Notes Du Mont Royal ←
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Notes du mont Royal www.notesdumontroyal.com 쐰 Cette œuvre est hébergée sur « No- tes du mont Royal » dans le cadre d’un exposé gratuit sur la littérature. SOURCE DES IMAGES Google Livres HERODOTI HISTORIARUM’ LIBRI 1x. LATINE, EX VERSIONE J. SCHWEIGHAEÜSER, AD EDITIONEM REIZII ET SCHAFERI EMENDATA. GLASGUÆ: HOUDEBANT ANDREAS ET JACOBUS DUNCAN, ’ ACADIIIJ TYPOOIAPII. I YBNEUNÎ APUD RICARDUM mm, LONDINI. me: 1818. 3514005 .L354 Mill QNERSITY or L2,]; » 5’ -4. (à LIB RARIES HISTORIARUM LIBER PRIMUS. CLIO. ---.--- HERODOTUS Halicarnasseus, quæ quum cæteris de rebus, tum de causse bellorum Græcos inter Barbarosque gestorum, perquirendo cognovit, en hîs libris consignata in publicum edit; ne, quæ ab hominibus gestn sunt, progreesu temporis oblivione deleantur, neve præclara mirabilinque facta, que: vel a Græcis edita surit vel a Barbarie, sun lande fraudentur. 1. Jam Persarum quidem literatos si andins, inimicîtianun primi auctores .l’hœnices fuere. Hos enim, niunt, postquam a mari quod Rubrum Ivocutur ad hoc nostrum mure advenissent, hancque re- gionem quum etinm nunc incolunt, cœpissent habitare, continuo navigationibus longinquis dedisse operum, et transvehendis mer- cibus Ægyptiis Assyriisque quum alias Græciæ partes, tum vero’ et Argos adiisse. Argos enim illis temporibus inter alia ejus regionis oppiilu, quæ Græcia nunc nominatur, rebus Omnibus eminebat. Ad Argos igitur hoc postquam ndpulissent Phœnices, ibique merces suas venum exposuissent, quinto aut sexto ab ad- ventu die, divenditis fera rebus omnibus, mulieres ad mure venisse, quum alias multns, tum vero et regis filiam ; quam quidem eodem nomine Persæ adpellunt atque Græci, Io. Quæ dum ad puppim navis suantes mercarenlur merces.quæ illarum maxime animes advertîssent, Phœnices interim mutuo sese cohortntos impetum in illas fecisse: et major-en) quidem mulierum numerum profugisse, Io vero cum aliis fuisse raptam z quibus in navem inpositis, solutn navi Phœnices Ægyptum versus vola. fecisse. 2. Hac quidam ratione in Ægyptum pervenisse Io aiunt Persæ, secus atque Phœnices, idque primum fuisse injuriarum initium. De- inde vero Græcos nonnullos, quorum nomina non possunt memos rare, (fuerint hi autem Cretenses,) Tyrum Phœniciæ sium adpu- lisse, filiamque regis rapuisse Europam ; ne sic quidem par pari fuisse ab bis repensum. Post hæc autem Græcos secundæ injuriæ fuisse auctores: etenim longs. nnvi [En], Colci.i(lis oppidum, ad Phasin profectos, perfectis cricrisB x-ebus quamm . mussa adveniez- 2 HERODOTI HISTOR. I. sont, mpuissc inde regis filiam Modenm; quumque ad pœnas m- ptus hujus repetendas et ad reposcendam filiam caduceatorem in Græciam misisset tex Colchorum, respondisse Græcos, quemadmodum illi de rapin Argivæ la: sibi non dedissent pœnas, sic ne se quillent illis daturas. 3. T nm deinde, proxima ætate, Alexandrum Priami filiùm,quum ista undivisset, cupidinem incessisse uxoris sibi e Græeia pet mpinam comparandæ; existimnntem utique se non daturum pœnas, quo- niam nec illi dedissent. lta. quum i5 rapuisset Helenam, visum esse Græcis primum misais nunciis Helenam repetere et pœnas de raptu poseere: illos vero hisce, postulats sua exponentibus, raptum exprobrnsse Mode-æ, ut qui, qui"); ipsi nec pænas dedissent, nec illam reposcenlibus reddidissent, sellent ab aliis pumas sibi dari. 4. Hucusque igitur mutais sabin! copiois esse actum: ab illo veto tempore (iræcos utique graviorum injuriarum exstitisse au- ctores 3 hos enim prius Asiæ cœpisse bellurn inferre, quem Perse intulissent Europæ. Et mulieres quidem rapere, videri sibi niunt ’miquorum esse hominum ; raptarum Vero ultionem tanto studio persequi, amentium g contra, nullam raptarum curam habere, pru- dentium: quippe manifestum esse, nisi ipsæ voluissent, non futu- rum fuisse ut raperemur. huque se quidem Asinm incolentes,’ ainnt Persæ, raptarum muliemm nullam habuisse rationem ; Graa- eos autem mulieris Laconicæ mussa ingentem contmxisse claSsem, et Inox in Axiam projettes Priami magnum avertisse.- ab eo tempore se constanter Græeiæ populos sibi esse inimicos existimasse. Nam Asiam, et barbaras gentes cum incolentes, ad se pertinere autumant Perm; Europam vero et Græcos nihil secum commune habere. 5r Hunc in modum Persæ quidem gestas res esse memorunt, et a3 llii excidio repetunt inimicîtiarum suarum adversus Græeos initium. De Io vero cum Persis non consentiunt Phœnices rem isto modo esse gestam. Negnnt enim se raptu usos illam in Ægy- ptum abdnxissc : sed Argis eam cum nauclero aiunt concubuisse, et quum se gravidam sensisset, veriçnm parentum item, sic volentem ipsam cum Phœnicibus enavigasse, ne comperta foret. Hæc sont igitnr, quæ partim n Persis, partim a Phœnieibns memorantur. Ego vero, utrum tali modo hæc gesta sint, en alio, non ndgredior disceptare: sed, quem ipse novi primant fuisse injuriarum Græcis inlatarum adorera, hune ubi indicavero, tune ad reliqua exponendn progrediar, perinde et parvnrum eivitatum et ’magnarum res perse- cuturus. Elenîm qua: olim fuerant magnas, earum plurimæ parvæ factæ sont: et quæ nostra memoria magna: filere, eædem prius exiguæ fuernnt. ltnque, bene gnarus humannm felicitatem ne- quaquam in eodem fastigio manere, perinde utrammque faoinm mentionem.6. Causses, genets Lydus, Alyattisl filius, rex fuit populorum intra Halyn fluvium ineolentiiun; quad flumen, a meridie Syros inter et Paphlugbnns internons, ad septentrionem in Euxinum qui voeatur Pontum se cxoncrut. Hic Crœsus e barbaris, quos novimus, prunus alios Græcorum imperio suo subjecit et ad tribu- tum pendemlum udegit, aliosCLIO. sibi socios et arnicas adjunxit..3 Subegit louas et Æoles et Dorienses Asiam insolentes 5 arnicas nutem sibi conciliavit Lacedæmonios. Ante Crœsi vem imperium Græci omues liberi fuerunt : nnmCimmeriorum expeditio advenus Ioniam, ante Crœsi ætatem suscepta, non oppidorum fuerat reda- ctio in potestatem, sed rapina ex incursione. 7. Cæterum reguum illud, quum Heraclidurum antes fuisset, ad Crœsi genus, qui Menunadæ nominubuntur, tali modo pervenerat. CANDAULES, quem Græei Myrsilum vocant. Sardium fuit rex, ab Alcæo oriundus, Herculis filio. Nam Agrou, Nini filins, Beli nepos, Aleæi pronepos, primus ex Hernclidis rex fuerat Sardium; Can- daules vero, Myrsi filins, postremus. Qui veto ante Agronem in eadem regione regnaverant, a Lydo Atyis filio crant oriundi, a quo universus populos Lydorum nomen invenit, quum prius Mæones fuissent nominati. Ab hîs prisois regibus commissum sibi regnum ex oraculi edicto obtinuerunt Hersclidæ, Jardani ancilla et Hercule prognati; regnantes, pet duos et viginti virorum generationes, aunos quinque et quingentos, continua serie filins patri Succedens usque ad Candnulem Myrsi filium. 8. Hic igitur CmnAutss uxoris suæ amore teuebutur, eamque deperieus arbitrubutur esse sibi uxorem mulierum omnium for- mosissimam. Quod quum ei esset persuasum, apud Gygen Da- seyli filium, unum e corporis custodibus, quem maxime acceptum habebnt, ut de rebus etiam gravissimis cum eo communicaret, forma: laudem uxoris supra modum extulit. Nec multo post (crut enim in fatis ut infortunatus esset Candaules) bis verbis Gygen est adloeutusv: " Gyge, videris tu mihi de forma uxoris meæ verbe " facienti fidem non sdhibere; auribus enim minus fidere amant " homines quem oculis; fac igitur ut uudam ilions spectes." At ille, vehementer exclamons, "Domine," inquit, "quemnam sermo- " nem haudquaquam sanum profers, jubens me hernm menin nu- " dam spectare! Mulier enim tunicani exuens, simul etiam vere- f’ enndiam exuit. Jam olim vero boneststis præcepta. inventa. " sunt ab hominibus, a quibus discere oportet : quorum unum est, " Sun. quemque (lebere inspicere. Ego vero persuasum habeo esse " imam malierum omnium pulcerrimam; taque ora, ne postules 9. His usas verbis repugnavit Gyges, veritus ne quid sibi ex en rc mali" aeeideret.illicite." Cui tu vieissim, "Confide," V inquit, " Gyge 3 neque " aut me time, quasi te tentaturus utpr hoc sermone, ont uxorem " meam. ne quid tibi ex illa detrimenti creetur. Omnino enim " en rationes equidem inibo, ut illa ne intellectura sit quidem, " esse se a te conspectam. Te enim post apertam jsnuam cubiculi, " in quo cubamus, .coliocubo. Postquam ego en) ingressus, aderit " et uxor .mea in cubieulum: posita est autem prope introitum tt sella, in que un vestes suas, ,aliam post aliam exuens, deponet s " ibi tune licuerit tibi multo cum otio eam spectare. Deinde, B 2 4 HERODOTI. HISTOR. I. " quum e sella in lectum consoendet et tu a tergo ejus eris, reliquum " est ut tu cures ne illn te conspiciat foras exeuntem." 10. Igitur Gyges, quum etfugere non posset, paratus fait: quem Candaules,postqunm cnbandi tempus visum est ndesse,în cubiculum introduxit ; pauloque post uxor etiam adfuit. Ingressam et vesti- menta ponentem Gyges quum speclasset, mox ubi aversa illa in lectum se contulit, clam ipse foras se subduxit: at (-gredientem l cqnspicatn est mulier. Quæ ut intellexit quid a marito actum esset, neque exclamavit, pudore retentit, et se animadvertisse dissimulavit, in anima habens ultionem capere de Canduule. Apud Lydos enim, ac fare npud cæteros quoque barbnros, etinm viro magnum in probrum vertitur nudum conspici. Il. Itaque tune quidam nihil aperiens, silentium tenuit illa: simul ne vero illuxit, præsto esse jussis famulis quos maxime fidos sibi cognoverat, Gygen ad se vocavit. Et ille, nihil cum nosse rntus eorum quæ gesta essent, areessitus venu; quippe et antes solitus, quoties regina vocaret, cum convenire. Ut venit, bis ver-j bis eum adlocuta est roulier: " Gyge, nunc duarum vinrum tibi " apertarum optionem coneedo utrum ingredi volueris : ont enim, " interfecto