sign in sign up
<<
Home , Bananarama, Ferry Aid, Jason Donovan, Matt Aitken, Mike Stock (musician), Pete Waterman

Sylwetki Wielcy producenci Stock, Aitken, Waterman , i znani niż wirtuoza. Marzył o pisaniu hitów i na długo przed wielką karierą, jeszcze jako Stock, Aitken, Waterman, a także SAW, w wieku 19 lat, podpisał kontrakt z ban- nie są wymieniani jednym tchem obok największych kiem muzyki jako autor piosenek. Na przełomie lat 70. i 80. XX wieku grywał producentów w historii muzyki. Stanowią jednak po hotelach z przeróżnymi składami. zjawisko na tyle ciekawe, że warto o nich W jednym z nich poznał, występującego m.in. na statkach, Matta Aitkena. W roku opowiedzieć. Że nie znacie ich nagrań? 1983 obaj postanowili rzucić chałtury Znacie i to bardzo dobrze. i wziąć się za pisanie własnych hitów. Matt Aitken przyszedł na świat w roku Michał Dziadosz 1956. Od młodości grał na gitarze i starał się to robić bardzo rzetelnie. Później bę- dzie to słychać w produkcjach, w których to właśnie solówki Aitkena odgrywają niebagatelną rolę. Pete Waterman był najstarszy. Urodził się w roku 1947. Na przełomie lat 70. i 80. dał się poznać publiczności jako didżej, prezenter radiowy i telewizyjny. W początkowej fazie działalności SAW był więc najbardziej znany. Miał także wyrobione znajomości w środowisku i łatwiejszy dostęp do sprzętu. Zresztą, to właśnie jego nazwisko nosiła wytwór- nia PWL (Pete Waterman Limited) oraz agencja rozrywkowa, do której należa- ła, czyli PWE (Pete Waterman Enter- tainment). Wszyscy trzej panowie nieźle się znali i postanowili zrobić coś razem. Początki ako spółka producencka działa- wane właśnie przez trzech omawianych nie były usłane różami. Nieudany start na li w latach 1984-1993, a pasmo dziś producentów. Eurowizji w roku 1984 dał im dopiero 15. ich największych sukcesów Ponadto współpracowali z nimi inni miejsce. Ale utwór wykonywany przez przypadło na drugą połowę lat osiem- znani artyści: , , Andy’ego Paula (reprezentanta Cypru) dziesiątych. Specjalizowali się w popie, , , , był żenujący, więc wynik trudno uznać ale nie bali się elementów synthpopu, , Gloria Gaynor, Holly John- za niesprawiedliwy. A wtedy i tak było dance oraz Hi-NRG. Wylansowali wiele son, , Kakko, La Toya Jack- łatwiej, choćby ze względu na znacznie hitów. W samej Wielkiej Brytanii mieli son, , Malcolm McLaren, mniejszą liczbę wykonawców, biorących aż jedenaście singli na pierwszych miej- , Michael Davidson, The udział w konkursie. scach list przebojów, ale zwrócili także Mint Juleps, Paul McCartney, Pepsi & uwagę reszty świata. Shirlie, Rin Tin Tin, , San- Mówi się, że tamten czas był powrotem dra, , Splash, Steve Walsh do męskiego rocka, mającego stanowić i The Twins. odpowiedź na androgeniczne new ro- mantic. Po części to prawda, ale pamię- Kontuzyjna rozgrzewka tajmy, że oprócz Bruce’a Springsteena, Mike Stock urodził się w 1951 roku. , Bon Jovi, Van Halen, Europe Od dzieciństwa fascynowała go przebo- czy U2 świat zachwycał się Kylie Mino- jowość w muzyce; szczególnie upodobał gue, Rickiem Astleyem, Jasonem Dono- sobie . Bardzo wcześnie -za vanem, Bananaramą, Dead or Alive czy czął grać na gitarze i na gitarze basowej, . Były to gwiazdy wylanso- postrzegając siebie bardziej jako twórcę

76 Hi•Fi i Muzyka 5/19 Sylwetki

Historia pokaże, że nie zawsze aktu- Dom cudów nie pozwalali na kreatywność artystom. alny „vox populi” będzie w przyszłości W tamtych czasach sampler kosztował Kiedy do nich należałeś, nie miałeś nic „voxem Dei”, a panowie błyskawicz- tyle co przyzwoita posiadłość na przed- do gadania. Napisałeś piosenkę, śpiewa- nie nauczą się wyciągać wnioski. Już mieściach. Niewielu muzyków mogło so- łeś ją tak, jak ci powiedzieli i w nic nie w 1985 roku świat zaszokował „You bie pozwolić na korzystanie z tego urzą- mogłeś się wtrącać. Za to miałeś zagwa- Spin Me Round (Like A Record)” ze- dzenia. Jean-Michel Jarre, Peter Gabriel, rantowany hit, zwykle plasujący się bar- społu Dead or Alive, który był skraj- Trevor Horn? Trudno byłoby wskazać dzo wysoko na listach przebojów”. nym przeciwieństwem słodkiej balladki kogoś poza tym gronem. Stock, Aitken Istotnie, metoda pracy nad utworami z Eurowizji. i Waterman doskonale o tym wiedzieli nie przypominała wielkiej sztuki, co nie i postanowili nie oszczędzać owego wy- zmienia faktu, że komercyjnie była nie- nalazku w swojej muzyce. Uczynili jej słychanie skuteczna. Genezę takiego po- brzmienie oryginalnym i drogim. Nie dejścia tłumaczy fakt, że przez całe lata na samym sprzęcie oparli jednak swój wszyscy trzej producenci byli muzykami sukces. sesyjnymi i didżejami. Doskonale zdawa- Pete Burns z Dead or Alive wspomina: li sobie sprawę, jaki rodzaj dźwięku i jaki „Stock, Aitken i Waterman byli niezwy- rytm wypycha ludzi na parkiet. W ich kle utalentowanymi producentami. (…) piosenkach jest coś niezwykle komuni- Mieli magiczny słuch i byli genialnymi katywnego i słychać to nawet dziś. tekściarzami. Stali się fabryką kiełbasek, Pete Waterman wspomina, że magicz- produkującą hit za hitem. Jednak, by od- na fabryka przebojów znajdowała się dać sprawiedliwość, trzeba przyznać, że w najmniej atrakcyjnej, południowej niektóre z nich były doskonałej jakości. części Londynu. Mieściło się tam aż pięć Wszyscy trzej byli bardzo kreatywni, ale studiów nagraniowych. Na ścianach u

motion” (cover, oryginalnie wykonywany przez Little Evę), „”, Piękni dwudziestoletni „”, „It’s No Secret”, Pięć gwiazd wylansowanych dzięki spółce „Never Too Late”, „Hand On Your ” producenckiej Stock, Aitken, Waterman: czy znany duet z Jasonem Donovanem „”.

Kylie Minogue manthy Fox czy Sabriny, więc nawet dzie- urodziła się w Melbo- ci mogły jej słuchać. „Zgnilizna Zachodu”, Urodził się w 1966 roku w Anglii. Na urne w roku 1968. W drugiej połowie lat oficjalnie krytykowana, a chętnie konsu- początku lat 80. śpiewał w brytyjskiej gru- osiemdziesiątych związała się z Wielką mowana potajemnie, przybierała niekiedy pie FBI. Pete Waterman dostrzegł wówczas Brytanią i jako piosenkarka działa tam do postać bardziej niewinną. U schyłku de- jego potencjał solowy i zaprosił do współ- dziś. W epoce, kiedy Gorbaczow forsował kady Kylie stała się ikoną młodzieżowego pracy. Rick Astley bardzo szybko stał się pierestrojkę, Kylie była lubiana nawet po stylu: panienką grzeczną, romantyczną, międzynarodową gwiazdą tanecznego naszej stronie żelaznej kurtyny. Nie poka- ale i pełną energii. W rodzimej Australii popu. Postawiono na głęboki, aksamitny zywała biustu, w przeciwieństwie do Sa- zajmowała się także aktorstwem, grając baryton wokalisty, stanowiący centralny u w popularnej telenoweli „Sąsiedzi”. To jedna z niewielu gwiazd, które za- czynały karierę pod skrzydłami produ- cenckiego tria, a które utrzymały popu- larność do naszych czasów. W latach 90. powróciła z bardzo ciekawymi, choć nie- docenionymi płytami „Kylie Minogue” (1994) czy „Impossible Princess” (1997). Dopiero kiedy nagrała klimatyczny singiel „Where The Wild Roses Grow” z Nickiem Cave’em, świat zaczął patrzeć na nią jak na wiarygodną artystkę, a nie tylko gwiazdkę przebrzmiałej dekady. W XXI wieku z przytupem wróciła na listy przebojów, wydając energetyczny album „Light Years”. Zawierał elementy klasycznego , przekonwertowanego na nowoczesne barwy i rytmy. Sprzeda- ła w sumie 80 mln płyt. Największe hity z czasów współpracy z SAW to: „Loco-

Hi•Fi i Muzyka 5/19 77 Sylwetki

q u wisiały złote płyty, a jako ozdoby stały punkt aranżacji. Wizerunek Ricka nawią- niu ze słodkim image’em, narzuconym gdzieniegdzie luksusowe sportowe sa- zywał do lat 50. XX wieku. Fryzura trochę przez wytwórnię, musiało stanowić atrak- mochody. Pracowali do 23:00. Przez kil- na Elvisa Presleya, marynarki (czasem cyjną mieszankę dla nastolatek schyłkowej ka następnych godzin ich współpracow- z krawatem) i doskonale skrojony image epoki Margaret Thatcher. Rzeczywiście, eleganckiego, ale normalnego chłopaka, Jasona ubierano czasem w modne kombi- który miał być idolem grzeczniejszych nezony i kapelusik, ale przede wszystkim dziewczynek i „idealnym zięciem”. starał się on lansować wzorzec uśmiech- Mimo ogromnych sukcesów, dość szyb- niętego chłopaka w dżinsach i z gitarą ko doszło do konfliktu artysty z produ- w ręku. Jeżeli dodamy do tego niedbale centami. Na początku lat 90. Rick zapuścił narzuconą ramoneskę i dynamiczne, me- włosy i z cukierkowego chłopca stał się lodyjne piosenki, to otrzymamy blond- poważnym muzykiem, wypuszczając – -antytezę Ricka Astleya. Panowie nie kon- już niezależnie – album pod znaczącym kurowali jednak ze sobą, a ich single pro- tytułem „Free”. Właśnie z niego pochodzi mocyjne często łączono. znakomity singiel „Cry For Help”. Artysta Pod opieką artystyczną SAW Donovan osiągnął wówczas spory sukces, proponu- nagrał dwie świetne płyty: „Ten Good jąc dojrzały, uwrażliwiony pop-soul. Reasons” i „Between The Lines”. Przez Z różnymi rezultatami komercyjnymi, ostatnie trzy dekady Jason nie odniósł ale z pewnością ciekawie pod względem większych sukcesów, ale głównie dla- nik Pete Hammond miksował nagranie. artystycznym, Rick Astley działa do dziś. tego, że nie próbował; zarzucił działal- W tym czasie Waterman spał w pokoju W roku 2016 wydał album „50”, na swoje ność artystyczną już na początku lat 90. do nagrywania wokali. Wstawał o 3:00 50. urodziny. Znalazł się na nim świet- XX wieku. nad ranem, aby dokonać ostatnich szli- ny singiel „Angels In My Side”, którym Największe hity, jakie powstały pod fów i zwykle około piątej kolejny hit był zachwycamy się w redakcji. Największe skrzydłami producenckiej spółki, to: gotowy. Budynek obrósł legendą. Ludzie hity z czasów współpracy ze spółką Stock, „Nothing Can Divide Us”, „Especially wierzyli, że już stojąc na zewnątrz, doty- Aitken, Waterman to „Never Gonna Give For You” (duet z Kylie Minogue), „Too kają czegoś magicznego i zaczynają nale- You Up”, „Whenever You Need Somebo- Many Broken Hearts”, „Sealed With żeć do panteonu ówczesnych gwiazd. dy”, „Together Forever”, „She Wants to A Kiss” (cover utworu śpiewanego przez Dance with Me” czy „Take Me to Your Briana Hylanda), „Every Day (I Love Zmierzch tytanów H e a r t ”. You More)”, „When You Come Back To W momencie szczytowego powo- Me”, „Hang On to Your Love” i „Ano- dzenia SAW zatrudniali 120 (!) osób, ther Night”. a intensywna robota „szła z gazem” Jason Donovan urodził się w Australii, w roku 1966. Kylie Minogue poznał jesz- Dead or Alive cze w krainie kangurów i misia koali. Ra- Dead or Alive powstał w 1980 roku. zem występowali we wspomnianej teleno- Wizerunek brytyjskiej grupy zdomino- weli „Sąsiedzi”. W 1972 roku jego rodzice wał kontrowersyjny wokalista Pete Burns, się rozwiedli i od tamtej pory nie miał który swą androgenicznością szokował kontaktu z matką. nawet w tamtych kolorowych czasach. Wychowany przez ojca, wyrósł na Współpraca zespołu z producenckim umiarkowanego twardziela, co w zderze- triem okazała się strzałem w dziesiątkę. To właśnie dzięki SAW grupa dorobiła się największego hitu „You Spin Me Round (Like A Record)”, który nawet w naszej epoce ma na Youtubie 116 mln wyświe- tleń. Kompozycja utrzymana w stylistyce

non stop. Pete przyznaje, że w pew- nym momencie ich to przerosło. Pra- ca bez dnia urlopu skutecznie zabi- ła kreatywność. Pozbawiła ich też niezależności i możliwości decydowania o tym, co dalej. Produkowali kolejne hity nie dlatego, że chcieli, tylko dlatego, że musieli. q

78 Hi•Fi i Muzyka 5/19 Sylwetki

Pięć charakterystycznych cech stylu Stock, Aitken, Waterman:

1. Porywające refreny, wprowadza chaosu, a każda z nich że w swojej twórczości mieszali wsparte „niewidzialnymi” jest idealnie wkomponowana brzmienia drogie (legendarny chórkami i dzwonkami w strukturę. stół SSL i samplery) O ile zwrotki same w sobie są z ogólnodostępnymi (Yamaha DX7). już bardzo atrakcyjne, o tyle refreny 3. Zgrabne teksty o uniwersalnym startują pionowo w kierunku przesłaniu 5. Refleksyjny oddech stratosfery. Patent był sprawdzony Nawet za teksty dostawali nagrody! Panowie często stosowali zabieg i często wykorzystywany. Główny wokal Choćby prestiżową, zwłaszcza albo spowolnienia akcji i wpuszczenia wspierano zdyscyplinowanymi żeńskimi z brytyjskiej perspektywy, im. Ivora powietrza, albo wzbogacania harmonii chórkami, które niczym symboliczna Novello. Znany producent Simon dawka przyprawy podkreślały linię Napier-Bell wspomina jedną melodyczną. Często dodawano z ceremonii „Kompletnie nie do tego dzwoneczki z Yamahy DX7 rozumiałem faktu, że SAW zostali i zagraną unisono lub prawie nuta wygwizdani, gdy drugi raz odbierali w nutę partię klawiszy. Wszystko „Ivora”. Przecież wszyscy wiedzieli, było zmiksowane tak zgrabnie, że nie są to artyści siedzący w garażu że owe wzbogacenia zauważało się i piszący teksty o filozoficznych dopiero po chwili. Najważniejszy przemyśleniach, a panowie, którzy był główny wokal, dlatego panowie wykorzystują określoną formułę”. dobierali solistów z dobrze osadzonymi Dziś te liryki mogą się wydawać głosami. Dodatkowo umieli dobrać kliszami, ale z literackiego punktu do nich dźwiękową oprawę, która widzenia nie rażą. W porównaniu sprawiała, że brzmiały jeszcze bardziej ze współczesnymi „Baby, baby, crazy, magicznie. crazy” stanowią zgrabną, niekiedy nawet wzniosłą literaturę dla młodego 2. Bogate, ale dynamiczne odbiorcy. aranżacje Producenci doskonale wiedzieli, 4. Drogi sprzęt co ludzie lubią, a czego nie. Sceniczno- Trudno było podrobić brzmienie -didżejskie doświadczenie okazało się SAW, mimo że wielu próbowało. niezwykle pomocne. Dlatego aranżacje Często wychodziło to jednak nostalgicznymi frazami, umiejętnie nawet dzisiaj odbieramy jako rześkie, żałośnie, bo prosty efekt nie będzie mieszając akordy durowe mimo nieco już archaicznego kiczowaty, o ile zostanie uzyskany z molowymi. Nawet radosny charakteru niektórych brzmień. szlachetnymi środkami. Nie wszyscy utwór będzie piękniejszy, gdy Należy jednak podkreślić, że wszystko to rozumieli. Natomiast Stocka, wprowadzi się do niego balans. tu jest higieniczne i uporządkowane. Aitkena i Watermana specjalnie Nie wszyscy kompozytorzy Bogactwo kolejnych warstw nie to nie obchodziło. Szczególnie to rozumieją.

Hi•Fi i Muzyka 5/19 79 Sylwetki

q u Zupełnie inną sprawą były konflikty z artystami. Niektórzy czuli się zniewo- leni taką formą współpracy. Przykład Ricka Astleya, który marzył o tym, by wyrwać się z układu, najlepiej świadczy o klimacie kooperacji. W 1993 roku panowie rozwiązali pro- ducenckie trio. Czy musiało do tego dojść? Skoro doszło, to widocznie mu- siało. Zmieniły się także czasy, a na lata osiemdziesiąte patrzono raczej z pogar- dą. Kolorowa epoka, zwłaszcza oglądana z perspektywy sukcesów sceny grunge, zdawała się sztuczna i kiczowata. Zdarzały się jednak symboliczne pró- by powrotu tria. W 2005 roku panowie wydali retrospekcyjną składankę „Stock ówczesnego Depeche Mode, była jednak ści są znane przede wszystkim z coveru Aitken Waterman Gold”, jednak Aitken o wiele bardziej szalona. Ci, którzy kojarzą „”, który oryginalnie wykonywała szybko wymiksował się z układu. Dwa twórczość trzech producentów z wykonań grupa . Wizerunek Ba- lata później Stock i Waterman wyprodu- Kylie Minogue, mogą być nieco zdziwieni nanaramy to trzy drapieżne panienki kowali pierwszy od 14 lat wspólny singiel surowością i dynamiką aranżacji. w podartych dżinsach i skórach. Ostre „(I’m so) Happy Happy (You’re Mine)” Prócz wyżej wymienionego hitu grupa makijaże, tapiry i groźne miny sprawia- dziewczęcej grupy The Sheilas. Dotarł on wylansowała jeszcze: „Something In My ły, że niejedna nastolatka chciała być jednak zaledwie do 97. pozycji na brytyj- House”, „” czy „Lover taka jak one. Zespół proponował me- skiej liście przebojów. Come Back (To Me)”. lodyjny pop, trochę w stylu Madonny, W lipcu 2012 w londyńskim Hyde ale podrasowany ostrym, syntetycznym Parku odbył się wspominkowy koncert basem i ciekawymi harmoniami wokal- największych gwiazd wylansowanych Brytyjskie żeńskie trio powstało w 1979 nymi. Choć z tymi ostatnimi specjalnie przez SAW. Wystąpili Jason Donovan, roku. Przez lata skład ulegał delikatnym nie przesadzał, stawiając na prostotę. Rick Astley, Bananarama oraz Kylie Mi- fluktuacjom, ale od 2017 , Największe hity z czasów współpracy nogue. Impreza przyciągnęła ogromną Sara Dallin i Keren Woodwar znów wystę- ze spółką Stock, Aitken, Waterman to publiczność i udowodniła, że duch mu- pują razem. oczywiście wspomniana „Venus”, a poza zyki lat 80. pozostaje żywy w sercach od- Największe sukcesy odnosiły w latach tym „Cruel Summer” , „I Want You biorców. współpracy z SAW. Szerokiej publiczno- Back” i „Love In The First Degree”.

Szczęśliwa trzynastka – zestawienie najwyżej notowanych przebojów Stock, Aitken, Waterman:

You Spin Me Round (Like A Record) Dead Or Alive (1985, pierwsze miejsce na brytyjskiej liście przebojów) Venus Bananarama (1986, pierwsze miejsce na amerykańskiej liście przebojów) Respectable Mel and Kim (1987, pierwsze miejsce w UK) Together Forever Rick Astley (1987, pierwsze miejsce w USA) Let It Be (cover The Beatles) (1987, pierwsze miejsce w UK) I Should Be So Lucky Kylie Minogue (1988, pierwsze miejsce w UK) Especially For You duet Kylie Minogue z Jasonem Donovanem (1989, pierwsze miejsce w UK) Jason Donovan (1989, pierwsze miejsce w UK) Kylie Minogue (1989, pierwsze miejsce w UK)

(cover Gerry and the Peacemakers) – w nagraniu udział wzięli: Christians, , oraz Stock, Aitken i Waterman (1989, pierwsze miejsce w UK)

Sealed with a Kiss Jason Donovan (1989, pierwsze miejsce w UK) Do They Know It’s Christmas Band Aid II (1989, pierwsze miejsce w UK) cover Kylie Minogue (1990, pierwsze miejsce w UK). Oryginalna wersja wykonywana przez Little Anthony and the Imperials w roku 1958.

80 Hi•Fi i Muzyka 5/19 Sylwetki

NOWOŚCI PŁYTOWE

www.dux.pl

Hi•Fi i Muzyka 5/19 81