Samenwerken Aan Een Veiliger En Mooier Rivierengebied

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Samenwerken Aan Een Veiliger En Mooier Rivierengebied Samenwerken aan een veiliger en mooier rivierengebied Overzicht maatregelen Ruimte voor de Rivier Samenwerken aan een veiliger en mooier rivierengebied Ruimte voor de Rivier www.ruimtevoorderivier.nl Overzicht maatregelen Ruimte voor de Rivier Samenwerken aan een veiliger en mooier rivierengebied Inhoud Bovenrivieren (Boven-Rijn en Waal) 10 Obstakelverwijdering Suikerdam en Polderkade 12 Extra uiterwaardvergraving Millingerwaard 14 Dijkteruglegging Lent 16 Kribverlagingen Waal (Kribverlaging Waalbochten & Kribverlaging Midden-Waal & Kribverlaging Waal Fort Sint Andries & Kribverlaging Beneden-Waal) 20 Uiterwaardvergraving Brakelse Benedenwaarden en dijkverlegging Buitenpolder Munnikenland 22 Merwedes, Bergsche Maas, Amer en Rijn-Maasmondingsgebied 24 Uiterwaardvergraving Bedrijventerrein Avelingen 26 Ontpoldering Noordwaard (meestromend) 28 Ontpoldering Overdiepsche Polder (meestromend) 30 Dijkverbetering Amer/Donge 32 Dijkverbetering Steurgat/ Land van Altena 34 Dijkverbetering Bergsche Maas/Land van Altena 36 Dijkverbetering Oude Maas/Hoeksche Waard 38 Dijkverbetering Oude Maas/Voorne Putten 40 Zuiderklip 42 Berging op het Volkerak-Zoommeer 44 2 | maatregelen Pannerdensch Kanaal, Neder-Rijn en Lek 46 Uiterwaardvergraving Huissensche Waarden 48 Uiterwaardvergraving Meinerswijk 50 Uiterwaardvergraving Doorwerthsche Waarden 52 Uiterwaardvergraving Middelwaard 54 Uiterwaardvergraving De Tollewaard 56 Obstakelverwijdering Machinistenschool Elst 58 Uiterwaardvergraving Honswijkerwaarden, stuweiland Hagestein, Hagesteinse Uiterwaard en Heerenwaard 60 Dijkverbetering Neder-Rijn, Betuwe/Tieler- en Culemborgerwaard (dijkring 43) 62 Dijkverbetering Neder-Rijn, Arnhemse- en Velpsebroek (dijkring 47) 64 Dijkverbetering Lek, Betuwe, Tieler- en Culemborgerwaard (dijkring 47) 66 Dijkverbetering Lek, Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden (dijkring 16) 68 Dijkverlegging Hondsbroeksche Pleij 70 IJssel 72 Dijkverlegging Cortenoever en Voorsterklei 74 Uiterwaardvergraving Bolwerksplas, Worp en Ossenwaard 76 Uiterwaardvergraving Keizers- en Stobbenwaarden en Olsterwaarden 78 Hoogwatergeul Veessen-Wapenveld 80 Uiterwaardvergraving Scheller en Oldeneler Buitenwaarden 82 Dijkverlegging Westenholte 84 Zomerbedverlaging Beneden-IJssel 86 ruimte voor de rivier | 3 Introductie Wat is er aan de hand? Onze rivieren zijn meer en meer bekneld geraakt Behalve in veiligheid investeert het programma tussen steeds hogere dijken. Tegelijkertijd is door Ruimte voor de Rivier ook in ruimtelijke kwaliteit: bodemdaling het land achter de dijken lager het rivierengebied wordt mooier en aantrekkelij- komen te liggen. Ook regent het vaker en harder, ker gemaakt en biedt meer ruimte aan natuur en waardoor de rivieren steeds meer water moeten recreatie. verwerken. Ruimte voor de Rivier werkt aan de veiligheid in het rivierengebied. Het gaat hierbij De PKB geeft op hoofdlijnen de aard en de locatie om de veiligheid van vier miljoen mensen. aan van de maatregelen die het water meer ruimte moeten geven. Dit boekje is bedoeld om u Hoe lossen we dit op? een toegankelijk overzicht te geven van deze in In 2000 heeft het kabinet besloten Ruimte voor de PKB opgenomen waterstandverlagende maat- de Rivier als uitgangspunt te nemen voor een regelen. Het programma Ruimte voor de Rivier is nieuwe aanpak van de bescherming tegen hoog- in de uitvoeringsfase beland. Het gaat in deze fase water. Het doel van het programma Ruimte voor om de voorbereiding (vergunningen, het traject de Rivier, zoals beschreven in de Planologische van de ruimtelijke ordening, het erbij betrekken Kernbeslissing (PKB), is: van marktpartijen, en aanbestedingen) en de 1. de bescherming van het rivierengebied werkelijke uitvoering: de schop de grond in. tegen overstromingen op het vereiste niveau brengen (veiligheid) Het veiligheidsniveau in het rivierengebied 2. een bijdrage leveren aan het verbeteren van rond de Rijntakken moet uiterlijk in 2015 in de ruimtelijke kwaliteit van het rivierenge- overeenstemming zijn gebracht met een maat- bied. gevende Rijnafvoer van 16.000 m³/s (kubieke meter per seconde) bij Lobith. Voor de IJssel Drie ministeries voeren het programma Ruimte wordt die maatgevende afvoer nog verhoogd voor de Rivier uit, met instemming van de Eerste met een toestroom van de zij rivieren van in totaal en Tweede Kamer. Het zijn de ministeries van 250 m³/s. Verkeer en Waterstaat; Volkshuisvesting, Ruimte- Voor het gedeelte van de Maas benedenstrooms lijke Ordening en Milieu; en Landbouw, Natuur vanaf Hedikhuizen geldt dat het veiligheids niveau en Voedselkwaliteit. Het ministerie van Verkeer uiterlijk in 2015 in overeenstemming moet en Waterstaat heeft namens de beide andere zijn gebracht met een maatgevende afvoer van ministeries het voortouw bij de uitvoering. 3.800 m³/s bij Borgharen. 4 | maatregelen Waar doen we dit? De maatregelen zullen in vijf gebieden worden Ruimte voor de Rivier probeert een balans te uitgevoerd: rond de IJssel, in het KAN-gebied vinden tussen de ruimtelijke eisen nu en in (Knooppunt Arnhem Nijmegen), rond de de toekomst, waarbij ruimte wordt gelaten Nederrijn/Lek en de Waal en in het Beneden- voor elke kans op verbetering van veiligheid, rivierengebied. In totaal zullen we 39 maatregelen landschapsarchitectuur en de algehele milieu- nemen om deze gebieden te beschermen tegen toestand. overstromingen. Het is belangrijk dat Nederland blijft investeren in uitdagingen voor de toekomst. Ons land wordt Dit boekje beschrijft alle maatregelen. Een schets namelijk geconfronteerd met twee gevolgen van van het desbetreffende deelgebied gaat aan de klimaatverandering: stijging van het zeeniveau en beschrijvingen vooraf. Zie voor de meest actuele verandering in het neerslagpatroon. Dit laatste informatie per maatregel en een verwijzing naar resulteert in vaker en meer regenval, maar ook in de projectwebsites www.ruimtevoorderivier.nl. lokale droge en natte periodes. Zoals veel andere deltagebieden, is ook Nederland kwetsbaar voor Naast de maatregelen die in dit boekje zijn bodemverzwakking. Het milieu is echter niet het genoemd, leveren ook andere maatregelen een enige probleem. Ook de bevolkingsgroei voert bijdrage aan het verhogen van de bescherming de druk op. Daarmee gepaard gaat namelijk een tegen overstromingen. Het NURG-programma groeiende vraag naar ruimte en naar bijvoorbeeld (Nadere Uitwerking Rivieren gebied) omvat drink water. Aangezien nog vele generaties projecten die al liepen voordat Ruimte voor Nederlanders de komende eeuwen in ons delta- de Rivier ontstond. De doelstelling van het gebied zullen blijven wonen, moeten wij inno- NURG-programma is het realiseren van circa 7.000 vatieve oplossingen ontwikkelen. Daarvoor is het hectare nieuwe natuur in de uiterwaarden van Deltaprogramma ingericht. de Rijntakken en het bedijkte deel van de Maas, plus bijdragen aan de bescherming tegen over- Leeswijzer stromingen. De eind datum is 2015, net als van De maatregelen in dit boekje zijn per deelgebied Ruimte voor de Rivier. Het NURG-programma is gerubriceerd. Voorafgaand aan de beschrijving van door de aard en de locaties onlosmakelijk met de afzonderlijke maatregelen is het desbetreffende Ruimte voor de Rivier verbonden. De projecten deelgebied beschreven. Ook is een kaart van worden uitgevoerd in dezelfde uiterwaarden langs het gebied bijgevoegd. de grote rivieren. Daar moet zowel ruimte voor Voor projectinformatie kunt u de website de rivier als voor nieuwe natuur worden gevonden. www.ruimtevoorderivier.nl raadplegen. Daarom zijn de NURG-projecten bij het grotere publiek ook meer als Ruimte voor de Rivier- projecten bekend. ruimte voor de rivier | 5 Maatregelen Uiterwaardgraving Waterberging Door het afgraven van delen van de Bij een uitzonderlijke combinatie van uiterwaard krijgt de rivier bij hoogwater een gesloten stormvloedkering en grote meer ruimte. Door natuurlijke processen rivierafvoeren richting de zee, doet het (aanslibbing) zijn de uiterwaarden de Volkerak-Zoommeer dienst als tijdelijke afgelopen eeuwen steeds hoger komen waterberging. liggen. Het geheel of gedeeltelijk afgraven en daardoor verlagen van uiterwaarden, levert een bijdrage aan rivierverruiming. Ook het aanleggen van een geul in de uiterwaard of het uitdiepen van een strang (oude rivierloop) kan daaraan Dijkverlegging bijdragen. Uiterwaardverlaging is vaak Door dijken landinwaarts te verleggen, te combineren met de winning van klei wordt het buitendijkse gebied, dat bij of zand. extreem hoog water beschikbaar is voor de rivier breder en krijgt de rivier meer ruimte. Oorspronkelijk binnendijks land komt buitendijks te liggen en het winter- bed van de rivier krijgt extra ruimte. De rivier kan hierdoor bij hoogwater Zomerbedverlaging meer water afvoeren zonder dat de De rivierbedding wordt verdiept door de waterstand stijgt. bodemlaag af te graven. De rivierbodem komt daardoor dieper te liggen waardoor er meer ruimte voor het water is. Het zomerbed is het deel van de rivier- bedding waar het hele jaar water door stroomt, ook als het ’s zomers erg droog is. In de winter en het vroege voorjaar, het natte seizoen, kan de rivier de uiter- waarden blank zetten. De rivier op zijn breedst tussen de twee dijken heet het winterbed. 6 | maatregelen Kribverlaging Ontpoldering Kribben zorgen ervoor dat de rivier op De dijk aan de rivierzijde van een polder zijn plaats blijft en de juiste diepte houdt. wordt verder landinwaarts verlegd. Bij hoogwater zorgen kribben echter De dijken om de polders worden door- voor opstuwing van het water. Door de gestoken en er worden geulen gegraven kribben te verlagen, kan het
Recommended publications
  • Spatial Planning Key Decision Room for the River English.Pdf
    SPATIAL PLANNING KEY DECISION ~ ROOM FOR THE RIVer Explanatory Memorandum 8 Waal (from Nijmegen to Gorinchem) 44 Contents of Explanatory Memorandum 8.1 Description of the area 44 8.2 Flood protection 44 8.3 Improvements in spatial quality 44 8.4 Overall approach to decisions for the long term 45 8.5 Short-term measures 45 8.6 Reserving land 46 Explanation 8.7 Opportunities for other measures 46 1 Introduction 9 9 Lower reaches of the rivers 48 1.1 Background 9 9.1 Description of the area 48 1.2 Procedure since publication of PKB Part 1 9 9.2 Flood protection 48 1.3 Decision-making 10 9.3 Improvements in spatial quality 49 1.4 Substantive changes compared to PKB Part 1 10 9.4 Overall approach to decisions for the long term 49 1.5 Substantive changes compared to PKB Part 3 11 9.5 Short-term measures 50 1.6 Guide to this publication 11 9.6 Reserving land 53 9.7 Opportunities for measures 53 2 Major shift in approach to flood protection 12 2.1 The background to this PKB 12 10 Lower Rhine/Lek 54 2.2 Major shift in approach 12 10.1 Introduction 54 2.3 Coordination with improvements in spatial quality 15 10.2 Flood protection 54 10.3 Improvements in spatial quality 54 3 Flood protection in the Rivers Region 16 10.4 Overall approach to decisions for the long term 55 3.1 The challenge for the PKB 16 10.5 Short-term measures 55 3.2 Long-term trends in river discharge levels and sea level 16 10.6 Reserving land 58 3.3 Targets to be met 18 10.7 Opportunities for measures 58 4 Improvements in spatial quality 25 11 IJssel 60 4.1 Introduction 25 11.1
    [Show full text]
  • Ontgonnen Verleden
    Ontgonnen Verleden Regiobeschrijvingen provincie Noord-Brabant Adriaan Haartsen Directie Kennis, juni 2009 © 2009 Directie Kennis, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Rapport DK nr. 2009/dk116-K Ede, 2009 Teksten mogen alleen worden overgenomen met bronvermelding. Deze uitgave kan schriftelijk of per e-mail worden besteld bij de directie Kennis onder vermelding van code 2009/dk116-K en het aantal exemplaren. Oplage 50 exemplaren Auteur Bureau Lantschap Samenstelling Eduard van Beusekom, Bart Looise, Annette Gravendeel, Janny Beumer Ontwerp omslag Cor Kruft Druk Ministerie van LNV, directie IFZ/Bedrijfsuitgeverij Productie Directie Kennis Bedrijfsvoering/Publicatiezaken Bezoekadres : Horapark, Bennekomseweg 41 Postadres : Postbus 482, 6710 BL Ede Telefoon : 0318 822500 Fax : 0318 822550 E-mail : [email protected] Voorwoord In de deelrapporten van de studie Ontgonnen Verleden dwaalt u door de historisch- geografische catacomben van de twaalf provincies in Nederland. Dat klinkt duister en kil en riekt naar spinnenwebben en vochtig beschimmelde hoekjes. Maar dat pakt anders uit. Deze uitgave, samengesteld uit twaalf delen, biedt de meer dan gemiddeld geïnteresseerde, verhelderende kaartjes, duidelijke teksten en foto’s van de historisch- geografische regio’s van Nederland. Zo geeft het een compleet beeld van Nederland anno toen, nu en de tijd die daar tussen zit. De hoofdstukken over de deelgebieden/regio’s schetsen in het kort een karakteristiek per gebied. De cultuurhistorische blikvangers worden gepresenteerd. Voor de fijnproevers volgt hierna een nadere uiteenzetting. De ontwikkeling van het landschap, de bodem en het reliëf, en de bewoningsgeschiedenis worden in beeld gebracht. Het gaat over de ligging van dorpen en steden, de verkavelingsvormen in het agrarisch land, de loop van wegen, kanalen en spoorlijnen, dijkenpatronen, waterlopen, defensielinies met fortificaties.
    [Show full text]
  • Historische Rivierkundige Parameters; Maas, Merwede, Hollandsch Diep En Haringvliet
    Ministerie van Verkeer en Waterstaat jklmnopq Rijksinstituut voor Integraal Zoetwaterbeheer en Afvalwaterbehandeling/RIZA Historische rivierkundige parameters; Maas, Merwede, Hollandsch Diep en Haringvliet RIZA werkdocument 2003.163x auteurs: M.M. Schoor R. van der Veen E. Stouthamer Ministerie van Verkeer en Waterstaat jklmnopq Rijksinstituut voor Integraal Zoetwaterbeheer en Afvalwaterbehandeling/RIZA Historische rivierkundige parameters Maas, Merwede, Hollandsch Diep en Haringvliet november 2003 RIZA werkdocument 2003.163X M.M. Schoor R. van der Veen E. Stouthamer Inhoudsopgave . Inhoudsopgave 3 1 Inleiding 5 1.1 Achtergrond 5 1.2 Doelstelling en uitvoering 5 1.3 Historische rivierkundige parameters 5 2 Werkwijze 7 2.1 gebruikte kaarten 7 2.2 Methodiek kaarten voor 1880 (Merwede) 8 2.3 Methodiek kaarten na 1880 (Maas en Hollands Diep/Haringvliet). 10 2.4 Berekening historische rivierkundige parameters 14 3 Resultaat 17 3.1 Grensmaas 17 3.2 Roerdalslenkmaas (thans Plassenmaas) 18 3.3 Maaskant Maas 19 3.4 Heusdense Maas (thans Afgedamde Maas) 20 3.5 Boven Merwede 21 3.6 Hollandsch Diep en Haringvliet 21 3.7 Classificatiediagrammen morfodynamiek 22 Literatuur 25 Bijlagen 27 Bijlage 1 Historische profielen Boven Merwede, 1802 Bijlage 2 Historische profielen Grensmaas, 1896 Bijlage 3 Historische profielen Roerdalslenkmaas, 1903 Bijlage 4 Historische profielen Maaskant Maas, 1898 Bijlage 5 Historische profielen Heusdense Maas, 1884 Bijlage 6 Historische profielen Haringvliet, 1886 Bijlage 7 Historische profielen Hollandsch Diep, 1886 Historische rivierkundige parameters 3 Historische rivierkundige parameters 4 1 Inleiding . 1.1 Achtergrond Dit werkdocument is een achtergronddocument bij de studie naar de morfologische potenties van het rivierengebied, zoals die in opdracht van het hoofdkantoor (WONS-inrichting, vanaf 2003 Stuurboord) wordt uitgevoerd.
    [Show full text]
  • Voorkeursstrategie Waal En Merwedes Waterveiligheid, Motor Voor Ontwikkeling
    Voorkeursstrategie Waal en Merwedes Waterveiligheid, motor voor ontwikkeling Stuurgroep Delta-Rijn, Stuurgroep Rijnmond Drechtsteden Conceptadvies, november 2013 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Introductie 1 De aanleiding: het Deltaprogramma 1 De voorkeursstrategie: rivierverrruiming en dijkversterking in een krachtig samenspel 1 Het regioproces 2 Leeswijzer 3 Hoofdstuk 2. Karakteristiek van het gebied 4 Hoofdstuk 3. De opgaven 6 Hoofdstuk 4. Principes en uitgangspunten 10 Hoofdstuk 5. Voorkeursstrategie Waal en Merwedes: een krachtig samenspel van rivierverruiming en dijkversterking 14 Ruimtelijke visie 14 Een krachtig samenspel van rivierverruiming en dijkversterking 15 Adaptief deltamanagement: Slim programmeren en meekoppelen 15 Wijze van programmeren 16 Hoofdstuk 6. Ons advies concreet gemaakt 17 Algemeen Een krachtig samenspel van rivierverruiming en dijkversterking 17 Slim programmeren en meekoppelen: adaptief deltamanagement 18 Verfijningsslag met langsdammen en hoogwatervrije terreinen 18 Doelbereik en kosten 20 Beschrijving van de maatregelen per riviertraject Boven-Rijn/Waalbochten (Lobith-Nijmegen) 21 Programmering 21 De keuzes toegelicht 22 Retentie 23 Op orde brengen en houden: de grensoverschrijdende dijkringen 24 Pannerdensch Kanaal 25 Programmering 25 De keuzes toegelicht 25 Midden-Waal (Nijmegen-Tiel) 26 Programmering 26 De keuzes toegelicht 26 Beneden-Waal (Tiel- Gorinchem) 27 Programmering 27 De keuzes toegelicht 27 Parel 28 Merwedes 29 Programmering 29 De keuzes toegelicht 29 Hoofdstuk 7. Inzichten en aandachtspunten 31 Van proces tot inzicht 31 Governance 31 Instrumenten 32 Beschermingsniveau en veiligheidsnormering 33 Internationale context 33 foto voorpagina: Beeldbank Rijkswaterstaat Hoofdstuk 1: Introductie De aanleiding: het Deltaprogramma Als gevolg van klimaatverandering wordt verwacht dat de maatgevende afvoer van onze grote rivieren de komende eeuw zal stijgen. Tegelijkertijd stijgt de zeespiegel, daalt de bodem en is er meer te beschermen, de economische waarden en het aantal inwoners achter de dijken nemen nog altijd toe.
    [Show full text]
  • Archeologisch Onderzoek Noodzakelijk Is Bij Ingrepen Groter Dan 50 M2 En Dieper Dan 30 Cm –Mv
    Transect-rapport 1103 Drongelen, Eindsestraat 27 Gemeente Aalburg (NB) Archeologisch bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek, verkennende/karterende fase Auteur Versie Concept Projectcode 16090028 Datum 03-02-2017 Opdrachtgever Uitvoerder Transect Australiëlaan 5-a 3526 AB Utrecht Onderzoeksmelding 4022892100 Bevoegde overheid Gemeente Aalburg Beheer documentatie Transect, Utrecht Foto voorblad Noordzijde van het plangebied Autorisatie Naam Datum Paraaf Drs. 16-12-2016 Senior prospector ISSN: 2211-7067 © Transect, Utrecht Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgevers. Transect aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit de toepassing van de adviezen of het gebruik van de resultaten van dit onderzoek. Australiëlaan 5-a T: 030-7620705 3526 AB Utrecht F: 030-7620706 E: [email protected] Samenvatting In opdracht van dhr. heeft Transect in november 2016 een archeologisch bureauonderzoek en verkennend/karterend inventariserend veldonderzoek uitgevoerd voor het plangebied Eindsestraat 27 te Drongelen, gemeente Aalburg. De aanleiding van het onderzoek vormt de bouw van een huis en schuur. Hiervoor dient een omgevingsvergunning te worden aangevraagd. Vanuit het bestemmingsplan dubbelbestemmingen en gebiedsaanduidingen bestaat een archeologische onderzoeksplicht voor het plangebied. Deze rapportage geeft invulling aan die onderzoeksplicht. Het plangebied ligt in het Midden-Nederlandse rivierengebied, op de stroomgordel van het Oude Maasje. Het Oude Maasje is actief vanaf 1760 BP. In de 11e eeuw wordt de rivier bedijkt en in de 13e eeuw afgedamd. Het noordelijke deel van het plangebied ligt in een historische bewoningskern langs de middeleeuwse dijk. Het veldonderzoek heeft uitgewezen dan in het plangebied oeverafzettingen op beddingafzettingen van het Oude Maasje voorkomen.
    [Show full text]
  • Ondernemend Altena Kansen Voor De Grondgebonden Landbouw
    Samenvatting Ondernemend Altena Kansen voor de grondgebonden landbouw Hetty van der Stoep Adri van den Brink 2005 Wageningen Studies in planning, analyse en ontwerp # 004 . 1 Ondernemend Altena Kansen voor de grondgebonden landbouw Hetty van der Stoep Adri van den Brink Wageningen Studies in planning, analyse en ontwerp, nr. 4, oktober 2005 © 2005, Wageningen Universiteit 3 Ondernemend Altena – Kansen voor de grondgebonden landbouw Colofon Stoep, van der H. en A. van den Brink. (2005). Ondernemend Altena: Kansen voor de grondgebonden landbouw. Wageningen Studies in planning, analyse en ontwerp #4. Wageningen: Wageningen Universiteit. Onderzoek in opdracht van de gebiedscommissie Wijde Biesbosch. Stuurgroep onderzoek: - Dhr. A.B. Snoek, voorzitter (dijkgraaf Hoogheemraadschap Alm en Biesbosch tot 1 januari 2005) - Dhr. J.J.M. van de Aa en dhr. M.J.G. Paauw (ZLTO) - Dhr. J. van Asseldonk (ZLTO afdeling Altena-Biesbosch) - Mevr. F.M.C. Witmer (Provincie Noord-Brabant – projectbureau Wijde Biesbosch) - Dhr. R. Boevé (Rabobank Altena) Met dank aan Ilja de Boer, Ivo Derksen en Edo Gies voor hun bijdragen aan het rapport. ISBN 90-6754-971-1 © 2005 Wageningen Universiteit, Leerstoelgroep Landgebruiksplanning Generaal Foulkesweg 13, 6703 BJ Wageningen Tel. 0317-483311, fax. 0317-482166 www.dow.wur.nl/lup Wageningen Universiteit aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit het gebruik van de resultaten van dit onderzoek of de toepassing van de adviezen. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Leerstoelgroep Landgebruiksplanning. 4 Woord vooraf Wijde Biesbosch is de naam van een van de revitaliseringsgebieden in Noord-Brabant.
    [Show full text]
  • ~ RIJKSINSTITUUT VOOR VISSERIJONDERZOEK ~"IJMUIDEN Aß»*"
    «WW, • ~ RIJKSINSTITUUT VOOR VISSERIJONDERZOEK ~"IJMUIDEN aß»*" « <fe&" • rw|&i|Fi* ' r . — • • t, . k*Z * ï-^* ' ,? .*> r «»T - :Sr . * »*• if- "'"•- ^ • • tlt.-f *»&•&•*%•if «Ji*-* \ « ^ ,*> ,* *y' .** 'm0W : *w\i' " r — J*i- - <éf. " :• *r-jjir , v. .... t ' *>• •**" **•>. - - „ "!Sk . *4*If*' ^ **T""**"if ' .•#••< ; 1 •JF ., 4'4* "S**M£3r kddi RIJKSINSTITUUT VOOR VISSERIJONDERZOEK Haringkade 1 — Postbus 68 — IJmuiden — Tel. (02550) 1 91 31 Afdeling: CHEMISCH ONDERZOEK Rapport: CA 81-01 b JAAE PCB ONDERZOEK IN AAL UIT NEDERLANDSE BINNENWATEREN (1977- 1980). Auteur: M. Kerkhoff, J. de Boer, A. de Vries Project; 7121 - Organische microverontreinigingen Projectleider: Mw. Drs. M.A.T. Kerkhoff Datum van verschijnen: 31 januari 1981 Inhoud: Samenvatting. Inleiding. Monstername. Analyse methoden Extractie en clean-up, Gaschrcmatografische analyse. Resultaten NFGS kolom, Capillaire kolom. Discussie Vergelijkend NPGS-capillaire methode, Toekomstige analyse methode, Samenstelling van de PCB verontreiniging, Grootte en verspreiding van de PCB verontreiniging, Consume er"baarheid, Bio-accumulatie. Literatuur. Tabellen I - VII. Figuren 1 t/m 7. DIT RAPPORT MAG NIET GECITEERD WORDEN ZONDER TOESTEMMING VAN DE DIRECTEUR VAN HET R.l. V.O. £ 2 4l h JAAR PCB ONDERZOEK IN AAL UIT NEDERLANDSE BINNENWATEREN. Samenvatting. Gedurende U jaar zijn PCB gehalten in aal uit Nederlandse binnenwateren bepaald. De methode gebruikmakend van gepakte NPGS kolommen is vergele­ ken met de capillaire gaschromatografische methode. Het vaststellen van afzonderlijke polychloorbifenylen levert naast betrouwbare gehalten ook extra gegevens op over de samenstelling van de PCB-vervuiling. Aal uit de Rijn bij Lobith bevat vrij veel laaggechloreerde PCB's integenstel- ling tot aal uit de Maas bij Eisden. Aal uit de Boven Merwede bevat de meeste tri-, tetra- en pentachloorbifenylen.
    [Show full text]
  • 2003 Jaargang
    De aanstaande restauratie van de Moerputtenbrug (1882-1885), kunstwerk in de voormalige Langstraatspoorlijn M.S. Verweij taxatie van de historische waarden vast. Ook in de aanloop op Inleiding de restauratie van de Moerputtenbrug heeft de Rijksdienst Een van de taken van de Rijksdienst voor de Monumenten­ voor de Monumentenzorg een dergelijke verfijning geformu­ zorg bestaat uit de benoeming en taxatie van de historische leerd.' betekenis van objecten van geschiedenis en kunst. Op basis van onderzoek en studie wordt nagegaan of een object kan Wat is de Moerputtenbrug? worden ingeschreven in het register van beschermde monu­ menten. De Moerputtenbrug maakt deel uit van de voormalige Bij restauratie of herstel van beschermde monumenten zet de Langstraatspoorweg. Het tracé van de Langstraatspoorweg Rijksdienst de historische betekenis af tegen de aard en telde 46,5 kilometer en vormde gedurende circa 80 jaar de omvang van de voorgenomen werkzaamheden. Ter voorbe­ ijzeren verbinding tussen Lage Zwaluwe en "s-Hertogen- reiding van bijzondere restauratieprojecten stelt de Rijks­ bosch. De Moerputtenbrug bestaat nog, maar de spoorlijn is dienst regelmatig een verfijnde benoeming en een nadere inmiddels opgedoekt (afb. 1). De circa 585 meter lange welij- Afb. I. Waalwijk, voormalige spoorwegovergang in het Halve Zolenlijntje bij de Bloemendaalseweg en de Hoefsteeg. Foto L. Tangel, RDMZ, augustus 1988. PAGINA'S 225-234 226 BULLETIN KNOB 2OO3-6 AJb. 2. Ten zuidwesten van 's-Hertogenbosch ligt in het voormalige Bossche Inundatieveld de Moerputtenbrug. Foto P. van Galen. RDMZ, december 1995. *H SÊQ^^r fewri * AJb. 3. Landhoofd van de Moerputtenbrug, oostzijde. Foto P. van Galen. RDMZ. december 1995. BULLETIN KNOB 2OO3-6 227 zeren spoorbrug rust op 2 landhoofden, op 35 massief gemet­ selde bakstenen pijlers die circa 16 meter van elkaar zijn geplaatst en telt 36 weiijzeren brugdelen.
    [Show full text]
  • Vegetatiekartering Rijn/Maasmonding 2000
    Ministerie van Verkeer en Waterstaat Meetkundige Dienst ........................................................... Vegetatiekartering Rijn/Maasmonding 2000 Oude Maas, Amer & Bergsche Maas A.S. Kers & B. van Gennip december 2002 MDGAE-2002.41 In opdracht van: Rijkswaterstaat Directie Zuid-Holland Rotterdam ........................................................... Colofon Opdrachtgever: Rijkswaterstaat Directie Zuid-Holland, afdeling APS Contactpersoon: Mw. M. Ohm Projectleiding: RWS - Meetkundige Dienst A.S. Kers Projectnummer: 17516 Rapportnummer: MDGAE-2002.41 Luchtfotografie: Deltaphot, Middelburg 1:10000 (17/06/2000) Luchtfoto-interpretatie: P.M. Loomans, F.H. Severijn, W.F.M. Eijkelhof & L.L. Soldaat Opbouw digitaal bestand: W.F.M. Eijkelhof & A.S. Kers Veldwerk A.S. Kers, W.F.M. Eijkelhof, L.L. Soldaat, Vegetatiekartering (2000): P.M. Loomans & B. van Gennip Veldwerk soortskartering: A.S. Kers (Oude Maas, 2000), B. van Gennip & H. Koppejan (overige gebieden, 2001) Mossendeterminatie: B. van Gennip Classificatie: A.S. Kers Herinterpretatie: F.H. Severijn Kaartvervaardiging: W.F.M. Eijkelhof & A.S. Kers Topografie: Top10vector-bestanden, Topografische Dienst, Emmen Auteurs: A.S. Kers & B. van Gennip Foto’s: Titelpagina en foto 11: B. van Gennip Foto’s 1 t/m 10 en 12: A.S. Kers Ontwerp voorpagina: A.H. Groeneweg Druk: Evertsen, graphics communications, Voorburg Uitgave: RWS - Meetkundige Dienst, afdeling GAE Postbus 5023 2600 GA Delft tel: 015-691111 fax: 015-2618962 E-mail: [email protected] Met dank aan: De heer Boudewijn Dekker, schipper van de boot ‘Rasse’ voor het vervoer over water tijdens de soortskartering en tevens mond- en klauwzeerperiode. Marieke Ohm (DZH, APS), Hugo Coops (RIZA, WSE) en Dick Kerkhof (Zuid-Hollandsch Landschap) voor hun commentaar op het rapport.
    [Show full text]
  • WL | Delft Hydraulics Q4303.00 Opdrachtgever: Rijkswaterstaat RIZA
    Opdrachtgever: Rijkswaterstaat RIZA Morfologische effecten van zandwinning in de Merwedes rapport mei 2007 WL | delft hydraulics Q4303.00 Opdrachtgever: Rijkswaterstaat RIZA Morfologische effecten van zandwinning in de Merwedes Erik Mosselman & Anne Wijbenga rapport mei 2007 Morfologische effecten van zandwinning in de Q4303.00 mei 2007 Merwedes Inhoud 1 Inleiding ..........................................................................................................1—1 1.1 Achtergrond.........................................................................................1—1 1.2 Opdracht..............................................................................................1—1 1.3 Organisatie...........................................................................................1—2 2 Morfologische systeembeschrijving................................................................2—1 2.1 Een gebied vol veranderingen...............................................................2—1 2.2 Waargenomen daling............................................................................2—7 3 Analyse van morfologische reacties................................................................3—1 3.1 Oorzaken van bodemdaling..................................................................3—1 3.2 Initiële morfologische reactie en nieuw evenwicht................................3—1 3.3 Vuistregel voor nieuw evenwicht..........................................................3—4 3.4 Tijdschaal van morfologische aanpassing .............................................3—5
    [Show full text]
  • Eerste Bestuursrapportage 2020
    Inleiding ............................................................................................................................................. 3 Programma 1. Inwoner en Bestuur .................................................................................................... 4 1.1 Doelenbomen Inwoner en bestuur ..................................................................................... 4 1.2 Financieel overzicht .......................................................................................................... 10 Programma 2. Altena Samenredzaam ............................................................................................. 11 1.1 Doelenbomen Altena Samenredzaam .............................................................................. 11 2.2 Financieel overzicht ..........................................................................................................20 Programma 3. Veelzijdig Altena .......................................................................................................22 3.1 Doelenbomen Veelzijdig Altena ........................................................................................22 3.2 Financieel overzicht .......................................................................................................... 33 Programma 4. Duurzaam Altena ...................................................................................................... 35 4.1 Doelenbomen Duurzaam Altena ......................................................................................
    [Show full text]
  • 06. Beken En Rivieren
    De Bergensehof Laaglandbeek De Donge De Donge is een typische laaglandbeek: een beek zonder duidelijke bron die ontstaat doordat Omgeving grond- en regenwater zich vanuit een groter gebied geleidelijk aan verzamelen, tot er op een ge- geven moment een beek stroomt. De Donge Bij de Donge gebeurt dit in het grensgebied tussen Alphen en Baarle-Nassau. Vanuit dit gebied, ongeveer 27 meter bo- ven zeeniveau, stromen twee waterlopen, de Hultense Leij en de Lei naar het noorden. Ter hoogte van de Tilburgse woonwijk Dongewijk vloeien ze samen tot de Donge. Via Dongen stroomt de Donge naar het noordwesten en mondt bij Geertruidenberg uit in de rivier de Amer. Het gebied direct ten zuiden van Tilburg heeft niet alleen een grote landschappelijke verscheidenheid, maar is vooral ook heel bijzonder vanwege de voor Nederlandse begrippen spectaculaire hoogteverschillen. De laaggelegen, drassige gronden langs de Oude Leij grenzen hier direct aan de droge bos- en heidegronden, bijna 10 meter hoger. Het ijzerwerk van de brug is in 1954 voor het laatst grondig geschilderd en in 1963 is de verkeersbrug vervangen door een nieuwe, vaste brug. In oktober 1972 is een binnenvaartschip tegen de (openstaande) spoordraaibrug aangevaren, waardoor de brug ontzet raakte. De brug is nooit gerepareerd. Beken en rivieren De grote rivieren De Amer begint bij Geertruidenberg vanaf de plek waar de Donge samenvloeit met de Bergse Maas. De rivier is bijna twaalf kilometer lang en mondt uit in het Hollands Diep. De Bergse Maas is aangelegd aan het eind van de negentiende eeuw om de afwateringsproblemen van de Maas op te lossen. Het oorspronkelijke plan was om de bedding van het Oude Maasje te volgen, maar om goede landbouwgronden te sparen werd de Bergse Maas uiteindelijk een stuk noordelijker aangelegd.
    [Show full text]