WWW. .PL SZTUMINFORMATOR MIASTA I GMINY MAJ -CZERWIEC 2021 ISBN 978-83-66273-94-8 SOŁECTWA: BIAŁA GÓRA CZERNIN UL. DOMAŃSKIEGO GOŚCISZEWO KĘPINA KONIECWAŁD KOŚLINKA NOWA WIEŚ PIEKŁO PIETRZWAŁD POSTOLIN SZTUMSKA WIEŚ UŚNICE ZAJEZIERZE

Skoki bez maski s.3

Wyzwanie klimatyczne Partnerstwo bez granic Deklaracja dla budynku Koncepcja projektowa W projekcie edukacyjnym Od 1 lipca 2021 roku każdy „SZTUM CIRCULAR „BIODIVERSITE” biorą udział właściciel lub zarządca budynku, ECONOMY…’ zakwalifi kowano uczniowie ze szkół z Val de Reuil w którym znajduje się źródło do fi nałowego etapu konkursu we Francji, Ritterhude z Niemiec ciepła i spalania paliw, Ministerstwa Klimatu oraz Sztumu i Czernina. jest zobowiązany do złożenia i Środowiska. deklaracji CEEB. Str. 5 Str. 14 Z miasta i gminy

ŚWIĘTO NARODOWE 3 MAJA obchodziliśmy w epide- Pod pomnikiem uwagę zwracała wiązanka z barwami micznych ograniczeniach, miejmy nadzieję, że już po raz narodowymi Francji. To o naszym święcie pamiętał mer ostatni. Przedstawiciele sztumskiego samorządu w imie- partnerskiego miasta Val de Reuil, Marc-Antoine Jamet, niu mieszkańców złożyli wiązanki pod pomnikiem Rodła a na tamtejszym stadionie wywieszono fl agi Polski, Fran- i Głazem Pamięci. Hołd oddali także m.in. przedstawiciele cji, miasta i Unii Europejskiej. sztumsko-kwidzyńskiej Lewicy, harcerze oraz Józef Sar- nowski, członek zarządu Województwa Pomorskiego.

PRZYTUL - NIE BIJ! 30 kwietnia na całym świecie ob- chodzony był Światowy Dzień Sprzeciwu Wobec Bicia Wojewoda pomorski Dariusz Drelich, poseł Kazimierz Dzieci. Pracownicy Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Smoliński, burmistrz Leszek Tabor. Społecznej w Sztumie włączyli się do akcji oraz zaprosili do współpracy szkoły i przedszkola. Prace i hasła zwią- DROGI Z DOFINANSOWANIEM. 27 maja w Pomorskim zane z tym tematem zostały wykonane przez dzieci z Tę- Urzędzie Wojewódzkim w Gdańsku burmistrz Sztumu czowego Przedszkola Jaś Beatka Franek i Przedszkola Leszek Tabor podpisał umowę o dofi nansowanie moder- nr 1 w Sztumie, uczniów z Zespołu Szkół im. Kasprowicza, nizacji drogi gminnej Nowowiejskiego i Gdańskiej przy Szkoły Podstawowej nr 1 i Szkoły Podstawowej nr 2 w Sztu- Zakładzie Karnym w Sztumie. mie, Zespołu Szkół w Gościszewie, Szkoły Podstawowej Z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg samorząd otrzyma w Nowej Wsi oraz Zespołu Szkół w Czerninie. 1 626 042 zł wsparcia, czyli 50 proc. kosztów prowadzonej MGOPS w Sztumie dziękuje wszystkim za udział w akcji! od kilku tygodni inwestycji.

INFORMATOR MIASTA I GMINY SZTUM. Wydawca: Urząd Miasta i Gminy w Sztumie, 82-400 Sztum, ul. Mickiewicza 39, tel. 55 640 63 83, e-mail: [email protected]. Druk i łamanie: Wydawnictwo Precjoza, al. Wolności 48/11, 42-202 Częstochowa Rozplątać ten węzeł?

Zejście z peronu prowadzące do ulicy Żeromskiego. Na pociąg będzie można poczekać w wiatach przystankowych. Kończy się modernizacja linii kolejowej Malbork - Kwi- niezbędnym do realizacji zadania polegającego na wyko- dzyn. Tak można przynajmniej sądzić, oglądając gotowe naniu dokumentacji projektowej na budowę węzła inte- perony z wiatami przystankowymi w Sztumie. W ostatnią gracyjnego wokół dworca PKP”. niedzielę maja pojawili się tam nawet spacerowicze. Byli - Po zakończeniu modernizacji linii kolejowej zmieni się zaskoczeni, że nie ma bezpośredniego zejścia z peronu w znaczący sposób korzystanie z przestrzeni w rejonie na ulicę Kasprowicza, tak jak było dawniej… Przeoczenie? dworca PKP i skrzyżowania ulic Reja i Kościuszki - mówi Może jeszcze zostanie zrobione? - dyskutowali. Zbigniew Zwolenkiewicz, rady powiatowy. - Należy tę Od kilku miesięcy burmistrz Leszek Tabor zwraca uwa- przestrzeń tak zaprojektować, aby powstały bezpieczne gę na to, że nikt nie konsultował projektu modernizacji przejścia dla pieszych, parkingi dla samochodów i rowe- z samorządem. Podkreślał przy tym, że nowe torowisko rów oraz zatoczki dla autobusów. i perony to za mało, aby zachęcić do korzystania z usług Obecnie ul. Reja jest w bardzo złym stanie technicznym, PKP. Zaczął starania o utworzenia w rejonie dworca PKP a jest to ważna ulica, którą codziennie przejeżdżają setki węzła integracyjnego. Potrzebna do tego jest współpraca samochodów ciężarowych i jeszcze więcej osobowych do powiatu, PKP, samorządu wojewódzkiego. firm zlokalizowanych „za torami”. Pierwszy krok został właśnie zrobiony. Rada Powiatu Wykonanie dokumentacji węzła komunikacyjnego będzie Sztumskiego podjęła uchwałę w sprawie przekazanie następnym krokiem. Kolejnym - pozyskanie środków ze- Miastu i Gminie Sztum „zarządzania drogami powiatowy- wnętrznych na realizację takiej inwestycji. Bez tego plany mi: ul. Reja, ul. Kościuszki i ul. Żeromskiego w zakresie pozostaną planami.

Stadion Miejski. Sportowych emocji nie zabrakło W niedzielę, 30 maja, Stadion Miejski w Sztumie otworzył nowy rozdział w swojej historii. Odbyła się tu pierwsza impreza rangi mistrzowskiej - Mistrzostwa Okręgu w Wielobojach Młodzików i skoku o tyczce U-12 i U-14. Towarzyszył temu Międzynarodowy Festiwal Skoku o Tyczce z udziałem zawodniczek z Ukrainy, Turcji, Izraela, trenujących pod okiem znanego trenera Wiaczesława Kaliniczenki. Poprawiony został rekord stadionu w tej konkurencji. Obecnie wynosi 4.30. Porywy zim- nego wiatru utrudniły uzyskanie tyczkarkom jeszcze lepszego wyniku. Rekord stadionu próbował ustanowić tyczkarz Sebastian Chmara. Nie- wiele brakowało… - Jednak najważniejsze od strony sportowej, to zdecydowane zwycię- stwo naszego zawodnika Nikodema Kwiatkowskiego, podopiecznego Agnieszki Borowskiej i Jacka Pajdy w pięcioboju (bieg przez płotki, skok w dal, wzwyż, pchnięcie kulą oraz bieg dystansowym) młodzików oraz brązowe medale Wiktorii Bojanowskiej i Oskara Lewandowskie- go - mówi Ryszard Mazerski, prezes Zantyra Sztum. - Mogę tylko za- pewnić, że nie była to ostatnia impreza rangi mistrzowskiej na naszym Nikodem Kwiatkowski stadionie.

BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY SZTUM | 3 Inwestycje drogowe. Czekamy na pozytywne decyzje o dofinansowaniu

Na ul. Akacjowej w Czerninie przy przystanku autobusowym ma powstać nowe przejście dla pieszych.

W ramach ogłoszonego naboru na Konieczność realizacji tych inwestycji 1 w Sztumie, ul. Reymonta (kościół) inwestycje realizowane w miejsco- poparła Rada Sołecka, Zespół Szkół w Czerninie oraz budowy nowego na wościach, w których funkcjonowały w Czerninie, Stowarzyszenie „Dar ulicy Akacjowej (przystanek autobu- zlikwidowane państwowe przedsię- Serca” oraz Koło Gospodyń Wiej- sowy) w Czerninie. Są to miejsca bar- biorstwa gospodarki rolnej, sztumski skich, a także mieszkańcy Czernina dzo uczęszczane. W ramach inwesty- samorząd przekazał do Wojewody i Ramz Małych. Listy poparcia w tej cji zostało zaplanowane wykonanie Pomorskiego wnioski o dofinanso- sprawie trafiły do Wojewody Pomor- oświetlenia oraz oznakowania. wanie przebudowy 3 ulic w Czerni- skiego, który dokonuje wyboru zadań Łączna wartość tych inwestycji to 220 nie oraz na drogę do Ramz Małych. do dofinansowania. tys. zł. Tu także czekamy na rozstrzy- Łączna wartość tych dwóch inwesty- W przypadku pozytywnej decyzji inwe- gnięcie. cji to prawie 5 mln zł, z czego wnio- stycje zostaną zrealizowane w przy- Z budżetu Województwa Pomorskie- skowane dofinansowanie to 4,2 mln zł. szłym roku. go otrzymamy 96 655 zł na moder- W ramach inwestycji zaplanowa- Kolejne 3 wnioski zostały złożone do nizację drogi gruntowej Koślinka no przebudowę Topolowej, Zielnej Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg - Koniecwałd z wykorzystaniem płyt i Okrężnej w Czerninie obejmującą wy- w zakresie poprawy bezpieczeństwa yombo. To kolejny odcinek dróg śród- konanie nowych nawierzchni, chodni- ruchu drogowego na przejściach dla polnych, który zostanie utwardzony ków, kanalizacji deszczowej i oświetle- pieszych (2021). Dotyczą one przebu- w tej technologii. Koszt modernizacji nia. Droga do Ramz Małych ma zostać dowy przejść dla pieszych na ul. Sło- ok. 550 mb drogi to prawie 235 tys. wykonana z płyt drogowych. necznej przy Szkole Podstawowej nr

Modernizacja dróg gminnych W maju została podpisana umowa z firmą ROMADO-BRZEZIŃSKI z Brodnicy Górnej na wykonanie pierwszego z trzech części tegorocz- płytami yombo nego programu modernizacji dróg gminnych płytami yombo. Zostaną wykonane drogi: od cmentarza w Zajezierzu do ulicy Że- romskiego (871 mb), w Piekle (203), Koślince (810), Sztumskim Polu (1172), Parparach (280), Białej Górze (centrum wsi 130), Kępi- nie (1110), Czerninie (190) i Koniecwałdzie (460). Termin realizacji zadania do 6 grudnia 2021 r. Wartość ok. 1,6 mln zł. W maju ogłoszono przetarg na modernizację drogi gminnej do by- łego Zakładu Rolnego w Barlewiczkach (183 mb). Zostaną wymie- nione zużyte płyty yombo na nowe. Trwa wyłonienie wykonawcy zadania, na które gmina uzyskała do- finansowanie z Urzędu Marszałkowskiego w wysokości 388 562 zł (63,63 proc. kosztów ) - „Przebudowa drogi wewnętrznej w miej- scowości Koniecwałd w gminie Sztum”. Jest to droga przy strefie ekonomicznej wzdłuż ogrodzenia przy MAXIMUS-ie. Zostanie wy- mieniona nawierzchnia ze starej kostki betonowej na nową. Dłu- gość 376 mb. Dodatkowo w pasie drogowym wybudowany zostanie kanał technologiczny.

4 | BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY SZTUM Odpowiadamy na klimatyczne wyzwanie Na prawie 50 złożonych z całego kraju, koncepcja projektowa „SZTUM CIR- CULAR ECONOMY - odpo- wiedzią na współczesne wyzwania klimatyczne” zo- stała zakwalifi kowana do fi nałowego etapu konkur- su ogłoszonego przez Mi- nisterstwo Klimatu i Śro- dowiska. Parterami naszej gminy są: Stowarzyszenie Gmin RP Euroregion Bałtyk, Po- litechnika Gdańska i parter norweski - International De- Wizyta w Punkcie Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych na terenie velopment Norway. Zało- oczyszczalni ścieków w Sztumskim Polu. żeniem projektu jest stwo- rzenie na terenie gminy możliwości do realizacji zasad Trwają intensywne działania związane z przygotowaniem gospodarki o obiegu zamkniętym i ograniczenie ilości od- wniosku o dofi nansowanie, którego termin złożenia upły- padów kierowanych do składowania. W ramach projektu wa 16 czerwca 2021 r. W Urzędzie Miasta i Gminy odbyło planuje się budowę nowoczesnego Punktu Selektywnego się m.in. spotkanie z partnerami projektu i wizyta studyj- Zbierania Odpadów Komunalnych oraz hali napraw i po- na. Burmistrz Leszek Tabor podpisał list intencyjny, za- nownego użycia produktów, do której mieszkańcy będą wiązujący partnerstwo z Politechniką Gdańską. Zadekla- mogli oddać rzeczy niepotrzebne, a nadające się jeszcze rowano wspólną pracę nad przygotowaniem i realizacją do wykorzystania. projektu. Dzięki zaangażowaniu do projektu partnerów krajowych Następnie partnerzy projektu mieli okazję zobaczyć i zagranicznych zaplanowano także szeroki zakres dzia- obecny Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komu- łań informacyjno-edukacyjnych. Całkowita wartość pro- nalnych, znajdujący się na terenie oczyszczalni ścieków jektu wynosi ponad 5 mln zł, z czego dofi nansowanie to w Sztumskim Polu oraz miejsce budowy hali magazyno- 85 proc. kosztów. wo-naprawczej przy ul. Kochanowskiego w Sztumie.

BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY SZTUM | 5 KRÓTKO

INWESTYCJE W TOKU

Trwa rozbudowa cmentarza komunalnego w Zajezierzu. Za- kres drugiego etapu obejmuje budowę alejek z kostki kamiennej, kolumbarium (miejsce na urny), sieci wodociągowej, kanalizacji deszczowej, oświetlenia oraz nasadzenie drzew. Wykonawcą ro- bót, które mają zakończyć się do końca września jest firma Ma- rianna Kędziora Tereny Zielone z Kwidzyna. W maju prowadzone były roboty ziemne i sanitarne. Przebudowywana jest droga gminna do cmentarza w Zajezie- rzu. Zostanie poszerzona do 5,5 metra, otrzyma nową nawierzch- nię, oświetlenie, ścieżkę pieszo-rowerową, odprowadzenie wód opadowych. Parking przy cmentarzu będzie przebudowany, dzię- ki czemu zwiększy się ilość miejsc postojowych. Na inwestycję, którą wykonawca planuje wykonać do listopa- da 2021 r. otrzymaliśmy dofinansowanie w wysokości prawie 2,5 mln zł z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Modernizacje ulic Gdańskiej i Nowowiejskiego przy Zakładzie Karnym rozpoczęła się od tej pierwszej - pod koniec kwietnia. Po zakończeniu robót, drogowcy przeniosą się na Nowowiejskiego.

POWSTAJE DOKUMENTACJA „Przebudowa mostu nad Kanałem Uśnickim” - wykonawcą dokumentacji projektowej jest Biuro Projektów Drogo- wych Piotr Kania. Z uwagi na przedłużające się procedury uzyskania pozwolenia wodnoprawnego wydłużono termin wykonania do 31 sierpnia 2021 r. W maju zawarto umowę na wykonanie dokumentacji projektowej na przebudowę dróg w sołectwie Czernin. Część I – „Przebudowa drogi gminnej Czernin - Ramzy Małe od ulicy Donimirskich wraz z infrastrukturą techniczną”, Część II – „Przebudowa ulic Topolowej, części ulicy Zielnej i Okrężnej w Czerninie wraz z infrastrukturą techniczną”.

PRZETARGI Trwa postępowanie przetargowe na realizację zadania „Przebudowa ulicy Morawskiego w Sztumie wraz z infra- strukturą techniczną”. Wpłynęło 5 ofert. Ogłoszono przetarg na opracowanie kompleksowej dokumentacji projektowej na budowę trzech przejść dla pieszych wraz z oświetleniem - w ciągu ulic Słonecznej w Sztumie, Akacjowej i Reymonta w Czerninie.

6 | BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY SZTUM Porządkowanie miejskiego pejzażu

W kwietniu radni zdecydowali o lokalnych standardach urbanistycznych.

Sztumscy radni, wzorem wielu innych samorządów, W uchwale została też określona minimalna liczba miejsc przyjęli lokalne standardy urbanistyczne, aby zapobiec parkingowych dla samochodów osobowych niezbędnych chaosowi, jaki może wywołać tzw. specustawa mieszka- dla obsługi inwestycji mieszkaniowej, zbliżona do zapisów niowa z 2018 roku. w obowiązujących planach miejscowych w Sztumie. Warto jeszcze sięgnąć do historii. 1974 roku ówczesne - Ustawa ta, zwana również ,,lex deweloper”, wprowa- władze miasta w ramach planów przebudowy i rozbudowy dziła instrumenty zezwalające na inwestowanie w miej- Sztumu do roku 1990 planowały wybudowanie kilku wie- scach i obszarach dotąd przeznaczonych na inne cele żowców. Zaczęły się w tym okresie prace rozbiórkowe bu- - wyjaśnia Agnieszka Topolewska-Reksa z Referatu Inwe- dynków przy ulicy Mickiewicza i pawilonów przy Lipowej stycji i Majątku Urzędu Miasta i Gminy w Sztumie. - Do- z myślą o nowych inwestycjach - dwupiętrowym Domu puszcza niezgodność nowej inwestycji z zapisami obowią- Handlowym oraz spółdzielczym osiedlu mieszkaniowym. zującego planu miejscowego. Rodzi to szereg zagrożeń, Na rozbiórkę czekała także kawiarnia Zantyr i dwa sąsia- prowadzących do późniejszych konfliktów funkcjonalnych dujące z nią budynki. Właśnie w tych miejscach miały sta- w przestrzeni, dysharmonii zabudowy oraz konfliktów nąć w przyszłości wieżowce. społecznych i gospodarczych. Zgodnie z art. 19 ustawy, „Wysokościowce mają na celu całkowicie przeobrażenie rada gminy może określić, w drodze uchwały, lokalne wyglądu miasta. (….) Projektuje się przynajmniej trzy standardy urbanistyczne, które zastępują standardy okre- tego typu domy w mieście - informował „Dziennik Bał- ślone w tej ustawie. tycki”. A dziennikarz komentował: „Chyba słusznie, bo W ramach swoich kompetencji, radni dokonali korekty obecna przeważnie 1-, 2-piętrowa zabudowa pogłębia zapisanych w ustawie standardów, w tym m.in.: zmniej- wrażenie małości i nieważności miasta. Dopiero wów- szenia o połowę odległość planowanej inwestycji miesz- czas, gdy zaprojektowane wieżowce będą umiejętnie kaniowej od najwyższych istniejących budynków miesz- wkomponowane w nowoczesne budownictwo (…) Sztum kalnych w otoczeniu. nabierze wyglądu - może nie metropolii - ale miasta po- I tak, jeżeli w odległości nie większej niż 250 m od bu- wiatowego o dużym znaczeniu”. dynków objętych inwestycją mieszkaniową znajdują się Ostatecznie z planów budowy wieżowców zrezygnowano. w istniejącej zabudowie budynki mieszkalne o wysokości Słusznie uznano, że byłyby obcym elementem w pejzażu przekraczającej liczbę 4 kondygnacji, wówczas maksy- miasta, gdzie najwyższe budynki mają cztery piętra. malna wysokość budynków objętych inwestycją mieszka- niową nie może być wyższa niż 5 kondygnacji.

BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY SZTUM | 7 Młodzi, zdolni, ambitni, czyli konkursowe zmagania Pandemia zdominowała wszystkie dziedziny naszego życia i znaczą- co wpłynęła na funkcjonowanie szkół.

Większość zajęć odbywała się zdalnie. Byli i tacy młodzi ludzie, którzy wiele wysiłku włożyli w dodatkową pracę, uczestnicząc w różnorodnych konkur- sach. Trud ten opłacił się, bo osiągnięcia są niemałe.

Zaczniemy od Szkoły Podstawowej nr 1 w Sztumie. Cyprian Piróg kl. VII C, ry- walizując ze starszymi od siebie ucznia- Laureaci wojewódzkiego etapu konkursu „Losy Żołnierza i dzieje oręża polskiego mi klas ósmych, został laureatem eta- w latach 972-1514. Od Cedyni do Orszy”. pu wojewódzkiego Konkursu Języka Angielskiego. W XXVI edycji Konkurs kl. III C, Zuzanna Pięta, kl. II C, Kata- Historycznego „Losy żołnierza i dzie- rzyna Machnikowska, kl. II B, a Antoni je oręża polskiego w latach 972-1514. Potowski z kl. II C uzyskał tytuł finalisty. Od Cedyni do Orszy” na etapie woje- Miłosz Karczmarczyk z kl. IV A uzyskał wódzkim (etap ogólnopolski z powodu wyróżnienie w kategorii klas 4-6. Patry- pandemii nie odbył się) tytuł laureata cja Sabara z kl. VII B także zasłużyła na uzyskała całkiem spora grupa miło- wyróżnienie w kategorii klas 7-8. śników historii: Maciej Kopczyński, kl. VII A, Cyprian Piróg, kl. VII C, Weronika To najbardziej spektakularne osiągnię- Szumowska, kl. VII D, Adriana Truty, cia, bo lista osiągnięć innych uczniów kl. VI C. Stanisław Raczkowski z kl. VI w jest bardzo długa. A został finalistą tego konkursu. Sukcesy Dwójki Z kolei Julia Strąk z klasy VII C została „Gdy przeczytasz nową książkę, to tak laureatką ogólnopolskiego konkursu jakbyś znalazł nowego przyjaciela”. Quiz Finansowy dla Juniorów. Był to Zgodnie tym z chińskim przesłaniem, Aleksandra Sawińska - finalistka edukacyjny konkurs online z zakresu fi- uczniowie sztumskiej Dwójki mają wojewódzka konkursu nansów i cyberbezpieczeństwa, organi- niezliczoną ilość książkowych przyjaciół, „Polacy w Wolnym Mieście Gdańsku zowany, jako element programu „Ban- 1920-1939”. od 2012 roku startują bowiem w Wiel- kowcy dla Edukacji Finansowej Dzieci i kim Maratonie Czytelniczym. Każdego Młodzieży BAKCYL”. Julka jest jedną z roku zdobywają laury w tym prestiżo- czterech osób, która zdobyła najwyższą wym konkursie. ilość punktów. - Tegoroczna edycja konkursu była W wojewódzkim konkursie plastycz- trudna. Czytelnicy, opiekunowie i orga- nym dla dzieci „Morska pisanka”, nizatorzy musieli mierzyć się z wyzwa- zorganizowanym przez słupski ODN, niami współpracy na odległość. Tym wyróżnienia zdobyły Kinga Pychańska i bardziej cieszy, że uczennice Marta Ma- Oliwia Łoszczuk z III B. jewska i Magdalena Elmanowska zdo- były tytuły finalistek w kategorii klas VII Młodzi czytają - VIII. Wyróżnienie w kategorii klas IV-VI Wśród uczniów klas I-III dużą popular- wywalczyła Julia Paklepa. Dla Marty nością cieszył się Wielki Maraton Czy- i Julki są to kolejne sukcesy - mówi Bo- telniczy 2020/2021. W kategorii klas II-III żysława Belzyt. „Spotkacie nowych przyjaciół” (3370 uczestników) laureatkami zostały: Maria Kilkumiesięczna rywalizacja wymagała Magdalena Elmanowska finalistka Raczkowska, kl. II B, Klara Trybańska, od uczestniczek pracowitości oraz wy- Wielkiego Maratonu Czytelniczego.

8 | BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY SZTUM Połączył nas program BIODIVERSITE trwałości. Przygotowania odbywały się pod egidą szkolnej biblioteki. Spotka- nia stały się okazją do wymiany opinii i spostrzeżeń czytelniczych. Stwarzały sposobność do kameralnych rozmów. Okazało się, iż książki mogą być lekiem na izolację w pandemii.

Spotkania z historią Uczniowie Dwójki z powodzeniem brali udział Wojewódzkim Konkursie Historycznym - Historia regionalna - „Polacy w Wolnym Mieście Gdańsku 1920-1939”, zorganizowanym przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodo- wej IPN w Gdańsku, Społeczne Szko- ły Podstawowe STO w Gdańsku oraz Wojewódzką i Miejską Bibliotekę Pu- bliczną im. Josepha Conrada Korze- niowskiego w Gdańsku. Konkurs prze- biegał w trzech etapach. Etap szkolny Uczniowie klasy IV z Zespołu Szkół w Czerninie podczas pracy projektowej. z powodzeniem zakończyli Aleksandra Sawińska i Kacper Chełstowski z klasy Ukształtowanie człowieka zdolnego do robienia rzeczy nowych, człowie- 8A. W finale wojewódzkim, który odbył ka twórczego, wynalazczego i odkrywczego to zadanie szkoły. Sprzyja w historycznej Sali BHP Stoczni Gdań- temu realizowanie różnorodnych projektów. skiej Ola Sawińska uzyskała tytuł fina- W tym roku szkolnym uczniowie klasy III A ze Szkoły Podstawowej nr 1 listki wojewódzkiej. w Sztumie i uczniowie klasy IV z Zespołu Szkół w Czerninie przystąpi- li do międzynarodowego projektu edukacyjnego „BIODIVERSITE”. Biorą Zofia Lubowiecka i Anna Łukaszewicz w nim udział także uczniowie ze szkół w Val de Reuil z Francji i Ritterhude z klasy 8c zostały laureatkami etapu z Niemiec - miast partnerskich Sztumu. wojewódzkiego konkursu IPN zatytuło- Wirtualne spotkanie, pierwsze między dyrektorami i nauczycielami szkół wanego: „Działalność ziemian na rzecz uczestniczących w projekcie, w lutym zaowocowało ustaleniem planu państwa i społeczeństwa w dwudzie- i form współpracy. stoleciu międzywojennym”. Uczennice Już w marcu uczniowie z naszej gminy przystąpili do realizacji tego planu. pod okiem historyka Piotra Podlew- Poznając cele projektu: nawiązanie kontaktów z rówieśnikami z innych skiego przygotowały projekt multime- europejskich miast oraz zaprezentowanie miejsca zamieszkania, w tym dialny w postaci prezentacji opisujący osobliwości przyrodniczych regionu, wybrali się na wirtualny spacer po m.in. przebieg plebiscytu na Powiślu miastach biorących udział w projekcie. oraz zaangażowanie rodzin Donimir- Kolejnym krokiem było nagranie filmu, w którym uczestnicy przedstawi- skich i Sierakowskich w sprawę pol- li się zagranicznym kolegom. Potem powstała galeria zdjęć poświęcona ską. Przedstawiły także Organizowane urokom polskiej wiosny i wielkanocnym zwyczajom, którą zaprezentowa- spektakle, koncerty oraz manifestacje no na platformie Padlet, służącej do komunikacji między uczestnikami w czasach plebiscytu, łącznie z kon- projektu. A na nich czekają następne zadania. Najpierw zaprezentują certem Feliksa Nowowiejskiego z dnia własną szkołę i przyrodę na jej terenie, a potem pokażą walory przyrod- 9 maja 1920 r. w Sztumie oraz insceni- nicze naszego miasta. zacją „Polska powstaje z grobu” w Po- Duże zainteresowanie wzbudzają materiały zamieszczane przez uczest- stolinie, wyreżyserowaną przez Marię ników projektu z innych szkół, a jednocześnie motywują do poszukiwania Donimirską. sposobów wyeksponowania swojego miejsca zamieszkania w jak najbar- dziej oryginalny sposób. To także tylko niektóre osiągnięcia Nowe zadania wzbudzają spore emocje, bo współpraca między szkołami uczniów. O innych można przeczytać na pozwala uczestnikom nawiązać nowe przyjaźnie i bliżej poznać urokliwe stronach internetowych szkół. miejsca ich środowiska naturalnego oraz odkryć na nowo, ginące w cy- frowym świecie, regionalne zwyczaje i tradycje.

BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY SZTUM | 9 Seniorzy w ogródku Sztumski Uniwersytet Trzeciego Wie- ku został zaproszony do ogólnopol- skiego projektu „UTW dla społeczno- ści” Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „Ę”. Otrzymał grant na stworzenie ogródka służącego lokalnej społecz- ności. Liderzy projektu wzięli udział w szko- leniach przygotowanych przez „Ę” i we współpracy z Klubem Senior+ Amator opracowali koncepcję ogród- ka, który zlokalizowano na zapleczu budynku Sztumskiego Centrum Kul- tury. Klubowicze ochoczo zabrali się do Słuchacze UTW podczas prac przy zakładaniu ogródka. prac: przekopali i odchwaszczali te- ren, zasiali trawę i posadzili roślin- ki, a także zbudowali z palet, które podarowała Hurtownia Materiałów Budowlanych Blesa, podwyższone grządki i konstrukcję do zasadzenia roślinnego muralu. Powstaje miejsce tworzone i pielę- gnowane przez seniorów, a służące innym mieszkańcom Sztumu. W planach jest zorganizowanie są- siedzkiej wymiany nasion i sadzo- nek, lekcje dla dzieci ze sztumskich przedszkoli i szkół oraz warsztaty plecenia wianków przy okazji Nocy Świętojańskiej.

Z palet powstała konstrukcja na roślinny mural. Ośrodki wsparcia ponownie otwarte! Klub Senior+ AMATOR wznowił za- tera, wykłady tematyczne i spotkania nościowych. Wznowienie działalności jęcia stacjonarne 6 maja zgodnie autorskie. ŚDS umożliwi jego uczestnikom dal- z decyzją Wojewody Pomorskiego. Działanie współfinansowane jest sze podtrzymanie wartości tworzenia Dotychczas seniorzy korzystali ze w ramach pozyskanych środków wspólnoty i przynależności do gru- wsparcia w formie on-line. z Programu Wieloletniego „Senior +” py, zadbanie o ich poczucie bezpie- Wznowienie działalności klubu na lata 2021-2025, edycja 2021 Moduł czeństwa oraz niwelowanie skutków umożliwi sztumskim seniorom dal- II. Klub na zlecenie Miasta i Gminy ubocznych izolacji społecznej i ogra- sze rozwijanie swoich pasji oraz Sztum prowadzi Stowarzyszenie na niczeń w kontaktach międzyludzkich. promowanie aktywnego stylu życia. rzecz wspierania aktywności senio- Jednocześnie pobudzi ich do działań rów „LABUNTUR ANNI”. na rzecz samopomocy i działań wo- 10 maja wznowił swoje zajęcia 869 lontarystycznych. Również i w tym Środowiskowy Dom Samopomocy Tyle rodzin zostało roku przygotowana została dla nich w Czerninie. Dotychczas uczestnicy posiadaczami Sztumskiej bogata oferta, w tym m.in. zajęcia korzystali ze wsparcia w formie zdal- Karty Dużej Rodziny gimnastyczno-ruchowe, artystycz- nej, pracownicy utrzymywali z nimi (od chwili uruchomienia no-manualne, fotografii cyfrowej stały kontakt zarówno telefoniczny, jak programu) i filmowania, nauka obsługi kompu- i przy użyciu komunikatorów społecz-

10 | BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY SZTUM Potrzebujesz wytchnienia?

Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Sztu- mie po raz trzeci podejmie się realizacji programu opieki wytchnieniowej Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, finansowanego z Funduszu Solidarnościo- wego. Rodzice lub opiekunowie osób dorosłych o znacznym stopniu niepełnosprawności będą mogli otrzymać pomoc w codziennym trudzie sprawowania opieki Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Sztumie w formie całodobowego pobytu w ośrodku/placówce informuje, że do końca 2021 r. została przedłużona re- zapewniającej całodobową opiekę (maksymalnie 14 dni alizacja Programu Ministerstwa Rodziny i Polityki Spo- w roku). Skorzystanie z usługi jest bezpłatne. łecznej „Wspieraj Seniora” w ramach Solidarnościowe- go Korpusu Wsparcia Seniorów. W tym roku wsparcie zaplanowano dla 5 osób, które Polega on głównie na dostarczeniu zakupów podstawo- wyrażą chęć uczestnictwa w programie oraz spełnią wych artykułów seniorom, którzy nie mają możliwości wszystkie niezbędne wymagania. O przyznaniu pomocy zrobienia ich we własnym zakresie. Wsparcie obejmuje będzie decydować kolejność zgłoszeń. również załatwienie spraw urzędowych (jeżeli ich za- Więcej informacji można uzyskać w MGOPS w Sztumie kres nie wymaga upoważnień lub udostępnienia danych pod numerem telefonu 55 640 63 33. wrażliwych), wyprowadzenie psa, itp. Aby uzyskać pomoc należy zadzwonić na infolinię pod numer 22 505 11 11 lub zadzwonić bezpośrednio do Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej Tajniki kosmetologii w Sztumie pod numer 55 640 63 33 lub 55 640 63 32 lub 55 640 63 67. Uczestnicy Klubu Integracji Społecznej są już po pierw- Pracownik MGOPS zweryfikuje zgłoszenie i ustali, w jaki szych zajęciach edukacyjnych pn. ,,Kreatywna integracja”. sposób może pomóc. Podczas rozmowy telefonicznej Podczas spotkania klubowicze poznali tajniki kosmeto- należy pamiętać o zapisaniu numeru do ośrodka po- logii. Pod okiem prowadzącej, wykonali kule musujące mocy społecznej oraz danych osoby, która przyjdzie do do kąpieli oraz naturalne peelingi do ciała, korzysta- seniora. jąc z domowych, ekologicznych oraz łatwo dostępnych produktów. Stworzone kosmetyki umieszczone zostały w ozdobionych słoiczkach. Zajęcia edukacyjne były czasem, w którym uczestnicy mogli oderwać się od codziennych obowiązków, zin- tegrować się z innymi, a także odnaleźć swój ukryty potencjał. Były również ciekawym doświadczeniem a zarazem elementem, który z pewnością ułatwi klu- bowiczom podjęcie aktywności zawodowo-społecznej.

BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY SZTUM | 11 ZDARZYŁO SIĘ W SZTUMIE 120 LAT TEMU Nowy stary kościół św. Anny 31 marca 1901 roku uroczyście po- święcono rozbudowany kościół św. Anny w Sztumie. Z tej okazji zamon- towano nowe organy firmy Terletzky z Elbląga i odlany w Fuldzie dzwon Anna Barbara, ufundowany przez proboszcza Karola Stalińskiego i właściciela ziemskiego Wawrow- skiego ze Szpitalnej Wsi.

Zabiegi o rozbudowę kościoła miały już wówczas ponad dwudziestoletnią historię. W maju 1880 roku „Gazeta Toruńska” przynosiła informację ze Sztumu, że „Dozór naszego kościoła Kościół św. Anny przed rozbudową – jeszcze z drewnianą wieżą. katolickiego teraz już na serio stara się o jego powiększenie, albowiem deł: do chorału gregoriańskiego oraz A po kolejnym publikuje na pierwszej procesja Bożego Ciała wykazała, że polifonii w stylu XVI-wiecznego mi- stronie list ze Sztumu, który bardzo jest za mały dla naszej gminy”. strza, jakim był Giovanni Pierluigi da krytycznie wyraża się o cecylianach. Przypomnijmy, że w zjednoczonych Palestrina. To on stworzył w Rzymie Nie został podpisany, ale jego autor- Niemczech trwa wówczas „kultur- stowarzyszenie muzyki kościelnej, stwa nietrudno się domyślić. Napi- kampf” - walka o kulturę. Jaką? Pro- którą papież Pius IX podniósł do ran- sał go Konrad Osiński, gospodarz ze testancką i liberalną. Na celowniku gi akademii muzycznej (Accademia di Sztumskiego Pola, stojący na czele kanclerza Bismarcka znalazły się ka- Santa Cecilia). dozoru kościelnego. tolicka partia Centrum i Kościół kato- Zakończył swój list tak: „Kształcie ludo- licki. A skoro tak, to i Polacy w zabo- Sztumscy prekursorzy wy nasz śpiew kościelny, nućcie w od- rze pruskim, w znakomitej większości Na ziemiach polskich cecyliańskie powiedniej mierze pieśni niemieckie, katolicy. „Mówiący po polsku Prusacy”, idee pojawiły się po raz pierwszy za o ile to wymagają potrzeby niemiec- jak ich określał Bismarck, mieli już sprawą ks. Józefa Mazurowskie- kich współwyznawców, lecz dajcie tylko mówić po niemiecku. go (1832-1877), nauczyciela śpiewu nam na Boga święty spokój z Waszymi Plany rozbudowy świątyni natrafiły i muzyki w Collegium Marianum ciągłymi śpiewami łacińskimi”. na bardzo nieprzychylny klimat po- w Pelplinie, profesora liturgiki i śpie- lityczny. Na pewno nie ułatwiał też wu w seminarium duchownym, dy- Jeszcze Polska nie zginęła sprawy spór, jaki toczył się w samej rygenta chóru katedralnego. Wy- Niedługo potem Teodor Kiewicz opra- parafii. Powróćmy do cytowanej na wodził się z Ziemi Sztumskiej (Biała cowuje „Orfeusza czyli zbiór najulu- początku notatki prasowej. Z dalszej Góra), tak jak i Teodor Kiewicz (1834 bieńszych pieśni polskich z melody- jej treści wynika, że rada kościelna w Żuławce Sztumskiej - 1903), pre- ami ułożonemi na 4 męskie głosy”, nie zgadzała się z decyzją władz, że zes diecezjalnego Towarzystwa Śpie- zawierający utwór „Jeszcze Polska „dozór nad kościołem katolickim po- wu św. Cecylii w Pelplinie, organista, nie zginęła”. Publikacja ukazała się ruczony został (…) inspektorowi szkol- kompozytor, autor śpiewników, na- w 1884 roku w Pelplinie i odpowiadała nemu Z.[intowi]”. Żeby tylko na tym się uczyciel, m.in. w Seminarium Na- na postulat m.in. Konrada Osińskiego, skończyło. Przy parafii powstało towa- uczycielskim w Kościerzynie. aby popularyzować polski śpiew. rzystwo św. Cecylii i ono także stało się Od 1880 roku Cecylianie działa- Konflikt w Sztumie doprowadził do zarzewiem gorącego konfliktu. li w parafiach w Kalwie (dyrygent tego, że oprócz Towarzystwa Śpie- Aby rzecz naświetlić, trzeba na chwilę nauczyciel Pohl) oraz św. Anny wu św. Cecylii powstało polskie to- sięgnąć do idei ruchu cecyliańskiego. w Sztumie. „Zawiązane niedawno to- warzystwo. Miejscowy korespondent Stanowił on reakcję na ześwieccze- warzystwo (…) pomyślnie się rozwija, grudziądzkiego „Geselligera”, co po- nie muzyki kościelnej, zepchnięcie co zawdzięcza się przede wszyst- wtórzyła w tłumaczeniu polska „Toru- na dalszy plan liturgii słowa, słowem kim prezesowi księdzu kapelanowi nianka”, 9 czerwca 1882 roku napisał: odejście od zasad przyjętych na So- Spiering [Ferdynand Spiring] i dyry- „Skoro tutejsi Cecylianie przestali śpie- borze w Trydencie (połowa XVI wieku). gentowi, nauczycielowi Laskowskie- wać w tutejszym kościele katolickim, W XIX wieku pojawiający się ruch ce- mu” - informowała „Gazeta Toruń- zebrało się prędko kilku przeciwników cyliański miał na celu powrót do źró- ska” w styczniu następnego roku. tego stowarzyszenia i śpiewają po pol-

12 | BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY SZTUM sku, przybrawszy nazwę „Stowarzy- duże doświadczenie jako inwestor do Barczewka. A czy miał powiąza- szenie polskie”. Krytyka ich popisów da kościoła w Prabutach, poza tym wła- nia rodzinne z Konradem Osińskim się ująć w słowa: „Dobrzy Polacy, lecz dze świeckie spoglądały na niego ła- ze Sztumskiego Pola? Z pewnością, nędzni muzykanci.” skawym okiem, czego dowodem były ale raczej dalsze. Rodzina Osińskich nadawane mu ordery. mieszkała także w Sztumie i to praw- Bitwa na głosy Początki miał trudne, a po dwóch la- dopodobnie byli rodzice ks. Józefa. Brak wzmianek o dalszej działalności tach parafianie byli mocno skłóceni. Uroczyste wmurowanie kamienia polskiego chóru świadczy o tym, że Zaczęło się od tego, że proboszcz węgielnego pod nowy-stary kościół istniał krótko. Ale i Cecylianie się nie nie chciał przyjąć przysięgi składa- odbyło się 17 sierpnia. Poprzedzo- ostali. Jak twierdził zresztą Osiński, nej po polsku od nowo wybranego ne zostało mszą w tymczasowym, stworzyli go byli członkowie męskie- dozoru kościelnego. W jego składzie drewnianym. Kazanie głoszono po go stowarzyszenia śpiewu (Liederta- był Konrad Osiński i ten krnąbr- polsku. Potem proboszcz Karol Sta- fel), które początkowo dobrze działa- ny parafianin, za czynienie tumultu liński złożył w miedzianym pojem- ło (nawet wystąpiło w 1876 roku na w kościele, został potem skazany na niku akt rozbudowy, obok kamienia konkursie w Królewcu), ale rozpadło 3 miesiące więzienia. Potem posypa- węgielnego, we wschodniej części się „po wystąpieniu najlepszych sił”. ły się kolejne procesy… Głośno było w przyszłej świątyni, w miejscu, gdzie Ci, którzy pozostali, podszyli się - jak prasie o „sprawie sztumskiej”. ma stanąć ołtarz. Kolejne kazanie pisał - pod Cecylian… Osiński wyty- Ale rozbudowa kościoła ruszyła wygłosił po niemiecku zaproszony kał im, że próby organizują w karcz- z miejsca. W 1895 roku „Gazeta To- ksiądz spoza parafii. Starosta sztum- mach, a poziom muzyczny kiepski. ruńska” donosiła: „Obecnie odkopują ski Kurt Schmeling, jako przedsta- Interweniował też, jako przewodni- fundament przy katolickim kościele, wiciel rządu, finansującego ponad czący rady parafialnej, w kurii oraz w aby obliczyć, ile by koszta budowy 30 procent inwestycji, jako pierwszy rejencji, aby zakazać występów Cecy- nowego kościoła wynosić mogły”. uderzył młotkiem w kamień węgiel- lian w kościele. Nie zyskał jednak - co A pod koniec roku o uzyskanym po- ny. Potem uczynili to przedstawiciele zrozumiałe - wsparcia. Informująca o zwoleniu władz rejencyjnych i bi- duchowieństwa, magistratu, rady ko- tym, zresztą nie bez satysfakcji, ga- skupich na „poszerzenie” świątyni ścielnej, budowniczowie. Wieczorem zeta „Geseliger” dodawała, że Osiń- według planu radcy budownictwa w hotelu Królewski Dwór, najlepszym skiemu kiepski poziom na pewno by Dollmeyera z Iławy. „Przybudowa- w mieście, wydano uroczyste przyjęcie. nie przeszkadzał, gdyby śpiewy od- ny zostanie obszerny przedsionek”. bywały się po polsku. „Ten zarzut na- Prace miały rozpocząć się wiosną [Fragmenty opracowania Janusza Rysz- szym zdaniem przynosi honor panu 1896 roku. Co spowodowało, że do- kowskiego „Opowieści sztumskiej treści Osińskiemu” - ripostowała z kolei szło to tego trzy lata później - nie 1899-1901”] „Gazeta Toruńska”. wiadomo. Zamknijmy wątek muzyczny dwiema informacjami - polskie stowarzy- Rozbiórka części kościoła szenie śpiewu, organizujące głownie W kwietniu 1899 roku znacz- przedstawienia teatralne, zostało na część świątyni była roze- powołane 18 października 1891 roku brana. Mszy odprawiać było z inicjatywy doktora Feliksa Moraw- już nie sposób. Dlatego obok skiego i działało do 1898 roku. Nie- zaczęto stawiać prowizo- mieckie zaś reaktywowano w 1894 ryczny kościołek z drewna. roku. Prace te powierzono firmie O tym, że parafia miała w przeważa- Hermann i spółka ze Sztum- jącej części charakter polski świad- skiego Pola. Z kolei rozbu- czy fakt, że w tym czasie co trzecią dowa miała odbywać się pod niedzielę odprawiano mszę języku okiem mistrza budowlanego niemieckim. Wiedząc chociażby to, Mathesa z Grudziądza łatwo zrozumieć, że niemieckie wła- W majową niedzielę od- dze świeckie nie były specjalnie za- prawiono w drewnianym interesowane rozbudową kościoła, kościółku pierwszą mszę. a mocno schorowany i sędziwy pro- A w poniedziałek, 19 czerwca boszcz Peter Gaebler, nie miał sił na wydarzeniem dla parafii była wydeptywanie ścieżek do urzędów. msza prymicyjna ks. Józefa Osińskiego „w asyście licz- Budowniczy ks. Staliński nego duchowieństwa i przy Po jego śmierci w 1890 roku pro- wielkim udziale pobożnych”. boszczem został Karol Staliński. Miał Osiński został skierowany Karta pocztowa z lat 20 ubiegłego wieku.

BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY SZTUM | 13 Od 1 lipca 2021 roku każdy właściciel lub zarządca budynku, w którym znajduje się źródło ciepła i spalania paliw, jest zobowiązany do złożenia deklaracji w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB). Dla budynków, które już istnieją właściciel/zarządca ma na to 12 miesięcy, dla nowo powstałych budynków termin wynosi 14 dni. Za brak złożenia deklaracji grozi grzywna wymierzana na zasadach ogólnych kodeksu wykroczeń.

DEKLARACJA zawiera DEKLARACJE DO CEEB takie informacje jak: można składać: • imię i nazwisko albo nazwę właściciela lub • przez internet za pośrednictwem systemu zarządcy budynku lub lokalu oraz adres teleinformatycznego CEEB - jest to najszyb- miejsca zamieszkania lub siedziby; szy oraz najwygodniejszy sposób, • adres nieruchomości, w obrębie której eks- lub ploatowane jest źródło ciepła lub źródło • w formie papierowej - wypełniony doku- spalania paliw; ment można będzie wysłać listem albo • informacje o liczbie i rodzaju eksploatowa- złożyć osobiście w Urzędzie Miasta i Gminy nych w obrębie nieruchomości źródeł ciepła w Sztumie, ul. Mickiewicza 39 (jeśli budynek lub źródeł spalania paliw oraz o ich przezna- zlokalizowany jest na terenie miasta i gminy czeniu i wykorzystywanych w nich paliwach; Sztum). • numer telefonu właściciela lub zarządcy (opcjonalnie), adres e-mail (opcjonalnie).

Celem CEEB jest poprawa jakości powietrza - li- kwidacja głównej przyczyny zanieczyszczeń - emisji substancji powodujących smog. CEEB będzie waż- nym narzędziem wspierającym wymianę starych kotłów grzewczych, będzie również miejscem gdzie dostępne będą informacje na temat wszystkich programów fi nansowania wymiany pieców. Dzięki szczegółowym danym o budynkach bę- dziemy wiedzieć o wiele więcej na temat sytuacji w mieszkalnictwie. CEEB stanowić będzie również narzędzie dla organów administracji centralnej i samorządowej do realizacji polityki niskoemisyj- nej. Dla obywateli zostaną uruchomione usługi, które przyczynią się do poprawy stanu technicz- nego budynków w zakresie bezpieczeństwa, np. zamówienie przeglądu kominiarskiego czy inwen- taryzacji budynku.

14 | BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY SZTUM ODPADY WIELKOGABARYTOWE WYSTAWKA

W LIPCOWE SOBOTY będą odbierane od mieszkańców miasta i gminy Sztum odpady wielkogabarytowe i zużyty sprzęt RTV i AGD. Na stronie www.sztum.pl/gospodarka-odpadami znajdziesz termin odbioru dla twojej miejscowości/ulicy/osiedla.

CZEGO NIE MOŻNA WYSTAWIĆ? CO MOŻNA WYSTAWIĆ? POREMONTOWYCH ODPADÓW BUDOWLANYCH: gruzu, papy, desek, belek, paneli, ram okiennych, grzejników, materiałów izolacyjnych, ceramiki WYPOSAŻENIE MIESZKANIA łazienkowej: umywalki, wanny, muszle klozetowe, stoły, biurka, szafki, regały, szafy, fotele, łóżka, kabiny prysznicowe, zlewozmywaki, itp. materace, kołdry, pierzyny, dywany, wykładziny, lustra ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH: resztki farb, lakierów, chemikaliów, opakowań po odpadach niebezpiecznych, świetlówek, RTV i AGD baterii, akumulatorów, żarówek, itp. kuchenki, lodówki, pralki, zmywarki, kuchenki mikrofalowe, telewizory, ELEMENTÓW KAROSERII I WYPOSAŻENIA odbiorniki radiowe, magnetofony, SAMOCHODÓW sprzęt komputerowy, telefony, itp. foteli, drzwi, zderzaków, itp.

INNE: kosiarek, odpadów ogrodowych, worków na śmieci INNE i kartonów z odpadami domowymi rowery, duże zabawki UWAGA – części, których nie mogą podnieść 2 osoby (więcej niż 50 kg pojedyncza część) nie będą wywożone jako odpady wielkogabarytowe.

Odpady wielkogabarytowe są odbierane od mieszkańców przez PWiK Sp . z.o.o. w Sztumie. Należy wystawić je przed posesję, przy krawędzi jezdni w sposób umożliwiający przejście lub przejazd, dla budynków wielolokalowych przy ogrodzeniu śmietnikowym nieruchomości, z której mają być odebrane. Odpady wielkogabarytowe należy wystawić nie wcześniej niż wieczorem po godzinie 18.00 dnia poprzedzającego termin wywozu lub najpóźniej do godziny 6.00 w dniu wywozu.

WAŻNE! Odpady, które nie kwalifikują się na wystawkę, nie będą odbierane od mieszkańców. Ich wystawienie zostanie zakwalifikowane jako nielegalne wysypisko śmieci.

Odpady niewchodzące w skład gabarytów możesz dostarczyć nieodpłatnie na PSZOK znajdujący się na terenie Oczyszczalni Ścieków w Sztumskim Polu od wtorku do piątku w godzinach 8:00-16:00 oraz w soboty w godzinach 8:00-14:00.

BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY SZTUM | 15