L’ À VÉLO Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas MOSELLE Boucles régionales LA HAUTE VALLÉE DE LA Regionale Fahrradrundwege Im oberen Bruche Tal Regional circular cycle trails 18 The upper valley of the river Bruche Regionale fietstochten 77 km - 2044 m alsaceavelo.fr Het bovendal van de Bruche

Urmatt

Lutzelhouse D392 D1420 Netzenbach La BrucheMuhlbach- Donon sur-Bruche Col du Donon MEURTHE- 33 ET-MOSELLE Hersbach Russ Mémorial de 17 Muckenbach Wackenbach l’Alsace-Moselle

Schirmeck

D1420 Fréconrupt Maison-Neuve Albet 34 La Claquette Salm Camp du Struthof D130 D130 Les Quelles

D130

D830 Neuviller- la-Roche La Rothaine 34 D196 D957 D130

u e Champenay D196 Plaine F D214

D350 D57 u Belmont d

D424 St-Blaise-la-Roche p m a h C Tour du Champ de Feu Saulxures

La Bruche Colroy-la-Roche D424 Col de la Charbonnière

VOSGES 34 D1420 D214 19

Stampoumont D424 Breitenbach Bourg Col de Steige Bourg-Bruche D50 La Salcée Albé D214

Saales D1420 St-Martin Villé 34 D424 Charbes Triembach- au-Val Neuve- St-Maurice Départ du circuit / Start der Tour / Église Start of trail / Vertrekpunt Breitenau Sens du circuit / Richtung der Tour / Direction of trail / Rijrichting Dieffenbach- au-Val Route / Straße / Road / Verharde weg Voie à circulation restreinte/ Straße mit eingeschränktem Verkehr / Restricted access road/ Weg met beperkt verkeer Bandes cyclables / Radweg auf der Straße / Cycle lanes / Fietsstrook Gare SNCF / Bahnhof / Railway HAUT-RHIN station / Treinstation 3 Autres tours / Andere Touren / Other trails / Andere tochten 0 2,5 5 km Légendes Cartographie

PFALZ (D)

Schirmeck StrasbourgBAS-RHIN

BADEN SCHWARZWALD (D)

Colmar Fribourg (DE)

Mulhouse HAUT-RHIN

JANVIER 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 1/4 L’ ALSACE À VÉLO LA HAUTE VALLÉE DE LA BRUCHE Radwandern im Elsass Im oberen Bruche Tal / The upper valley of the river Bruche Cycling in ALsace 18 Het bovendal van de Bruche / 77 km - 2044 m Fietsen in de Elzas

ment, turn east. The route then goes through Ranrupt, Au départ de Schirmeck, le randonneur partira à Der Rundweg beginnt in Schirmeck und führt, whose sawmill, a structure unique in Alsace, is a listed la découverte de paysages d'une remarquable sérénité. über eine Reihe von Flecken und Flurnamen-Stätten, rural building. We go on towards the Champ du Feu, the Le circuit traverse hameaux et lieux-dits de l'ancienne bis nach Salm. In Salm findet man typische Gutshöfe highest point of the region, from where there is a superb principauté de Salm avant d'arriver dans une vaste der damaligen Mennoniten-Siedlung; die Mennoniten panoramic view over the middle and the Plain of clairière où vécut une importante communauté waren damals für ihre bemerkenswerten landwirtschaft- Alsace. The Struthof camp, which has become a place of mennonite. Jusqu'au col de , la route longe le lichen Fähigkeiten berühmt. Anschließend verläuft die meditation, marks the descent towards Schirmeck via versant nord de la haute vallée de la Bruche, tantôt Strecke am Hang des Bruche-Hochtals entlang. Auf the peaceful Rothaine valley. At Neuviller-la-Roche, don't en forêt, tantôt à découvert. À Saâles, bourgade située Höhe von Saâles, eines am äußersten westlichen Rand miss the Heritage Museum (Musée du Patrimoine) which à l'extrémité ouest du département, cap à l'Est en des Departements gelegenen Dorfes, schwenkt der Weg is located in a typical Bruche valley style house. progressant de col en col vers le point culminant de la in östliche Richtung um. Von dort führt er weiter nach région, le Champ du Feu (1100 m). La traversée d'un Ranrupt, wo man das für das gesamte Elsaß ein einzig- plateau couvert de chaumes mène au Struthof, d'où artiges historisches Hocheisen-Sägewerk besichtigen De tocht vertrekt vanuit Schirmeck en leidt l'on entamera la descente vers Schirmeck par la paisible kann, das als kulturhistorisches Denkmal eingestuft ist. u vervolgens door gehuchten naar Salm. De vallée de la Rothaine. Weiter geht es in Richtung Champ du Feu, einem der boerderijen van Salm getuigen van de levensstijl van de À Salm, les fermes témoignent du style de vie des höchsten Punkte dieser Region, von wo aus man einen doopsgezinden, opmerkelijke boeren die in de achttiende , remarquables agriculteurs, qui ont herrlichen Ausblick über die mittleren Vogesen und die eeuw modelbedrijven bouwden. De oude houtzagerij construit au XVIIIe siècle des exploitations modèles. À Rheinebene genießt. Das Konzentrationslager Struthof van Ranrupt staat op de lijst van boerenerfgoed. Dit in Ranrupt, la scierie à haut-fer est inscrite à l'inventaire ist zu einer Gedenkstätte umgewandelt worden, und de Elzas unieke gebouw is uitgerust met een emmerrad du patrimoine rural. Cet ouvrage, unique en Alsace, bildet eine weitere Station auf der Abfahrt in Rich- dat de zaag aandrijft, en een turbine die de cirkelzaag est équipé d'une roue à augets qui actionne le haut- tung Schirmeck, die durch das friedliche Rothaine-Tal aandrijft. Het originele functioneren van een houtzagerij fer et d'une turbine qui entraîne la scie circulaire, führt. In Neuviller-la-Roche sollten Sie unbedingt das wordt perfect weergegeven. Even verderop, op de Champ témoignant ainsi du fonctionnement réel d'une scierie Museum für Kulturhistorische Schätze besuchen, das du Feu, staat de observatietoren, met een prachtig traditionnelle. La Tour d'observation, qui couronne in einem Haus im typischen Baustil des Bruche-Tals uitzicht over de Midden-Vogezen en het Rijndal. Voor le Champ du Feu, livre un superbe panorama sur untergebracht ist. Natzwiller, aan uw rechterhand, ligt het voormalige les Vosges moyennes et la plaine d'Alsace. Le camp concentratiekamp Struthof, nu een herdenkingsplaats du Struthof est devenu un lieu de recueillement et met een monument voor gedeporteerden. Het contrast After leaving Schirmeck, the route goes through un mémorial de la Déportation. Le contraste entre tussen de schoonheid van de plek en de gruwelen die het a series of hamlets before arriving in Salm, whose farms la beauté du site et l'horreur qu'évoque le camp est kamp oproept, is aangrijpend. Ga ten slotte niet aan het illustrate the lifestyle of the Mennonites, a community saisissant. Enfin, à Neuviller-la-Roche, ne manquez pas Erfgoedmuseum in Neuviller-la-Roche voorbij, gevestigd of remarkable 18th century farmers. The road then runs le Musée du Patrimoine implanté dans une maison in een typische woning van het dal van de Bruche. along the north side of the upper Bruche valley. At Saâles, typique de la Vallée de la Bruche. a village situated at the extreme west of the Départe-

LE PARCOURS / DER WEG / THE ROUTE / DE ROUTE

Partiel Total Localités Teilabschnitt Gesamt Orte - Towns - Gemeentes Partial Total Schirmeck • - 0 km 0 km ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ La Broque D1420 0,3 km 0,3 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ La Claquette C 34 1,9 km 2,2 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be Albet C 34 0,7 km 2,9 km Carrefour des Quelles C/RF 34 4,7 km 7,6 km ◆ ◆ ◆ 34 5,3 km ◆ ◆ Plaine RF Plaine/dir. La Falle (2,1 km non revêtu) 12,9 km Ep-Be Champenay D196 34 2,1 km 15,0 km Saulxures • D350 34 3,3 km 18,3 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be Bourg-Bruche • RF/C 34 5,2 km 23,5 km ◆ ◆ ◆ Saales • N420 2,9 km 26,4 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ Bourg-Bruche • C (Z.A. Saales) 34 3,3 km 29,7 km ◆ ◆ ◆ Stampoumont D50/C 4,6 km 34,3 km Colroy-la-Roche C 4,0 km 38,3 km ◆ ◆ Ranrupt D424 2,3 km 40,6 km ◆ ◆ ◆ Col de Steige D424 1,2 km 41,8 km ◆ ◆ ◆ Col de la Charbonnière D214 8,9 km 50,7 km ◆ ◆ Tour du Champ du Feu D214 2,0 km 52,7 km ◆ Struthof D214/D130 10,3 km 63,0 km ◆ ◆ Natzwiller D130/C 5,3 km 68,3 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be Neuviller-la-Roche V2 1,4 km 69,7 km Wildersbach C 1,4 km 71,1 km ◆ ◆ ◆ Rothau • D830/D130 3,2 km 74,3 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ La Claquette D730 0,6 km 74,9 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be La Broque C 1,9 km 76,8 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ Schirmeck • D1420 0,3 km 77,1 km ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆

JANVIER 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 2/4 L’ ALSACE À VÉLO LA HAUTE VALLÉE DE LA BRUCHE Radwandern im Elsass Im oberen Bruche Tal / The upper valley of the river Bruche Cycling in ALsace 18 Het bovendal van de Bruche / 77 km - 2044 m Fietsen in de Elzas

LES SERVICES PAR COMMUNE / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE

Gare SNCF / Bahnhof / Railway station / Station Camping (*,**,***,****=classement, T=tourisme, L=loisirs, période • Hôtel-restaurant avec garage à bicyclette (H=hôtel, H/R=hôtel-restaurant, d’ouverture) / Campingplätze (*,**,***,**** =Einstufung, T=Tourismus, *,**,***,****=class. officiel, ch=nbre de chambres) / Hotel-Restaurant mit L=Freizeit, Öffnungszeiten) / Campsite (*,**,***,****=classif, T=tourism, Office de Tourisme / Verkehrsbüro / Tourist office / VVV Fahrradgarage (H: Hotel, H/R: Hotel-Restaurant, *,**,***,****=offizielle L=leisure, opening season) / Camping Klassifizierung, ch=Zimmeranzahl / Hotel-restaurant with bicycle shed Hébergement utilisant les énergies renouvelables / Alsatian accommodation (h=hotel, h/r=hotel-restaurant, *,**,***,**** =official classif., ch=no. of rooms) Location de bicyclettes (route, VTC) / Fahrrad-Vermietung / using renewable energy sources / Elsässische Tourismus-Unterkünfte die Bicycle hire (town & country bike) / Fietsenverhuur / Hotel-restaurant met fietsenstalling erneuerbare Energien benützen / Accommodatie met duurzame energie Piscine / Schwimmbad / Swimming pool / Buitenbad Réparation de bicyclettes / Fahrrad-Reparatur / Bicycle repairs / Piscine couverte / Hallenbad / Indoor swimming pool / Binnenbad Restaurant Fietsenmaker Petit déjeuner buffet* / Frühstücksbuffet* / Buffet breakfast* / Ontbijtbuffet* Bistrot-café / Bistro-Cafe / Bistro-café / Café Panier repas pour le déjeuner* / Lunchpaket zum Mitnehmen* / Take-away dinner* / Lunchpakket* Nature de la voirie / Art der Straßen / Alimentation / Lebensmittel / Food shop (Ep : épicerie/Lebensmittel- Outils pour petites réparations/ Werkzeuge für kleine Reparaturen / Types of tracks / Wegsoorten : geschäft/grocer's/Kruidenier - Be : boulangerie/Bäcker/baker's/ Bakker Tools for small repairs / Reparatiekit - Bo : boucherie/Metzgerei/butcher's/Slager) PC Parcours cyclable / Radweg / Cycle track / Fietspad Transport des bagages à l’étape suivante* / Gepäcktransfer zur nächsten Pharmacie / Apotheke / Pharmacy / Apotheek BC Bande cyclable / Radweg auf der Straße / Cycle lane / Fietsstrook Etappe* / Transportation of luggage to next stop* / Bagagevervoer* IC Itinéraire cyclable local / Fahrrad-Strecke / Local cycle trail / *Sur demande préalable / *auf vorige Anfrage / *on prior demand / *op aanvraag Plaatselijke fietstocht Bureau de poste / Post / Post office / Postkantoor RF Route forestière / Waldweg / Forest road / Bosweg Chambre d’hôtes / Gästezimmer / Bed and breakfast / B&B C Route communale / Gemeindestraße / Local road / Gemeenteweg Guichet automatique bancaire / Geldautomat / Cash dispenser / Geldautomaat D Route départementale / Landstraße / "B" road / Departementale weg 100 Hébergement collectif (auberge de jeunesse, gîte d’étape, etc.) / Beherbergungs­vereine (Jugendherbergen, Etappenunterkünfte usw.) Baignade / Bademöglichkeit / Bathing / Zwemmen toegestaan N Route nationale / Schnellstraße / "A" road / Provinciale weg (lits=Bettenanzahl) / Hostel-type accomodation (youth hostel, hikers' hostels, etc.) (lits=no. of beds) / Groepsaccommodatie

ADRESSES UTILES / NÜTZLICHE ADRESSEN / USEFUL ADDRESSES / NUTTIGE ADRESSEN

Comment s’y rendre À proximité, à ■■STAMPOUMONT (67420) À proximité, à Alsace-Moselle Memorial / Wie erreicht man WILDERSBACH (67130) Herdenkingsmuseum Mémorial How to get there FOUDAY (67130) À proximité, à Bereikbaarheid Julien ** H/R 44 ch. LE CLIMONT Le Tilleul Bleu *** H 11 ch. de l’Alsace-Moselle 03 88 97 30 09 (URBEIS 67220) 03 88 97 06 35 03 88 47 45 50 www.memorial-alsace-moselle.org SNCF 36 35 (0,40 € / minute) www.hoteljulien.com 3 chambres d’hôtes 1 épi www.hotel-tilleul-bleu.com www.sncf.fr Surplombant la Vallée de la ■■SAULXURES (67420) ferme-auberge Bruche, le Mémorial de l’Alsace- Ligne/Linie/Line/Lijn chez Mme Françoise RICHARD Où réparer une bicyclette Moselle vous plonge au cœur d’un -Saales-St Dié Belle-Vue *** H/R 11 ch. 03 88 57 36 49 Fahrrad-Reparaturen Where to get a bicycle fixed parcours pédagogique et interactif • Schirmeck 03 88 97 60 23 http://fermeaubergedescimes. Fietsreparatie à travers les méandres de l’histoire • Rothau www.la-belle-vue.com monwebpro.com/ de l’Alsace-Moselle de 1870 à nos • Saulxures 4 chambres d’hôtes 4 épis ■■COL DE LA CHARBONNIÈRE ■■SCHIRMECK-LA BROQUE • Bourg-Bruche chez Catherine HABERSETZER (67130) jours, avec un espace tout particuliè- • Saales À proximité, à rement consacré à la réconciliation 03 88 99 34 31 - 06 32 09 99 78 TTEC MOTO - BURGER www.bluetsetbrimbelles.fr BELLEFOSSE (67130) franco-allemande et la construction 03 88 97 13 01 européenne. À travers un parcours Où se loger 1 chambre d’hôtes 3 épis 5 chambres d’hôtes 2 épis ■ interactif où le visiteur pourra tour à Unterkünfte chez Karine VINCENT Ferme Auberge du Ban de la ■ROTHAU (67570) Where to stay WELL’BIKE tour monter dans un wagon de l’ex- 03 88 47 25 74 Roche - 03 88 97 35 25 Accommodatie 09 81 16 59 42 pulsion de 1939, découvrir l’intérieur ■ ■■TOUR DU CHAMP ■■ROTHAU (67570) ■SAALES (67420) d’un fort de la Ligne Maginot, la vie DU FEU sous le régime nazi, emprunter une La Rubanerie *** H/R 16 ch. Des Roches H/R 16 ch. Offices de Tourisme À proximité, au lieu-dit Verkehrsämter passerelle surplombant la guerre 03 88 97 01 95 03 88 97 70 90 www.hoteldesroches.fr «La Serva» Tourist Offices totale, c’est l’histoire de l’Alsace- www.larubanerie-hotel.com VVV Moselle qui sera retracée avec de Camping «Rove» Auberge Hazemann *** H/R Centre international de séjour 7 ch. ■■SCHIRMECK nombreux films et des décors plus de la Vallée de la Bruche (50 lits) (15/6 -> 15/9) vrais que nature. Le dernier espace 03 88 97 70 26 03 88 97 30 52 03 88 47 18 51 03 88 97 06 08 www.auberge-hazemann.com www.hautebruche.com est consacré à la réconciliation fran- http://cisvb.bruche.free.fr 03 88 97 75 40 co-allemande et à la construction www.mairie-saales.fr ■■NATZWILLER (67130) Camping «Au bord de Bruche»** de l’Europe. Auberge Metzger *** H/R 15 ch. Que visiter (1/5 -> 30/9) ■■BOURG-BRUCHE (67420) Besichtigungen Hoch über dem Bruchetal 03 88 97 07 50 5 chambres d’hôtes 3 épis 03 88 97 02 42 Visits beginnt an der Gedenkstätte des Te zien www.au-bord-de-bruche.fr ferme-auberge du nouveau www.hotel-aubergemetzger.com Elsass und der Moselle ein pädago- gischer und interaktiver Rundgang ■■LES QUELLES (67130) chemin ■■SCHIRMECK chez M. Wilfred KREIS durch die bewegte Geschichte Neuhauser *** H/R 15 ch. Mémorial de l’Alsace- dieser Region von 1870 bis heute. 03 88 97 72 08 Moselle / Gedenkstätte des 03 88 97 06 81 www.fermedunouveauchemin.fr Eine Stätte ist ganz besonders der www.hotel-neuhauser.com Elsass und der Moselle / deutsch-französischen Versöhnung

JANVIER 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 3/4 L’ ALSACE À VÉLO LA HAUTE VALLÉE DE LA BRUCHE Radwandern im Elsass Im oberen Bruche Tal / The upper valley of the river Bruche Cycling in ALsace 18 Het bovendal van de Bruche / 77 km - 2044 m Fietsen in de Elzas

und dem Aufbau Europas gewidmet. Der Verband „Amis de la Côte du 03 88 97 72 01 wurde für die Großbauarbeiten des In 1941 besluit Himmler een Beim interaktiven Rundgang kann Château et du Musée de Schirmeck“ Visite et dégustation dans une Reichs benötigt. Von 1941 bis 1944 concentratiekamp te bouwen in de der Besucher in einen Waggon hat das Museum im 1970 neu erbauten confiturerie artisanale. wurden ca. 52.000 Häftlinge im KZ sinds 1940 bij Duitsland ingelijfde der Deportierten aus 1939 oder Schloß von Schirmeck eingerichtet. Die Besichtigung und Kostprobe in Natzweiler oder in einem seiner 70 Elzas. Het kamp kwam op zo’n 60 in das Innere einer Festung an der Sammlung besteht aus ungewöhn- einer kleinen Marmeladen fabrik. Arbeitskommandos beidseits des kilometer van Straatsburg te liggen, Maginot-Linie steigen. Gezeigt wird lichen und alltäglichen Gegenständen Visit and tasting by a small jam Rheins eingesetzt. Oberhalb des op een hoogte van 800 meter op een das Leben unter der Naziherrschaft. aus dem Leben der Stadt im letzten maker. einstigen Lagers, heute Schauplatz uitloper van de Mont Louise in het Es gibt auch eine Brücke über den Jahrhundert. Zu sehen sind auch Bezoek een ambachtelijke jam- der Erinnerung, liegen heute der dal van de Bruche. De gevangenen totalen Krieg. Die Geschichte wird Zeugnisse aus dem Lager Schirmeck- makerij en proef de producten. Friedhof der Helden und Märtyrer der van dit kamp werden tewerkgesteld anhand von zahlreichen Filmen und Vorbrück. Jeden Sommer eine neue ■■NATZWILLER Deportation sowie das Mahnmal in de nabijgelegen granietgroeve, wahrheitstreuen Nachbauten wieder thematische Ausstellung. Aussicht auf der Deportation, eine lange ten behoeve van de bouwwerk- lebendig. Der Rundgang endet an Schirmeck, La Broque und die Bergkette Ancien Camp de Betonspirale, Symbol der sich erhe- zaamheden in het Reich. Van 1940 der Stätte der deutsch-französischen des Donon. Anweg zu Fuß ab dem Concentrationde Natzweiler- benden Freiheit. tot 1944 verblijven ongeveer 52.000 Versöhnung und Europas Aufbau. Verkehrsamt (zirka 20 Minuten). Struthof et Centre européen du In 2006 erröffnet, das Europäische gevangenen in KL-Natzweiler of in Overlooking Bruche Valley, the The Schirmeck museum and résistant déporté /Ehemaliges Zentrum des deportierten een van de 70 werkcommando’s op Alsace-Moselle Memorial leads Chateau association has set up the Konzentrationslager und Widerstandskämpfers ehrt alle verschillende plaatsen langs de Rijn. you on an educational, interactive museum in the former Schirmeck Europäisches Zentrum Menschen, die überall in Europa De resten van het kamp maken nu trail through the ups and downs of Chateau which was reconstructed des deportierten gegen die Unterdrückung gekämpft deel uit van een belangrijk herden- the history of Alsace and Moselle in the 1970s. It offers a varied col- Widerstandskämpfers / haben. Es soll mit seinen 2000 kingsmonument, samen met de from 1870 to present times with lection of ordinary and unusual Former concentration-camp m² Ausstellungsfläche als Ort der hoger gelegen begraafplaats van an area specially devoted to artefacts which mirror life in the town and European Centre of Information, des Nachdenkens helden en slachtoffers uit het verzet Franco-German reconciliation and walls during the last century. It also Deported Resistance Members und der Begegnung dienen und en het Verzetsmonument: een lange the building of Europe. Through houses vestiges from the Schirmeck- / Voormalig concentratie- eine Einführung in den Besuch betonnen spiraal die de oprijzende the interactive trail where the Vorbrück work camp. Each summer, kamp Natzweiler-Struthof en des eigentlichen Lagers dienen. vrijheid symboliseert. visitor can climb into a 1939 an exhibition on a specific theme Europees Centrum voor de Das CERD wurde über dem Het Europees Centrum voor de deportation wagon, explore the adds a pleasant touch to the Gedeporteerde Verzetsstrijder Kartoffelkeller errichtet, einem von Gedeporteerde Verzetsstrijder is een inside of a fort from the Maginot museum. Panoramic view of the 03 88 47 44 67 den Deportierten gebauten Keller plaats voor ontmoeting, documen- Line, discover life under the Nazi towns of Schirmeck and La Broque, www.struthof.fr aus Stahlbeton.. tatie en bezinning. Op 2.000 m² regime and take a footbridge over and the Donon mountain. Accessible C’est en 1941 qu’Himmler It was in 1941 that Himmler expositieruimte wordt de eer bewe- outright war, the history of Alsace on foot from the Tourist Office (about décide de créer un camp de decided to set up a concentration zen aan degenen die in heel Europa and Moselle is depicted through 20 min.). concentration en Alsace, annexée camp in Alsace, which had been streden tegen de onderdrukking. Zie a number of films and scenes that De Vereniging voor Vrienden van de de fait par le Reich depuis 1940, annexed to the Reich since 1940. het als een inleiding op het bezoek are larger than life. The last sec- Heuvel van de Burcht en het Museum à une soixantaine de kilomètres The site chosen was just 60 kilo- aan het kamp zelf. Het centrum ligt tion is devoted to Franco-German van Schirmeck hebben dit museum de Strasbourg, à 800 m d’altitude, metres from Strasbourg, lying at boven de Kartoffelkeller, een door de reconciliation and the building of ingericht in de voormalige burcht van sur un contrefort du Mont Louise an altitude of 800 m on the slopes gedeporteerden gebouwde kelder Europe. Schirmeck die in de jaren 70 herbouwd dominant la vallée de la Bruche. of Mont Louise overlooking the van gewapend beton. L’objectif est de faire exploiter Het Mémorial de l’Alsace-Moselle is. Een gevarieerde collectie ongewone Bruche Valley. The aim was to mine ■■NEUVILLER-LA-ROCHE torent boven het dal van de Bruche. en gebruiksvoorwerpen geven een par les détenus, la carrière de the nearby pink granite quarry Via een leerzaam interactief par- beeld van het leven in het stadje in de granit rose toute proche, matériau using prisoners as the workforce. Musée des Traditions / cours duikt u in de geschiedenis van vorige eeuw. Ervaringsverhalen uit het nécessaire aux grands travaux du Granite was a precious commod- Heimatsmuseum / Country de Elzas en de Moezelstreek van kamp van Schirmeck-Vorbrück. Elke Reich. De 1941 à 1944, environ ity in the Reich’s construction museum / Museum over 1870 tot heden. U ontdekt via een zomer een thema-expositie. Schitterend 52 000 détenus séjournent au works. From 1941 to 1944, around Tradities interactief parcours, in een treintje uitzicht op de dorpen Schirmeck en La KL-Natzweiler ou dans l’un de 52,000 prisoners laboured at 19, rue Principale uit 1939, het interieur van een fort Broque, en op de bergen van de Donon. ses 70 kommandos de travail, KL-Natzweiler or in one of the 70 03 88 97 07 18 uit de Maginotlinie en komt meer te Lopend te bereiken vanaf de VVV (ong. situés de part et d’autre du Rhin. labour commandos located on /Fax 03 88 97 15 69 weten over het leven in de nazitijd. 20 minuten). Devenu haut lieu de mémoire, les both banks of the . The ves- Dans une maison typique de la U bewandelt een loopbrug over de vestiges de l’ancien camp sont tiges of the camp have become vallée de la Bruche sont présentés Marché du terroir : Mercredi aujourd’hui surplombés par la les ustensiles et outils anciens totale oorlog... De geschiedenis van matin / Markt mit regionalen a centre for remembrance and de Elzas-Moezelstreek wordt uitge- nécropole des héros et martyrs de today are dominated by the encore utilisés par les agriculteurs Produkten : Mittwoch Vormittag la déportation et par le Mémorial de montagne au début du siècle. legd aan de hand van films en echter / Regional produce : Wednesday necropolis in homage to the dan echte decors. De laatste ruimte de la Déportation, longue spirale heroes and martyrs of deportation In einem typischen Haus unter- morning / Wekelijkse markt : de béton qui symbolise la liberté gebracht, präsentiert das Museum is gewijd aan de Frans-Duitse verzoe- woensdagochtend and the Deportation Memorial, a ning en de opbouw van Europa. qui s’élève. long, concrete spiral Gegenstände und Werkzeuge die ■■SAALES Conçu comme un lieu d’informa- noch anfangs dieses Jahrhunderts Musée du château de Schirmeck symbolising rising freedom. Marché des produits de la mon- tion, de réflexion et de rencontre, Designed as a place of informa- von den Bauern dieses Tals im Alltag / Burgmuseum von Schirmeck le Centre européen du résistant benutzt wurden. / Museum of the Château of tagne : mi-mai à mi-septembre : tion, reflection and encounters, vendredi après-midi déporté, avec ses 2 000 m2 de the European Centre of Deported In a typical house of the Bruche Schirmeck surface d’exposition ouverte en Valley are displayed appliances Côte du Château Bergprodukte Markt : Mitte Mai Resistance Members and its 2,000 2006, rend hommage à ceux qui, sq. m. of exhibition space opened and tools used by the farmers in 03 88 47 18 51 bis Mitte September: Freitag partout en Europe, ont lutté contre everyday life at the beginning of www.valleedelabruche.fr Nachmittag in 2006 pays homage to those l’oppression. Il est une introduc- who fought against oppression this century. L’Association des Amis de la Mountain products’ market : tion à la visite du camp lui-même. In een kenmerkend huis voor Côte du Château et du Musée de throughout Europe and is an mid May to Mid September : Le CERD est érigé au-dessus de introduction to the visit of the het dal van de Bruche staan gereed- Schirmeck, ont aménagé ce musée Friday afternoon la Kartoffelkeller, cave en béton schappen uit het begin van de eeuw dans l’ancien château de Schirmeck camp itself. The CERD was built Bergproductenmarkt : half mei armé, construite par les déportés. . above the Kartoffelkeller, a rein- tentoongesteld, die gebruikt werden reconstruit dans les années 1970. Il 1941 beschloss Himmler, ein door de boeren in de bergen. présente une collection diversifiée tot half september elke forced concrete cellar constructed vrijdagmiddag Konzentrationslager im Elsass zu by the deportees. ■■ROTHAU d’objets insolites et usuels, reflets errichten, das seit 1940 de facto ans de la vie de la cité au siècle dernier. 14 juillet : Fête du pâté Saalois Reich angeschlossen war. Es liegt Marché du terroir : samedi Il conserve en outre, divers témoi- 14. Juli : Pastete Fest 60 km von Strasbourg entfernt in matin gnages du camp de Schirmeck- 14th of July : Pie festival 800 m Höhe auf einem Vorsprung Markt mit regionalen Vorbrück. Chaque été, une exposition des Mont Louise oberhalb des Produkten: Samstag Vormittag à thème agrémente ce musée. Point 14 juli : Fête du Pâté Saalois Breuschtals. Die Gefangenen Regional produce market : de vue sur les villes de Schirmeck et ■■LA SALCÉE-RANRUPT sollten in dem ganz in der Nähe La Broque, ainsi que sur le Massif du Saturday morning Les confitures du Climont / Jams gelegenen Granitsteinbruch Donon. Accès à pied depuis l’Office arbeiten, denn der rote Granit Streekmark t: zaterdagochtend de Tourisme (environ 20 mn). van de Climont

JANVIER 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 4/4