1.

PERIODICO GALEGO SEMANAL N.º -30 • 23 ao 30 .. d~~ setembro de 1978 e 30 Ptas

Laxeiro, , Nicar.agua, Cortegada, pintar por riba. de todo despÓis de Somoza, cando se regalou ¿qué? a llla... A insurrección colle ca­ miño de internacionalizar- · se , mentras que os Estados · U:-;idos non saben qué so­ lución apoiar páxina 14

·irán, fin do feudalismo teocrático A imaxe modernizadora que sempre quixo ofrecer o Sha, non abonda pra anular os conflictos que subxacen á esplotacion feudal dun país páx. 14 , 2/ANO~

«En la asamblea celebrada ción de Trab.alDo, Xunta INFU.NDIOS MENTAi~ OS ARMADOIJES ayer en la Casa del Mar: presun­ Q,..EREN ARMAL.AI preautonómica e . c~n­ .. En «El Ideal Gallego» - de tamente para tratar contenidos ·traBes españolEs: No número · correspondente marineros conectados con la re­ xoves. 14 de Setembro, e nunha ao día 12· de Setembro, informa cieDté problemática de la flota ESPORTACIOINS secciól'l firmada por Luis OT A­ «La Voz de Galicia» dun suceso de b¡;ijura. Miguel Campuzano. DUY que se titula «Minifundios da Coruña: «.. . Prendieron fuego, el. líder de la ·ING que ha estado Despois daquela taA boa ·de mentales». leemos: tras ·rot:íarlos con gasolina. a . al frente del grupo que procedió que era tradicional que os mes­ 12.500 kilos de pescado. Según al establecimiento de piquetes y tres galegas se ,aclimataban me­ los comentarios recogidos ayer otras acciones de fuerza, dirigió llar que os máis no estranxeiro, \ . en El Muro. parece ser que va ­ a · 1os presentes una alocUciÓn . por mor da secular emigraciÓ'n, rios armadores habían avisado 'marginal al problema de la o sr. Vallés. Director Xeral de al responsable de la casa Planas asanibiea. donde, entre otras, Personal do M1fiisterio español de qué sus barcos no salieran al cosas, calificó a la prensa de de- de Educación, céibanos outra mar, desde que se planteó . el magogi'éa y·C'ITT'l'íl"é!T1a .a ros Tñte- polo mesmo precio: conflicto de las tripulaciones de , reses de los marineros., por · 10 «Tradicionalmente, Galicia los últimos días. Al hacer caso · siva competencia parlamentaria, que. recomendó que no se le exporta maestros»~ · omiso de la advertencia, un gru­ en el ámbito del Senado, enten­ prestara audiencia. po de armadores.. según los did.o coí)lo órgano de ·represen­ Meter en el mismo saco, err comentarios generales de El tación territorial, que ha de co­ diez minutos. y con una ¿arta de ' Muro, dañaron el pescado» :. rregir los desequilibrios regiona- _ mistificaciones hirientes. al Go­ Non, si a este paso, ·les .. » .. «En este sentido ... Gali­ bernador Civil. a la Xunta, a la habará que lembrarse cia no consiente ningún trata­ Delegación de Trabajo. a la dos armadores pra re­ miento que coloque a otras co ~ Prensa y a las centrales sindica­ machar aque!la frase de munidades en· situación de privi:· les «esp.añolas», con una facili­ Castolao1 «A• sardlñas legio eC'Onómico. político, finan­ dad que uno creía sólo otorgada volvarian mi o Goberno ciero o fiscal». por la ignorancia. atribuyendo a qulxara~.». Aos señores par.la­ todas estas instituciones la ex ­ mentarlos, f .artos da foU­ plotación que padecen los mari- · ganza que co~port,an ner6s . .es demagogia Y cuando as actividades reauto­ el discurso se orie'nta a demos­ nómlcas, dalles poi.a vía .trar la necesidad que .los traba­ da por.tesla djplo!"áli­ jadores tienen de . un sindicato · ca. E van, e protestan «auténticamente 'gallego» pola «discriminación»· -huelga decir que el sindicato de GaUcia e os supostos · aludido es al ING__:_ la dosis de «privllexlos» concedios demaqoqia ya es imposible de á s o u t r a s n ~ · e i ó n s digerir. -leas,e. «rexlóns» en Nosotros comprenc;temos las boca deles-. Vals homl tentaciones ·irreprimibles de jo­ « ... Fidel Castro es hijo de un Quérennos enfrentar vencitos que juegan a hacer la señor de la prov~ncia de Lugo. y cos bancos e catalán&, revolución con los interese.s aje­ Suárez, de un se.ñor de la ·pro­ nada menos que por nos. pero también nos merecen ·vincia de La Coruña. Al abrazar­ mor da autonomía. De­ todo él respeto las personas que se en. el aeropuerto, les habrá 09 GALOS NEGROS ben saber que os gale­ .le aplaudieron, demasiado inde­ parecido ofr el leja~o lamento «La Voz de Ga'licia» de mar­ gas non temos arelas fensas .ante su demagogia preci­ del eje de un carro de bueyes tes, 12 de Setembro, faise eco ao respecto, pols non samente· por no le~r los periódi• por las corredoiras .del subs­ dos parlame.ntarios da UCD hal pra nós arte nin par­ cos». consciente ». «gal.lega». na que as españolísi• te . no cholo; que cada · ¿E por q 'ué o .edito­ Sr. Otaduy, non se é mas señorías amasan: « .. su es­ quen amañe, a · aeu pro­ rialista se dá por aludi­ de onde se nace, sanón pecial preocupación por las con­ le1ro, maslme senda o do perante as acusa­ de onde se pace. versaciones· que los medios de que gobornan galos ne•' cións de demagoxla d; « .. . Cuentan que en un desfile comunicación ponen de · mani­ gros ••• crontrariar .OS Intereses militar ante Fidel. un carro de fiesto respecto a un tratamiento EN COL dos mariñelros faltas combate empezo a echar humo polo membro da ING? y que de pronto se vio como le­ diferencial para determinadas DA DEMAGOXUl comunidades territoriales. En­ De lodos xeltos, .o vantaba la tapa gritando ¡Adelle tienden y hacen constar que el que non entend-emos é o eixo » Era el hijo de un emi­ príncip10 cte solidaridad interre-· «Él Ideal Gallego». no seu_ que· se se moleste por- . grante gallego» . gional no consiente el plantea­ número do día 14, e nun· recu·n­ que o «metan no mesmo o minifundio .é un miento de singularidades por la cho editorial, adícalle uns < ~ piro­ saco» de organismo e pr.oblema prás nasas vía de la negociación Goblerno­ pos» á central nacionalista ING inslilucllóns ian ilustres Tamén espartamos terras, pea--o o minifun­ e a un dos seus dirixentes. Mi­ comunidad implicada. materia e her.eméritas como o electrlcldade, caballe­ dio mental, é que fal es­ .ésta que corresponde a la exclu- guel Campuzano: Goberno Civil. Delega- ro. E as a ·ldaaa, sin luz ••• tragos .

,.A NOSA TEBBA ,A vendá _en tod~ Galida, Oviedo, A·vilés, Gi¡6n, . Bilbao, San Sebast16n, Madrid, Barcelona, Xenebra ... r /

1 • SUSCRIBASE, Enderezo Poboación . OLABORE COA Desexo suscribirme ·ao periódico galega semanal A NOSA' !'ERRA por un a,;o 0 por seis meses c:li~¡~¡;;:.-•11 PRENSA GALEGA Envío o importe (chequ~D xiro posta/O transferenciaD ) ANOSAtlBBA APARf ADO 1031 "SANTIA.G·O Cta. ·Cte.: 2114. Oficina; Alfredo Brañas, 'Banco Simeón · SANTJA:GO.. As tprifas:tlos envíos por ano serán : Galicia .e Estado Español 1.200 Pts .. Europ~ 1.600 Pts. , Ar)\ entina 2 .300 P~s .. USA. Canadá . Africa e·Surnmérica 2:050 Pt~ Por seis meses as tarifas serán a mitade das anuais mais 50 Pt s. ·NACIONAL A NOSA TERRA I 3

Moitas das illas galegas. illas de a tiros, quizabes este feito motivou «torre Goyanes», onde ·iza frecuentemente propiedade comunal por hi'Storia, están nas u~ha manifestación popular_en Aguiña a bandeira española. mans de no~ables e servindo onde os mariñeiros esixían poder maris ~._:,, E na illa de Cortegada non andan lo'lxe particularísimos intereses ou teimas raras. ao redor e ter qereito a _saltar a terra ca ncL. · proiectos ligados ao negocio da A Toxa, do Condado de Fenosa; .a illa de o precisasen. O señor Marqués -do carpo construcción, proiectos orientados polo asesor xurídico da Caixa de Aforras de Sálvora, de Otero Goyanes, Marqués xurídico militar. que exercera como auditor Santiago e concellpl dese Axuntamento, consorte de Revi'lla; a de Cortegada. «a illa da Capitanía· Xeral de Pontevedra durante Sr. Pais Ferrín, ben conocido palas suas os procesos que seguiron á guerra do do reí», do Conde de Barcelona ... vinculacións especulativas e en concreto Hai pouco. cando un se achegaba. por 1936- a mais da illa mercou unha torre ao grupo constructor Ruafer, e que segaba exemplo. á de Salvara. recibíano os gardas en Boira porque se chamaba igoal que el. das suas boas relacións con Don Juan. COHIEGADA, UN.REGALO AO REI

Si se tén presente que a illa de Cortegada está clasificada como zona verde no plan ur­ bano de Vilagarcía e que. polo mesmo, non hai posibilidade legal, hoxe por hoxe, de cons­ truir nada que non señan ca­ sas pra páxaros ou causa se­ mellante, enténdese o silencio que arrodea aos posibles proiectos de construcción en Cortegada. a piques de ulti­ marse coa celeridade necesa­ ria e a complicidade da desin­ formación. A alarma non é, país. gra­ tuita. E a nivel popular sábese que hai uns meses o alcalde de Vilagarcía fíxolle a D. Juan a proposta de «poñer no sur da illa «casas gallegas» e ao norte o que quixesen ... » pero o que lles preocupa en Carril é' que nesa illa «que é dos ve- ci.mA-ILíoo!L~A...,. NUN-TEMPO VECINAL, «REGALARONLLA» A ALFONSO XII PRA FACER UN PALACIO QUE NON PASOU DUNHAS ciñes. se faga algo que benefi- PEORAS AO PE: DO PEI RAO. cíe ao pobo» . UN REGALO patacas que iban pra Carril. «A IGNORANCIA A ALFONSO XIII unha illa cunha fonte de auga DALGUN DIA... » A historia da entrega da illa . doce ao pe da capela románi- Rosa · de Chaves, filia dun é algo común entre nós todos, ca, e onde cada 8 de setembro dos espulsados da illa pra re- Na primeira década do século se celebrab·a a festa da Virxe galarlla ªº rei recontrüa con formouse unha comisión, a de Cortegada. A condición era boa memoria a mecáni.ca des­ instancias das Corporacións que o rei fixera _un Pazo e unha te tipo de cambeo de dono de Vilagarcía e máis Carril. ponte. pero. ao mesmo tempo, dunha propiedade veciñal: asegún todos os indicios. e tamén ·en Santander lle rega­ «Fixéronlles vender: os da que no 17 se fusionarían nun laron o ·« Palacio de la Magda­ illa non querían pero espropiá­ único Axuntamento -pra fa ­ ' lena». e Cortegada foi que- ronos. Meus país tiñan moitos bens. e mi~e canto lles diron cerlle un regalo ao rei Alfonso 1 dando nas mans dos gardas XI 11, que consistí u nunha illa sucesivos -o primerio encar­ por t<¡>do, que non lles chegou aneje se recollla moito froito, gado foi Daniel Pollán- e dalí pra facer a casa. acó en Carril, miilo, guisantes, as primeiras 1 foi saíndo madeira e riqueza porque si vostede tivera pre- sin qe ningu_én a puidese con- trolar. CADRO BRANCO Nos anos da República, a CADRO NEGRO illa pasou ao Patrimonio da Ao non secundar Hal un• días, os Monarquía, e durante un tem­ barcos galegos .as suas represalias., po, os carabineiros tivérona ao aprelxados polo Go­ piquetes dos mesmos berno tr•ncés, toron seu coidado. Posteriormente, armadore·s que repri­ fondear ao porto de co franquismo, volveron ser men aos piquetes de mariñeiros, queima­ Nazaret C•retaña), on­ gardiáns particulares quens deando a bandelra ron doce toneladas tomaron conta dela. Dende hai galega coa estrela .~ de peixe collidas por 1 anos. o Sr. lsorna .. panadeiro barcos doutro arma­ rox•. a: '----~...,-..,.~~~Mii~~~~ ROSA DE CHAVES: en Carril, é o encargado de dor. VENDER» vixilancia en Cortegada.

Diseño e confección: lmprenta:«Gráficas Alpima», Edlt•:Promocións Cultur;;i is · Pepe Barro. Travesía de Vi~o . 269. Vigo. Dep. G';i legas, SA Leual · C-963-1977. Comisión de fotografía: Briais Piño. Dislribuie prás provincias Fundedores1Acosta Beiras. Fernando Be llas. AROS.A de A Coruria e Pontevedra Xoaquín. Fontenla Rodríguez, ·xosé DISTRIBUIDORA LAS RIAS, Telf.: LÚis. López Gómez, Fe lipe Senén. PlllODICO GALEGO SEMANAL Dibuxos:Xulio Maside, Xaquín 209850-54 A Coruña Morales Quintana. Xosé Enrique. (A Coruña). Lalo González (Ferrol), P. iparraguirre. L. Auzmendi, A . Amigo Marín, Alfonso Sucasas, X·. Carlos. Bilhao· DISTRIBUIDORA VASCA. Varela ·García. Césa r. , Paco Arr'izado (Lugo). X A. (Donostia). María· Alonso. L. Ce leiro Mi~uel Docampo. teléfono 42j 1933: Dlrector1Margarifa Ledo. Andión. Carracedo (Ourense). F. Fra[lCO. (Madrid). C. Durán. R. Palmás Lugo FOLLAS· NOVAS, Telf:: Mario Pousa. Ignacio Briset. (Londres). . Cgrlos Díaz (Xinebra), A. R•d•ctor•• e Redacción e 217685. Guill ermo Pérez (Vigo) , Guil lermo P. Dasilva (Porto), X. Cambre col•bo·r•dores: X osé Administración:Troia 1 O. Ourense, Vda. de LISARDO. Campo~ (Pontevedra). F. Cusí, Maririo (Puerto Ric~). E. lgarzátral. 0 R.amón Pousa, Xosé López, Antón L 1. SantiRgo. Teléfono provisorio Barcelona. F. RAFAEL ARTAL, Telf. : Ga.locha, S1sto G Cabana Emilio Veiga (Barcelona), X. A Gaciño.· ~~cho Viña, Jordi 581376 2433658. .NACIONAL

guntado no tempo, diríanlle m¡:¡ior de 1 5 anos (en total acontecer e non fixeron que dos de Chaves era medio eramos 9), pra termihar de pa­ nada. E mire. as c·ousas como Cortegada ... puxéronlle o pre­ gar a · casa. ---:-e .houbo casos son. que· daquela traballábase cio que quixeron. aos terrees bastante piores- · Colleron e có.n leña · e a illa. estaba ctiea -¡na ignorancia dalgún día, marcharo.n os dous. con tan dela. caían as piñas a mareas. aquel medo a que habían facer m::ila smte, miña compañeira. , pero non nos deixaban poñer o que eles quixeran!- e des­ que foi cando se .lle presentou os pés al{ -os gardas'.- que pois colleron · aqueles diñeiro~ e a guerra do 14 e aquelo púxo­ era.n \,'eciños nasos- nin pra t1xéronlÍes esas casiñas. unhas se ·tan mal que tivo miña nai coller un ramo. Inda lle ouvín á agora están arranxadas". outras que pedir 300 pesetas pra que miña i'rmán decirlles «vou ao tivesen pra o billete de volta : que lle roubaron a meus pais e non. todas· de planta baixa. pra acó. Meu irmán ·máis gran­ a. rneus abós» . Pero foi és~ro­ Pero o meu pai. que era car­ de tiña 14 anos e o probiño xa 1 pipiado e. nada, o que qu1xe­ pinteiro. dixo que non. que el loitando meu pai a traballar de ron ... ! non quera nin fa lar. Foi tiña moitos fi llos e quen lle :arpinteiro. miña nai e miñas pra chupar e con:ier catro ... chegaba unha casa de planta inrmáns iban ás feiras. tiñan disque é do pai do rei, outros baixa. pero de todo canto tiña. un carro con i:;abalos .. moitos que está hipotec.ado. Eu qué xa lle digo, o diñeiro non che­ traballiños pasaron todos, to­ sei ·como é eso .. . pero eso foi gou pra facer a casa». dos... E as demais familias un pirulí ... a Polfári obrigáron­ «Ao vir pra Carril, uns com- iban á marea, a traballar ao lle a deixalo e agora está o prar.on viveiros. outros xa os mar ... ». lsorna. que dende que está tiñan. Meu pai ·era da parte de ahí ... E és~á $ unha illa moito . Samio. dunha familia inda ben ccNON FIXERON máis grande que a da Toxa, ~ podente e a nai repartiulles os NADA» tén as Malveiras. tén Ocón, ben e deulle uns terreas. pero a · €riña~ unha chea de illas el tivo que marchar pra Bue­ «Alí puxeron 6 gardas e NO .«BAR JUANITO» : «XA QUE SE APROVEITARON DA ILLA. QUE redor. hai poucas cousás nos Aires, coa miña irmá a veña decir que iban facer e FAGAN ALGO QUE BENEFICIE AO PUEBLO » así no munc;io: .. !>> .

A FONMll\JA. 16-SETEMBR0-1978 Prirneira rornaxe ~ 1 da ·Eirexa galega sen que naide teña que irse ... Algo bule e_ntre os. cristianos de Galicia. Nos Creo no Esprito que vive derradeiros qnos ouvíase de vez en cando falar da na libertade. e libera .. ». esistencia duns «Coloquios» de parroquias. lago O credo afirmaba 'igualmente chamados Coloquios de galegas cristianos. De súpeto ás lecturas evanxélicas eneal de María e de Xesús na sua auténtica nacen os «Cruceiros», unhas xuntanzas· de intensa dimensión sin as manipulacións vivencia de. fe celebradas por creentes en do poder. Neste ambiente, a ple­ Bastiagueiro. De seguida, os cadros directivos de garia eucarística fundiu á moite­ _dume nun silencio que se abriu á «B.oa Nova» do Ferro! moi vencellados a todo o comunión multitudinaria. devahdito, convocaron unha FE$TA co_lema EU Tamén foron «Fuxan os Ven­ RENAZO GALEGO. Así. na quente mañá do día 16 do tas» quen deron unha letra de 1 compromiso na loita: setem?ro, co"'.~~zaron a subir a c~sta ·de ~eira ao 1 «Loitaremos nós, así loitaremos. Pedregal de lnm1a centos de rome1ros. má1s dun co traballo. a xuntanza e a fe. milleiro. ·coas escolar. leiras. prados e mar, Alg?·. pois. bule ·entre ?s católicos de Galicia ¿Qué queimaremos penas mortas has- 1 tra o fin, esta a pasar? ¿Qué qu1xeron espresar nesta romaxe I a carón desta espranza que xa bri­ as moitedümes de galego.s de todos os recunchos do · lla nesta terra. país? Coas areíñas de todos taremos do noso lar. O marco da ce lebración real-. . muiñeiras, pande1radas e «jotas». 1 é un anaquiño de ceo que nos em­ mente pra impresionar: en Meira 1 Un arrecendo momo nunha luz le- puxa a cantar» . queda én pé a belida eirexa do ve, a xente resistíase a sajr pra os , Císter, dun románico de transición autobuses e coches particulares. REMATE limpo e sinxelo. Logo. a carreíeira Facíase' tristeiro a saúdo de ade~s ¡ Os romeiros desta primeira fes­ monte arrib9. Deixados os coches a unha fe sta chea de senso e de ta da Eirexa galega proclamaron . públicamente a decisión de seren · os romeiros callen palas corredoi­ . esperanzas. despois . toco u lle ,ás Encrobas so- nova Eirexa galega. O Locutor tra­ unha Eirexa diferente da que dei­ ra's . deica o Pedregal de lrlm.a, frir parella destino». duciu: baixo do que soan as augas xer­ O CONTIDO ca agora foi a Eirexa do poder. Os minais .do Miño. Na fonte do na­ SIMBOLICO: Pero a confesión máis disc utí- «Galicia veu facendo o seu ca­ crentes cantaron que non os cemento, uns ax iónllanse a beber. PRESENTACION da, nun dramatismo cheo de iro- miño e a Eirexa seguía o seu . Os había mover a Ei.rexa do­ outros refrescan as meixelas PUBLICA DUNHA nía. foi a dos cregos -mqnxes- entendidos din que hai unha Ei­ minante. Hai unha con­ abrasadas polo sol cenitai, e moi­ EIREXA GALEGA religiosos personificados no rexa en Galicia. pero quen non testación ao dominio e unha tos ahímanse na leda simboloxía Teolóxica e literari amente, o «frade». A asamblea non se fia- esiste unha Eirexa galega» . invitación a deixar o constantinis­ de proclamaren a galeguidade e 9-ulón da Eucaristía tén un valor ba da sua palabra tantas veces mo e voltar ao redil de Cristo. inusitado. En forma dramática· in- violada e espetoulle esta cantine­ Asinte o pobo. que berra: QUE­ renunciaren a toda fuxida da soli­ REMOS UNHA EIREXA GALE­ terveñen, acarón do presbítero, un la: Esta Eirexa galega síntese fon­ daridade cos homes da sua terra e GA. mar. locutor, o coro ·e o pobo. Como «Vos tr~ballades pra nobis, damente católica en comunión A Eucaristía tivo lugar'nun pra­ coro actuaron os cantores de pra vivir nós de bobilis bobilis» A fe da Eirexa resúmese nun con Roma. quer proseguir a rea" do. á sombra dos carballos lindei­ «Fuxan os Ventosi>. que puxeron. credo musicado por «Fuxan os lización de cruceirosen todas así. unha contrib1Ución artística ao A frade aceptou a severa ros. O ritmo dramático levou es­ Ventas»: as bisbarras. Nada é posible sin servicio da espresión da fe. esixencia do poeta Curros prá pontáneamente a que a maioría «Coa forza do naso pobo unha fonda intelix.encia do acon­ Previa á liturxia da Palabra. conversión da Eirexa: formase en masa frente e a~re_dor hoxe proclar:no o h1eu credo; tecemehto de lrimia. do altar. Durou un ha hora e ·tres · houbo unha. longa acción confe- «De Cristo a m'ística esposa quera ser un home novo E tamén. alí, pe_rto das augas cuartos. s'ante: historificándose a opresió n -fixo nefando adulterio porque renazo galega». xerminais do río galego. o pai Seguidamente. mentras que os dos galegos polo señorío fewdal, e a sua falta vergonzosa-non terá «Creo en Deus, dono davida Miño. espérase . erguer unha sé civil e eclesiástico;. e agora polo · perdón divino gait~ros fendían o ar de ·muiñei­ que brinca nas nosas leiras .. . aberta a encontros. estudos de ras1;;9s . r'omeiros ~sentámonos én capital monopolista. Unha longa senón cado a Cristo torne- dos Creo no Cristo que vive creación do culto cristiano de si­ grQ"pÓ'.S:pra xantar. Duas pequen~s historia de prantos que soaron brazos de Constantino». naque! que deixa suores. lencio. Todo para superará tenta­ • ten.da:s ·aportaban bebidas en ven­ ~pasionadamente nas coplas das Con. esa esperanza. a Galicia. nas redes e nos talleres ... ción do poder, todo para sér fide­ Encrobas: ' da'.:'~As seis e media do serán. vol­ dos mariñeiros. obreiros e labre­ Vive na fe de quen l.oita Jes a Cristo. e ser liberación dos t '~6~ , ·a moitedu.me xuntarse no « Primeiro Portomarín. logo . Cas­ gos dal le a man ao frade posible-_ pra que a Terra nai cobixe oprimidos. medio do prado. nunha festa de trelo de Miño mente converso e mflitante da na paz. a tódolos fillos FRANCISCO CARBALLO . • ·RACIONAL ANOSATEBBA / 5 A ·SUBA crónica politica

No mes de •setembro de 1 933 Galicía foi reconocida como nación no Congreso de Mi­ DAS TASAS norías Nacionais celebrado en Ber,na. A me­ moria presentada merece a atención do Se­ cretario Xeral da Sociedade de Nacions que recibíu decantado ao represent•nte galega ACADEMICAS no Congreso e é>rdenou a publicación da mesma no ó~gano informativo deste organis­ Co Real Decreto do 25 de Agosto pasado,.. no. que se hc1ón das distintas medidas de se- mo internacional. Anque a autoría da ponen­ lect1v1dad en vigor. e que serían: o . regula ·outravolta o precio das tasas académicas. e paso de BUP a cou con asigna- cia se lle daba ii! pluma de Vicente Risco, a sua filiación ideolóxica corresponde íntegra• que supón un aumento con respecto á anterior turas .pendentes. a abolición das ment~· á pater:-nidade do Partido Galeguista. ·regulación do 26' por cento, ponse de actualidáde o Tasas e das catro coi)vocatorias. Como documento, pois, desta organización E.ncol da· suba d~s tasas. repre~ n,acionalista,' imolo .valorar e adicarlle esta problema do carácter clasista da Universidade. ,que. senta ntes deste sindicato patriót'i - crónica política. co manifestáronnos que .«esto en­ con medidas tales como as propias probas de A filosofía do documento asentase no patriotismo vQUE­ selectividade. limitación de convocatorias e ele,vación · tr? dentro do· interno do. Goberno." NO+ BURGU4S E POPULIS'T"A QUE C~RACTERIZOU EN , . e.fa equiparar á Univers1dade es- das tasas -que nos. ultimas anos sup~x.eron unha páñola ca.as europeas. e america- PR.INCIPIO. lS IRMANDADES 'DA Fala e. posteriorm.e~te. ao Partido Galeguista. maiormente na concepción do feito na­ suba superior ao 300 por cen- van repercutir nas. o que supoñería a consolida- cional coma un fenómeno estático. non sometido á dialéctica directamente sabor das clases populares. ción dun ensino elitista que no histórica da loita de clases. Estamos aínda lonxe do concepto caso ~alego terá maiores repercu­ económ ica mente menos podentes. e favorec:::er. deste 'sións ªº afectar directame'nte a de nación defendido por Castelao. sin dúbida ningunha o per­ soeiro de maior vencellamento ideolóxico ao pensamento do xeito, o acceso á mesma a os tillos das clases con amplos sectores das clases popu­ nacionalismo popular. O patriotismo do Partido Galeguista máis recursos e con privilex'ios no acceso á cultura. lares. ERGA está por un ensino rnivindica o dereito de Galicia á soberanía nacional. centran­ estatal e gratuito que permita o do os obxetivos da mesma no desenrolo dunha cultura propia O presente decreto. pon de acceso de todo o mundo a Uni­ .e diferenciada Este patriotismo elude con dificultade a súa manifesto que éste é un primeiro versidade. e por todo esto. consi­ vinculación á pequena burguesía intelectual. soporte da ideo­ paso na línea que sigue o Gober­ deramos que o presente decreto é loxía populista. e interpreta os conflictos de clase como sim- no de privatizar a U niversidade antioooular. - . ple transposición mecánica dunhas contradicións alleas á es­ deica chegar á sua autofinancia­ E de sinalar asimesmo o signi­ ción. realidade que queda patente trutura social do nosp pobo. En principio. resultan atinados ficativo silencio das distintas cen­ os análisis que fai da configuración precapitalista preponde­ no propio testo do decreto cando trales españolas e partidos con re­ rante na economía galega. se ben non se astreva a poñer dí: «Sin perjuicio de que la futura presentación parlamentaria. que ahertamente as causas do atraso .no fenómeno político da autonomía universitaria permita a coa sua actitude xustifican a polí• nasa dependencia colonial. Trabúcase. polo mesmo cando fai . las Universidades una ('!levación tica do goberno de cara a un ensi­ derivar a inesistencia dun capitalismo avanzado de certa pe­ de las tas.as más congruente con ro público que contempla o priva­ cu 1ia-r idiosincrasia nacional. 1nterpretación que o levou a la realidad económica. las progre­ do. . favorecendo así a unha serie " arredar a loita polos dereitos nacionais do conflicto de clase si~as necesidades financieras de de ~rupos sociais con acceso a que subxace na opresión co lonialista. Cecais o erro máis las Universidades y las limitacio­ este tipo de ensino que lles permi­ abultado de tOJi,lo o nacionalismo populista estivera en con­ nes presupuestarias para atender­ tirá con maior facilidade superar las. aconsejan . un racional incre­ fundir a falla de peso dun capitalismo interior desenrolado as ba~reiras pra o nivel superior. coa ausencia dunMa real incidencia e dominio exercido polo mento de las tasas por motivacio­ Néste senso. tanto a organización capitalismo esterior. nes de índo!e social y económi- estudiantil ERGA como a de ensi­ Salvando éstas e outré!S ambigüedades inherentes ao ga­ ca» . nantes UTEG.-ING téñensé mani­ lequismo histórico. a maioría das suas aportacións ao e·studo Na propia Administración da festado en repetidas ocasións en da nasa realidade política teñen plena vixencia no intre ac­ Universidade en Galicia. onde favor dun ensino estatal que ga­ tual. Tanto no que se refire á estructura minifundista no agro. acudimos a percura dunha opi­ rantice o mesmo nivel pra os dis­ como na desaxeitada división administrativa de importación ·nión oficial. dubídase que este in­ tintos sectores sociais como o colonia l. Risco e o Partido Galeguista topan as causas desta cremento nas tasas académicas único ensino auténticamente de­ situación na ausencia de institucións xurídicas autóctonas. vaia repercutir dalgún xeito sobor mo'crático. erradicadas polo domiñio ·secular do Estado Español. do presuposto da Un.iversidade. Por outra banda, un dos pro­ dunha Universidade á que. por blemas fundamentais do ensino · O P.G • .E O MERCADO COMUN moi autónoma que lle chamen. que -hoxendía se imparte en Gali-· son patentes en toda a Universi­ Pode ser de sumo interés nas circunstancias actuais. nas venlle . todo feíto dende o MEC cia a todos os niveles. é a desco­ dade. que o#c apitalismo español camiña de cara a integración eco­ deixando claro. por outra banda nesiÓn coa realidade socioeconó• nómica europea. deters~ na denuncia do sistema arancelario OS ESTUDIANTES que as devanditas subas non su­ rnica e cultural, que . o .convirte e cornercial fe ita pÓlo Partido Galeguista no 1933. Os nacio" puxeron deica agora mellara nin­ MOVILIZANSE nun ensino acientífico e coJOnial. nalistas daquela época percibiron a discriminación a que Ga-_" gunha na calidade do ensino. Pela En contrapartida és medidas A suba das tasas. pois. compre licia estaba sometida cunhas medidas arancelarias· e uns tra­ contra. pra o presente curso hai do Ministerio. a orgé!nización es­ entendela como unha barreira tados comerciais que dificultaban os nosos intercambios co unha clara restricción de contra- tudiantil ERGA (Estuantes Revo­ máis das que impiden o acceso á comercio internacional. Os conocementos hoxe aportados . ta$ de ·profesores numerarios. na­ lucionarios Galegas) convocou cultura das clases traballadoras. poi~ historia testimuñan que .esas medidas non eran produc­ meefras que as deficiencias tanto unha manifestación a celebrar en No noso caso. das clases popula­ to dunha política económicéi_ coiuntural. senón constante. de .ensinantes .. doma de materiais Santiago o día 20 pra pedir a abo- res galegas. ~que se mantén dende o inicio da opresión colonial da nosa Terra. Do mesmo xeito. percibiron a imposibilidade de dar cabo a sem~llante sitL•ación sin a destrucción previa do Esta- · do unitario que sirve os intereses oligárquicos españoles. Ga- . licia estará se mpre en minoría nunha representación. parla­ mentaria na que privan os intereses coloniais. O que viron ~on nidia claridade hai perto de cincoenta anos os devanceir:os.galeguistas. ignorano agora os defensa- · res dun a~tonornis~o trasnoitado, de nula incidencia na co­ l rreción dos atrancos que tollen. o naso desenrolo. Estes mes­ mos ofrécenlle a Ga1licia a panace.a salvadora ·na integra·ciÓn · económica europea. sin' ter d~ canta a esperiencia negativa que pra nós representa ron' varios anos de tratado preferend.al coa Europa 'omunitaria. AS ALIANZ.AS 1POLITICAS ! A lectura do testo político de Risco e do Partido Galeguis- ta é sumarfiente suxerente en canto ás alianzás do move-' /; mento nacional-popular ca españolismo. Ehtre as organiza­

cións ou pl 1 ataforrnas políticas de ámbito galega. a ponencia anomea concretamente á ORGA e ao P.aclo dtit Barrantes. Ambalasduas aglutinaban elementos de ideoloxia nacionalista. que compartían alianzas tácticas cun­ ha esquerda de menor ou maior cinculación españolista. A 1/ evolución política daquela época histórica que eriche o pa­ réntesis que media entre as duas dictaduras. deixa ás claras a traic.ión de qu~ foron obxeto os ideais patrióticos. utilizados nun intre concreto pra ;Jotenciar os movemei1,tos de r~sposta _ a unhas. formas de gobemo abocadas ao ff&aso. pro que nunca perseguiron· o ataque ao sistema unitario e imperialis- '.'

O Partid~ Galeyuista reclama o ple~o d~reito de Galicia i . ora oobernarse por sí mesma e a soberanía nacional irre -nunc iable. NACIONAL' 6 /A NOSA TERRA A plataforma de madeira na A prime iros de Agosto estiv.eron er:i Cangas, na factoría de baleas ·de' «MAS SO xaponeses t r.aballa ndo, xa ·que vai que se fan estas operacións es­ se r ese país o principal co nsumi­ Hermanos». Eran as primerisa horas da mañ~, e asegún as informacións. dor de carne conxelada de balea. taba empapada de sangre e de - graxa. facendo moi difícil o andar. capturáranse duas baleas. pero cando cheguei. unha delas. de 22 m .. xa estaba COMPRE UNHA MORATORIA Os obreiros. todos con mon~s azules. van provistos duns gran­ medio esfolada, e a outra, duns 14 m ., estaba varada riba do muelle á espera da ¿Qué implicacións terán nas al­ des coitelos curvos de mango lon­ mesma sorte. O espectáculo era sumamente desagradable. Entre. un forte cheira, tas esferas do poder español e cál go, así como de zocos altos con será a forza .de «MAS SO Herma­ ·Gravas na soa pra non escorregar. pouco máis dunha ducia de homes afanábanse pra un lado ou pra outro asegún nos)) , .cando sabemos que o Esta­ ·Hai grandes e maquiavélicas se­ fose carne ou graxa. A carne aínda quente estaba en móreas, nun lado a .cabeza do español nin siquera é membro rras mecánicas pra cortar os osos. da Comisión Internacional Baleei­ así como tres máquinas que. por cos seus olliños pequenos e inocentes e·. amasando 9 queixada superior, coas · ra. que aínda no 77 pediu que se medio de cables de aceiro. van barbas por onde filtra o placton de que se alimenta. e r:io outro lado. o resto do aumentase o cupo d_e capturas no arrastrando os cachos do an imal Atlántico Norte. que importa to­ pra onde faga falla . En dous barra­ corno xa medio desfeito, coas vértebras ao aire. dos os anos milleiros de Tm. de cóns laterais. as caldeiras encár-. productos das baleas e que. xunto ganse de derreter a graxa. e uri­ coa URSS e o Xapón, son os tres · has mulleres preparan as enormes únicos países do mundo que non talladas de carne. Asegún se che­ As últimas baleas firmaron os acordos internacio­ ga, xa se ve un grande osario nais prá protección dos cetáceos? compos'to palas vértebras das ba­ Nembargantes. o Estado español captura unha ínfima parte do ta­ leas. a¡ ta!. namentras que soviéticos e A CAZA m• DO MAMIFERO. xaponeses. con ducias e ducias de barcos factoría no mar. capturan MAIS GRANDE QUE milleiros de exemplares sin nin­ Todo o conxunto é moi impre­ d gún tipo de control. Os acordes e sionante pra calquera persoa sen­ así sible. Máis aínda cando sabemos internacionais non se cumpren. e tor. que se está a piques de acabar co así. váise-acabando cunha riqueza mamífero máis grande da crea­ que é de todos. Piden os científi• bec ción polo egoísmo económico cos que se impoña unha morato­ do. duns poucos. Antes de continuar. ria de 1 O anos na caza de cetá­ xa , teño que decir que anque falo se­ ceos. pra que se repoñan as po­ cor mentes de baleas. debería decir boacións de estes mam\feros e ao bw .mesmo tempo podelos estudar . cetáceos en xeral. poisque alí na trabállase con baleas. cachalotes bén e contar o número de indivi­ duos que hai pra planificar a sua der e rorcuales. bac Estes grandes mamíferos esplotación racional. Unhas cap­ 1 cázanse perta das costas galegas turas racionais darían cada ano e a a ·Unhas 30 ou 40 millas. xa que por tempo indefinido máis de do­ dip por alí pasan as roitas migratorias. sus millóns de Tm de proteínas. e ver Prá caza empréganse catro bar­ somentes no hemisferio sur. as Ale cos especiais. tres dos· cales baleas poderían alimentar anual­ pra mente a 12 m illóns de persoas. veñen de se importar de Noruega. pin si ben no porto de Cangas hai ou­ Estas cifras falan por sí soias e que pesan este bichos. vemos a unt tros catro xa un pouco vellos. ra é · a temporada fo rte. que co­ drid). valendo o Kg . cento e pico amasan a incongruencia de bus­ cantidade de cartas que poden Por Continuamente hai no mar catro menza cos calores do vran. e re­ de pesetas. A carne, moi rica en car o beneficio inmediato duns dar e que van parar á caixa de tan barcos. que somentes veñen a mata pra fins de Nadal, anque de vitaminas· e proteínas. disque é poucos sin planificar a longo plazo «MASSO Hermanos». porto pra traguer as baleas .ama­ Outono pra diante xa se callen moi sabrosa. e. no plato, non se a esplotación racional. mo No Estado español somentes rradas ao costado e deixalas nun­ poucos exemplares. sabería distinguir da de pucho. As ¡Que disparete que. mentras rep se caza a balea en Galicia. Hoxen­ tla boia frente da factoría . .A caza · barbas das baleas mándanse pra no televexo se predica a protec­ un día hai duas factorías: unha en realízase por medio dun cañón APROVEITASE Francia. onde fan brochas moi co­ ción das baleas. o goberno de d Cangas e a ouúa en Caneliñas. a lanza-arpóns que tira contra do A CARNE, tizadas. e os osos calcinados sir­ Madrid non faga nada efectivo perta de Cée . Ha i pouco, había bre animal ún arpón de ferro. de máis AS BARBAS, ven pra branquexar o zucre. Si se por evitar a sua caza! ¿Qué pinta outra máis en Morán (Xove). pero guí dun metro de longo e unha cuarta os osos trata de cachalotes. véndese moi a Comisión interministerial do hoxendía xa pertence a ese igno­ de gordo. provisto na punta dunha Antigamente. sementes se bén toda a dentadura. xa que é de Medio Ambiente na protección da minioso complexo de alúmina que ve cabeza esplosiva e durs grafios. aproveitaban as baleas pra graxa. marfil e as q1,Jeixadas . que son Natureza? Non pinta nada. é un dé están montando . .Entre as duas de xeito que ao dar contra da ba­ pero hoxendía aprovéitase todo o moi duras. empréganse pra facer elemento decorativo que o Gober­ n¡ factorías, deben ter un total de lea revéntalle dentro e ábranse as carpo do animal. En con.tra da mangos de ferramentas. Tamén no creo u pra tapar un · burato e e9 120 pastos de traballo. contando duas aspas impedidndo que se crencia popular. soh animais moi se saca da cabezota dos cachalo­ tentar facer algo, e que non fai. na­ Oc cuns tripulantes dos barcos e marchen. xa que o artefacto vai musculosos. tendo gran'cantidade tes o ámbar gris. sustancia moi , 70 da . ¿E tan forte a enwresa «MAS­ do 25 boreiros por factoría, even­ xunguido a un forte cabo. Deste de carne, que se emprega pra o apreciada en perfumería. Todo o SO Hermanos» pra que non se pre tuais estes. xa que, dentro da lles poida impedir a caza de cetá­ xeito. lévanse collido este ano un­ consumo humano. espartándose resto do corpo destes animais vai din fundamentalmente ao Xapón, an­ pra facer aceite que dempois se tempada. sorr.ente se lles chama ceos? Debe ser moito, e ter moi­ has 60. mentras que os derradei­ pre ros anos se colleran en total un­ que tamén se vende nalgún mer­ ernpregará pra xabróns e outros cando hai capturas. Concreta­ tas raiceiras en Madrid. ¿Sería tan mente en Cangas. tamén hai dous ind has 300 por término medio. Ago- cado nacional e estatal (Vigo. Ma- l!SOS. Dado o gran número de Tm. difícil facer un Boicot internacio­ nal á compra de productos deriva­ un dos dos cetáceos? len Na entrada do complexo con­ ció ..serveiro que «MAS SO Herma­ Pe nos» tén en Cangas, hai escritas tu Manipulación~ no conflicto nunha parede estas verbas: «E l ni res gallegos a traballar na mar es camino para todos. fuente Eu dosmestreS propia Terra. de vida. fecundador de la tierra. xer ------.. Precisamente o papel dalgún tesoro de los pobres. Pescador é L Co enfrentamento práctico de · que 'empleas explosivos. trabajas destes partidos e centráis españo­ Ch posicións dentro da Comisión Ne­ contra quien te alimenta. Nuestro las 'quedou moi claro, ao largo do pin gociadora e o abandono da mes-· respeto · y nuestro amor para el conflicto. boicoteando constante­ mu ma por parte do' SGTE. e dos re ­ mar, con quien Dios non enseña mente as decisións da Comisión fortaleza y libertad» . Todo o ver­ SUé presentantes das asambleas . de Negociadora e tentando desmovi­ siño é unha iroriía sarcástica. non qui mestres da Coruña e Pontevedra. lizar e frenar a loita popular. pre­ merecendo maiores comentarios cer o conflicto dos trasladados che­ tendencia levar o conflicto por dempois do escrito deica agora. un gou a un punto morto. O Sr. Va.­ viei ros institucioná is: ¿Qué fespeto e que amor lles in­ ber llés veuse entrevrstar coa Xunta. Penunciamos o contubernio funde o mar a esas xentes, cando sai cos delegados -que nin puideron o único que !les preocupa· e en­ Xunta-MCE e partidos e centráis teñ informar dos problemas de esco­ cher ben as suas arcas en pocuo españolas en tentar quitarlle pro­ hai larización por ignoralos- e con tempo. acabando cunha .fonte ina­ tagonismo á Comisión Negocia­ pin partidos e centrales españolas. gotable esplotada· racionalmente, dora de afectados, xa que, a pesa ­ que é patrimonio de todbs e non ser mentras a propia Comisión ou a res das súas promesa.s de que re­ semente de «MASSO Herma­ pa J central nacional ING non podían co nocían que era a que tiña que r:ios>l e dos seus compinches¿ no· presentar as suas· esixencias dian­ negociar. na práctica. impedíron­ Esto é unha mostra máis do. capi- gu1 te do representante do MEC que no ao boicotear a entrevista da 1ra lismo abafante que se enriquece car de novo repetiunos o papel de es ­ 1·ápidamente sin ter de canta o Comisión co Sr. Matías Vallés. me portadores de man de obra a que medio natural que nos arrodea. Este feíto é moito máis significati­ qu, a .colonización abriga. A pesares de todo. aínda hai vo cando determinadas forzas non pobos que cazan a balea artesa­ paí Neste ·senso. a ING referiuse aparecían xa nas asambleas (PCE, nalmente, tiráncjolle o arpón co·a ffil nu'n comunicado ao conflicto nos C.C.00., PSOE, UGT) e sí nas reu­ rnan denqe lanchas pequenas, Así ((CI seguintes términos: nións da Xunta. Sé fai nas illas Azores e inais nas es1 A l.N .G. con·sidera que a loita Feroe, e este xeito de captura non cu_1 . «As contradicións que esisti­ foi un paso adiante. e que hai que tén·maior repercusión na disminu­ ron sempre e o interés· pasto na cion das baleas. senda a esp•ota­ m s~guir loitando. O prob'lema pra resolución do conflicto viñan da­ ción das capturas de forma comu­ tu nós é político, e sitúase na fun­ ne dos polo feito de que o problema nitaria, de xeitó que revirte.en be­ ción 8olonial que o ensino cumple si •é político, e dentro dos análises neficio de todos os pescadores. no no~o país. onde .os trabal/ado­ Sí. dos partidos Políticos e centráis le'\/ espai'\o1as non entra a meterse a res galegas non poden ex·ercer o Pé fondo a reivindicar o d .erello dereito a traballar na propia Te - ANTONIO. PIAEIRO. ser naolonel dos ·1.-aballado- rra)). SEAO•' de Remacha. semp ~ e que non ha i pintura ga lega e.'. ap millof. el é e é tap teimoso como 0 merlo que vai e quere cantar en precisa m.en:t e 1 un rdos j1om ~ s máis ca racterísticos da nasa francés-. e lle sal· un alalá. _pintura -;-e tamén un ,q_os máis· . coti ~a d os -. Foi emigrante ~ - ·Di que, si-puidera. non faría ninguhha e,sposición no .a.no ... di e cé sequ_e' de neno· e tamén .de mozo ... e inda non pechou o- desdícese moitas veces e veña á rirsé con toda.a seriedade en

ciclo 1 m igra_t orio poisque vive en Madrid dende hai preocuparse porque non se . lle leve a contra:- é pouco amigo

demasiados ano~ se cadra, gósta lle a Autonomía porque si . ou de cavilar hastra sobre da sua pintura ... con frecuencia· faise 0 tamén o federa lismo /. xordo inda que_estar, taméh o está . un chisco. LAXEIRO Pintar, por .-iba ·de ·lódO ~ , , ' J ' - • \ ' .. • / anos e medio e despois iba e viña Alguén que se decide como queira. pero cando pinto con frecuencia. a pintar, ¿é fundamental- non me preocupo deso. - E do galeguismo da- mente un autodidacta? Sin referirnos ao perso- • q&,Jel tempo hast~;a ho~~ A utodidaéta éo ·todo o mundq na1, ¿,non é moi difere·nte ~qué pasou? · . ~ que empeza. Un pequeno dibuxa que esistan organiza- . Hoxe fórmome ·un lío, non son cións políticas galegas, e despois pode deixalo ou segui r que esista acó un move- capaz de compredelo ... hai tantos así toda a vida e ser un gran pin- mento social vivo, a que que pensan de ,tantas maneiras tor, ao millar de mozo ga na unha esto fose un país morto, que me-armo un follón ahí bárba­ beca e vai estudiar a San Feman- de ·cara a influencia - no ro , vexo á xe'nte moi desunida e é do, como me pasoü a min ... pero arte? unha pena ... Sí. sí, eso pasa en todos os paí• xa antes, en Cuba, a onde cheguei con 13 anos iba a clases- de di- ses do r:n undo. Pero a p_esares de Si aempre vivlches da todo, o arte semp.re . xurde. eu pintura, ¿coidas, ade• buxo no Centro Galega da Haba- sempre pintei. anque claro, si hai mals¡, que p~a sere un na - os fillos dos socios tiñamos libertade un espresase millar. De bon piñtor · .com·pre adl­ dereito hastra a prepararnos pra carse de cheo_? todos os xeitos. o que é artista . bachilleres- despois de traballar sempre vai buscar a maneira de 8 horas diarias. Alí ganei varios _ Sempre vivín da pintura e non facer a sua obra. sempre vai pro- sei .·. . pero creo que o que sinte diplomas e xa a última hora esti- curar unha xanela onde berrar: . ven na escola nacional de San eso métese ~ non sal. aínda sin Ale1·andro. Ao.s 17 anos, víñenme . aquí está miña obra. sab~ er .si vai ser unr bon pintor ou A tuaª obra, ¿cara on- pra aquí sabendo que quería ser de? porque ¿hal un mar- un mal pintor .. é como a que. se pintor. e no ano 30 presenteime a cado galego de pintura? mete puta, pois está neso e sigue unhas becas da Diputación de Haino, pero mal enfoc_ado. Ahí hastra que o córpo lle dá ... e a min ~ Pontevedra, pero non ma deron e están un fato de pintores aos que pásame igual. mentras o carpo tampouco no 31 . Pero ese mes- lle debían comprar máis do que lle me dea seguirei aquí. mo ano, o primeiro axuntamento compran ; ademáis, a xente que Si o mercado galega é moi irregular e está mal republicano de Lalín becoume pra tén cartos anda mal orientada. definido, ¿cómo hai tanto un curso en. Madrid e no 32 ganei porque si se fían da crítica, os que ~ pintor? a de Pontevedra e estudiei por li- a fan. en moitos casos, son xente E b0q señal e os pintores non bre en San Fernando. E así. se- inclusive mal preparada cultural­ se poñen a pintal pensando no· guín pintando hastra hoxe. mente. a ármase tal lío que a xen- que van vender.. ~u pinto como ,, A pintura galega esti- te xa nin sabe .si ·tira cos cartas ou "30 que lle dá por escribir e morre vo sempre moi vencella- non. O outro día decíanme a mín coa fam~ .. . coa pintura pasa igoal. da ao movemento nacio- nalista, ¿cómo esplicas «non, si aquí en Santiago hai xen- Xa, pero antes de morrer coa lame é mais natural este feito? te que compra moita pintura e que un se meta a traba­ O que pasaba era que os do Partí- tal» . Comprará ... Pero quixera ver llar no que seña. do Galeguista estiveron sef!.lpre eu 'a colección que -teñen. Com­ B'on, eu traballei de moitas preocupados por todo o que xur- pran a feixes. cómpranJle .a xente causas pra seguir pinta.ndo. En dira en Galicia e, por exemplo na nova e regatéanlle os cuadros; ao Cuba traballei de pintor de borcha prensa, referíanse a todo ·esto e. millar por 30.000 pesetas levan gorda, de .axudante de escenogra­ inda que pareza que non. cando 40 cuadros e despois din que fía. de toneleiro ::-facendo pateas un é mozo góst~lle moito que fa- teñen unha colección ¡qué raía de antes de haber os lavaroupas-:, len dil. das suas primeiras esposi- colección han ter! traballei en publicidade. fixen plo­ cións... Tí es un dos. pintores m°tidas. .. tiña por ahí 16 anos ... Pero, ¿hai ou non hal pin· máis conocidos, ¿sábe­ Despois en Lalín· traballei outra tura galega, na tua opl- se de tí a nivel popular? nión? Eu qué sei .. , déso un non chega vez de brocha gorda, de 15arbeiro: Eu sempre contesto. a ás veces á a enterarse nunca, amais de ser todo pra levar ad iante a pintura e xente non lle gasta que a pintura unha causa que noh me preocupa vexo que os pintores de agora é unha causa universal. Ternos a nada. quéixanse porque n.on vender;t ... ¿Crres, entón, que a iPOis deixa a p[ntura ! eu ganaba a Chagalls, por poñer un caso, t,1n pintura non debe Influir vida doutra rnarieira e se .tivese pintor ruso que é conocido no no eldo popular, non !'lie mundo enteiro e que a través da debe facer obra comuni­ que roubar tamén roubaba: _A nivel sentimental, sua pintura vese que o é -outro taria ••• ? ¿Gustaríache la­ ¿continúas venct!tllado que non fora ruso non podería fa- cer un mural? ao galeguismo? · ceras causas que fai el-. Tamén Home! a min enqantaríame e Por. riba de todo eu .són galeguis­ sí ntoo moito, pero non chas en­ un pintor galega, si leva a Ga licia ta-... pero máis ben un autonomis- carga ninguén; en troques, os que ben dentro, por forza tenlle que ta. · máis visitan unha . esposi~ión é Galicia é un país oprimi­ sair ... pode que a xente inlelectual xente traballadora e a ·min .é a do? teña preocupación de máis en si xente que me gusta que veña. . Creo que Oprimido eo toda Es­ hai ou non pintura ga lega, e un pero nf;)n é caso ~en, 0 paña e non unha rexrón ou outrd. pintor pinta, pero non pra Galicia,- xeneralizado hoxe por ¿Entón pra tí Galicia é senón por pintar; é como un hoxe. unha rexión? paxaro que está nunha árbore e Home non sei aquí. en Vigo Pra min. sí. unha nación non ... eu non ando a mirar q ue nin - va n moitos ás miñas esposicións. sóf1 amiqo de todos pero teño mén me compra xente con cartas. antes , da gue·rra e des­ guén lle este~a escoitandp: El Non che comprarán pero d iscutel'.l pci_is luches pra lora••• unha idea . ca nt¡:i. Un merlo gal.ego segura- e d isfroitan da pintura ... o que de.­ ·pérQ .non te.ño un público fixo. Hai Si. pe.ro estou a pensar mente vai a Francia e cant a igoa·1· ' bía s e~ é que eses señores 'que ppuco en ' Madrid chamáronme ·A min colleum·e a guerfa' en que pra o Pa~tido Gale­ por teléfono: «són o Barca la, _que­ ~ui-s.ta era unha nación,e que acá, pero como est,á nout ro .teñen grandes industrias encarga­ Vigo e estiven ·tres anos 'incorpo­ er·a un partido modera­ ra fa lar conti go». E baixei ao café país, ao ·sairlle un anaco. dunha sen murales prás paredes .das f,á­ rado como soldado en Asturias, do. muinerra . no seu cant o, dirán bri cas. o Goberno debíalles obh­ Gijón. Era un de Botos, da miña que xa estaba lomada, nun ·bata­ · Non pra o naso _partido, que Cas­ , pa rro'quia, que me mercou un ca­ «coño, que maneira tén de cantar gar a eso pra que a xente disfroi­ llón que nunca combatell - por­ tel a o era o xefe, era unha causa dro e· un dibuxo e foi un ha cousa ese ·merlo!». pero el non se preo- ·tara e· ao mesmo tempo fose unha que non nos madaron-, xa que ele Autonomía. , cupa deso. · maneira de darlle c.ultura ao pue- que me de ixou un pouco emocio­ ·andivemos como forzas de orden Si. 1pero visto dende· un ha nacion. . ¿Creas, ~ntón, que a blo ... rie ste senso, o capit-alismo nado ... era ur:i rapaz de Botos, ahí pt'.ib lico. Estaba' organizado no Lalín .' que' dende a guerra civil Unha nación é a que se indepen-· mevemento social e cul- catalán trata aos seus art istas con ~ n . Partido Galeguista. Ao terminar a íural e politlco dun país ,, · andivo un pou co e rliza do resto de España 1 non condiciona a espre- máis amor que· o capitalismo ga- p~rseg u ido qu,erra, quixen marchar e non me meteuse de voluntario na avia - Ou podese federar. sión cultural"r lego. d~ixaron. queríanme tanto e e.ra , ción. c'hegou a ser capitán. casou Eu de política non sei nada, sei de Sí, hai ,escultores e pintores que · tan bón que n·on- me deixaron, , ¿Cal é, porén, o teu p ·í,t• cunha va lenciana vive en Valen-' pintura. de política soio sei cando le '1 an eso no que espresan pero blico comprador? p~ro o Centro .Galega de Buenos cia e é un gra n <~ c osec h e ro » ·de vou votar. p·énsó que un pintor vai espresar Se cadra cómprame causas ~ires -fixo unha esposició_ri de pin­ o· 1 sempre· o que leva dentro por riba naranxas. , tura galega e entón puiden salir e 1•· xente que non tén cartas. As ve­ E ademais de pintar, . M.ARGARITA LEDO de toda política. Eu poido pensar ées págan m.@ pou s;~ ·a pouco. Ta- . esliveches organizado xa · me quedei alí. Estiven catro 1· J

A CUOTA • DA S.S.A. «Noñ á cuota empresaria l. por unha sanidade e s~gur idad e social ao servicio dos labregos» é o lema dó Sindicato Lab rego Galega na campaña _ qu~ agora enceta pra es ixir a derogación dese imposto e a elaboración dunha nova codifi- cación prás cargas tributarias que estableza grados de cotiza­ ción. Neste senso. as CC.LL. te ñen solicitadas negociacións co Go­ berno de cara a cons..eguir esta ve­ lia reivindicación do agro ga le ga. As Comisións Labregas pro­ ] pnñen. co mo alternativa. que non paguen a cuota aqueles que non teñan obreiros.nin temporeiros de máis·.de 20 >¡ornadas, puntualizan­ do. ademais. que o labrego é un traballador e tén que cotizar como tal e non com·a empresario. Asegún as CC.LL., a cotización estará en fu nción da rentabilidade da esp lotación. baseando esto nunha serie de factores como po­ den ser a cal idade. a mec:niza­ ción. a estensión. etc. Debéndose rr establecer grados de cotización g1 que engloben as característ i ca~ determinadas de cada situación. lí O mesmo sindicato labrego Ci ' esixe. ademáis. a realización dun v: novo catastro. poisque o último a data de 1959. no que se concre­ taría a marte dos titulares. a emi­ d gra ción, as esp ropiacÍóns. etc. A VEDA DA NECO RA ir Perante o problema da r'egula­ cló n da veda da nécora delimítan• q se tres post u ras representadas. d dunha banda. pala Lei que estipu- · d la un período de sete meses. do o 1. 0 de outono as 30 de abril. da . outra. a postura das Comisións no pais Mariñeiras. que re ivindican un to­ tal de nove meses, de abril a «Somos arrastrados pplo chan é!'diante xaneiro: pola sua banda. o SGTM coma unha restra de allos ou sacos de (ING) da Ría de Murós-Noia, pro­ mercancía. cos 1 pulsos atados e t~raotes pón un sistema alternativo de polo ferro das cadeas. «Coidado coas· . veda en d'uas fases. unha do 1. 0 de xu lio o 30 de setembro e a ou­ fotos» dí a policía cando nos agarran. A tra do 1.0 de nad&I ao 28 tle fe­ xente 'agólpase e asubia ... ». (C.F.). breiro. seis· meses en total. Neste sen so. o SGTM encetou . un ha A fins de xunio. na rúa do Príncipe de Vigo, s_eis campaña de recol lida de firmas en obxetores de conciencia encadeáranse -pra denunciar apoio desta alternativa . Como se sabe. a nécora desova o encarcelamento de catro compañeiros - Ramón durante todo o afio. e po lo tanto Ballester, Francisco Mazaira, Jorge :Almón e Manolo non tén unhas vedas naturais que e respetar. podendo estar éstas en Tomé_:_, hoxe sometidos a proceso na xurisdicción a función dos intereses dos mariñei­ militar,· aos que detivieron o día 26 mentras vendían e ros. causa que non ocurre na ac­ tual lexislación. propaganda e distribuían unhas follas esplicativas das AUTODETERMINACION suas posicións perante o exército e o servicio militar. Un comunicado conxunto do PCC (Partido Comunista Canario) Cba detención, a~imesmó, dos seis encadenados e da UPG (Unión do Pobo Galego) -que· se negaron a declarar tanto na comisaría como . L.¡¡¡lli;¡.,¡t:_ ___.;.._...,.lf¡i~~~~-~-d~~LJ plantexa que a loita de todos os pobos que hoxe forman parte do diante do xuez, dacordo cos preSt::1pGstos da non «NON NOS IMOS GALEGUIZAR. SOMOS GALEGOS E DEBEMOS Est.ado ~spañol debe cimentarse. colaboración- e o seu enxuiciamento civil por nunha maior solidaridade e mutuo FACER O SERVIÓO CIVIL NO NOSO PAIS» apoio entre as forzas·máis conse­ «desacato», culminaba untia das accións represivas lítico, por· exemplo. cellarse do noso país -declara ­ cuentes de cada un. Afirmando o .máis claras que se efectivizamn sobre dos núcleos de Respecto ao tipo de servicios ríanos Clemente Fernández­ recoñocemento do dereito á sobe­ civís que se especifican no ante­ «eu. á hora de facer un servicio ci­ ranía nacional e á libre autbdeter­ obxetores de conciencia en Galicia. Falta reseñar proiecto o MOC considéraos am­ vil. non no aceptaría fora de Gali-r\ 1 . minación. rexeitan calquer tipo de -dinos Clemente Fernández- que dende o 30 de limitación que veña propiciado biguos e declara. pola contra. que cia. e compre analizar a sociedade pola vía constitucional. Ao mesmo maio está preso no Ferrol Raúl Viejo Aranguren, de se debe concretar que os mesmos galega pra valorar onde é necesa­ tempo, der:iuncian a situación, de Euskadi, despois de se declarar espresamente obxetor non poderán perxudicar aos tra­ rio facer eses servicios prioritaria­ opresión naciona l e· colonia l que balladores: «non debe ser man de mente» . Poi a sua banda, outro sofren. niste intre. os diversos po­ de conciencia. oora barata. non debe aumentar o obxetor vigués. Mancho Fernán­ 1 bos do. Estado. e que se pretende A obxección de conciencia xur­ tie orientan dal§ún xeito. as acti­ )aro. non debe romper folgas de dez. engade que un dos comenta­ perp etuar mediante métodos re­ de como resposta individual dian­ tudes do movemento de obxeto_­ · ·ei vindicacións xustas ... » puntos rios máis comúns e populares no presivos. como pode ser a Le i An­ res de conciencia que. nestes in­ ::¡ue. entre outras razóns. xustifi­ titerrorista. te do cada_vez maior militarismo noso país é o de que na «mili» se Su!iñan. ademais. que: «Diante que vai condicionando ben ás so­ tres. no Estado español e en Gali­ can na esperiencia da militariza­ aprende a ler. por exemplo. «pero do referéndum constitucional que ciedades dependentes e coloniza­ c;ia. tén como punto de mira a ción de determinados servicios 'esto é de rebote, a función do se prepara. manifestamos a nosa das. ben ás propias metrópolis contestación do anteproiecto de .Públicos, como o metro, en pasa­ Exército non é esa. eso é un papel firme oposición. po lo que esta democrático-burguesas. funda­ lei da presi-dencia do Goberno das folgas. Na alternativa que pre­ de responsabilidade estatal. ó de c o n.,s ti tu ció n ten de anti - mentalmente a partir da segunda «Para la objección de Conciencia sentan sobre servicio civil. os garantizar a escolarización ou os democrática. mantenedora legal guerr~ mundial e. da actuación do sobre el cumplimiento dél servicio obxetores suliñan un tipo de pres­ postos de trabai'lo»; por· outra do arde capitalista e colonial. E imperialismo sobre diferentes paí• tacións que van dende as sanita­ banda, infórmanos das actuais que.· o cam iño de recuperación da militar». soberanía nacional e o exercicio ses. Neste senso e como apoio A ALTERNATIVA rias' (disminuidos físicos, vellos .. ). posfuras dentro do MOC. que po­ da autodeterminaci~í) se teñe~ testimonial aos presupostos da DO SERVICIO CIVIL educación. m~rxinación social den sintetizarse na aceptación do . que concretar na apertura dun non-violencia. as películas docu­ A crítica ao devandito ante­ (chabolismo. emigración, alcohó• servicio civil por un período de proceso constituinte a nivel de mentais sobre da guerra do Viet­ proiecto baséase no non recono­ licos ... ). medio ambiente, axuda tres anos. tal e como figura na,. cada nación do Estado . nam son lugar común nos actos cemento real. pola mesma. da en carreteira e catástrofes natu­ .proposta gubernamental. a de in­ «Diante dos intentos de perpe­ de divulgación e debate da obxec­ obxección de conciencia. xa que rais. anti-incendios. entre _outros: sumisión parcial que o aceptará, ·tuar a penetración e máis a agre­ ción de conciencia. entende que todo ciudadano está Opóñense. asimesmo. a que pero condicionado a que señan sión. imperialistas, denunciamos a O seu fundamento práctico si­ suxeto a abrigas militares. pero non se permita esplícitamente to­ respeta.das as suas propostas al­ pretensión de. integración formal no bloque da OTAN. así como a túase ·na negación a aceptar ou qué. en último caso. «en razón mar parte en actividades políticas ternativas. entre as que. figura a instalación dunha base aeronava l obedecer calqueira lei se non con­ dunha profunda convicción de or­ e sindicais así como á imposibili­ independecia respecto das estruc­ en Canarias. que atenta contra da corda cos· criterios e valoracións den relixioso. ético ow moral» po­ dade de divulgar as posicións dos turas militares. posición maiorita­ libertade .e da soberanía do pobo da propia conciencia sobre da der~n cumprn un serv1c10 por un obxetores de conéiencia . ria. e a de insumisión total. deriva- canario. e sirve como plataforma xusticia. período que durará o doble que o SERVICI() NO 9a do. principio de non colaborar de agresión aos pobos africanos O pensamento de pacifistas m'ilitar. quedando fora da sua con­ PROPIO PAIS con ningún tipo de Estado. _que loitan poi a súa liberación .» como Ghandi. Tolstoil ou La Bóé~ templación os motivos de tipo po- A obxec_ción non pode desven- : ... 1~ .... • • ~ ,.., .. ': •

NACIONAL,... .

ll!Jratattál de priMipios _di P. &. lú de TtfD4u, 2-1~ 0 -.! Pon1evedro 1.· Gaffda, un(da¿'" cultural. lf. Galícla, pobo au.6nomo. ·suSCRICIÓN: 3 pesetas semes·­ llf. Golicia, comu t.lda~e '~ope• tr.·. Pogo adía •. tado. ratlva. .. ,,~ ... lV. G...ili~ia, cé.ula de u .!versa· Número solto: 10 cts. lidade. ' Ano XVÍll Galiza, 22 de 5étemlbro -do 1934 Núm .. 349

F ai un ano que Galiza foi reconocida como Nazón ·en Berna po!-o Congreso·de Minorías Nazonales. GALICIA, NACION NEGADA Xw L .. FONTENLÁ RODRIGUEZ «En Galicia, conforme ao principio da autodeter­ nacionais .. Esta· posición. moralista, de compromiso Se na de¡10minación Patria Galega se está a asu­ minación, a soberanía -polí.tica reside no pobo gale­ ético e de arnaxe evidentemente social tamén na mir unha posición ética, de comprQmiso mo.ral co ga», rezaba o preámbu"lo do Consello de Forzas Po­ sua proiección sobre da sociedade galega daquele pobo e de defensa dos seus dereitos, na consagra­ líticas Galega$ dos nacionalistas pouco antés de tempo ,:_anos 20-, garda un paralelismo claro coa ción oficial do ter1110 'Día Nacional de Galicia estase cair a dictadura franqüista, alternativa que despois posición moral que representa a palabra galeguis­ ª· asu11_1ir de xeito racional e político o feíto nacional vai acoller o Movemento ·Nacional ·Popular Galega, mo. que hoxe se tenta resucitar co nome de ética galega con todas as . suas consecuencias. Querse atraveso do BN-P.G, e máis nacionalistas indepen­ da galeguidade por un distinto pensador. decir· que, do mesmo xeito do que na Constitución dentes. españolá se consigna o termo Nacionalidade prás Consecuentemente: o pobo galega tén o dereito Así. nun comezo a designación Patria Galega tén .nacións que conforman 9 Estado español actual. o inalienable á autodeterminación e ao autogoberno. connotacións de carácter ético-sentimental como que implica o recoñocemento do dereito á autode­ quer decirse, a ser dono dos seus medios de pro­ o galeguismo, en prosecución dunha afrimación da termin.ación, a posibilidade de abertura ao federalis­ ducción. das suas riquezas natura is, da sua ·lingua e personalidade nacional d_e .Galcia, posición que se mo. etc., por moJto que _se diga que non neutros ar­ da s"ua cultura propias. sen imperialismo$, aldraxes vai superar ao facer os partidos formulacións políti• tigas constitucionais. o feito de decretar. o 25 de ou asoballamentos por ningún Estado ou nación. cas pra o -acadamento da consolidación desa afir­ Xulio como Día Nacional de Galicia implica. a co­ A pesares de que pra todos os grupos políticos. ~ación · nacional galega. En te_mpos da dictadura, o 'rrecta eséxesis xurídico-polftica. que se ven. r.ecoñe­ sen escepción, dende a esqºuerda á dereita, Galicia nome e as mesmas alusións aos dereitos e persona­ cer óficíalmente o que xa recoñeceu a Sociedade tén unh(l personalidade propia que esix~ un trata­ lidade nacional de Galicia van ficar acochados na das· Nacións -devanceiro da actual ONU a nivel in­ mento político diferenciado. e das ·atrímacións das oscuridadé e no silencio, entre o medo á represión e ternacional- o 22 de setembro de 19~3.- ou seña. campañ.as .electora.is do 15 de x~nio de -que Galicia ao aldraxe palas. forzas antidemocráticas. Daquela, que o pobo galega. que Galicia constitúe unha Na­ € unha nación, a nosa Terra é aín9a L!nha nación.ne­ o nome do 25 de xulio como Día da Patria Galega. ción. ·gada. Velaí senón a Constitución española que se símbolo público do recoñecemento da personalida­ A pesar- diso, Gcilicia é unha Nación negada. Eo va i so·meter a referéndum, que por recoñocer, so­ de nacionaLgalega, será sustituido por Día de Gali­ na Constitución española que por contubernio de mente recoñoce unha autonomía cativa, meramen­ <;:ia, que collerá certar connotacións case folclóricas. partidos centralistas estatais -UCD~PSOE e mes­ te descentralizadora de funciói:is, e ·consagra a enti­ certamente, porque non eran permitidas tales efe- ' mo o PCE- "vén de sair da Segunda · C~mara ou dades locais ~orno .o municipio e-~ provincia. mérides. de· afirmación nacional doutro xeito, aínda. Se.n-aqo, sen pena nen gloria. enea Cfé confU~tonrs­ Pra todo o mundo sen escepcións case.....dende a que agachaqan tras de sí toao o potencial naciona­ m.os e embigüedades. esquerda á dereita, dend .~ os que fan política até os lista que era duramente reprimido á máis mínima Así pois, que non se nos negue logo aos naciona­ que a sofren, desde tirios a troianos, nas vísperas espresión. listas o dereito a defender e esixir p respeto dos de ~ deste pasado 25 de Xulio histórico, Ga" lic~a . é un~a ­ Na emigración ultramarina, ían xoga·r duas de­ reitos riacionais do noso ·pobo como é xusto e lícito, nación. ~nom.i. rr~,glé_l}s_, prn .9.9.111emqrar _oúb.licamt;!nte os de­ poJíticamente .a realidade sociolóxica plurinacional Asegúl} as circunstancias históricas· -económi• reitos. de Galicia· como nación, celebrándose. as. do Estado español actual. cas. sociais e políticas~. ~ conmem·or.ación da Ná­ «X'omadas ·Pafrióticas Galegas» no «Día de Gali­ Galicia, precisamente por ser unha nación nega­ ción Galega nun día conc~eto, o 25 de Xulio, colleu cia>~. poñendo a bandeira naGional galega a carón da,. collerá máis conciencia nacional, polo mesmo un nome: Día da Patria Galega, Día de Galicia, e por da de países latinoamericanos, coas conseguintes feito · de que un pobo oprimido, asoballado, ·. colle Dec::reto neste ano 1978, Día Nacional de Galicia. protestas dos Gobernos españois. maror cc;>nciencia frente ao. opresor. Endebén, en )S Certamente, pódense asinalar matices de arnaxe Por Decreto, como dixemos. oficializouse o 25 Galicia as duas cousas van xurguidas, ao ser a nosa ideolóx1co-política en ca_da denominación e. o seu de Xulio como Día Nacional de Galicia, ao que·os nación un pobo asoballado, colonizado polo Estado valor e alcance político "en cada tempo histórico. nacionalistas nada teríamos en principio qÚe opór español. Por jso no ·naso pobo, onde medra cada día se se asumirán as responsabilidades que de tal afir­ máis a conciencia de opresión,,que non se diga, i­ ' As «lrmandades da Fala». conf~rme progrediu a -rl' sua concienc;:ia nacionalista, consagrau o 25 de Xu­ .mación política se derivan como afirmación da como certos·fariseus, que non· hai conciencia nacio­ le lio' com·o Día da Patria Galega, terminoloxía que vén esistencla política real da Nación Galega nal. 3- esprimir. un compromiso de carácter ético frente ao e, en consecuencia. como compromiso de loi~. a pola Galicia nación negada, por seló, afirmase a s{ 3- ~soballamento do pobo galego e dos seus dereitos sua ·soberanía nacional. - propia de seu. ' 0 l­ a- 10 ;e historias de ·esmagados ro fo el :ie JS ra 1is o­ jo :le na_. n- rá. an al- a IC­ :a- •a• rar NACIONAL FI IANQUEI . A:i ... O ·REI DOI GALl.ÑEIRQ

T~nse · dito que D. · ·Euloxio Gómez Franqueíra dispois de ma1s de 1.500 millóns de 1 pesetas. Director da Caixa Rural, presidente · de UTECO (Unión Territorial de l. Cooperativas del Campo»); conselleiro de «La Región». a traveso dun aval de 40 ! ~illóns de pesetas que _lle ofreceu a Outeiriño. xerente do periódico nun momento en

que a Caixa de Aforras lle esixía a _devolución dun creta prestado con anterioridade. 1 Entre os anos 19_7.2-73 mercou en_40.000.0q~ «_Aguas ?e Cabreiroa»_. A esclusiva pra vender leite pasteurizada tena. a central le1te1ra Coren-UTECO. Fo1 o promotor 1 dunha celulosa na Ulla; como o negocio non saiu adiante. as accións de Proullasa venderonse cecais pra invertir esos .cartas nunha npva. sociedade «Club de Campo Sevill·a ». un ha das máis orixinais nas.que o Sr. Franqueira .está envCJfro. na que se xoga coa especulación .do chan e que se form·a con cretas da Caixa de A forros. Accionista e·n Meisa. complexo deportivo de Cabeza de Manzaneda. en «Cer.vezas San Martín». Controla a fábrica de piensos, ó matedeiro da provincia·; granxas de porc:.os. galiñeiros. espectatívo vixiante da marcha da Coope.rativa de viñas do Ribeíro, que de todos xeitos, dirixen adeptos ao seu chan. Fálase tamén de negocios en Venezuela ~ que asegún as prediccións máis xen'eralizadas, podíase convertir noutra Suiza mediante a fuga de divisas. Estes son datos que xa ·están na boca da xente. pro o probablemente 1 · s~u nome forme parte- dum complexo económico mpito máis ampleo: Toda Galicia é , l V .ENVIDO ,.. unha ringleira de galiñeiros, 1 Mrs. MARSHALL» · ca.da viliña. cada parroquia 1 lén o seu galo, seu galo negro. i Alma ajaguda de Lraicioneiro! 1 E. xa ven vostedes. o Sr. Nin eré nos santos, nin eré no Franque.ira era. hai vinte anos, 1 d.flno. pouco máis ou menos. un sin~e- O seu plano de político xa es- lo mestre de. escola na comarca 1 taba vencelladci ao· sindicalismo de Castrelo do Miño. e. incluso. i franquista. O aspecto económi- antes da guerra. militaba nas 1 co vén da man dos norteameri- ü 1 a Xuventudes Socialistas e reco- \1 ! canos. e a proposta de montar • u rría a comarca nunha bicicleta. 1 galiñeiros pra pitas. e non pra Pro. co tempo aquela bicicleta galiñas poñedotas como son toda a proyincia de Ourense maior; e así. tivo que recurrir convertiuse nun Mercede~ e o 1 hoxe. O primeiro é o do propio Xurde, entón. UTECO . un préstamo da Caixa Rural mestre integrouse na burguesía Franqueira que o constrúe cabo ¿A quen lle foron todas as non quería. perder a granxa. qu (ntermediaria caciquil. como un ! --·_., ______.· da sua casa en Razamonde; dis- subvencións que o Ministerio de dando máis apreixado do q protexido máis dos intereses ca- <San Amaro. Alber.to Paz Ameixeiras. Don Euloxio . G.ómez Fran­ que ameazou a un labrego con quetra tén monta~o un imperio saca'rlle o subsidio ·Se non vota­ que "domina todo Ourense. é o ba pala AAGO .(«Asociación de «rei do gal.iñeiro». Representa o Agricultores y Ganaderos de engranaxe dun sistema de espo­ Orense»). Procurador en Cortes · liación apoiado por significados dende a primeira lexislatura mandamais da Administración franquista. sigue a manter a sua es~atal. que participan dende a Banco Pastor e a Caixa de Afo­ dictadu.ra. Somente unha vez. o sombra. Espoliación que em­ rros aceptaban as pólizas perso­ seu engranaxe estivo a punto' de pezou hai algún.s anos e conti­ nais. mediante a Caixa Rural desfacerse e.ando era Goberna­ núa · vixente nesto que chaman fíxonos un ofrecémento con in­ dor Civil de Ourense Reglado «democracia»; cimentada no tereses máis baixos. e ao mes- Aznar. que tiña como triple mi­ caciquismo e na . ilegali.dade. E as fábricas de pienso. e do Veloso de Beade. En fin. os · mo tempo. tanto él como o Al- sión liquidar o poder de Ferrar así. as leis convírtense nunha matadeiro particular. cen­ pa rt id arios de Franqueira · calde de ·castrelo do Miño. Cé­ Garrido. do director xeral da metafísica que sirve pra contro­ e envasado e clasiffcación estaban atados e ben atados ao sar Vázqu~z. hoxe sentado. na productos. e hastra dos Caixa de Aforros. Martín Espe .. lar ás clases populares. p~ro · non seu manexo». vicepresidencia da Cooperatiya. ranza e do Sr. Franqueira. Pro pra denunciar ou xu:lgar aos don propios medios de trans­ «As débedas que tiña a Coo- andaban polas ·portas aconse- . somentes puido investigar as Euloxio. . Por outra banda. a Caixa perativa eran ao redor dun 8 %. liando aos labregos pra que non irregularidades da Caixa. pois " mantén sucursais en cada sobre 25 millóns de intereses ao firmarán esas pólizas. que a sustituírono decontado. ••O. TEO s pobos da provincia o que ano. aos que non se les podía cooperativa non necesitaba car­ unha maior posibilidade facer frente. Niste ano non se tos. que todo era un engado te­ ¡ lrmáns, oíde! _ . · ¡Todos a unha! ficar cos cartos .dos labre- poideron cumplir os pagos de cido por nós. Firmamos as pó• · Sempre [eremos de ser esera- i M a.lemos -lodos os galos ne- uvas aos socios. e as débedas lizas. decatándonos despois que (, _gros! _ O REVOLTO... estaban todas a nome da Caixa as tramitaran coa data en bran­ Rural; tendo de canta que o .co e, xa firmadas. puxéranlle o eo, ab'~de ..xuez, porleico, noso traballo non lles gastaba, vencemento ao cabo dun ano.» se moba sin a sua venia, apretábannos cada vez máis co «

A aplicación das zonas econom1cas esclusivas cuotas impostas pola CEE. de 26.838 Tns __ En canto modelos ·de análisis definen as bases científicas pra materia pesqueira polos países ribe· irán~ a partir ás embarcacións dos 1 62 arrastreiros que operaban dunha· regu lación das pesquerías. da aprobación do mar territorial· na 111 Conferencia regularmente nas augas comunitari as, pasarían a lsto que fai a CEE, e qu·e afecta de xeito gravoso encol do dernito do mar, significou pra pesca galega ter·permíso pra pescar arredcir de 72 buques, o que á continuidade do traballo da nasa flota, son as ba­ e pra o noso País un forte impacto que valoraremos significa unha reducción de 90 unidades. ses dünha política pesqueira da Comunidade. No de seguido en todos os aspectos. Cuantificando económicamente o impacto que Estado Español, ~ Adrnir:ii.straci6n Pesqueira aínda en prímeira venda significan estes porcentaxes de non estableceu nin as bases desta ordenación de N ingueri pon en dúbida que o proceso de medre reducción, teríamos que subiría a logo uns 5.000 ·pesquería e moito menos as lif}as mestras. dunha do sector pesqueiro estivo orientado á construcción .-.millóns de pta_s. que .._ distribuidos polos portos de política pesqueira. E si falamos do cumplimento dos ma~iva de embarcacións sin contar cos estudos ne­ Vigo e A Coruña, corresponderían coas relacións in­ Pactos da !'J1oncloa, veremos que· se incumpliron na cesarios que permitiran íeg~.rlar e~ nosas pesquerías tersectoriais da pesca: construcción naval, conser­ sua casi totalidade. ·E decir, que se leva un retraso así como plantexar u·nha política racional en todos· vas, ausiliares. químicas, testiles, transporte, co­ grande a pesares de ser a terceira potencia pesquei­ os apartados que abrangue o se_ctor. Así, hoxendía, mercio, etc, a suma ben · podería andpr por uns ra mundial. polo que podemos afirmar que é froito non somentes nos. atopamos nunha ·situación de 20.000 millóns de ptas. amais das consecuencias da_s pouco acertadas políticas e políticos. sobrepesca nos nosos caladeiros, senón que nas sociais derivadas desta reducción, da incidencia no. Galicia posee unha plataforma pesqueira corta e pesquerías en augas estranxeiras, as djficultades comercio esterior e das modificacións no consumo sobreesplotada, mais -sobor da cal poderemos exer­ pra desenrolar a actividade estrattiva, son cada día de peixe. Eri fin, como dixeron algúns «situación ca­ cer unha soberanía tal que nos pe_rmita regular e maiores. ~ por si esto fora pouco, ternos que enga­ tastrófica». poñer en marcha un Plan de recuperación da plata­ dir que o sector pesqueiro carece dunha política d·e O obxetivo da CEE con estas medidas.. era ins­ formá. Ainda que non se teña moi claro cal~s son as comercialización cc:ierente; no proceso interior, a taurar unha ser:ie de normas que orientaran lindes da pesca de baixura, o artículo 1 ~3 bis do subasta como meio de formación dos precios e o unha política de recuperación das pesquerías tendo proiecto constitucional establece que a· pesca de meirande obstáculo pra unha racionalización da un ·control sobor toéfo tipo de capturas. As embar­ baixura é competencia da Xunta. Pois ben, dende pesca, e· no proceso esterior, as dificultades son ,cacións galegas, por ·exempl.o, pasarían a ter unha ejquí ternos un campo enorme de posibilidades de maiúsculas. sit~ación desfavorable neste proceso de re cu pera­ organizar de xeito racional o que esiste de ..forma Amais, contamos con medios precarios na vixi.,· ción, pois de capturar 492 Tn /barco I ano. coas li­ irracional. Dende estable.car unha coordinación cos p lancia, na investigación, na estructura ·organizativa mjtaciqns impostas aos buques con licencia acada­ numerosos órgaos veneellados á pesca centralizan­ p da Administración Pesqueira, e observamos que os rían un rendernento de 272 T~ I barco / ano. do a dirección, deica promover o estudo da nasa p estame~tos empresariais, pescadores e Admirristra­ ltstas medidas impostas pola CEE serán ben pesquería dotando aos centros de investigación p ción son c9nsiderados pola comisión de p~sca da comprendidas si afirmamos que a dependencia da dunha meiran_de operatividade, pasando polo fun ~· C_EE co_mo uns· «auténticos piratas na esplotación flota española nos caladeiros comunitarios sube a damental que é establecer as grandes liñas do que o un porcentaxe dun 26 % asegún os datos da White debería ser a política pesqueira dentro dunha ~E­ dos recursos pe$queiros» polo comportamento e. te FORMA PESOUEIRA .PRA GALICIA, feita eiquí e directrice~ Ei°í1 . materia pesqueira no desenrolo das Fish .Authority, e que por exemplo; nas zonas VI 1 e rr tarefas estractivas. Estas e outras condicións refe­ VIII, '6 porcentaxe capturado de merluzá polos bu­ contando cunha participación global e constante ci rentes a factores . de distribución, · infraestructura, ques hispanos ·sube do 65 % do total capturado ne­ dos estamentos implicados na actividade pesquei­ d1 comerciais, contaminación, soC:íais, crediticios, in­ sas zonas, at~ndendo aos datos do ICES ( «Coope: ra . Cé dustrialización, etc., compoñen o abanó de i.nterre­ rative ·Research Report N. 0 73.») Ou seña que a pes­ Eu penso gue, de non facer unha causa seme­ Cl lacións que demostrarían que .a pesca estivo sin ca española poseía un forte peso nas capturas nas llante, a tendencia actual levaríanos cara o desastre Cé rumbo nestes derradeiros anos, favorecéndose augas da CEE; e lóxic~mente, compría regular a sua do sector, que significa tanto conio falar do derrum­ m to como todo o mundo sabe, a construcción· de b~­ actividape, másime cando non esístía un control pa- be dunha ·grande parte da economía e sociedade XL ques apoiados pola Administración consolidando las aut9ridades españolas. ' galega, dada a importancia que posee a pesca en e · pe o· capitalismo pesqueiro. ·Esta regulación vén amparada pola limitación Galicia. de Pois ben, hoxe a situación cambea polos motivos dos buques e dunhas.cuotas de pesca, todo elo de­ En fin, que íalla unha política de goberno, e como que a continuación señalaremos. No primeiro lugar, .finido· a partir dos·TAC (Capturas totais permitidas} dixo Castelao, «as sardiñas vi rían si· os gobernos sa o ' estado de sobre-esplotación dos caladeiros uti­ .Que establecen os CPU E (capturas por unidade de queixeran »; · agardemos entón algún cambeo na po­ Pr lizados habitualmente permítenos afirmar que esta­ esforz:o) prás ernbarcacións, o que permitiría manter lítica gubernamental pra poder observar un avanc~ ab mos nunha situación de sobre~pesca. No segundo os rendementos másimos sostibles. Oeste xeito. os na activiade e funcionamento do sector pesqueiro. lugar, esta situación agrávase· polo descenso dos ric pú desembarcos que fai. de continuar ' medrando ·a IMPACTO ECONOMICO SOBOR DA FLOTA ARRASTREIRA GALEGA QU construcción de buques, que os mndementos des­ (Cadro de hipótesis) rei cendan, estando as empresas· descapitaliz.ándose no .oü tentando re-orientar a sua dimensión e perspec­ IMPORTE DE MAREA NUMERO DE .MAREAS ANUAES ter .tivas. E no terceiro lugar, a suba dos irnputs de pro­ ter ducción, xeral en todos os sectores, indde ne.sta ác­ 17,5 18.0 1.8 •.5 ·19,0 co t!vidade pesq4eira elevando os costes de produc­ lin! 1.500.000...... 2.295 2:362 2.430 2.497 2.565 ··ción. Estes factores de orde ·interno vense incre- da 2.000.000 ..... ; . .. .. ·,. 3.060 3."150 3 .240 3.340 3.42Ó vía mentados cos derivados da estensión e aplicación 2 .500.000 ...... 3.825 3.937 4.050 4.162 4.275 mé de regulació,n de pesquerías na CEE nunha zona de 3.000.000...... 4 ~ 590 4 .725 4.860 4.995 5.130 ria ,200 millas, o que limita a flota española operando 3.500.000...... 5.355 5.512 5.670 5.827 5.985 A riesas augas, . poi.sque a construcción e des~nrolo Fte) Glez. Laxe, Fernando «Impactos económicos de la extensión de la jurisdicción pesquera sobre Ga-: -.. E das nasas .vnidades · pesqueiras estivo orientada lici~» artículo del volumen colectivo «IMPACTOS DE LA EXTENSION DE LA .JURlSDICCION · cara calac;felros lonxanos. . PESQUERA SOBRE GALICIA» de IMPACTO SOBOR. DO VOLUMEN DE CAPTURAS So · Estes factores, ao desembocar a un tempo, deli­ - 1976(a) 1977(b) , ~%REDUCCION . tes mitan a actual gravedade do sector pesqueiro gale­ cor ga. Si talamos das consecuencias das 200 millas VIGO ...... ".... : ...... ·,:...... 19.916· . 9.380 52 .. 9 QUE nas augas da CEE, po_deremos afirmar que GaHcla A CORUÑA,.,;...... 35.274 .17,458 50,5 est tas, se vería reducida en canto ás capturas nun porcen­ G~Ll~J.A ...... 55.190. 26.838 51.4 . tra< taxe p'o 50 %, _pois de capturar libremente no ano (b) CANTIDADE IMPOSTA POLA CEE (a) CANTIDADE CAPTURADA dBREMENTE. 1 g16 unhas 5-5.190 Tns. agora serían, seguindo as Fo~te) "ibfdem. ESTADO "- NOSA TEIUlA / 13

EUSKADI ESPAÑA Contra o PNV, <<¡Qué oposición, vaia autodetermi merda de constitución!>> - 11' nac1.on • JOSE. LUIS BLANCO. Madrid Non ficou clarexada a funcio­ • OARSO Donosti nalidade do Senado como cámara Mentras o Ministro do Interior busca pretestos de representación territoriaf. non sobre as escoitas telefónicas·, que chegou a decir ficaron respetados os dereitos das podían ser leilas por. radioteléfono, amáñase nacións dun Estado que vai resul­ rápidamente o tamén escuro affaire coa policía e a sua Asociación Profesional. Enrique Múgica. con ar ta r fo rzosamente «rex ionalizado» policial, acusa aos s ·ectorés integristas de mánipular e homologado. pra non admitir os o tema, e clausúranse as chamadas 1 Xornadas da nacionalismos periféricos (Galicia. _ Condición Femenina, contestadas pola maior parte ·das organiacións feministas, que boicotearon as Euzkadi e Catalunya). Vaise facer xornadas cun berro moi significativo «Qué constitucionalmente unh'a «Es- Oposición, vaya merda de Constitución», o Senado • paña invertebrada» no territorio cumpliu o seu papel. que resta peninsular que non é ga lega. basca ou catalán. e a es­ Estableceuse que o Senado c'onstitucionai" que se estaba re­ tes territorios vánselle reducir os será a «cámara de reprasentación matando apresuradamet;Jte atra­ seus dereitos como se foran tenitorial»>. se ben· ma'n¡endo a veso da técnica do consenso. pos-• «rexións españolas». estructura p~ovincial no desexo de• poñíase o tema confli ctivo das obviar o tema .dos nacionalismos .chamadas comun idades autóno- Aínda máis. esta Constituc'ión A lolta dos debates esplosións destrozaban un chalet (GaUcia. Euskadi. Cafalunya). o fe­ . mas. tecnicis_mo que permite q~e queda atada e ben atada. que .constitucionais e o nunhas obras de Ulía; uns•deco- trasfondo de violencia deralismo e .o.princiP.io de autode­ arrombar . os problemas das Na­ non define o papel futurr1 do Se­ son temas de atención" 05 nacidos ametrallaba.n - sin al- t.er·r:iinación. Cada comunidade cións .e demais que un testo cons­ nado. será votada. asegún as nor­ do pobo basco nistes canzar a víctima- a un tenerte autónoma disporá dun senadc;:>r e titucional ambíguo e confuso ten­ mas do referéndum. por emigran­ . últimos días en que as de alc_alde da localidade de C~~t~..:: . O\.]tro máis por cada millón de ha­ ta impor a unha realidade plura­ discusións do senado na . e un petardo estalaba no do- tes. traballadores do mar e reclu­ están tocando ao seu fin. bitantes. co cal se estableceu de cional complexa ben clara e evi ­ sos. a fin de reducir ao másimo o A aprobación nunha das micilio do alcalde dimisionario de antemán un desequilibrio que dente. abstencionismo ou o voto negati­ votacións da enmenda Donosti. perxudicará ás nacións que inte­ vo. o que podería por en dificulta­ clave que presentaba o gran o Estado actua l e fará evi­ Non poderán fe0erarse as co­ PNV pra decir sí á Máis ao fondo aínda de todo de á Monarquía como instituci:'>n. de ntemente que a Constitución munidades. ao contrario do que Constitución e pr,a iste panorama. están as xun­ ·sempre unha mala Constitución integrarse nunha seña «moi española». tanto nos na Constitución da 11 República. e tanzas no Ministerio do Interior foi un mal comenzo. política menos de principios que á inspiran como atentarase grandemente contra oposición ao goberno pra coordinar·a loita antiterrorista nos aspectos funcionais do poder aqueles pobos que vexarí que son actual e a promesa de de Euskadi. A primeiros dista se­ Somente fica agora a dúbida. lexislativo. abrigados a someter o seu Estatu­ UCD de botala abaixo, mana eran os mandos da Policía pasado un pleno de Cortes que ta­ provocou unha estrana to autonómico a un plebiscito e sensación de euforia e Armada e Guardia Civil os que se mén será consensuado. violará os Tanto é así que os artículos logo a unhas Cortes españolas. de desfeila. Isla situación xuntaban no despacho de Martín que poderán .modificarlo. dereitos das Nacións e burlará as resolverase dentro Villa . pouco antes congregáronse 133 e 135 consagran desde xa as promesas electorais dos partidos. dunha semana que é alí os comisarios xefes. e os se­ provincias e os municipios. sen No título VI 11 sobre as autono­ do que quererán facer os partidos cando se espera que houbese protesta algunha de rematen as guintes en xuntarse serán os go­ mías centrouse toda a tensión do españoles despois da· Constitu- · · ningún senador p. ex . de Galicia. negociacións que os bernadores. Hai un detalle. ás se­ último mom.ento cando UCD rom­ ción . O costume é que as Cortes ~ centristas de Suárez sións asisten sempre os represen­ qrue tén unha realldade sociolóxi• peu o consenso enfrentándose co se disolvan unha vez redactada pediron abrir cos ca de organización local diferen­ nacionalistas bascas. tantes de Nafarroa. o que non PSOE e a minoría basca-catalana ésta. e se fagan eleccións xerais. deixa de ser curioso si se tén de ciada : a parroquia. O Sr. Iglesias ao modificar o testo constitucio­ Corral . que falou do tema dos Da sua aprobación ou non de­ conta. por outra banda. que todo­ nal aprobado polo Congreso. de bens de zona marítimo-terrestre. Ciara que sempre se poderá botar pende de que a vida política basca los esforzos de UCD e os das tal sorte que introduciu unha en­ nin tan siquer se. enterou da gra- man de que son moitas eleccións poida chegar a cambear dun xeito suas forzas represivas están con­ menda que fai que os Estatutos vedade do tema pra Galicia. seguidas e que coas municipais radical. Pro hastra de agora o centrad9s en que Nafarroa non se autonómicos teñan que ser some­ xa chega . Co consenso. as rodas PNV xogou a que si non lle dan incluía en ningún caso no ente au­ tidos a referéndum en cada pro­ de muiño entran como cereixas. tonómico basca. Polo momento uATADO E BEN ATADO» · vincia. co que o Senado vén re­ poderes pra gobernar en Euskadi. así que xa nos podemos ir prepa­ Nafarroa conquire a integración Mentras se publicaban as nor­ cortar aínda máis o modelo auto­ non asu.me nin un soio dos pro­ rando .. blemas que a cotio está plan­ pola vía represiva . mas do referendum pra un testo nómico fixado na Constitución. texando a esquercta abertzale. máis en concreto. as organiza­ cións armadas que baixo as siglas PAISES CATALANS de ETA fustigan o sistema. No caso de que as pretensións se cumpran. o PNV prometeu pacifi­ Volta a actividade políti~a car rápidamente Euskadi. Asimes­ • EMILIO VEIGA Barcelona mo o PSOE. que obtivo algúns vo­ Catalunya volve ser un. ferveiro político despois dun tos máis que o PNV o 1 5 de ríos cataláns decidiu o luns pola fusión con outros grupos. pro as xunio. vese hastra de agora im- pequeno descanso no vrnn; dende os traballos maña a non participación dos non condicións actuais. cunhas elec­ parlamentarios. dándose o caso cións á volta da esquina. em­ ·potente pra propiciar ningún tipo conxuntos prá elaboración do Estatuto. deica -a curioso neste asunto que os parti­ puxounos outra vez á coalición de política de entente pra solucio­ articulación do centro-esquerda, pasando por nar esta problemática basca. A dos de dereitas son os que esta­ inda que non lles chamen así. ban a favor da sua inclusión na saída está nas mans de UCD e do actividades particulares deste ou aquel partido, entre Agora ben. hai qye reconcoer que discusión do Estatut. pesie a se­ PNV. elas a festa de «Treball». publicación periódica do éste é somente. o primeiro paso e ren éstes de esquerdas. mentras En calquer caso. a esquerda ao final. os democrata-cristianos PSUC, ocupan aos políticos no fin desemana; pro que comunistas e socialistas abertzale. menos o moi minorita­ chegaran á fusión. ¿Por qué non . opuxéronse radicalmente á Idea. rio ESEI. declararon de maneira vaiamos por partes, porque a semana non ten 'se fusionan agora xa? Poi porque · . ganando finalmente a postura pública que a enmenda do PNV desperdicio. esperan a.traguer · á Esquerra Re ­ destes. que implica a integración dos de­ publicana de Catalunya a esa coa­ la . non se poñendo tope ningún O CENTRO UNIDO reitos fo~a is· bascos non é o reco ­ Por t,mha banda. a comisión lición. mentras que Heribert Ba ­ no terreo cultural e adxudicándo­ Os que non ·perden o tempo rrera non que~ nin ouvir falar de noce mento do deretito de autode­ dos 20 'que elabora o Estatut de lle á Generalitar todas as compe­ son os do . centro-esquerda. en terminación. e suliñaron que esis­ Catalunya decidiu irse de ~etiro ao fusión. Un está por pensar que a tencias ao respecto. ¿Por qué non particular Convergencia De­ longo plazo. ERC aceptará a coali­ ten ademais outros puntos na parador nacional de Sau ; alí. se alteraron en Sau? Coid0 que a mocrátÍca e Unió Democrática. ción. constitución. como o tema das apartadqs do mundanal ruido .. ul­ resposta está nunhas declara­ que por fin chegaron un acordo linguas nacionais ou a imposibili­ timaron o anteproiecto do estátu­ a Da festa de «Treball». ademais cións que nos fixo Carlos Sentis. de actuación conxunta. E digo por dos actos. mitins. actuacións. dade de chegar ao socialismo por to do consenso. que tamén está Secretario Xeral da UCD en Cata- · fin porque levamos un ano entre xogos ·e grande participación do vía legal. que nega un vqto afir­ de moda eiquí. A paz dos ponen­ lunya. nas qy_e poñía de manifesto propostas e contrapropostas. O público. hai que destacar a pre­ mativo de esquerda revoluciona­ tes foi total. e somente se viu que De la Cierva non tería inco­ de «actuación conxunta». é un sentación da «Alternativa Comu­ ria. ameazada pola aprobación no Se­ menente .en retirar a enmenda no _eufemismo pra anomear o acrodo. nista pra o Municipio de Barcelo­ A CUESTION nado dunha enmenda de UCD. a . traversa de Ricardo de la Cierva. pleno do Senado. que en realidade é una coalición. na» unha alternativa ás portas E XUNT.ARSE segundo a cal o Estado resérvase· ¿Por qué logo non anomeala das eleccións municipais. que tén E ao fondo. o ~e .Ión da activida­ A Comisión dos 20 xa rernatou <~coalic i ón» e deixarse de tré_mga­ moitas posibilidades dada a corre­ de política dos grupos armados. ·o dereito de crear centros educa­ a sua estancia en Sau e o ante­ lladas? Pois a Convergencií3 non lación de forzas desta cidade. /!\. Somente unhas poucas horas an­ tivos nos territorios autónomos. proiedo logo pasará a debate llegosta despois do escarmento presentación. ademais de 3er a tes. un comando abrigaba a un Decontado. os partidos políticos cataláns consideraron a enm:mda aberto; pero ne~e debate non non que tivo co PSC(R) nas pasadas pri_meira de todos os partidos polí• conocido axente inmobiliario a estarán presentes os estraJi)arla­ eleccións. así que sempre se ne­ ticos. tén ao seu favor o ter sido que lle entregara unha cantidade como unha bomba ás auton,o­ mentarios. que pedían con insis­ gou a outra coalición. e. concente presentada mentras estaba .eiquí estimada en 1 O millóns de pese- mías. pro in ~sta bomba rompeu a tencia a súa participación. Pois de ser o grupo máis forte de' cen- en Barcelona o alcalde comunista ' tas. d~spois de ter estado secues­ paz en Sau. e os ponentes do Es­ ben. a Asamblea de Parlamenta- . tro catalán. somente ac;eptada a de Torino. trad9 varias horas; duas violentas tatut decidirori. non fa~er cado de- I OlVIUNDO. • NICARAGUA o .POBO ~RA ' NÍ, . co·NrRA DO -FEUDALISMO TEO CRATl.CO DF'SPOIS DE . '· X. A. GAC.IAO' O brillante prestixio do accidentalizado Shah do Irán, coas su~s aparentemente tris­ SOMOZA, .QUI$? tes historias de am·or, cun país aparentemen­ te próspero no camiño da «modernización», •J. J. NAVARRO - LLATZE R MOIX coas suas aparentemente equilibradas rela­ e cións interr'lacionais, está caindo progresi­ A situación en Nica ragua, onde a dictad ura somoc-ista León, nas que 'os guerrilleiros vamente dende hai un ano, e caiu en picado reñe un desesperado combate pala sua sandinist as se fixeron co con­ nas pasadas. semanas, cunha represión t rol da situación axudados aberta e brutal contra dun pobo que, como superviviencia. chegou os derradeiros días a crear un escribíu , o enviado especial do periódico pala maior parte dos ciudada- francés «Le Monde•>, «abrindo as suas cami­ peligro de guerra entre va rios países de América nos. , sas, presentaron o peito núo aos cañóns dos Latina. A Guardia Nacional hicara­ blindados». O Shah aparece hoxe como o que güense. na persec'ución dos foi sempre: un tirano ao servicio de Occiden­ Concr'etamente, nas últimas semanas sucedéronse os te, que mantiña unhas estructuras socio­ guerrilleiros. chegou mesmo a económicas feudais, namentras as enormes incidentes de fronteira entre Costa Rica e Nicaragua. violar en va rias ocasións o te­ riquezas do petróleo facían a fortuna das polo adentramento da Guardia Nacional desta ~lt i ma rritorio costarricense, e So­ multinacionais e dunha reducida clase domi­ moza ameazou ao presidente nante. no territorio costarricense na persecución de diste país. Daniel Odtiber, con guerrilleiros, e Venezuela e Panamá. países qu.e facer 'ava fil tar ao seu exército tamén piden o derrocamento do xen.eral .Somozéi si seguía a cobexar no seu país á guerrilla «comunista». - .mandaron avións a San· José (capital de Co$ta' Costa Rica é o único pa.ís Rica)- pra axudar · ~o goberno diste- pequeno pa ís latinoamericano que non can­ perante unha posible agresión nic_ára güense. ta con exército regular. e .pe- - rante as ameazas de Somozai Namentras. o dictador ' de Guatemala. xenera l o presidente venezolano Car­ Laugerud. decla_rábase o vernes pasado disposto a lo's Andrés Pérez mandou acudir en axuda de Somoza, no caso d.e que unha flotilla de avións como forz a disuasoria. Panamá ta­ Nicaragua rexistrara ataques doutrós paíseS. mén piandou unha · flotilla de Toda ista situación, creada aos acontecementos depen­ helicópteros. nunha area tan d elicad a de'rá do que pase en Nicara­ como Lentroamérica .. onde a gua, onde esist e un verdadeiro USA E OS Nos plans de cambeo de imaxe que tén Carter pra os paí­ SEUSINTERESES tradicional inestabilidade · po l í ~ estado de guerra civil. onde o ses da sua área de influencia, estaba tamén prevista a· libera­ tica das lexendarias repúblicas xeneral Somoza somente- se Todos istes factores permi­ liz aci ón do réxime iraní. que, hast ra de agora, é unha monar­ bananeiras somente se com­ sost én xa ·pala forza das ar- tiría n afirmar que Somoza non quía teocrática e feudal. Pero a liberalización chegou tarde. A pensa con dictaduras militares mas. pode manterse moito tempo paciehcia das masas non duróu tanto como a estratexia im­ sostidas dende .Washington máis no poder, pro ningún ob- perial ista pensara. e os conflictos escomenzaron a estoupar ··:· servador se astreveu hastra de (con algunha escepción, como A semana p asada', por xa no outono.pasado. fundamentalmente en torno aos cam­ agora a dar por segura · a sua a democrática. re lativamente exemplo, crese que morreron beos superficiais que o réxime esco·menzou a introducir nos caída, tendo de canta os enor­ independente, Costa . Rica) su­ xa cáseque 400 ·persoas na tradicionais costumes musulmáns. A partir desa pri meira re­ pón un novo· foco de peligro. enérxica represión desenca­ mes intereses americanos no·.. bel ión rel ix iosa -aglutinada en torno aos musulmáns chil­ pa ís e o feito -que xa apunta- · no mundo, alén dos lindes da deada polo exército somocista tas . unha das s_ectas islámicas mái"s puritanas-, o move­ guerra civil nicaragüense ; contra das cidades amotina­ bamos nunha crónica ante­ l)lento popular foi tomando corpo e asimilando outras reivin­ ri or- de que os norteamerica­ nembargantes. o desenrolo das de Masava. M et aaaloa e dicacións sociais e políticas máis fondas. O réxime iraní e as nos non teñeri ningunha -solu­ axencias de prensa norteamericanas siguen tratando de pre­ ci.ón de recambeo en Nicara­ sentar a oposición popular contra do Shah como un move­ gua que -poi da mantero o ac_­ mento de fanáticos relixiosos que se opoñen á «moderniza­ tual «st atus quo» e ao mesmo ción » do país. O argumento non é certo nin siquera con res­ tempo dar unha apariencia de­ pecto aos chiítas. cun líd'er. o << ayatollah» Jomeiny. que de­ mocrática. clarou hai pouco que os seus obxetivos son os de derrocar ao Por out ra ba nda. comént'a­ Shah. establecer unha repúbtica islámica na que os marxi st as se en Estados Unidos que• o teñan o seú dereito a espresarse e organizarse. e manter exército nicaragüense está tan unha postura anti-sionista e anti-norteamericana. Nas loitas dominado por Somoza e os populares, por outra parte, participan a~ forzas de esq \,l erda. seus -familiares que foi hastra e o compoñente nacionalisfa das mesmas está ben craro nas hoxe inda ben impermeable os consignas e carteles contra do imperialismo norteamericano. manexos de USA que non mesmo escritos en inglés pra que o dest inatario os compren­ conqueriron un plantel de co­ da millor. E respecto á custión relixiosa. non hai que esquen­ roneles fideles que garantiza­ cer que o isl9mismo é un fenómeno moi especial e moi re n unha saída militar modera­ artaízado nas costumes do pobo, e que non foi obstáculo da- ao somocismo. - en ocasións, más ben o contrario- prá implantación dun As demais forzas presen­ réxime sqcialista que se propuxera un verdadeiro desenrolo tes en Nicaragua son pouco equilibrado e unha modernización racional da economía. Os gratas a Washington . Por exemplos. con todas as matizacións que poidéramos·facer en unha banda, o radical frente - ca da ca so, podemos atopalos en Arxelia, Libia . lrak. Siria ... sandinista que sería a saída A saída do actual conflicto iraní - que, si non é unha «cubana» · pra o pí'lís; por ou­ guerra civil. é porque o pobo. en xeral. está desarmado- non tra, o frente amplo opositor, está nada clara . O Shah conta con fortes respaldos interna­ cada vez máis radicalizado á cionais. algúns deles reiterados nestes días. como ó de Ara­ esquerda. e que os planifica­ bia Saudita - líder do islamismo feudal- e'o de Norteaméri­ dores políticos USA ven como ca . pesie á preocupación de Carter polos dereitos humanos. unha porta aberta ao «comu­ Está recén aínda a visita a Teherán do novo presidente chino. nismo». e aplazáronse os viaxes cfo Shah a Rumanía e RepúbHca De ­ A única saída -ben rocam­ mocrática Alemana. A propia URSS mantén un discreto si ­ bolesca por certo- que se­ lencio perante un conflicto que podería derivar nun enfrenta­ mellan pla11tellarse os nortea­ mento armado na sua propia fronteira. Teme que calquer mericanos, é aproveitar a co­ xesto de solidaridade co movemento popular poida servir de .rrente de apoio 8opular ao pretesto pra internacionalizar o conflicto. anque. de todos os sandinismo e poteflciar o ala xeitos. o réxime iraní xa den as tópic;:'é!'$ ésplfcacións dt:! que ma1s social-demócrata do todo está movido de11de tora. sin concretar o s,uposto centro frente guerrillero nicaragüen• esterior da «subversión» . A situación estratéxica e a riqueza se, en detrimento dá sua outra petrolífera do Irán fai pensar que. difícilmente vai permitir fracción· marxist'a-leninista, Washington qye se modifique ·o seu «status~> de país na órbi­ pro tal ·manipulación parece, ta occidental. pero, ao mesmo tempo, na actu'al posición <

· ~spañol. Está é unha crisis de0 dirixentes. o mesmo que a outros niveles e de leis.

Os presidentes utilizaron e queira. e ... non pasa nada. ou­ utilizan aos clubs como tram­ tros se farán cargo do timón e oolíris pra pastos máis altos. xa se amañarán. As cousas se­ pra o seu lucimento personal. guirán e8tando mal mentras a para facer carreira política ... directiva non seña responsa­ como medio e non como fin. ble da sua xestión ; pero claro. Utilizan aos clubs. que son esto tampouco pasa con alcal­ dos socios. e non diles. como. des. presidentes das Diputa­ pensan algúns, ao seu antoxo. cións. etc. Os socios, representados po­ A CIDADE DEPORTIVA los compromisarios elexidos a O presidente do R.C. D. da dedo polo presidente (todo o Coruña amósase entusiasma­ mundo sabe como se fan os do con esta realización. O úni­ sorteos) nunca tiveron poder' co problema que hai e que de decisión deica agora. que chove moito, as terras das . d~reito a súa utilización. a Ci­ cios a mil pesetas» . Eso é un socios ou dos directivos? ¿Re­ xa poden ele.xir ao presidente. zanxas véñense abaixo e non -dade Deportiva é única e es- · luxo e veremos onde sacan os presentan os compromisarios Pero esto non va amañar na ­ podemos acabar de poñer as clusivamente do club» . cartos, o Club xa está em­ á meirande parte dos socios? da. canerías. escomenzou decín- Pala sua banda. os socios peñado deica a coronilla, e . por ¿Dará saído o De13ortivo diste As causas seguirán estando danos. non están ás duras e ás madu- facer esa obra. vano de1xar atranco. ou pasaralle' como o do mesmo xeito mentras o . Despois de amosar a ma- ras : ningún dixo que fara abo­ hastra sin xogadores». «Me­ Zaragoza, que hastra lle em­ presidente. a directiva, por queta. bonita por certo. se- · nado nin que pensara facerse. téuselles eso na .testa. pero bargaron as taquillas dos par­ algo o presidente escolle aos guiu: «Üs socios. mentras que «Ter que pagar vinte mil cando non podan seguir. iran­ tidos por non dar saído dunhas demáis. poda comprar aos non vexan acabada a piscina. pesetas é un roubo, eu xa non se . e veremos quen carga con obras precidas? ¿Se vai iste xogadores que queira, vender non responden. Hoxe hai perto podo practicar o deporte. Eso todo o tinglado. ¡Se coidaran presidente e deixa · ao equipo aos que lle veña á cabeza. fa- de cento cincuenta xa . e todos fano pra· seguir roubando. ~a aos modestos e se deixaran de desfeito e ao club empeñado? cer as obras que lle pareza. e son tamén socios do Deporti- se podían conformar cuns residencias!». ¿A quén se lle van pedir res­ hastra poñerlle placas co seu vo. Non pode haber problemas campos de fútbol. que é o que Postas así as cousas. cabe ponsabilidades? nome. Pode deixar ao equipo coa Cidade Deportiva. xa que fai falla. anque pra eso tivéra­ facerse algunhas preguntas: empeñado nos cartas que somente os abonados teñen mos que poñer todos os so~ ¿De quén son os clubs. dos PUCHEITO . " 16 I AlfOSA TEBltÁ odéreito e a razón ·•- L . ... -- ~ ., O PODER SOBOR DOS FILLOS

A patria potestade é un dos cabalas de batalla nas así'se lles lmpoña como pena. nunha sentencia por causa·· loitas feministas; na situación legal é o pai _o titu- criminal e tamén por sentencia, no caso de anulación ou lar da patria potestade s·abor dos tillos. mentras que-a ríai separación do matrimonio. Tamén señala a Lei que os Tri­ soio a terá. caso de perdela o pai. ou a marte diste. Pero o bun;:iis poden P.rivar aos pais da p.p. cando traten os tillos problema é tamén da meirande importancia prós mozos con esc.esiva dureza ou lles deran órde·nes. con sellos ·ou qµe. poidendo traballar. irá «mili» e mesmo á cadea. ató-· exemplos ·«corruptorés». panse sometidos á autoridade dos pais. En canto a emancipación. (que siñifica «sacar do 'po­ O Código Civil establece que o pai. e no seu defecto a der») e precisamente. a liberación do menor da patria po- . nai. ten potestade sobar dos tillos lexítimos non emar.ci­ testade, concedéndolle. co_goberno da sua persoa. urih·a . pados. e istes teñen a obriga. de obedecerlles. mentras capaé idade. maior ou menor. con respecto ao seu patri­ esteñan baixo a sua potestade. e de tributarlles «respeto monio. A emancipación será plena. ilimitada. cando o filio e reverencia sempre». Ós tillos naturais recoñecidos e os acade a maioria de edade. que. polo de agora. está aínda adoptivos menores de edade están baixo.- .a potestade do nos 21 anos (pra homes e ·mulleres). aínda que parece pai ou nai que os reconoza ou adopte. e:teñ.en·as mesmas que. tras longas loitas. a' Constitución a fixa nos· 18 anos; abrigas. _ nise intre adequírése acapacidade legal pra tódolos actos A patria potestade produce efectos en relación cos ti­ dá vida civil. llos; e tamén cos béns destes. En canto ao primeiro caso. · A emancipación limitada. dase en certos casos que o titular da patria potestade ten o deber de alimentalos ti­ irnos mirar. e da dereito ao menor pra gobernar os seus llos. telos na sua compañía. educalos e instruilos dacordo bens e a sua persoa. pero impídelle tomar cartas en prés­ ca sua fortuna. e representalos en calquer tipo de acción tamo, e vender. hipotecar. etc. os bens inmuebles (pisos. que lle aproveite. fincas. etc.) sen permiso dos pais. Como se pode mirar. esto ten un gran interés. tarito Dase a emancipación por unha banda. cando cesa o pra muller con respecto aos seus tillos como pra estes: o menor. e por estensión enténdese. tamén como emanci­ pai vai poder decidir. a qué colexio vai o seu filio; si estu­ pado ao filio que. traballando. vive fora do fogar familiar. diará ou non unha carreira. si pode viaxar ou sair ao es­ Por outra banda. a emancipación pode concedela o pai. trahxeiro. si pode traballar; si. ao ser despedido, debe ou ou a nai. que exerza a p_atria potestade. ao tillo que teña non reclamar o seu pasto de traballo; si pode pedir xudi­ 18 anos e acepte ser emancipado; neste caso a emanci­ cialmente unha indemnización. en ~aso de invalidez por pación débese fa~~r .en documento público (ante notario) ealquer ac~idente , etc .. etc. Ao mesmo tempo, b titular da ou diante do Xuez Municipal. e inscribilo no Rexistro; patria poteStade ten a facultade de correxir e castigar aos ademáis. éste é coma o de Santa Rita : «Si se da. xa non tillos «moderadamente» (pra saber o que entende por se quita» . «moderado» na lei; mírese nista mesma seción de núme­ O filio soio pqde pedir a emancipación ao Xuez nun ros atrás. o artigo '«e.ns"'"prcfpfl:rda'de dos 'tillos ~s que iste conquira co a emanc¡pación. producto do seÜ traballo. ou industria. ou por título lucra­ 'tivo (p. ex . regalos. iotería, quinielas. etc.). pero os frutos Estés poucos ·datos que aquí demos sabor do poder · dos mesmos. as rentas. os intereses bancarios. os alquile- que os pais teñen sabor dos tillos. pode darnos uriha idea res. etc .. pertenecen ao pai. ou a nai no seu caso. que do porqué os mozos teclaman o dereito a ter acceso as ex~rzan a patria potestade. o que o filio adequira coscar­ causas boas da capacidade xurídica (votar. decidir o seu tas dos seus pais. pertenece a éstes en propiedade, así futuro personal. vivir onde· lles pete, viaxar onde queiran. como tamén os frutos. En canto aos bens ou rentas que dispar dos seus bens) e non soio das malas como nun po xu.e2. l"or outra banda. sempre que os pais teñan asun- . lle foran donados ou legados ao filio prá sua educación· principio apuntábamos. Danos unha idea tamén de por­ (unha beca. un legado dun familiar. etc.), pertenécelle a tos con interés contrario ·ao dos tillos menores. éstes qué as mulleres reclaman a p.p. conxunta éo seu · ~ereito éste. pero a administración a terá. coma sempre. o titular teñeri. dere'ito a que se lles nome un defensor que os re­ a ter voz e voto no coidado e educación dos seus fillos. e presente. da patria potestade. clarexamos as suas protestas porque na Constitución que Pra evitalos abusos. a Leí prohibe ao pai (ou a nai) A . patria potestade pode rematar de 2 xeitos: ·pala Madrid está a facer. tamén neste aspecto, con tanto con~ · vender. hipotecar. etc .. os bens propiedade dos tillos. sal­ marte dos pais ou c;Jq tillo. e pola emancipación. Ademáis senso. polo medio. esquencéronse doutro dereito das vo no caso de grave necesidade, e es.to. con autorización o pai oú a nai . .J>ód~n ,perdefo p.p .. asegún a Leí. cando mulleres.

da terra asobaJJada. e t setembro actual. fuh· á «Acade­ coñecer as causas poi.as caJes s , A POLITICA PESQUEIRA ·decidido cara a toma do poder. CONCENTRACION está. ou parece estar', paralizada a ti ESPA~OLA O Goberno .español confía- na· mia Saco». sita ha l'rolon-gación PRA LONGO autonomía. que. a traveso dunhas 'de xerai Franco de M.onforte de Concentración desta zona; sendo · E Despais das medidas dos Go- eleccións q Goberno Sudafricano Lemos. onde funciona unha A Asociación de Veciño"'s · atendi.dos por un técnico.:. . bernos dos países atlánticos da , . . tenta ·establecer neste país; o Go~ «Academia Politéctica de En­ «Freixendes» de Loxo. quere fa­ Prantexouselle o problema da CEE; e tamén do portugués con · berno Sud(!fricano. non tan con­ señanza» ::a pedir información so­ cer-pública a sua respulsa contra respecto ás embarcacións bascas · lentitude con que se está ievando . fiado. fai reiteradas peticións a bre un curso de «ntanrio co apoio-.de to~os . os ción desta carta. ca rile que con data do 23 do de­ adiante? Pedimos que alg.uén nos de países africanos -quitado Rho­ O DEREITO A FALA Queda afma. s.s. rradeiro mes de Xaneir'o unha co­ responda a esto. el desia e a R. Sudafricana-. e máis Moi Sra .- miña: MARINA RODRIGUEZ misión da mesma solicitou unha O SEGREDARIO das resoluCións da ONU. camiña Cando na tarde do día doce de F.RRER e~trevista con Vostede co fin de V 0 B 0 DO .PRESIDENTE GUIEIRO ,A.!fOSATEBRA / 17

A ARTE E OS XEITOS FELIPE SlNEN

O SOCALCO~ UNHA cepas da t rix ad1:1ra. do brence­ da paisaxe. Mais a especula­ LECCION DA . ll au ou do alvarello deixan mur- . ción. os intereses de promoto- INXENIERIA POPULAR char ao sol sobor dos postes de - res. constructores e tamén ar~ Nas abas dos outeiros das granito as suas follas .. . os socal­ quitectos. non dan máis que en bocarribeiras. , descenderido1 cos baixan cara aq · rí o nun lene ·que pra facer hai que primeiro mainiñamente' como escalóns. estoupar de verdes, mourados. desface·r. ou seña cobrar e vol­ ollamos os socalcos. Va lados de ouros. De enriba garbean as ca­ ver cobrar. Nos miolos está cachote. de pizarra ou' de grani­ sas fida lgas dos bodegueiros. aquelo de «allanar. allan ar ... »

to que sirven pra conter as te­ construccións rexas nas que en- 1 caído que é síntoma das orellei~ rrazas de cultivo nas caídas afia­ dexamais falla a ,figura afiada do ras. das testas cadradas e da das das montanas. alciprés. enseña da fartura. her­ mente lisa ·que a dependencia «Calculum » é a verba latina danza do mundo af'\tigo. lección...... &!W•• fixo de nós. que significa pedra. «sub­ na que aprendemos que.a arqui­ obras palas . que, poderíamos de arquitectura fÚ_i~. galiñeiros, . Apesares. nalgún lugar aínda ·calculum». sobcalco. socaico. tectura é o xeito d~ ben distri­ , 1-comp'render millor' a economía, ins,titutos. garaxes. naves incius­ vemos un aquelo de respeto. a algo así como valado na parte buir o terreo. de respetalo ou os intereses e as sÓciedade• do ' tria is. sanatorios feitos «al por pais·axe é a protagonista e o edi­ baixa. Socalcar é ·a feito de agarimalo. pasado. mayor». despersonalizantes. ca­ ficio ponse de xionllos dediantes poñerse a empedrar o socalco. lnxenierías argall adas polo. ros e hastra pouco prácticoS". da natureza. amOS§lndo que o Nas ribeiras do Bibei. do Avia. pobo e trasm itidas tiende os Si reparamos e a.fondamos Velahí que en máis dun caso' arquitecto é un a.rt~t a. · aliamos os socalcos como' os tempos máis v·ellps. Os romanos ,. • nos n~sos xe~uinos xeitos, nás a esplanación e o recheo dos O Parador de Mondoñedo. a escearios do traballo dos viña­ tamén aproveitarpn ben iste xei-· creacións caviladas dende Gali­ · desniveles forán os causantes · Fábrica de cerámica de Sarga­ teiros: dende a sacha pra ente­ ·to de cultivo nos socalcos. a cia e pra Galicia, comprendería• do· enfeblecemento das cimen­ delos. Macoga de Ordes o Poli­ rrar as vides deica a vendima. maior parte diles que aínda te­ mos millar as agresións que tac'ións de moitos edificios: Pro­ .clínico Cíes de Vigo, son bós Palas corredoiras estreitiñas rnos en Galicia datan diste tem­ cada pouco está a sofrir a nosa ducíronse c~rrementos de terra. exemplos disa arquitectura cavi­ como canellas. costa abaixo van po. Non somentes son 'Xeniales paisaxe e o noso modo de rela­ da terra de recheo. e como cau­ lada por nós e pra nós. onde a os labregos coas : sachas. c<;>s as grandes construccións dos cionarnos con ela. Non se res­ sa. as paredes fenderon e os te­ tradición e as novas ideas fanse bimbios pra atar. ou cos culeiros imperialistas romanos: Pontes. peta o entorno. entre olio e olio llados viñeron abaixo: O caso de kuncionais. ou seña. arte. pra os acios ... No outono acon­ murallas. vías. castros ... debe­ está como única teima a «ex­ moitos Institutos de Galicia. O socalco poríamolo. entón. tez a apoteosis dos socalcos. ríamos reparar tamén noutras planación» todo se volve «relle­ O socalco· préstase ben. dalle 1 nise abecedario da arquitectura cando dempois da vendima as construccións da antiguedade nar» . facer chairas os desnive ~ seguridade e defende o te'rreo. ga'lega co gallo de que nasas ci­ parras se poñen teixas. dende o que deixamos quedar esqueci­ les. os foxos. desfigurar. despre- sigue a sua traza facendo as dades. os campos. as paisaxes ouro dos viñas brancas deica os das: eidos de pastoreo. cultivo. . ciar a paisaxe pra construir, des­ curvas da montana; o home se refagan e sirvan pra vencellar lumes amourados dos tintos. As ca'nles de rego. minas ou outras truir pra facer grandes galpóns contribúe . ao perfeccionamento ao home coa sua terra.

,andando aterra M. HORTAS-VJlANOVA

f LEMBRANZA miudiña e moi graciosa ela. que ben máis menos que máis. Era salpresa cando unha rapaza b~e- DUN VIAXE nos arranxou aloxamento. O esi­ delgado. auto. moreno, moi es­ tona me trooxo a firmar un vello A BRETA~A lado galegÓ en París estaba presivo e vestía unha chaqueta libro meu de versos, pubricado O \,liaxe dun galega a Bretaña máis enterado da UDB que a de pana ·moura. Tiña un filio moi . en Lugo no 1952. Tampouco é unha peregrinación obrigada propia militante · de. Rennes. lauro. xa medradiño. que debía esquecerei ó Profesor de Es­ como ir, poño por caso. a San­ Aquela noite ceamos filloas, que andar polos doce anos. Fomos pañol da Universidade de Ren­ tiago de Compostela. a San An­ é o plato nacional· bretón e que cear todos a unha taberna de nes. tanto polo seu singularísi• drés de Teixido ou ó Corpiño. preparan de moitos xeitos e moi Brest onde probamos o hidro­ mo aspecto físico cGmo polo Servipor cumpriu con esta abri­ sabedores todos eles. mel. do que tanto•tiña lido nas seu español inzado de galeguis-. ga no mes de novembro de En Brest agardaba por nós o hestorias de Merlín e dos Caba­ mos. O perguntarlle onde de­ 1972. Fixen o viaxe dende Xe­ señor Grell. Segredario Xeral da leiros da Táboa Redonda. Por prendera castelán. repostoume nevra en tren. pois non era cou­ UDB. E un home moi ledo, certo que o hidromel non me 1iteral mente: sa de poñerse a andar, acom­ simpático e · cordial. inxenieiro gustou nada: -Nun vilaxe da provincia de pañado dun emigrante galega e pra ganarse a vida, loiro, con pe­ Na c¡35a da Cultura de Brest ·Lugo que le llaman Viveiro. da miña compañeira. En París cas na cara e olios acules como casa do gran poeta Paol Keineg. pronunciei un recital dos meus Sinto non lembrar o seu no­ xuntóusenos un esilado político case tódolos bretós e que nos do que coñocía parte da obra. versos. Servidor fa cía a lectura · me. dffícil e estrano. Supoño galega. Os catro pillamos o tren convidou a unha boa papatoria especialmente <rticular ou a u'11 sector rlúas cousas: 1) Fálase a 1l'i t1L' > . no que andan as aves a voar. ten fa.lado dal:iondo de ·case '; · claros - da . opresión. política -~ social , determinado) senón de galeguización dos nusos to-- O resto é soedá. »

E GUIEIRO

ficado. Na montaxe da esposi­ vedra. hoxe Caixa Rural. García máis polémico doutro dos máis nos ao chegar a Santiago. que é ción. esquécese o senso peda­ Buciríos. Xoán . Piñéiro. Xavier grandes especialistas na música mais conocido como 1< ~rcl a pin­ achegamento entre a Música terpretados pala contralto con Prnvincial de POntevedra. e o Club Náutico de Vigo co nome tura. grabado. serigrafía, etc. era folklórica do pasado e a máis pedal de laúde e zonfona. O ou­ mesmo en canto ás escu lturas. de «Artistas de Galicia Surn. de maior calidade do qu.e a es­ fonda poesía. E unha música na­ tro Planctus é o «Sol eclysim Decepción xeneralizada en can- donde. xunto con nomes cansa- . cultura ofrecida. tural construida sobar do testo, patitur» (Codex Florentinus n.0 to aos premios outorgados e ta- grados. aparecen outros da par- ANTONIO EIRl~A a melodía e a improvis~ción , os 34) adicado ao rei Fernando 11 ; mén en canto á mistura de te das Rías Baixas e da zona elementos realmente hu.manos a interpretación e a máis polé­ obras de certa calidade xunto miñota da nasa Terra. aínda que do arte musical. Tén tamén un mica da colección, xa aue a con outras de escaso ou nulo sen grandes realizacións que fa- - MUSICA toque das especulativas ou dis-· peza monódica e interpretada valor pictórico ou artístico. Ou gan · suliñar esta esposición cursivas calidades que captan a CAMINO DE dun xeito diatónico pala contral­ 'ben se renuncia ao fachendoso como importante pra compren- mente e envolven ao ouvinte» . SANTIAGO to e o contratenor. cunha antífo• nome de «internacional» e se der a situación actual en que se A partir dista concepción. en­ Studio der Frühen na dada por du1 qué Do maior tesauro musical ga­ vid Munrow. _Agora. o mesmo non adopta a El\11 espafk,la as lega. o «Codex Calistinus» se ­ sello discográfico ven de editar bolsas da sua homó r. im a '. :igle­ outra xoi2 fonográfica adicada á leccionaron tres das pezas máis sa. que teñen a pi ·J p:edadc c::r. · Edade Media: o álbum «Eine representativas. O «Dum Pater t r ~ r i a? Filgerstrasse» que é o labor Familias» . o himno dos peregri- XOAN M. CARREIRA ' axenda

'\ 1· • I ' ~ 1 '' \ FOTOGRAFIA EUROPEA. Obras de - • \ 1 ' Currelos : LUGO . O Bolo e Ríos ; POIO . Festas da Virxe da Mercede. DISCOS - , Uwe Ommer. Harry. Gruyaert. 'FEIRAS E MERCADOS - OURENSE. Arcade : PONTEVE ­ Peregrinación no'cturna dende . ' Francois Guill.et. Hans Silvester. DRA. Pontevedra. Día 23 . «GALIZA tSPl:.tilA» . l-orai Casa­ Barry Ryan. e outros. No Pub 1L SABADO. 23: Moeche. Curtise MERCORES , 27 . Casadoira. a Baila ­ CORCUBION . A Nosa Señora das bl<;mca de Vigo. Movieplay-Xe.ira. - GATTO PARDO. Viveiro. Ponteceso: CORl,JÑA. Gomeán. dora. Pino e Sobradd dos Monxe­ Mercedes. Días 24 e 25. 1"30857 / 5. Grolos e Parga; LUGO. Maside. s; CORUÑA. Quiroga. Sarria e Ri ­ MU'GARDOS. Romería da. Virxe do «DESPEDIDA DEL PUEBLO» . llla­ o - Saínza. San Xan do Río e Verín; badeo ; LUGO . A peroxa ; Ouren­ 1 Santeiro. Día. 24. pu ~Música andina) Movieplay­ llBROS _, • ,- I ,' OURENSE. Dozón e Silleda; PON­ se ; Cospedriño; PONTEVEDRA. A SAll'\IZA (Provincia de Ourense). Cóndor .. 171 283 / 7. TEVEDRA .. XOVES: 28 BoimoPto. 1rixoa. Necia . Romería da Virxe da Mercede. con «LAS DOS CANTIGAS SOBRE , DISCURSOS PARLAMENTARIOS DOMINGO. 24: Sigüeiro. lrixoa. Rois e Zás: CORUÑA. Lurenzá . «Mouros e Cristianos» . Día. 24. HITA DE ALFONSO X. EL SA­ ( 1931 -33i. Castelao, Otero Pedra­ Camota. Orosa. Oleiros. Carballo. Parga , Triacastela. Saber; LUGO . BRION . Romería de Santa Minia. de BICh. Atrium Musicae. Director: yo . Villar Ponte. Ediciós do Castro. Mañón, Muros. Ponteceso. Ordes. Bande. Montederramo, Viana do grande tradición en todo o país. Gregario Paniagua. Hispavoz S Sada. . Quintán (Muxía). Riveira e Verdi- · Bolo; OURENSE Lavadores (Vi­ Día 26 e 27. 60.040. A GALEGUIDADE NA OBRA DE llo : CORUÑA. Monforte. Espiñeira. go); PONTEVEDRA. FERREIRA DE PANTON . A Virxe GUIMARAES ROSA. Valentín Paz Láncara\ Seoane. Danis. Xove. Ri­ V.ERN1ES. 29. Estramunrli e Mera ; das Dores. Do 26 ao 28. ARTE .. Andrade. Ediciós do Castro. Sada. gueira e Paradela: ·LUGO . Xun­ CORUÑA. Castro. Navia de Suarna BAIONA. - Romería tradicional de 1 • C:UADERNOS DEL SEMINARIO DE queira de Ambia. Leiro. Villamartín e Néjdela; LUGO . Celanova: OU­ · Sa n Cosme e San Damián. Día 27. LAXEIRO. Evolución nos derradei­ ESTUDIOS CERAMICOS DE SAR­ e Beariz; OURENSE. A Estrada. RENSE. Bandeira e As Neves; CANGAS DE MORRAZO. Ro.maría PONTEVEDRA . ros 20 anos. En TORQUES. Santia ­ GADELOS. N.0 27. Geología de la Puxeiros e · Codesa; PONTEVE­ de San ·cosme. Día 27. go. do 15 de ·Setembro ao 12 de Parte Norte del Macizo Ibérico. DRA. PONTEAREAS. Festas do San Mi­ outono. Ediciós do Castro. Sada . LUNS. 25. Abegondo. Fene e Orti­ guel. Co. «Día do viaxante» e ou­ ZELADA. Oleos. En ·CEIBE. a Co­ A ROMAXE DO FARO. Nicanor Rie­ gueira; CORUÑA. Póboa do Bro­ FESTAS E ROMERIAS tr.os actos. Días 28 e 29. • ruña. do 7 ao 29 de setembro. lo Carballo. Colección «0 Mou­ llón; LUGO . Parada. Ribadavia e • 1 ., ,,v PASTORIZA. Romería do santuario Vl~IRO. GIANNINI. A Coruña. A cho». n.º 56. Edicións Castr~los. Milmanda; OURENSE. ·caldas de da Virxe da advocación do conce­ partir do día 12. PSEUDOPOESIA. A LA .COSTA DE Reis ; PONTEVEDRA. llo. Día 28. Morquecho. En ADRO. A Coruña. LA MUERTE. MARINERAS. Arturo MARTES. 26. Bergondo. Boqueixón LALIN. Festa da Virxe das Dores. O PORRIÑO. Cristo da Agonla. Día Deica o 27. Romaní. e Montero; CORUÑA. Guimarei e Día. 22. 28. GUIEIRÓ /19 .ANUNCIOS ·o RE U CHO CRUCIGRAMA 1 DE. BAL-QE. DOLAMB.ON DARIO XOHAN CABANA 1 2 3 4 . 5· 6 7 8 .9 10 11 Desexo que. se alguñha persoa . coñece ler_idas. mellar inéditas. de ·. · 1 Millo novo CJDn amorotes ...... ~ calquer· recanto da nasa terra· mas 2 ·mande. xa que as preciso pra un ...--.--t-i-'ii• traballo. · · · · ·3 M~· do Mar Martul Mar­ 4 tul~ · Concepción Are­ nal, 9 1 , G~.ndara d~ A. 6 Ferrol. · 6 7 Teño 40 ·anos;·.: bo'a saGde- e .. .mido 1 6.3. de. estatura. Gustaría .e ·>:recibf catt-as de m'µlléres co'n vis- ·9 .. tas ao c·a.samento. Se pode ··:ser · ..._ :¡ue manC!en foto. · ,.., · Casa Santo Cabanela, Navia de Suarna, LÚgo·. HOMENAXE A NICARAGUA · besexo ter contacto con per ~ HORIZONTAIS soas ou ..asociac.ió'n5 amantes·. do L -:-"Tecido. Naque( lugal. Estado imperh11ista. 2 ..- . reriacer cultural da nosa Terra . · De_mostrativo. Brancios. 3. - Correntes de auga. Orgáno .. Santiago · González~ da vista. 4 . - Berro da vac_á. Eiquí.. AQ rOV~$ •. nQta musi­ 0 0 B.º S. _lgnapio n. . 'i 1 -4. ta l. 5. :--::- Negación. Mirábase. lnterxección de ·dor. 6. -. · ~· lbarra (G~lpúzkoa). .. Cállese -~ «millo. do país» pod.ed.es sairlle ·ªº paso con Héroe nacional de Nicaragua. 7 ..- Pronorne. O~tra ma­ · en espiga aínda nova e cóce• .aquelo· d~ que o r;nillo é bó; neira de decir «edade» . Agora. s.-- ·oitongo moi común se eri. leite. cun. p~u .co de .:.por eso. dáse~le aos poucos, en galego ..Anelo. Seis. 9: ·.:_ Fre.nte de liberación de Ni­ : lntereSado en fotocopiáS 8e caragua. Designación militar do comandante Edén .Pasto­ docur:n entos nos ··que fig'uren no­ zucre e·'unha coida de limón:· e qu"e as fresas.. amais da . mes dqs lugares das :parroquias • aos cinco minu.tos, retírase. máis da · froitá, _spn-me.decina ra. 1 O. _:..:..Vagares. CoÚsas noxentas. 11. - Río do Cau­ r.el. 0 . que poñen as aves. Parte do esqu~lete : . de San Pedro ·de Eume: San Mar­ Hai que: poñendo. dereita _a ·con . pro.pi.edades depurati­ tín de .Goente e Santiago ·de Cape- VERTICAIS maza roca _en riba dun prato, ·vas." refrixerar:ites. son ant'i-· , la (~ Coru·ñ.a) dos anos. · 1500 ~ - 1. - Poseer. Tén fé. Parte da gaita. 2. - Libre dunha . 1752. delullaa cun coitelo, gotosas· e anti~eúmática.s. E cort_a_1_1do_os grans da arriba ci_ abriga. Anaco de touciño. ·3. - Prenden, ligou. ·cheirar. 4. Manoel Doce Viñas. As aínda máis, _p9dede.s. apam­ 'abai_xo: pr~ separalos dQ. :,_ Esistes . .Oiríxese a un· lugar. Lazo ap~etado. 5. - Carta Neves - Capela - Ponte­ panalo :espi°icándolle que· os deume CA Coruña). carolo; Dun xeito ou doutro, da baraxa. Adverbi·o de tempo,: Somente. 6. - Consegui­ ·tirado· _do . lume despois·: ·de amorates, polo ác-ido salicíli• ra. 7. ~ Novecentos noventa e nove. Ferruxe. En o·: 8.-"-­ ferver . .. os cinco mlnútos. .co ·que· teñen., son o millar Dous ceros: Nome de létra. Con o. 9. - Río Galego. Con­ botas.elle. unha boa . medio '_natural pra _evitar que . templo. 1 O.. - Recipiente pra ·auga. Voltas. 1.1. - Cozo: Qu.ero po ñerme en contacto cantidade de amoroteS' ou con algunha persoa de · Ourense }J.1._or_a.ng.os· grandes,· - ao se formen «ar~as»:· cálculos torro, Cólera. ~nimal salvaxe. que lle interese ·o tema das mei ~ . natural. · Déixase enfriar·. e. nos rins. Pensó que. con esto SOLUCIONS AO CRUCIGRAMA ciñ as marxinaieii e me poda infor- .· sírvese ·como a compotá. ' -· .. mar sabor pil. vos -.deixa·ran· ·comer. en par .. . DO NUMER029 ". Bon p.Orveúto! · · .. 1: :Aínda. 2: Brnis.· 3: P. Atica. P. 4.: -. Rutina. Editar. 5:· Lois.. de David Alvarez. St alguén vos- di .con re:. · · "Río· Támega, 1 9-3ª Ou­ El. E. -O. Me. 6:· Gofr~r . ' Pratos. 7: O. A. lza>t A. a: Figa, rénse. tranca que· sodes· · 1ambóns MANUEL YAZQUEZ Nert. 9:· Zanfona ~

J ...... ill .. lllllllllllllllllllllllllllllllllllll .... ll!l ...... lllli .. lmlll .. lli ...... !lllll ...... 11111111111 .. 11111 .. ~ T A B O L E "I ·R O . 15 ~ . ~ ~ 2. s 3 8 4 A. B 6 c. + .s .O q ~. · · .10 w 11 .e 13 e· 1.4 JI> \ó l.. \"1 b is E ,, 'l. •,. • 5@) ""' """ : @A - - . . a ® Fo ~V '2.1 2~ 24 G 25 v 2,.7 . zq A 3o "t> ·'.:.· 3!> J6 t) s '2.2" N o ·26 F 28 1 ·M.: .31 }= 32 .c ~3 -~· .34 '8 '31 - a ®E @) .. @ @) 1- e 38 1> . ~" -40 $, 41 í ~¡ 43 t-' 4~ - ~ "4S H · 46 u 41 48 ~ - : · ,i¡q A 50 F !11 M 52. I 5~ t\ 54 L. 55 é @/' @f ®s @ s 561 'S7 58 Q, .:sq H 60 61 B 62 'O 63 E 6~ p . 65 v .. 66 G 67 e ·.. 68 X 6q ~ · 10 11 72 1 7l o .. a @F . ·. . "' G .. 1" - :· @) - @) • ¡) '10 t-'\ qr A @ ·\/' 75 @ \.l 76 A 77G 18 Q. 7't 80 @L 8.1 V 82. N 8.3 !"\ 84c 85 '!> 86 s 81 88 "' ~~ ( ~ • . . @Y ~ q¡. ¡~q !i q2 E ~r o ct5 @ 1 .~ •'6 T 'H e qe. "D CfCJ o IOD ~ 'º' o 102~ 103 T Co4 @r 105 f '°' -H 101 p 101 '8 @ ~- 110 u 11) E. 11'4 ~ 115 L. 11~ R t> 1/"l IA 120 121 t.. . 12.1. G' c. 124 'P t2.S /26 e. / '.I Ut l 111 1 118 m F -. le @)D . . ,... @r @ @) @) ® 3s CHAVE l. A B . r e). ~ "!::- To"" . -;;¡¡- ·~ --¡¡;- To ¡;o '. ~ ":í1 23 7of --:¡:- 't6z:'"" -6- ""10 86 58 Jb ::>n CH AVE D_- ~s. ---·o ,, 'Hz. -~e ·.--31- qq --.1 1q· de F . A) E boa vila. que comerori . no prado ís. ~ "7ü:" ~ ~ ·za SI 10~ .. G B) No ferroviario gálego. M) Dólmenes, monumentos me-. ·xe H -:;¡-· ··-¡¡;r s¡- ~T -:;;:¡ .--¡;;- 6 o C) Aparello de ·pesca galfticos. l' L . . D) Peixe que é o prat() nacional N) Cría da anguía. de •--¡:¡-¡;-- 55 ""'4r ' 7ir -¡¡- '.81 portugués. 0) ·os froitos. das silveirás .. ~ 7. E) O protagonista das Memorias P) Qué non están vivos. N ~ ""T4 --¡¡-- . -¡¡-: -¡;;- -¡-;¡- ría dun nano labrego. , Q) Por riba de La.lín oude a Pena F) Ave-granívora chamada tamén de Francia. v1i- cuturlio. R) O que se recibe do$ antepa$8- )U· G) Especie de marisco. dos. 1rio H) Va lados ·que separan u.nha lei- S) Home pequeno. 5 ra de qutra. · · T) Partes do esqueleto. ce- ->-. ~ - -rr- 7' i u 1) Pó de fariña que flota no ar d.o U) Plantfgrados. Día -.Ll-1• lT9 '-¡o· w muiño. V) Noma de letra en plural. x, L) O que fan as vacas na corte co X) Coi:>ulativa. · 6:f"

,- ... • .. - DO FERROCARRIL -

- ' M.ª XESUS PATO DIAZ · l \.; . '. Un dos conflictos sociais mái~. jnter~~antes A outro nivel. as elección municipais de O tempo vai pasando; nas obras apenas se na Galicia dista época foi o motivado polo ferro­ 1931 colocaron a membros dos partidos repu­ traballa e o Comité dos traballadores (form~do carril Za~19ra .- A Coruña. blicanos e do PSOE nos axuntamentos. lsto con­ por membros do PSOE e a UGT) comenza a reci­ Formaba iste parte das obras de prestixio da tribuíu a unha democratización na vida dós po­ bir presións da base pra que .declare a folga Dictadura de Primo de Rivera ( 1923-1929). No deres locais. E así. chegamo~. no mes de xulio xera1.· lste responde sempre que non o fai por - infre . de -proclamarse a 11 República, estaba en c;le 19~ 1. á. ce l~~ración da I~ Asamblea. a nivel ·cuestións ·tácticas. fase de constru-cción. Coa chegada do novo réxi­ obreiro. pra tratar sobor da paralización das O certo e que se está a ceibar un combate a me e a ocupación da carteira dé Obras Públicas obras. Chegan a Ourense delegados de toda a nivel do PSOE. entre os órganos de dirección ga­ pQlo soci~lista Prieto., cambea radicalmente a­ nación. ao tempo que os obreiros que traballan legas e a executiva estatal. que quer a toda cos­ pplíticá do ministerio, que est~ ·disposto a para­ · na sua construcción se concentran na ddade. ta paralizar un conflicto que at ca a sua política lízar as obras . por non considera_las necesarias Do Carballiño chegan istes homes. xunguidos ao económica. n1in axeitadas ao momento económico. · redor da consigna ¡VIVA GALICIA. QUEREMOS Así e todo. e o problema evidente. que o co­ - Na nosa p·atria, a situación víase de moi dis­ FERROCARHIL! mité cursa a orde tan esperada de folga xeral pra tinta forma. Por unha b.anda, os traballadores A asamblea é tan maioritaria. que tén que o día 20 de marzal de 1932. considerábanas vitais por duas razóns, a 1 :ª, celebrarse aó .aire libre na Alameda. A concien­ A folga asúmese masivamente. lste mesmo p:orque, ~i se paralizaban. moitos quedarían na cia nacional amasada na anterior consgina é día 20. ínstase ao Comité pro-ferrocarril pra que r·ua e verían aumentar o x

1 .