Zarząd Gminy i Miasta

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Szubin

ELABORAT STUDIUM TOM III

UWARUNKOWANIA WŁASNOŚCIOWE, INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA, 1998 ÷ 2000

Opracowanie wykonane w Wojewódzkim Biurze Planowania Przestrzennego w Bydgoszczy przy współpracy Urzędu Gminy i Miasta Szubin. Podstawowy tekst studium zapisany jest w uchwale Nr XVIII/180/2000 Rady Miejskiej w Szubinie z dnia 20 września 2000 r. w sprawie studium uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Szubin. 2

ZESPÓŁ AUTORSKI

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Szubin zostało wykonane w Wojewódzkim Biurze Planowania Przestrzennego w Bydgoszczy przez zespół w następującym składzie:

Koordynacja opracowania, kierowanie studium Generalny projektant : mgr inż. arch. Andrzej Cholewski (część wstępna) uprawnienia urbanistyczne nr 372/88 mgr inż. arch. Jan Wojciech Skowroński uprawnienia urbanistyczne nr 1128/90 współpraca : mgr inż. arch. Agnieszka Kujath-Jaworska mgr inż. arch. Paweł Łukowicz (część wstępna) Zagadnienia branżowe - Infrastruktura społeczna i demografia mgr Iwona Stańczyk - Środowisko przyrodnicze mgr Janusz Szczęsny, mgr Joanna Burnicka - Rolnictwo i leśnictwo inż. Maria Skinder - Środowisko kulturowe mgr Janusz Umiński - Komunikacja mgr inż. Aleksander Skibiński - Gospodarka wodno - ściekowa inż. Danuta Szolc - Energetyka inż. Zofia Olechnowicz - Opracowanie graficzne mgr inż. arch. Agnieszka Kujath-Jaworska, mgr Joanna Burnicka techn. arch. Danuta Wiśniewska, Małgorzata Szamocka - Opracowanie techniczne techn. Stefan Chłościński

Dyrektor Wojewódzkiego Biura Planowania Przestrzennego w Bydgoszczy mgr Julian Ziemkowski

Bydgoszcz 1998 ÷2000 r. 3

Rozdz. Tytuł Strona ZAWARTOŚĆ TOMU I 1. OGÓLNE INFORMACJE - WSTĘP 6 1.1. PODSTAWA PRAWNA 6 1.2. POŁOŻENIE GMINY I MIASTA 6 1.3. PODZIAŁY ADMINISTRACYJNE 6 1.4. PODZIAŁY SPECJALNE 7 1.5. NAZWY MIEJSCOWOŚCI I ULIC 7 2. UWARUNKOWANIA DEMOGRAFICZNE) 9 2.1. ANALIZA DEMOGRAFII OBSZARÓW WIEJSKICH GMINY SZUBIN 9 WYKONANA W 1998 R. 2.2. ANALIZA DEMOGRAFII MIASTA SZUBINA WYKONANA W 1998 R. 24 3. BEZROBOCIE 37 3.1. BEZROBOCIE W MIEŚCIE SZUBINIE 37 3.2. BEZROBOCIE NA OBSZARACH WIEJSKIE GMINY SZUBIN 39 4. WARUNKI MIESZKANIOWE 41 4.1. WARUNKI MIESZKANIOWE MIASTA SZUBINA 41 4.2. WARUNKI MIESZKANIOWE NA OBSZARACH WIEJSKICH GMINY SZUBIN 45

ZAWARTOŚĆ TOMU II 5. UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZO - KRAJOBRAZOWE I OCHRONA ŚRODO- 6 WISKA 5.1. UWARUNKOWANIA NATURALNE 6 5.2. OCHRONA PRZYRODY I KRAJOBRAZU 11 5.3. ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA 12 5.4. OCHRONA KRAJOBRAZU KULTUROWEGO 14 6. GŁÓWNE ZASADY EKOPOLITYKI NA OBSZARZE GMINY 15 7. OCHRONA GRUNTÓW ROLNYCH I LEŚNYCH, ORAZ GOSPODARKA GRUNTAMI 19 7.1. WARUNKI PRZYRODNICZE 19 7.2. STRUKTURA AGRARNA I UŻYTKOWANIE GRUNTÓW 23 7.3. STAN PRODUKCJI ROLNEJ 24 7.4. LASY I GOSPODARKA LEŚNA 25 7.5. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W ZAKRESIE ROLNIC- 28 TWA. 12. UWARUNKOWANIA PRAWNE (WYBRANE - CAŁOŚĆ W TOMIE V) 31 12.1. PRZEPISY PRAWA MIEJSCOWEGO 31 13. UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE 35 13.1. ZEWNĘTRZNE POWIĄZANIA PRZYRODNICZE 35 13.5. OBSZARY I OBIEKTY OBSŁUGI PONADLOKALNEJ (ZEWNĘTRZNE) 35

ZAWARTOŚĆ TOMU III 8. UWARUNKOWANIA ISTNIEJĄCEJ STRUKTURY WŁASNOŚCIOWEJ 6 I FUNKCJONALNEJ ORAZ INFASTRUKTURA SPOŁECZNA 8.1. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE STRUKTURY WŁASNOŚCIOWEJ GMINY 6 8.2. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE STRUKTURY FUNKCJONALNEJ GMINY 9 8.3. DOSTĘP DO INFRASTRUKTURY SPOŁECZNEJ 9 8.4. NA TLE GMIN WOJEWÓDZTWA BYDGOSKIEGO 24

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY SZUBIN - ELA- BORAT lata 1998÷2000 4

ZAWARTOŚĆ TOMU IV 9. UWARUNKOWANIA ISTNIEJĄCYCH WARTOŚCI KULTUROWYCH 6 9.1. HISTORIA MIASTA 6 9.2. OCHRONA ZABYTKÓW KULTURY MATERIALNEJ 8 9.3. STREFY „W" OCHRONY ARCHEOLOGICZNEJ 9 9.4. KOŚCIOŁY RZYMSKO-KATOLICKIE 13 9.5. CMENTARZE RZYMSKO-KATOLICKIE 13 9.6. CMENTARZE EWANGELICKIE I INNE 13 9.7. WYKAZ ZABYTKÓW WEDŁUG KART EWIDENCJI ZABYTKÓW 14 9.8. WYKAZ OBIEKTÓW Z EWIDENCJI ZABYTKÓW ARCHITEKTURY 29 I BUDOWNICTWA PSOZ Z WYRÓŻNIENIEM OBIEKTÓW WPISANYCH DO REJE- STRU ZABYTKÓW 9.9. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE PRZESTRZENI PUBLICZNYCH GMINY 38 9.10. WNIOSKI DOT. UWARUNKOWAŃ KULTUROWYCH W MIEŚCIE 39 9.11. WNIOSKI DOT. UWARUNKOWAŃ KULTUROWYCH NA TERENACH WIEJSKICH 40 9.12. WALORY TURYSTYCZNE 42 12. UWARUNKOWANIA PRAWNE (WYBRANE - CAŁOŚĆ W TOMIE V) 44 12.2. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z PRZEPISÓW SZCZEGÓLNYCH 44 (poza powszechnie obowiązującymi)

ZAWARTOŚĆ TOMU V 10. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU ISTNIEJĄCEGO ZABUDOWY 6 I TERENÓW OTWARTYCH 10.1. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE ISTNIEJĄCEJ ZABUDOWY 6 10.2. MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 7 10.3. RUCH BUDOWLANY 17 11. UWARUNKOWANIA INFRASTRUKTURALNE 19 11.1. KOMUNIKACJA 19 11.2. ENERGETYKA I TELEKOMUNIKACJA 30 11.3. GOSPODARKA WODNO – ŚCIEKOWA 50 12. UWARUNKOWANIA PRAWNE 58 12.1. PRZEPISY PRAWA MIEJSCOWEGO 58 12.2. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z PRZEPISÓW SZCZEGÓLNYCH 63 (poza powszechnie obowiązującymi) 12.3. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WNIOSKÓW ORGANÓW RZĄDOWYCH 64 I INSTYTUCJI ZARZĄDZAJĄCYCH ELEMENTAMI ZAGOSPODAROWANIA PRZE- STRZENNEGO NA TERENIE GMINY (wg podziału administracyjnego do końca 1998 r.) 13. UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE 65 13.1. ZEWNĘTRZNE POWIĄZANIA PRZYRODNICZE 65 13.2. ZEWNĘTRZNE POWIĄZANIA INFRASTRUKTURALNE 65 13.3. INTERESY GMIN SĄSIEDZKICH 66 13.4. POTRZEBY TERENOWE DLA REALIZACJI POLITYKI PRZESTRZENNEJ PAŃSTWA 66 NA OBSZARZE GMINY 13.5. OBSZARY I OBIEKTY OBSŁUGI PONADLOKALNEJ (zewnętrzne) 66 14. NA ZAKOŃCZENIE 67 5 Opracowania dot. gminy Szubin na mapach w skali 1 : 10 000 (16 sekcji) 1 Struktura własnościowa gminy Szubin - 1998 r.* 2 Uproszczona inwentaryzacja funkcjonalna - 1998 r. 3 Obszary objęte ochroną Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków - 1999 r. - strefy: pełnej ochrony konserwatorskiej „A”, ochrony konserwatorskiej „B”, ochrony ekspozycji „C” i ochrony archeologicznej „W”. Opracowania dot. gminy Szubin na mapach w skali 1 : 25 000 1 Załącznik nr 1 do uchwały Rady Miejskiej w Szubinie - gmina Szubin (rysunek studium - projekt) 2 Erozja gleb 3 Kompleksy rolniczej przydatności gleb 4 Walory środowiska przyrodniczego 5 Zagrożenia środowiska 6 Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego uchwalane w latach 1995 - 1999 i planowane opracowania 7 Walory środowiska kulturowego i turystyka 8 Rolnictwo i leśnictwo 9 Komunikacja - drogi kołowe, kolej, ścieżki rowerowe 10 Infrastruktura techniczna - elektroenergetyka, gaz, telekomunikacja 11 Infrastruktura techniczna - wodociągi, kanalizacja sanitarna i deszczowa Opracowanie dot. gminy Szubin na mapie w skali 1 : 75 000 Kierunki zagospodarowania przestrzennego - kierunkowa struktura funkcjonalno-przestrzenna, tereny planowane do zainwestowania i do zmian sposobu użytkowania Opracowania dot. miasta Szubina na mapach w skali 1 : 10 000 /i 1 : 20000/ (grafika komputerowa) 1 Załącznik nr 2 do uchwały Rady Miejskiej w Szubinie - miasto Szubin (rysunek studium - projekt) 2 Uproszczona inwentaryzacja funkcjonalna 1998 r. 3 Struktura własnościowa miasta Szubina 1998 r. - synteza** 4 Planowana struktura funkcjonalna w 1991 r. - synteza rysunku miejscowego planu ogól- nego zagospodarowania przestrzennego miasta Szubina uchwalonego w 1991 r. 5 Uwarunkowania rozwoju zabudowy - konflikty przestrzenne - 1999 r. /1 : 20 000/ 6 Walory kulturowe i ochrona zabytków 7 Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego sporządzane w latach 1995 ÷ 2000 8 Komunikacja 9 Infrastruktura techniczna /energetyka, wod.-kan., gaz, ciepłownictwo/ 10 Kierunki rozwoju zagospodarowania przestrzennego - kierunkowa struktura funkcjonalno-przestrzenna * - opracowanie WBGiTR w Bydgoszczy, ** - opracowanie z udziałem UGiM Szubin, pozostałe opracowano w Wojewódzkim Biurze Planowania Przestrzennego w Bydgoszczy.

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY SZUBIN - ELA- BORAT lata 1998÷2000 6

8. UWARUNKOWANIA ISTNIEJĄCEJ STRUKTURY WŁASNOŚCIOWEJ I FUNKCJONALNEJ ORAZ INFASTRUKTURA SPOŁECZNA

8.1. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE STRUKTURY WŁASNOŚCIOWEJ GMINY 8.1.1. Struktura własnościowa obszarów wiejskich gminy Szubin Największą grupę obszarów stanowią grunty będące własnością prywatną (ok. 12 403 ha), następnie Skarbu Państwa w użytkowaniu Przedsiębiorstwa Państwowego Lasy Państwo- we (ok. 10 223 ha), Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa (ok. 7 156 ha), gminy Szubin (ok. 870 ha), Kościoła Rzymskokatolickiego (ok. 394 ha), spółdzielni (ok. 22 ha). Grunty będące własnością gminy Szubin to grunty pod drogami, szkołami (podstawo- wymi), kółkami rolniczymi i niewielkie tereny gruntów ornych. Nieznaczna część terenów będących własnością gminy Szubin jest w użytkowaniu wieczystym (56 ha) jednostek or- ganizacyjnych i osób prywatnych. STRUKTURA WŁASNOŚCIOWA GMINY

Żurczyn Stary Tur Jarużyn Zamość

Samoklęski Duże Samoklęski Małe Szkocja Rynarzewo

Małe Godzimierz Grzeczna Rudy Panna Łachowo Słonawy Kołaczkowo Szubin Wieś

Wolwark SZUBIN Kornelin Zalesie Smolniki

Kowalewo

Królikowo Słupy Mąkoszyn

Chraplewo Wąsosz Dąbrówka Ciężkowo Słupska Chomętowo

Żędowo

Tur NAZWA SO£ECTW W£ASNOŒÆ AWRSP GRANICA GMINY ZASOBY GRUNTÓW PAÑSTOWYCH GRANICA MIASTA SZUBIN GRUNTY GMINNE GRANICE SO£ECTW GRUNTY KOŒCIELNE Podział na sołectwa wg stanu na 28.04.1999 r. LASY SIATKA DRÓG 7

8.1.2. Struktura własnościowa miasta Szubin

Na obszarze miasta występują znaczne tereny stanowiące własność gminy. Wśród nich na- leży wyróżnić tereny: 1) zabudowy mieszkaniowej stanowiące dzierżawę wieczystą, które są obecnie traktowane na równi z terenami będącymi własnością prywatną, 2) w liniach rozgraniczających istniejących ulic, a wśród nich ulic w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych, które są zarządzane przez zarządy dróg publicznych ad- ministracji rządowej, oraz ulic lokalnych i dojazdowych, którymi zarządza Urząd Gminy i Miasta w Szubinie, 3) przewidywanych w przyszłości nowych miejskich ulic układu podstawowego, 4) zabudowane lub w inny sposób zagospodarowane w całości i w części, związane ze sta- tutowymi zadaniami samorządu [administracja - UGiM, kultura (dom kultury, biblioteka, muzealne - ruiny zamku), szkolnictwo i wychowanie podstawowe, rozbudowa cmentarza, stacja wodociągowa, oczyszczalnia ścieków], rozczłonkowane po całym obszarze miasta, rozdzielone głównie terenami prywatnymi i będącymi w użytkowaniu wieczystym, 5) zabudowane w całości i w części, będące w użytkowaniu czasowym m.in. jednostek spółdzielczych i innych niepublicznych, o różnym charakterze funkcjonalnym (produkcja - południowa część miasta, usługi komunalne - ciepłownia osiedlowa, 5) położone w obszarach przewidzianych w studium pod rozwój przestrzenny zabudowy, do- tychczas dzierżawione na czas określony przez osoby fizyczne i niepubliczne jednostki gospodarcze, stanowiące potencjał gospodarczy gminy, 6) położone w obszarach nie przewidywanych do zabudowy, głównie ze względu na nieod- powiednie warunki gruntowo-wodne (tereny zalewowe) a także ochronę terenów leśnych i parkowych, które wymagają kontroli zagospodarowania pod kątem utrzymania odpowied- niej szaty roślinnej i porządku, mającego wpływ na estetykę krajobrazu miasta. 7) dwa obszary na obrzeżach strefy śródmiejskiej zagospodarowane przez ogrody działkowe (jeden częściowo nie zagospodarowany) będące w użytkowaniu wieczystym Polskiego Związku Działkowców. Powierzchnia gruntów rolnych będących własnością gminy wynosi ok. 243 ha., w tym ok. 88 ha przekazane w użytkowanie wieczyste. Na terenie miasta kilka obszarów, mogących stanowić w przyszłości potencjał rozwojowy miasta jest w posiadaniu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, są to tereny: 1) położone pomiędzy ulicami Nakielską i Wiejską, 2) we wschodniej części miasta, na północ od toru kolejowego w kierunku Bydgoszczy, 3) w zachodniej części miasta, w rejonie ulic Tysiąclecia i Pałuckiej. Powierzchnia gruntów rolnych wchodzących w skład zasobu Agencji Własności Rolnej Skar- bu Państwa na terenie miasta wynosi ok. 112 ha. Skarb Państwa jest właścicielem: 1) części terenów ulic krajowych, wojewódzkich i powiatowych, 2) terenów kolejowych, 3) wód rzeki Gąsawki i Białej Strugi, 4) kilkunastu terenów zabudowanych w strefie centralnej miasta, zarządzane przez służbę zdrowia, instytucje szkolnictwa i wychowania, 5) kilku terenów, w południowej części miasta, będących zakładami produkcyjnymi (Spółkami Akcyjnymi), których współwłaścicielem jest Skarb Państwa (np. przez wniesienie aportu - terenu), 6) dwóch terenów będących gruntami rolnymi, w części nieużytkiem (wyrobisko po eksplo- atacji powierzchniowej), Powierzchnia gruntów rolnych Skarbu Państwa wynosi ok. 303 ha, w tym ok. 7 ha przekazane w użytkowanie wieczyste.

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY SZUBIN - ELA- BORAT lata 1998÷2000 8 Kościoły są właścicielami kilku terenów (z których największe tereny obejmuje Kościół Rzymskokatolicki) w centralnej części miasta (zespoły sakralne, cmentarz w obecnych granicach, tereny zieleni nie urządzonej). Powierzchnia gruntów rolnych będących własnością kościelną wynosi ok. 3 ha. Tereny będące własnością osób prywatnych obejmują głównie tereny: 1) rolne w północnej i południowo-wschodniej części miasta, 2) zabudowane i przeznaczone pod indywidualną zabudowę mieszkaniową (częściowo z usługami w strefie centralnej).

Tereny obejmujące osiedle Spółdzielcze, będące we władaniu spółdzielni mieszkaniowej, oraz tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, stanowiące własność gminy, potraktowano (jak już mowa była na wstępie) jak tereny prywatne ze względu na postępujący proces prywa- tyzacji istniejącej tkanki mieszkaniowej.

Obszary będące własnością gminy przewidziane w studium pod rozwój przestrzenny zabudowy obejmują tereny: 1) w południowo-zachodniej części miasta, przeznaczone głównie pod rozwój strefy produk- cyjno-składowej, a także częściowo przeznaczone w ostatnio sporządzanych planach miej- scowych pod zespoły zabudowy mieszkaniowej,

2) w centralnej części miasta, stanowiące niewielkie enklawy wśród istniejącej zabudowy,

M I A S T O S Z U B I N

S T R U K T U R A W £ A S N O Œ C I O W A

- S Y N T E Z A 1 9 9 8 r .

O Z N A C Z E N I A

W £ A S N O Œ Æ G M I N Y Z W Y £ ¥ C Z E N I E M

W I E C Z Y S T E G O U ¯ Y T K O W A N I A

W £ A S N O Œ Æ S K A R B U P A Ñ S T W A

W £ A S N O Œ Æ A W R S P

W £ A S N O Œ Æ G M I N Y

W W I E C Z Y S T Y M U ¯ Y T K O W A N I U P O D

W £ A S N O Œ Æ K O Œ C I E L N A

W £ A S N O Œ Æ S K A R B U P A Ñ S T W A

W Z A R Z ¥ D Z I E G D D P

G R A N I C A M I A S T A

Wnioski 1. Tereny w granicach miasta, będące własnością gminy z wyłączeniem terenów w wieczy- stym użytkowaniu, położone przylegle do głównych dróg, na terenach planowanej urba- nizacji wymagają szczególnego nadzoru przez służby zajmujące się planowaniem prze- strzennym w celu ochrony przed zmianami własnościowymi utrudniającymi uporządkowa- ne kształtowanie struktury miejskiej. 9 2. Pożądane jest zaplanowanie działań w zakresie gospodarki gruntami, związanych z przy- gotowaniem rozwoju przestrzennego na terenach będących obecnie w dyspozycji Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, zwłaszcza na terenie miasta. 3. Występuje tendencja malejąca użytkowania wieczystego terenów będących własnością gminy Szubin, której powodem jest głównie wykupywanie terenów zabudowanych budyn- kami mieszkalnymi na własność. 4. Należy się spodziewać uregulowania spraw własnościowych terenów pod drogami woje- wódzkimi i powiatowymi dotychczas będącymi własnością gminy.

8.2. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE STRUKTURY FUNKCJONALNEJ GMINY

8.2.1. Miasto Szubin - przemieszanie funkcji usługowych, produkcyjnych z mieszkaniową w zwartej strukturze zabudowy zachowuje historyczny charakter miasta, ma jednak ujemny wpływ na warunki zamieszkania, rozwój urbanizacyjny i pełnienie funkcji głównego ośrodka usługowego dla gminy Szubin; - brak wykształconych ciągów pieszych odizolowanych od uciążliwości drogowych; - widoczna dominacja funkcji mieszkaniowej, obszary przemysłowe i usług uciążliwych stanowią proporcjonalnie niewielką część obszaru miasta; - znaczny obszar w centralnej strefie miasta, ze względu na szczególne warunki geomor- fologiczne pozostaje bez możliwości zagospodarowania miejskiego; - przystanki autobusowe bez zatok na ulicy Kcyńskiej i LWP.

8.2.2. Wsie Rynarzewo i Zamość - wsie o największej dynamice rozwojowej w gminie Szubin. Rozwojowi przestrzennemu zabudowy, głównie mieszkaniowej, nie towarzyszy rozbudowa, a nawet budowa od- powiedniego do występującej skali uzbrojenia technicznego terenów (brak wodociągów, kanalizacji sanitarnej i deszczowej), a także sieci publicznych usług podstawowych; - historia Rynarzewa, średniowiecznego miasta, które utraciło prawa miejskie w ... r. obec- nie stanowi motywację rozwoju jako ośrodka osadnictwa mieszkaniowego ludności zwi- ązanej z miastem Bydgoszczą i kulturowo nawiązującego do tradycji mieszczańskich; - wieś Zamość rozwija się głównie ze względu na ciekawe położenie przy trasie komunikacyjnej w sąsiedztwie terenów leśnych.

8.3. DOSTĘP DO INFRASTRUKTURY SPOŁECZNEJ Opracowano w 1998 r. Obiekty infrastruktury społecznej i technicznej wpływają w decydujący sposób na szeroko rozumianą jakość życia mieszkańców. Dla gminy Szubin (miasta i obszarów wiej- skich) przeanalizowano rozmieszczenie i dostępność do najważniejszych z nich, m. in.: - placówek oświatowych, - placówek służby zdrowia, - placówek bibliotecznych, - instytucji łączności i telekomunikacji, - kościołów, - elementów infrastruktury technicznej. Scharakteryzowano również wielkość i rodzaj udzielanej rodzinom pomocy społecz- nej, którą można traktować jako pewne odzwierciedlenie jakości życia mieszkańców.

8.3.1. Placówki oświatowe.

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY SZUBIN - ELA- BORAT lata 1998÷2000 10 W gminie Szubin znajduje się 12 szkół podstawowych 8-klasowych (w tym 3 w mieście), szkoła 5-klasowa w Dąbrówce Słupskiej i 6-klasowa w Słupach. W Retkowie znajduje się filia Szkoły Podstawowej w Królikowie obejmująca klasy I-III. Do szkół tych uczęszczają dzieci przede wszystkim z terenu gminy (do Chomętowa również dzieci z gminy Łabiszyn). Ponadto uczniowie ze Starego Jarużyna i częściowo z Zalesia uczą się w szkołach w sąsiednich gminach. W roku szkolnym 1996/1997 do 3 szkół podstawowych w Szubinie uczęszczało w sumie 1505 uczniów (w lutym 1998 roku - 1491), a do szkół na terenach wiejskich - 1435 (luty 1998 - 1565). W sumie w szkołach gminy znajduje się 145 oddziałów (miasto - 60, tere- ny wiejskie - 85), w których to średnia liczba uczniów w oddziale wynosi 20. Jest ona wyższa w szkołach w Szubinie - 25 i niższa w pozostałych miejscowościach - 17. Najmniej korzystny wskaźnik występuje w szkołach nr 1 i nr 2 w Szubinie, gdzie na 1 oddział przypada 27 uczniów. W szkołach w Dąbrówce Słupskiej, Retkowie, Stonawach, Niedźwiadach i Wąsoszu, ze względu na małą liczbę dzieci, występują klasy łączone. We wszystkich szkołach podstawowych na terenie gminy znajduje się 141 sal dydaktycznych (57 w mieście, 84 na obszarach wiejskich). W stosunku do liczby oddziałów jest to liczba wystarczająca, która nie stwarza konieczności prowadzenia zajęć lekcyjnych na zmiany. Gorsza sytuacja ma miejsce jedynie w szkole w Kowalewie (na 1 salę dydaktyczną przypadają średnio 2 oddziały), w Słupach (1,5) i w szkole nr 5 w Szubinie (1,2).

Obszary obsługi szkół podstawowych gminy Szubin.

SZKOŁA OBSZAR OBSŁUGI SZKOŁY Szubin SP nr 1 cz. Szubin, cz. Szubin Wieś, Kornelin, cz. Łachowo, Smolniki, Drogosław, Zazdrość Szubin SP nr 2 cz. Szubin, Pińsko, , Żakowo Szubin SP nr 5 cz. Szubin, , Godzimierz, cz. Szubin Wieś Królikowo Królikowo, Ciężkowo, , Chraplewo, cz. Retkowo Filia w Retkowie (I-III) Retkowo Słupy (I-VI) Słupy Dąbrówka Słupska Dąbrówka Słupska, Wrzosy, cz. Wąsosz (I÷V) Wąsosz cz. Wąsosz, Żędowo, cz. Kowalewo Chomętowo Chomętowo, Gąbin, Mąkoszyn, , Zielonowo, cz. Ostatkowo (gm. Łabiszyn), cz. Wyręba (gm. Łabiszyn), cz. Jabłowo (gm. Łabiszyn) Kowalewo Kowalewo Słonawy Słonawy, Słonawki, Stare Słonawy, Jeziorki, Skórzewo, Elizewo, cz. Tur Tur, Brzózki, Żurczyn, Głęboczek, Samoklęski Małe, cz. Samoklęski Duże Niedźwiady Niedźwiady, cz. Samoklęski Duże Rynarzewo Rynarzewo, Rudy, Szkocja, Wojsławiec, cz. Annowo, cz. Skórzewo, Podlaski, Zamość, Bielawy, Trzciniec, Kołaczkowo Kołaczkowo, cz. Skórzewo, Stanisławka, cz. Łachowo

Na terenie gminy niedostateczny jest stopień wyposażenia szkół - tylko w jednej funkcjonuje stołówka (nr 2 w Szubinie), w 6 sale gimnastyczne (nr 2 i nr 5 w Szubinie, w Kowalewie, Rynarzewie, Stonawach i Wąsoszu). W szkołach w Szubinie korzystnie kszta- łtuje się struktura nauczania języków obcych - wszyscy uczniowie uczą się języków zachod- nioeuropejskich (665 języka angielskiego i 123 - niemieckiego). Natomiast na obszarach wiej- skich gminy dominuje nauka języka rosyjskiego - 85% uczniów. Poza tym 11% uczy się języ- ka niemieckiego i 4% - angielskiego. SZKOŁY PODSTAWOWE, PRZEDSZKOLA I ŻŁOBEK - 1997/98 11

Stary Wieszki Jarużyn gm. Nakło Żurczyn Tur Zamość

Samoklęski Duże Samoklęski Małe Szkocja Rynarzewo Małe GrzecznaGodzimierz Rudy Słonawy Panna Łachowo Kołaczkowo

Szubin Wolwark Wieś SZUBIN ¯ Zalesie Smolniki

Mycielewo Kornelin gm. Kcynia Kowalewo

Królikowo (I-VI) Słupy Mąkoszyn Chraplewo Wąsosz Ciężkowo Dąbrówka Słupska Chomętowo (I-V) F Żędowo Retkowo

gm. Łabiszyn

szkoła podstawowa przedszkole

F filia szkoły podstawowej ¯ oddział żłobkowy

zasięg obsługi szkół podstawowych (wg sołectw):

w Szubinie w Rynarzewie w Chomętowie w Samoklęskach Dużych w Dąbrówce Słupskiej w Słonawach i Słupach w Kołaczkowie w Turze w Kowalewie w Wąsoszu w Królikowie Opracowano w 1999 r. Podstawowe informacje o szkołach podstawowych w gminie Szubin na rok szkolny 1996 / 1997 (wg danych Kuratorium Oświaty i Wychowania w Bydgoszczy) i na rok szkolny 1998/1999(*).

nr 1 w Szubinie w tym w klasach ul. Wyzwolenia 1 ogółem I II III IV V VI VII VIII liczba oddziałów: 16 2 2 2 2 2 2 2 2

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY SZUBIN - ELA- BORAT lata 1998÷2000 12 liczba uczniów: 425/510 49 57 47 63 46 60 59 44 * obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 15 rosyjski: - liczba nauczycieli: 24+2 angielski: 209 stołówka: - niemiecki: - sala gimnastyczna: -

nr 2 w Szubinie ** w tym w klasach ul. Tysiąclecia 1 ogółem I II III IV V VI VII VIII liczba oddziałów: 23 3 2 2 3 3 3 4 3 liczba uczniów: 629/503 74 56 65 74 90 91 99 80 * obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 24 rosyjski: - liczba nauczycieli: 34+3 angielski: 360 stołówka: 1 niemiecki: - sala gimnastyczna: 1 ** Częściowo przekształcona w gimnazjum Nr 2 z liczbą 75 uczniów w roku szkolnym 1999/2000, docelowo 186 uczniów.

nr 5 w Szubinie*** w tym w klasach ul. Św. Marcina 11 ogółem I II III IV V VI VII VIII liczba oddziałów: 21 3 2 2 3 2 3 3 3 liczba uczniów: 451/214 64 45 51 63 52 61 58 57 * obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 18 rosyjski: - liczba nauczycieli: 26+8 angielski: 102 stołówka: - niemiecki: 123 sala gimnastyczna: 1 *** Szkoła Podstawowa w likwidacji, w roku szkolnym 1999/2000 przekształcona w gimnazjum Nr 1 o liczbie uczniów 157, docelowo 437.

w Chomętowie w tym w klasach ogółem I II III IV V VI VII VIII liczba oddziałów: 8 1 1 1 1 1 1 1 1 liczba uczniów: 114/95* 16 15 15 11 12 15 21 9 obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 8 rosyjski: 57 liczba nauczycieli: 10+0 angielski: - stołówka: - niemiecki: - sala gimnastyczna: -

w Dąbrówce Słupskiej w tym w klasach (zlikwidowana w 1998 r.) ogółem I II III IV V VI VII VIII liczba oddziałów: 3 1 1 1 1 1 liczba uczniów: 26 7 4 3 3 9 obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 4 rosyjski: 8 liczba nauczycieli: 4+0 angielski: - stołówka: - 13 niemiecki: - sala gimnastyczna: -

w Kołaczkowie w tym w klasach ul. Szkolna 6 ogółem I II III IV V VI VII VIII liczba oddziałów: 8 1 1 1 1 1 1 1 1 liczba uczniów: 161/134 16 18 22 14 15 21 30 25 * obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 10 rosyjski: 76 liczba nauczycieli: 10+2 angielski: - stołówka: - niemiecki: 15 sala gimnastyczna: -

w Kowalewie w tym w klasach ogółem I II III IV V VI VII VIII liczba oddziałów: 8 1 1 1 1 1 1 1 1 liczba uczniów: 126/86* 17 9 14 14 17 13 16 26 obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 4 rosyjski: - liczba nauczycieli: 9+6 angielski: - stołówka: - niemiecki: 72 sala gimnastyczna: 1

w Królikowie**** w tym w klasach ogółem I II III IV V VI VII VIII liczba oddziałów: 11 1 1 1 1 1 2 2 2 liczba uczniów: 212/191 13 13 21 17 26 42 41 39 * obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 11 rosyjski: 148 liczba nauczycieli: 13+2 angielski: - stołówka: - niemiecki: - sala gimnastyczna: - **** Częściowo przekształcona w oddział zamiejscowy gimnazjum Nr 2 w Szubinie, z liczbą 32 uczniów w roku szkolnym 1999/2000, docelowo 105 uczniów.

w Królikowie w tym w klasach filia w Retkowie ogółem I II III IV V VI VII VIII (zlikwidowana w 1998 r.) liczba oddziałów: 2 1 1 1 liczba uczniów: 15 5 5 5 obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 2 rosyjski: - liczba nauczycieli: 2 angielski: - stołówka: - niemiecki: - sala gimnastyczna: -

w Niedźwiadach w tym w klasach ogółem I II III IV V VI VII VIII liczba oddziałów: 5 1 1 1 1 1 1 1 1 liczba uczniów: 64/56* 7 9 8 5 9 7 7 12 obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 6 rosyjski: 35 liczba nauczycieli: 10+1

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY SZUBIN - ELA- BORAT lata 1998÷2000 14 angielski: - stołówka: - niemiecki: - sala gimnastyczna: -

w Rynarzewie***** w tym w klasach ul. Strażacka 20 ogółem I II III IV V VI VII VIII liczba oddziałów: 16 2 2 2 2 2 2 2 2 liczba uczniów: 320/314 37 40 40 39 37 45 42 40 * obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 18 rosyjski: 164 liczba nauczycieli: 22+0 angielski: - stołówka: - niemiecki: - sala gimnastyczna: 1 ***** Częściowo przekształcona w gimnazjum, z liczbą 84 uczniów w roku szkolnym 1999/2000, docelowo 293 uczniów

w Słonawach w tym w klasach ogółem I II III IV V VI VII VIII liczba oddziałów: 4 1 1 1 1 1 1 1 1 liczba uczniów: 54/46* 7 6 5 5 7 6 7 11 obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 5 rosyjski: 31 liczba nauczycieli: 7+1 angielski: - stołówka: - niemiecki: - sala gimnastyczna: 1

w Słupach w tym w klasach ogółem I II III IV V VI VII VIII liczba oddziałów: 6 1 1 1 1 1 1 liczba uczniów: 66/54* 10 11 12 14 8 11 obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 4 rosyjski: 19 liczba nauczycieli: 6+1 angielski: - stołówka: - niemiecki: - sala gimnastyczna: -

w Turze w tym w klasach ogółem I II III IV V VI VII VIII liczba oddziałów: 9 1 1 1 1 1 1 2 1 liczba uczniów: 206/163 18 29 22 26 28 20 37 26 * obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 9 rosyjski: 83 liczba nauczycieli: 11+2 angielski: 28 stołówka: - niemiecki: - sala gimnastyczna: -

w Wąsoszu w tym w klasach ogółem I II III IV V VI VII VIII liczba oddziałów: 5 1 1 1 1 1 1 1 1 liczba uczniów: 71/57* 5 7 10 11 13 8 8 9 obowiązkowy język obcy: liczba uczniów: liczba sal dydaktycznych: 5 rosyjski: 38 liczba nauczycieli: 6+1 angielski: - stołówka: - 15 niemiecki: - sala gimnastyczna: 1

Ogółem w roku szkolnym 1996/97 w 145 oddziałach, 223 nauczycieli (194 pełny etat, 29 niepełny etat) uczyło 2940 uczniów, w 15 budynkach szkolnych mieszczących łącznie 143 sale dydaktyczne, 6 sal gimnastycznych, 1 stołówkę. Średnia liczba uczniów przypadająca na jeden oddział - 20,3, na jednego nauczyciela - 13,2, na jedną salę dydaktyczną - 20,6, na jedną salę gimnastyczną - 490.

W Szubinie przy ul. Winnica 79 działa Szkoła Podstawowa Nr 4 Specjalna, w roku szkolnym 1998/1999 r. uczęszczało do niej 55 uczniów. W Szubinie przy ul. Kcyńskiej 1 działa Liceum Ogólnokształcące liczące 233/270* uczniów, a przy ul. Kochanowskiego 1, Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Szubinie (w roku szkolnym 1999/2000 liczyć będzie 462 uczniów). 2 szkoły zasadnicze zawodowe (w sumie 99 uczniów) i 3 szkoły zaliczane do grupy średnich technicznych i policealnych (w sumie 298 uczniów). Na obszarach wiejskich gminy Szubin we wsi Kowalewo zlokalizowano Zasadniczą Szkołę Zawodową, do której uczęszczało w roku szkolnym 1996/97- 496/590* uczniów. Dal- szy ciąg reformy oświaty w 1999 r. może wywołać konieczność aktualizacji analizy potrzeb w zakresie bazy szkolnictwa. W Szubinie znajdują się 3 przedszkola samorządowe (ul. Winnica 75, Dąbrowskiego 1, Pl. Kościelny 2) do których uczęszczało 347/319* (82+109+128) dzieci (miejsca są wy- korzystane w 100%) i jedno w Rynarzewie przy ul. Rynek 20. (liczyło ono 26 dzieci, wy- korzystanie miejsc wynosi 75%). Przy Samorządowym Przedszkolu nr 2 w Szubinie znajduje się oddział żłobkowy, w którym przebywało 20 dzieci (wykorzystanie miejsc - 100%).

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY SZUBIN - ELA- BORAT lata 1998÷2000 16 SZKOŁY PODSTAWOWE, PRZEDSZKOLA I ŻŁOBEK - 1998/99

Wieszki Sttary Jarużyn gm. Nakło Żurczyn Tur Zamość

Samokllęskii Duże Samokllęskii Małłe Szkocja Rynarzewo Małe Godzimierz Grzeczna Rudy Słonawy Panna Łachowo Kołłaczkowo

Szubiin Wollwark Wieś SZUBIIN ¯ Zallesiie Smollniikii

Mycielewo Kornelin gm. Kcynia Słupy Kowalewo

(I-VI) Królikowo Mąkoszyn Dąbrówka Chrapllewo Słłupska Wąsosz Ciężkowo Chomętowo (I-V) F Żędowo Rettkowo

gm.. Łabiiszyn

szkoła podstawowa przedszkole

F filia szkoły podstawowej ¯ oddział żłobkowy zasięg obsługi szkół podstawowych (wg sołectw):

w Szubinie (nr 1 i nr 2) w Rynarzewie w Chomętowie w Samoklęskach Dużych w Kołaczkowie w Słonawach w Kowalewie w Turze w Królikowie w Wąsoszu w Słupach

promień najdalszego zasięgu

17 GIMNAZJA Z ZASIĘGIEM OBSŁUGI - 1999/2000

Stary Jarużyn Żurczyn Tur Zamość

Samoklęski Duże Samoklęski Małe Szkocja Rynarzewo Małe GrzecznaGodzimierz Rudy Słonawy Panna Łachowo Kołaczkowo

Szubin Wolwark Wieś SZUBIN

Zalesie Smolniki Kornelin

Słupy Kowalewo

Królikowo Mąkoszyn

Chraplewo Wąsosz Ciężkowo Dąbrówka Słupska Chomętowo

Żędowo Retkowo

zasięg obsługi gimnazjów:

w Szubinie (nr 1 i nr 2) w Rynarzewie

promień najdalszego zasięgu

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY SZUBIN - ELA- BORAT lata 1998÷2000 18 8.3.2. Placówki służby zdrowia. W Szubinie znajduje się Szpital Rejonowy (liczący 173 łóżka), Przychodnia Rejono- wa i Specjalistyczna oraz Poradnia Zdrowia Psychicznego. Na obszarach wiejskich gminy - w Chomętowie, Królikowie, Rynarzewie i Turze - zlokalizowano Wiejskie Ośrodki Zdrowia. W 1996 roku na 10 000 mieszkańców w mieście przypadało średnio 34,0 lekarzy, Placówki służby zdrowia

Stary Jarużyn Tur Żurczyn Zamość szp. Szpital Rejonowy

Samoklęski PZP Poradnia Zdrowia Psychicznego Samoklęski Szkocja Rynarzewo Duże Małe Małe Godzimierz Przychodnia Rejonowa Grzeczna Rudy Słonawy Panna Łachowo Kołaczkowo Wiejski Ośrodek Zdrowia Szubin Wolwark Apteka Wieś PSZZPUBsIzNp.

Zalesie Smolniki

Kornelin

Kowalewo Królikowo Słupy* Mąkoszyn Chraplewo* Wąsosz Ciężkowo Dąbrówka Słupska Chomętowo

Retkowo Żędowo

5,5 dentystów i 124,0 pielęgniarki (wskaźniki te, ze względu na obecność szpitala, są znacznie wyższe niż średnio dla miast, gdzie wynoszą odpowiednio - 24,6, 4,2 i 69,3). Korzystniejsze wskaźniki niż średnio występują także na obszarach wiejskich gminy, gdzie na 10 000 ludno- ści przypada 3,2 lekarzy, 3,2 stomatologów i 6,4 pielęgniarki (tereny wiejskie województwa bydgoskiego - 2,7, 1,5 i 6,8). W Szubinie zlokalizowano 2 apteki i jedną w Rynarzewie. 8.3.3. Placówki biblioteczne. W Szubinie znajduje się Biblioteka Pedagogiczna (Filia Wojewódzkiej Biblioteki Pedagogicznej), która obsługuje również 3 okoliczne gminy - Kcynię, Łabiszyn i Barcin oraz Rejonowa Biblioteka Publiczna i jej filia. Na obszarach wiejskich gminy filie biblioteczne znajdują się w 5 miejscowościach, a w 14 punkty biblioteczne. Na 1 placówkę w mieście przypada średnio 4556 osób (miasta woj. bydgoskiego - 7684 osoby), a na obszarze wiej- skim - 2504 osoby (średnio wsie - 2556 osób). PLACÓWKA BIBLIOTECZNA PUNKT BIBLIOTECZNY Rejonowa Biblioteka Publiczna w Szubinie przy Spółdzielni Pracy „Zenit” w Szubinie Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta Szubin -Filia w Szu- binie Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta Szubin -Filia w Cho- w Kowalewie, w Mąkoszynie mętowie Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta Szubin -Filia w Króli- w Chraplewie, w Ciężkowie, kowie w Retkowie, w Słupach Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta Szubin -Filia w Ry- w Kołaczkowie, w Skórzewie, narzewie w Zamościu Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta Szubin -Filia w Samo- w Samoklęskach Dużych, w Turze klęskach Małych Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta Szubin -Filia w Sło- w Grzecznej Pannie, w Pińsku, nawach w Wolwarku Wskaźniki te są więc korzystniejsze niż przeciętnie na terenie województwa. W gminie Szu- bin znacznie wyższe są także wskaźniki określające liczbę czytelników na 1000 mieszkańców i średnią liczbę wypożyczanych przez nich woluminów. W mieście przypada 228 czytelników na 1000 mieszkańców i każdy z nich wypożycza średnio w ciągu roku 29 woluminów (w 19 miastach woj. bydgoskiego - 176 czytelników na 1000 osób i 20 wypożyczonych woluminów na każdego). W miejscowościach wiejskich na każde 1000 mieszkańców 226 należy do czy- telników placówek bibliotecznych (średnio obszary wiejskie - 132/1000) i wypożyczają oni przeciętnie w ciągu roku 25 woluminów (obszary wiejskie - 19). Wskaźniki te świadczą jed- noznacznie o wysokim poziomie czytelnictwa w gminie Szubin na tle województwa byd- goskiego. Przeciętny czytelnik odwiedza placówkę biblioteczną raz w miesiącu i każdorazo- wo wypożycza 2 - 3 książki.

8.3.4. Instytucje łączności i telekomunikacji. W gminie Szubin zlokalizowane są następujące centrale telefoniczne: CA Szubin (1986 przyłączonych abonentów - stan na dzień 31 stycznia 1998 r.), CA Rynarzewo (439), CA Królikowo (139), CA Zalesie (118), CA Tur (114) i CA Chomętowo (99). Placówki pocz- towe znajdują się w 5 miejscowościach: Szubinie, Rynarzewie, Turze, Zalesiu i Królikowie (obszary obsługi przedstawiono w tabeli). Są one rozmieszczone w miarę regu- larnie, na 1 placówkę pocztową przypada średnio 4326 osób. W Chomętowie czynna jest Agencja Pocztowa podległa bezpośrednio do Urzędu Pocztowego w Szubinie. W 1996 roku w Szubinie zarejestrowano 1779 abonentów telefonicznych (195,3 na 1000 mieszkańców, średnio dla miast - 246,2 na 1000), a w miejscowościach wiejskich 939 abonentów (75,0 na 1000 mieszkańców, średnio dla obszarów wiejskich - 73,6 na 1000).

Urząd pocztowy Miejscowości Szubin , Chomętowo, Gąbin, Godzimierz, Grzeczna Panna, Jeziorowo, Kołacz- (89-200) kowo, Kornelin, Kowalewo, Łachowo, Mąkoszyn, Pińsko, Skórzewo, Smolniki, Stanisławka, Szubin Wieś, Wąsosz, Wolwark, Zazdrość, Zielonowo, Żędowo Rynarzewo Bielawy nr 1-2, Małe Rudy, Murowaniec nr 71-75, Nadkanale nr 1-5, Podlaski (89-203) nr 1-5, Szkocja, Trzciniec, Wojsławiec, Zamość Tur Brzózki, Górny, Głęboczek, Niedźwiady, Olek, Samoklęski Duże, Samo- (89-205) klęski Małe, Stary Jarużyn, Wymysłowo, Żurczyn Zalesie Elizewo, Krzepiszyn, Mycielewo, Rzemieniewice, Suchoręcz, Słonawy, Szarado- (89-206) wo, Turzyn Królikowo Chraplewo, Ciężkowo, Dąbrówka Słupska, Koraczewko, Retkowo, Słupy, Smarzy- (89-207) kowo, Wrzosy

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY SZUBIN - ELA- BORAT lata 1998÷2000 20 Centrale telefoniczne i zasięg obsługi urzędów pocztowych

Stary Jarużyn Żurczyn Zamość Tur

Samoklęski Samoklęski Szkocja Rynarzewo Duże Małe Małe GrzecznaGodzimierz Rudy Słonawy Panna Łachowo Kołaczkowo

Szubin Wolwark Wieś

SZUBIN Zalesie Smolniki

Kornelin

Kowalewo

Słupy Królikowo Mąkoszyn

Chraplewo Wąsosz Słupska Ciężkowo Chomętowo Dąbrówka

Retkowo Żędowo

Centrale Automatyczne Urzędy Pocztowe 8.3.5. Komisariaty policji. W Szubinie znajduje się Komenda Rejonowa Policji obejmująca gminy: Szubin, Kcynią, Łabiszyn i Barcin. W Barcinie, Łabiszynie i Kcyni zlokalizowane są komisariaty podlegające Komen- dzie Rejonowej w Szubinie.

8.3.6. Banki. W Szubinie znajduje się Bank Spółdzielczy obsługujący teren całej gminy i Powszechna Kasa Oszczędności Bank Państwowy Oddział w Szubinie - obsługujący gminy: Szubin, Kcynia, Łabiszyn i część terenu gminy Barcin.

8.3.7. Sieć wodociągowa, kanalizacyjna i gazowa. Długość sieci wodociągowej na 100 km2 pow. bezleśnej w Szubinie wynosi 335,9 km (śr. miasta - 341,1 km), a na obszarach wiejskich gminy - 45,7 km (śr. obszary wiejskie - 82,2 km). Długość sieci kanalizacyjnej na 100 km2 pow. bezleśnej w Szubinie wynosi zaledwie 100,7 km (śr. miasta 241,0 km), a na terenach wiejskich 0,4 km (3,1 km śr. obszary wiejskie). W Szubinie z wodociągu korzysta 81,1% mieszkańców, z kanalizacji - 50,2%, a z gazu zaled- wie 1,2%.

8.3.8. Kościoły. 21 Na terenie gminy znajduje się 9 kościołów (w tym 2 w Szubinie), oprócz tego w Kołaczkowie znajduje się kaplica i kościół parafialny w trakcie budowy. Parafie te obsługu- ją obszar całej gminy, z wyjątkiem sołectw: Kornelin (mieszkańcy podlegają pod parafię we Władysławowie - gm. Łabiszyn) i Retkowo (mieszkańcy należą do Brzyskorzystewa - gm. Żnin). Do kościołów w Chomętowie i Samoklęskach Dużych uczęszczają także mieszkańcy sąsiednich gmin - Łabiszyna, Nakła i Żnina. Lokalizacja i zasięg obsługi kościołów parafialnych

Wieszki gm. Nakło Stary Jarużyn Żurczyn Zamość Tur Samoklęski Samoklęski Szkocja Duże Małe Małe Godzimierz Grzeczna Rynarzewo Rudy Słonawy Panna Łachowo

Szubin Kołaczkowo Władysławowo Wolwark Wieś gm. Łabiszyn

SZUBIN Smolniki Zalesie Kornelin

Kowalewo Królikowo

Słupy Mąkoszyn Chraplewo Wąsosz Chomętowo Ciężkowo Dąbrówka Słupska Smerzynek gm. Łabiszyn Retkowo Żędowo Ostatkowo gm. Łabiszyn Brzyskorzystew Redczyce Wawrzynki gm. Żnin gm. Żnin gm. Żnin

kościół parafialny

kościół parafialny w trakcie budowy

kaplica KOŚCIÓŁ PARAFIALNY ZASIĘG OBSŁUGI Szubin (2 kościoły parafialne) Łachowo, Smolniki, Szubin, Szubin Wieś, Wolwark, Pińsko Chomętowo Chomętowo, Gąbin, Jeziorowo, Mąkoszyn, Zielonowo, Żędowo, Wąsosz, Ostatkowo (gm. Łabiszyn), Redczyce (gm. Żnin), Smerzynek (gm. Ła- biszyn), Wawrzynki (gm. Żnin) Kołaczkowo (kaplica, kościół w Kołaczkowo, część Łachowa, Skórzewo, Stanisławka, Zazdrość bud.) Rynarzewo (2 parafialne) Bagno, Bielawy, Nadkanale, Podlaski, Rudy, Rynarzewo, Szkocja, Trzci- niec, Wojsławiec, Zamość Samoklęski Duże Chobielin, Godzimierz, Jarużyn, Niedźwiady, Samoklęski Duże, Samo- klęski Małe, Wymysłowo, Wieszki (gm. Nakło) Słupy Chraplewo, Ciężkowo, Dąbrówka Słupska, Kowalewo, Królikowo, Słu- py, Smarzykowo, Wrzosy Szaradowo Ameryczka, Szaradowo, Zalesie, Słonawy Tur Brzózki, Głęboczek, Olek, Tur, Żurczyn

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY SZUBIN - ELA- BORAT lata 1998÷2000 22

8.3.9. Zarejestrowane pojazdy. W gminie Szubin zarejestrowano łącznie 3572 samochody osobowe (z czego 3542 to samochody prywatne). Na 1000 mieszkańców przypada więc średnio 166 samochodów, co daje wskaźnik niższy niż średnio dla gmin miejsko - wiejskich (180/1000). Poza tym w gminie zarejestrowanych jest: - 140 samochodów osobowo - ciężarowych, - 477 samochodów ciężarowych, - 869 ciągników.

8.3.10. Pomoc społeczna. W gminie Szubin w 1996 roku różnymi formami pomocy objęto 1328 rodzin, a więc znaczną część ogółu mieszkańców. W strukturze rodzin objętych pomocą dominują te, w których przyczyną udzielenia pomocy było bezrobocie. Stanowią one prawie 40% ogółu. Drugą pod względem liczebności grupą są rodziny, którym pomaga się ze względu na bezrad- ność w sprawach opiekuńczo - wychowawczych - 31,1% (z czego 73% to pomoc dla rodzin wielodzietnych). Kolejne przyczyny to: potrzeba ochrony macierzyństwa - 12,2%, alkoho- lizm - 7,8% i niepełnosprawność - 6,9%. Na tle pozostałych gmin miejsko - wiejskich bardzo wysoki jest udział rodzin objętych pomocą ze względu na: bezradność w sprawach opieku- ńczo - wychowawczych, alkoholizm potrzebę ochrony macierzyństwa. Natomiast nie zano- towano udzielenia pomocy ze względu na ubóstwo (mimo że przeciętnie 1/5 wszystkich rodzin w województwie pomoc udzielana jest z tego powodu), ale wpływ na to ma niewątpli- wie udzielanie dużo większej pomocy z innych powodów co tym samym „likwiduje” ubóstwo.

Rodziny objęte pomocą społeczną w 1996 roku. PRZYCZYNA UDZIELENIA gmina suma gminy w % gmina w % gminy POMOCY Szubin miejsko-wiejskie Szubin miejsko-wiejskie ubóstwo - 7396 - 19,5 sieroctwo 2 27 0,1 0,1 bezdomność 1 72 0,1 0,2 potrzeba ochrony macierzyństwa 162 3043 12,2 8,0 bezrobocie 499 12139 37,6 32,0 niepełnosprawność 92 3352 6,9 8,8 długotrwała choroba 51 4733 3,8 12,5 bezradność w sprawach opieku- ńczo -wychowawczych 413 5635 31,1 14,9 w tym: - rodziny niepełne 111 1458 8,4 3,8 - wielodzietność 302 3845 22,7 10,1 alkoholizm 103 1371 7,8 3,6 narkomania - 5 - 0,0 trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego 5 144 0,4 0,4 klęska żywiołowa lub ekologiczna - 8 - 0,0

RAZEM 1328 37925 100 100 Źródło: Urząd Statystyczny w Bydgoszczy 23 8.4. GMINA SZUBIN NA TLE GMIN WOJEWÓDZTWA BYDGOSKIEGO

W tabeli przedstawiono porównanie podstawowych wskaźników wyposażenia w wybrane obiekty infrastruktury społecznej i technicznej. Przedstawione cechy są elementa- mi składającymi się na szeroko rozumianą jakość życia mieszkańców, mogą więc posłużyć do jej pobieżnej oceny. Analiza stanu wyposażenia w infrastrukturę służącą ochronie zdrowia prowadzi do wniosku, że mieszkańcy obszarów wiejskich gminy Szubin mają łatwiejszy do- stęp do jej obiektów, niż przeciętnie ludność wiejska województwa. W 4 miejscowościach wiejskich funkcjonują ośrodki zdrowia, a wskaźniki liczby lekarzy, stomatologów i aptek na 10 000 mieszkańców są wyższe od średniej. W mieście Szubin funkcjonuje szpital i przy- chodnia rejonowa, korzystniejsze niż średnio są również wskaźniki dostępności do pracow- ników służby zdrowia. Nieco niższy jest wskaźnik liczby aptek na 10 000 mieszkańców i 100 km2 powierzchni bezleśnej. obszary średnio miasto średnio Wskaźnik wiejskie obszary Szubin miasta gminy wiejskie Szubin liczba lekarzy na 10 000 mieszkańców 3,2 2,7 34,0 24,6 liczba dentystów na 10 000 mieszkańców 3,2 1,5 5,5 4,2 liczba pielęgniarek na 10 000 mieszkańców 6,4 6,8 124,0 69,3 liczba aptek na 10 000 mieszkańców 0,8 0,7 2,2 2,4 liczba przychodni rejonowych (ośrodków zdrowia) na 10 000 3,2 2,3 1,1 0,9 mieszkańców liczba aptek na 100 km2 pow. bezleśnej 0,5 0,4 26,1 46,6 liczba przychodni rejonowych (ośrodków zdrowia) na 100 km2 1,9 1,3 13,1 18,6 pow. bezleśnej liczba przedszkoli na 100 km2 pow. bezleśnej 1,4 1,2 39,2 41,0 liczba szkół na 100 km2 pow. bezleśnej 5,1 4,1 39,2 38,6 liczba uczniów na szkołę 130 178 502 671 długość sieci wodociągowej na 100 km2 pow. bezleśnej 45,7 82,2 335,9 341,1 długość sieci kanalizacyjnej na 100 km2 pow. bezleśnej 0,4 3,1 100,7 241,0 liczba placówek pocztowo - telekomunikacyjnych na 100 km2 pow. 2,3 2,2 13,1 24,2 bezleśnej abonenci telefoniczni na 1000 mieszkańców 75,0 73,6 195,3 246,2 liczba placówek pocztowo - telekomunikacyjnych na 10 000 miesz- 4,0 3,8 1,1 1,2 kańców przeciętna pow. użytkowa mieszkania [m2] 65,0 69,7 59,2 54,9 liczba osób na 1 izbę 1,11 1,06 1,00 0,93 liczba oddanych mieszkań w 1996 r [na 1000 mieszkańców] 1,0 1,0 1,0 2,0 Źródło: Urząd Statystyczny w Bydgoszczy

W zakresie infrastruktury oświatowej, gmina Szubin (miasto i obszary wiejskie) wy- kazuje korzystniejszą sytuację niż średnio. Wyższe są wskaźniki gęstości szkół i przedszkoli (z wyjątkiem przedszkoli w Szubinie), co ułatwia do nich dostęp; korzystniejszy jest również wskaźnik obciążenia szkół (przypada na nie mniej uczniów niż średnio). Ważnym problemem jest także wyposażenie szkół, które w gminie jest niewystarcza- jące (w niektórych placówkach brak stołówek i sal gimnastycznych, nie ma pracowni kompu- terowych). W mieście korzystnie kształtuje się struktura nauczania języków obcych - wszyscy uczniowie uczą się języka zachodnioeuropejskiego (głównie angielskiego), co może ułatwić późniejszą naukę w szkołach średnich, natomiast na obszarach wiejskich nadal zdecydowanie dominuje nauka języka rosyjskiego - 85% uczniów.

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY SZUBIN - ELA- BORAT lata 1998÷2000 24 W zakresie stanu rozwoju sieci wodociągowej i kanalizacyjnej gmina prezentuje wskaźniki znacznie gorsze niż średnio. Szczególnie słabo rozwinięta jest sieć kanalizacyjna. Liczba abonentów telefonicznych na 1000 mieszkańców w miejscowościach wiej- skich jest wyższa, a w Szubinie niższa niż średnio. Podobnie prezentuje się dostępność do placówek pocztowo - telekomunikacyjnych. Warunki zamieszkania mieszkańców gminy są zbliżone do średniej. Przeciętna po- wierzchnia mieszkania w Szubinie jest o kilka metrów większa, a na obszarach wiejskich o kilka metrów mniejsza niż średnio. Nieco mniej korzystnie kształtuje się wskaźnik liczby osób przypadających na jedną izbę. Ruch budowlany w ciągu ostatnich kilku lat znacznie się zmniejszył i jest niższy niż przeciętnie w województwie. Oceniając warunki życia mieszkańców gminy Szubin w kontekście stanu rozwoju wybranych urządzeń infrastruktury społecznej i technicznej stwierdzić należy, że na obszarach wiejskich są one rozwinięte lepiej niż przeciętnie na terenach wiejskich województwa byd- goskiego (większość wskaźników osiąga wartości korzystniejsze niż średnia, lub do niej zbli- żone). W mieście większość wskaźników notuje wartości mniej korzystne, niż przeciętnie w miastach województwa. Przy dalszym rozwoju infrastruktury należałoby zwrócić większą uwagę przede wszystkim na poprawę stopnia zwodociągowania i skanalizowania gminy, poza tym na wyposażenie i roz- wój szkół. W mieście wskazana byłaby poprawa stanu rozwoju telefonizacji.

* * *

Ciąg dalszy w tomie IV