Gebiedsontwikkeling A76 Zone
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
GEBIEDSONTWIKKELING A76 ZONE VOOR HET LANDSCHAP EN DE ECONOMIE VAN MORGEN APRIL 2018 [ UNDER[ UNDER PROGRESS PROGRESS ] ] 1 Gebiedsontwikkeling A76 ZONE GEBIEDSONTWIKKELING A76 ZONE ZUIDSTAD, INTERNATIONALE TRANSITIE HOTSPOT In de rapportage Zuidstad, internationale transitie hotspot (april 2018) is een gebiedsgericht programma voorgesteld waarin een van de programmalijnen ‘de A76 als drager’ is. Deze rapportage geeft een nadere uitwerking hiervoor in de vorm van een onderzoek naar een Gebiedsontwikkeling van deze A76-zone. Gebiedsontwikkeling A76 ZONE 2 [ UNDER PROGRESS ] Inhoud paragraaf hoofdstuk pagina Inhoudsopgave 3 Samenvatting 4 1 Onderzoek naar opgaven en kansen A76 zone 6 1.1 Infrastructuur; opgaven op het gebied van veiligheid, robuustheid en doorstroming 6 1.2 Kansen voor slimme en duurzame mobiliteit 12 1.3 Economische potentie gebiedsontwikkeling A76 15 1.4 De kansen voor de energietransitie rond de A76 17 1.5 Opgaven voor klimaatadaptie en waterkwaliteit van Geleenbeekdal 18 1.6 Onbenut en verloren potentieel van het landschap in de A76-zone 21 1.7 Kansen en opgaven voor de leefkwaliteit langs de A76 31 2 Denkrichtingen voor de gebiedsontwikkeling A76 zone 32 2.1 Oefening met denkrichtingen – een blokkendoos om mee door te bouwen 32 2.2 Toelichting op denkrichting 32 2.3.1 Denkrichting 1: Gerichte ingrepen A76 35 2.3.2 Denkrichting 2: Regionale netwerkstructuur benutten 37 2.3.3 Denkrichting 3: Infrastructurele aanpassing 38 Colofon 40 [ UNDER PROGRESS ] 3 Samenvatting Gebiedsontwikkeling A76 zone GEBIEDSONTWIKKELING A76 ZONE De A76 is van belang op vele schaalniveaus. voorzieningen in voertuigen en de connectiviteit Internationaal geldt de A76 als een cruciale tussen voertuigen onderling. Ook ontwikkelingen oost-west schakel tussen de zuidfl ank van het op het gebied van Green Mobility bieden kansen Ruhrgebied en de Vlaamse Ruit. (EU)Regionaal, voor de verduurzaming van de bereikbaarheid in als verbinding tussen de steden Aachen en dit gebied, zoals bijvoorbeeld snelfi etspaden en Genk/Hasselt, maar ook als as tussen de eco- waterstoftankstations. nomische topclusters, zoals de RWTH Aachen, Parkstad Limburg, Chemelot en VDL Nedcar. Een vervlochten gebiedsopgave De A76 wordt samen met de A2 beschouwd als Er wordt in dit geval beslist niet gekozen voor een belangrijke ruggengraat van Zuid-Limburg. een eenzijdige infrastructurele/ mobiliteits De weg is een strategische schakel binnen benadering, omdat juist in dit dichtbevolkte de internationale oost-west as en is van grote stedelijke gebied vele ontwikkelingen met elkaar waarde voor het vestigingsklimaat in de regio. vervlochten zijn. Inspanningen op het gebied De internationale ligging van de A76 en de paral- van het vergroten van de veiligheid van de A76 lel lopende N281 zijn voor de maakindustrie van en de robuustheid van het netwerk worden zowel de clusters VDL/Nedcar, Chemelot, als gecombineerd met het ruimtelijk als ecologisch ook bedrijven op de Woonboulevard, Roda Bou- opwaarderen van het huidige landschap. De weg levard, Avantis/Trilandis essentieel en voorziet ligt namelijk in het Geleenbeekdal waar op het daarmee in de bereikbaarheid van een gebied gebied van water/klimaatadaptie grote opgaven met vele arbeidsplaatsen. Een goede doorstro- spelen rond wateroverlast en droogte. Daar- ming op de A76 biedt kansen voor het vergroten naast is het recreatief en natuurlijk landschap van de werkgelegenheid, op regionaal, maar (waaronder N2000) nu versnipperd doordat de zeker ook op lokaal niveau. A76, het spoor en diverse bedrijventerreinen fl inke barrières vormen. Het verminderen van Echter, de A76 is nu een autosnelweg met te de barrièrewerking van de A76, biedt daarbij smalle baanvakken, een bochtig profi el, te veel alle perspectief om het versnipperde landschap en te korte afritten die het fors toegenomen ver- meer in samenhang te ontwikkelen en zo het keersaanbod niet meer veilig kunnen verwerken. imago van het gebied te vergroten. Met nieuwe Dit leidt tot stagnering van de verkeersdoorstro- toeristische impulsen in het bestaande beekdal- ming, fi levorming en vele ongelukken. Het dicht- landschap (gebied met de hoogste kastelen- slibben van de A76 werpt ook belemmeringen op dichtheid van Nederland), kan het gebied kracht voor de verdere ontwikkeling van de Brightland worden bijgezet. Lopende ontwikkelingen van Campussen, VDL Nedcar en de aansluiting met doorgaande hoogwaardige recreatieve fi etsver- de RWTH in Aachen. Ook het perspectief van bindingen, zoals o.a. de Leisure Lane, is een Aviation Valley als toekomstige logistieke hub goed voorbeelden. Met een integrale benadering voor de Euregio verliest z’n glans. Regionale kan tevens een bijdrage worden geleverd aan en lokale bedrijven worstelen eveneens met de de verbetering van de leefkwaliteit van enkele haperende bereikbaarheid. woongebieden, direct gelegen langs de snelweg. Ontwikkeling gericht op slimme en duurzame mobiliteitsmaatregelen dragen zeker ook bij aan Tegelijkertijd wordt dit gebied onderdeel van het ‘ontlasten’van de A76. Voorbeelden daar- de beoogde ‘internationale transitie Hotspot van zijn een gezamenlijke werkgeversaanpak, Zuidstad’. De snelweg A76 en het aangrenzende Mobility as Service concepten, verkeersmanage- gebied kunnen hét uithangbord worden van ment, C-ITS op veiligheid en doorstroming en de de transities op het gebied van smart mobility, ontwikkeling van snelfi etsroutes. Hiermee wordt energietransitie, circulaire economie en klimaat- de benodigde capaciteit verdeeld over de wegen adaptatie: en modaliteiten en een robuust netwerk gecre- – De internationale ligging van de weg, tussen eerd door het beter benutten van de bestaande de RWTH in Aachen met veel automotive onder- infrastructuur. Tegelijkertijd kunnen smart mo- zoek en de maakindustrie bij VDL Nedcar, maakt bility/ITS concepten bijdragen aan de doorstro- van de A76 is een ideale innovatieve testsnel- ming en de verkeersveiligheid. Denk aan nieuwe weg voor de toepassingen van smart mobility concepten met zelfrijdende auto’s, informatie- – De ruimte op of langs de snelweg kan worden 4 [ UNDER PROGRESS ] benut voor energiewinning door het plaatsen van hang met nieuwe economische initiatieven, een PV-panelen op schermen of op knooppunten en landschappelijke impuls door een Ecoduct XXL aansluitingen, de winning van warmte en koude en diverse duurzaamheidsmaatregelen. uit asfalt en duurzame verlichting. Verder zijn er in het gebied diverse groevegebieden gelegen, Infrastructurele aanpassing (as verschuiven en die ingezet kunnen worden ten behoeve van barrière verminderen) energieopwekking. In de derde denkrichting wordt het tracé van de – Bij eventuel aanpassingen van de infrastruc- A76 in het beekdal (deels) verlegd en verbreed tuur van de A76 en de directe omgeving zijn er en gecombineerd met forse landschappelijke volop kansen om circulair te gaan werken. Zoals inpassingen, zodat invulling gegeven kan wor- adaptief/modulair bouwen, slim grondgebruik, den aan de veiligheidsopgave, de verkeersdoor- maximaal recyclen met bijvoorbeeld bio-asfalt, stroming en de ruimtelijke vraagstukken gericht het oprekken van de levensduur van materialen op natuur, ecologie, water/ klimaatadaptatie maar ook service gericht inkopen. en recreatie. Hierbij zal kwalitatief een grotere – Het unieke Geleenbeekdal, waarin de A76 landschappelijke impuls ontstaan dan bij denk- alsook het spoortracé is gelegen, wordt een dal richting 1 en wordt beoogd de leefkwaliteit voor waarin het water weer de ruimte krijgt om op woongebieden langs de A76 sterk te verbeteren. natuurlijke wijze te infi ltreren en extreme buien Daarbij geldt ook dat in samenhang nieuwe eco- het hoofd beidt. Het hermeanderen van de beek nomische ontwikkelingen en diverse duurzaam- en het opheffen van (infrastructurele) blokkades heidsmaatregelen wordt ontwikkeld. heeft daarbij prioriteit. / In hoofdstuk 1 zijn de kansen en opgave van Denkrichtingen gebiedsontwikkeling A76 de A76 zone nader verkend welke leiden tot een zone; een blokkendoos om verder mee door de denkrichtingen voor de gebiedsontwikkeling te bouwen van de A76 zone in hoofdstuk 2/ Het perspectief voor de A76-zone heeft geleid tot een eerste drie integrale denkrichtingen over de toekomstige gebiedsontwikkeling: Gerichte ingrepen A76 (as vasthouden, mogelijk verbreden) Bij de eerste denkrichting wordt gestreefd naar meer veiligheid en een betere doorstroming van het verkeer. Daarbij wordt onder meer gedacht aan een verbreding van de snelweg op de huidige locatie. Daarnaast zijn maatregelen nodig voor slimme en duurzame mobiliteit. De aanpassing van de snelweg wordt gecombi- neerd met forse landschappelijke ingrepen om de barrièrewerking te verminderen. Al deze mobiliteitsontwikkelingen worden in samenhang ontwikkeld met nieuwe economische initiatieven, landschappelijke aanpassingen in het Geleen- beekdal op het gebied van water/klimaat, natuur, recreatie en toerisme en diverse duurzaam- Invloedssfeer A76 heids-maatregelen. Regionale netwerkstructuur benutten (inclusief smart mobility) De tweede denkrichting focust op het slim gebruik maken van de bestaande infrastructuur om de robuustheid van het netwerk te vergroten. Zo wordt er gedacht aan de realisatie van een parallelle structuur om de intensiteitsbelasting op de A76 te verminderen. Maar ook aan het toepassing van slimme en duurzame mobili- teitsmaatregelen. Binnen deze denkrichting zullen er sowieso op de A76 ook aanpassingen moeten worden gedaan om de verkeersveilig- heid te verbeteren. Ook bij deze optie krijgen alle mobiliteitsontwikkelingen gestalte in samen-