Inhoudsopgave
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Inhoudsopgave Inleiding 7 PRAKTISCHE INFORMATIE 47 Voor de reis 47 Nuttige adressen 47 ACHTERGRONDEN 11 Reisdocumenten/douane 48 Landschap en geologie 15 Vervoer naar Finland 49 187.888 meren 15 Tijdens de reis 52 Gesteenten en ijstijden 15 Openbaar vervoer in Finland 52 Sporen van de gletsjers 16 Accommodatie 53 Finland groeit! 16 Wandelen en trektochten 56 Klimaat 18 Fietsen en mountainbiken 58 Middernachtzon 18 Golf 64 Ruska 19 Watersporten: kajakken, kanoën, Poolnacht 19 raften, zeilen en surfen 60 Noorderlicht 19 Paardrijden 62 Flora en fauna 20 Sportklimmen en ijsklimmen 62 Ecosystemen 20 Vissen 63 Dieren 23 Wintersport 63 Nationale parken 26 Van A tot Z 68 Geschiedenis 30 Alarmnummers 68 Prehistorie 30 Brandstof 68 ‘Fenni’ en Vikingen 31 Elektriciteit 68 Zweedse overheersing 31 Eten en drinken 68 Groothertogdom van Rusland 32 Feestdagen 69 Onafhankelijkheid 33 Festivals en evenementen 69 Tweede Wereldoorlog 33 Geld (valuta/creditcards/banken) 70 Moderne geschiedenis 34 Gezondheid 70 Bevolking 34 Gevaren 70 Taal 34 Internet 70 Vrije tijd en het buitenleven 35 Kaarten en boeken 70 Wonen 36 Kleding 71 Finnen in Nederland 36 Literatuur 71 Saami, volk van de zon en de wind 38 Muggen 71 Kunst 40 Musea 72 Beeldende kunst 40 Openingstijden 72 Saami kunst en handvaardigheid 42 Parkeren 73 Architectuur 43 Restaurants 73 Muziek 45 Souvenirs 74 Literatuur 45 Telefoneren 74 Tijdsverschil 75 Uitgaan 75 Weerbericht 76 3 RHB Finland deel 1.indd 3 30-09-15 14:09 Inhoudsopgave Wegen en verkeersregels 76 Midden-Finland 219 Zwemmen 77 Highlights 222 Aanbevolen autoroutes 222 Oulu 222 BEZIENSWAARDIGHEDEN 79 De Teerroute van Oulu naar Kajaani 228 Helsinki 79 Langs de Russische grens naar Kuusamo 235 Highlights 80 Koillismaa, Kuusamo en Oulanka 237 Geschiedenis 80 Helsinki verkennen 82 Lapland (Lappi) 246 Helsinki’s bezienswaardigheden 86 Highlights 247 De omgeving van Helsinki 102 Aanbevolen autoroutes 247 Rovaniemi en Oost-Lapland 248 Zuid-Finland 108 Westelijk Lapland 264 Highlights 109 Noordoost-Lapland 278 Aanbevolen autoroutes 109 De zuidkust, westelijk van Helsinki 112 Finse woorden, begrippen en De zuidkust, oostelijk van Helsinki 116 uitdrukkingen 293 Häme 124 Over de auteur 297 Register 298 West-Finland 133 Aanbevolen autoroutes 133 Highlights 133 Tampere 135 De omgeving van Tampere 143 Turku / Åbo 145 Turunmaa-archipel 153 De westkust Uusikaupunki-Kokkola 156 Ålandeilanden (Ahvenanmaa) 169 Highlights 169 Mariehamn 172 De Archipel 175 Merengebied en Karelië 177 Highlights 180 Aanbevolen autoroutes 180 Centraal Finland 181 Saimaa merengebied 183 Noord-Savo 201 Noord-Karelië 209 4 RHB Finland deel 1.indd 4 30-09-15 14:09 Eten en drinken Inhoudsopgave SPECIALE ONDERWERPEN FIETSTIPS Het Noorderlicht 20 1: de scherenarchipel van Uusikaupunki 158 Bessen in alle smaken 21 2: eilandhoppen vanuit Mariehamn 173 Allemansrecht 27 3: rondje Klein-Saimaa 187 Sauna 37 4: rondje Hailuoto 228 Alvar Aalto 45 5: mountainbiken rond Syöte 239 Jari Litmanen 129 WK saunazitten 130 KANOTIPS Bootexcursie Saimaameer 1: Kolovesi 199 en -kanaal 185 2: de Oulankajoki 244 Gsm-werpen 195 Wereldkampioenschappen Vrouwdragen 208 OPGENOMEN KAARTEN ‘Shooting the Ruuna rapids’ 215 Finland, ligging 6 WK Luchtgitaar spelen 225 Finland, algemeen 9 Prinses Beatrix en Kärsämäki 227 Finland, landstreken en regio’s 13 WK Moerasvoetbal 237 Finland, fysisch 17 Kiutaköngäs stroomversnelling 241 Helsinki, centrum 88-89 Overstekende rendieren en elanden! 248 Helsinki en omgeving 102 Middernachtzon-excursie Onkamojärvi 263 Zuid-Finland 110-111 Sylvia Petronella van der Moer 280 West-Finland 134 Saami godsdienst 285 Tampere 136-137 Turku 146-147 WANDELTIPS Ålandeilanden 170-171 1: Nuuksio Nationaal Park 105 Merengebied en Karelië 178-179 2: Linnansaari eiland 197 Kuopio, centrum 202-203 3: de Koli-heuvels, Finlands ‘nationale Midden-Finland 220-221 landschap’ 214 Oulu, centrum 224 4: nationaal park Patvinsuo 217 Lapland 249 5: de Keizersronde van Rokua 232 Rovaniemi, centrum 252-253 6: de Kleine Berenroute 243 7: over de Pyhätunturi 259 8: de Hetta-Pallas trail 274 9: drielandenpunt Noorwegen-Zweden- Finland 276 10: Saana (1029 m), de heilige berg van de Saami 277 11: Kiilopää en de wildernis van Urho Kekkonen 283 12: de wilderniskerk van Pielpajärvi 286 13: de Lemmen-joki Gold Trail 289 14: Kevo Canyon 291 5 RHB Finland deel 1.indd 5 30-09-15 14:09 smelten van het landijs nog geen tijd gehad De gemiddelde januari- en julitemperaturen om zich verder in te slijpen en een gelijkma- voor Helsinki zijn -3,1 ºC en 20,5 ºC. tig lengteprofi el te ontwikkelen. Hierdoor Fins Lapland heeft de laagste temperaturen. vertonen de rivieren een typische opeen- In de lange winters kunnen de temperaturen volging van rustig stromende gedeeltes, daar dalen tot onder -30° C. De tempera- langgerekte meren en plotselinge waterval- tuur kan ’s zomers rond de Botnische Golf len en stroomversnellingen. oplopen tot waarden van tot +30° C. Door zijn noordelijke ligging (Lapland ligt vrijwel geheel boven de poolcirkel) heeft Finland KLIMAAT enkele natuurverschijnselen voor u in pet- to, die een bezoek in verschillende maanden Door zijn noordelijke ligging valt Finland van het jaar een bijzonder accent verlenen: in de continentale klimaatzone, met lange koude winters met veel sneeuw en korte en MIDDERNACHTZON warme zomers. Finland heeft een gunstiger In Lapland gaat de zon in de zomer lange klimaat dan de meeste landen op dezelf- tijd niet onder. De Finnen spreken over de de noorderbreedte, zoals Noorwegen en Yöton Yö (nacht zonder nacht). De defi nitie Zweden. Finland heeft weliswaar een lange van ‘middernachtzon’ is dat men het midden koude winter, maar de zomermaanden (juni van de zon moet kunnen zien wanneer hij tot sept.) zijn warmer en droger dan bij ons. exact in het noorden staat. Aan de poolcir- Vanwege het drogere klimaat voelt het vaak kel (Rovaniemi) is dat één dag (21 juni), in warmer aan dan de thermometer aangeeft. het noordelijkste puntje van Lapland duurt Zwerfkei langs de kust bij Helsinki 18 RHB Finland deel 1.indd 18 30-09-15 14:10 deze ‘langste zomerdag’ meer dan twee POOLNACHT maanden (Utsjoki, begin mei tot eind juli). Tegenhanger van de middernachtzon is de Zelfs in Zuid-Finland wordt het `s nachts poolnacht, in het Fins Kaamos genoemd. niet helemaal donker, de dagen worden daar Gedurende de donkere wintermaanden van elkaar gescheiden door een paar uur verdwijnt in grote delen van Lapland de zon KLIMAAT schemerlicht. Een middernachtzonwandeling achter de horizon en komt vaak pas in janu- naar een bergtop of een nachtelijke boot- ari weer tevoorschijn. Overdag laat het duis- tocht op een meer is een speciale belevenis, ter van de poolnacht slechts een paar uur die u beslist een keer moet meemaken. een bleek blauwachtig schemerlicht door. De maan, de sterren en het noorderlicht zijn RUSKA in de poolwinter de voornaamste natuurlijke De ‘Ruska’ wordt de korte maar heftige pe- lichtbronnen. riode (2 a 3 weken) in de herfst genoemd, wanneer alle berkenbomen gelijktijdig kleu- NOORDERLICHT ren en het landschap verandert in een schil- In de donkere nachten van het najaar en derspalet met gele, oranje en rode herfst- de winter is regelmatig het noorderlicht kleuren. In Lapland begint dit eind augustus. of poollicht te zien, een prachtig bewegend U kunt de Ruska in ongeveer anderhalve lichtfenomeen, dat ontstaat doordat elek- maand tot het zuiden van Finland volgen. trisch gelaten deeltjes van de zonnewind Het is een ideale wandeltijd met kraakhelde- met grote snelheid in de aardatmosfeer re frisse luchten. Veel hotels openen speciaal terechtkomen en daar botsen met atomen voor deze periode nog even hun deuren. en moleculen. De naam noorderlicht, aurora Noorderlicht met groen-paarse strepen tijdens een nachtelijke sneeuwscooterexcursie bij Salla 19 RHB Finland deel 1.indd 19 30-09-15 14:10 Het ‘allemansrecht’ maakt vrij kamperen in de natuur mogelijk. Op de Ålandeilanden moet men wel genoegen nemen met een stuk rots ste locaties en zijn onderverdeeld in een de weg) met water, vuurplaats, een stapel 1-2-3 sterrensysteem; reken op prijzen rond brandhout, een bijl en een toilet. € 15-20 voor 2 personen en een tent of ca- ravan. Zo´n 100 campings zijn ook ’s winters Blokhutten en vakantiehuisjes geopend. Veel campings verhuren ook een- Een populaire manier om uw vakantie in Fin- voudige blokhutten voor 2-6 personen met land door te brengen is een verblijf in een van kookgelegenheid en koelkast, sommige met de vele duizenden blokhutten en vakantie- verwarming, wasgelegenheid en toilet. Op huisjes (möki of lomamöki). De meeste huis- de meeste camping kunt u de ‘Camping Key jes liggen op campings of in een van de 200 Europe Card’ aanschaffen voor € 16, waar- vakantiedorpen (matkailukeskus of lomakes- mee u per overnachting € 2 korting krijgt. kus), verspreid over het land. De keuze aan De website www.camping.fi geeft een data- vakantiehuisjes reikt van eenvoudige cam- base van alle Finse campings. pinghutten tot luxueuze bungalows. Door- In de meeste natuurgebieden is vrij kam- gaans zijn ze zeer compleet uitgerust met peren toegestaan. In overige gebieden is de linnengoed, keukengerei, brandstof en vaak toestemming van de grondeigenaar nodig. In ook een sauna en een roeiboot. Steeds meer de nationale parken gelden aparte beper- vakantiedorpen bieden hun gasten bovendien kingen en vindt u gratis bivak- of kampeer- een veelzijdig programma met excursies, plaatsen (doorgaans niet bereikbaar vanaf wandelingen, barbecueavonden, kanoën etc. 54 RHB Finland deel 2.indd 54 30-09-15 14:11 Bed & breakfast, boerderijvakanties, Een dertigtal boerderijen is aangesloten bij jeugdherbergen ECEAT-Finland (European Centre for Eco- Voordeliger dan hotels zijn overnachtingen logical and Agricultural Tourism). Dit zijn PRAKTISCHE INFORMATIE bij particulieren. Prijzen liggen hier rond €30 doorgaans boeren bedrijven waar organisch per kamer per nacht. Een leuk alternatief is of biologisch-dynamisch wordt gewerkt, en een overnachting op een van de circa 500 waar bijzondere aandacht is voor natuur- boerderijen die zijn ingericht op deze vorm bescherming en cultuurhistorie.