Natural Isotopes and Ion Compositions Identify Changes in Groundwater Flows Affecting Wetland Vegetation in the Drentsche Aa Brook Valley, the Netherlands

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Natural Isotopes and Ion Compositions Identify Changes in Groundwater Flows Affecting Wetland Vegetation in the Drentsche Aa Brook Valley, the Netherlands Journal of Ecological Engineering Received: 2018.10.04 Revised: 2018.11.13 Volume 20, Issue 3, March 2019, pages 112–125 Accepted: 2019.01.10 Available online: 2019.01.20 https://doi.org/10.12911/22998993/99743 Natural Isotopes and Ion Compositions Identify Changes in Groundwater Flows Affecting Wetland Vegetation in the Drentsche Aa Brook Valley, The Netherlands Samer Elshehawi1,2,*, Enno Bregman3,4, Paul Schot5, Ab Grootjans1,6 1 Centre for Energy and Environmental Studies, University of Groningen, The Netherlands. 2 Centre for Isotope Research, University of Groningen, The Netherlands. 3 Province of Drenthe, The Netherlands. 4 Physical Geography Department, University of Utrecht, The Netherlands. 5 Copernicus Institute of Sustainable Development, University of Utrecht, The Netherlands. 6 Institute of Water and Wetland Research, Radboud University Nijmegen, The Netherlands. * Corresponding author’s e-mail: [email protected] ABSTRACT This study uses groundwater isotopes and ion composition to verify model simulations and ecohydrological stud- ies in the Drentsche Aa nature reserve in The Netherlands, which is representative for the northwestern wetland areas in the Ice Marginal Landscape zone. At eight field sites, a total of 24 samples were analysed for their 13C, 14C, 2H, and 18O isotopes and ionic composition. The isotopes indicate that most of the fen peatlands in the area depend on the exfiltration of sub-regional groundwater flows, which confirmed the previous model simulations and ecohydrological studies. At three sites, isotopes and ionic composition indicate that the groundwater from the sub-regional system has been replaced by local infiltrated rainwater, due to nearby groundwater abstractions for drinking water, which influenced the success rates of the restoration measures. Furthermore, the evidence from chloride and 14C contents was found to indicate the presence of more saline groundwater, which are influenced by the groundwater flows near salt diapirs. Groundwater abstractions may enhance the upward flow of the saline groundwater to eventually exfiltrate at the wetlands, affecting the biodiversity of the nature reserve. Keywords: ecohydrology, groundwater modelling, nature conservation, radiocarbon dating, groundwater abstraction. INTRODUCTION types of wetlands, agricultural fields, heathlands and small villages. The heathlands, forests and The wetland vegetation is strongly infleunced wetlands are all part of a protected nature re- by hydrology [Wheeler & Shaw, 1995; Gilvear serve [Van Diggelen et al., 1995]. Different types & Bradley, 2009], notably by the interactions be- of wetland vegetation are dependent on various tween local, sub-regional and regional groundwa- water sources, with the biodiversity-rich fen peat- ter flow systems [Tóth, 1963; Schot & Molenaar, lands primarily depending on the groundwater 1992; Dahl et al., 2007; Van Loon et al., 2009]. flows from phreatic and semi-confined ground- Such interactions among the groundwater flows water aquifers [Grootjans et al., 1993; Van Dig- lead to different types of groundwater-dependent gelen et al., 1995]. Everts & De Vries [1991] il- ecosystems [Wassen et al., 1990]. An example of lustrated the hypothetical groundwater systems in such systems is the Drentsche Aa Brook Valley, Drentsche Aa based on the vegetation gradients which is a nature reserve in the north of the Neth- using the theoretical framework from the ground- erlands. This valley is characterized by various water systems by Toth, [1963] (Figure 1). These 112 Journal of Ecological Engineering Vol. 20(3), 2019 local and sub-regional groundwater systems have regarding the reliability of the simulated flow pat- been intensively studied and the results have been terns and possible up-coning of salt plumes. The used for nature and landscape policy plans. accuracy of the groundwater simulation models However, the area is part of the Ice Marginal depends on the underpinning assumptions and the Landscape zone, and geological proccesses such availability of adequate data. The ecohydrologi- as the pro- and postglacial differential Saalian and cal studies using plant species occurrence as in- Weichselian rebound and the sub-glacial deeply dicators for groundwater flow systems may disre- eroded Elsterian channel systems are not well gard the time lag in the response of plant species understood, especially in relation to the ground- following groundwater flow changes due to e.g. water flows (Figure 2a) [Smit et al., 2015]. On buffering of soil water quality due to the buffering the basis of better geological input, Magri & processes in the soil. Bregman [2011] simulated the groundwater Simulated groundwater flows may be validat- flows in the area using particle tracking, where ed by independent hydrological tracers, such as they indicated the areas of infiltration and exfil- chloride and natural isotopes [Schot & Molenaar, tration of groundwater on sub-regional and local 1992; Gibson et al., 2005; Mayer et al., 2014]. scales. One of the model outcomes was that salt The natural isotopes used as tracers in the ecohy- plumes might diffuse into the groundwater ex- drological research related to groundwater, have filtrating into the wetlands, due to the influence been mostly limited to the stable isotopes of oxy- of double diffusive convection (DDC) processes gen and hydrogen [e.g. Schot & Wassen, 1993; [Diersch & Kolditz, 1998], and compromise the Isokangas et al., 2017]. Radioactive isotopes, wetland biodiversity under increased groundwa- especially radiocarbon, are less commonly used ter abstraction rates (Figure 2b). These salt plume due to practical reasons, e.g. sample volumes and formations originate from the intrusive salt dia- analysis costs [Mook, 2006]. In the study area, pirs of the Zechstein formation [De Vries, 2007; the radiocarbon age dating of groundwater may Magri & Bregman, 2011]. provide insight into the residence times which re- Another threat to the nature reserve involves flects the groundwater flow systems affecting the the groundwater abstractions for drinking wa- wetland vegetation. Young groundwater will gen- ter production from the semi-confined aquifers erally reflect the local flow systems with recently [Mendizabal & Stuyfzand, 2009; Mendizabal et infiltrated water from the vicinity and possibly al., 2011] at two locations adjacent to the brook showing the human pollution signs in their ionic valley (Figure 2). These may change the natural composition. Old groundwater may, however, groundwater flow patterns, which in turn may af- indicate the deep groundwater flow from sub- fect the wetland vegetation and biodiversity. Such regional to regional systems, which would have impacts have been reported for European wet- recharged long ago showing enhanced mineral lands [e.g. Wassen et al., 1990; Schot & Van der dissolution and free from human pollution. Ad- Wal, 1992; Grootjans et al., 1993]. ditionally, deep groundwater affected by the DDC Although the Drentsche Aa nature reserve has near the salt domes would show lower 14C activ- been widely studied, uncertainties remain, i.e. ity, and enriched δ18O values and/or high salinity Figure 1. An illustration of the hypothetical groundwater flow systems conditioning the ecohydrological systems in Drentsche Aa Brook Valley [Source: Everts and De Vries, 1991] 113 Journal of Ecological Engineering Vol. 20(3), 2019 a) b) Figure 2. Groundwater sampling sites and geological features that control the flow patterns in the groundwater (a), simulation model results show the effect of the double diffusion convection along the X-Y transect in (a), which affects groundwater reaching the surface (b) from the evaporites present in the salt diapirs. different rain water isotope characteristics in Stable isotopes may also indicate increased stable ancient recharge water. isotope values as a result of increased evapora- This study uses groundwater isotopes in the tion during slow infiltration through peat layers, Drentsche Aa brook valley to validate (i) the ori- as compared to present-day rain water, or signal gin of groundwater flows to the fen peatlands as 114 Journal of Ecological Engineering Vol. 20(3), 2019 indicated by the model simulations by Magri and cultural aspects of the landscape are still in good Bregman [2011] and by ecohydrological studies condition and were partly restored to a former [e.g. Everts & De Vries, 1991; Grootjans et al., state [Bakker et al., 1980]. The total catchment 1993 and Van Diggelen et al., 1995], (ii) the influ- area of the Drentsche Aa is about 30,000 ha. Out ence of groundwater abstractions on the ground- of these, only 3,500 ha are managed to restore the water flow, and (iii) the possible salination of semi-natural landscape of c. 1900. The topogra- shallow groundwater in the nature reserve by up- phy of the landscape consists of a plateau at a coning water from salt diapir evaporites. Further- height of about 28 m AMSL in the upper reaches, more, the study aims to assess restoration success with the brook valley following the topographic in light of these investigations. relief to reach the height of about 0 m AMSL in the lower reaches at Kappersbult. According to De Vries [2007], the rainfall av- STUDY AREA erages in the Netherlands are relatively constant with a precipitation surplus of 250–300 mm a The Drentsche Aa brook valley is the best- year that mostly falls during winters. The fresh preserved brook valley landscape in the Nether- groundwater flows in the eastern parts of the lands (53°1’52.18”N.
Recommended publications
  • Het Kanaal Van Annerveenschekanaal
    Een Gronings kanaal in Drenthe Het kanaal van Annerveenschekanaal Na jaren van achterstelling en onbegrip voor het zo bijzondere veenkoloniale winningslandschap en haar nederzettingstype neemt de belangstelling van overheid en particulier voor de veenkoloniale nederzetting weer toe. Vooral in Groningen en Drenthe. Een belangrijke rol In dit proces van herwaardering speelt natuurlijk het werk van de Commissie Herinrichting Drents-Groningse Veenkoloniën. Complete dorpsaanzichten hebben een transformatie ondergaan, waarbij van een opmerke- lijke vitalisering sprake is. Reden genoeg om deze wel zeer grootschalige landinrichtingsoperatie in de volgende nummers van Noorderbreedte regelmatig onder de aandacht te brengen. De Veenkoloniën zijn er weer. Jan van Dijk, Willem Foorthuis Regelmatig hebben de ingenieurs van santer dan de onderhandelingen leek ons in Drenthe. Er was dus toestemming van de de Herinrichting te maken met curieuze, his- de vraag hoe het mogelijk is geweest dat dit provinciale overheid nodig voor de afvoer torisch gegroeide, situaties. Een goed voor- Groningse kanaal in Drenthe is gegraven. van de Drentse turf via de Groninger kana- beeld hiervan zijn de verwikkelingen rond Waarom geen 300 meter verderop aan de len. Toch niet zo'n probleem zult u zeggen, het Grevelingskanaal. Dit kanaal loopt door oostzijde van de Semslinie (Drents-Groning- maar turf was toentertijd een kostbaar goed. het voormalig veengebied van de gemeente se grens)? Tijd dus voor een nauwgezet Op tal van plaatsen dienden de transpor- Anloo, langs de dorpen Annerveenscheka- onderzoekje in de Drentse en Groningse teurs belasting en tolgeld te betalen, wat tot naal en Eexterveenschekanaal. Dit vaarwater archieven. hoge bedragen kon oplopen. De Drentse is de laatste jaren bij voortduring onder- bestuurders zagen de inkomsten dan ook in werp van gesprek.
    [Show full text]
  • Zootaxa, Cercyon Castaneipennis Sp. N., an Overlooked Species From
    Zootaxa 2054: 59–68 (2009) ISSN 1175-5326 (print edition) www.mapress.com/zootaxa/ Article ZOOTAXA Copyright © 2009 · Magnolia Press ISSN 1175-5334 (online edition) Cercyon castaneipennis sp. n., an overlooked species from Europe (Coleoptera: Hydrophilidae) OSCAR VORST National Museum of Natural History, Naturalis, PO Box 9517, 2300 RA Leiden, The Netherlands. E-mail: [email protected] Abstract Cercyon castaneipennis sp. n. is recognised as a species distinct from C. obsoletus (Gyllenhal). Apart from small differences in the morphology of the aedeagus, both species can be separated by the structure of the mentum, the shape of the antennal club and the structure and colouration of the elytra. Cercyon castaneipennis is currently known from Central Europe and the southern part of North Europe. In the Netherlands, at the western border of its range, it is considered a recent immigrant, as records before the year 2000 are lacking. A lectotype for C. obsoletus is designated. Key words: Coleoptera, Hydrophilidae, Cercyon, Europe, Palaearctic Region, new species Introduction The hydrophylid genus Cercyon Leach, 1817, consists of very small to moderate sized (c. 1–6 mm long), oval, more or less strongly convex beetles (Hansen 1991). Hansen (1999) mentions eight subgenera, of which Cercyon s. str. is by far the most speciose. Hebauer (2002, 2003) erected three more subgenera. Currently over 250 species are recognised, of which c. 40 species occur in the West-Palaearctic Region (Hansen 1999, 2004, Short & Hebauer 2006), belonging to the following five subgenera: Arcocercyon Hebauer, 2003 (2 spp.) (Fikáček 2005), Cercyon (c. 35 spp.), Dicyrtocercyon Ganglbauer, 1904 (1 sp.), Paracercyon Seidlitz, 1888 (1 sp.) and Paracycreon d’Orchymont, 1942 (1 sp.).
    [Show full text]
  • Kerkbrink 12 Boerderij V/H Huisnr. 11 1832 Kad.K. 149 Eig. Aaldert Klaassens Bakker
    Kerkbrink 12 boerderij v/h huisnr. 11 1832 kad.K. 149 eig. Aaldert Klaassens Bakker PERIODE NAAM Hoedanigh. Geboren Geb.plaats Overlijden Overlijdensplaats Beroep Van Naar 1744-1817 arbeider Lucas Homburg hoofd 06-04-1744 Anloo 21-02-1817 Anloo 1773-? Geesje Jans v ? ? ? ? 1777- Roelfien d 16-02-1777 Anloo 06-08-1842 Anloo 1782-? Hinderkien d 08-12-1782 Anloo 18-03-1854 Anloo ? 1784-? Jan z 18-07-1784 Anloo ? ? ? Roelfien ging na haar huwelijk met Gerrit Essing inwonen. 1803-1830 Gerrit Essing hoofd 00-00-1771 Uelzen D. 18-01-1837 Anloo arbeider 1777-1830 Roelfien Homburg v 16-02-1777 Anloo 06-08-1842 Anloo 1808-1830 Geessien d 16-12-1808 Anloo 06-02-1872 Anloo dienstmeid esweg 1 1810-1830 Lucas z 07-10-1810 Anloo 01-03-1886 Anloo arbeider 1819-1830 Jan z 11-10-1819 Anloo 10-09-1892 Anloo arbeider Ca. 1830 wordt het pand verkocht aan Aaldert Klaassens Bakker 1830-1854 Aldert Bakker hoofd 12-01-1794 Sappemeer 28-11-1858 Zuidlaren bakker/boer Sappemeer Zuidlaren 1830-1831 Hendrikje Hoving v 26-11-1808 Gieten 19-08-1831 Anloo dienstmeid 1832-1854 Betje Zandvoort 2e v. 08-04-1810 Anloo 29-03-1871 Zuidlaren dienstmeid Zuidlaren 1833-1854 Grietien d 02-05-1833 Anloo 01-03-1871 Schipborg arbeidster Schipborg 1836- Klaas z 22-05-1836 Anloo 19-10-1857 Zuidlaren Zuidlaren 1839- Harremtien d 21-08-1839 Anloo 02-10-1857 Zuidlaren Zuidlaren 1846-1854 Geert z 17-09-1846 Anloo 16-5-1929 Anloo boer Zuidlaren In 1854 wordt de boerderij gekocht door Jan Jans Mulder of Jan Jans hier gewoont heeft is voor als nog onbekend In 1858 volgt er een boedelscheiding en wordt Hendrik Mulder eigenaar.
    [Show full text]
  • Samen Op Weg Naar Snel Internet in Drenthe
    Coöperatie De Kop Breed Matsloot • Pilot Sandebuur • 580 witte adressen Coöperatie Glasvezel Noord 1 DKB Eelderwolde • Netwerk aangelegd in 2017 Leutingewolde Roderwolde Samen op weg naar • 1.005 witte adressen / • Financier: provincie Foxwolde Peize 610 grijze adressen Nietap Paterswolde • Aanleg gereed per 1 oktober 2018 Roden snel internet in Drenthe • Financier: provincie Eelde Altena CGN1 Glasvezel Buitenaf/RE-NET i.s.m. Drents Glasvezel Collectief Bunne Lieveren De Punt • 2.347 witte adressen / 6.279 grijze adressen Yde Midlaren De Groeve Roderesch • Verwachte start aanleg: voorjaar 2019 • Doel: snel internet voor alle witte adressen* beschikbaar Alteveer Zuidlaarderveen Steenbergen Zuidlaren • Financiering in voorbereiding Donderen • Totaal: 24.500 witte adressen Amerika TYNAARLO Oud - Annerveen Langelo Tynaarlo Westlaren Annerveensche- • Aangelegd eind 2018: bijna 9.000 witte adressen kanaal Een ECO Oostermoer Verbindt CGN1 CGN2 Schuilingsoord Spijkerboor Vries • Pilot Schipborg • Rol provincie: faciliteren en financier Norg Zeegse • 75 witte adressen Coöperatie Glasvezel Noord 2 Eexterveen Westervelde Zeijen Oudemolen Annen Bareveld • Netwerk aangelegd in 2016 • Rol Breedbandplatform VerbindDrenthe: ondersteuning + Oosterduinen Eexterzandvoort • 1.375 witte adressen / Anloo • Financier: provincie NOORDENVELD Taarlo DGC initiatieven in brede zin 1.092 grijze adressen Zuidvelde ECO Veenhuizen Ubbena Gasteren Gieterzandvoort • Verwachte start aanleg: • Inmiddels ook meerdere marktpartijen actief: RE-NET, Gieterveen voorjaar 2019
    [Show full text]
  • Knapzakroute Deurze
    ROUTE K39 Knapzakroute Deurze 15 km wandelen door onbekend Drenthe FOTO: PETER CELIE Welkom in Deurze nderweg in de omstreken van het piep- Okleine Deurze onder de rook van Assen maakt u kennis met een buitengewoon afwis- selend landschap. Hoge esgronden grenzen aan kletsnatte beekdalen. Heideveldjes worden omzoomd door oude en nieuwe bossen en bosjes. U komt door kleine dorpen en buurt- schappen met een geschiedenis die terug gaat tot het holst van de middeleeuwen. De Knapzakroute brengt u over oude kerken- paden, brede schapendriften, langs kronkel- paadjes door het bos en over de hei, over houten paden en dijkjes door het beekdal. FOTO: KARLA LEEFTINK FOTO: ROELOF HUISMAN START 2 KAART En natuurlijk komt u steeds weer terug bij het Deurzerdiep, al duizenden jaren lang de levensader van dit stukje Drenthe. Onderweg nemen we u mee naar de Ballooërkuil. De plaats waarvan men zegt dat de Drenten er in de middeleeuwen recht hebben gesproken. Maar is deze Ballooërkuil wel de echte plek, vragen velen zich af... POEPENHEMELTJE - FOTO NP DRENTSCHE AA - ANDRÉ BRASSE Ook brengen we u naar het Poepenhemeltje, een schansje dat bisschop ‘Bommen Berend’ in 1672 bij het Deurzerdiep zou hebben laten opwerpen. Is het echter wel een schansje of is het gewoon ‘spielerei’ van een creatieve buurman...’ Duidelijk is in elk geval dat de Knapzakroute Deurze de nodige inzet van lichaam én geest START 3 KAART Start Tik op de nummers voor informatie Algemene informatie 5 Hoe werkt het? Uitleg over de route en praktische zaken 5 Routekaart + beschrijving 9 Deurze om te beginnen 16 Het landschap van Deurze 20 Informatie onderweg 24 De pdf geeft de beste gebruikservaring in Acrobat Reader of iBooks.
    [Show full text]
  • Aanstreekelijk Aa En Hunze
    Annerveenschekanaal Aanstreekelijk 5 23 Aa en Hunze Schipborg 4 Eexterveen Annen 9 2 Ontdek 3 Anloo 10 Aa en Hunze Gasteren Eexterzandvoort 17 Gieterveen en alle heerlijke Eext 8 streek producten! Gieten 16 13 Balloo 7 Gasselternijveen 6 14 15 21 Rolde 22 Gasselte 20 Nooitgedacht 11 Eldersloo 12 Marwijksoord > 19 Stippel zelf een leuke route uit en Amen 18 laad je fietstas vol met heerlijke 1 Grolloo streekproducten van onder­ nemers uit de gemeente. Geniet ondertussen van het mooie Aa en Hunze. Veel plezier! Scan de QR­code voor een gedetailleerde kaart en twee voorgestelde routes. 1 Het Ielgat honing en alles voor de imker Amen 35, 9446 PA Amen di. wo. do. 10.00 ­ 17.00 ROUTE 1 ROUTE 2 2 De Moalderij grutterswinkel met ouderwets snoep­ 5 Plantenbieb goed, groenten, fruit, wijn, bier en brood tuinplanten Annerweg 35 / 9467 PB Anloo Eppinge 17 / 9654 PL wo. t/m vr. 11.00 ­ 17.30 & Annerveenschekanaal za. 10.00 ­ 16.00 6 De Balloohoeve 3 Melktap Anloo vlees van eigen koeien, Drentse Aa zuivel, rauwe melk, zuivelproducten, eieren, winkel met biologische producten en pannenkoek mixen en in de zomer zelfgemaakt boerenijs. boerenijs Balloo 52 / 9458 TC Balloo Anderenseweg 2 / 9467 PG Anloo ma t/m za 9.00 ­ 17.00 uur, zo 10.30 ­ 17.00 ma. t/m zo.08.00 ­ 20.00 7 Schaapskooi Balloo 4 De Kudde van Anloo/ herders van Balloo, lamsvlees van Landwinkel De Grazerij Drentse Heideschaap en wolatelier natuurvlees, zuivel, chutney’s en Crabbeweg 2 / 9458 TE Balloo lekkernijen Wolatelier ma. t/m zo.
    [Show full text]
  • Cultuur En Natuur Rond Eext
    Cultuur en natuur rond Eext Een rondwandeling vanuit Galerie Vlind in het kader van Aa en Hunze Cultuurlijk Afstand : 14,5 km In te korten tot 7,5 km ROUTEBESCHRIJVING beekdal en de grootschalige verkavelde gronden aan de andere kant van het pad (punt 8 in de route). 1. Als je uit galerie Vlind komt rechtsaf slaan, en dan rechtdoor de Hoofdstraat volgen. Bij café-restaurant de Rustende Jager sla je Het fraaie landschap van Drenthe heeft vele kunstenaars tot inspiratiebron rechtsaf. Deze vrij brede asfaltweg heet Naweg, en gaat later over in gediend. Uit het grote aantal ateliers en galerieën rondom Eext blijkt al dat de magie nog lang niet is uitgewerkt. De meeste kunstenaars, waaronder ook Yvonne Heiakkers. Volg de weg onder de provinciale weg N34 door. van de Weijer, zijn lid van de Stichting Beeldend Kunstenaars Aa en Hunze. Zij Na het tunneltje sla je linksaf, de weg heet nog steeds Heiakkers. organiseren het laatste weekend van januari ieder jaar een Open Atelierroute, in Op de eerste kruising, waar de bredere asfaltweg naar rechts afbuigt, dit Cultuurlijke jaar met allerlei extra activiteiten. loop je nog even rechtdoor. Vlak daarna neem je de eerste weg links, dit is een breed zandpad met een schelpenpad ernaast. Je loopt nu op Wij hopen dat u genoten heeft van deze wandeling. de flanken van de Hondsrug, en aan je rechterhand heb je een mooi uitzicht over de aangrenzende veengebieden. Yvonne van de Weijer Jolijt Dijkstra 2. Steek het asfaltweggetje over en volg rechtdoor een smaller paadje het bos in (geelrode markering, je loopt nu een stukje van het Drenthepad).
    [Show full text]
  • Megalithic Research in the Netherlands, 1547-1911
    J.A. B A KKER Megalithic Research in the Netherlands The impressive megalithic tombs in the northeastern Netherlands are called ‘hunebedden’, meaning ‘Giants’ graves’. These enigmatic Neolithic structures date to around 3000 BC and were built by the Funnelbeaker, or TRB, people. The current interpretation of these monuments, however, is the result of over 400 years of megalithic research, the history of which is recorded in this book. The medieval idea that only giants could have put the huge boulders of which they were made into position was still defended in 1660. Others did not venture to MEG explain how hunebeds could have been constructed, but ascribed them to the most I ancient, normally sized inhabitants. 16th-century writings speculated that Tacitus was N THE NETHE referring to hunebeds when he wrote about the ‘Pillars of Hercules’ in Germania. A Titia Brongersma is the first person recorded to do excavations in a hunebed, in LITHIC RESE 1685. The human bones she excavated were from normally sized men and suggested that such men, not giants, had constructed the hunebeds. Other haphazard diggings followed, but much worse was the invention of stone covered dikes which required large amounts of stone. This launched a widespread collection of erratic boulders, which included the hunebeds. Boundary stones were stolen and several hunebeds R were seriously damaged or they vanished completely. Such actions were forbidden in L an 1734, by one of the earliest laws protecting prehistoric monuments in the world. ar DS From the mid 18th century onwards a variety of eminent but relatively unknown CH researchers studied the hunebeds, including Van Lier (1760), Camper and son (1768- 1808), Westendorp (1815), Lukis and Dryden (1878) and Pleyte (1877-1902).
    [Show full text]
  • TOELICHTING Buitengebied GEMEENTE AA EN HUNZE
    TOELICHTING BESTEMMINGSPLAN Buitengebied GEMEENTE AA EN HUNZE Opdrachtnummer : 60.01 IDnr. : NL.IMRO.1680.BUITENGEBIED-OH01 Datum : juni 2018 Onherroepelijk d.d. : 9 mei 2018 mRO b.v. • Leeuwenveldseweg 16H • 1382 LX • Weesp • 033 461 43 42 • [email protected] • www.mro.nl ONHERROEPELIJK BESTEMMINGSPLAN BUITENGEBIED Bij besluit van 29 september 2016 heeft de gemeenteraad van Aa en Hunze het bestemmingsplan ‘Buitengebied’ vastgesteld. Tegen dit besluit is door 7 appellanten beroep ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: de Afdeling). Op 9 mei 2018 heeft de Afdeling uitspraak gedaan over de ingestelde beroepen (zaaknr. 201609974/1/R3 en ECLI:NL:RVS:2018:1576). Drie beroepen zijn gegrond verklaard, drie beroepen zijn ongegrond verklaard en één beroep is niet-ontvankelijk verklaard. De uitspraak is opgenomen als bijlage 11 bij de plantoelichting. Vanwege de drie gegrond verklaarde beroepen heeft de Afdeling het vaststellingsbesluit van de gemeenteraad op drie onderdelen vernietigd: 1. de gronden waarop het bij besluit van 22 september 2016 vastgestelde rijksinpassingsplan "Windpark De Drentse Monden en Oostermoer" betrekking heeft; 2. het plandeel met de bestemming "Natuur" en de dubbelbestemming "Waarde- Archeologie 5" ter plaatse van het perceel Hoogte der Heide 8 te Gasselte; 3. het plandeel met de aanduiding "detailhandel" ter plaatse van het perceel Gieterweg 30 te Gasselte. Alle overige onderdelen van het bestemmingsplan ‘Buitengebied’ zijn in stand gebleven. Daarmee is het plan voor het overgrote deel overeind gebleven en onherroepelijk in werking getreden. Beroep daartegen bij de Afdeling is niet meer mogelijk. De Afdeling heeft de gemeenteraad van Aa en Hunze opgedragen om binnen vier weken na verzending van de uitspraak ervoor zorg te dragen dat de drie vernietigde onderdelen worden verwerkt in het elektronisch vastgestelde plan dat te raadplegen is op de landelijke voorziening, www.ruimtelijkeplannen.nl.
    [Show full text]
  • Brinkstraat 7,Cafe-Winkelpand V/H Huisnr.12,15,16 Kad.1832 K 138 Eig
    Brinkstraat 7,cafe-winkelpand v/h huisnr.12,15,16 kad.1832 K 138 eig. Jan Koops Runeman PERIODE NAAM Hoedanigh. Geboren Geb.plaats Overlijden Overlijdensplaats Beroep Van Naar 1756-1829 boer-winkelier Jan Koops Runeman hoofd 17-06-1756 Anloo 29-12-1829 Anloo 1792-1831 Anje Everts v 30-05-1762 Adorp 07-05-1831 Anloo kleermaakster Adorp 1793-1851 Aaltje d 06-10-1793 Anloo 13-03-1867 Gieten arbeidster Oost Souburg 1796-/ Willemke d 13-03-1796 Anloo waarschijnlijk jong overleden 1798-1810 Coop z 01-04-1798 Anloo 05-10-1848 Annerveen molenaarsknecht Annerveen 1801-1844 Wilhelmina d 25-05-1801 Anloo 14-02-1844 Anloo 1804-1835 Albertje d 15-03-1804 Anloo 03-07-1869 Annerveen Annerveen Aaltje komt van Oost Souburg met haar man weer inwonen. 1819-1851 Jochum Oosterveld hoofd 19-02-1789 Haren 24-03-1869 Peelo koopman/boer Oost-Souburg Gieten 1819-1851 Aaltje Runeman v 06-10-1793 Anloo 13-03-1867 Gieten Oost-Souburg Gieten 1819-1849 Jan z 03-12-1817 Oost-Souburg ? Annen ? arbeider Oost-Souburg Annen 1820-1848 Annechien d 22-01-1820 Anloo 15-11-1893 Weerdingermarke Peelo 1822-1851 Willem z 14-02-1822 Anloo 14-12-1895 Annen arbeider Annen 1824-1851 Anna d 18-10-1824 Anloo 14-07-1866 Oostellingwerf schipperske Gieten 1827-1851 Willemtien d 15-02-1827 Anloo 05-04-1872 Peelo dienstbode Peelo 1829-1851 Albert z 18-10-1829 Anloo 04-10-1852 Niehove arbeider Niehove 1829-1829 nn z 18-10-1829 Anloo 18-10-1829 Anloo 1834-1851 Aaltje d 21-06-1834 Anloo ? Exloermond ? Gieten Albertje komt na haar huwelijk ook een paar jaar inwonen 1830-1835 Boelem Hubbeling hoofd 25-07-1802 Annerveen 27-12-1882 Annerveen Molenaar Annerveen Annerveen 1804-1835 Albertje Runeman v 15-03-1804 Anloo 03-07-1869 Annerveen Annerveen 1831-1835 Detmer z 06-01-1831 Anloo 6-5-1911 Spijkerboor molenaar Annerveen 1833-1835 Jan z 27-10-1833 Anloo 31-12-1890 Spijkerboor molenaar Annerveen In 1832 wordt het pand verkocht aan Daniel Geert Herman Tjassens en Cs.
    [Show full text]
  • Annen – Spijkerboor Annermoerasroute Lengte 12.4 Km Final 05-06-17 LA = Links Af RA = Rechts Af RD = Recht Door
    Rondwandeling: Annen – Spijkerboor Annermoerasroute Lengte 12.4 km Final 05-06-17 LA = links af RA = rechts af RD = recht door Wanneer er in de zomer nog niet is gemaaid, kan het lange gras, fluitenkruid, enz. behoorlijk nat zijn. Lange pijpen en laarzen zijn dan aan te bevelen. In het natuurgebied verboden voor honden. 1. Start bij Breeland Recreatie (A). 2. ** Vanuit Breeland LA. Na ruim 1500m 2e weg LA (Havenstraat). 3. Einde Havenstraat RA. 4. Bij kruising LA (Kruisstraat) en bij volgende kruising oversteken en RA (Brink) 5. Voorbij café De Grutter en na 60 m oversteken en RA (De Wolden). 6. ** Bij T-splitsing LA (Wilgendijk), verharde weg gaat over in gras/zandweg. Bij de bocht RD langs de sloot. 7. Bij eerste oversteek over de sloot LA de bosjes in en zandweg volgen richting mestsilo. Eind van de zandweg bij verharde weg RA. 8. De brug over en steeds RD tot T-splitsing. 9. ** Weg naar links oversteken; graspad achter slagboom volgen tot klaphek. 10. LA op de dijk (kade) en doorlopen naar het hek nu LA langs rivier de Hunze. 11. Langs de Hunze wandelen naar hoog bruggetje. 12. ** De brug over en RD. Om het bosje naar rechts en de dijk volgen. 13. Na ruim een kilometer, bij grote veldkei LA het klaphek nemen. RD pad langs de sloot en bij verharde weg RA. 14. Volg verharde weg tot kruising. 15. U ziet nu wandelcafé ’t Keerpunt. 16. ** Bij ’t Keerpunt gaat u RA richting brug. 17. Voor de brug LA langs linkeroever van de Hunze tot de bank (ca 1000m) en LA "Wandelpad" volgen (ca 750m).
    [Show full text]
  • Over Deze Route Afstand: 39,8 Km Land: Nederland Provincie: Drenthe Plaats: Schoonloo Geschikt Voor Scootmobiels: Nee Route Afko
    Over deze route Afstand: 39,8 km Land: Nederland Provincie: Drenthe Plaats: Schoonloo Geschikt voor scootmobiels: nee Route Afkortingen P = ANWB-paddestoel; Y = ANWB-wegwijzer Start: Recreatiecentrum 'De Tien Heugten' Westdorperstraat 29 Schoonloo. Routebeschrijving: 1. Verlaat de camping en ga over het fietspad bij Y 15132/1 langs de camping richting Rolde. 2. Op het kruispunt bij P 23369 rechtdoor richting Grolloo. 3. Weg oversteken en rechtsaf over het fietspad, richting Grolloo/Rolde. 4. Na 1,7 km linksaf slaan (Uteringsweg) en even later rechtsaf (Heetlagendijk). 5. Op driesprong: rechtdoor (Heetlagendijk blijven volgen). 6. U bent in Grolloo. 7. Bij Y 9478/1 linksaf richting Amen/Hooghalen (Zuiderstraat). 8. Bij Y 9477/1 rechtsaf (Amerweg). 9. Bij P 24907 linksaf richting Ekehaar (Vredenheimseweg). 10. Even later ziet u links kampeerboertderij "De Kleverpark Hoeve". 11. Op kruispunt bij P 24904 rechtdoor richting Ekehaar/Assen. Tip: U rijdt nu op de ANWB Roldertorenroute. (aanbevolen voor een dagtocht). 12. Het fietspad van betonblokken volgen, evenwijdig aan de zandweg. 13. Bij P 24903 rechtsaf richting Ekehaar/Assen over een smal fietspad. U verlaat de Roldertorenroute. 14. Even later rijdt u langs het Deurzerdiep. 15. Aan het einde van het fietspad bij P 24902 linksaf richting Ekehaar enz. Over brug. 16. Op driesprong bij P 24901 rechtsaf richting Ekehaar/Assen (Oal Diek). U hebt nu ongeveer 10 km gereden. 17. U bent nu in Ekehaar. U komt langs Galerie "De Kiekkast". 18. Einde weg bij P 24900/001 rechtsaf richting Rolde/Assen. 19. U passeert rechts de bekende theaterboerderij "Het Hek van de Dam". 20.
    [Show full text]