Ministerstwo Środowiska Państwowy Instytut
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
MINISTERSTWO ŚRODOWISKA Zleceniodawca PAŃSTWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY Generalny Wykonawca Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000 Biuro Studiów i Badań Hydrogeologicznych i Geofizycznych HYDROCONSULT Sp. z o.o., ul. Berezyńska 28/3, 03 - 908 Warszawa Oddział w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61 - 815 Poznań OBJAŚNIENIA DO MAPY HYDROGEOLOGICZNEJ POLSKI w skali 1: 50 000 Arkusz GÓRA (0616) Opracowali: DYREKTOR NACZELNY Państwowego Instytutu Geologicznego ................................ mgr Zdzisław Olejnik upr. geol. Nr V - 1309 Redaktor arkusza: ................................ mgr Andrzej Wijura upr. geol. Nr V - 1244 Państwowy Instytut Geologiczny Sfinansowano ze środków NARODOWEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Praca wykonana na zamówienie Ministra Środowiska Copyright by PIG & MŚ, Warszawa 2002 SPIS TREŚCI I. WPROWADZENIE .............................................................................................................. 5 I.1. CHARAKTERYSTYKA TERENU ...................................................................... 8 I.2. ZAGOSPODAROWANIE TERENU .................................................................... 9 II. KLIMAT, WODY POWIERZCHNIOWE ..................................................................... 15 III. BUDOWA GEOLOGICZNA ......................................................................................... 17 IV. WODY PODZIEMNE ..................................................................................................... 20 IV.1. UŻYTKOWE PIĘTRA WODONOŚNE .......................................................... 20 IV.2. REGIONALIZACJA HYDROGEOLOGICZNA ............................................. 23 V. JAKOŚĆ WÓD PODZIEMNYCH .................................................................................. 31 VI. ZAGROŻENIE I OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH ............................................. 40 VII. LITERATURA I WYKORZYSTANE MATERIAŁY ARCHIWALNE .................. 42 SPIS RYCIN W TEKŚCIE Ryc. 1. Położenie arkusza mapy na tle podziałów regionalnych Ryc. 2. Podstawowe parametry bilansu zlewni Kopanicy i Śląskiego Rowu Ryc. 3. Wyniki badań wody podziemnej - parametry dodatkowe wg programu prac geologicznych nie uwzględnione w tabeli 3a. Ryc. 4. Wykresy statystyczne wybranych wskaźników fizyczno - chemicznych wód podziemnych piętra czwartorzędowego Ryc. 5. Podstawowe parametry statystyczne wybranych wskaźników fizyczno – chemicznych wód podziemnych piętra czwartorzędowego Ryc. 6. Podstawowe parametry statystyczne wybranych wskaźników fizyczno – chemicznych wód podziemnych poziomu miocenskiego SPIS ZAŁĄCZNIKÓW Zał. 1. Przekrój hydrogeologiczny I - I Zał. 2. Przekrój hydrogeologiczny II - II Zał. 3. Mapa głębokości występowania głównych poziomów wodonośnych w skali 1 : 100 000 Zał. 4. Mapa miąższości i przewodności głównych poziomów wodonośnych w skali 1 : 100 000 Zał. 5. Mapa dokumentacyjna w skali 1: 100 000 2 Zał. 6. Wybrane warstwy informacyjne mapy w skali 1:200 000 (tylko w materiałach archiwalnych NAG) Zał. 6.1. Jednostki hydrogeologiczne wraz z hydrodynamiką Mapa wydajności potencjalnej głównych użytkowych poziomów wodonośnych (tylko w materiałach archiwalnych NAG) Zał. 6.2. Mapa stopnia zagrożenia wód podziemnych głównych użytkowych poziomów wodonośnych Mapa jakości wód podziemnych głównych użytkowych poziomów wodonośnych (tylko w materiałach archiwalnych NAG) Zał. 7 Dokumentacja badań geoelektrycznych dla arkusza Góra (0616). Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1: 50 000 (tylko w materiałach archiwalnych NAG) Zał. 8 Wyniki badań modelowych dla potrzeb oceny zasobów odnawialnych i dyspozycyjnych poziomów użytkowych wód podziemnych dla ark. Góra (0616) (tylko w materiałach archiwalnych NAG). TABLICE Tablica 1 Mapa hydrogeologiczna Polski - plansza główna. Tablica 2 Mapa dokumentacyjna. TABELE Tabela 1a. Reprezentatywne otwory studzienne Tabela 1d. Inne reprezentatywne punkty dokumentacyjne umieszczone na planszy głównej Tabela 2. Główne parametry jednostek hydrogeologicznych Tabela 3a. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy - reprezentatywne otwory studzienne Tabela 4. Obiekty uciążliwe dla wód podziemnych Tabela A. Otwory studzienne pominięte na planszy głównej Tabela B. Inne punkty dokumentacyjne pominięte na planszy głównej Tabela C1. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych - materiały archiwalne - reprezentatywne otwory studzienne Tabela C5. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych - materiały archiwalne - otwory studzienne pominięte na planszy głównej 3 WERSJA CYFROWA MAPY W GIS plik eksportowy MGE mhp 616. mpd z podziałem na grupy warstw informacyjnych: 1. Wodonośność, 2. Hydrodynamika, 3. Wody powierzchniowe, 4. Jakość wód podziemnych, 5. Ogniska zanieczyszczeń, 6. Ujęcia wód podziemnych, 7. Inne. 4 I. WPROWADZENIE W latach 2000 - 2002 w Biurze Studiów i Badań Hydrogeologicznych i Geofizycznych „Hydroconsult” Sp. z.o.o., Oddział w Poznaniu opracowano arkusz Góra (0616) Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000. Arkusz sporządzono w oparciu o „Program prac geologicznych dla arkuszy Góra (0616) i Poniec (0617) Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1: 50 000”. Projekt ten został rozpatrzony i przyjęty przez zespół Komisji Opracowań Kartograficznych przy Ministerstwie Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (Uchwała z dnia 6.12.2000r.) Mapa opracowana jest wg „Instrukcji opracowania i komputerowej edycji mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1: 50 000 (PIG 1999)” wraz z późniejszymi uzupełnieniami i wyjaśnieniami Zespołu Głównego Koordynatora MhP. Przedstawione w niniejszym opracowaniu wyniki prac są realizacją umowy nr 18/P/2001 między „Hydroconsultem” Sp. z.o.o., Oddział w Poznaniu a Państwowym Instytutem Geologicznym w Warszawie. Państwowy Instytut Geologiczny jest generalnym wykonawcą Mapy hydrogeologicznej Polski, realizowanej na zlecenie Ministerstwa Środowiska ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Celem mapy jest przedstawienie syntetycznych warunków hydrogeologicznych, omówienie podstawowych poziomów użytkowych, ich zasięgu, charakterystyki ilościowej oraz jakościowej i sposobu ich wykorzystania. Dla tak postawionych celów program prac przewidywał: a. rozpoznanie i inwentaryzację źródeł, b. pobór próbek wód do rozszerzonych analiz fizyczno - chemicznych (16 próbek – 13 z piętra czwartorzędowego i 3 z piętra trzeciorzędowego), c. pomiary wydatków i depresji wybranych ujęć oraz źródeł, d. rozpoznanie występowania warstw wodonośnych w utworach czwartorzędowych, obszarów dotąd nierozpoznanych w badaniach hydrogeologicznych - metodą geofizyczną (40 - 50 sondowań), e. określenie zasobów odnawialnych i dyspozycyjnych wydzielonych jednostek zasobowych w poziomach użytkowych obszaru arkusza przy pomocy badań modelowych. Prace terenowe: inwentaryzacja ujęć i źródeł, wizje lokalne na wybranych ujęciach wody, pobór próbek do badań fizyczno - chemicznych oraz wykonanie sondowań geofizycznych zakończono w sierpniu 2001 r. ad. a. Podczas prac terenowych nie stwierdzono występowania źródeł. 5 ad. b. W wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji ujęć wody, do poboru próbek wody wytypowano dziesięć studzien ujmujących wody podziemne piętra czwartorzędowego i trzy piętra trzeciorzędowego. Zgodnie z zaleceniem zespołu Komisji Opracowań Kartograficznych nie pobierano próbek wody ze studni kopanych. Względem obligatoryjnych oznaczeń jakościowych wody przedstawionych w tabeli 3a, w pobranych próbkach wody oznaczono dodatkowo: barwę, zapach temperaturę, żelazo dwuwartościowe, żelazo trójwartościowe, kadm, nikiel, twardość ogólną oraz siarkowodór, i przedstawiono je w tabeli ( Ryc. 3 ).Wyniki oznaczeń omówiono w rozdziale V. Badania fizyczno – chemiczne wykonało Laboratorium Zakładu Zanieczyszczeń Środowiska IMGW w Poznaniu. ad. c. Wydajność ujęć ustalono w oparciu o rejestr rozbioru wody prowadzony na każdym z ujęć. Ujęcia te scharakteryzowano w rozdziale 1.3. Pomiar głębokości zalegania zwierciadła wody wykazał, że statyczne zwierciadło wody stabilizowało się na głębokościach zbliżonych do tych jakie stwierdzono w okresie budowy studni. Według informacji uzyskanych od eksploatatorów ujęć nie obserwuje się spadku wydajności jednostkowej w poszczególnych studniach. ad. d. Dla potrzeb Mapy hydrogeologicznej Polski arkusz Góra zaprojektowano i wykonano badania geoelektryczne dla potrzeb rozpoznania występowania międzyglinowych i podglinowych poziomów wodonośnych w utworach czwartorzędowych w obszarach o braku wierceń między miejscowościami Zaborowice – Czernina Dolna. Badania te wykonała firma Hydroconsult Sp. z o. o. Biuro Studiów i Badań Hydrogeologicznych i Geofizycznych w Warszawie, Oddział w Poznaniu. Wyniki przedstawione są w „Dokumentacji badań geoelektrycznych dla arkusza Góra (0616) Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000” stanowiącej załącznik 19 niniejszego opracowania i uwzględnione zostały przy wyznaczaniu poziomów użytkowych. W wytypowanym do badań geofizycznych rejonie wykonano 49 SGE na 9 przekrojach. Krok sondowań wynosił od 150 m do 500 m, w tym najczęściej około 400 m. Podstawowym materiałem wynikowym wykonanych badań są załączone przekroje izoomów ( załącznik 4 – 12 ) i przekroje geoelektryczne ( załącznik 13 – 21 ). Opierając się na charakterystyce opornościowej utworów geologicznych oraz korelacji z litologią istniejących otworów wiertniczych, na przekrojach geoelektrycznych wprowadzono identyfikację hydrogeologiczną wyinterpretowanych warstw. Podstawą była następująca opornościowa charakterystyka kompleksów: 6 opory powyżej 100 omm ( żwir piaszczysty,