DOCSLIB.ORG

Historia Kościoła 6

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Historia Kościoła 6 ROCZNIKI TEOLOGICZNE Volume LXIV, issue 4 – 2017 English version DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rt.2017.64.4-6en REV. JAROSŁAW R. MARCZEWSKI * IN DIE TRIBULATIONIS : THE ORDAINING OF PRIESTS FOR THE DIOCESE OF LUBLIN DURING THE SECOND WORLD WAR A b s t r a c t. A major problem of the diocese of Lublin during the Second World War was the replenishment of its clergy. In the initial period of the war, Lublin Seminary remained closed. Its bishops were arrested and deported from Lublin. In these circumstances, it was necessary to use some extraordinary efforts to continue the formation of seminarians and lead them to ordination. Right after the Germans entered Lublin in September 1939, the Lublin Auxiliary Bishop, Władysław Goral, still succeeded in ordaining a few seminarians in the seminary church. Then, in 1940, the auxiliary bishop of the Diocese of Pinsk, Karol Niemira, arrived in Lublin and ordained a large group of seminarians. In 1941, one seminarian was ordained in Vilnius. Some regularity in ordination returned in the years 1941-1944, when the Germans allowed the Lublin Seminary to reopen. The seminarians had to travel in small groups to Nowy S ącz, though, where the bishop of the diocese of Lublin, Marian Leon Fulman, was interned. They were secretly ordained by him in the private chapel of the rectory. Shortly after he returned to Lublin, but before the war was ended in 1945, Bishop Fulman ordained another seminarian in his bishop’s chapel. In total, dur- ing the Second World War, fifty-seven new priests were ordained for the diocese of Lublin . Key words: the Second World War, the Diocese of Lublin, clergy, ordination. In the first guide containing a comprehensive description of the Lublin diocese, which was written by Fr. Marek Tomasz Zahajkiewicz in 1985, a group of 37 priests ordained during World War II was mentioned. 1 Most of them were still active in the diocese. Unfortunately, in the following dec- Rev. Dr. hab. JAROSŁAW R. MARCZEWSKI – John Paul II Catholic University of Lublin, Institute of Church History and Patrology, Chair of Church History in Modern Times and History of Theology, Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin, correspondence address: ul. Prymasa Stefana Wyszy ńskiego 6, 20-105 Lublin, e-mail address: [email protected] 1 Diecezja lubelska. Informator historyczny i administracyjny , ed. M.T. Zahajkiewicz, Lublin: Episcopal Curia Publishing House, 1985, p. 428. 92 REV. JAROSŁAW R. MARCZEWSKI ades, the circumstances of the ordinations of those priests were not docu- mented. Today, it is too late for that as all priests from the group died. 2 This article aims to develop the issue of ordaining new priests for the di- ocese of Lublin during World War II. Therefore, it concerns the circum- stances of the minor and major orders, the full list of the ordained, the min- isters of the orders, the time and place of receiving the orders, and the occu- pation specificity of all these activities. The intention is to make the article informative. At the same time, it is the first attempt to present the issue in a comprehensive way. The individual post-mortem biographies of priests did not discuss the issue of the circumstances of ordination. They usually men- tioned only the date of the presbyterate, without describing – so to speak – the process of ordination. Thus, the information on the ordination of the Lu- blin priests during the war is often incomplete, incoherent, and misleading. The basic source are the personal files of the priests ordained during the war. In many cases the files are incomplete. The problem is that there are no books of the ordained priests and of episcopal activities as they are likely to be lost due to war circumstances. Important information, however, can be found in the seminar chronicle, run by the seminarians since 1942, and the correspondence of the seminar authorities with the bishop. The priceless texts of the memoirs of the three priests ordained during the war, issued in print in the form of short articles, complement the source material. The issue is presented in chronological order, which corresponds to its dynamics. This emphasizes the circumstances of the ordinations changing with the subsequent years of occupation. Therefore, the article is divided into eight parts according to the time and place of ordination. 1. LUBLIN 1939 The entry of the Germans to Lublin on September 17, 1939, indicated great difficulties in leading a normal religious life in its current form. Start- ing a new formation year in the seminary was in question. As a result, it was not known how the next and subsequent promotions to priestly ordination 2 The last priest from the group to die was Father Józef Bie ńkowski, ordained in 1944. The date of his death was 18 September 2010; Kalendarz liturgiczny i skrócony informator Ar- chidiecezji Lubelskiej na rok 2011 , ed. Cz. Krakowiak, H. Czarnecki, Lublin: Metropolitan Curia Publishing House, 2010, p. 197. IN DIE TRIBULATIONIS : THE ORDAINING OF PRIESTS FOR THE DIOCESE OF LUBLIN 93 would be put into practice. Perhaps, nobody thought about it at the time, be- cause it seemed to be too early for that. In the 1938/1939 academic year, 78 clerics studied in the Lublin semi- nary. The 1939 diocesan schema listed 18 first-year students, 14 second-year students, 11 third-year students, 15 fourth-year students, and 20 fifth-year students. All third-year seminarians received the minor orders: Ostariate, Lectorate, Exorcistate and Acolytate. Also fourth-year seminarians, except one who received the tonsure, received the minor orders. In the case of fifth- year students, the situation was more complicated, because four seminarians were already deacons, while the others received the minor orders. 3 The German army entered the seminary immediately after entering Lu- blin. There was a plan to take professors and seminarians hostage, which was eventually given up. German vehicles were parked in the square in front of the seminary church, so that their crews could rest. The visits of German soldiers in the seminary were temporary, but they anticipated that the build- ings located in the city center would be occupied by the Germans, and so it happened. On September 24, German line troops occupied the seminary buildings. A field hospital was established there, though some of the educa- tors and professors of the seminary were still there for several weeks .4 When it turned out that there are no chances for the seminary to resume its activity, the Lublin bishops, who had the relative personal freedom, de- cided to ordain the fifth-year seminarians. It should be noted that the clerics in gremio did not return to Lublin from their vacation. It was also difficult to urge them, considering precarious conditions of wartime. Therefore, they were a small group, with the limited possibility of action. In the first post-war schema of the Lublin diocese, one can find a list of priests ordained in 1939. These were: Józef Frankowski, Feliks G ąska, Ste- fan Młynarczyk, Roman Puzynowski and Stanisław Rysz. 5 Some concern is raised by the figures of Roman Puznowski and Stanisław Rysz as they were not on the pre-war list of seminarians. 6 Indeed, Fr. Rysz came to the Lublin 3 Spis ko ściołów i duchowie ństwa diecezji lubelskiej 1939 , Lublin: Episcopal Curia Publis- hing House, 1939, pp. 25-27. 4 Z. GOLI ŃSKI , Wojenne losy naszych gmachów ko ścielnych , “Wiadomo ści Diecezjalne Lubel- skie” (hereafter: WDL) 1946, no. 5, pp. 186-187; IDEM , Diecezja w latach 1939-1945. Prze śla- dowania niemieckie duchowieństwa w diecezji lubelskiej , WDL 1946, no. 9, p. 328; S. MŁYNAR - CZYK , Seminarium Diecezjalne Lubelskie , WDL 1964, no. 8-12, pp. 132-133. 5 Spis ko ściołów i duchowie ństwa diecezji lubelskiej 1948 , Lublin: Episcopal Curia Publis- hing House, 1948, p. 226. 6 Spis ko ściołów i duchowie ństwa diecezji lubelskiej 1939 , p. 25. 94 REV. JAROSŁAW R. MARCZEWSKI region only in the autumn of 1945, as he left the Capuchin Order and was in- cardinated to the Lublin diocese. 7 At the same time, Fr. Puzynowski began to serve in the diocese. His situation was different because he was a repatriate, a priest who belonged to the Lutsk diocese. 8 The other three were ordained in Lublin, as evidenced by the residual archival materials preserved in their personal files. The most important document certifying the initiative of the bishops in Lu- blin regarding ordination addressed the deacon Stefan Młynarczyk. On Sep- tember 23, 1939, Archbishop Marian Leon Fulman entrusted the suffragan bishop Władysław Goral with ordaining Stefan Młynarczyk. Bishop informed that the ordination would take place the day after, that is, on September 24, in the seminary church of the Transfiguration of Christ in Lublin.9 In the case of the other two clerics, the situation was more complicated. The proofs of their priesthood promotion in a specific place and date in 1939 are less obvious. Undoubtedly, on June 18, 1939, they received the subdiac- onate ordination. 10 In contrast to Stefan Młynarczyk, they were not deacons on the day of the outbreak of the war. It is worth noting that on September 23, 1939, Młynarczyk made an oral and written statement before receiving the presbyterate ordination, which was required by canon law. The document contained the information that Bishop Młynarczyk listened to and accepted this statement on September 25, 1939. 11 Both Józef Frankowski and Feliks Gąska on the same date as Stefan Młynarczyk, that is, on September 23, 1939, made statements before receiving the diaconate ordinations, and on September 24, 1939, before receiving the presbyterate ordinations.
Load more

Recommended publications
  • A Missionary Among Aristocrats. Father Bernard Łubieński in the Service to Abundant Redemption
    Maciej Sadowski CSsR An aristocrat among missionaries – a missionary among aristocrats. Father Bernard Łubieński in the service to Abundant Redemption Gilbert Keith Chesterton once said with his characteristic sagacity that ‘tradition does not mean that the living are dead but that the dead are alive.’ Such a living icon of the Redemptorists’ apostolic zeal and missionary ardour is the Servant of God Fr Bernard Łubieński. This year marks the 80th anniversary of his death. It was thanks to him that the Congregation of the Most Holy Redeemer could officially return to the Polish lands 130 years ago. In his long and eventful life, Łubieński combined in an extraordinary way his aristocratic descent and upbringing with sincere and fervent piety, his untiring pastoral diligence with intellectual and physical humility, experienced in the mystery of his disability that he had coped with for 50 years. He was a religious and priest whose versatile apostolic activities contributed remarkably to the growth of religious life in the Polish lands at the turn of the 19th and the 20th centuries. This article attempts to synthesize only one element of his activities: parish missions and retreats – the main principle of the Redemptorists’ charisma. It has been based on various analyses of the topic and selected archival sources of different provenience. Biographical sketch The permanent presence of the Redemptorists in the Polish lands has been inseparably connected with the person of the Servant of God Bernard Alojzy Łubieński, who was born to the landed gentry of Tomasz Wentworth and Adelajda Łempicka in Guzów near Warsaw on 9 December 1846.1 Wanting to provide thorough education for their son, they sent him to the elitist, humanistic St Cuthbert’s College in Ushaw, Durham,2 in September 1858.
    [Show full text]
  • A Missionary Among Aristocrats Father Bernard Łubie Ński (1846-1933) in the Service to Abundant Redemption
    SHCSR 61 (2013) 385-406 MACIEJ SADOWSKI , C.SS.R. AN ARISTOCRAT AMONG MISSIONARIES – A MISSIONARY AMONG ARISTOCRATS FATHER BERNARD ŁUBIE ŃSKI (1846-1933) IN THE SERVICE TO ABUNDANT REDEMPTION Biographical sketch ; Tireless missionary – «Poland’s Apostle» ; Es- teemed retreat preacher for clergy and laity ; Epilogue. With his characteristic wisdom Gilbert Keith Chesterton once said that «tradition does not mean that the living are dead, but that the dead are alive». Such an alive icon of the Redemptorists’ apostolic zeal is the Servant of God Father Bernard Łubie ński. This year marks the eightieth anniversary of his death. It was thanks to him that the Congregation of the Most Holy Redeemer was able officially to return to the Polish lands 130 years ago. In his long and eventful life, and in an extraordinary man- ner, Łubie ński combined his aristocratic heritage and upbringing with sincere and fervent piety. Moreover, his untiring pastoral diligence was tempered with a humility of both soul and body, as he suffered for more than fifty years from a crippling disability. He was a Redemptorist priest whose versatile apostolic ac- tivity contributed remarkably to the spiritual life in Polish lands during the late nineteenth and early twentieth centuries. This article attempts to address only one element of his activities, namely his preaching of parish missions and retreats which lies close to the heart of the Redemptorist charism. Biographical sketch The permanent presence of the Redemptorists in the Polish lands has been inseparably connected with the person of their confrere, Bernard Alojzy Łubie ński. He was born into a family of 386 Maciej Sadowski, C.SS.R.
    [Show full text]
  • Ks. Waldemar W. Żurek Sdb* – Lublin
    ARCHIWA, BIBLIOTEKI I MUZEA KOŚCIELNE 101 (2014) KS. WALDEMAR W. ŻUREK SDB* – LUBLIN POCZĄTKI PARAFII MATKI BOŻEJ KRÓLOWEJ KORONY POLSKIEJ NA KIJOWSKIM PRZEDMIEŚCIU W BRZEŚCIU NAD BUGIEM Brześć nad Bugiem (białoruskie Брэст, Берасьце) to dawne kresowe miasto polskie na Polesiu, położone u ujścia rzek Muchawiec i Szlajerka do Bugu, połą- czonego kanałem z dorzeczem Dniepru. Dla odróżnienia od kujawskiego nazywa- no go pospolicie Brześciem Litewskim. Wzmiankowane w kronikach historycz- nych już ok. 1019 roku, stanowiło jeden z najstarszych grodów na pograniczu polsko-rusko-litewskim i było początkowo własnością książąt Turowskich, a od 1041 roku przeszło w posiadanie księcia kijowskiego Jarosława Mądrego. Od końca XII wieku Brześć należał do Polski, a w połowie XIII wieku przeszedł w posiadanie książąt wołyńskich. W 1390 roku otrzymał od księcia Witolda pra- wa miejskie na prawie magdeburskim. Po zawarciu unii brzeskiej w 1596 roku miasto zostało stolicą województwa brzesko-litewskiego, a po ostatnim rozbiorze Polski w 1795 roku przeszło do Rosji. W latach 1919-1939 znalazło się ponownie w granicach Rzeczypospolitej. Po pożarze Pińska w sierpniu 1921 roku stolicę województwa poleskiego przeniesiono do Brześcia Litewskiego, przemianowa- nego 12 XI 1923 roku na Brześć nad Bugiem. Mieściła się tu siedziba powiatu brzeskiego i sztab Wojskowego Okręgu Korpusu Brześć Litewski1. Po II wojnie światowej i zmianie granic Polski Brześć pozostał w ZSRR, w granicach Białoruskiej Republiki Socjalistycznej i stał się centrum administracyj- nym obwodu (województwa) brzeskiego położonego w zachodniej części repub- * Ks. Waldemar Witold Żurek SDB – dr hab. historii Kościoła, prof. KUL, dyrektor Ośrodka Archiwów Bibliotek i Muzeów Kościelnych KUL, e-mail: [email protected] 1 Na mocy decyzji Polskiego Ministerstwa Spraw Wojskowych z dnia 1 VIII 1921 roku utwo- rzono Wojskowy Okręg Korpusu Brześć Litewski.
    [Show full text]
  • The Catholic Church in Poland and the Holocaust, 1939-1945
    The Catholic Church in Poland and the Holocaust, 1939-1945 Dariusz Libionka The issue of the attitude taken by the Catholic Church in Poland when confronted with the destruction of the Jews in that country is a complex one, and must be understood within a broad context. Many factors played a role in influencing the behavior of the Church leaders in Occupied Poland. Although one must not underestimate the importance of pre-war attitudes toward Jews and Judaism, it is equally important not to disregard the complicated situation in which the Church found itself under German occupation. The present article shall relate exclusively to the Catholic Church. It will not discuss the activities of organizations devoted to assisting Jews, such as the Zegota, nor will it relate to the influence of religion or the Catholic faith on the conduct of the Polish population as a whole toward the Jews. The Attitude of the Church to the Jews in the Inter-War Period During the inter-war period, and in the 1930s in particular, many political streams in Poland saw the Jews – who were a large ethnic minority of over three-million residing in Poland – as a “problem”. The political right wing was convinced that the Jewish minority posed an economic and a cultural threat, and a threat to Polish national identity. The Jews, according to right-wing ideology, had given birth to Bolshevism and were the reason for its successes. This approach was warmly adopted by many members of the Catholic Church, who supplemented and enriched right-wing anti-Jewish rhetoric with traditional elements taken from Church doctrine.
    [Show full text]
  • W Mieście Kapłanów, Uczonych I Artystów Rzymskie Lata Ks
    ROCZNIKI HUMANISTYCZNE Tom LXVIII, zeszyt 4 – 2020 ZESZYT SPECJALNY DOI: https://doi.org/10.18290/rh20684-11s CEZARY TARACHA W MIEŚCIE KAPŁANÓW, UCZONYCH I ARTYSTÓW RZYMSKIE LATA KS. WŁADYSŁAWA GORALA (1920-1922) Szczęście to ogromne być w Wiecznem mieście. Nigdzie umysł i serce człowieka wierzącego nie znajduje tyle dla siebie pokarmu, tyle czystej rozkoszy duchowej, ile na tej ziemi przesiąkniętej krwią mę- czeńską Książąt Apostołów i pierwszych chrześcijan. (Bilczewski 109) Błogosławiony Władysław Goral to jeden z tych kapłanów, którym dane było, według słów Jana Pawła II, skorzystać z „łaski Rzymu” (Majewski 186). W artykule niniejszym chciałbym ukazać rzymskie doświadczenia młodego lubelskiego kleryka i księdza i odpowiedzieć na kilka pytań dotyczących znaczenia tego właśnie okresu w jego dalszym życiu. W dotychczasowej literaturze naukowej i popularnej poświę- conej biskupowi problem ten nie został należycie przebadany ani zinterpretowany1. Warto zatem pochylić się nad czasem rzymskich studiów Władysława Gorala. Późniejszy biskup pomocniczy lubelski (1938), męczennik obozu koncentracyj- nego w Sachsenhausen (1939-1945) i błogosławiony Kościoła katolickiego (1999) urodził się w roku 1898, w Stoczku na ziemi lubelskiej. Przyszedł na świat w chłop- Dr hab. Cezary Taracha, prof. KUL, Katedra Świata Hiszpańskiego, Polityki i Relacji Między- narodowych, Instytut Historii; Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II; adres do korespondencji: Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin; e-mail: [email protected]; ORCID 0000-0001-8613-9078 1 O pobycie w Rzymie kleryka i księdza Władysława Gorala wspominają między innymi: H. Cioczek, A. Czuk, J. Maciąg, M. Matysek, C. Taracha. Z publikacji poświęconych biskupowi warto wymienić następujące: Władysław Goral. Błogosławiony biskup i męczennik; Błogosławiony biskup Władysław Goral.
    [Show full text]
  • Początki Parafii Matki Bożej Królowej Korony Polskiej W Baranowiczach Poleskich Na Podstawie Księgi Inwentarzowej Parafii Baranowicze Z 2 Maja 1938 Roku
    ARCHIWA, BIBLIOTEKI I MUZEA KOŚCIELNE 97 (2012) WALDEMAR W. ŻUREK SDB* – LUBLIN POCZĄTKI PARAFII MATKI BOŻEJ KRÓLOWEJ KORONY POLSKIEJ W BARANOWICZACH POLESKICH NA PODSTAWIE KSIĘGI INWENTARZOWEJ PARAFII BARANOWICZE Z 2 MAJA 1938 ROKU Polskie miasto kresowe Baranowicze, w województwie nowogródzkim, od 1991 roku miasto na Białorusi, w obwodzie brzeskim, w którym mieści się siedzi- ba władz rejonu (powiatu). Współcześnie liczy 168,2 tys. mieszkańców (2010) i stanowi ośrodek przemysłu metalowego i włókiennictwa Pierwsza wzmianka o miejscowości Baranowicze pochodzi z 1709 roku. W drugiej połowie XIX wieku była własności hrabiny Rozwadowskiej (prawo- sławnej) i jej męża Jana (Polaka i katolika). Budowa linii kolejowej Brześć – Mos- kwa i Równe-Wilno spowodowała rozwój gospodarczy osady założonej w związ- ku z tą inwestycją zapoczątkowaną w 1870 roku. W tym roku Baranowicze liczyły 4 tysiące mieszkańców i stanowiły ważny węzeł kolejowy – tzw. koleje poleskie, które były silnym czynnikiem miastotwórczym. Prawa miejskie Baranowicze uzy- skały za czasów II Rzeczypospolitej – w 1919 roku. Po traktacie ryskim miasto pozostało w granicach Polski do 17 IX 1939 roku. Zamieszkiwała je ludność pol- ska, białoruska i żydowska. Pod koniec lat trzydziestych XX wieku Baranowicze były największym miastem i głównym centrum komunikacyjnym województwa nowogródzkiego. W okresie międzywojennym w mieście istniał, drugi po war- szawskim Grób Nieznanego Żołnierza. W Baranowiczach mieściła się siedziba garnizonu wojskowego liczącego trzy tysiące osób (1928) oraz oddział
    [Show full text]
  • Początki Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa W Brześciu Na
    ARCHIWA, BIBLIOTEKI I MUZEA KOŚCIELNE 104 (2015) KS. WALDEMAR W. ŻUREK SDB* – LUBLIN POCZĄTKI PARAFII PW. NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA W BRZEŚCIU NA GRAJEWSKIM PRZEDMIEŚCIU Brześć nad Bugiem (białoruskie Брэст, Берасьце) to polskie miasto kresowe na Polesiu, nazywane potocznie Brześciem Litewskim. Wzmiankowane jest już w XI-wiecznych kronikach historycznych. Od XII wieku Brześć należał do Polski. Po zawarciu unii brzeskiej miasto było stolicą województwa brzesko-litewskiego. W wyniku trzeciego rozbioru Polski, znalazło się w zaborze rosyjskim. Po pierw- szej wojnie światowej Brześć powrócił (1919) w granice II Rzeczypospolitej. W sierpniu 1921 roku przeniesiono do niego stolicę województwa poleskiego z Piń- ska. Od listopada 1923 roku Brześć Litewski został przemianowany na Brześć nad Bugiem. Mieściła się tu siedziba powiatu brzeskiego i sztab Wojskowego Okręgu Korpusu Brześć Litewski1. W latach międzywojennych Brześć nad Bu- giem zarówno obszarem jak i ilością mieszkańców był największym miastem w diecezji pińskiej2. Po II wojnie światowej Brześć pozostał w granicach ZSRR * Ks. Waldemar Witold Żurek SDB – dr hab. historii Kościoła, prof. KUL, dyrektor Ośrodka Archiwów Bibliotek i Muzeów Kościelnych, e-mail: [email protected] 1 Minister Spraw Wojskowych dnia 1 VIII 1921 roku utworzył Wojskowy Okręg Korpusu Brześć Litewski. W 1922 roku obszar Polski został podzielono na dziewięć Okręgów Korpusów, wśród których Okręg nr IX otrzymał nazwę „Poleskiego”. W jego skład wchodziły oddziały z woje- wództwa białostockiego i nowogródzkiego, północnej części lubelskiego i dużej części wojewódz- twa poleskiego. W. Bieszanow, Twierdza Brzeska, Warszawa 2012, s. 117. 2 Biskupstwo łacińskie w Pińsku na Polesiu utworzyła cesarzowa Katarzyna II ukazem z dnia 27 IX 1795 roku na terytorium diecezji łuckiej, które zagarnęła podczas drugiego i trzeciego roz- bioru Polski.
    [Show full text]
  • PISMO INSTYTUTU HISTORII SZTUKI UNIWERSYTETU KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W WARSZAWIE ISSN 2544-5014 3 / 2019 / Nr 3 / 2019 Żywa Pagina Z Nazwą Działu
    ISSN 2544-5014 PISMO INSTYTUTU HISTORII SZTUKI UNIWERSYTETU KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W WARSZAWIE 3 / 2019 / nr 3 / 2019 Żywa pagina z nazwą działu Od redakcji / 1 3 PUBLIKACJE KSIĄŻKOWE PRACOWNIKÓW Od Redakcji IHS UKSW 2019 artifexnovus Czas i przestrzeń w badaniach sztuki oraz twórczości literackiej W roku 2019 Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego obchodzi / jubileusz 20-lecia. Jego początki sięgają jednak trudnych lat powojennych, ks. profesora Janusza St. Pasierba / 2 Katarzyna Chrudzimska-Uhera, Anna Sylwia kiedy to w 1954 r. usunięta z uniwersytetów Warszawskiego i Jagiellońskiego Urszula Mazurczak Czyż, Jacek Gołębiowski, Bartłomiej 2019 Gutowski, Parafie i kościoły polskie w Chicago / kadra wydziałów teologicznych utworzyła Akademię Teologii Katolickiej. Kilka uwag na temat twórczości Krzysztofa Boguszewskiego / 20 Polish parishes and churches in Chicago, Nowej uczelni oddano zniszczone gmachy pokamedulskie na Bielanach, skąd Aleksander Stankiewicz z fotografiami Norberta Piwowarczyka, nieco wcześniej władze komunistyczne wyrzuciły zakon marianów. Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej z daru króla Jana Warszawa 2019 Od samego początku, dzięki przezornej pomocy Prymasa Tysiąclecia Stefana Wyszyńskiego, na ATK była wykładana także historia sztuki, a do zespołu Kazimierza w Rajczy / 34 Marta Wiraszka, Kaplice i mauzolea na wykładowców już w 1956 r. dołączył ks. mgr Janusz St. Pasierb (1929, Lubawa – ks. Szymon Tracz cmentarzach Warszawy w XIX i pierwszej połowie XX wieku, t. 2: Źródła inspiracji, 1993, Warszawa). Wówczas był on zaledwie asystentem. Niespełna 7 lat później Pomiędzy tradycją zakonu a tradycją rodu – treści ideowe Artifex Novus Warszawa 2019 Pismo Instytutu Historii Sztuki ks. Pasierb stanął czele kierunku historia sztuki, będąc jego właściwym fasady kościoła benedyktynek pw. św. Katarzyny w Wilnie / 58 Uniwersytetu Kardynała Stefana twórcą organizacyjnym i merytorycznym.
    [Show full text]
  • The Catholic Church in Poland and the Holocaust, 1939-1945
    THE REACTION OF THE CHURCHES IN NAZI OCCUPIED EUROPE THE CATHOLIC CHURCH IN POLAND AND THE HOLOCAUST, 1939-1945 Dariusz Libionka The issue of the attitude taken by the Catholic Church in Poland when confronted with the destruction of the Jews in that country is a complex one, and must be understood within a broad con- text. Many factors played a role in influencing the behavior of the Church leaders in Occupied Poland. Although one must not underestimate the importance of pre-war attitudes toward Jews and Judaism, it is equally important not to disregard the complicated situation in which the Church found itself under German occupation. The present article shall relate exclusively to the Catholic Church. It will not dis- cuss the activities of organizations devoted to assisting Jews, such as the Zegota, nor will it relate to the influence of religion or the Catholic faith on the conduct of the Polish population as a whole toward the Jews. The Attitude of the Church to the Jews in the Inter-War Period During the inter-war period, and in the 1930s in particular, many political streams in Poland saw the Jews - who were a large ethnic minority of over three-million residing in Poland - as a "problem". The political right-wing was convinced that the Jewish minority posed an economic and a cultural threat, and a threat to Polish national identity. The Jews, according to right-wing ideology, had given birth to Bolshevism and were the reason for its successes. This approach was warmly adopted by many members of the Catholic Church, who supplemented and enriched right-wing anti-Jewish rhetoric with traditional elements taken from Church doctrine.
    [Show full text]
  • Able of Contents
    T ABLE OF CONTENTS Preface pg. 57 Foreword to the English Edition 59 Excerpts from the Introduction to the Italian Edition 61 Organization of this Collection 61 The Committee’s Editorial Criteria 63 The Originals of the Writings 65 The Sections of the Italian Edition 65 Chronology of the Life and Activity of St. Maximilian Maria Kolbe 69 Abbreviations 81 INTRODUCTION TO ST. MAXIMILIAN’S LIFE AND WORKS by Fr. Giuseppe Simbula, OFM Conv. Select Bibliography 87 1. Biographies 87 2. Studies on St. Maximilian, His Thought, His Work 88 Introduction 91 PART I CONTEXT AND PRESENTATION OF THE WRITINGS 1. Historical and Cultural Context 95 1. Political Events 95 2. Ideological Conflicts 99 3. The Situation of the Church 101 7 Kolbe_vol 1.indb 7 03/12/15 12.52 • The Writings of St. Maximilian Maria Kolbe 2. Presentation of Individual Sections pg. 109 1. Initial Considerations 109 2. List and Nature of Individual Sections 112 PART II HUMAN AND SPIRITUAL PROFILE 3. A Committed and Serene Young Man The Roman Period (Fall 1912—Summer 1919) 125 1. Human Traits 126 2. Attachment to His Natural Family and the Religious Order to Which He Belonged 128 3. Overview of His Personality 130 4. Features of His Spirituality 131 4. The Apostle (Summer 1919—December 1927) 137 1. Creation of the MI Circles (July 29, 1919—August 11, 1920) 137 2. In Zakopane among TB Patients (August 11, 1920—April 29, 1921) 139 3. Nieszawa, or Convalescence (May 4—November 3, 1921) 140 4. The Apprentice Journalist (Krakow, January—October 1922) 141 5.
    [Show full text]
  • A Moral Authority Critiqued Rethinking the Role of the Roman Catholic Church During the Holocaust
    A moral authority critiqued Rethinking the role of the Roman Catholic Church during the Holocaust Master Thesis by Jet van der Meer Student Number: 3216527 Email: [email protected] Master Politics & Society in Historical Perspective First Advisor: G.G. von Frijtag Drabbe Kunzel 23-05-2013 Contents Introduction p. 1 Chapter 1: The Pope and the Vatican p. 12 Chapter 2: Poland p. 29 Part I: Interwar Poland p. 31 Part II: World War II and the Holocaust p. 43 Chapter 3: Belgium p. 63 Part I: Interwar Belgium p. 65 Part II: World War II and the Holocaust p. 81 Conclusion p. 98 List of Literature p. 104 Introduction "To the Church belongs the right always and everywhere to announce moral principles, including those pertaining to the social order, and to make judgments on any human affairs to the extent that they are required by the fundamental rights of the human person or the salvation of souls."1 "In the moral order she [the Church] bears a mission distinct from that of political authorities: the Church is concerned with the temporal aspects of the common good because they are ordered to the sovereign Good, our ultimate end.” 2 Theoretically, professing a doctrine of absolute morality which contains eternal commandments like "Thou shalt not kill", an institution like the Catholic Church would presumably have rebuked vigorously an event as terrible as the Holocaust, and must have done everything in its power to stop the genocide and aid its victims during the 1930s and 1940s. However, according to historians Daniel Goldhagen and Michael Phayer, this was not the case.
    [Show full text]
  • Przejęcie Świątyni Ewangelicko-Augsburskiej W
    Szot, Adam Przejęcie świątyni ewangelicko-augsburskiej w Białymstoku przez katolików po II wojnie światowej (1944-1961) = The appropriation of the Evangelical Lutheran temple in Białystok by the Catholics after the Second World War (1944-1961) "Rocznik Białostocki", 20, 2016, s. [157]-175 Zdigitalizowano w ramach projektu pt. Digitalizacja i udostępnianie online czasopisma „Rocznik Białostocki”, dofinansowanego ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego na działalność upowszechniającą naukę (nr umowy 834/P-DUN/2019). Udostępniono do wykorzystania w ramach dozwolonego użytku. Ks. Adam Szot Archiwum i muzeum Archidiecezjalne w Białymstoku Przejęcie świątyni ewangelicko-augsburskiej w Białymstoku przez katolików po II wojnie światowej (1944–1961) Po zakończeniu II wojny światowej kościół parafii ewangelicko-augsburskiej w Białymstoku – zbudowany w latach 1909–1912 z ofiar niemieckich fabrykantów i ludności pochodzenia niemieckiego, według projektu architekta Johannesa Wende- go – został przekazany Kościołowi rzymskokatolickiemu1. Świątynia ta przez lata wojny była zasadniczo pozbawiona opieki i pozostawała w zaniedbaniu. Z rzadka odbywały się tam nabożeństwa liturgiczne, przeważnie dla oddziałów niemieckich odchodzących na front wschodni. W lipcu 1944 r. sowieckie bombowce coraz częściej pojawiały się na biało- stockim niebie. Ich śmiercionośny ładunek oraz narastające na intensywności ostrza- ły artyleryjskie demolowały zabudowę miasta, które nie ominęły również świątyni. Częściowo został zerwany i uszkodzony dach, okna zostały wyrwane z futryn, które zostały powykręcane, wypadły wszystkie szyby, popękały ściany, a przede wszyst- kim poważnym uszkodzeniom uległa wieża kościoła. Istniało podejrzenie narusze- nia konstrukcji nośnej gmachu. Po opuszczeniu miasta przez hitlerowców i ucieczce przed wojskami sowieckimi mieszkańców miasta narodowości niemieckiej świątynię zdewastowano. Wiele z elementów jej wystroju i wyposażenia rozkradziono, niektóre z nich poniewierały się wokół świątyni, jak np.
    [Show full text]