura gelegen is circa 55 Meter onder laag C. Blankevoort. XIV, dan wel met het lingula-bankjt vlak bo- In Zuid-Limburg is het productieve Boven- ven laag XII of ± 25 Meter boven laag XIV carboon over een dikte van rond 30ÜÜ Meter van evengenoemde Laura-boring (ook met de proefondervindelijk aangetoond en wel over boring Bocholtz gevonden), hetwelk aldus ge- legen is rond 80 Meter boven eerstgenoemde circa 1000 Meter door mijnbouw; het overige 1 gedeelte door diepboringen. schelpenbank of rond 400 Meter boven het De bovenste carboon-afzetting; in Zuid-Lim- mariene niveau, dat door mij als grensschei- burg is gevonden in een boorgat tusschen ding wordt aangenomen tusschen blok A en Raath en Etzenrade, gemeente Jabeek; de on- blok B. derste in een boorgat bij Gulpen, boven op Aangezien eerstgenoemde schelpenbank, wat de kolenkalk van V;,sé, welke bij Houthem op de ligging in het profiel aangaat, meer overeen- een diepte van rond 200 Meter onder den stemt met die, welke gelegen is boven laag beganen grond is gebleken aanwezig te zijn. D é s i r é e uit het Luiksche kolenbekken ot laag Genoemd circa 3000 Meter dik
    [Show full text]
  • LIMBURGER KOERIER VAN ZATERDAG 10 MEI 1941 De Eerste Verjaardag Ernstige En Waardige Houding Noodzakelijk
    96e Jaargang ** * Zaterdag 10 Mei 1941 - No 111 " 4 Blad *>li elken werfcdag Abonnementsprijs _£lln."-betaling ■At_vertentlepn3s. geheele oplage: I—4 regels. 7- »0m T P kwart f 2.73 franco p. '8 per week i uitsluitend bl) nlel-post- ■punta, elke fcestPii.ln 31 ■tenue. van plaatselijken aard ult- -t3 V ï' «s Ned Illustratie p. kwart -3 M>On ncasso' wordt berekend Voor bultei.l. ■slultend dagblad-uitgave resp en lt&ritr. Cment<;n vrage men prl,s b» de P°st- ■Reclames tusschen den deze z, Jn "la °e post goedkooper ■staatwerk et per extra -oan rechtstreeks besteld bil den uitgever ■berekend Bewusnumir.er Adver- Limburger ■tenues: zle desbetreffende Inz-en- V UITGEVERS-MIJ NEERLANDIA Koerier ■dlngen op welke de h : Plaatsvervanger: "°üld)tantoor Wolfstraat 17. MAASTRICHT Hoofdredacteur ■redenen te hunner Hugo van den Broeck. H. W. Goldschmitz, ■ai te geven worden ELEPOON-NUMMER 494) (3 lijnen) Maastricht. Dagblad-uitgave Grootste «plage in Limburg Maastricht. ■aan der advertentie .. Postcfteque- en Glrono 43241 WANTOREN. HEERLEN, Oranje Nassaustraat 6, Tel. 4841-4842 - KERKRADE, Kloosterraderstraat 1, Tel 2812 — éITTARD, Markt 12, Tel. 2314 — ROERMOND, Steenweg 17. Tel. 3216 - VENLO. Markt 25, Tel 2326 BUITENLANDSCHOVERZICHT. het Christendom eeuwenlang hebben HÉT-CONFLICT IN IRAK ondergaan, geen ander kunnen zijn dan Drie dooden door Uiterlijke dat der Christelijke zedenleer! Daar nu in deze zedenleer de naas- Britsche bommen Geen gebrek aan munitie. tenliefde de groote en allesbeheerschen- Periode van vermoedens. vernieuwing de drijfkracht is tot regeling van de Britsche burgers verr betrekkingen tusschen de menschen, Dubbele woning vernield en een laten Syrië.
    [Show full text]
  • 1923-1960 Geologie En Mijnbouw 03-2018 Linked File Year Vol No Ps Pe Authors Title Comment Mijnwezen 1923 V001 N001 1923 1
    Index 1923-1960 Geologie en Mijnbouw 03-2018 Linked file Year Vol No ps pe Authors Title Comment Mijnwezen_1923_V001_N001 1923 1 1 1 2 Redactie Inleiding Mijnwezen_1923_V001_N001 1923 1 1 3 13 Z.S. Beijl De V.S. van Noord-Amerika - De Mijnbouw - Nederland Mijnwezen_1923_V001_N001 1923 1 1 14 17 P.M. v. Bosse Het steenkolenbedrijf op Spitsbergen Mijnwezen_1923_V001_N001 1923 1 1 17 19 J. Rueb Mijnbouw in het parlement; Indische begrooting Mijnwezen_1923_V001_N001 1923 1 1 19 21 Redactie Financieele rubriek; jaarverslag Singkep Tin Maatschappij Mijnwezen_1923_V001_N001 1923 1 1 21 21 J. Rueb Boekbespreking Mijnwezen_1923_V001_N001 1923 1 1 22 22 Redactie Vragenrubriek Mijnwezen_1923_V001_N002 1923 1 2 23 27 Z.S. Beijl De lessen uit de gevolgen van de Roerbezetting voor Nederland Mijnwezen_1923_V001_N002 1923 1 2 28 29 Panorama van de nederzetting mijnbouw maatschappij Aequator Mijnbouw in het parlement; het wetsontwerp tot afstand van een gedeelte van de ontginning van staatswege gereserveerde kolenterreinen Mijnwezen_1923_V001_N002 1923 1 2 31 34 P.M. v. Bosse Mijnwezen_1923_V001_N002 1923 1 2 35 37 Redactie Vragenrubriek Uit het ''kort verslag over het derde kwartaal 1922'' van den Dienst van 's Lands Mijnwezen_1923_V001_N002 1923 1 2 38 39 Redactie Mijndiensten Mijnwezen_1923_V001_N002 1923 1 2 39 39 Redactie Octrooinieuws Mijnwezen_1923_V001_N002 1923 1 2 39 40 Redactie Onze in- en uitvoer van steenkolen enz. In 1922 De voorloopige uitkomsten der Fransche ijzermetallurgie sedert den vrede Mijnwezen_1923_V001_N003 1923 1 3 41 42 Z.S. Beijl Mijnwezen_1923_V001_N003 1923 1 3 43 50 J. Rueb Poeloe Laoet Mijnwezen_1923_V001_N003 1923 1 3 50 51 P.M. v. Bosse Mijnbouw in het parlement Mijnwezen_1923_V001_N003 1923 1 3 51 52 Z.S.
    [Show full text]
  • Nummer Toegang: 2.06.055 Inventaris Van Het Archief Van De Mijnraad, 1902
    Nummer Toegang: 2.06.055 Inventaris van het archief van de Mijnraad, 1902- 1955 M. Beekhuis, J.H.M. Janssen, J.J. Seekles Nationaal Archief, Den Haag 1985 This finding aid is written in Dutch. 2.06.055 Mijnraad 3 INHOUDSOPGAVE Beschrijving van het archief......................................................................................5 Aanwijzingen voor de gebruiker................................................................................................6 Openbaarheidsbeperkingen.......................................................................................................6 Beperkingen aan het gebruik......................................................................................................6 Materiële beperkingen................................................................................................................6 Aanvraaginstructie...................................................................................................................... 6 Citeerinstructie............................................................................................................................ 6 Archiefvorming...........................................................................................................................7 Geschiedenis van de archiefvormer............................................................................................7 1. Geschiedenis van het archiefvormend orgaan...................................................................7 1.1Instelling.......................................................................................................................
    [Show full text]
  • Ontstaansgeschiedenis Van De Steenkolenwinning in Nederland
    Ontstaansgeschiedenis van de Steenkolenwinning in Nederland door dr. J.H.L. Voncken Dit artikel vertelt in kort bestek de ontstaansgeschiedenis van Vanaf de 14e eeuw raakten de steenkolenlagen die aan de de Nederlandse steenkolenwinning, die in hoofdzaak in de oppervlakte kwamen min of meer uitgeput, en moest men vorige eeuw in Zuid-Limburg plaatsvond. De winning van ondergronds verder. Dit gebeurde in zogenaamde stollenbouw, steenkool werd in die tijd uitgevoerd door een vijftal mijnbouw- waarbij in de wand van een heuvel of rivierdal horizontale maatschappijen: Oranje-Nassau Mijnen, De Nederlandse mijngangen worden aangelegd. Vanaf ca 1500 raakte ook de Staatsmijnen (DSM), Laura en Vereeniging, Willem-Sophia en de dicht onder de oppervlakte gelegen lagen die met stollenbouw Domaniale Mijnmaatschappij. De winning van steenkool in konden worden bereikt uitgeput, en moesten de koolputters Limburg heeft echter zijn oorsprong in de Middeleeuwen. nog verder de diepte in. Hiertoe groeven ze schachten, soms tot 40 meter diep. Einde 16e eeuw waren er honderden van dergelijke mijntjes in het Wormdal (afb. 1). Ontstaan van de Domaniale Mijn Vanaf het begin van de 17e eeuw ging de abdij Kloosterrade zich met de mijnbouw bemoeien. De abdij liet de mijnen ex- Steenkool werd al zeer lang gevonden in Zuid-Limburg. De ploiteren door particuliere kolengravers: Koelgrevere of Köhler. eerste steenkool in Limburg werd gewonnen in de regio van de Deze kolendelvers waren vaak verenigd in kleine groepjes: abdij Rolduc, gesticht rond 1100. Uit de geschiedenis van Köhlergesellschaften. In 1741 ging de abdij van Rolduc (zoals Rolduc, vastgelegd in de Annales Rodenses, blijkt dat vermoe- Kloosterrade toen heette) zelf de ontginning van de steenko- delijk al rond de 11e eeuw kolen werden gewonnen in dagbouw lenlagen ter hand nemen.
    [Show full text]
  • Van De Inspecteur- Generaal Der Mijnen
    T—i^cirw:ij:tt& van de Inspecteur- Generaal der mijnen staatsuitgeverij s-Gravenhage 1976 Heerlen, juü 1976 AAN ZIJNE EXCELLENTIE DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Ter voldoening aan het bepaalde bij artikel 4 van mijn instructie heb ik de eer U hierbij aan te bieden het verslag over het jaar 1974 De Inspecteur-Generaal der Mijnen, IR. A. H. W. MARTENS Verslag 1974 van de Inspecteur- Generaal der mijnen Staatsuitgeverij 's-Gravenhage 1976 ISBN 90 12 01265 1 Inhoud blz. I. ALGEMEEN 7 I - 1. Het Staatstoezicht op de Mijnen 7 1-2. De steenkolenmijnindustrie 10 I - 3. Bitumina en zout 11 1-4. Mijnwetgeving 13 1-5. Berging van stoffen in de diepe ondergrond 13 1-6. De hinderregeling en milieuaangelegenheden 13 II. DE STEENKOLENMIJNINDUSTRIE 15 II - 1. Algemeen 15 II - 2. De ongevallen 17 II - 3. De bovengronds gelegen werken en inrichtingen 19 II - 4. De ondergrondse werken 29 II-5. De arbeid 40 II - 6. Overige door de dienst verrichte werkzaamheden, die verband houden met de ontginning van steenkolen 40 III. EXPLORATIE EN EXPLOITATIE VAN BITUMINA 43 II - 1. Algemeen 43 II - 2. Geophysische onderzoekingen 45 II - 3. Exploratieboringen 45 II - 4. Exploitatie van aardolie en aardgas 47 II - 5. Veiügheid, gezondheid en miHeuhygiëne 57 II - 6. Overige door de dienst verrichte werkzaamheden, die verband houden met de opsporing en de winning van bitumina 63 IV. EXPLORATIE EN EXPLOITATIE VAN ZOUT 68 IV-1. Booraktiviteiten 68 IV - 2. Zoutwinning en -verwerking 68 IV - 3. Veiligheid, gezondheid en miUeuhygiëne 70 IV - 4. Overige door de dienst verrichte werkzaamheden, die verband houden met de zoutwinning 73 V.
    [Show full text]
  • Mijnsteen, Mljnslik En MILIEU
    MIjNSTEEN, MljNSLIK en MILIEU Deel B Een inventariserend onderzoek naar de verspreiding van mijnsteen en mijnslik in de 005telijke mijnst reek in Zuid-Limburg. Opdrachtgever: Provincia1e Water­ staat in Limburg P.w.- code L1-001-83-2 F.C.A. Cattoir C.J.J. Schouten december 1985 Rijksuniversiteil Utrecht o 10 Geograflsch Instltuut . vakgroep fysische geogratie MIjNSTEEN, MljNSLIK en MILIEU Deel 8 Een inventariserend onderzoek naar de verspreiding van mijnsteen en mijnslik in de oostelijke mijnstreek in Zuid-Limbu rg. :' f'B-:4H>.'It,G.:Z;:rs: },):iJ(f <rH' grrP.'t:o·rF " f .":'II)'!.l .··_ q· ' F_.''':·';'' · I.,~ .:. :t;.:·• • n.......... IoI ___ ......... ____t Opdrachtgever: Provincia1e Water­ staat in Limburg P.w.- code L1-001-83-2 F.O.A. Oattoir O.J.J. Schouten december 1985 Rijksuniversileil Utrecht Geograffsch Instltuut vakgroep fyslsche geogratie 1 SAMENVATTING In het Kader van het bodemsaneringsprogramma van de provincie Limburg wordt een onderzoeK verricht naar de samenstell ing van Limburgse mijnsteen en mijnsl iK en de mogel ijKe gevolgen van deze stoffen voor de bodem en het grondwater. In de periode juni - september 1985 is de eerste fase van dit onderzoeK uitgevoerd. Het eerste-fase onderzoeK bestaat uit 2 delen, namel ijK: a. een a 1gemeen onderzoeK naar de chern i sche en mi nera log i sche' samen­ stell ing van mijnsteen en mijnsl iK en de mogel ijKe gevolgen van deze stoffen voor het mil ieu, b. een inventarisatie van alle locaties in de oostelijKe mijnstreeK in ZUid-Limburg waar mijnsteen en/of mijnsl iK aanwezig is (geweest). In dit rapport zijn de resultaten van deelonderzoeK b weergegeven.
    [Show full text]
  • Steenkolenwinning in Nederland.Pdf
    Steenkolenwinning in Nederland Deze publicatie bevat de teksten van de website “Steenkolenwinning in Nederland” zoals te vinden op de website van de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen van de TU Delft. Samenstelling en tekst: Dr. J.H.L. Voncken en Dr.ir. T.P.R. de Jong. Geschiedenis van deze Website Originele site gebouwd: mei tot september 2002 Grote uitbreiding en herziening: juli – september 2003, en oktober - november 2004 Restyling en update: juli/augustus 2006 TU-Huisstiijl: september - november 2007 Tussentijdse kleinere updates vinden regelmatig plaats. In de teksten staan soms verwijzingen naar foto’s en kaarten die te vinden zijn in TU Delft Repository / Beeldbank http://repository.tudelft.nl/MMP. Onderstaande publicaties die zijn te vinden op de “Steenkolenwinning in Nederland“ website zijn als aparte publicaties opgenomen in TU Delft Repository. De kaart van het carboon-oppervlak, de profielen en de kaart van het dekterrein van het Zuid-Limburgs mijngebied en Staatsmijn Beatrix met omgeving Ontstaansgeschiedenis van de Steenkoolwinning in Nederland Coal mining in the Netherlands: The need for a proper assessment Maart 2012 1 Steenkolenwinning in Nederland ......................................................................................................................... 1 Steenkolenwinning in Nederland ...................................................................................................................................... 4 Voormalige Mijnbouwbedrijven ......................................................................................................................................
    [Show full text]