WÓJT GMINY CHOCE Ń Gospodarka odpadami i utrzymanie czysto ści w gminie Choce ń Stan istniej ący i preferowane działania w celu poprawy gospodarki odpadami i utrzymania czysto ści w gminie (RAPORT) CHOCE Ń 2011 1 Spis tre ści 1. Wprowadzenie …………………………………………………....... 3 1.1. Cel opracowanie ………………………………………………… 3 1.2. Zakres i metoda opracowania………………………………….. 3 1.3. Informacje ogólne ………………………………………………. 4 2. Uwarunkowania prawne …………………………………………... 5 3. Uwarunkowania społeczne gospodarcze i infrastrukturalne gminy Choce ń ……………………………………………………… 8 4. Ocena stanu istniej ącego gospodarki odpadami …………………. 14 5. Kierunki rozwoju gospodarki odpadami …………………………. 20 6. Podsumowanie i wnioski …………………………………………… 24 7. Literatura …………………………………………………………… 25 2 1.Wprowadzenie Rozwój społeczno stymuluje wzrost poziomu życia ludzi skutkuj ąc, zwi ększon ą ilo ści ą „produkcji” ró żnego rodzaju odpadów pochodz ących z konsumpcji dóbr materialnych jak i odpadów z procesów technologicznych. Problem dotyczy wszystkich obszarów i zak ątków kraju w tym społecze ństw i gospodarstw na obszarach gmin wiejskich. Coraz bardziej zaostrzaj ące si ę wymogi ochrony środowiska, jak i rosn ące zabezpieczenie niezb ędnych potrzeb socjalno – bytowych i sanitarnych nakłada na mieszka ńców i władze samorz ądowe obowi ązek ci ągłego rozwi ązywania problemu skutecznego zbierania i składowania odpadów. Istotnym czynnikiem i obowi ązkiem gospodarki odpadami jest spowodowanie aby powstaj ące odpady nie były, jak to si ę działo i dzieje jeszcze, deponowane na składowiskach, lecz zostały przetworzone a na składowisku zostało tylko, to z czym stosowane aktualnie technologie nie są w stanie sobie poradzi ć. Konsekwencj ą wspomnianego obowi ązku jest czysto ść i estetyka otoczenia terenów zamieszkałych oraz le śnych i rolnych. W świetle powy ższego wydaje si ę oczywistym, że funkcjonuj ące i tworzone mechanizmy organizacyjno-finansowe powinny zach ęca ć władze gminy i mieszka ńców do tworzenia skutecznych środków organizacyjnych słu żą cych wysokiej jako ści i specjalizacji usług w zakresie gospodarki odpadami. Podstawowym warunkiem jest aby na obszarze administrowanym przez samorz ąd lokalny funkcjonował obiekt i podmiot gospodarczy zajmuj ący si ę gospodark ą odpadami, sprawnie i skuteczne funkcjonuj ący w oparciu o innowacyjne rozwi ązania technologiczne. Zadaniem tych podmiotów jest odbiór segregowanych i nie segregowanych odpadów w miejscu ich wytworzenia, dostarczenie do zakładu przetworzenia a tak że odzyskania szeroko rozumianej energii skumulowanej w odpadach. Cel opracowania Celem opracowania jest dokonanie oceny funkcjonuj ącej na terenie Gminy Choce ń gospodarki odpadami, ze wskazaniem zasadnych i celowych rozwi ąza ń kierunkowych. maj ących na celu popraw ę i skuteczn ą oraz racjonaln ą gospodark ę odpadami komunalnymi oraz osadami po ściekowymi, pochodz ącymi z oczyszczalni ścieków jak i indywidualnych podmiotów. Szczególn ą uwag ę nale ży zwróci ć na funkcjonuj ącą ubojni ę z zakładem przeróbki mi ęsa w Czerniewicach. Zakładany wzrost potencjału gospodarczego gminy musi przekłada ć si ę na wzrost odzysku i przetwarzania odpadów z przekazywaniem na 3 składowisko tylko tych odpadów, które nie mog ą by ć poddane recyklingowi i przetworzeniu na produkty lub składniki komponentów innych procesów technologicznych. 1.1 Zakres i metoda opracowania Zakresem prac analitycznych obj ęto funkcjonowanie istniej ącego składowiska odpadów w aspekcie jego infrastruktury, organizacji pracy oraz sposobu zagospodarowania składowanych tam odpadów. Przedmiotem bada ń były równie ż uwarunkowania społeczno gospodarcze gminy Choce ń, w zakresie odnosz ącym si ę do jej dalszych mo żliwo ści rozwojowych a tak że wybrane zagadnienia środowiska przyrodniczego (budowa geologiczna, stosunki wodne, warunki mikroklimatyczne rejonu składowiska odpadów) . Prace nad raportem obejmowały trzy etapy. Etap pierwszy - zebranie niezb ędnych materiałów i opracowa ń dotycz ących poruszanej problematyki i samego obiektu. Etap drugi - wizje terenowe i dokumentowanie stanu rzeczywistego składowiska i jego otoczenia. Konsultacje z pracownikami Urz ędu Gminy Choce ń, zajmuj ącymi si ę gospodarka komunaln ą W trakcie wizji sporz ądzono dokumentacj ę fotograficzn ą rejestruj ącą najistotniejsze informacje o obiekcie i terenie przyległym do składowiska. Etap trzeci - to sporz ądzenie dokumentacji tekstowej z przeprowadzeniem uzupełniaj ącej wizji terenowej. 1.3. Informacje ogólne Pod wzgl ędem administracyjnym gmina Choce ń znajduje si ę w województwie Kujawsko-Pomorskim w powiecie ziemskim włocławskim. W układzie przestrzennym obszar gminy graniczy: – od północy z gmin ą Włocławek, – od wschodu z gmin ą Kowal, – od południowego - wschodu z gmin ą Lubie ń Kujawski, – od południa z gmin ą Chodecz, – od zachodu z gminami Boniewo i Lubraniec. – wydatków bud żetowych w zł na 1 mieszka ńca - siódme miejsce. Pozostałe dane dotycz ące gminy: 4 - powierzchnia całkowita 9.968 ha, co stanowi 13 % powierzchni gmin wiejskich powiatu włocławskiego ziemskiego. - 8.693 ha, to u żytki rolne, co stanowi 87,2 % ogólnej powierzchni gminy - liczba ludno ści 8094 osób - gmina dzieli si ę na 26 sołectw oraz 35 miejscowo ści Siedzib ą gminy jest wie ś Choce ń. Podstawow ą funkcj ą gminy jest rolnictwo. 2. Uwarunkowania prawne Gospodarka odpadami regulowana jest nast ępuj ącymi aktami prawnymi: 1. Ustaw ą o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z pó źn. zm.) z dnia 27 kwietnia 2001 r. 2. Ustaw ą – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62. poz. 627 z pó źn. zm.) z dnia 27 kwietnia 2001 roku. 3. Ustaw ą o wprowadzeniu ustawy – Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100, poz. 1085) z dnia 27 lipca 2001 r. 4. Ustaw ą o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. Nr 63, poz. 638) z dnia 11 maja 2001 roku. 5. Ustaw ą o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 7 poz. 78 z 2003 roku) z dnia 19 grudnia 2002 roku. 6. Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wod ę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U.Nr 72, poz. 747 z 2001r. i Dz. U. Nr 113, poz. 984 z 2002 r.) z dn. 7 czerwca 2001r. 7. Ustaw ą o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 199, poz. 1671) z dnia 28 pa ździernika 2002 roku. Ponadto akty prawne w formie ustawy uzupełniono aktami prawnymi ni ższej rangi zapisanymi w formie rozporz ądze ń o obwieszcze ń wydanych do ustaw: 1. Rozporz ądzeniem Ministra Środowiska w sprawie sporz ądzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. 03.66.620 z dnia 17 kwietnia 2003 r.) z dnia 9 kwietnia 2003 roku. 2. Rozporz ądzeniem Ministra Środowiska w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz. U. Nr 152, poz. 1736) z 2001 roku. 3. Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 15 pa ździernika 2003r. w sprawie wysoko ści stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2004 (M.P. Nr.50 poz.782). 4. Rozporz ądzeniem Rady Ministrów w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz. U. Nr 55, poz. 477) z 18 marca 2003 r. 5 5. Rozporz ądzeniem Ministra Gospodarki w sprawie rodzajów odpadów, które mog ą by ć składowane w sposób nieselektywny (Dz. U. Nr 191, poz. 1595) z dnia 30 pa ździernika 2002 roku. 6. Rozporz ądzeniem Ministra Gospodarki w sprawie sposobów bezpiecznego użytkowania oraz warunków usuwania wyrobów zawieraj ących azbest (Dz. U. Nr 71, poz. 649) z 2004 roku. 7. Rozporz ądzeniem Ministra Środowiska w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz. U. Nr 134, poz. 1140) z 1 sierpnia 2002 roku. 8. Rozporz ądzeniem Ministra Środowiska w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206 z 2001 r.) z dnia 27 wrze śnia 2001 roku. W zwi ązku z przynale żno ści ą Polski do struktur pa ństw UE istnieje konieczno ść spełnienia jej wymaga ń w zakresie ochrony środowiska, w tym dotycz ących gospodarki odpadami. 1. Dyrektywa 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 r. dotycz ącej oczyszczania ścieków komunalnych (Dz. Urz. WE L 135 z 30.05.1991, str. 40 z pó źn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t 2, str. 26). 2. Dyrektywa Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów (Dz. Urz. WE L 182 z 16.07.1999 r. str. 1 z pó źn. zm. Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t 4, str. 228). 3. Dyrektywa Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylaj ąca niektóre dyrektywy (Dz. Urz. L 312 z 22 listopada 2008 r., str. 3 – 30). Ponadto nale ży zauwa żyć, że Dyrektywa UE nr 91/156 EEC zabrania od 2002 roku deponowania na składowiskach odpadów nie przetworzonych (o zawarto ści substancji organicznych powy żej 5% i kaloryczno ści powy żej 6000 kJ/kg). Podstawowymi kierunkami działa ń wyznaczonych przez obowi ązuj ące dyrektywy nie tylko s ą ale i wymuszone będą kierunki zmierzaj ące do: 1. Zmniejszania ilo ści odpadów deponowanych na składowiskach odpadów poprzez: - selektywn ą zbiórk ę, - zagospodarowanie odpadów, - stworzenie nowoczesnych zakładów wykorzystuj ących i unieszkodliwiaj ących odpady. 2. Odpady organiczne musz ą i powinny w cało ści by ć poddane procesom kompostowania. 3. Osady stałe z oczyszczalni ścieków nie mog ą by ć deponowane na składowiskach ani by ć wywo żone na pola przed poddaniem ich procesom unieczynnienia i neutralizacji 6 biologicznej, poprzez przetworzenie na oboj ętne dla środowiska biotycznego i abiotycznego. Opracowanie planu gospodarki odpadami dla gminy jest realizacj ą przepisów uchwalonej przez Sejm RP ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62/01, poz. 628 oraz z 2002 r. Nr 41 , poz. 365 i Nr 113, poz. 984), która w rozdziale 3, art. 14-16 wprowadza obowi ązek opracowania planu na szczeblu gminnym. Okre ślone w ustawie o odpadach w rozdziale 2 art. 5 zasady post ępowania z odpadami, stanowi ą podstaw ę do formułowania zada ń w planie gospodarki odpadami. Zasada gospodarowania odpadami brzmi: „Kto podejmuje działania powoduj ące lub mog ące powodowa ć powstawanie odpadów, powinien takie działania planowa ć, projektowa ć i prowadzi ć tak aby: a. Zapobiega ć powstawaniu lub ogranicza ć ilo ści odpadów z ich negatywnym oddziaływaniem na środowisko podczas procesów wytwarzania, eksploatacji i po zako ńczeniu ich u żytkowania.