Sto Razy Lepsi Ambasadorowie

sobota | 19 października 2013 | nr 123 (LXVIII) | cena: 11 kč Pismo wychodzi we wtorki, czwartki i soboty. www.glosludu.cz

Konferencje Wychodzenie Rusza ekstraliga obwodowe ze świata ciszy siatkówki | s. 3 | s. 5 | s. 12 Sto razy lepsi ambasadorowie

WYDARZENIE: Zwrot polskich majątków, podwójne obywatelstwo, niedostateczne wsparcie fi nansowe dla projektów polskiej mniejszości i wiele innych tematów zostało poruszonych podczas czwartkowego spotkania Grażyny Bernatowicz, polskiej ambasador w Pradze, z przedstawicielami polskich organizacji i instytucji w Republice Czeskiej. Jak się okazało, problemy można rozwiązywać przy pomocy... „broni konwencjonalnej” i „broni atomowej”.

Już w lipcowym wywiadzie w „Gło- powinna podjąć rozmowy. Bronisław sie Ludu”, tuż po objęciu stanowi- Firla, prezes Koła Polskich Komba- ska w Pradze, Grażyna Bernatowicz tantów, zwrócił uwagę, że warto by zapowiadała, że spotka się z przed- uhonorować ostatnich żyjących żoł- stawicielami polskiej mniejszości nierzy walczących o Polskę, awansu- żyjącej w Republice Czeskiej. Spot- jąc ich na stopień ofi cerski. kanie doszło do skutku w czwartek – Na dziś nie jest to jednak moż- w Konsulacie Generalnym RP w liwe, bo chcąc myśleć o takim tytule, Ostrawie. – Ostatnie miesiące były trzeba mieć obywatelstwo polskie – ciężkie, bo musiałam przebudować mówił Firla. pracę ambasady. W końcu kilka mie- Karol Suszka, dyrektor Teatru Cie- sięcy placówka była bez ambasadora szyńskiego, mówił, jak ważne byłoby – powiedziała na wstępie. wsparcie fi nansowe dla kierowanej – I tak jest pani bardzo szybko u przez niego placówki na ściągnięcie nas – odpowiedział Józef Szyme- grup z Bielska-Białej, Chorzowa, czy czek, prezes Kongresu Polaków. Opola. Kolejny raz przypomniał jego Grażyna Bernatowicz przyzna- rozmowę z polskim wiceministrem ła, że przyjechała do Ostrawy jako kultury. urzędnik, ale z mocno bijącym ser- – Kiedy mówiłem mu o Scenie cem, wiedząc, że Polacy nad Olzą Polskiej, jedynej profesjonalnej gru- są dobrze zorganizowani. Na wielu pie teatralnej działającej poza Polską, płaszczyznach. ten zapytał, w jakim języku wystawia sztuki – przyznał rozgoryczony. Do Ostrawy Polska po- Z kolei Bogusław Chwajol, lekarz słała „broń atomową”, z Orłowej, były członek władz Kon- a do Pragi „broń kongresu Polaków, zwrócił uwagę, że „na wencjonalną” – Graży- dołach” Polaków ubywa szybciej, niż

Fot. TOMASZ WOLFF TOMASZ Fot. na linii od Cieszyna do Mostów koło na Bernatowicz, polska Ambasador Grażyna Bernatowicz wita się z Henrykiem Cieślarem, wiceprezesem „Beskidu Śląskiego”. Jabłonkowa. ambasador w Pradze Czwartkowe spotkanie w ostraw- – Państwo nie sprawiacie żadnych że chociaż od XIV wieku na ziemi przedstawi się ambasador, nie star- Macierzy Szkolnej, mówili o zwrocie skim konsulacie na pewno nie wy- kłopotów Warszawie, Ministerstwu cieszyńskiej Polacy żyli poza krajem, czyło na to czasu. Sporo miejsca polskich majątków, przypominając, czerpało tematów. Jak zaznaczyła Spraw Zagranicznych. Jesteśmy nigdy nie zatracili polskości, orga- poświęcono na omówienie proble- że temat ciągnie się od wielu lat. Ber- Grażyna Bernatowicz, okazji do roz- wdzięczni za to, co robicie. Jesteście nizując bardzo silne społeczeństwo mowych kwestii. Henryk Cieślar, wi- natowicz obiecała, że zajmie się spra- mów będzie jeszcze wiele. Najbliższa sto razy lepszymi ambasadorami ode obywatelskie. Podkreślał, że jest to ceprezes PTTS „Beskid Śląski” oraz wą, najpierw musi jednak dokładnie nadarzy się już w pierwszej połowie mnie. Jestem tutaj, żeby was wysłu- ewenement. Janusz Branny, prezes honorowy wysondować, z kim w tej sprawie listopada. chać, ale i pomóc. Jak tylko będę mo- – O naszej sile świadczy także – Chcę wprowadzić nowy element. gła pomóc, na pewno pomogę. Mo- znaczący udział we władzach samo- REKLAMA 11 listopada będziemy świętować żecie liczyć także na konsul Annę rządowych. Mamy polskich wójtów, odzyskanie niepodległości w Am- Olszewską, która jest „bronią ato- radnych. W Radzie Miejskiej w basadzie. Zapraszam na spotkanie mową”. Do Ostrawy Polska posłała Czeskim Cieszynie 30-40 procent o godz. 19.00, żebyście zdążyli pań- „broń atomową”, a do Pragi „broń stanowią polscy radni – podkreślił stwo dojechać po zakończeniu swo- konwencjonalną” – mówiła z uśmie- Stanisław Folwarczny, wiceburmistrz ich obowiązków – powiedziała na chem polska ambasador. Czeskiego Cieszyna. koniec. TOMASZ WOLFF Witając bardzo ważnego gościa, Chociaż pierwotna formuła prze- Józef Szymeczek, zwrócił uwagę, widywała, że każda organizacja POGODA REKLAMA sobota niedziela poniedziałek

dzień: 8 do 11 0C dzień: 15 do 18 0C noc: 5 do 3 0C noc: 13 do 9 0C wiatr: 2-4 m/s wiatr: 3-6 m/s GL-006 GL-041 2 REGION sobota | 19 października 2013

KRÓTKO ZIEMIA SIĘ TRZĘSŁA KARWINA (dc) – Mieszkańcy Przedzjazdowe dyskusje miasta odczuli w środę przed po- łudniem stosunkowo silny wstrząs. KARWINA Epicentrum znajdowało się w ko- W niewielkim gronie spotkali się w palni Darków na głębokości 970 środę członkowie miejscowych kół metrów. Jedna z mieszkanek cen- PZKO na Radzie Obwodowej ob- trum Karwiny powiedziała dzienni- wodu karwińskiego. Na Zjazd Ogól- karzom, że w tym czasie pracowała ny PZKO, zaplanowany na 24 listo- w domu na komputerze. Czuła, że pada, zgłoszonych jest 20 delegatów dom się zachwiał, a krzesło na kół- z obwodu karwińskiego, skupiają- kach samo się przesunęło. cego 9 działających w mieście kół. Na przedzjazdową dyskusję w domu * * * PZKO w Karwinie-Raju przyszło UKRADŁ TRAKTOR jednak tylko 5 osób. Omawiano niektóre z punktów DĄBROWA (dc) – W czwartek w nowego statutu, który na zjeździe zo- nocy nieznany sprawca włamał się stanie poddany pod głosowanie dele- do budynku gospodarczego stoją- gatów. Za ważną zmianę w statucie cego obok domu jednorodzinnego. karwińscy działacze uznali na przy- Poradził sobie z kilkoma zamkami i kład wzmocnienie roli Konwentu ukradł traktor ogrodowy oraz dwie Prezesów, którą ocenili pozytywnie. drabiny z aluminium. Właściciel – To powinno być wprowadzone już oszacował straty na blisko 50 tys. dawno. Prezesi powinni mieć najważ- koron. niejsze słowo. Kiedy zejdzie się kilka- * * * dziesiąt prezesów i przyjmą uchwałę, to moim zdaniem Zarząd Główny PARKING GOTOWY musi ją respektować – zauważył Ta- TRZYNIEC (dc) – Prace remonto- deusz Puchała, prezes miejscowego

we na parkingu koło cmentarza Sta- koła w Raju, delegat na Zjazd. PRZYCZKO ELŻBIETA Fot. ry Folwark zostały zakończone. To – Według nowego statutu człon- Delegaci obwodu karwińskiego spotkali się w domu PZKO w Karwinie-Raju. dobra wiadomość szczególnie przed kami konwentu prezesów mogą zbliżającym się Świętem Wszyst- być prezesi miejscowych kół lub PZKO. Prezes ZG zwołuje konwent Głównego wiążące – tego wcześniej Obwodowej obwodu karwińskiego, kich Świętych. W październiku ub. upoważnieni zastępcy, prezesi rad co najmniej trzy razy w ciągu roku. nie było, to jest nowość w statucie Eugeniusz Matuszyński. roku parking został przejściowo obwodowych oraz członkowie ZG Uchwały konwentu są dla Zarządu – wyjaśnił przewodniczący Rady Ciąg dalszy na str. 4 zamknięty. Powodem był awaryjny stan podłoża. * * * Wiedeń pod Gasili na niby NOWA KANAPA REGION (ep) – Ośrodek narciar- znakiem zapytania ski w Malenowicach pod Łysą Górą będzie miał nową kolejkę linową. W ramach projektu za 33 mln koron, Port Lotniczy Leoša Janáčka w wznowi działalność – zapowiadał fi nansowanego z funduszy europej- Mosznowie za jeden z priorytetów wówczas Schneider. skich, pojawi się tam nie tylko kolej- uważa wznowienie lotów do Wied- Teraz kierownictwo lotniska przy- ka z czteroosobowymi siedzeniami, nia, które linie lotnicze Danube znało, że w zimowym rozkładzie lo- powstanie też serwis dla narciarzy, Wings ze względu na małe zainte- tów połączenia z Wiedniem nie zo- wypożyczalnia, będzie działać szkoła resowanie podróżnych przerwały staną wznowione. Powołując się na narciarska. W planie jest również w ub. roku. Obecnie bratysławski Danube Wings, rzeczniczka lotniska przedłużenie sezonu narciarskiego. przewoźnik boryka się z problema- Michaela Kubešová zapewniła jed- Wszystkich tych zmian miłośnicy mi, według słowackich mediów zre- nak, że przewoźnik nadal zabiega o nart doczekają się w przyszłorocz- dukował fl otę do dwóch samolotów i code-share. – Bezpośrednie połącze- nym sezonie. ograniczył loty. nie lotnicze z Wiedniem jest jednym Kiedy na początku czerwca na z priorytetów ostrawskiego lotniska i * * * ostrawskim lotnisku odbyła się uro- będziemy się starali, by ta linia była 7 KM NOWEGO czysta inauguracja lotów do Lon- ponownie eksploatowana – powie- dynu, dyrektor portu lotniczego, działa naszej gazecie. ASFALTU Pavel Schneider, powiedział w roz- Danube Wings, które w prze- Fot. ARC Fot. WĘDRYNIA (ep) – Gmina pracu- mowie z „Głosem Ludu”, że szansą szłości obsługiwały kilka miast eu- Dziesięć jednostek straży pożarnej, policjanci i strażnicy miejscy, a nawet oddział je nad naprawą miejscowych jezdni. na wznowienie lotów do Wiednia ropejskich, w tej chwili latają tylko ratownictwa górniczego ze Słowacji interweniowało w czwartek na obrzeżach Boczne drogi na mniej zabudowa- jest przyciągnięcie tych podróżnych, w poniedziałki i piątki z Bratysławy Czeskiego Cieszyna. Gasili pożar sondy podziemnego zbiornika gazu, który wy- nych terenach doczekają się nowej dla których Wiedeń jest miejscem, do Koszyc i z powrotem. Od pew- buchł w Mistrzowicach, ale... tylko na niby. W czasie ćwiczenia Zintegrowanego nawierzchni – pokrywane są właśnie gdzie przesiadają się na loty do innego czasu biletów nie da się kupić Systemu Ratownictwa pierwszy raz w Republice Czeskiej wypróbowano podłą- tzw. „recyklowanym” asfaltem, po- nych miast. W tym celu Danube w internecie, lecz tylko na lotniskach czenie trzech pomp wodnych dużej pojemności o nazwie Somati do węży o dłu- zyskiwanym ze starego asfaltu ścią- Wings prowadziły rozmowy z Au- bezpośrednio przed odlotem. Dalsza gości trzech kilometrów i promieniu 15 cm. W ten sposób udało się strażakom dostarczyć na miejsce zainscenizowanego pożaru ogromne ilości wody. – Pom- ganego z jezdni. W sumie naprawy strian Airlines o tak zwanym code- współpraca z ostrawskim lotniskiem py Somati były do tej pory używane tylko do usuwania wody po powodzi, przy dotyczyć będą około 7 kilometrów share, czyli wspólnym bilecie i jednej stoi więc pod znakiem zapytania. pożarze wykorzystano je pierwszy raz – wyjaśnił rzecznik Wojewódzkiej Straży dróg. odprawie. – Jeżeli to się uda, linia (dc) Pożarnej, Petr Kůdela. (ep) Zarabiają na nieuwadze

Drobni przedsiębiorcy powin- raw i Śląska. Współpracująca z nim uwagę na praktyki oszustów, którzy ni mieć się na baczności. Ostatnio prawniczka Renata Horáková radzi starają się pod nią podszyć. Kilka mnożą się skargi na spółkę Český osobom, które dały się zmylić, by dni temu przedsiębiorstwo już po telefonní seznam z Trzebicza, która domagały się unieważnienia umowy, raz piąty z kolei ostrzegało klientów, wysyła do przedsiębiorców z całego ponieważ została zawarta w sytuacji, by w żadnym wypadku nie reagowa- kraju oferty zamieszczenia płatnego gdy jedna ze stron została wprowa- li na podejrzany e-mail, tym razem ogłoszenia w jej katalogu. Oferta jest dzona w błąd. Na „fakturze” spółki rozsyłany z adresu noreply@cpost. grafi cznie tak opracowana, że łatwo jest jedynie w dolnej części strony net. Nadawca tego e-maila, słabo ją pomylić z fakturą Mediatelu za mało widoczny zapis informujący, że posługujący się językiem czeskim, zapis komercyjny w książce telefo- to tylko oferta. – Jedyną skuteczną pozornie informuje odbiorców o nicznej. Tymczasem przedsiębiorca, obroną przed praktykami podob- przesyłce pocztowej, lecz w rzeczy- który zapłaci „fakturę”, automatycz- nych fi rm jest uważne zapoznanie wistości stara się zaatakować ich nie akceptuje umowę o usługach re- się z każdym dokumentem przed komputery szkodliwym wirusem, klamowych. Ogłoszenie w katalogu jego zapłaceniem – mówi zdecydo- który może nawet przełamać za- trzebiczskiej fi rmy kosztuje 12 tys. wanie przewodnicząca stowarzysze- bezpieczenia na rachunkach banko- koron. nia, Marcela Reichelová. wych. Poczta ostrzega, by w żadnym Podczas wyborów trzeba to sprzątnąć! Rys. BRONISŁAW LIBERDA Sprawą zajęło się już Stowarzy- Od kilku miesięcy również Po- wypadku nie klikać na link podany szenie Obrony Konsumentów Mo- czta Czeska zwraca swoim klientom w wiadomości. (dc) sobota | 19 października 2013 PUBLICYSTYKA 3 Chrześcijańska poezja Na Niwach Z noblistami o pojednaniu Pod hasłem „Solidarni dla pokoju Pokoju (Peace Summit Award). Jest Prawie 40 uczniów szkół podstawo- – czas działać” odbędzie się w przy- ona wręczana osobom ze świata kul- wych i średnich z polskim i czeskim szłym tygodniu w Warszawie XIII tury i rozrywki, które aktywnie dzia- językiem nauczania wzięło udział Światowy Szczyt Laureatów Poko- łają na rzecz pokoju i zwracają uwagę w czwartkowym Konkursie Poe- jowej Nagrody Nobla. Po raz pierw- szerszej publiczności na problemy zji Chrześcijańskiej. Imprezę Na szy konferencja ta organizowana jest współczesnego świata. Warszawskie- Niwach w Czeskim Cieszynie or- w Europie Środkowo-Wschodniej. mu Szczytowi Laureatów Pokojowej ganizowały już po raz piąty Śląski Obok polityków z całego świata za- Nagrody Nobla towarzyszyć ma wiele Kościół Ewangelicki Augsburskiego proszenie do udziału w niej dostał wydarzeń naukowych i kulturalnych. Wyznania oraz Towarzystwo Ewan- Józef Szymeczek, prezes Kongresu Jedną z takich imprez będzie konfe- gelickie. Polaków w Republice Czeskiej. rencja pt. „Bez przemocy. Budowanie – Celem konkursu jest populary- Światowy Szczyt Laureatów Po- pokoju i pojednania”. Patronat objęła zacja poezji chrześcijańskiej, która kojowej Nagrody Nobla zainicjował nad nią polska minister nauki i szkol- jest pisana zarówno w języku lite- w 2000 r. Michaił Gorbaczow. Przez nictwa wyższego Barbara Kudrycka, rackim, jak i gwarowym. Przedsię- pierwsze osiem lat obrady noblistów a zaproszenie do udziału otrzymał wzięcie wpisuje się również świetnie odbywały się w Rzymie, a od 2008 r. m.in. Józef Szymeczek. Prezes Kon- w ideę ekumenizmu, która jednoczy kongresy gościły w Berlinie, Paryżu, gresu Polaków w Republice Cze- wiernych Kościołów katolickiego, Hiroszimie i Chicago. Gospodarzem skiej jest bowiem jednym z autorów ewangelickich i ewangelikalnych, a warszawskiego szczytu będzie Lech książki traktującej o pojednaniu, jaka zarazem podbudowuje ideę huma- Wałęsa. powstała pod przewodnictwem prof. nistycznego wychowania w szerokim – Podjęta przez Instytut Lecha Wa- Jacka Kurczewskiego z Uniwersyte- rozumieniu tego słowa – mówił czu- łęsy inicjatywa zorganizowania XIII tu Warszawskiego. – Ta pozycja jest wający nad przebiegiem konkursu Szczytu w Polsce ma nie tylko pre- przeglądem polskich relacji z sąsiada- ks. Bogusław Kokotek. stiżowe, ale i historyczne znaczenie. mi żyjącymi dziś i dawniej, zarówno Podkreślił przy tym, że konkurs Wybór Warszawy jako gospodarza w kraju jak i w krajach ościennych – jest kontynuacją projektu „300 lat

Fot. WITOLD KOŻDOŃ WITOLD Fot. tegorocznej edycji Szczytu przypomni mówi w rozmowie z „Głosem Ludu” tolerancji na Śląsku Cieszyńskim”, W tegorocznej edycji konkursu wzięło udział prawie czterdzieścioro dzieci. światu ponadczasowość idei polskiej prof. Kurczewski. Dodaje, że książka, który przed trzema laty przypomniał Solidarności – podkreśla prezes Insty- która ukazała się w języku angiel- jubileusz 300-lecia kościoła Jezuso- Podstawowej w Wędryni. przyznali trzy wyróżnienia. Otrzy- tutu Lecha Wałęsy, Piotr Gulczyński. skim, będzie miała ofi cjalną premierę wego w Cieszynie. Wśród dzieci z czeskich szkół mali je Grzegorz Molin, Michał Zaznacza, że tegoroczne spotkanie we wtorek, 22 października, podczas – Nasza impreza jest przedsięwzię- najlepszy okazał się Jan Roszka ze Gaura i Mateusz Brzóska, wszyscy z noblistów przypada w 30. rocznicę międzynarodowej konferencji w Pa- ciem ponadnarodowowym. Dodatko- Szkoły Chrześcijańskiej w Trzyńcu- Polskiej Szkoły Podstawowej w Cze- przyznania Lechowi Wałęsie pokojo- łacu Kultury i Nauki. O problemach wo jej tegoroczna edycja ma wymiar Sosnie, druga była Lucka Zwyrtko- skim Cieszynie. wej Nagrody Nobla. śląskich piszą w niej trzej naukowcy. ponadgraniczny, gdyż biorą w niej vá ze Szkoły Podstawowej przy ul. Z kolei wśród dzieci z czeskich Z tej okazji w dniach 21-23 paź- Obok dr Józefa Szymeczka z Uni- udział reprezentanci Liceum Ogól- Grabińskiej w Czeskim Cieszynie, szkół triumfowała Sára Suszková dziernika do polskiej stolicy przybę- wersytetu Ostrawskiego, są to prof. nokształcącego Towarzystwa Ewan- a trzecia Markéta Schulhauserová ze Szkoły Podstawowej w Cze- dzie około dwóch tysięcy osób. Swoją Halina Rusek i dr Andrzej Kaspe- gelickiego w Cieszynie – zaznaczył. ze Szkoły Podstawowej Masaryka w skim Cieszynie-Sibicy, drugie miej- obecność na kongresie zapowiedzieli rek, oboje z Uniwersytetu Śląskiego. Uczestnicy konkursu zostali po- Czeskim Cieszynie. sce zdobył Jan Szarzec ze Szkoły już m.in. duchowy i polityczny przy- – Mnie przypadło w udziale omó- dzieleni na trzy kategorie. Wszyst- W drugiej kategorii, uczniów z klas Chrześcijańskiej w Trzyńcu Sośnie, wódca narodu tybetańskiego Dalaj- wienie stosunków polsko-czeskich, a kich oceniało jury pod przewodni- od sześć do dziewięć, wśród dzie- natomiast trzecie Tomáš Roik, także lama XIV, były przywódca ZSRR także skomplikowanych kwestii reli- ctwem Leszka Kaliny, nauczyciela ci polskich, zwyciężyła Klara Kotas ze Szkoły Chrześcijańskiej w Trzyń- Michaił Gorbaczow, były prezydent gijnych na Śląsku Cieszyńskim – tłu- Gimnazjum z Polskim Językiem Na- z Polskiej Szkoły Podstawowej w cu-Sośnie. RPA Frederik Willem de Klerk, były maczy Szymeczek. – Poza relacjami uczania w Czeskim Cieszynie i re- Wędryni, która przedstawiła wiersz W najstarszej kategorii uczniów prezydent Finlandii Martti Ahtisaa- polsko-czeskimi na Śląsku Cieszyń- prezentanta Polskiego Towarzystwa Małgorzaty Nawrockiej „Już w hi- ze szkół średnich zwyciężyła Zofi a ri, irańska prawniczka Shirin Ebadi, skim analizujemy jednak także relacje Artystycznego „Ars Musica”. W storii byli tacy nawiedzeni”. Drugie Bisch z Liceum Ogólnokształcą- Leyman Gbowee, działaczka społecz- polsko-niemieckie na Opolszczyźnie, skład komisji oceniającej weszli: ks. miejsce przypadło Dorocie Kiedroń cego Towarzystwa Ewangelickiego na z Liberii, Betty Williams i Mairead polsko-ukraińskie w Małopolsce. Mateusz Janyga z parafi i Najświęt- także z Polskiej Szkoły Podstawowej w Cieszynie, która zaprezentowała Corrigan, aktywne uczestniczki pro- Przyglądamy się stosunkom Polaków szego Serca Pana Jezusa w Czeskim w Wedryni, która zaprezentowała wiersz Kazimiery Iłakowiczówny cesu pokojowego w Irlandii Płn. oraz z sąsiadami w dawnych Infl antach, a Cieszynie, pastor Marcin Pilch z pa- wiersz „Grzech milczeć” Małgorzaty „Bóg jest wszędzie”. Drugie miej- twórca idei mikrokredytu Muham- także relacjom polsko-żydowskim. rafi i czeskocieszyńskiej Na Rozwoju Nawrockiej. Trzecie miejsce zdobył sce otrzymała Katarzyna Pinkas z mad Yunus. Wszyscy oni przez trzy Nasza książka jest próbą oszacowania, Kościoła czeskobraterskiego, Halina zaś Tomasz Suchý z Polskiej Szkoły Polskiego Gimnazjum w Czeskim dni będą rozmawiać o wyzwaniach na ile udało się przezwyciężyć prze- Paseka, aktorka Sceny Polskiej Tea- Podstawowej w Czeskim Cieszynie, Cieszynie, która przedstawiła wiersz globalnej cywilizacji oraz o działa- szłość i zostało osiągnięte pojedna- tru Cieszyńskiego oraz Jakub Tomo- który deklamował utwór „Wszystko „Boję się twojej miłości” ks. Jana niach wspierających demokrację i ponie, a w jakim stopniu nadal istnieje szek, kierownik artystyczny Sceny przemija” ze zbioru wierszy „Roz- Twardowskiego, natomiast trzeciej kój na świecie. Dodatkowo, komisja ryzyko wybuchu ostrych konfl iktów Lalek „Bajka” Teatru Cieszyńskiego. mowy z Bogiem”. Ponadto jurorzy nagrody nie przyznano. (wik) złożona z noblistów przyzna Nagrodę – mówi Kurczewski. (wik) W najmłodszej kategorii, wśród dzieci polskich, zwyciężyła Danie- REKLAMA REKLAMA la Veit, która przedstawiła utwór „Sekret Anioła Stróża” nieznanego autora. Drugie miejsce otrzymała Anna Maria Filipek, która zapre- zentowała wiersz „Największe przy- kazanie” Beaty Kołodziej, a trzecie Vojtěch Benář, który deklamował wiersz „Papież Jan Paweł II” Anny Aleja Łyska 7, 43-400 Cieszyn Rudawcowej. Wszyscy troje zwy- nad Olzą między mostami granicznymi cięzcy są uczniami Polskiej Szkoły

REKLAMA GL-368 ZAPRASZA NA ZAKUPY www.nowajuwenia.com

Oferujemy: odzież damską i męską odzież młodzieżową i dziecięcą wyposażenie mieszkań artykuły spożywcze TU OPŁACA SIĘ KUPOWAĆ! Czynne: pn.-pt.: 8.00-17.00 sob.: 7.00-13.00 niedz.: zamknięte GL-308 GL-607 4 OPINIE | REGION sobota | 19 października 2013 Na kogo głosować? Chłodna kalkulacja wyborcza

Każdy z nas ma jakieś sympatie poli- lemy i nasze oczekiwania są dla niej nas pracował, pomagał nam i pilno- znajdźmy na listach osobę, która Folwarczny, wiceburmistrz Cze- tyczne, jeden optuje za lewicą, drugi mało istotne, by nie powiedzieć mar- wał naszych spraw „tam na górze”, to najlepiej może nas reprezentować skiego Cieszyna, doświadczony za prawicą, a trzeci lokuje swoje sym- ginalne, aby mogły znaleźć zapis w właśnie „tam na górę” musimy wpro- i lobbować i sprawdzony polityk regionalny, patie w centrum. Tyle że obecnie co- programie czy bieżącej działalności. wadzić „swojego” człowieka. czy jest ona obeznana z naszymi porządny człowiek, były dyrek- raz trudniej daje się rozpoznać profi l Brzmi to poniekąd pesymistycznie, Ordynacja jest tak skonstruowa- problemami i postulatami? tor szkoły polskiej, wieloletni nasz danego ugrupowania i często się zda- ale trzeba twardo stanąć nogami na na, że aby zostać posłem trzeba się czy ma doświadczenie w pracy działacz, członek Rady Polaków rza, że wyborca otrzymuje mieszani- ziemi i nie ulegać iluzjom. Pytanie – znaleźć na liście partyjnej. A zatem społecznej, samorządowej i poli- i Polskiego Związku Kulturalno- nę populistycznych obietnic, które są co w tej sytuacji zrobić? chłodna polityczna kalkulacja pod- tycznej? Oświatowego. przeważnie powtórzeniem sloganów powiada, że w tym wypadku nie jest i czy ugrupowanie, z którego star- Podkreślmy konieczność zimnej z poprzedniej kampanii wyborczej. * * * ważne, pod jakim partyjnym szyldem tuje, ma szanse wejść do parla- kalkulacji i wyjdzie nam, że z punk- Niezrealizowanych oczywiście. Takie Trzeba na chłodno przeanalizo- dany kandydat startuje w wyborach. mentu? tu widzenia naszego polskiego in- podejście sprawia, że kredyt zaufania wać funkcjonowanie polityków w Bo to nie partia będzie dla nas pra- Co na razie wiemy o listach partyj- teresu jest to odpowiedni kandydat. do partii politycznych z kadencji na parlamencie. Media pokazują nam cowała i nas reprezentowała, ale ten nych? Są na nich nasi ludzie! Ale Czy zdobędziemy się na powtórkę i kadencję systematycznie maleje. przedsięwzięcia i posunięcia partii, wybrany poseł. Dowodzi tego przy- niektórzy kandydują z ugrupowań, tak jak przed jedenastoma laty prze- W naszym wypadku – Polaków w tymczasem w rzeczywistości cho- kład Mariana Bielesza, który choć które balansują na krawędzi i ryzy- forsowaliśmy Mariana Bielesza, tak RC – dochodzi jeszcze jeden ważny dzi o postawę i pracę poszczegól- był umieszczony na odległym miej- ko pozostania poza parlamentem w teraz dzięki naszym wspólnym gło- aspekt, a mianowicie, która z partii nych posłów. Doświadczenie uczy, scu, to dostał się do parlamentu tylko ich przypadku jest bardzo wysokie. som w ławach poselskich zasiądzie może być nam najbardziej pomoc- że mechanizm działania parlamentu dzięki naszym głosom preferencyj- Nasze wszystkie głosy to zbyt mało, nasz parlamentarzysta Stanisław na w przeprowadzaniu i pilnowaniu w sprawach lokalnych oparty jest w nym. I zanim odszedł z polityki bar- żeby taka partia mogła przekroczyć Folwarczny? Jest to jak najbardziej naszych grupowych interesów? W praktyce wyłącznie na działalności dzo pomagał w naszych sprawach. próg wyborczy. I znów pozostaniemy realne, ale tylko wtedy, kiedy go za- wielu programach pojawiają się sło- konkretnych posłów, którzy są za- bez posła. znaczymy kółkiem na liście nr 6 i w wa o wspieraniu mniejszości narodo- interesowani danym problemem. * * * ten sposób oddamy swój głos pre- wych, lecz w praktyce ograniczają się To oni, w kilku, a niekiedy indywi- A więc zastanawiając się kogo wy- * * * ferencyjny. I każdy kto umie liczyć, do naszych współobywateli Romów dualnie lobbują, czy to za regionem, bierać, powinniśmy mieć na uwadze Na liście nr 6 (nazwa partii nie jest dojdzie do wniosku, że przy odpo- żyjących na terenie całej Republiki. czy za grupą zawodową czy –jak by nasz własny polski interes, za którym ważna, lecz na pewno będzie repre- wiedniej mobilizacji mamy szan- Trudno stąd oczekiwać, żeby jakaś to było w naszym przypadku – za stanie konkretny człowiek. Tak kal- zentowana w przyszłym parlamen- sę, aby osiągnąć korzystny wynik. konkretna partia wstawiała się za wspólnotą narodową. Wniosek wy- kulujmy chłodno: cie) jest jednak pewna osoba, która Zacznijmy zatem spokojnie – od wspólnotę, która zamieszkuje zwar- daje się być więc jasny: jeśli napraw- wznieśmy się ponad partyjne w dużym stopniu spełnia wysunięte chłodnej wyborczej kalkulacji. cie raptem dwa powiaty. Nasze prob- dę zależy nam na tym, aby ktoś dla orientacje wcześniej kryteria. To Stanisław Rada Kongresu Polaków Przedzjazdowe dyskusje Dokończenie ze str. 2 o tym wiedzieć, by w tym samym skim Cieszynie mieli jedną central- su Polaków w RC, zaprezentował jak najlepszy wynik – deklarował Na zebraniu mówiono także o moż- czasie nie organizować własnych ną, polską imprezę, ale koła w więk- również sytuację i szanse poszcze- Folwarczny. liwych kandydaturach na prezesa imprez. Dlatego ważne jest, byśmy szym stopniu muszą się włączyć w gólnych polskich kandydatów w Zebrani zwracali jednak uwagę Zarządu Głównego oraz o składzie raz na dwa czy trzy miesiące spot- jej organizację. Nawet wystarczy wyborach do izby poselskiej. na niewielkie poparcie prawicowej ZG. Zastanawiano się, czy w no- kali się i opowiedzieli o swoich pla- przyjść na rynek i się pokazać. Stąd – Trzeba postawić nie na partie, partii w regionie. – ODS nie ma wej kadencji przewodniczący Rad nach – apelowała Rakowska, a za wielka prośba do was o większe za- ale na człowieka, który zna nasze wysokich notowań, czy więc ludzie Obwodowych powinni być, jak do tej pory, automatycznie członkami Zarządu Głównego, czy też Zarząd powinien być mniej liczny, 10-oso- bowy, jak zakłada wniosek statutu. Ostatecznie, z powodu nieobec- ności na zebraniu Rady Obwodowej większości karwińskich delegatów, nie przyjęto żadnej uchwały. Padła propozycja, by spróbować zorga- nizować spotkanie jeszcze raz, w późniejszym terminie. Ustalono jedynie, że obwodowym za Karwi- nę będzie po raz kolejny Eugeniusz Matuszyński. CZ. CIESZYN Nową obwodową obwodu PZKO w Czeskim Cieszynie została Mi- chalina Wantulok. Ona także jest przedstawicielką czeskocieszyńskie-

go obwodu do Zarządu Głównego KOŻDOŃ WITOLD Fot. PZKO. Konferencja obwodowa W dyskusji o aktualnych problemach Polaków na Zaolziu wzięło udział sporo osób. PZKO w Czeskim Cieszynie odby- ła się w środę po południu. Tuż po przykład podała obwód trzyniecki. angażowanie – mówił Folwarczny. środowisko i nasze potrzeby, dlate- będą chcieli na niego głosować? – niej zorganizowano Sejmik. Rakowska poinformowała również, W drugiej części środowego spot- go trzeba się zastanowić, kto nam zastanawiano się. Obrady w Klubie PZKO przy ul. że od dłuższego czasu członkowie kania w siedzibie PZKO przy ul. pomoże i jakim sposobem to zrobi Z kolei na liście socjaldemokracji Bożka w Czeskim Cieszynie po- koła zajmują się porządkowaniem Bożka odbył się Sejmik. W jego – mówiła z kolei Rakowska. nasz potencjalny kandydat jest dale- prowadziła Małgorzata Rakowska. budynku przy ul. Bożka, który jest trakcie poruszono aktualne proble- Przy okazji poinformowała, że ko i w tym jest problem – zauwa- Podkreśliła, że jest bardzo ważne, by własnością ZG PZKO. – Między my dotykające polskiej grupy naro- Rada Kongresu Polaków w RC po- żył Henryk Sznapka. – Oczywiście reprezentant Obwodu był w Zarzą- innymi w czwartek, 24 paździer- dowej na Zaolziu. Za jeden z naji- stanowiła udzielić swego poparcia sytuacja jest niełatwa, ale są pewne dzie Głównym PZKO. nika, szykujemy spore porządki. stotniejszych zebrani uznali zmianę startującemu z listy nr. 6 Stanisła- szanse. Wszystko zależy od kon- W trakcie dyskusji omawiano Spośród gimnazjalistów i członków godziny nadawania wiadomości w wowi Folwarcznemu. centracji głosów preferencyjnych. również lokalne problemy. Za jeden PZKO montujemy brygadę – zapo- języku polskim Telewizji Ostrawa. – Zdecydowałem się na kampa- Inaczej wszystko może się skończyć z najważniejszych zebrani uznali wiedziała. W tej sprawie postanowiono wy- nię za swoją osobę, ponieważ uwa- podobnie jak już parokrotnie bywa- brak integracji czeskocieszyńskich Stanisław Folwarczny zaapelował stosować ofi cjalne pismo. Zebrani żam, że istnieje pewna szansa, bym ło, kiedy brakowało naszym kandy- członków PZKO. – My cieszynia- także, by członkowie kół PZKO dowiedzieli się też, że konsul RP w wszedł do parlamentu, ale wyłącz- datom kilku głosów. Dziś nikt jed- cy powinniśmy się bardziej scalić. liczniej i aktywniej włączyli się do Ostrawie wie o sprawie i najpraw- nie dzięki głosom preferencyjnym. nak nie wie, jaki ostatecznie będzie Jesteśmy obwodem i powinniśmy udziału w Dniu Tradycji i Stroju dopodobniej spotka się z dyrekto- Sądzę, że w naszym regionie mogę wynik tych wyborów – podkreślił działać wspólnie. Kiedy jedno koło Regionalnego. – Uważam, że byłoby rem telewizji. liczyć na poparcie naszego społe- Folwarczny. robi imprezę, inne koła powinny dobrze, gdybyśmy na rynku w Cze- Józef Szymeczek, prezes Kongre- czeństwa i będę się starał uzyskać (ep. wik) sobota | 19 października 2013 PUBLICYSTYKA 5 Wychodzenie ze świata ciszy

Dźwięki są jednym z najważniejszych źródeł pozyskiwania informacji o otaczającym nas świecie. Człowiekowi, który nie słyszy, nie tylko ciężej porozumieć się z innymi ludźmi, lecz też trudniej mu zdobywać wiedzę. Urszula Wacławek z Bukowca ma w swej rodzinie kilka niesłyszących osób. W ub. tygodniu na spotkaniu w Carita- sie w Jabłonkowie opowiadała o tym, jak na przestrzeni lat zmieniały się możliwości ich leczenia i kształcenia.

Urszula Wacławek ma trzy córki: które opiekowały się jego najmłod- 12-letnia Iza i 4-letnia Ewa nor- szą córką, również rodzeństwo stara- malnie słyszą, natomiast 6-letnia ło się ją wciągnąć w normalne życie. Walentynka urodziła się z wadą Kiedy miała iść do szkoły, skierowa- słuchu. Przez pierwsze lata życia no ją do zakładu dla niesłyszących nie docierały do niej żadne dźwię- w Wałaskim Międzyrzeczu. Tam ki. Kiedy miała niespełna trzy lata, żyła i kształciła się przez dziesięć wszczepiono jej w Pradze implant lat. Uczyła się pisać, czytać, mówić. ślimakowy, który jest wręcz cu- Głusi w tamtych czasach kończyli downym wynalazkiem dla dzieci zwykle edukację na poziomie szkoły dotkniętych głuchotą. Dziś Wala podstawowej, lecz babcia pani Ur- chodzi do pierwszej klasy, mówi ład- szuli wyuczyła się zawodu krawcowej nie i wyraźnie i – choć z pewnymi i przez całe życie pracowała w Ostra- trudnościami – porozumiewa się ze wie w Domu Mody „Ostravica”. swym otoczeniem. Również dziadek pani Urszuli po- NOWY POCZĄTEK chodził z rodziny z dziesięciorgiem dzieci, lecz w jego rodzinie tylko on ZE SZTUCZNYM był niesłyszący. Został stolarzem. SŁUCHEM Pochodził ze wsi, lecz przeprowadził – Początkowo nie miałam podej- się z żoną do Ostrawy. Tam co ty- rzeń, że z Walentynką jest coś nie dzień spotykali się w klubie z podob- tak. Ale kiedy miała ok. półto- nie upośledzonymi ludźmi, co było ra roku, zaczęło mnie niepokoić, dla nich bardzo ważne. – W czasach że mówi tylko „mama” i „papu”, a komunistycznych ludzie niepełno- przede wszystkim to, że nigdy nie sprawni byli odsuwani na margines, odwraca się, kiedy ktoś ją zawoła nie było integracji, ale przynajmniej – opowiadała mama dziewczynki. spotykali się w swym gronie – przy- Na specjalistycznych badaniach w pomniała Urszula Wacławek. Szpitalu Akademickim w Ostrawie Jej dziadkowie mieli dwoje dzie- ustalono, że dziecko nie słyszy. Po ci – syna i córkę. Syn jest całkowicie półrocznych próbach z aparatami głuchy, córka (mama pani Urszuli) słuchowymi lekarze zapropono- ma głęboki niedosłuch. – I znów ta wali jedyny ratunek: wszczepienie sama historia: do wieku przedszkol- implantu ślimakowego w klinice w nego przebywali w domu, natomiast Pradze-Motolu. Rodzina musiała począwszy od pierwszej klasy szkoły przejść przez szereg badań – ustala- podstawowej żyli z dala od rodziny. no, jaki jest ogólny poziom rozwoju Uczyli się w szkole dla dzieci z głę- dziecka, robione były testy psycho- bokim niedosłuchem w Ołomuńcu. logiczne, badano zaplecze rodzinne. CHLUP DANUTA Fot. W tego typu szkołach były mocno Wszystko dlatego, że operacja na Urszula Wacławek z córką Walentynką. okrojone programy nauczania, w nic by się nie zdała, gdyby rodzice tych czasach uważano, że ludzie z nie pracowali później z dzieckiem. A Obie części wyposażone są w mag- lę. Ale wszystko dobrze się ułożyło. córka chodzi do normalnej szkoły i upośledzeniem słuchowym nie są to bardzo kosztowna operacja. Dla- nes. Ewce usta się nie zamykają, cały może żyć w rodzinie – podkreśliła zdolni do abstrakcyjnego myślenia. tego też implant wszczepia się tylko Po operacji wyjazdy do Pragi nie czas rozmawia z Walentynką i tym matka dziewczynki. Po dziesięciu latach w takiej szkole z jednej strony, bo tyle zapłaci ubez- skończyły się. Teraz dziewczynką samym niesamowicie ją podciąga. nie mogli nawet wybrać każdego za- pieczalnia. Jeżeli ktoś chciałby mieć zajmują się inżynierzy. Stopniowo Kiedy rodzice doszli do wniosku, NIESŁYSZĄCY wodu, nie mówiąc już o szkole śred- implant również z drugiej strony, nastawiają aparat tak, by stymulo- że Walentynka poradzi sobie w gru- KILKADZIESIĄT LAT niej z maturą. Dziś jest, na szczęście, inne podejście. Problem nie wynika musiałby sam ponieść koszty – wy- wał mózg ani nie za słabo, ani nie za pie zdrowych dzieci, przenieśli ją do TEMU jaśniła Urszula Wacławek, dodając: – mocno. Równocześnie trwa współ- przedszkola w Piosku. Teraz chodzi z wady słuchu, lecz z niedoboru in- Na szczęście okazało się, że Walen- praca z logopedą w Pradze. – Po do pierwszej klasy czeskiej szkoły Urszula Wacławek dobrze wie, o formacji, który trzeba uzupełniać tynka jest odpowiednią kandydatką postawieniu diagnozy, że Wala nie podstawowej w Jabłonkowie, gdzie czym mówi. Jeszcze nie tak dawno poprzez literaturę, za pomocą języka do przeprowadzenia zabiegu. słyszy, córka zaczęła uczęszczać do uczy się w klasie logopedycznej. nie było takich jak dziś możliwo- migowego czy też obecnie dzięki im- Operacja trwała trzy godziny. Im- specjalnego przedszkola w Ostrawie Sama co prawda nie ma poważniej- ści leczenia (w Czechach pierwszy plantom. Dziś bardzo pomocny jest plant ślimakowy składa się z dwóch dla dzieci z wadami słuchu. Jeździły- szych wad wymowy, co u dziecka z implant ślimakowy wszczepiono w internet, zwłaszcza – choć nie tylko części: wewnętrznej, wszczepianej śmy tam przez dwa lata, w pociągach implantem jest wielkim sukcesem, 1993 roku), a niesłyszące dzieci już od – dla niesłyszących studentów wyż- pod skórę, oraz zewnętrznej, prze- spędzając po pięć godzin dziennie. lecz w tej, mniej licznej klasie, ła- pierwszej klasy szkoły podstawowej szych uczelni. Okazuje się, że gdy twarzającej sygnały akustyczne w Sytuacja była skomplikowana, bo w twiej sobie radzi. Nauczycielka ma wyrwane były z rodziny, ponieważ człowiek niesłyszący ma dość infor- elektryczne, przekazywane dalej czasie, gdy Wala zaczynała słyszeć, ponadto do pomocy asystentkę. kształcono je w specjalnych szkołach, macji, jego wiedza i zdolności abs- do części wewnętrznej. Elektrody urodziła się Ewka. Obawiałam się, – Najstarsza córka chodzi do polskiej znajdujących się tylko w kilku mia- trakcyjnego myślenia się poszerzają. umieszczone są w ślimaku i bezpo- jak to będzie – z jednej strony nie- szkoły w Jabłonkowie, najmłodsza stach. Pani Urszula zilustrowała to na Ojciec pani Urszuli, pochodzący średnio pobudzają nerw słuchowy. słyszące dziecko, z drugiej niemow- do polskiego przedszkola w Bukow- losach swych rodziców i dziadków, z Bukowca, cierpi na głęboki nie- cu. Ale dla Walentynki wielojęzycz- również dotkniętych głuchotą. dosłuch. Urodził się zdrowy, lecz ne środowisko jest utrudnieniem. – Moja babcia i dziadek nie sły- w wieku sześciu lat stracił słuch po Tydzień w Caritasie Już i tak ma skomplikowaną sytua- szeli, również mama i tata są niesły- chorobie. Podobnie jak jego przyszła cję przez to, że w naszym otoczeniu szący. Ja i brat normalnie słyszymy żona, trafi ł do szkoły w Ołomuńcu. wszędzie mówi się „po naszymu”. – opowiadała kobieta. – Jest duża Nie było mu łatwo: z domu znał Spotkanie z Urszulą Wacławek było jednym z punktów programu Tygo- Dlatego rozmawiamy z nią po cze- różnica pomiędzy tym, gdy człowiek gwarę i język polski, tam mówiło się dnia Usług Socjalnych w jabłonkowskim Caritasie, który odbył się w ub. sku – wyjaśniła pani Urszula. Cieszy straci słuch wskutek choroby lub po po czesku, w dodatku musiał się do- tygodniu. W Ośrodku Dziennym św. Józefa w godzinach przedpołudnio- się, że córka na razie dobrze radzi urazie, a sytuacją, gdy urodzi się z uczyć języka migowego, którego nie wych odbywały się zajęcia dla szkół, po południu publiczne pogadanki. sobie w szkole, jej zasób słów się wadą słuchu. Ten, kto od urodzenia znał do tej pory. Tydzień rozpoczął się od wernisażu fotografi i Davida Petera, który fo- poszerza. – Słuch elektroniczny nie żyje w świecie ciszy, nie słyszy sam – Te dzieci były podwójnie po- tografował klientów ośrodka podczas pracy w warsztatach terapeutycz- jest tak doskonały jak fi zjologiczny, siebie i choć nauczy się mówić (bo to szkodowane – nie dość, że nie sły- nych. W środę po południu odbyło się spotkanie z Vítem Bulawą, który Walentynka nie jest na przykład w tyko mit, że głuchy automatycznie szały, to jeszcze większość dzie- opowiadał o życiu człowieka niewidomego i możliwościach, jakie dziś daje stanie zrozumieć mowy, kiedy wokół równa się niemy), ma nienaturalną ciństwa spędzały z dala od rodziny. tym ludziom nowoczesna technika. Kolejne dwa dni skierowane były do panuje hałas. Niektórzy ludzie z im- melodią głosu lub przekręca słowa. Mieszkały w zakładach dla niesły- rodzin z dziećmi. Uczestnicy obejrzeli m.in. zapis przedstawienia teatral- plantem nauczą się pojmować tylko Tak właśnie mówiła moja babcia, szących, rodzice raz na jakiś czas je nego „Mrozik” w wykonaniu niepełnosprawnych klientów ośrodka. poszczególne słowa, nasza córka posługiwała się takim swoim specy- odwiedzali. Mojego tatę zabierali do Uczniowie szkół, które odwiedziły ośrodek, zaznajomili się z językiem posługuje się już całymi zdaniami. fi cznym językiem. domu tylko na święta i wakacje let- migowym, pismem Braille‘a, próbowali pokonać drogę z przeszkodami Musimy cały czas uważać, by apa- Babcia pani Urszuli urodziła się nie. Te dziesięć lat izolacji negatyw- na wózku inwalidzkim. Pracownicy ośrodka wdzięczni są za pomoc ucz- rat nie uszkodził się, by Walentynka w latach 30. ub. wieku w rodzinie, nie wpływało na dzieci – przekony- niom Średniej Szkoły Przedsiębiorczości i Usług w Jabłonkowie, którzy nie miała urazu głowy. Korzystamy gdzie było dziesięcioro dzieci, w wała pani Urszula. Nie ukrywała, jak nie tylko pomogli w sprzątaniu, lecz przede wszystkim włączyli niepeł- też z pomocy Specjalnego Centrum tym troje niesłyszących. Ojciec był, bardzo się cieszy, że jej córka ma dziś nosprawnych we wspólne zajęcia sportowe, traktując ich jak równych so- Pedagogicznego w Ostrawie. Ale na szczęście, bogatym właścicielem dużo lepsze możliwości. bie graczy. (dc) radzimy sobie, a najważniejsze, że gruntów, zaangażował więc służące, DANUTA CHLUP 6 REKLAMA sobota | 19 października 2013

BOGUSŁAW CHWAJOL – KANDYDAT SPOZ W WYBORACH PARLAMENTARNYCH: Moja cierpliwość już się skończyła

Doc. MUDr Bogusław Chwajol, sała się i doprowadziła państwo Naszym zadaniem będzie też zwal- Nie ma partii, która nie obie- trudno dywagować o powybor- CSc należy do grona najbardziej do dramatycznego stanu, co jest czanie bezrobocia poprzez wspiera- cywałaby ludziom gruszek na czych koalicjach przed wyborami. znanych Zaolziaków. Popularność bardzo bolesne dla jego obywate- nie małych i średnich fi rm, podno- wierzbie... O potencjalnych naszych koali- – nie tylko zresztą w środowisku li. Natomiast ČSSD, najsilniejsza szenie na coraz to wyższy poziom Racja. I to przed każdymi wybo- cjantach zadecydujemy po dokład- polskim – zdobył jako lekarz, wyso- partia opozycyjna, która ma szanse polityki socjalnej państwa, kładąc rami. Ale żadna z nich w minio- nym zapoznaniu się z programami kiej klasy urolog, do niedawna jako wygrać wybory, jest niejednolita nacisk na poprawę warunków bytu nym dwudziestoleciu nie dowiodła wyborczymi poszczególnych partii ordynator oddziału urologii szpitala wewnętrznie, co potwierdziło się seniorów, osób chorych i niepeł- szczerości swoich obietnic. Moja po wyborach. Póki co pierwszopla- w Nowym Jiczynie, a obecnie jako m.in. podczas kompletowania list nosprawnych. W centrum nasze- cierpliwość już się skończyła. Ta- nowym celem SPOZ-u jest wejście szef urologii w szpitalu orłowskim. wyborczych. Dowiadywaliśmy się go zainteresowania znajdą się też kich, jak ja, pewnie już są miliony... do Izby Poselskiej Parlamentu. Natomiast rodacy wiedzą, że zakres o zwadach pomiędzy jej różnymi młode rodziny, którym ułatwimy jego działalności „pro publico bono” frakcjami... Uważam, że wszystkie początek nowego życiowego etapu. W których partiach postrzegacie Natomiast życzeniem Zaolzia- jest znacznie szerszy. Był prezesem duże partie są skompromitowa- Z pozostałych priorytetów wymie- swoich potencjalnych koalicjan- ka – chciałoby się dodać – który Rady Polaków w RC, jedną kaden- ne, dlatego wyborcy powinni od nię konieczność przeprowadzenia tów? Logika mówi, że w partiach odda głos na SPOZ, jest, aby w cję wiceprezesem Kongresu Pola- nich odejść i oddać głos na partie, niezbędnych zmian w fi nansowa- o charakterze centrolewicowym. gronie nowych posłów znalazł ków w RC, jest założycielem Klubu których kandydaci nie są skorum- niu służby zdrowia, aby zapewnić Ale takich nie widzę. się pan i pozostałych dwóch Po- Medyka w Czechosłowacji, później powani i nie chodzą na pasku lob- wszystkim ludziom jej nieograni- Są partie, których program jest laków, ubiegających się o man- Polskiego Towarzystwa Medyczne- bystów, „ojców chrzestnych” czy czoną dostępność, oraz w fi nan- zbliżony do naszego. Na przykład dat poselski z listy tej partii. Jak go w RC; przez okres 25 lat prze- biznesmenów. Myślę, że to jest sowaniu wszystkich stopni szkol- partia Babiša, „Ano”. Ugrupowa- pan ocenia wasze szanse? wodniczył obu tym organizacjom, a wystarczający powód do tego, aby nictwa, w tym również placówek nie to może zaimponować całkiem Gdybym nie był optymistą, dał- obecnie jest ich prezesem honoro- dokonać zasadniczego zwrotu w badawczych. My, Polacy, ponadto sporej liczbie wyborców, bo chce bym sobie spokój. Oczywiście ani wym. W poprzedniej kadencji przez czeskiej polityce. Ja szansę widzę zatroszczymy się o to, aby w naszym dać ludziom pracę. ČSSD, która ja, ani moi koledzy, nie obejdziemy cztery lata był członkiem komisji właśnie w SPOZ-ie. państwie przestrzegane były prawa ma tradycyjnie duży elektorat, też się bez głosów preferencyjnych, zdrowia na szczeblu wojewódzkim. mniejszości narodowych, które za- nadaje się na naszego koalicjanta. których mogą nam dostarczyć – Jak mówi o sobie, działalność spo- Po której stronie spektrum poli- pewnia nam tak czeska ustawa, jak i jak sądzę – głównie nasi rodacy. łeczną i na polu kultury uprawia tycznego znajduje się SPOZ? prawo międzynarodowe. Zważywszy, że Babiš z góry od- Przypomnę – Andrzej Feber jako rzucił wariant koalicji z socja- od wczesnej młodości. Pracował w Jest to partia centrolewicowa. Jej wójt Stonawy i wiceprezes orga- listami, tym zaś „bogumińska zarządzie MK PZKO, w klubie stu- program forsuje sam Miloš Ze- Na jaki elektorat pan i pana kole- nizacji morawsko-śląskiej SPOZ deklaracja” nie pozwala bratać denckim w Ołomuńcu, w latach 80. man, który poza tym otwarcie dzy liczycie? znajduje się na czwartym miej- się z komunistami, a niekom- był członkiem ZG PZKO. Należał występuje przeciw skompromito- Liczymy na głosy wszystkich lu- scu listy, ja startuję z dziewiątego patybilność programów kładzie do zespołów teatralnych, tanecznych, wanym politykom, usiłuje unie- dzi, którzy choć trochę intere- miejsca, a śpiewak operowy Kle- szlaban pomiędzy nimi a ODS był chórzystą, a teraz cały ten bagaż zależnić sądownictwo od wpływu sują się polityką i są przekonani mens Słowioczek otwiera drugą i TOP 09, po wyborach może doświadczenia chciałby spożytkować polityków i innych ludzi, aby po- o konieczności przetasowań w dziesiątkę. Liczymy więc na przy- dojść do sytuacji patowej. Wtedy dla dobra naszego społeczeństwa na szczególne przypadki malwersacji parlamentarnym spektrum poli- chylność między innymi czytelni- języczkiem u wagi mogą okazać etapie wyższym, w parlamencie. O i innego rodzaju przestępstwa nie tycznym ze względu na utratę za- ków tych słów. się partie kanapowe, jeśli jakimś mandat poselski będzie ubiegać się były zamiatane pod dywanik, lecz ufania do nich czy znudzenie się cudem przekroczą próg wybor- W której z komisji parlamentar- z listy SPOZ (Strana práv občanů rozpatrywane przez sądy zgodnie oglądaniem ich opatrzonych wize- czy... nych chciałby pan pracować? – „Zemanovci”), jako jeden z trójki z literą prawa. Nasza partia zobo- runków. Gdyby nie miało dojść do Polaków. wiązuje się zadbać o to, aby poli- takich przetasowań, upadek rządu Tak. Bierzemy pod uwagę wariant, Jeżeli tylko zdobędę mandat, na tycy nigdy więcej nie stali ponad Nečasa i parlamentu sterowane- że do głosu dojdą mniejsze partie. pewno będę ubiegać się o członko- Panie doktorze, dlaczego akurat prawem. Aby raz na zawsze skoń- go przez Němcovą nie miałby Być może ich programy będą na stwo w komisji narodowościowej, SPOZ? czyły się czasy, kiedy w tym kraju sensu i nie dałby spodziewanego tyle bliskie czy nawet spójne, że interesuje mnie także, z uwagi na Wszystkim wiadomo, gdyż od żyli obok siebie równi i równiejsi. efektu. SPOZ jest idealną alter- o dochodzenie przez nie do kom- długoletnią praktykę lekarską, ko- dawna głośno jest o tym w me- natywą. Jest to partia, która myśli promisów czy ustępstw nie będzie misja zdrowia. Rozmawiał: diach, że dotychczasowa rządowa Ale to chyba nie cały program o ludziach, chce służyć ludziom, zbyt dużym problemem. Zresztą KAZIMIERZ SANTARIUS koalicja ODS i TOP 09 nie spi- SPOZ-u? wszystkim obywatelom republiki. GL-605 Artykuł sponsorowany, GL-606 sobota | 19 października 2013 REKLAMA 7 Powinniśmy reprezentować sprawy zaolziańskie w Pradze

Czesław Walek jest absolwentem na, skuteczne środki przeciw ko- polskiego gimnazjum w Czeskim rupcji, zwiększenie partycypacji Cieszynie, Wydziału Prawa i Ad- obywateli w sprawach publicz- ministracji na Uniwersytecie Ja- nych, wsparcie kultury oraz Czech giellońskim i Wydziału Prawa na w ramach UE) Uniwersytecie Środkowoeuropej- ożywienie gospodarcze i nowe skim w Budapeszcie. Pracował w miejsca pracy (sprawiedliwy sy- Urzędzie Rady Ministrów, gdzie stem podatków, niższe rachunki koncentrował się na polityce praw za prąd i tworzenie nowych miejsc człowieka, a konkretnie na polity- pracy) ce dotyczącej Romów. W latach zdrowe środowisko dla ży- 2009-2011 był Wiceministrem ds. cia (rozwój rolnictwa, efektywny Praw Człowieka. W obecnej chwi- transport, ochrona środowiska na- li kieruje organizacją pozarządową turalnego i przyrody). Otevřená společnost (Społeczeń- stwo Otwarte). W wolnych chwi- Ma sens głosować na Partię lach organizuje festiwal Prague Zielonych, skoro prognozy wy- Pride. borcze przepowiadają poparcie około 5 proc.? W jaki sposób dotychczas udzie- Jasne, moim zdaniem zawsze ma lał się Pan na rzecz polskiej sens głosować na partię, która stoi mniejszości narodowej w Cze- najbliżej mojego poglądu na świat, chach? aczkolwiek ta partia jest stosunko- W tece Ministra ds. Praw Czło- wo mała. Nigdy to nie będzie głos wieka była też agenda mniejszo- stracony. Jeżeli jest to partia po- ści narodowych. Oprócz regu- ważna (a nie kolejny business plan larnych rokowań rządowej Rady jednego z naszych poszukiwaczy ds. Mniejszości Narodowych, w złota), to z takim głosem będzie których brałem udział, uczest- pracowała. Ponadto Partia Zielo- niczyłem w wytwarzaniu mate- nych idzie w sondażach w górę i jej riałów rządowych dotyczących preferencje wahają się około 5 pro- praw mniejszości narodowych, cent. A poza tym zdecydowanie jak np. Doroczny raport o sytuacji nie wierzę w sondaże. W każdym mniejszości narodowych w Cze- razie warto podkreślić, że walczy- chach. Brałem udział w pracach my o każdy głos i każdy jeden głos nad zmianą Ustawy o Gminach Czesław Walek i Ondřej Liška nam może bardzo pomóc. dotyczącą wytwarzania komisji mniejszości narodowych przy pozarządowych zajmujących się tów, którymi będę się zajmował: politykę europejską i międzynaro- Jakie doświadczenia zyskał gminach. W tece ministra była też ochroną praw człowieka i roz- równa płaca za równą pracę dla dową. We wszystkich tych aspek- Pan jako dyrektor Organizacji implementacja Europejskiej Karty wojem mniejszości narodowych. kobiet i mężczyzn tach poprzedni rząd podejmował Otevřená společnost? Języków Regionalnych i Mniej- Bodajże z powodu kryzysu ekono- gwarancja miejsc w przedszko- szościowych w Czechach poprzez micznego dochodziło w ostatnich lach dla dzieci od dwóch lat program grantowy. trzech latach do drastycznych cięć możliwość zawarcia małżeń- budżetowych, między innymi w stwa lub zarejestrowanego Którymi tematami dotyczącymi sprawach wsparcia mniejszości związku partnerskiego, nieza- polskiej mniejszości narodowej narodowych. Moim zdaniem, pań- leżnie od orientacji seksualnej na Zaolziu chciałby się Pan za- stwo czeskie ma obowiązek wspie- równy dostęp do edukacji jąć, będąc posłem czeskiej Izby rania działań mniejszości narodo- poparcie rozwoju opieki palia- Poselskiej? wych z budżetu państwowego tak, tywnej w Czechach. Moje priorytety dotyczą dotrzy- by mniejszość mogła się rozwijać, mywania praw człowieka, a przede a nie przymierać. Jakie doświadczenia zyskał Pan wszystkim zmian sytuacji, kiedy podczas swojej pracy w Mini- jedna grupa ludzi jest widocz- Którymi tematami chciałby się sterstwie ds. Praw Człowieka? nie poszkodowana kosztem innej Pan zająć w czeskiej Izbie Posel- Minister ds. Praw Człowieka jest grupy. Jest pewna dziedzina, na skiej (oprócz tych dotyczących ministrem bez teki, czyli z ogra- którą chcę w związku z tematem Zaolzia)? niczonym budżetem i co gorsza z mniejszości narodowych zwracać Jak już z powyższego wynika, bę- ograniczonymi zasobami ludzki- szczególną uwagę, a to budżet dzie to ochrona praw człowieka. mi, a przy tym w tece ma tematy państwowy i wsparcie organizacji Mam pięć podstawowych tema- horyzontalne, dotyczące wszystkich ministerstw (dotrzymywanie praw człowieka, ochrona mniej- szości narodowych, rozwój organizacji pozarządowych, ochrona ludzi z handicapem etc.). Musieli- śmy pisać komentarze do wszyst- Eliška Wagnerová kich materiałów rządowych, często dochodziło do twardych negocjacji kroki podważające reputację na- Otevřená společnost ma cztery z innymi resortami, a nie rzadko szego kraju jako kraju ochrony programy – wolność informacji, oporu nie udało nam się prze- praw człowieka. sprawy genderowe, miejsca pub- łamać. Pomimo tych przeszkód liczne dla obywateli i przygoto- muszę powiedzieć, iż był to jedno Może Pan w skrócie przybliżyć wywanie materiałów dla policji. z najproduktywniejszych okresów program Partii Zielonych? Każdy program jest inny i w ra- mego życia i jestem przekonany, że Program Partii Zielonych ma 240 mach każdego programu pracuje- pozostawiliśmy za sobą kawał do- punktów, czyli najlepiej zrobić so- my z inną grupą docelową. Chyba brej roboty. Z czego jestem chyba bie herbatę zieloną i przestudio- najbardziej znanym programem najbardziej dumny, to fakt, że cho- wać go na stronach www.zeleni.cz. jest program otevrete.cz, który po- ciaż kryzys ekonomiczny wybuchł Program Partii Zielonych jest pomaga ludziom zyskać informacje na pełno, udało nam się minima- stawiony na czterech fi larach: publiczne od administracji pub- lizować pochody neonazistowskie, godne życie w nowoczesnym licznej (która często nie chce in- a sprzeczności w społeczeństwach społeczeństwie (ochrona socjalna, formacji podawać). Na przykład w lokalnych rozwiązywać poprzez ochrona zdrowia, ochrona praw ramach naszego konkursu Otevře- mediację. Niestety rząd prawicowy człowieka i edukacja) no x Zavřeno najgorszym urzędem w czele z TOP 09 i ODS zmieszał efektywne państwo demokra- został Urząd Miasta Pragi za to, że temat praw człowieka z błotem. tyczne otwarte dla obywateli (bez- 12 razy odmówił udzielenia infor-

Zdjęcia: ARC Od polityki personalnej, przez stronny wymiar sprawiedliwości, macji i nie wysłuchał nawet decy-

Czesław Walek drastyczne cięcia budżetowe, po efektywna administracja publicz- zji organu nadzorczego. GL-614 Artykuł sponsorowany, 8 ROZRYWKA sobota | 19 października 2013

KRZYŻÓWKA LOGOGRYF ŁAMANY POZIOMO: 1. fl amaster 6. lądowe siły zbrojne 9. znany niemiecki Rozwiązanie dodatkowe logogryfu to dokończenie fraszki Jana Sztau- ośrodek sportów zimowych 10. smaczna ryba morska 11. błędny nad dyngera: bagnami 12. pokrywa naczynia szkliwem 13. kieliszek do spełnienia „Takt chyba nie jest cnotą satyryka, 14. miasto kojarzone z iperytem 15. jarmarczny sztukmistrz 19. pierw- Nie zmieni nic, kto nie... (ROZWIĄZANIE DODATKOWE)”. szy między biskupami 22. małż morski z mórz europejskich 25. ósmy 1.-4. start samolotu 3.-6. rachunek bankowy 5.-8. brat ojca 7.-10. do w skali twardości 26. pokrywa bociana 27. dawny taniec dworski jedzenia zupy 9.-12. dokuczliwy upał, żar 11.-2. Niki, słynny kierowca 28. kolisty plac 29. ma lepki kapelusz 32. wysysa krew z ludzi 36. zdo- Formuły 1. (Opr. BJK) bywca nagrody 39. ostra przyprawa 40. moralność 41. potężna budowla ziemna jako stanowisko artylerii 42. ordynarna kłótnia 43. szlak ko- munikacyjny 44. ludzie pozbawieni środków do życia 45. państwo nad Morzem Śródziemnym 46. kukiełkowy dla dzieci. PIONOWO: 1. fortel 2. razem z Pankracym i Bonifacym 3. niewielka kanapka bez oparcia 4. stan pozornej śmierci 5. moment 6. błyskotliwie sformułowana myśl 7. związek chemiczny powstały w skorupie ziem- skiej 8. mały kawałek papieru 16. niewielka wada 17. dom publiczny za czasów Nerona 18. konwersacja 20. stan upadku 21. jeleń żyjący w lasach południowej Syberii 23. wyspa obok Wolina 24. śpiewa po polsku i po grecku 29. zagranie piłką kończące grę 30. choroba skóry powodu- jąca silne swędzenie 31. odkrył tajemnicę „Sezamu” 33. zamach na tle politycznym 34. stawianie własnych interesów ponad interes publiczny 35. serce elektrowni jądrowej 37. historyczna prowincja Irlandii 38. zna- komity amerykański wynalazca. ROZWIĄZANIE DODATKOWE (Autor sentencji: Stanisław Jerzy Lec). Opr. JO

Rozwiązanie krzyżówki z 26 września: Poziomo: 1. ŚCIEG 6. BOMBA 9. ALBERTA 10. INLET 11. ŁĄCZE 12. USZATKA 13. GOWIN 14. GRIEG 15. ENKLAWA 19. OSEŁKA 22. ANE- MON 25. CYPEL 26. CESARZ 27. ETALON 28. EKRAN 29. SZCZEP 32. TOMBAK 36. GASTRYK 39. GETTO 40. OGROM 41. IMBECYL 42. ERYKS 43. IMBIR 44. TITANIC 45. TRASA 46. ATLAS. Pionowo: 1. ŚCIĘGNO 2. IGLIWIE 3. GATUNEK 4. OBRZĘK 5. TRATWA 6. BAŁAGAN 7. MACHIZM 8. ALERGEN 16. NACZEPA 17. LIPARYT 18. WA- LENTY 20. SKECZ 21. ŁGARZ 23. ERAZM 24. OPONA 29. SEGMENT 30. CYTRYNA 31. EGOISTA 33. OKOLICA 34. BARIBAL 35. KOMPRES 37. SO- BOTA 38. RYCINA KREW. Rozwiązanie dodatkowe: KREW POKONANYCH ZMIENIA CZĘSTO BARWY ZWYCIĘZCY. Rozwiązanie dodatkowe logogryfu kołowego z 26 września: „...SŁUCHA”. Wśród autorów poprawnych rozwiązań zostanie rozlosowana książ- ka. Termin nadsyłania rozwiązań upływa w czwartek 31. 10. br. o godz. 10.00. Nagrodę (do odbioru w redakcji) za rozwiązanie krzyżówek z 26. 9. otrzymuje Władysław Wałach z Wędryni. ALE HECA – Panie władzo – mówi zdener- * * * wowany Nowok do policjanta – Dorastający synek wraco po me- przed chwilóm mi kierysi ukrod czu do chałupy i mówi do star- rower! ki: – A światła mioł? – Ty to się mosz dobrze! – Ni. – Czymu tak myślisz? – Szkła odblaskowe? – Bo sie nie interesujesz spor- – Też ni. tym!... – Zwónek? Starka ciap na otomanę i pyto wy- – Ni mioł. straszóno: Rys. BRONISŁAW LIBERDA – W takim razie płaci pan mandat! – A co, nasi przegrali?! Tak było, tak jest

Na pocztówce z lat 20. XX w. (z archiwum Władysława Owczarzego) ulica biegnąca wzdłuż bogumińskiego dworca kolejowego. Na zdjęciu Marka Santariusa ten sam fragment ulicy, obecnie A. Mickiewicza. sobota | 19 października 2013 PROGRAM TV 9

SOBOTA 19 października 16.30 Zdarzyło się pewnej niedzie- niej) 14.40 Th e Voice of Poland - Bi- NOVA 21.05 Echa dnia 21.15 Dla niesłyszą- li (fi lm) 17.10 Przedwyborcze spoty twa 16.20 Na dobre i na złe (s.) 17.15 cych - Dziennik Regionów 21.40 Echa 5.55 Czarodziejka Tara 6.25 Dinofroz TVP 1 17.25 List do Ciebie 18.25 Chłopaki Show z humorem - I kto to mówi? dnia - komentarze 22.00 Aktualności (s. anim.) 6.50 Bakugan 7.20 Hannah 6.00 6.25 w akcji 18.55 Prognoza pogody, wiado- 18.00 Panorama 18.30 Sport Telegram Wieczorne 22.35 Tajemnice począt- Moda na sukces (s.) Cu- Monatana 8.15 Jak wytresować smoki mości, sport 20.00 Cuda natury 21.15 18.55 Dzięki Bogu już weekend 20.05 ków Polski - Wyspa władców 23.35 downe miejsca - Wielkie Sanktuaria (s. anim.) 8.40 Weekend 9.25 Upad- 6.55 Legendarne historie 22.05 Ekologicz- XIX Festiwal Kabaretu w Koszalinie Everyday English 23.50 Ahora espanol Polski - Stoczek Klasztorny Peł- ły anioł (fi lm) 11.25 Grubasek (fi lm) 7.15 7.30 ny Oskar 23.10 Nędzne psy (fi lm) 1.05 2013 21.10 Czas honoru 22.10 Show 0.10 Telekurier. nosprawni Las bliżej nas Rok 13.05 Właściwie jesteśmy normalni 8.00 8.30 Grzeszni ludzie miasta Brna (s.). z humorem - I kto to mówi? 22.45 w ogrodzie Naszaarmia.pl (fi lm) 14.55 Footloose (fi lm) 17.10 POLSAT Magazyn Ligi Mistrzów 8.55 Dora Kocham Kino - magazyn fi lmowy G. TVC 2 Bach! 17.55 Za krzakiem tarniny 6.00 Nowy dzień z Polsat News 8.15 poznaje świat 9.30 Pingwiny z Mada- Torbickiej 23.20 WOK - Wszystko o 6.00 Teleranek 6.10 Andy i przygody (fi lm) 19.30 Wiadomości, sport, po- Świat według Kiepskich (s.) 9.00 Mala- gaskaru 10.00 iCarly (s.) 10.35 Jak to Kulturze 23.55 Wieczorem - kompo- w naturze 6.25 Gwiazdy wśród zwie- goda 20.20 Lekarze z Początków (s.) nowski i Partnerzy 10.00 Trudne spra- działa - program popularnonaukowy zycje Włodka Pawlika do poezji Józefa rząt 6.40 Pszczółka Maja (s. anim.) 21.35 Ułamki 22.10 Krwawy diament wy 3 11.00 Dlaczego ja? 12.00 Pamięt- 11.05 Szlakiem gwiazd - Barbara Bur- Czechowicza 0.55 Kill Bill. 7.00 Mikołajek (s. anim.) 7.15 Show (fi lm) 0.45 Właściwie jesteśmy nor- niki z wakacji (s.) 13.00 Czyja wina? sztynowicz 11.30 Nie ma jak Polska: Garfi elda (s. anim.) 7.30 Studio Kole- TV KATOWICE malni (fi lm). 14.00 Pierwsza miłość (s.) 14.45 Trud- Kujawsko-Pomorskie 11.55 Weeken- ga 9.00 Nasza wieś 9.30 Wędrówki w 7.00 7.35 ne sprawy 6 15.50 Wydarzenia 16.15 dowy magazyn fi lmowy 12.25 Jaka to Reportaż Szlakiem gwiazd - PRIMA poszukiwaniu muzyki 10.00 Folklori- Krzysztof Daukszewicz 8.00 Śladami Interwencja (mag.) 16.30 Malanowski i melodia? (teleturniej) 13.00 Blondynka 6.00 Wiadomości 7.10 Chima 7.40 ka 10.30 Przedwyborcze spoty 10.45 8.35 Partnerzy 11 17.00 Dlaczego ja? 18.00 (s.) 13.55 Zwierzęta świata - Enklawy Jana Pawła II Lekcja dobrych ma- 8.10 Tysiąc lat czeskiego myślistwa 11.15 8.55 9.15 Mr. Manny (s.) Tajemnice woj- Pierwsza miłość (s.) 18.50 Wydarze- dzikiej przyrody 14.35 Okrasa łamie nier Ogródek bez ogródek 9.20 9.55 Pojedynek przywódców 12.00 Generał 9.25 ny Prima Świat Sekundy nia 19.30 Świat według Kiepskich (s.) przepisy - Perliczka na nowo odkryta Mój pies i inne zwierzaki Nożem 11.00 11.55 Patton 12.45 Historie, których świat 9.45 10.00 do morderstwa (s.) Partia 20.10 Hitman (fi lm kopr.) 22.00 Stone 15.10 Alvin i wiewiórki 17.00 Teleex- i widelcem 60 lat razem 13.25 nie widział 13.10 Obcy są nasi 13.35 10.25 10.50 Poradnik domowy Jesteś tym, (fi lm USA) 0.15 Breaking Bad 3. press 17.30 Ojciec Mateusz (s.) 18.25 Rączka gotuje Leader 14.35 16.35 Kraje kadzidłowego szlaku 14.00 Świat 11.00 co jesz Gwiazda (fi lm) Sąsiad na widelcu 19.10 Smerfy w Je- Gramy dla Was Śladami Pod- 18.55 TVC 1 cudów 14.25 Derren Brown: Magia 11.30 Morderstwa w Midsomer (s.) dynce 19.30 Wiadomości 20.05 GOL lasian - Cicago 2 Zaproszenie 5.59 8.45 i manipulacje 14.50 Titanic: Krew i 12.00 Wiadomości, wiadomości kryminalne Studio 6 Przedwyborcze T-Mobile Ekstraklasa 20.25 Komisarz - Gwałtu, rety! w Ciechanowcu 19.40 19.55 9.00 9.15 stal 15.45 Przedwyborcze spoty 16.00 13.00 Wiadomości z willi VIP spoty Wszystko o gotowaniu Alex (s.) 21.25 Hit na sobotę - Robin Głos Regionów AgroSzansa 20.15 10.05 Królestwo natury 16.30 Kamera w 13.35 14.45 wiadomości Czechy i Słowa- Córki McLeoda (s.) Niezwy- Hood 23.55 Żywe trupy (s.) 0.45 Po- Archimandryta Red, Hot, 23.05 0.10 11.00 12.00 podróży 17.25 Zamarznięta planeta 15.00 cja mają talent Wybrańcy kłe życia Karetka II (s.) piełuszko. Wolność jest w nas. Chile - Polska Koncert życzeń 12.30 18.15 Piękne straty 18.45 Wieczoryn- 16.00 17.00 Chłopaki też płaczą (fi lm). Południowe wiadomości Sama Młodzież kontra Rusz się 13.40 TVP 2 ka 18.55 Paszcze, łapy, dzióby 19.30 17.30 PONIEDZIAŁEK 21 października w domu Wszystko o gotowa- człowieku Kawiarnia naukowa 14.00 14.15 5.55 7.05 Przedwyborcze spoty 19.45 Obrazki 18.00 18.30 niu Przedwyborcze spoty Tygrysy Europy M jak miłość Śląskie czyta Aktualności 15.10 15.55 8.00 11.00 z Francji 20.00 Mity i fakty historii 19.00 TVP 1 Naciągacze (s.) Bolkoviny (s.) Pytanie na śniadanie Podwodna Polska - Raki znane 16.25 16.50 11.25 20.55 Na łowach w Afryce 22.00 Męż- 19.30 5.55 8.00 Podróżomania AZ kwiz Sztuka życia Barwy szczęścia (s.) i nieznane Szlakiem gwiazd - TVP INFO w TVP 1 Wia- 17.05 13.05 czyźni, którzy nienawidzą kobiet (fi lm) 20.25 21.00 8.10 9.00 Przedwyborcze spoty Wszystko Kabaret Ani Mru Mru - Urodzi- Bracia Golcowie Powroty domości Polityka przy kawie 17.55 14.00 0.25 Pr. satyryczny 0.50 Mała Brytania. 22.00 -party Wiadomości regionalne nowy strzał w dychę Familiada Telekurier extra Aktualności Serialowa Jedynka - Komisarz Alex (s.) 18.25 18.55 22.15 9.55 Taxi Prognoza pogody, (teleturniej) 14.40 Rodzinka.pl (s.) NOVA Wieczorne Wiadomości sport - Natura w Jedynce - W cieniu di- 20.00 15.40 15.45 22.45 23.05 nozaurów 11.00 Świat się kręci 12.00 wiadomości, sport Żandarmskie Boscy w sieci (s.) Słowo 6.00 6.25 niedziela Gramy dla Was 21.30 15.55 16.55 Tom & Jerry (s. anim.) Bat- 23.35 Wiadomości 12.10 Agrobiznes 12.25 humoreski (s.) Reporterzy TVC na niedzielę Czas honoru 6.50 Kultowe rozmowy Archiwum 22.15 18.00 man: Odważny bohater (s. anim.) 0.05 Klimaty i smaki 12.35 Przepis dnia Grzeszni ludzie miasta Brna (s.) Dzięki Bogu już weekend Pa- 7.15 Zbrodni - Silberstein Ukryte 23.15 23.40 19.05 20.05 Bakugan (s. anim.) Pingwiny z 0.30 (s.) 12.45 Natura w Jedynce - Sowa Na tropie Tajniacy (s.) norama Postaw na milion 7.45 prawdy - Lekomania 60 lat razem. 0.35 21.55 Madagaskaru Jak królewny w płomykówka i jej długi lot 13.50 Jaka Kalendarium. Th e Voice of Poland - Bitwa Kill 8.55 POLSAT 0.00 nocy tańczyły (bajka) Matylda to melodia? (teleturniej) 14.25 Moda TVC 2 Bill Pink freud (Warsaw Summer 10.45 11.45 (fi lm) Przyprawy Dzwoń 6.00 Nowy dzień z Polsat News 7.45 na sukces (s.) 14.50 Przepis dnia (s.) Jazz Days 2013). 12.20 5.59 Dzień dobry 8.30 Zaczarowa- do TV Nova Na torach czeka Scooby-Doo i Brygada Detektywów 15.00 Wiadomości 15.15 Okrasa ła- 14.15 ne przedszkole 9.00 Prywatne muzea TV KATOWICE morderca (fi lm) Zamieńmy się 9.45 Jeźdźcy smoków 10.15 Dawno mie przepisy - Perliczka na nowo od- 15.35 9.10 Kamera w podróży 10.05 Świat 7.00 Raport z Polski 7.30 Echa dnia żonami Znów jestem siedemna- temu w trawie (fi lm USA) 12.15 Tylko kryta 15.45 Bonanza (s.) 16.40 Polska 17.35 cudów 10.30 Przedwyborcze spoty 8.00 Przystanek Ziemia 8.30 Agro- stolatkiem (fi lm) Poradnik do- taniec - Got to Dance 14.10 Rozmowy non stop - magazyn reporterów 17.00 18.45 19.30 10.45 Samoloty myśliwskie w walce Szansa 9.00 Elementarz mam 9.30 mowy Przysmaki Babicy nocą 16.15 Top chef 17.45 Nasz nowy Teleexpress 17.25 Jaka to melodia? (te- 20.20 11.35 Tysiąc lat czeskiego myślistwa Śladami Podlasian - Cicago 2 10.00 Wiadomości, sport, pogoda dom 18.50 Wydarzenia 19.30 Państwo leturniej) 17.55 Klan (s.) 18.30 Świat 22.40 12.05 Piękne straty 12.35 Historie, Gramy dla Was 10.15 Czas na jazdę Mężczyźni przy nadziei (fi lm) w państwie 20.00 Must be the music się kręci 19.20 Przepis dnia (s.) 19.30 0.40 jakich świat nie widział 13.05 Klucz 10.35 10.45 W morzu ognia (fi lm) Motyw II: - tylko muzyka 6 22.00 To nie koniec 20.25 Odkrywanie Jury Gramy Wiadomości Teatr Telewizji - 13.30 Historia bomby wodorowej 11.00 Zemsta (fi lm). świata! 23.00 Kości 8 (s.) 0.00 Spisek 22.00 23.10 dla Was Wstęp wolny - z kulturą Getsemani Homeland (s.) 14.25 Katastrofy lotnicze 15.15 Der- 11.30 11.55 Para w Polskę - Łowicz PRIMA doskonały (fi lm USA). Oglądaj z Andrzejem Fidykiem - Nie- ren Brown: Magia i manipulacje 15.45 Nożem i widelcem 12.15 60 lat razem 0.20 6.00 Wiadomości 6.55 Chima 7.25 TVC 1 wolnice z Cleveland Glina. Przedwyborcze spoty 16.05 Tajemnice 13.00 Zgłębić tajemnice raka - Chirur- 7.55 16.55 Mr Manny (s.) Największe bitwy 6.00 Ciekawostki z regionów 6.30 TVP 2 Biblii Tak jest, panie premierze gia rekonstrukcyjna 13.35 Jestem go- 8.30 17.25 17.55 II wojny światowej Salon samo- Hobby naszych czasów 6.55 Zaurocze- 6.00 6.30 (s.) Czerwony Karzeł (s.) towy na wszystko 14.45 Eurosąsiedzi 9.45 11.50 Faceci do wzięcia (s.) Coś 18.45 chodowy Columbo (s.) nie (s.) 7.50 Pożyczka 8.45 Przedwy- 7.00 Doktor Who (s.) Wieczorynka 15.30 Made in Silesia 15.45 Gramy dla 13.50 dla Ciebie M jak miłość (s.) 18.55 Czechy i Słowacja mają talent borcze spoty 9.00 Łopatologicznie 9.45 8.00 10.35 Czechosłowacki tygodnik fi l- Was 16.00 Pilot musi mieć nogi 16.30 15.50 Pytanie na śniadanie Bar- 19.05 Wewnętrzne sprawy (fi lm) Kalendarium 10.00 Kamera na szlaku 11.15 mowy Kraje kadzidłowego szla- Klub Srebrnego Włosa 17.00 Wstęp wy szczęścia (s.) Na dobre i na 19.30 19.50 Morderstwa w Midsomer (s.) 18.00 10.30 11.05 12.15 ku Przedwyborcze spoty wolny - z kulturą 17.30 Fascynujące Obiektyw Życie na zamku złe (s.) Makłowicz w podróży 20.00 Wybrańcy 18.55 Wiadomości, wiado- 12.00 12.45 Wiadomości w j. migowym Naj- Śląskie 18.00 Rączka gotuje 18.30 Ak- (s.) Pytania Václava Moravca - Zanzibar Wojciech Cejrowski- mości kryminalne 19.40 Wiadomości 13.00 13.05 14.00 13.20 ważniejsze operacje II wojny światowej tualności 19.00 Telekurier extra 19.30 Wiadomości Bajka boso przez świat - Męska rzecz 21.05 22.00 z willi 19.55 VIP wiadomości 20.15 14.15 14.15 Taipei 101 Klatka szaleń- Polska samorządna 20.10 Wieczorne Przedwyborcze spoty Podwójna Szkoła życia (s.) Prawo natury 23.35 Czechy gotują z Pohlreichem na żywo 15.50 15.10 ców (fi lm) Sędzia i zabójca (fi lm) wiadomości sportowe 20.25 Made in rola (fi lm) Operacja mojej cór- - W lasach strefy umiarkowanej 1.35 21.40 Mamma Mia! (fi lm) 0.10 Zabój- 17.15 15.45 Wypsy zapomnianego spokoju. Silesia 21.00 Kultowe rozmowy 22.00 ki (fi lm) Przedwyborcze spoty Rodzinka.pl (s.) Panorama Kraj cze ciało (fi lm). 17.30 18.25 16.05 16.15 Aktualności Wieczorne 22.45 Gramy Niezwykłe życia Zielnik Boscy w sieci (s.) Rodzin- NOVA 18.55 17.15 18.00 dla Was 23.05 Zgłębić tajemnice raka NIEDZIELA 20 października Prognoza pogody, wiadomości, ka.pl (s.) Szkoła życia (s.) 5.59 Śniadanie z TV Nova 8.50 Uli- 20.00 21.50 18.50 23.35 Kwartet - magazyn regionów sport Uwaga, pies! (fi lm) Panorama Jeden z dziesięciu ca (s.) 9.45 Lekarze z Początków (s.) TVP 1 22.20 19.25 20.45 Czwórki Wyszehradzkiej 0.05 Kabare- 168 godzin Piękność w opałach Barwy szczęścia (s.) M jak 11.00 Ułamki 11.25 Pępek świata (s.) 0.15 21.50 towa scena Trójki - Przechowalnia. 6.10 Moda na sukces (s.) 6.30 My (fi lm) Pięć małych świnek (fi lm). miłość (s.) Tomasz Lis na żywo 11.50 Tescoma ze smakiem 12.00 Po- 7.00 22.50 Wy Oni Transmisja Mszy Świę- TVC 2 Głęboka woda - sezon II (s.) łudniowe wiadomości, sport, pogoda POLSAT 23.50 Czy świat oszalał? - Broń - naj- 12.35 13.30 tej z Sanktuarium Bożego Miłosier- 6.00 6.10 Sue Th omas (s.) Dowody 6.00 Nowy dzień z Polsat News 7.45 8.00 Teleranek Andy i przygody w starsze uzależnienie Ameryki. 14.25 15.25 dzia w Krakowie-Łagiewnikach 6.20 zbrodni (s.) Dr House (s.) Jeźdźcy smoków 8.15 Dawno temu w 8.25 naturze Gwiazdy wśród zwierząt Tydzień Domisie - Ruszaj się, 6.40 7.00 TV KATOWICE Przychodnia w różanym ogrodzie (s.) trawie (fi lm USA) 10.15 Ewa gotu- Domisiaku 8.55 Ziarno 9.35 Zwykła/ Pszczółka Maja (s. anim.) 16.30 17.00 7.15 6.30 7.30 Dwóch i pół (s.) Popo- je 10.45 Scooby-Doo i król goblinów niezwykła rodzinka 11.10 Biegajmy Mikołajek (s. anim.) Show Gar- Młodzież kontra Aktualno- 7.30 7.40 łudniowe wiadomości, sport, pogo- 12.15 Jaś Fasola 12.45 Must be the razem 11.25 Piękniejsza Polska 11.50 fi elda (s. anim.) Studio Kolega ści Flesz Poranne Poranek z TVP 17.35 18.30 9.00 8.00 8.35 da Mentalista (s.) Ulica music - tylko muzyka 6 14.45 To nie Między ziemią a niebem 12.00 Anioł Czechosłowacki tygodnik fi lmo- Katowice Co niesie dzień 19.30 9.10 8.50 (s.) Wiadomości, sport, pogoda koniec świata! 15.45 2XL 16.45 Ślub- Pański 12.10 Między ziemią a nie- wy Poszukiwania czasu utracone- Drift - moje drugie życie Prze- 20.20 21.35 9.30 9.00 Ogólniak z o.o. (s.) Pan- na gorączka 17.45 Fat Killers - zabój- bem 12.55 Świat się kręci - the best of go Największe operacje II wojny chodzień codzienny Eurosąsiedzi 22.10 10.30 9.20 Mama (s.) Mistrzostwa powiatu cy tłuszczu 18.50 Wydarzenia 19.30 13.30 Sąsiad na widelcu 14.25 Robin światowej Przedwyborcze spoty Etniczne klimaty - Jeszcze w Pol- 22.45 10.45 11.10 9.45 10.20 (s.) Nocne wiadomości, sport, Świat według Kiepskich (s.) 20.05 Hood 17.00 Teleexpress 17.30 Komi- Nie poddawaj się Obroń- sce są Grecy Kościół z bliska 23.15 0.05 11.40 12.10 11.15 pogoda Following (s.) Big Biblia 22.00 Śniadanie do łóżka 23.45 sarz Alex (s.) 18.20 Jaka to melodia? ca Chcesz mnie? Paryż Głos Regionów Klub Srebrnego 13.10 14.00 11.45 Game. Krzysztof Zimnoch - Artur Binkow- (teleturniej) 19.00 Walt Disney w Je- Mity i fakty historii Słowo Włosa Antenowe remanenty - 14.05 PRIMA ski 1.00 Droga bez powrotu II (horror dynce - Przygody Donalda i Mikiego - na niedzielę Magazyn chrześci- Trójka w kosmosie - Kabaret „Czer- 14.30 15.00 6.40 7.40 kopr.). Przygody z muzyką 19.30 Wiadomości jański Przez ucho igielne wony Tulipan w Piwnicy pod Harendą” Policja Hamburg (s.) Pan 15.15 15.45 12.55 13.30 8.25 9.10 20.20 Blondynka (s.) 21.20 Zakochana Twierdze: Josefov Ptaszki Słynne miejsca Lwowa Złota Rączka (s.) Alf (s.) TVC 1 16.00 14.05 10.15 Jedynka - Monte Carlo 23.15 Cześć, Przedwyborcze spoty Odkrywa- Rusz się człowieku Drift - moje Napisała: morderstwo (s.) Policja 6.00 7.05 16.50 14.20 11.15 Zauroczenie (s.) Kamera Tereska 0.55 Homeland (s.). nie planety Ocean Cel podróży: drugie życie Przechodzień co- Hamburg (s.) Inga Lindstrom: na szlaku 7.35 Królewna Dusza (baj- Nurkowanie 17.45 Emocje a my 18.15 dzienny 14.25 Everyday English 14.40 Lato na wyspie (fi lm) 13.20 Straż- ka) 8.45 Przedwyborcze spoty 9.00 TVP 2 Na pływalni z T. Sedláčkiem 18.45 Ahora espanol 15.05 Elementarz mam nik Teksasu (s.) 14.20 Lekarz z gór Ostatni koncert 9.20 Śmierć w raju (s.) 6.35 Milion ton śmieci 7.10 M jak mi- Wieczorynka 18.55 Jeśli wejdziesz 15.30 Schlesien Journal 15.40 Przyro- (s.) 15.20 Big Ben (s.) 17.40 Popołu- 10.15 Żyjesz tylko 2x 10.45 Najlepsze łość (s.) 8.00 Barwy szczęścia (s.) 9.05 między wrony 19.30 Przedwyborcze da w obiektywie 16.00 Raport z Polski dniowe wiadomości 18.00 Nakryto do faux pas 12.00 Południowe wiadomo- Kultura, głupcze 9.45 Rodzinne oglą- spoty 19.45 Arch. Bohuslav Fuchs w 16.30 Czas na Pracę! Praca na Czasie! stołu! 18.55 Wiadomości, wiadomości ści 12.25 Hobby naszych czasów 12.50 danie - Prawo natury 10.50 Wojciech Brnie 20.00 Dom czyli dokąd prowa- 17.00 Przystanek Ziemia 17.30 Ak- kryminalne 19.40 Wiadomości z willi Spostrzeżenia z zagranicy 13.00 Wia- Cejrowski - boso przez świat 11.20 dzi nasza droga 21.00 Katastrofy lot- tualności Flesz 17.35 Forum Regionu 19.55 VIP wiadomości 20.15 Powroty domości 13.05 Trzy królewny tancerki Makłowicz w podróży - Norwegia nicze 21.55 Dracula (fi lm) 0.00 Cho- 18.30 Aktualności 18.50 Gość Aktu- do domu (s.) 21.35 Top Star magazyn (bajka) 14.00 Przedwyborcze spoty 12.00 Gwiazdy w południe - Bez bate- dorkowski: zbrodniarz czy męczennik? alności 19.00 Telekurier 20.25 Turniej 22.50 Sypiając z wrogiem (fi lm) 0.55 14.15 Gdyby tysiąc klarnetów (fi lm) rii nie działa 14.00 Familiada (teletur- 1.50 Californication (s.). europejski 20.45 Eurowiadomości Zbrodnie niedoskonałe (s.). 10 REKLAMA sobota | 19 października 2013

Znany na całym świecie kurs metodyczny Cambridge CELTA w sierpniu 2013 r. w Pygmalionie Intensywny kurs metodyczny dla do pisemnego oraz ustnego egza- zwykłą konkurencją dla innych nauczycieli języka angielskiego minu wstępnego, a w trakcie kursu szkół w regionie – mówi dyrektor CELTA (Certifi cate in Teaching cały swój czas (włącznie z codzien- ds studium Pygmalionu, Hana Ka- English to Speakers of Other Lan- nym przygotowaniem w domu) niová, która również była uczestni- guages) jest najsłynniejszą na świe- poświęcają na wykonanie zadań kiem kursu. cie kwalifi kacją pedagogiczną, która praktycznych i teoretycznych. Nie- Pygmalion jest bardzo dumny ze upoważnia do nauczania języka an- wątpliwym wynikiem tej rzetelnej swego nieustannie poszerzającego gielskiego na całym świecie. pracy jest zasadniczy postęp w roz- się zespołu doskonale wykształ- W sierpniu 2013 roku kurs ten woju kwalifi kacji pedagogicznych conych lektorów, który obecnie odbył się w Czeskim Cieszynie w oraz fachowych każdego absolwen- liczy 14 nauczycieli z certyfi ka- fi rmie Pygmalion, w ramach trwa- ta. tem CELTA, przy czym zdecydo- jącego projektu pn. „Centrum Edu- – Nasi nauczyciele zdobyli tu wana większość z nich uzyskała kacyjne i Doradcze Pygmalion”. cenne doświadczenie i know- ponadprzeciętne wyniki, oraz 2 Pomyślnie ukończyło go 11 na- how, w jaki sposób wykorzystać nauczycieli z dyplomem DELTA uczycieli! Projekt jest współfi nan- sprawdzoną koncepcję nauczania (Diploma in Teaching English to sowany ze środków Europejskiego osób dorosłych według standar- Speakers of Other Languages). Funduszu Społecznego (EFS). dów międzynarodowych, która Życzeniem każdej szkoły jest za- Kurs CELTA uważany jest po- bezsprzecznie przyczynia się do pewne, aby mieć w swoim zespole wszechnie za bardzo wymagający, znacznego postępu w nauce języka nem językowym Cambridge CPE lion, wraz ze swymi nauczycie- jak największą liczbę tak dobrze

kandydaci na studia muszą podejść obcego. W połączeniu z egzami- (najwyższy poziom C2) Pygma- lami, może być czymś więcej niż wykształconych nauczycieli. GL-610 Artykuł sponsorowany,

Wilgoć w domu, mokre piwnice? Pojawia się pleśń, grzyb i nieprzyjemny zapach? Straszą wysokie koszty ogrzewania? Mamy dla Państwa skuteczne rozwiązanie! Wizyta rzeczoznawcy z dokładną GL-211 analizą przyczyn zawilgocenia oraz oferta cenowa – gratis! Stosujemy wyłącznie najlepsze materiały z gwarancją producenta – to gwarantowana jakość usługi! www.ajesucho.cz e-mail: [email protected] tel.: 608 772 213 GL-209 GL-157 GL-553

Ogłoszenia do »Głosu Ludu« przyjmowane są

Szeroki repertuar utworów w dni powszednie: polskich, czeskich i zagranicznych W redakcji „Głosu Ludu“ przy ul. Komeńskiego 4, Czeski Cieszyn M. Veselý +420 777 002 882 w godz. 8.30-15.30, tel. 558 731 766 Nowość 2013 www.mband.cz e-mail: [email protected] [email protected] W firmie Hudeczek Service, Działa również mniejszy, GL-552 trzeci kocioł! sp. z o.o. – Studio Graficzne, Destylaty najwyższej jakości Czeski Cieszyn, ul. Strzelnicza 18 Jeszcze się nie (NA PARTERZE), codziennie Tel. 596 422 010 w godz. od 8-16, tel. 558 711 027 737 841 306 zdecydowałeś? e-mail: [email protected]. www.palirna-stonava.cz Inni już to zrobili W Odd. Literatury Polskiej Stonawa 334 Biblioteki w Karwinie-Frysztacie Tel. 59642 2010, 737841306 Zareklamuj się w (przy rynku) w po, wt: 8.00-12.30, Zbieramy zamówienia 13.00-18.00, czw: 13.00-18.00, »GŁOSIE LUDU« pt: 8.00-12.30, 13.00-17.00, Miłe czekanie z internetem tel.: 596 312 477 przy kawie e-mail: [email protected]

GL-616 Na Twój telefon GL-606 czeka UWAGA Ogłoszenia do „Kroniki rodzinnej” CZYTAJ NAS CODZIENNIE! BEATA należy przysyłać bądź przynosić osobiście do redakcji do godz. 12.00 SCHÖNWALD dnia poprzedzającego wydanie ga- www.glosludu.cz doradca ds. reklamy zety. W przypadku nekrologów cze- kamy do godz. 13.30, prosimy jed- Tel. 775 700 896 nak wcześniej zgłosić telefonicznie Aktualny serwis o Polakach na Zaolziu fakt zamówienia ogłoszenia. sobota | 19 października 2013 INFORMATOR 11

ŻYCZENIA Wspomnienie, to cicha nuta wyjęta z tomów przeszłości, wycieczek, wspólny posiłek, loteria. wspomnienie, to nić wysnuta ze złotej przędzy miłości... Prosimy zabrać ze sobą śpiewniki „BŚ”. Tel. 552 321 402, 604 879 793, 21 października 2013 piękny jubileusz życiowy obchodzi Dnia 20. 10. 2013 minie 30. rocznica śmierci naszej Ko- www.ptts-beskidslaski.cz. chanej Mamusi, Babci i Prababci pani HANIA WOJNAR UWAGA SPOTKANIE! – Ko- śp. HELENY WRONKOWEJ chane koleżanki i koledzy! Przypomi- z Karwiny. Z tej okazji bukiet serdecznych życzeń długich z Trzyńca. Z szacunkiem i miłością wspominają najbliżsi. namy o spotkaniu klasowym 4A (rok lat w zdrowiu, szczęściu i radości przynoszą „chłopacy” GL-592 matury 1978 – wychowawca prof. Szymuś, Michaś i Franuś, a wraz z nimi mąż i syn z żoną. Franek), które odbędzie się 25. 10. o Do życzeń dołącza liczna rodzina. RK-152 NEKROLOGI godz. 18.00 w pensjonacie „Běla” w Jabłonkowie. Serdecznie zapraszamy. WSPOMNIENIA W głębokim smutku pogrążeni zawiadamiamy wszyst- OFERTA PRACY kich krewnych i znajomych, że dnia 14. 10. 2013 zmarł NOWO OTWARTA FIRMA W w wieku 81 lat nasz Kochany Ojciec, Teść, Dziadek, Dnia 21. 10. 2013 obchodziłby swoje 65. urodziny CZESKIM CIESZYNIE w branży Brat, Szwagier i Wujek śp. STANISŁAW CIENCIAŁA maszyn rolniczych i leśnych poszu- śp. FRANCISZEK FILIPEK kuje pracowników do działów tech- z Wędryni. Dnia 14. 11. 2013 minie 8. rocznica Jego na- zamieszkały w Piotrowicach, pochodzący z Wędryni. nicznych i sprzedaży. Mile widziana głego zgonu. Z szacunkiem i miłością wspominają matka Pogrzeb Drogiego Zmarłego odbędzie się w kościele znajomość języka polskiego oraz wy- i żona z rodziną. AD-088 rzymskokatolickim w Karwinie-Frysztacie dnia 21 października 2013 kształcenie techniczne. Tel. +48 33 o godz. 13.00. W smutku pogrążona rodzina. RK-151 852 92 79, kom. +48 691 202 729, e- mail: [email protected], www.faofar.pl. Dnia 21. 10. 2013 roku obchodziłby GL-617 OFERTY 100. urodziny nasz Kochany Ojciec Z bólem w sercu zawiadamiamy wszystkich krewnych i śp. JÓZEF CZEPIEC znajomych, że w dniu 15. 10. 2013 roku niespodziewa- WYNAJMĘ DŁUGOTERMI- z Mostów koło Jabłonkowa. 25. 8. br. nie zmarł w wieku 83 lat nasz Drogi Mąż, Ojciec, Teść, NOWO mieszkanie 2+1 z balko- minęło 25 lat od Jego śmierci. Przy Dziadek, Pradziadek, Szwagier i Wujek nem (1. piętro) w spokojnej części okazji chcemy również wspomnieć Jego śp. TADEUSZ MACURA Czeskiego Cieszyna, na osiedlu Koło Żonę, a naszą Kochaną Mamusię Mleczarni (U Mlékárny). Kontakt w zamieszkały w Hawierzowie-Suchej. Na życzenie śp. AGNIESZKĘ CZEPIEC godzinach wieczornych: 608 436 020. Zmarłego pożegnanie z nim odbędzie się w wąskim którą pożegnaliśmy na zawsze dnia 14. 4. 2011 roku. W maju przyszłego AD-091 gronie najbliższych. W smutku pogrążona żona Anna roku obchodziłaby 90. urodziny. Z wielką miłością i wdzięcznością wspo- KTO NARYSUJE z rodziną. GL-612 drzewo genealo- minają córki i synowie z rodzinami. GL-618 giczne, wszystkie dane są znane. Inf. 731 730 922. GL-611 Kto Go znał – niechaj z nami wspomni. ANTYKI KUPIĘ – meble przed- Wyrazy szczerego współczucia z powodu śmierci pana wojenne, obrazy, zegary, odznacze- Wczoraj, 18. 10. 2013, minęło 25 lat od chwili, kiedy nas śp. STANISŁAWA BRODY na zawsze opuścił nasz Ukochany Brat, Mąż, Ojciec nia, srebra, militaria, stare zdjęcia, śp. TADEUSZ KALISZ długoletniego prezesa MK PZKO w Tyrze składają rodzinie Zmarłego pocztówki i wiele innych, tel. 0048 GL-619 605 255 770. GL-603 z Olbrachcic. Wszystkich, którzy Go znali i kochali, o członkowie Koła. CZYSZCZENIE STUDNI, tel.: chwilę wspomnień proszą żona, syn i brat z rodzinami. 605 929 616. GL-521 RK-150 serc”. Zaprezentujemy robótki ręczne zapewnione. W programie koncert MALOWANIE DACHÓW eter- i wypieki oraz sprzęty, stroje i fotogra- zespołu „Blaf ”. Cena biletu 290 kc, nitowych, dachówkowych, ipowych fi e o historii gminy. cena wysłóżki 330 kc. Zamówienia Dzisiaj, 19. 10. 2013, obchodziłaby 90. urodziny nasza Najdroższa i blaszanych. Technologią agregatu CIERLICKO-KOŚCIELEC – tel. 776 582 451 – Roman Szarowski. śp. OLGA RELI malarskiego łącznie z odłuszczaniem MK PZKO zaprasza na spotkanie KARWINA-RAJ – Kluby Kobiet i umyciem. Dach szybko zrobiony, z Suchej Górnej. W marcu br. minęła 10. rocznica Jej zgonu. Wszystkich, towarzyskie w ramach Święta Nie- i Seniora MK PZKO zapraszają na piękniejszy jak nowy. Cena zależna od którzy Ją szanowali i zachowali w życzliwej pamięci, o chwilę cichych wspo- podległości 9. 11. o godz. 17.00 do wspólne spotkanie 22. 10. o godz. rodzaju farby, od 120 kc/m2. Probosz mnień prosi w imieniu rodziny wnuczka Ola. DPŻW. W programie Kawiarenka 15.30. W programie prelekcja prof. D. 734 486 799. GL-566 Dnia 25. 10. 2013 o godz. 17.30 w kościele katolickim w Suchej Górnej Literacka gości z Katowic, konkurs Kadłubca nt. „O cieszyńskiej mowie zostanie odprawiona msza w intencji naszej Drogiej. GL-615 na najlepszą sałatkę z kapusty i „Co ludowej i jej znaczeniu”. KONCERTY dobre, to z Polski”. KLUB 99 – Spotyka się w poniedzia- KARWINA-GRANICE – MK CZ. CIESZYN – Biblioteka Miejska łek 21. 10. o godz. 11.00 w Domu PZKO Darków zaprasza wszystkich Dnia 21. 10. 2013 obchodziłby swoje 75. urodziny przy ul. Havlíčka zaprasza na spotka- PZKO w Nawsiu. członków i sympatyków na Koncert nie z Renatą Putzlacher „W kawiarni śp. LEON NIEDOBA PTTS „BŚ” – Zaprasza na krótką Jesienny urządzany w ramach 12. edy- Avion, której nie ma” i promocję jej wtorkową wycieczkę 22. 10. Odjazd z cji Darkowskiej Jesieni 20. 10. o godz. najnowszej książki pod tym samym Cz. Cieszyna pociągiem o godz. 7.19 15.30. W tym roku koncert odbędzie z Jabłonkowa, zaś 6. 7. 2013 minęła 16. rocznica Jego tytułem w poniedziałek 21. 10. o do Bystrzycy. Z dworca kolejowego w się w Sanatorium Rehabilitacyjnym śmierci. O modlitwę oraz chwilę wspomnień prosi godz. 18.00 w lokalu biblioteki. GL-620 Bystrzycy ok. godz. 7.45 wyruszamy w Karwinie-Granicach w pawilonie najbliższa rodzina. JASIENIE – MK PZKO zapra- na wycieczkę koło Praszywej. Po wy- A w sali na 1. piętrze. Wystąpią chór sza na wieczór teatralny pt. „Dwaj cieczce spotkamy się w domu PZKO „Lira” z dyrygentką Beatą Pilśniak- z nadziei (19-21, godz. 18.00); Turbo starsi panowie przedstawiają...”. CO W TEATRZE w Bystrzycy ok. godz. 11.00 na wspól- Hojką oraz gościnnie chór „Colle- (19-21, godz. 14.00, 16.00); Grawita- 26. 10. o godz. 16.00 do Domu Kul- nym zakończeniu sezonu turystycz- gium Iuvenum” z Gimnazjum z Cz. SCENA POLSKA – CZ. CIE- cja (19, 20, godz. 20.30). tury. Występują dzieci i młodzież oraz nego. W programie podsumowanie Cieszyna pod batutą Leszka Kaliny. SZYN: Diagnoza (19, godz. 17.30). CO W TERENIE amatorski zespół teatralny. Po przed- CO W KINACH stawieniu pogawędka przy herbatce i BŁĘDOWICE – Kluby Kobiet i Se- muzyce. W czwartek 24. 10. o godz. II ZJAZD ABSOLWENTÓW HAWIERZÓW – Centrum: Tur- niora zapraszają na spotkanie 23. 10. o 16.00 publiczna próba generalna. bo (19-21, godz. 15.30); Make your godz. 15.00 do Domu PZKO. KARWINA-FRYSZTAT – MK CZESKOCIESZYŃSKIEJ PODSTAWÓWKI move (19-21, godz. 17.45); Labirynt BOCONOWICE – MK PZKO PZKO zaprasza na 4. zabijaczkę we Serdecznie zapraszamy absolwentów – rok ukończenia szkoły 1952 i (19, 20, godz. 18.00); Escape plan (19, zaprasza 26 i 27. 10. w godz. 10.00- Frysztacie 26. 10. o godz. 17.00 do starsi oraz 1953, 1958, 1963, 1968, 1973, 1978 i kl. VIII z 1977, 1983 20, godz. 20.00); Tanec mezi stře- 18.00 do miejscowego Domu Kultu- Domu PZKO. Degustacja wyrobów, i kl. VIII z 1982, 1988, 1992 z kl. VIII i 1993 z kl. IX, 1998, 2003, 2008. pinami (19, 20, godz. 20.30); Carrie ry na wystawę pt. „Z naszych dłoni i bogaty bar, kapela ludowa A. Sikory w piątek 15 listopada 2013 o godz. 17.00 do szkoły – na oﬁcjalne spot- (21, godz. 20.00); Don Jon (21, godz. kanie towarzyskie w klasach (rozmowy, wspomnienia, spotkania z na- 20.30); KARWINA – Centrum: uczycielami, wychowawcami, aktualizacja spisu absolwentów, fotogra- Turbo (19, 20, godz. 15.30); Kameňák Kamieniarstwo WRZOS fowanie klasy – 40,- Kc) o godz. 19.00 do ośrodka KaSS Strzelnica – na (19, 21, godz. 17.30); Escape plan (19, nieoﬁcjalne spotkanie towarzyskie (bal dla absolwentów – wspomnie- godz. 20.00, 20, godz. 17.30); Carrie Z SERCA WIELKIE RZECZY nia i zabawa przy kieliszku i muzyce) do godz. 1.00 – bogaty bufet za- (20, 21, godz. 20.00); TRZYNIEC – pewniony. Kosmos: Turbo (19, 20, godz. 15.30); Według klientów najlepszy zakład w regionie. Informacje na stronach www.zsptesin.cz, gdzie można znaleźć również Elizjum (19, 20, godz. 17.30); Donšaj- Inni handlują nagrobkami, my produkujemy. spisy klas, których tegoroczny zjazd dotyczy. ni (19, 20, godz. 20.00); Jako nikdy Dlatego mamy ceny 30% niższe. Prosimy zgłosić swój udział w spotkaniu do 6 listopada 2013: (21, godz. 17.30); Riddick (21, godz. Różnicę w cenie wykorzystajcie na urlop. telefonicznie 558 764 061 20.00); BYSTRZYCA: Babovřesky Siedziba firmy: elektronicznie na stronach www.zsptesin.cz (19, godz. 18.00); JABŁONKÓW: Hażlach, ul. Cieszyńska 20B Filia: Goleszów, ul. Grabowa 4 pocztą e-mailową [email protected] Martin a Venuše (20, godz. 17.00,  Tel. +48 606 452 479, +48 3 km od przejścia granicznego pisemnie 19.30); CZ. CIESZYN – Central:  ZŠ s pol. jaz. vyuč., Havlíčkova 13, 737 01 Český Těšín 338 567 377 w Górnej Lesznej (wpisać imię, nazwisko, nazwisko panieńskie i rok ukończenia G. l. Joe: Odwet (19, 20, godz. 18.00); www.kamieniarstwo-wrzos.pl podstawówki) CIESZYN – Piast GL–568

: Wałęsa. Człowiek GL-491

Przy wsparciu finansowym Ministerstwa Kultury RC wydaje Kongres Polaków w RC, ul. Komeńskiego 4, 737 01 Czeski Cieszyn, IČO: 00535613, w wydawnictwie POL–PRESS, s.r.o. IČO: 26792575 Adres redakcji: Redakcja „Głos Lu- du”, ul. Komeńskiego 4, Czeski Cieszyn 737 01 Redaktor naczelny: Tomasz Wolff, [email protected] Zastępca redaktora naczelnego, redaktor sportowy: Janusz Bittmar, [email protected] Redaktorzy terenowi: Jacek Si- kora, [email protected] Danuta Chlup, [email protected] Witold Kożdoń, [email protected]Elżbieta Przyczko, [email protected] Doradca ds. reklamy: Beata Schönwald, beata.schonwald@glosludu. cz Telefony: sekretariat/centrala 558 731 766, fax: 558 740 044, e-mail: [email protected] www.glosludu.cz Pismo wychodzi we wtorki, czwartki i soboty Dostawę prenumeratorom prowadzi Česká pošta, s.p., oddělení periodického tisku, Olšanská 38-9, 225 99 Praha 3. Zamówienia: www.periodik.cz, e-mail: [email protected]Reklamacje tel. 800 300 302 Kolportaż: SmD, s.r.o.Druk: Samab Brno Group, a.s. Brno Materiałów niezamówionych redakcja nie zwraca. Zastrzega sobie również prawo ich redagowania i skracania Numer ewidencyjny Ministerstwa Kultury RC: MK ČR E 588, nr Indeksu 42501, ISSN 1212-4222. 12 SPORT sobota | 19 października 2013

SKV HAWIERZÓW: W PLANACH AWANS DO PLAYOFFS I LIGA HOKEJA AZ HAWIERZÓW BEROUN 4:3 (d)

Tercje: 1:1, 1:1, 1:1 – 1:0. Bramki i Rusza ekstraliga siatkówki asysty: 20. Jakúbek (Klimša), 23. Kli- mša (Šedivý, J. Daneček), 51. Klimša Jesteśmy przygotowani do sezonu w Kadra (Šedivý), 64. Jakúbek (Krisl, Roupec) stu procentach, tak pod względem – 3. T. Půlpán (Matějka), 27. Hrdel ekonomicznym, jak i sportowym – SKV HAWIERZÓW (Marek), 47. Marek (Kubica). Ha- powiedział „Głosowi Ludu” Fran- wierzów: L. Daneček – Bezuška, Vo- tišek Horváth, dyrektor klubu SKV Atakujący: Marek Adamík, Daniel Holiš, Jakub Hukel, Ra- sátko, Roupec, Krisl, Graca, Koma, Hawierzów. Ekstraligowi siatkarze Klimíček, Kolarz – Sztefek, Pecha- dziś rozpoczynają nowy sezon, w domír Neusser Blokujący: Jan David, nec, Kanko – Maruna, J. Daneček, którym priorytetem jest awans do Škumát – Šedivý, Jakúbek, Klimša – playoff s. Tymczasem jeszcze półtora Ryan Maahen, Luděk Mikoška, David Fajkus Kolařík, M. Rimmel, Matějek. miesiąca temu nie było wiadomo, czy Lokaty: 1. Ml. Bolesław 30, 2. Hawierzów w ogóle zgłosi się do no- Libero: Petr Dohnal Uniwersalny: Radek Šoltys Jihlawa 26, 3. Beroun 26,... 11. Ha- wego ekstraligowego sezonu. wierzów 13 pkt. Jak już pisaliśmy w jednym z Trener: Jaroslav Tomáš. wrześniowych numerów, siatkarze II LIGA HOKEJA Hawierzowa mogą w tym sezonie mniany już David Fajkus. W nowym HC ORŁOWA liczyć na znaczącą pomoc ze strony sezonie kibice nie zobaczą już na ha- BRZECŁAW 3:1 włodarzy miasta. – Bez wsparcia fi - wierzowskim parkiecie trójki Kotas, nansowego ze strony ratusza nie by- Srkal, Kramár. – To duże osłabienie Tercje: 1:0, 1:0, 1:1. Bramki i asysty: libyśmy w stanie pokryć wszystkich zespołu, ale musimy sobie z tym ja- 17. Kraft (Vydra, Grepl), 33. Káňa kosztów związanych z udziałem w koś poradzić – ocenił Horváth. Cię- (Galgonek), 56. Szajter (Tomis, Vy- ekstralidze – podkreślił Horváth. żar gry spoczywać będzie zatem na dra) – 48. Hrbatý (Průdek). Orłowa: Zespół trenera Jaroslava Tomáša na barkach innych siatkarzy. Zdaniem Iláš – Sznapka, M. Zientek, Vydra, inaugurację rozgrywek zmierzy się „Głosu Ludu” fi larem drużyny po- M. Novák, Mintěl, Tomis – Szajter, Fot. ARC Fot. dziś o godz. 17.00 na własnym par- Pavla Srkala zabraknie w Hawierzowie. Wzmocnił bowiem mistrzowską Ostrawę. winien być 25-letni Radek Šoltys. Káňa, Galgonek – Studený, Kraft, kiecie ze Starym Miastem, a tydzień Atutem Šoltysa jest uniwersalność i Mráz – Grepl, Voznica, Matějíček – później – ponownie u siebie – zagra W kadrze SKV Hawierzów znaj- Do nowych twarzy w drużynie nale- świetna zagrywka. Kanaloš. z Benátkami nad Izerą. – Wszyscy duje się obecnie jedenastu zawodni- ży m.in. Amerykanin Ryan Maahen, Do faworytów sezonu 2013/2014 Lokaty: 1. Prościejów 23, 2. Brno myślą, że dwa mecze z rzędu przed ków. W ostatniej chwili do zespołu który zdobywał doświadczenie w należą ekipy Liberca, Czeskich Bu- 20, 3. Przerów 19,... 10. Orłowa 10 własną publicznością to dla nas dołączył utalentowany rozgrywający uniwersyteckich rozgrywkach w dziejowic i Ostrawy. Siatkarze Ostra- pkt. (jb) duży atut. Zobaczymy, nie jestem David Fajkus, który poszerzył listę USA. Blokujący klubu University wy zaprezentują się w roli obrońców do końca przekonany o superlaty- nowych siatkarzy w zespole. – Mamy California pokazał się na trenin- mistrzowskiego tytułu dziś o godz. W SKRÓCIE wach takiego modelu – stwierdził czterech nowych siatkarzy, nie licząc gach w bardzo korzystnym świetle, 15.00 w wyjazdowym meczu ze Zli- Horváth. – Na pewno nie obniżamy powracającego z Nitry Jakuba Huke- podobnie jak pozostali nowi siatka- nem. Bezpośrednia transmisja w sta- SMUDA: NAJLEPSZYM ROZ- lotów. Chcemy awansować do play- la, który zagrał z nami już w zeszłym rze ekipy Jaroslava Tomáša – Marek cji ČT Sport. WIĄZANIEM TRENER OB- off s. sezonie – zdradził dyrektor klubu. Adamík, Luděk Mikoška i wspo- JANUSZ BITTMAR COKRAJOWIEC. Według byłego selekcjonera piłkarskiej reprezen- OFERTA tacji Polski Franciszka Smudy najlepiej, aby na stanowisku nowego PIŁKA NOŻNA – I LIGA: Ostra- nawa – Hawierzów, Lutynia Dol- POWIATU FRYDEK-MISTEK: błocie, Wierzniowice – G. Błędowi- szkoleniowca biało-czerwonych wa – Znojmo (dziś, 17.00). FNL: na – Olbrachcice (dziś, 15.00). I B Oldrzychowice – Nawsie, Woj- ce (jutro, 15.00). była osoba nie znająca języka pol- Trzyniec – Pardubice (dziś, 10.15). KLASA: Mosty – Luczina (dziś, kowice – Milików (dziś, 15.00), HOKEJ NA LODZIE – TIP- skiego. – Opiekun drużyny narodo- Dywizja: Karwina B – Opawa (dziś, 14.00), Dobratice – Piosek, Gnojnik Paskov – Toszonowice, Wędrynia SPORT EKSTRALIGA: Wit- wej nie odczuwałby tej agresji, jaka 10.30), Piotrowice – Určice (dziś, – Stare Miasto, Fryczowice – Sucha B – Sedliszcze B (jutro, 15.00). kowice – Pilzno (jutro, 15.00). II się wytwarza między dziennikarza- 15.00), Mohelnice – Hawierzów Górna, Dobra – Inter Piotrowice MISTRZOSTWA POWIATU LIGA: Nowy Jiczyn – Orłowa (dziś, mi a trenerem – powiedział Smu- (dziś, 15.30). MISTRZOSTWA (dziś, 15.00), Gródek – Starzicz, KARWIŃSKIEGO – gr. A: Łąki 17.00). da podczas wczorajszej konferencji WOJEWÓDZTWA: Herzmani- Jabłonków – Nydek (jutro, 15.00). – Orłowa B, Sj Rychwałd – TJ Pie- PIŁKA RĘCZNA – EKSTRA- prasowej. Jak już informowaliśmy, ce – Dziećmorowice, Czeski Cie- MISTRZOSTWA POWIATU twałd, F. Orłowa – B. Rychwałd, LIGA MĘŻCZYZN: Karwina – w środę posadę selekcjonera kadry szyn – Witkowice (dziś, 15.00), FRYDEK-MISTEK: Ostrawica – Sn Hawierzów – Bogumin B (dziś, Zlin (jutro, 10.30). stracił Waldemar Fornalik. Nazwi- Krawarze – Wędrynia, Pusta Po- Śmiłowice (dziś, 15.00), Bukowiec 15.00). Gr. B: Cierlicko – V. Bogu- SIATKÓWKA – EKSTRALI- sko nowego szkoleniowca drużyny lom – Bogumin (jutro, 15.00). I A – Chlebowice, Niebory – Metylo- min, Sn Orłowa – Żuków Górny GA MĘŻCZYZN: Hawierzów – poznamy w ciągu dwóch tygodni. KLASA: Szonów – Bystrzyca, Sto- wice (jutro, 15.00). ROZGRYWKI (dziś, 15.00), L. Piotrowice B – Za- Stare Miasto (dziś, 17.00). (jb) (jb) REKLAMA GL-608