Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI RUKOSIN NA LATA 2011 – 2021
GMINA TCZEW
Strona 1 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
SPIS TREŚCI
1. WSTĘP ………………………………………………………………………………………...... … 3 2. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI ……………………………………………………… 4 2.1 POŁOŻENIA I LUDNOŚĆ ……………………………………………………………….. 4 2.2 RYS HISTORYCZNY …………………………………………………………………….... 5 2.3 STRUKTURA PRZESTRZENNA ……………………………………………………….… 6 3. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUŻĄCYCH ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI …………...… 7 3.1 ZASOBY PRZYRODNICZE ……………………………………………………………..... 7 3.2 DZIEDZICTWO KULTUROWE …………………………………………………………. 7 3.3 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA …………………………………………………….. 8 3.4 INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA ……………………………………………………… 9 3.5 GOSPODARKA I ROLNICTWO ………………………………………………………... 10 3.6 KAPITAŁ SPOŁECZNY ………….……………………………………………………… 11 4. OPIS I CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW O SZCZEGÓLNYM ZNACZENIU DLA ZASPOKOJENIA POTRZEB MIESZKAŃCÓW, SPRZYJAJĄCYCH NAWIĄZYWANIU KONTAKTÓW SPOŁECZNYCH, ZE WZGLĘDU NA ICH POŁOŻENIE ORAZ CECHY FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNE ………………………………………………………. 13 5. ANALIZA SWOT ………………………………………………………………………………. 14 6. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH …………………………………….. 15
Strona 2 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
1. WSTĘP
Plan Odnowy Miejscowości Rukosin jest dokumentem określającym strategię działań w sferze społeczno gospodarczej na lata 2011 – 2021. Podstawą opracowania planu jest Strategia Gminy Tczew na lata 2007- 2020, Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tczew na lata 2007-2013 oraz dane wewnętrzne przekazane na podstawie zebrań wiejskich i własnych statystyk.
Niniejsze opracowanie zawiera charakterystykę miejscowości, w której będą realizowane projekty, inwentaryzację zasobów służącą ujęciu stanu rzeczywistego, opis i charakterystykę obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, mocne i słabe strony oraz planowane zadania inwestycyjne.
Plan Odnowy Miejscowości Rukosin jest narzędziem, które ma przyczynić się do podniesienia standardu życia i pracy na wsi poprzez realizację zadań inwestycyjnych podnoszących atrakcyjność zamieszkania na wsi. Podejmowane działania winny umożliwić inwestowanie w tej miejscowości w takie dziedziny, które umożliwią zachowanie szeroko pojętego dziedzictwa kulturowego. Celem tego planu jest także rozwój tożsamości społeczności wiejskiej.
Mieszkańcy poprzez realizację tego planu będą mogli pozyskać środki zewnętrzne dla jeszcze lepszego rozwoju wsi w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013, działanie „Odnowa i rozwój wsi”.
Plan Odnowy Miejscowości Rukosin jest planem otwartym, stwarzającym możliwość aktualizacji w zależności od potrzeb społecznych i uwarunkowań finansowych. Oznacza to, że plan może być aktualizowany w każdym momencie.
Strona 3 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
2. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI
2.1. POŁOŻENIE I LUDNOŚĆ
Rukosin położony jest w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Tczew. Miejscowość położona jest w odległości ok. 32 km od stolicy województwa - miasta Gdańsk i około 8 km od stolicy powiatu – Tczewa.
Rys. 1 Lokalizacja miejscowości Rukosin
Źródło: www.targeo.pl
Z punktu widzenia dostępności komunikacyjnej Rukosin charakteryzuje korzystne położenie. Miejscowość ta leży w bezpośrednim sąsiedztwie autostrady A-1 oraz węzła Stanisławie. Przez Rukosin przebiega droga wojewódzka 224 Tczew – Nowa Karczma – Wejherowo i droga powiatowa 10349 Rukosin – Sobowidz.
Miejscowość położona jest w centralnej części gminy Tczew. Rukosin stanowi jedno z 26 sołectw wyodrębnionych w podziale administracyjnym gminy. Miejscowość sąsiaduje od wschodu z Lubiszewem i Stanisławiem, od północy z Łukocinem i Dalwinem, od zachodu z Turzem oraz od południa z Małżewkiem.
Strona 4 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
Gminę Tczew na koniec roku 2010 zamieszkiwało 12.398 mieszkańców z czego 127 zamieszkiwało w Rukosinie. Liczba mieszkańców w stosunku do ogółu mieszkańców Gminy wynosi 1,03 %.
Od roku 2007 można zaobserwować wzrost liczby mieszkańców. W latach 2004 – 2010 liczba mieszkańców kształtowała się następująco: W roku 2004 – 119 osób, w 2005 – 119 osób, w 2006 – 112 osób, w 2007 – 118 osób, w 2008 – 122 osoby, w 2009 – 122 osoby oraz w 2010 – 127 osób. Poniższy wykres obrazuje liczbę mieszkańców Rukosina.
Wykres1. Liczba mieszkańców wsi Rukosin w latach 2004 - 2010
130
125
120
115 Liczba mieszkańców
110
105
100 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Tczew
Dostrzegalny jest znaczący udział ludzi młodych w ogólnej strukturze społeczności wsi. Stanowi to niewątpliwie atut miejscowości i wpływa na potrzebę rozwoju i odnowy miejscowości.
2.2. RYS HISTORYCZNY
Informacji o Rukosinie jest bardzo niewiele. Do źródeł pisanych Rukosin wszedł za czasów krzyżackich, mianowicie w Wielkiej Księdze Czynszowej Krzyżaków wieś ta zapisana została jako Rykoczin i Rucczin (jest to zapis z początku w. XV). Do drugiej połowy XIV wieku Rukosina nie ma na mapach województwa pomorskiego. Następnie Rukosin pojawia się pod następującymi nazwami: Rykoczyno – rok 1476; Rekuschin – rok 1570; Rykoszyn – rok 1583; Rukocin – rok 1664.
Strona 5 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
Dzisiejsza nazwa Rukosin utrwaliła się w okresie międzywojennym i została urzędowo określona po wojnie przez ówczesną Woj. Radę Narodową w Gdańsku.
2.3. STRUKTURA PRZESTRZENNA
Charakterystyczną cechą Gminy Tczew jest jej położenie na styku różnych jednostek geograficznych i nad rozległą doliną Szpęgawy – Motławy przebiegającą przez obszar gminy południowego – zachodu na północny – wschód od miejscowości Zwierzynek, Młynki, Liniewko w obrębie sołectwa Swarożyn do zbiegu z obszarem Żuław Gdańskich w Zajączkowie Tczewskim i Tczewskich Łąkach. Pozwala to wyodrębnić następujące, różniące się od siebie położeniem i warunkami fizjograficznymi obszary: • Północno zachodni „Żuławski” • Dolina Szpęgawy – Motławy • Część południowa • Część centralna • Część zachodnia
Miejscowość Rukosin leży w części centralnej, po północnej stronie doliny Szpęgawy – Motławy. Zabudowa jest tu w zasadzie skoncentrowana wzdłuż głównej drogi przebiegającej przez miejscowość. Taki typ zabudowy związany jest z funkcjonowaniem dawnych folwarków (później wielkoobszarowych gospodarstw państwowych i spółdzielczych).
W Rukosinie występuje różnorodność architektoniczna domów mieszkalnych i zabudowy gospodarczej. Zabudowa wsi posiada wartości historyczne, gdyż występuje tutaj zabudowa z okresu międzywojennego. Obok zabudowy historycznej występuje również budownictwo nowoczesne.
Rukosin nie posiada uchwalonego Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego.
Strona 6 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
3. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUŻĄCYCH ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI
3.1. ZASOBY PRZYRODNICZE
Gmina znajduje się na pograniczu trzech mezoregionów: Wschodniego Pomorza i Pomorza Starogardzkiego, Pojezierza Kaszubskiego (część północno-wschodnia) i Żuław Wiślanych (część północno-zachodnia).
Teren Rukosina jest terenem bezleśnym, występują tu jedynie naturalne i półnaturalne zbiorowiska łąkowe, które zachowały się głównie przy ciekach wodnych oraz zakrzewienia i zadrzewienia śródpolne.
Sprzyjające rolnictwu są również występujące na terenie wsi gleby: • dominuje kompleks pszenny dobry; • kompleks pszenny wadliwy; • kompleks żytni bardzo dobry; • kompleks żytni dobry; • kompleks zbożowo-pastewny mocny.
3.2. DZIEDZICTWO KULTUROWE
Jedynym obiektem dziedzictwa kulturowego we wsi Rukosin jest przydrożna kapliczka. Murowana kapliczka została ufundowana przez mieszkańców wsi w 1946r w podzięce za koniec wojny i ocalałe życie. Usytuowania jest, można by rzec, w centrum wsi przy skrzyżowaniu głównych dróg z Tczewa do Godziszewa oraz z Rukosina do Sobowidza. W kapliczce umieszczono figurkę Matki Bożej z dzieciątkiem. Całość otoczona była niskim płotkiem. Było to miejsce spotkań mieszkańców na wspólne śpiewanie i wspólną modlitwę. Budowniczym kapliczki w 1946 roku był Bolesław Bukała. Kapliczka nie przetrwała w swoim pierwotnym wyglądzie do dnia dzisiejszego. Podczas rozbiórki w 1995 roku znaleziono w jej fundamencie butelkę, we wnętrzu której znajdował się dokument erekcyjny oraz banknot 10 zł z 1946r.
W miejscu gdzie znajdowała się dotychczasowa kapliczka została postawiona nowa, ufundowana przez p. Gerarda Guzińskiego w dowód wdzięczności Matce Bożej. Z wyglądu nowa kapliczka jest bardziej okazała, zwieńczona krzyżem żelaznym, we wnętrzu której umieszczona została figurka Matki Boskiej Pocieszenia.
Strona 7 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
Zdjęcie.1 Kapliczka we wsi Rukosin
3.3. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
We wsi funkcjonuje: sieć wodociągowa sieć energetyczna
Obecnie realizowany jest przez Gminę Tczew projekt Kompleksowy program gospodarki ściekowej Gminy Tczew – projekt uzupełniający, w ramach którego w Rukosinie budowana jest sieć kanalizacji grawitacyjno-tłocznej. Inwestycja realizowana jest przy udziale środków z Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007 – 2013. Prowadzona inwestycja zakończy się w roku bieżącym, tj. 2011.
Na obszarze wsi oraz gminy Tczew nie funkcjonuje składowisko odpadów komunalnych. W zakresie odbierania, zbierania i transportu odpadów na terenie gminy Tczew usługi świadczą następujące firmy: 1) SITA Tczew, 2) Starkom Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych w Starogardzie Gdańskim, 3) Przedsiębiorstwo Robót Sanitarno – Porządkowych w Gdańsku, 4) Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej s.c. w Malborku, 5) Altvater sp. z o.o. w Pile.
Strona 8 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
W zakresie zaopatrzenia w ciepło na terenie Rukosina nie funkcjonuje system centralnego ogrzewania. Poszczególne gospodarstwa domowe ogrzewane są indywidualnie węglem, olejem opałowym, gazem płynnym oraz energią elektryczną. Układ drogowy w Rukosinie jest rozbudowany. Przez środek miejscowości przebiega droga wojewódzka 224 Tczew – Nowa Karczma – Wejherowo. Kolejną istotną drogą jest droga powiatowa 10349 Rukosin – Sobowidz. Stan techniczny dróg jest ogólnie zły. Dużą bolączką mieszkańców jest brak chodników oraz bardzo duże natężenie ruchu na drogach. Wpływa to na brak bezpieczeństwa mieszkańców, w szczególności dzieci i młodzieży.
Zdjęcie 2. Stacja uzdatniania wody w Rukosinie.
3.4. INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA
Jedynym elementem składającym się na infrastrukturę społeczną w Rukosinie jest plac zabaw powstały w roku 2005, wyposażony w zjeżdżalnię, huśtawkę podwójną, drabinki, dwie zabawki sprężynowe, piaskownicę.
Tak naprawdę jest to jedyne miejsce gdzie mogą się spotykać dzieci, młodzież i mieszkańcy. Plac zabaw służy jednak tylko w okresie letnim, gdzie jest ładna pogoda. Natomiast w czasie miesięcy zimowych nie ma miejsca gdzie można by było zorganizować czas wolny dzieci, młodzieży oraz dorosłych mieszkańców wsi.
Dlatego też, tak ważna jest realizacja inwestycji polegająca na budowie świetlicy wiejskiej. Społeczność lokalna potrzebuje miejsca, gdzie będzie mogła zorganizować zebranie wiejskie. Dla dzieci i młodzieży będzie można zorganizować ofertę rozrywkowo – kulturalną. KGW
Strona 9 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
Rukosin będzie miało miejsce, w którym Panie będą mogły reaktywować działalność tej organizacji i przygotowywać np. wieńce na dożynki.
Zdjęcie 3. Plac zabaw we wsi Rukosin
3.5. GOSPODARKA I ROLNICTWO
Na terenie Rukosina bardzo dobrze rozwinęło się rolnictwo. Na terenie tej miejscowości funkcjonowała Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjno-Usługowa „Współpraca” Rukosin. Po upadku której ludzie zmuszeni byli poszukać sobie nowego zatrudnienia. Mieszkańcy zajęli się działalnością rolniczą ale nie tylko. W Rukosinie powstało wiele małych i średnich przedsiębiorstw prywatnych prowadzących działalność w zakresie handlu i usług.
W zakresie rolnictwa kompleks przydatności rolniczej gleb przedstawia się następująco:
Strona 10 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
• dominuje kompleks pszenny dobry; • kompleks pszenny wadliwy; • kompleks żytni bardzo dobry; • kompleks żytni dobry; • kompleks zbożowo-pastewny mocny. Ponadto na stosunkowo niedużej powierzchni występują użytki zielone średnie. Występują gleby brunatne. Szczególnie rozwinięta jest uprawa zbóż (przede wszystkim pszenicy) oraz rzepaku ozimego. Obok produkcji roślinnej występuje również produkcja zwierzęca – głównie chów trzody chlewnej, w mniejszym stopniu bydła mlecznego.
Obok rolnictwa równie ważną rolę pełni działalność w zakresie handlu i usług. Poniżej katalog znanych firm i zakładów usługowych: Tartak Bank żywności Zakład kamieniarski Zakład mechaniczny Dwa sklepy spożywcze
Zdjęcie 4. Bocianie gniazdo w centrum wsi, co roku na wiosnę przylatuje bocian
Strona 11 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
3.6. KAPITAŁ SPOŁECZNY
Społeczność Rukosina nie wykazuje dużej aktywności oraz zaangażowania w sprawy wsi oraz gminy. Głównym powodem takiego stanu rzeczy jest brak w Rukosinie świetlicy wiejskiej, w której mieszkańcy mogliby się spotykać i integrować. W miejscowości tej zostało powołane Koło Gospodyń Wiejskich, którego przewodniczącą jest Pani Anna Gajewska. Jednakże z uwagi na brak miejsca w którym panie mogłyby się spotykać działalność KGW Rukosin została zawieszona. Sołtys wsi Pani Grażyna Guzińska w ramach inicjatyw obywatelskich organizuje raz do roku ognisko dla mieszkańców oraz Dzień Dziecka na placu zabaw, który znajduje się we wsi.
Mieszkańcy wykazują chęć zaangażowania się w sprawy wsi i możliwość integrowania się. Wielokrotnie zgłaszali potrzebę zbudowania w swojej wsi świetlicy wiejskiej. Wychodząc naprzeciw potrzebom mieszkańców Wójt Gminy Tczew zabezpieczył w budżecie gminy na rok 2011 środki na realizację operacji polegającej na budowie świetlicy wiejskiej w Rukosinie.
Zdjęcie 5. Miejsce organizacji ogniska dla mieszkańców
Strona 12 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
OPIS I CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW O SZCZEGÓLNYM ZNACZENIU DLA ZASPOKOJENIA POTRZEB MIESZKAŃCÓW, SPRZYJAJĄCYCH NAWIĄZYWANIU KONTAKTÓW SPOŁECZNYCH, ZE WZGLĘDU NA ICH POŁOŻENIE ORAZ CECHY FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNE
We wsi Rukosin nie występują obszary o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, które to sprzyjałyby nawiązywaniu kontaktów społecznych ze względu na ich położenie oraz cechy funkcjonalno – przestrzenne.
Strona 13 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
4. ANALIZA SWOT
Wyrażenie SWOT pochodzi od pierwszych liter angielskich słów: strenghts (mocne stony), weaknesses (słabe strony), opportunities (szanse), threats (zagrożenia). Analiza SWOT służy do identyfikacji słabych i silnych stron badanej struktury organizacyjnej oraz badania szans i zagrożeń jakie przed dana organizacją (w tym przypadku sołectwem) stoją. Przy przeprowadzaniu analizy SWOT poproszono mieszkańców aby powiedzieli jakie ich zdaniem są silne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia miejscowości w której mieszkają. Wyniki przeprowadzonej analizy przedstawia poniższa tabela.
Mocne strony Słabe strony 1. bliskość autostrady A-1 – węzeł 1. niskie dochody ludności Stanisławie 2. wysoki poziom ruchu tranzytowego 2. młode społeczeństwo (niski poziom bezpieczeństwa, hałas) 3. położenie wsi (bliskość Tczewa oraz 3. brak estetyki wsi Trójmiasta) 4. brak miejsca integracji mieszkańców – 4. dobre uzbrojenie infrastrukturalne brak świetlicy wiejskiej 5. bliskość sieci drogowej i kolejowej o 5. brak zagospodarowania czasu wolnego znaczeniu krajowym i młodzieży międzynarodowym 6. zły stan infrastruktury drogowej
Szanse Zagrożenia 1. dynamiczny rozwój regionu 1. duża wypadkowość na drogach oraz pomorskiego, powiatu tczewskiego, wzrost poziomu hałasu wskutek gminy Tczew rosnącego ruchu samochodowego 2. skuteczne wykorzystanie środków z 2. wzmożony ruch samochodowy i brak Unii Europejskiej narzędzi bezpieczeństwa – foto- 3. rozwój komunikacji publicznej radarów oraz stosownych działań 4. dobre możliwości rozwoju sieci właścicieli dróg (znaki drogowe – handlowo – usługowej zakaz wyprzedzania przy zjazdach na drogi podrzędne, znak ograniczenia prędkości) 3. rosnące bezrobocie i ubóstwo społeczeństwa 4. mała świadomość ekologiczna mieszkańców 5. negatywne nastawienie części mieszkańców na ulepszenia i nowości
Strona 14 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
6. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH
Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 - 2021 opracowany przez mieszkańców wsi zakłada przede wszystkim realizację działań ze sfery życia społeczno – kulturalnego.
Mieszkańcy mieli bezpośredni wpływ na kształt ostatecznego planu przedsięwzięć realizowanych w latach 2011 – 2021, gdyż ich propozycje zostały zebrane i przeanalizowane. Następnie stworzono następujące kierunki rozwoju.
Cele i zadania określone w Planie Odnowy Miejscowości Rukosin są wewnętrznie zgodne, a ich osiąganie i realizacja nie powoduje negatywnych skutków dla osiągania celów i realizacji zadań strategii wyższego rzędu.
Numer Nazwa zadania Szacunkowy Źródła Okres Cel Zadania koszt zadania finansowania realizacji Poprawa Budżet gminy jakości życia Kompleksowy mieszkańców program gospodarki RPO WP na lata 2009 - poprzez 1 ściekowej Gminy 3.602.960,30 2007 – 2013 2011 rozwój Tczew – projekt umowa UDA- lokalnej uzupełniający RPPM.08.02.00- infrastruktury 00-037/08 podstawowej Aktywizacja i integracja Budżet gminy Budowa świetlicy lokalnej wiejskiej w 2011 - społeczności 2 500.00,00 Środki zewnętrzne miejscowości 2012 poprzez (PROW, RPO WP Rukosin rozwój 2007 – 2013_ infrastruktury społecznej Poprawa Remont drogi jakości życia wojewódzkiej nr mieszkańców Budżet 224 Tczew – 2012 - poprzez 3 25.000.000,00 Województwa Skarszewy na 2015 rozwój pomorskiego odcinku Stanisławie lokalnej – Godziszewo infrastruktury podstawowej Poprawa jakości życia Utworzenie systemu Budżet gminy mieszkańców selektywnej zbiórki 2011 - poprzez 4 196.308,00 odpadów w gminie PROW na lata 2007 2012 wzrost Tczew - 2013 świadomości ekologicznej mieszkańców 5 Doprowadzenie do 3.500.000,00 Budżet gminy (w 2015 - Poprawa poprawy stanu zakresie dróg 2021 jakości życia nawierzchni dróg gminnych) mieszkańców gminnych, drogi poprzez powiatowej wraz z Budżet Starostwa poprawę
Strona 15 z 16 Plan Odnowy Miejscowości Rukosin na lata 2011 – 2021
Powiatowego w jakości Tczewie (w chodnikami infrastruktury zakresie dróg technicznej powiatowych)
Strona 16 z 16