IDZ DO

PRZYK£ADOWY ROZDZIA£

SPIS TREFCI Wielka encyklopedia komputerów KATALOG KSI¥¯EK Autor: Alan Freedman KATALOG ONLINE T³umaczenie: Micha³ Dadan, Pawe³ Gonera, Pawe³ Koronkiewicz, Rados³aw Meryk, Piotr Pilch ZAMÓW DRUKOWANY KATALOG ISBN: 83-7361-136-3 Tytu³ orygina³u: ComputerDesktop Encyclopedia Format: B5, stron: 1118 TWÓJ KOSZYK

DODAJ DO KOSZYKA Wspó³czesna informatyka to nie tylko komputery i oprogramowanie. To setki technologii, narzêdzi i urz¹dzeñ umo¿liwiaj¹cych wykorzystywanie komputerów CENNIK I INFORMACJE w ró¿nych dziedzinach ¿ycia, jak: poligrafia, projektowanie, tworzenie aplikacji, sieci komputerowe, gry, kinowe efekty specjalne i wiele innych. Rozwój technologii ZAMÓW INFORMACJE komputerowych, trwaj¹cy stosunkowo krótko, wniós³ do naszego ¿ycia wiele nowych O NOWOFCIACH mo¿liwoYci. „Wielka encyklopedia komputerów” to kompletne kompendium wiedzy na temat ZAMÓW CENNIK wspó³czesnej informatyki. Jest lektur¹ obowi¹zkow¹ dla ka¿dego, kto chce rozumieæ dynamiczny rozwój elektroniki i technologii informatycznych. Opisuje wszystkie zagadnienia zwi¹zane ze wspó³czesn¹ informatyk¹; przedstawia zarówno jej historiê, CZYTELNIA jak i trendy rozwoju. Zawiera informacje o firmach, których produkty zrewolucjonizowa³y FRAGMENTY KSI¥¯EK ONLINE wspó³czesny Ywiat, oraz opisy technologii, sprzêtu i oprogramowania. Ka¿dy, niezale¿nie od stopnia zaawansowania swojej wiedzy, znajdzie w niej wyczerpuj¹ce wyjaYnienia interesuj¹cych go terminów z ró¿nych bran¿ dzisiejszej informatyki. • Komunikacja pomiêdzy systemami informatycznymi i sieci komputerowe • Grafika komputerowa i technologie multimedialne • Internet, WWW, poczta elektroniczna, grupy dyskusyjne • Komputery osobiste — PC i Macintosh • Komputery typu mainframe i stacje robocze • Tworzenie oprogramowania i systemów komputerowych • Poligrafia i reklama • Komputerowe wspomaganie projektowania • Wirusy komputerowe Wydawnictwo Helion JeYli szukasz ]ród³a informacji o technologiach informatycznych, chcesz poznaæ ul. Chopina 6 historiê komputerów i dowiedzieæ siê, do czego mo¿na je wykorzystaæ, siêgnij po 44-100 Gliwice „Wielk¹ encyklopediê komputerów”. tel. (32)230-98-63 e-mail: [email protected] indeks haseł angielskich

! point, 7 100BaseT, 8 16x CD-ROM, 9 #include, 7 100BaseVG, 8 18-track (18-ścieżkowy), 9 &&, 7 100BT, 8 19mm tape (taśma 19 mm), 819 * symbol (symbol *), 786 100MHz bus (magistrala o szybkości 1-bit-DAC, 9 .13 micron 100 MHz), 438 1-by-1 GIF, 9 (technologia 0,13 mikrona), 827 100VG-AnyLAN, 8 1ClickCharge, 10 .18 micron 1024x768, 8 1G wireless (sieci bezprzewodowe (technologia 0,18 mikrona), 827 10Base2, 8 pierwszej generacji), 728 .25 micron 10Base5, 8 1-Meg Modem, 10 (technologia 0,25 mikrona), 827 10BaseF, 8 1U, 10 .com, 7 10BaseT, 9 1x DVD-ROM, 10 .edu, 7 10-way (10-ścieżkowy), 9 1x1 GIF, 10 .gov, 7 10x CD-ROM, 9 1XEv, 10 .htaccess, 7 123, 9 1XRTT, 10 .NET, 7 1-2-3, 9 2.4GHz band (pasmo o częstotliwości .NET SDK, 7 1280x1024, 9 2,4 GHz), 578 .org, 7 1284, 9 2.5G wireless (sieci bezprzewodowe .tv, 7 generacji 2,5), 728 128-bit (128-bitowe), 9 .zip file (plik o rozszerzeniu .zip), 600 216 colors (216 kolorów), 10 128-bit graphics accelerator (128-bitowy /, 7 akcelerator graficzny), 9 23B+D, 10 @ sign (znak @), 1002 12-way (12-ścieżkowy), 9 24-bit color (24-bitowy kolor), 10 \, 7 12x CD-ROM, 9 24x CD-ROM, 10 ^, 7 1300 nm, 9 24x7, 10 _ symbol (symbol _), 786 133MHz bus (magistrala o szybkości 256-bit (256-bitowy), 10 ~ symbol (symbol ~), 786 133 MHz), 438 2780, 10 == signs (znaki ==), 1003 1394, 9 28.8, 10 0.13 process (proces 0,13 mikrona), 631 13W3 connector (złącze 13W3), 997 286, 10 0.18 process (proces 0,18 mikrona), 631 14.4, 9 286/12, 286/16..., 10 0.25 process (proces 0,25 mikrona), 631 1401, 9 2B+D, 10 0K, 7 1550 nm, 9 2B1Q, 10 0x, 7 16 million colors (16 milionów kolorów), 2-D, 10 1.2M, 8 9 2-D graphics (grafika dwuwymiarowa), 1.44M, 8 16:9, 9 262 10 GbE, 8 16450, 9 2e, 10 10 Gigabit Ethernet, 8 16550, 9 2G, 10 10/100 hub (koncentrator 10/100), 394 16-bit (16-bitowy), 9 2G wireless (sieci bezprzewodowe drugiej generacji), 728 10/100 switch (przełącznik 10/100), 654 16-bit characters (znaki 16-bitowe), 1003 2G+, 10 10/100/1000 card (karta 10/100/1000), 16-bit color (kolor 16-bitowy), 377 353 16-bit computer (komputer 16-bitowy), 2U, 10 1000BaseLX, 8 384 2-way (dwukierunkowa), 190 1000Base-LX, 8 16-bit driver (sterownik 16-bitowy), 774 2x CD-ROM, 10 1000BaseSX, 8 16-bit sample (próbka 16-bitowa), 649 2x DVD-ROM, 10 1000Base-SX, 8 16-bit sound (16-bitowa karta 2xAGP, 10 dźwiękowa), 9 1000BaseTX, 8 3.3v, 10 16-bit version (wersja 16-bitowa), 914 1000Base-TX, 8 3.5”, 10 16CIF, 9 100BaseFX, 8 3+Open, 10

     , 1011 indeks haseł angielskich 1012

3+Share, 11 3-D audio (dźwięk trójwymiarowy), 200 450GX, 13 303x, 11 3D chat (program do pogawędek w wersji 486, 13 308x, 11 trójwymiarowej), 637 486/25, 486/33..., 13 3090, 11 3-D chat (trójwymiarowy pokój rozmów), 486DLC, 14 854 3270, 11 486DX, 14 3-D digitizer (digitizer przeznaczony 3270 Data Stream, 11 do grafiki trójwymiarowej), 136 486DX2, 14 3270 emulator (emulator 3270), 218 3-D digitizer (skaner 3D), 734 486SL, 14 32-bit (32-bitowy), 11 3D Fax, 12 486SLC, 14 32-bit color (32-bitowy kolor), 11 3-D graphics (grafika trójwymiarowa), 486SX, 14 32-bit computer (komputer 32-bitowy), 265 487, 14 384 3-D modeling (modelowanie 4CIF, 14 32-bit disk access (32-bitowy dostęp trójwymiarowe), 476 4DOS, 14 do dysku), 11 3-D positional sound (trójwymiarowy 4GL, 14 32-bit driver (32-bitowy sterownik), 11 dźwięk pozycyjny), 854 4mm tape (taśma 4 mm), 819 32-bit file access (32-bitowy dostęp 3-D sound (dźwięk trójwymiarowy), 200 4-way (4-ścieżkowy), 14 do pliku), 11 3D sound, (dźwięk trójwymiarowy), 200 4x CD-ROM, 14 32-bit processing (przetwarzanie 32- 3D Studio, 12 bitowe), 661 4xAGP, 14 3D tablet (tablet trójwymiarowy), 814 32-bit version (wersja 32-bitowa), 914 5 nines (5 dziewiątek), 14 3-D tablet (tablet przeznaczony do grafiki 32-bit Windows (32-bitowa wersja trójwymiarowej), 814 5.1 channel (kanał 5.1), 351 systemu Windows), 11 3DES, 12 5.25”, 14 32x CD-ROM, 11 3Dfx, 12 50-pin Telco connector (50-końcówkowe 33.3, 11 złącze Telco), 14 3DNow!, 12 34010 & 34020, 11 5100, 14 3DO, 12 3480, 11 5250, 14 3DOF, 13 3490, 11 5250 emulator (emulator 5250), 218 3G, 13 3590, 11 56 Kbps modem (modem o szybkości 3G wireless (sieci bezprzewodowe 56 kb/s), 477 360, 11 trzeciej generacji), 728 360K, 11 56,000 bps modem (modem o szybkości 3GL, 13 56 000 b/s), 477 36-track (36-ścieżkowy), 11 3GPP, 13 568A, 14 370, 11 3GSP, 13 568B, 14 370/XA, 11 3-tier architecture (architektura 586, 14 3770, 11 trójwarstwowa), 37 5v, 14 3780, 11 3U, 13 5x86, 14 37xx, 11 3XRTT, 13 601, 14 386, 11 4:2:2, 13 603, 14 386 Enhanced Mode, 12 4:3, 13 604, 14 386/25, 386/33..., 12 4004, 13 615, 14 386DX, 12 404, 13 620, 14 386EX, 12 404 error (błąd 404), 61 640K, 14 386MAX, 12 411, 13 640x480, 14 386SL, 12 430FX, 13 64-bit (64-bitowy), 15 386SLC, 12 430HX, 13 64-bit graphics accelerator (64-bitowy 386SX, 12 430MX, 13 akcelerator graficzny), 15 387, 12 430TX, 13 650, 15 390, 12 430VX, 13 6502, 15 3Com, 12 43xx, 13 6800, 15 3-D, 12 440BX, 13 68000, 15 3-D animation (animacja trójwymiarowa), 440FX, 13 680x0, 15 32 440LX, 13 686, 15 3D audio (dźwięk trójwymiarowy), 200 450BX, 13 1013 indeks haseł angielskich

68K, 15 8087, 17 absolute (wartość bezwzględna), 909 6DOF, 15 8088, 17 absolute address (adres bezwzględny), 22 6U, 15 80x86, 17 absolute coding (kodowanie 6-way (6-ścieżkowy), 15 8100, 17 bezwzględne), 374 6x CD-ROM, 15 82385, 17 absolute path (ścieżka bezwzględna), 807 6x86, 15 82489DX, 17 absolute reference (odwołanie bezwzględne), 538 6x86MX, 15 8250A, 17 absolute URL (bezwzględny adres URL), 701, 15 8259A, 17 55 702, 16 8514, 17 absolute vector (wektor bezwzględny), 720K, 16 8514/A, 17 914 750, 16 860, 17 absolute zero (zero absolutne), 992 7-bit ASCII (7-bitowy kod 88000, 17 abstract class (klasa abstrakcyjna), 362 znaków ASCII), 16 88K, 17 abstraction layer (warstwa abstrakcji), 908 7-track (7-ścieżkowy), 16 88Open, 17 AC, 19 7x24, 16 8-bit (8-bitowy), 17 AC ‘97, 19 8.3, 16 8-bit color (8-bitowy kolor), 17 AC adapter (zasilacz AC), 988 800x600, 16 8-bit sample (8-bitowa próbka), 17 ACAP, 19 80186/80188, 16 8-bit sound (8-bitowa karta dźwiękowa), ACBD, 20 802.1, 16 17 Accelerated Graphics Port, 20 802.11, 16 8mm tape (taśma 8 mm), 819 Accelerated Hub Architecture, 20 802.11a, 16 8-N-1, 17 accelerator (akcelerator), 26 802.11b, 16 8-second rule (reguła 8 sekund), 681 accelerator board (karta akceleratora), 353 802.12, 16 8VSB, 17 Accelis, 20 802.15, 16 8-VSB, 17 acceptable use policy (zasady 802.1p, 16 8-way (8-ścieżkowy), 17 dopuszczalnych zastosowań), 988 802.1q, 16 8x CD-ROM, 17 acceptance test (testy akceptacyjne), 840 802.2, 16 9221, 17 access (dostęp), 170 802.3, 16 9370, 18 access arm (ramię dostępu), 678 802.3ab, 16 9660, 18 access charge (opłata dostępowa), 550 802.3u, 16 9672, 18 access code (kod dostępu), 371 802.3z, 16 9-track (9-ścieżkowy), 18 access concentrator (koncentrator 802.4, 16 9U, 18 dostępu), 394 802.5, 16 A/B box (przełącznik A/B), 654 access control (kontrola dostępu), 398 802.6, 16 A/D converter (przetwornik A/C), 664 access control list (lista kontroli dostępu), 420 80286, 16 A/V, 46 access control protocol (protokół kontroli 80287, 16 A/V ports (złącza A/V), 996 dostępu), 647 80386, 16 A+ certification (certyfikacja A+), 86 access denied (odmowa dostępu), 536 80386DX, 16 A20, 19 access line (linia abonencka), 419 80386SL, 16 A4, 19 access method (metody dostępu), 458 80386SX, 16 A4 paper (papier formatu A4), 574 access number (numer dostępowy), 526 80387, 16 AA, 19 access point (punkt dostępowy), 667 80486, 17 AAL, 19 access provider (dostawca dostępu), 170 80486DX, 17 AAUI, 19 access rights (prawa dostępu), 628 80486SX, 17 abakus, 19 access router (router dostępowy), 691 80487, 17 Abelene, 19 access server (serwer dostępowy), 722 8080, 17 Abilene, 19 access tandem (tandem dostępowy), 818 8086, 17 ablative WORM (WORM ablacyjny), 955 access time (czas dostępu), 117 8086 emulator (emulator procesora 8086), About Box (okno O programie), 541 access token (żeton dostępu), 1009 219 above the line (ponad wierszem), 618 ACCESS.bus, 20 80860, 17 ABR, 19 indeks haseł angielskich 1014 accessibility (ułatwienia dostępu), 872 ad rotation (rotacja reklam), 690 Adobe Type Align, 22 accessory card (karta dodatkowa), 353 ad serving (dostarczanie reklam), 170 Adobe Type Manager, 22 account (konto), 398 ad view (odsłona), 537 ADP (ADP), 22 account number (numer konta), 526 ADAPSO, 20 ADP system (system ADP), 788 account policy (polityki kont), 617 adapter, 20 ADPCM (ADPCM), 22 accounting machine (maszyna adapter card (karta adaptera), 353 adserver (serwer reklam), 723 księgująca), 448 adaptive bridge (most adaptacyjny), 484 ADSL, 24 accounts payable software adaptive compression (kompresja ADSL Lite, 24 (oprogramowanie rozliczeń kredytów), adaptacyjna), 380 554 ADSL splitter (rozdzielacz ADSL), 692 adaptive equalization (korekcja ad-supported software (oprogramowanie accounts receivable software adaptacyjna), 402 (oprogramowanie rozliczeń wyświetlające reklamy), 555 wierzytelności), 554 adaptive routing (routing adaptacyjny), ADT, 24 691 accumulator (akumulator), 27 Advanced Configuration and Power adaptor, 21 accuracy (dokładność), 143 Interface, 24 ADB, 21 ACD, 20 AdvanceNet, 24 ADC, 21 ACE, 20 advertiser supported software ADCCP, 21 (oprogramowanie opłacone przez ACGNJ, 20 add/drop multiplexer (multiplekser add- reklamodawcę), 553 ACK, 20 drop), 492 AES, 24 acknowledgment code (kod adder (sumator), 781 AES/EBU, 24 potwierdzenia), 372 add-in, add-on, 21 AFAIK, 24 ACM, 20 address (adres), 22 AFC, 24 acoustic coupler (sprzęg akustyczny), 763 address (adresować), 23 affinity group (grupa affinity), 267 ACP, 20 address book (książka adresowa), 407 affinity ISP, 24 ACPI, 20 address bus (magistrala adresowa), 437 aficionado, 24 ACS, 20 address cleansing (oczyszczanie adresu), AFM, 24 active addressing (adresowanie aktywne), 535 23 AFM file (plik AFM), 597 address decoder (dekoder adresu), 132 Active Channel (kanał aktywny), 351 AFP, 24 address mode (tryb adresowania), 855 active component (komponent aktywny), AFP printer (drukarka AFP), 174 380 address register (rejestr adresowy), 681 AFS, 24 active content (aktywna zawartość), 26 address resolution (rozwiązywanie aggregate function (funkcja agregatowa), adresu), 701 Active Desktop, 20 246 address resolution protocol (protokół Agilent, 25 Active Directory, 20 translacji adresów), 648 AGP, 25 active hub (koncentrator aktywny), 394 address space (przestrzeń adresowa), 660 AGPset, 25 active matrix (matryca aktywna), 449 address translation (translacja adresu), 848 agregator, 25 active monitor (monitor aktywności), 480 addressable cursor (kursor adresowalny), active partition (partycja aktywna), 576 407 AI, 25 Active Server Page, 20 adds, moves and changes, 21 AI file (plik AI), 597 active star, 20 ADIC, 21 AIBO, 25 active window (okno aktywne), 541 ADM, 21 AIFC file (plik AIFC), 597 ActiveX component (komponent ADMD, 21 AIFF file (plik AIFF), 597 ActiveX), 380 admin, 21 AIIM, 25 ActiveX control (formant ActiveX), 239 administrative area map level (poziom AIM, 26 ActiveX object (Obiekt ActiveX), 530 obszaru administracyjnego mapy), 625 AIN, 26 ActiveX-enabled browser (przeglądarka Adobe, 22 air interface (interfejs bezprzewodowy), obsługująca ActiveX), 652 Adobe Document Server, 22 306 actuator (serwomotor), 725 Adobe Extreme, 22 AirPort, 26 actuator arm (ramię serwomotoru), 678 Adobe fonts (czcionki Adobe), 119 AIS, 26 ad blocker (bloker reklam), 61 Adobe Illustrator, 22 AIT, 26 ad hoc query (zapytanie ad hoc), 984 Adobe PageMaker, 22 AITP, 26 Ad Lib, 20 Adobe Photoshop, 22 Akamai, 26 1015 indeks haseł angielskich

Akomy, 26 Amazon.com, 28 AND-OR-NOT, 32 alarm filtering (filtrowanie alarmów), 236 ambient (otoczenie), 561 angel investor (anielski inwestor), 32 A-Law, 27 ambient lighting (oświetlenie angle brackets (nawiasy ostre), 505 Aldus, 27 rozproszone), 561 angstrom (angstrem), 32 ALE, 27 Ambra, 28 ANI, 32 alert (ostrzeżenie), 560 AmCoEx, 28 animated cursor (kursor animowany), 408 alert box (okno ostrzeżenia), 541 AMD, 28 animated GIF (GIF animowany), 255 algebraic expression (wyrażenie Amdahl, 28 animated graphics (grafika animowana), algebraiczne), 963 Amdahl’s law (prawo Amdahla), 628 262 algorithm (algorytm), 27 America Online, 29 animation (animacja), 32 algorithmic language (język American Bell, 29 anisotropic (anizotropowy), 32 algorytmiczny), 341 American National Standards Institute, 29 ANN File (plik ANN), 597 aliasing, 27 American Registry for Internet Numbers, annoybot, 32 ALICE, 27 29 anode (anoda), 32 all optical, 27 AMI, 29 Anonymizer, 32 all rights (komplet uprawnień), 380 AMI BIOS, 29 anonymous FTP (anonimowy FTP), 32 Allaire Spectra, 27 AMI2, 29 anonymous post (przesyłka anonimowa), alliances (konsorcja), 397 Amiga, 29 661 allocate (przydzielać), 665 AMLCD, 29 anonymous remailer (anonimowy allocation unit (jednostka alokacji), 340 AM-LCD, 29 remailer), 32 all-optical network (sieć optyczna), 730 amorphous (amorficzny), 29 anonymous server (serwer anonimowy), 720 alloy (stop), 775 amorphous silicon (krzem amorficzny), ANS, 32 ALM, 27 406 ANSI, 32 ALOHA, 27 ampersand, 29 Ampex, 29 ANSI character set (zbiór znaków ANSI), Alpha, 27 990 amplitude (amplituda), 29 alpha channel (kanał alfa), 351 ANSI lumen (lumen ANSI), 428 alpha geek, 27 amplitude modulation (modulacja amplitudy), 478 ANSI terminal (terminal ANSI), 835 alpha release (wydanie alfa), 960 AMPS modem (modem AMPS), 477 answer only modem (modem tylko do alpha test (testy alfa), 840 odbioru), 478 AMR, 30 alpha version (wersja alfa), 914 ant (mrówka), 488 analog (analogowy), 31 alphageometric (geometryka literowa), anti-aliasing (antyaliasing), 33 analog camera (aparat analogowy), 34 253 anti-blooming, 32 analog channel (kanał analogowy), 351 alphamosaic (mozaika literowa), 486 anticiparallelism (równoległość alphanumeric (alfanumeryczny), 27 analog computer (komputer analogowy), wyprzedzająca), 701 384 alphanumeric sort (sortowanie antidisintermediation, 32 alfanumeryczne), 758 analog copy machine (kserokopiarka analogowa), 407 Antifuse, 33 Alt key (klawisz Alt), 366 analog data (dane analogowe), 124 anti-glare filter (filtr antyodblaskowy), alt newsgroup (grupa dyskusyjna alt), 267 234 analog domain (domena analogowa), 145 ALT text (tekst ALT), 828 anti-piracy, 33 analog film (film analogowy), 234 Alta Vista, 27 antistatic bag (worek antystatyczny), 954 analog line (linia analogowa), 419 Altair, 27 antistatic device (urządzenie analog monitor (monitor analogowy), 480 AltaVista, 28 antystatyczne), 880 analog phone (telefon analogowy), 830 alternate routing (routing alternatywny), antistatic liquid (płyn antystatyczny), 604 691 analog signal generator (generator sygnału antistatic mat (mata elektrostatyczna), 449 analogowego), 253 alternating current (prąd zmienny), 629 antistatic strap (pasek antystatyczny), 577 analog video (wideo analogowe), 917 Alto, 28 antistatic wristband (antystatyczna opaska analog-to-digital converter (konwerter na rękę), 33 ALU (JAL), 336 analogowo-cyfrowy), 400 always on (stale włączony), 768 antivirus program (program analyst (analityk), 30 antywirusowy), 636 AM, 28 Analytical Engine (maszyna analityczna), any key (dowolny klawisz), 172 Am386, Am486, Am586, 28 446 anycast, 33 Amaya, 28 anchor (zakotwiczenie), 981 indeks haseł angielskich 1016

AO/DI, 33 application generator (generator aplikacji), areal density (gęstość powierzchniowa), AOCE, 33 252 254 AOL, 33 application integration (integracja ARIN, 37 aplikacji), 302 AOL Instant Messenger, 33 arithmetic coding (kodowanie application layer (warstwa aplikacji), 908 arytmetyczne), 374 aol.com, 33 application level gateway (bramka arithmetic expression (wyrażenie AOLS, 33 poziomu aplikacji), 65 arytmetyczne), 963 A-OLs (A-OL), 33 application logic (logika aplikacji), 423 arithmetic operators (operatory AOLTV, 33 application management system (system arytmetyczne), 548 AON, 34 zarządzania aplikacjami), 794 arithmetic overflow (przepełnienie AOS, 34 application notes (uwagi do aplikacji), 887 arytmetyczne), 658 AP, 34 application package (pakiet aplikacji), 566 arithmetic underflow (niedomiar arytmetyczny), 516 Apache, 34 application partitioning (partycjonowanie ARM chips (układy ARM), 870 APCUG, 34 aplikacji), 576 Armada, 38 aperture card (karta okienkowa), 356 application processor (procesor aplikacji), 631 ARP, 38 aperture grille (krata aperturowa), 404 application program library (biblioteka ARPAnet, 38 APIC, 34 aplikacji), 55 ARQ, 38 Aplio/Phone, 34 application programmability array element (element tablicy), 215 Apollo, 34 (programowalność aplikacji), 641 array processor (procesor tablicowy), 632 app bloat (puchnięcie aplikacji), 666 application proxy (pośrednik aplikacji), arrow key (klawisz strzałki), 367 app code (kod aplikacji), 371 622 Article 2B (artykuł 2B), 38 APPC, 35 application server (serwer aplikacji), 720 artifact (artefakt), 38 AppCenter Server (Serwer AppCenter), application server computing, 36 720 application service provider (dostawca artificial intelligence (sztuczna inteligencja), 804 append (dołączenie), 145 usług aplikacyjnych), 170 artificial language (język sztuczny), 344 Apple, 35 application software (oprogramowanie aplikacyjne), 550 artificial life (sztuczne życie), 804 Apple Desktop Bus, 35 application suite (pakiet aplikacji), 566 AS/400, 38 Apple II, 35 application viewing (podglądanie AS/400 Integrated PC Server, 38 Apple III, 36 aplikacji), 609 ASC X12, 39 Apple key (klawisz „jabłko”), 367 application window (okno aplikacji), 541 ascender, 39 Apple menu (menu Apple), 455 applications management (zarządzanie ascending sort (sortowanie rosnące), 758 Apple-IBM alliance (konsorcjum aplikacjami), 985 ASCII art (obrazy ASCII), 532 Apple-IBM), 397 APPN, 36 ASCII chart (tabela znaków ASCII), 813 AppleTalk, 36 AppWare, 36 ASCII chart (tabela znaków ASCII), 813 AppleTalk Filing Protocol, 36 aptitude tests (testy umiejętności), 840 ASCII file (plik ASCII), 597 application centric (ukierunkowanie arachniography (sieciografia), 728 na aplikacje), 865 ASCII protocol (protokół ASCII), 646 arbitrated loop (pętla arbitrażowa), 587 application developer (twórca aplikacji), ASCII sort (sortowanie ASCII), 758 arbitration (arbitraż), 36 861 ASCII terminal (terminal ASCII), 835 ARC server (serwer ARC), 721 application development environment ASCII text (tekst ASCII), 828 (środowisko tworzenia aplikacji), 809 Archistrat computer (komputer ASCII transfer (przesyłanie ASCII), 661 application development system (system Archistrat), 384 tworzenia aplikacji), 792 architecture (architektura), 36 ASCII value (wartość ASCII), 909 Application Error (błąd aplikacji), 62 architecture neutral (niezależny od ASDL, 39 Application Execution Error architektury), 518 Ashton-Tate, 39 (błąd wykonania aplikacji), 63 architecture police (policjant ASIC, 39 application extension (rozszerzenie architektury), 616 ASM, 39 aplikacji), 700 archive file (plik archiwalny), 597 ASMO, 39 application framework (szkielet aplikacji), archive formats (formaty archiwów), 240 ASMP, 39 803 ARCNET, 37 ASN, 39 application gateway (bramka aplikacji), Ardent, 37 65 ASN.1, 39 ARDIS, 37 ASP, 39 1017 indeks haseł angielskich

ASP Industry Consortium, 39 ATA, 40 audio CD (płyta CD), 604 ASP.NET, 39 ATA drive (napęd ATA), 500 audio codec (kodek audio), 373 ASP+, 39 ATA Flash, 40 audio compression (kompresja dźwięku), aspect ratio (współczynnik kształtu), 957 ATA RAID, 40 380 Aspen, 39 ATA/IDE, 40 audio disc (dysk dźwiękowy), 193 assembly language (język asemblerowy), ATA-100, 40 Audio Modem Riser, 43 341 ATA-2, 40 audio on demand (muzyka na żądanie), 493 assignment statement (przypisanie), 665 ATA-3, 40 associate (skojarzenie), 737 audio response (odpowiedź dźwiękowa), ATA-33, 40 537 associating files (skojarzenia plików), 737 ATA-4, 40 audio ripper (ripper audio), 686 Association for Computing Machinery, 39 ATA-66, 40 audio server (serwer dźwięku), 722 Association for Shareware Proffesionals, ATAPI, 40 39 audio streaming (strumieniowe ATAPI drive (napęd ATAPI), 500 przesyłanie dźwięku), 780 Association for Systems Management, 39 Atari, 40 audio video (audio wideo), 43 associative storage (pamięć asocjacyjna), 569 ATASPI, 41 audio video connectors (złącza audio-wideo), 996 ASSP, 40 ATE, 41 audio visual (audiowizyjny), 43 AST, 40 Athlon, 41 ATI, 41 audio visual ports (porty audio-wideo), asterisk (gwiazdka), 269 621 ATM, 41 asymmetric compression (kompresja audioconferencing (konferencja asymetryczna), 380 ATM Forum, 43 dźwiękowa), 395 asymmetric encryption (kodowanie ATM machine (bankomat), 49 audiovisual (audiowizualny), 43 asymetryczne), 374 ATM NIC, 43 audit (audyt), 43 asymmetric modem (modem ATM155, 43 asymetryczny), 477 audit software (oprogramowanie ATM25, 43 audytujące), 550 asymmetric multiprocessing (wieloprocesorowość asymetryczna), atomic force microscope (mikroskop sił audit trail (dziennik nadzoru), 200 919 atomowych), 469 augmented reality (powiększająca się asymmetric system (system ATSC, 43 rzeczywistość), 624 asymetryczny), 788 attach a file (dołączanie pliku), 145 augmented virtuality (powiększająca się asynchronous communication server attached document (dołączony dokument), wirtualność), 624 (asynchroniczny serwer 145 AUI, 43 komunikacyjny), 40 attached processor (procesor AUP, 44 asynchronous mode (tryb przyłączony), 632 Austin Computer, 44 asynchroniczny), 855 attachment (załącznik), 982 authentication (uwierzytelnianie), 887 asynchronous protocol (protokół attachment unit interface, 43 asynchroniczny), 646 authentication token (token atto, 43 identyfikacyjny), 844 asynchronous transfer mode (asynchroniczny tryb przesyłu), 40 ATU, 43 authoring language (język tworzenia treści), 344 asynchronous transmission (transmisja ATU-C, 43 asynchroniczna), 848 ATU-R, 43 authoring program (program do tworzenia treści), 638 AT, 40 ATV, 43 authoring system (system tworzenia AT Attachment, 40 ATV Forum, 43 treści), 793 AT bus (magistrala AT), 438 ATVEF, 43 authorization code (kod autoryzacji), 371 AT class (klasa AT), 362 ATX motherboard (płyta główna ATX), auto, 44 604 AT command set (zbiór poleceń AT), 990 autochanger (automatyczna zmieniarka), AT interface (interfejs AT), 306 AU file (plik AU), 597 44 AT keyboard (klawiatura AT), 364 auctions (aukcje), 43 Autodesk, 44 AT motherboard (płyta główna AT), 604 audio (dźwięk), 200 AUTODIN, 44 at sign (znak at), 1002 audio adapter (adapter audio), 20 autoflow (automatyczne oblewanie), 44 AT&T, 40 audio cable (kabel audio), 349 autoloader (moduł automatycznego AT&T GIS, 40 audio card (karta audio), 353 ładowania), 479 AT&T WorldNet, 40 audio cassette (kaseta magnetofonowa), automata theory (teoria automatów), 834 358 indeks haseł angielskich 1018 automated provisioning (automatyczne Axiant, 46 backup copy (kopia zapasowa), 401 udostępnianie usług), 44 AXP, 46 backup disk (dysk zapasowy), 197 automatic call distributor (automatyczny AYT, 46 backup power (zasilanie zapasowe), 989 dystrybutor wywołań), 44 azimuth (azymut), 46 backup server (serwer archiwalny), 721 automatic design optimization (automatyczna optymalizacja projektu), B, 47 backup tape (archiwizacja na taśmie), 37 44 B protocol (protokół B), 646 backup types (typy archiwizacji), 861 automatic number identification B1, 47 Backus-Naur form (notacja Backusa- (automatyczna identyfikacja numeru), B2B, 47 Naura), 523 44 B2B e-commerce (handel elektroniczny backward chaining (wsteczne tworzenie automatic repeat request (automatyczne B2B), 272 łańcucha), 958 żądanie powtórzenia), 44 B2B Web site (witryna B2B), 949 backward compatible (zgodność wstecz), automatic teller machine, 44 994 B2C, 47 automatic test equipment (urządzenia BackWeb, 47 B8ZS, 47 automatycznego testowania), 879 BackWeb channel owner (właściciel automatic vehicle location (automatyczna Baan IV, 47 kanału BackWeb), 951 lokalizacja samochodów), 44 BaanERP, 47 Bad command or file name, 47 automation (automatyzacja), 45 BABY, 47 bad font (nieprawidłowa czcionka), 517 automation language (język Baby AT motherboard (płyta główna bad sector (uszkodzony sektor), 886 automatyzacji), 342 Baby AT), 605 BAK file (plik BAK), 597 automation product (produkt baby boomers, 47 BAL, 48 automatyzujacy), 635 back end (zaplecze), 983 balanced line (linia symetryczna), 419 automation programming language (język back end processor (procesor zaplecza), programowania automatyzacji), 344 632 ballistic gain (przyspieszenie balistyczne), 665 automotive systems (systemy back office, 47 samochodowe), 799 baloon help (pomoc w dymkach), 617 Back Orifice, 47 automounting (automatyczne balun, 48 back up (kopia bezpieczeństwa), 401 montowanie), 44 band (pasmo), 578 backbone (szkielet), 803 autonegotiate (automatyczna negocjacja), band (taśma), 819 44 backbone cabal, 47 band gap (pasmo wzbronione), 578 autonomous system (system backdoor (tylne wejście), 861 band printer (drukarka taśmowa), 179 autonomiczny), 788 back-end CASE (CASE zaplecza), 76 band printing (drukowanie pasmowe), 181 autopooling (automatyczny pooling), 44 backfile conversion (konwersja autoresponder, 45 archiwów), 400 bandgap (pasmo zabronione), 578 autostart routine (procedura autostartu), backfilling (wypełnianie powrotne), 963 bandpass filter (filtr pasmowy), 236 631 background (tło), 844 bandwidth (szerokość pasma), 802 autotrace (automatyczna wektoryzacja), background ink (atrament tła), 43 bandwidth management (zarządzanie 44 pasmem), 987 background noise (szumy tła), 804 AUX, 45 bandwith junkie (narkoman pasma), 502 background processing (przetwarzanie auxiliary memory (pamięć dodatkowa), w tle), 663 bandwith manager (zarządca pasma), 985 570 backhaul (przesyłanie wsteczne), 661 bandwith shaping (kształtowanie pasma), auxiliary storage (dodatkowa pamięć 407 backing storage (pamięć zapasowa), 573 masowa), 143 bang, 49 backlit (podświetlenie), 612 AV drive (napęd AV), 500 bang path (ścieżka wykrzyknikowa), 808 BackOffice, 47 availability (dostępność), 171 bank, 49 backplane (płyta montażowa), 605 Avant Stellar keyboard (klawiatura Avant bank switching (przełączanie banków), Stellar), 365 backside bus (magistrala wewnętrzna), 653 439 avatar (awatar), 46 banner ad (baner reklamowy), 48 avionics (awionika), 46 backside cache (wewnętrzna pamięć cache), 915 banner page (strona wiodąca), 777 AWadvs-01, 46 backslash (lewy ukośnik), 416 Banyan, 49 Award BIOS, 46 backsolver (mechanizm rozwiązywania BAPC, 49 AWC, 46 wstecznego), 453 BAPI, 49 AWE32, AWE64, 46 backspace (cofać), 95 bar chart (wykres słupkowy), 961 AWG, 46 backup (zapas), 983 bar code (kod paskowy), 372 AWGTHTGTTA, 46 1019 indeks haseł angielskich bar code reader (czytnik kodów BatteryMark, 50 BellSouth Intelligent Wireless Network, paskowych), 121 baud, 50 52 bar code scanner (skaner kodów baud rate (prędkość baud), 629 BellSouth Wireless, 52 paskowych), 735 baudot code (kod baudot), 371 beltware, 52 barebones (szkieletowy), 803 bay (wnęka), 952 benchmark (test wydajności), 840 barrel distortion (zniekształcenia benign virus (łagodny wirus), 431 beczkowe), 1004 Bayer pattern (wzór Bayer), 968 bent pipe architecture (architektura łącza barrel printer (drukarka beczkowa), 176 bayonet connector (złącze bagnetowe), 997 (kanału) zwrotnego), 37 base (baza), 50 BBNS, 50 Bento, 52 base alignment (wyrównanie bazy), 963 BBS, 51 BeOS, 52 base font (czcionka podstawowa), 119 BBxPROGRESSION/4, 51 Beowolf, 52 base memory (pamięć bazowa), 569 bcc:, 51 Beowulf, 52 base RAM (RAM bazowy), 677 BCD, 51 BER, 52 base station (stacja bazowa), 767 BCP documents (dokumenty BCP), 144 Berger Series, 52 base/displacement (baza-przesunięcie), 50 BCS, 51 Berkeley extensions (rozszerzenia base64, 49 Berkeley), 696 BDC, 51 baseband (pasmo podstawowe), 578 Bernoulli Box, 52 BDOS error (błąd BDOS), 62 baseline (linia bazowa), 419 Bernoulli principle (zasada Bernoulliego), BDPA, 51 baselining, 49 988 Be, 51 baselining tool (narzędzie baseliningu), BERT, 52 502 BEA Tuxedo, 51 Best Current Practicies (najlepsze obecnie bash shell (powłoka bash), 625 BEA WebLogic, 51 praktyki), 499 BASIC, 49 beacon removal (usuwanie sygnalizacji best-effort service (usługa best-effort), błędu), 886 884 basic cell (komórka podstawowa), 378 beaconning (sygnalizacja błędu), 785 best-of-breed (najlepsze osiągalne), 499 basic encoding rules (podstawowe metody kodowania), 612 Beamer, 51 best-of-class (najlepsze w klasie), 499 BASIC in ROM (BASIC w ROM), 49 bearer channel (kanał nośny), 352 Beta, 52 Basic Rate, 49 BEDO RAM, 51 beta site (ośrodek beta), 561 bastion host (komputer-bastion), 391 beep codes (kody dźwiękowe), 374 beta test (test beta), 839 bastion server (serwer-bastion), 724 behavior (zachowanie), 981 beta version (wersja beta), 914 BAT file (plik BAT), 597 behavior blocking (blokowanie działania), Betamax, 52 61 Bat keyboard (klawiatura Bat), 365 Betamaxed, 53 behavioral level specification betaware, 53 batch (porcja), 618 (specyfikacja behawioralna), 761 BeyondMail, 53 batch data entry (wsadowe wprowadzanie behavioral level specification danych), 956 (specyfikacja poziomów Bezier, 53 batch file (plik wsadowy), 601 behawioralnych), 761 BFR, 55 batch file transfer (wsadowy przesył BeIA, 51 BFT, 55 plików), 956 BEL, 51 BGA, 55 batch job (zadanie wsadowe), 981 Bell 103, 51 BGP, 55 batch operation (operacja wsadowa), 547 Bell 113, 51 BHCA, 55 batch processing (przetwarzanie Bell 201, 51 BI, 55 wsadowe), 664 Bell 202, 51 BI bus (magistrala BI), 438 batch program (program wsadowy), 640 Bell 208, 52 BI portal (portal BI), 620 batch session (sesja wsadowa), 725 Bell 209, 52 BI software (oprogramowanie BI), 551 batch stream (strumień wsadowy), 781 Bell 212, 52 bias (regulacja), 681 batch system (system wsadowy), 794 bell character (znak dzwonka), 1003 bias voltage (napięcie regulacji), 502 batch terminal (terminal wsadowy), 836 Bell compatible (zgodny z Bell), 995 BiCMOS, 56 batch total (suma zadania), 781 Bell Labs, 52 bid shielding (zabezpieczanie ofert), 980 batch window (okno wsadowe), 541 Bell System, 52 bidirectional (dwukierunkowość), 190 batteries (baterie), 50 Bellhead, 52 bidirectional parallel port battery backup (podtrzymywanie (dwukierunkowy port równoległy), 190 bateryjne), 612 bells and whistles (wodotryski), 952 indeks haseł angielskich 1020 bidirestional printer (drukarka binary standard (standard binarny), 768 bit flipping (przerzucanie bitów), 660 dwukierunkowa), 176 binary synchronous (binarny bit level device (urządzenie bitowe), 880 bi-endian, 56 synchroniczny), 57 bit manipulation (manipulacja bitami), BIFF, 56 binary transfer (przesył binarny), 661 442 bifurcate (rozdwajanie), 692 binary tree (drzewo binarne), 182 bit nibbler (nibbler), 515 Big Blue, 56 binary values (wartości binarne), 909 bit parallel (równoległość bitowa), 701 Big Drive, 56 BIND, 57 bit pattern (wzorzec bitowy), 968 big endian, 56 bind (wiązanie), 916 bit plane (plan bitowy), 595 big iron, 56 Binder, 57 bit plane (płaszczyzna bitowa), 604 BigYellow, 56 bindery, 57 bit rate (prędkość bitowa), 629 bilevel display (wyświetlanie binding time (czas łączenia), 117 bit serial (szeregowy bitowy), 802 dwubarwne), 966 bindings (połączenia), 617 bit slice processor (segment bitowy bilevel scan (skan dwubarwny), 733 BinHex, 57 procesora), 717 bilinear filtering (filtrowanie dwuliniowe), biochip, 57 bit specifications (specyfikacje bitowe), 236 761 bioinformatics (bioinformatyka), 57 bi-linear filtering (filtrowanie bi-linear), bit stuffing (wypełnianie bitowe), 963 biomechanics (biomechanika), 57 236 bit time (czas trwania bitu), 118 bilinear interpolation (interpolacja biometric authentication (uwierzytelnianie biometryczne), 887 bit transfer rate (bitowa prędkość dwuliniowa), 314 przesyłu), 59 biometric signature (sygnatura bi-linear interpolation (interpolacja bi- bit twiddler, 59 linear), 314 biometryczna), 786 bit twiddling, 59 bilinear texture mapping (dwuliniowe biometrics (biometria), 57 mapowanie tekstur), 190 bionic (bionika), 57 Bit Valley, 59 bill of materials (lista elementów), 420 BIOS, 57 bit wise (poziom bitowy), 625 bill payment (opłacanie rachunków), 550 BIOS settings (ustawienia BIOS), 886 bitblit, 59 bill presentment (przedkładanie BIOS setup (konfiguracja BIOS), 396 bitblt, 59 rachunków), 651 biosensor, 58 bitmap (mapa bitowa), 442 bill presentment and payment bipolar (bipolarny), 58 bitmap file (plik mapy bitowej), 599 (przedkładanie i opłacanie rachunków), bitmap format (format bitmapowy), 240 651 bipolar transmission (transmisja bipolarna), 848 bitmapped font (czcionka bitmapowa), billion (miliard), 469 BIPS, 58 118 bin, 56 biquinary code (kod dwupiątkowy), 371 bitmapped graphics (grafika bitmapowa), binaries (binaria), 56 262 birefrigence (dwójłomność), 190 binaries newsgroups (grupy dyskusyjne — BITNET, 59 bis, 58 binaria), 268 bit-oriented protocol (protokół B), 647 BISDN, 58 binary (binarny), 56 bitstream (strumień bitów), 781 B-ISDN, 58 binary based (korzystający z systemu bitwise (bitowy), 59 binarnego), 402 bison, 58 bitwise operators (operatory bitowe), 548 binary code (kod dwójkowy), 371 bistable circuit (układ dwustabilny), 865 BIX, 59 binary coded decimal (binarnie kodowane bisync, 58 BizTalk, 60 liczby dziesiętne), 56 bisynchronous (bisynchroniczny), 58 Biztalk Framework, 60 binary compatible (zgodność binarna), bit, 58 994 Biztalk repository (repozytorium Biztalk), Bit Alley, 58 binary field (pole binarne), 615 684 bit blit, 58 binary file (plik binarny), 597 BizTalk Server, 60 bit block transfer (blokowy przesył Biztalk Web site (witryna WWW Biztalk), binary file transfer (przesył pliku bitów), 61 binarnego), 661 949 bit bucket (kosz bitów), 403 binary format (format binarny), 239 Biztalk.org, 60 bit cell (komórka bitu), 378 binary mode (tryb binarny), 855 Black Apple, 60 bit density (gęstość bitowa), 254 binary notation (notacja binarna), 523 black box (czarna skrzynka), 117 bit depth (głębia bitowa), 257 binary numbers (liczby dwójkowe), 418 black box testing (testowanie metodą bit diddling (diddling bitów), 135 czarnej skrzynki), 840 binary search (wyszukiwanie binarne), 964 bit error rate (bitowa stopa błędów), 59 Black Data Processing Associates, 60 bit flip (przerzucenie bitu), 660 1021 indeks haseł angielskich black hat hacker (haker w czarnym board (płyta), 604 Boston Computer Society, 64 kapeluszu), 271 board level (poziom płyty), 626 bot, 64 Black Screen of Death (czarny ekran boardware, 63 bottleneck („wąskie gardło”), 910 śmierci), 117 Bob, 63 BOTWEB, 64 BlackBerry, 60 BOC, 63 bounced e-mail (odbity e-mail), 535 Blacklist of Internet Advertisers, 60 BOCOEX, 63 boundary error (błąd brzegowy), 62 blackout (zaciemnienie), 981 body text (tekst domyślny), 828 boundary router (router graniczny), 691 blade, 60 body-worn computer (komputery noszone boundary scan (skanowanie brzegowe), blank character (znak pusty), 1003 na ciele), 392 736 blank squash (ściskanie spacji), 808 BOF, 63 Bourne shell (powłoka Bourne), 625 blanket (filc drukarski), 234 BogoMips, 63 box (skrzynka), 739 BLEC, 60 boldface (pismo grube), 594 bozo filter (filtr bozo), 234 bleed (spad), 759 boldface font (czcionka gruba), 118 BPDU, 64 Blenheim shows (targi Blenheim), 819 bomb (bomba), 63 bpi, 64 blip (wyskok), 964 BOMP, 63 bpp, 64 blit, 60 bonded analog modem (modem BPR, 64 blitting (blitowanie), 60 analogowy łączony), 477 bps (b/s), 67 bloatware, 60 bonded modem (modem łączony), 477 BQFP, 64 BLOB, 60 Bongo, 63 braces (klamry), 362 block (blok), 60 Booch, 63 bracket (nawias kwadratowy), 505 block cipher (szyfr blokowy), 805 bookmark (zakładka), 981 Bragg grating (krata Bragga), 404 block cursor (kursor blokowy), 408 bookmark portal (portal z zakładkami), brain dump („zrzut zawartości mózgu”), block device (urządzenie blokowe), 880 621 1005 block diagram (schemat blokowy), 711 Boolean circuit (układ Boole’a), 865 brains (mózg), 486 block move (przesunięcie bloku), 660 Boolean data (dane Boole’a), 124 branch (skok), 693 block multiplexor channel (kanał Boolean expression (wyrażenie Boole’a), branch prediction (predykcja rozgałęzień), multipleksera blokowego), 352 963 629 blocking factor (współczynnik bloku), 957 Boolean logic (logika Boole’a), 423 branding, 66 blocking software (oprogramowanie Boolean operator (operator Boole’a), 548 BRAS, 66 blokujące), 551 Boolean search (wyszukiwanie logiczne), B-raz, 66 965 blooming (rozmazywanie), 693 braze (twardy lut), 860 boot drive (napęd startowy), 501 blow (wypalanie), 963 BRB, 66 boot failure (błąd rozruchu), 62 blow up (katastrofa (załamanie), 360 breadboard (płyta prototypowa), 606 boot record (rekord rozruchowy), 683 Blowfish, 61 break key (klawisz przerwania), 367 boot ROM, 64 Blue Box, 61 breakout box (skrzynka rozdzielająca), blue diode laser (niebieska dioda boot sector (sektor rozruchowy), 718 739 laserowa), 516 boot virus (wirus sektora rozruchowego), breakpoint (punkt zatrzymania), 667 948 blue laser (niebieski laser), 516 BREW, 66 Blue Lightning, 61 bootable CD-ROM (startowy CD-ROM), 772 BRI, 66 blue screen (niebieski ekran), 516 bootable disk (dysk startowy), 195 brick and click, 66 Blue Screen of Death (niebieski ekran brick and mortar, 66 śmierci), 516 bootable floppy (dyskietka startowa), 198 bricks and clicks, 66 Bluetooth, 61 bootleg software (oprogramowanie bootlegowe), 551 bricks and mortar, 66 BMC PATROL, 63 BOOTP, 64 bridge (most), 484 BMK file (plik BMK), 597 Borland, 64 bridge disc, 66 BMP, 63 Borland AppServer, 64 bridge router (router-most), 691 BMP file (plik BMP), 597 Borland C++, 64 bridged tap (odczep mostkowy), 536 BNC connector (złącze BNC), 997 Borland Database Engine, 64 bridgeware, 66 BNF, 63 boss screen, 64 Brief, 66 BO remover (usuwacz BO), 886 Boston Computer Exchange, 64 brightness (jasność), 336 BO2K, 63 indeks haseł angielskich 1022

British Telecom, 66 b-to-b (b-do-b), 51 bus attached (podłączony do magistrali), broadband (szerokopasmowy), 802 b-to-c (b-do-c), 51 610 broadband access (dostęp BTOS, 67 bus bridge (mostek magistrali), 484 szerokopasmowy), 171 Btrieve, 68 bus card (karta magistrali), 355 Broadband ISDN, 66 BTW, 68 bus extender (ekspander magistrali), 211 broadband service provider (dostawca bubble (bąbelek (pęcherzyk), 50 bus mastering, 69 usług szerokopasmowych), 170 bubble chart (diagram pęcherzykowy), bus mouse (mysz magistralowa), 495 broadband wireless (szerokopasmowy 134 bus topology (topologia magistrali), 845 dostęp bezprzewodowy), 802 Bubble Jet, 68 bus/core ratio (współczynnik broadcast (rozgłaszanie), 693 bubble memory (pamięć bąbelkowa), 569 magistrala/rdzeń), 957 broadcast fax (rozgłaszanie faksów), 693 bubble sort (sortowanie bąbelkowe), 758 business analyst (analityk biznesowy), 30 broadcast storm (burza rozgłoszeniowa), Business Basic, 69 69 BubbleBoy virus (wirus BubbleBoy), 948 bucket (kubełek), 407 business card CD (wizytówkowy CD), broadcast traffic (ruch rozgłoszeniowy), 951 705 buckyballs, 68 business graphics (grafika biznesowa), Broadcast.com, 66 buckytubes, 68 262 BroadVision, 67 buddies (kumple), 407 business information system (system brochureware, 67 buddy list (lista kumpli), 420 informacji biznesowej), 789 Brodia, 67 Buddy PC, 68 business intelligence (wywiad broken link (uszkodzone łącze), 886 BUF, 68 gospodarczy), 966 broker, 67 buffer (bufor), 68 business intelligence portal (portal wywiadu gospodarczego), 621 brokered private peering, 67 buffer amplifier (wzmacniacz separujący), 968 business intelligence software Brooklyn Bridge, 67 (oprogramowanie do wywiadu Brook's law (prawo Brooka), 628 buffer flush (opróżnienie bufora), 556 gospodarczego), 552 brouter, 67 buffer pool (pula buforów), 666 business logic (logika biznesowa), 423 brownout (obniżenie napięcia), 531 buffer underrun (niedopełnienie bufora), business machine (urządzenia biurowe), 516 browse (przeglądać), 651 879 buffering (buforowanie), 69 browser box (zestaw przeglądarki), 993 Business Objects, 69 bug (pluskwa), 603 browser cache (bufor przeglądarki), 68 business process re-engineering bug compatible, 69 (przemodelowywanie procesów browser compatibility (zgodność biznesowych), 658 przeglądarek), 994 bug fix (poprawka), 618 business rule (zasada biznesowa), 988 browser phone (telefon z przeglądarką, bug inheritance (dziedziczenie błędów), przeglądarka telefoniczna), 831 200 business software (oprogramowanie biznesowe), 551 browser plug-in (wtyczka przeglądarki), bugrade, 69 960 buildout, 69 BusinessMiner, 69 browser safe colors (kolory bezpieczne bulk eraser (urządzenie kasujące), 881 BusinessObjects, 70 dla przeglądarki), 378 bulletin board (tablica ogłoszeniowa), 816 BusinessQuery for Excel, 70 BrowserComp, 67 bulletproof (kuloodporny), 407 busy hour (godziny szczytu), 260 brute force programming (programowanie bump mapping, 69 Butterfly keyboard, 70 siłowe), 644 bundle (zestaw), 992 Butterfly Switch, 70 BSC, 67 bundling (zestawianie), 993 button (przycisk), 665 BSD socket (gniazdo BSD), 259 bunny suit („strój króliczka”), 778 buy and sell (kupuj i sprzedawaj), 407 BSD UNIX, 67 burn (wypalać), 963 buzzwords, 70 BSDL, 67 burn in (wygrzewanie), 961 BX chipset (układ BX), 865 BSOD, 67 burn rate (szybkość spalania), 805 BXXP, 70 b-spline (b-splajn), 67 Burroughs, 69 bypass (obejście), 529 BSWD, 67 Burst EDO, 69 byte (bajt), 48 BT, 67 burst mode (tryb impulsowy), 856 byte addressable (adresowanie bajtowe), BT font (czcionka BT), 118 23 bursty (impulsowy), 297 BTAM, 67 byte code (kod bajtowy), 371 bus (magistrala), 437 BTB, 67 Byte Information Exchange, 70 bus and tag channel (kanał magistrali i BTLZ, 67 etykiet), 352 byte order (kolejność bajtów), 377 1023 indeks haseł angielskich byte serving (podawanie bajtów), 609 CADAM, 73 caller ID (identyfikacja numeru), 292 byte sex, 70 cadastre system (system katasterowy), 789 calling program (program wywołujący), bytesexual, 70 CA-DATACOM/DB, 73 640 C, 71 CA-dBFast, 73 calling routine (podprogram wywołujący), 611 C drive (dysk C), 192 CADD, 73 CALS, 74 C LEC, 72 CADDS 5, 73 CAM, 75 C Sharp, 72 caddy (kasetka), 359 CAMA, 75 C shell, 72 caddy drive (napęd kasetkowy), 500 CAMAC, 75 C shell (powłoka C), 625 caddy load (ładowanie kasetkowe), 431 CA-ManMan/X, 75 C#, 72 caddyless (bezkasetkowy), 53 camera ready (gotowy do reprodukcji), c/s, 107 Cadence, 73 261 C/S ELEMENTS, 107 CADKEY, 73 campus (kampus), 351 C:, 71 CADS, 73 Canadian Standards Association, 75 C++, 72 CAE, 73 CancelBunny, 75 C++ Builder, 72 CA-Easytrieve, 73 CancelPoodle, 75 C2, 72 CA-Endevor, 73 candela (kandela), 353 C3D, 72 Cafe, 73 Candle, 75 C6, 72 caffeine based, 74 canned program (oprogramowanie C7, 72 CaffeineMark, 74 z puszki), 555 C80, 72 CAI, 74 canned routine (procedura zamknięta), C82, 72 CA-IDMS, 74 631 C8x, 72 CA-Ingres, 74 canonical (kanoniczny), 353 CA, 72 CA-Insight, 74 canonical name (nazwa kanoniczna), 505 CAB file (plik CAB), 598 Cairo, 74 canonical synthesis (synteza kanoniczna), 787 cable (przewód, kabel), 664 CA-KBM, 74 Canvas, 75 cable categories (kategorie kabli), 360 CAL, 74 CA-OpenIngres, 75 cable Internet (internet kablowy), 310 calculated field (pole wyniku), 615 CA-OpenROAD, 75 cable matcher (przelotka kablowa), 653 calculator (kalkulator), 350 CAP, 75 cable modem (modem kablowy), 477 Caldera, 74 cap code, 75 cable plant (instalacja kablowa), 301 calendaring, 74 Capability Maturity Model, 75 Cable Select, 72 CA-Librarian, 74 capacities (pojemności), 613 cable telephony (telefonia kablowa), 832 calibrate (kalibrować), 350 capacitor (kondensator), 395 cable TV (telewizja kablowa), 833 call (wywołanie), 966 CA-Panvalet, 75 cable types (typy kabli), 862 call accounting (rejestrowanie połączeń), CA-PRMS, 75 cabletext, 72 682 Caps Lock key (klawisz Caps Lock), 366 Cabletron, 72 call by reference (wywołanie przez referencję), 967 capstan (wałek napędowy), 906 cache (pamięć buforowa), 569 call by value (wywołanie przez wartość), capture buffer (bufor przechwytujący), 68 cache coherency (spójność pamięci 967 buforowej), 763 CA-Quick Response Engine, 75 call center (centrum telefoniczne), 86 cache server (serwer buforujący), 721 CAR, 75 call control (sterowanie połączeniem), 773 cacheable content (treść buforowalna), CA-RAMIS, 75 853 call distributor (rozdzielacz połączeń), Carbon Copy, 75 692 caching appliance (urządzenie card (karta), 353 Call Level Interface, 74 buforujące), 880 card cage (klatka karty), 364 call pickup service (usługa przekazywania caching controller (kontroler buforujący), card column (kolumna karty), 378 399 połączeń), 884 card image (obraz karty), 532 CA-Clipper, 72 call routing service (usługa przekierowania połączenia), 884 card not present account (konto bez CA-Cricket Presents, 73 callback (wywołanie zwrotne), 967 karty), 398 CAD, 73 called routine (procedura wywoływana), card punch (dziurkarka kart), 200 CAD/CAM, 73 631 card reader (czytnik kart), 121 indeks haseł angielskich 1024 card services (usługa obsługi kart), 884 Category 3, 5, etc. (kategoria 3, 5 itd.), CD Plus, 79 CardBus, 75 360 CD replication (replikacja CD), 684 cardinal number (liczebnik główny), 418 CA-Telon, 76 CD ripper, 79 cardinality (liczność), 418 cathode (katoda), 360 CD tower (wieża CD), 921 CA-Realizer, 75 cathode ray tube (lampa katodowa), 409 CD track titles (tytuły ścieżek CD), 862 caret (daszek), 125 CATIA, 76 CD tray (taca CD), 817 caret (karetka), 353 CATV, 76 CD UDF, 79 CARP, 75 CAU, 76 CD writer (nagrywarka CD), 498 carpal tunnel syndrome (syndrom cieśni CA-Unicenter, 76 CD+G, 79 nadgarstka), 786 CAV, 76 CD32, 79 carriage (wózek), 956 CAV/CLV, 76 CDA, 79 carriage return (powrót karetki), 625 CAVE, 76 CDC, 79 carrier (nośna), 522 CA-Visual Objects, 76 CDDA, 79 carrier based (korzystający z nośnej), 402 CA-Warehouse BOSS, 76 CD-DA, 79 carrier class (klasa operatorska), 362 CB, 76 CDDB, 79 carrier detect (wykrycie nośnej), 961 CB simulator (symulator CB), 786 CDDI, 79 carrier frequency (częstotliwość nośnej), C-Band, 77 CDE, 79 119 CBD, 77 CD-E, 79 carrier hotel (hotel operatora), 279 CBEMA, 77 cdev, 79 carrier serving area (obszar działania CBR, 77 operatora), 532 CDF, 79 CBT, 77 carrier switch (operatorska centrala CDFS, 79 telefoniczna), 548 CBT Systems, 77 CDG, 79 carrier system (system wykorzystujący CBX, 77 CD-I, 79 nośną), 794 cc:, 77 CDIA, 79 carrier-class switch (przełącznik klasy cc:Mail, 77 CDIF, 79 operatorskiej), 655 CCA, 77 CDIP, 79 Carterfone decision (decyzja Carterfone), CCC/Harvest, 77 131 CDMA, 79 CCD, 77 cartridge (kaseta), 358 cdma1, 80 CCD camera (aparat CCD), 34 cartridge font (czcionka z kasety), 119 cdma2000, 80 CCFL, 77 CAS, 76 cdmaOne, 80 CCFT, 77 cascade (kaskada), 359 CDN, 80 CCIA, 77 cascading menu (menu kaskadowe), 455 CDO, 81 CCIR 601, 77 Cascading Style Sheets (kaskadowe CDONTS, 81 arkusze stylów), 359 CCIS, 78 CDP, 81 cascading windows (okna kaskadowe), CCITT, 78 CDPD, 81 540 CCNA, 78 CD-PROM, 81 CASE, 76 CCNP, 78 CDR, 81 case cracker (otwieracz obudowy), 562 CCP, 78 CD-R, 81 case sensitive (rozproszony system CCS, 78 CD-R burner (wypalarka CD-R), 963 plików), 695 CCS7, 78 CDRAM, 82 case statement (instrukcja case), 301 CCTA, 78 CD-ROM, 82 cash memory (pamięć cache), 570 CCW, 78 CD-ROM audio cable (kabel audio cassette (kaseta), 358 CD, 78 napędu CD-ROM), 349 Castanet, 76 CD audio (dźwięk CD), 200 CD-ROM changer (zmieniarka CD- casting (rzutowanie), 706 CD caddy (kaseta CD), 358 ROM), 1000 cat, 76 CD card (wizytówka CD), 951 CD-ROM drive (napęd CD-ROM), 500 CAT 5, 76 CD database (baza dysków CD), 50 CD-ROM Extensions, 82 cat my new instructions, 76 CD duplication (duplikacja CD), 187 CD-ROM reader (czytnik CD-ROM), 121 CAT scan (tomografia komputerowa), 845 CD Extra, 78 CD-ROM server (serwer CD-ROM), 721 catalog (katalog), 359 CD jukebox (zmieniarka CD), 1000 CD-ROM tower (wieża CD-ROM), 921 1025 indeks haseł angielskich

CD-ROM tray (taca CD-ROM), 817 CERDIP, 86 character field (pole znakowe), 615 CD-ROM XA, 83 CERN, 86 character generator (generator znaków), CDRS, 83 CERQUAD, 86 253 CDRS-03, 83 certificate authority software character graphics (grafika znakowa), 265 CD-RW, 83 (oprogramowanie obsługi certyfikatów), Character Map (Tablica znaków), 816 553 CDS, 83 character mode (tryb znakowy), 857 Certificate in Computer Programming character pitch (szerokość znaku), 803 CDSL, 84 (certyfikaty dla programowania CDSP, 84 komputerów), 86 character printer (drukarka znakowa), 181 CDTV, 84 certification authority (centrum character recognition (rozpoznawanie znaków), 695 CDV, 84 certyfikujące), 85 character set (zestaw znaków), 993 CE, 84 CF card (karta CF), 353 character string (ciąg znaków), 88 CE device, 84 CFA, 87 Character Studio, 87 CeBIT, 84 CFG file (plik CFG), 598 character tag (znacznik znaku), 1002 CEBus, 84 CFML, 87 CG, 87 character terminal (terminal znakowy), CEC, 84 836 CGA, 87 ceg, 84 characteristic (charakterystyka), 87 CGI, 87 Celeron, 84 characterization (charakteryzacja), 87 CGI script (skrypt CGI), 738 Celestra, 84 charge coupled device (przyrząd cell (komórka), 378 cgi-bin, 87 o sprzężeniu ładunkowym), 665 cell relay (przełączanie komórek), 653 CGM, 87 CHARGECARD, 87 cell switch (przełącznik komórkowy), 655 CGS system (system CGS), 788 Charisma, 87 cell-based IC (układy komórkowe), 871 chad (wycinek), 960 charting program (program do tworzenia cellco, 84 chain printer (drukarka łańcuchowa), 177 wykresów), 638 Cello, 84 chained list (lista łańcuchowa), 420 chassis (podstawa montażowa), 612 cellphone (telefon komórkowy), 830 chaining (łączenie łańcuchowe), 432 chat (czat), 118 cellphone (telefon komórkowy), 830 challenge/response (wezwanie- chat bot (bot czatu), 64 odpowiedź), 915 cellspace (przestrzeń komórkowa), 660 chat mode (tryb rozmowy), 856 change file (plik zmian), 602 cellular automaton (automat komórkowy), chat room (pokój rozmów), 613 44 change management (zarządzanie chat window (okno rozmowy), 541 zmianami), 988 Cellular MultiProcessing, 84 chatterbot, 87 change request (propozycja zmian), 646 cellular programming (programowanie Cheapernet, 87 channel (kanał), 351 komórkowe), 643 check bits (bity kontrolne), 59 channel bank (bank kanałów), 49 CELP, 84 check box (pole wyboru), 615 channel bonding (łączenie kanałów), 432 CELP socket (gniazdo CELP), 259 Check Point, 87 channel coding (kodowanie kanału), 374 censorware, 84 checkpoint/restart (punkt Centaur, 84 Channel Definition Format, 87 kontrolny-restart), 667 centering cone (stożek centrujący), 776 channel op (op kanału), 544 CHI, 87 centimeter (centymetr), 86 channel program (program kanału), 638 Chicago, 88 central office (centrala telefoniczna), 85 channel spacing (odstęp kanałów), 537 chiclet keyboard (klawiatura gumowa), central processing unit (centralna channelized (kanałowy), 353 365 jednostka przetwarzająca), 85 chanop, 87 chief technical officer (dyrektor central processor (procesor centralny), chaos, 87 techniczny), 192 631 CHAP, 87 child (dziecko), 199 centralized processing (przetwarzanie character (znak), 1002 child menu (menu potomne), 455 scentralizowane), 663 character based (znakowy), 1004 child program (program potomny), 639 CENTREX, 85 character cell (komórka znaku), 378 child window (okno potomne), 541 centricity (centryzm), 86 character code (kod znaku), 373 chip, 88 Centronics, 85 character data (dane znakowe), 125 chip (układ scalony), 866 Centura, 86 character device (urządzenie znakowe), chip card (karta chipowa), 353 century date change (data zmiany 882 chip carrier (nośnik struktury), 522 stulecia), 126 indeks haseł angielskich 1026 chip container (kontener układu), 398 circuit trace (ścieżka obwodu), 807 click of death (klikanie śmierci), 369 chip cooler (wentylator układu), 914 CIS, 91 click speed (prędkość kliknięcia), 629 chip jewelry (biżuteria z układów), 60 CIS B, 91 click through, 92 chip on board (układ na płytce), 865 CISC, 91 Click! disk (dysk Click!), 192 chip on chip (układ na układzie), 865 Cisco, 91 clickable image (rysunek aktywny), 706 chip package (obudowa układu), 532 Cisco certification (certyfikacja Cisco), 86 clickable map (mapa aktywna), 442 chip rate (prędkość chip), 629 Cisco lock and key, 91 ClickNet, 92 chipset (zestaw układów), 993 Cisco PIX firewall, 91 clicks & mortar, 92 chirp (zwężanie, świergot), 1005 Cisco Resource Manager, 91 clicks and mortar (kliknięcia i spoiwo), chirped pulse (impuls zwężany), 297 CISSP, 91 369 CHK file (plik CHK), 598 Citrix, 91 clickstream (strumień kliknięć), 781 Chkdsk, 88 CIX, 91 click-through rate (współczynnik click-through), 957 chmod, 88 CKO, 91 clicktract, 92 CHMOS, 88 CL/1, 91 clickwrap, 92 Chooser, 88 cladding (koszulka), 403 client (klient), 368 CHOP, 88 clamping ring (pierścień zaciskowy), 591 client application (aplikacja kliencka), 34 chroma key (kluczowanie kolorem), 370 clamping voltage (napięcie przepięcia), client based (kliencki), 368 chromatic dispersion (dyspersja 502 chromatyczna), 199 Clarion, 91 client computer (komputer kliencki), 385 chrominance (chrominacja), 88 Claris, 91 client machine (maszyna kliencka), 448 CHRP, 88 Claris CAD, 92 client program (program kliencki), 638 cHTML, 88 Clarke belt (pas Clarke’a), 576 client software (oprogramowanie klienta), 552 CHUI, 88 Class 1 fax (faks klasy 1.), 229 client/server (klient-serwer), 368 churning, 88 Class 2 fax (faks klasy 2.), 229 client/server analyst (analityk systemu CI Labs, 88 Class 4 switch (przełącznik klasy 4.), 655 klient-serwer), 31 CICS, 88 Class 5 switch (przełącznik klasy 5.), 655 client/server architecture (architektura CICS programmer (programista CICS), Class A, B, 92 klient-serwer), 36 640 class browser (przeglądarka klas), 652 client/server development system (system CID, 89 class library (biblioteka klas), 56 tworzenia aplikacji klient-serwer), 792 cider, 89 class of service (klasa usługi), 362 client/server environment (środowisko klient-serwer), 809 CIDR, 89 class variable (zmienna klasowa), 1001 CIE, 89 client/server network (sieć klient-serwer), Classic, 92 729 CIF, 90 Classical IP, 92 client/server programmer (programista CIFS, 90 claymation (animacja plastelinowa), 32 klient-serwer), 640 CIM, 90 CLCC, 92 client-client-server (klient-klient-serwer), Cincom Systems, 90 clean boot (czysty start), 121 368 cine-oriented (orientacja filmowa), 557 clean data (czyste dane), 121 clients (klienci), 368 Cinepak, 90 clean install (instalacja od zera), 301 client-side (strona klienta), 777 CIO, 91 clean room (czyste pomieszczenie), 121 CLINKS, 92 cipher (szyfr), 805 clear box testing (testowanie metodą CLIP, 92 cipher strength (siła szyfrowania), 732 przezroczystej skrzynki), 840 clip art (klipart), 369 ciphertext (szyfrogram), 805 clear GIF (pusty GIF), 668 clipboard (schowek), 711 CIR, 91 clear memory (czyszczenie pamięci), 121 Clipper, 92 circuit analyzer (analizator obwodów), 31 clear to send (gotowy do wysłania), 261 clipping (obcinanie), 529 circuit board (płytka obwodów), 607 ClearCase, 92 clipping level (poziom obcinania), 625 circuit breaker (wyłącznik), 962 CLEC, 92 clipping path (ścieżka odcinania), 807 circuit card (karta układów), 358 CLI, 92 clobbering memory (zacieranie pamięci), circuit cellular, 91 click (kliknięcie), 369 981 circuit switching (komutacja obwodów), click and drag (kliknij i przeciągnij), 369 clock (zegar), 992 393 click drive (napęd click), 500 clock battery (bateria zegara), 50 1027 indeks haseł angielskich clock cycle (cykl zegara), 116 CMS, 93 Cold Fusion, 95 clock doubling (podwajanie zegara), 612 CMTS (CMTS), 93 cold start (zimny start), 995 clock pulse (impuls zegarowy), 297 CMY, 94 ColdFire, 95 clock rate (częstotliwość zegara), 120 CMYK, 94 ColdFusion, 95 clock speed (prędkość zegara), 630 CNA, 94 collaboration products (oprogramowanie clock tick (takt zegara), 817 CNAM, 94 do pracy grupowej), 552 clock tripling (potrajanie zegara), 622 CNAME record, 94 collaborative browsing (wspólne przeglądanie), 957 clock/calendar (zegar, kalendarz), 992 CNC, 94 collapsed backbone (centralna część sieci clone (klon), 369 CNE, 94 szkieletowej), 85 cloning software (oprogramowanie CNG tone (ton CNG), 845 collating sequence (porządek klonujące), 552 CNI, 94 leksykograficzny), 621 close (zamknięcie), 982 CNP, 94 collator (kolator), 377 closed (zamknięty), 982 CNR, 94 collector (kolektor), 377 closed architecture (zamknięta CNT file (plik CNT), 598 collimated (kolimacja), 377 architektura), 982 CO, 94 collision detection (wykrywanie kolizji), closed shop (ośrodek obliczeniowy 961 zamknięty), 561 COAST, 94 co-location center (centrum kolokacji), 86 closed shop (open shop), 92 coaster, 94 coaxial cable (kabel koncentryczny), 349 co-location facility (instalacja closed system (system zamknięty), 794 kolokacyjna), 301 COB, 94 cloud (chmura), 88 colon (dwukropek), 190 COBOL, 94 CLR, 92 color bits (bity koloru), 59 COBOL Workbench, 95 CLS, 92 color calibration (kalibracja kolorów), 350 COBRA, 95 CLSID, 92 color correction (korekcja kolorów), 402 CobWeb, 95 cluster (klaster), 363 color cycling (przewijanie kolorów), 664 COC, 95 cluster controller (kontroler klastra), 399 color depth (głębia kolorów), 257 COCOMO, 95 Cluster Server, 92 color gamut (gama kolorów), 250 CoCreate, 95 clustering (klasteryzacja), 363 color graphics (grafika kolorowa), 263 Coda, 95 CLUT, 92 color key (kluczowanie kolorów), 370 CODASYL, 95 CLV, 92 color lookup table animation (animacja CM, 93 code (kod), 371 tabeli kolorów), 32 CM/2, 93 code density (gęstość kodu), 254 color management system (system CMC, 93 code generator (generator kodu), 252 zarządzania kolorami), 794 CMI, 93 Code Morphing, 95 color map (mapa kolorów), 442 CMIP, 93 code name (nazwa kodowa), 505 color mode (tryb koloru), 856 CMIS, 93 code page (strona kodowa), 777 color model (model koloru), 474 CMM, 93 code signing (podpisywanie kodu), 611 color monitor (monitor kolorowy), 481 CMOL, 93 codec (kodek), 373 color palette (paleta kolorów), 567 CMOS, 93 coder (koder), 374 color plasma (plazma kolorowa), 596 CMOS based (podstawowe wykorzystanie CodeView, 95 color printer (drukarka kolorowa), 176 technologii CMOS), 612 CODFM, 95 color separation (separacja kolorów), 718 CMOS battery (bateria CMOS), 49 coercivity (koercyjność), 377 color space (przestrzeń kolorów), 660 CMOS machine (komputer CMOS), 384 COFDM, 95 color space conversion (konwersja CMOS mainframes (duży komputer COFF, 95 przestrzeni kolorów), 400 CMOS), 188 Cognos, 95 color table (tabela kolorów), 812 CMOS memory (pamięć CMOS), 570 COGO, 95 colorimeter (kolorymetr), 378 CMOS RAM, 93 Coherent, 95 colorimetry (kolorymetria), 378 CMOS settings (ustawienia CMOS), 886 COLD, 95 colors (kolory), 378 CMOS setup, 93 cold backup (zimna kopia), 995 ColorSpan, 95 CMOT, 93 cold boot (zimny rozruch), 995 column (kolumna), 378 CMP, 93 cold cathode (zimna katoda), 995 column move (przesunięcie kolumny), 660 CMRS, 93 cold fusing (zimne wtapianie), 995 indeks haseł angielskich 1028

COM, 96 commercial software (oprogramowanie compiler language (język kompilowany), COM 1, 96 komercyjne), 552 342 COM 2, 96 commit (zatwierdzenie), 990 complement (uzupełnienie), 888 COM file (plik COM), 598 Commodore, 97 complex data type (złożony typ danych), 1000 COM object (obiekt COM), 530 common carrier (operator publiczny), 548 Common Desktop Environment, 97 complex instruction set computer COM port (port COM), 618 (komputer o złożonej liście rozkazów), COM/ActiveX, 96 Common Gateway Interface, 97 386 COM+, 96 Common Ground, 97 component (komponent), 380 COM1, 96 Common OS API, 97 component digital (komponenty cyfrowe), COM2, 96 CommonPoint, 97 380 combo box (lista rozwijana), 421 communications (komunikacja), 392 Component Object Model, 98 combo card (karta combo), 353 Communications Act, 97 component software (oprogramowanie komponentowe), 552 COMDEX, 97 communications channel (kanał komunikacyjny), 352 component video, 98 Comdisco, 97 communications controller (kontroler component video (składowy sygnał Comensa, 97 komunikacyjny), 399 wideo), 737 comic-strip oriented (orientacja komiksu), Communications Decency Act, 97 comport, 98 557 communications network (sieć composite black (złożony czarny), 1000 comm port (port comm), 618 komunikacyjne), 729 composite video, 98 comma (przecinek), 651 communications parameters (parametry composite video (zespolony sygnał comma delimited (rozdzielony komunikacji), 575 wideo), 992 przecinkami), 693 communications program (program compound document (dokument złożony), command (polecenie), 616 komunikacyjny), 639 143 command and control (rozkazywanie communications protocol (protokół compress, 98 i sterowanie), 693 komunikacyjny), 647 compress (kompresować), 381 command interpreter (interpreter communications satellite (satelita instrukcji), 315 komunikacyjny), 710 compression (kompresja), 380 Command key (klawisz Command), 366 communications server (serwer compression ratio (współczynnik kompresji), 957 command language (język poleceń), 343 komunikacyjny), 722 Communicator, 97 compression utility (narzędzie kompresji), command line (wiersz poleceń), 920 502 compact disc (dysk kompaktowy), 193 command line processor (procesor wiersza compressor (kompresor), 381 poleceń), 632 COMPACT II, 97 Compsurf, 98 command mode (tryb poleceń), 856 compact tape (taśma kompaktowa), 819 CompTIA, 98 command processor (interpreter poleceń), CompactFlash, 97 CompuServe, 98 315 CompactFlash Association, 97 computational (obliczeniowy), 531 command processor (procesor poleceń), CompactPCI, 97 632 compute (obliczać), 531 companding (kompansja), 379 command prompt (znak zachęty), 1003 compute bound, 98 compandor (kompandor), 379 command queuing (kolejkowanie computer (komputer), 381 companies (firmy), 237 poleceń), 377 computer animation (animacja command set (zbiór poleceń), 990 Compaq, 97 komputerowa), 32 command shell (powłoka poleceń), 625 comparator (komparator), 379 computer architecture (architektura COMMAND.COM, 97 compare (porównywanie), 618 komputera), 36 command-driven (sterowany Compass connector, 98 computer-assisted retrieval (wyszukiwanie poleceniami), 774 compatibility (zgodność), 994 wspomagane komputerowo), 965 comment (komentarz), 378 compatibility mode (tryb zgodności), 857 Computer Associates, 99 comment out (wykomentować), 961 competitive access provider computer automatic virtual environment (konkurencyjny dostawca dostępu), 397 (automatyczne komputerowe commerce server (serwer komercyjny), środowisko wirtualne), 44 722 compilation (kompilacja), 379 computer center (centrum komputerowe), Commercial Data Servers, 97 compile (kompilowanie), 380 86 commercial service provider (dostawca compile time (czas kompilacji), 117 computer conferencing (konferencja usług komercyjnych), 170 compiler (kompilator), 379 komputerowa), 395 1029 indeks haseł angielskich computer cracker (cracker komputerowy), computerized branch exchange connectoid (konektoid), 395 105 (skomputeryzowana centrala connector (złącze), 997 telefoniczna), 738 computer designer (projektant console (konsola), 397 komputerów), 645 computerphile (komputerofil), 391 ConsoleOne, 100 computer exchange (giełda computer-to-plate, 99 komputerowa), 255 consolidated server (serwer computer-to-press, 99 skonsolidowany), 723 computer language (język komputerowy), Computex, 99 342 constant (stała), 768 computing platform (platforma constant bit rate (stała szybkość computer lexicographer (leksykograf obliczeniowa), 596 komputerowy), 416 transmisji), 768 Computing Technology Industry constant ratio code (kod o stałych computer literacy (wiedza komputerowa), Association, 99 919 proporcjach), 372 Compuware, 99 Computer Museum, 99 Constellation, 100 COMSAT, 99 computer on a chip (komputer consultant (konsultant), 398 jednoukładowy), 384 Comspec, 99 consumable (materiał eksploatacyjny), computer power (moc komputera), 473 CON, 99 449 Computer Press Association, 99 concentration (koncentracja), 393 consumer electronics, 100 computer readable (czytelny dla concentrator (koncentrator), 393 contact (kontakt), 398 komputera), 121 concentric (koncentryczny), 395 contact manager (menedżer kontaktów), Computer Recycling Center, 99 conceptual view (spojrzenie koncepcyjne), 454 computer science (nauka komputerowa), 762 contactless smart card (bezstykowa karta 504 Concert, 99 inteligentna), 55 computer security (bezpieczeństwo concrete superclass (konkretna nadklasa), container (kontener), 398 komputerowe), 53 397 content (zawartość), 990 Computer Security Act, 99 concurrency (współbieżność), 957 content aggregator (zbieracz informacji), Computer Select, 99 concurrency control (sterowanie 990 computer services (usługi komputerowe), współbieżnością), 773 Content Alliance, 100 885 Concurrent DOS, 99 content creator (twórca informacji), 861 computer shows (targi komputerowe), 819 concurrent licensing (licencje content delivery network (sieć agencji computer system (system komputerowy), wielostanowiskowe), 417 informacyjnych), 729 789 concurrent operation (działanie content delivery services (usługi agencji computer telephone integration (integracja współbieżne), 199 informacyjnych), 884 komputera z telefonem), 302 Concurrent PCI (współbieżne PCI), 957 content filter (filtr zawartości), 236 computer telephony (telefonia concurrent processing (programowanie content provider (agencja informacyjna), komputerowa), 832 współbieżne), 644 24 computer vision syndrome (syndrom conditional branch (skok warunkowy), content server (serwer informacyjny), 722 zmęczonych oczu), 787 737 Content Smart Web Switch (przełącznik computer--aided design (projektowanie conditioning (kondycjonowanie), 395 WWW Content Smart), 658 wspomagane komputerowo), 646 conductor (przewodnik), 664 contention (rywalizacja), 706 computer-aided engineering (inżynieria conferencing (konferencja), 395 contention resolution (rozstrzyganie wspomagana komputerowo), 316 CONFIG.SYS, 99 rywalizacji), 695 computer-aided manufacturing (produkcja context (kontekst), 398 wspomagana komputerowo), 635 configuration (konfigurowanie), 396 configuration file (plik konfiguracyjny), context sensitive help (pomoc computer-aided software engineering kontekstowa), 617 (tworzenie oprogramowania 599 wspomagane komputerowo), 860 configuration management (zarządzanie context switching (przełączanie kontekstu), 653 computer-assisted learning (nauka konfiguracją), 985 wspomagana komputerowo), 505 connect time (czas połączenia), 118 contextual search (wyszukiwanie kontekstowe), 965 computer-based reference (informatory Connection Machine, 100 contiguous (sąsiedni), 710 komputerowe), 300 connection oriented (zorientowane na computer-based training (trening połączenie), 1004 continuity check (sprawdzenie ciągłości), 763 komputerowy), 853 connection pooling (buforowanie computercruiter, 99 połączeń), 69 continuous carrier (stała nośna), 768 computer-enhanced image (zdjęcie connectionless (bezpołączeniowy), 53 continuous composite servo (ciągłe sterowanie złożone), 88 poprawiane komputerowo), 991 connectivity (łączność), 432 continuous forms (papier ciągły), 574 indeks haseł angielskich 1030 continuous tone (odcień ciągły), 535 cooperative processing (przetwarzanie corporate portal (portal korporacyjny), contone printer (drukarka contone), 176 kooperacyjne), 662 620 contrast (kontrast), 398 coopetition, 101 Corporation for Open Systems, 103 control (kontrolka), 399 coordinate (współrzędna), 958 correlation (korelacja), 402 control ball (kulka sterująca), 407 Coordinated Universal Time, 101 corrupted file (uszkodzony plik), 886 control block (blok sterujący), 60 Copland, 101 corruption (uszkodzenie danych), 886 control break, 100 copper (miedź), 465 CorStream, 103 control character (znak sterujący), 1003 copper chip (miedziany układ scalony), COS, 103 465 control code (kod sterujący), 373 COSE, 103 copper trace (ścieżka miedzi), 807 Control Data, 100 cosine (cosinus), 103 Coppermine, 101 control flow graph (graf kontroli cost/benefits analysis (analiza kosztów przepływu), 262 coprocessor (koprocesor), 401 i zysków), 31 control grid (siatka sterująca), 728 COPS, 101 cost-based query optimizer (kosztowy optymalizator zapytań), 403 control key (klawisz control), 366 copy (kopiowanie), 401 COTS, 103 control network (sieć sterująca), 731 copy and paste (kopiuj i wklej), 401 counter (licznik), 418 control panel (panel sterowania), 574 copy buster (copy buster), 101 country code (kod kraju), 371 control parallel (sterowanie równoległe), copy buster (program omijający 773 zabezpieczenia oryginału), 639 country codes (kody krajów), 375 control program (program sterujący), 640 Copy Con, 101 Coupling Facility, 103 Control Program Facility, 100 copy protection (zabezpieczenie przed Courier, 103 kopiowaniem), 980 control signal (sygnał sterujący), 785 Courier modem (modem Courier), 477 copyleft, 101 control unit (jednostka sterująca), 340 courseware, 103 copyrights (prawa autorskie), 628 control variable (zmienna sterująca pętli), covert channel (kanał ukryty), 353 1001 CORBA, 101 cow (cow), 103 controller (kontroler), 399 cordless phone (telefon bezprzewodowy), cow (krowa), 404 830 controller card (karta kontrolera), 355 CP, 103 core (rdzeń), 680 conventional memory (pamięć CP/M, 104 core dump, 102 konwencjonalna), 571 CPA, 103 core frequency (częstotliwość rdzenia), conventional programming cPCI, 103 (programowanie konwencjonalne), 643 120 CPE, 103 converged network (sieć zbieżna), 731 core logic (logika centralna), 423 CPF, 103 convergence (kowergencja), 403 core router, 102 CPGA, 103 conversational (konwersacja), 399 core speed (szybkość rdzenia), 804 cpi, 103 conversion (konwersja), 399 core storage (pamięć rdzeniowa), 572 CPI-C, 104 converter (konwerter), 400 Core System, 102 CPLD, 104 convolutional code (kod konwolucyjny), core/bus ratio (współczynnik 371 rdzeń/szyna), 958 CPM, 104 COO, 100 Corel, 102 CPO, 104 cooked, 100 Corel Office, 102 cps, 104 cookie, 100 Corel Paradox, 102 CPU, 104 cookie file (plik cookie), 598 Corel Quattro Pro, 102 CPU bound (limit CPU), 418 COOKIES.TXT, 100 Corel VENTURA, 102 CPU cache, 105 COOL, 100 Corel WordPerfect, 103 CPU chip (układ scalony CPU), 870 cool stuff (fajne rzeczy), 229 Corel WordPerfect Suite, 103 CPU clock (zegar CPU), 992 COOLBiz, 101 CorelDRAW, 103 CPU cooler (element chłodzący CPU), 214 cooler (element chłodzący), 214 CorelFLOW, 103 CPU ID, 105 COOLGen, 101 CorelRAID, 103 CPU speed (szybkość CPU), 804 CoolTalk, 101 CorelSCSI, 103 CPU time, 105 cooperative multitasking cornea gumbo, 103 (wielozadaniowość kooperacyjna), 920 corona wire (przewód koronowy), 664 CPUmark, 105 CQFP, 105 1031 indeks haseł angielskich

CR, 105 crossware, 107 CTS, 109 CR/LF, 106 CRT, 107 CUA, 109 cracker, 105 CRUD, 107 cube, 109 CRAM, 105 crudware, 107 Cuckoo's egg (kukułcze jajo), 407 cramming, 105 crunch (przemiał danych), 658 CUI, 109 crapplet, 105 Crusoe processor (procesor Crusoe), 631 CUL, 109 crash, 105 cryogenics (kriogenika), 404 Curie point (punkt Curie), 667 crash recovery, 105 crypto, 107 curly brace (nawias klamrowy), 505 crawler, 105 crypto rage (crypto furia), 107 Current, 109 Cray, 105 cryptography (kryptografia), 405 current (aktualny), 26 Cray Computer, 106 cryptology (kryptologia), 406 current (prąd elektryczny), 629 Cray Research, 106 crystal (kryształ), 406 current directory (katalog bieżący), 359 CRC, 106 crystal oscillator (oscylator kryształowy), current loop (pętla prądowa), 588 CRC cards (karty CRC), 358 559 curses, 109 Creative Labs, 106 Crystal Reports, 107 cursor (kursor), 407 creative market (rynek twórczy), 706 crystalline (krystaliczny), 406 cursor keys (klawisze kursora), 367 credit (kredyt), 404 CSA, 107 CU-SeeMe, 109 Cricket Presents, 106 CSE, 107 custom ASIC, 109 crippled version, 106 CSIC, 107 custom software (oprogramowanie na crippleware, 106 CSID, 107 zamówienie), 553 Cristina Foundation, 106 CSJS, 107 custom-cut CD (nietypowo wycinane CD), 517 criteria range (zakres kryteriów), 981 CSLIP, 107 C-SLIP, 107 customer aggregator (zrzeszenie critical ratio (współczynnik pilności), 957 klientów), 1005 CSMA/CA, 107 CRLF, 106 customer engineer, 109 CSMA/CD, 107 CRM, 106 customer premises equipment, 109 CSP, 107 CromaClear monitor (monitor customer relationship management, 109 CromaClear), 481 CSP BGA, 108 customized software (oprogramowanie cron, 106 CSS, 108 zindywidualizowane), 555 crontab file (plik crontab), 598 CSS1, 108 customized software (zindywidualizowane crop marks (znaki cięcia), 1003 CSS2, 108 oprogramowanie), 995 cross assembler, 106 CSTA, 108 customized toolbar (zindywidualizowany cross compiler, 106 CSTN, 108 pasek narzędzi), 996 cross media, 106 CSU, 108 custom-shaped CD (CD o nietypowym kształcie), 78 cross memory services (usługi cross CSU/DSU, 108 cut and paste (wytnij i wklej), 966 memory), 884 CSV, 108 CUT mode (tryb CUT), 855 cross platform, 106 CT, 108 cross post, 107 cut-through switch (przełącznik typu CTE, 108 przetnij-przepuść), 656 cross promotion (cross-promocja), 107 CTFT, 108 CVF, 109 cross software, 107 CTI, 108 CVS, 109 Cross System Product, 107 CTIA, 108 CWIS, 109 cross tabulate (tabulacja skrośna), 817 Ctl, 108 cXML, 109 crossbar switch (wybierak krzyżowy), 960 CTLIB, 108 cyber, 109 crossfoot, 107 CTO, 108 Cyber Promotions, 110 crosshatch, 107 CTOS, 108 cyberage (cyberwiek), 111 cross-linked file (pliki skrzyżowane), 602 CTP, 108 CyberAngels, 110 cross-linked file (skrzyżowane pliki), 739 Ctrl, 109 CYBERCAFE, 110 crossover cable (kabel krosujący), 349 Ctrl+Alt+Del, 109 CyberCash, 110 crosspoint switch (przełącznik krzyżowy), Ctrl+Break, 109 655 cybercop (cyberglina), 110 Ctrl+C, 109 crosstalk (przesłuch), 660 cybercrime (cyberprzestępstwo), 111 Ctrl+S, 109 indeks haseł angielskich 1032 cybercrook (cyberoszust), 110 daisy chain (łańcuszek), 431 data control department (dział kontroli CyberDildonics, 110 daisy wheel, 123 danych), 199 Cyberdog, 110 DAL, 123 data conversion (konwersja danych), 400 cyberjournal (cyberdziennik), 110 damping (tłumienie), 844 Data D-2, 125 cyberlibertarianism (cyberlibertarianizm), DAMS, 124 data declaration (deklaracja danych), 132 110 dangerous extensions (niebezpieczne data definition (definicja danych), 131 cyberlibrarian (cyberbibliotekarz), 110 rozszerzenia), 515 data description language (język opisu cybermall (internetowe centrum DAO, 125 danych), 343 handlowe), 312 DAP, 125 data dictionary (słownik danych), 751 cybernaut (cybernauta), 110 DAQ, 125 data division (sekcja danych), 717 cybernetics (cybernetyka), 110 DAR, 125 data element (element danych), 215 cyberpunk, 111 dark current (prąd „ciemny”), 629 data encryption (szyfrowanie danych), 805 cybersex, 111 dark fiber (ciemne włókno), 89 data entry (wprowadzanie danych), 956 cyberslacker (cyberpróżniak), 110 darkened datacenter, 125 cybersleuth (cyberdetektyw), 110 data entry department (dział Darlington circuit (obwód Darlingtona), wprowadzania danych), 199 cyberspace (cyberprzestrzeń), 111 533 data entry operator (operator cybersquatting (cyberprzywłaszczanie), DARPA, 125 wprowadzający dane), 548 111 DARS, 125 data error (błąd danych), 62 cyberwar (cyberwojna), 111 DAS, 125 data field (pole danych), 615 cyberworld (cyberświat), 111 DASD, 125 data file (plik danych), 598 cyborg, 111 Dashboard, 125 data flow (przepływ danych), 659 cybrarian, 111 DASL, 125 data flow diagram (diagram przepływu cycle (cykl), 116 DAT, 125 danych), 134 cycle stealing (kradzież cykli), 403 data (dane), 124 data fork (blok danych), 60 cycle time (czas cyklu), 117 Data Accelerator, 125 data format (format danych), 240 cycles per second (cykle na sekundę), 117 Data Access Language, 125 Data General, 126 cyclical redundancy checking data acquisition (pozyskiwanie danych), Data General One, 126 (sprawdzenie nadmiarowości 626 cyklicznej), 763 data glove (rękawica „danych”), 685 data aging (postarzanie danych), 621 cyclomatic complexity (liczba data hiding (ukrywanie danych), 871 niezależnych ścieżek decyzyjnych), 417 data availability (dostępność danych), 171 data hygiene (higiena danych), 275 CYCOLOR, 111 data bank (bank danych), 49 data independence (niezależność danych), cylinder, 117 data bits (bity danych), 59 518 cylinder skew (przesunięcie cylindra), 660 data broadcast (nadawanie danych), 497 data integrity (integralność danych), 302 cylith (cylit), 117 data carousel (karuzela danych), 358 Data Interchange Format, 126 Cyrix, 117 data carrier (nośnik danych), 522 data item (jednostka danych), 340 D&B Software, 123 data cartridge (kartridż danych), 358 data legibility (czytelność danych), 121 D/A converter (konwerter D/A), 400 data cassette (kaseta danych), 358 data library (biblioteka danych), 56 D/CAS, 128 Data Cell (komórka danych), 378 data line (ścieżka danych), 807 D/DAT, 129 data code (kod danych), 371 data line monitor (monitor ścieżki danych), 481 D1, 123 data collaboration (współpraca danych), 958 data link (łącze danych), 431 D2, 123 data collection (zbieranie danych), 990 data link escape (znak kontrolny łącza D2C, 123 data communications (komunikacja danych), 1002 D3, 123 cyfrowa), 392 data link layer (warstwa łącza danych), D3D, 123 data communications equipment 908 D4, 123 (urządzenia do komunikacji cyfrowej), data link protocol (protokół łącza danych), D5, 123 879 647 DAB, 123 data compression (kompresja danych), Data Link Switching (przełączanie łącza 380 danych), 653 DAD, 123 data conferencing (telekonferencja z data loading (ładowanie danych), 431 daemon (demon), 133 wymianą danych), 832 data management (zarządzanie danymi), DAFS, 123 985 1033 indeks haseł angielskich data management system (system data transmission (transmisja danych), DB EXPO, 127 zarządzania danymi), 794 848 DB to DB adapter (adapter DB-DB), 20 data manipulation (manipulowanie data transparency (przezroczystość DB/DC, 127 danymi), 442 danych), 664 DB2/400, 127 data manipulation language (język data type (typ danych), 861 DB2/6000, 127 manipulowania danymi), 342 data vaulting (składowanie danych), 737 DB-25, 127 data mart (tematyczna hurtownia danych), data visualization (wizualizacja danych), 834 949 DB-37, 127 data migration (migracja danych), 466 DATA/DAT, 126 DB-50, 127 data mining (eksploracja danych), 211 database cursor (kursor bazy danych), 408 DB-9, 127 data mirroring (klonowanie danych), 369 database driver (sterownik bazy danych), dBASE, 127 data model (model danych), 474 774 dBASE compiler (kompilator dBASE), data modem (modem do danych), 477 database engine (silnik bazy danych), 732 379 data module (moduł danych), 479 database machine (maszyna bazy danych), dBASE Mac, 127 data network (sieć danych), 729 446 DBCS, 127 data packet (pakiet danych), 566 database management system (system DBEF, 127 zarządzania bazami danych), 794 data parallel, 126 DBF file (plik DBF), 598 database manager (menedżer baz danych), DBLIB, 127 data processing (przetwarzanie danych), 454 662 DBMS, 128 database program (program bazodanowy), Data Processing Management 636 DBMS (SZBD), 800 Association, 126 database publishing (publikowanie baz DBOMP, 128 data processor (procesor danych), 632 danych), 666 DBQ, 128 data projector (projektor danych), 645 database server (serwer baz danych), 721 DBS, 128 Data Propagator (pompa danych), 617 database system (system bazodanowy), dBXL, 128 data rate (częstotliwość danych), 119 788 DC, 128 data recovery (odzyskiwanie danych), 538 database trigger (wyzwalacz bazy DC/OSx, 129 danych), 967 data repository (składnica danych), 737 DC-2000, 128 databases (bazy danych), 50 data representation (reprezentacja DCA, 128 danych), 684 DataBlade, 126 DCC, 128 data scrubbing (oczyszczanie danych), DataBolts, 126 DCD, 128 535 datacenter (centrum danych), 85 DCE, 128 data set (zbiór danych), 990 datacenter manager (menedżer centrum data set ready, 126 danych), 454 DCI, 128 data sharing (współużytkowanie danych), datacom, 126 d-cinema, 128 958 datacom analyst, 126 DCL, 128 data signal (sygnał danych), 785 DataEase, 126 DCMS, 129 data sink (wejście (wpust) danych), 913 datagram, 126 DCOM, 129 data sizes (rozmiary danych), 694 DataHub, 126 DCS, 129 data source (źródło danych), 1007 DataPhone, 126 DCT, 129 data store (magazyn danych), 437 dataport (port danych), 618 DD, 129 data stream (stumień danych), 781 Dataquest, 126 DD2, 129 data striping (paskowanie danych), 577 DataStage, 126 DDBMS (Distributed Database Management System), 139 data structure (struktura danych), 778 DataWorks, 126 DDC, 129 data switch (przełącznik danych), 654 date math (arytmetyka dat), 38 DDC1, 129 data synchronization (synchronizacja date windowing (przesłanianie dat), 660 danych), 786 DDC-1, 129 daughterboard (karta pomocnicza), 356 data system (system danych), 788 DDC2, 129 DAV, 127 data terminal ready, 126 DDC-2, 129 DAVID, 127 data transfer (transfer danych), 847 DDCMP, 129 dazdee (dazdi), 127 data transfer rate (prędkość transferu DDE, 129 DB, 127 danych), 630 DDL, 129 DB connector (wtyczka DB), 959 DDM, 129 indeks haseł angielskich 1034

DDML, 129 DECmcc, 130 de-lurk (wyjście z ukrycia), 961 DDN, 129 DECnet, 130 DEM, 132 DDN NIC, 129 decode (zdekodować), 991 DEMA, 132 DDNS, 129 decoder (dekoder), 132 demand dial routing (routing dial-up na DDOS, 129 decollator (oddzielacz), 536 żądanie), 691 DDP, 129 decompiler (dekompilator), 132 demand paging (stronicowanie na żądanie), 777 DDR DRAM, 130 decompress (zdekompresować), 991 demand processing (przetwarzanie żądań), DDR SDRAM, 130 decrement (dekrementować), 132 664 DDS, 130 decrypt (odszyfrować), 537 demarcation point (punkt demarkacyjny), DDS1, 130 DeCSS, 130 667 DDS-1, 130 DECstation, 131 demilitarized zone (strefa DDS2, 130 DECsystem, 131 zdemilitaryzowana), 777 DDS-2, 130 DECT, 131 Demo Conference, 133 DDS3, 130 DECtalk, 131 Demo II, 133 DDS-3, 130 DECwindows, 131 demodulate (zdemodulować), 991 DDWG, 130 dedicated channel (kanał wydzielony), demoware, 133 de facto standard (faktyczny standard), 353 demultiplex (zdemultipleksować), 991 230 dedicated line (linia wydzielona), 419 DEN, 133 de iure standard (oficjalny standard), 540 dedicated service (usługa dedykowana), denial of service (odmowa obsługi), 536 dead link (zerwane łącze), 992 884 denial of service attack (atak odmowy dead tree (martwe drzewo), 445 deep linking (głębokie łączenie), 257 obsługi), 40 deadlock (martwy punkt), 445 deep Web (głęboka strona Web), 257 denizen (mieszkaniec), 465 deallocate (zdealokować), 991 default (wartość domyślna), 909 densitometer (densymetr), 133 DeBabelizer, 130 default directory (katalog domyślny), 360 density (gęstość), 254 Debit (debet), 130 default drive (domyślny napęd), 145 departmental computing (przetwarzanie wydziałowe), 664 Deblock (odblokowanie), 535 default font (czcionka domyślna), 118 default name (nazwa domyślna), 505 dependent segment (segment zależny), Debug („odpluskwienie”, debugowanie), 717 536 default profile (profil domyślny), 635 deprecate (zaniechać), 982 debugger, 130 Defragger (defragmentator), 131 DES, 133 DEC, 130 defragment (zdefragmentować (dysk), 991 descender, 133 decay (zanikanie), 982 degauss (rozmagnesować), 693 descending sort (sortowanie malejące), decentralized processing (przetwarzanie degausser (demagnetyzer), 132 758 zdecentralizowane), 664 degrees of freedom (stopnie swobody), Deschutes, 133 decibel (decybel), 131 775 descriptor (deskryptor), 134 decimal (dziesiętny), 200 Deja.com, 131 deserialize (zdeserializować), 991 decimal based (oparty na systemie DejaNews, 131 deshoots, 133 dziesiętnym), 545 DEL key (klawisz DEL), 367 decision instruction (instrukcja wyboru), design optimization (optymalizacja delay equalization (wyrównywanie projektowania), 556 302 opóźnień), 963 DesignCAD, 133 decision making (podejmowanie decyzji), delay line (linia opóźniająca), 419 609 Designer, 133 delayed binding (późne wiązanie), 627 decision support system (system Designer/2000, 133 delete (usunąć), 886 wspomagania decyzji), 794 desk accessory, 133 delimiter (separator), 719 decision table (tabela decyzji), 812 desk checking (sprawdzanie przy desce), decision tree (drzewo decyzyjne), 182 deliverable (wynik), 963 763 DecisionSuite, 130 Dell, 132 DeskJet, 133 Deck, 130 Delphi, 132 Deskpro, 133 declaration (deklaracja), 131 Delphi Forums, 132 desktop (pulpit-desktop), 666 declarative language (język delta, 132 desktop computer (komputer typu deklaratywny), 342 delta frame (ramka przyrostowa), 678 desktop), 391 DECmate, 130 delta modulation (modulacja delta), 479 desktop device (desktop device), 133 1035 indeks haseł angielskich desktop device (urządzenie biurkowe), Device Manager (menedżer urządzeń), differential backup (różnicowa kopia 880 455 zapasowa), 702 desktop enhancer (rozszerzenie pulpitu), device name (nazwa urządzenia), 506 differential configuration (konfiguracja 700 device resolution (rozdzielczość różnicowa), 396 desktop lockdown (blokada pulpitu), 61 urządzenia), 693 differential PCM (różnicowa PCM), 702 desktop lockdown (zablokowanie pulpitu), DFP, 134 Differential SCSI (różnicowe SCSI), 702 981 Dfs, 134 differential updating (uaktualnienie Desktop Management Interface, 133 DFSMS, 134 różnicowe), 863 Desktop Management Task Force, 133 DFT mode (tryb DFT), 855 differentiated services (zróżnicowane usługi), 1004 desktop manager (menedżer pulpitu), 455 DG, 134 Diffie-Hellman, 135 desktop media (cyfrowe media), 113 DG/UX, 134 Diffie-Helman, 135 desktop presentations (cyfrowe DHCP, 134 prezentacje), 113 diffraction (dyfrakcja), 191 DHCP server (serwer DHCP), 722 desktop publishing (DTP), 186 diffraction grating (siatka dyfrakcyjna), Dhrystones, 134 desktop switch (przełącznik), 654 728 DHTML, 134 desktop videoconferencing (prowadzenie Diffserv, 135 komputerowej wideokonferencji), 649 DIA, 134 diffusion (dyfuzja), 191 deskview, 133 Diablo emulation (emulacja Diablo), 218 DigiBoard, 135 DeskWriter, 133 diacritical (znak diakrytyczny), 1002 DigiCash, 135 DESQview, 133 diagnostic board (karta diagnostyczna), digispeak (skróty internetowe), 738 353 DESQview/X, 133 digit (cyfra), 111 diagnostic tracks (ścieżki diagnostyczne), detail file (plik szczegółów), 601 808 digital (cyfrowy), 113 DETI, 134 diagnostics (diagnostyka), 134 Digital AMPS, 135 developer, 134 diagramming program (program do digital appliance (urządzenie cyfrowe), Developer/2000, 134 tworzenia diagramów), 638 880 developer's toolkit (niezbędnik dialer, 135 digital asset (cyfrowe aktywa), 112 programisty), 518 DIALOG, 135 digital asset management system (system zarządzania cyfrowymi aktywami development cycle (cykl tworzenia dialog box (okno dialogowe), 541 oprogramowania), 116 firmy), 794 dial-up adapter (karta dial-up), 353 development environment (środowisko digital audio (cyfrowy dźwięk), 114 programistyczne), 809 dial-up line (linia dial-up), 419 digital audio disc, 135 development system (system dial-up network (sieć dial-up), 729 digital audio encoding system (system programistyczny), 792 dial-up networking, 135 kodowania cyfrowego dźwięku), 789 development tool (narzędzie dial-up services (usługi dial-up), 885 digital audio extraction (odczytywanie programistyczne), 503 diazo film (film diazo), 234 cyfrowego dźwięku), 536 device (urządzenie), 880 diazo film (film diazo), 234 digital audio player (cyfrowy odtwarzacz dźwięku), 115 device adapter (adapter sprzętowy), 21 DIB, 135 device address (adres urządzenia), 23 digital audio tape (cyfrowa taśma audio), dibit, 135 112 Device Bay, 134 DIBOL, 135 digital camera (kamera cyfrowa), 350 device context (kontekst urządzenia), 398 Dick Tracy watch (zegarek Dicka Tracy), digital camera storage (pamięć cyfrowego device control character (znak kontroli 992 aparatu fotograficznego), 570 urządzenia), 1002 dictionary method (metoda słownikowa), digital cash (cyfrowa gotówka), 112 device control character (znak sterowania 457 urządzeniem), 1003 digital cellphone (cyfrowy telefon DID, 135 komórkowy), 116 device dependent (zależny od urządzenia), Die (kość), 403 982 digital certificate (certyfikat cyfrowy), 86 dielectric (dielektryk), 135 device driver (sterownik urządzenia), 775 digital channel (kanał cyfrowy), 351 DIF, 135 device enumeration (wyliczenie digital cinema (cyfrowe kino), 113 urządzeń), 962 Difference Engine (maszyna różnicowa), digital circuit (obwód cyfrowy), 533 448 device independent (niezależny od digital coins (cyfrowe monety), 113 urządzenia), 518 difference keying (kluczowanie różnicowe), 370 digital commerce (cyfrowy handel), 114 device level (poziom urządzenia), 626 Differential Analyzer (analizator digital communications (cyfrowa różniczkowy), 31 łączność), 112 indeks haseł angielskich 1036 digital computer (komputer cyfrowy), 384 digital photography (fotografia cyfrowa), digitizer tablet (tablet), 814 digital content (cyfrowe treści), 113 243 dimension (wymiar), 962 digital content creation (tworzenie digital photography sites (strony dimensioning (wymiarowanie), 963 poświęcone fotografii cyfrowej), 778 cyfrowych treści), 860 DIMM, 136 digital picture frame (cyfrowa ramka do digital content management system DIN connector (złącze DIN), 997 (system zarządzania cyfrowymi zdjęć), 112 treściami), 794 digital postage (cyfrowe znaczki Dingbats, 136 digital convergence (cyfrowa zbieżność), pocztowe), 113 diode (dioda), 136 112 digital postcard (cyfrowe kartki diode laser (laser diodowy), 412 digital copy machine (cyfrowa kopiarka), pocztowe), 112 DIP, 137 112 Digital PowerLine, 136 DIP switch (przełącznik DIP), 654 digital cross-connect (zwrotnica cyfrowa), digital printing (cyfrowy druk), 114 DIR, 137 1006 digital proofing (cyfrowe wydruki DirecPC, 138 digital CRT (cyfrowy CRT), 114 próbne), 113 direct access (dostęp swobodny), 171 digital darkroom (cyfrowa ciemnia), 111 digital radio (cyfrowe radio), 113 direct access method (metoda digital data (cyfrowe dane), 112 digital recording (nagrywanie cyfrowe), swobodnego dostępu), 458 498 digital domain (domena cyfrowa), 145 direct access storage device (urządzenie digital effects (efekty cyfrowe), 208 digital remaster (cyfrowy remastering), o dostępie swobodnym), 881 115 digital electronics (elektronika cyfrowa), direct attached storage (bezpośrednio 214 Digital Research, 136 przyłączona pamięć masowa), 54 digital elevation model (cyfrowy model digital rights management (zarządzanie direct broadcast satellite (satelita wzniesień), 115 cyfrowymi prawami), 985 nadawania bezpośredniego), 710 digital envelope (cyfrowa koperta), 112 digital satellite radio (cyfrowe radio direct current (prąd stały), 629 satelitarne), 113 Digital Equipment, 136 direct data entry (bezpośrednie digital signal (sygnał cyfrowy), 785 digital film (cyfrowy film), 114 wprowadzanie danych), 54 digital signal processing (cyfrowe direct inward dialing (bezpośrednie digital greeting card (elektroniczna karta przetwarzanie sygnałów), 113 pocztowa), 213 telefonowanie na numery wewnętrzne), digital signature (podpis elektroniczny), 54 digital hearing aid (cyfrowy aparat 610 słuchowy), 114 direct memory access (bezpośredni dostęp digital subscriber line (cyfrowa linia do pamięci), 53 digital home (cyfrowy dom), 114 abonencka), 112 direct overwrite (bezpośrednie digital ID, 136 Digital SVD, 136 nadpisywanie), 54 digital loop carrier (cyfrowa pętla digital tablet (cyfrowy tablet), 116 Direct PC, 138 telekomunikacyjna), 112 digital TV (telewizja cyfrowa), 833 Direct Rambus, 138 digital mapping (cyfrowe tworzenie map), 113 Digital UNIX, 136 direct thermal printer (drukarka termiczna), 180 digital media management system (system digital VCR (magnetowid cyfrowy), 440 zarządzania cyfrowymi mediami), 794 Digital Versatile Disc (uniwersalny dysk direct view storage tube (tuba wizyjna), 859 digital money (cyfrowe pieniądze), 113 cyfrowy), 875 Direct3D, 138 digital monitor (monitor cyfrowy), 481 digital video (cyfrowe wideo), 113 Digital Video Disc (cyfrowy dysk wideo), direct-connect modem (modem Digital Nervous System (cyfrowy system bezpośredni), 477 nerwowy), 115 114 DirectDraw, 138 digital newscaster (cyfrowy prezenter digital video effects (cyfrowe efekty pogody), 115 wideo), 112 DirectInput, 138 digital nonlinear editing (cyfrowa edycja digital wallet (cyfrowy portfel), 115 directional lighting (oświetlenie nieliniowa), 111 digital watermark (cyfrowy znak wodny), kierunkowe), 561 digital offset color press (kolorowa 116 Director, 138 cyfrowa drukarka offsetowa), 378 digital zoom (cyfrowy zoom), 1004 directory enabled networks (sieci digital PABX (cyfrowy PABX), 115 Digital8, 136 katalogowe), 728 digital paper (cyfrowy papier), 115 digitally signed (podpisany cyfrowo), 611 directory listings (strony katalogowe), 777 digital payment service (usługa cyfrowych DigitalPaper, 136 directory management (zarządzanie katalogami), 985 płatności), 884 Digital-S, 136 directory server (serwer katalogowy), 722 digital PBX (cyfrowy PBX), 115 digital-to-analog converter (konwerter Digital PC, 136 cyfrowo-analogowy), 400 Directory Server Agent, 138 digital phone (telefon cyfrowy), 830 digitize (zdigitalizować), 991 directory service (usługa katalogowa), 884 1037 indeks haseł angielskich directory tree (drzewo katalogów), 182 disk management (zarządzanie dyskiem), distributed file system (rozproszony DirectPlay, 138 985 system plików), 695 DirectSound, 138 Disk Manager, 139 distributed function (działalność rozproszona), 199 DirectX, 138 disk memory (pamięć dyskowa), 570 disk mirroring (klonowanie dysków), 370 distributed intelligence (inteligencja dirty bit (brudny bit), 67 rozproszona), 303 disk optimizer (optymalizator dysku), 556 dirty data (brudne dane), 67 distributed logic (logika rozproszona), 424 disk pack (pakiet dyskowy), 566 DirXML, 138 Distributed Management Environment, DIS, 138 disk parameters (parametry dysków), 575 139 disassembler (disasembler), 130 disk partition (partycja dyskowa), 576 distributed objects (obiekty rozproszone), disaster recovery (plan kryzysowy), 595 disk striping (paskowanie dysków), 577 531 disc, 138 disk-at-once, 139 distributed printer (drukarka rozproszona), 178 disc fixation (finalizacja dysku), 236 Diskcopy, 139 distributed processing (przetwarzanie disc-at-once, 138 diskless workstation (bezdyskowa stacja robocza), 53 rozproszone), 662 Discoverer/2000, 138 disks (dyski), 197 distribution disk (dysk dystrybucyjny), discrete (jednostka), 340 193 DISOSS, 139 discrete component (część elektroniczna), Distribution Media Format, 139 dispatch radio (radio nadawcze), 675 120 dithering (rozstrząsanie), 701 Dispatcher (dyspozytor), 199 discrete cosine transform (dyskretne Ditto drive (napędy Ditto), 501 transformacje cosinusowe), 198 dispersion (dyspersja), 198 Divestiture (wyzucie z własności), 967 discrete manufacturing (produkcja dispersion compensator (kompensator montażowa), 635 dyspersji), 379 divide overflow (przepełnienie przy dzieleniu), 658 discrete multitone (dyskretny wieloton), dispersion shifted fiber (włókno 198 zabezpieczone przez dyspersją), 952 Divx, 139 discretionary hyphen (znak podziału Display (wyświetlać), 966 DIX standard (standard DIX), 768 wyrazu), 1003 display adapter, graphics board, graphics DL/1, 139 discussion thread (wątek dyskusji), 910 card, video card, video display board, DLC chip (układ DLC), 865 Disintermediation (pomijanie video display card (karta graficzna), 354 DLCI, 139 pośredników), 617 display cycle (cykl wyświetlania), 116 DLL, 139 Disk (dysk), 192 Display Data Channel, 139 DLP, 139 disk access (dostęp do dysku), 170 display device (wyświetlacz), 965 DLS server (Server DLC), 719 disk access time (czas dostępu do dysku), display element (element graficzny), 215 DLSw, 140 117 display entity (jednostka graficzna), 340 DLT, 140 disk array (macierz dyskowa), 433 display list processor (procesor listy DM, 141 disk based (dyskowy), 198 wyświetlania), 632 DMA, 141 disk cache (pamięć podręczna dysku), 572 display modes (tryby wyświetlania), 858 DMA-33, 141 disk cartridge (kartdridż dyskowy), 358 Display PostScript, 139 DMA-66, 141 disk compression (kompresowanie dysku), display resolution (rozdzielczość 381 ekranowa), 692 DMD, 141 disk controller (kontroler dysków), 399 display screen (ekran), 210 DME, 141 disk drive (napęd dyskowy), 500 display terminal (terminal ekranowy), 835 DMF, 141 disk dump (zrzut dysku), 1005 DisplayWrite, 139 DMI, 141 disk duplexing (dupleksowanie dysków), distance learning (nauka na odległość), DMPL, 141 187 505 DMS, 141 disk duplicator (duplikator dysków), 187 distance vector protocol (protokół wektora DMT, 142 disk emulator (emulator dysku), 218 odległości), 649 DMTF, 142 disk failure (awaria dysku), 46 Distributed Computing Environment, 139 DMZ, 142 disk farm (farma dysków), 230 distributed data processing (rozproszone DNIS, 142 przetwarzanie danych), 695 disk file (plik dyskowy), 598 DNS, 142 distributed database (rozproszona baza disk format (format dysku), 240 danych), 695 DNS parking (parkowanie domeny), 576 disk grooming (oczyszczanie dysku), 535 distributed feedback laser (rozproszony do loop (pętla do), 587 disk image (obraz dysku), 532 laser zwrotny), 695 do nothing instruction (instrukcja jałowa), 301 indeks haseł angielskich 1038 doc file (plik DOC), 598 DOM, 145 DOS buffers=, 148 docking station (stacja dokująca), 767 domain (domena), 145 DOS cache (pamięć podręczna DOS-a), DocObjects, 143 domain controller (kontroler domen), 399 572 DoCoMo, 143 domain name (nazwa domeny), 505 DOS Cd, 148 docs, 143 domain name address (adres domeny), 22 DOS Chdir, 148 DOCSIS, 143 domain name system (system nazw DOS Chkdsk, 148 Doctor Watson, 143 domen), 790 DOS CHKSTATE.SYS, 148 DocuComp, 143 domain namespace (przestrzeń nazw DOS Choice, 148 domen), 660 document (dokument), 143 DOS clean boot (DOS — rozruch domain naming system (system „czysty”), 163 document centric (zorientowany nazewnictwa domen), 790 dokumentowo), 1004 DOS Cls, 149 domain squatting (przywłaszczanie DOS combining files (DOS — łączenie document collaboration (wspólna praca domen), 665 nad dokumentami), 957 plików), 157 domain-specific language (język DOS command (polecenie DOS-a), 616 document handling (obsługa domenowy), 342 dokumentów), 532 DOS COMMAND.COM, 149 dominant carrier (operator dominujący), document image processing 548 DOS Comp, 149 (przetwarzanie obrazów dokumentów), Domino, 145 DOS comparing files (DOS — 662 porównywanie plików), 161 document imaging (zarządzanie obrazami donating old equipment (podarowanie starego sprzętu), 609 DOS compressing files (kompresowanie dokumentów), 986 plików w DOS-ie), 381 door (drzwi), 182 document management (zarządzanie DOS compression ratios (DOS — dokumentami), 985 doorway mode (tryb wejścia), 856 współczynnik kompresji programu document management system (system doorway page (strona wejściowa), 777 DoubleSpace), 168 zarządzania dokumentami), 794 dopant (domieszka), 145 DOS Comspec, 149 document mark (znacznik dokumentu), doping (domieszkowanie), 145 DOS CONFIG.SYS, 149 1002 Doppler effect (efekt Dopplera), 208 DOS Copy, 149 document processing (przetwarzanie dokumentów), 662 Doppler radar (radar Dopplera), 675 DOS Copy con, 150 document publishing software Doppler shift (przesunięcie Dopplera), DOS Ctty, 150 (oprogramowanie do składu 660 DOS data recovery (DOS dokumentów), 552 DOS %, 145 — odzyskiwanie danych), 159 document retrieval (wyszukiwanie DOS ., 145 DOS Date, 150 dokumentów), 965 DOS .., 145 DOS Debug, 150 document sharing (współużytkowanie DOS /, 145 DOS Defrag, 150 dokumentów), 958 DOS ::, 145 DOS Del, 150 document source (źródło dokumentu), 1007 DOS \, 145 DOS Deltree, 151 document viewer (przeglądarka DOS 5, 146 DOS device names (DOS — nazwy dokumentów), 651 DOS 6, 146 urządzeń), 159 documentation (dokumentacja), 144 DOS 7, 146 DOS device=, 151 DOD, 143 DOS Abort, Retry, 146 DOS Devicehigh, 151 dog bone (nalepka holograficzna), 499 DOS antivirus (DOS — program DOS Dir, 151 DOI, 143 antywirusowy), 162 DOS Dircmd, 151 DOJ, 143 DOS Append, 146 DOS directories (DOS — katalogi), 155 DOLAP, 144 DOS archive files (DOS — pliki DOS directory rulet (DOS — reguły archiwalne), 602 postępowania z katalogami), 162 Dolby, 144 DOS Assign, 146 DOS disk cache (DOS — bufor Dolby AC-3, 144 DOS Attrib, 146 dyskowy), 148 Dolby Digital, 144 DOS AUTOEXEC.BAT, 147 DOS Diskcomp, 151 Dolby Pro Logic, 144 DOS backslash (ukośnik odwrotny), 871 DOS Diskcopy, 152 Dolby Stereo, 144 DOS Backup/Restore, 147 DOS Dos, 152 Dolby Surround, 144 DOS batch file (DOS — plik wsadowy), DOS Doskey, 152 Dolch, 144 160 DOS DoubleSpace, 152 dollar sign (znak dolara), 1002 DOS Break, 148 DOS Dozen (dwunastka DOS-a), 190 1039 indeks haseł angielskich

DOS drive identification (identyfikacja DOS Md, 157 DOS switching directories (DOS — napędów w DOS-ie), 292 DOS Mem, 157 zmiana katalogu), 168 DOS DRIVER.SYS, 153 DOS Memmaker, 158 DOS Sys, 165 DOS Drivparm, 153 DOS memory manager (DOS DOS Sys files (pliki .SYS), 602 DOS duplicate file names (DOS — menedżer pamięci), 158 DOS system file (DOS — plik — duplikaty plików), 153 DOS Mirror, 158 systemowy), 160 DOS Editor (DOS Edit), 153 DOS Mkdir, 158 DOS Task Swapper, 166 DOS Edlin, 153 DOS Mode, 158 DOS text file (DOS-owy plik tekstowy), 170 DOS EMM386.EXE, 153 DOS More, 158 DOS Time/Date, 166 DOS environment (DOS — środowisko), DOS Move, 158 166 DOS Tree, 166 DOS MSAV, 159 DOS Erase, 153 DOS Type, 166 DOS Msbackup, 159 DOS error messages (DOS-owe DOS UMA, U MB, 166 DOS MSD, 159 komunikaty o błędach), 169 DOS Undelete, 166 DOS Exit, 153 DOS on Mac Card (karta DOS on Mac), 353 DOS Unformat, 167 DOS Expand, 153 DOS online help (DOS — system DOS upper memory (pamięć wyższa), 573 DOS extender (rozszerzenie DOS-a), 700 pomocy), 165 DOS Ver, 167 DOS extensions (DOS — rozszerzenie DOS optimizing memory (DOS DOS Verify, 167 nazwy pliku), 163 — optymalizacja pamięci), 160 DOS versions (DOS — wersje systemu), DOS Fastopen, 153 DOS Path, 160 167 DOS FAT, 153 DOS Path (DOS — ścieżki), 166 DOS Vol, 167 DOS FC, 153 DOS path name (DOS — ścieżka DOS Vsafe, 167 DOS FCB, 154 dostępu), 165 DOS wild cards (DOS — symbole DOS Fdisk, 154 DOS pipes (DOS — potoki), 161 wieloznaczne), 165 DOS file (plik DOS-owy), 598 DOS Print, 161 DOS window (okno DOS-a), 541 DOS file names (DOS — nazwy plików), DOS prompt (DOS — znak zachęty), 168 DOS Xcopy, 168 159 DOS Rd, 162 DOS/V, 171 DOS file transfer (DOS — przesyłanie DOS Recover, 162 DOS/VS, 171 plików), 162 DOS redirection (DOS DOS/VSE, 171 DOS files=, 154 — przekierowanie), 162 DOS/Win, 171 DOS filters & pipes (filtry i potoki DOS Rem, 162 w DOS-ie), 236 DOS/Windows, 171 DOS Rename, 162 DOS Find, 154 DOS/Windows format (formatowanie DOS Replace, 163 w DOS/WINDOWS), 240 DOS Format, 154 DOS restoring disks (DOS DOSmark, 169 DOS hidden file (DOS — plik ukryty), — odzyskiwanie zawartości dysku), Dosshell, 170 160 159 Dot (kropka), 404 DOS high, 155 DOS Rmdir, 163 dot address (adres kropkowy), 23 DOS high memory (DOS DOS root (katalog główny w DOS-ie), — pamięć wysoka), 160 360 dot addressable (adresowalny na poziomie kropek), 23 DOS HIMEM.SYS, 155 DOS ScanDisk, 163 DOS Interlink, 155 dot band matrix printer (drukarka DOS Set, 163 obręczowo-mozaikowa), 178 DOS internal command (DOS DOS Setver, 163 — polecenie wewnętrzne), 161 dot bomb, 171 DOS Share, 163 DOS internal command (polecenie dot chart (wykres kropkowy), 961 wewnętrzne), 616 DOS Shell (powłoka DOS-a), 625 dot gain (przyrost punktu rastrowego), DOS Join, 155 DOS SIZER.EXE, 163 665 DOS key commands (DOS DOS SmartDrive, 163 dot leader tab, 172 — polecenia klawiaturowe), 161 DOS Sort, 164 dot matrix (mozaika), 486 DOS Label, 157 DOS stacks=, 164 dot matrix printer (drukarka mozaikowa), DOS laplink, 157 DOS startup options (DOS 177 DOS Lastdrive, 157 — opcje rozruchowe), 159 dot Net, 172 DOS Loadfix, 157 DOS Subst, 164 dot pitch (plamka), 595 DOS Loadhigh, 157 DOS switch (DOS — przełącznik), 162 dot.com, 172 indeks haseł angielskich 1040 dotcom, 172 Dr. Solomon’s, 173 DS, 182 dot-com, 172 Dr. Watson, 173 DS/DD, 183 dot-com company (dot-com), 172 Drafix CAD, 173 DS/HD, 183 dot-con, 172 draft mode (tryb roboczy), 856 DS0, 182 dotTV, 172 drag (przeciągnąć), 650 DS1, 182 double buffering (podwójne buforowanie), drag and drop (przeciągnij i upuść), 650 DS2, 182 612 drag lock (przeciąganie z blokadą), 650 DS3, 182 double byte characters (znaki Drain (dren), 174 DS4, 182 dwubajtowe), 1003 DRAM, 173 DSA, 182 double click (dwukrotne kliknięcie), 190 D-RAM, 173 DSD, 183 double density (podwójna gęstość), 612 DRAW, 173 DSD AC-3, 183 double dots (dwie kropki), 190 drawing program (program do rysowania), DSL, 183 double extension (podwójne 637 rozszerzenie), 612 DSLAM, 184 DRDA, 173 double precision (podwójna precyzja), DSML, 184 612 DRDBMS, 173 DSOM, 184 double quotes (cudzysłów), 109 DR-DOS, 173 DSP, 184 double scan CGA (podwójnie skanowana DRDRAM, 174 DSR, 184 CGA), 613 D-RDRAM, 174 DSS, 184 double sided disk (dysk dwustronny), 193 Dreamweaver, 174 DSSS, 184 double strike (podwójne uderzenie), 613 DRI, 174 DSSSL, 184 double twist, 172 dribbleware, 174 DST, 184 double word (podwójne słowo), 612 drift (dryf, znoszenie, odchylenie), 182 DSTN, 185 DoubleSpace, 172 drive (napęd), 500 DSU/CSU, 185 DOW, 172 drive bay (wnęka na napęd), 952 DSVD, 185 down (awaria oprogramowania lub drive door (drzwiczki napędu), 182 DSX-1, 185 sprzętu czy też sieci), 46 drive mapping (mapowanie dysków), 443 DTA, 185 downlink, 172 drive tray (tacka napędu), 817 DTD, 185 download (pobranie pliku), 608 drive type (rodzaj napędu), 689 DTE, 185 download protocol (protokół ściągania driver (sterownik), 774 plików), 648 DTF, 185 DriveSpace, 174 downsizing (skalowanie w dół), 733 DTMF, 186 DRM, 174 downstream, 172 DTR, 186 drop cap (inicjał), 300 Downtime (czas awarii), 117 DTS, 186 drop in (bit obcy), 58 downward compatible (zgodny w dół), DTV, 186 995 drop shadow (cień), 90 DUA, 187 DP workstation (dwuprocesorowa stacja drop ship (bezpośrednia sprzedaż do dual analog (podwójne połączenie robocza), 190 klientów), 54 analogowe), 612 DPCM, 172 drop-down menu (rozwijane menu), 701 dual boot (konfiguracja dwusystemowa), dpi, 172 dropout (zanik), 982 396 DPL, 172 Drownloading (zapchanie łącza), 983 dual input adapter (przejściówka na dwa wejścia), 652 DPM, 172 DRP, 174 drum (bęben), 55 dual monitor (konfiguracja DPMA, 172 dwumonitorowa), 396 drum plotter (ploter bębnowy), 602 DPMI, 173 dual Pentium, 187 drum printer (drukarka bębnowa), 176 DPMS, 173 dual ported RAM (dwuportowy RAM), DPOF, 173 drum scanner (skaner bębnowy), 735 190 DPPX, 173 Drumbeat, 182 dual processors (konfiguracja DPS, 173 Drumbeat 2000, 182 dwuprocesorowa), 396 DPSK, 173 DRV-04, 182 Dual SC connector (podwójny wtyk SC), 613 DQbroker, 173 dry copper, dry wire (łącze wydzielone, linia prywatna), 432 dual-band headset (telefon DQDB, 173 drystone, 182 dwuzakresowy), 830 DQpowersuite, 173 1041 indeks haseł angielskich dual-homed (dwusieciowy), 190 dweeb, 190 dynamic SQL (dynamiczny SQL), 192 dual-mode handset (aparat dwutrybowy), dwell software (program klikający), 638 dynatron, 192 34 DWV, 191 dyne (dyna), 191 dual-mode phone (telefon dwutrybowy), DX, 191 DYNIX/ptx, 192 830 DX-03, 191 dynlink, 192 dual-scan LCD, 187 DX2, 191 e-, 201 dub (przegrać taśmę), 652 DX4, 191 E & M, 201 Dublin Core, 187 DXF file (plik DXF), 598 e.g., 201 dumb network („głupia” sieć), 258 DXL, 191 E1, 201 dumb terminal („głupi” terminal), 258 Dyadic (para), 574 EAI, 201 dump (zrzut), 1005 dye diffusion (dyfuzja barwnika), 191 EAM, 201 Dumpy, 187 dye polymer recording (zapis na EAP, 201 DUN, 187 kolorowych polimerach), 983 ear & mouth, 201 duplex channel (kanał dupleksowy), 351 dye sublimation printer (drukarka earl, 201 duplex printing (drukowanie dupleksowe), termosublimacyjna), 180 early binding (wiązanie wczesne), 916 181 Dylan, 191 early memories (pierwsze układy duplexed system (system zdupleksowany), dynamic (dynamiczny), 192 795 pamięci), 591 dynamic address translation (dynamiczna EAROM, 201 duplexing (dupleksowanie), 187 translacja adresów), 191 Duplicate file name or file not found, 187 earth satellite thematic sensing dynamic binding (wiązanie dynamiczne), (tematyczny odczyt fizyczny danych duplicate keys (zdublowane klucze), 991 916 poprzez satelity), 834 Duron, 188 dynamic compression (dynamiczna earth station (stacja naziemna), 767 kompresja), 191 duty cycle (żywotność), 1009 Easel, 201 DV, 188 Dynamic Data Exchange (dynamiczna wymiana danych), 191 Easter Egg (jajo wielkanocne), 328 DVB, 188 Dynamic DNS (dynamiczny DNS), 192 easy drive, 201 DVC, 188 dynamic drive mapping (dynamiczne Easy PC, 201 DVCAM, 188 mapowanie napędów), 192 easy to learn and use (łatwe do nauki DVCPRO, 188 dynamic HTML (dynamiczny HTML), i zastosowania), 431 DVCR, 188 192 EasyCAD, 201 DVD, 188 dynamic invocation (wywoływanie Easytrieve, 201 DVD Forum, 189 dynamiczne), 967 eBay, 201 DVD+RW, 189 dynamic IP address (dynamiczny adres e-Bay, 202 IP), 192 DVD-A, 189 EBCDIC, 202 dynamic link (łącze dynamiczne), 431 DVD-Audio, 189 EBCDIC chart (tablica EBCDIC), 815 dynamic link library (biblioteka łączona DVD-R/W, 190 dynamicznie), 56 e-beam (e-promień), 221 DVD-RAM, 189 dynamic memory allocation (dynamiczna e-billing, 202 DVD-ROM, 189 alokacja pamięci), 191 EBKAC, 202 DVD-RW, 190 dynamic method invocation (dynamiczne EBL, 202 DVD-Video, 190 wywoływanie metod), 192 ebook (eksiążka), 210 DVE, 190 dynamic network services (dynamiczne e-book (e-książka), 210 usługi sieciowe), 192 D-VHS, 190 EBPP, 202 dynamic node addressing (dynamiczne DVI, 190 adresowanie węzłów), 191 ebusiness (ebiznes), 202 DVMRP, 190 dynamic partitioning (dynamiczne e-business (e-biznes), 202 Dvorak keyboard (klawiatura Dvoraka), partycjonowanie), 192 ebXML, 202 365 dynamic RAM (dynamiczny RAM), 192 EC (EH), 209 DVR, 190 dynamic range (dynamika), 192 ecard (ekarta), 210 DVR-R (DVD-R), 189 dynamic routing (dynamiczny routing), e-card (e-kartka), 210 DVST, 190 192 eCash, 202 DVx chip (układ DVDx), 865 dynamic segmentation (dynamiczna e-cash (e-gotówka), 209 segmentacja), 191 DWCFGMG.SYS, 190 ECC, 202 DWDM, 190 dynamic silicon (dynamiczny krzem), 192 indeks haseł angielskich 1042

ECC DIMM RAM, 202 edit checking (korekta edycji), 402 eight-way server (serwer ośmiodrożny), ECC memory (Pamięć ECC), 570 edit instruction (instrukcja edycyjna), 301 723 ECC RAM, 202 edit key (klawisz edycji), 367 EIGRP, 209 ECCO, 202 edit mask (maska edycji), 445 EIO, 209 e-centives (e-zachęty), 227 edit mode (tryb edycji), 855 EIP, 209 ECF, 202 edit program (edytor), 206 EIS, 210 echo, 203 edit routine (procedura edycji), 631 EISA, 210 echo cancellation (eliminowanie echa), editable PostScript (edytowalny EJava, 210 216 PostScript), 207 EJB, 210 echo check (sprawdzanie echa), 763 EDL, 204 EL display (wyświetlacz EL), 965 echo suppressor (eliminator echa), 215 Edlin, 204 El Torito, 212 e-cinema (e-kino), 210 EDMS, 204 ELAN, 212 ECL, 203 EDO DRAM, 204 elastic body transformation (elastyczne ECLIPSE, 203 EDO RAM, 204 przekształcanie treści), 212 ECM, 203 EDP, 204 elastomer, 212 ECMA, 203 EDP audit (audyt EDP), 43 elctrostatic (elektrostatyczność), 214 ECMA Script, 203 EDP auditor (audytor EDP), 43 eldap, 212 ECMAScript, 203 EDRAM, 204 ELEC, 212 ECML, 203 EDS, 205 electricity (elektryczność), 214 ECN, 203 EDSAC, 205 electrode (elektroda), 212 ECNE, 203 education (edukacja), 205 electroluminescence (elektroluminescencja), 213 e-comm, 203 education & training (edukacja i szkolenie), 205 electroluminescent ecommerce (ehandel), 209 (elektroluminescencyjny), 213 edutainment (edu-zabawa), 205 e-commerce (e-handel), 209 electrolyte (elektrolit), 213 EDWA, 205 e-commerce engineer (inżynier e-handlu), electromagnet (elektromagnes), 213 316 EE, 207 electromagnetic energy (energia e-commerce service provider (dostawca EECMOS, 207 elektromagnetyczna), 219 usług e-handlu), 170 EEMS, 208 electromagnetic interference (zakłócenia e-content (e-treść), 225 EEPROM, 208 elektromagnetyczne), 981 ECP, 203 eesa, 208 electromagnetic radiation eCRM, 203 EFF, 208 (promieniowanie elektromagnetyczne), 646 ed, 203 e-filing, 208 EDA, 203 electromagnetic spectrum (widmo EFNet, 208 elektromagnetyczne), 917 EDA/SQL, 203 e-forms (e-formularze), 209 electromechanical (elektromechanika), EDFA, 203 EFT, 209 213 EDGAR, 204 EGA, 209 electromotive force (siła EDGE, 204 egames, 209 elektromotoryczna), 732 edge concentrator (koncentrator e-games (e-gry), 209 electron (elektron), 213 brzegowy), 394 egosurfing, 209 electron beam (promień elektronowy), edge connector (złącze krawędziowe), 998 646 EGP, 209 edge device (urządzenie brzegowe), 880 electron beam imaging (tworzenie e-hub, 209 edge network (sieć brzegowa), 729 obrazów za pomocą promienia EIA, 209 elektronowego), 860 edge path adapter (przetwornik ścieżki brzegowej), 664 EIA/422, 209 electron beam lithography (litografia EIA/423, 209 z zastosowaniem promienia edge router (router brzegowy), 691 elektronowego), 421 EIA/449, 209 EDI, 204 electron gun (działo elektronowe), 199 EIA/485, 209 EDI analyst (analityk EDI), 30 electron tube (lampa elektronowa), 409 EIA-232, 209 EDID, 204 electronic (elektronika), 214 EIA-568, 209 EDIFACT, 204 electronic auction (aukcja elektroniczna), e-disk (e-dysk), 206 EIDE, 209 43 edit (edytować), 207 Eiffel, 209 1043 indeks haseł angielskich electronic bill presentment and payment electronic printer (drukarka e-mail program (program pocztowy), 639 (prezentacja i płatność rachunków elektroniczna), 176 e-mail reader (czytnik e-mail), 121 elektronicznych), 629 electronic publishing (elektroniczne e-mail server (serwer e-mail), 722 electronic book (książka elektroniczna), publikacje), 214 e-mail service (usługa e-mail), 884 407 electronic software distribution electronic cash (gotówka elektroniczna), (elektroniczna dystrybucja e-mail virus (wirus pocztowy), 948 261 oprogramowania), 213 e-market maker (programista rozwiązań electronic circuit (obwód elektroniczny), electronic software licensing e-rynku), 640 533 (elektroniczne licencjonowanie EMBARC, 217 electronic commerce (handel oprogramowania), 214 Embed The Internet (osadź internet), 559 elektroniczny), 272 electronic stamp (znaczek elektroniczny), embedded command (polecenie electronic data interchange (elektroniczna 1001 wbudowane), 616 wymiana danych), 214 electronic still photography (elektroniczna embedded controller (wbudowany electronic data processing (elektroniczne fotografia stacjonarna), 213 sterownik), 910 przetwarzanie danych), 214 electronic switch (elektroniczny embedded database (osadzona baza electronic design automation przełącznik), 214 danych), 559 (elektroniczna automatyzacja electronic typewriter (elektroniczna Embedded Java, 217 projektowania), 213 maszyna do pisania), 213 embedded SQL (osadzony SQL), 559 electronic DMZ (elektroniczna strefa electronic wallet (portfel elektroniczny), DMZ), 214 621 embedded SQL (wbudowany SQL), 910 electronic forms (formularze electro-optic (elektroniczno-optyczny), embedded system (system wbudowany), elektroniczne), 242 214 793 Electronic Frontier Foundation (Fundacja electrophotographic (elektrofotografia), embedded Web server (wbudowany Granic Elektronicznych), 246 212 serwer WWW), 910 electronic funds transfer (electroniczny electrosensitive printer (drukarka EmbeddedJava, 217 przelew środków), 212 elektroczuła), 176 EMC, 217 electronic funds transfer (elektroniczny electrostatic plotter (ploter emergency boot (awaryjne przeładowanie przelew środków), 214 elektrostatyczny), 602 systemu), 46 Electronic Industries Association electrostatic printer (drukarka EMF, 217 (Stowarzyszenie Producentów elektrostatyczna), 176 EMI, 217 Elektroniki), 776 elegant program (elegancki program), 212 EMIF, 217 electronic mail (poczta elektroniczna), elevator (winda), 922 608 emitter (emiter), 217 ELF, 215 Electronic Mail Association emitter--coupled logic (układ logiczny (Stowarzyszenie Poczty ELFEXT, 215 o sprzężeniu emiterowym), 865 Elektronicznej), 776 Eliot, 216 EMM, 217 Electronic Message Service (Usługa elite, 216 EMM386, 217 Wiadomości Elektronicznych), 884 ellipsis (wielokropek), 919 e-money (e-pieniądze), 220 electronic messaging (elektroniczne elliptic curve cryptography (kryptografia emotag (emoznacznik), 217 powiadamianie), 214 krzywej eliptycznej), 405 emoticon (emotikon), 217 electronic money (pieniądze em, 216 elektroniczne), 590 employment site (witryna z ofertami EMA, 216 pracy), 949 electronic organizer (elektroniczny organizer), 214 eMachines, 216 EMR, 217 Electronic Paper (papier elektroniczny), EMACS, 216 EMS, 218 574 email, 216 EMS emulator (emulator EMS), 218 electronic performance support system e-mail, 216 EMS memory manager (Menedżer (elektroniczny system wspomagania email address search sites (witryny pamięci EMS), 454 wydajności), 214 wyszukiwania adresów email), 949 EMU, 218 electronic picture frame (elektroniczna e-mail address search sites (wyszukiwarki emulation mode (tryb emulacji), 856 ramka zdjęcia), 213 adresów e-mail), 965 emulator, 218 electronic prepress (elektroniczne e-mail appliance (urządzenie e-mail), 880 en, 219 przygotowanie materiałów do druku), 214 e-mail attachment (załącznik e-mail), 982 Encapsulated PostScript (hermetyzowany electronic prepress (elektroniczne e-mail forwarding (przekazywanie poczty PostScript), 274 przygotowanie prasy), 214 e-mail), 652 Encapsulated PostScript (zagnieżdżony e-mail header (nagłówek e-mail), 498 PostScript), 981 indeks haseł angielskich 1044 encapsulation (enkapsulacja), 220 enterprise application integration EPOC, 220 Encina, 219 (integracja aplikacji firmy), 302 epoch date (data początku epoki), 126 encode (kodować), 374 enterprise data (dane firmy), 124 EPOS, 221 encoder (urządzenie kodujące), 881 enterprise environment (środowisko EPP, 221 firmy), 809 encoding system (system kodowania), 789 EPROM, 221 enterprise information portal (portal Encore, 219 informacyjny firmy), 620 EPROM programmer (programator EPROM), 640 encrypt (szyfrować), 805 Enterprise JavaBeans, 220 EPS, 221 encryption (szyfrowanie), 805 Enterprise Minder, 220 EPSF, 221 end key (klawisz end), 367 enterprise model (model firmy), 474 EPSI, 221 end office (centrala końcowa), 84 enterprise network (sieć firmy), 729 Epson emulation (emulacja Epson), 218 end office switch (przełączalnia centrali enterprise networking (struktura sieci końcowej), 653 firmy), 779 EPSS, 221 end points (punkty końcowe), 667 Enterprise Networking Services, 220 EQ, 221 end user computing (zastosowanie enterprise portal (portal firmowy), 620 equalization (korekcja), 402 komputerów), 989 enterprise relationship management equals sign (znak równości), 1003 Endevor, 219 (zarządzanie relacjami w firmie), 987 equation (równanie), 701 endian, 219 enterprise resource planning (planowanie ER model (model ER), 474 endian problem (problem porządku zasobów w firmie), 595 ERA, 221 bitów), 630 enterprise storage (pamięć masowa erase (usuwać), 886 endless loop (pętla nieskończona), 587 firmy), 571 erase head (głowica kasująca), 258 Energy Star, 219 enterprise storage management erbium (erb), 221 energy technology (technologia energii), (zarządzanie pamięcią masową firmy), 827 987 ERD, 221 Enfin, 219 enterprise systems management erda port (port erda), 618 (zarządzanie systemami firmy), 987 engine (mechanizm), 453 erg, 221 entity (encja), 219 engineer (inżynier), 316 ergonomic keyboard (klawiatura entity relationship diagram (diagram ergonomiczna), 365 engineering drawing sizes (rozmiary związków encji), 135 rysunków inżynierskich), 694 ergonomics (ergonomia), 221 entity relationship model (model erl, 222 English Wizard, 219 związków encji), 475 Erlang, 222 Enhanced BIOS (ulepszony BIOS), 871 entity type (typ encji), 861 ERM, 222 Enhanced CD (ulepszone CD), 871 entreprenerd (firmowy guru), 237 ERP, 222 Enhanced CD-ROM (ulepszony CD- entropy (entropia), 220 ROM), 871 error checking (kontrola błędów), 398 entry (wpis), 956 Enhanced IDE (ulepszone IDE), 871 error detection & correction (wykrywanie ENUM, 220 Enhanced keyboard (ulepszona i korekcja błędów), 961 klawiatura), 871 enumerate (wyliczać), 962 error handling (obsługa błędów), 532 enhanced parallel port (ulepszony port envelope (obwiednia), 533 error messages (komunikaty o błędach), równoległy), 871 environment (środowisko), 808 392 enhanced resolution (ulepszona environment variable (zmienna error rate (stopa błeędu), 775 rozdzielczość), 871 środowiskowa), 1001 error-free channel (kanał bez błędów), 351 enhanced service provider (dostawca EO, 220 Erwin, 222 zaawansowanych usług), 170 EOF, 220 ES, 222 enhanced video connector (ulepszone EOL, 220 złącze wideo), 871 ES/3090, 222 EOM, 220 enhancement (ulepszenie), 871 ES/9000, 222 EOQ, 220 ENIAC, 219 ESA/370, 222 EOT, 220 enqueue (umieścić w kolejce), 872 ESA/390, 222 e-paper (e-papier), 220 enquiry character (symbol zapytania), 786 Esc, 222 EPCDIC, 220 enriched ad (wzbogacona reklama), 967 escape character (znak poprzedzający EPG, 220 sekwencję sterującą), 1003 ENS, 220 EPIC, 220 escape key (klawisz escape), 367 enter key (klawisz enter), 367 EPIM, 220 escape sequence (sekwencja sterująca), enterprise (firma), 236 epitaxial layer (warstwa epitaksji), 908 718 1045 indeks haseł angielskich

ESCD, 222 Euro connector (złącze Euro), 998 expert system (system ekspertowy), 788 ESCON, 222 Eurocard (Eurokarta), 225 expireware, 226 ESD, 222 European Computer Manufacturers explode (rozwijać), 701 ESDI, 222 Association (Europejskie exploded view (widok rozsunięty), 918 Stowarzyszenie Producentów ESDL, 222 Komputerów), 225 Explore virus (wirus Explore), 948 ESDS, 222 evanescent field (pole powierzchniowe), ExploreZip virus (wirus ExploreZip), 948 eServer, 222 615 exponent (wykładnik), 961 e-services (e-usługi), 225 Evans & Sutherland, 226 exponential growth (wzrost wykładniczy), ESF, 222 EVC, 226 968 ESL, 223 event driven (sterowany zdarzeniami), exponential smoothing (wygładzanie wykładnicze), 961 ESM, 223 774 export (eksportować), 212 ESN, 223 event management system (system zarządzania zdarzeniami), 794 export filter (filtr eksportu), 234 ESP, 223 event manager (menedżer zdarzeń), 455 expose (udostępniać), 864 e-speak, 223 event monitor (monitor zdarzeń), 481 expression (wyrażenie), 963 ESRI, 223 EVGA, 226 extended ASCII (rozszerzony zestaw ESS, 223 evolware, 226 ASCII), 701 Essbase, 223 eWallet, 226 Extended Data Out RAM (pamięć EDO), estamp (eznaczek), 227 570 e-wallet (e-portfel), 221 e-stamp (e-znaczek), 227 Extended Edition, 226 eWorld, 226 estimating a programming job Extended Error 53, 226 exa, 226 (oszacowanie zadania extended maintenance (rozszerzona programistycznego), 561 Exabyte, 226 obsługa), 700 eSuite, 223 examinations (egzaminy), 209 extended memory (pamięć rozszerzona), eSupport, 223 Excel, 226 572 ET, 223 Exception error 12, 226 extender, 226 et al., 223 exception report (raport z wyjątków), 678 extensible (rozszerzalny), 696 ET3000, ET4000, 223 Exchange, 226 Extensible Markup Language e-tailer (e-sprzedawca), 223 Exchange administrator (administrator (rozszerzalny język znaczników), 696 e-tailing (e-sprzedaż), 223 systemu Exchange), 21 extension (rozszerzenie), 696 etalon, 223 Excite, 226 extent (zasięg), 988 etch (trawić), 849 exclusive NOR, 226 exterior gateway protocol (protokół bram zewnętrznych), 647 EtherLoop, 223 exclusive OR (różnica symetryczna), 702 EXE file (plik EXE), 598 exterior routing protocol (zewnętrzny Ethernet, 224 protokół routingu), 994 executable (wykonywalny), 961 Ethernet adapter (karta Ethernet), 354 external bus (magistrala zewnętrzna), 439 executable code (kod wykonywalny), 373 Ethernet address (adres Ethernet), 22 external cache (zewnętrzna pamięć Ethernet hub (koncentrator Ethernetowy), execute (wykonywać), 961 buforowa), 994 394 execution time (czas wykonywania), 118 external command (polecenie Ethernet switch (przełącznik exhibitions (wystawa), 964 zewnętrzne), 616 Ethernetowy), 654 EXIN, 226 External Data Representation EtherTalk, 224 exit console (konsola wyjścia), 397 (Reprezentacja Danych Zewnętrznych), 684 EtherWave, 224 Expand, 226 external drive (napęd zewnętrzny), 501 ETI, 224 expand the tree (rozwinąć drzewo), 701 E-time (e-czas), 203 external function (funkcja zewnętrzna), expanded memory emulator (emulator 246 ETL, 225 pamięci EMS), 219 external interrupt (przerwanie ETOX, 225 expanded storage (rozszerzona pamięć zewnętrzne), 659 masowa), 700 ETSI, 225 external modem (modem zewnętrzny), Eudora, 225 expansion board (karta rozszerzeń), 357 478 EULA, 225 expansion bus (magistrala rozszerzeń), external reference (odwołanie 438 Euphoria, 225 zewnętrzne), 538 expansion slot (gniazdo rozszerzeń), 259 Euro, 225 external sort (sortowanie zewnętrzne), 759 ExperLogo, 226 external storage (pamięć zewnętrzna), 573 indeks haseł angielskich 1046

EXTRA!, 227 fan-fold paper (składanka), 737 FCP, 231 Extract (wyodrębniać), 963 FAQ, 230 FD, 231 extraction, transformation and loading FAQ file (plik FAQ), 598 FD:OCA, 231 (wydobywanie, transformacja far pointer (wskaźnik daleki), 957 FDD, 231 i ładowanie), 960 farad (farad), 230 FDDI, 232 extranet, 227 Fasgrolia, 230 FDISK, 232 extremely low frequency (niezwykle niska częstotliwość), 519 Fast, 230 FDIV bug (błąd FDIV), 62 eye candy (słodycze dla oczu), 740 Fast ATA, 230 FDM, 232 eye tracking (w oka), 808 Fast Fourier Transform (szybka FDMA, 232 transformata Fouriera), 804 eyeball (gałka oczna), 250 FDSE, 232 Fast IP, 230 eyeball driven (sterowany wzrokiem), 774 FDX, 232 fast page mode (tryb szybkiego FEA, 232 eyeball hang time (czas zatrzymania stronicowania), 856 wzroku), 118 feasibility study (studium osiągalności), Fast SCSI, 230 eyeballs (użytkownicy), 888 781 FastCGI, 230 EZ drive (napęd EZ), 500 feature connector (złącze funkcji FastDisk, 231 specjalnych), 998 EZ135, 227 FastSite, 231 feature creep (efekt choinki), 208 eZ80, 227 FAT, 231 feature size (rozmiar funkcji), 693 EZFlyer disk (dysk EZFlyer), 193 fat binary (ciężki plik binarny), 90 FEC, 232 e-zine (e-magazyn), 216 fat client (mocny klient), 473 FECN, 232 f, 229 fat finger („ciężki palec”), 90 FED, 232 F connector (złącze typu F), 999 fat pipe („tłuste łącze”), 844 Federal Communications Commission, F keys (klawisze Fx), 367 fat server (mocny serwer), 473 233 F1 key (klawisz F1), 367 FAT16, 231 federal regulations (federalne regulacje F2F, 229 prawne), 233 FAT32, 231 fab, 229 feed drive (napęd szczelinowy), 501 fatal error (błąd krytyczny), 62 fabless, 229 feeware, 233 fatal exception (wyjątek krytyczny), 961 fabric (osnowa), 560 female connector (złącze żeńskie), 999 FatBits, 231 Fabry-Perot (filtr), 234 femto, 233 father file (plik „ojca”), 600 face recognition (rozpoznawanie twarzy), femtosecond, 233 fault (uszkodzenie), 886 695 FEP, 233 facilities, 229 fault management (zarządzenie uszkodzeniami), 988 ferric, 233 facilities management (zarządzanie ferric oxide (tlenek żelazowy), 843 wyposażeniem), 987 fault resilient (odporny na błędy), 537 ferromagnetic (ferromagnetyczny), 233 facility area map level (poziom obszaru fault tolerant (odporny na uszkodzenia), infrastruktury), 625 537 ferromagnetic RAM (ferromagnetyczna pamięć RAM), 233 facsimile, 229 Favorites (Ulubione), 872 ferrous (żelazawy), 1009 factorial (silnia), 732 fax (faks), 229 ferrule (ferrula), 233 fail soft (częściowo odporny na fax board (karta faksowa), 354 uszkodzenia), 120 fax logging (rejestrowanie faksów), 682 FET, 233 failover (przejmowanie zadań), 652 fax server (serwer faksów), 722 fetch, 233 failure horizon (horyzont awarii), 279 fax switch (przełącznik faksowy), 654 FEXT, 233 fallback system (system zastępczy), 795 fax/modem (faksmodem), 229 FF, 233 fallback/fall forward (fall-back/fall- FC connector (złącze FC), 998 FFS, 233 forward), 230 FC-AL, 231 FFT, 233 false drops (błędne dołączenie), 63 FCB, 231 FHSS, 233 FAMOS (FAMOS), 230 FCC, 231 fiber Bragg grating (siatka Bragga), 727 fan (wentylator), 914 FCC Class (klasa FCC), 362 fiber bundle (wiązka światłowodowa), 916 fan in (zwielokrotnienie wejściowe), 1005 FCFS, 231 fiber cut (zerwanie światłowodu), 992 fan out (zwielokrotnienie wyjściowe), fci, 231 1005 Fiber Distributed Data Interface, 233 FCIF, 231 FanCard (FanCard), 230 1047 indeks haseł angielskich fiber exhaust (wyczerpanie światłowodu), File Not Found (Nie można odnaleźć first-level cache (pamięć podręczna 960 pliku), 515 pierwszego poziomu), 572 Fiber Jack, 233 file protect ring (krążek ochronny), 404 five nines (pięć dziewiątek), 592 fiber laser (laser światłowodowy), 413 file protection (ochrona plików), 534 fixate (zamknięcie sesji), 982 fiber loss (strata na włóknie), 776 file recovery program (program do fixed data user (użytkownik stały), 888 fiber optics (technika światłowodowa), odtwarzania plików), 637 fixed disk (dysk stały), 195 827 file relationships (powiązania plików), fixed head disk (dysk o stałych fiber optics glossary (słowniczek techniki 624 głowicach), 195 światłowodowej), 747 file server (serwer plików), 723 fixed length field (pole o stałej długości), fiber-optic (światłowodowy), 809 file sharing protocol (protokół 615 fiber-optic connectors (złącza udostępniania plików), 648 fixed length record (rekord o stałej światłowodowe), 996 file size (rozmiar pliku), 693 długości), 683 Fibonacci numbers (liczby Fibonacciego), file spec (ścieżka pliku), 807 fixed point (stałoprzecinkowy), 768 418 file system (system plików), 792 fixed satellite (stała transmisja Fibre Channel, Fiber Channel (kanał file transfer program (program do satelitarna), 768 światłowodowy), 352 transferu plików), 637 fixed wireless (stała transmisja FICON, 233 file transfer protocol (protokół przesyłania bezprzewodowa), 768 fiddy, 234 plików), 648 fixed-frequency monitor (monitor field (pole), 614 file type (typ pliku), 861 o ustalonej częstotliwości), 481 field effect transistor (tranzystor polowy), file upload (przekazywanie pliku), 652 FJ connector (złącze typu FJ), 999 849 file viewer (przeglądarka plików), 652 FK, 237 field engineer (technik terenowy), 827 File-AID, 234 Fkey, 237 field name (nazwa pola), 505 FileMaker, 234 flag (znacznik), 1001 field separator (separator pól), 719 FileMan, 234 flagging (znacznikowanie), 1002 field service (praca w terenie), 628 FileNet, 234 flame (obelgi), 529 field squeeze (ściskanie pól), 808 fill (wypełnianie), 963 flame bait (treści kontrowersyjne), 853 field template (maska pola), 445 fill pattern (deseń), 133 flapping (łopotanie), 432 fieldbus (fieldbus), 234 fill scaling (skalowanie wypełnienia), 733 Flash, 237 Fiery engine (aparat Fiery), 34 filler app (wypełniacz), 963 flash adapter (adapter Flash), 20 FIF, 234 film recorder (naświetlarka do slajdów), flash BIOS (Flash BIOS), 237 FIFO, 234 503 flash card (karta pamięci Flash), 356 fifth-generation computer (komputer filter (filtr), 234 flash card adapter (adapter kart pamięci piątej generacji), 388 financial planning language (język Flash), 20 FIGS, 234 planowania finansowego), 343 flash crowd (krótki tłok), 405 file (plik), 597 financial planning system (system flash disk (dysk Flash), 193 file and record locking (blokowanie planowania finansowego), 792 flash memory (pamięć Flash), 570 plików i rekordów), 61 financial software (oprogramowanie flash RAM, 237 finansowe), 552 file association (skojarzenie pliku), 737 flash ROM, 237 find me service (usługa Find Me), 884 file attachment (plik załączony), 601 FlashPix, 237 finger, 236 file compression (kompresja plików), 381 Flashpoint, 237 file conversion (konwersja pliku), 400 fingerprint reader (czytnik linii papilarnych), 121 flat address space (liniowa przestrzeń file extension (rozszerzenie pliku), 700 adresowa), 419 finite element (element skończony), 215 file format (format pliku), 240 flat file (plik jednorodny), 599 FIO, 236 file grooming (sprzątanie dysku), 763 flat network (sieć prosta), 730 FIR, 236 file handle (uchwyt pliku), 863 flat panel display (wyświetlacz płaski), firewall (zapora firewall), 983 file handling (obsługa plików), 532 966 firewall appliance (urządzenie typu flat screen (płaskoekranowy), 603 file layout (układ pliku), 866 firewall), 882 flat shading (cieniowanie płaskie), 89 file maintenance (konserwacja plików), FireWire, 236 397 flatbed plotter (ploter płaski), 603 firmware (oprogramowanie sprzętowe), file manager (menedżer plików), 454 554 flatbed scanner (skaner płaski), 736 file name (nazwa pliku), 505 first-generation computer (komputer flatpack (obudowa typu krab), 532 file net, 234 pierwszej generacji), 388 flatten layers (spłaszczyć warstwy), 762 indeks haseł angielskich 1048

FLC file (plik FLC), 598 fold, 238 format, 239 flex circuit (obwód giętki), 533 folder, 238 format program (program formatujący), flex print (druk giętki), 174 folder hierarchy (hierarchia folderów), 638 flexible circuit (obwód elastyczny), 533 275 formatted text (tekst sformatowany), 828 flexible disk (dysk elastyczny), 193 Folio, 239 forms software (oprogramowanie formularzowe), 552 FLI file (plik FLI), 598 follow me service (usługa Follow Me), 884 formula (formuła), 242 flick file (flik), 237 FON file (plik FON), 598 Forte, 242 flicker (migotanie), 466 font (czcionka), 118 Forte for Java, 242 flip chip (struktura z kontaktami sferycznymi), 780 font cartridge (kartridż czcionek), 358 Forte Fusion, 242 flip-flop (przerzutnik), 660 font characteristics (charakterystyka Fortezza, 242 czcionki), 87 flippy board, 237 FORTH, 242 font compiler (kompilator czcionek), 379 flippy-floppy, 237 FORTRAN, 243 font editor (edytor czcionek), 206 float, 237 forum, 243 font family (rodzina czcionek), 689 floating point (zmiennoprzecinkowy), forward bias (polaryzacja przewodzenia, 1001 font generator (generator czcionek), 252 polaryzacja dodatnia), 614 floating point processor (procesor font manager (menedżer czcionek), 454 forward chaining (wnioskowanie zmiennoprzecinkowy), 632 font metric (metryka czcionki), 458 uprzedzające), 952 Flooz, 237 font number (numer czcionki), 526 forward compatible (zgodny „w przód”), 995 floppy disk (dyskietka), 197 font scaler (rasteryzator czcionek, program skalujący), 678 forward error correction (korekcja FEC), FLOPS, 237 402 font style (styl czcionki), 781 Floptical, 237 forward link (łącze „w dół”), 432 flow chart (sieć działań), 729 font utility (narzędzie do manipulowania czcionkami), 502 forward slash (ukośnik), 871 flow control (kontrola przepływu), 399 font weight (waga czcionki), 905 FOT file (plik FOT), 598 FlowCharter, 237 Fontware, 239 foundry (wytwórnia półprzewodników), flowcharting program (program do 966 foo, 239 rysowania schematów), 637 fountain fill (wypełnienie tonalne), 963 footer (stopka), 775 flush (opróżnianie), 556 Four11, 243 footnote (przypis), 665 flush center (wyśrodkowanie), 965 fourth-generation computer (komputer flush left (wyrównanie do lewej), 963 footprint (podstawa), 612 czwartej generacji), 384 flush right (wyrównanie do prawej), 963 for next loop (pętla for-next), 587 fourth-generation language (język flux (strumień magnetyczny), 781 for statement (pętla for), 587 czwartej generacji), 342 flux transition (zmiana strumienia), 1000 Force, 239 four-way server (serwer czterodrogowy), 722 flying head (głowica fruwająca), 258 FORE Systems, 239 FoxBASE, 243 flying height (wysokość głowicy), 964 foreground/background (pierwszoplanowy-drugoplanowy), 592 FoxPro, 243 FM, 238 foreign exchange service (usługa centrali FPD, 243 FM synthesis (synteza FM), 787 obcej), 884 FPGA, 243 FMD, 238 foreign file (plik obcy), 600 FPM RAM, 243 FMD ROM, 238 foreign format (format obcy), 240 FpML, 243 FMD/C, 238 foreign key (klucz obcy), 370 FPO, 244 Fn key (klawisz Fn), 367 foreign language characters (znaki fps, 244 FOAF, 238 narodowe), 1004 FPU, 244 FOCA, 238 ForeRunner, 239 FPX file (plik FPX), 598 FOCIS, 238 Forest & Trees, 239 FQDN, 244 FOCUS, 238 fork (rozwidlenie), 701 FQFP, 244 FOCUS Desktop, 238 form (formularz), 242 FR4, 244 FOCUS Fusion, 238 form factor (współczynnik kształtu), 957 Fractal Design Painter, 244 fogging (mgła), 458 form feed (wysuw strony), 964 fractals (kompresja fraktalna), 381 FOIA, 238 form view (widok formularza), 918 fractional T1 (częściowa usługa T1), 120 FOIRL, 238 formant information (dane formantów), 124 fractional T3 (częściowa usługa T3), 120 1049 indeks haseł angielskich

FRAD, 244 frequency response (charakterystyka full-height drive (napęd o pełnej fragmentation (fragmentacja), 244 częstotliwościowa), 87 wysokości), 501 fragments (fragmenty), 244 frequency shift (przesunięcie full-motion video (wideo o pełnej częstotliwości), 660 szybkości), 917 FRAM, 244 fresnel zone (strefa Fresnela), 777 full-rate ADSL (linia ADSL o pełnej frame (ramka), 678 FRF.11, 245 szybkości), 419 frame buffer (bufor ramki), 68 FRF.12, 245 full-screen mode (tryb pełnoekranowy), frame grabber (urządzenie do 856 friction feed (podawanie dociskowe), 609 przechwytywania obrazu), 880 full-service network (sieć obsługi frame relay (Frame Relay), 244 frob, 245 całościowej), 730 frame switch (przełącznik ramek), 656 front end (fronton), 245 full-text search (wyszukiwanie frame switching (przełączanie ramek), front end processor (procesor czołowy), pełnotekstowe), 965 654 632 fully buzzword compliant (buzzword FrameMaker, 245 front-end CASE, 245 compliant), 70 frames (obsługa ramek), 532 FrontPage, 245 fully populated (płytka w pełni obsadzona), 607 framing bit (bit ramkujący), 59 frontside bus, 245 FS, 245 fully qualified domain name (pełna FRED, 245 kwalifikowana nazwa domenowa), 584 FSB, 245 free e-mail (bezpłatna poczta function (funkcja), 246 elektroniczna), 53 FSIOP, 245 function call (wywołanie funkcji), 967 free Internet service (bezpłatny dostęp do FSK, 245 function keys (klawisze funkcyjne), 367 internetu), 53 FSN, 245 function library (biblioteka funkcji), 56 free ISP (bezpłatny ISP), 53 FSO, 245 free mail (darmowy e-mail), 125 function overloading (przeciążanie FSR (wolny zasób systemu), 953 funkcji), 650 Free Software Foundation, 245 FSTN, 245 function prototyping (prototypowanie free space optics (optyka wolnej FT1, 245 funkcji), 649 przestrzeni), 556 FT-1, 245 functional decomposition (dekompozycja Freedman's law (prawo Freedmana), 628 FTAM, 245 funkcyjna), 132 free-form data (dane o dowolnej postaci), FTG file (plik FTG), 598 functional requirements (wymagania 124 funkcjonalne), 962 FTL, 246 free-form database (niepozycyjna baza functional specification (specyfikacja danych), 517 FTP, 246 funkcjonalna), 761 free-form language (język niepozycyjny), FTP commands (polecenia FTP), 616 fuse (bezpiecznik topikowy), 53 343 FTP site (witryna FTP), 949 fusible link (połączenie topikowe), 617 free-form text (tekst o dowolnej postaci), FTS 2000, 246 828 fusing (wtapianie), 959 FTS file (plik FTS), 598 FreeHand, 245 fusion splice (spaw), 760 FTTC, 246 Freelance Graphics, 245 Future I/O, 247 FTTH, 246 Freeman Reports, 245 future Intel chips (procesory firmy Intel), FTX, 246 633 Free-PC, 245 FUBAR, 246 future proof (odporny na przyszłość), 537 freetext (tekst dowolny), 828 FUD factor (współczynnik FUD), 957 Futurebus+, 247 free-text (tekst swobodny), 828 fuel cell (ogniwo paliwowe), 540 fuzzy computer (komputer o logice freeware, 245 Fujitsu Siemens, 246 rozmytej), 386 freeze-frame video (wideo klatkowe), 917 full backup (pełna kopia zapasowa), 584 fuzzy logic (logika rozmyta), 424 frequency (częstotliwość), 119 full bleed (pełny spad), 584 fuzzy logician (logik rozmyty), 423 frequency division multiplexing full featured (profesjonalny), 635 fuzzy search (wyszukiwanie rozmyte), (multipleksowanie przez podział 965 częstotliwości), 493 full path (pełna ścieżka), 584 FW, 247 frequency hopping (rozrzut full project life cycle (pełny okres życia częstotliwości), 695 projektu), 584 FWD, 247 frequency modulation (modulacja full user mobility (pełna mobilność FWIW, 247 częstotliwości), 479 użytkownika), 584 FWSE, 247 frequency range (zakres częstotliwości), full-duplex (pełnodupleksowy), 584 FX, 247 981 full-duplex Ethernet (pełnodupleksowa FX 32, 247 sieć Ethernet), 584 FYI, 247 indeks haseł angielskich 1050

G, 249 gateway address (adres bramy), 22 general-purpose computer (komputer G.711, 249 gateway host (urządzenie bramowe), 880 uniwersalny), 391 G.721, 249 GATF, 250 general-purpose controller (kontroler uniwersalny), 399 G.722, 249 gather write (zapis zbiorczy), 983 general-purpose language (język G.723, 249 GatorBox, 250 uniwersalny), 344 G.723.1, 249 gauss (gaus), 250 general-purpose machine, 252 G.726, 249 Gaussian blur (rozmycie Gaussa), 694 generation X (generacja X), 252 G.727, 249 Gaussian distribution (rozkład Gaussa), generation Y (generacja Y), 252 693 G.728, 249 generator, 252 Gaussian noise (szum Gaussa), 804 G.729, 249 generic top-level domain (rodzajowe G.729.A, 249 Gawk, 250 domeny wysokiego poziomu), 689 G.lite, 249 GB, 250 genetic programming (programowanie G/L (F/K), 237 Gb/s, 251 genetyczne), 643 G1, 249 GBIC, 250 Genifer, 253 G2, 249 Gbit, 251 genlock, 253 G3, 249 Gbs, 251 GEO, 253 G4, 249 GByte, 251 geographic boundary data (dane granic geograficznych), 124 G5, 249 G-byte, 251 Gbytes/sec (GB/s), 251 geographic entity (jednostka G6, 250 geograficzna), 340 GCOS, 251 gain (wzmocnienie), 968 geographic information system (system GAL, 250 GCR, 251 informacji geograficznej), 789 Gale Group, 250 GD&R, 251 geometry accelerator (akcelerator gallium arsenide (arsenek galu), 38 GDDM, 251 geometryczny), 26 Game Blaster, 250 GDI, 251 geometry calculations (obliczenia geometryczne), 531 game port (port gier), 618 GDI printer (drukarka GDI), 176 GDM, 251 geometry transformation (transformacja gaming („giercowanie”), 255 geometryczna), 848 GDMO, 251 gamma, 250 GeoPort, 253 GE, 251 gamma correction (korekcja gamma), 402 GEOS, 253 Geac, 251 gamut (gama), 250 geostationary (geostacjonarny), 253 GECOS, 251 gang punch, 250 geosynchronous (geosynchroniczny), 253 geek, 251 Gantt chart (wykres Gantta), 961 Geoworks Ensemble, 254 Geekonics, 251 gap (przerwa), 659 germanium (german), 254 geekspeak, 251 gapless (ciągły zapis danych), 88 gesture recognition (rozpoznawanie garbage collection (odśmiecanie), 537 GEM, 251 gestów), 694 garbage in garbage out (śmiecie na Gemini, 251 get, 254 wejściu — śmiecie na wyjściu), 808 GEMMS, 251 getter (getter, pochłaniacz gazów), 254 GARP, 250 GEMS, 252 Gflops, 254 GartnerGroup, 250 GENA, 252 ghost (duch), 187 GAS, 250 gender changer (zmieniacz płci), 1000 ghost server (serwer ghostingowy), 722 gas discharge display (wyświetlacz gene chip (płytka genowa), 607 ghost site (witryna-widmo), 949 jarzeniowy), 966 General failure reading drive x (Błąd ghosting server (serwer obrazów), 722 gas plasma (plazma gazowa), 596 ogólny w trakcie odczytu z dysku X), GHz, 254 gate (bramka), 65 62 General Fault (błąd ogólny), 62 giant magnetoresistive (głowica wielka gate array (matryca bramkowa), 449 magnetorezystywna), 258 General MIDI, 252 gate level specification (specyfikacja GID file (plik GID), 598 poziomu bramek), 761 General Protection Fault (ogólny błąd GIF, 255 gated (bramkowy), 66 ochrony), 540 gift certificates (kupony rabatowe), 407 gatekeeper (strażnik, portier), 776 General Public License, 252 gig, 255 gateway (brama), 65 generalized program (program uogólniony), 639 Gig E, 255 Gateway 2000, 250 giga, 255 1051 indeks haseł angielskich gigabit, 255 go, 260 grandfather-father-son („dziadek-ojciec- Gigabit Ethernet, 255 Go2.com, 260 syn”), 199 Gigabit Switch Router, 255 goal seeking (wyszukiwanie celu), 964 granularity (ziarnistość), 995 gigabyte (gigabajt), 255 GOCA, 260 graph (wykres), 961 gigaflops, 255 GoldMine, 260 Graphic Arts Technical Foundation, 265 gigahertz (gigaherc), 255 GoLive, 260 graphic map features (graficzne elementy mapy), 262 GigaPOP, 255 Good Times virus (Good Times), 260 graphical user interface (graficzny GigE, 255 gooey, 260 interfejs użytkownika), 262 GIGO, 255 gooey builder, 260 graphics (grafika komputerowa), 263 Gilder Group, 256 Google, 260 graphics accelerator (akcelerator GIMP, 256 Gopher, 260 graficzny), 26 Gini, 256 Gopherspace (Goferprzestrzeń), 260 graphics based (graficzny), 262 GIOP, 256 GOPS, 260 graphics character (znak semi-graficzny), GIS, 256 Gorizont, 260 1003 GIS basic question types (GIS — GOSIP, 260 graphics conversion (konwersja grafiki), 400 podstawowe pytania), 256 goto, 261 graphics coprocessor (koprocesor GIS development strategy (strategia GoTo.com, 261 tworzenia systemu GIS), 776 graficzny), 401 goto-less programming (programowanie Graphics Device Interface, 265 GIS glossary (słowniczek GIS), 740 bez „goto”), 643 graphics engine (aparat grafiki), 34 GIS standards categories (kategorie Gouraud shading (cieniowanie Gourauda), standardów GIS), 360 89 graphics file (plik graficzny), 598 GKS, 256 GPC, 261 graphics formats (formaty graficzne), 241 glare filter (filtr odblasków), 236 GPCmark, 261 graphics interface (interfejs graficzny), 306 glass house („szklany dom”), 803 GPEG, 261 graphics language (język graficzny), 342 GLINT, 256 GPF, 261 graphics mode (tryb graficzny), 856 glitch, 256 GPI, 261 graphics port (port grafiki), 618 global (globalny), 257 GPIB, 261 graphics primitive (kształt podstawowy), global positioning system (globalny GPL, 261 system pozycjonowania), 257 407 gppm, 261 global search and replace (zamiana graphics processing (przetwarzanie globalna), 982 GPRS, 261 graficzne), 662 global variable (zmienna globalna), 1001 GPS, 261 graphics processor (procesor graficzny), 632 global village (globalna wioska), 257 GPSS, 262 GQL, 262 graphics program (program graficzny), Global Virtual Private Network, 257 638 GR-2837, 262 Globalstar, 257 graphics tablet (rysownica), 706 grabber, 262 glocalization (glokalizacja), 257 graphics terminal (terminal graficzny), glossary, 257 grabber hand („rączka”), 679 835 GLP, 257 graceful degradation (łagodna graphics viewer (przeglądarka graficzna), degradacja), 431 GLperf, 257 651 graceful exit (łagodne zakończenie), 431 glue (oprogramowanie integracyjne), 552 graPHIGS, 265 grade (klasa), 362 glue chip, 257 gratings (siatki), 728 graded authentication (uwierzytelnianie gray hairs, 265 glue logic (logika integracyjna), 424 klasowe), 887 gray mail, 265 GM, 258 graded index fiber (włókno GMR, 258 o współczynniku stopniowanym), 951 gray scale (skala szarości), 733 GMTA, 259 gradient, 262 Graybar, 265 Gnapster, 259 GRAFCET, 262 grayware, 266 GNOME, 259 GrafPort, 265 greater than symbol („większy niż”), 921 GNU, 259 gram, 265 greek (pisanie maczkiem), 594 GNU General Public License, 259 grammar checker, 265 Green Book (Zielona Księga), 995 Gnutella, 259 Grammatik, 265 green PC („zielony” PC), 995 GnutellaNet, 260 green screen (zielony ekran), 995 indeks haseł angielskich 1052

Greenwich Mean Time (czas Greenwich), guru, 269 hanging paragraph (wysunięcie 117 gutter (sztabik wewnętrzny), 804 akapitowe), 964 greeting cards, 266 GVIF, 269 haptic interface (interfejs dotykowy), 306 grep, 266 GVPN, 269 haptics (dotykowy), 172 grid (siatka), 727 GVRP, 269 hard boot (restart sprzętowy), 684 GRIN, 266 GVS, 269 hard coded (trwale zakodowany), 855 grok, 266 GXC, 270 hard copy (wydruk, kopia trwała), 961 grooming, 266 GZIP, 270 hard disk (dysk twardy), 195 ground (uziemienie), 888 h, 271 hard disk configuration (konfiguracja dysku twardego), 396 ground current (prąd ziemnozwarciowy), H&J, 271 629 hard disk interfaces (interfejsy dysków H.221, 271 ground fault (doziemienie), 172 twardych), 308 H.230, 271 ground loop (pętla uziemienia), 588 hard disk parameters (parametry dysków H.231, 271 twardych), 575 ground noise injection (szum uziemienia), 804 H.245, 271 hard disk recorder (nagrywarka dyskowa), 498 group calendaring (kalendarz grupowy), H.261, 271 350 H.262, 271 hard disk references (informacje o dyskach twardych), 300 group collaboration products (współpraca H.263, 271 hard drive (napęd dysku twardego), 500 grupowa), 958 H.310, 271 hard drive specifications (specyfikacja group scheduling (terminarz grupowy), H.320, 271 836 dysku twardego), 761 H.321, 271 groupware, 266 hard error (błąd sprzętowy), 63 H.322, 271 GroupWise, 266 hard hyphen (twardy łącznik), 860 H.323, 271 GSA, 268 hard macro, 272 H.324, 271 GSAM, 268 hard return (twardy podział wiersza), 860 H1B, 271 GSM, 268 hard sectored (twardy podział na sektory), H5, 271 860 GSM Association, 268 HA, 271 hard space (spacja nierozdzielająca), 759 GSMP, 268 hack (hak), 271 hard space (twarda spacja), 860 GSM-SMS, 268 hacker (haker), 271 hard token (twardy żeton), 860 GSOS, 268 HAL, 272 Hardcard, 272 GSR, 268 half-adder (sumator jednocyfrowy), 781 hardware circuit (obwód), 533 GSTN, 268 half-duplex (półdupleksowy), 626 hardware companies (dostawcy sprzętu), GT, 268 half-height drive (napęd o połówkowej 170 GTK+, 268 wysokości), 501 hardware dependent (zależny od gTLD, 268 half-inch tape (półcalowa taśma platformy sprzętowej), 982 guard band (pasmo międzykanałowe), 578 magnetyczna), 626 hardware engineer (inżynier Guardian, 268 halftone (półtony), 627 wyposażenia), 316 guest (gość), 260 ham (radioamator), 676 hardware failure (awaria sprzętowa), 46 guest account (konto gościa), 398 hammer (młot), 472 hardware independent (niezależny od platformy sprzętowej), 518 guest privileges (uprawnienia gościa), 877 Hamming code (kod Hamminga), 371 hardware interface (interfejs sprzętowy), GUI, 269 hand coding (ręczne kodowanie), 685 306 GUI builder (generator GUI), 252 handheld scanner (skaner ręczny), 736 hardware interrupt (przerwanie GUI painter (malarz GUI), 441 handle (uchwyt), 863 sprzętowe), 659 GUI widget (widżet GUI), 919 handler (procedura obsługi), 631 hardware key (klucz sprzętowy), 370 GUID, 269 handoff (przekazanie wywołania), 652 hardware monitor (monitor sprzętowy), guiltware, 269 hands free computer (hands free), 272 481 gull-wing lead (przewód łamany do dołu), handset (mikrotelefon), 469 hardware platforms (platformy sprzętowe), 596 664 handshaking (uzgadnianie), 888 hardware profile (profil sprzętowy), 635 gulp, 269 hang (zawieszenie), 990 GUNZIP, 269 hardware rankings (porównanie sprzętu hanging indent (wysunięcie), 964 komputerowego), 618 Gupta, 269 1053 indeks haseł angielskich hardware RIP (sprzętowy procesor RIP), header (nagłówek), 498 hierarchical file system (hierarchiczny 763 header label (etykieta tytułowa), 225 system plików), 275 hardware scaling (sprzętowe skalowanie), head-per-track disk, 274 hierarchical storage management 763 (hierarchiczne zarządzanie pamięcią), health problems (problemy zdrowotne), 275 hardware T&L (sprzętowe transformacje 631 i oświetlanie), 763 hierarchy (hierarchia), 274 heap (sterta), 775 hardware vendors (producenci sprzętu HiFD disk (dyskietka HiFD), 198 heat fusing (wtapianie cieplne), 959 komputerowego), 633 high availability (wysoka dostępność), hardware virtual memory (sprzętowa heat sink (radiator), 675 964 pamięć wirtualna), 763 helical scan (skanowanie spiralne, high color, 275 helikalne), 736 hardwired (wbudowany, połączony high definition TV (telewizja o wysokiej trwale), 910 Hello, World, 274 rozdzilczości), 833 harmonic adapter (adapter harmoniczny), help (pomoc), 617 high density (wysoka gęstość), 964 20 help compiler (kompilator plików high DOS memory (wysoka pamięć harmonic distortion (zniekształcenia pomocy), 379 DOS), 964 harmoniczne), 1004 help desk (dział obsługi klienta), 199 high memory (pamięć wysoka), 573 Harvard Graphics, 272 help desk analyst (analityk działu obsługi High Memory Area, 275 hash function (funkcja skrótu), 246 klienta), 30 high resolution (wysoka rozdzielczość), hash total (suma kontrolna), 781 help desk software (oprogramowanie 964 działu obsługi klienta), 552 HASP, 272 High Sierra, 275 help key (klawisz pomocy), 367 Hayes, 272 high technology (zaawansowana Hayes compatible (zgodny z modemami henry (henr), 274 technologia), 979 Hayes), 995 Hercules Graphics (Hercules), 274 high-capacity CD-ROM (CD-ROM Hayes Smartmodem, 272 Hermes, 274 o dużej pojemności), 82 HBA, 273 HERMSEN, 274 high-capacity floppy (dyskietka o dużej HBL, 273 Hertz (herc), 274 pojemności), 198 HC, 273 heterogeneous (heterogeniczny), 274 high-density CD-ROM (CD-ROM o wysokiej gęstości), 83 HCI, 273 heterogeneous environment (heterogeniczne środowisko), 274 high-level format (formatowanie HD, 273 wysokopoziomowe), 240 heuristic (heurystyczny), 274 HD15, 273 high-level interface (interfejs wysokiego HDA, 273 Hewlett-Packard, 274 poziomu), 307 HDCD, 273 hex (szesnastkowy), 803 high-level language (język wysokiego HDD, 273 hex chart (tabela wartości poziomu), 344 szesnastkowych), 812 HDF, 273 highlight (wyróżnienie), 963 hexadecimal (szesnastkowy system highlight bar (podświetlenie), 577 HDL, 273 liczenia), 803 HDLC, 273 high-pass filter (filtr górnoprzepustowy), HFC network (sieć HFC), 729 236 HDML, 273 HFS, 274 high-performance computing (wysoko HDR, 273 HGP, 274 wydajna technika obliczeniowa), 964 HD-ROM, 273 HHOK, 274 High-Performance Routing, 275 HD-ROSETTA, 273 hi res, 274 HiJaak, 275 HDS, 273 Hi-8, 274 Himalaya, 275 HDSL, 274 HID, 274 HIMEM.SYS, 275 HDTV, 274 hidden file (plik ukryty), 601 hints (wskazówki), 956 HDX, 274 hidden surface removal (usuwanie HIPERLAN, 275 head (głowica), 258 powierzchni ukrytych), 886 HiPerMOS, 276 head crash (uderzenie głowicy), 864 hierarchical (hierarchiczny), 275 hiperspace (hiperprzestrzeń), 276 head disk assembly (zespół dyskowo- hierarchical communications HIPO, 276 głowicowy), 992 (komunikacja hierarchiczna), 392 HiPPI, 276 head end (stacja nadawcza), 767 hierarchical data format (hierarchiczny histogram, 276 head mounted display (wyświetlacz format danych), 275 nagłowny), 966 hierarchical database (hierarchiczna baza history (historia), 276 head skew (skos głowicy), 738 danych), 275 hit rate (współczynnik trafień), 958 indeks haseł angielskich 1054

Hitachi Data Systems, 276 horizontal retrace (powrót poziomy), 625 hotfix, 279 hits (trafienia), 847 horizontal scaling (skalowanie poziome), HotJava, 279 HKEY, 276 733 hotlist (podręczna lista), 611 HL7, 276 horizontal scan frequency (częstotliwość Hotmail, 279 skanowania poziomego), 120 HLLAPI, 276 HotMetal PRO, 279 horizontal scan rate (częstotliwość HLR, 276 odświeżania poziomego), 119 HotSpot, 280 HLS, 276 horizontal scan rate (szybkość skanowania hourglass (klepsydra), 367 HMA, 277 poziomego), 805 housekeeping (operacje porządkowe), 547 HMD, 277 horizontal software (oprogramowanie Hover (Aktywowanie), 26 HMI light (HMI), 277 poziome), 553 how to access the Internet (jak uzyskać HMOS, 277 horizontal sync (częstotliwość dostęp do internetu), 330 synchronizacji poziomej), 120 HNC, 277 how to access the Web (jak uzyskać HOS, 279 dostęp do sieci WWW), 330 Hobbit, 277 host (komputer macierzysty), 386 how to associate a file with an application Hollerith machine (maszyna Holleritha), (jak skojarzyć plik z aplikacją), 329 447 host adapter (adapter magistrali), 21 host address (adres stacji, adres hosta), 23 how to attach a file (jak załączyć plik), holographic storage (holograficzna 335 pamięć masowa), 277 host attached (przyłączony do stacji), 665 how to back up your files (jak zapisać Holy Grail (Święty Graal), 809 host based (oparty na hoście), 545 kopię zapasową plików), 335 holy war (święta wojna), 809 host card (karta hosta), 355 how to buy a new computer (jak kupować home computer (komputer domowy), 384 HOST file (plik HOST), 598 nowy komputer), 328 home directory (katalog macierzysty), 360 host ISP (macierzysty ISP), 434 how to buy a used computer (jak kupować Home key (klawisz Home), 367 host mode (tryb hosta), 856 używany komputer), 328 home network (sieć domowa), 729 host name (nazwa stacji, nazwa hosta), how to check out a domain name (jak 506 sprawdzić czy nazwa domeny jest home page (strona główna), 777 wolna), 329 Home Plug & Play, 278 host-based modem (modem programowy), 478 how to compress files (jak kompresować home run (odcinek końcowy), 535 pliki), 328 host-based printer (drukarka korzystająca home theater (kino domowe), 362 z pamięci i procesora komputera), 176 how to convert files (jak konwertować pliki), 328 homecam (kamera domowa), 351 host-centric („hostocentryczny”), 279 HomePNA, 278 how to donate old equipment (jak hostid (identyfikator stacji), 292 przekazać stary sprzęt organizacji HomePort, 278 hosting, 279 charytatywnej), 328 HomeRF, 278 hostname, 279 how to download a file (jak pobrać plik), homogeneous (homogeniczny), 278 hosts file (plik hosts), 599 328 homogeneous environment hot backup („gorąca” kopia zapasowa), how to find a file (jak znaleźć plik), 335 (homogeniczne środowisko), 278 260 how to find a good computer book (jak homologation (homologacja), 278 hot desking, 279 znaleźć dobrą książkę komputerową), 335 honeypot (garnek miodu), 250 hot docking (podłączanie do stacji Honeywell, 278 dokowania „na gorąco”), 610 how to find a job on the Internet (jak znaleźć pracę w internecie), 336 hook (hak), 272 hot fix, 279 how to find someone on the Net (jak hooked vector (przejęty wektor hot group (gorąca grupa), 260 znaleźć osobę w internecie), 335 przerwania), 652 hot insertion („na gorąco”), 497 how to find things on the Net (jak znaleźć hookemware, 279 hot potato routing (routing typu „hot różne rzeczy w internecie), 336 hoot and holler (trąbić i krzyczeć), 849 potato”), 692 how to format a disk (jak sformatować hop (przeskok), 660 hot restart („gorący” restart), 260 dysk), 329 hop count (liczba przeskoków), 417 hot spare (dysk rezerwowy), 195 how to get a domain name (jak kupić hopper (zasobnik), 989 hot spot (pole aktywne), 614 nazwę domeny), 328 horizontal market (rynek poziomy), 706 hot swap, hot insertion (wymiana „na how to import a file (jak zaimportować plik), 333 horizontal market software gorąco”), 962 (oprogramowanie dla rynków Hot topics and trends (trendy i „gorące” how to install a 2nd IDE drive (jak poziomych), 551 tematy), 849 zainstalować drugi dysk IDE), 333 horizontal resolution (rozdzielczość hoteling, 279 how to install a program (jak zainstalować program), 334 pozioma), 693 hotelling, 279 1055 indeks haseł angielskich how to look up someone on the Net HST, 282 hypergraphic (hipergrafika), 275 (jak wyszukać kogoś w internecie), 333 HSV, 282 Hyperion, 284 how to make backups (jak utworzyć kopie HTAccess, 282 hyperlink (hiperłącze), 276 zapasową), 330 HTM file (plik HTM), 599 hypermedia (hipermedia), 276 how to protect a floppy (jak zabezpieczyć dyskietkę), 333 HTML, 282 HyperPAD, 284 how to register a domain name HTML bug (pluskwa HTML), 603 HyperScript, 284 (jak zarejestrować nazwę domeny), 335 HTML editor (edytor HTML), 207 HyperStitial, 284 how to search the Web (jak przeszukiwać HTML e-mail (poczta HTML), 608 HyperTalk, 284 sieć WWW), 329 HTML extension file (plik rozszerzający hypertext (hipertekst), 276 how to select a PC display system HTML), 600 hypertext anchor (kotwica hipertekstowa), (jak wybrać podsystem wideo HTML table (tabela HTML), 812 403 komputera PC), 332 HTML tag (znacznik HTML), 1002 hypervisor (hiperwizor), 276 how to select a personal computer (jak wybrać komputer osobisty), 330 HTTP, 282 hyperware, 284 how to spoof your technical friend HTTP proxy, 283 Hyperwave Information Server, 284 (jak zażartować sobie z komputerowca), HTTP request header (nagłówek żądania hyphen ladder (drabinka), 173 335 HTTP), 498 hyphenation dictionary (słownik dzielenia how to surf the Net (jak „surfować” HTTP response header (nagłówek wyrazów), 751 po Sieci), 330 odpowiedzi HTTP), 498 hyphenation zone (strefa dzielenia how to transfer a file (jak przenieść plik), HTTP server (serwer HTTP), 722 wyrazów), 777 329 HTTPd, 283 hypotenuse (przeciwprostokątna), 651 how to transfer a file over the Internet HTTP-NG, 283 hysteresis (histereza), 276 (jak przesłać plik przez internet), 329 HTTPR, 283 Hz, 284 HP, 280 HTTPS, 283 I LEC, 285 HP 1000, 281 hub (koncentrator), 393 I Love You, 285 HP 3000, 281 hub ring (pierścień środkowy), 591 I Seek You (Szukam Ciebie), 804 HP 9000, 281 hue (odcień), 535 i.d.Centric, 285 HP EIO printer (drukarka HP EIO), 176 Huffman coding (kodowanie Huffmana), i.Link, 285 HP PA-RISC, 281 374 I/E time (czas wykonania instrukcji), 118 HPA, 281 hulappi, 283 I/O (we-wy), 915 HPC, 281 Human Genome Project (projekt Ludzki I/O address (adres we/wy), 23 HP-compatible printer (drukarka zgodna Genom), 645 I/O area (obszar We-Wy), 532 z HP), 181 human interface device (urządzenie HPFS, 281 interfejsu użytkownika), 881 I/O bound (ograniczony wejściem- wyjściem), 540 HPGL, 281 Hungarian notation (notacja węgierska), I/O bus (magistrala we-wy), 439 HPIB, 281 523 I/O card (karta we-wy), 358 HPNA, 281 hunt (szukanie), 804 I/O device (urządzenie we-wy), 882 HP-PA, 281 Hurricane, 283 HX chipset (HX), 283 I/O intensive (intensywnie korzystający HPR, 281 z we-wy), 304 hybrid (hybryda), 283 HPSB, 281 I/O interface (interfejs we-wy), 307 hybrid circuit (obwód hybrydowy), 533 HP-UX, 281 I/O port (port we-wy), 620 HP-VUE, 281 hybrid computer (komputer hybrydowy), 384 I/O processor (procesor we-wy), 632 HREF, 281 hybrid file (plik hybrydowy), 599 I/O statement (Instrukcja We-Wy), 302 HS, 281 hybrid microcircuit (mikroobwód I18N, 285 HSB, 281 hybrydowy), 467 I2, 285 HSCSD, 282 hybrid network (sieć hybrydowa), 729 i2 Technologies, 285 HSI, 282 Hydra, 283 i20, 285 HSL, 282 Hyperaccess, 283 I2O, 285 HSM, 282 Hypercar, 283 i386, 285 HSP, 282 HyperCard, 284 i486, 285 HSRP, 282 hypercube (hiperkostka), 275 i750, 285 HSSI, 282 Hyper-G, 284 i860, 285 indeks haseł angielskich 1056 i960, 285 ICL, 289 IFIP, 294 IA-32, 285 ICL Retail Systems, 290 IFMP, 294 IA-64, 285 ICML, 290 I-frame (I-klatka), 295 IAB, 286 ICMP, 290 IFS, 294 IAC, 286 ICMP storm attack, 290 IFSHLP.SYS, 294 IAD, 286 I-commerce (I-handel), 294 IFSMgr, 294 IAHC, 286 iCOMP, 290 if-then-else, 294 IANA, 286 icon (ikona), 295 IGES, 294 IANAL, 286 IconAuthor, 291 IGP, 294 IAP, 286 iconic interface (interfejs z ikonami), 308 iGrafx, 294 IAW, 286 ICP, 291 IGRP, 294 IB, 286 ICQ, 291 IHA, 294 i-Bench, 286 ICR, 291 IHV, 294 IBI, 286 ICS, 291 IIA, 294 IBIS, 286 ICSA, 291 IIe, 295 IBM, 286 IDA, 291 IIOP, 295 IBM and Microsoft (IBM i Microsoft), iDAB, 291 IIS, 295 287 IDAPI, 291 IIXNET, 295 IBM format (format IBM), 240 IDB, 291 IL, 295 IBM mainframes (komputery IBM IDC, 291 ILD, 295 mainframe), 391 IDE, 292 ILE, 296 IBM minicomputers (minikomputery IBM), 470 IDE controller (kontroler IDE), 399 ILEC, 296 IBM or Mac (IBM czy Mac), 287 IDE file (plik IDE), 599 iLink, 296 IBM PC, 287 IDE host adapter (karta IDE), 355 ill-behaved (źle działający), 1007 IBM PC Company, 288 IDE RAID, 292 illegal operation (niewłaściwa operacja), 518 IBM server series (seria serwerów IBM), IDEA, 292 719 iDEN, 292 illustration program (program ilustracyjny), 638 IBM workstation (stacja robocza IBM), IDF, 292 Illustrator, 296 768 IDL, 293 IM, 296 IBM-Apple alliance (Sojusz IBM-Apple), idle character (znak bezczynności), 1002 757 IMA, 296 idle interrupt (przerwanie bezczynności), IBMBIO.COM, 288 659 iMac, 296 IBM-compatible mainframe (komputer idle time (czas bezczynności), 117 image (obraz), 532 mainframe zgodny z IBM), 386 IDMSX, 293 image editing (edycja obrazów), 205 IBM-compatible PC (komputer PC image editor (edytor graficzny), 207 zgodny z IBM), 388 IDSL, 293 IDX, 293 image enhancement (poprawianie IBMDOS.COM, 288 obrazów), 618 IE, 293 IBOC, 288 image filter (filtr graficzny), 235 IEC, 293 iBook, 288 image processing (przetwarzanie IBT, 289 IEEE, 293 obrazów), 662 IC, 289 IEEE 1284, 293 image protection (zabezpieczanie obrazu), IC card (karta IC), 355 IEEE 1394, 293 980 ICA, 289 IEEE 488, 293 image scaler (układ skalowania obrazu), 870 ICANN, 289 IEEE 802, 293 image viewer (przeglądarka zdjęć), 652 iCAP, 289 IEEE P1394, 293 ImageLock, 296 I-CASE, 289 IEF, 293 imagemap (mapa obrazu), 442 ICC profile (profil ICC), 635 IESG, 294 imagesetter (naświetlarka), 503 ICCA, 289 IETF, 294 imaging (odwzorowanie), 538 ICCP, 289 IEW, 294 IFC, 294 imaging system (system zobrazowania), ICE, 289 795 iFCP, 294 1057 indeks haseł angielskich

IMAP, 296 Incorrect DOS version (niepoprawna Infobase, 299 IMAP4, 296 wersja DOS), 517 infomediary, 299 IMCO, 296 increment (inkrementacja), 301 infopreneur, 299 IMDB, 296 incremental backup (przyrostowa kopia InfoPump, 299 zapasowa), 665 IMer, 296 informate, 300 incremental spacing (przyrostowe IMG file (plik IMG), 599 wprowadzanie odstępów), 665 information (informacje), 299 IMG tag (znacznik IMG), 1002 incubator (inkubator), 301 information appliance (urządzenie informacyjne), 881 IMHO, 296 IND$FILE, 298 information architect (architekt immediate access (dostęp bezpośredni), indent (wyrównywać), 963 170 informacji), 36 Indeo, 298 immersive visualization (wizualizacja information broker (broker informacji), 67 z zanurzeniem), 951 independent software vendor (niezależny Information Builders, 300 dostawca oprogramowania), 518 IMO, 296 information center (centrum informatyki), index (indeks), 298 iMode, 296 86 index (indeksowanie), 298 i-Mode, 296 information collaboration (współpraca index hole (otwór indeksowy), 562 informacyjna), 958 IMP, 296 index map (odwzorowanie indeksu), 538 information engineering (inżynieria impact printer, 296 index mark (znak indeksu), 1002 informacji), 316 impasto effect (efekt impasto), 208 index register (rejestr indeksowy), 681 information hiding (ukrywanie impedance (impedancja), 297 informacji), 871 INDEX.HTML, 298 imperative language (język imperatywny), information highway (autostrada 342 indexed addressing (adresowanie informacyjna), 45 indeksowe), 23 implementation (implementacja), 297 information industry (branża indexed color (kolor indeksowany), 378 implode (implodować), 297 informatyczna), 66 indexed sequential access method import, 297 Information Industry Association (indeksowy dostęp sekwencyjny do (Stowarzyszenie Branży import filter (filtr importu), 235 plików), 298 Informatycznej), 775 imposition (impozycja), 297 indexing (indeksowanie), 298 information management (zarządzanie imposition (impozycjonowanie), 297 Indigo, 298 informacjami), 985 impression (impresja), 297 indirection (pośredniość), 622 information overload (przeciążenie Impromptu, 297 inductance (indukcyjność), 299 informacyjne), 651 Improv, 297 induction (indukcja), 299 information processing (przetwarzanie informacji), 662 IMS, 297 inductive device (urządzenie indukcyjne), 881 information requirements (wymagania IMT-2000, 297 informacyjne), 962 inductor (cewka), 86 IMTC, 297 information resource management IMUnified, 297 industrial strength (na skalę (zarządzanie zasobami przemysłową), 497 imux, 298 informacyjnymi), 988 industrial, scientific and medical band IN, 298 information resources (zasoby (pasmo przemysłowe, naukowe informacyjne), 989 in band (w paśmie), 905 i medyczne), 578 information service (usługa in hardware (sprzętowo), 763 industry analyst (analityk branżowy), 30 informacyjna), 884 in situ, 298 Industry Standard Architecture, 299 Information Services (usługi in software (programowo), 644 IndustryPack, 299 informatyczne), 885 in the wild (dziko), 200 Indy, 299 information sharing (współużytkowanie inactive window (okno nieaktywne), 541 I-net, 299 informacji), 958 INAP, 298 inetd, 299 information superhighway (superautostrada informacyjna), 782 in-betweening, 298 INF file (plik INF), 599 information system (system inboard, 298 inference engine (mechanizm informatyczny), 789 wnioskujący), 453 inbox (szkrzynka odbiorcza), 804 Information Systems (Systemy incident light (światło łączne), 809 InfiniBand, 299 Informatyczne), 797 in-circuit emulator (emulator infix notation (notacja infiksowa), 523 information technology (informatyka), wewnątrzukładowy), 219 Info Select, 299 300 include (włączać), 951 infobahn, 299 information theory (teoria informacji), 834 indeks haseł angielskich 1058 information utility (narzędzie input area (obszar wejściowy), 532 integrated drive electronics (zintegrowana informacyjne), 502 input device (urządzenie wejściowe), 882 elektronika napędu), 996 information visualization (wizualizacja input queue (kolejka wejściowa), 377 integrated injection logic (układ ze informacji), 949 wstrzykiwaniem nośników), 870 input stream (strumień wejściowy), 781 information warehouse (hurtownia integrated network (sieć zintegrowana), informacji), 283 input/output (wejście-wyjście), 913 731 information warfare (wojna inquiry program (program do tworzenia integrated optics (zintegrowana optyka), informacyjna), 952 zapytań), 638 996 INFORMIX, 300 Ins key (klawisz Ins), 367 Integrated PC Server (zintegrowany InfoSeek, 300 insert mode (tryb wstawiania), 856 serwer PC), 996 infoware, 300 insertion loss (straty włączenia), 776 integrated software package inside plant (instalacja wewnętrzna), 301 (zintegrowany pakiet oprogramowania), InfoWindow, 300 996 Insight, 301 infrared (podczerwień), 609 integration broker (broker integracji), 67 insomnia (bezsenność), 54 Infrared Data Association, 300 integration server (serwer integracji), 722 infrared port (port podczerwieni), 619 install program (program instalacyjny), 638 integrator, 302 infrastructure (infrastruktura), 300 installation spec (specyfikacja instalacji), integrity (integralność), 302 Ingres, 300 761 Intel, 302 Ingres II, 300 installed base (podstawa instalacji), 612 Intel chips (układy Intel), 871 inheritance (dziedziczenie), 199 InstallShield, 301 Intel chipsets (zestawy układów Intel), inhouse (wewnętrzny), 915 instance (egzemplarz), 209 993 INI file (plik INI), 599 instance variable (zmienna egzemplarza), Intel future chips (przyszłe układy Intel), IN-IP convergence (zbieżność IN-IP), 990 1001 665 INIT, 301 instant messaging (natychmiastowe Intel Hub Architecture (architektura koncentratorów Intel), 37 initialization string (ciąg inicjalizacji), 88 rozsyłanie wiadomości), 504 Intel motherboard (płyta główna Intel), initialize (zainicjować), 981 instant messenger (komunikator internetowy), 392 605 injection loss (osłabienie wtrysku), 560 instant print (natychmiastowy wydruk), Intellect, 304 ink coverage (pokrycie atramentu), 614 504 intellectual property (własność ink jet cartridge (kaseta z atramentem), instant replay (powtórka), 625 intelektualna), 951 359 instantiate (konkretyzacja), 397 Intellifont, 304 ink jet printer (drukarka atramentowa), intelligence (inteligencja), 303 174 Institute for Certification (Instytut Certyfikacji), 302 intelligent cable (inteligentny przewód), Inktome, 301 instruction cycle (cykl instrukcji), 116 304 Inktomi, 301 instruction mix (mieszanka rozkazów), intelligent controller (inteligentny inline cache (bufor dołączony), 68 465 sterownik), 304 inline code (kod wstawiony), 373 instruction register (rejestr rozkazów), 682 intelligent database (inteligentna baza danych), 303 inline graphics (grafika wstawiana), 265 instruction set (zestaw instrukcji), 993 intelligent form (inteligentny formularz), inline routine (procedura rozwijana w instruction time (czas instrukcji), 117 miejscu wywołania), 631 304 insulator (izolator), 325 Inmarsat, 301 Intelligent Messaging, 304 int, 302 in-memory database (baza danych w intelligent modem (inteligentny modem), pamięci), 50 int 13, 302 304 INN, 301 int 14, 302 intelligent network (inteligentna sieć), 303 innoculate (wszczepiać), 959 int 21, 302 intelligent paper (inteligentny papier), 304 i-node (i-węzeł), 324 integer, 302 Intelligent Transportation System Integer BASIC, 302 (Inteligentny System Transportowy), inorganic semiconductor (półprzewodnik 304 nieorganiczny), 627 integrated (zintegrowany), 996 IntelliMirror, 304 Inprise, 301 integrated CASE (zintegrowany CASE), IntelliMouse, 304 Inprise Application Server (Serwer 996 Aplikacji Inprise), 720 integrated circuit (układ scalony), 870 IntelliSense, 304 in-process server (serwer integrated development environment INTELSAT, 304 wewnątrzprocesowy), 724 (zintegrowane środowisko Intentia, 304 input (wejście), 913 programisty), 996 inter, 304 1059 indeks haseł angielskich interactive (interaktywny), 305 internal interrupt (przerwanie Internet domain name (internetowa nazwa interactive cable TV (interaktywna wewnętrzne), 659 domeny), 311 telewizja kablowa), 305 internal modem (modem wewnętrzny), Internet e-mail service (internetowa interactive fiction (interaktywna fikcja), 478 usługa pocztowa), 312 305 internal sort (sortowanie wewnętrzne), Internet engineer (inżynier internetu), 316 Interactive Multimedia Association 759 Internet Engineering Steering Group (Stowarzyszenie Interaktywnych Internal stack failure, 308 (Inżynierska Grupa Kierowania Multimediów), 776 internal storage (pamięć wewnętrzna), 573 Internetemp), 316 interactive session (interaktywna sesja), International Business Machines, 308 Internet Engineering Task Force 305 (Internetowy Inżynierski Zespół International Data Corporation, 308 interactive TV (interaktywna telewizja), Specjalny), 313 305 International Electrotechnical Internet Explorer, 310 Commission, 308 Interactive UNIX, 305 Internet explosion (eksplozja internetu), International Federation of Information 212 interactive video (interaktywne wideo), Processing, 308 305 Internet fax (faks internetowy), 229 International Standards Organization, 308 InterBase, 305 Internet firewall (internetowy firewall), International Telecommunications Union, 313 interblock gap (przerwa międzyblokowa), 308 659 Internet Foundation Classes (Podstawa internationalization (internacjonalizacja), Klasa Internetowa), 612 Intercast, 305 308 Internet gateway (brama internetowa), 65 interconnect (łączyć wzajemnie), 432 internet, 309 internet II, 310 Interdev, 305 internet 2, 310 interesting stuff (interesujące), 305 Internet keyboard (klawiatura Internet access (dostęp do internetu), 171 internetowa), 365 interexchange carrier (operator Internet Access Coalition, 310 międzycentralowy), 548 Internet management software Internet access router (serwer dostępowy (oprogramowanie do zarządzania interface (interfejs), 305 internetu), 722 internetem), 552 interface adapter (karta interfejsu), 355 Internet Ad Hoc Committee, 310 Internet marketplace (rynek internetowy), interface definition language (język Internet Adapter (karta dostępu do 706 definicji interfejsu), 342 internetu), 354 Internet monitoring (monitorowanie interface designer (projektant interfejsu), Internet advertising (reklamy internetu), 481 645 internetowe), 682 Internet payment service (internetowa interferometer (interferometr), 308 Internet appliance (urządzenie usługa płatnicza), 312 interframe coding (kodowanie internetowe), 881 Internet PC (internetowy komputer międzyklatkowe), 374 Internet Architecture Board, 310 osobisty), 313 Intergraph, 308 Internet Assigned Numbers Authority, Internet phone (Internetowy telefon), 314 interior gateway protocol (protokół bram 310 Internet picture frame (internetowa wewnętrznych), 647 Internet audio, 310 przeglądarka rysunków), 311 interior routing protocol (wewnętrzny Internet backbones (sieci szkieletowe Internet postage (poczta internetowa), 608 protokół routingu), 915 internetu), 728 Internet Protocol (protokół internetowy), interlaced (z przeplotem), 979 Internet cable (internet przez telewizję 647 interlaced GIF (GIF z przeplotem), 255 kablową), 310 Internet protocols (protokoły internetowe), interlaced JPEG (JPEG z przeplotem), 346 Internet cache (bufor internetowy), 68 646 Interleaf, 308 Internet Cache Protocol, 310 Internet radio (internetowe radio), 312 interleave (przeplot), 659 Internet cafe (kawiarenka internetowa), Internet Relay Chat, 310 intermediate language (język pośredni), 361 Internet Research Task Force, 310 344 Internet computer (komputer Internet roaming (roaming internetowy), intermediate node routing (routing węzła internetowy), 384 688 pośredniego), 692 Internet content provider (internetowy Internet Router (router internetowy), 691 intermittent error (błąd nieciągły), 62 dostawca zawartości), 313 Internet server appliance (urządzenie — intermodal dispersion (rozproszenie Internet Corporation for Assigned Names serwer internetu), 880 intermodalne), 695 and Numbers (Internetowa Korporacja Internet service provider (dostawca Przypisywania Nazw i Adresów), 311 internal disk (dysk wewnętrzny), 196 internetu), 170 internet daemon (demon internetowy), Internet speak (żargon internetu), 1009 internal drive (napęd wewnętrzny), 501 133 internal font (czcionka wewnętrzna), 119 Internet storage provider (internetowy Internet datacenter (internetowe centrum dostawca pamięci masowej), 313 danych), 312 indeks haseł angielskich 1060

Internet Talk Radio, 311 intraframe coding (kodowanie IP storage, 317 Internet time (epoka internetu), 221 wewnątrzklatkowe), 374 IP Switch, 318 Internet Trojan (trojan internetowy), 854 intranet, 315 IP switching (przełączanie IP), 653 Internet TV (internet przez telewizję), 310 intranet computer (komputer intranetowy), IP telephony (telefonia IP), 831 384 Internet Usage Policy (polityka IP tunneling (tunelowanie IP), 859 intranet server (serwer intranetowy), 722 wykorzystania internetu), 617 IP voice (głos przez IP), 257 intranet toaster (toster intranetowy), 845 Internet utility (wyszukiwarka IPC, 318 internetowa), 965 IntranetWare, 315 IPCS, 318 Internet2, 311 IntranetWare for Small Business, 315 IPDC, 318 InternetCash, 311 Invalid directory, 315 IPDS, 318 Internetese (internetowcy), 312 Invalid drive specification, 315 IPI, 318 Internetspeak (mowa internetu), 486 Invalid file name or file not found, 316 iPlanet, 318 internetwork (intersieć), 315 Invalid media type, 316 ipm, 318 interoperability (interoperacyjność), 314 invalid page fault, 316 IPng, 318 Interoperability Clearinghouse (Urząd invalid parameter, 316 I-PNNI, 318 Interoperacyjności), 879 inverse addressing (adresowanie interoperable (interoperacyjny), 314 odwrotne), 23 IPO, 318 Interpedia, 314 inverse kinematics (kinematyka IPP, 318 interpolate (interpolować), 314 odwrotna), 362 ips, 318 interpolated resolution (rozdzielczość inverse multiplexor (multiplekser IPSec, 319 interpolowana), 693 odwrotny), 492 IPv4, 319 Interpress, 314 inverted file (plik odwrócony), 600 IPv6, 319 interpret (interpretować), 315 inverted list (lista odwrócona), 421 IPX, 319 interpreted (interpretowany), 315 inverter (inwerter), 316 IQ/Objects, 319 interpreted language (język InVircible, 316 IQ/SmartServer, 319 interpretowany), 342 invisible GIF (niewidzialny GIF), 518 IR, 319 interpreter, 314 invoke (wywoływać), 967 IRC, 319 interpretive language (język IO.SYS, 316 IrDA, 319 interptretujący), 342 IOCA, 316 IrDA port (port IrDA), 618 interprocess communication (komunikacja IOCS, 316 międzyprocesowa), 392 IRG, 319 Iomega, 317 interrecord gap (przerwa Iridium, 319 międzyrekordowa), 659 ion deposition (osadzanie jonów), 559 IRIS, 319 interrogate (odpytywać), 537 IOS, 317 IRIS printer (drukarka IRIS), 176 interrupt (przerwanie), 659 IOW, 317 IRIX, 319 interrupt latency (opóźnienie przerwania), IP, 317 IrLAP, 319 550 IP address (adres IP), 23 IrLMP, 319 interrupt mask (maska przerwania), 445 IP card (karta IP), 355 IRM, 319 interrupt priorities (priorytety przerwań), IP fax (faks IP), 229 Irma, 319 630 IP gateway (brama IP), 65 Irma board, 320 Interrupt Request (żądanie przerwania), IP multicast (multiemisja IP), 491 1009 Irmalan, 320 IP network (sieć IP), 729 interrupt vector (wektor przerwań), 914 iron oxide (tlenek żelaza), 843 IP on Everything, 317 interrupt-driven (sterowany IRQ, 320 przerwaniami), 774 IP over SONET (IP w sieci SONET), 318 IRQ steering (sterowanie IRQ), 773 intersect (część wspólna zbiorów), 121 IP phone (telefon IP), 830 IRTF, 320 intersect (obliczać część wspólną), 531 IP router (router IP), 691 IS-136, 320 INTERSOLV, 315 IP SAN, 317 IS-41, 320 interstitial (przerywnik), 659 IP Security (bezpieczeństwo IP), 53 IS-54, 320 interstitial ad (przerywnik reklamowy), IP services switch (przełącznik usług IP), IS-95, 320 656 660 ISA, 320 IP space (przestrzeń IP), 660 Intertainment (rozrywka internetowa), 695 ISAM, 321 IP spoofing (zwodzenie IP), 1005 intra, 315 ISAPI, 321 1061 indeks haseł angielskich

ISC, 321 ITSP, 324 Java platform (platforma Javy), 595 iSCSI, 321 ITU, 324 Java Runtime Environment, 338 ISDN, 321 ITU-T, 324 Java sandbox (piaskownica Javy), 589 ISDN adapter (karta ISDN), 355 ITU-TSS, 324 Java Server Pages, 338 ISDN bonding (spajanie ISDN), 759 ITV, 324 Java servlet, 338 ISDN LAN Modem (modem ISDN do ITXC, 324 Java Servlet API (interfejs API serwletów sieci LAN), 477 IV, 324 Javy), 306 ISDN modem (modem ISDN), 477 IVD, 324 Java Virtual Machine (wirtualna maszyna Javy), 944 ISDN router (router ISDN), 691 IVDS, 324 Java Web Server, 338 ISDN TA (karta TA ISDN), 357 Iverson notation (notacja Iversona), 523 JavaBean, 338 ISDN terminal adapter (karta terminala IVR, 324 ISDN), 357 JavaBeans, 338 iWARP, 324 ISEB, 322 Javagator, 338 Iway, 324 iSeries (seria i), 719 JavaOS, 338 I-way, 324 IS-IS, 323 JavaScript, 339 IX, 325 ISM band (pasmo ISM), 578 JavaScript rollover (efekt naprowadzania IXA, 325 ISO, 323 myszy JavaScript), 208 IXC, 325 ISO 13346, 323 JavaServer Pages, 339 IXE, 325 ISO 9000, 323 JavaSoft, 339 IXF, 325 ISO 9000-3, 323 JavaSpaces, 339 IXP, 325 ISO 9660, 323 JavaStation, 339 IZE, 325 isochronous (izochroniczny), 325 Javelin Plus, 339 J, 327 Isochronous Ethernet (Izochroniczny jaybod, 339 Ethernet), 325 J/Direct, 339 Jaz, 339 IsoENET, 323 J++, 327 Jaz disk (dysk Jaz), 193 IsoEthernet, 323 J2EE, 327 Jaz drive (napęd Jaz), 500 isometric view (widok izometryczny), 918 J2ME, 327 Jazz, 339 isotropic (izotropiczny), 325 J2SE, 327 JBOD, 339 ISP-based payment service (usługa Jabber, 327 JCL, 339 płatnicza zależna od dostawcy jacket (obwoluta), 533 JCP, 339 Internetu), 884 Jacquard loom (krosno Jacquarda), 404 JDBC, 339 ISPF, 323 JAD, 328 JDK, 339 ISR, 323 JAM, 336 JEDEC, 339 issue tracking (śledzenie zagadnień), 808 Japanese Electronic Industry JEIDA, 340 ISV, 323 Development Assn. (Stowarzyszenie Jeliot, 340 iSyndicate, 323 Rozwoju Japońskiego Przemysłu Elektronicznego), 776 JES, 340 IT, 323 Japanese PC market (japoński rynek Jet, 340 ITAA, 323 komputerów PC), 336 JetAdmin, 340 Itanium, 323 JAR, 336 JetDirect, 340 item (pozycja), 626 Java, 337 JetForm, 341 iteration (iteracja), 323 Java 2, 338 JetSend, 341 iterative development (programowanie Java 2 Standard Edition, 338 iteracyjne), 643 jewel case (szkatułka), 803 Java Bean, 338 iterative operation (operacja iteracyjna), JFC, 345 547 Java Beans, 338 JFIF, 345 ITI, 324 Java Card (karta Javy), 355 JFS, 345 ITIL, 324 Java chip (moduł Java chip), 479 JHTML, 345 ITMS (AICPA) (ITMS), 324 Java Community Process, 338 Jigsaw, 345 ITR, 324 Java compiler (kompilator Javy), 379 Jikes, 345 ITS, 324 Java Connector, 338 Jini, 345 ITSEC, 324 Java Foundation Classes, 338 JIT compiler (kompilator JIT), 379 indeks haseł angielskich 1062 jitter, 345 Jughead, 346 kernel (jądro), 339 jitterati, 345 Julian date (data juliańska), 126 kerning, 361 J-lead (końcówka typu J), 401 jump (skok), 737 Kerr effect (efekt Kerra), 208 JMAPI, 345 jumper (zworka), 1006 key (klawisz), 366 JML, 345 jumperless (bezzworkowa), 55 key cap (etykietka klawisza), 225 JMS, 345 junction (złącze), 997 key click (klik klawisza), 369 JNDI, 345 junctor (złączka), 1000 key command (polecenie klawiszowe), JNI, 345 junk e-mail (poczta elektroniczna-śmieć), 616 job categories (kategorie zadań), 360 608 key driven (sterowany klawiszami), 774 job class (klasa zadań), 363 junk faxes (faksy-śmieci), 230 key entry (wprowadzanie klawiaturowe), 956 job control language (język sterowania junk mail (poczta-śmieci), 609 zadaniami), 344 Juno, 346 key escrow (deponowanie klucza), 133 job descriptions (opis stanowisk), 548 just a bunch of disks (kilka dysków key field (pole kluczowe), 615 Job Entry Subsystem (podsystem „w komputerze”), 362 key in (posługiwać się klawiaturą), 621 wprowadzania zadań), 612 justification (justowanie), 347 key management (zarządzanie kluczami), job management language (język justify (justować), 347 985 zarządzania zadaniami), 345 just-in-time compiler (kompilator Just In key recovery (odtwarzanie klucza), 538 job processing (przetwarzanie zadań), 664 Time), 379 key system (system kluczowy), 789 job queue (kolejka zadań), 377 JVM, 347 key telephone system (kluczowy system job scheduling (harmonogramowanie JWI, 347 telefoniczny), 370 zadań), 272 JWIC, 347 KEY:Assemble, 361 job search (poszukiwanie pracy), 622 JXTA, 347 KEY:Enterprise, 361 job sites (witryny poświęcone pracy), 949 K, 349 keyboard (klawiatura), 364 job stream (strumień zadań), 781 K Virtual Machine (wirtualna maszyna keyboard buffer (bufor klawiatury), 68 Joe, 345 K), 944 keyboard commands (polecenia join (złączenie), 999 K&R C, 349 klawiaturowe), 616 Joint Electronic Device Engineering K5, 349 keyboard connector (złącze klawiaturowe), 998 Council, 345 K56Flex, 349 keyboard controller (sterownik joint requirements planning (wspólne K6, 349 planowanie wymagań), 957 klawiatury), 775 K7, 349 Joliet file system (system plików Joliet), keyboard drawer (półka na klawiaturę), 792 Ka-Band (pasmo Ka), 578 626 JOOTT, 345 Kaleida, 350 keyboard enhancer (usprawniacz klawiatury), 885 Josephson junction (złącze Josephsona), Kanban, 353 998 Katmai, 360 keyboard interrupt (przerwanie klawiatury), 659 journal (dziennik), 200 Katmai New Instructions, 360 keyboard macro processor (klawiaturowy journaled file system, 345 kaylock, 361 procesor makr), 366 journaling (rejestrowanie), 682 KB, 361 keyboard processor (procesor klawiatury), journaling file system, 346 Kb/s, 361 632 JOVIAL, 346 KB/s, 361 keyboard template (szablon joy stick (joystick), 346 Kbit, 361 klawiaturowy), 800 JPEG, 346 Kbits/sec (Kbit/sek), 361 keyframe (ramka kluczowa), 678 JPIG, 346 KBM, 361 keyframe animation (animacja oparta na klatkach kluczowych), 32 JRMI, 346 Kbs, 361 keypad (blok klawiszy), 60 JRP, 346 K-byte (K-bajt), 361 keypunch (dziurkować), 200 JScript, 346 Kbytes/sec (Kbajtów/sek), 361 keypunch department (wydział JSP, 346 KDE, 361 dziurkarek), 961 JSQL, 346 kek, 361 keypunch machine (dziurkarka), 200 JTA, 346 Kensington lock (zamek Kensingtona), Keystroke Cops (policjant klawiszy), 617 982 JTAG, 346 keystroke logger (rejestrator wciskanych JTC1, 346 Kerberos, 361 klawiszy), 682 Kermit, 361 1063 indeks haseł angielskich key-to-disk machine (urządzenie klawisz KSU, 407 LANtastic, 411 — dysk), 881 Ku-Band (Pasmo Ku), 578 LAP, 411 key-to-tape machine (urządzenie klawisz KVA, 408 LapLink, 411 — taśma), 881 KVM, 408 LapLink cable (kabel LapLink), 349 keyword (słowo kluczowe), 751 KVM cable (kabel KVM), 349 laptop, 412 keyword advertising (reklamy na podstawie słów kluczowych), 682 KVM over IP (KVM w sieci IP), 408 laptop computer (komputer laptop), 385 Khornerstones, 361 KVM switch (przełącznik KVM), 655 large-format printer (drukarka wielkoformatowa), 181 kHz, 361 L1 cache (pamięć podręczna L1), 572 laser, 412 kicks, 361 L10N, 409 laser diode (dioda laserowa), 137 kill (niszczyć), 519 L2 cache (pamięć podręczna L2), 572 laser disc (dysk laserowy), 193 killer app (przebojowa aplikacja), 650 L2F, 409 laser printer (drukarka laserowa), 176 killer bitstream, 362 L2TP, 409 laser pump (pompa laserowa), 617 kilo, 362 L3_PDU, 409 label (etykieta), 225 laser-class printer (drukarki klasy kilobit, 362 laserowej), 181 label prefix (przedrostek etykiety), 651 kilobyte (kilobajt), 362 LaserDisc, 413 ladder DAC (drabinka DAC), 173 kilogram, 362 LaserJet, 413 LADDIS test (test LADDIS), 839 kiosk, 362 LaserMaster, 413 LADS, 409 Kittyhawk, 362 LaserWriter, 413 LAMA, 409 Klamath, 362 lasso, 413 lambda, 409 KLOC, 369 last mile (ostatnia mila), 560 kludge, 371 lamda switching (przełączanie lambda), 653 LAT, 413 klystron, 371 lamer, 409 LATA, 413 KNI, 371 LAN, 409 late binding (wiązanie późne), 916 KNI SSE, 371 LAN administrator (administrator sieci latency (opóźnienie), 550 knockout software (oprogramowanie LAN), 21 latent image (ukryty obraz), 871 eliminujące), 552 LAN Emulation (emulacja LAN), 218 LaTeX, 413 Knowbot, 371 LAN fax (faks sieciowy), 229 launch (uruchomić), 879 knowledge acquisition (pozyskiwanie wiedzy), 626 LAN hardware (sprzęt sieciowy), 763 laws (prawa), 628 knowledge base (baza wiedzy), 50 LAN Manager, 410 Lawson Insight, 413 knowledge based system (system z bazą LAN Network Manager, 411 Lawson Software, 414 wiedzy), 794 LAN Requester, 411 layer (warstwa), 908 knowledge domain (domena wiedzy), 145 LAN segment (segment LAN), 717 layer 2 (warstwa 2.), 908 knowledge engineer (inżynier wiedzy), LAN Server, 411 layer 2 switch (przełącznik warstwy 2.), 316 LAN station (stacja sieciowa), 768 657 knowledge management (zarządzanie LAN switch (przełącznik LAN), 655 layer 3 (warstwa 3.), 908 wiedzą), 987 LAN Workplace, 411 layer 3 switch (przełącznik warstwy 3.), knowledge representation (reprezentacja 657 LAN-centric (sieciowy), 729 wiedzy), 684 layer 4 (warstwa 4.), 908 land, 411 knowledge-driven process management layer 4 switch (przełącznik warstwy 4.), (zarządzanie procesami na podstawie LAND Rover, 411 657 wiedzy), 987 LANDA, 411 layered architecture (architektura KnowledgeMan, 371 landing zone (strefa lądowania), 777 warstwowa), 37 known good die, 371 landline (naziemny), 505 layers (warstwy), 908 kod „spaghetti”, 372 Landmark rating (test Landmark), 839 layout setting (ustawienia układu strony), Kona, 393 landscape monitor, 411 886 Korn shell (powłoka Korn), 625 LANE, 411 lazy write (leniwy zapis), 416 Kovar, 403 language (język), 341 LBA, 414 Kruegerapp, 405 language processor (procesor języka), 632 LBRV, 414 KSDS, 407 LanguageAccess, 411 LBS, 414 KSR terminal (terminal KSR), 835 LANRover, 411 LC, 414 indeks haseł angielskich 1064

LC connector (złącze LC), 998 legacy-free PC (komputer PC bez Light-01, 418 LCC, 414 urządzeń klasycznych), 388 LightShip, 418 LCD, 414 legal area map level (poziom prawny lightwave (fala świetlna), 230 obszaru mapy), 626 LCD monitor (monitor LCD), 481 lightwave system (system Legato, 416 LCD panel (panel LCD), 573 światłowodowy), 792 Lempel Ziv, 416 LCD printer (drukarka LCD), 177 lightweight protocol („lekki” protokół), LEN, 416 416 LCD projector (rzutnik LCD), 706 LEO, 416 LIM EMS, 418 LCM, 415 LEP, 416 LIMDOW, 418 L-commerce (L-handel), 417 LES, 416 limited-distance modem (modem LCP, 415 less than symbol (symbol mniejszy niż), ograniczonej odległości), 478 LD, 415 786 limulator, 419 LDAP, 415 letter bomb (bomba listowa), 63 Linda, 419 LDI, 415 letter quality (jakość listowa), 336 line adapter (adapter łącza), 20 LE, 415 level 1 cache (pamięć podręczna 1. line analyzer (analizator łącza), 31 lead, 415 poziomu), 571 line art, 419 lead acid (kwasowo-ołowiowe), 408 level 2 cache (pamięć podręczna 2. line bonding (rozdzielanie łącza), 692 poziomu), 572 lead frame (obudowa z pinami), 533 line break (koniec wiersza), 397 Level 3, 416 leaded chip carrier (obudowa układu line card (karta łącza), 355 z pinami), 532 Level 6 (Poziom 6), 625 line concentration (koncentracja łączy), leader (rozbiegówka), 692 Level 7 (Poziom 7), 625 393 lead-in (obszar inicjujący), 532 lex, 416 line conditioning (dostosowywanie łączy), leading (odstęp międzywierszowy), 537 lexicographer (leksykograf), 416 171 leading edge (krawędź przednia), 404 lexicographic sort (sortowanie line dot matrix printer (wierszowa leading zeros (wiodące zera), 943 leksykograficzne), 758 drukarka igłowa), 921 leadless chip carrier (bezpinowa obudowa LEXIS-NEXIS, 416 line drawing (ilustracja z linii), 296 układu), 53 Lexmark, 417 line driver (wzmacniacz linii), 967 lead-out (obszar zamykający), 532 LF, 417 line editor (edytor wierszowy), 207 leaf (liść), 421 LGMR, 417 line feed (wysuw wiersza), 964 League for Programming Freedom, 415 LHA, 417 line frequency (częstotliwość łącza), 119 leaky bucket (cieknący pojemnik), 89 LHARC, 417 line level (poziom łącza), 625 leapfrog test (test przeskokowy), 840 Liberate, 417 line load (obciążenie łącza), 529 Learning Company, 415 librarian (bibliotekarz), 56 line matrix printer (wierszowa drukarka leased line (łącze dzierżawione), 431 library (biblioteka), 55 mozaikowa), 921 leased line modem (modem łącza library function (funkcja biblioteczna), line number (numer wiersza), 526 dzierżawionego), 477 246 line of code (wiersz kodu), 920 least significant digit (najmniej znacząca library management (zarządzanie line of sight (linia wzroku), 419 cyfra), 499 bibliotekami), 985 line printer (drukarka wierszowa), 181 LEC, 415 library routine (procedura biblioteczna), line segment (segment linii), 717 631 LECS, 415 line speed (szybkość łącza), 804 LED, 415 license agreement (umowa licencyjna), 873 line squeeze (ścieśnianie wierszy), 807 LED printer (drukarka LED), 177 LIFO, 418 linear (liniowy), 419 left click (kliknąć lewym przyciskiem), linear density (gęstość liniowa), 254 369 ligature (ligatura), 418 linear editing (edycja liniowa), 205 left justify (wyrównywanie do lewej), 963 light bar (belka), 51 light emitting diode (dioda świecąca), 137 linear programming (programowanie legacy (dziedzictwo), 199 liniowe), 643 legacy card (karta tradycyjna), 357 light emitting polymer (świecący polimer), 809 linear video (liniowe wideo), 419 legacy data (dziedzictwo danych), 199 light guide (wiązka światłowodów), 916 linear video editing (edycja liniowego legacy LAN (klasyczna sieć LAN), 364 wideo), 205 light pen (pióro świetlne), 593 legacy protocol (klasyczny protokół), 364 linear video editing (liniowa edycja light source (źródło światła), 1007 legacy system (system klasyczny), 789 wideo), 419 light version (wersja zubożona), 914 1065 indeks haseł angielskich linear Web site (liniowa witryna WWW), LiveWire, 422 location-based services (usługi zależne od 419 LiveWire Professional, 422 lokalizacji), 885 lines of code (wiersze kodu), 921 LIW, 422 lock down (zablokować), 981 lines of resolution (linie rozdzielczości), LLC, 422 lock manager (menedżer blokad), 454 419 LLCC, 422 locking (blokowanie), 61 Line-ux, 419 LMDS, 422 lockup (zablokowanie), 981 lingua franca, 419 LMHOSTS file (plik LMHOSTS), 599 log off (wylogować), 962 link (łącze), 432 LNK file (plik LNK), 599 log on (zalogować), 982 link analysis (analiza łącza), 31 LNP, 422 logic (logika), 423 link block (blok łącza), 60 load (ładować), 431 logic analyzer (analizator logiki), 31 link checking (sprawdzanie łącza), 763 load balancing (równoważenie logic array (matryca logiczna), 449 link consistency (spójność łączy), 762 obciążenia), 702 logic board (karta logiczna), 355 link edit (konsolidować), 397 load coil (cewka obciążająca), 87 logic bomb (bomba logiczna), 63 link rot (błędne łącze), 63 load module (moduł ładowalny), 479 logic chip (układ logiczny), 865 link state protocol (protokół stanu łącza), load sharing (współużytkowanie logic circuit (obwód logiczny), 533 648 obciążenia), 958 logic controller (sterownik logiczny), 775 Link Support Layer (warstwa obsługi load test (test obciążenia), 839 łącza), 908 logic design (projekt logiki), 645 load testing software (oprogramowanie logic diagram (wykres logiczny), 961 link text (tekst łącza), 828 testów obciążenia), 554 logic error (błąd logiczny), 62 linkage (łączenie), 432 load/unload ramp (rampa ładowania- linkage editor (program konsolidujący), rozładowania), 678 logic function (funkcja logiczna), 246 639 loaded (załadowany), 982 logic gate (bramka logiczna), 65 linked list (powiązana lista), 624 loaded line (linia z obciążeniem), 419 logic operation (operacja logiczna), 547 Linpack, 419 loader (program ładujący), 639 logic synthesis (synteza logiki), 787 Linux, 419 loader routine (procedura ładująca), 631 logical (logiczny), 422 LIPS, 420 LoadRunner, 422 Logical Block Addressing (adresowanie bloków logicznych), 23 Liquid Audio, 420 LOB, 422 logical data group (grupa danych liquid crystal display (wyświetlacz lobe length (długość płata), 140 ciekłokrystaliczny), 965 logicznych), 267 local access (dostęp lokalny), 171 liquid crystal shutters (migawki logical design (projekt logiczny), 645 ciekłokrystaliczne), 465 local access carrier (operator lokalnego logical drive (napęd logiczny), 501 dostępu), 548 Lisa, 420 logical expression (wyrażenie logiczne), local area network (sieć lokalna), 730 LISP, 420 963 local bus (magistrala lokalna), 438 list (lista), 420 logical field (pole logiczne), 615 local bypass (lokalne obejście), 425 list processing (przetwarzanie listowe), Logical Link Control (zarządzanie łączem 662 local console (lokalna konsola), 425 logicznym), 986 list processing language (język local drive (lokalny napęd), 425 logical lock (blokada logiczna), 61 przetwarzania listowego), 344 local echo (lokalne echo), 425 logical operator (operator logiczny), 548 listing (wydruk), 960 local exchange (lokalna centrala), 425 logical partition (partycja logiczna), 576 listproc, 421 local exchange carrier (operator lokalny), logical record (rekord logiczny), 682 LISTSERV, 421 548 Logical Unit (jednostka logiczna), 340 lit fiber (jasny światłowód), 336 local loop (lokalna pętla), 425 logical unit number (numer jednostki literal (literał), 421 local memory (pamięć lokalna), 571 logicznej), 526 lithium ion (litowo-jonowa), 421 local resource (lokalny zasób), 425 logical vs. physical (logiczny vs. fizyczny), 422 lithium polymer (litowo-polimerowa), 421 local storage (lokalna pamięć masowa), 425 logic-seeking printer (drukarka lithography (litografia), 421 local variable (zmienna lokalna), 1001 z wyszukiwaniem logicznym), 181 little endian (najpierw młodszy), 499 localization (lokalizacja), 425 login (logować), 425 live link (aktywne łącze), 26 LocalTalk, 422 Logo, 424 Live Object, 422 location broker (broker lokalizacji), 67 logo police (policja logo), 616 LiveMotion, 422 location services (usługi lokalne), 885 logoff (wylogowanie), 962 LiveScript, 422 logon (logowanie), 425 liveware, 422 indeks haseł angielskich 1066 logout, 425 low-orbit satellite (satelita niskoorbitowy), MAC layer (warstwa MAC), 908 LOL, 425 710 Mac OS, 433 long, 425 low-pass filter (filtr dolnoprzepustowy), Mac OS X, 433 234 long card (długa karta), 140 Mac to midrange, 433 LPAR, 426 long file names (długie nazwy plików), MacAPPC, 433 lpi, 426 140 MacBench, 433 lpm, 426 long haul (dalekosiężna), 124 MacDFT, 433 LPR/LPD, 426 long lines (łącza dalekosiężne), 431 Mach, 433 LPT1, 426 longitudinal recording (zapis wzdłużny), machine (podzespół), 613 983 LPX, 427 machine address (adres maszynowy), 23 longitudinal redundancy check (kontrola LQ, 427 machine cycle (cykl maszynowy), 116 wzdłużna redundancji), 399 LQFP, 427 look and feel, 425 machine dependent (dedykowane LR, 427 sprzętowo), 131 lookaside cache (boczna pamięć LRC, 427 podręczna), 63 machine independent (niezależny LS-120, 427 sprzętowo), 518 lookup table (tabela przeglądowa), 812 LSAPI, 427 machine instruction (instrukcja loop (pętla), 587 LSI, 427 maszynowa), 301 loop back (pętla zwrotna), 588 LSI-11, 427 machine language (język maszynowy), loopback plug (wtyczka pętli zwrotnej), 342 LSL, 427 959 machine readable (format rozpoznawalny loosely coupled (luźno powiązany), 429 LT, 427 przez system), 240 lossless compression (kompresja LTO, 427 Macintosh, 434 bezstratna), 380 LTPS, 427 Macintosh clone (klon systemu lossy compression (kompresja stratna), LTPS TFT LCD, 427 Macintosh), 369 381 LU, 427 Macintosh Toolbox, 436 lost cluster (utracony klaster), 887 LU 6.2, 428 Macintosh User Group, 436 lost packet (utracony pakiet), 887 Lucent, 428 MacIRMA, 436 Lotus, 425 Luddite (luddysta), 428 MacLink Plus, 436 Lotus 1-2-3, 425 luggable (przewoźny), 664 MacNeal-Schwendler, 436 Lotus menu (menu Lotusa), 455 lumen, 428 MacPaint, 436 Lotus Notes, 426 luminance (luminancja), 428 macro (makro), 441 Lotus Notes Visual Programmer, 426 LUN, 428 macro call (wywołanie makra), 967 Lotus Script, 426 LUNI, 428 macro cell (makrokomórka), 441 LotusScript, 426 LUR/DLUS, 429 macro generator (generator makr), 253 Loudcloud, 426 lurk (podpatrywać), 610 macro instruction (makroinstrukcja), 441 low density (niska gęstość), 519 lux (luks), 428 macro keypad, 436 low entry networking (sieć klasy LVD, 429 macro language (język makr), 342 podstawowej), 729 LVDS, 429 macro processor (procesor makr), 632 low frequency (niska częstotliwość), 519 LX chipset (zestaw układów LX), 993 macro recorder (rejestrator makra), 682 low memory (niska pamięć), 519 Lycos, 429 macro virus (wirus-makro), 949 low radiation (niski poziom promieniowania), 519 Lynx, 429 Macromedia, 436 low resolution (niska rozdzielczość), 519 LZW, 429 Macromedia Freehand, 436 low-earth orbit (niskoorbitowy), 519 M, 433 macroprocessing (makroprzetwarzanie), 441 lower CASE (systemy CASE niższego M1, 433 poziomu), 797 M2, 433 Macster, 436 low-level access (dostęp ma, 433 MacTerminal, 436 niskopoziomowy), 171 MAC, 433 MacWrite, 437 low-level format (format IBM), 240 MAC address (adres MAC), 23 MAE, 437 low-level interface (interfejs Mac clone (klon komputera Macintosh), Maestro, 437 niskopoziomowy), 306 369 mag, 437 low-level language (język Mac emulator (emulator Macintosh), 219 niskopoziomowy), 343 1067 indeks haseł angielskich magazine style columns (styl mainframe programmer (programista marginal test (test marginesowy), 839 kolumnowy), 781 systemów przemysłowych), 641 Marimba, 444 Magellan, 437 mainframe programmer/analyst mark (znacznik), 1001 Magic Cap, 437 (programista-analityk systemów przemysłowych), 641 Mark I, 444 Magic Link, 437 mainframe systems analyst (analityk mark sensing (odczyt znaczników), 536 magnetic card (karta magnetyczna), 358 systemów przemysłowych), 30 mark up (znakowanie), 1004 magnetic coercivity (koercyjność maintenance (konserwacja), 397 market cap (wartość kapitału), 909 magnetyczna), 377 maintenance credits, 441 marking engine (element drukujący), 215 magnetic disk (dysk magnetyczny), 193 maintenance service (serwis), 724 markup language (język znaczników), 345 magnetic disk & tape (taśma i dysk magnetyczny), 819 MAJC, 441 Marvel, 445 magnetic drum (bęben magnetyczny), 55 Majordomo, 441 MAS, 445 magnetic field (pole magnetyczne), 615 make, 441 mask (maska), 445 magnetic ink (atrament magnetyczny), 43 makefile, 441 mask bit (bit maski), 58 magnetic oxide (tlenek magnetyczny), 843 male connector (złącze męskie), 999 maskable interrupts (przerwania maskowalne), 659 magnetic recording (zapis magnetyczny), Maltron keyboard (klawiatura Maltron), 983 365 masked (zamaskowany), 982 magnetic stripe (magnetyczny pasek), 440 malware, 441 masked ROM (nieprogramowalna pamięć ROM), 517 magnetic tape (taśma magnetyczna), 819 Mammoth tape (taśma Mammoth), 821 MAN, 441 masking software (oprogramowanie magnetographic (technologia maskujące), 553 magnetograficzna), 827 man machine interface (interfejs massage (era masowego przekazu), 221 magneto-optic disk (dysk magneto- człowiek-komputer), 306 optyczny), 193 man page (strona dokumentacji massively parallel (masowe przetwarzanie równoległe), 445 magnetoresistive (technologia systemowej man), 777 magnetorezystywna), 827 managed hub (koncentrator zarządzalny), master (nadrzędny), 498 magnetron, 440 395 master boot record, 446 Magstar, 440 management console (konsola master card (karta sterująca), 358 zarządzania), 397 Magstar MP, 440 master clock (zegar nadrzędny), 992 Management Information Base, 441 mail API, 441 master console (konsola nadrzędna), 397 management information system (system mail bomb (pocztowa „bomba”), 609 master control program (nadrzędny zarządzania informacją), 794 program sterujący), 498 mail enabled (uproszczony klient poczty), management science (nauka o master file (plik nadrzędny), 599 877 zarządzaniu), 505 master record (rekord nadrzędny), 683 mail merge (korespondencja seryjna), 402 management support (wsparcie mail program (program poczty), 639 zarządzania), 957 master-slave communications (komunikacja nadrzędno-podrzędna), mail protocol (protokół poczty), 648 management system (system zarządzania), 392 794 mail proxy, 441 match print (odbitka próbna), 535 ManageWise, 441 mail reader (klient poczty), 368 material dispersion (dyspersja materiału), mail server (serwer poczty), 723 Manchester Code, 442 199 mail system (system poczty), 792 ManMan, 442 math coprocessor (koprocesor mail virus (wirus rozprowadzany pocztą MANTIS, 442 matematyczny), 401 elektroniczną), 948 mantissa (mantysa), 442 Mathcad, 449 mailbot, 441 manufacturing software (oprogramowanie Mathematica, 449 mailbox (skrzynka pocztowa), 739 produkcyjne), 553 mathematical expression (wyrażenie mailer, 441 map (map), 442 matematyczne), 963 mailing list (lista wysyłkowa), 421 map accuracy (dokładność mapy), 143 mathematical function (funkcja matematyczna), 246 main distribution frame (główny punkt MAPI, 443 rozdzielczy), 258 MAPI method (metoda MAPI), 457 MATLAB, 449 main loop (pętla główna programu), 587 MAPICS, 443 matrix (macierz), 433 main processor (główny procesor), 258 MAPPER, 443 matrix router (router macierzowy), 691 main storage (główny magazyn danych), mapping (mapowanie), 443 MAU, 449 258 MAPS, 444 maximize (maksymalizacja), 441 mainframe (komputer przemysłowy), 388 Marconi, 444 Maya, 449 indeks haseł angielskich 1068

MB, 450 mean time between failure (średni czas memory address space (przestrzeń MB/s, 450 pomiędzy awariami), 808 adresowa pamięci), 660 MBC, 450 mean time to repair (średni czas naprawy), memory bank (bank pamięci), 49 808 Mbit, 450 memory based (bazujące na pamięci), 50 meatspace (przestrzeń fizyczna), 660 Mbits/sec (Mbit/s), 450 memory cache (pamięć podręczna), 571 mechanical splice (splot mechaniczny), memory card (karta pamięci), 356 Mbone, 450 762 memory cell (komórka pamięci), 378 Mbps, 450 media (nośnik), 522 memory chip (układ pamięci), 865 MBR, 450 media access method (metoda dostępu do Mbs, 450 nośnika), 457 memory compression (kompresja pamięci), 381 m-business, 450 media bus (magistrala danych), 438 memory cycle (cykl pamięci), 116 Mbyte (Mbajt), 450 media control (sterowanie nośnikiem), 773 memory cycle time (czas trwania cyklu M-byte (M-bajt), 450 pamięci), 118 Media Control Interface, 453 Mbytes/sec (Mbajtów/s), 450 memory dump (zrzut pamięci), 1005 MC68000, 450 media conversion (konwersja nośnika), 400 memory effect (zjawisko pamięci MCA, 450 kształtu), 996 media converter (konwerter nośnika), 401 McAfee, 450 memory hierarchy (hierarchia pamięci), media failure (uszkodzenie nośnika), 886 MCB, 450 275 media gateway (bramka nośników), 65 MCC, 450 memory interleaving (przeplatanie media gateway controller (kontroler pamięci), 658 MCDBA, 450 bramki nośników), 399 memory leak („wyciek” pamięci), 960 MCGA, 450 Media GX, 453 memory management (zarządzanie MCI, 450 media player (odtwarzacz multimedialny), pamięcią), 986 MCI decision, 450 538 memory manager (menedżer pamięci), McIntosh, 450 media processing (przetwarzanie nośnika), 454 MCIS, 450 662 memory map (mapa pamięci), 443 McKinley, 451 media processor (procesor memory mapped I/O (port we-wy multimedialny), 632 MCM, 451 mapowany do pamięci), 620 Media Vision, 453 m-commerce, 451 memory module (moduł pamięci), 479 MediaMap, 453 MCP, 451 memory protection (ochrona pamięci), medium frequency (zakres częstotliwości 534 MCS, 451 fal średnich), 981 memory sniffing (sprawdzanie pamięci), MCSD, 451 MEDLINE, 453 763 MCSE, 451 meg, 453 Memory Stick, 453 MCT, 451 mega, 453 memory types (typy pamięci), 862 MCU, 451 megabit, 453 memory typewriter (maszyna do pisania MD, 452 megabyte (megabajt), 453 wyposażona w pamięć), 446 MD DATA, 452 MEGACO, 453 Memphis, 454 MD2, 452 megaflops (megaflopy), 453 MEMS, 454 MD4, 452 megahertz (megaherc), 453 mentor, 455 MD5, 452 megapel, 453 menu, 455 MDA, 452 megapixel (megapiksel), 453 menu bar (pasek menu), 577 MDAC, 452 MEL, 453 menu-driven (sterowany za pomocą menu), 774 MDBS IV, 452 Melissa virus (wirus Melissa), 948 menuing software, 456 MDC, 452 meltdown (całkowita awaria), 74 MEO, 456 MDDB, 452 MEM, 453 MERANT, 456 MDF, 452 membrane keyboard (klawiatura MDI, 452 membranowa), 365 Merced, 456 MDI port (port MDI), 618 Memmaker, 453 merchant account (konto handlowe), 398 MDIS, 452 memo field (pole memo), 615 merchant server (serwer handlowy), 722 MDI-X port (port MDI-X), 619 memory (pamięć), 568 Mercury chipset (chipset Mercury), 88 MDRAM, 452 memory access time (czas dostępu do merge (scalanie), 710 MDU, 452 pamięci), 117 merge purge (scalanie i usuwanie), 710 1069 indeks haseł angielskich mesa (tworzenie wysepki), 861 metalization layer (warstwa microchip (mikrochip), 466 mesh (krata), 404 metalizacyjna), 908 microchip art, 460 mesh network (sieć o topologii „każdy metamail (Metamail), 457 microchip module (moduł mikrochipu), z każdym”), 730 metamerism (metameria), 457 479 message (wiadomość), 916 metaphor (metafora), 456 microcircuit (mikroukład), 469 message based (system oparty na metasearch engine (metawyszukiwarka), microcode (mikrokod), 467 komunikatach), 790 457 Microcom Protocol, 460 message broker, 456 metasearch sites (strony wyszukujące), microcommerce (mikrohandel), 466 778 message digest (skrót wiadomości), 738 microcomputer (mikrokomputer), 467 metasite (metastrona internetowa), 457 message digest (streszczenie wiadomości), Microcomputer Industry Association, 460 777 MetaStream, 457 Microcomputer Managers Association, message handling (przetwarzanie Metcalfe’s law (Prawo Metcalfe’a), 628 460 wiadomości), 663 meter (metr), 458 microcontroller (mikrokontroler), 467 Message Handling Service, 456 method (metoda), 457 microdisplay (mikrowyświetlacz), 469 message handling system (system methodology (metodologia), 458 przetwarzania wiadomości), 792 Microdrive, 460 Methods, 457 message header (nagłówek wiadomości), microelectromechanical systems (systemy 498 metric (metryczny), 458 mikroelektromechaniczne), 797 message queue (kolejka wiadomości), 377 metric system (system metryczny), 790 microelectronic (mikroelektronika), 466 message sequence chart, 456 Metropolitan Area Ethernet, 458 microfiche (mikrokarta), 467 message switch (przełącznik wiadomości), Metropolitan Area Exchange, 458 Microfilm (mikrofilm), 466 657 metropolitan area network, 458 microfloppy, 460 message thread (wątek na grupie mezzanine card (karta pośrednia), 357 microform (mikroforma), 466 dyskysyjnej), 910 MFC, 458 Micrografx, 461 message transfer agent, 456 MF-COBOL, 458 Micrografx Designer, 461 MessagePad, 456 mFCP, 458 Micrografx Graphics Suite, 461 messaging (kolejkowanie), 377 MFD, 458 micrographics (mikrografika), 466 messaging API (interfejs kolejkowania Mflops (Mflopy), 458 microimage (mikroobraz), 467 API), 306 MFM, 458 microinstruction (mikroinstrukcja), 466 messaging gateway (bramka komunikacji), 65 MFP, 458 microjacket (mikroosłona), 468 messaging middleware (systemy MGA, 458 microJava, 461 kolejkowania warstwy pośredniej), 797 MGCP, 458 microkernel (mikrojądro), 466 messaging protocol (protokół MGP, 458 microlithography (mikrolitografia), 467 kolejkowania), 647 MHS, 459 micromainframe (miniaturowy komputer messaging switch (przełącznik MHz, 459 przemysłowy), 470 kolejkowania), 655 MIB, 459 micromechanics (mikromechanika), 467 messaging system (system kolejkowania), micrometer (mikrometr), 467 789 MIC, 459 micromini (mikromini), 467 meta, 456 MIC connector (złącze MIC), 998 micron (mikron), 467 meta ad (metareklama), 457 mickey, 459 micropayment (mikropłatność), 468 meta refresh, 456 MICR, 459 Micropolis, 461 meta tag (metaznacznik), 457 micro (mikro), 466 micropower (mikromoc), 467 MetaCrawler, 456 Micro ATX, 460 microprocessor (mikroprocesor), 468 metadata (metadane), 456 Micro Channel, 460 Micro Focus, 460 microprocessor based (oparty na Metadata Coalition, 456 mikroprocesorze), 545 micro machine (mikromaszyna), 467 MetaDirectory, 456 microprogram (mikroprogram), 468 micro machining (mikroprodukcja), 468 metafile (metaplik), 457 microprogramming Metaframe, 456 micro manager (mikromenedżer), 467 (mikropogramowanie), 468 metal oxide semiconductor (tranzystor Micro PDP-11, 460 micropublishing (mikropublikacja), 468 polowy MOS), 849 micro to mainframe, 460 microrepublishing (mikropublikacja metal oxide varistor (układ MOV.), 865 MicroBGA, 460 wtórna), 468 metalanguage (metajęzyk), 457 microbrowser (mikroprzeglądarka), 468 microsecond (mikrosekunda), 469 indeks haseł angielskich 1070 microsegmentation (mikrosegmentacja), MIDI, 464 mini-phone connector (miniaturowe 468 MIDI file (Plik MIDI), 599 złącze słuchawkowe), 470 Microsoft, 461 MIDI Mapper, 464 mini-supercomputer (minisuperkomputer), 471 Microsoft .NET, 462 MIDI messages (komunikaty MIDI), 392 Minitel, 471 Microsoft Access, 462 MIDI patch (głos MIDI), 257 MINIX, 471 Microsoft and IBM (Microsoft i IBM), MIDI sequencer (Sekwenser MIDI), 718 462 minor key (klucz dodatkowy), 370 MIDI sound module (moduł dźwiękowy Microsoft BackOffice, 462 MIDI), 479 minus sign (znak minus), 1002 Microsoft Bob, 462 MIDI voices (głosy MIDI), 257 MIO, 471 Microsoft C, 462 midicomputer (midikomputer), 465 MIP mapping (mapowanie MIP), 443 Microsoft certification (programy midlet, 465 MIPS, 471 certyfikacyjne firmy Microsoft), 644 MIDP, 465 MIPS Computer, 471 Microsoft Certified Professional, 462 midpoint load (środkowy punkt startowy), mIRC, 471 Microsoft Cluster Server, 462 808 Mirror III, 471 Microsoft Consulting Services, 462 midrange computer (komputer średniej mirror site, 471 Microsoft DLC, 462 klasy), 391 mirrored, 471 Microsoft Exchange, 462 midrange programmer (programista mirroring, 471 komputerów średniej klasy), 640 Microsoft Internet Explorer, 462 Mirrors, 471 MIF, 465 Microsoft Internet Information Server, MIS, 472 463 migration (migracja), 466 MIS director (dyrektor ds. informatyki), Microsoft Mail, 463 migration path (ścieżka migracji), 807 192 Microsoft Management Console, 463 mil, 469 missing links (nieaktualne odnośniki), 515 Microsoft Message Queue Server, 463 MIL STD, 469 mission critical, 472 Microsoft Net, 463 mill, 469 mitso, 472 Microsoft Network, 463 Millenium Bug (pluskwa milenijna), 603 Mixed Mode CD, 472 Microsoft Office, 463 millennium (milenium), 469 Mixed Mode CD-ROM, 472 Microsoft Plus!, 463 Millennium project (Projekt Millennium), mixed object (obiekt złożony), 530 645 Microsoft SQL Server, 463 mixed reality (rzeczywistość mieszana), Microsoft SQL Server OLAP Services, Miller Freeman, 469 706 463 milli (mili), 469 mixed signal (sygnał mieszany), 785 Microsoft TechNet, 463 milliamp (miliamper), 469 M-JPEG, 472 Microsoft Transaction Server, 463 Millicent, 469 MKS, 472 Microsoft Virtual Machine, 464 millimeter (milimetr), 469 MKS system (system MKS), 790 Microsoft Wallet, 464 million (milion), 469 ML, 472 Microsoft Windows, 464 millisecond (milisekunda), 469 MLP, 472 Microsoft Windows network (Sieć MIMD, 469 MLPF, 472 Microsoft Windows), 730 MIME, 469 MM, 472 Microsoft Word (Word), 953 MIME type (typ MIME), 861 MMA, 472 Microsoft Works, 464 Mind-it, 469 MMC, 472 Microsoft.NET, 464 mini, 470 MMCA, 472 Microsoftie, 464 mini CD, 470 MMCD, 472 microspacing (mikropozycjonowanie), mini CD-ROM, 470 468 MMDS, 472 mini notebook, 470 MicroStation, 464 MME, 472 Mini PCI, 470 MicroVAX, 464 MMI, 472 Miniature Card, 470 microwave (mikrofale), 466 MMU, 472 minicartridge (minikaseta), 470 Microwindows, 464 MMVF, 472 minicomputer (minikomputer), 470 MID file (Plik MID), 599 MMX, 472 MiniDisc, 470 middle tier (warstwa pośrednia), 908 mnemonic (mnemonik), 473 MiniDV, 470 middleware (systemy warstwy MNP, 473 pośredniej), 799 minifloppy, 470 MO, 473 minimize (minimalizacja), 471 1071 indeks haseł angielskich

MO:DCA, 473 modular hub (koncentrator modułowy), Mosiac, 483 MO7, 473 394 MOSPF, 484 mobile (urządzenie mobilne), 881 modular programming (programowanie most significant digit (najbardziej modułowe), 643 mobile agent (mobilny agent), 473 znacząca cyfra), 499 Modular Windows, 479 mobile computing (przetwarzanie MOT, 484 mobilne), 662 modularity (modułowość), 480 mother glass (szklana płyta „matka”), 803 mobile data (dane mobilne), 124 modulate (modulowanie), 479 motherboard (płyta główna), 604 mobile data user (użytkownik mobilny), module (moduł), 479 Motif, 484 888 modulo, 479 motion capture (rejestracja ruchu), 682 Mobile Daughter Card, 473 MOF, 480 Motion JPEG, 485 mobile Internet (mobilny internet), 473 moire (mora), 483 motion path (ścieżka ruchu), 807 Mobile IP, 473 MOLAP, 480 motion video (sekwencja wideo), 718 mobile positioning (lokalizacja obiektu molecular beam epitaxy (epitaksja wiązki Motorola, 485 mobilnego), 425 molekularnej), 220 mount (montowanie), 482 mobile processor (procesor mobilny), 632 molecular memory (pamięć mouse (mysz), 494 mobile satellite (satelita mobilny), 710 cząsteczkowa), 570 mouse emulator (emulator myszy), 219 mobile wireless (bezprzewodowa MOM, 480 transmisja mobilna), 54 monadic (pojedynczy), 613 mouse miles („przebieg” myszy), 650 Mobitex, 473 Monarch, 480 mouse pad (podkładka pod mysz), 609 mobo, 473 Monday Morning Webmaster, 480 mouse port (port myszy), 619 mod, 474 money (elektroniczne pieniądze), 214 mouse trails (ślad kursora), 808 modal, 474 moniker (indywiduator), 299 mouseover, 486 modal bandwidth (przepustowość Monitor (monitor), 480 MOV, 486 modalna), 659 monitor calibrator (kalibrator monitora), MOV surge suppression (eliminator modal dispersion (dyspersja modalna), 350 skoków napięcia MOV), 215 199 monitor profile (profil monitora), 635 moved to Atlanta, 486 mode (tryb, mod), 857 monitor size (wielkość monitora), 919 moves-adds-changes (przesuwa-dodaje- zmienia), 661 model, 474 mono, 481 movie file (sekwencja wideo), 718 model-based expert system (system monochrome (monochromatyczny), 481 ekspertowy oparty na modelach), 789 Mozilla, 486 monolithic integrated circuit modeling (modelowanie), 475 (monolityczny układ scalony), 482 MP, 486 modem, 476 monophonic (monofoniczny), 482 MP3, 486 modem bonding (łączenie modemów), monospaced font (czcionka o stałej MP3 file sharing (współużytkowanie 432 szerokości), 118 plików MP3), 958 modem eliminator (eliminator modemu), Monte Carlo method (metoda Monte MP3 player (odtwarzacz plików MP3), 215 Carlo), 457 538 modem lights (kontrolki stanu), 399 Monterey, 482 Mpact chip (układ Mpact), 865 modem PC Card (karta modemowa PC MOO, 482 MPC, 486 Card), 355 Moore’s law (prawo Moore’a), 628 MPC601, 487 modem pool (pula modemów), 666 mopier, 482 MPE/iX, 487 modem router, 478 MOPS, 482 MPEG, 487 modem server (serwer modemowy), 722 mopy, 482 MPEG Audio Layer 3, 487 modem status signals (oznaczenia statusu MPEG decoder (dekoder MPEG), 132 modemu), 563 MORE II, 483 MPG, 487 modem teaming (grupowanie modemów), morphing (morfing), 483 268 Morris worm („robak” Morrisa), 688 MPK, 487 moderated newsgroup (monitorowana Morse code (alfabet Morse’a), 27 MPLamdaS, 487 grupa dyskusyjna), 481 Mortice Kern, 483 MPLS, 487 modify structure, 478 MOS, 483 MPOA, 487 Modula-2, 478 Mosaic, 483 MPOFR, 487 Modula-3, 478 MoSCoW list (lista MoSCoW), 421 MPP, 487 modular chassis (obudowa modułowa), MOSFET, 483 MPPC, 488 532 MPPE, 488 indeks haseł angielskich 1072

MPPP, 488 MTBF, 490 Multilink PPP, 491 MPR, 488 MTBSO, 490 multilocation extension dialing, 491 MPR II, 488 MTF, 490 multimastering (multimastering), 492 MPS, 488 MTOPS, 491 MultiMate, 492 MPU, 488 MT-RJ connector (złącze MT-RJ), 998 multimedia, 492 MPU-401, 488 MTS, 491 MultiMedia Card, 492 MQ, 488 MTSO, 491 multimedia conferencing (konferencja MQFP, 488 MTTR, 491 multimedialna), 395 MQSeries, 488 MTU, 491 Multimedia Extensions, 492 MQSeries Integrator, 488 MUA, 491 multimedia monitor (monitor multimedialny), 481 MR, 488 MUCK, 491 multimedia PC (multimedialny komputer M-R, 488 MUD, 491 PC), 492 MRAM, 488 MUG, 491 multimedia upgrade kit (multimedialny MRCI, 488 mu-Law, 491 zestaw aktualizacyjny), 492 MRP, 489 multi user (wieloużytkownikowy), 920 MultiMediaCard, 492 MRP II, 489 Multibank DRAM, 491 multimode fiber (światłowód ms, 489 MULTIBUS, 491 wielomodowy), 809 MS Access, 489 multicast (rozsyłanie grupowe), 695 multipath (odbiór wielodrożny), 535 MS Mail, 489 multicast backbone (sieć szkieletowa MultiPlan, 492 MS SQL, 489 oparta na rozsyłaniu grupowym), 731 Multiple Document Interface, 492 MS SQL Server, 489 multicast routing protocol (protokół multiple inheritance (dziedziczenie routowania wykorzystujący rozsyłanie wielokrotne), 200 MS Virtual Machine, 489 grupowe), 648 Multiple Master, 492 MS Word, 489 multichip module, 491 multiple platforms (oprogramowanie MSA, 489 multicomputer (multikomputer), 491 wieloplatformowe), 555 MSa/s, 489 multi-config (konfiguracja złożona), 396 multiple zone recording (metoda zapisu MSAA, 489 MULTICS, 491 danych z prędkością strefową), 458 MSAP, 489 multidimensional database multiplexing (multipleksowanie), 493 MSAudio, 489 (wielowymiarowa baza danych), 920 multiplexor (multiplekser), 492 MSC, 489 multidimensional query (wielowymiarowe multiplexor channel (kanał multipleksera), MSCDEX, 489 zapytanie), 920 352 MSCS, 489 multidimensional views (widoki multiplier lock (blokada mnożnika), 61 wielowymiarowe), 918 MSDN, 490 multiplier-accumulator (koprocesor multidrop line, 491 mnożąco-przechowujący), 401 MS-DOS, 490 MultiFinder, 491 multipoint (system wielopunktowy), 793 MSDOS.SYS, 490 multifrequency monitor (monitor multipoint conferencing (konferencja MSI, 490 wieloczęstotliwościowy), 481 wielopunktowa), 395 MSIE, 490 multifunction drive (urządzenie multipoint control unit, 493 MSMQ, 490 wielofunkcyjne), 882 multipoint line (łącze wielopunktowe), MSN, 490 multifunction printer (drukarka 432 MS-Net, 490 wielofunkcyjna), 181 multiport bridge (most wieloportowy), MSO, 490 multihandset cordless (bezprzewodowy 484 telefon wielosłuchawkowy), 54 MSP, 490 multiport repeater (repeater multihomed, 491 wieloportowy), 684 mSQL, 490 multi-homed, 491 multiport serial card (wieloportowa karta mSQL-JDBC, 490 multilaunch (wielokrotne wywołanie), 919 szeregowa), 919 MSVBM50.DLL, 490 multilayer optical disk (wielowarstwowy multiported memory (pamięć MSVBM60.DLL, 490 dysk optyczny), 920 wieloportowa), 573 MSVBVMxx.DLL, 490 multilayer switch (przełącznik Multiprise, 493 MS-Windows, 490 wielowarstwowy), 657 multiprocessing (wieloprzetwarzanie), MS-Works, 490 multilevel optical disk (wielopoziomy 919 MSXML, 490 dysk optyczny), 919 multiprocessor (system wieloprocesorowy), 793 MTA, 490 multiline (multilinia), 491 1073 indeks haseł angielskich multiprogramming (wieloprogramowość), NA4NT, 497 native capacity (pojemność standardowa), 919 NACCB, 497 613 multiprotocol router (router Nacchio’s law (Prawo Nacchio), 629 native file (plik standardowy), 600 wieloprotokołowy), 691 NACOMEX, 497 native format (własny format pliku), 240 multipurpose cadastre system native language (kod maszynowy), 372 (uniwersalny system katastralny), 876 NADN, 497 native mode (tryb macierzysty), 856 MultiRead CD-ROM, 493 NAEC, 498 Native Signal Processing, 504 MultiRead drive (napęd MultiRead), 501 nag screen, 498 natively (w trybie własnym), 905 multi-read drive (napęd obsługujący wiele nagware, 498 formatów), 501 nailed up, 498 NATURAL, 504 multiscanning, 493 NAK, 499 natural language (język naturalny), 343 multiservice switch (przełącznik name mangling (konwersja nazw), 400 natural language query (zapytanie w języku naturalnym), 984 wielousługowy), 657 name resolution (tłumaczenie nazw), 844 multisession (multisesja), 493 natural language recognition name server (serwer nazw), 722 (rozpoznawanie języka naturalnego), multisession drive (napęd obsługujący Named Pipes, 499 694 multisesję), 501 names (usługa nazewnicza), 884 NAU, 504 Multistation Access Unit, 493 namespace (przestrzeń nazw), 660 nav, 505 Multisync monitor (monitor MultiSync), 481 naming fiascos (niefortunne navigable database (baza danych nazewnictwo), 516 z możliwością nawigacji), 50 multi-tapping, 493 N-AMPS, 499 navigate (surfowanie), 784 multitasking (wielozadaniowość), 920 NAND, 499 navigation bar (pasek nawigacji), 577 multitenant (budynek wielolokalowy), 68 nanny software, 499 navigation key (klawisz nawigacji), 367 multithreading (wielowątkowość), 920 nano, 499 navigation system (system nawigacji), 790 multi-timbral (polifonia), 617 nanojet, 499 Navigator, 505 multiuser (system wielodostępny), 793 nanometer (nanometr), 499 Naviken, 505 Multiuser DOS, 493 nanosecond (nanosekunda), 499 NB card (karta NB), 356 multiuser NT, 493 nanotechnology (nanotechnologia), 499 NBS, 506 multivariate (wiele zmiennych), 919 nanotubes (nanorurki), 499 NC machine (urządzenie NC), 881 MultiWin, 493 NAP, 499 NC1, 506 MUMPS, 493 NAPLPS, 502 NCA, 506 MUSE, 493 Napster, 502 NCB, 506 MUSH, 493 narrowband (wąskie pasmo), 910 NCF, 506 music CD, 493 narrowcast, 502 NCF file (plik NCF), 600 music titles (baza tytułów piosenek), 50 NAS, 503 NCGA, 506 Musicam, 493 NAT, 504 NCI, 506 Mustang, 493 National Association of Systems NCITS, 506 muteks, 493 Integrators, 504 NCOS, 506 mutter machine, 493 National Center for Supercomputer NCP, 506 MUX, 493 Applications, 504 NCR, 506 MVGA, 493 National Computer Exchange, 504 NCR paper (papier NCR), 574 MVIP, 494 National Computer Graphics Association, NCRP, 507 MVP, 494 504 NCSA, 507 MVS, 494 National Computer Security Association, 504 NCSC, 507 MVS/ESA, 494 National Computer Security Center, 504 NCSI, 507 MVS/XA, 494 National Cristina Foundation, 504 NCTP, 507 My Computer (Mój komputer), 486 National Information Infrastructure, 504 NDA, 507 My Network Places (Moje miejsca sieciowe), 480 National Institute of Standards & n-dimensional (n-wymiarowy), 527 Technology, 504 MYOB, 494 NDIS, 508 National Semiconductor, 504 MySQL, 494 NDMP, 508 National Software Testing Lab, 504 N-8-1, 497 NDPS, 508 National TV Standards Committee, 504 nDRAM, 508 indeks haseł angielskich 1074

NDS, 508 Netcenter, 510 NetWare 6, 513 NE, 508 NetCool, 510 NetWare certification (certyfikat NE1000, 508 Netdocs, 510 NetWare), 86 NE2000, 508 NetDynamics, 510 NetWare client (klient NetWare), 368 near field optics, 508 netfilter (filtr sieci), 236 NetWare Core Protocol, 513 near letter quality, 508 Netfinity, 510 NetWare Directory Services, 513 near online (dostępne prawie cały czas), Nethead, 511 NetWare ELS, 513 171 netid (identyfikator sieciowy), 292 NetWare for Small Business, 513 nearest neighbor, 508 netiquette (netykieta), 514 NetWare Global Messaging, 513 nearline, 508 Netizen (internauta), 308 NetWare Lite, 513 NEAT chipset (chipset NEAT), 88 Netlib, 511 NetWare Loadable Module, 513 neat stuff, 508 netlist, 511 NetWare Management System, 513 NEBS compliant (zgodne z NEBS), 994 netmask (maska sieci), 445 NetWare NFS, 513 NEC, 508 NetMeeting, 511 NetWare peer-to-peer network, 513 NECT, 508 NetNews, 511 NetWare shell (powłoka NetWare), 625 negative logic (logika ujemna), 424 NetObjects Fusion, 511 NetWare SMP, 513 nematic (nematyk), 508 netopath, 511 NetWare Users International, 514 nemonic (nemonik), 508 NetPC, 511 NetWire, 514 neo-Luddism (neoluddyzm), 508 Netra, 511 network (sieć), 729 neo-Luddite (neoluddysta), 508 Net-savvy, 511 network access server (sieciowy serwer dostępowy), 729 NEON e-Biz Integrator, 508 Netscape, 511 NeoPlanet, 509 network access unit (sieciowe urządzenie Netscape Application Builder, 511 dostępowe), 729 neper, 509 Netscape Application Server, 511 network accounting (księgowanie sieci), Neptune chipset (chipset Neptune), 88 Netscape Collabra, 511 407 nerd, 509 Netscape color palette (paleta kolorów network adapter, network card, network nerd bird, 509 programu Netscape), 567 interface card (karta sieciowa), 357 nerd rustler, 509 Netscape Communicator, 511 network address translation (translacja nerdspeak, 509 Netscape Composer, 512 adresów sieciowych), 848 NEST, 509 Netscape Conference, 512 network administrator (administrator sieci), 21 nested folder (katalog zagnieżdżony), 360 Netscape Constellation, 512 network appliance (urządzenie), 882 nesting (zagnieżdżanie), 981 Netscape Enterprise Server, 512 network architecture (architektura sieci), NET Act, 509 Netscape Extension Builder, 512 37 Net appliance, 509 Netscape LiveWire, 512 Network Associates, 514 Net PC, 509 Netscape Messenger, 512 network cloud („chmurka” sieciowa), 88 Net phone, 509 Netscape Navigator, 512 network computer (komputer sieciowy), Net TV, 509 Netscape Netcaster, 512 390 Net2phone, 509 Netscape palette (paleta programu Network Computer Rererence Profile, 514 NetApp Filer, 509 Netscape), 568 network control block (sieciowy blok NetBeans, 509 Netscape plug-in („wtyczka” programu kontrolny), 729 Netscape), 960 NetBench, 509 network control center (centrum nadzoru NetShow, 512 sieci), 86 NetBEUI, 509 netsourcing, 512 network control program (program NetBEUI network (sieć NetBEUI), 730 netspeak, 512 nadzorujący sieć), 639 NetBIOS, 509 netsplit, 512 network database (sieciowa baza danych), netbooey (netbui), 510 728 NetView, 512 NetBurst, 510 network drive (dysk sieciowy), 195 netViz, 512 NetBus, 510 network driver (sterownik sieciowy), 775 NetVue, 512 NetCache, 510 network driver interface (interfejs netwar (cybernetyczna wojna), 110 NetCam, 510 sterownika sieci), 306 NetWare, 512 netcast, 510 Network Driver Interface Specification, NetWare 5, 513 514 Netcaster, 510 1075 indeks haseł angielskich network effect (efekt sieciowy), 208 newbie, 514 NJE, 519 network engineer (inżynier sieci), 316 newline (nowy wiersz), 523 N-key rollover, 519 network externality (rozszerzalność sieci), NeWS, 514 NLB, 519 696 news and weather (wiadomości i pogoda), NLI, 519 Network File System, 514 916 NLM, 519 Network in a Box, 514 news server (serwer grup dyskusyjnych), NLQ, 519 722 Network Information Service, 514 NLSP, 520 network layer (warstwa sieciowa), 908 newsfeed (wiadomości grupy dyskusyjnej), 916 NLX motherboard (płyta główna NLX), network management (zarządzanie siecią), 605 newsgroup (grupa dyskusyjna), 267 987 nm, 520 newsreader (przeglądarka grup network management console (konsola NMI, 520 zarządzająca siecią), 397 dyskusyjnych), 652 NMOS, 520 network meltdown (przeciążenie sieci), Newton, 514 651 NewWave, 514 NMS, 520 network modem (modem sieciowy), 478 NexGen, 514 NMT, 520 Network Neighborhood (Otoczenie NeXT, 514 nn, 520 sieciowe), 561 next generation Internet (internet NNI, 520 Network OLE, 514 następnej generacji), 310 NNTP, 520 network operating system (sieciowy Nextel, 514 NNTP client (klient NNTP), 368 system operacyjny), 729 NextStep, 514 no parity (brak parzystości), 65 network operations center (sieciowe NFR, 515 no wait state memory (pamięć nie centrum operacyjne), 729 NFS, 515 wymagająca cyklu oczekiwania), 571 network operator (operator sieci), 548 NFuse, 515 NOC, 520 network printer (drukarka sieciowa), 178 NGI, 515 NOCTI, 520 network processor (procesor sieciowy), nodal (węzłowe), 915 632 NGIO, 515 NGM, 515 nodal processing delay (opóźnienie network protocol (protokół sieciowy), 648 przetwarzającego węzła), 550 NGWS, 515 network ready (oprogramowanie node (węzeł), 915 sieciowe), 554 NHRP, 515 node address (adres węzła), 23 network resource planning (planowanie NI, 515 noise (szum), 804 zasobów sieciowych), 595 nibble mode memory (pamięć network security (zabezpieczenia sieci), półbajtowa), 572 NOMAD, 520 980 NIC, 515 NOMDA, 520 network segment (segment sieci), 717 NICAD, 515 NOME, 520 network server (serwer sieciowy), 723 NICC, 515 non trivial (nietrywialne), 517 network switch (przełącznik sieciowy), NiCd, 515 non-blocking, 520 656 nickel cadmium (bateria non-breaking space (znak „twardej” network time protocol (sieciowy protokół niklowo-kadmowa), 50 spacji), 1003 czasu), 729 nickel hybride (hybryda niklowa), 283 non-cacheable content (zawartość network transparency („przezroczystość” niebuforowana), 990 sieci), 665 nickel metal hybride (hybryda niklowa-metalowa), 283 non-desktop device (urządzenie network vulnerability probe (próba przenośne), 881 nickname (przydomek), 665 wykrycia słabych punktów sieci), 649 non-document mode (tryb tekstowy), 856 Nifty Serve, 519 network-attached storage, 514 non-impact printer (drukarka NetWorker, 514 NIH, 519 bezuderzeniowa), 176 networking (tworzenie sieci), 860 NII, 519 non-interlaced (bez przeplotu), 53 Neugents, 514 Nile, 519 nonlinear (nieliniowy), 517 neural network (sieć neuronowa), 730 NIP, 519 nonlinear editing (edycja nieliniowa), 205 New Era, 514 NIS, 519 nonlinear video editing (nieliniowy New Internet Computer, 514 NIST, 519 montaż wideo), 517 new media (nowe formy przekazu), 523 nit, 519 nonmaskable interrupt (przerwanie niemaskowalne), 659 new public network (nowa sieć Nixdorf, 519 publiczna), 523 nixie, 519 non-modal (beztrybowy), 55 indeks haseł angielskich 1076 non-numeric programming Novell DOS, 523 NUMA, 526 (programowanie nienumeryczne), 643 Novell network (sieć Novell), 730 NUMA-Q, 526 non-parity memory (pamięć bez Novonyx, 523 Number 9, 526 parzystości), 569 NOW project (projekt NOW), 645 number cruncher, 526 non-parity RAM (pamięć RAM bez parzystości), 572 NP, 524 number cruncher (młyn), 472 non-preemptive multitasking NPA, 524 number crunching, 526 (wielozadaniowość bez NPA/Nxx, 524 number crunching (przemiał liczb), 658 wywłaszczenia), 920 NPN, 524 Number Nine, 526 non-procedural language (język nroff (Nroff), 524 number sign (znak #), 1002 nieproceduralny), 343 NRP, 524 numbers (liczby), 418 non-repudiation (bez odmowy), 53 nrt-VBR, 524 numeric data (dane liczbowe), 124 non-return-to-zero, 520 NRZ, 524 numeric field (pole numeryczne), 615 non-routable protocol (protokół nieroutowalny), 648 NRZI, 524 numeric keypad (klawiatura numeryczna), 365 NonStop, 520 ns, 524 NSAPI, 524 numerical aperture (wartość apertury), Non-system disk error or disk error (Brak 909 dysku systemowego lub błąd dysku), 64 NSBD, 524 numerical control (urządzenia sterowane non-volatile memory (pamięć nieulotna), NSFnet, 524 numerycznie), 879 571 NSM, 524 NUON, 526 no-op, 520 NSP, 524 NURB, 526 NOP, 520 NSS, 525 NutCRACKER, 527 NOR, 520 NSTL, 525 Nutella, 527 normal wear (codzienna eksploatacja), 95 NT, 525 NVRAM, 527 normalization (normalizacja), 520 NT 4, 525 NWAdmin, 527 Normandy, 520 NT Cluster Server, 525 NWLink, 527 Nortel Networks, 520 NT File System, 525 Nx586, 527 Northbridge, 521 NT multiuser, 525 Nx686, 527 Northgate, 521 NT1, 525 NxN switch (przełącznik NxN), 655 Norton Desktop for Windows, 521 NT-1, 525 Nyquist law (prawo Nyquista), 629 Norton Navigator, 521 NT4, 525 Nyquist rate (częstotliwość Nyquista), 119 Norton SI, 521 NTAS, 525 NZ, 527 Norton Utilities, 521 NTFS, 525 OA, 529 NOS, 521 NTFSDOS, 525 OAI, 529 NOS/VE, 521 n-tier (n-warstwowy), 527 OASIS, 529 NOT, 522 NTP, 525 OAW, 529 Not ready error reading drive x (Brak NTSC, 525 możliwości odczytu dyskietki w stacji object (obiekt), 530 x), 65 NTSC port (port NTSC), 619 object browser (przeglądarka obiektów), Not ready writing device PRN NTT DoCoMo, 525 652 (Urządzenie PRN nie jest gotowe do NTTP, 525 object bus (szyna obiektowa), 805 zapisu), 881 NTVDM, 525 object code (kod obiektowy), 372 Nota Bene, 522 NuBus, 525 object computer (komputer obiektowy), notation (notacja), 522 NUI, 525 386 not-com, 523 nuke, 525 Object Database Management Group, 531 Notepad (Notatnik), 523 NUL, 525 object language (język obiektowy), 343 Notes, 523 null, 526 Object Linking and Embedding (łączenie i osadzanie obiektów), 432 Notes ViP, 523 null modem cable (kabel modemu notwork, 523 zerowego), 350 Object Management Architecture, 531 Nova, 523 null pointer (wskaźnik zerowy), 957 Object Management Group, 531 NovaNET, 523 null string (łańcuch pusty), 431 object model (model obiektowy), 474 Novell, 523 null value (wartość null), 909 object module (moduł obiektowy), 479 Novell Directory Services, 523 Num Lock, 526 1077 indeks haseł angielskich

Object Packager (Pakowarka obiektów), OCX, 534 OIC, 540 567 ODAPI, 535 Oil Change, 540 object program (program obiektowy), 639 ODBC, 535 OJI, 540 Object Request Broker, 531 ODBCDirect, 535 OK, 540 object signing (podpisywanie obiektów), ODBMS, 535 Okamie, 540 611 ODI, 536 Okidata, 540 object technology (technologia obiektowa), 827 Odin, 536 OLAP, 541 object technology references (technologie ODMA, 536 OLAP cube (kostka OLAP), 403 obiektowe — informacje), 828 ODMG, 536 OLAP Services (usługi OLAP), 885 object-based (obiektowy), 530 ODS, 537 OLCP, 542 Objective-C, 531 ODSI, 537 OLE, 542 object-oriented database (obiektowa baza ODT, 538 OLE container (pojemnik OLE), 613 danych), 530 Oe, 539 OLE control (kontrolka OLE), 399 object-oriented DBMS (obiektowy system OEB, 539 OLE custom control (kontrolka SZBD), 530 OEL, 539 użytkownika), 399 object-oriented graphics (grafika OLE Database, 542 obiektowa), 265 OEM, 539 OLE DB, 542 object-oriented interface (interfejs OEM font (czcionka OEM), 118 obiektowy), 306 OEM Service Release 2, 539 OLE server (serwer OLE), 723 object-oriented operating system OEMI, 539 OLED, 542 (obiektowy system operacyjny), 530 OEO, 539 OLR, 543 object-oriented programming Oersted (ersted), 222 OLTP, 543 (programowanie obiektowe), 643 OFDM, 539 om, 543 ObjectPro, 531 off site (poza stanowiskiem), 625 OM1, 543 object-relational database (obiektowo- OMA, 543 relacyjna baza danych), 530 offboard (poza płytą), 625 OME, 543 object-relational DBMS (obiektowo- off-hook (słuchawka zdjęta z widełek), relacyjny SZBD), 530 751 OMEGAMON, 543 objects (obiekty), 531 Office, 539 OMG, 543 ObjectStudio, 531 Office 2000, 539 OMI, 543 ObjectView, 531 office automation (automatyzacja biura), omnidirectional (wielokierunkowy), 919 45 ObjectVision, 531 OmniKey keyboard (klawiatura office document (dokument biurowy), 143 OmniKey), 366 ObjectWindows, 531 Office document (Dokument Office), 143 OmniPage, 543 ObjectWorks, 531 Office Mac, 539 OMNIS 7, 543 OC, 533 Office Vision, 540 OmniTRACS, 543 OC1, 533 Office XP, 540 OMR, 543 OC-1, 533 OfficeJet, 540 OMT, 543 OC12, 533 offline, 540 OM-Transact, 543 OC-12, 533 offline advertising (reklama offline), 682 on die (w tym samym układzie), 905 OC192, 533 offline browser (przeglądarka offline), on the fly (w locie), 905 OC-192, 533 652 On2, 543 OC3, 533 offline reader (czytnik offline), 121 On2Movie, 543 OC-3, 533 offline storage (pamięć offline), 571 ONA, 544 OC48, 533 offload (rozładowanie obciążenia), 693 onboard (na płycie), 497 OC-48, 533 offset (przesunięcie), 660 on-demand printing (drukowanie na occam, 533 offset lithography (litografia offsetowa), żądanie), 181 OCE, 534 421 one-click buying (zakupy za jednym OCF, 534 offset press (maszyna offsetowa), 448 kliknięciem), 982 Ockamy, 534 off-the-shelf (z półki), 979 one-off (jednorazowo), 340 OCR, 534 OH, 540 ones density (gęstość jedynek), 254 octet (oktet), 541 ohnosecond („sekunda — o nie”), 718 one-way hash function (jednokierunkowa funkcja skrótu), 339 indeks haseł angielskich 1078 on-hook (na widełkach), 497 Open Desktop, 545 operations manager (menedżer operacji), onion diagram (diagram cebulowy), 134 Open eBook, 545 454 online, 544 open file (plik otwarty), 600 operations research (badania nad operacjami), 47 online advertising (reklama online), 682 Open Group, 545 operator, 547 online auction (aukcja internetowa), 43 OPEN LOOK, 545 operator overloading (przeciążanie online complex processing (złożone Open Market, 545 operatorów), 650 przetwarzanie online), 1000 Open Messaging Environment, 546 operator services (usługi operatora), 885 online coupons (kupony internetowe), 407 open pipe (otwarty kanał), 562 OPI, 548 online help (pomoc elektroniczna), 617 open reel (otwarta szpula), 561 OPROM, 556 online industry (przemysł online), 658 Open Server, 546 OPS, 556 online marketplace (giełda internetowa), open shop (ośrodek obliczeniowy 254 optical amplifier (wzmacniacz optyczny), otwarty), 561 968 online postage (internetowe znaczki Open Software Foundation, 546 pocztowe), 313 optical bands (pasma optyczne), 577 open source, 546 online services (usługi online), 885 optical character recognition (optyczne open source UNIX (darmowy UNIX), 125 rozpoznawanie znaków), 556 online stalker (internetowy natręt), 313 open standard (otwarty standard), 562 optical cross-connect (zwrotnica online stamps („znaczki pocztowe” optyczna), 1006 online), 1001 open storage (otwarte magazynowanie), 562 optical disk (płyta optyczna), 605 online storefront (sklep online), 737 open system (system otwarty), 792 optical disk library (biblioteka płyt online transaction processing optycznych), 56 (przetwarzanie transakcji online), 663 Open System Interconnection, 546 optical fiber (włókno optyczne), 951 OnNow, 544 open systems (systemy otwarte), 798 optical isolator (izolator optyczny), 325 ontology (ontologia), 544 Open Transport, 546 OpenAir, 546 optical jukebox (optyczna szafa grająca), Onyx, 544 556 OpenBSD, 546 OO, 544 optical media (nośniki optyczne), 522 OpenDoc, 546 OOB bug (robak OOB), 688 optical mouse (mysz optyczna), 495 OpenDoc parts (części OpenDoc), 120 OOB data (Dane OOB), 124 optical networking (sieci optyczne), 728 OpenGL, 546 OOBE, 544 optical reader (czytnik optyczny), 121 OpenLDI, 546 oobie, 544 optical recognition (cyfrowe OODB, 544 OpenMail, 546 rozpoznawanie), 113 OODBMS, 544 OpenMG, 546 optical resolution (rozdzielczość OOO, 544 OpenNT, 546 optyczna), 693 OOOS, 544 OpenPIC, 546 optical scanner (skaner optyczny), 736 OOP, 544 OpenROAD, 546 optical storage (pamięć optyczna), 571 OOPL, 544 OpenStep, 546 Optical Storage Technology Association, 556 OOPS, 544 OpenType, 546 optical switch (przełącznik optyczny), 655 OORDBMS, 544 OpenView, 547 OpenVME, 547 optical wireless (optyczne sieci OOSE, 544 bezprzewodowe), 556 OpenVMS, 547 OOT, 544 optical zoom (zoom optyczny), 1004 Openwave, 547 op amp (wzmacniacz operacyjny), 967 Opti-Jack, 556 Openwave Mobile Access Gateway, 547 op code, 544 optimizer (optymalizator), 556 Opal, 544 Openwave Mobile Browser (mobilna przeglądarka Openwave), 473 opt-in (opcja reklamowa), 545 OPC, 545 Opera, 547 opt-in e-mail (opcja reklamowa e-mail), open (otworzyć), 562 545 operand, 547 open architecture (otwarta architektura), option ROM, 556 561 operating system (system operacyjny), 790 optoelectronics (optoelektronika), 556 Open Blueprint, 545 operation code (kod operacji), 372 opt-out (usunięcie opcji reklamowej), 886 open computing (otwarte przetwarzanie), OQL, 556 562 operational data store (operacyjny magazyn danych), 547 OR, 556 Open Database Connectivity, 545 operations (operacje), 547 Oracle, 556 Open Data-link Interface, 545 Oracle Browser, 557 1079 indeks haseł angielskich

Oracle Data Query, 557 OS-9, 559 OverDrive CPU (Procesor OverDrive), Oracle Documents, 557 Osborne I, 559 632 Oracle Express Server, 557 oscillate (oscylować), 560 overflow error (błąd przepełnienia), 62 Oracle Forms, 557 oscillator (oscylator), 559 overflow server (serwer przepełnieniowy), 723 Oracle Media Server, 557 oscilloscope (oscyloskop), 560 overhead (nadmiarowy ruch), 497 Oracle Parallel Server, 557 OSD, 560 overlay (nakładka), 499 Oracle Rdb, 557 OSDL, 560 overlay card (karta nakładkowa), 356 Oracle Reports, 557 OSF, 560 overload server (serwer pomocniczy), 723 Oracle Universal Server, 557 OSF/Motif, 560 overloading (przeciążanie), 650 Oracle8, 557 OSI, 560 oversampling (nadpróbkowanie), 497 Oracle8i (Oracle8i), 557 OSI model (model OSI), 474 overscan (skanowanie nadmiarowe), 736 Oracle8i Appliance, 557 OSI stack (stos OSI), 775 overstrike (przekreślenie), 653 Oracle9i (Oracle9i), 557 OSP, 560 oversubscribed (przeciążenie), 651 Orange Book (pomarańczowa księga), OSPF, 560 overwrite (zastępować), 989 617 OSS, 560 OWL, 562 ORB, 557 OSTA, 560 ownership tag (znak własności), 1003 ORB disk (dysk ORB), 195 OSU, 561 P Series (Seria P), 719 ORB gateway (brama ORB), 65 OSX, 561 P&D, 565 Orbix, 557 OT, 561 P1394, 565 ORDBMS, 557 OTDR, 561 P2, 565 order (kolejność), 377 OTG, 561 P24T, 565 order of magnitude (rząd wielkości), 706 OTP, 561 P2P, 565 ordinal number (liczba porządkowa), 417 OTPROM, 561 P3, 565 organic chemistry (chemia organiczna), OUI, 562 87 P3P, 565 out of box (rozpakowanie z oryginalnego organic compound (związek organiczny), opakowania i instalacja), 694 P4, 565 1005 out of the box (prosto z pudła), 646 P5, 565 organic LED (organiczny LED), 557 outboard (nie na płycie), 515 P55C, 565 organic semiconductor (półprzewodnik P6, 565 organiczny), 627 outbox (skrzynka nadawcza), 739 P6 class (klasa P6), 362 organizer, 557 outdent (wycięcie), 960 P7, 565 orientation (orientacja), 557 outer join (złączenie zewnętrzne), 1000 P75, P90, P100, itd., 565 origin server (serwer pochodzenia), 723 outline font (czcionka krawędziowa), 118 PABX, 565 original equipment manufacturer outline processor (procesor konspektów), (producent oryginalnego sprzętu), 635 632 PAC, 565 OROM, 557 Outlook, 562 PACBASE, 565 orphan (sierota), 731 out-of-band (poza pasmem), 625 pack, 565 orthogonal (ortogonalny), 558 out-of-band data (dane poza pasmem), pack (pakowanie), 567 124 OS, 558 packaged software (oprogramowanie out-of-process server (serwer pudełkowe), 553 OS 10, 558 pozaprocesowy), 723 Packard Bell NEC, 565 OS X, 558 output (wyjście), 961 packed decimal (spakowany format OS/2, 558 output area (obszar wyjściowy), 532 dziesiętny), 759 OS/2 for Windows, 558 output bound (spowolnienie na wyjściu), packet (pakiet), 566 OS/2 PM, 558 762 packet cellular (pakietowa transmisja OS/2 Warp, 558 output device (urządzenie wyjściowe), komórkowa), 567 OS/2 Warp Connect, 559 882 packet classification (klasyfikacja OS/360, 559 outside plant (instalacja zewnętrzna), 301 pakietów), 364 OS/390, 559 outside the box (myśleć inaczej), 495 Packet Exchange Protocol (protokół wymiany pakietów), 649 OS/400, 559 outsourcing, 562 overclock (podkręcanie), 610 packet filtering (filtrowanie pakietów), OS/8, 559 236 OS/9000, 559 indeks haseł angielskich 1080 packet loss (strata pakietu), 776 Panvalet, 574 parity memory (pamięć z kontrolą packet over SONET, 565 PAP, 574 parzystości), 573 packet overhead (nadmiar pakietowy), paper tape (taśma papierowa), 821 parity RAM (RAM z kontrolą parzystości), 677 497 paper tape (taśma perforowana), 821 park (zaparkować), 982 packet radio (radio pakietowe), 675 paperless office (biuro bez papieru), 59 PARM, 576 packet switching (przełączanie pakietów), paradigm (paradygmat), 574 653 parse (rozbiór gramatyczny (składniowy), Paradise, 574 packet telephony (telefonia pakietowa), 692 832 Paradox, 574 parser, 576 packetized voice (pakietowy głos), 567 paragraph (paragraf), 575 parsing, 576 packing density (gęstość upakowania), paragraph tag (znacznik akapitu), 1001 partial CAV (częściowy CAV), 120 254 parallel channel (kanał równoległy), 352 partition (partycja), 576 pad, 566 parallel computer (komputer równoległy), partition table (tablica partycji), 816 389 padding (znaki wypełnienia), 1004 partitioning (partycjonowanie), 576 paddle (manipulator), 442 parallel data query (zapytanie równoległe), 984 PartitionMagic, 576 page (strona), 777 Parallel Enterprise Server, 575 Pascal, 576 page break (znak podziału strony), 1003 parallel interface (interfejs równoległy), Pascaline, 577 page description language (język opisu 306 passive backplane (płyta montażowa), 605 strony), 343 parallel port (port równoległy), 619 passive component (element pasywny), page fault (błąd strony), 63 parallel processing (przetwarzanie 215 page frame (ramka strony), 678 równoległe), 662 passive hub (koncentrator pasywny), 394 page header (nagłówek strony), 498 Parallel Query Server, 575 passive matrix (pasywna matryca), 578 page hijacking (kradzież stron), 403 parallel server (serwer równoległy), 723 passive star (pasywna gwiazda), 578 page layout program (program do składu), Parallel Sysplex, 575 Passport, 578 637 Parallel Transaction Server, 575 Passport IntRprise, 578 page makeup (formatowanie strony), 240 parallel transmission (transmisja passthrough SQL, 578 page mode memory (pamięć stronicowa), równoległa), 848 572 password (hasło), 272 parallelism (równoległość), 701 page on demand (strona na żądanie), 777 password hint (podpowiedź do hasła), 611 parallelizing (zrównoleglenie), 1004 page printer (drukarka stronicowa), 179 paste (wklej), 951 parameter (parametr), 575 page recognition (rozpoznawanie stron), paste bomb (bomba śmieciowa), 63 694 parameter RAM (parametryczny RAM), patch (łata), 431 575 page source (źródło strony), 1007 patch cord (paczkord), 566 parameter-driven (oprogramowanie page view (obejrzenie strony), 529 parametryzowane), 553 patch panel (panel krosujący), 573 PageMill, 566 parametric modeling (modelowanie path (ścieżka), 807 pagination (paginacja), 566 parametryczne), 476 path determination (ustalanie ścieżki), 886 paging (stronicowanie), 777 PARC, 575 Path not found, 579 paint program (program do malowania), parcel maps, 576 path vector protocol (protokół wektora 637 parent directory (katalog nadrzędny), 360 ścieżki), 649 Painter, 566 parent program (program nadrzędny), 639 PATHWORKS, 579 pair gain (przewody z odzysku), 664 parental control software PATROL, 579 PAL, 567 (oprogramowanie do kontroli PAX, 579 palette (paleta), 567 rodzicielskiej), 551 payload (ładunek), 431 Palm, 568 parent-child (rodzic-dziecko), 689 payment service (usługa płatności), 884 PalmPilot, 568 parentheses (nawiasy klamrowe), 505 payware, 579 palmtop, 568 parenthesis (nawias okrągły), 505 PB, 579 PAM, 568 PA-RISC, 576 PBX, 579 PAN, 573 parity (parzystość), 576 PC, 579 panacea (panaceum), 573 parity bit (bit parzystości), 59 PC 95, 580 Panda Project (Projekt Panda), 645 parity drive (napęd parzystości), 501 PC 97, 580 Panduit, 573 parity error (błąd parzystości), 62 PC 98, 580 Pantone Matching System (Pantone), 574 PC 99, 580 1081 indeks haseł angielskich

PC 9x, 580 PC/TV, 582 PDU, 584 PC bus (magistrala PC), 438 PC100, 580 PE, 584 PC Card (karta PC), 356 PC104, 580 PE format (format PE), 240 PC Card adapter (adapter PCMCIA), 21 PC133, 581 PEBCAK (PIMKAK), 593 PC chipset (chipset PC), 88 PC66, 581 pedestrian speed (szybkość pieszego), 804 PC clone (klon PC), 369 PC-8, 581 peek-poke, 584 PC color codes (kody kolorów PC), 374 pcANYWHERE, 581 peer, 584 PC compatible (zgodny z PC), 995 Pcard, 581 peer protocol (protokół równorzędny), PC configuration (konfiguracja „peceta”), PCAV, 581 648 396 P-CAV, 581 peer review (wspólna analiza kodu), 957 PC conflicts (konflikty sprzętowe), 397 PCB, 581 peering, 584 PC CPU models (rodziny procesorów PCD file (plik PCD), 600 peer-to-peer, 584 PC), 689 PC-DOS, 581 peer-to-peer communications PC data buses (magistrale danych PC), (komunikacja peer-to-peer), 392 PCI, 581 439 peer-to-peer computing (przetwarzanie PC display modes (tryby graficzne PC), PCI steering (sterowanie PCI), 773 peer-to-peer), 662 858 PCI-ISA Passive Backplane (pasywna peer-to-peer network (sieć peer-to-peer), PC display modes (details) (tryby płyta PCI-ISA), 579 730 graficzne PC (szczegóły), 857 PCIset, 581 Pegasus, 584 PC EXPO, 580 PCIx, 581 pel, 584 PC floppy disks (dyskietki PC), 198 PCI-X, 581 PEM, 584 PC hard disks (dyski twarde PC), 197 PCjr, 581 pen computing (przetwarzanie ruchu PC I/O addressing (adresowanie we-wy), PCL, 582 pisaka), 663 23 PCM, 582 pen plotter (ploter pisakowy), 603 PC input/output (wejście-wyjście PC), PCM modem (modem PCM), 478 pen tablet (tablet pisakowy), 814 913 PCMCIA, 582 Pen Windows, 584 PC keyboard (klawiatura PC), 366 PC-MOS/386, 582 pen-based computing (komputery PC keyboards (klawiatury PC), 366 p-code (kod-p), 374 pisakowe), 392 PC LAN, 580 Pcradio, 582 penetration test (test penetracji), 839 PC memory (pamięć PC), 571 PCS, 582 Penguinhead (pingwinogłowy), 593 PC memory map (mapa pamięci PenPoint, 584 komputera PC), 443 PCT, 582 Pentium, 584 PC network (sieć PC), 730 PCTE, 582 Pentium 4, 585 PC operating environments (systemy PC-to-host, 582 operacyjne komputerów PC), 797 PCTV, 582 Pentium class (klasy Pentium), 363 PC Paintbrush, 580 PCX, 582 Pentium clone (klon Pentium), 369 PC Postage, 580 PD disk (płyta PD), 606 Pentium II, 585 PC printers (drukarki PC), 181 PD software (oprogramowanie PD), 553 Pentium II class (klasy Pentium II), 363 PC screen resolutions (rozdzielczości PDA, 582 Pentium III, 586 ekranowe pecetów), 692 PDC, 582 Pentium III class (klasy Pentium III), 363 PC server (serwer PC), 723 PDES, 583 Pentium IV, 586 PC software specialist (specjalista PDF, 583 Pentium MMX, 586 ds. oprogramowania), 760 PDF417, 583 Pentium Pro, 586 PC subscription service (wypożyczanie PDIAL, 583 Pentium Pro class (klasy Pentium Pro), pecetów), 963 363 PDIP, 583 PC technician (technik komputerowy), Pentium upgradable (Z), 979 827 PDL, 583 pentode (pentoda), 586 PC Tools, 580 PDM, 583 PeopleSoft, 586 PC troubleshooting (rozwiązywanie PDMS, 583 PEP, 586 problemów z komputerami PC), 701 PDN, 583 PEPPER board (płyta PEPPER), 606 PC*MIP, 581 PDP, 583 per clock (w cyklu), 905 PC/104, 580 PDQ, 583 per seat (na stanowisko), 497 PC/104+, 581 PDS, 583 indeks haseł angielskich 1082 per seat licensing (licencja PEX, 587 photomultiplier tube (tuba stanowiskowa), 417 PFA file (plik PFA), 600 fotowzmacniająca), 859 percent sign (znak procentu), 1003 PFB file (plik PFB), 600 photon (foton), 243 perceptual audio coding (percepcyjne PFM file (plik PFM), 600 photonic (fotonowy), 243 kodowanie audio), 586 PFQ, 588 photonic sensor (czujnik fotonowy), 121 percussive maintenance (terapia PFS:First Choice, 588 photonic switch (przełącznik fotonowy), wstrząsowa), 834 654 PFS:Write, 588 Pereos, 586 photonics (systemy fotonowe), 797 PGA, 588 PerfectOffice, 586 photooptic memory (pamięć performance ratings (wskaźniki PGP, 588 fotooptyczna), 571 wydajności), 957 PgUp/PgDn keys (klawisze PgUp/PgDn), photorealistic (fotorealistyczny), 243 367 peripheral (urządzenie peryferyjne), 881 photorealistic image synthesis peripheral bus (magistrala peryferyjna), phantom call (pozorne połączenie (fotorealistyczna synteza obrazów), 243 telefoniczne), 626 438 photoresist (klisza fotoutrwaldzalna), 369 phantom lines (linie przerywane), 419 Peripheral Component Interconnect, 586 photosensitive (fotoczuły), 243 phase change (zmiana fazy), 1000 peripheral controller (kontroler urządzeń photosensor (fotosensor), 243 peryferyjnych), 399 phase change disk (płyta wykorzystująca Photoshop, 588 peripheral device (urządzenie peryferyjne zmianę fazy), 607 (zewnętrzne), 881 phase change printer (drukarka Photoshop plug-in (wtyczka do Photoshopa), 959 Perl, 586 wykorzystująca zmianę fazy), 181 phototypesetter (fotoskładarka), 243 permanent font (czcionka stała), 119 phase encoding (kodowanie fazy), 374 PHP, 589 permanent memory (pamięć stała), 572 phase locked (blokada fazy), 61 phreaker, 589 permanent virtual circuit (stały obwód phase modulation (modulacja fazy), 479 wirtualny), 768 phase-shift keying (kluczowanie z PHS, 589 permutation (permutacja), 586 przesunięciem fazy), 370 PHS-WLL, 589 perpendicular recording (zapis PHIGS, 588 physical (fizyczny), 237 prostopadły), 983 Phoenix BIOS, 588 physical address (adres fizyczny), 23 persistence (poświata, trwałość), 622 phone connector (duży jack), 188 physical drive (napęd fizyczny), 500 persistent data (trwałe dane), 855 phone hawk (telefoniczny łupieżca), 832 physical format (fizyczny format), 237 persistent object (obiekt stały), 530 phone-home (telefon do domu), 830 physical link (fizyczne łącze), 237 personal area network, 586 phoneme (fonem), 239 physical lock (blokada fizyczna), 61 personal communications services, 586 PhoneNET, 588 Physical Unit (jednostka fizyczna), 340 personal communicator (osobisty Phong shading (cieniowanie Phonga), 89 pi, 589 komunikator), 560 phono connector (złącze chinch), 997 PIC, 590 personal computer (komputer osobisty), phosphor (fosfor), 243 pica, 590 386 Photo CD, 588 pICAsso, 590 personal digital assistant (cyfrowy asystent), 114 photo editing (edycja fotografii), 205 Pick System, 590 personal information manager (menedżer photo illustration program (program PICMG, 590 informacji osobistych), 454 fotoilustracyjny), 638 pico, 590 Personal Intelligent Communicator, 586 photo printer (drukarka fotograficzna), picoJava, 590 176 Personal NetWare, 586 picometer (pikometr), 592 photo scanner (skaner fotograficzny), 735 personal workstation (osobista stacja picosecond (pikosekunda), 592 photocomposition (fotokompozycja), 243 robocza), 560 PICS, 590 photoconductor (fotoprzewodnik), 243 PersonaLink, 587 PICT, 590 PhotoDeluxe, 588 PersonalJava, 587 picture (wzorzec), 968 photodetector (fotodetektor), 243 pervasive computing (wszechobecna Picture CD, 590 komputeryzacja), 959 PhotoDraw, 588 picture element (element obrazu), 215 pervasive workplace (wszechobecne photoelectric (fotoelektryczny), 243 Picture Level Benchmark, 590 biuro), 959 photolithography (fotolitografia), 243 Picture Publisher, 590 PET computer (komputer PET), 388 photomask (maska fotograficzna), 445 Picturephone, 590 peta, 587 photomicrography (mikrofotografia), 466 petabyte (petabajt), 587 pictures (obrazki), 532 PID, 590 1083 indeks haseł angielskich pie chart (wykres kołowy), 961 PKZIP, 595 plug-in (wtyczka), 959 piezoelectric (piezoelektryczny), 592 PKZIP cross platform (PKZIP na różnych plug-inless (nie wymagający wtyczki), PIF, 592 platformach), 595 515 piggyback board (karta pomocnicza), 356 PL/I, 596 plugs & sockets (wtyczki i gniazda), 960 pigtail (elastyczny przewód wielożyłowy), PL/M, 602 plus sign (znak plus), 1003 212 PL/SQL, 603 PM, 607 PII, 592 PL1, 595 PMC, 607 PIL, 592 PLA, 595 PMD, 607 PILOT, 592 plain vanilla (podstawowe funkcje), 612 PMJI, 607 PIM, 592 plaintext (czysty tekst), 121 PMMU, 607 pin, 593 plaintext (tekst jawny), 828 PMOS, 607 pin compatible (zgodny na poziomie planar, 595 PMPO, 607 pinów), 994 planning system (system planowania), 792 PMS, 607 pin grid array, 593 plasma display (wyświetlacz plazmowy), PMT, 607 pinch roller (wałek dociskający), 906 966 PN sequence (sekwencja PN), 718 pincushioning (zniekształcenia plastic LCC (plastykowy obudowa LCC), PNG, 607 poduszkowe), 1004 595 PNNI, 607 ping, 593 plastic quad flat package (plastykowa PnP, 607 Ping of Death (ping śmierci), 593 obudowa QFP), 595 platen (wałek), 906 pocket computer (komputer ping pong, 593 kieszonkowy), 385 platform (platforma), 595 ping-pong buffer (bufor ping-pong), 68 Pocket Excel, 608 Pink Elephant, 593 platform dependent (zależny od platformy), 982 Pocket Internet Explorer, 608 pink noise (szum różowy), 804 Platinum, 596 Pocket PC, 608 pinouts (schemat połączeń), 711 PLATO, 596 Pocket Word, 608 PIO mode (tryb PIO), 856 platter (talerz), 817 PocketZip disk (dysk PocketZip), 195 PIP, 594 PLB, 596 POD, 609 pipe (potok), 622 PLBmark, 596 point and shoot (wskaż i kliknij), 957 pipeline burst cache (potokowa pamięć point code (kod punktu), 372 podręczna), 622 PLBsurf93, 596 PLBwire93, 596 point of presence (punkt świadczenia pipeline processing (przetwarzanie usług), 667 potokowe), 662 PLC, 596 point of sale (punkt sprzedaży), 667 Pippin, 594 PLCC, 596 point product (rozwiązanie punktowe), piracy (piractwo), 594 PLD, 596 701 piracy investigator (kontroler plenum (przestrzeń wentylacyjna), 660 point sampling (próbkowanie punktowe), oprogramowania), 399 plenum cable (okablowanie ścienne), 540 649 pit, 594 plesiochronous (quasi-synchroniczny), point solution (doraźne rozwiązanie), 145 pitch (przyrost, położenie), 665 672 PointCast, 613 pitch-yaw-roll, 595 plot (plotować), 603 pointer (wskaźnik), 956 pivot table (tabela przestawna), 812 plotter (ploter), 602 pointing device (urządzenie wskazujące), PIX firewall (firewalle PIX), 236 Plotter in a Cartridge (ploter w kartridżu), 882 pixel (piksel), 592 603 pointing stick (manetka sterująca), 442 pixel depth (głębia pikseli), 257 PLP, 603 point-to-multipoint (punkt-wielopunkt), pixelated (pikselizacja), 592 plug and hope (podłącz i licz na to, 667 że zadziała), 610 PixelPaint, 595 point-to-point (dwupunktowy), 190 plug and play, 603 Pixie, 595 Point-to-Point Protocol (protokół Plug and Play BIOS (BIOS Plug dwupunktowy), 647 Pixy, 595 and Play), 58 Poisson distribution (rozkład Poissona), pJava, 595 plug and pray (podłącz i módl się), 610 693 PJL, 595 plug and tell (podłącz i wykryj), 610 poke, 613 PK software, 595 plug compatible (w pełni zgodny), 905 polarity (polaryzacja), 614 PKI (IKP), 295 plugboard (płyta rozdzielcza), 606 polarized (spolaryzowany), 762 PKUNZIP, 595 plugfest (test na żywym organizmie), 839 policy (strategia), 776 indeks haseł angielskich 1084 policy based (zgodna z polityką firmy), portability (przenośność), 658 power surge (skok napięcia), 737 994 portable (przenośny), 658 power up (włączyć zasilanie), 951 policy management (zarządzanie polityką portable computer (komputer przenośny), power user (zaawansowany użytkownik), firmy), 987 389 979 policy routing protocol (protokół polityki Portable NetWare, 620 PowerBook, 623 routingu), 648 portal, 620 PowerBuilder, 623 Polish notation (notacja polska), 523 porting (przenoszenie), 658 PowerCD, 623 polling (odpytywanie), 537 portrait (portret), 621 PowerChip, 623 polling cycle (cykl odpytywania), 116 POS, 621 PowerHouse, 623 polycarbonate (poliwęglan), 617 POS keyboard (klawiatura POS), 366 PowerMac, 623 polygon (wielokąt), 919 POSIT, 621 PowerOpen, 623 polyhedron (wielościan), 920 positional lighting (oświetlenie PowerPC, 623 polyimide (poliamid), 616 punktowe), 561 PowerPC Platform (platforma PowerPC), polyline (polilinia), 617 positional sound (dźwięk przestrzenny), 596 polymer (polimer), 617 200 PowerPlay, 624 polymer diode (dioda polimerowa), 137 positive logic (logika dodatnia), 424 PowerPoint, 624 polymer LED (LEDa polimerowa), 416 POSIX, 621 PowerSCSI, 624 polymorphic tweening (przejścia POSSI, 621 PowerShare, 624 polimorficzne), 652 POST, 621 Powersoft, 624 polymorphic virus (wirus polimorficzny), POST card (karta POST), 357 948 PowerTalk, 624 POST code (kod POST), 372 polymorphism (polimorfizm), 617 PowerToys, 624 post dial delay (opóźnienie po wybraniu poziomo, 626 polyphonic (polifoniczny), 617 numeru), 550 PPC, 627 poly-si (poli-si), 617 Post Office Protocol, 621 PPCP, 627 polysilicon (krzem polikrystaliczny), 406 postage sites (strony ze znaczkami), 778 PPD file (plik PPD), 600 polysilicon LCD (polikrystaliczny LCD), Postalsoft, 621 617 PPGA, 627 posterization (posteryzacja), 621 PON, 618 pph (sng), 755 postfix notation (notacja przyrostowa), POP, 618 523 ppi, 627 POP server (serwer POP), 723 post-PC era (era post-PC), 221 ppm (snm), 755 POP-1, 618 postprocessor (postprocesor), 621 PPP, 627 POP3, 618 PostScript, 621 PPPoE, 628 Popper, 618 PostScript emulation (emulacja pps (pns), 607 populate (zapełniać), 983 PostScriptu), 218 PPTP, 628 popup (menu podręczne), 455 pot, 622 PQFP, 628 port, 618 potentiometer (potencjometr), 622 PR/SM, 650 port (przenosić program), 658 POTS splitter (rozdzielacz POTS), 692 pragma, 628 port 80, 618 POV-Ray, 623 prairie dogging (efekt pieska preriowego), port address (adres portu), 23 POWER, 623 208 port aggregation (agregacja portów), 25 power (moc), 473 PRAM, 628 port configuration hub (koncentrator power adapter (wtyczka precedence (pierwszeństwo operatorów), konfigurujący porty), 394 transformatorowa), 960 591 port density (gęstość portów), 254 power down (wyłączenie, brak zasilania, precision (precyzja), 629 port expander (rozszerzacz portów), 696 stan obniżonego poboru mocy), 962 precomp (prekompensacja), 629 port multiplier (rozgałęźnik portów), 693 power good, 623 precompile (prekompilować), 629 port number (numer portu), 526 power management (zarządzanie energią), preconfigured (prekonfigurowany), 629 985 port replicator (replikator portów), 684 predicate (predykat), 629 power margin (margines mocy), 444 port scanning (skanowanie portów), 736 predication (predykcja), 629 power platform (wydajna platforma), 960 port speed (szybkość portu), 804 predictive branching (przewidywanie power supply (zasilacz), 988 rozgałęzień kodu), 664 port switching hub (koncentrator przełączający porty), 394 power supply glossary (zasilacze — słowniczek pojęć), 988 1085 indeks haseł angielskich preemptive multitasking print image format (format obrazu procedural rendering (rendering (wielozadaniowość z wywłaszczaniem), wydruku), 240 proceduralny), 684 920 Print Manager (Menedżer wydruku), 455 procedural texture (tekstura proceduralna), preferences (preferencje), 629 print screen (wydruk ekranu), 961 829 prefetch (pobieranie z wyprzedzeniem), print server (serwer druku), 722 procedure oriented (proceduralny), 631 608 print spooler (kolejka wydruku), 377 process (przetwarzać), 661 prefix notation (notacja prefiksowa), 523 print to disk (drukowanie do pliku), 181 process bound (obciążenie premises distribution system (system przetwarzaniem), 529 okablowania budynku), 790 printed circuit board (płytka drukowana), 607 process color (kolor procesowy), 378 premium content (płatne treści), 604 printer (drukarka), 174 process control (kontrola procesów), 398 premium digital content (płatne treści printer buffer (bufor drukarki), 68 process identifier (identyfikator procesu), cyfrowe), 604 292 printer cable (kabel do drukarki), 349 PReP, 629 process management (zarządzanie pre-packaged software (przygotowany Printer Control Language (Język Kontroli procesami), 987 Drukarki), 342 pakiet oprogramowania), 665 process manufacturing (produkcja prepress, 629 printer description file (plik opisu przetwórcza), 635 drukarki), 600 preprocessor (preprocesor), 629 process printing (druk procesowy), 174 printer driver (sterownik drukarki), 774 presence (obecność), 529 process technology (technologia printer engine (silnik drukarki), 732 presentation graphics (grafika procesowa), 827 prezentacyjna), 265 printer file (plik drukarki), 598 processing (przetwarzanie), 661 presentation layer (warstwa prezentacji), printer font (czcionka drukarkowa), 118 processor (procesor), 631 908 printing protocol (protokół drukowania), processor complex (kompleks Presentation Level Protocol (protokół 647 procesorów), 380 warstwy prezentacji), 649 PRISM, 630 processor core (rdzeń procesora), 680 presentation logic (logika prezentacyjna), privacy (poufność), 622 Processor Direct Slot, 633 424 Privacy Enhanced Mail (poczta o Processor Independent NetWare, 633 Presentation Manager, 629 zwiekszonym poziomie bezpieczeństwa), 608 processor unit (jednostka procesorowa), presentation services protocol (protokół 340 warstwy prezentacyjnej), 649 privacy policy (polityka poufności Procomm Plus, 633 press proof (próbka drukarska), 649 danych), 617 Prodigy, 633 Prestel, 629 private branch exchange (centralka telefoniczna), 85 ProDOS, 633 Pretty Good Privacy, 629 private carrier (prywatny operator product data management (zarządzanie PrettyPark, 629 telekomunikacyjny), 650 danymi o produkcie), 985 preventive maintenance (konserwacja private data network (prywatna sieć production database (produkcyjna baza prewencyjna), 397 wymiany danych), 650 danych), 635 PRI, 630 Private Eye, 630 production printer (drukarka PRI/T1, 630 private file (plik prywatny), 600 produkcyjna), 178 Primary Domain Controller (Podstawowy private key (klucz prywatny), 370 production system (system produkcyjny), Kontroler Domeny), 612 792 private line (linia prywatna), 419 primary index (indeks podstawowy), 298 productivity (produktywność), 635 private Web site (prywatna strona primary key (klucz podstawowy), 370 WWW), 650 productivity software (oprogramowanie zwiększające produktywność), 555 primary partition (partycja podstawowa), privileged mode (tryb uprzywilejowany), 576 856 productivity suite (wydajny zestaw aplikacji), 960 Primary Rate (prędkość podstawowa), 630 PRMD, 630 Professional Write, 635 primary storage (pamięć podstawowa), PRML, 630 572 Professional YAM, 635 PRMS, 630 primitive (podstawowy element), 612 proficiency tests (testy biegłości), 840 PRN, 630 PRINCE 2, 630 PROFS, 636 Pro*COBOL, 649 print buffer (bufor wydruku), 68 Profusion chipset (chipset Profusion), 88 problem-oriented language (język print column (kolumna wydruku), 378 zorientowany problemowo), 345 ProgMan, 636 print engine (silnik drukujący), 732 procedural language (język proceduralny), PROGMAN.INI, 636 print head (głowica drukująca), 258 344 program, 636 print image (obraz wydruku), 532 program counter (licznik programu), 418 indeks haseł angielskich 1086 program development (tworzenie progressive GIF (progresywny GIF), 645 PS2, 666 programu), 860 progressive JPEG (progresywny JPEG), PSCRIPT.DRV, 666 Program Files (Windows — folder 645 pSeries, 666 Program Files), 926 progressive scan (progresywny), 645 pseudo code (pseudokod), 666 program generator (generator project leader (kierownik projektu), 361 programów), 253 pseudo compiler (pseudokompilator), 666 project life cycle (cykl życia produktu), pseudo language (pseudojęzyk), 666 Program Information File, 638 116 program logic (logika programu), 424 pseudo-duplexing project manager (menedżer projektu), 455 (pseudodupleksowanie), 666 program maintenance (utrzymywanie Project StoreX (Projekt StoreX), 645 programów), 887 pseudo-random (pseudolosowe), 666 projection panel (panel projekcyjny), 574 Program Manager (menedżer PSF, 666 programów), 454 PROLOG, 646 PSN, 666 Program Neighborhood (otoczenie PROM, 646 PSS, 666 programowe), 561 PROM blower (programator PROM), 640 PSW, 666 program state (tryb programu), 856 PROM programmer (programator pamięci psycho-acoustic model (model program statement (instrukcja programu), PROM), 640 psychoakustyczny), 475 302 promiscuous mode (tryb mieszany), 856 p-System, 666 program status word (słowo stanu prompt (znak zachęty), 1003 PTG&LI, 666 programu), 751 propagation (propagacja), 646 p-to-p, 666 program step (krok programu), 404 propagation delay (opóźnienie PTT, 666 programmability (programowalność), 641 propagacji), 550 PU, 666 programmable (programowalny), 641 property list (lista właściwości), 421 PU 2.1, 666 programmable calculator (kalkulator Property Sheet (Właściwości), 951 programowalny), 350 public data network (publiczna sieć proportional font (czcionka danych), 666 programmable IC (programowalny IC), proporcjonalna), 119 641 public domain software (oprogramowanie proportional spacing (proporcjonalne public domain), 553 Programmable Interrupt Controller odstępy), 646 public file (plik publiczny), 600 (programowalny kontroler przerwań), proprietary protocol (protokół zastrzeżony 641 prawnie), 649 public key (klucz publiczny), 370 programmable logic array proprietary software (prawnie chronione public key cryptography (kryptografia (programowalna matryca logiczna), 641 oprogramowanie), 628 z wykorzystaniem klucza publicznego), 406 programmable logic controller protection (zabezpieczenie), 980 (programowalny kontroler logiczny), public key infrastructure (infrastruktura 641 protection error (błąd ochrony), 62 klucza publicznego), 300 programmable logic device protocol (protokół), 646 public Web site (publiczna strona WWW), (programowalne urządzenie logiczne), protocol port (port protokołu), 619 666 641 protocol stack (stos protokołów), 775 public/private key cryptography programmable read only memory protocol-based DRAM (protokołowa (kryptografia z wykorzystaniem klucza (programowalna pamięć tylko do pamięć DRAM), 646 publicznego i prywatnego), 406 odczytu), 641 protocol-based RAM (protokołowa publish and subscribe messaging (system programmable shading (programowalne pamięć RAM), 646 obsługi subskrypcji), 790 cieniowanie), 641 provisioning (świadczenie usług lub publish-subscribe (publikacja- programmatically (programistycznie), 641 obsługi), 809 subskrypcja), 666 programmer (programista), 640 proxy, 649 puck (punktor), 667 programmer analyst (analityk- proxy cache (bufor proxy), 68 pull model (model pull), 475 programista), 31 proxy server (serwer proxy), 723 pull technology (technologia pull), 828 Programmer's Switch (przełączniki pull-down menu (menu rozwijane), 455 programisty), 658 Prt Sc, 650 pulling glass (ciągnięcie szkła), 88 programming (programowanie), 641 ps, 665 PS/1, 665 pulse code modulation (modulacja programming tests (testy z impulsowo-kodowa), 479 programowania), 841 PS/2 bus (magistrala PS/2), 438 pulse dispersion (dyspersja impulsu), 199 Programs menu (Windows — menu PS/2 connector (złącze PS/2), 998 Programy), 928 pulse level device (urządzenie PS/2 keyboard (klawiatura PS/2), 366 impulsowe), 881 program-to-program communications PS/2 mouse (mysz PS/2), 495 (komunikaty międzyprogramowe), 392 PUMA, 667 PS/2 port (port PS/2), 619 Progress, 645 1087 indeks haseł angielskich pump laser (laser pompujący, „pompa Qpass, 671 QuickBASIC, 672 laserowa”), 412 QppD, 671 QuickBooks, 672 punch block (łącznik zaciskowy), 432 QPS, 671 QuickC, 672 punch in (wprowadzać, wklepywać), 956 Q-server, 671 quick-connect block (łączówka pundit (mędrzec), 458 Qt, 671 szczelinowa), 432 Pure Java, 667 QTAM, 671 QuickDB, 672 pure play (stawiać na), 773 QthD, 671 QuickDraw, 672 PURL, 667 quad tree (drzewo czwórkowe), 182 Quicken, 672 push client (klient technologii push), 368 quadbit, 671 QuickPascal, 672 push model (model push), 475 Quadra, 671 QuickPeer, 672 push technology (technologia push), 828 quadrature amplitude modulation QuickSilver, 673 push/pull tractor (traktor ciągnąco- (kwadraturowa modulacja amplitudy), QuickTime, 673 pchający), 847 408 QuickTime VR, 673 push-pop, 668 quadrillion (biliard), 56 QuickWin, 673 pushware, 668 QUALCOMM, 672 Quinta, 673 put, 668 quality of service (jakość usługi), 336 quoted printable encoding (kodowanie PVC, 668 QUAM, 672 drukowalne), 374 PVCS, 668 quantization (kwantyzacja), 408 quotes (cytaty), 117 PVGA, 668 quantization error (błąd kwantyzacji), 62 qwerty keyboard (klawiatura QWERTY), PVM, 668 quantization noise (szum kwantyzacji), 366 PVN, 668 804 Qwest, 673 PVR („magnetowid cyfrowy”), 440 quantize (kwantyzować), 408 R/3, 675 PWB, 668 quants (ilościowiec), 296 R10000, 675 Px64, 668 quantum computing (kwantowa technika R3000, 675 obliczeniowa), 408 PXE, 668 R4000, 675 quantum cryptography (kryptografia R5000, 675 PXP, 668 kwantowa), 405 R8000, 675 Pyramid, 668 quantum mechanics (mechanika Python, 668 kwantowa), 452 RAB, 675 Q switch, 669 quarantine (kwarantanna), 408 RACE, 675 Q&A, 669 QuarkImmedia, 672 RACE encoding (kodowanie RACE), 374 QA, 669 QuarkXPress, 672 RACF, 675 QA analyst (analityk QA), 30 QuarkXTension, 672 rack (panel, stojak), 574 QAM, 669 Quarterdeck, 672 rack mounted (panelowy, montowany w stojaku), 574 QBasic, 669 quartz crystal (kwarc), 408 rack unit (jednostka panelowa), 340 QBE, 669 Quattro Pro, 672 RAD, 675 Q-bus, 669 qubit, 672 RAD tool (narzędzie RAD), 503 QCIF, 669 query (zapytanie), 984 radar, 675 QDOS, 669 query by example (zapytanie przez radio, 675 QEMM, 669 przykład), 984 radio buttons (pola opcji), 614 QFE, 669 query decomposition (dekompozycja zapytania), 132 radio frequency (częstotliwość radiowa), QFP, 669 query language (język zapytań), 344 120 QIC, 670 query program (generator zapytań), 253 radio frequency interference (interferencja QIC-157, 670 częstotliwości radiowych), 308 Quest, 672 QIC-EX, 670 Radio Shack, 676 Quest disk, 672 QIC-Wide, 670 radio signal (sygnał radiowy), 785 question mark (znak zapytania), 1003 QMF, 670 radio spectrum (widmo radiowe), 918 queue (kolejka), 377 Qmodem Pro, 671 radiolocation (radiolokacja), 676 Quick B, 672 QMS, 671 radiosity (metoda bilansu quick tape („szybka taśma”), 804 QNX, 671 energetycznego), 457 QuickApp, 672 QoS, 671 RADIUS, 676 indeks haseł angielskich 1088 radix (podstawa systemu liczenia), 612 raster scan (odchylanie rastrowe), 535 readme file (plik readme), 600 radix point (kropka pozycyjna), 404 raster scan display (monitor rastrowy), readout (wskaźnik cyfrowy), 957 RADSL, 676 481 read-while-write (odczyt w trakcie R-ADSL, 676 rasterize (rasteryzować), 678 zapisu), 536 ragged right (chorągiewka), 88 Rational Apex, 679 Real Audio, 680 RAID, 676 Rational Rose, 679 Real Mode (tryb rzeczywisty), 856 RAID Advisory Board (rada doradcza raw (surowy), 784 Real Mode driver (sterownik trybu RAID), 675 raw capacity (pojemność przed rzeczywistego), 775 Rail, 677 formatowaniem), 613 real storage (pamięć rzeczywista), 572 Rainbow, 677 raw data („surowe” dane), 784 Real Video, 680 RAM, 677 Raw Iron, 679 RealAudio, 680 RAM cache (bufor RAM), 68 ray tracing (śledzenie promienia Realizer, 680 wodzącego), 808 RAM card (karta pamięci RAM), 356 RealMagic, 680 RBHC, 679 RAM chip (układ RAM), 866 RealMedia, 680 RBL, 679 RAM cram (przepełnienie pamięci), 658 RealPC, 680 RBOC, 679 RAM disk (RAM-dysk), 678 RealPlayer, 680 RC2, 679 RAM doubler (kompresja pamięci RAM), realtime (czasu rzeczywistego), 118 381 RC4, 679 realtime audio (przesyłanie dźwięku RAM latency (opóźnienie pamięci RAM), RC5, 679 w czasie rzeczywistym), 661 550 RCA connector (RCA („cinch”) realtime chat (rozmowa w czasie RAM Mobile, 677 — złącze), 679 rzeczywistym), 694 RAM network, 677 RCS, 679 realtime clock (zegar czasu rzeczywistego), 992 RAM refresh (odświeżanie pamięci Rdb, 679 RAM), 538 RDBMS, 679 realtime compression (kompresja w czasie rzeczywistym), 381 RAM resident (rezydentny), 685 RDBMS (SZRBD), 804 realtime conferencing (połączenie RAMAC, 677 RDF, 679 konferencyjne w czasie rzeczywistym), Raman amplifier (wzmacniacz Ramana), RDO, 679 617 968 RDP, 679 realtime credit card processing Rambus DRAM, 677 RDRAM, 679 (przetwarzanie kart kredytowych w czasie rzeczywistym), 662 RAMDAC, 677 RDS, 680 Ramdrive, 678 realtime image (grafika czasu Reachout, 680 rzeczywistego), 262 RAMIS, 678 read (odczyt), 536 realtime information system (system RAMP-C, 678 read channel (kanał odczytu), 352 informacyjny czasu rzeczywistego), 789 random access memory (pamięć read cycle (cykl odczytu), 116 realtime operating system (system o dostępie swobodnym), 571 read error (błąd odczytu), 62 operacyjny czasu rzeczywistego), 792 random noise (szum losowy), 804 read notification (potwierdzenie realtime system (system czasu random number generator (generator liczb przeczytania), 622 rzeczywistego), 788 losowych), 252 read only (tylko do odczytu), 861 realtime video (wideo w czasie RangeLAN, 678 rzeczywistym), 917 read only memory (pamięć tylko-do- ransom note typography („żądanie odczytu), 573 RealVideo, 680 okupu”), 1009 read only rights (uprawnienie tylko- reasonable test (test zdroworozsądkowy), rapid application development (szybkie odczyt), 877 840 tworzenie aplikacji), 804 read rights (uprawnienie odczytu), 877 reboot (ponowny rozruch), 618 rapid prototyping (szybkie tworzenie receiver (odbiornik), 535 prototypów), 804 read the flaming manual, 680 recompile (rekompilować), 682 RapidCAD, 678 read/write (odczyt-zapis), 536 record (rekord), 682 RARP, 678 read/write head (głowica odczytująco- zapisująca), 258 record format (format rekordu), 240 RAS, 678 read/write memory (pamięć typu odczyt- record head (głowica rejestrująca), 258 raster, 678 zapis), 573 record layout (układ rekordu), 866 raster display (wyświetlacz rastrowy), 966 read/write rights (uprawnienie odczyt- record locking (blokowanie rekordów), 61 raster image processor (procesor grafiki zapis), 877 record mark (znacznik rekordu), 1002 rastrowej), 632 reader (czytnik), 121 1089 indeks haseł angielskich record number (numer rekordu), 526 register (rejestr), 681 remote call forwarding (zdalne records management (zarządzanie register level compatibility (zgodny na przekazywanie wywołań), 990 aktami), 985 poziomie rejestrów), 995 remote communications (zdalna recovery (odzyskiwanie), 538 regression testing (testowanie regresyjne), komunikacja), 990 recruiter information (dane rekrutacyjne), 840 remote console (zdalna konsola), 990 124 reinstall (przeinstalowanie), 652 remote control software (oprogramowanie rectifier (prostownik), 646 reintermediation (powrót do roli zdalnego sterowania), 555 recursion (rekurencja), 683 pośrednika), 625 Remote Desktop Protocol (protokół zdalnego pulpitu), 649 recycle bin (kosz), 403 related files (pliki powiązane), 602 remote echo (zdalne echo), 990 recycling old computers (recykling relational calculus (rachunek relacyjny), starych komputerów), 680 675 remote emergency boot (zdalny rozruch awaryjny), 991 Red Book (Czerwona Księga), 119 relational database (relacyjna baza danych), 683 Remote Imaging Protocol (protokół red green blue (czerwony-zielony- zdalnego przetwarzania obrazów), 649 niebieski), 119 relational DBMS (relacyjny system SZBD), 683 remote invocation (zdalne wywołanie), Red Hat, 680 relational model (model relacyjny), 475 991 redaction (redakcja), 680 relational operator (operator relacyjny), remote new system startup (zdalne redirection (readresowanie), 680 548 uruchamianie nowego systemu), 991 redirector (zwrotnica (readresator), 1006 relational query (zapytanie relacyjne), 984 remote node (zdalny węzeł), 991 redlining (wyróżnianie zmian), 963 relative address (adres względny), 23 remote procedure call (zdalne wywoływanie procedur), 991 redraw (przerysować), 659 relative movement (przesunięcie redundancy (nadmiar), 497 względne), 660 remote resource (zdalny zasób), 991 redundancy check (kontrola nadmiarowa), relative path (ścieżka względna), 808 remote sensing (pomiary zdalne), 617 398 relative reference (odwołanie względne), remote startup (zdalne uruchamianie), 991 redundant (nadmiarowy), 497 538 remote wake-up (zdalne uaktywnianie), Redwood, 680 relative URL (względny adres URL), 967 991 ReelMagic, 680 relative vector (wektor względny), 914 remote-office router (router zdalny), 691 reengineering (reinżynieria), 681 relay (przekaźnik), 653 removable disk (dysk wymienny), 197 reentrant code (kod wielobieżny), 373 Relay Gold, 683 Renaissance CS, 683 referential integrity (spójność odwołań), release (edycja), 205 rendering, 683 762 Reliable HTTP, 683 Renderman interface (interfejs Renderman), 306 referrer (polecający), 615 Reliant, 683 repeater (wzmacniacz), 967 Reflection, 680 reload (ponowne ładowanie), 618 repetitive brain injury (uraz reflection mapping (mapowanie odbić), relocatable code (kod relokowalny), 372 443 przeciążeniowy mózgu), 879 Rem, 683 reflective art (odblaskowy), 535 repetitive strain injury (uraz remedial maintenance (konserwacja przeciążeniowy mięśni), 879 reflective media (materiał odblaskowy), interwencyjna), 397 449 Replica, 684 remmed out („wyremować”), 963 Reflective Memory, 681 replication (replikacja), 684 remote access (zdalny dostęp), 991 reflective spot (znak końca taśmy), 1002 report (raport), 678 remote access concentrator (koncentrator report file (plik raportu), 600 reflective VGA (odblaskowy ekran VGA), zdalnego dostępu), 395 535 report format (format raportu), 240 remote access router (router zdalnego reflow (lutowanie rozpływowe), 429 dostępu), 691 report program generator (generator programów raportowych), 253 reformat (reformatowanie), 681 remote access server (serwer zdalnego refraction (załamanie), 982 dostępu), 724 report writer (generator raportów), 253 refractive index (współczynnik Remote Access Service (usługa zdalnego repository (repozytorium), 684 załamania), 958 dostępu), 884 reproducer (reproduktor), 684 refresh (odświeżanie), 538 remote access software (oprogramowanie reprographics (reprografia), 684 refresh rate (częstotliwość odświeżania), zdalnego dostępu), 555 repurpose (przeformatowanie), 651 119 remote batch (zdalne przetwarzanie Requester, 684 wsadowe), 991 REGEDIT.EXE, 681 resampling (ponowne próbkowanie), 618 remote boot (zdalny rozruch), 991 regenerator, 681 ResEdit, 684 ReGIS, 681 remote bridge (zdalny most), 991 indeks haseł angielskich 1090 reserved word (słowo zarezerwowane), RFP, 685 robot, 688 751 RFS, 685 robotics (robotyka), 689 reset button (reset), 684 RFT, 685 robust (solidny), 757 resident module (moduł rezydentny), 480 RGB, 685 Rocket eBook, 689 resident program (program rezydentny), RGB color (kolor RGB), 378 rogue site (oszukańcza witryna WWW), 639 RGB monitor (monitor RGB), 481 561 resident protection (ochrona rezydentna), ROLAP, 689 534 Rhapsody, 685 RHYTHM, 685 roll in/roll out (sprowadzanie- residential gateway (brama domowa), 65 odprowadzanie), 763 RIAA, 685 resistor (opornik), 550 rollback (wycofanie transakcji), 960 ribbon cable (kabel taśmowy), 350 resolution (rozdzielczość), 692 rollover (najazd), 689 rich text (tekst wzbogacony), 829 resolve (rozwiązywać), 701 ROM, 690 RichLink, 685 resolver (klient usługi nazw), 368 ROM BIOS, 690 Ricochet, 686 resource (zasób), 989 ROM BIOS swapping (wymiana pamięci resource compiler (kompilator zasobów), RIFF, 686 ROM BIOS), 962 380 right click (prawe kliknięcie), 628 ROM card (karta pamięci ROM), 356 resource discovery (rozpoznawanie right justify (dosunięcie do prawej), 171 ROM emulator (emulator pamięci ROM), zasobów), 695 rightsizing (dobieranie właściwego 219 resource fork (blok zasobów), 60 rozmiaru), 143 ROMable (ROM-owalny), 690 resource manager (menedżer zasobów), rigid disk (dysk sztywny), 195 roman type (antykwa), 33 455 RIMM, 686 root (korzeń), 402 resource requirements (wymagane ring (pierścień), 590 zasoby), 962 root directory (katalog główny), 360 ring network (sieć pierścieniowa), 730 response time (czas odpowiedzi), 118 root domain (domena główna), 145 RIP, 686 responsibility (odpowiedzialność), 537 root mean square (średnia kwadratowa), RISC, 686 808 restart, 684 RISC System/6000, 686 root server (serwer root), 723 restricted function (funkcja zastrzeżona), 246 riser card (nadkarta), 497 ROP, 690 retrieve (pobrać), 608 Rivest-Shamir-Adleman, 687 RosettaNet, 690 return (powrót), 625 RJ-11, 687 rot13, 690 return key (klawisz Return), 367 RJ-21, 687 rotating ad (reklama dynamiczna), 682 reusability (wieloużywalność), 920 RJ-45, 687 rotational delay (opóźnienie rotacyjne), 550 reverse bias (polaryzacja w kierunku RJ-48, 687 zaporowym), 614 RJE, 687 ROTFL, 690 reverse DNS (odwrócony system DNS), RL, 687 rotoscope (rotoskopia), 690 538 RLE, 687 round robin (karuzela), 358 reverse engineer (inżynieria odwrotna), RLL, 687 routable protocol (protokół routowalny), 316 648 RLL interface (interfejs RLL), 306 reverse link (łącze „w górę”), 432 route dampening (tłumienie tras), 844 rlogin, 687 reverse polish notation (odwrotna notacja route miles (długość sieci), 141 RMA, 687 polska), 538 route server (serwer tras), 724 RMI, 687 reverse proxy cache (odwrotny bufor router, 690 proxy), 538 RMI over IIOP (RMI przez IIOP), 687 router cache (pamięć podręczna routera), reverse video (negacja obrazu), 508 RMI/IIOP, 687 572 rewritable (wielokrotnego zapisu), 919 RMON, 687 router cluster (klaster ruterów), 363 REXX, 684 RMON probe (sonda RMON), 757 router droppings („zrzuty ruterów”), 1005 RF, 685 RMS, 688 router protocol (protokół routerów), 648 RF modulation (modulacja RF), 479 rn, 688 router table (tablica routera), 816 RF shielding (ekranowanie RF), 210 RNI, 688 routine (procedura), 631 RF/ID, 685 RO, 688 routing (routing, wyznaczanie tras), 692 RFC, 685 RO terminal (terminal odbiorczy), 835 Routing Information Protocol (protokół RFI, 685 roaming (mobilność), 473 informowania o trasach), 647 RFID, 685 RoboCAD, 688 1091 indeks haseł angielskich routing protocol (protokół routingu, rule-based expert system (regułowy sampling (próbkowanie), 649 protokół wyznaczania tras), 648 system ekspertowy), 681 sampling rate (częstotliwość routing switch (przełącznik routingu), 656 rules (reguły), 681 próbkowania), 119 routing table (tablica routingu), 816 rules based (regułowy), 681 samurai (samuraj), 708 row (wiersz), 920 Rumbaugh, 705 SAN, 708 RPC, 702 run (uruchomienie), 879 Sand Hill Road, 709 RPG, 702 run around (oblewanie), 531 sandbox (piaskownica), 589 RPGLE, 702 run length limited (ograniczona długość sans-serif (bezszeryfowy), 55 rpm, 702 serii), 540 Santa Cruz Operation, 709 RPN, 703 run native (uruchomienie w trybie SAP, 709 macierzystym), 879 RPQ, 703 SAPI, 709 run on top of (wykorzystywać program), RRAS, 703 961 SAR, 709 RS/6000, 703 run time (czas wykonania), 118 SAS, 709 RS-170, 703 run under (pracować pod kontrolą), 628 SAS System, 709 RS232, 703 runt („reszta”), 684 SASI, 710 RS-232, 703 runtime (wykonawczy), 961 SATAN, 710 RS-422, 703 runtime version (wersja wykonawcza), satcom, 710 RS-423, 703 914 satellite (satelita), 710 RS-449, 703 RUP, 705 satellite channel (kanał satelitarny), 352 RS-485, 703 RVP, 705 satellite computer (komputer satelitarny), RS-530, 703 RWIN, 706 390 RSA, 704 RX, 706 satellite link (łącze satelitarne), 432 RSAC, 704 RXD, 706 satellite modem (modem satelitarny), 478 RSCS, 704 S interface (S — interfejs), 707 satellite radio (radio satelitarne), 675 RSDL, 704 S.M.A.R.T., 707 saturation (nasycenie), 503 rsh, 704 S/360, 707 save (zapisać), 983 RSI, 704 S/370, 707 Save As (Zapisz jako), 983 RSTS/E, 704 S/390, 707 Save command (Zapisz — polecenie), 983 RSVP, 704 S/3x, 707 SAX, 710 RSX-11, 704 S/key, 736 Sbus, 710 RT, 704 S/MIME, 753 SC connector (złącze SC), 998 RT-11, 704 S/PDIF, 760 SCA, 710 RTC, 704 S/PDIF port (port S/PDIF), 619 SCADA, 710 RTC/BIOS fix, 704 S-100 bus, 707 SCAI, 710 RTCP, 704 S3, 707 scalability (skalowalność), 733 RTF, 704 S3 chip (S3 — akcelerator), 707 scalable (skalowalny), 733 RTFM, 704 SAA, 707 scalable font (czcionka skalowalna), 119 RTL, 705 sabermetrician, 707 scalar (skalar), 733 RTOS, 705 SACD, 707 scalar processor (procesor skalarny), 632 RTP, 705 SAD, 707 scalar variable (zmienna skalarna), 1001 RTS, 705 Safe Mode (tryb awaryjny), 855 scale (skalować), 733 RTSP, 705 Safe-Tcl, 707 scaler, 711 RTTI, 705 sag (SAG, załamanie napięcia), 707 scaling (skalowanie), 733 RTUA, 705 SAGE, 707 SCAM, 711 rt-VBR, 705 salaries (płace), 603 scan (skanować), 736 RU, 705 salary survey (badania wynagrodzeń), 47 scan converter (konwerter skanujący), 401 rubout key (klawisz usuwania), 367 SAM, 707 scan head (głowica skanująca), 258 ruggedized PC (wstrząsoodporny Samba, 707 scan line (linia skanowania), 419 komputer PC), 959 Samna, 708 scan rate (szybkość skanowania), 804 sample size (rozmiar próbki), 693 indeks haseł angielskich 1092 scan technology (skanowanie układów scratch tape (taśma robocza), 822 SCSI switch (przełącznik SCSI), 656 scalonych), 736 scratchpad (pamięć notatnikowa), 571 SCSI synchronous mode (tryb ScanDisk, 711 screen (ekran), 210 synchroniczny SCSI), 856 ScanJet, 711 screen angle (kąt rastra), 361 SCSI termination (terminator SCSI), 836 scanner (skaner), 733 screen capture (przechwytywanie ekranu), scuzzy, 715 scanning device (urządzenie skanujące), 650 SD, 715 882 screen dump (zrzut ekranu), 1005 SD Card, 715 SCART connector (złącze SCART), 998 screen font (czcionka ekranowa), 118 S-DARS, 715 scatter diagram (diagram punktowy), 134 screen frequency (gęstość rastra), 254 SDBN, 715 scatter plot (wykres punktowy), 961 screen grabber (program do SDDS, 715 scatter read (odczyt rozrzucony), 536 przechwytywania ekranu), 637 SDF, 715 SCbus, 711 screen grid (siatka ekranująca), 728 SDH, 715 S-CDMA, 711 screen modes (tryby pracy ekranu), 858 SDI, 715 scene description language (język opisu screen name (nazwa ekranowa), 505 SDI/O Card, 715 sceny), 343 screen overlay (nakładka ekranu), 499 S-DIMM, 715 SCERT, 711 screen reader (czytnik ekranu), 121 SDIP, 715 scheduler (zarządca screen resolution (rozdzielczość ekranu), SDK, 715 procesów/wątków/zadań), 985 692 SDL, 715 schema (schemat), 711 screen saver (wygaszacz ekranu), 961 SDLC, 716 Scheme, 711 ScreenCam, 713 SDMA, 716 Schottky, 711 scriplet (skrypcik), 738 SDMI, 716 SCI, 712 script (skrypt), 738 SDP, 716 scientific computer (komputer naukowy), script error (błąd skryptu), 63 386 SDRAM, 716 script kiddie (skryptowy bobas), 739 scientific language (język naukowy), 343 SDSL, 716 script language (język skryptów), 344 scientific notation (notacja naukowa), 523 SDTV, 716 ScriptActive, 713 scientific visualization (wizualizacja SDX, 716 Script-Fu, 713 naukowa), 950 SE, 716 scripting host (host skryptów), 279 SCL, 712 Seagate, 716 scripting language (język skryptowy), 344 SCM, 712 SEAlink, 716 scriptlet (skryptlet), 739 SCM file (plik SCM), 600 seamless integration (bezszwowa SCMS, 712 ScriptX, 713 integracja), 55 SCO, 712 scroll (przewijać), 664 search (wyszukiwanie), 964 SCO Merge, 712 scroll arrow (strzałka przewijania), 781 search and replace (wyszukiwanie SCO MPX, 712 scroll back buffer (bufor przewijania i zastępowanie), 965 wstecz), 68 SCO Open Desktop, 712 search box (pole wyszukiwania), 615 scroll bar (pasek przewijania), 577 SCO OpenServer, 712 search engine (aparat wyszukiwania), 34 Scroll Lock, 713 SCO SMP, 712 search engine optimization (optymalizacja scroll mouse (mysz z kółkiem), 495 aparatu wyszukiwania), 556 SCO UNIX, 712 scrollable (przewijalny), 664 search key (klucz wyszukiwania), 370 SCO UnixWare, 712 scrollable field (pole przewijalne), 615 search path (ścieżka wyszukiwania), 808 SCO UnixWare 7, 712 scrollable window (okno przewijalne), search scope (zakres wyszukiwania), 981 SCO Wabi, 712 541 search sites (wyszukiwarki), 965 SCO XENIX, 712 scrub, 713 searchable database (przeszukiwalna baza scope (zakres), 981 scrubbing, 713 danych), 661 SCP, 712 SCSA, 713 seat (stanowisko), 772 scramble (mieszać), 465 SCSI, 713 Sebring ring (pierścień Sebringa), 590 scrambler (szyfrator), 805 SCSI asynchronous mode (tryb SEC, 716 scrambling, 713 asynchroniczny SCSI), 855 SECAM, 717 ScramDisk, 713 SCSI chain (łańcuch SCSI), 431 SECC, 717 Scrapbook, 713 SCSI controller (kontroler SCSI), 399 second system syndrome (syndrom scratch disk (dysk tymczasowy), 196 SCSI host adapter (adapter SCSI), 21 drugiego systemu), 786 1093 indeks haseł angielskich secondary cache (pamięć drugiego SEI, 717 Serial Infrared (szeregowe łącze poziomu), 570 Sel, 718 komunikacji w podczerwieni), 802 secondary channel (kanał pomocniczy), Select All (Zaznacz wszystko), 990 serial interface (interfejs szeregowy), 307 352 selection sort (sortowanie przez wybór), Serial Line IP (IP na łączu szeregowym), secondary index (indeks pomocniczy), 758 317 298 selective calling (wywoływanie serial matrix printer (drukarka szeregowa secondary storage (pamięć pomocnicza), selektywne), 967 mozaikowa), 179 572 selector channel (kanał selektorowy), 352 serial mouse (mysz szeregowa), 495 second-generation computer (komputer serial number (numer seryjny), 526 drugiej generacji), 384 Selectric typewriter (maszyna do pisania Selectric), 446 serial port (port szeregowy), 619 second-level cache (pamięć podręczna drugiego poziomu), 572 self-clocking (autozegar), 45 serial printer (drukarka szeregowa), 179 secret key cryptography (kryptografia self-documenting code (zrozumiały kod), Serial SCSI (szeregowy interfejs SCSI), klucza tajnego), 405 1004 802 SECS/GEM, 717 self-healing network (samouzdrawiająca serial transmission (transmisja się sieć), 708 szeregowa), 848 sector (sektor), 718 self-subscribing (subskrybowanie serialize (serializować), 719 sector interleave (przeplot sektorów), 659 dobrowolne), 781 Series 1900, 719 sector map (mapa sektorów), 443 semantic error (błąd semantyczny), 63 Series 2900, 719 sector sparing (wykorzystanie sektorów semantic gap (luka semantyczna), 428 zapasowych), 961 Series 39, 719 semantic processor (procesor sector tandem (tandem sektora), 818 series mode surge suppression (szeregowe semantyczny), 632 eliminowanie skoków napięcia), 802 secure server (bezpieczny serwer), 53 semantics (semantyka), 718 Series/1, 719 secure site (bezpieczna witryna WWW), semaphore (semafor), 718 53 serif (szeryf), 803 semiconductor (półprzewodnik), 627 secure transaction (bezpieczna transakcja), serpentine recording (nagrywanie 53 semiconductor device (element wężykowate), 498 półprzewodnikowy), 215 secure Web protocol (bezpieczny protokół server (serwer), 719 WWW), 53 semiconductor IP (IP układu), 318 server appliance (urządzenie serwerowe), secure Web server (bezpieczny serwer semiconductor laser (laser 881 WWW), 53 półprzewodnikowy), 412 server application (aplikacja serwerowa), SecurID card (SecurID), 717 sendmail, 718 34 security (zabezpieczenia), 980 sensor (czujnik), 121 server based (serwerowy), 724 security audit (inspekcja zabezpieczeń), SEPP, 719 server based rules (reguły serwerowe), 301 sequence check (sprawdzenie kolejności), 681 security card (karta dostępowa), 354 763 server farm (zespół serwerów), 992 security ID, 717 Sequenced Packet Exchange server program (program serwera), 639 (sekwencyjna wymiana pakietów), 718 security kernel (jądro zabezpieczeń), 339 server software (oprogramowanie sequencer (sekwenser), 718 serwerowe), 554 security levels (poziomy zabezpieczeń), 626 Sequent, 719 server-based computing (przetwarzanie serwerowe), 663 security protocol (protokół zabezpieczeń), sequential (sekwencyjny), 718 649 sequential access method (metoda dostępu ServerBench, 719 security scan (skanowanie zabezpieczeń), sekwencyjnego), 457 server-centric („przeznaczony dla 736 sequential access storage device serwera”), 664 sed, 717 (urządzenie o dostępie sekwencyjnym), ServerNet, 719 881 seed (ziarno), 995 servers (serwery), 724 sequential scan (skanowanie server-side (strony serwera), 778 seek (pozycjonować), 626 sekwencyjne), 736 seek time (czas wyszukiwania), 118 server-side include (dołączanie serial (szeregowy), 802 dokumentów po stronie serwera), 144 seeleck, 717 serial async card (karta asynchronicznej server-side script (skrypt strony serwera), segment, 717 komunikacji szeregowej), 353 739 segment register (rejestr segmentu), 682 serial bus (magistrala szeregowa), 438 service (usługa), 883 segmented address space (segmentowana serial computer (komputer szeregowy), service bureau (biuro usług), 59 przestrzeń adresowa), 717 391 service discovery (wykrywanie usług), segmented network (segmentacja sieci), serial dot matrix printer (szeregowa 961 717 drukarka mozaikowa), 802 indeks haseł angielskich 1094 service engineer (serwisant), 724 shared Ethernet (Ethernet ze shut down (zamknąć system), 982 service level agreement (umowa o poziom współużytkowaniem), 224 SI, 727 usług), 873 shared logic (wspólna logika), 957 SID, 728 service level management system (system shared media LAN (sieć LAN sideband (wstęga boczna), 958 zarządzania poziomem usług), 794 ze współużytkowaniem nośnika), 730 SideBar, 728 service pack (pakiet serwisowy), 567 shared memory (pamięć Sidekick, 728 Service Provider (SP), 759 współużytkowana), 573 sidetone (efekt lokalny), 208 service provider (usługodawca), 885 shared resource (współużytkowany zasób), 958 SIDF, 728 Service Provider Interface (interfejs usługodawcy), 307 shared slot (gniazdo uniwersalne), 259 Siemens, 731 service-aware switch (przełącznik share-level security (zabezpieczenia na Siemens Computer, 731 z rozpoznawaniem usług), 658 poziomie udziałów), 980 Siemens Nixdorf, 731 servlet (serwlet), 724 shareware, 726 SIG, 731 servo (serwomechanizm), 725 Sharing Violation (naruszenie zasad SIGCAT, 731 współużytkowania), 502 session (sesja), 725 SiGe, 731 Shark disk, 726 session layer (warstwa sesji), 908 SIGGRAPH, 731 sheet feeder (podajnik arkuszowy), 609 SET, 725 sign off, 731 sheet-fed scanner (skaner arkuszowy), 735 set theory (teoria zbiorów), 834 sign on, 731 shelfware („półkownik”), 626 SETI, 725 signal (sygnał), 785 shell (powłoka), 625 SETL, 725 signal converter (konwerter sygnału), 401 shell account (konto shellowe), 398 settlement rate (opłata likwidacyjna), 550 signal path (ścieżka sygnału), 807 shell out (wyjście do powłoki), 961 set-top box (dekoder), 132 signal processing (przetwarzanie sygnału), shell script (skrypt powłoki), 739 setup, 725 663 Sherlock, 727 setup memory (pamięć konfiguracyjna), signal to noise ratio (względny wskaźnik 571 shielded pair (skrętka ekranowana), 738 szumów), 967 setup program (program Setup), 640 shift register (rejestr przesuwny), 682 signaling (sygnalizacja), 785 setup string (ciąg konfiguracyjny), 88 Shiva, 727 signaling in/out-of-band (sygnalizacja wewnątrz- i pozapasmowa), 785 SETUP.INF, 725 Shlaer-Mellor, 727 Shockmachine, 727 signaling point (punkt sygnalizacyjny), seven dwarfs (siedmiu krasnoludków), 667 731 Shockwave, 727 signature (arkusz drukarski), 37 seven-segment display (wyświetlacz shopping bot (robot do zakupów), 689 signature (sygnatura), 785 siedmiosegmentowy), 966 shopping cart (koszyk), 403 signature file (plik podpisu), 600 seven-segment display (wyświetlacz short, 727 siedmiosegmentowy), 966 signed document (podpisany dokument), short card (krótka karta rozszerzeń), 405 seven-segment display (wyświetlacz 611 siedmiosegmentowy), 966 short haul (krótki zasięg), 405 significant digits (liczby znaczące), 418 SEX/GEM, 725 short messaging (krótka wiadomość SIIA, 731 tekstowa), 405 SGI, 725 silence suppression (eliminowanie ciszy), shortcut (skrót), 738 SGML, 726 216 shortcut key (klawisz skrótu), 367 SGRAM, 726 silica (krzemionka), 406 shortcuts (skróty), 738 sh, 726 silica gel (silikażel, żel krzemionkowy), shorthand (stenografia), 773 731 SHA-1, 726 short-haul modem (modem krótkiego silicon (krzem), 406 shading (cieniowanie), 89 zasięgu), 477 Silicon Alley (Krzemowa Aleja), 406 shadow mask (maska kineskopu), 445 shout (krzyczeć), 407 silicon compiler (kompilator krzemowy), shadow RAM (powielenie w pamięci shovelware (oprogramowanie ładowane 379 RAM), 624 szuflą), 553 silicon dioxide (dwutlenek krzemu), 191 shaped CD (profilowy dysk CD), 636 shows (pokazy), 613 silicon disk (dysk krzemowy), 193 share (udział), 865 Shrink DIP, 727 Silicon Forest (Krzemowy Las), 407 share name (nazwa udziału), 506 SHS virus (wirus SHS), 949 silicon foundry (krzemowa odlewnia), 406 SHARE.EXE, 726 SHTML, 727 silicon germanium (germanek krzemu), shared DASD (współużytkowany system SHTTP, 727 254 DASD), 958 shunt (bocznikować), 63 Silicon Glen (Krzemowy Jar), 407 1095 indeks haseł angielskich

Silicon Graphics, 731 single threading (jednowątkowość), 340 slide scanner (skaner do slajdów), 735 silicon nitride (azotek krzemu), 46 Single UNIX Specification, 732 slider (suwak), 784 silicon on insulator (krzem na izolatorze), single-ended configuration (konfiguracja slideware („oprogramowanie slajdowe”), 406 asymetryczna), 396 554 silicon on sapphire (krzem na szafirze), single-hub cartridge (kaseta sliding window (okno przesuwne), 541 406 jednoszpulowa), 358 slime (muł), 493 Silicon Prarie (Krzemowa Preria), 407 singlemode fiber (włókno światłowodowe SLIP, 740 jednomodowe), 952 Silicon Valley (Krzemowa Dolina), 406 SLM, 740 SiLK, 731 single-mode fiber (włókno jednomodowe), 951 slot (gniazdo, szczelina, przedział), 259 SilkRoad, 731 single-system image (wrażenie Slot 1, 740 SIM, 732 jednolitego systemu), 956 Slot 2, 740 SimCity 2000, 732 sink (ujście), 865 Slot A, 740 SIMD, 732 SIP, 732 slot loading (ładowanie szczelinowe), 431 SIMM, 732 SIPC, 733 slot mask (maska szczelinowa), 445 SIMM converter (konwerter modułów SIPP, 733 slot pitch (rozstaw szczelin), 695 SIMM), 400 SIR, 733 slow scan TV (mała częstotliwość klatek), SIMOX, 732 SISD, 733 441 Simple Mail Interface (prosty interfejs SIT file (plik SIT), 600 slow scan TV (mała częstotliwość ramki), pocztowy), 646 441 site license (licencja lokacji), 417 Simple Mail Transfer Protocol (prosty slug (wiersz linotypowy), 920 protokół przesyłania poczty), 646 site management (zarządzanie ośrodkiem), SMA, 751 Simple Network Managment Protocol 986 (prosty protokół zarządzania siecią), site map (mapa witryny), 443 SMA connector (złącze SMA), 998 646 SiteMill, 733 small outline gull-wing (łamany o małej ramce), 431 Simply Interactive PC, 732 Sito Erastotenesa, 733 SIMSCRIPT, 732 small outline IC (układ scalony o małej six degrees of freedom (sześć stopni ramce), 870 SIMULA, 732 swobody), 803 small outline J-lead (o małej ramce simulation (symulacja), 786 SIXEL, 733 z wyprowadzeniami „J”), 529 simultaneous voice and data (jednoczesne skew (pochylenie), 608 Smalltalk, 751 przesyłanie głosu i danych), 339 skin (skóra), 738 Smalltalk/V, 752 sine (sinus), 732 skin effect (naskórkowość), 503 SMART, 752 sine wave (fala sinusoidalna), 230 Skinny DIP, 737 smart apostrophes (apostrofy drukarskie), single board computer (komputer sky wave (fala przestrzenna), 230 35 jednopłytkowy), 384 SkyTel, 739 smart appliance (urządzenie inteligentne), single density disk (dysk o pojedynczej 881 gęstości zapisu), 195 SL Enhanced, 739 smart book (książka inteligentna), 407 Single Document Interface (interfejs SLA, 739 jednodokumentowy), 306 slamming, 740 smart browser (inteligentna przeglądarka), 303 single inheritance (jednodziedziczenie), slashdot effect (efekt Slashdota), 208 339 smart browsing (inteligentne slate PC („gliniany” PC), 256 przeglądanie), 303 single in-line memory module slave (podległy), 610 (jednorzędowy moduł pamięci), 340 smart cable (przewód inteligentny), 664 slave tube (lampa podległa), 409 single in-line package (obudowa smart car (inteligentny samochód), 304 jednorzędowa), 532 SLC, 740 smart card (karta inteligentna), 355 single point of failure (pojedynczy punkt SLDRAM, 740 SMART drive (napęd SMART), 501 awaryjny), 613 SLED, 740 smart house (inteligentny dom), 303 single precision (pojedyncza precyzja), Sledgehammer, 740 smart install program (inteligentny 613 sleep (uśpienie), 886 program instalacyjny), 304 single quotes (pojedynczy cudzysłów), slew rate (szybkość narastania napięcia), Smart Media, 752 613 804 smart network (sieć inteligentna), 729 single session (jednosesyjny), 340 slice and dice (przekroje i rzuty), 653 smart pager (inteligentny pager), 304 single sided disk (dysk jednostronny), 193 slick, 740 smart phone (inteligentny telefon), 304 single sign-on (jednokrotne logowanie), slide adapter (adapter slajdów), 21 340 indeks haseł angielskich 1096 smart picture frame (inteligentna rama snail mail (poczta ślimacza), 609 soft launch (uruchamianie programowe obrazu), 303 Snap Server, 755 (wieloetapowe), 879 smart quotes (cudzysłowy drukarskie), snap to (przyciąganie), 665 soft macro, 756 109 Snap! Server, 755 soft modem (modem programowy), 478 Smart Sockets, 752 snap-in (przystawka), 665 soft patch (prowizoryczny program Smart Start, 752 korygujący), 649 snapshot (migawka), 465 Smart Tags, 752 soft return (miękki powrót karetki, miękki snapshot dump (zrzut migawkowy), 1005 smart terminal (inteligentny terminal), 304 podział wiersza), 465 snapshot program (generator zrzutów Smart Warehouse, 752 soft sectored (miękki podział na sektory), pamięci), 253 465 SmartBase, 752 SNARC, 755 SOFTBANK COMDEX, 756 Smartcom, 752 SND file (plik SND), 600 SoftPC, 756 Smartdrive, 752 sneakernet (sieć piesza), 730 Softstrip, 756 SmartFilter, 752 sneezer (kichacz), 361 softswitch (przełącznik programowalny), SmartMart, 752 sneezing (kichanie), 361 656 SmartMedia, 752 SNIA, 755 Soft-Switch, 756 SmartMode, 752 sniffer (szperacz), 804 software (oprogramowanie), 550 SmartNIC, 752 snippet, 755 software bug (defekt oprogramowania), SmartServer, 752 SNMP, 755 131 SmartSockets, 752 SNOBOL, 755 software bus (magistrala programowa), 438 smartstamps (inteligentne znaczki), 303 snow (śnieżenie), 808 Software Carousel, 756 SmartSuite, 752 snowflake structure („płatek śniegu”), 604 software codec (kodek programowy), 373 Smarty, 752 SNR, 756 SMB, 753 software companies (firmy produkujące SOAP, 756 oprogramowanie), 237 SMBus, 753 SoC, 756 software configuration management SMD, 753 social engineer (socjotechnik), 756 (zarządzanie konfiguracją SMDS, 753 Society for Information Display, 756 oprogramowania), 986 SME, 753 Society for Information Management, 756 software distribution program (program dystrybucyjny), 638 SMF, 753 Society for Motion Picture and TV SMI, 753 Engineers, 756 software engineer (inżynier oprogramowania), 316 SMIL, 753 socket (gniazdo), 259 software engineering (inżynieria smile (uśmiech), 886 Socket 370, 756 oprogramowania), 316 SMM, 753 Socket 7, 756 Software Engineering Institute, 756 smoke test (test dymowy), 839 Socket 8, 756 software house (producent smoothed data (dane wygładzone), 125 socket flash (gniazdowa pamięć Flash), oprogramowania), 635 smoothing circuit (obwód wygładzający), 259 software IC („programowy układ 533 socket mount (montaż gniazdowy), 482 scalony”), 644 SMP, 753 socket services (usługi gniazd), 885 software interrupt (przerwanie SMPTE, 754 socketed (montowanie w podstawce), 482 programowe), 659 SMR, 754 SOCKS, 756 Software Maintenance Association, 756 SMRAM, 754 SOCKS server (serwer SOCKS), 723 software metering (zliczanie oprogramowania), 996 SMS, 754 SODIMM, 756 software metrics (miary SMS Installer, 754 SO-DIMM, 756 oprogramowania), 459 SMT, 754 soft, 756 software package (pakiet SMTP, 754 soft copy (wersja elektroniczna), 914 oprogramowania), 567 smurf attack (atak smurfów), 40 soft error (błąd miękki), 62 software piracy (piractwo), 594 SNA, 754 soft font (czcionka ładowalna), 118 software programmer (projektant SNA Over Async (SNA na łączu soft handoff (miękkie przekazywanie oprogramowania), 645 asynchronicznym), 755 wywołań), 465 software protection (ochrona SNA-A, 755 soft hyphen (miękki łącznik), 465 oprogramowania), 534 SNADS, 755 soft key (klawisz programowy), 367 software publisher (wydawca oprogramowania), 960 1097 indeks haseł angielskich

Software Publishers Association, 756 SOT, 759 SPDIF, 760 software reuse (wielokrotne sound bandwidth (pasmo dźwiękowe), speaker recognition (identyfikacja użycieoprogramowania), 919 578 głosowa), 292 software RIP (programowy procesor RIP), Sound Blaster, 759 spec, 760 644 sound board (adapter dźwięku), 20 Spec 1170, 760 software stack (stos programowy), 775 sound card (karta dźwiękowa), 354 SPEC CPU92, 760 software tool (narzędzie source (źródło), 1007 SPEC CPU95, 760 programistyczne), 503 source code (kod źródłowy), 373 SPEC SFS 1, 760 software validation (sprawdzanie zgodności funkcjonalnej), 763 source code compatible (zgodny na spec sheet (dane techniczne), 125 poziomie kodu źródłowego), 994 software vendors (producenci SPECfp, 760 oprogramowania), 633 source code management (zarządzanie special character (znak specjalny), 1003 kodem źródłowym), 985 SoftWindows, 756 specialized mobile radio (specjalne radio source computer (komputer źródłowy), przenośne), 760 SOG, 756 391 SOHO, 756 special-purpose computer (komputer source data (dane źródłowe), 125 specjalizowany), 391 SOI, 757 source data acquisition (pozyskiwanie special-purpose language (język SOIC, 757 danych źródłowych), 626 specjalizowany), 344 SoIP, 757 source data capture (zbieranie danych specification (specyfikacja), 761 źródłowych), 990 SOJ, 757 SPECint, 760 source directory (katalog źródłowy), 360 Solaris, 757 SPECmark, 760 source disk (dysk źródłowy), 197 solder (lut), 429 specs, 760 solder ball (kulka lutu), 407 source document (dokument źródłowy), 144 Spectra, 760 solder mask (maska lutownicza), 445 source drive (napęd źródłowy), 501 Spectra 70, 761 soldered (lutowany), 429 Source Edp, 759 spectral bands (pasma widma), 578 solenoid, 757 source language (język źródłowy), 345 spectral color (barwa widmowa), 49 solid ink printer (drukarka source program (program źródłowy), 640 spectral response (wrażliwość widmowa), stałoatramentowa), 178 956 solid logic (logika monolityczna), 424 source route bridging (mostkowanie trasy źródłowej), 484 spectral width (szerokość widma), 802 solid modeling (modelowanie bryłowe), spectroscopy (spektroskopia), 761 475 source statement (instrukcja źródłowa), 302 spectrum (widmo), 917 solid state (monolityczny), 482 Southbridge (mostek południowy), 484 SPECweb96, 761 solid state disk (dysk monolityczny), 195 SOX, 759 SPECweb97, 761 solid state laser (laser monolityczny), 412 SP2, 759 speech codec (kodek mowy), 373 solid state memory (pamięć monolityczna), 571 SPA, 759 speech compression (kompresja mowy), 381 solid state relay (przekaźnik space (spacja), 759 monolityczny), 653 space/time (rozmiar/czas), 693 speech recognition (rozpoznawanie mowy), 694 soliton, 757 spam (spamować), 760 speech synthesis (synteza mowy), 787 solutions (rozwiązania), 701 spam relay (tranzytowanie spamu), 849 speed buffering (buforowanie szybkości), solver (mechanizm rozwiązywania), 453 spamdexing (spamdeksowanie), 759 69 SOM, 757 spamming (spamowanie), 760 Speed Doubler, 761 SONET, 757 SPARC, 760 speed of electricity/light (szybkość fal SONET ring (pierścień SONET), 590 SparQ disk (SparQ), 760 elektromagnetycznych/światła), 804 SONICblue, 758 spatial data (dane przestrzenne), 124 SPEEDE, 761 SOP, 758 spatial light modulator (przestrzenny speedif port, 761 Sophos, 758 modulator światła), 660 Speedo, 761 sort (sortowanie), 758 spatial resolution (rozdzielczość Speedware, 761 przestrzenna), 693 sort field (pole sortowania), 615 spell checker (korektor pisowni), 402 spatially immersive display (zanurzenie sort key (klucz sortowania), 370 przestrzenne), 982 Sperry, 762 sortation (sortacja), 758 spawn (rozmnożyć proces), 694 SPGA, 762 sorter, 758 SPD, 760 spherization (sferyzacja), 725 SOS, 759 SPI, 762 indeks haseł angielskich 1098

SPICE, 762 SRAM, 764 standard input (wejście standardowe), 913 SPID, 762 S-RAM, 764 standard mapping (odwzorowanie spider (pająk), 566 SRAPI, 764 standardowe), 538 spike (impuls szpilkowy), 297 SRB, 764 standard memory (pamięć standardowa), 572 spindle (trzpień), 858 SRI, 764 Standard Messaging Format (standardowy SpinRite, 762 SRPI, 765 format wymiany komunikatów), 769 Spitfire, 762 SRSC, 765 Standard Mode (tryb standardowy), 856 SPL, 762 SRT, 765 standard output (wyjście standardowe), splash screen (winieta programu), 942 SS/DD, 766 961 splay tree (drzewo Splay), 182 SS7, 765 standards (standardy), 771 SPLD, 762 SSA, 766 standards — character codes (standardy splice (sklejka), 737 SSAD, 766 — kody znakowe), 769 spline (splajn), 762 SSADM, 766 standards — communications & networking (standardy — komunikacja split screen (podział ekranu), 613 SSCP, 766 i sieci), 770 Splitterless ADSL, 762 SSD, 766 standards — DBMSs (standardy spoof (podrabiać), 611 SSE, 766 — SZBD), 771 spoofing (zwodzenie), 1005 SSE2, 766 standards — file management systems spoofing your technical friend (żartowanie SSFDC, 766 (standardy — systemy zarządzania plikami), 771 z komputerowców), 1009 SSI, 766 spool (kolejka we-wy), 377 standards — graphics systems (standardy SSJS, 766 — systemy graficzne), 770 spooling, 762 SSL, 766 standards — hardware interfaces spot color (kolor dodatkowy), 377 SSP, 766 (standardy — interfejsy sprzętowe), 769 SPP, 763 ST, 767 standards — Internet (standardy spread spectrum (spektrum rozrzutu), 761 ST connector (złącze ST), 999 — internet), 769 Spreadsheet Connector, 763 ST412, 767 standards — machine languages (standary — języki maszynowe), 771 sprite (sprajt), 763 ST506, 767 SPS, 763 standards — operating systems (standardy ST506 RLL, 767 — systemy operacyjne), 770 SPSS, 764 stack (stos), 775 standards — programming langauges spt, 764 stack dump (zrzut stosu), 1005 (standardy — języki programowania), SPUFI, 764 stack fault (błąd stosu), 63 769 sputtering (napylanie katodowe), 502 stack overflow (przepełnienie stosu), 658 standards — storage media (standardy — nośniki pamięci masowej), 770 SPX, 764 stack pointer (wskaźnik stosu), 957 standards — text systems (standardy spyware (oprogramowanie szpiegujące), stack underflow (niedopełnienie stosu), — systemy przetwarzania tekstu), 770 554 516 SQFP, 764 standby power system (system zasilania stackable hub (koncentrator wieżowy), rezerwowego), 795 SQL, 764 394 Star, 772 SQL engine („silnik” SQL), 732 stacker (układarka), 870 star configuration (konfiguracja gwiazdy), SQL Forms, 764 stacks, 768 396 SQL precompiler (prekompilator SQL), stackware (talia), 817 star network (sieć o topologii gwiazdy), 629 staging server (serwer próbny), 723 730 SQL Server, 764 STAIRS, 768 Star Office, 772 SQL Windows, 764 stair-stepping („schodki”), 711 Star Portal, 772 SQL*Forms, 764 Stamps.com, 768 star query (zapytanie gwiazdowe), 984 SQL/DS, 764 stand-alone PC (samodzielny komputer star schema (schemat gwiazdowy), 711 SQLBase Server, 764 PC), 708 star topology (topologia gwiazdy), 845 SQLJ, 764 standard (norma), 520 Star:Flashpoint, 772 SQLWindows, 764 standard cell (komórka standardowa), 378 Starfire, 772 SQR, 764 standard data format (standardowy format Starlan, 772 danych), 769 square wave (fala prostokątna), 230 StarOffice, 772 SQUID, 764 standard deviation (odchylenie standardowe), 535 StarPortal, 772 1099 indeks haseł angielskich start bit (bit startowy), 59 sticky (lepki), 416 straight through processing (przetwarzanie Start menu (menu Start), 456 sticky connection (przedłużone przelotowe), 662 start/stop transmission (transmisja start- połączenie), 651 Strand88, 776 stopowa), 848 StickyKeys (KlawiszeTrwałe), 367 StrataFlash, 776 StartUp folder (folder Autostart), 239 stiction (tarcie spoczynkowe), 819 Stratus, 776 startup routine (procedura stilb, 775 stream (strumień), 780 uruchomieniowa), 631 STN, 775 stream cipher (szyfr strumieniowy), 805 STARTUP.CMD, 772 stochastic (stochastyczny), 775 streaming (przesyłanie strumieniowe), 661 stat mux, 772 stop bit, 775 streaming audio (przesyłanie state (stan), 768 stop-motion animation (animacja strumieniowe dźwięku), 661 stateful inspection (inspekcja stanowa), poklatkowa), 32 streaming data (dane strumieniowe), 124 301 storage (pamięć masowa), 571 streaming media (przesyłanie stateless (bezstanowy), 54 storage area network (sieć pamięci strumieniowe multimediów), 661 statement (instrukcja), 301 masowej), 730 streaming tape (streamer), 776 state-of-the-art (state of the art), 773 storage array (macierz pamięci masowej), streaming video (przesyłanie static (statyczny), 773 434 strumieniowe wideo), 661 static ad (reklama statyczna), 682 storage capacity (pojemność pamięci Streamline, 776 masowej), 613 static binding (wiązanie statyczne), 916 stream-oriented file (plik strumieniowy), storage device (urządzenie pamięci 601 static column memory (statyczna pamięć masowej), 881 kolumnowa), 773 STREAMS, 776 storage hierarchy (hierarchia pamięci), STRETCH, 777 static electricity (elektryczność statyczna), 275 214 stretch blt (operacja blt z rozciąganiem), storage management (zarządzania 547 static HTML (statyczny kod HTML), 773 magazynowaniem danych), 985 stretching (rozciąganie), 692 static IP address (statyczny adres IP), 773 Storage Management Services (usługi static RAM (statyczna pamięć RAM), 773 zarządzania magazynowaniem danych), string (ciąg), 88 static routing (routing statyczny), 691 885 string handling (obsługa ciągów), 532 static SQL (statyczny kod SQL), 773 storage media (nośnik pamięci masowej), Stringy Floppy, 777 522 static typing (statyczne deklaracje typu), striping (paskowanie), 577 773 storage over IP (pamięć masowa oparta na stroke (pociągnięcie), 608 protokole IP), 571 station (stacja), 767 stroke font (czcionka liniowa), 118 storage subsystem (podsystem pamięci stationery (papeteria), 574 masowej), 612 stroke weight (szerokość linii), 802 statistical multiplexor (multiplekser storage system (system pamięci masowej), strong encryption (szyfrowanie silne), 805 statystyczny), 492 792 strong typing (ścisła kontrola typów), 808 status line (wiersz stanu), 920 storage technologies (technologie pamięci StrongARM, 777 STD bus (magistrala STD), 438 masowych), 828 structured data (dane strukturalne), 124 stdin, 773 storage virtualization (wirtualizacja structured programming (programowanie STDM, 773 pamięci masowej), 943 strukturalne), 644 stdout, 773 StorageTek, 775 structured query language (strukturalny stealth virus (wirus „stealth” (utajniony), store locator service (lokalizator sklepów), język zapytań), 780 949 425 Structured Storage (strukturalna pamięć Steelhead, 773 store-and-forward switch (przełącznik masowa), 780 pamiętająco-wysyłający), 655 steganography (steganografia), 773 STS-1, 781 stored procedure (procedura składowana), STEP, 773 stub (procedura pośrednicząca, pniak), 631 631 step frame (przechwytywanie klatek), 650 stored program concept stub file (pniak), 607 step index fiber (włókno o współczynniku (zaprogramowanie w pamięci), 984 StuffIt, 781 uskokowym), 951 stored-value card (karta gotówkowa), 354 stupid network (sieć głupia), 729 stepper motor (silnik krokowy), 732 storewidth (rozpiętość magazynu danych), stereophonic (stereofoniczny), 773 694 style sheet (arkusz stylów), 37 Sterling Software, 773 StoreX, 775 stylus (pióro), 593 stick font (czcionka kreskowa), 118 StoryServer, 775 subarea node (węzeł podobszaru), 915 stick model (model kreskowy), 474 STP, 776 subclass (podklasa), 609 stickiness (lepkość), 416 subdirectory (podkatalog), 609 indeks haseł angielskich 1100 subdomain (poddomena), 609 superparamagnetic limit (ograniczenie SVID, 784 subfolder (podfolder), 609 nadparamagnetyczne), 540 S-video, 784 submarining (nurkowanie), 527 superscalar (superskalarny), 784 SVR4, 784 submenu (podmenu), 610 superscript (indeks górny), 298 SVR5, 784 subnet (podsieć), 611 superserver (superserwer), 783 swap file (plik wymiany), 601 subnet mask (maska podsieci), 445 superset (nadzbiór), 498 SWAP protocol (SWAP — protokół), 784 subnetting (tworzenie podsieci), 860 SUPERSTITIAL, 784 SwapCrypt, 784 subnotebook, 781 supertwist (superskręt), 784 swapping (wymiana pamięci), 962 subroutine (podprogram), 611 superuser (superużytkownik), 784 sweet spot („słodki punkt”), 740 subschema (podschemat), 611 supervisor (program nadzorczy), 639 Swing, 785 subscribe (subskrybować), 781 supervisor call (wywołanie systemowe), switch fabric (osnowa przełączająca), 560 967 subscript (indeks dolny), 298 switch router (router przełączający), 691 supervisor control program (systemowy subset (podzbiór funkcji), 613 program sterujący), 797 Switched 56, 785 substrate (podłoże), 610 supervisor mode (tryb nadzoru), 856 switched broadband network (przełączana sieć szerokopasmowa), 653 substring (podciąg), 609 supervisor state (tryb nadzorczy), 856 subsystem (podsystem), 612 switched digital service (komutowana suppliers (dostawcy), 170 usługa cyfrowa), 393 subtract (różnica zbiorów), 702 supply chain management (zarządzanie switched Ethernet (przełączana sieć subwoofer, 781 łańcuchem dostaw), 986 Ethernet), 653 SUI, 781 supply chain system (system łańcucha switched line (łącze komutowane), 431 dostaw), 790 suit (garnitur), 250 switched multimegabit data service SuiteSpot, 781 support (obsługa), 532 (komutowana, wielomegabitowa usługa Sun, 781 suppressor grid (siatka zerowa), 728 danych), 393 SunGard, 782 SUPRA, 784 switched network (sieć komutowana), 730 Sun-Netscape Alliance, 782 surf abuse (nadużycie „surfowania”), 498 switched SCSI (przełączana magistrala SCSI), 653 SunOS, 782 surf control (kontrola „surfowania”), 399 surf the Net („surfować” po Sieci), 784 switched virtual circuit (komutowany SunSoft, 782 obwód wirtualny), 393 surface (powierzchnia), 624 Super 7, 782 switching hub (koncentrator Super Audio CD, 782 surface modeling (modelowanie przełączający), 394 powierzchni), 476 Super Density Disc (Super Density Disc, switch-to-computer (łącze przełącznik- dysk o super gęstości), 782 surface mount (montaż powierzchniowy), komputer), 432 482 super floppy (superdyskietka), 783 SX, 785 surface normal (normalna), 520 Super POP, 782 SXGA, 785 surface Web (powierzchnia sieci WWW), Super VGA, 782 624 Sybase, 785 Super7, 782 surfing, 784 Sybase database (Sybase — baza danych), 785 Superbase, 783 surge protection (filtrowanie przepięć), SuperCalc, 783 236 Sybase System, 785 superclass (superklasa, nadklasa), 783 surge protector (eliminator skoków Sybperl, 785 supercomputer (superkomputer), 783 napięcia), 215 SyJet disk (SyJet), 786 supercomputer sites (superkomputery surge suppression (eliminowanie skoków SYLK file (SYLK), 786 — lista), 783 napięcia), 216 Symantec, 786 superconductor (nadprzewodnik), 498 surge suppressor (eliminator przepięć), Symbian, 786 215 SuperDisk, 783 Symbian OS, 786 SUS, 784 SuperDLT, 783 symbol, 786 suspend and resume (wstrzymać i SuperDrive, 783 wznowić), 959 symbol set (zestaw symboli), 993 superframe, 783 SV, 784 symbolic language (język symboliczny), 344 SuperKermit, 783 SVC, 784 symmetric (symetryczny), 786 SuperKey, 783 SVD, 784 supermini, 783 symmetric compression (kompresja SVG, 784 symetryczna), 381 SuperNOS, 783 SVGA, 784 symmetric DSL (symetryczna linia DSL), SuperPaint, 783 S-VHS, 784 786 1101 indeks haseł angielskich symmetric encryption (szyfrowanie system failure (awaria systemu), 46 systems (systemy), 797 symetryczne), 805 system file (plik systemowy), 601 systems administrator (administrator symmetric multiprocessing (symetryczne system folder (folder systemowy), 239 systemów), 21 przetwarzanie wieloprocesorowe), 786 system font (czcionka systemowa), 119 systems analysis & design (analiza Symphony, 786 i projektowanie systemów), 31 System Halted (System zatrzymany), 795 SYN flood attack (atak „SYN flood”), 40 systems analyst (analityk systemów), 30 system image (obraz systemu), 532 sync character (znak synchronizacyjny), systems disk (dysk(i) systemowy), 197 1003 system integrator (integrator systemowy), 302 systems engineer (inżynier systemów), sync generator (generator 316 system level (poziom systemu), 626 synchronizujący), 253 systems house (wytwórca systemów), 966 synchronous (synchroniczny), 786 system life cycle (cykl życia systemu), 116 systems integration (integracja systemów), synchronous mode (tryb synchroniczny), 302 856 system management (zarządzanie systemem), 987 systems integrator (integrator systemów), synchronous protocol (protokół 302 synchroniczny), 648 System Management Bus (magistrala zarządzania systemem), 439 systems management (zarządzanie synchronous transmission (transmisja systemami), 987 synchroniczna), 848 System Management Interrupt (system zarządzania przerwaniami), 794 Systems Management Server (serwer syndromes (syndromy), 787 zarządzania systemami), 724 System Management Mode (tryb synergy (synergia), 787 zarządzania systemem), 856 systems person (systemowiec), 796 Synopsys, 787 system memory (pamięć systemowa), 572 systems program (program systemu), 640 syntax (składnia), 737 System Network Architecture (systemowa systems programmer (programista syntax error (błąd składniowy), 63 architektura sieci), 796 systemów), 640 synthesis (synteza), 787 System Object Model (systemowy model Systems Programming Language (język programowania systemów), 344 synthesize (syntetyzować), 787 obiektów), 796 system policy (założenia systemowe), 982 systems representative (przedstawiciel ds. synthesizer (syntezator), 787 systemów), 651 SyQuest, 787 system program (program systemowy), 640 systems software (oprogramowanie SyQuest disk (SyQuest — dysk), 787 systemu), 554 system programmer (programista sysadmin, 788 systemowy), 640 SystemView, 797 SYSCON, 788 system prompt (systemowy znak zachęty), SYSTIMAX, 800 sysgen, 788 797 systolic array (tablica skurczowa), 816 sysop, 788 system resources (zasoby systemowe), SysTray, 800 Sysplex, 788 989 T, 811 SysReq key (SysReq), 788 system software (oprogramowanie T interface (T – interfejs), 811 systemowe), 554 system, 788 T&L (transformacja i oświetlanie), 848 system test (test systemu), 840 System 2000, 788 T.120, 811 system time/date (czas systemowy), 118 System 7, 788 T.2, 811 System Tray (zasobnik systemowy), 989 System 8, 788 T.30, 811 system unit (jednostka systemowa), 340 System 9, 788 T.4, 811 System V Release 4.0, 793 system administrator (administrator T.6, 811 System V.4, 793 systemu), 21 T.RES, 811 SYSTEM.DAT, 795 system analyst (analityk systemowy), 30 T.share, 811 SYSTEM.INI, 795 System Application Architecture T.TUD, 811 (systemowa architektura aplikacji), 796 System/3, 795 T+0, 811 system BIOS, 788 System/32, 795 T+1, 811 system board (płyta systemowa), 607 System/34, 795 T+3, 811 system bus (magistrala systemowa), 438 System/36, 795 T+5, 811 system development cycle (cykl System/360, 796 T1, 812 produkcyjny systemu), 116 System/370, 796 T1 font (T1 – czcionka), 812 system development methodology System/38, 796 (metodologia wytwarzania systemów), T1/E1, 812 System/390, 796 458 T1/PRI, 812 System/3x, 796 system disk (dysk systemowy), 195 T2, 812 System/88, 796 indeks haseł angielskich 1102

T3, 812 tape automated bonding (automatyczny TCP, 823 T4, 812 montaż taśmowy), 44 TCP splicing (zestawianie łączy TCP), T9, 812 tape automation (zmieniacz taśm), 1000 993 TA, 812 tape backup (archiwizacja na taśmach), 37 TCP/IP, 826 tab, 812 tape cartridge (kartridż z taśmą), 358 TCP/IP abc’s (TCP/IP — omówienie), 823 tab character (znak tabulacji), 1003 tape cassette (kaseta taśmowa), 359 TCP/IP stack (stos TCP/IP), 775 tab delimited (rozdzielany tabulatorami), tape drive (napęd taśm), 501 692 tape dump (zrzut taśmy), 1005 TCSEC, 826 tab key (klawisz tabulacji), 367 tape library (biblioteka taśm), 56 TCU, 826 tab stop (pozycja tabulacji), 626 tape mark (znacznik taśmy), 1002 TDD, 826 tabbing (tabulacja), 817 tape out (nagrać i oddać), 498 TDES, 826 table (tabela), 812 tape transport (mechanizm przesuwu TDM, 826 table lookup (wyszukiwanie w tabeli), 965 taśmy), 453 TDMA, 826 table view (widok tabeli), 918 taped out (nagrany i oddany), 498 TEA, 827 tablet computer (tablet, komputer TAPI, 819 tear down (rozmontować obwód), 694 tabliczkowy), 814 tar, 819 tear-off menu (menu odrywane), 455 tablet cursor (wskaźnik), 957 tarball („kula smoły”), 407 tech support (pomoc techniczna), 617 tablet PC, 814 Targa, 819 techie, 827 tabulate (tabularyzować), 817 target computer (komputer docelowy), TechNet, 827 tabulating equipment (wyposażenie 384 Technical Office Protocol, 827 tabulacyjne), 963 target directory (katalog docelowy), 359 technical writer, tech writer (autor tabulator, 817 target disk (dysk docelowy), 192 dokumentacji), 45 TACACS, 817 target drive (napęd docelowy), 500 technology (technologia), 827 TACS, 817 target language (język docelowy), 342 technology transfer (transfer technologii), TAD, 817 target machine (maszyna docelowa), 446 847 tag (znacznik), 1001 tariff (taryfa), 819 technophile (technofil), 827 tag RAM, 817 task (zadanie), 981 technophobic (technofob), 827 tag sort (sortowanie znacznikowe), 759 task management (zarządzanie technorealism (technorealizm), 828 tag switching (przełączanie znacznikowe), zadaniami), 987 technoscaping (technoarchitektura), 827 654 task swapping (wymiana zadań), 962 telco, 829 tag-based language (język znacznikowy), task switching (przełączanie zadań), 654 Telcordia, 829 345 taskbar (pasek zadań), 577 tele, 829 Tailgate, 817 TAWPI, 822 telecom, 829 Taligent, 818 TAXI, 822 Telecom Act of 1996, 829 talk-off, 818 TB, 822 telecom company, telecommunications TalOS, 818 Tbit, 822 company (firma telekomunikacyjna), 237 Tandem, 818 Tbits/sec (Tb/s), 822 tandem office (centrala tandemowa), 84 telecom hotel (hotel telekomunikacyjny), TBps, Tbps, 822 279 tandem processors (procesory TByte, 822 tandemowe), 633 telecommunications (telekomunikacja), T-byte, 822 832 tandem switch (przełącznik tandemowy), 656 Tbytes/sec, 822 Telecommunications Act of 1996 (ustawa telekomunikacyjna z 1996 roku), 886 tandem/toll office, 818 TCAL, 822 T-cal, 822 Telecommunications Industry tandem/toll switch, 818 Association, 829 TCAM, 822 Tandy, 818 telecommunity (telespołeczność), 833 TCAP, 822 Tanner, 818 telecommuter (telepracownik), 833 T-carrier, 822 tanstaafl, 818 telecon, 829 TCF, 822 tantalum capacitor (kondensator teleconferencing (telekonferencja), 832 tantalowy), 395 Tcl/Tk, 823 telecopying (telekopiowanie), 832 TAO, 818 TCM, 823 teledensity (gęstość sieci telefonicznej), tap, 818 TCO, 823 254 1103 indeks haseł angielskich

Teledesic, 829 TEMPEST, 834 text management (zarządzanie tekstem), Teledildonics, 830 template (szablon), 800 987 telefax (telefaks), 830 temporary directory (katalog text messaging (wiadomości tekstowe), 916 telegraph (telegraf), 832 tymczasowy), 360 text mode (tryb tekstowy), 856 tele-immersion (teleimersja), 832 temporary file (plik tymczasowy), 601 text-to-speech (konwersja tekstu na telemanagement (telezarządzanie), 833 temporary folder (folder tymczasowy), 239 mowę), 400 telemarketing, 832 temporary font (czcionka tymczasowa), texture map (tekstura), 829 telematics (telematyka), 832 119 texture mapping (odwzorowanie tekstur), telemedicine (telemedycyna), 833 ter, 834 538 telemetry (telemetria), 833 tera, 834 texture memory (pamięć tekstur), 573 Telenet, 833 terabit, 834 TFT, 841 telephone (telefon), 830 terabyte (terabajt), 834 TFT LCD, 841 telephone channel (kanał telefoniczny), teraflops (teraflop), 834 TFTP, 841 353 Terastor, 834 TGA, 841 telephone switch (przełącznik The Computer Glossary, 841 telefoniczny), 656 term set (zestaw zakończeniowy), 993 The Computer Museum, 841 telephone wiring (okablowanie terminal, 834 telefoniczne), 540 terminal adapter (adapter terminala), 21 The Grid, 841 telephony (telefonia), 831 terminal emulation (emulacja terminala), The Learning Company, 841 Telephony API (interfejs programowania 218 The Open Group, 841 funkcji telefonicznych), 306 terminal mode (tryb terminala), 856 The Rail, 841 telephony server (serwer telefonii), 724 terminal server (serwer terminali), 724 the Web (Wielka Światowa Pajęczyna), Telephony Server NLM (moduł NLM Terminal Services (usługi terminalowe), 919 serwera telefonii), 479 885 thematic map (mapa tematyczna), 443 Telephony Services API (interfejs terminal session (sesja terminala), 725 theme-based search (wyszukiwanie programowania usług telefonicznych), terminal strip (listwa zaciskowa), 421 tematyczne), 965 306 terminal window (okno terminala), 541 thermal calibration (kalibracja termiczna), telepresence surgery (telechirurgia), 829 350 termination (zakończenie), 981 teleprinter (dalekopis), 123 thermal dye transfer (termiczne terminator, 836 teleprocessing (teleprzetwarzanie), 833 nanoszenie barwy), 834 terminology (terminologia), 836 teleprocessing monitor (monitor thermal grease (pasta termoprzewodząca), teleprzetwarzania), 481 terra, 839 578 Telescript, 833 terraflop, 839 thermal recalibration (rekalibracja termiczna), 682 teleservices (teleserwis), 833 terrestrial link (łącze naziemne), 432 thermal sensor (czujnik termiczny), 121 teleteaching (telenauka), 833 test automation software (oprogramowanie do automatyzacji thermal transfer (druk termiczny), 174 teletext (teletekst), 833 testowania), 551 thermal wax transfer printer (drukarka Teletype, 833 test data (dane testowe), 125 termiczna), 180 teletype interface (interfejs testing (testowanie), 840 thick Ethernet („gruby” Ethernet), 267 dalekopisowy), 306 tests (testy), 840 thick film (grubowarstwowy), 267 teletype mode (tryb dalekopisowy (TTY), 855 tethered (na uwięzi), 497 ThickNet, 841 teletypewriter (dalekopis), 124 tetrode (tetroda), 841 ThickWire, 841 televaulting (teleskarbiec), 833 TeX, 841 thimble printer (drukarka naparstkowa), 178 telewebber (telewebowiec), 833 Texas Instruments, 841 thin client (cienki klient), 89 telework (telepraca), 833 texel (teksel), 828 thin film (cienkowarstwowy), 90 Teligent, 833 text (tekst), 828 text based (tekstowy), 829 thin film deposition (osadzanie TeLink, 833 cienkowarstwowe), 559 text editing (edycja tekstu), 205 Telnet, 833 thin film head (głowica Telon, 834 text editor (edytor tekstów), 207 cienkowarstwowa), 258 TELRIC, 834 text entry (wprowadzanie tekstu), 956 thin pipe („chude łącze”), 88 temp directory (TEMP — katalog), 834 text field (pole tekstowe), 615 thin server (serwer uproszczony), 724 temp folder (TEMP — folder), 834 text file (plik tekstowy), 601 ThinkPad, 841 indeks haseł angielskich 1104

ThinNet, 841 TIGA, 843 TN3270, 844 ThinWire, 841 Tiger, 843 TNT, 844 third normal form (trzecia postać tight code (zwarty kod), 1005 to the recruiter (jak wybierać normalna), 858 tightly coupled (ściśle powiązany), 808 pracowników), 330 third party (firma niezależna), 237 tilde (tylda), 861 toaster (toster), 845 third-generation computer (komputer tile (sąsiadująco), 710 TOC, 844 trzeciej generacji), 391 Tillamook, 843 TOF, 844 third-generation language (język trzeciej toggle (przełączać), 653 generacji), 344 timbre (barwa dźwięku), 49 Timbuktu, 843 toggle switch (przełącznik THOR, 841 dwupozycyjny), 654 Thoroughbred Basic, 841 time base generator (generator podstawy czasu), 253 token (żeton), 1009 thrashing (migotanie), 466 time out (przeterminowanie), 661 token bus network (sieć żetonowa thread (wątek), 910 magistralowa), 731 time shifting (przemieszczenie w czasie), threaded connector (złącze gwintowane), 658 token passing (przekazywanie żetonu), 998 652 time slice (odcinek czasu), 535 threaded discussion (dyskusja z wątkami), Token Ring, 844 time slot (szczelina czasowa), 802 198 Token Ring adapter (adapter Token Ring), threading (obsługa wątków), 532 time synchronization (synchronizacja 21 czasowa), 786 three degrees of freedom (trzy stopnie Token Ring connector (złącze Token swobody), 858 timed out (przekroczenie limitu czasu), Ring), 999 653 three-spindle drive (trzy trzpienie token ring network (sieć żetonowa napędów), 858 time-division multiplexing pierścieniowa), 731 (multipleksowanie przez podział czasu), three-state logic element (trójstanowy 493 TokenTalk, 845 element logiczny), 854 time-of-day clock (zegar godzinowy toll office (centrala rozliczeniowa), 84 three-tier client/server (trójwarstwowa komputera), 992 toll quality audio (jakość telefoniczna), aplikacja klient-serwer), 854 timeout (limit czasu), 418 336 threshold (próg), 650 timer interrupt (przerwanie zegarowe), toll switch (przełącznik rozliczeniowy), throughput (przepustowość), 659 659 656 thru-hole (przewlekany), 664 timesharing (podział czasu), 613 toll/tandem office (centrala tandemowa rozliczeniowa), 84 thumb, 841 timestamp (znacznik czasu), 1002 thumb culture (kultura kciuka), 407 toll/tandem switch (przełącznik timing clock (zegar taktowania), 992 tandemowy rozliczeniowy), 656 thumbnail (miniaturka), 470 timing signals (taktowanie), 817 tombstoning (nagrobek), 498 Thunderbird, 841 tin, 843 tomography (tomografia), 845 thunk, 841 Tiny BASIC, 843 toneloc, 845 THX, 841 TIP, 843 toner, 845 THz, 842 tip and ring (końcówka i pierścień), 401 TONS, 845 TI, 842 TIRIS, 843 tool (narzędzie), 502 TIA, 842 TI-RPC, 843 tool kit, 845 TIA/EIA-232, 842 Titanium, 843 tool palette (paleta narzędzi), 567 TIA/EIA-568, 842 Tivoli Enterprise Management, 843 toolbar (pasek narzędzi), 577 TIA/EIA-569, 842 Tk, 843 ToolBook, 845 TIA/EIA-606, 842 TLA, 843 toolbox (przybornik), 665 TIA/EIA-607, 842 TLAN, 843 toolkit (zestaw narzędzi), 993 TIC, 842 TLD, 843 Tools menu (Narzędzia — menu), 502 tick (takt), 817 TLI, 843 tools vendor, tool vendor (producent tickle (sygnał aktywności), 785 TLS, 843 narzędzi), 635 tickle packet (pakiet aktywności), 566 TM1, 844 TOP, 845 tickler (system przypominania), 792 TMDS, 844 top level domain (domena wysokiego Tier 1 (pierwsza kategoria), 591 TME, 844 poziomu), 145 TIES, 842 TMN, 844 top of file (początek pliku), 608 TIF file (plik TIF), 601 TN, 844 topdown design (projektowanie TIFF, 842 zstępujące), 646 1105 indeks haseł angielskich topdown programming (programowanie TrackPoint, 847 translating bridge (most translacyjny), 484 zstępujące), 644 trackstick, 847 translation layer (warstwa translacji), 908 topographic map (mapa topograficzna), TrackWrite, 847 TransLISP PLUS, 848 443 tractor feed (traktor), 847 translucency (półprzezroczystość), 627 topology (topologia), 845 TRADACOMS, 847 Transmeta, 848 TOPS, 845 trade shows (targi), 819 transmission (transmisja), 848 top-tier vendor (producent „z górnej półki”), 635 trademarks (znaki towarowe), 1004 transmission channel (kanał transmisji), 353 TopTOOLS, 845 traffic (ruch sieciowy), 705 Transmission Control Unit (jednostka TOPVIEW, 845 traffic engineering (inżynieria ruchu sieciowego), 316 sterowania transmisją), 340 torn down (rozmontowany), 694 traffic management (zarządzanie ruchem transmission multiplexor (multiplekser TOS, 845 sieciowym), 987 transmisyjny), 492 TOTAL, 845 traffic shaping (kształtowanie ruchu transmission speed (szybkość transmisji), total bypass (obejście całkowite), 529 sieciowego), 407 805 total internal reflection (całkowite odbicie traffic surge protection (ochrona przed transmissive art (przepuszczalny), 659 wewnętrzne), 74 skokami ruchu sieciowego), 534 transmit (transmitować), 848 touch screen (ekran dotykowy), 210 trailer, 847 transmitter (nadajnik), 497 touch typing (pisanie bezzwrokowe), 594 trailer label (etykieta końca zbioru), 225 transmogrify (zmiana całkowita), 1000 touchpad (tabliczka dotykowa), 816 train (pociąg), 608 transparency (transparentność), 848 tower (wieża), 921 train printer (drukarka seryjna), 178 transparency adapter (przystawka do TP, 846 training (nauka), 504 przezroczy), 665 TP monitor (monitor TP), 481 Transact, 847 transparent (przezroczysty), 665 TP0 — TP4, 846 transaction (transakcja), 847 transparent bridge (most przezroczysty), 484 TPA, 846 transaction environment (środowisko transakcyjne), 809 transparent cache (przezroczysty bufor), TPC, 846 665 transaction file (plik transakcji), 601 TPC-A, 846 transparent GIF (przezroczysty plik GIF), TPC-B, 846 transaction monitor (monitor transakcji), 665 481 TPC-C, 846 transparent LAN service („przezroczysta” transaction processing (przetwarzanie usługa sieci LAN), 664 TPC-D, 846 transakcyjne), 663 TPF, 846 transparent media (nośnik przezroczysty), transaction tracking system (system 522 tpi, 846 śledzenia transakcji), 792 transparent media adapter (adapter TPM, 846 transactional software (oprogramowanie nośników przezroczystych), 21 transakcyjne), 555 tpmC, 846 transparent network (sieć przezroczysta), TPMS, 846 transceiver (transceiver, nadbiornik), 847 730 TPO, 846 transcode (przekodować), 653 transponder, 849 TP-PMD, 846 transcribe (przepisać), 658 transport layer (warstwa transportowa), TPS, 846 transducer (przetwornik), 664 908 tpsA, 846 transfer (przesyłać), 661 Transport Level Interface (interfejs poziomu transportu), 306 tpsB, 846 transfer protocol (protokół przesyłania danych), 648 transport protocol (protokół TQFP, 846 transfer rate (szybkość przesyłania), 804 transportowy), 648 TQM, 846 transfer time (czas przesyłania), 118 transport services (usługi transportowe), TR, 846 885 transformer (transformator), 848 trace (wektoryzacja), 914 transputer, 849 transient (przebieg przejściowy), 650 Traceroute, 846 trap (pułapka), 667 transient area (obszar tymczasowy), 532 TRACERT, 846 trap door (trapdoor), 849 transient data (dane tymczasowe), 125 track (ścieżka), 807 trapdoor (furtka), 246 transient state (stan przejściowy), 768 track density (gęstość ścieżek), 254 trash can (kosz na śmieci), 403 transistor (tranzystor), 849 track-at-once, 846 trashware (oprogramowanie transistor transistor logic (układ logiczny „śmietnikowe”), 554 trackball (manipulator kulowy), 442 tranzystorowo-tranzystorowy), 865 Travan, 849 tracking (rozstaw), 695 translate (translacja), 848 tray (taca), 817 indeks haseł angielskich 1106 tray card (wkładka CD, inlay), 951 trusted computer system (bezpieczny TVPC, 860 tray drive (napęd z tacką), 501 system komputerowy), 53 TWAIN, 860 tray load (tacka), 817 trusted domain relationship tweak (podkręcać), 610 (międzydomenowa relacja zaufania), tree (drzewo), 182 465 tweening (uśrednianie), 886 treeware (materiały drzewne), 449 trustee (powiernik), 624 twinax, 860 Trellis-coded modulation (modulacja truth table (matryca prawdziwości), 449 twinax card (karta twinax), 358 Trellisa), 479 TSAPI, 858 twinaxial (kabel twinax), 350 trends („gorące” tematy), 260 TSAT, 858 TWIP, 860 Trenton Computer Festival, 853 Tseng Labs, 858 twisted nematic (skręcone kryształy triangle (trójkąt), 854 nematyczne), 738 TSO, 859 triangle setup (konfigurowanie trójkątów), twisted pair (skrętka telefoniczna), 738 TSOP, 859 396 two-out-of-five code (kod „dwa z pięciu”), trichromatic (trójchromatyczny), 854 T-span, 859 371 trigger (wyzwalacz), 967 TSR, 859 two-phase commit (zatwierdzanie trilinear interpolation (interpolacja TSS, 859 dwufazowe), 990 trójliniowa), 314 TT font (czcionka TT), 119 two-spindle drive (napęd o dwu trillion (bilion), 56 TTCN, 859 trzpieniach), 501 Trilogy, 853 TTF file (plik TTF), 601 two-tier client/server (dwuwarstwowa architektura klient-serwer), 191 Trimetra, 853 TTFN, 859 two-way radio (dwukierunkowe radio), Trinux, 853 TTL, 859 190 triode (trioda), 853 TTS, 859 two-wire lines (łącze dwuprzewodowe, Triple DES (potrójne szyfrowanie DES), TTY protocol (protokół TTY), 648 łącze jednotorowe), 431 622 tube (lampa), 409 TWX, 861 triple dub (potrójne „dablju”), 622 tunable laser (laser przestrajalny), 413 TX, 861 triple precision (potrójna precyzja), 622 tuner, 859 TX chipset (TX — chipset), 861 triple twist (potrójny skręt), 622 tunneling (tunelowanie), 859 TXD, 861 TRITON, 853 TUO, 859 TXT file (plik TXT), 601 Triton chipset (Triton — chipset), 853 tuple (krotka), 404 type, 861 trivestiture (trywestytura), 858 Turbo C, 859 Type 1 connector (złącze Type 1), 999 trn, 854 turbo code (turbokodowanie), 859 Type 1 font (Type 1 — czcionka), 861 troff, 854 Turbo Mouse, 859 Type 3 font (Type 3 — czcionka), 861 Trojan (trojan), 854 Turbo Pascal, 859 Type A plug (wtyk typu A), 960 Trojan horse (koń trojański), 401 TURBOchannel, 859 Type B plug (wtyk typu B), 960 Trojan virus (wirus trojański), 949 Turing test (test Turinga), 840 type ball (kulista głowica drukująca), 407 trolling (trolowanie), 854 turnaround document (dokument type casting (rzutowanie typów), 706 TRON, 854 obiegowy), 143 type font (czcionka stylu pisma), 119 troubleshoot (rozwiązywać problemy), turnaround time (czas obiegu), 117 type scaler (rasteryzator pisma), 678 701 turnkey system (system „pod klucz”), 792 typeahead buffer (bufor wpisywania), 68 TRS-80, 854 turnpike effect (efekt korka), 208 typeface (krój pisma), 404 Tru64 UNIX, 854 Turtle Beach, 859 typeface family (rodzina krojów), 689 True BASIC, 854 Turtle Graphics (grafika żółwia), 265 typematic (samopowtarzanie), 708 true color, 854 tutorial (samouczek), 708 typeover mode (tryb zastępowania), 857 True Web Integration, 854 TUV (TÜV), 860 typesetter (składarka), 737 TrueImage, 854 Tuxedo, 860 typewriter font (czcionka dalekopisowa), TrueMotion, 854 TV, 860 118 TrueType, 854 TV board (karta TV), 357 typewriter keyboard (klawiatura maszyny TrueX, 854 TV in a window (okno TV), 541 do pisania), 365 truncate (obcinać), 529 TV recorder (nagrywarka telewizyjna), typing, 861 trunk, 855 498 typographer's quotes (cudzysłowy trust relationship (relacja zaufania), 683 TV tuner board (karta tunera TV), 357 typograficzne), 109 TRUSTe, 855 TV-out port (TV out — port), 860 U, 863 1107 indeks haseł angielskich

U interface (interfejs U), 307 UML, 872 UniVBE, 875 U.S. Robotics, 863 UMTS, 873 Univel, 875 UA, 863 unary (unarny), 873 universal client (uniwersalny klient), 875 UAE, 863 unbalanced line (tor niesymetryczny), 845 Universal DSL, 875 UART, 863 unbundle, 873 Universal Naming Convention, 875 UART overrun (przepełnienie układu unbundling, 873 Universal Plug and Play, 875 UART), 658 UNC, 873 universal port replicator (uniwersalny UBR, 863 uncached speed (szybkość transmisji replikator portu), 875 UCC 2B, 863 niebuforowanej), 805 Universal Product Code, 875 UCE, 863 unchannelized (bezkanałowość), 53 Universal Serial Bus, 875 UCITA, 863 unconditional branch (skok universal server (uniwersalny serwer), 875 UCR, 864 bezwarunkowy), 737 universal time (czas uniwersalny), 118 UCSD p-System, 864 undelete (odtworzenie), 538 UniVerse, 875 UDA, 864 under cover removal, 873 UNIX, 876 UDDI, 864 underflow (przepełnienie), 658 UNIX 93, 877 UDF, 864 Undernet, 873 UNIX 95, 877 UDI, 864 underrun (przepełnienie bufora), 658 UNIX 98, 877 UDMA, 864 underscan, 873 UNIX International, 877 UDP, 864 underscore (znak podkreślenia), 1003 UNIX server (serwer uniksowy), 724 UDP/IP, 865 undo (wycofywanie), 960 UNIX shell account (konto systemu UFO, 865 UNI, 873 UNIX), 398 ugly code (nieczytelny kod), 516 Unibus, 873 UNIX socket (gniazdo systemu UNIX), 259 UHF, 865 unicast (transmisja jednostkowa), 848 UNIX to UNIX copy, 877 UI, 865 unicast routing protocol (protokół routingu obsługujący transmisję UNIX/X, 877 UI specialist (projektant interfejsu jednostkową), 648 użytkownika), 645 UnixWare, 877 Unicenter, 874 UIDL, 865 unlicensed band (pasmo nie zastrzeżone), Unicode, 874 578 UIMX, 865 unidirectional (jednokierunkowy), 340 unload, 877 ULAW, 871 UNIFACE, 874 UNMA, 877 u-Law, 871 unified messaging (zunifikowany system unmanaged hub (koncentrator bez funkcji ULS server, 871 informacyjny), 1005 zarządzania), 394 ULSI, 871 Unified Modelling Langauge, 874 unmark (odznaczenie), 538 Ultra ATA, 871 Uniform Resource Locator, 874 unpack (rozpakowanie), 694 Ultra DMA, 871 UniForum, 874 unqualified address (adres Ultra DMA/100, 871 UNIFY 2000, 874 niekwalifikowany), 23 Ultra DMA/33, 871 Unimodem, 874 unscramble (odszyfrowywanie), 537 Ultra DMA/66, 871 uninstall (deinstalacja), 131 unshielded twisted pair (skrętka nieekranowana), 738 Ultra IDE, 871 uninstaller (deinstalator), 131 Ultra SCSI, 871 unstructured data (dane niestrukturalne), Uninterruptible Application Error, 874 124 UltraCard, 871 uninterruptible power supply (zasilacz unsubscribe (usunięcie subskrypcji), 886 ultrafiche, 872 awaryjny), 988 untethered (niezwiązany), 518 UltraJava, 872 union (unia), 873 unzip, 877 UltraSPARC, 872 uniprocessor (uniprocesor), 874 up (włączone), 951 ultraviolet (nadfiolet), 497 unique visitors (unikalni użytkownicy), UP technology, 877 Ultrium, 872 874 UP.Browser, 877 ULTRIX, 872 UniSQL, 874 UP.Link Server, 877 UM, 872 Unisys, 874 UPA, 877 UMA, 872 unit record equipment, 875 UPC, 877 UMB, 872 unit test (test jednostkowy), 839 upgrade (uaktualnienie), 863 umbrella term, 872 UNIVAC I, 875 indeks haseł angielskich 1108 uplink, 877 userid (identyfikator użytkownika), 292 V.29, 890 uplink port (port uplink), 620 user-level security (kontrola dostępu na V.32, 890 upload, 877 poziomie użytkownika), 398 V.32bis, 890 UPnP, 877 username (nazwa użytkownika), 506 V.32terbo, 890 upper ASCII, 877 USG, 883 V.33, 890 Upper Memory Area, 877 USL, 883 V.34, 890 Upper Memory Block, 877 USO, 885 V.35, 890 UPS, 877 USOC, 885 V.42, 890 upstream, 879 USR, 885 V.42bis, 890 uptime (czas bezawaryjnej pracy), 117 USRobotics, 885 V.44, 890 upward compatible (kompatybilność „do USRT, 886 V.54, 890 przodu”), 379 UTC, 886 V.56, 890 upward compatible (zgodność „do UTF, 886 V.90, 891 przodu”), 994 UTF-7, 887 V.92, 891 urban legend (miejska legenda), 465 UTF-8, 887 V.Everything, 891 URI, 879 UTG, 887 V.Fast Class, 891 URL, 879 utilities (narzędzia), 502 V.FC, 891 URL hijacking, 879 utility program (program narzędziowy), V.PCM, 891 URL switch (przełącznik URL), 656 639 V20, V30, 891 usability (użyteczność), 888 UTP, 887 VAC, 891 usability lab (testery użyteczności), 840 UTP Ethernet, 887 vacuum tube (lampa próżniowa), 409 USB, 882 UTS, 887 vacuum tube types (typy lamp USB hub (koncentrator USB), 394 UUcoding, 887 próżniowych), 862 USB modem (modem USB), 478 UUCP, 887 VAD, 891 use-case analysis (analiza przypadków UUdecode, 887 VADSL, 891 użycia), 31 UUencode, 887 VAFC, 891 use-case analysis (metoda analizy UUNET, 887 przypadków użycia), 457 VAIO, 891 UWC Consortium, 887 used computers (używane komputery), validity checking (walidacja), 906 888 UWC-136, 887 value (wartość), 909 Usenet, 883 UWCC, 887 Value Added Process, 891 USENIX, 883 UXGA, 887 value added reseller, 891 user (użytkownik), 888 V dot (V.), 889 value market, 891 user account (konto użytkownika), 398 V Series, 889 value PC, 891 user agent, 883 V.110, 889 value proposition, 891 user area (obszar użytkownika), 532 V.120, 889 value-added network (sieci przydanej User Datagram Protocol, 883 V.17, 889 wartości), 728 user default profile (domyślny profil V.21, 889 vampire tap, 891 użytkownika), 145 V.22, 889 VAN, 891 user defined (zdefiniowane przez V.22bis, 889 vandal (wandal), 906 użytkownika), 991 V.23, 889 VAP, 891 user friendly (przyjazny użytkownikowi), V.24, 889 vaporware, 891 665 V.25, 889 VAR, 892 user group (grupa użytkowników), 267 V.25bis, 889 variable (zmienna), 1000 user interface (interfejs użytkownika), 307 V.26, 889 variable data printing (drukowanie user level (poziom użytkownika), 626 V.26bis, 889 różnorodnych danych), 181 user profile (profil użytkownika), 636 V.26ter, 890 variable length field (pole o zmiennej user provisioning, 883 długości), 615 V.27, 890 user session (sesja użytkownika), 725 variable length record (rekord o zmiennej V.27bis, 890 user sessions (liczba sesji użytkownika), długości), 683 418 V.27ter, 890 varname, 892 USER.DAT, 883 V.28, 890 VAX, 892 1109 indeks haseł angielskich

VAXcluster, 892 vector to raster (konwersja wektorowo- VESA Enhanced Video Connector, 895 VAXELN, 892 rastrowa), 400 VESA local bus, 895 VAXmate, 892 Vectra, 894 VESA Media Channel, 895 VAXstation, 892 veesa, 894 VESA modes (tryby VESA), 858 VB, 892 Venn diagram (diagram Venn), 135 VESA Plug and Display, 895 VB Script, 892 Ventura Publisher, 894 VESA screen modes (tryby graficzne VB3, 892 verbose (tryb rozszerzony), 856 VESA), 858 VB4, 892 verify (weryfikacja), 914 VESA/EISA, 895 VB5, 892 Verilog, 894 VESA/ISA, 896 VB6, 892 VERITAS file system (system plików vesicular film (film pęcherzykowy), 234 VERITAS), 792 VBA, 892 Vespa, 896 Veronica, 894 VBE, 892 VFAT, 896 version (wersja), 914 VBE/AI, 892 VFP, 896 version control (kontrola wersji), 399 vBNS, 892 VfW, 896 version number (numer wersji), 526 Vbox, 892 VGA, 896 Versit, 894 VBR, 892 VGA adapter, VGA card (karta graficzna vertex (wierzchołek), 921 VGA), 355 VBRUNxxx.DLL, 892 vertical bandwidth (częstotliwość VGA feature connector (VGA Feature VBS, 893 pionowa), 119 Connector), 896 VBScript, 893 vertical bar (pionowa kreska), 593 VGA HC, 896 VBX, 893 vertical market (rynek „pionowy”), 706 VGA pass through, 896 VC, 893 vertical market software) (vertical VHD, 896 Vcache, 893 software (oprogramowanie dla rynku VHDCI, 896 „pionowego”), 551 vCalendar, 893 VHDL, 896 vertical portal (portal „pionowy”), 620 vCard, 893 VHDSL, 897 vertical recording (zapis wgłębny), 983 VCD, 893 VHF, 897 vertical redundancy checking, 894 V-Chip, 893 VHS, 897 VCO, 893 vertical resolution (rozdzielczość pionowa), 693 VHSIC, 897 V-Commerce, 893 vertical retrace (powrót plamki w vi, 897 VCPI, 893 kierunku pionowym), 625 via, 897 VCR, 893 vertical scaling (skalowanie w kierunku video (wideo), 916 VCS, 893 pionowym), 733 Video 1, 897 VCSEL, 893 vertical scan rate (częstotliwość video accelerator (akcelerator wideo), 26 odświeżania pionowego), 119 VdB, 893 video bandwidth (szerokość pasma Vdeck, 893 VerticalNet, 894 wideo), 802 VDI, 894 Vertigo, 894 video camera (kamera wideo), 351 Vdisk, 894 verti-port, 894 video capture board (karta do VDM, 894 very large instruction word, 894 przechwytywania obrazu), 353 VDS, 894 very long instruction word, 894 video capture board (karta przechwytująca obraz), 357 VDSL, 894 VESA, 894 Video CD, 897 VDT, 894 VESA Advanced Feature Connector, 894 video clip (wideoklip), 917 VDT radiation (promieniowanie VDT), VESA BIOS, 894 646 VESA BIOS Extension, 894 video codec (kodek wideo), 374 VDU, 894 VESA BIOS Extension/Audio Interface, video compression (kompresja wideo), 381 vector (wektor), 914 895 video controller (kontroler graficzny), 399 vector display (monitor wektorowy), 481 VESA DDC, 895 Video Device Interface, 897 vector font (czcionka wektorowa), 119 VESA Display Data Channel, 895 video digitizer (przetwornik graficzny), vector graphics (grafika wektorowa), 265 VESA Display Power Management Signaling, 895 664 vector processor (procesor wektorowy), video editing (montaż wideo), 482 632 VESA DPMS, 895 VESA driver (sterownik VESA), 775 video editor, 897 indeks haseł angielskich 1110 video effects (efekty wideo), 208 virtual connection (wirtualne połączenie), virtual tape (wirtualna taśma), 945 Video Electronics Standards Association, 945 virtual tape system (wirtualny system 897 virtual desktop (wirtualny pulpit), 946 taśmowy), 947 Video for Windows, 897 virtual desktop services (usługi virtual terminal (wirtualny terminal), 947 Video Graphics Array, 897 wirtualnego pulpitu), 885 virtual toolkit (wirtualne programy video graphics board (karta graficzna), virtual device (wirtualne urządzenie), 945 narzędziowe), 945 355 virtual device driver (sterownik virtual workgroup (wirtualna grupa video on demand (wideo na żądanie), 917 urządzenia wirtualnego), 775 robocza), 944 video overlay, 897 Virtual Device Interface, 898 virtualize (wirtualizacja), 943 video port (port Video), 620 virtual disk (wirtualny dysk), 945 virus (wirus), 947 video RAM, 897 virtual display (wirtualny ekran), 945 virus hoaxes (żartobliwe wirusy), 1009 video server (serwer wideo), 724 Virtual DOS Machine (wirtualna maszyna virus scanner (skaner antywirusowy), 734 DOS), 944 video streaming (transmisja obrazu w virus signature (sygnatura wirusa), 786 trybie strumieniowym), 848 virtual greeting card (wirtualna virus signature file (plik sygnatur pocztówka), 944 video terminal (terminal wideo), 835 wirusów), 601 virtual image (wirtualny obraz), 946 Video Toaster, 897 VirusScan, 898 virtual ISP (wirtualny dostawca usług VIS, 898 video window (okno wideo), 541 internetowych), 945 visa, 898 Video1, 898 virtual LAN (wirtualna sieć lokalna), 944 ViSCA, 898 VideoCd, 898 virtual library (wirtualna biblioteka), 943 VisiBroker, 898 videodisc (wideodisk), 917 virtual machine (wirtualna maszyna), 944 VisiCalc, 898 videographer, 898 Virtual Machine Manager, 898 Visio, 898 video-out port (port Video Out), 620 virtual memory (pamięć wirtualna), 573 Vision, 898 videophone (wideofon), 917 virtual mentoring (wirtualne doradztwo), videotape (taśma wideo), 822 945 Vision Server, 898 videotex (wideotekst), 917 virtual monitor (wirtualny monitor), 946 visit (odwiedzenie), 538 view (widok, perspektywa), 918 virtual network (wirtualna sieć), 944 Visor, 898 viewable image (rzeczywista wielkość virtual newscaster (wirtualny prezenter), Visual Age, 898 ekranu), 706 946 Visual AppBuilder, 898 Viewdata, 898 virtual operating system (wirtualny system Visual Basic, 899 viewer (przeglądarka), 651 operacyjny), 947 Visual Basic Control, 899 Viewperf, 898 virtual peripheral (wirtualne urządzenie Visual C++, 899 peryferyjne), 945 viewport, 898 Visual Cafe, 899 virtual printer (wirtualna drukarka), 943 Vignette StoryServer, 898 visual computing (wizualizacja virtual private network (wirtualna sieć komputerowa), 950 vignetting (winietowanie), 942 prywatna), 945 Visual dBASE, 899 VIM, 898 virtual processing (wirtualne VINES, 898 przetwarzanie), 945 Visual FoxPro, 899 ViP, 898 virtual processor (wirtualny procesor), Visual InterDev, 899 viral marketing (marketing wirusowy), 946 Visual J++, 899 444 virtual reality (wirtualna rzeczywistość), Visual Objects, 899 viral programming (tworzenie wirusów), 944 Visual Page, 899 860 virtual root (wirtualny katalog główny), visual programming (programwanie ViRGE, 898 946 wizualne), 644 virtual (wirtualny), 945 virtual route (wirtualna trasa), 945 Visual Smalltalk, 899 Virtual 8086 Mode (wirtualny tryb 8086), virtual routing (wirtualny routing), 947 Visual Smalltalk Enterprise, 899 947 virtual screen (wirtualny ekran), 946 Visual Studio, 899 virtual card (karta wirtualna), 358 virtual server (wirtualny serwer), 947 visual tool (narzędzie wizualne), 503 virtual circuit (wirtualny obwód), 946 virtual storage (wirtualny magazyn Visual Workbench, 900 danych), 946 virtual community (wirtualna Visual Works, 900 społeczność), 945 virtual store (wirtualny sklep), 947 VisualAge, 900 virtual companion (wirtualny przyjaciel), virtual subnet (wirtualna podsieć), 944 visualization (wizualizacja), 949 946 virtual supercomputer (wirtualny virtual company (wirtualna firma), 944 superkomputer), 947 VisualWorks, 900 1111 indeks haseł angielskich

VITA, 900 voice network (sieć transmisji głosu), 731 VSB, 902 Viterbi decoder (dekoder Viterbiego), 132 voice over IP, 901 VSE, 902 vixel, 900 voice processing (przetwarzanie głosu), VSHARE.386, 902 VKD, 900 662 VSPA, 903 VLAN, 900 voice recognition (rozpoznawanie głosu), VSX, 903 694 VLB, 900 VT, 903 voice response (generowanie głosu), 253 VL-bus, 900 VT 100, 200, 300, etc. (VT 100, 200, 300 voice store and forward (zapisywanie itp.), 903 VLD scanner (skaner VLD), 736 i przekierowywanie głosu), 983 VTAM, 903 VLDB, 900 voiceprint (próbka głosu), 649 VTOC, 903 VLF, 900 VoiceSpan, 901 VTR, 903 VLIW, 900 VoiceView, 901 VTS, 903 VLR, 900 VoiceXML, 902 VUE, 903 VLSI, 900 VoIP, 902 VUI, 903 VM, 900 volatile memory (pamięć ulotna), 573 VM Channel, 900 vulnerabilities (luki w zabezpieczeniach), volt (wolt), 953 428 VM/386, 900 voltage regulator (regulator napięcia), 681 vulnerability (luka w zabezpieczeniach), VM/SP, 901 volt-amps (woltoamper), 953 428 v-mail, 900 volume (wolumen), 953 VUP, 903 VMARK, 900 volume label (etykieta wolumenu), 225 VX chipset (chipset VX), 88 VMC, 901 volume serial number (numer seryjny VxD, 903 VME, 901 wolumenu), 526 VxFS, 903 VME bus (magistrala VME), 439 volume set (zestaw wolumenów), 993 VXML, 903 VME card (karta VME), 358 volumetric texture (tekstura W2K, 905 objętościowa), 829 VMEbus, 901 W3C, 905 volumetrics (wolumetryka), 953 VML, 901 WAA, 905 VON, 902 VMM, 901 Wabi, 905 VMRAM, 901 von Neumann architecture (architektura von Neumanna), 37 wafer (wafel), 905 VMS, 901 Voodoo Graphics, 902 wafer scale integration (integracja VMTP, 901 do wielkości wafla), 302 vortal (wortal), 955 VOC, 901 WAFL, 905 VOS, 902 vocoder (wokoder), 952 WAIS, 906 voxel (Voxel), 902 VOD, 901 wait state (cykl oczekiwania), 116 Voyetra, 902 VoDSL, 901 Wake-on-LAN, 906 VP ratio (wskaźnik VP), 957 VOFDM, 901 walkie talkie, 906 VP3, 902 VoFR, 901 wall humping, 906 VP4, 902 voice (głos), 257 wallet („portfel”), 621 VPC, 902 voice analyst (analityk systemów wallpaper (tapeta), 819 VPN, 902 głosowych), 30 Walsh code (kod Walsha), 373 VPS, 902 voice channel (kanał głosowy), 352 Walsh-Hadamard code (kod voice chat, 901 VR, 902 Walsha-Hadamarda), 373 voice codec (kodek głosu), 373 Vr Series, 902 WAMBAM, 906 voice coil (cewka drgająca), 87 Vr10000, 902 WAN, 906 voice compression (kompresja głosu), 381 Vr4400, 902 WAN administrator (administrator voice grade (barwa głosu), 49 Vr5000, 902 sieci WAN), 21 voice information service (informacyjna VRAM, 902 wand, 906 usługa głosowa), 300 VRC, 902 Wang, 907 voice mail (poczta głosowa), 608 VRML, 902 WAP, 907 voice menu (menu głosowe), 455 VS, 902 WAP Forum, 907 voice messaging (poczta głosowa), 608 VSAM, 902 WAP gateway (bramka WAP), 65 voice navigation (sterowanie głosem), 773 VSAT, 902 war dialer, 907 indeks haseł angielskich 1112 warehouse (hurtownia danych), 283 Web application server (internetowy Web page (strona internetowa), 777 Warehouse BOSS, 907 serwer aplikacji), 313 Web page editor (edytor stron wares (zwrot(y) ware), 1006 Web authoring software (system internetowych), 207 tworzenia stron internetowych), 793 warez, 907 Web palette (paleta internetowa), 567 Web based (bazujące na technologii warm boot („gorący” restart), 260 Web payment service (usługa płatności WWW), 50 internetowych), 884 warm swap (wymiana „w locie”), 962 Web beacon, 911 Web PC (internetowy komputer), 313 warmware, 907 Web box (przystawka internetowa), 665 Web player (gracz na rynku technologii Warnier-Orr diagram (diagram Warniera- Web browser (przeglądarka internetowa), WWW), 262 Orra), 135 652 Web player (internetowy odtwarzacz), WARP, 907 Web bug (internetowy „robak”), 313 313 Warp Server, 908 Web cache (internetowy serwer Web portal (portal internetowy), 620 watchdog packet (pakiet alarmowy), 566 buforujący), 314 Web programmer (programista aplikacji Watcom compilers (kompilatory Web client (klient WWW), 368 internetowych), 640 Watcom), 380 Web clipping (selekcja zawartości strony Web programming (programowanie Watcom SQL, 910 internetowej), 718 aplikacji internetowych), 643 waterfall („wodospad”), 952 Web cluster (klaster serwerów WWW), Web publishing (publikowanie stron watermark („znak wodny”), 1003 363 internetowych), 666 watt (wat), 909 Web conferencing (konferencja Web rage (internetowa złość), 312 internetowa), 395 WAV, 910 Web ring, 911 Web connect (łączenie z serwerem wave (fala), 230 Web search engines (wyszukiwarki WWW), 432 internetowe), 965 wave audio, waveform audio (dźwięk Web converter (konwerter internetowy), cyfrowy), 200 Web search sites (strony 400 z wyszukiwarkami internetowymi), 778 wave soldering (lutowanie falowe), 429 Web cramming, 911 Web services (usługa internetowa), 884 waveform (kształt fali), 407 Web designer (projektant stron Web site management (zarządzanie waveguide (falowód), 230 internetowych), 645 serwerem WWW), 987 waveguide dispersion (rozproszenie Web development software (środowisko Web site name (nazwa strony falowodu), 695 tworzenia stron internetowych), 809 internetowej), 506 wavelength (długość fali), 140 Web directories (katalogi internetowe), Web slate (internetowa tabliczka), 312 360 wavelength division multiplexing, 910 Web switch (przełącznik internetowy), wavelet compression (kompresja Web e-mail (klient poczty elektronicznej 654 oparty na przeglądarce), 368 falkowa), 380 Web switching (przełączanie wavelets (falki), 230 Web enabled (zgodne z technologią internetowe), 653 WWW), 994 wave-particle duality (dualizm Web TV, 911 Web Express, 911 falowo-korpuskuralny), 187 Web white pages (internetowe książki wavetable (Wavetable), 910 Web farm (farma serwerów WWW), 230 adresowe), 312 wavetable synthesis (synteza Wavetable), Web filter (filtr internetowy), 236 Web yellow pages (internetowe książki 787 Web filtering (filtrowanie danych adresowe), 312 WAW, 910 internetowych), 236 Web-based application (aplikacja ways (wways), 960 Web hosting, 911 internetowa), 34 WBEM, 910 Web hub (internetowa platforma), 311 Web-based e-mail (klient poczty elektronicznej oparty na przeglądarce WBT, 910 Web integration specialist (integrator technologii WWW), 302 internetowej), 368 WCDMA, 910 Web log (internetowy rejestr), 313 Web-based payment service (płatność W-CDMA, 910 realizowana z poziomu przeglądarki), Web logic, 911 WDM, 911 604 Web mail service (usługa poczty WebBench, 911 weak typing (słaba kontrola typów), 740 elektronicznej opartej na technologii wearable computer (komputer „noszony”), WWW), 884 WebCam, 911 386 Web master (administrator serwera Webcast, 911 Web accelerator (akcelerator WWW), 26 WWW), 21 Web-centric (związane z technologią Web address (adres internetowy), 23 Web monitoring (monitorowanie stron WWW), 1005 Web aggregator (internetowy agregator), internetowych), 481 WebCompass, 911 313 Web objects, 911 WebCrawler, 911 Web pad, 911 WebDAV, 912 1113 indeks haseł angielskich

Web-enabled call center (internetowe white noise (biały szum), 55 Win Drag and Drop (Windows centrum telefoniczne), 312 white pages (książki adresowe), 407 — przeciąganie i upuszczanie), 931 WebFOCUS, 912 white paper, 916 Win Explorer (Eksplorator Windows), 211 WebGain Studio, 912 white point (punkt bieli), 667 Webhead, 912 Win File Association (Windows whiteboard (tablica), 814 — kojarzenie typów plików Webhippie, 912 whois, 916 z programami), 926 Webified, 912 WHQL, 916 Win File names (nazwy plików Webinar, 912 wide area adapter (karta sieci WAN), 357 w systemie Windows), 506 Webisode, 912 Wide Area Information Server, 916 Win File Open (Windows — otwieranie plików), 930 Weblication, 912 wide area network (sieć rozległa), 731 Weblog, 912 Win File Open multiple files (Windows Wide SCSI, 916 — otwieranie wielu plików), 930 Weblogic, 912 wideband (szerokopasmowa), 802 Win File Types (Windows — typy WebMail, 912 wide-format printer (drukarka plików), 935 Webmaster, 912 szerokoformatowa), 179 Win Finding files (Windows Webmistress, 912 widget, 917 — wyszukiwanie plików), 940 WebNFS, 912 widget set (zestaw widgetów), 993 Win Folder organization (Windows WebObjects, 912 widow & orphan („wdowa” i „sierota”), — organizacja katalogów), 930 Webpad, 912 911 Win Format a disk (formatowanie dysku w systemie Windows), 240 WebPDA, 912 width table (szerokość tabeli), 802 Wi-Fi, 921 Win Hardware configuration (Windows WebRazor Pro, 912 — konfiguracja sprzętu), 927 wild cards (znaki grupowe), 1003 Webring, 912 Win Hide Taskbar (Windows WebShare (Webshare), 912 Willamette, 921 — ukrywanie paska zadań), 936 Websphere, 913 wimp interface (interfejs WIMP), 307 Win IRQs (Windows — przerwania IRQ), Webtop, 913 Win, 921 932 Web-to-phone (telefonia internetowa), Win 9x interface (interfejs systemów Win Win Keyboard commands (Windows 831 9x), 307 — skróty klawiaturowe), 933 WebTV, 913 Win 9x/3.1 Differences (Windows Win Long file names (długie nazwy — różnice pomiędzy platformami 3.1 plików w systemie Windows), 140 Webzine, 913 i 9x), 932 Win Long file names (Windows WECA, 913 Win abc’s (Windows — abc), 925 — długie nazwy plików), 926 Weitek coprocessor (koprocesor Weitek), Win Associating files (kojarzenie plików Win Maximize windows (Windows 401 z programami), 377 — maksymalizacja okien), 927 well-behaved (dobrze napisany program), Win Change window appearance Win Minimize windows (Windows 143 (Windows — zmiana wyglądu okna — minimalizacja okien), 929 well-known port (ogólnie znany numer (schematu kolorów), 941 Win Move windows (Windows portu), 540 Win Change window position and size — przemieszczanie okien), 932 Western Digital, 914 (Windows — zmiana wielkości Win My Computer (Windows — okno Western Electric, 914 i położenia okna), 940 Mój komputer), 929 WetPC, 915 Win Clipboard (Windows — schowek Win My Network Places (ikona Moje systemu), 933 wetware, 915 miejsca sieciowe w systemie Windows), Win Configuration settings (Windows 295 WfM, 915 — konfiguracja systemu), 927 Win Network Neighborhood (ikona WFW, 915 Win Control panels (Windows — Panel Otoczenie sieciowe systemu Windows), wheel mouse (mysz mechaniczna), 495 sterowania), 930 295 Whetstones, 915 Win Copy between windows (Windows Win Open With (Windows — Otwórz z), Whirlwind, 915 — kopiowanie pomiędzy oknami), 927 930 Whistler, 916 Win Create new folder (Windows Win Path hierarchy (hierarchia ścieżek — tworzenie nowego katalogu), 935 w systemie Windows), 275 White Book, 916 Win Device Manager (Windows Win Path hierarchy (Windows white box (białe pudełko), 55 — Menedżer urządzeń), 928 — hierarchia ścieżek), 926 white box testing (testowanie metodą Win Dial-up Networking (Windows Win Print screen (drukowanie zrzutu białej skrzynki), 840 — narzędzie Dial-up Networking), 929 ekranu w systemie Windows), 181 white hat hacker (włamywacz w „białych Win Display settings (Windows Win Print screen (Windows — zrzut rękawiczkach”), 951 — ustawienia wyświetlania), 937 ekranu), 941 indeks haseł angielskich 1114

Win Properties (Windows — menu WinBench, 922 Windows help system (Windows kontekstowe Właściwości), 928 Winchester disk (dysk Winchester), 196 — system pomocy), 934 Win Recognizing a peripheral (Windows WinChip, 922 Windows history (historia systemu — wykrywanie urządzeń), 940 Windows), 276 WinCIM, 922 Win Registry (Windows — rejestr Windows history (Windows — historia systemu), 932 Wincode, 922 systemu), 926 Win Rescan peripherals (Windows Wind/U, 941 Windows ME, 927 — ponowne wykrywanie urządzeń), WinDisk, 922 Windows Media, 927 931 windoid, 922 Windows Media format (format Windows Win Resize windows (Windows window (okno), 541 Media), 240 — zmiana wielkości okien), 940 window manager (menedżer okien), 454 Windows Media Packager, 927 Win Run DOS programs (Windows — uruchamianie programów DOS- window system (system okienkowy), 790 Windows Media Player, 927 owych), 937 Windows, 922 Windows Media Rights Manager, 927 Win Run Windows programs (Windows Windows — DNA, 926 Windows Media Technologies, 928 — uruchamianie programów), 936 Windows 1.0, 923 Windows Metafile, 928 Win Safe Mode (Windows — tryb Windows 2.0, 923 Windows Millenium Edition, 929 awaryjny), 935 Windows 2000, 923 Windows network (sieć Windows), 731 Win Searching for text (Windows — wyszukiwanie tekstu), 940 Windows 3.0, 924 Windows NT, 929 Win Sharing files (Windows Windows 3.1, 924 Windows on Windows, 930 — udostępnianie plików), 935 Windows 3.11, 924 Windows path (Windows — ścieżka Win Short file names (Windows Windows 3.x modes (Windows — tryby dostępu), 934 — krótkie nazwy plików), 927 pracy systemu 3.x), 935 Windows Printing System, 931 Win Shortcuts (Windows — skróty do Windows 4GL, 924 windows program (program okienkowy), plików i katalogów), 933 Windows 95, 924 639 Win Show desktop (Windows Windows 95 interface (interfejs systemu Windows requirements (wymagania — wyświetlanie pulpitu), 940 Windows 95), 307 systemu Windows), 962 Win Show file extensions (Windows Windows 95/98/ME/NT/2000, 924 Windows Resource Kit, 932 — rozszerzenia nazw plików), 932 Windows 95/98/ME/NT/2000/XP, 924 Windows Script Host, 933 Win Start & stop (Windows Windows Scripting Host, 933 — uruchamianie i wyłączanie systemu), Windows 95/98/NT/2000/XP, 924 936 Windows 95B, 924 Windows SDK, 933 Win Start menu (Windows — menu Windows 95C, 924 Windows Second Edition, 933 Start), 928 Windows 95J, 924 Windows settings (Windows — ustawienia), 937 Win Switch windows (Windows Windows 97, 924 — przełączanie pomiędzy oknami), 931 Windows shell (Windows — powłoka Windows 98, 924 Win Taskbar (Windows — pasek zadań), systemu), 931 930 Windows 98 SE, 925 Windows SNA APIs (interfejsy Win Technical details (Windows — Windows 9x, 925 programowania Windows SNA), 308 szczegóły konfiguracji), 934 Windows accelerator (akcelerator Windows sockets (gniazda w systemie Win Tips (Windows — wskazówki), 939 Windows), 26 Windows), 259 Win Typing special characters (Windows Windows batch file (Windows — plik Windows sockets (Windows — gniazda), wsadowy), 931 — wprowadzanie znaków specjalnych), 926 938 Windows call (Windows — wywołanie Windows Sound System, 934 Win Undo (Windows — cofanie operacji), systemowe), 940 Windows swap file (Windows — plik 926 Windows CE, 925 wymiany), 931 Win Version number (Windows — numer Windows command line (Windows Windows Telephony, 934 wersji systemu), 929 — wiersz polecenia), 938 Windows terminal (terminal Windows), WIN.COM, 921 Windows configuration settings 835 WIN.INI, 922 (Windows — ustawienia Windows Terminal Server, 934 konfiguracyjne), 937 Win2K, 922 Windows Update, 936 windows environment (środowisko Win32, 922 Windows), 809 Windows versions (Windows — wersje systemu), 937 Win32s, 922 Windows error message (Windows Winamp, 922 — komunikat o błędzie), 927 WINDOWS WORLD, 938 WinBatch, 922 Windows for Workgroups, 926 Windows XP, 940 1115 indeks haseł angielskich

Windows/286, 941 wireless glossary (terminologia sieci WordBASIC, 953 Windows/386, 941 bezprzewodowych), 836 WordPad, 953 Windows-based terminal (terminal oparty wireless LAN (bezprzewodowa sieć WordPerfect, 953 lokalna), 54 na systemie Windows), 835 WordPerfect Corporation, 953 wireless local loop (pętla lokalna w sieci Windows-based Terminal Server (system WordPerfect Office, 953 Windows Terminal Server), 794 bezprzewodowej), 587 WordPerfect Suite, 954 Windoze, 941 wireless modem (modem bezprzewodowy), 477 WordStar, 954 Wine, 941 wireless networking (bezprzewodowa WordStar diamond („diament” WordStar), WINFILE.EXE, 941 transmisja danych), 54 135 WinFrame, 941 wireless optics (optyczna sieć work function (praca wyjścia), 628 WinG, 942 bezprzewodowa), 556 workflow (obieg zadań), 529 WINGZ, 942 wireless portal (portal dla użytkowników workflow automation (automatyzacja WinInet, 942 mobilnych), 620 obiegu zadań), 45 WinInstall, 942 wireless service provider (dostawca usług workgroup (grupa robocza), 267 w oparciu o sieć bezprzewodową), 170 WinJet, 942 workgroup switch (przełącznik dla grup wireless technologies (technologie sieci roboczych), 654 WINMAIL.DAT, 942 bezprzewodowych), 828 WinMark, 942 workgroup system (system dla grup wiring rack (szafa kablowa), 800 roboczych), 788 WinNT, 942 WISP, 949 working directory (katalog roboczy), 360 WinNuke, 942 WITI, 949 working draft (dokument roboczy), 143 Win-OS/2, 942 wizard (kreator), 404 Workplace, 954 WINS, 942 WK1, 951 Workplace Shell, 954 Winsock, 942 WKS, 951 worksheet compiler (kompilator arkuszy Winsock client (klient Winsock), 368 WLAN, 951 kalkulacyjnych), 379 Winstone, 943 WLL, 951 workstation (stacja robocza), 767 Wintel, 943 WMF, 952 World Wide Wait, 954 Winterm, 943 WMI, 952 World Wide Web, 954 WinWord, 943 WML, 952 World Wide Web Consortium, 955 WinXS, 943 WMT, 952 World Wild Web, 955 WinZip, 943 WO, 952 WorldNet, 955 wire (kabel), 349 WOLAP, 952 WorldWorx, 955 wire speed (maksymalna szybkość Wolfe-Spence tests (testy Wolfe-Spence’a), WORM, 955 transmisji), 441 841 worm („robak”), 688 wire trace (ścieżka), 807 Wolfpack, 952 Worm.ExploreZip virus (wirus wire wrap (owijanie końcówek), 562 word (słowo), 751 Worm.ExploreZip), 949 wired (okablowany), 540 word addressable (adresowalny), 23 WOSA, 955 wired access point (punkt dostępu do Word file (dokument programu Word), WOW, 956 systemu przewodowego), 667 143 WPAN, 956 wireframe modeling (model siatkowy), Word for Windows, 953 475 WPBX, 956 Word macro (makro programu Word), WPG, 956 wirehead (majsterkowicz), 441 441 WPS, 956 wireless (bezprzewodowa), 54 Word macro virus (wirus makra programu wireless bridge (mostek beprzewodowy), Word), 948 WRAM, 956 484 Word Pro, 953 wrapper (program „owijający”), 639 wireless broadband (szerokopasmowa sieć word processing (edycja tekstu), 205 wrist rest (podkładka pod nadgarstki), 609 bezprzewodowa), 802 word processing machine (komputer wrist strap (pasek uziemiający), 577 wireless cable (bezprzewodowa sieć przenośny), 389 wrist support (ochrona nadgarstków), 534 kablowa), 54 word processor (edytor tekstu), 207 writable DVD (format DVD wireless data (przesyłanie danych siecią umożliwiający zapis), 240 bezprzewodową), 661 word separator (separator słowa), 719 write (zapis), 983 Wireless Fidelity, 943 word stuffing, 953 word wheel (Word wheel), 953 write access (kontrola dostępu przy wireless generations (generacje zapisie), 398 technologii bezprzewodowych), 252 word wrap (zawijanie tekstu), 990 indeks haseł angielskich 1116 write back cache (pamięć podręczna Write X.25, 969 XHTML, 973 Back), 572 X.28, 970 XICS, 973 write cycle (cykl zapisu), 116 X.29, 970 XIE, 973 write error (błąd zapisu), 63 X.3, 970 XIP, 973 write once (nośnik jednorazowego X.32, 970 Xlib, 973 zapisu), 522 X.400, 970 XLink, 973 write once CD (płyta CD z możliwością jednorazowego zapisu), 604 X.400 API Association, 970 XLISP, 973 write once-run anywhere (uniwersalne X.445, 970 XLL, 973 programy), 875 X.500, 970 XLR Connector (złącze XLR), 999 write only code, 956 X.509, 970 XMI, 973 write precompensation (wstępna X.75, 970 XML, 973 kompensacja przy zapisie), 958 X.PC, 970 XML namespace (przestrzeń nazw języka write protect (ochrona przed zapisem), X/Open, 974 XML), 660 534 X/Open Portability Guide, 974 XML parser (parser języka XML), 576 Write protect error (błąd ochrony przed XML Protocol, 973 zapisem), 62 X11, 970 X12, 970 XML repository (magazyn schematów write protect notch (wycięcie blokady XML), 437 przed zapisem), 960 x2, 970 XML schema (schemat XML), 711 write through cache (pamięć podręczna X25, 970 Write Through), 572 XML schema library (biblioteka schematu X400, 970 XML), 56 writer (osoba pisząca), 560 X500, 971 XML tag set (zestaw znaczników XML), wrong-reading, 956 x86, 971 993 WRQ, 956 x-86, 971 XML vocabulary (słownik XML), 751 WSDL, 956 x86 based (oparty na x86), 545 XML-Data, 973 WSFL, 956 x86 clone (klon x86), 369 XML-Data Reduced, 973 WSH, 956 x86 compatible (zgodne z x86), 994 XMLP, 973 WSI, 956 x86 emulator (emulator x86), 219 XML-RPC, 973 WSP, 957 XA, 971 Xmodem, 973 WTS, 959 XAPIA, 971 XMP, 974 WUGNET, 960 x-axis (oś x), 561 XMS, 974 WWW, 960 Xbase, 971 XMT, 974 WXmodem, 960 X-based (Zgodne z X), 994 XNOR, 974 WYSIWYG, 964 XBM, 971 XNS, 974 WYSIWYG MOL, 964 Xbox, 971 xon-xoff, 974 x, 969 XCIS, 971 Xopen, 974 x-, 969 XCMD, 971 XOR, 974 X Bitmap, 969 Xcopy, 971 XP, 974 X Image Extension, 969 XDB Enterprise Server, 971 XPath, 974 X library, 969 XDF, 971 XPEDITER, 974 X Pixelmap, 969 XDR, 971 XPG, 974 X Pixmap, 969 xDSL, 971 Xplor, 974 X protocol, 969 XENIX, 971 XPM, 974 X Series, 969 Xeon, 971 Xpointer, 974 X server (serwer X), 724 xerography (kserografia), 407 xSeries, 975 X standard (standard X), 769 Xerox, 971 XSL, 975 X terminal (terminal X), 836 Xerox Network Services, 972 XSLT, 975 X toolkit, 969 Xerox PARC, 972 xSP, 975 X Window, 969 XFCN, 972 XT, 975 X Windows, 969 xfr, 972 XT bus (magistrala XT), 439 X.12, 969 XGA, 972 XT class (klasa XT), 363 X.21, 969 x-height (wysokość x), 964 1117 indeks haseł angielskich

XT interface (interfejs XT), 307 YK2, 978 zero suppression (brak wypełnienia), 65 XTACACS, 975 Ymodem, 978 zero wait state (brak cyklu oczekiwania), XTI, 975 yocto, 978 64 XTP, 975 yotta, 978 zero-slot LAN, 992 XTree, 975 youth grinder, 978 zetta, 994 Xtrieve, 975 YUV, 978 ZIF socket (gniazdo ZIF), 259 XVT, 975 Z, 979 ZiffNet, 995 XWindows, 975 z buffer (bufor Z), 69 Zilog, 995 x-y matrix (macierz x-y), 434 Z Series, 979 zinc air (bateria cynkowo-powietrzna), 49 x-y monitor (monitor x-y), 481 z/Architecture, 985 zine, 996 xy plotter (ploter x-y), 603 z/OS, 1004 zip (pakowanie), 567 XyWrite dla Windows, 975 Z180, 979 Zip disk (dysk Zip), 197 XyWrite III Plus, 975 Z280, 979 Zip drive (napęd Zip), 501 x-y-z matrix (macierz x-y-z), 434 Z380, 979 ZIP file (plik ZIP), 602 Y, (R-Y), (B-Y), 977 Z39.50, 979 ZipCD, 996 Y/C video, 977 Z80, 979 zipped (spakowany), 759 Y2K, 977 Z8000, 979 zipped file (plik spakowany), 600 Y2K compliant (zgodność z rokiem ZAI, 981 Zmodem, 1001 2000), 994 ZAK, 981 zone (strefa), 776 Y2K problem (problem roku 2000), 630 zap, 982 zone bit recording (zapis bitowy z podziałem na strefy), 983 YAAP, 977 ZAW, 990 zone file (plik stref), 600 yacc, 977 z-axis (oś z), 561 Yahoo!, 977 zoned constant angular velocity (zoned ZBR, 990 CAV), 1004 Yahoo! Mail, 977 ZCAV, 990 zoned constant linear velocity (zoned Yahoo! Messenger, 977 Z-CAV, 990 CLV), 1004 Yahoo! Store, 977 ZCLV, 990 Zoo, 1004 Yahooligans!, 977 Z-CLV, 990 zoom (powiększenie lub pomniejszenie), Yankee Group, 977 ZDBOp, 991 624 y-axis (oś y), 561 ZDNet, 991 Zoomed Video Port, 1004 YCrCb, 977 zebra strip (taśma „zebra”), 822 Zortech compilers (kompilatory Zortech), 380 Year 2038 problem (problem roku 2038), zeen, 992 631 zSeries, 1005 ZENworks, 992 Yellow Book, 977 ZV Port, 1005 zeon, 992 Yellow Box, 977 ZyIMAGE, 1006 zepto, 992 Yellow Pages, 978 ZyINDEX, 1006 zero administration (zero administracji), yield (uzysk), 888 992 YIQ, 978 zero latency (brak opóźnienia), 65 O

o małej ramce z wyprowadzeniami „J” (small outline obejrzenie strony (page view) Strony internetowe mogą być J-lead) Patrz SOJ. bardzo długie i zawierać dowolną liczbę obrazków. Obejrzenie takiego dokumentu HTML i wszystkich skojarzonych z nim obra- OA (Open Architecture Development Group) Organizacja założona zów uznawane jest za „przeczytanie strony”. Tak więc przeczytanie w 1991 roku przez firmę IBM Japan, mająca na celu promowanie strony jest tym samym, co obejrzenie strony, tylko wówczas, gdy komputerów PC w Japonii. Patrz DOS/V. nie zawiera ona żadnych elementów graficznych. Patrz trafienia.

OAI (Open Application Interface) Interfejs między komputerem obejście (bypass) W komunikacji: ominięcie lokalnej firmy a telefonem, pozwalający komputerowi kontrolować i konfiguro- telefonicznej z wykorzystaniem satelitów i systemów mikrofa- wać operacje centralek PBX i ACD. lowych.

OASIS (Organization for the Advancement of Structured Informa- obejście całkowite (total bypass) Pominięcie lokalnych tion Standards, Billerica, USA, www.oasis-open.org) Organizacja i międzymiastowych operatorów telefonicznych poprzez użycie zaangażowana w promowanie publicznych standardów przechowy- komunikacji satelitarnej. wania informacji, takich jak XML, SGML oraz CGM. Sponsoruje seminaria, konferencje, wystawy i inne imprezy o charakterze edu- obelgi (flame) Komunikacja e-mailowa o szczególnie emocjonal- kacyjnym. nym charakterze. W ocenie zachowań kulturalnych i niegrzecznych można się jednak różnić, stąd klasyfikacja wiadomości e-mail OAW (Optically Assisted Winchester) Technologia dysków kom- jako obelgi również pozostaje subiektywna. Obelgami są na pewno puterowych rozwijana przez firmę Seagate, przypominająca roz- wulgaryzmy i przekleństwa. Patrz netykieta i święta wojna. wiązania magnetooptyczne. Za operacje magnetyczne i optyczne odpowiedzialna jest ta sama głowica, a nie dwie niezależne głowice obieg zadań (workflow) Zautomatyzowany przepływ doku- umieszczone po obu stronach talerza, jak to ma miejsce w konku- mentów do użytkowników odpowiedzialnych za ich edycję. Obieg rencyjnych rozwiązaniach. Technologia OAW została stworzona zadań ma na celu przekazywanie informacji wymaganej na każ- przez dział firmy Seagate o nazwie Quinta. Wykorzystuje ona dym etapie procesu biznesowego. Dokumenty mogą być fizycznie wiązkę światła kierowaną na obracające się, mikroelektromecha- przesyłane za pośrednictwem sieci lub przechowywane we wspólnej niczne lustro (MEMS), co pozwala uzyskać gęstość zapisu rzędu bazie danych, do której w odpowiednim momencie mają dostęp 100 000 tpi i większą. Patrz dysk magneto-optyczny. wybrani użytkownicy. W celu powiadomienia menedżerów o opóź- nieniach w realizacji operacji w systemie mogą zostać zastosowane obciążenie łącza (line load) (1) W telekomunikacji: procen- wyzwalacze (triggers). towa wartość czasu, przez jaką kanał telekomunikacyjny jest zajęty. Ręczny obieg dokumentów w organizacji jest podatny na błędy. (2) W elektronice: wartość prądu przesyłanego w obwodzie. Dokumenty mogą zaginąć lub cały czas wędrować do kosza na śmieci. Automatyczny obieg zadań określa chwile czasowe, które obciążenie przetwarzaniem (process bound) Wymuszenie zapewniają, że dokumenty zostaną dostarczone w z góry wyzna- na procesorze przetworzenia tak dużej ilości danych, że zakłóca to czonym terminie, a ponadto że ich edycją we właściwej kolejności równowagę między przetwarzaniem danych a obsługą operacji zajmą się kompetentne osoby. wejścia-wyjścia. W zależności od tego, jak system operacyjny Integracja obiegu zadań z istniejącym oprogramowaniem może przydziela czas poszczególnym aplikacjom, niektóre programy być związana z koniecznością ponownego wykonania wielu prac mogą tak obciążyć procesor, że pozostałe zostają wyraźnie spowol- programistycznych. Wynika to stąd, że pomimo tego, iż nieza- nione. Patrz wielozadaniowość z wywłaszczaniem. Na komputerze leżny program obsługujący obieg zadań może wywołać całą osobistym taka sytuacja może wystąpić na przykład w trakcie aplikację, to system obiegu zadań musi mieć możliwość urucho- przeliczania arkusza kalkulacyjnego. mienia pojedynczych procedur umieszczonych wewnątrz aplikacji. obcinać (truncate) Usuwać początkowe lub końcowe cyfry lub W efekcie — w celu opracowania odpowiednich interfejsów — znaki z pewnego elementu danych, bez analizowania pozostałej producenci oprogramowania rozpoczęli współpracę z firmami części ciągu. Obcięcie jest stosowane najczęściej przy przenoszeniu tworzącymi systemy obiegu zadań lub we własnym zakresie zapro- danych do rekordów o mniejszym rozmiarze pól. jektowali takie rozwiązania. Oczekuje się, że standardy systemów obiegu zadań, opracowane przez organizację WFMC (Workflow obcinanie (clipping) Odcinanie zewnętrznych krawędzi lub Management Coalition), zagwarantują możliwość współpracy brzegów słowa, sygnału lub rysunku. W przypadku renderowania różnych programów i systemów opartych na obiegu zadań. lub wyświetlania sceny 3D obcinanie usuwa wszystkie obiekty Oprogramowanie bazujące na obiegu zadań nie jest tym samym, lub ich części, które nie są widoczne na ekranie. co aplikacje przeznaczone dla grup roboczych, inaczej określane terminem groupware. Obieg zadań realizuje procesy krok po kroku, obecność (presence) Obecność danej osoby w danej chwili natomiast w systemach grup roboczych nacisk położony jest na w internecie. Tego określenia używa się zazwyczaj w odniesieniu współużytkowanie informacji przez użytkowników i umożliwianie do komunikatorów internetowych. Patrz lista kumpli. im uczestniczenia w grupach dyskusyjnych opartych na wątkach. obiekt 530

obiektowy system SZBD (object-oriented DBMS) System zarządzania bazami danych (SZBD), który nadzoruje obiekty będące abstrakcyjnymi typami danych. Tego rodzaju systemy nadają się do obsługi danych, między którymi występują skomplikowane za- leżności, trudne do przedstawienia w relacyjnych i procesowych bazach danych. Mogą one również przechowywać dane multime- dialne (obrazy, nagrania audio oraz sekwencje wideo). Relacyjne systemy DBMS projektuje się w taki sposób, aby mo- gły one przechowywać liczby, teksty złożone ze znaków alfanume- rycznych oraz daty. Obsługują one też pola LOB, w których mogą się znaleźć dane binarne (obrazki, nagrania wideo itp.). Jednak program obsługujący bazę danych nie może bezpośrednio ope- rować na polach tego typu. W tym celu trzeba utworzyć osobną aplikację lub wykorzystać jakiś program pośredniczący (middle- ware). Z kolei w obiektowych bazach danych obiekt przechowujący obrazek lub nagranie może zawierać instrukcje odpowiadające za wyświetlenie go na ekranie, które mogą zostać wywołane bez- pośrednio przez system DBMS. Porównanie grupy roboczej (groupware) z obiegiem zadań Niektóre systemy ODBMS są w całości obiektowe, a dostęp do W oprogramowaniu przeznaczonym dla grup roboczych (groupware) nich odbywa się za pośrednictwem aplikacji napisanych w jed- nacisk położony jest na przetwarzanie informacji i umożliwienie nym z obiektowych języków programowania. Istnieją też takie użytkownikom jej współużytkowania. Z kolei w oprogramowaniu opartym systemy, z których korzysta się za pośrednictwem języka SQL na obiegu zadań bardziej istotny jest proces, który pełni funkcję kontenera przechowującego informacje. Obieg zadań łączy w sobie lub jednej z jego odmian. zasady decydujące o wykonywanych zadaniach, a ponadto koordynuje Przykładami w pełni obiektowych systemów obsługi baz danych przepływ informacji wymaganych przy ich realizacji. W tym przypadku są: Gemstone firmy Servio Corporation, Object Store firmy Object nacisk jest kładziony bardziej na proces niż na informację (ilustracja Design oraz ONTOS DB firmy Ontos. Coraz częściej systemy została zamieszczona na zgodą firmy Delphi Consulting Group) obiektowe (ODBMS) integrowane są z systemami relacyjnymi (RDBMS), w wyniku czego powstaje jedno środowisko, w którym obiekt (object) (1) Moduł zawierający dane i procedury, które można przeprowadzać wszystkie operacje biznesowe, a także prze- je przetwarzają. Obiekty są podstawowymi elementami progra- chowywać dane multimedialne i inne skomplikowane struktury mów komputerowych tworzonych w technologii obiektowej. Patrz danych. Firma UniSQL była jednym z pierwszych dostawców, technologia obiektowa i programowanie obiektowe. którzy wprowadził na rynek produkt łączący w sobie funkcjo- (2) W dokumencie, który powstał na skutek złączenia kilku in- nalność obu opisywanych tu systemów; z czasem wszyscy więksi nych dokumentów, jest to niezależny blok danych, tekstu lub obra- producenci relacyjnych baz danych poszli tym śladem. Patrz uni- zów, który został utworzony w tej samej aplikacji. wersalny serwer oraz ODMG. Obiekt ActiveX (ActiveX object) Patrz komponent ActiveX. obiekt COM (COM object) Komponent programowy zgodny ze specyfikacją firmy Microsoft Component Object Model (COM). Patrz COM. Elastyczna struktura obiekt stały (persistent object) Obiekt, który istnieje nawet Systemy obiektowe oferują większą elastyczność niż relacyjne bazy po usunięciu z pamięci programu, który go utworzył. Aby można danych. Podczas gdy w tych ostatnich można z łatwością stosować relacje „jeden do wielu” i „wiele do jednego”, obiektowe bazy danych było wykorzystywać go w kolejnych sesjach, trzeba zapisać infor- obsługują też model „wiele do wielu”. Obiektowe bazy danych są macje o jego bieżącym stanie i o klasie, do której należy. W techno- naturalnym wyborem w przypadku systemów przetwarzania informacji, logiach obiektowych zapisywanie obiektów do późniejszego użytku w których wymagane jest opisanie złożonych zależności między danymi. nazywamy utrwalaniem danych. Są one w takiej sytuacji dużo lepszym rozwiązaniem niż bazy relacyjne, w których dane muszą zostać „upchnięte” w odpowiednie wiersze i kolumny obiekt złożony (mixed object) Synonim dokument złożony. obiektowa baza danych (object-oriented database) Baza danych przechowująca abstrakcyjne typy danych (obiekty) i zarzą- dzana przez obiektowy system SZBD. Patrz obiektowy system SZBD. obiektowo-relacyjna baza danych (object-relational data- base) Patrz uniwersalny serwer. obiektowo-relacyjny SZBD (object-relational DBMS) Patrz uniwersalny serwer. obiektowy (object-based) Mający związek z technologią obiek- tową. Patrz technologia obiektowa. Obsługa multimediów Relacyjne bazy danych przechowują wszystko w wierszach i kolumnach. obiektowy system operacyjny (object-oriented operating Choć obsługują one pola zawierające duże obiekty binarne (LOB), czyli system) System operacyjny zbudowany w architekturze obiektowej. w praktyce dowolne dane, bazy obiektowe mają tę przewagę, że można w nich umieścić również procedury odpowiadające za wyświetlanie obiektów LOB na ekranie 531 obniżenie napięcia

Object Request Broker Patrz ORB.

Objective-C Pierwsza komercyjna, obiektowa wersja języka C. Jest ona przeznaczona dla komputerów PC, Mac oraz dla stacji roboczych pracujących pod kontrolą różnych odmian systemu operacyjnego UNIX. Jej twórcą jest firma Stepstone Corporation. Później projekt został przejęty przez NeXT Computer.

ObjectPro Obiektowy system do tworzenia aplikacji klient-serwer, opracowany przez firmę Platinum Technology, przejęty później przez Computer Associates i włączony do aplikacji tejże firmy Modelowanie obiektowe o nazwie CleverPath Aion. System ObjectPro dysponował własnym Gdy w systemach przetwarzania informacji stosuje się modelowanie językiem programowania i tworzył programy wykonywalne prze- obiektowe, możliwe jest stosowanie dziedziczenia, co daje ogromne możliwości. Zamiast tworzenia dwóch oddzielnych tabel, z których jedna znaczone dla systemów Windows, HP/UX oraz Solaris. System ob- zawiera informacje o pracownikach danego działu, a druga o możliwych sługiwał najważniejsze bazy danych i pozwalał na pracę w trybie do objęcia stanowiskach, modeluje się jedynie typ pracownik. Klasa interpretacji poleceń. pracownik zawiera dane i procedury odnoszące się do wszystkich pracowników. Z kolei każda podklasa (dyrektor, sekretarka itd.) zawiera ObjectStudio Obiektowy system do tworzenia aplikacji klient- tylko te dane i procedury, które są unikatowe dla danego stanowiska. -serwer w języku Smalltalk, przeznaczony dla systemów z rodziny Wszystkie zmiany mogą być wprowadzane globalnie bądź lokalnie. Windows. Pierwszą wersję pakietu ObjectStudio opracowała firma Wystarczy jedynie zmodyfikować definicję wybranej klasy Easel Corporation, przejęta następnie przez VMARK Software. obiekty (objects) Patrz technologia obiektowa i programo- ObjectStudio zostało wówczas sprzedane firmie Cincom. wanie obiektowe. ObjectView Patrz KEY:Assemble. obiekty rozproszone (distributed objects) Moduły pro- ObjectVision Używany niegdyś pakiet do tworzenia aplikacji gramowe zaprojektowane z myślą o wzajemnej współpracy, ale dla Windows i OS/2 2.0, opracowany przez firmę Borland. Umoż- umieszczone w różnych systemach komputerowych firmy. Pro- liwiał on tworzenie interfejsu użytkownika i definiowanie logiki gram na jednym komputerze wysyła komunikaty do obiektu na programu w trybie graficznym. Pozwalał też na wiązanie aplikacji innym, zdalnym komputerze i żąda przetworzenia pewnych infor- z plikami baz danych i arkuszy kalkulacyjnych. macji. Wyniki tej operacji są odsyłane z powrotem do nadawcy komunikatu. Patrz CORBA i DCOM. ObjectWindows Patrz OWL. Object Database Management Group (Object Database ObjectWorks Patrz VisualWorks. Management Group, Burnsville, USA, www.odmg.org) Założona w 1991 roku organizacja, której celem jest promowanie standardów oblewanie (run around) W DTP: układanie tekstu wokół grafiki. obiektowych baz danych. Standardy ODMG rozszerzają języki C++ i Smalltalk o elementy pozwalające na uzyskiwanie dostępu obliczać (compute) Wykonywać operacje matematyczne; termin do obiektowych baz danych. W ich skład wchodzi też nadzbiór oznacza też ogólne przetwarzanie przez komputer. Wyjaśnienie języka SQL 92 Entry Level, będącego najpopularniejszą odmianą „trzech C” i sposobu przetwarzania danych przez komputer znaj- SQL. duje się w haśle komputer. Organizacja ODMG zajmuje się definiowaniem interfejsów do obliczać część wspólną (intersect) W relacyjnej bazie da- baz danych, podczas gdy Object Management Group (OMG) defi- nych: operacja polegająca na porównywaniu dwóch zbiorów i utwo- niuje interfejsy pozwalające na wykorzystywanie obiektów w śro- rzeniu trzeciego, w którym znajdują się rekordy wspólne dla obu dowiskach rozproszonych. Model obiektowy opracowany przez porównywanych zbiorów. Na przykład wykonanie tej operacji dla ODMG jest zgodny z podstawowym modelem architektury OMA zbioru Amerykanów i programistów spowoduje utworzenie zbioru (Object Management Architecture), opracowanej przez OMG. Patrz amerykańskich programistów. OMA oraz CORBA. obliczenia geometryczne (geometry calculations) W gra- Object Management Architecture Definicja standardowego fice 3D: obliczanie podstawowych właściwości każdego punktu modelu obiektowego, opracowanego przez Object Management (wierzchołka) trójkątów tworzących obiekty sceny 3D. Podstawowe Group. Opisuje on zachowanie obiektów w środowisku rozpro- właściwości to m.in. współrzędne, wartości RGB, przezroczystość szonym. Składnik architektury OMA odpowiadający za komu- alfa i współczynnik odbijania światła. Obliczenia geometryczne nikację między obiektami nazywa się Common Object Request obejmują przekształcenia współrzędnych 3D na odpowiednie współ- Broker, w skrócie CORBA. Z terminem tym można spotkać się rzędne 2D, obcinanie elementów niewidocznych na ekranie i wy- znacznie częściej niż z OMA, ale należy pamiętać, że CORBA znaczanie oświetlenia. jest tylko jego częścią. Patrz CORBA. obliczeniowy (computational) Wymagający obliczeń. Coś, Object Management Group (Object Management Group, co jest „wysoce obliczeniowe”, wymaga dużej ilości kalkulacji. Framingham w USA, www.omg.org) Międzynarodowa organizacja założona w 1989 roku w celu promowania technologii mających obniżenie napięcia (brownout) Obniżenie napięcia zasilania stać się otwartymi standardami dla projektowania i tworzenia na pewien okres czasu. Jeżeli trwa przez dłuższy czas, może być aplikacji obiektowych. OMG jest twórcą architektury OMA (Object niebezpieczne dla urządzeń elektronicznych. Obniżenie napięcia Management Architecture), czyli standardowego modelu obiekto- może powodować migotanie lub zaciemnienie monitora, a kom- wego wykorzystywanego w środowiskach rozproszonych, znanego puter może sprawiać problemy. Patrz zaciemnienie. Obecnie uży- jako CORBA. Patrz CORBA. Patrz również Object Database wane zasilacze w sprzecie elektronicznym najczęściej pozwalają Management Group. na poprawną pracę w zakresie napięć sieci energetycznej od 160 i 170 do 250 V. obraz 532 obraz (image) (1) Obraz (grafika). Starsze przeglądarki nie obsługują tej funkcji, co powoduje, że (2) Patrz obraz systemu. wiele witryn WWW jest projektowanych w dwóch wersjach — przeznaczonych dla przeglądarek nowszych i starszych. obraz dysku (disk image) Skopiowana sektor po sektorze zawartość dysku twardego, umieszczona w jednym pliku. Obrazy obsługa wątków (threading) Patrz wielowątkowość. dysków wykorzystuje się do kopiowania całych dysków twardych. Patrz plik IMG. obszar działania operatora (carrier serving area) Obszar geograficzny łączony przez firmę telefoniczną w jedną sieć trans- obraz karty (card image) Reprezentacja karty dziurkowanej, misji cyfrowej. Każdy obszar działania (CSA) jest obsługiwany przez w której każda dziurka jest reprezentowana przez bit na taśmie pętlę cyfrową (DLC), która multipleksuje setki linii analogowych lub dysku. w jednej, bardzo szybkiej magistrali cyfrowej. Rozmiar fizyczny obszaru CSA jest zależny od liczby linii obsługiwanych przez DLC obraz systemu (system image) (1) Kompletna zawartość pa- oraz od gęstości zaludnienia. Patrz centrala telefoniczna. mięci, łącznie z systemem operacyjnym i uruchomionymi progra- mami. obszar inicjujący (lead-in) Grupa 4500 sektorów, zapisana na (2) Perspektywa klastra systemów komputerowych zorganizo- początku sesji zapisu płyty CD-R. Podczas zamykania sesji w ob- wanych tak, aby można było z nich korzystać jak z systemu poje- szarze inicjującym zapisywany jest spis treści oraz lokalizacja, dynczego, ułatwiająca zarządzanie systemem. Patrz wirtualny ser- w której można zapisać następną sesję. Porównaj z obszar za- wer i Sysplex. mykający. obraz wydruku (print image) Dokument tekstowy lub graficzny obszar tymczasowy (transient area) Obszar pamięci wyko- przygotowany do wydruku. Są w nim osadzone kody formatujące rzystywany do przechowywania wykonywanych programów. Jako dla danej drukarki. W przypadku plików tekstowych obrazy wydru- obszar tymczasowy wykorzystuje się większość pamięci kom- ku mają na każdej stronie nagłówki, stopki i numery stron. putera. obrazki (pictures) Patrz grafika komputerowa i formaty gra- obszar użytkownika (user area) Część dysku lub pamięci, ficzne. przeznaczona na dane użytkownika. obrazy ASCII (ASCII art) Rysunek utworzony za pomocą zna- obszar wejściowy (input area) Zarezerwowany segment pa- ków tekstowych z zestawu ASCII. Jest wykonywany ręcznie lub mięci, wykorzystywany do przyjmowania danych z urządzeń pery- za pomocą programów konwertujących skanowane rysunki na feryjnych. Synonim bufor. postać znaków ASCII. Poniższy rysunek został utworzony przez artystkę ASCII, Joan Stark z Westlake (Ohio). Obrazy ASCII wyma- obszar We-Wy (I/O area) Zarezerwowany segment pamięci, gają dużo wyobraźni. Więcej prac Joan oraz innych artystów można wykorzystywany do pobierania danych z urządzenia wejściowego obejrzeć w galerii znajdującej się pod adresem www.ascii-art.com. lub w celu gromadzenia danych, które mają być przesłane do urządzenia wyjściowego. Patrz bufor. obsługa (support) (1) Pomoc przy instalacji i konserwacji sprzętu lub oprogramowania, zapewniana przez sprzedawcę produktu. obszar wyjściowy (output area) Zarezerwowany segment (2) Możliwość współpracy z pewnym oprogramowaniem lub pamięci wykorzystywany do zbierania danych, które mają być wy- produktem sprzętowym. Przykładowo, jeżeli komputer „zapewnia słane z komputera. Synonim bufor. obsługę wielu procesorów”, oznacza to, że można w nim zamon- obszar zamykający (lead-out) Grupa sektorów zapisywana tować więcej niż jeden procesor. Jeżeli system programowania na końcu sesji zapisu płyty CD-R, oznaczająca koniec danych. „zapewnia obsługę systemu Windows”, można w nim tworzyć Pierwszy obszar zamykający ma rozmiar 6750 sektorów, nato- aplikacje dla tego systemu. Jeżeli system „zapewnia obsługę po- miast wszystkie kolejne mają rozmiar 2250 sektorów. Porównaj pularnych baz danych”, oznacza to, że jest wyposażony w interfej- z obszar inicjujący. sy tych baz danych. obudowa jednorzędowa (single in-line package) Patrz SIP. obsługa błędów (error handling) Procedury w programach, wywoływane w reakcji na błędy. Jakość obsługi błędów mierzy obudowa modułowa (modular chassis) Urządzenie peł- się tym, w jaki sposób program informuje użytkownika o takich niące funkcję rozszerzenia, umożliwiające instalację modułów sytuacjach oraz jakie proponuje sposoby wyjścia z sytuacji. różnego typu. Zazwyczaj w tego typu obudowę są wyposażone takie urządzenia sieciowe, jak przełącznik i router. Patrz karta obsługa ciągów (string handling) Funkcje operujące na da- łącza. nych alfanumerycznych (nazwach, adresach, tekście itp.). Typowe funkcje obsługi ciągów to operacje na tablicach ciągów, wyrów- obudowa typu krab (flatpack) Plastykowy, prostokątny układ nywanie do prawej, do lewej i centrowanie oraz szukanie wystą- scalony do montażu powierzchniowego z końcówkami (nóżka- pienia pewnej sekwencji znaków. mi) z czterech stron, wyprowadzonymi poziomo na zewnątrz. Końcówki są wyginane i docinane w trakcie montażu. Patrz QFP obsługa dokumentów (document handling) Procedury okre- i obudowa układu. ślające, jak mają być traktowane i przesyłane dokumenty papierowe, przeznaczone do zeskanowania lub wprowadzenia do komputera. obudowa układu (chip package) Obudowa układu wkładana (montaż na podstawkach) lub lutowana (montaż powierzchniowy) obsługa plików (file handling) Praca z przechowywanymi na do płytki drukowanej. Patrz CDIP, CERDIP, CERQUAD, CLCC, dysku twardym plikami. Patrz plik, uchwyt pliku i zarządzanie DIP, obudowa typu krab, PLCC, QFP, MCM, MCP, SOP, SOIC, dyskiem. SOJ i TSOP. obsługa ramek (frames) Funkcja przeglądarki WWW, która obudowa układu z pinami (leaded chip carrier) Układ umożliwia wyświetlenie strony WWW w oddzielonej części okna. scalony montowany powierzchniowo, w którym wykorzystuje się 533 occam piny wystające z układu. Porównaj z bezpinowa obudowa układu. obwód elektroniczny (electronic circuit) Patrz obwód Patrz PLCC. cyfrowy. obudowa z pinami (lead frame) Popularny typ obudowy ukła- obwód giętki (flex circuit) Patrz obwód elastyczny. dów scalonych, w których metalowe nóżki wystają z podstawy. Technologia sięga początków układów DIP, ale jest w dalszym obwód hybrydowy (hybrid circuit) Obwód zawierający różne ciągu powszechnie używana w wielu odmianach układów. Patrz typy układów. Patrz sygnał mieszany i mikroobwód hybrydowy. obudowa układu. obwód logiczny (logic circuit) Obwód wykonujący funkcję przetwarzającą lub zarządzającą. Porównaj z pamięć. obwód wygładzający (smoothing circuit) Elektroniczny obwód filtrujący w zasilaczu z prostownikiem, który usuwa tętnie- nie prądu zmiennego. OC (Optical Carrier) Prędkości przesyłu danych, zdefiniowane w specyfikacji SONET. OC definiuje prędkości, z jakimi pracują urządzenia optyczne, natomiast jego odpowiednikiem dla urządzeń Układy z nóżkami elektrycznych jest STS. Na tych przekrojach pokazano różnice pomiędzy układami z nóżkami (lead frame) w odmianach standardowej oraz CSP (ilustrację Serwis Prędkość świadczenia usług (Mb/s) zamieszczono dzięki uprzejmości Josepha Fjelstada) OC-1 STS-1 51,84 (28 DS1 lub 1 DS3) OC-3 STS-3 155,52 (3 STS-1) obwiednia (envelope) (1) Zakres częstotliwości dla określo- OC-3c STS-3c 155,52 (sumaryczna) nej operacji. (2) Grupa bitów lub elementów w pakiecie, interpretowana jako OC-12 STS-12 622,08 (12 STS-1, 4 STS-3) osobna jednostka. OC-12c STS-12c 622,08 (12 STS-1, 4 STS-3c) OC-48 STS-48 2 488,32 (48 STS-1, 16 STS-3) obwoluta (jacket) Plastikowa obudowa dyskietki. Dyskietki OC-192 STS-192 9 953,28 (192 STS-1, 64 STS-3) 5,25" są wbudowane w elastyczną obwolutę, natomiast w dyskiet- OC-768 STS-768 38 813,12 (768 STS-1, 256 STS-3) kach 3,5" obwoluta jest sztywna. OC1 Patrz OC. obwód (hardware circuit) System złożony z elementów elektro- nicznych, takich jak tranzystory, rezystory i kondensatory. W przy- OC-1 Prędkość przesyłu danych, zdefiniowana w standardzie padku komputerów i innych urządzeń cyfrowych niemal wszystkie SONET i równa 51,84 Mb/s. Patrz OC. obwody to układy scalone. Pojedynczy układ scalony zawiera cały podsystem — procesor, kontroler, kodek itp. Wyjątkiem pozostaje OC12 Patrz OC. zasilacz i inne urządzenia, w których wykorzystuje się transfor- OC-12 Prędkość przesyłu danych, zdefiniowana w standardzie matory i elementy dyskretne, które są zbyt duże, aby umieścić je SONET i równa 622,08 Mb/s. Patrz OC. w układzie scalonym. OC192 Patrz OC. obwód cyfrowy (digital circuit) Obwód elektroniczny po- bierający i przetwarzający dane w postaci cyfrowej (wł.-wył.), OC-192 Prędkość przesyłu danych, zdefiniowana w standardzie zgodnie z regułami algebry Boole’a (AND, OR, NOT itd.). Patrz SONET i równa 9 953,28 Mb/s. Patrz OC. układ scalony. OC3 Patrz OC. Cyfrowa hydraulika! Obwód cyfrowy można wyobrazić sobie jako sieć hydrauliczną. OC-3 Prędkość przesyłu danych, zdefiniowana w standardzie Ścieżki poszczególnych obwodów to rury, tranzystory to zawory, SONET i równa 155,52 Mb/s. Patrz OC. a prąd elektryczny to woda. Wyobraź sobie, że odkręcasz zawór, OC48 Patrz OC. a woda przepływa przez niego i w końcu trafia na kolejny zawór, który otwiera się, aby ją przepuścić i umożliwić jej dotarcie do OC-48 Prędkość przesyłu danych, zdefiniowana w standardzie kolejnego zaworu itd. SONET i równa 2488,32 Mb/s. Patrz OC. Rezystor można postrzegać jako dużą rurę, która na końcu zawiera redukcję do dużo mniejszej rury, natomiast kondensator occam Język przetwarzania równoległego, zaprojektowany z my- przypomina zbiornik na wodę. Z kolei dioda to zawór przepusz- ślą o obsłudze operacji współbieżnych. Kod języka occam nadaje czający wodę tylko w jednym kierunku. się do niemal bezpośredniego uruchamiania na transputerach INMOS. Poniższe instrukcje wczytują dwie zmienne i jednocze- obwód Darlingtona (Darlington circuit) Obwód wzmac- śnie inkrementują ich wartości. Wyrażenie PAR oznacza, że naj- niający, wykorzystujący dwa połączone ze sobą tranzystory. bliższe instrukcje mają zostać wykonane jednocześnie, natomiast SEQ oznacza konieczność wykonania ich jedna po drugiej. obwód elastyczny (flexible circuit) Układ przewodników
 naniesiony na giętką błonę, która odgrywa rolę nieprzewodzącej  (dielektrycznej) podstawy. Wierzch pokrywa się dielektryczną war-    stwą zabezpieczającą. Obwód elastyczny to giętka wersja obwodu    drukowanego. Stosowanie obwodów elastycznych pozwala często  przyspieszyć budowanie urządzenia. Możliwość ich wyginania    nie jest w trakcie normalnej pracy wykorzystywana.  OCE 534

OCE Patrz AOCE. ochrona przed zapisem (write protect) Ustawienie unie- możliwiające usunięcie pliku z dysku lub jego modyfikację. Patrz OCF (OpenCard Framework) Specyfikacja inteligentnych kart, ochrona plików. opracowana przez konsorcjum OpenCard. Została ona opubliko- wana na początku 1998 roku i jest standardem opisującym karty ochrona rezydentna (resident protection) Program antywi- wykorzystywane w bankomatach, przystawkach telewizyjnych rusowy lub podobny, który pozostaje w pamięci komputera. i terminalach płatniczych. Ockamy Patrz Akamai. ochrona nadgarstków (wrist support) Rozwiązanie, które poprzez utrzymywanie dłoni w położeniu nieszkodliwym dla nad- OCR (Optical Character Recognition) Rozpoznawanie znaków garstków zapobiega wystąpieniu syndromu cieśni nadgarstków. wydrukowanych na papierze przez maszynę. Systemy OCR radzą Produkt przypomina bandaż, który jest zakładany na nadgarstki. sobie z wieloma różnymi krojami pisma. Potrafią też rozpoznawać teksty napisane na maszynie lub wydrukowane z komputera. Za- ochrona oprogramowania (software protection) Patrz za- awansowane systemy OCR umożliwiają również rozpoznawanie bezpieczenie przed kopiowaniem. pisma odręcznego. Po zeskanowaniu dokumentu do komputera ma on postać mapy ochrona pamięci (memory protection) Metoda zapobie- bitowej, czyli obrazka, na którym widoczny jest tekst. Oprogra- gająca przypadkowemu zapisywaniu danych przez jeden program mowanie OCR analizuje ciemne i jasne obszary takiego obrazu, w obszarze pamięci przydzielonym innemu programowi. Przy wyodrębniając poszczególne litery i cyfry i zamieniając je na znaki zastosowaniu różnych rozwiązań ochrony pamięci wokół pro- systemu ASCII. Rozpoznawanie pisma odręcznego jest dużo gramu jest tworzona granica, która uniemożliwia jego instrukcjom trudniejsze. Podobne problemy sprawiają stare, spłowiałe i rozma- odwoływanie się do danych znajdujących się poza nią. zane wydruki. Skanowanie dokumentów i przetwarzanie ich za W momencie, gdy program przekroczy ustaloną dla niego gra- pomocą programów OCR ma w sobie niekiedy więcej ze sztuki nicę, system operacyjny komputera, taki jak DOS lub Windows 3.x niż z nauki. (lub starsze wersje), ulega „zawieszeniu” (błąd krytyczny, awaria). Systemy operacyjne takie jak UNIX, OS/2 i Windows NT są bardziej stabilne, dlatego też zazwyczaj umożliwiają zamknięcie błędnie działającego programu bez ingerencji w działanie pozo- stałych aplikacji, które są aktywne. ochrona plików (file protection) Ochrona przed przypad- kowym usunięciem danych. Fizyczną ochronę plików na wymien- nym nośniku danych zapewnia zwykle zmiana pozycji przełącznika lub dźwigni albo też zakrycie specjalnego wycięcia. Zapis jest wów- czas niemożliwy — nawet wtedy, gdy oprogramowanie przekazuje do podzespołów komputera odpowiednie polecenia. Przykładowo w przypadku taśmy półcalowej zabezpieczenie fizyczne polega na usunięciu plastykowego krążka. Logiczną ochronę plików zapewnia system operacyjny, który może traktować pewne pliki jako pliki tylko do odczytu. Dzięki temu zarówno zwykłe pliki (do odczytu i zapisu), jak i pliki prze- znaczone tylko do odczytu mogą być przechowywane na tym sa- mym woluminie dyskowym. Pliki mogą również zostać okre- ślone jako ukryte, co sprawia, że pozostają niewidoczne dla więk- szości programów.

Rozpoznawanie tekstu Po zeskanowaniu tekst ma postać „fotografii” przechowywanej na komputerze. Oprogramowanie OCR potrafi zamienić obrazki na ciągi pojedynczych znaków. Tekst w takiej postaci zajmuje znacznie mniej miejsca na dysku OCX (OLE Control EXtension) Technologia modułów programo- wych opracowana przez Microsoft, pozwalająca na rozszerzanie funkcjonalności programów przeznaczonych dla środowiska Win- dows. Aplikacje te mogą wykorzystywać gotowe komponenty OCX. Z punktu widzenia użytkownika kontrolki OCX są częścią Jesteś zabezpieczony! Jeśli w dyskietkach 3,5" oba otwory są widoczne, włączone programu. Często spotyka się też określenie „kontrolki OLE”. jest zabezpieczenie dyskietki przed zapisem Kontrolki OCX są rozwiązaniem drugiej generacji. Wcześniej Microsoft promował 16-bitowe kontrolki VBX, które można było ochrona przed skokami ruchu sieciowego (traffic surge pisać jedynie w języku Visual Basic. W przeciwieństwie do nich protection) Zabezpieczanie serwera przed przeciążeniem wystę- moduły OCX można tworzyć w wielu różnych językach. Mogą pującym w wyniku nagłego wzrostu liczby żądań klientów. Patrz one mieć postać 16- lub 32-bitową. Ograniczono też interfejs im- serwer pomocniczy, krótki tłok i przełącznik internetowy. plementowany przez kontrolki — po to, aby uprościć interakcje 535 odcinek końcowy zachodzące między nimi w sieci WWW. Z czasem przekształciły odblaskowy (reflective art) Patrz materiał odblaskowy. się one w kontrolki ActiveX. Patrz VBX. odblaskowy ekran VGA (reflective VGA) Ekran ciekło- oczyszczanie adresu (address cleansing) Konwersja adresu krystaliczny, który wymaga jasnego, rozproszonego oświetlenia. pocztowego na standardową postać ustaloną przez amerykańską Znacznie lepszą widoczność obrazu zapewniają ekrany podświe- pocztę. Wykorzystywane są standardowe skróty, a kody pocztowe tlane od tyłu i z boku. są konwertowane na postać 9-cyfrową. Patrz PC Postage. odblokowanie (Deblock) Oddzielenie rekordów od bloku. oczyszczanie danych (data scrubbing) (1) Zwiększanie spójności i adekwatności danych. Chodzi tu o eliminowanie powta- ODBMS Patrz obiektowy system SZBD. rzających się rekordów, poprawianie błędów ortograficznych i lite- rówek w nazwiskach oraz adresach, upewnianie się, że wszystkie odchylanie rastrowe (raster scan) Wyświetlanie obrazu opisy mają zbliżoną postać, poprawianie błędów składniowych, wideo wiersz po wierszu. Metoda stosowana w monitorach kom- interpunkcyjnych itp. Często jest tak, że proces oczyszczania danych puterowych i telewizorach. Strumień elektronów jest odchylany trzeba przeprowadzić przed połączeniem dwóch baz danych w jedną. tak, aby padał na luminofor ekranu w układzie wierszowym, od (2) W systemie dyskowym RAID jest to monitorowanie i kory- lewej do prawej, poczynając od lewego górnego rogu. Po dojściu gowanie błędów bitów parzystości, które mogą się od czasu do do końca poziomej linii wiązka jest wyłączana i przenoszona na czasu pojawić, w celu utrzymania synchronizacji pomiędzy dyskami. lewą stronę ekranu, do kolejnej linii. Jest to tzw. powrót poziomy. Po dotarciu do prawego dolnego rogu ekranu następuje powrót oczyszczanie dysku (disk grooming) Kasowanie starych pionowy, czyli skierowanie działa elektronowego do lewego gór- i niepotrzebnych plików z dysku. nego rogu ekranu. W przypadku sygnału telewizyjnego powrót pionowy określa się jako wygaszanie pionowe. ODAPI (Open Data API) Interfejs programowania baz danych, opracowany przez firmę Borland. Po wprowadzeniu pewnych zmian przekształcono go w interfejs IDAPI. Patrz Borland Database Engine.

ODBC (Open DataBase Connectivity) Interfejs programowania baz danych, opracowany przez firmę Microsoft. Za jego pomocą wszystkie aplikacje Windows korzystające z baz danych za pośred- nictwem sieci mogą posługiwać się tym samym zestawem wy- wołań. Na ODBC składają się wywołania funkcji umieszczane przez programistów w aplikacjach oraz sterowniki ODBC, prze- kształcające te wywołania do postaci wymaganej w konkretnym SZBD. W systemach baz danych typu klient-serwer, takich jak Oracle czy SQL Server, sterowniki ODBC zapewniają dostęp do silnika baz danych. Z kolei w bazach dla komputerów osobistych, takich jak dBASE czy FoxPro, sterowniki ODBC operują bezpośrednio Odchylanie rastrowe na docelowych danych. Mechanizm ODBC współpracuje zarówno Obraz wyświetlaczy rastrowych jest generowany wiersz po wierszu (linie pozione), od lewego górnego rogu do prawego dolnego rogu. Równoległe z bazami, które obsługują język SQL, jak i z tymi, które tego nie ukośne linie symbolizują powrót poziomy, a linia biegnąca po przekątnej robią. Wszystkie aplikacje końcowe komunikują się ze sterow- — powrót pionowy nikiem ODBC w języku SQL, a ten — jeżeli baza nie obsługuje tego języka — przekłada uzyskane informacje na rodzimy język odchylenie standardowe (standard deviation) W staty- bazy danych. Patrz JDBC. styce: średnia różnica między wartościami serii a średnią serii.

ODBCDirect Patrz DAO. odcień (hue) Dominująca długość fali w danym kolorze. System (model) kolorów opisuje kolory przy użyciu odcienia, nasycenia odbiornik (receiver) Urządzenie, które odbiera sygnały. Porów- i jaskrawości. Odcień to dominujący kolor, nasycenie to jego inten- naj z nadajnik. sywność, a jaskrawość to jego jasność. Patrz HSB. odbiór wielodrożny (multipath) Termin dotyczy sygnału ra- odcień ciągły (continuous tone) Proces drukowania, w wyni- diowego, który na skutek odbić od budynków oraz innych prze- ku którego powstaje produkt podobny do fotografii. W obrazie szkód ulega rozbiciu na dwie lub więcej ścieżek. Przykładem o tonacji ciągłej wzory pikselowe (poszczególne kropki) są niewi- takiego sygnału są zjawy na kanale telewizyjnym. doczne lub słabo widoczne pod szkłem powiększającym. Różne technologie sublimacyjne, CYCOLOR oraz laserowe, zapewniają odbitka próbna (match print) W przygotowaniu do druku: do 256 odcieni koloru, a nawet mieszanie atramentów. Patrz dru- termin określający wysokiej jakości próbny wydruk, przeznaczony karka contone, drukarka termosublimacyjna i CYCOLOR. do wglądu dla odbiorcy oraz jako wzór dla osoby obsługującej maszynę drukarską. Odbitka próbna jest uzyskiwana metodą na- odcinek czasu (time slice) Krótki przedział czasu, przypisy- świetlania klisz CMYK na jeden arkusz światłoczułego materiału. wany kolejno użytkownikom lub programom w systemie wielo- Patrz kluczowanie kolorów i próbka drukarska. zadaniowym lub z podziałem czasu. Długość odcinków czasu wyraża się najczęściej w milisekundach. odbity e-mail (bounced e-mail) Przesyłka e-mail zwrócona nadawcy. Zazwyczaj zwroty następują z powodu błędu w nazwie odcinek końcowy (home run) Przewód, który zaczyna się lub niewłaściwego adresu. Przesyłka e-mail może również nie być w centralnym punkcie dystrybucyjnym, takim jak koncentrator przyjęta, jeżeli jej rozmiar przekracza limit określony przez dostawcę lub centrala PBX, i biegnie do stacji końcowej, bez dodatkowych internetu. Patrz e-mail. połączeń z innymi urządzeniami. Typowe przebiegi końcowe można spotkać w sieciach o topologii gwiazdowej. odczep mostkowy 536 odczep mostkowy (bridged tap) W telefonii: dowolna para kabli wpleciona w główną parę. Wiele nieużywanych odczepów mostkowych pozostaje z czasów, gdy łącza towarzyskie były normą i dwa lub więcej odczepów było wykonywanych na niemal każdej linii. Dodatkowe odczepy były później odcinane, zakańczane i ginęły w labiryncie kabli, co utrudniało ich lokalizację. Odczepy mostkowe powodują niepożądane odbicia, które mogą zakłócić sygnały o wysokich częstotliwościach, używane w nowoczesnych technologiach transmisji.

Wyjścia cyfrowe i analogowe Napędy CD-ROM zamieniają dane audio zapisane na płytach CD na postać cyfrową i przesyłają je do karty graficznej oraz do słuchawek. Wysyłają one też dane do głównej magistrali komputera, co nazywamy „odczytywaniem cyfrowego dźwięku” odczyt (read) Wprowadzanie danych do komputera z urządzenia oddzielacz (decollator) Urządzenie oddzielające od siebie wie- peryferyjnego (dysku, taśmy itp.). Podobnie jak czytanie książki loczęściowe formularze papierowe, wypełniane przez kalkę. lub odtwarzanie taśmy magnetofonowej, odczyt nie powoduje zni- szczenia odczytywanych danych. ODI (Open Data-Link Interface) Interfejs sterownika sieciowego Odczyt ma charakter operacji wejściowej dla komputera i wyj- opracowany przez firmę Novell. ODI powstał na bazie interfejsu ściowej dla urządzenia peryferyjnego. Jeżeli dane są przesyłane LSL, zaprojektowanego przez firmę AT&T na potrzeby systemu do urządzenia peryferyjnego lub kopiowane do innej lokalizacji operacyjnego UNIX System V. Patrz interfejs sterownika sieci i LSL. w pamięci, mamy do czynienia z operacją odczytu z pamięci (lub Odin Emulator pozwalający na uruchamianie 32-bitowych aplikacji „odczytu pamięci”). Każda zewnętrzna i wewnętrzna operacja dla Windows w systemie OS/2. Jest to produkt typu Open Source. przesyłania danych wiąże się z ich odczytem z pewnej lokalizacji Co prawda istnieją rozszerzenia OS/2 pozwalające uruchamiać i zapisem w innej. programy przeznaczone dla Windows, ale potrafią one emulować odczyt rozrzucony (scatter read) Możliwość pobierania da- najwyżej Windows 95, w związku z czym działają tylko niektóre nych z dwóch lub większej liczby nieciągłych obszarów pamięci programy. Odin emuluje natomiast pełny interfejs Win32 syste- przy użyciu pojedynczej operacji odczytu. Patrz zapis zbiorczy. mów Windows NT/2000. Zespół zajmujący się rozwijaniem tego produktu pochodzi z Niemiec, co tłumaczy nazwę Odin — w mito- odczyt w trakcie zapisu (read-while-write) Funkcja napę- logii nordyckiej i germańskiej oznacza ona „najwyższego boga”. dów taśm, umożliwiająca natychmiastowe odczytywanie zapi- Więcej informacji na temat Odina znajdziesz pod adresem http:// sywanych danych w celu ich weryfikacji. Umożliwia uniknięcie en.os2.org/projects/odin. dwukrotnego przewijania taśmy. ODMA (1) (Open Document Management API) Interfejs progra- odczyt znaczników (mark sensing) Detekcja linii wykona- mistyczny umożliwiający aplikacjom klienckim komunikowanie się nych ołówkiem we wcześniej zdefiniowanych ramkach, znajdu- z systemem zarządzania dokumentami, uruchomionym na serwerze. jących się na papierowym formularzu. Formularz zawiera obszary (2) (Optical Disc Manufacturing Association, Milford, USA, ograniczające zakres każdego ruchu ołówka i odpowiadające słowom www.odma.com) Organizacja zajmująca się różnymi zagadnieniami „tak”, „nie”, pojedynczej cyfrze lub literze, w wyniku czego dla związanymi z produkcją, testowaniem, oznaczaniem i pakowa- każdego pytania dostępne są wszystkie możliwe odpowiedzi. Czyt- niem płyt CD i DVD. nik znaczników wykrywa je i zamienia na postać cyfrową. ODMG Patrz Object Database Management Group. odczytywanie cyfrowego dźwięku (digital audio extrac- tion) Obsługiwana przez większość nowych napędów CD-ROM odmowa dostępu (access denied) System nie może pobrać funkcja przesyłania dźwięku z płyt kompaktowych w postaci cy- żądanego pliku. Najczęściej oznacza to, że plik, który chcemy frowej, bezpośrednio do głównej magistrali komputera (IDE lub otworzyć, jest już otwarty w innej aplikacji. Może to również zna- SCSI), tak samo jak przesyłane są dane zapisane na płytach CD- czyć, że celowo zabroniono dostępu do tego pliku. Patrz plik ukryty. ROM. Ze starszych napędów sygnał musi wyjść przez złącze odmowa obsługi (denial of service) Sytuacja, w której sys- analogowe, które podłączane jest do wejścia na karcie dźwiękowej. tem nie może już odpowiadać na prawidłowe zapytania. Patrz Musi też zostać ponownie przekształcony na postać cyfrową, co atak odmowy obsługi. pogarsza jakość dźwięku. Patrz kabel audio napędu CD-ROM i MP3. „odpluskwienie”, debugowanie (Debug) Poprawienie pro- odczyt-zapis (read/write) (1) Określenie stosowane w odnie- blemu ze sprzętem lub oprogramowaniem. Debugowanie aplikacji sieniu do urządzeń, które mogą wysyłać i odbierać (lub odczy- polega na odnajdywaniu błędów w ich algorytmach, natomiast tywać i zapisywać) dane. „odpluskwianie” sprzętu to odszukiwanie błędnie zaprojektowanych (2) Rodzaj pliku, który może być aktualizowany lub usunięty. obwodów. Patrz DOS Debug. 537 odśmiecanie odporny na błędy (fault resilient) Patrz wysoka dostępność. wywane w niej informacje są na bieżąco uaktualniane, natomiast dane, które trafiają do hurtowni danych, mają charakter stały. Bazy odporny na przyszłość (future proof) Żargonowe określenie ODS projektuje się z myślą o wydajnym przeprowadzaniu wielu produktów, które nie staną się szybko przestarzałe. W przemyśle zapytań na niewielkich ilościach danych (na przykład zapytań komputerowym tego rodzaju produktów jest stosunkowo nie- o stan konta). Z kolei hurtownie danych tworzy się z myślą o rozbu- wiele. Wyjątkiem mogą być światłowody, w przypadku których dowanych zapytaniach, wykonywanych na bardzo wielu danych. oczekuje się, że będą mogły zapewnić niewyobrażalne jeszcze dziś przepustowości. ODSI (Open Directory Services Interface) Interfejs programi- styczny opracowany przez Microsoft. Pozwala on uzyskać dostęp odporny na uszkodzenia (fault tolerant) Zdolność nieprze- do usług katalogowych i usług DNS świadczonych w sieci. rwanego kontynuowania pracy mimo wystąpienia awarii sprzęto- wej. Komputer odporny na uszkodzenia musi zostać od podstaw odsłona (ad view) Synonim impresja. zaprojektowany pod kątem niezawodności. Wykorzystuje się w nim po dwa procesory (lub więcej), zestawy pamięci, dysków i (lub) odstęp kanałów (channel spacing) Szerokość pasma przypi- zasilacze. W przypadku awarii jednego z elementów urządzenie sana każdemu kanałowi w systemie komunikacyjnym przesyłają- rezerwowe natychmiast przejmuje jego funkcje. cym wiele częstotliwości, jak na przykład w światłowodach. Jest Wiele systemów projektuje się pod kątem możliwości odtwarza- on mierzony jako odstęp pomiędzy środkami częstotliwości (lub nia stanu sprzed awarii, opartych na szybkim wykrywaniu zakłóceń fali) sąsiednich kanałów. Patrz pasmo międzykanałowe. i zastępowaniu komputera jednostką rezerwową. Tak zabezpie- czane systemy, mimo częstego określania ich jako odporne na uszkodzenia, klasyfikuje się jako systemy „o wysokiej dostępności” (high availability). Właściwe systemy odporne na uszkodzenia należą do najbardziej kosztownych. Większość nadmiarowego wyposażenia pozostaje niewykorzystana aż do momentu wystąpienia awarii. Z drugiej strony systemy odporne na uszkodzenia zapewniają zachowanie po awarii niezmienionych parametrów wydajnościowych. W przy- padku systemów o wysokiej dostępności wartości wielu z nich często nie są zachowywane. Jako dużych producentów systemów komputerowych odpornych na uszkodzenia dla rynku związanego z przetwarzaniem transakcji (OLTP) można wskazać firmy Tandem i Stratus. Komputery firmy Stratus wykorzystują operatorzy międzynarodowi, oferujący usługi marszrutowania połączeń z numerami 0-800 i inne usługi związane z dostępem do sieci z zewnątrz. Patrz zarządzenie uszkodzeniami. Odstęp kanałów w światłowodach Pierwszy przykład — 10 Gb/s z odstępem 50 GHz — powoduje niewielkie odpowiedzialność (responsibility) W technologii obiektowej: nakładanie kanałów, ale w przypadku 100 GHz już ten efekt nie występuje. etap przetwarzania danych, który może być wykonany przez dany W pierwszym przykładzie zapewniona jest większa przepustowość, ale nakładanie może być wystarczające, aby pojawiały się znaczne przesłuchy obiekt. (rysunek otrzymany dzięki uprzejmości Jeffa Hechta) odpowiedź dźwiękowa (audio response) Patrz generowa- odstęp międzywierszowy (leading) W typografii: pionowy od- nie głosu. stęp pomiędzy wierszami wydruku (pomiędzy wierszami podstawo- odpytywać (interrogate) (1) Wyszukiwać, podsumowywać lub wymi). Nazwa pochodzi z czasów początków składu drukarskiego, zliczać rekordy w pliku. Patrz zapytanie. kiedy spacje uzyskiwało się za pomocą cienkich pasków ołowiu (2) Testować warunek lub status terminala albo systemu kom- (ang. lead). Odstęp międzywierszowy mierzy się w punktach. Na puterowego. odstęp ten składa się rozmiar czcionki oraz właściwy odstęp między odpytywanie (polling) (1) Technika wykorzystywana w sys- wierszami. Tak więc 15 punktów odstępu międzywierszowego temach łączności, za pomocą której sprawdza się, kiedy terminal jest w przypadku czcionki 12-punktowej w rzeczywistości oznacza trzy gotowy do wysłania danych. W tym celu komputer przez cały czas punkty odstępu pomiędzy wierszami. Patrz krój pisma. bada po kolei wszystkie podłączone do niego terminale. Jeżeli odszyfrować (decrypt) Przywrócić zaszyfrowanym danym ich któryś z nich ma gotowe do wysłania dane, odsyła potwierdzenie pierwotną postać. Patrz kryptografia. i rozpoczyna się transmisja. Jest to przeciwieństwo rozwiązania opartego na przerwaniach, w którym to terminal wysyła do kom- odszyfrowywanie (unscramble) Synonim odszyfrować. Patrz putera sygnał informujący, że chce przesłać jakieś dane. mieszać. (2) Technika polegająca na ciągłym badaniu urządzenia pery- feryjnego i sprawdzaniu, czy nie chce ono przesłać jakichś danych. odśmiecanie (garbage collection) Procedura, która wyszukuje W ten sposób można na przykład sprawdzać, czy naciśnięto klawisz w pamięci obszary nieaktywnych danych i instrukcji w celu przy- myszy lub czy port komunikacyjny nie odebrał jakichś danych. wrócenia ich do ogólnodostępnej puli pamięci (sterty). Funkcję Jest to przeciwieństwo rozwiązania opartego na przerwaniach, taką może zapewniać system operacyjny. Windows jest przykładem w których to system operacyjny wysyła sygnały wstrzymujące na systemu, który nie zapewnia automatycznego odśmiecania, co zmu- chwilę pracę komputera. sza programistę do jawnego zwalniania pamięci, która w przeciw- nym wypadku nie zostanie zwolniona, co przyczyni się do zmniej- ODS (Operational Data Store) Baza danych zaprojektowana z my- szenia zasobów systemowych w wyniku tzw. wycieku pamięci. ślą o wykonywaniu zapytań na danych transakcyjnych. ODS jest Jeżeli program zaalokuje w pamięci tyle buforów danych, że ich często tymczasową „przechowalnią” danych, które mają trafić rozmiary przekroczą możliwości pamięci fizycznej, system ope- do hurtowni danych. Różni się ona od tej ostatniej tym, że przecho- racyjny przenosi część z nich do pamięci wirtualnej (na dysk), odświeżanie 538 co umożliwia mu dalszą pracę, ale spowalnia pracę komputera. odwrotny bufor proxy (reverse proxy cache) Określany Dezalokowanie pamięci po zakończeniu jej wykorzystywania jest również jako „akcelerator serwerowy”; serwer buforujący, który uciążliwym zajęciem, o którym programiści często zapominają. pracuje u usługodawcy internetowego, a nie w siedzibie użytkow- Nie brakuje też przykładów błędnie zaprojektowanych procedur nika. Wszystkie przesyłane do przeglądarki strony WWW są prze- dezalokowania. Jednym z języków, które zapewniają automatyczne kazywane za pośrednictwem tego serwera, który jednocześnie odśmiecanie pamięci, jest język Java — maszyna wirtualna Javy zapisuje je w buforze. Jeżeli późniejsze żądanie pobrania strony przejmuje zadanie zwalniania nieużytków, uwalniając programistę WWW może zostać zrealizowane przy użyciu zawartości bufora, od tej ciężkiej pracy. Patrz sterta i Java. strona jest bez dalszej zwłoki przesyłana do klienta. Pozwala to ograniczyć wolumen komunikacji z serwerem WWW. Patrz bufor odświeżanie (refresh) (1) Systematyczne ładowanie urządzenia, proxy i internetowy serwer buforujący. które nie jest w stanie utrzymywać pewnej zawartości. Odświeżania wymagają monitory, ponieważ luminofor rozbłyskuje tylko na kilka odwrócony system DNS (reverse DNS) (Reverse Domain milisekund. Odświeżania wymagają również układy pamięci RAM, Name System — odwrócony system nazw domen) Oprogramowa- aby utrzymać zapisane w nich bity danych. Patrz przerysować. nie systemu odwzorowania nazw, które ustala nazwę domenową (2) Ponowne pobieranie (ładowanie) tej samej strony WWW co na podstawie adresu IP. Działa odwrotnie niż serwer DNS, który strona wyświetlana, w celu sprawdzenia, czy jej zawartość uległa zamienia nazwy na adresy IP. Odwrócony system DNS wykorzystują zmianie. Patrz ponowne ładowanie. usługodawcy internetowi, aby rejestrować komunikację odbieraną przez domenę. Zliczane są wówczas wywołania z poszczególnych odświeżanie pamięci RAM (RAM refresh) Ponowne łado- domen wysokiego poziomu (.com, .net itd.) i wybranych domen pod- wanie (impulsem elektrycznym) dynamicznych układów pamięci rzędnych (np. slackware.com). Odwrotne zapytania DNS wykorzy- RAM, powtarzane wiele razy na sekundę i niezbędne, aby utrzymać stuje się również do weryfikowania tożsamości. Przykładem może zawartość tych układów. być porównanie adresu komputera wysyłającego pocztę elektro- ODT Patrz SCO Open Desktop. niczną z nazwą domeny podaną w jej nagłówku. Patrz DNS. odtwarzacz multimedialny (media player) (1) Oprogramo- odwzorowanie (imaging) Tworzenie reprezentacji zdjęcia lub wanie służące do odtwarzania plików dźwiękowych, wideo i ani- rysunku w formie elektronicznej lub na błonie fotograficznej. macji. Patrz gracz na rynku technologii WWW. Uzyskiwane poprzez skanowanie lub fotografowanie obiektu (2) (Media Player). Multimedialny program dołączony do sys- i przekształcenie go na macierz punktów (bitmapę), której treść temu Windows, używany do odtwarzania plików dźwiękowych jest niezrozumiała dla komputerów, lecz jedynie dla ludzi. Skano- i wideo. Patrz Windows Media Player. wane obrazy tekstu można przekształcać na dane komputerowe (w kodzie ASCII lub EBCDIC) za pomocą oprogramowania do odtwarzacz plików MP3 (MP3 player) Oprogramowanie rozpoznawania znaków (OCR). Patrz mikrografika, przetwarza- lub urządzenie służące do odtwarzania plików dźwiękowych zako- nie obrazów i zarządzanie obrazami dokumentów. dowanych w formacie MPEG Audio Player 3. Patrz MP3. odwzorowanie indeksu (index map) Patrz indeks i paleta odtwarzanie klucza (key recovery) Zdolność odzyskania kolorów. tajnego klucza w komunikacie kryptograficznym. Patrz deponowa- nie klucza. odwzorowanie standardowe (standard mapping) Sforma- lizowany sposób przekształcania pewnego zbioru kodów na inny odtworzenie (undelete) Czynność polegająca na cofnięciu osta- zbiór kodów. tniej wykonanej operacji usunięcia. W przypadku, gdy obsługiwa- nych jest kilka poziomów odtwarzania, istnieje możliwość cofnięcia odwzorowanie tekstur (texture mapping) W grafice kom- kilku lub wszystkich wcześniej wykonanych operacji usuwania. puterowej: dołączanie pewnego wzoru powierzchni do trójwymia- Patrz DOS Undelete. rowego obrazu. Tekstura może być jednolita (jak wzór ceglanego muru) lub nieregularna (np. symulująca drewno lub marmur). Dwu- odwiedzenie (visit) Wyświetlenie strony internetowej. Patrz wymiarowe tekstury są najczęściej tworzone niezależnie, a następ- unikalni użytkownicy. nie „nakładane” na obiekty trójwymiarowe. Metodą alternatywną jest generowanie tekstur metodami matematycznymi, bez stosowa- odwołanie bezwzględne (absolute reference) Adres lub nia dwuwymiarowej grafiki rastrowej. Nie jest ona szeroko stoso- wskaźnik, który się nie zmienia. Na przykład w arkuszu kalkula- wana, ale pozwala uzyskać bardzo dobre wyniki, zwłaszcza gdy cyjnym komórka z odwołaniem bezwzględnym nie zmienia się obiekty znajdują się w dużej odległości od kamery. Patrz teksel, nawet wtedy, gdy jest skopiowana w inne miejsce. Porównaj próbkowanie punktowe, interpolacja dwuliniowa, interpolacja trój- z: odwołanie względne. liniowa, mapowanie MIP, tekstura proceduralna i tekstura ob- jętościowa. odwołanie względne (relative reference) Adres lub wskaź- nik, który zmienia się wraz z przenoszeniem obiektu docelowego odznaczenie (unmark) (1) W edytorze tekstu terminem tym lub zmianą związku z nim. Przykładowo w arkuszu kalkulacyj- określa się operację polegającą na usunięciu zaznaczenia bloku nym wzór w komórce z odwołaniem względnym zmienia się, gdy tekstu, co zazwyczaj objawia się zniknięciem podświetlenia. komórka zostaje skopiowana. Porównaj z odwołanie bezwzględne. (2) Operacja usunięcia zaznaczenia elementu, który został wyróż- niony w określonym celu. odwołanie zewnętrzne (external reference) W programo- waniu: odwołanie do programu lub funkcji zlokalizowanej w od- odzyskiwanie (recovery) Patrz punkt kontrolny-restart i archi- dzielnej, niezależnej bibliotece. wizacja na taśmach. odwrotna notacja polska (reverse polish notation) Mate- odzyskiwanie danych (data recovery) Przywracanie danych matyczny sposób zapisu wyrażeń, w którym liczby poprzedzają ope- zapisanych na dysku lub taśmie, które zostały fizycznie uszko- rator. Przykładowo 2+2 zostaje zapisane jako 2 2 +, a 10−3∗4 jako 10 3 4 ∗ —. Patrz FORTH. 539 Office Mac

Oe Patrz ersted.

OEB (Open eBook) Otwarty standard książek elektronicznych, opracowany przez Open eBook Forum (www.openebook.org). Publikacji OEB nie można odczytywać bezpośrednio w czytniku e-book. Wcześniej trzeba przekonwertować je na specjalny format książek elektronicznych. W wyniku tej operacji dane zostaną zaszyfrowane i zoptymalizowane pod kątem danego urządzenia Odwzorowywanie (czytnika). Standard OEB uwzględnia unikatowe cechy poszcze- tekstur gólnych urządzeń, w tym rozmiary ekranu, możliwości w zakresie Każdy piksel obiektu 3D przewijania tekstu itd. Są to elementy, których nie można kon- jest mapowany do odpowiedniego teksela trolować za pomocą standardowych języków opisu strony, stwo- dwuwymiarowej rzonych z myślą o dokumentach papierowych. Każdy dokument tekstury (zamieszczono zapisany w formacie OEB może zostać przekształcony na postać na podstawie ilustracji wymaganą przez dany czytnik e-booków. udostępnionej przez Omawiany standard powstał w połowie 1999 roku i jest oparty firmę Intergraph na językach HTML, XML, CSS i innych. Do jego powstania przy- Computer Systems) czyniły się przede wszystkim firmy Microsoft i Gemstar. Oficjalna nazwa OEB to „Open eBook Publication Structure Specification”. Definiuje on formaty plików przechowujących treść i opisy. Ocze- kuje się, że format plików OEB, opracowany przez NuvoMedia i SoftBook Press (obie firmy zostały przejęte przez Gemstar), stanie się dominującym formatem książek elektronicznych i że na jego podstawie zostanie zatwierdzony nowy typ MIME. Patrz e-książka. dzone. Uszkodzenia te mogą być skutkiem działania wirusa, błędnie OEL Patrz OLED. napisanego programu, awarii sprzętowej lub odcięcia zasilania OEM w chwili zapisywania danych na nośniku magnetycznym. Oczywi- (Original Equipment Manufacturer) Producent sprzedający urządzenia pośrednikom, którzy rozprowadzają je pod inną nazwą ście dane mogą też zostać uszkodzone w wyniku pożaru i innego lub w innych opakowaniach. W miarę upływu czasu zmieniało się rodzaju wypadków. Pamiętaj, że dyski umieszczone w laptopach, znaczenie tego terminu. Obecnie w ten sposób określa się także które często przenosi się z miejsca na miejsce, są szczególnie nara- samych pośredników. Sprzedawca OEM wprowadza zatem do pro- żone na awarie. duktu jakąś wartość dodaną, sprzedaje go pod własną marką lub rozprowadza go w zestawie z innymi (własnymi) produktami. Okre- ślenie OEM odnosi się więc generalnie do wszystkiego, co nie jest tradycyjną sprzedażą hurtową czy detaliczną. Patrz VAR.

OEM Service Release 2 Patrz Windows 95B. OEMI (OEM Information) Publikacja firmy IBM, opisująca inter- fejs kanału równoległego. Patrz kanał równoległy.

OEO (Optical in Electrical processing Optical out) Termin odno- szący się do urządzeń sieciowych, które przekształcają sygnały przenoszone przez fotony na postać elektryczną i poddają je anali- zie, aby ustalić, jak należy przełączać przesyłany w sieci ruch. Na- stępnie sygnały zamieniane są z powrotem na postać optyczną, w której opuszczają urządzenie. Przeciwieństwo OOO.

OFDM (Orthogonal FDM) Technika modulacji wykorzystywana w systemach telewizji cyfrowej stosowanych w Europie, Japonii i Australii. Na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku promowano ją jako technologię dla bezprzewodowych sieci LAN. OFDM przenosi dane za pośrednictwem dużej liczby fal nośnych, których częstotliwości różnią się od siebie o precyzyjnie ustaloną wartość. Za sprawą tych odstępów można uzyskać „prostopa- dłość”, w wyniku której każdy demodulator „widzi” tylko swoją częstotliwość. Technologia Coded OFDM (COFDM) rozszerza OFDM o mechanizm korekcji błędów. Porównaj z 8-VSB.

Office Patrz Microsoft Office. Odzyskane dane Od 1985 roku firma DriveSavers z Novato w USA (www.drivesavers.com) Office 2000 Patrz Microsoft Office. odzyskuje dane z uszkodzonych dysków twardych wszelakiego rodzaju. Przed odczytaniem informacji ze zniszczonych komputerów nie powstrzyma Office Mac Zbiór aplikacji biznesowych opracowanych przez ich nawet pożar ani klęski żywiołowe (ilustracja dzięki uprzejmości firmę Microsoft dla komputera Macintosh. Patrz Microsoft Office. DriveSavers) Office Vision 540

Office Vision Zestaw zintegrowanych aplikacji automatyzują- Obecnie uważa się, że uzyskiwana gęstość zapisu może jeszcze cych operacje biurowe, opracowany przez firmę IBM i przezna- wzrosnąć. Patrz gęstość powierzchniowa i AFC. czony dla wszystkich komputerów tej firmy. Pakiet ten pojawił się na rynku w 1989 roku i pozwalał na przesyłanie wiadomości ograniczona długość serii (run length limited) Patrz RLL. e-mail, planowanie zadań oraz tworzenie i dystrybucję dokumentów. ograniczony wejściem-wyjściem (I/O bound) Odnosi się Obsługiwał on również grafikę komputerową i był wyposażony do zbyt dużej ilości czasu potrzebnego do pobrania danych do kom- w system wspomagania decyzji. Była to pierwsza ważniejsza im- putera lub wyprowadzenia danych z komputera w porównaniu plementacja SAA, w której zastosowano interfejs Presentation Ma- z czasem przetwarzania tych danych. Usprawnienie działania kom- nager i która pracowała w sieciach OS/2 oraz na komputerach klasy puterów ograniczonych wejściem (wyjściem) można usprawnić, mainframe z rodziny AS/400. instalując szybsze kanały lub napędy dyskowe. Patrz intensywnie Office XP Patrz Microsoft Office. korzystający z we-wy.

OfficeJet Urządzenie firmy HP, łączące w sobie drukarkę, ko- OH Patrz słuchawka zdjęta z widełek i modem. piarkę i faks. Pierwszy OfficeJet pojawił się na rynku w 1994 roku. OIC Skrót „oh, I see”. offline (1) Niepodłączony do internetu, usługi online lub we- Oil Change Usługa świadczona przez firmę CyberMedia z Santa wnętrznej sieci. Monica w USA (www.cybermedia.com), polegająca na uaktual- (2) Niezainstalowany w komputerze lub niepodłączony do niego. nianiu oprogramowania zainstalowanego w systemach Windows Jeżeli terminal, drukarka lub jakieś inne urządzenie jest fizycznie 95/98. Aplikacja Oil Change sprawdza, jakie programy zainsta- przyłączone do komputera, ale nie jest włączone, przyjmuje się, lowano w komputerze i łączy się ze stroną WWW firmy Cyber- że jest ono w stanie offline. Media, na której wyświetlana jest lista wszystkich poprawek, roz- Dyski i taśmy, które odłączono od komputera i umieszczono szerzeń i aktualizacji oprogramowania, które użytkownik może w bibliotece danych, również znajdują się w tanie offline. Przeci- pobrać. wieństwo online. (3) Być „nie na bieżąco”. Sytuacja, w której dana osoba nie zo- OJI (Open Java VM Interface) Interfejs programistyczny opra- stała o czymś poinformowana. Patrz 404. cowany przez firmę Netscape z myślą o jej przeglądarce inter- netowej, która może za jego pomocą wykorzystywać dowolną ma- oficjalny standard (de iure standard) Format lub język pro- szynę wirtualną Javy. mowany przez jakąś organizację standaryzacyjną. OK Często występujący na ekranie przycisk, który trzeba kliknąć, ogniwo paliwowe (fuel cell) Technologia wytwarzania prądu aby zatwierdzić wykonanie jakiejś operacji. Jeżeli możliwe jest elektrycznego, która może zastąpić tradycyjne metody produkcji jej anulowanie, na ekranie będzie też wyświetlany przycisk Anuluj i dystrybucję elektryczności. Oczekuje się również, że będzie stoso- (lub podobny). Przycisk OK występuje również w oknach komu- wana w samochodach osobowych i ciężarowych oraz autobusach. nikatów, które znikają z ekranu po jego naciśnięciu. Oczywiście Ogniwa paliwowe korzystają z wodoru i tlenu, które to pierwiastki komunikatów nie można anulować. zamieniają na energię elektryczną i wodę. Próbne modele samo- chodów i autobusów zostały wyprodukowane pod koniec lat 90. okablowanie ścienne (plenum cable) Kable, które można ubiegłego wieku. Nie brakuje opinii, że przemysł ogniw paliwo- prowadzić szybami wentylacyjnymi i umieszczać w stropach mię- wych nabierze w XXI wieku wielkiego znaczenia. Patrz Hypercar. dzykondygnacyjnych. Mają one powłokę chroniącą przed ogniem i spełniają wszystkie normy budowlane. Patrz przestrzeń wen- ogólnie znany numer portu (well-known port) Numery tylacyjna. portów protokołów z zakresu od 0 do 1023, które są powszechnie wykorzystywane przez określonego typu dane przesyłane w sieci. okablowanie telefoniczne (telephone wiring) Patrz skrętka Przykładowo pakiety protokołu HTTP (strony WWW) zazwyczaj telefoniczna. korzystają z portu o numerze 80. W przypadku protokołu FTP jest to port 20, natomiast protokół autoryzacji Kerberos korzysta okablowany (wired) Podłączony. Potoczne określenie słowa z portu o numerze 88. W celu uzyskania pełnej listy numerów „połączony z”. portów należy zajrzeć na stronę internetową Internet Assigned Numbers Authority, której adres jest następujący: Okamie Patrz Akamai.        Okidata (Okidata, Mount Laurel, USA, www.okidata.com) Pro- Powyższy adres strony internetowej może ulec zmianie w chwili ducent faksów i drukarek mozaikowych, laserowych oraz atramen- połączenia organizacji IANA z ICANN. Patrz port protokołu, towych. Ta założona w 1972 roku firma znana jest z wytrzymałości skanowanie portów, ICANN i IANA. swoich produktów. Przez lata wytwarzane przez nią drukarki igłowe uważane były za najlepsze. W roku 1982 firma wprowadziła na rynek ogólny błąd ochrony (General Protection Fault) Patrz GPF. drukarki laserowe, które są obecnie bardzo szeroko stosowane. Okidata jest częścią firmy Oki America, a ta z kolei podlega ograniczenie nadparamagnetyczne (superparamagnetic przedsiębiorstwu Oki Electric Industry Company z Tokio (Japonia). limit) Największa liczba bitów na cal kwadratowy, którą można Firma Oki Electric zaczynała w 1881 roku od produkcji telefonów, przechowywać w urządzeniu pamięci masowej. Zwiększanie gęsto- a w 1976 roku opracowała pierwszy faks wykorzystujący techno- ści zapisu jest ograniczane przez zdolność materiału magnetycznego logię termiczną. do utrzymania ładunku. Fluktuacje termiczne zmniejszają moc sygnału i sprawiają, że zawartość nośnika traci stabilność. W prak- okna kaskadowe (cascading windows) Wyświetlanie kolejno tyce gęstość zapisu staje się coraz większa wraz z opracowywaniem okien w taki sposób, że wszystkie belki tytułowe są jednocześnie nowych technik zapisywania i odczytywania bitów. Granicą możli- widoczne na ekranie. wości jest obecnie 100 – 200 gigabitów na cal kwadratowy. W prze- szłości za istotne ograniczenie uznawano 20 Gb/cal kwadratowy. 541 OLAP okno (window) (1) Obszar ekranu z możliwością przewijania. klawiszy Alt+Tab powoduje przełączanie pomiędzy wszystkimi Co prawda okna zazwyczaj są prostokątne, ale w specjalistycznych aktywnymi i nieaktywnymi oknami. Porównaj z okno aktywne. aplikacjach można się spotkać z oknami okrągłymi lub wielobocz- nymi. Termin może oznaczać część aplikacji, taką jak przewijane okno O programie (About Box) Okno dialogowe wyświetla- okno indeksu lub okno tekstowe, stosowane w elektronicznej wersji jące informacje na temat praw autorskich i numeru wersji apli- kacji. W systemie Windows okno to znajduje się w menu Pomoc. (W polskiej wersji systemu Windows często jest to pozycja menu zawierająca nawę programu, następnie myślnik oraz słowo in- formacje).

okno ostrzeżenia (alert box) Okno dialogowe zawierające komunikat ostrzeżenia. Patrz ostrzeżenie.

okno potomne (child window) Okno podrzędne, tworzone i wyświetlane z poziomu okna nadrzędnego aplikacji.

Okna kaskadowe okno przesuwne (sliding window) (1) Technika protokołu Funkcja kaskadowo układa otwarte dokumenty komunikacyjnego, umożliwiająca przesyłanie wielu pakietów da- w sposób pokazany na tym ekranie nych bez potwierdzenia. Obie strony połączenia śledzą, które pa- niniejszej encyklopedii. Może też dotyczyć całej aplikacji zawartej kiety zostały wysłane i potwierdzone (na lewo od okna), wysłane w oknie. Okna po raz pierwszy zostały zastosowane pod koniec i niepotwierdzone (w oknie) oraz które jeszcze nie były wysyłane lat 60. ubiegłego wieku w laboratorium Stanford Research Labo- (na prawo od okna). ratories (obecnie SRI). Patrz GUI. Patrz też Windows. (2) „Widok” pamięci, który może być błyskawicznie przenie- (2) Zarezerwowany obszar pamięci. siony do innej lokalizacji. (3) Okres czasu. okno przewijalne (scrollable window) Okno, które zawiera okno aktywne (active window) Okno, które jest w danym więcej danych niż może być wyświetlone w bieżącej jego wiel- momencie na pierwszym planie. Porównaj z okno nieaktywne. kości. Zawartość takiego okna może być przewijana (przesuwana w górę, w dół lub w bok) w celu wyświetlenia dalszych części doku- okno aplikacji (application window) Prostokątny obszar ekra- mentu, obrazu czy listy elementów. nu, w którym działa aplikacja. W graficznym interfejsie użyt- kownika (GUI) granice okna mogą być łatwo zmniejszane lub okno rozmowy (chat window) Okno tekstowe używane do zwiększane. konferencji pomiędzy dwoma użytkownikami lub większą ich liczbą. Patrz pokój rozmów. okno dialogowe (dialog box) Okienko wyświetlane na ekranie po wybraniu jakiejś opcji z menu. Zawiera informacje o bieżącym okno terminala (terminal window) Okno dialogowe, które stanie jakiegoś zadania realizowanego przez program i związane umożliwia wysyłanie poleceń do modemu. W konfiguracji połą- z nim opcje. Okna dialogowe mogą być małe lub duże, w zależ- czeń Dial-Up Networking systemów Windows 95/98 użytkownik ności od ilości informacji, które muszą pomieścić. może wybrać opcję wyświetlania okna terminala bezpośrednio przed lub po wybraniu numeru telefonu.

okno TV (TV in a window) Patrz karta TV. okno wideo (video window) Niezależne okno umieszczone na ekranie monitora, w którym jest odtwarzana sekwencja wideo.

okno wsadowe (batch window) Czas przeznaczony na inten- sywne operacje przetwarzania wsadowego, na przykład tworzenie kopii zapasowej dysku.

oktet (octet) 8-bitowa jednostka zapisu informacji. Określenie oktet jest często używanym synonimem słowa bajt, wykorzy- stywanym zwłaszcza tam, gdzie trzeba podkreślić ośmiobitowy rozmiar bajtu.

OLAP (OnLine Analytical Processing) Oprogramowanie wspoma- gające podejmowanie decyzji, umożliwiające szybkie analizowanie Przykładowe okno dialogowe Jest to okno dialogowe pozwalające na wybranie czcionki. Jest ono informacji przedstawianych w postaci wielowymiarowych wido- wyświetlane przez program Microsoft Word po wybraniu polecenia ków i struktur hierarchicznych. Narzędzia OLAP wykorzystywane Czcionka z menu Format są na przykład do analizowania trendów sprzedaży i innych zagad- nień finansowych. Pozwalają one zagłębić się w ogromne ilości okno DOS-a (DOS window) Termin ten zazwyczaj odnosi się danych składających się na podsumowania sprzedaży i wyodręb- do sesji DOS zainicjowanej pod Windows. System Windows może nić te produkty, które sprzedają się najlepiej. uruchamiać programy DOS-owe na pełnym ekranie lub w skalo- Tradycyjne produkty OLAP, czyli tak zwane wielowymiarowe walnych oknach, znanych z innych aplikacji systemu Windows. aplikacje OLAP (w skrócie MOLAP), tworzą z wyprzedzeniem podsumowania transakcji w postaci wielowymiarowych widoków. okno nieaktywne (inactive window) Okno na ekranie, które Zapytania w tego rodzaju bazach danych przeprowadzane są w danym momencie nie jest wybrane. Pasek tytułu takiego okna z bardzo dużą prędkością, ponieważ dane przeszły już proces kon- jest przyciemniony. W systemie Windows wciśnięcie kombinacji OLCP 542 solidacji. Narzędzia OLAP umieszczają dane w strukturach sze- ściennych, które użytkownicy mogą obracać. Taka forma jest szczególnie przydatna do tworzenia zestawień finansowych. Relacyjne narzędzia OLAP (ROLAP) wyodrębniają dane z tra- dycyjnych relacyjnych baz danych. Wykonują one w tym celu szereg złożonych zapytań SQL i tworzą wielowymiarowe widoki w czasie rzeczywistym. Aplikacje ROLAP stosuje się przede wszys- tkim tam, gdzie występują dane mające wiele różnych atrybutów, których nie daje się łatwo umieszczać w strukturach sześciennych. Chodzi tu na przykład o dane na temat klientów, zawierające wiele pól opisowych. Określenie „bazy danych OLAP”, w skrócie DOLAP, odnosi się do relacyjnych systemów DBMS zaprojektowanych w taki sposób, aby można w nich było przechowywać struktury OLAP i prze- prowadzać na nich obliczenia. Z kolei oznaczenie WOLAP (Web OLAP) odnosi się do danych OLAP, do których można się dostać za pośrednictwem przeglą- darki internetowej.

OLCP (OnLine Complex Processing) Przetwarzanie złożonych Łączenie OLE Jeżeli obiekt jest dołączony do dokumentu, to w dokumencie występuje zapytań, długich transakcji oraz jednoczesnych operacji odczytu jedynie wskaźnik do zawierającego go pliku. Jeżeli taki obiekt ulegnie i zapisu wykonywanych na tym samym rekordzie. Przeciwień- zmianie, będzie ona widoczna we wszystkich dokumentach, do których stwo podejścia (OLTP), w którym rekordy uaktualniane są w bar- ten obiekt został dołączony dziej przewidywalny sposób. mechanizmy, takie jak OLE automation i Network OLE, które były OLE (Object Linking and Embedding) Technologia łączenia doku- powszechnie promowane. W późniejszym okresie firma Microsoft mentów, opracowana przez firmę Microsoft i oparta na modelu przestała używać terminu OLE w odniesieniu do operacji COM — obiektowym COM (Component Object Model). OLE pozwala na obecnie dotyczy on jedynie łączenia ze sobą kilku dokumentów. osadzanie w dokumentach (tak zwanych pojemnikach-kontenerach) Patrz COM. obiektów takich, jak arkusze kalkulacyjne czy klipy wideo. Po dwukrotnym kliknięciu danego obiektu uruchamiana jest „aplika- OLE Database Patrz OLE DB. cja serwerowa”, w której został on utworzony. OLE DB (OLE DataBase) Interfejs programistyczny zapewniający Obiekty można też łączyć. W tym przypadku „pojemnik” nie dostęp do danych, stworzony przez firmę Microsoft. Implemento- przechowuje fizycznie dołączonego obiektu, lecz jedynie wskaźnik wany w postaci obiektu COM, działającego na podobnej zasadzie, do niego. Jeżeli obiekt ulegnie zmianie, wszystkie dokumenty, jak sterownik ODBC, przy czym współpracuje on z danymi po- do których był on dołączony, zostaną przy najbliższym otworze- chodzącymi z różnych źródeł, a nie tylko z bazami danych SQL. niu automatycznie uaktualnione. Każda aplikacja może być jed- Aplikacje mogą wykorzystywać OLE DB do przeprowadzania nocześnie klientem i serwerem. Patrz pakowarka obiektów. bezpośrednich manipulacji na danych. Mogą też posługiwać się Mechanizm OLE występował pierwotnie pod nazwą „Łączenie nim w charakterze pośrednika między aplikacją a sterownikiem i Osadzanie Obiektów”, jednak w wersji 2.0 zmieniono architekturę ODBC. Istnieje też interfejs OLE DB dla OLAP, zapewniający tego systemu i oparto go na modelu COM (Component Object Mo- dostęp do baz danych OLAP. Microsoft opracował też tak zwane del). Rozszerzyło to zakres zastosowań OLE. Pojawiły się nowe obiekty danych ActiveX (ADO). Tworzą one zbiór obiektów COM, definiujących uproszczony w stosunku do OLE DB interfejs dostępu do danych. Patrz ODBC, DAO oraz RDO.

OLED (Organic Light Emitting Device, Organic Light Emitting Diode). Urządzenia tego typu są też oznaczane symbolem OEL (Organic Electroluminescent Device). Mają one postać cienkiej kliszy emitującej światło. Zazwyczaj składają się z kilku warstw organicznych, umieszczonych między dwiema okładkami (elektro- dami). Do produkcji diod OLED wykorzystuje się materiały or- gniczne o niskiej masie atomowej (diody SM-OLED) lub materiały polimerowe (diody PLED i LEP). W przeciwieństwie do urządzeń LCD i FED, zbudowanych z warstwowo ułożonych materiałów, diody OLED są jednolite, ponieważ wszystkie warstwy są ze sobą ściśle połączone. Innymi słowy, są one niepodzielne. Diody tego rodzaju opracowano z myślą o różnego rodzaju wyświetlaczach. Pozwalają one uzyskać jasny, kolorowy obraz, widoczny pod dość szerokim kątem, pobierają niewiele energii i — w przeciwieństwie do układów LCD — nie wymagają podświe- tlania. Zazwyczaj umieszcza się je na szkle, choć równie dobrze nadaje się do tego plastyk i inne elastyczne materiały przypomina- Osadzanie OLE Jeżeli obiekt jest osadzany, to w danym dokumencie zapisywana jest jego jące klisze (jak w przypadku rozwiązania Flexible OLED firmy kopia. Wszelkie zmiany obiektu widoczne są jedynie w tym dokumencie, Universal Display). Przewiduje się, że w przyszłości ta technologia który go zawiera będzie miała ogromny wpływ na rynek urządzeń przenośnych. 543 On2Movie

OMI (1) Patrz Open Market. (2) (Open Microprocessor Initiative, Brussels, Belgium) Orga- nizacja działająca pod patronatem Komisji Europejskiej. Zajmuje się finansowaniem projektów badawczych poświęconych tema- tyce zaawansowanych mikrokontrolerów. W jej skład wchodzi 400 współpracujących ze sobą podmiotów. (3) (Open Messaging Interface) Protokół przesyłania komuni- katów opracowany przez firmę Lotus, który z czasem stał się częścią Przekrój urządzenia OLED interfejsu VIM. Na tym rysunku pokazano przekrój prostego urządzenia OLED. W zależności od zastosowanej konstrukcji użytkownik może widzieć OmniPage System rozpoznawania znaków dla komputerów PC obraz od góry, od dołu lub z obu stron (ilustracja dzięki uprzejmości i Macintosh. opracowany przez firmę ScanSoft z Los Gatos w USA Universal Display Corporation, www.universaldisplay.com) (www.scansoft.com). Była to pierwsza aplikacja dla komputerów osobistych potrafiąca odróżnić tekst od grafiki i rozpoznająca tekst napisany różnymi czcionkami. Pracę nad programem rozpoczęła firma Caere Corporation, która w roku 2000 połączyła się z firmą ScanSoft

OMNIS 7 Środowisko tworzenia aplikacji klient-serwer, przezna- czone dla komputerów Mac i komputerów PC z systemem Win- dows, autorstwa firmy Blyth Software. Pakiet ten zawierał własny moduł menedżera baz danych, który mógł być wykorzystywany lokalnie i na komputerach przenośnych. Obsługiwał on wiele róż- norodnych baz danych. Środowisko OMNIS wyposażało progra- mistę w narzędzia do wizualnego tworzenia kodu i własny język programowania czwartej generacji.

OmniTRACS System zarządzania flotą, opracowany przez firmę QUALCOMM i opublikowany pod koniec lat osiemdziesiątych XX wieku. Składał się z przenośnych urządzeń do łączności dwu- kierunkowej, oprogramowania zarządzającego flotą oraz sateli- Przyszłość tarnego systemu śledzenia pojazdów, z którego można było korzy- Widoczny tu ekran OLED, wysuwany z długopisu, może dziś wydawać się stać za pośrednictwem centrum zarządzania siecią, mieszczącego czystą fantazją, ale przewiduje się, że tego rodzaju produkty już za kilka się w San Diego w USA. lat wejdą na rynek (ilustracja dzięki uprzejmości Universal Display Corporation, www.universaldisplay.com) OMR (Optical Mark Reader) Skaner odczytujący znaki rozmiesz- OLR Patrz czytnik offline. czone w określonych miejscach na stronie. Patrz odczyt znaczników. OLTP (OnLine Transaction Processing) Patrz przetwarzanie trans- OMT (Object Modeling Technique) Obiektowa metoda projekto- akcyjne i OLCP. wania i prowadzenia analiz, opracowana przez Jamesa Rumbaugha. Patrz Rational Rose. om Jednostka oporności elektrycznej. Mówimy, że obwód elek- tryczny ma oporność jednego oma, jeżeli po przyłożeniu do niego OM-Transact Patrz Transact. napięcia 1V popłynie w nim prąd o natężeniu 1A. On2 (On2 Technologies, Nowy Jork, USA, www.on2.com) Firma OM1 (Open MPEG-1) Interfejs programistyczny opracowany pracująca nad metodami kompresji wideo, znana z wysokiej jakości przez Open PC MPEG Consortium z myślą o różnorodnych kodeków, charakteryzujących się bardzo niską gęstością bitową zastosowaniach formatu MPEG-1. Definiuje on ujednolicony ze- (ang. bitrate). Przedsiębiorstwo zostało założone w 1992 roku pod staw poleceń, za pomocą których można tworzyć interaktywne nazwą The Duck Corporation. W 1999 roku połączyło się z jeszcze gry wykorzystujące dane skompresowane algorytmem MPEG. jedną firmą, w wyniku czego powstało On2.com. Natomiast w 2001 Interfejs OM1 współpracuje z kartą RealMagic MPEG-1 firmy roku nazwę firmy zmieniono na On2 Technologies. Sigma Design i jest faktycznym standardem przemysłowym. Jej pierwszym kodekiem był TrueMotion. Pozwalał on kompre- sować pełnoekranowe sekwencje wideo zapisywane na płytach OMA Patrz Object Management Architecture. CD i DVD i oferował gęstość bitową na poziomie 250 Kb/s. Obec- nie dla komputerów pracujących pod kontrolą systemów Win- OME (Open Messaging Environment) Otwarty system przesy- dows i Mac OS firma oferuje pakiety narzędziowe TrueMotion łania wiadomości, opracowany przez firmę Novell. Wykorzystuje 2x (TM2X). Kodek VP3 firmy On2 został stworzony z myślą on interfejs MAPI Microsoftu i stanowi nadzbiór systemu MHS o zastosowaniach internetowych, natomiast jego „młodszy brat”, Novella oarz systemu wiadomości występującego w pakiecie VP4, nadaje się do wszelkich zastosowań i obsługuje gęstości WordPerfect Office. bitowe z zakresu od 56 Kb/s do 3 Mb/s. VP4 pozwala na uzyska- nie jakości DVD już przy 1 Mb/s, podczas gdy format MPEG2, OMEGAMON Rodzina programów narzędziowych firmy Candle, w którym zapisuje się filmy na płytach DVD, wymaga od 3 do 5 badających szybkość wykonywania operacji w środowisku S/390. Mb/s. VP4 nadaje się też do internetu, gdzie już przy 450 Kb/s Monitorują one przetwarzanie danych przez większość systemów, zapewnia jakość bardzo zbliżoną do standardu DVD. takich jak MVS, CICS czy DB2. OMEGAMON to pierwszy moni- tor wydajności dla MVS pracujący w czasie rzeczywistym. On2Movie Patrz On2. OMG Patrz Object Management Group. ONA 544

ONA (Open Network Architecture) Rozporządzenie FCC, na nych, implementujących interfejs ACPI (Advanced Configuration mocy którego użytkownicy końcowi i operatorzy telekomunika- and Power Interface), użytkownik może wprowadzić komputer cyjni mają równy dostęp do podstawowych usług telefonicznych. w stan „uśpienia”, w którym nie zużywa on prawie wcale energii Europejskim odpowiednikiem ONA jest ONP. elektrycznej. Taki komputer może oczywiście zostać w każdej chwili „obudzony”. Patrz ACPI. online Dostępny do natychmiastowego użytku. Określenie to za- zwyczaj odnosi się do bycia podłączonym do internetu lub jakiejś ontologia (ontology) Struktura systemu, jego model. Słowo to zdalnej usługi. Jeżeli łączysz się przez modem, jesteś online dopiero oznacza dosłownie gałąź metafizyki, zajmującą się naturą bytu po wybraniu numeru i zalogowaniu się do swojego dostawcy inter- i rzeczywistości. Jest to więc wyszukane określenie tego, co „jest” netu. Wymaga to podania nazwy użytkownika i hasła. Po wylogo- w systemie. waniu się z sieci jesteś znów offline. Jeżeli natomiast masz modem kablowy lub korzystasz z usługi DSL, jesteś online przez cały czas Onyx Rodzina superkomputerów graficznych firmy SGI (Silicon (always on). Graphics), wykorzystujących procesory MIPS R10000. Najprostsze „Online” są również wszystkie te urządzenia peryferyjne (takie modele to jednoprocesorowe stacje robocze, a najbardziej zaawan- jak terminal, drukarka itp.), które są włączone i podłączone do sowane to komputery przeznaczone do montażu w szafach przemy- komputera. Jeżeli na przykład do komputera podłączony jest dysk słowych, zawierające 24 procesory. Wykorzystują one podsystem twardy, mówimy, że on i zgromadzone na nim dane są w stanie graficzny InfiniteReality firmy SGI, przetwarzający geometrię online. Natomiast dane zapisane na dysku kieszeniowym, który i dane o obrazie w czasie rzeczywistym. znajduje się w szafie, to dane offline. Przełączenie drukarki w stan OO (Object Oriented) — obiektowy. offline sprowadza się najczęściej do naciśnięcia przycisku ONLINE, GO lub SEL. Po wykonaniu tej czynności drukarka będzie w dal- OOBE (Out Of Box Experience) Uczucia towarzyszące instalo- szym ciągu podłączona do komputera, ale występujące w jej waniu nowego komputera lub oprogramowania. wnętrzu układy nie będą dłużej przyjmować danych napływających z komputera. Ponowne naciśnięcie któregoś ze wspomnianych oobie Patrz OOBE. przycisków przywraca urządzenie do stanu online. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku, uwa- OODB Patrz obiektowa baza danych. żanych w świecie komputerów za okres prehistoryczny, wszystkie OODBMS Patrz obiektowy system SZBD. systemy dzieliły się na dwie grupy: wsadowe i online. Urządzeniami online nazywano terminale podłączone do centralnego komputera, OOO (Optical in Optical processing Optical out) Termin odnoszący natomiast do systemów wsadowych dane wprowadzane były się do urządzeń sieciowych, w których sygnały przetwarzane są dużymi partiami, zapisanymi na taśmach lub kartach perforowa- w postaci optycznej, to znaczy nie są konwertowane na postać nych. Na bazie terminu „przetwarzanie online” powstało kilka elektryczną. Przeciwieństwo OEO. Patrz przełącznik optyczny. innych określeń, takich jak czasu rzeczywistego czy przetwarzanie transakcyjne. Patrz również nearline. OOOS Patrz obiektowy system operacyjny. Chcesz zrobić wrażenie na znajomych? OOP Patrz programowanie obiektowe. Powiedz, że masz system przetwarzania transakcji w czasie rzeczy- OOPL (OOP Language) Obiektowy język programowania. wistym, będący stale online (pod warunkiem, że faktycznie go masz). W dzisiejszych czasach wszelkie takie wydumane terminy OOPS (Object-Oriented Programming System) Patrz programo- są bardzo modne, a wspomniane określenie wciąż brzmi nowa- wanie obiektowe. torsko. Uważaj tylko, żeby nie powiedzieć czegoś takiego na przy- jęciu, bo będziesz musiał wysłuchiwać problemów, jakie Twoi OORDBMS (Object-Oriented Relational DBMS) System zarzą- goście mają z drukarkami i „zawieszającymi się” programami. Tak dzania relacyjnymi bazami danych o cechach obiektowych. czy inaczej, każdy doświadczony analityk systemowy będzie umie- rał ze śmiechu. OOSE (Object-Oriented Software Engineering) Obiektowa metoda projektowania i analizowania systemów, opracowana przez Ivara Jacobsena. OOSE znane jest z możliwości projektowania na wyso- kim poziomie abstrakcji. Patrz Rational Rose.

OOT (Object-Oriented Technology) Patrz obiekty i programowanie obiektowe.

op code Patrz kod operacji. op kanału (channel op) (OPerator kanału) Również „chanop” i „CHOP”. Osoba mająca największe przywileje w kanale IRC. Op kanału może usuwać użytkowników i nadawać innym prawo opa kanału. Patrz IRC.

Opal Oprogramowanie firmy Computer Associates, nadające gra- ficzną postać informacjom zwracanym przez przestarzałe mini- komputery i systemy klasy mainframe. Wersja Opal Integrator ma wbudowane środowisko programistyczne i obsługuje terminale 3270, 5250 oraz VT220, a także współpracuje z bazami danych zgodnymi z ODBC. Użytkownicy mogą tworzyć programy metodą OnNow Rozwiązanie pozwalające na włączanie komputerów PC „przeciągnij i upuść” lub poprzez pisanie skryptów w języku Opal- przez zewnętrzne urządzenia. Korzystając z nowych płyt głów- Script bądź VBScript. Opal Server ustanawia sesję telnetu z mini- 545 Open Market komputerem lub systemem mainframe, w wyniku czego otrzymy- Taką dokumentację może otrzymać każdy obecny, jak również wane z minikomputera sformatowane odpowiednio dane można potencjalny klient. Opisuje ona wszystkie zagadnienia, które są oglądać w przeglądarce internetowej lub w oprogramowaniu klienc- interesujące z punktu widzenia analityków systemowych i innych kim Opal Player, przeznaczonym dla systemu Windows. pracowników działu technicznego. Więcej informacji na ten temat znajdziesz pod adresem www.software.ibm.com/openblue. oparty na hoście (host based) (1) System pozostający pod kontrolą komputera centralnego lub głównego. Określenie „host-ba- Open Database Connectivity Patrz ODBC. sed system” dotyczy najczęściej hierarchicznego systemu komu- nikacyjnego, którym zarządza komputer centralny. Open Data-link Interface Patrz ODI. (2) Dotyczy operacji wykonywanych przez oprogramowanie Open Desktop Patrz SCO OpenServer. komputera, a nie przez urządzenie peryferyjne. Patrz drukarka korzystająca z pamięci i procesora komputera i modem progra- Open eBook Patrz OEB. mowy. Open Group (The Open Group, Cambridge, USA, www.open- oparty na mikroprocesorze (microprocessor based) Kom- group.org) Organizacja powstała w 1996 roku w wyniku połączenia puter, którym główna jednostka obliczeniowa ma postać poje- organizacji Open Software Foundation (OSF) i X/Open. Zajmuje się dynczego układu scalonego (mikroprocesora). promowaniem otwartych standardów. Skrzydło OSF jest odpowie- dzialne za badania, rozwój i licencjonowanie kodu źródłowego, na- oparty na systemie dziesiętnym (decimal based) Wy- tomiast X/Open zajmuje się certyfikacją i rejestrowaniem opra- korzystujący dziesiętny system liczbowy. Tak projektowano na cowywanych rozwiązań. przykład pierwsze kalkulatory. Porównaj z korzystający z syste- OSF powstała w 1988 roku jako międzynarodowa koalicja pro- mu binarnego. Patrz też Mark I i ENIAC. ducentów i użytkowników nowoczesnych technologii wykorzysty- wanych w systemach otwartych, natomiast organizacja X/Open oparty na x86 (x86 based) Termin odnosi się do komputera została założona w 1984 roku i zajmuje się tworzeniem specyfi- wyposażonego w procesor firmy Intel (486, Pentium itp.) lub jego kacji systemów otwartych oraz badaniem zgodności gotowych klonu, opartego na architekturze x86. rozwiązań z tymi specyfikacjami. W imieniu całej społeczności OPC (OpenGL Performance Characterization) Grupa robocza producentów organizacja X/Open zarządza też znakiem handlo- w ramach GPC, zajmująca się programami testującymi wydajność wym UNIX. Niżej wymieniono najważniejsze produkty powstałe systemów wykorzystujących bibliotekę OpenGL. Promuje ona pro- pod patronatem OSF. gramy testujące Viewperf i GLperf. Autorem aplikacji Viewperf OSF/1 jest firma IBM, natomiast OPC dostarcza do niej interface. Są to System operacyjny OSF/1 wykorzystuje jądro Mach, powstałe na zestawy testów stworzonych na bazie różnych aplikacji, badających uniwersytecie Carnegie Mellon. Obsługuje symetryczne przetwa- wydajność komputera w programach OpenGL. Test modelowania rzanie równoległe i oferuje bezpieczeństwo na poziomie B1. Za- i renderowania scen oparty jest na aplikacji CDRS (CDRS-03) chowuje przy tym zgodność z systemami POSIX i XPG4 oraz firmy PTC. Tworzenie wizualizacji testowane jest w programie z jądrem SVID i jego rozszerzeniami. Z OSF/1 korzystają w części Data Explorer (DX-03) firmy IBM. Test modeli 3D odbywa się lub w całości takie firmy, jak IBM, HP, DEC czy Hitachi. w module DesignReview (DRV-04) firmy Intergraph, natomiast test animacji utworzony jest przy wykorzystaniu programu Advan- Motif ced Visualizer (AWadvs-01) firm Alias i Wavefront. Ostatni test Motif jest graficznym interfejsem użytkownika (GUI), przezna- wizualizacji przeprowadzany jest przez aplikację Lightscape Visu- czonym dla aplikacji pracujących w dowolnym systemie operacyj- alization System (Light-01) firmy Lightscape Technology. nym z zainstalowanym X Window Version 11. Jest to faktyczny Program GLperf firmy OPC bada wydajność komputera w zakre- standard obowiązujący w systemach UNIX, zgodny z POSIX, ANSI sie niskopoziomowego rysowania dwu- i trójwymiarowych pod- C oraz XPG. stawowych kształtów geometrycznych. Uzyskane w ten sposób rezultaty świadczą o ogólnej wydajności systemu, a nie jakiejś kon- DCE kretnej aplikacji. Program Viewperf podaje liczbę klatek na sekun- Distributed Computing Environment jest zbiorem programów umo- dę, natomiast GLperf informuje o liczbie figur geometrycznych, żliwiających tworzenie aplikacji działających w sieciach hetero- jakie udało się narysować w ciągu jednej sekundy. Patrz GPC. genicznych. Wykorzystuje go wiele firm i organizacji. opcja reklamowa (opt-in) Propozycja akceptacji (zgodzenia DME się) z wyprzedzeniem czasowym niektórych warunków lub sytuacji. Distributed Management Environment to zbiór programów, za po- Na przykład w stosunku do kampanii reklamowych prowadzo- średnictwem których można zarządzać sieciami i systemami. Nie nych poprzez e-mail oznacza to okresowe otrzymywanie infor- zdobył dużej popularności. macji o nowościach, reklam od firmy, która nam to zaproponowała, bądź reklam stron trzecich. W przypadku programów natomiast OPEN LOOK Graficzny interfejs użytkownika dla systemu UNIX, oznacza to, że można zrezygnować z dodatkowych opcji reklamo- opracowany przez firmę Sun i bazujący na X Window. Powszech- wanych bądź z określonych usług — w odróżnieniu od niechcia- nie stosowany przez Suna i rozpowszechniany przez firmę AT&T nych przesyłek i reklam, czyli spamu. Patrz spamować. w czasach, gdy była ona jeszcze zaangażowana w prace nad Unik- sem. OPEN LOOK ustąpił pola interfejsowi Motif, który stał się opcja reklamowa e-mail (opt-in e-mail) Patrz opcja re- standardem w świecie systemów uniksowych. klamowa. Open Market (Open Market, Cambridge, USA, www.openmar- Open Blueprint Architektura i jednocześnie strategia, opra- ket.com) Firma programistyczna, założona w 1994 roku przez cowana przez IBM z myślą o systemach korporacyjnych. Jest to Shikara Ghosha i Davida Gifforda, specjalizująca się w handlu rozbudowany zbiór informacji na temat integrowania rozwiązań elektronicznym w internecie. Stworzony przez nią system Tran- mainframe, klient-serwer i sieciowych w jedno spójne środowisko. sact pozwala na składanie bezpiecznych zamówień na serwerach Open Messaging Environment 546 WWW i płacenie za towary między innymi kartami kredytowymi konsorcjum Component Integration Labs (CI Labs). W czerwcu i e-gotówką. Była to pierwsza firma, która udostępniła pakiet pro- 1997 organizacja ta przestała istnieć, a OpenDoc przeszło do historii. gramowy, za pomocą którego z jednego miejsca można było zarzą- dzać uwierzytelnianiem użytkowników, poziomami dostępu oraz OpenGL (OPEN Graphics Language) Język opisu grafiki trój- przetwarzaniem operacji finansowych na wielu serwerach naraz. wymiarowej, opracowany przez firmę SGI. OpenGL stał się fak- Patrz cyfrowe pieniądze. tycznym standardem i został zaaprobowany przez wiele firm. Można go zaimplementować w postaci rozszerzenia systemu operacyjnego. Open Messaging Environment Patrz OME. Jest on obsługiwany przez większość stacji roboczych bazujących na systemie typu UNIX, a także w komputerach wykorzystujących Open Server Patrz SCO OpenServer. Windows i X Window. Obsługuje go również większość zaawan- Open Software Foundation Patrz Open Group. sowanych akceleratorów grafiki trójwymiarowej. Patrz OPC. open source Darmowy kod źródłowy programu, udostępniany OpenLDI (OPEN LVDS Digital Interface) Interfejs dla monitorów całemu środowisku programistów. Osoby decydujące się na taki LCD, oparty na LVDS. Jego twórcami są między innymi firmy krok zakładają, że szersza grupa programistów jest w stanie stwo- SGI, Number Nine i National Semiconductor. Pierwszym wyko- rzyć bardziej użyteczny i wolny od błędów produkt, przeznaczo- rzystującym go monitorem jest panel 1600SW firmy SGI, zdolny ny dla całej społeczności użytkowników komputerów. Uważa się, do pracy w rozdzielczości 1600×1024 przy wyświetlaniu 16 milio- że im więcej osób obejrzy dany kod, tym większa jest gwarancja, nów kolorów. Przewiduje się, że OpenLDI zostanie zastąpiony że nie ma w nim błędów. Jednak firmy programistyczne niemal przez DVI. Patrz DVI, wyświetlacz płaski i LVDS. w ogóle nie stosują takiego podejścia. Jest ono w naturalny sposób OpenMail System poczty elektronicznej dla serwerów unikso- związane głównie z projektami open source. wych, opracowany przez firmę HP. Jest on zgodny ze standardami Poza obietnicą lepszego kodu oprogramowanie open source daje X.400 i X.500 i współpracuje z większością popularnych progra- użytkownikom możliwość zmodyfikowania tych funkcji programu, mów pocztowych uruchamianych na komputerach klienckich. które są dla nich istotne. Nie muszą więc oni czekać, aż produ- cent programu umieści w nim (bądź nie) sugerowane funkcje. OpenMG Cyfrowy system zarządzania prawami autorskimi, Przykładami popularnego oprogramowania typu open source są: zgodny z SDMI. Jego twórcą jest firma Sony. Po pobraniu danych serwer stron WWW Apache, serwer poczty sendmail oraz system na twardy dysk użytkownika nie można już udostępnić ich w sieci. operacyjny Linux. W 1998 roku udostępniono też kod źródłowy Moduł programowy odpowiadający za pobieranie i kodowanie przeglądarki Netscape Communicator (patrz Mozilla). Więcej in- plików nazywa się OpenMG Jukebox. Obsługuje on formaty formacji na ten temat znajdziesz pod adresem www.opensource.org. ATRAC3, WAV oraz MP3 i umożliwia przesyłanie plików do przenośnego odtwarzacza VAIO Music Clip. Odbywa się to przy Open System Interconnection Patrz OSI. tym w taki sposób, aby nie zostały naruszone niczyje prawa autor- Open Transport Część systemu operacyjnego Macintosh, im- skie. Patrz DRM. plementująca AppleTalk, TCP/IP i protokoły komunikacji szerego- OpenNT Oprogramowanie umożliwiające uruchamianie pro- wej. Wszyscy programiści tworzący aplikacje korzystające z sieci, gramów przeznaczonych dla systemów typu UNIX w systemie niezależnie od stosowanego mechanizmu przesyłania danych, posłu- Windows NT, autorstwa Softway Systems. Zestaw narzędzi pro- gują się tym samym interfejsem programistycznym — Open Trans- gramistycznych, który wchodzi w jego skład, pozwala przekom- port. Open Transport jest szerszą wersją interfejsu Transport Interface pilować aplikacje w taki sposób, aby były one zgodne ze stan- firmy X/Open. dardami POSIX oraz X/Open i aby można było uruchamiać je OpenAir Protokół dla bezprzewodowych sieci lokalnych, promo- w Windows NT. wany przez organizację Wireless LAN Interoperability Forum OpenPIC (OPEN Programmable Interrupt Controller) Archi- (WLIF). Wykorzystuje on interfejs FHSS i jest przystosowany tektura układów SMP, aprobowana przez firmy AMD i Cyrix, za do pracy w paśmie 2,4 GHz, na korzystanie z którego nie potrzeba pomocą której możliwe jest budowanie systemów przetwarzania zezwolenia. Protokół ten oparto na architekturze RangeLAN2 równoległego wykorzystujących do 32 procesorów x86 lub Po- firmy Proxim. Patrz RangeLAN i bezprzewodowa sieć lokalna. werPC. Patrz APIC.

OpenBSD System operacyjny typu UNIX na licencji open-source, OpenROAD Środowisko tworzenia aplikacji klient-serwer autor- stworzony w Berkeley na Uniwersytecie Kalifornijskim. Został stwa firmy Computer Associates. Obsługuje ono najbardziej znane on zaprojektowany w taki sposób, aby mógł pełnić rolę przemysło- bazy danych SQL, w tym Ingres. OpenROAD wywodzi się ze śro- wego serwera internetowego obsługującego zaawansowane rozwią- dowiska Windows 4GL firmy Ingres, które obsługiwało wyłącznie zania kryptograficzne, zabezpieczające go przed atakami hakerów. bazę Ingres. Patrz Ingres II. OpenBSD pracuje na platformach x86, Sun, Alpha i innych. Więcej informacji na jego temat znajdziesz pod adresem www.openbsd.org. OpenStep Obiektowe środowisko tworzenia aplikacji, rozwi- Patrz BSD UNIX. jane przez firmę Apple i przeznaczone dla komputerów Sun, HP oraz maszyn działających pod kontrolą systemu Windows. Pierwsza OpenDoc Obiektowa architektura złożonych dokumentów i kom- wersja OpenStep powstała w firmie NeXT Computer i stanowiła ponentów, opracowana przez firmę Apple w połowie lat dziewięć- część systemu operacyjnego NextStep. W późniejszym okresie czasu dziesiątych ubiegłego wieku. Wyróżniało się w niej pewien rodzaj OpenStep znalazł się w systemie Rhapsody, aż w końcu trafił do dokumentów zwanych pojemnikami (kontenerami), w których Mac OS X (pod nazwą „interfejs programistyczny Yellow Box” lub można było osadzać inne dokumenty lub odnośniki do nich. Open- inaczej Cocoa). Patrz NeXT oraz Rhapsody. Doc stanowił nadzbiór OLE, a obiekty OLE można było z powo- dzeniem osadzać w dokumentach OpenDoc. Komponenty OpenDoc OpenType Technologia zapisu i generowania czcionek, opraco- (tak zwane Live Objects) są zgodne ze specyfikacją CORBA i mogą wana przez firmy Adobe i Microsoft. Stanowi ona rozwinięcie być wywoływane zdalnie. Architekturą OpenDoc opiekowało się formatu TrueType i przewiduje specjalne „opakowanie” na czcionki Type 1, za sprawą którego będą one zgodne z czcionkami TT. 547 operator W porównaniu ze stosowanymi wcześniej formatami OpenType świetlać cały czas na ekranie stronę zawierającą wiele odnośników w szerszym stopniu obsługuje ligatury i wyszukane kształty oraz i otwierać strony, do których one prowadzą, w niezależnych „za- upraszcza przenoszenie dokumentów między systemami Mac OS kładkach”. Do przeglądarki można zaimportować listę ulubionych i Windows. Podobnie jak czcionki TrueType, czcionki OpenType stron z Netscape Navigatora i Internet Explorera. zapisane są w pojedynczych plikach — w przeciwieństwie do czcionek Type 1, z których każda wymaga zastosowania dwóch plików. Ponadto technologia OpenType jest zgodna ze standar- dem Unicode.

OpenView Oprogramowanie do zarządzania sieciami autorstwa firmy HP. Obsługuje ono protokoły SNMP i CMIP, a oprogra- mowanie firm trzecich korzystające z OpenView zyskuje dostęp do protokołów SNA i DECnet. Jest to rozwiązanie, za pomocą którego można zarządzać całą siecią korporacyjną.

OpenVME System operacyjny firmy ICL, który po raz pierwszy pojawił się w jej komputerach w 1994 roku. Były to maszyny klasy mainframe z serii 39. Później stosowano go także w systemach Trimetra. OpenVME jest otwartą wersją systemu operacyjnego VME, w której znalazły się wszystkie interfejsy, wcześniej dostępne jedynie w formie rozszerzeń. Już pod koniec 1992 roku VME osiągnął zgodność ze standardem XPG4. Patrz VME.

OpenVMS Następna wersja systemu operacyjnego VMS firmy Compaq (dawniej Digital), zgodna z interfejsem POSIX oraz standardem XPG3 i przeznaczona dla systemów VAX i Alpha.

Openwave (Openwave Systems, Redwood City, USA, www.open- Przeglądarka Opera wave.com) Firma programistyczna tworząca „infrastrukturę” dla Opera pozwala powiększyć oglądaną stronę WWW od 20% do 1000% danych przesyłanych bezprzewodowo. Jej mikroprzeglądarki (na ilustracji widzimy stronę w powiększeniu 200%) i serwery pozwalają na odczytywanie na telefonach komórkowych operacja blt z rozciąganiem (stretch blt) Zaawansowana i innych urządzeniach bezprzewodowych notowań giełdowych, operacja bitblt, służąca do zmieniania rozmiaru obrazu wideo. wiadomości pocztowych i innych danych pochodzących z inter- Funkcja ta zwiększa lub zmniejsza liczbę bitów danych w trakcie netu. Firmę założono w 1994 roku pod nazwą Libris. Dwa lata ich kopiowania z pamięci głównej do pamięci ekranu. Patrz bitblt. później zmieniono jej nazwę na Unwired Planet. Wtedy też uka- zała się jej mikroprzeglądarka wykorzystująca język znaczników operacja iteracyjna (iterative operation) Operacja wyma- HDML i przeznaczona dla urządzeń korzystających z usługi Wi- gająca sukcesywnego wykonywania instrukcji lub procesów. reless PocketNet firmy AT&T. W 1997 roku firma Unwired Planet (UP) założyła — wraz z Ericssonem, Motorolą i Nokią — operacja logiczna (logic operation) Operacja analizująca organizację Wap Forum, która przekształciła HDML w WML jedną lub kilka informacji wejściowych i generująca określony wynik (Wireless Markup Language) i opracowała kompletny zestaw na podstawie zbioru reguł. Patrz AND-OR-NOT oraz logika Boole’a. protokołów wykorzystywanych w transmisjach bezprzewodowych. operacja wsadowa (batch operation) Operacja wykonywana W 1999 roku firma ponownie zmieniła nazwę — tym razem na jednocześnie na grupie elementów. Phone.com. Pod koniec 2000 roku, po fuzji z Software.com, przed- siębiorstwu nadano nazwę Openwave. Patrz Openwave Mobile operacje (operations) Patrz centrum danych. Access Gateway, mobilna przeglądarka Openwave, WAP i T9. operacje porządkowe (housekeeping) Zestaw instrukcji Openwave Mobile Access Gateway Bramka WAP firmy wykonywanych na początku programu. Zapewnia zainicjowanie Openwave, odgrywająca rolę pośrednika między serwerem WWW wszystkich liczników i znaczników oraz wykonanie podstawowych a mikroprzeglądarką uruchamianą na kliencie. Wcześniej znana czynności przygotowujących środowisko pracy programu. pod nazwą UP.Link Server. Obsługuje ona aplikacje WAP ope- ratorów telekomunikacyjnych i przekłada dokumenty HTML na operacyjny magazyn danych (operational data store) języki HDML oraz WML. Zaimplementowano w niej też mecha- Patrz ODS. nizm „push”, za pomocą którego można przesyłać dane do tele- operand Część operacji wskazująca na konkretne dane lub urzą- fonów. Bramka obsługuje ponadto usługi faksowe, przy użyciu dzenie peryferyjne. Na przykład w instrukcji DODAJ A do B których twórcy aplikacji mogą przesyłać zawartość stron WWW operandami są A i B, natomiast DODAJ jest kodem operacji. Z kolei na wskazany przez użytkownika numer faksu. Patrz Openwave. w instrukcji CZYTAJ ŚCIEŻKA 9, SEKTOR 32 operandami są Opera Przeglądarka internetowa dla systemów Windows, EPOC, ścieżka 9 i sektor 32. BeOs i Linux, rozwijana przez Opera Software z Oslo w Norwegii operator (1) Osoba nadzorująca pracę komputera w centrum (www.opera.com). Opera powstała w 1994 roku w norweskiej danych. Zarządza systemem operacyjnym, montuje napędy dys- firmie telekomunikacyjnej Telenor, a od roku 1995 sprzedawana kowe i taśmowe i jest odpowiedzialna za umieszczanie papieru jest jako komercyjny produkt przez firmę Opera Software. Jest to w drukarce. Operatorzy mogą też pisać skrypty w języku kontroli produkt mający kilka unikatowych cech, takich jak szybkie ren- zadań (JCL), które definiują zadania dla komputera na każdy derowanie stron WWW i możliwość ich powiększania. Ponadto dzień. Patrz cykl produkcyjny systemu oraz badania wynagrodzeń. Opera potrafi wyświetlać kilka stron naraz bez konieczności uru- Patrz również operator sieci. chamiania kolejnych kopii programu. Pozwala to na przykład wy- operator Boole’a 548 (2) W programowaniu i logice matematycznej jest to symbol & — AND oznaczający przeprowadzenie operacji na jakiejś wartości. Patrz |— OR operatory arytmetyczne i operator Boole’a. ^ — różnica symetryczna (XOR) operator Boole’a (Boolean operator) Jeden z logicznych ope- OPI (Open Prepress Interface) Otwarty interfejs przygotowania ratorów Boole’a, na przykład AND, OR i NOT. do druku. Rozszerzenie języka PostScript, pozwalające między innymi na wykonywanie separacji barwnych. Jego twórcą jest firma operator dominujący (dominant carrier) Dostawca usług Aldus Corporation, przejęta przez Adobe. telekomunikacyjnych, kontrolujący duży segment określonego rynku. opis stanowisk (job descriptions) Poniżej znajduje się zesta- operator logiczny (logical operator) Jeden z operatorów wienie nazw stanowisk używanych w niniejszej publikacji. W więk- AND, OR lub NOT. szości przypadków więcej informacji można znaleźć w oddzielnych hasłach, dotyczących poszczególnych stanowisk. operator lokalnego dostępu (local access carrier) Patrz LECoraz CLEC. administrator bazy danych operator lokalny (local exchange carrier) Patrz LEC. Osoba odpowiedzialna za fizyczny projekt bazy danych i zarządza- nie nią oraz za wybór, testowanie i implementację systemu zarzą- operator międzycentralowy (interexchange carrier) Patrz dzania bazami danych (DBMS). IXC. administrator sieci operator publiczny (common carrier) Firma sterowana przez Osoba zarządzająca lokalną siecią LAN w przedsiębiorstwie. Patrz rząd i zapewniająca publiczne usługi telekomunikacyjne, na przy- administrator sieci. kład AT&T, MCI i Western Union. Porównaj z prywatny ope- administrator sieci WAN rator telekomunikacyjny. Osoba zarządzająca siecią rozległą. Patrz administrator sieci WAN. operator relacyjny (relational operator) Symbol operacji porównania dwóch wartości. administrator systemu (systemowy) Osoba zarządzająca serwerem (wielodostępnym środowiskiem Operator relacyjny Porównanie Symbol pracy wielu użytkowników). Patrz administrator systemu. EQ (Equal to) jest równy = administrator WWW (Webmaster) NE (Not equal to) jest różny od <> lub # lub != Osoba odpowiedzialna za implementację serwera WWW oraz ad- GT (Greater than) jest większy niż > ministrację tym serwerem oraz serwisem WWW. Patrz Webmaster. GE (Greater than or equal to) jest większy lub równy >= analityk bazy danych LT (Less than) jest mniejszy niż < Osoba odpowiedzialna za analizowanie wymagań dotyczących LE (Less than or equal to) jest mniejszy lub równy <= danych w firmie, a także modelowanie danych i ich przepływu po- między wydziałami. operator sieci (network operator) Organizacja świadcząca usługi operatora sieci przewodowej lub bezprzewodowej. Patrz analityk biznesowy także administrator sieci. Osoba analizująca działanie wydziału lub jednostki funkcjonalnej. operator wprowadzający dane (data entry operator) Patrz analityk biznesowy. Osoba wprowadzająca dane do komputera za pomocą klawiatury analityk ds. jakości bądź innego czytnika lub urządzenia skanującego. Osoba odpowiedzialna za utrzymywanie wysokiej jakości opro- operatorska centrala telefoniczna (carrier switch) Duży gramowania w organizacji. Patrz analityk QA. system komputerowy przełączający (łączacy) rozmowy telefo- analityk EDI niczne. Jest to typ centrali telefonicznej używany przez operatorów dalekodystansowych, takich jak AT&T, MCI Worldcom i Sprint. Osoba odpowiedzialna za implementację systemów wymiany Głównymi producentami takich central są firmy Lucent i Nortel danych w postaci elektronicznej pomiędzy firmami. Patrz ana- Networks. Centrale te zapewniają usługi dla klientów, takie jak lityk EDI. numery 800 i obciążanie kart kredytowych, ale nie obsługują analityk oprogramowania lokalnych usług, takich jak przekierowania i informacja o roz- mowie. Lokalne firmy telefoniczne korzystają z central końcowych Osoba prowadząca analizę systemów oraz oprogramowania. Patrz i central tandemowych, ale we wszystkich tych centralach uży- analityk-programista. wany jest dokładnie taki sam sprzęt, natomiast różne usługi są analityk pomocy technicznej udostępniane przez zainstalowane oprogramowanie. Patrz prze- Osoba świadcząca usługi pomocy technicznej we wszystkich aspek- łącznik tandemowy i przełączalnia centrali końcowej. tach dotyczących systemów informatycznych. Patrz analityk działu operatory arytmetyczne (arithmetic operators) Symbole obsługi klienta. funkcji arytmetycznych: dodawanie (+), odejmowanie (−), mno- analityk sieci przesyłania danych żenie (∗), dzielenie (/). Patrz pierwszeństwo operatorów. Osoba odpowiedzialna za opracowywanie i utrzymywanie sieci operatory bitowe (bitwise operators) Podstawowymi ope- przesyłania danych. Patrz datacom analyst. ratorami bitowymi są: analityk systemowy << — przesunięcie w lewo Osoba odpowiedzialna za rozwój systemów informatycznych. Patrz >> — przesunięcie w prawo analityk systemów. ~ — negacja (0 na 1; 1 na 0) 549 opis stanowisk analityk systemów mainframe inżynier wiedzy Osoba odpowiedzialna za projektowanie aplikacji mainframe. Patrz Osoba przekształcająca wiedzę ekspertów na postać bazy wiedzy analityk systemów. w systemie ekspertowym. Patrz system ekspertowy. analityk systemów telefonii kierownik ośrodka przetwarzania danych Osoba odpowiedzialna za projektowanie systemów telefonii, włą- Osoba odpowiedzialna za działanie systemów komputerowych czając w to centrale (PBX), interaktywną obsługę głosową (IVR), w ośrodku przetwarzania danych. Kierownikowi ośrodka przetwa- systemy i centra typu „call centers”. rzania danych podlegają wydziały wprowadzania danych i kon- troli danych. analityk systemu klient-serwer Osoba odpowiedzialna za wykonywanie analizy i projektu systemu kierownik projektu klient-serwer. Patrz analityk systemu klient-serwer. Osoba odpowiedzialna za prowadzenie projektów informatycznych. Patrz kierownik projektu. audytor systemowy Osoba przeprowadzająca kontrolę systemów informatycznych konsultant w przedsiębiorstwie. Patrz audytor EDP i audyt EDP. Osoba pełniąca funkcję doradcy użytkowników lub personelu tech- nicznego. Patrz konsultant. bibliotekarz Osoba pracująca w bibliotece danych. Patrz biblioteka danych. menadżer projektu Osoba nadzorująca projekt jako całość oraz koordynująca wszystkie CIO związane z nim działania. Patrz menedżer projektu. (Chief Information Officer — główny informatyk) Pracownik szczebla kierowniczego, odpowiedzialny za przetwarzanie infor- operator macji w firmie. Patrz CIO. Operator w centrum przetwarzania danych. Patrz operator. CTO operator wprowadzania danych (Chief Technical Officer — dyrektor ds. technicznych) Pracownik Osoba odpowiedzialna za wprowadzanie danych do komputera szczebla kierowniczego, odpowiedzialny za wszystkie sprawy tech- z klawiatury lub za pomocą skanera albo innego czytnika. niczne w przedsiębiorstwie. Patrz też CIO. programista dyrektor ds. informatyki Osoba tworząca oprogramowanie (koder). Patrz programista. Patrz CIO. programista (analityk) mainframe integrator systemowy Osoba odpowiedzialna za projektowanie i programowanie aplikacji Osoba bądź organizacja tworząca systemy poprzez integrację mainframe. Typowe języki programowania używane w takich różnych rozwiązań w ramach danego projektu. Patrz integrator aplikacjach to COBOL, CICS oraz języki czwartej generacji (4GL). systemów. Patrz analityk-programista. Inżynier programista (analityk) średniej klasy osoba odpowiedzialna za instalację sprzętu, jego utrzymanie i na- Osoba odpowiedzialna za projektowanie i programowanie apli- prawy. Formalny pożądany profil i zakres wiedzy takiego pracow- kacji biznesowych średniego rozmiaru. Do języków programo- nika to elektronika, ale wielu pracowników zdobywa doświadczenie wania należą COBOL, RPG oraz inne języki czwartej generacji w pracy. (4GL), zazwyczaj przeznaczone dla komputera IBM AS/400. Patrz analityk-programista. inżynier ds. oprogramowania Osoba projektująca rozwiązania dotyczące oprogramowania na programista mainframe poziomie systemów operacyjnych, baz danych itp. Patrz inżynier Osoba zajmująca się pisaniem aplikacji dla komputerów mainframe oprogramowania. w takich językach programowania, jak COBOL, CICS oraz innych językach czwartej generacji (4GL). Patrz programista. inżynier ds. sieci Osoba zajmująca się w dużej skali projektowaniem, implementacją programista systemowy i utrzymywaniem sieci LAN i WAN. Patrz inżynier sieci. Osoba, która jest ekspertem technicznym w wybranych dziedzinach lub posiada rozległą wiedzę w dziedzinie oprogramowania (np. inżynier e-handlu systemy operacyjne, sieci, bazy danych); może to być też osoba Osoba odpowiedzialna za opracowywanie i utrzymywanie apli- projektująca i tworząca oprogramowanie. Patrz programista sys- kacji e-handlu w ramach publicznej witryny WWW firmy. Patrz temów. inżynier e-handlu. programista systemu klient-serwer inżynier internetu Osoba odpowiedzialna za programowanie aplikacji o architekturze Osoba odpowiedzialna za projektowanie i utrzymywanie infrastruk- klient-serwer. Patrz programista klient-serwer. tury publicznej witryny WWW, sieci intranet oraz dołączonych programista średniej klasy systemów LAN i WAN. Patrz inżynier internetu. Osoba zajmująca się pisaniem aplikacji w takich językach progra- inżynier systemowy mowania, jak COBOL, RPG oraz językach czwartej generacji Odpowiedzialny za wiele zadań w instytucjach przemysłowych czy (4GL), zazwyczaj przeznaczonych dla komputerów IBM AS/400. też o profilu handlowym. Określenie to może się odnosić zarówno Patrz programista. do programisty, jak i sprzedawcy sprzętu itd. Patrz inżynier opro- gramowania. opłacanie rachunków 550 programista WWW nału oznacza czas, jaki zajmuje zwolnienie kanału komputerowego Osoba tworząca oprogramowanie do serwisów WWW, specjali- w celu rozpoczęcia transmisji danych. Opóźnienie sieci oznacza zująca się w językach stosowanych do projektowania stron WWW. odcinek czasu, kiedy pakiet jest przez chwilę zapisywany, analizo- wany, a następnie przesyłany dalej. Patrz programista aplikacji internetowych. projektant systemów komputerowych opóźnienie pamięci RAM (RAM latency) Czas pomiędzy zainicjowaniem żądania znaku z pamięci a pobraniem tego znaku. Osoba zajmująca się projektowaniem struktury elektronicznej kom- Jeżeli dane nie znajdują się w pamięci podręcznej, ich pobranie putera. Takie osoby są inżynierami posiadającymi wykształcenie wymaga dłuższego czasu. Patrz pamięć buforowa i opóźnienie. w dziedzinie układów cyfrowych. projektant WWW opóźnienie po wybraniu numeru (post dial delay) Czas, jaki upływa od chwili wybrania ostatniej cyfry numeru telefonicz- Osoba tworząca serwisy WWW. Patrz projektant stron interne- nego do momentu usłyszenia sygnału zajętości lub oczekiwania towych. na podniesienie słuchawki. projektant-specjalista ds. interfejsu użytkownika opóźnienie propagacji (propagation delay) Czas potrzebny Osoba odpowiedzialna za projektowanie interfejsu użytkownika. na przesłanie sygnału z jednego miejsca do drugiego. Opóźnienie Patrz projektant interfejsu użytkownika. propagacji zależy wyłącznie od odległości i od dwóch trzecich specjalista ds. oprogramowania PC prędkości światła. Dzieje się tak dlatego, że właśnie z taką pręd- kością przesyła się sygnały we włóknach optycznych i przewodach. Osoba zarządzająca komputerami osobistymi — zarówno ich Porównaj z opóźnienie przetwarzającego węzła. oprogramowaniem, jak i osprzętem. Patrz specjalista ds. opro- gramowania. opóźnienie przerwania (interrupt latency) Czas, jaki zajmuje technik PC obsługa przerwania. Jest to kluczowy czynnik podczas obsługi funkcji działających w czasie rzeczywistym, jak np. transmisja na Osoba odpowiedzialna za utrzymanie bezawaryjnej pracy kompu- łączach telekomunikacyjnych. Patrz przepełnienie układu UART. terów osobistych. Patrz technik komputerowy. technik-dokumentalista opóźnienie przetwarzającego węzła (nodal processing delay) Czas wymagany na przetworzenie pakietu przez węzeł Osoba odpowiedzialna za tworzenie dokumentacji dotyczącej za- sieci (router, przełącznik, koncentrator itp.). Zależy od szybkości równo rozwiązań sprzętowych, jak i programowych. urządzenia i obciążenia sieci. Porównaj z opóźnienie propagacji. opłacanie rachunków (bill payment) Patrz EBPP i usługa opóźnienie rotacyjne (rotational delay) Ilość czasu wyma- płatności internetowych. gana przez dysk do wykonania obrotu, po którym właściwy obszar opłata dostępowa (access charge) Opłata, jakiej firma tele- wyrówna się z głowicą odczytująco-zapisującą. foniczna lub dostawca usługi żąda za korzystanie z sieci. oprogramowanie (software) Instrukcje nakazujące kompute- opłata likwidacyjna (settlement rate) Opłata pobierana przez rowi wykonywanie pewnych operacji. Ciąg instrukcji prowadzących operatora lokalnego przy zakończeniu przychodzącej rozmowy do wykonania pewnych czynności to „program”. Dwie główne międzynarodowej. kategorie oprogramowania to „oprogramowanie systemowe” i „oprogramowanie aplikacyjne”. Oprogramowanie systemowe to opornik (resistor) Element obwodu elektronicznego o charakterze programy sterujące, takie jak system operacyjny i system zarzą- wyłącznie opornościowym. dzania bazami danych (SZBD). Oprogramowanie aplikacyjne to programy przetwarzające dane dla potrzeb użytkownika (obsługa magazynu, przygotowywanie listy płac, arkusz kalkulacyjny, edytor tekstu itp.). Patrz oprogramowanie systemowe i oprogramowanie aplikacyjne. Typowym błędem jest identyfikowanie „software’u” z danymi. Różnica między oprogramowaniem a danymi jest jednak wyraźna. „Software” zarządza przetwarzaniem danych przez „hardware” (sprzęt). !  "'    & % '' ' &

oprogramowanie aplikacyjne (application software) Po- niżej przedstawiamy podstawowe kategorie aplikacji (pakietów oprogramowania). oprogramowanie audytujące (audit software) Specjali- zowane programy wykonujące różne funkcje kontrolne, na przykład Oporniki próbkowanie bazy danych i generowanie potwierdzeń dla klientów Współcześnie stosuje się dość dużą liczbę różnych typów oporników. Mogą one być również wbudowywane w obwody układów scalonych i dostawców. Może znaleźć wyjątki w kategoriach i ostrzec osobę audytującą o możliwości wystąpienia błędu. Oprogramowanie au- opóźnienie (latency) Czas od zainicjowania żądania danych do dytujące często zawiera język nieproceduralny, pozwalający audy- właściwego rozpoczęcia transmisji. W przypadku dysku opóźnie- torowi opisać komputer i środowisko danych bez szczegółowego nie oznacza czas, jaki zajmuje odnalezienie wybranego sektora programowania. Patrz audyt EDP. i umieszczenie nad nim głowicy odczytu (zapisu). Opóźnienie ka- 551 oprogramowanie do kontroli rodzicielskiej za krok naprzód w stosunku do typowych narzędzi wspomagania podejmowania decyzji, ponieważ ściślej integrują zapytania, rapor- towanie, OLAP, poszukiwanie danych i funkcje hurtowni danych. Istnieje wiele produktów szczycących się funkcjami BI, ale wydaje się, że produkty takie powinny przedw wszystkim pozwalać użytkownikom na pobranie „wszystkich” potrzebnych im informacji z wielu firmowych baz danych. Oprogramowanie BI pozwala na przeglądanie transakcji i podsumowań — przy czym nie jest ko- nieczna znajomość ich źródła (która baza danych, który serwer). Wywiad gospodarczy to modne w latach 90. ubiegłego wieku określenie systemów MIS (systemy informacji dla zarządów) z lat 70. i DSS (systemy wspomagania decyzji) z lat 80. Imple- mentacje MIS często nie udawały się, ponieważ sprzęt nie był dostatecznie szybki, a oprogramowanie nie dość zaawansowane. Wyprodukowano niezliczone narzędzia DSS, EIS i OLAP, zawie- rające coraz więcej funkcji, ale były one często rozwiązaniami jedynie konkretnych problemów. BI zakłada większą integrację i łatwość użycia. Patrz portal wywiadu gospodarczego.

oprogramowanie biznesowe (business software) Opro- gramowanie używane przy prowadzeniu firmy.

oprogramowanie blokujące (blocking software) Patrz filtrowanie danych internetowych i oprogramowanie do kontroli rodzicielskiej.

oprogramowanie bootlegowe (bootleg software) Niele- galnie skopiowane oprogramowanie. Patrz piractwo. oprogramowanie dla rynków poziomych (horizontal market software) Pakiety oprogramowania, takie jak edytory tekstu i arkusze kalkulacyjne, które stosuje się we wszystkich gałęziach przemysłu (bankowości, ubezpieczeniach itd.). Narzędzia tego rodzaju określa się również często jako „productivity software”. Porównaj z oprogramowanie dla rynku „pionowego”. oprogramowanie dla rynku „pionowego” (vertical mar- ket software) (vertical software) Oprogramowanie stworzone z myślą o określonej branży, takiej jak bankowość, ubezpiecze- nia, komputery lub produkcja. Porównaj z oprogramowanie dla rynków poziomych. oprogramowanie do automatyzacji testowania (test automation software) Oprogramowanie używane do testowania nowych wersji oprogramowania, które samodzielnie wprowadza predefiniowany zbiór poleceń i wartości. oprogramowanie do kontroli rodzicielskiej (parental control software) Specjalny moduł przeglądarki internetowej bądź zewnętrzny program filtrujący, zaprojektowany w taki sposób, aby uniemożliwić dzieciom oglądanie stron przeznaczonych tylko dla dorosłych. Niektóre tego typu aplikacje potrafią analizować treści dostępne na stronach WWW, podczas gdy inne opierają się na rankingach stron lub sprawdzają wpisywane adresy URL i porównują je z informacjami przechowywanymi w bazie zaka- zanych stron. Są też takie, które wykorzystują wszystkie te techniki jednocześnie. Patrz PICS oraz RSAC. Informacje www.netparents.org ChiBrow www.chibrow.com Cyber Patrol www.cyberpatrol.com CYBERsitter www.solidoak.com Net Nanny www.netnanny.com Net Shepherd www.netshepherd.com Surfin’ Annette www.spycatcher.com oprogramowanie BI (BI software) (Business Intelligence) SurfWatch www.surfwatch.com Oprogramowanie pozwalające użytkownikom w łatwiejszy sposób WebChaperone www.webchaperone.com uzyskać informacje o przedsiębiorstwie. Produkty takie są uważane WizGuard www.wizguard.com oprogramowanie do pracy grupowej 552 oprogramowanie do pracy grupowej (collaboration pro- aplikacji lub systemów. Patrz (integracja aplikacji) i (serwer inte- ducts) Patrz e-mail, groupware i telekonferencja z wymianą danych. gracji). Patrz też (glue chip). oprogramowanie do składu dokumentów (document oprogramowanie klienta (client software) Oprogramowanie publishing software) Patrz DTP. zainstalowane na osobistym lub przenośnym komputerze użyt- kownika. Porównaj z oprogramowanie serwerowe. Patrz też klient- oprogramowanie do wywiadu gospodarczego (business -serwer. intelligence software) Patrz oprogramowanie BI. oprogramowanie klonujące (cloning software) Oprogra- oprogramowanie do zarządzania internetem (Internet mowanie kopiujące pełny obraz dysku na inny komputer poprzez management software) Patrz monitorowanie internetu. bezpośrednie połączenie kablowe lub sieć. Klonowanie oszczędza czas przy konfiguracji nowych komputerów, eliminując instalację oprogramowanie działu obsługi klienta (help desk soft- systemu operacyjnego i poszczególnych aplikacji. Patrz serwer ware) Patrz dział obsługi klienta. obrazów. oprogramowanie eliminujące (knockout software) Patrz oprogramowanie komercyjne (commercial software) oprogramowanie maskujące. Oprogramowanie zaprojektowane i opracowane w celu jego po- oprogramowanie finansowe (financial software) Szeroka wszechnej sprzedaży. Patrz pakiet oprogramowania. kategoria oprogramowania do prowadzenia księgowości i trans- oprogramowanie komponentowe (component software) akcji pieniężnych. Funkcje oprogramowania finansowego mogą Moduły programowe, które są zaprojektowane w taki sposób, obejmować listę płac, obsługę należności i płatności, księgę główną, aby mogły w czasie pracy współdziałać z innymi modułami. Kom- arkusze kalkulacyjne, planowanie finansowe, wystawianie czeków ponenty mogą być duże lub małe. Mogą być napisane przez różnych i portfel papierów wartościowych. programistów z wykorzystaniem różnych środowisk programi- oprogramowanie formularzowe (forms software) (1) Opro- stycznych i mogą (choć nie muszą) być niezależne od platformy. gramowanie organizacji pracy, służące do tworzenia formularzy Komponenty mogą być uruchamiane na samodzielnych kompute- ekranowych, które umożliwiają wprowadzanie danych, a także rach, w intranecie lub w internecie. wyposażone w funkcje przekazywania poczty elektronicznej oraz śledzenia ścieżek dokumentów elektronicznych.

(2) Narzędzia programistyczne, w których tworzenie aplikacji wymaga projektowania ekranowych formularzy do wprowadzania i aktualizacji danych oraz inicjowania innych operacji. Tworzenie formularzy wspomagają najczęściej narzędzia graficzne, umoż- liwiające rysowanie pól, przycisków i piktogramów bezpośrednio na ekranie. Funkcje logiki biznesowej są dostępne za pośrednic- twem menu i (lub) powiązane z polami i przyciskami odpowiednim kodem w języku programowania trzeciej lub czwartej generacji. oprogramowanie integracyjne (glue) Oprogramowanie, które przeprowadza pewien rodzaj konwersji lub translacji albo wykonuje inne procedury, umożliwiające współpracę między sys- temami. Podstawowym przykładem może być zmiana formatu danych na postać odpowiednią dla innej aplikacji. Innym przykła- dem jest skrypt CGI, działający pomiędzy przeglądarką a bazą danych i umożliwiający przekazywanie zapytań. Angielskie „glue” lub „glue software” to termin o szerokim znaczeniu, dotyczący niewielkich programów lub skryptów służących do integrowania Gdzie są uruchamiane komponenty (obiekty) 553 oprogramowanie pudełkowe

Terminy komponent i obiekt są używane zamiennie. Architektura oprogramowanie na zamówienie (custom software) komponentów wyrosła z technologii obiektowych, ale stopień zgod- Oprogramowanie, które jest zaprojektowane oraz stworzone przy ności ze wszystkimi zasadami technologii obiektowej jest często uwzględnieniu potrzeb konkretnego klienta. Porównaj z pakiet rozważany. oprogramowania. Architektury komponentowe mogą korzystać z modelu klient- -komponent, w którym aplikacja kliencka jest zaprojektowana jako oprogramowanie obsługi certyfikatów (certificate au- kontener przechowujący inne komponenty-obiekty. Kontener thority software) Oprogramowanie wykorzystywane przez centrum klienta jest odpowiedzialny za interfejs użytkownika i koordy- certyfikujące (CA) do obsługi certyfikatów cyfrowych. Patrz CA. nację kliknięć myszki oraz inne dane wejściowe dla wszystkich komponentów. W czystym modelu obiektowym nie jest wymagana oprogramowanie opłacone przez reklamodawcę (ad- obecność kontenera. Dowolny obiekt może wywoływać inny obiekt, vertiser supported software) Patrz oprogramowanie wyświe- bez wstępnie zaprojektowanej hierarchii. tlające reklamy. Oprogramowanie komponentowe zakłada użycie małych modu- oprogramowanie parametryzowane (parameter-driven) łów, umożliwiających szybkie dostosowywanie aplikacji. Zamiast Oprogramowanie wymagające wprowadzenia przy jego urucha- uruchamiać duże, bogate w funkcje aplikacje, jakie często dziś mianiu określonych wartości. Programy tego typu rozwiązują spotykamy, użytkownicy mają w przyszłości pracować na małych, zazwyczaj problemy, których pełny lub częściowy opis umiesz- bardziej dopasowanych aplikacjach, wywołując dodatkowe funkcje czany jest w parametrach. Na przykład wpisanie polecenia  (komponenty) tylko w razie potrzeby. Patrz COM, JavaBeans, (()*) może spowodować wczytanie programu, który obliczy CORBA i technologia obiektowa. biorytm dla osoby urodzonej 20 czerwca 1936 roku. W tym przy- oprogramowanie ładowane szuflą (shovelware) Duża ilość padku wprowadzenie daty urodzenia jest obligatoryjne. Oczywiście oprogramowania dodatkowego, „upakowywanego” na dyskach CD- łatwiejsze dla użytkownika byłoby wyświetlenie specjalnego -ROM, a przedstawiającego niewielką wartość dla użytkownika. okienka, w którym można by wprowadzić datę. Shovelware to przede wszystkim oprogramowanie freeware, share- Aplikacje parametryczne mają być z reguły wywoływane przez ware i public domain, które ma sprawić wrażenie, dany dysk jest inne programy, a nie przez użytkowników — stąd taka, a nie szczególnie przydatny i wartościowy. Siedmiokrotnie większa po- inna ich budowa. Ponieważ w takiej sytuacji poszczególne para- jemność dysków DVD-ROM niewątpliwie przyczyni się do dal- metry są generowane automatycznie, może ich być bardzo wiele szego „szuflowania” bezużytecznych programów. i mogą one być niejasne dla użytkownika — podczas gdy pro- gramy i tak nie „odczuwają” różnicy. oprogramowanie maskujące (masking software) Program umożliwiający wycięcie części obrazu. W tym celu może zostać oprogramowanie PD (PD software) Patrz oprogramowanie zastosowany edytor graficzny, ale wtedy od użytkownika wyma- public domain. gana jest duża precyzja obrysowywania obiektu, co w przypadku oprogramowanie poziome (horizontal software) Patrz dużego stopnia jego złożoności może być niemożliwe. Co prawda oprogramowanie dla rynków poziomych. użytkownik korzystający z oprogramowania maskującego nadal jest zmuszony do nakreślania linii dookoła obszaru, ale nie jest już oprogramowanie produkcyjne (manufacturing software) wymagana tak duża dokładność, ponieważ za utworzenie każdego Poniższa lista zawiera moduły stanowiące komponenty produk- ostatniego piksela odpowiedzialne są algorytmy programu. cyjne systemu ERP firmy Baan (BaanERP). Lista została zamiesz- czona w tym miejscu, ponieważ stanowi pełny przegląd wyma- ganego oprogramowania. Wspomaganie zarządzania strukturami materiałowymi Kalkulacja kosztów Nadzór nad zmianą procesu produkcyjnego Zarządzanie danymi procesu produkcyjnego Ewidencja czasu pracy Klasyfikacja produktu Dostosowywanie produktu Planowanie produkcji Budżet projektu Zarządzanie projektem Produkcja masowa Planowanie kolejności operacji Sterowanie warsztatem produkcyjnym Narzędzia i pomoce warsztatowe Planowanie zdolności produkcyjnych Harmonogramowanie spływu produkcji finalnej Planowanie potrzeb materiałowych (MRP II) Który obraz jest oryginałem? oprogramowanie public domain (public domain software) Po zastosowaniu programu UKO (Ultimatte KnockOut Software) odróżnienie oryginalnego tła od sztucznego jest zadaniem trudnym Oprogramowanie, którego twórca zrzekł się praw autorskich i które do zrealizowania, ponieważ aplikacja dokonuje operacji wycięcia jest udostępniane wszystkim zainteresowanym. Patrz freeware z bardzo dużą dokładnością. Kanał alfa (widoczny na dole po prawej i shareware. stronie) ukazuje utworzoną maskę (zdjęcie zamieszczono za zgodą firmy Ultimatte Corporation, www.ultimatte.com) oprogramowanie pudełkowe (packaged software) Patrz pakiet oprogramowania. oprogramowanie rozliczeń kredytów 554 oprogramowanie rozliczeń kredytów (accounts payable software) Oprogramowanie finansowe obsługujące przepływ środ- ków kredytowanych u dostawców organizacji. Sumuje pożyczone kwoty, obsługuje częściowe płatności i pilnuje terminów spłat. oprogramowanie rozliczeń wierzytelności (accounts receivable software) Oprogramowanie finansowe obsługujące przepływ środków pożyczanych przez firmę dostawcom. Zapewnia raportowanie historii (kolejno pożyczanych kwot) kredytów, jak również not kredytowych i historii spłat. oprogramowanie serwerowe (server software) Oprogra- mowanie, które działa na serwerze i realizuje pewne usługi na rzecz wielu użytkowników sieci. Porównaj z oprogramowanie klienta. Patrz klient-serwer. oprogramowanie sieciowe (network ready) Oprogramo- wanie stworzone z myślą o zastosowaniu w środowisku sieciowym. Oznacza to, że w przypadku bazy danych wielu użytkowników może z niej korzystać bez występowania żadnych konfliktów.

„oprogramowanie slajdowe” (slideware) Oprogramowanie, które producent przedstawia na pokazach, dalekie od ukończenia. Patrz vaporware. oprogramowanie sprzętowe (firmware) Kategoria układów pamięci, które do utrzymywania zawartości nie wymagają zasi- lania elektrycznego. Stosowane technologie to ROM, PROM, EPROM i EEPROM. Oprogramowanie sprzętowe niektórych urzą- dzeń może być aktualizowane. oprogramowanie systemowe (system software) Programy służące do sterowania pracą komputera oraz przeznaczone do tworzenia i uruchamiania aplikacji. Przykładami oprogramowa- nia systemowego mogą być systemy operacyjne, monitory TP, sieciowe systemy operacyjne i menedżery baz danych. Porównaj z oprogramowanie aplikacyjne. Poniższy diagram przedstawia zależności między oprogramowa- niem systemowym i aplikacyjnym w pamięci komputera wieloużyt- kownikowego. System operacyjny (OS), TP monitor, menedżer bazy danych i interpretator należą do kategorii oprogramowania systemowego. Aplikacje oraz interakcyjne oprogramowanie do po- bierania i modyfikowania zawartości baz danych to oprogramo- wanie aplikacyjne.

oprogramowanie systemu (systems software) Patrz opro- gramowanie systemowe.

oprogramowanie szpiegujące (spyware) Oprogramowanie, które przesyła informacje o sposobie korzystania z sieci WWW do witryny producenta. Często jest to moduł udostępnianych bezpłatnie w sieci WWW programów. Dane są przesyłane bez udziału użytkownika. Umowa licencyjna, zazwyczaj akceptowana bez czytania, może informować, że przesyłane informacje pozostają anonimowe. Oznacza to, że użytkownik nie zostaje zarejestro- wany jako konkretna osoba; przesyłane są wyłącznie informacje o jego czynnościach. Umożliwia to stworzenie profili użytkowników wykorzystywanych w marketingu. Przykładem wyniku przetwa- rzania tego rodzaju danych może być konstatacja, że osoby, które lubią witryny WWW dotyczące A, oglądają również witryny WWW dotyczące B. oprogramowanie „śmietnikowe” (trashware) Oprogramo- wanie tak źle zaprojektowane, że powinno znaleźć się w śmietniku. oprogramowanie testów obciążenia (load testing soft- ware) Oprogramowanie, które sprawdza zdolność systemu do dzia- łania w warunkach dużego obciążenia. Oprogramowanie symuluje 555 oprogramowanie zwiększające produktywność wiele transakcji lub użytkowników komunikujących się z kom- Zdalne sterowanie nie jest tym samym, co praca jako węzeł zdal- puterem w tym samym czasie i tworzy raporty dotyczące czasu ny. W sesji zdalnego sterowania pomiędzy komputerami przesyłane odpowiedzi i działania systemu. są wyłącznie dane klawiatury i ekranu. Całość przetwarzania reali- zuje komputer zdalny. Wszystkie operacje przesyłania plików ogra- oprogramowanie transakcyjne (transactional software) niczają się do tego komputera lub do sieci lokalnej, w której on pra- Oprogramowanie, które dba o to, aby każda transakcja zakończyła cuje. Gdy komputer lokalny jest zdalnym węzłem odległej sieci się uaktualnieniem wszystkich baz danych. Patrz zatwierdzanie LAN, użytkownik jest zalogowany do tej sieci przy użyciu linii dwufazowe i monitor TP. telefonicznej, która staje się przedłużeniem sieci lokalnej. Wszelkie operacje komunikacyjne w trakcie sesji węzła zdalnego są reali- oprogramowanie wieloplatformowe (multiple platforms) zowane za pośrednictwem linii telefonicznej. Oprogramowanie działające w dwóch lub większej liczbie środo- Przy pracy z dużymi plikami zdalne sterowanie umożliwia wisk roboczych, które zazwyczaj są determinowane przez rodzinę szybszą pracę niż w przypadku węzła zdalnego. Zapewnia rów- procesorów i system operacyjny. Jeśli przykładowo istnieją wersje nież większą swobodę korzystania z możliwości komputera programu dla systemu Windows i Macintosh, wtedy mówi się, w sieci LAN. Ponieważ jednak w sesji zdalnego sterowania stale że obsługuje on wiele platform. Tego typu aplikacja jest również przesyłana jest zawartość ekranu, aplikacje graficzne pracują nazywana międzyplatformową. stosunkowo mało wydajnie. Zdalne sterowanie wymaga zazwy- Również program działający we wszystkich wersjach systemu czaj większej liczby portów sieciowych niż w przypadku przy- Windows (3.1, 95, 98 i NT) jest czasami nazywany aplikacją obsłu- łączania węzłów zdalnych. Co więcej, komputer przyłączany gującą wiele platform. Chociaż bowiem wszystkie wersje systemu w trybie zdalnego sterowania nie wykonuje żadnych operacji operacyjnego Windows są oparte na jednakowym rdzeniu, to jed- przetwarzania lokalnie, co powoduje, że sesje połączeniowe nak 32-bitowe aplikacje Windows (95, 98 i NT) nie będą działały w systemie Windows 3.1. Z kolei wiele programów napisanych dla trwają zazwyczaj dłużej. systemu Windows 3.1 nie będzie za dobrze funkcjonowało w takich systemach, jak Windows 95/98/NT. Patrz cross platform. oprogramowanie wyświetlające reklamy (ad-supported software) Oprogramowanie, za które płacą reklamodawcy. Jest to bezpłatne oprogramowanie wyświetlające reklamy z sieci inter- net. Podobnie jak shareware, programy te można odpłatnie zareje- strować, eliminując reklamy, co zwalnia miejsce na ekranie. Patrz shareware, serwer reklam i reklamy internetowe.

Pozycjonowanie reklam Program FlexActive firmy Conducent pozwala na połączenie źródła reklam z miejscem w aplikacji, gdzie są one wyświetlane, w tym przypadku programem cuteFTP firmy GlobalSCAPE. FlexActive monitoruje kliknięcia i może buforować reklamy, w wyniku czego są one zmieniane nawet wtedy, gdy użytkownik nie jest podłączony do sieci Zdalne sterowanie i współużytkowanie aplikacji (zrzut ekranu zamieszczony dzięki uprzejmości firmy Conducent) Zdalne sterowanie i współużytkowanie aplikacji to zbliżone, a często oprogramowanie z puszki (canned program) Pakiet opro- nawet tożsame techniki pracy. Współużytkowanie aplikacji umoż- gramowania oferujący „sztywne” rozwiązanie problemu. Zamknięte liwia dwóm lub większej liczbie użytkowników pracę z tą samą (puszkowe) aplikacje biznesowe powinny być dokładnie analizo- aplikacją, działającą na jednym komputerze. Jeżeli oprogramowanie wane pod kątem przydatności do danego środowiska, ponieważ współużytkowania umożliwia użytkownikowi przejęcie kontroli nie mogą być one zmieniane w zbyt dużym stopniu. nad systemem operacyjnym (a nie tylko pojedynczą aplikacją), mamy do czynienia ze zdalnym sterowaniem. oprogramowanie zdalnego dostępu (remote access software) Patrz oprogramowanie zdalnego sterowania. oprogramowanie zindywidualizowane (customized soft- ware) Synonim oprogramowanie na zamówienie. oprogramowanie zdalnego sterowania (remote control software) Instalowane na dwóch komputerach oprogramowanie, oprogramowanie zwiększające produktywność (pro- za pomocą którego użytkownik komputera lokalnego może — ductivity software) Określenie odnoszące się do edytorów tekstu, za pośrednictwem modemu — przejąć kontrolę nad komputerem systemów zarządzania bazami danych, programów typu PIM odległym. Dwóch użytkowników pracuje wówczas w systemie i innych aplikacji przeznaczonych dla pojedynczego użytkownika. komputera odległego i widzi tę samą zawartość ekranu. Zdalne ste- Odróżnia je ono od systemów informatycznych pisanych na zamó- rowanie wykorzystuje się do przejmowania kontroli nad kompute- wienie, wykorzystywanych przez wiele osób naraz i przejmujących rem w lokalizacji odległej, przy którym nie ma żadnego użytkow- na siebie wszystkie zadania związane z przetwarzaniem danych nika, albo jako narzędzie pomocy technicznej i szkoleniowe. w firmie. OPROM 556

OPROM (Option ROM) Oprogramowanie kontrolne (firmware), podczerwieni, określane również jako „optyka bezprzewodowa”. instalowane na kartach rozszerzeń i nadzorujące urządzenia sprzę- Optyka wolnej przestrzeniu umożliwia bardzo szybką komuni- towe, z których można wczytywać system. BIOS systemowy odwo- kację „punkt-punkt” i „punkt-wiele punktów” bez konieczności łuje się do oprogramowania OPROM, aby sprawdzić, które to urzą- pozyskiwania zezwoleń rządowych na wykorzystywanie pasma dzenia. Patrz BBS. łączności. Ponieważ warunki pogodowe, np. mgła, mogą prowadzić do od- opróżnianie (flush) Zapisanie zawartości bufora pamięci na bijania sygnałów, przewidziana jest możliwość tworzenia ścieżek dysku. nadmiarowych. W takim układzie sygnał wysyłany jest do wielu reflektorów na różnych budynkach. opróżnienie bufora (buffer flush) Przesłanie danych z pamięci O ile optyka wolnej przestrzeni jest obecnie technologią „ostatniej na dysk. Gdy aplikacja zapisuje opracowywany dokument, program mili”, oczekuje się, że z czasem zacznie być stosowana na mniej- opróżnia bufor (zapisuje zawartość jednego lub większej liczby szych odległościach, w magistralach komunikacyjnych kompute- zarezerwowanych obszarów pamięci na dysku twardym). rów i przełączników, a nawet wewnątrz układów komputera. Opróżnij sobie zimny bufor! optymalizacja aparatu wyszukiwania (search engine Wypróbuj to na swoich kolegach. Zimny bufor jest zarezerwowanym optimization) Projektowanie witryny WWW pod kątem jak naj- obszarem pamięci zawierającym dane, które nie są chwilowo aktuali- większego ułatwienia poszukiwań i indeksowania stron przez aparat zowane. Zimne bufory są opróżniane co określony okres czasu. wyszukiwania. Celem jest wyświetlenie poszukiwanej przez użyt- Co ważniejsze, określenie to brzmi dość enigmatycznie. Można kownika strony w grupie 10 pierwszych wyników wyszukiwania. również spróbować „Opróżnij sobie bufor do SCSI DASD” (wy- W procesie optymalizacji uwzględnia się liczbę wystąpień słów, mawiane „skazi dazdi”). Należy to wypowiedzieć bez cienia uśmie- ich położenie na stronie, znaczniki typu „meta” oraz inne słowa chu. Jeżeli koledzy nie zrozumieją, o co chodzi, można im pole- użyte w tekście. Różne aparaty stosują różne kryteria indeksowania. cić dobry słownik terminów komputerowych! Również sposób pracy wyszukiwarek WWW może z czasem ulegać zmianom. Dopasowanie działania tego rodzaju mechanizmów OPS (Open Profiling Standard) Specyfikacja definiująca spo- do wymagań szerokiego grona użytkowników nie jest zadaniem soby współdzielenia danych i zapewniania prywatności danym łatwym. Yahoo! i wiele innych wyszukiwarek korzystających użytkownika. Za pomocą OPS można określić, które dane ze strony z systemu katalogowego bazuje na indeksowaniu ręcznym. Jest WWW mogą być pobierane przez użytkowników i w jaki sposób to jedna ze skuteczniejszych metod optymalizacji pracy aparatu mogą one być później używane. Patrz ICE. wyszukiwania. Optical Storage Technology Association Patrz OSTA. optymalizacja projektowania (design optimization) Patrz Opti-Jack Światłowodowe złącze Fiber Jack, opracowane przez automatyczna optymalizacja projektu. firmę Panduit Corporation z Tinley Park w USA (www.panduit. optymalizator (optimizer) Urządzenie lub oprogramowanie com). Składa się ono z zatrzaskującej się wtyczki i gniazdka, do zwiększające wydajność. Patrz defragmentator i zarządzanie dyskiem. którego doprowadzane są dwa kable światłowodowe. Złącze to pozwala na szybkie podłączanie i odłączanie kabli światłowodo- optymalizator dysku (disk optimizer) Program narzędziowy wych i pełnią podobną funkcję, jak złącza RJ-45. Patrz złącza defragmentujący dysk twardy. Patrz zdefragmentować (dysk). światłowodowe. OQL (Object Query Language) Język zapytań obsługujący złożone typy danych, mające postać obiektów (chodzi tu o dane multime- dialne, przestrzenne, złożone dokumenty itd.). Język ten jest nad- zbiorem języka SQL-92. Dopuszcza też stosowanie zapytań SQL. W takim przypadku serwer OQL zamienia obiekty na relacyjne perspektywy. OQL obsługuje też model obiektowy grupy OMG, pozwalający Opti-Jack na wykonywanie zapytań na obiektach CORBA. Polecenia OQL Za pomocą złącza Opti-Jack można szybko podłączać i odłączać można też osadzać w hiperłączach. Są one wówczas przesyłane kable światłowodowe od różnego rodzaju urządzeń przez serwer HTTP do bramki OQL, a zwracane wyniki zamieniane option ROM Patrz OPROM. są na strony WWW. optoelektronika (optoelectronics) Połączenie technologii OR Jedna z operacji logicznych. Jeżeli którykolwiek operand ma optycznych i elektronicznych. Patrz zintegrowana optyka. wartość logiczną „prawda”, operacja OR również zwraca wartość prawdy. Z kolei operacja XOR zwraca wartość „prawda” wtedy, optyczna sieć bezprzewodowa (wireless optics) Patrz gdy prawdziwy jest tylko jeden z operandów (ale nie oba). Patrz optyka wolnej przestrzeni. AND-OR-NOT. optyczna szafa grająca (optical jukebox) Patrz biblioteka płyt optycznych. optyczne rozpoznawanie znaków (optical character recognition) Patrz OCR. optyczne sieci bezprzewodowe (optical wireless) Patrz optyka wolnej przestrzeni. Oracle (Oracle Corporation, www.oracle.com) Największa na optyka wolnej przestrzeni (free space optics) Przesyłanie świecie firma zajmująca się tworzeniem narzędzi dla programistów sygnałów optycznych przy użyciu laserów pracujących w paśmie i systemów baz danych, założona w 1977 roku przez Larry’ego 557 OROM Ellisona. Baza danych Oracle była pierwszym systemem tego typu, czego wyzwalacze i procedury przechowywane na serwerze można który pozwalał na stosowanie języka SQL i był dostępny na wielu pisać bezpośrednio w Javie, a nie w PL/SQL. Aplikacje internetowe platformach. Oracle oferuje szereg narzędzi do tworzenia apli- i procedury dotyczące bazy danych można pisać także w tym kacji i jest głównym promotorem idei komputera sieciowego. Pod- samym języku. Co więcej, JVM pozwala też korzystać z kompo- legająca jej firma Network Computer zajmuje się tworzeniem spe- nentów EJB (Enterprise JavaBeans), co w praktyce oznacza, że cyfikacji komputerów sieciowych. oprócz systemu DBMS klient otrzymuje także serwer aplikacji. Patrz PL/SQL. Oracle Browser Patrz Developer/2000. Oracle8i Appliance Ostateczna nazwa zwartego systemu opera- Oracle Data Query Funkcje pozwalające na wykonywanie cyjnego firmy Oracle, przeznaczonego dla bazy danych Oracle8i zapytań, dostępne w środowisku Discoverer/2000. Patrz Develo- (patrz Raw Iron). per/2000. Oracle9i (Oracle9i) Nowsza wersja systemu zarządzania bazą Oracle Documents Dawna nazwa całej rodziny programów danych. tworzonych przez Oracle, wśród których znalazł się system przesy- łania wiadomości, tekstowa baza danych oraz system zarządzania ORB (Object Request Broker) Oprogramowanie obsługujące prze- dokumentami. Każdy z tych produktów oferowano później nieza- syłanie komunikatów z aplikacji (klientów) do obiektów oraz leżnie od pozostałych. wszelkie wartości zwracane przez obiekty do programów wywo- łujących. Patrz CORBA i DCOM. Patrz również dysk ORB. Oracle Express Server Baza danych firmy Oracle, obsługu- jąca wielowymiarowe perspektywy danych. Jest to produkt z kate- Orbix Oprogramowanie ORB zgodne ze standardem CORBA, gorii OLAP, pozwalający na tworzenie perspektyw (MOLAP) opracowane przez firmę IONA Technologies z Dublina w Irlandii lub generowanie ich bezpośrednio na postawie informacji z relacyj- (z oddziałem w Marlboro w USA). Ta założona w 1991 roku firma nych baz danych (ROLAP). Oracle Express daje też użytkownikom jest przewodniczącym OMG. Opracowany przez nią system Orbix dostęp do danych zapisanych w arkuszach Excela. Patrz OLAP. zyskał sobie uznanie ze względu na fakt, że jest dostępny na wielu platformach i jest ściśle zintegrowany z mechanizmem OLE. Oracle Forms Patrz Developer/2000. OrbixWeb to wersja Orbix napisana w języku Java. Oprogramo- wanie to jest pobierane na komputery użytkowników w postaci Oracle Media Server System multimedialny opracowany apletów. W wyniku tego komputery te zyskują obsługę standardu przez firmę Oracle z myślą o interaktywnej telewizji. Działa on na CORBA. nCUBE, HP i innych platformach sprzętowych, natomiast opro- gramowanie klienckie może działać na komputerach Mac, PC oraz ORDBMS (Object Relational DBMS) Patrz uniwersalny serwer. przystawkach telewizyjnych. System został zaprojektowany tak, aby mógł przechowywać i rozsyłać do abonentów (na żądanie) organiczny LED (organic LED) Patrz OLED. różnorodne informacje tekstowe (wiadomości), obrazy oraz sekwen- cje audio i wideo. organizer Patrz PIM oraz PDA.

Oracle Parallel Server Odmiana systemu zarządzania bazą orientacja (orientation) W typografii nazywamy tak kierunek, danych firmy Oracle, zaprojektowana z myślą o przetwarzaniu w którym strona jest zadrukowywana. Patrz portret. w architekturze MMP. W trybie MPP baza danych może być rów- orientacja filmowa (cine-oriented) Orientacja rysunków nocześnie przetwarzana przez wiele procesorów. podobna do taśmy filmowej, w przypadku której górna krawędź Oracle Rdb (Oracle Relational DataBase) Relacyjny system klatek przesuwa się prostopadle do zewnętrznego brzegu nośnika. SZBD, działający pod kontrolą systemu operacyjnego OpenVMS Porównaj z orientacja komiksu. na komputerach VAX i Alpha firmy Digital. Rdb został zaprojek- orientacja komiksu (comic-strip oriented) Orientacja rysun- towany przez firmę Digital i był powszechnie wykorzystywany ków podobnie do komiksu; górne krawędzie klatek przesuwają w systemach VAX. W 1994 roku przejęła go firma Oracle i wpro- się równolegle z krawędzią filmu. Porównaj z orientacja filmowa. wadziła w nim pewne ulepszenia.

Oracle Reports Patrz Developer/2000. Oracle Universal Server Obiektowo-relacyjna wersja systemu SZBD Oracle7. Obiektowo-relacyjne bazy danych przechowują zarówno dane multimedialne, jak i tradycyjne wiersze tabel rela- cyjnych.

Oracle8 Relacyjny system zarządzania bazami danych (DBMS) firmy Oracle. Był to sztandarowy produkt Oracla, cechujący się wysoką dostępnością i obsługująca mechanizm replikacji danych. Oracle8 pracował na ponad 80 platformach, a ponadto było do- stępnych wiele obiektowych rozszerzeń systemu. Patrz Oracle8i i Oracle9i.

Oracle8i (Oracle8i) Odmiana systemu zarządzania bazami danych Oracle, zawierająca rozszerzenia opracowane pod kątem internetu. System pojawił się na rynku w 1999 roku i oferował w stosunku do swego poprzednika większą wydajność oraz obsługę języków OROM (Optical ROM) Optyczna technologia zapisu danych, opra- Java i XML. Wbudowano weń JVM (interpreter Javy), w efekcie cowana przez firmę Ioptics z Bellevue w USA, która nigdy nie ortogonalny 558 została wprowadzona na rynek. Opracowano ją z myślą o urządze- się do interfejsu programistycznego umożliwiającego pisanie apli- niach przenośnych. Miała zapewniać dostęp do 128 MB danych kacji korzystających z GUI. w czasie 10 ms. Do przechowywania informacji służyły specjalne Pierwsze wersje OS/2 przeznaczone były dla pojedynczego użyt- „karty” o wymiarach 2,25×1,75", podłączane do komputera przez kownika i działały na komputerach 286. Firma IBM pracowała złącze USB. Miały być one produkowane na podobnej zasadzie, nad nimi wspólnie z Microsoftem. Kolejne wersje, począwszy od jak płyty CD. Każda taka karta zbudowana była ze stacjonarnych 2.0, przeznaczone były dla 32-bitowych maszyn 386 i nowszych organicznych diod LED (OLED), oświetlających 5000 „ścieżek oraz były już w całości dziełem IBM. Oto wybrane informacje na danych”, z których każda miała pojemność 32 kB. Patrz FMD. temat ewolucji tego systemu: 16-bitowy OS/2, wersja 1.x Pierwsze wersje (1.0, 1.1 itd.) napisane były dla 16-bitowych kom- puterów 286. Kompatybilność z systemem DOS ograniczała się do pierwszych 500 kB pamięci. Wersja 1.3 (OS/2 Lite) wymagała tylko 2 MB RAM (zamiast 4 MB) i zawierała oprogramowanie Adobe Type Manager. Wersja Extended Edition, opracowana przez IBM, zawierała ponadto programy Communications Manager i Database Manager. 32-bitowy OS/2, wersja 2.x — IBM Ta 32-bitowa wersja systemu, wprowadzona na rynek przez IBM w kwietniu 1992 roku, była przeznaczona dla komputerów 386 i ob- sługiwała aplikacje napisane dla DOS, Windows i OS/2. Poszcze- gólne aplikacje mogły wymieniać się danymi przez Schowek oraz Odczytywanie ścieżki za pośrednictwem aplikacji PM, wykorzystując protokół DDE. Karty OROM nie miały żadnych ruchomych części. Na prawej ilustracji Wersja 2.x przydzielała każdej aplikacji wirtualną przestrzeń adre- widać, jak światło emitowane przez diodę organiczną przechodzi przez sową o wielkości 512 MB, co pozwalało na łatwe zarządzanie 32-kilobajtową ścieżkę danych do soczewki dyfrakcyjnej, kierującej rozbudowanymi zadaniami. modulowaną wiązkę światła do mechanizmu odczytującego Wersja 2.1 obsługiwała Tryb Rozszerzony Windows, w wyniku (ilustracja dzięki uprzejmości firmy Ioptics) czego aplikacje mogły w pełni wykorzystywać wszystkie możli- ortogonalny (orthogonal) „Kąt 90°”. Określenie używane wości Windows 3.1. Obsługiwała ona również więcej standardów w odniesieniu do sygnałów elektrycznych, które są przesunięte zapisu wideo i napędów CD-ROM. względem siebie w fazie o 90 stopni. Określenie to jest także uży- Za łączność ze światem zewnętrznym i zarządzanie bazami wane do określania sprzecznych ze sobą warunków i oznacza, że danych odpowiadały w systemie aplikacje Communications Ma- oba elementy nie są wzajemnie równoległe, a sygnały nie są zsyn- nager/2 (CM/2) i Database Manager/2 (DB2/2). CM/2 zastąpił pro- chronizowane. gram Communications Manager, który w OS/2 2.0 wchodził w skład tak zwanych Usług Rozszerzonych. OS Patrz system operacyjny. 32-bitowy OS/2, wersja 3 — IBM OS 10 Patrz Mac OS X. Pod koniec 1994 roku IBM wprowadził trzecią wersję OS/2, nadając jej nazwę OS/2 Warp. System pracował na 4 MB pamięci i za- OS X Patrz Mac OS X. wierał wiele aplikacji, w tym program umożliwiający dostęp do OS/2 Rodzina wielozadaniowych systemów operacyjnych dla internetu. komputerów z procesorami x86, opracowana przez IBM. Wersja Windows NT — Microsoft przeznaczona dla klientów nazywa się OS/2 Warp, natomiast Ta 32-bitowa wersja OS/2, opracowana przez firmę Microsoft, serwer nosi nazwę Warp Server for e-Business. Korzystając z róż- miała się początkowo nazywać OS/2 Version 3.0. Jednak produ- nych rozszerzeń OS/2, można w tym systemie uruchamiać pro- cent przemianował ją na „Windows NT” i wprowadził na rynek gramy przeznaczone dla DOS i Windows (Patrz Odin). Wersja ser- w 1993 roku. Patrz Windows NT. werowa zawiera dodatkowe opcje, takie jak system plików JFS, znany z systemu operacyjnego AIX. OS/2 ma zarówno graficzny, OS/2 for Windows Specjalna edycja systemu OS/2 Version jak i tekstowy interfejs użytkownika. Ten ostatni przypomina 2.1, przeznaczona dla komputerów PC, na których były już za- MS-DOS. Patrz OS/2 Warp oraz Warp Server. instalowane systemy DOS i Windows. Kosztowała ona mniej OS/2 nigdy nie zyskał dużej popularności na rynku. Niemniej niż pełny OS/2, ponieważ nie zawierała kodu Windows. Później jednak jest to wydajny system operacyjny, używany zwłaszcza została zastąpiona przez OS/2 Warp. Patrz OS/2. w europejskim sektorze bankowym. W Stanach Zjednoczonych pod kontrolą tego systemu pracuje wiele bankomatów. Za wyborem OS/2 PM (OS/2 Presentation Manager) Graficzny interfejs użyt- tego systemu przemawiała przede wszystkim jego stabilność. kownika w systemie OS/2 Version 1.x. W wersji 2.0 jego nazwę OS/2 obsługuje podwójne konfiguracje uruchomieniowe — zna- zmieniono na Workplace Shell. Patrz OS/2. czy to, że włączając komputer, można wybrać, czy ma zostać uru- chomiony OS/2 czy DOS. W systemie znalazł się także Adobe OS/2 Warp Wersja systemu operacyjnego OS/2 przeznaczona Type Manager, co umożliwia wyświetlanie na ekranie czcionek dla komputerów klienckich. Obsługuje ona sieci peer-to-peer, pro- Type 1 oraz drukowanie dokumentów PostScriptowych na drukar- gramy faksowe i telekomunikacyjne, multimedia oraz pakiet IBM kach, które nie obsługują tego języka. Works (edytor tekstów, arkusz kalkulacyjny, baza danych i inne Graficzny interfejs użytkownika systemu OS/2 nosi nazwę narzędzia biurowe). Workplace Shell i przypomina GUI Windows i MacOS. Dawniej, OS/2 Warp pojawił się na rynku pod koniec 1994 roku jako to znaczy przed pojawieniem się wersji 2.0, nosił on nazwę Presen- wersja 3.0 systemu OS/2. Był on następcą OS/2 for Windows i OS/2 tation Manager (PM). Określenie to jest nadal stosowane i odnosi 559 oscylator kryształowy

Version 2.1; zadowalał się jedynie 8 MB pamięci, co w tamtym osadzona baza danych (embedded database) Baza danych czasie miało duże znaczenie. wykorzystywana w urządzeniach przenośnych, np. telefonach ko- Pierwotnie powstały dwie wersje OS/2 Warp. Jedna wymagała mórkowych lub komputerach PDA. Może to być oprogramowanie wcześniejszej instalacji Windows 3.1, a druga zawierała wbudo- opracowane od podstaw do tego celu lub zubożona wersja więk- waną specjalną wersję tego systemu. Patrz OS/2. szego systemu zarządzania bazami danych (SZBD). Na przykład w 1999 r. firma IBM opublikowała bazę danych DB2 Everywhere, OS/2 Warp Connect Pierwsza wersja systemu OS/2 Warp która jest wbudowaną wersją flagowego systemu bazy danych obsługująca sieci peer-to-peer, w których pracowały zarówno kompu- firmy IBM. tery z OS/2, jak i maszyny z Windows. Wszystkie funkcje sieciowe zostały z czasem przeniesione do podstawowej wersji systemu. osadzony SQL (embedded SQL) Instrukcje SQL osadzone Patrz OS/2. w kodzie języka wysokiego poziomu, np. w kodzie C lub Pascala. W fazie wstępnego przetwarzania kodu (prekompilacji) osadzony OS/360 System operacyjny opracowany przez firmę IBM dla w nim kod SQL jest przekształcany na wywołania funkcji komu- komputera System/360, wprowadzony na rynek w 1964 roku. nikujących się z systemem SZBD. Tak uzyskany kod można później Później rozdzielono go na dwie wersje. Wersja OS/MFT (Multiple zoptymalizować, aby uzyskać szybsze jego działanie. W przypadku, Fixed Transactions) obsługiwała wiele aplikacji korzystających kiedy programista z góry określa rolę zapytania i rola ta nie zmie- z przydzielonych na stałe obszarów pamięci, natomiast OS/MVT nia się w czasie działania aplikacji, mowa o „statycznym zapytaniu (Multiple Variable Transactions) umożliwiała uruchamianie aplikacji SQL”; jeżeli konstrukcja zapytania wymaga pobrania danych od o różnych rozmiarach. Systemy OS/MFT i OS/MVT rozszerzono użytkownika, zapytanie nazywa się „zapytaniem dynamicznym”. z czasem o obsługę pamięci wirtualnej i przemianowano na OS/VS1 i OS/VS2. System OS/VS2 przekształcił się następnie w MVS. osadź internet (Embed The Internet) Patrz ETI.

OS/390 Podstawowy system operacyjny wykorzystywany na Osborne I Pierwszy komputer przenośny, zaprojektowany przez komputerach typu mainframe, produkowanych przez IBM. Po- Adama Osborne’a i zaprezentowany w 1981 roku. Był on wypo- czątkowo nazywał się MVS/ESA. Nazwę zmieniono w 1996 roku, sażony w napęd dyskietek i 64 kB pamięci oraz korzystał z sys- kiedy rozszerzono go o bogaty zbiór programów narzędziowych. temu operacyjnego CP/M. Ekran CRT komputera miał przekątną Choć w dalszym ciągu podstawowy program kontrolny OS/390 4,5" i pozwalał na wyświetlenie 40 znaków tekstu w specjalnie określa się mianem MVS, użyteczność tego systemu została tak zmodyfikowanej wersji edytora WordStar. Cena urządzenia wyno- rozbudowana, że powinien on być już traktowany jak niezależny siła 1795 dolarów i w porównaniu z cenami innych komputerów produkt. OS/390 jest zgodny z nowszymi wersjami MVS/ESA z tamtego okresu była bardzo przystępna. Komputer ważył 15 kg (począwszy od 5.2.2), ale nie gwarantuje się zgodności wstecz. i wymagał zasilania prądem zmiennym, co czyniło zeń bardziej „przenośne” niż prawdziwie mobilne rozwiązanie. OS/400 System operacyjny stworzony dla minikomputera AS/400 firmy IBM.

OS/8 Wielozadaniowy system operacyjny dla pojedynczego użyt- kownika, opracowany przez firmę Digital z myślą o komputerach PDP-8. Różne jego odmiany działają też na komputerach DEC- station oraz DECmate.

OS-9 System operacyjny czasu rzeczywistego, przypominający system UNIX, stworzony przez Microware Systems Corporation z Des Moines w USA (www.microware.com). Jest on powszechnie stosowany w systemach osadzanych, takich jak pagery czy telefony komórkowe. OS-9 przeznaczony jest dla procesorów Motorola 68000 i PowerPC CPU. Jego pierwsza wersja współpracowała z procesorem 6809. Powstała też wersja tego systemu dla odtwa- rzaczy CD-I. Patrz DAVID.

OS/9000 Przenośna wersja OS-9, napisana w C i przeznaczona dla procesorów x86 i Motorola 68000. Osborne I osadzanie cienkowarstwowe (thin film deposition) Nano- Porównując ten komputer z dzisiejszymi eleganckimi laptopami, możemy szenie cienkiej warstwy pewnej substancji na podłoże metaliczne, się śmiać, ale w tamtym okresie była to przełomowa technologia. Adam ceramiczne lub półprzewodnikowe. Patrz napylanie katodowe. Osborne zapoczątkował prawdziwą rewolucję (zdjęcie dzięki uprzejmości Alfreda J. Younga) osadzanie jonów (ion deposition) Technika drukowania wy- oscylator (oscillator) Obwód elektroniczny wykorzystywany korzystywana w szybkich drukarkach stronicowych. Technika jest do generowania impulsów o wysokiej częstotliwości. Patrz oscylator podobna do druku laserowego, poza tym, że zamiast używania kryształowy, VCO oraz zegar. światła do tworzenia obrazu w postaci ładunku na bębnie wyko- rzystywane są głowice drukujące, przechowujące jony. Po przy- oscylator kryształowy (crystal oscillator) Oscylator, który ciągnięciu tonera przez jony na bębnie wzdłuż bębna przesuwany używa kryształu kwarcu w celu wygenerowania częstotliwości. jest papier, co powoduje utrwalanie tonera na papierze. Takie urządzenia są zazwyczaj źródłem stałej częstotliwości (np. Jakość jest porównywalna z jakością drukarki laserowej, ale toner osiągane dokładności to 10−5 ... 10−8 itp.), ale niektóre z nich mogą nie wnika w strukturę papieru tak głęboko, co powoduje możliwość być kontrolowane przez zmianę napięcia w niewielkim zakresie. łatwiejszego rozmazywania. Przeciwieństwo VCO. oscyloskop 560 oscyloskop (oscilloscope) Przyrząd pomiarowy pokazujący na skąd przesyłane są do innego komputera, na którym wędrują ekranie przebieg sygnałów elektrycznych (impulsów i fal). Dokonuje w odwrotnej kolejności do góry. on pomiarów sygnałów w określonym przedziale czasu, a wyświe- W pewnym momencie większość producentów zgodziła się re- tlane przez niego informacje można „zamrozić” na ekranie i poddać spektować zalecenia modelu OSI (w tej czy innej formie), ale nie analizie. precyzował on pewnych kwestii, co zrodziło potrzebę uzupełnienia go o niezależne standardy. Obecnie stosuje się w zasadzie jedynie dwa standardy zgodne z modelem OSI: X.400, odnoszący się do poczty elektronicznej, oraz X.500, dotyczący usług katalogowych. Natomiast sam model OSI, który miał kiedyś stać się uniwersal- nym standardem łączności, jest dziś wykorzystywany jako wzorco- wy model, na podstawie którego opracowuje się wszystkie inne protokoły. Większość systemów łączności oferuje pełną funkcjonalność przewidzianą w modelu OSI, choć w praktyce jedna warstwa potrafi pełnić funkcje przewidziane w modelu dla dwóch lub trzech warstw. Patrz model OSI.

osłabienie wtrysku (injection loss) Miara osłabienia siły sygnału w punkcie, w którym laser lub dioda LED łączy się ze świa- tłowodem lub w którym dwa światłowody łączą się w punkcie połączenia. Nazywane również „stratami włączenia”. Patrz słowni- czek techniki światłowodowej.

Korzystanie z oscyloskopu osnowa (fabric) Patrz osnowa przełączająca. Oscyloskopy wykorzystuje się w bardzo wielu operacjach diagnostycznych i przy wykonywaniu różnorodnych pomiarów. osnowa przełączająca (switch fabric) (1) Wewnętrzna Ten widoczny na zdjęciu stosowany jest do testowania świeżo architektura połączeniowa wykorzystywana przez urządzenie prze- wykonanych procesorów (ilustracja dzięki uprzejmości firmy łączające, zapewniająca przekazywanie danych odbieranych przez VLSI Technology) jeden port do innego portu. (2) Zespół przełączników na obszarze kampusu uniwersyteckiego oscylować (oscillate) Kołysać się w jedną i w drugą stronę, lub większego obszaru geograficznego, które stanowią infrastrukturę między minimalną i maksymalną wartością wychylenia. Oscylacją przekazywania danych na danym terenie. nazywamy jeden cykl, to znaczy zmianę sygnału w jednym peł- nym okresie jego przebiegu dla danej częstotliwości. osoba pisząca (writer) Patrz koder. OSD (1) (On-Screen Display) Wyświetlany na ekranie panel kon- osobista stacja robocza (personal workstation) Synonim trolny, za pośrednictwem którego można regulować ustawienia komputer osobisty i stacja robocza. monitora lub telewizora. Pozwala on zmieniać kontrast, jasność, położenie ekranu w pionie i w poziomie oraz różne inne parametry osobisty komunikator (personal communicator) Patrz PDA. obrazu. (2) (Open Software Description) Format danych służący do opisu OSP (Online Service Provider) Patrz usługi online. pakietu, modułu lub komponentu programowego. OSD oparty jest OSPF (Open Shortest Path First) Protokół routingu odnajdujący na języku XML i ułatwia rozpowszechnianie oraz uaktualnianie najlepszą ścieżkę, po której należy przesyłać ruch IP w sieci TCP/IP. oprogramowania za pośrednictwem technologii push. Po raz pierw- OSPF jest protokołem wewnętrznej bramy, zaprojektowanym szy wykorzystano go w systemie Windows. Przewiduje się, że z myślą o systemach autonomicznych. Jest on też protokołem stanu wkrótce znajdzie zastosowanie również na innych platformach. łącza, generującym mniejszy ruch między routerami niż protokół RIP (protokół wektora odległości), którego jest następcą. Patrz OSDL (Open Source Development Lab, Portland, USA, www.os- RIPoraz protokół routingu, protokół wyznaczania tras. dlab.org) Organizacja powołana do życia w 2000 roku, odgrywająca rolę forum, na którym mogą wypowiadać się programiści zaangażo- OSS (Open Source Software) Oprogramowanie, które użytkownik wani w rozbudowę systemu Linux pod kątem potrzeb dużych korpo- może dowolnie modyfikować i rekompilować. Patrz open source. racji. Jest ona sponsorowana przez największych producentów kom- puterów PC i firmy zajmujące się rozwijaniem systemu Linux. OSTA (Optical Storage Technology Association, Santa Barbara, OSDL udostępnia programistom bardzo zaawansowany sprzęt, na CA, www.osta.org) Organizacja zrzeszająca największych pro- którym mogą oni testować swoje produkty. Patrz Linux. ducentów napędów optycznych. Jej celem jest opracowywanie stan- dardów i promowanie nośników optycznych. OSF Patrz Open Group. ostatnia mila (last mile) Połączenie pomiędzy klientem a firmą OSF/Motif Patrz Motif i Open Group. telekomunikacyjną lub operatorem kablowym. Tradycyjnie „ostatnia mila” jest realizowana za pomocą telefonicznego kabla miedzia- OSI (Open System Interconnection) Międzynarodowy standard nego lub kabla koncentrycznego, ale w niektórych miejscach do- ISO, opracowany z myślą o systemach łączności. Definiuje on za- stępne są technologie bezprzewodowe. Patrz lokalna pętla. sady określające sposób implementacji protokołów na poziomie siedmiu różnych warstw (fizycznej, łącza danych, sieciowej, trans- ostrzeżenie (alert) Sygnał dźwiękowy lub wizualny, sygnali- portowej, sesji, prezentacji, aplikacji). Sterowanie przekazywane zujący zajście zdefiniowanego zdarzenia lub wystąpienie sytuacji jest z jednej warstwy do drugiej. Najwyższą warstwą jest warstwa błędnej. Terminy alarm i ostrzeżenie są często razem używane. aplikacji. To z niej dane przekazywane są po kolei aż na sam dół, 561 otwarta szpula

OSU (Open Source UNIX) Określenie odnoszące się do odmian systemu UNIX rozwijanych na zasadach open source, czyli przede wszystkim do BSD UNIX i Linuksa.

OSX Patrz Mac OS X. Podstawowe źródła światła Światło rozproszone dochodzi oszacowanie zadania programistycznego (estimating ze wszystkich kierunków, natomiast światło kierunkowe i punktowe a programming job) Najtrudniejszym zadaniem w branży kom- dochodzi z jednego miejsca puterowej jest oszacowanie czasu, jaki zajmie opracowanie kom- (rysunek zamieszczony dzięki pletnego, działającego programu. Zawsze okazuje się jednak, że uprzejmości Intergraph realizacja zadania będzie trwała dłużej niż zakładano, a czasem Computer Systems) wręcz nigdy się nie skończy. Programiści należą do grona niepoprawnych optymistów. Jeżeli nie pisali wcześniej podobnego programu za pomocą tych samych narzędzi, nowe zadanie niewątpliwie zajmie im więcej czasu niż się na początku zakłada. Dzieje się tak przynajmniej z jednego OT (Object Technology) Wykorzystywanie obiektów. powodu: tworzenie aplikacji to praca twórcza. Nieważne, jak szcze- gółowo zaprojektowano program na papierze — w chwili, kiedy OTDR (Optical Time Domain Reflectometer) Przyrząd testowy, zaczyna on nabierać kształtów, niedociągnięcia projektowe stają analizujący straty sygnałów we włóknach optycznych. Wykorzy- się ewidentne. Opracowanie prawidłowego projektu to proces, który stuje się go do wykrywania awarii oraz zagięć i pętli na linii. Urzą- składa się z kilku iteracji. dzenie to wysyła impuls świetlny i bada jego odbicie. Potrafią one W historii znane są przypadki całkowicie niedorzecznych osza- testować linie dłuższe niż 240 kilometrów. cowań zadań programistycznych — na przykład projekt, który miał zająć trzy tygodnie, zajął rok, a projekt, który miał zająć rok, OTG (The OBJECTive Technology Group, Alexandria, USA, zajął sześć lat. W celu poprawy dokładności oszacowań przed roz- www.theotg.com) Organizacja zajmująca się przetwarzaniem roz- poczęciem programowania należy szczegółowo zaprojektować wy- proszonym i technologiami obiektowymi, założona w 1994 roku. magania funkcjonalne oraz interfejsy użytkownika. Programiści Wspomaga społeczność opracowującą standardy obiektowe i inter- powinni posiadać niezbędne doświadczenie, a w procesie projek- netowe oraz stanowi pomost między nią a dostawcami oprogra- towania powinni uczestniczyć przyszli użytkownicy oprogramo- mowania i użytkownikami. OTG organizuje konferencje OOTS wania. Patrz jak wybierać pracowników. (Object Oriented Technology & Symposium), skierowane do me- diów, firm telekomunikacyjnych, instytucji finansowych i rządu oszukańcza witryna WWW (rogue site) Witryna WWW, federalnego USA. która ma rozpowszechnić wirusa, gromadzić adresy wykorzysty- wane do wysyłania spamu albo służyć do innej nielegalnej lub nie- otoczenie (ambient) Warunki panujące w otoczeniu sceny — etycznej działalności. oświetlenie, temperatura, wilgotność. oś x (x-axis) Patrz macierz x-y. otoczenie programowe (Program Neighborhood) Rozwią- zanie wprowadzone przez firmę Citrix w produktach z rodziny oś y (y-axis) Patrz macierz x-y. MetaFrame. Pozwala ono przypisywać wybrane aplikacje do po- szczególnych użytkowników. Patrz NFuse i Metaframe. oś z (z-axis) Wyznacza trzeci wymiar w grafice. Szerokość jest określana przez oś x, natomiast wysokość przez oś y. Otoczenie sieciowe (Network Neighborhood) Źródło infor- macji na temat sieci dostępnej w systemie Windows 95/98/NT4. ośrodek beta (beta site) Organizacja testująca wersje beta Patrz ikona Otoczenie sieciowe systemu Windows. oprogramowania. Patrz test beta. OTP (1) (One Time Programmable) Określenie odnoszące się ośrodek obliczeniowy otwarty (open shop) Ośrodek z sys- do wprowadzania zawartości do układów typu ROM i EEPROM, temem komputerowym, w którym użytkownicy mogą na własną której nie można później zmienić ani usunąć. rękę uruchamiać programy. Przeciwieństwo ośrodek obliczeniowy (2) (One Time Pad) Technika kryptograficzna, w której unika- zamknięty. towy klucz szyfrujący generowany jest na podstawie liczby losowej. Jest on następnie przechowywany na „inteligentnej” karcie. Patrz ośrodek obliczeniowy zamknięty (closed shop) Ośrodek SwapCrypt. z systemem komputerowym, w którym korzystanie z zasobów (3) (Open Trading Protocol) Standard handlu w internecie, gwa- ośrodka możliwe jest tylko za pośrednictwem uprawnionego per- rantujący ten sam sposób dokonywania zakupów niezależnie od sonelu. Porównaj z closed shop. wykorzystywanego sprzętu i oprogramowania. oświetlenie kierunkowe (directional lighting) Patrz oświe- OTPROM tlenie rozproszone. (One Time PROM) Układ PROM, który można zapro- gramować tylko jeden raz. oświetlenie punktowe (positional lighting) Patrz oświetle- (open architecture) nie rozproszone. otwarta architektura System, którego specyfikacje podawane są do wiadomości publicznej w celu zachę- oświetlenie rozproszone (ambient lighting) Światło przy- cenia producentów sprzętu do tworzenia kart rozszerzeń i innych chodzące ze wszystkich stron. Inne niż oświetlenie kierunkowe, produktów uzupełniających. Firma Apple w dużej mierze zawdzię- generowane przez źródło światła tworzące równoległe promienie cza swój sukces właśnie otwartej architekturze komputera Apple II. świetlne, które nie zanikają wraz ze wzrostem odległości. Inne Taką architekturę mają również komputery PC. również od oświetlenia punktowego, w którym promienie nie są równoległe, a jego intensywność maleje wraz ze wzrostem odle- otwarta szpula (open reel) Szpula z nawiniętą taśmą magne- głości od źródła. tyczną. Określenie to zazwyczaj odnosi się do półcalowych szpul, otwarte magazynowanie 562 które wciąż można jeszcze spotkać w wielu archiwach danych. W latach pięćdziesiątych XX wieku, zanim zaczęto stosować 8-bi- towe znaki, używano 7-ścieżkowych taśm (o siedmiu równoległych ścieżkach), na których zapisywano 6-bitowe znaki oraz bit parzy- stości. Od lat sześćdziesiątych ubiegłego stulecia stosowano już taśmy 9-ścieżkowe. Patrz półcalowa taśma magnetyczna i taśma magnetyczna.

Sędziwa szpula Dziś praktycznie już nikt nie stosuje takich szpul, ale od lat pięćdziesiątych aż do lat siedemdziesiątych XX wieku były one popularnym nośnikiem danych. Najstarsze napędy wymagały ręcznego nawijania taśmy na prowadnice otwarte magazynowanie (open storage) Systemy dyskowe i taśmowe połączone poprzez standardowy interfejs, taki jak SCSI Uniwersalna Skrzynka odbiorcza czy też IDE. Na tym zrzucie ekranu z Outlooka 97 pokazano możliwości programu w zakresie śledzenia czasu poświęcanego na realizację poszczególnych otwarte przetwarzanie (open computing) Patrz systemy zadań. Zwróć uwagę na kolumnę ikon widoczną po lewej — za jej otwarte. pomocą można się dostać do najważniejszych funkcji programu (zrzut ekranu dzięki uprzejmości firmy Microsoft) otwarty kanał (open pipe) Ciągła ścieżka biegnąca od nadawcy do odbiorcy, na przykład linią dzierżawioną lub w sieci stosującej owijanie końcówek (wire wrap) Starsza już metoda wyko- przełączanie obwodów. Dane przesyłane kanałem nie są rozbijane nywania końcówek na płytkach drukowanych. Płytki były osadzane na pakiety. na płaskich płytach wyposażonych w metalowe występy, które owijano przy użyciu specjalnego przyrządu. Przyrząd obcinał koniec otwarty standard (open standard) Patrz systemy otwarte. drutu i owijał go wokół występu. Przy zastosowaniu tej metody zostało stworzonych wiele tysięcy komponentów komputerowych. otwieracz obudowy (case cracker) Narzędzie używane do Należy dodać, że opisaną tu technikę montażu stosuję się w szcze- otwarcia obudowy w różnych laptopach. W pierwszych obudowach gólności do elementów narażonych na duże wibracje. Mimo iż komputerów Macintosh i w wielu obudowach laptopów wykorzy- wykonanie takiego połączenia jest dość kłopotliwe, trudność ta re- stywane są zatrzaskowe obudowy. Podobny do szpatułki koniec kompensowana jest przez bardzo duża pewność i trwałość, co cza- otwieracza ułatwia otwarcie zatrzasków bez ich uszkadzania. sem ma znaczenie w szczególnych lub ciężkich warunkach pracy otworzyć (open) (1) Przygotować plik dyskowy lub taśmowy danego sprzętu czy też urządzenia. do zapisu bądź odczytu informacji. Przeciwieństwo zamknięcie. (2) Przystosowany do współpracy z innymi produktami. Patrz otwarta architektura i systemy otwarte. otwór indeksowy (index hole) Niewielki otwór w dysku ela- stycznym ze stałymi sektorami, oznaczający pierwszy sektor w każ- dej ścieżce.

OUI (Organizational Unique Identifier) Część adresu MAC iden- tyfikująca producenta karty sieciowej. OUI zapisany jest na pierw- szych trzech bajtach sześciobajtowego pola. Identyfikatory OUI przyznawane są przez IEEE. Patrz warstwa MAC.

Outlook Klient poczty elektronicznej i organizer opracowany przez Microsoft. Istnieje też jego okrojona wersja, rozpowszech- niana z każdą kopią systemu Windows i obsługująca jedynie pocztę e-mail (Outlook Express). Pełna wersja zawiera organizer, kalen- darz, listę spraw do zrobienia oraz funkcje pracy grupowej. Może ona też rejestrować czas pracy nad konkretnym projektem, co przy- Owijanie końcówek daje się przy wystawianiu rachunków. Outlook może pełnić rolę Technik widoczny na powyższym zdjęciu przy użyciu specjalnego klienta programu Microsoft Exchange Server i dowolnego innego przyrządu wykonuje końcówki płytek drukowanych serwera e-mail. Patrz Microsoft Office oraz Microsoft Exchange. (zdjęcie zamieszczono za zgodą firmy Digital Equipment Corporation) OWL outsourcing Współpraca z niezależnymi konsultantami, firmami (ObjectWindows Library) Biblioteka klas opracowana przez programistycznymi i biurami pomocy technicznej oraz zlecanie firmę Borland i przeznaczona dla systemu Windows. Stanowi im przeprowadzenia analizy systemów, stworzenia oprogramowania ona bazę, na której można tworzyć aplikacje C++. Jest to odpowied- czy wykonania innych operacji w centrum danych. Patrz netsour- nik biblioteki MFC Microsoftu (Microsoft Foundation Classes cing, ASP, SSP oraz zarządzanie wyposażeniem. Library). 563 oznaczenia statusu modemu oznaczenia statusu modemu (modem status signals) Skrót Znaczenie Poniższe skróty są umieszczane przy kontrolkach modemu ze- RD Receiving data (odbieranie danych) wnętrznego w celu identyfikacji jego aktualnego statusu. W przy- SD Transmitting (sending) data (Wysyłanie danych) padku niektórych funkcji może zostać użyte nie tylko jedno oznaczenie. TD Transmitting data (wysyłanie danych) TXD Transmitting (sending) data (Wysyłanie danych) Skrót Znaczenie TM Test mode (tryb testowania) AA Auto answer (tryb automatycznej odpowiedzi) TR Terminal ready (stan gotowości terminala) CA Compression active (kompresja aktywna) CD Carrier detect (detekcja nośnika) CTR Clear to send (anulowanie operacji transmisji) DTR Data terminal ready (terminal ready — stan gotowości terminala) EC Error control active (kontrola błędów jest aktywna) HS High speed (duża szybkość transmisji, zazwyczaj 4800 b/s i więcej) LB Low battery (bateria bliska rozładowaniu) MR Modem ready (data set ready — gotowość modemu do transmisji) OH Off hook (rozłączenie) PWR Power on (zasilanie jest aktywne) Kontrolki stanu modemu RI Ringing (odebranie połączenia) Modemy zewnętrzne mają tą przewagę, że dysponują kontrolkami stanu, RNG Ringing (Odebranie połączenia) które mogą okazać się przydatne w przypadku rozwiązywania problemu RTS Request to send (żądanie transmisji) z połączeniem RXD Receiving data (Odbieranie danych)