Uwarunkowania I Diagnoza Stanu Zagospodarowania Przestrzennego Gminy
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
CZ ĘŚĆ A – Uwarunkowania i diagnoza stanu zagospodarowania przestrzennego gminy. Cel opracowania stadium. Studium jest opracowaniem planistycznym obejmuj ącym cały obszar gminy, okre ślaj ącym uwarunkowania i kierunki polityki przestrzennej, Zawiera diagnoz ę stanu istniej ącego zagospodarowania gminy i uwarunkowania rozwoju: przyrodnicze, kulturowe, społeczne, ekonomiczne, funkcjonalne i strukturalne. Ponadto uwzgl ędnia powi ązania zewn ętrzne gminy oraz wskazuje na koordynacj ę działa ń. Studium b ędzie opracowaniem wspomagaj ącym: promocj ę gminy, lokalizacj ę zada ń ponadlokalnych, koordynacj ę opracowywanych planów przestrzennego zagospodarowania i decyzji o warunkach zabudowy dla obszarów nie obj ętych miejscowymi planami. Studium opracowano na podstawie uchwały Rady Gminy w Łysych nr.V/59/2003 z dnia 11 wrze śnia 2003 r. 1.Dotychczasowe przeznaczenie i zagospodarowanie terenu 1.1.Charakterystyka i poło Ŝenie terenu. Gmina Łyse le Ŝy w północno-wschodniej cz ęś ci woj. Mazowieckiego i powiatu ostroł ęckiego. S ąsiaduje od północy z gm. Rozogi pow. Szczytno oraz gm. Pisz w woj. Mazursko- podlaskim, od wschodu z gm. Turo śl pow. Kolno oraz gm.Zbójno pow. Łom Ŝa w woj. Podlaskim, od południa z gm. Kadzidło pow. Ostroł ęka w woj. mazowieckim, oraz od zachodu z gm. Myszyniec pow. ostroł ęcki w woj. mazowieckim. Siedzib ą władz samorz ądowych jest wie ś Łyse poło Ŝona w centralnej cz ęś ci gminy. W granicach administracyjnych gminy znajduje si ę 22 sołectwa. Są to: 1. Antonia 12. Plewki 2. Baba 13. Pupkowizna 3. Dawia 14. Serafin 4. Dęby 15.Szafranki 5. Dudy Puszcza ńskie 16. Tartak 6. Grady 17. Tyczek 7. Klenkor 18.Warmiak 8. Lipniki 19. Wejdo 9. Łączki 20.Wy Ŝega 10. Łyse 21. Zalas 11. Pi ątkowizna 22. Złota Góra 1.2. Podstawowe dane charakteryzuj ące gmin ę. ( stan na 31.XII.2002 r.) .Liczba ludno ści - 8517 osób w tym : kobiet - 4180 osób m ęŜ czyzn - 4337 osób G ęsto ść zaludnienia - 34, 5/km 2 . Ogółem powierzchnia gminy - 24645 ha w tym: - uŜytki rolne - 15302 ha w tym: 1 - grunty orne - 5442 ha - sady - 2 ha - łąki - 6249 ha - pastwiska - 3609 ha Pozostałe grunty - 774 ha Grunty pod lasami i zadrzewieniami : 8569 ha Lesisto ść gminy - 34,7%. Łączna długo ść dróg - 206,48 km w tym : drogi wojewódzkie - 25,0 km drogi powiatowe - 74,48 km Ilo ść mieszka ń - 1735 Ilo ść mieszka ń na 1000 mieszka ńców - 204 Przeci ętna powierzchnia 1 mieszkania - 81,0 m 2 Powierzchnia u Ŝytkowa mieszkania na 1 mieszka ńca - 18,0m 2 Długo ść sieci kanalizacyjnej - 7,3 km Długo ść sieci wodoci ągowej - 34,4 km Ilo ść przył ączy wodoci ągowych do budynków mieszkalnych - 447 Ilo ść przył ączy kanalizacyjnych do budynków mieszkalnych - 137 1.3. Funkcje gminy. Wiod ącą funkcj ą gminy jest rolnictwo i funkcja ekologiczno- rekreacyjna. Dominacja tych funkcji wynika z uwarunkowa ń glebowo – rolniczych,z istniej ącej tradycji gospodarki rolnej, w której główny potencjał stanowi ą indywidualne gospodarstwa rolne oraz z uwarunkowa ń wynikaj ących z poło Ŝenia gminy na terenach Puszczy Kurpiowskiej o wysokich walorach krajobrazowo – przyrodniczych zaliczanych do obszarów chronionych a tak Ŝe b ędących ostoj ą tradycyjnej sztuki ludowej – kurpiowszczyzny. 1.4. Pozycja gospodarcza gminy. Dochody bud Ŝetu gminy na tle gmin powiatu ostroł ęckiego ( stan na 31.XII 2002 ) Ogółem Dotacje z Ogółem Dochody Subwencje na 1 Gmina bud Ŝetu ( w tys. zł ) własne ( ogółem ) mieszka ńca pa ństwa w zł M i w. Myszyniec 16838,4 3221,6 5442,2 7905,0 1559,8 Baranowo 8338,4 2145,0 863,1 5305,6 1190,9 Czarnia 3084,6 465,6 392,6 2196,0 1184,1 Czerwin 7431,5 3174,1 496,1 3560,7 1344,3 Goworowo 10781,2 2825,5 1142,0 6753,6 1184,2 2 Kadzidło 12371,9 2396,6 1139,6 8758,4 1119,6 Lelis 10374,9 2820,4 718,6 6649,1 1270,3 Łyse 10365,2 2118,9 1680,5 6534,4 1299,2 Olszewo Borki 9621,4 2851,6 960,1 5697,8 1117,9 Rzeku ń 9198,0 4399,3 924,4 3860,9 1046,3 Troszyn 5907,1 1704,5 744,3 3295,9 1156,0 Gmina Łyse zajmuje 5 – te miejsce w powiecie ostroł ęckim w dochodach ogółem – wynosz ą one 10365,2 tys. zł.. Dochód na 1 mieszka ńca wynosi 1299,2 co daje gminie 4 – te miejsce w powiecie. Wydatki bud Ŝetu gminy na tle gmin powiatu ostroł ęckiego (stan na 31.XII.2002r. ). Gmina Ogółem W tym Ogółem na 1 tys. zł mieszka ńca Gospodarka Oświata i Opieka Komunalna wychowanie społeczna m. i w. 17415,4 1403,8 6942,3 41,6 1613,3 Myszyniec Baranowo 8198,6 557,1 4459,9 110,7 1170,9 Czarnia 3031,2 5,9 1713,8 37,1 1163,6 Czerwin 7094,7 104,7 4158,4 17,3 1283,4 Goworowo 11026,9 199,7 6511,3 60,0 1211,2 Kadzidło 11937,8 639,3 6935,6 85,1 1080,3 Lelis 9351,3 76,6 5723,8 21,9 1145,0 Łyse 10187,6 440,8 5820,9 47,5 1277,0 Olszewo 10475,5 436,9 5822,9 42,2 1217,1 Borki Rzeku ń 9002,9 965,7 4731,8 75,2 1024,1 Troszyn 7224,9 196,5 4080,3 16,6 997,1 Jak wynika z przedstawionych danych gm. Łyse zajmuje 5- te miejsce w wydatkach ogółem w pow. ostroł ęckim. W wydatkach bud Ŝetowych w dziale o świata i wychowanie 3 gmina znajduje si ę na 5- tym miejscu w powiecie. W dziale „ gospodarka komunalna” zajmuje 4 – t ą pozycj ę a w dziale „ zdrowie i opieka społeczna” – pozycj ę 5 –tą. W wydatkach przypadaj ących na 1 mieszka ńca gmina jest trzecia w kolejno ści za m. i w. Myszyniec i gm. Czerwin. 1.5. Uwarunkowania zewn ętrzne rozwoju gminy. Powi ązania przyrodnicze Gmina Łyse wł ączona jest w system powi ąza ń przyrodniczych o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym. Głównymi elementami przyrodniczej struktury przestrzennej jest rz. Szkwa, sie ć cieków wodnych – kanałów, kompleksy le śne Puszczy Kurpiowskiej oraz aktywne biologicznie ekosystemy wodne, ł ąkowe, bagienne i le śne maj ące zasadniczy wpływ na utrzymanie równowagi biologicznej w środowisku przyrodniczym całego regionu . Obszar gminy wchodzi w skład regionalnego systemu obszarów chronionych. Znajduje si ę w granicach obszarów w ęzłowych o znaczeniu mi ędzynarodowym wg systemu obszarów chronionych Ekonet –PL. Wchodzi w obszar Zielonych Płuc Polski. Południowo wschodnia cz ęść gminy stanowi ąca du Ŝy kompleks le śny z trzema rezerwatami przyrody, graniczy z obszarami chronionymi na terenie woj. Podlaskiego ( powiat łom Ŝyński ). Powi ązania funkcjonalne, ci ąŜ enia , powi ązania komunikacyjne . Genez ą układu gminy były niew ątpliwie szlaki komunikacyjne. Najwa Ŝniejszymi szlakami komunikacyjnymi przebiegaj ącymi przez teren gminy s ą drogi o znaczeniu wojewódzkim : - Myszyniec – Kolno droga nr 647 - Myszyniec – Łom Ŝa droga nr 645 Droga Myszyniec – Kolno jest drog ą ł ącz ącą dwa wa Ŝne szlaki komunikacyjne biegn ące poza terenem gminy na Pojezierzu Mazurskim. S ą to Ostroł ęka – Mr ągowo i Łom Ŝa – Gi Ŝycko. Bardzo istotnym szlakiem komunikacyjnym o kierunku północ- południe jest droga powiatowa Kadzidło – Lipniki – Łyse- Ł ączki. Stanowi ona najkrótsze poł ączenie gminy z miastem powiatowym – Ostroł ęką. Gmina Łyse dzi ęki powi ązaniom komunikacyjnym ma bezpo średnie poł ączenia z miastami : Ostroł ęką – 40 km, Olsztynem – 100 km, Białymstokiem – 100km, Ł ąmŜą – 43 km i Warszaw ą – 160 km. 2.Stan ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony. Zgodnie z Ustaw ą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ład przestrzenny to takie ukształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijn ą cało ść . Zabudowa gminy składa si ę z budynków powstałych w ró Ŝnych okresach, z ró Ŝnych materiałów o ró Ŝnych standardach uŜytkowych i technicznych. Stara zabudowa niezale Ŝnie od charakteru składa si ę w cało ści na wzgl ędnie uporz ądkowany krajobraz osadniczy. W niektórych wsiach zachowały si ę drewniane domy – chaty kurpiowskie, obj ęte s ą ochron ą prawn ą. Takie obiekty wyst ępuj ą we wsi Łyse i Łączka. Jednak Ŝe wiele jest jeszcze miejscowo ści: D ęby, Lipniki, Wejdo, Warmiak gdzie nale Ŝałoby istniej ące domy drewniane równie Ŝ obj ąć ochron ą prawn ą. Nowsza zabudowa wyst ępuj ąca na terenach wiejskich nie zawsze harmonizuje z otaczaj ącym krajobrazem. Ostatnio daje si ę zauwa Ŝyć wi ększ ą ilo ść realizowanych budynków, których forma nie koliduje z otoczeniem. Istniej ąca zabudowa gminy stanowi zabudow ę zwart ą tylko w nielicznych wi ększych wsiach takich jak: Łyse, Lipniki, Zalas, Ł ączki, Pupkowizna, Pi ątkowizna, Szafranki. 4 Znaczna ilo ść zabudowy wsi stanowi rozproszon ą zabudow ę kolonijn ą. Brak zwartej zabudowy wsi w wielu rejonach gminy stanowi powa Ŝny problem ekonomiczny w budowie infrastruktury dla tego rodzaju zabudowa ń, głównie sieci wodoci ągowej i kanalizacyjnej. 3. Stan środowiska, w tym rolniczej i le śnej przestrzeni produkcyjnej, wielko ści i jako ści zasobów wodnych oraz wymogów ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego. 3.1.Poło Ŝenie geograficzne i rze źba terenu. Gmina Łyse znajduje si ę na Nizinie Północno Mazowieckiej. Jest to Równina Kurpiowska. Wg. Mapy rze źby terenu obszar gminy znajduje si ę na równinie sandrowej wyniesionej 110 do 120 m n.p.m. nadbudowanej formami wydmowymi od strony wschodniej i północno- zachodniej, ze spadkami terenu ok.5%. 3.2.Budowa geologiczna. Teren gminy charakteryzuje si ę mało zró Ŝnicowanymi utworami geologicznymi. Na wysoczyznach skałami macierzystymi gleb s ą piaski sandrowe cz ęsto z domieszk ą Ŝwirów i pospółek.Obszary obni Ŝeń terenowych zbudowane s ą z młodoplejsto-cienistych piasków na tarasach i i hodoce ńskich w dnach dolin, a miejsca zastoiskowe i rozlewiskowe zajmuj ą utwory torfowe. Wzdłu Ŝ Kanału Kaczor wyst ępuj ą namuły piaszczyste i pylaste (grunty organiczne) w stanie plastycznym i mi ękkoplastycznym.