L’ À VÉLO Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas

Grands itinéraires VÉLOROUTE DU VIGNOBLE D’ALSACE Hauptradwege Radweg der elsässischen Weinstrasse EuroVelo 5 Major Cycle trails VVA Road cycle trail Via Romea Francigena lange tochten Wijnfietsroute van de Elzas 140 km - 1443 m alsaceavelo.fr -> Thann

PFALZ

Marlenheim StrasbourgBAS-RHIN

1 BADEN p. S. 2- 8 SCHWARZWALD (D) 62 km St-Hippolyte LORRAINE 78 km Winzergemeinden, die für rund La Route des Vins, ce capricieux p.2 S. ?- ? fünfzig „A.O.C. Alsace Grand Thann ruban qui court sur le versant Cru“ berühmt sind. Parallel MulhouseHAUT-RHIN oriental des , se déroule zur elsässischen Weinstraße, en toute quiétude à flanc de schlängelt der Radweg teilweise montagne, traverse une centaine auf stillgelegten Bahntrassen, de communes viticoles et passe en Abschnitten der ehemaligen revue une cinquantaine de terroirs Römerstraße und durch ruhige SCHWEIZ « A.O.C. Alsace Grand cru ». Tracée en Weinberge. Idyllisch sind die parallèle, la Véloroute du Vignoble Landschaften: Burgruinen aus dem emprunte d’anciennes voies ferrées, Mittelalter, blumengeschmückte des portions de l’ancienne route Dörfer, romanische Abtei-Kirchen, villages. It encompasses some fifty vijftigtal wijngebieden (AOC Alsace romaine, ainsi que de nombreux hügelige Weinberge, freundliche areas boasting „A.O.C. Alsace Grand Grand Cru). De Wijnfietsroute van cheminements entre les vignes. Weinstuben. Nehmen Sie sich Crus“ (Vintage Wine). Next to the de Elzas loopt evenwijdig aan de Elle traverse un paysage de carte die Zeit die Winzer zu begegnen, Wine Route of Alsace, the cycle route Wijnroute en volgt voormalige postale : ruines de châteaux du ihre Weine zu genießen, sowie follows former rail trails, parts of spoorlijnen, stukken van de oude Moyen Age, villages fleuris, abbayes durch die reizvollen Kleinstädte the Roman road and peaceful side Romeinse heerweg en talloze romanes, vignes ondulantes, zu bummeln! Dem Fahrradfahrer paths through the vineyards. Cycle paden tussen de wijngaarden. De winstubs accueillantes... Tout au eröffnen sich zahlreiche berühmte across beautiful landscapes: ruins of tocht gaat door schilderachtige long du parcours, prenez le temps Städte wie , Hochburg der mediaeval castles, flowered villages, landschappen: langs ruïnes van de rencontrer les vignerons, de Bugattis, mit ihrer schönen Romanesque abbey churches, burchten uit de middeleeuwen, déguster leurs vins et perdez-vous romanischen Kirche, mit vineyards, welcoming “winstubs”. fleurige dorpen, romaanse abdijen, dans les rues de cités médiévales ! ihrem prächtigen «Place du Beffroi» Enjoy meeting the winegrowers, weelderige wijngaarden, gastvrije Des villes et villages particulièrement (Kirchturmplatz), Barr mit ihrem tasting their wines, and exploring ‚winstubs‘... Neem onderweg de tijd séduisants se succèdent : Molsheim, Rathaus im -Stil, the streets of charming villages! om wijnboeren te ontmoeten, hun berceau de Bugatti, Rosheim et son mit irhem Zentrum für Interpretation Towns and villages with evocative wijnen te proeven en te wandelen église romane Saint-Pierre-et-Paul, des Kulturerbes, Dambach-la-Ville names open their doors: Molsheim, door de straten van middeleeuwse Obernai et sa place du Beffroi, Barr mit ihrer historischen befestigten Bugattis’ town, Rosheim and its dorpjes. U doorkruist de meest et son Hôtel de Ville Renaissance, Stadtmauer, und , die Romanesque church, Obernai schilderachtige plaatsen: Molsheim Andlau et son centre d‘interprétation einen wundervollen Blick auf die and its Belfry square, Barr and its - de bakermat van Bugatti, Rosheim du patrimoine-Les ateliers de la Ruine Ortenbourg bietet. Zuletzt Renaissance town hall, Dambach- - romaanse kerk Saints-Pierre-et- Seigneurerie, Dambach-la-Ville et bietet Orschwiller noch eine ganz la-Ville and its fortified city walls, Paul, Obernai - Place du Beffroi, Barr son enceinte fortifiée, Scherwiller besondere Attraktion: Den Anstieg Scherwiller, from where you can see - stadhuis uit de renaissance, Andlau d‘où l‘on peut observer les ruines auf die Burg Haut-Koenigsbourg, the ruins of the Ortenbourg. Finally, - erfgoeddocumentatiecentrum de l‘Ortenbourg. Enfin, Orschwiller eine der meistbesuchten Orschwiller, offers one of the most (CIP) Les Ateliers de la Seigneurie, au pied du château du Haut- Sehenswürdigkeit des Elsaß. S. 2-8 visited tourist site in Alsace : the Dambach-la-Ville - vestingmuren, Koenigsbourg, l’un des monuments castle of Haut-Koenigsbourg. p. 2-8 Scherwiller - goed zicht op de ruïnes les plus vistés d’Alsace. p. 2-8 van de Ortenbourg. En ten slotte The Wine Route is a capricious Orschwiller aan de voet van de De Wijnroute ligt als serpentine which curves around burcht van Haut-Koenigsbourg, Die malerische Weinstraße een eigenzinnig lint langs de the eastern slopes of the Vosges een van de drukst bezochte verläuft auf den Osthängen der berghellingen van de oostflank Mountains, peacefully winding round monumenten in de Elzas. p. 2-8 Vogesen. Sie führt in sanften the mountains and passing through van de Vogezen en gaat door een Kurven durch etwa hundert about a hundred wine producing honderdtal wijndorpen en een

JANVIER 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 1/8

D77 Parc MOSELLE Naturel D152 D27 D77 D51 D677 D1062 D28

D28 Régional Wingen-sur-Moder Sauer des Vosges D919 Mo der du Nord D56 D28 D1062 Zinsel D1063 Moder Soufflenheim N61 Pfaffenhoffen D14 Bouxwiller Schweighouse- sur-Moder Radwandern im Elsass Cycling in Alsace r Fietsen in de Elzas L’ALSACE À VÉLO de o D133 D1340 M

A35 Grands itinéraires A4

D219 A4 D77 Hauptradwege Gries Parc Hochfelden VÉLOROUTE DU VIGNOBLE D’ALSACEGreffern (D) MOSELLE D1004 Major Cycle trails VVA Marlenheim -> Saint-HippolyteHerrlisheim Lembach in u Rh n Naturel e a or lange tochten Canal de la Marn Z 1 62 km - 650 m alsaceavelo.frD152 rn Zo D27 D102 Hœrdt D77 D51 D263 A35 D677 D1062 D28 D117

D28 A4 Régional Surbourg Betschdorf Le Rhin D229 AD1004 Wingen-sur-Moder Wimmenau Sauer MOSELLE des Vosges D919 Bischheim Mo der D56 D28 Mertzwiller du Nord D1004 A351 D1062 Zinsel Wolfisheim D1063 Moder Soufflenheim Ill N61 Pfaffenhoffen D14 Schweighouse- Br Bouxwiller A uch sur-Moder Haguenau e A35 er od D133 D1340 M Illkirch- Graffenstaden A35 A352 Bischwiller A4

D219 A4 D1420 Gries Drusenheim Hochfelden Greffern (D) Eschau ALLEMAGNE Dettwiller A35 D1004 e D35 Monswiller n ruch D216 Rhi B n au Brumath r arne Zo Canal de la M Offendorf WeyersheimSchirmeck rn ALLEMAGNE Zo D102 Gambsheim Hœrdt D709 D1083 au dl D263 A35 An Marmoutier D1420 Kilstett La Wantzenau D117 A4 Le Rhin Sand Ill ndlau D229 AD1004 Mundolsheim A Kertzfzeld A MOSELLE A35 Bischheim Epfig Ittenheim Schiltigheim D1083

A351 D35 D1004 Villé D1422 Départ du circuit / Start der Tour / Wolfisheim STRASBOURG Start of trail / Vertrekpunt V ll I Kappel (D) Ill Ebersheim Sens du circuit / Richtung der Tour / Direction of trail / Rijrichting Br Holtzheim Lingolsheim A uch Château de l’Ortenbourg e Route / Straße / Road / Verharde weg A35 Entzheim Voie à circulation restreinte/ Duppigheim Illkirch- N59 Duttlenheim Graffenstaden Sélestat Straße mit eingeschränktem Verkehr / Urmatt Geispolsheim Restricted access road / Weg met beperkt verkeer A352 D35 in Château du Haut-Kœnigsbourg h R Parcours cyclables en site propre/ D1420 u a Radweg im Gelände / Separate cycle track / Fietspad Lipsheim Eschau A35 e A35 ALLEMAGNE n D1083 ô e D35 h h R Bandes cyclables / Radweg auf der Straße / c D216 Bru Hindisheim u Cycle lanes / Fietsstrook d

l a HAUT-RHIN n Gare SNCF / Bahnhof / a Meistratzheim C Railway station / Treinstation D709 D1083 Autres / Andere Touren / lau 0 2,5 5 km nd Erstein Other trails / Andere tochten A D1420 Légendes Cartographie Bac gratuit / Kostenlose Rheinfähre / Osthouse Free ferry / Gratis pont Westhouse Sand Gerstheim au Andl Stotzheim Kertzfzeld A Benfeld A35 Obenheim Huttenheim Epfig D1083

D35 Kogenheim Villé D1422 Rhinau Départ du circuit / Start der Tour / Start of trail / Vertrekpunt V ll I Kappel (D) PFALZ (D) Ebersheim Sens du circuit / Richtung der Tour / Direction of trail / Rijrichting Château de l’Ortenbourg Route / Straße / Road / Verharde weg LORRAINE BADEN Muttersholtz Voie à circulation restreinte/ N59 SCHWARZWALD (D) Sélestat Straße mit eingeschränktem Verkehr / Restricted access road / Weg met beperkt verkeer Marlenheim StrasbourgBAS-RHIN D35 in Château du Haut-Kœnigsbourg h R Parcours cyclables en site propre/ u a Radweg im Gelände / Separate cycle track / Fietspad

A35 e n Orschwiller D1083 ô h R Bandes cyclables / Radweg auf der Straße / u Cycle lanes / Fietsstrook St-Hippolyte d l a HAUT-RHIN n Gare SNCF / Bahnhof / Colmar a Fribourg (DE) C Railway station / Treinstation Autres tours / Andere Touren / 0 2,5 5 km Marckolsheim Other trails / Andere tochten HAUT-RHIN Légendes Cartographie Bac gratuit / Kostenlose Rheinfähre / Free ferry / Gratis pont BÂLE (CH)

JANVIER 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 2/8 L’ ALSACE À VÉLO VÉLOROUTE DU VIGNOBLE D’ALSACE Radwandern im Elsass VVA Marlenheim -> Saint-Hippolyte Cycling in ALsace 62 km - 650 m Fietsen in de Elzas 1

LE PARCOURS / DER WEG / THE ROUTE / DE ROUTE

Partiel Total Localités Teilabschnitt Gesamt Orte - Towns - Gemeentes Partial Total

Marlenheim PC 30 0 km 0 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ Kirchheim PC 30 1,5 km 1,5 km ◆ ◆ PC 30 0,8 km 2,3 km Be Scharrachbergheim PC 30 1,2 km 3,5 km ◆ ◆ Ep-Be-Bo Soultz-les-Bains PC 30 2,2 km 5,7 km ◆ ◆ Be ◆ ◆ PC 30 1,6 km 7,3 km ◆ Molsheim • PC 30 3,2 km 10,5 km ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ ◆ • D392 31 2,5 km 13 km ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ Rosheim • IC/D35(PC) 31 4,3 km 17,3 km ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ • D35/D216 31 2,5 km 19,8 km ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ Obernai • IC 31 3,2 km 23 km ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ ◆ D109/D809 31 3,1 km 26,1 km ◆ ◆ • D709 31 2,9 km 29 km ◆ ◆ Ep-Be ◆ • C(IC) 31 2,8 km 31,8 km ◆ ◆ ◆ Ep-Be Barr • D35(BC) 31 2 km 33,8 km ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ IC/D362 40 2 km 35,8 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep Andlau IC/D62 40 2,4 km 38,2 km ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ D253/D335 40 3,7 km 41,9 km ◆ ◆ ◆ ◆ 40 1,7 km 43,6 km ◆ ◆ Ep-Be ◆ D35 40 1,8 km 45,4 km ◆ ◆ ◆ Dambach-la-Ville • D35 40 2,2 km 47,6 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ D35 40 2,2 km 49,8 km Scherwiller • IC 40 2,8 km 52,6 km ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ Chatenois D35/IC/D35 70 3,1 km 55,7 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ IC 70 2,7 km 58,4 km ◆ ◆ ◆ ◆ Be-Bo ◆ Orschwiller IC 70 1,3 km 59,7 km ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be

Saint-Hippolyte IC 70 2 km 61,7 km

LES SERVICES PAR COMMUNE / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE

Gare SNCF / Bahnhof / Railway station / Station Camping (*,**,***,****=classement, T=tourisme, L=loisirs, période • Hôtel-restaurant avec garage à bicyclette (H=hôtel, H/R=hôtel-restaurant, d’ouverture) / Campingplätze (*,**,***,**** =Einstufung, T=Tourismus, *,**,***,****=class. officiel, ch=nbre de chambres) / Hotel-Restaurant mit L=Freizeit, Öffnungszeiten) / Campsite (*,**,***,****=classif, T=tourism, Office de Tourisme / Verkehrsbüro / Tourist office / VVV Fahrradgarage (H: Hotel, H/R: Hotel-Restaurant, *,**,***,****=offizielle L=leisure, opening season) / Camping Klassifizierung, ch=Zimmeranzahl / Hotel-restaurant with bicycle shed Hébergement utilisant les énergies renouvelables / Alsatian accommodation (h=hotel, h/r=hotel-restaurant, *,**,***,**** =official classif., ch=no. of rooms) Location de bicyclettes (route, VTC) / Fahrrad-Vermietung / using renewable energy sources / Elsässische Tourismus-Unterkünfte die Bicycle hire (town & country bike) / Fietsenverhuur / Hotel-restaurant met fietsenstalling erneuerbare Energien benützen /Accommodatie met duurzame energie Piscine / Schwimmbad / Swimming pool / Binnenbad Réparation de bicyclettes / Fahrrad-Reparatur / Bicycle repairs / Piscine couverte / Hallenbad / Indoor swimming pool / Buitenbad Restaurant Fietsenmaker Petit déjeuner buffet* / Frühstücksbuffet* / Buffet breakfast* / Ontbijtbuffet* Bistrot-café / Bistro-Cafe / Bistro-café / Bistro Panier repas pour le déjeuner* / Lunchpaket zum Mitnehmen* / Take-away dinner* / Luchpakket* Nature de la voirie / Art der Straßen / Alimentation / Lebensmittel / Food shop (Ep : épicerie/Lebensmittel- Outils pour petites réparations/ Werkzeuge für kleine Reparaturen / Types of tracks / Wegsoorten : geschäft/grocer's/Kruidenier - Be : boulangerie/Bäcker/baker's/ Bakker Tools for small repairs / Reparatiekit - Bo : boucherie/Metzgerei/butcher's/Slager) PC Parcours cyclable / Radweg / Cycle track / Fietspad Transport des bagages à l’étape suivante* / Gepäcktransfer zur nächsten Pharmacie / Apotheke / Pharmacy / Apotheek BC Bande cyclable / Radweg auf der Straße / Cycle lane / Fietsstrook Etappe* / Transportation of luggage to next stop* / Bagagevervoer* IC Itinéraire cyclable local / Fahrrad-Strecke / Local cycle trail / *Sur demande préalable / *auf vorige Anfrage / *on prior demand / *op aanvraag Plaatselijke fietstocht Bureau de poste / Post / Post office / Postkantoor RF Route forestière / Waldweg / Forest road / Bosweg Chambre d’hôtes / Gästezimmer / Bed and breakfast / B&B C Route communale / Gemeindestraße / Local road / Gemeenteweg Guichet automatique bancaire / Geldautomat / Cash dispenser / Geldautomaat D Route départementale / Landstraße / «B» road / Departementale weg 100 Hébergement collectif (auberge de jeunesse, gîte d’étape, etc.) / Beherbergungs­vereine (Jugendherbergen, Etappenunterkünfte usw.) Baignade / Bademöglichkeit / Bathing / Bad N  / Schnellstraße / «A» road / Provinciale weg (lits=Bettenanzahl) / Hostel-type accomodation (youth hostel, hikers' hostels, etc.) (lits=no. of beds) / Groepsaccommodatie

JANVIER 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 3/8 L’ ALSACE À VÉLO VÉLOROUTE DU VIGNOBLE D’ALSACE Radwandern im Elsass VVA Marlenheim -> Saint-Hippolyte Cycling in ALsace 62 km - 650 m Fietsen in de Elzas 1

Comment s’y rendre BOERSCH (67530) 3 chambres d’hôtes 3 épis Emmebuckel-Faller *** H/R 12 ch. 3 chambres d’hôtes 4 épis Wie erreicht man chez HUSSER 03 88 85 50 24 chez M. et Mme EHRHARDT How to get there 3 chambres d’hôtes 3 épis Bereikbaarheid chez M. Alain TAUBERT 06 16 09 56 46 www.emmebuckel-faller.com 03 88 92 82 29 03 88 95 93 06 www.chambre-hote-augredes- Kieffer ** H/R 14 ch. www.rose-des-vignes.com chateaux.fr Ligne/Linie/Line/Lijn www.bienvenue-willkommen.com 03 88 85 53 09 2 chambres d’hôtes 3 épis Strasbourg--St Dié ■■OBERNAI (67210) À proximité, à www.hotel-kieffer.com chez Mme Marie-Rose • Molsheim (67140) ■■NOTHALTEN (67680) WALISZEK 03 88 92 35 26 Cour d’Alsace **** H/R 53 www.gites-les-camomilles.fr Ligne/Linie/Line/Lijn ch. 3 chambres d’hôtes 3 épis 2 chambres d’hôtes 3 clés Strasbourg-Molsheim-Sélestat 03 88 95 07 00 chez M. Charles BOCH chez M. René WAEGELL 2 chambres d’hôtes 2 épis • Dorlisheim www.cour-alsace.com 03 88 08 41 26 03 88 92 45 98 chez Rémy SCHWETTERLE- • Rosheim www.boch-vins-alsace- THIRION 03 88 92 11 31 Le Parc **** H/R 62 ch. http://rene.waegell.free.fr • Bischoffsheim chambresdhotes.com 03 88 95 50 08 ■■BLIENSCHWILLER (67650) • Obernai Où réparer une bicyclette 1 chambre d’hôtes 2 épis • Goxwiller chez M. Alfred RAUCH Winzenberg ** H 12 ch. Fahrrad-Reparaturen www.hotel-du-parc.com 03 88 92 62 77 Where to get a bicycle fixed • Barr 03 88 08 05 73 Fietsreparatie • Dambach-la- Ville Le Colombier ***H 44 ch. www.le-gite-fleuri.com www.winzenberg.com 03 88 47 63 33 • Scherwiller ■■BARR (67140) 3 chambres d’hôtes 2 et 3 épis ■■MOLSHEIM (67120) www.hotel-colombier.com chez M. Jean-François STRAUB CTT Cycles et Motos Où se loger Gouverneur*** H 32 ch. Château d’Andlau ** H 22 ch. 03 88 92 48 72 03 88 08 96 78 03 88 38 23 76 Unterkünfte 03 88 95 63 72 1 chambre d’hôtes 2 épis Where to stay www.hotelduchateau-andlau.fr Garage KRANTZ Accommodatie www.hotellegouverneur.com chez Mme Suzanne ECKERT 03 88 38 11 57 Les Jardins d’Adalric *** 2 chambres d’hôtes 2 épis 03 88 92 44 04 H 46 ch. chez Mme Rita MOREL ■■DORLISHEIM (67120) ■■MARLENHEIM (67520) 03 88 08 22 58 ■■DAMBACH-LA-VILLE 03 88 47 64 47 (67650) Cycles MOTSCH Le Cerf **** H/R/ 17 ch. www.jardins-adalric.com Association Saint Martin 03 88 38 16 65 03 88 87 73 73 5 chambres d’hôtes 3 épis La Diligence ** H 40 ch. (52 lits) ■ www.lecerf.com 03 88 08 00 45 chez M. Michel NARTZ ■ROSHEIM (67560) 03 88 95 55 69 03 88 92 41 11 Reeb *** H/R 28 ch. Camping «Saint Martin» ** T GUILLOTIN Patrick www.hotel-diligence.com www.nartz-michel.com 03 88 87 52 70 (1/6 -> 10/10) 03 88 50 44 88 www.hostellerie-reeb.fr La Cloche ** H/R 19 ch. ■ ■ 03 88 95 52 89 03 88 08 00 45 ■DIEFFENTHAL (67650) ■OBERNAI (67210) 1 chambre d’hôtes 3 épis www.la-cloche.com www.pays-de-barr.com/saint- Vergers des Châteaux *** H/R Atout Cycles chez Véronique MONNEY- martin 03 88 92 49 13 Sainte-Odile** H/R 18 ch. 03 88 49 90 56 SCHLEWITZ Camping municipal «Les Reflets www.verger-des-chateaux.fr Cycl’hop 06 38 82 04 01 03 88 95 48 88 www.hotelsainteodile.com du Mont Ste Odile» ** T 1 chambre d’hôte 3 épis 03 88 48 34 44 [email protected] (1/4 -> 31/10) chez MONTAISE Les Vosges ** H/R 19 ch. ■■MITTELBERGHEIM 3 chambres d’hôtes 2 épis 03 88 08 02 38 06 16 80 84 78 chez M. Paul GOETZ 03 88 95 53 78 www.les-reflets.com Epi’cycles www.hotel-obernai.com ■■SCHERWILLER (67750) 03 88 87 52 94 ■ 03 88 58 19 76 ■MITTELBERGHEIM (67140) 3 chambres d’hôtes 3 épis ■■MOLSHEIM (67120) 4 chambres d’hôtes – 4 épis chez Antony KINTZ 5 chambres d’hôtes 3x3 clés et chez Mme Simone SAVA Où louer une bicyclette Diana **** H/R 64 ch. 07 89 47 35 31 2x2 clés 03 88 92 84 74 Fahrrad-Vermietung 03 88 38 51 59 www.villahautecorniche.com chez Mme Jacqueline DOLDER www.les-4-saisons.fr Where to rent a bicycle 03 88 08 15 23 Fietsverhuur www.hotel-diana.com 1 chambre d’hôtes 3 épis Camping municipal *** T http://chambredhote-dolder- Bugatti *** H 59 ch. chez Christine GEORG 03 88 95 38 48 alsace.com ■■OBERNAI (67210) 03 88 49 89 00 www.obernai.fr/site/page_103.php 03 88 82 15 80 3 chambres d’hôtes 3 épis Cycl’hop www.hotel-le-bugatti.com Aire naturelle de camping À proximité, à chez WITTMANN 03 88 48 34 44 Centre ** H 26 ch. (15/5 -> 15/9) (67530) 03 88 08 95 79 03 88 38 54 50 Camping PALMER Office de tourisme Châteaux**** H/R 66 ch. www.legrenier-desaromes.fr www.hotelducentre-alsace.fr 03 88 92 94 57 03 88 95 83 84 03 88 48 14 14 3 chambres d’hôtes EC www.campingpalmer.fr www.ottrott.com Camping L&M ** T www.hostellerie-chateaux.eu (avr. -> oct) chez M. Eliane DOLDER ■■CHÂTENOIS (67730) ■■BARR 03 88 49 82 45 Clos des Délices**** H/R 23 ch. 03 88 08 96 08 03 88 95 81 00 http://christiandolder.wordpress. Beysang** H/R 16 ch. Office de tourisme ■■ROSHEIM (67560) www.leclosdesdelices.com com/ 03 88 58 38 58 Vélos à assistance électrique www.hr-beysang.com 03 88 08 66 065 Rosenmeer *** H/R 20 ch. Ami Fritz*** H/R 22 ch. ■■ANDLAU (67140) www.pays-de-barr.com 03 88 50 43 29 Dontenville ** H/R 13 ch. 03 88 95 80 81 Kastelberg *** H/R 28 ch. www.le-rosenmeer.com 03 88 92 02 54 ■■ANDLAU www.amifritz.com 03 88 08 97 83 www.hotel-dontenville.fr À proximité, à Beau Site*** H/R 18 ch. www.kastelberg.com Office de tourisme GRIESHEIM-PRÈS-MOLSHEIM 1 gîte d’étape (97 lits) Vélos à assistance électrique 03 88 48 14 30 Zinck Hôtel *** H 18 ch. 03 88 92 26 20 03 88 08 22 57 (67870) www.hotel-beau-site.fr 03 88 08 27 30 www.cca-chatenois.fr www.pays-de-barr.com 2 chambres d’hôtes 3 épis Aux chants des Oiseaux*** 16 ch. www.zinckhotel.com ■ ■■DAMBACH-LA-VILLE chez M. Norbert MAETZ 03 88 95 87 39 1 chambre d’hôtes 3 épis ■KINTZHEIM (67600) 03 88 38 06 35 www.chantsdesoiseaux.com chez Mme Marta WACH 3 chambres d’hôtes 3 épis Office de tourisme www.alsace-chambres-hotes.com Le Moulin H/R 23 ch. 03 88 08 93 20 chez Christophe MOUGENOT Vélos à assistance électrique 5 chambres d’hôtes 3 et 4 épis 03 88 95 87 33 www.guy-wach.fr 06 15 91 38 63 03 88 92 61 00 www.pays-de-barr.com chez Mme Christelle KOESSLER http://domaine-le-moulin.com ■■ITTERSWILLER (67140) www.au-coeur-d-alsace.fr 03 88 38 33 15 - 06 08 08 25 83 ■ 4 chambres d’hôtes 2 épis ■GOXWILLER (67210) Arnold *** H/R 29 ch. www.chambres-hotes-alsace.net chez M. Auguste KAEMPF 3 chambres d’hôtes 3 épis 03 88 85 50 58 03 88 82 09 67 Chez Fabienne GRUCKER www.hotel-arnold.com 03 88 95 50 61 www.chez.com/kaempf www.au-murier.fr ■■ORSCHWILLER (67600) Au Fief du Château ** H/R 8 ch. 03 88 82 56 25 www.fiefduchateau.fr

JANVIER 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 4/8 L’ ALSACE À VÉLO VÉLOROUTE DU VIGNOBLE D’ALSACE Radwandern im Elsass VVA Marlenheim -> Saint-Hippolyte Cycling in ALsace 62 km - 650 m Fietsen in de Elzas 1

Offices de Tourisme 3rd Sunday of October : Grape Romaanse kerk uit de 10e eeuw. maligen Kartause von Molsheim September/ weekend before Verkehrsämter harvest festival (1598-1792) untergebracht, stellt das September 15th / Weekend vóór Tourist Offices Kerkschip in 1049 ingewijd door VVV 3e zondag van oktober : paus Leo IX. Gebedsplaats sinds de Museum die Geschichte der Stadt 15 september : Bugattifestival Wijnoogstfeest Merovingische tijd. Doopkapel uit dar, Archäologische Sammlungen, Fête du Raisin / Weinfest / Wine volkstümliche Kunst und Tradition, e ■■MARLENHEIM * ■■SCHARRACHBERGHEIM de 9e eeuw met opmerkelijke muur- festival : 2 week-end d’octobre / 03 88 87 75 80 schilderingen. Archiven der Bugatti Zeit und Bugatti 2. Wochenende im Oktober / 2nd www.tourisme-marlenheim.fr Visite de cave voir / ■■MOLSHEIM Kfz. Draußen: Ruinen der Kartauser weekend of October / 2e weekend Weinkellerbesichtigung siehe / Kirche, Kreuzgang und restaurierte van oktober : Druivenfeest ■■MOLSHEIM ** Visit of wine-cellar see / Bezoek Visite de cave voir / Zellen. 03 88 38 11 61 aan wijnkelder : Weinkellerbesichtigung siehe / The museum building was the ■■DORLISHEIM www.ot-molsheim-.com www.vinsalsace.com Visit of wine-cellar see / Bezoek Prior’s house in the town’s former Visite de cave voir / ■■ROSHEIM * aan wijnkelder : Carthusian monastery (1598-1792). Weinkellerbesichtigung siehe / 03 88 50 75 38 www.vinsalsace.com Archeological collections, popular Visit of wine-cellar see / Bezoek www.tourisme-rosheim.com arts and traditions, documents of aan wijnkelder : Bugatti and Bugatti cars. Outside: ■■BOERSCH www.vinsalsace.com ■ remains of the Carthusian church, 03 88 95 93 41 ■SOULTZ-LES-BAINS cloister and restored cells. www.boersch.net Sentiers des Casemates / Église des Jésuites / Jesuiten Het museum is gehuisvest ■ Kasematten Weg / Pillbox way / ■OTTROTT Kirche / Jesuit Church / in het huis van de prior van het 03 88 95 83 84 Kazemattenpad Jezuïetenkerk voormalige kartuizerklooster van e Rue du Fort 3 dimanche d’août : Fête de www.ottrott.com Rue Notre-Dame Molsheim (1598-1792) en beslaat de 03 88 38 11 61 la mirabelle – Corso fleuri – ■■OBERNAI *** 03 88 38 11 61 geschiedenis van de stad en nabije www.ot-molsheim-mutzig.com Messti / 3. Sonntag im August : 03 88 95 64 13 www.ot-molsheim-mutzig.com omgeving van het begin tot heden. Sur un parcours de 6 km, ce Mirabellenfest – Blumenkorso / www.obernai.fr Style gothique tardif (1615- Archeologische collecties, volkskunst rd sentier permet de découvrir des 3 Sunday in August : Plum 1617). Eléments remarquables : en -tradities, documenten en 2 ■■BARR *** vestiges de la Première Guerre festival – Flower festival / fresques, peintures, stucs et Bugatti‘s. Buiten: resten van de kar- 03 88 08 66 65 Mondiale. Les Allemands avaient 3e zondag van augustus : dorures dans les chapelles du tran- tuizer kerk, gerestaureerde klooster- www.pays-de-barr.com contruit dès le début de la guerre Mirabellenfeest – Bloemencorso sept. Grande Croix des Chartreux gangen en kloostercellen. une importante position fortifiée - Messti ■■ANDLAU *** (XVe s.), Vierge à l’Enfant (XVIe s.), entre Strasbourg et le Fort de ■ 03 88 08 66 65 bancs (XVIIe s.). Orgue prestigieux Train de jardin de Molsheim / ■ROSHEIM Mutzig «Feste Kaiser Wilhelm II». www.pays-de-barr.com de J.A.Silbermann (1781). s’Molshemer Bähnele / Visite de cave voir / Die 6 km lange Strecke ist von Späte Gotik (1615-1617). Molsheim garden train / Treintje Weinkellerbesichtigung siehe / ■■DAMBACH-LA-VILLE *** Überresten aus dem Ersten Weltkrieg Sehenwürdigkeiten: Fresken, van Molsheim Visit of wine-cellar see / Bezoek 03 88 92 61 00 gesäumt. Von deutscher Seite wurde Gemälde, Stuck und Vergoldungen Cour arrière de l’hôpital local de aan wijnkelder / Bezoek aan www.pays-de-barr.com schon Anfang des Krieges eine große in den Kapellen des Querschiffs. Molsheim wijnkelder : Festung zwischen Strasbourg und ■■SÉLESTAT- Großes Kartäuser-Kreuz (15. Jh.), 03 88 04 86 71 www.vinsalsace.com Mutzig gebaut: die Feste Kaiser HAUT-KŒNIGSOUBRG Jungfrau mit Kind (16. Jh.), Bänke www.trainmolsheim.com Wilhelm II. TOURISME *** (17. Jh.). Wunderbare Orgel von J.A. Des amoureux de l’histoire On this 6 km trail, you will 03 88 82 75 00 Silbermann (1781). du chemin de fer ont pérennisé discover vestiges from the First www.selestat-haut-koenigsbourg. Late Gothic style (1615-1617). à l’échelle 1/20e le train qui relia World War. The Germans built a com Remarkable elements: frescoes, autrefois à Molsheim en large fortified position between Église Sts-Pierre et Paul / paintings, stucco and gilding reproduisant de nombreux bâti- Strasbourg and Mutzig Fort called Kirche / Church / Kerk Saints- in the transept chapels. Great ments et ouvrages d’art se trou- Que visiter “Feste Kaiser Wilhelm II” right at the Pierre-et-Paul Besichtigungen Carthusian-Cross (15th c.), Virgin vant sur la ligne. C’est une balade beginning of the War. 03 88 50 75 38 Visits and Child (16th c.), benches (17th dans le passé et une petite leçon Te zien Pad van 6 kilometer langs de www.rosheim.com c.). Prestigious organ by J.A. d’histoire qui s’offrent aux visiteurs. resten van verdedigingswerken Le monument le plus complet Silbermann (1781). Nachbau im Maßstab 1/20 der ■■MARLENHEIM uit de Eerste Wereldoorlog. De et le plus typique de l’architec- Laatgotische stijl (1615-1617). Eisenbahn, die früher zwischen e Duitsers hadden vanaf het begin ture romane alsacienne (XII s.). Visite de cave voir / Opmerkelijke elementen: muur- Saverne und Molsheim fuhr. Rund van de oorlog een machtige stel- Sculptures remarquables. Weinkellerbesichtigung siehe / schilderingen, schilderijen, stucwerk herum zahlreiche Bauten, die längs ling gebouwd tussen Straatsburg Das vollständigste und Visit of wine-cellar see / Bezoek en goudwerk in de kapellen van de der Bahnlinie standen. Ein wun- en Fort Mutzig: ‘Feste Kaiser typischste Bauwerk der elsässischen aan wijnkelder : dwarsbeuk. derschöner Rundgang durch die Wilhelm II’. romanischen Architektur (12. Jh.). www.vinsalsace.com Groot kartuizerkruis (15e eeuw), Vergangenheit. ■ Bemerkenswerte Skulpturen. ■AVOLSHEIM madonna (16e eeuw), kerkbanken Enthusiasts of the history of The most complete and Dompeter / Kirche / Church / (17e eeuw). Fraai orgel van J.A. the railways have immortalised the typical monument of Alsatian Kerk Silbermann (1781). train that used to run from Saverne (12th c.). 03 88 38 11 61 Musée de la Chartreuse et to Molsheim on a scale of 1:20, by Remarkable sculptures. www.ot-molsheim-mutzig.com de la Fondation Bugatti / reproducing numerous buildings Het meest complete en ken- Marché du terroir : samedi e and bridges along the line. This matin / Markt mit regiona- Église romane du X s. Nef Kartause-und Bugatti Stiftung merkende monument in romaanse consacrée en 1049 par le pape Museum / Carthusian and journey into the past offers a short architectuur van de Elzas (12e eeuw). len Produkten : Samstag history lesson for visitors. Vormittag / Regional produce Léon IX. Lieu de culte dès l’époque Bugatti Foundation Museum Opmerkelijke beelden. mérovingienne. Baptistère du IXe / Kartuizer- en Stichting Liefhebbers van de geschiedenis market : Saturday morning / van de spoorwegen hebben op een Maison Romane / Romanisches Streekmarkt : zaterdagochtend s. avec fresques remarquables. Bugattimuseum Haus / Romanesque House / Romanische Kirche des 10. Jh. 03 88 49 59 38 schaal van 1:20 de spoorlijn van 14 et 15 août : Mariage de l’Ami Saverne naar Molsheim nagemaakt, Maison Romane Kirchenschiff eingeweiht 1049 vom www.chartreuse-molsheim.info Tel : 06 32 29 60 67 Fritz Papst Leon IX. Gottesdienste seit den Installé dans la maison du inclusief de gebouwen, bruggen en viaducten langs dit spoor. Een [email protected] 14. und 15. August : Hochzeit merowingischen Zeiten. Taufkapelle Prieur de l’ancienne Chartreuse La Maison Romane, construite des „Ami Fritz“ des 9. Jh. Mit merkwürdigen de Molsheim (1598-1792), le ware tocht door het verleden en een levende geschiedenisles voor de en 1154, est l’un des plus anciens 14th and 15th of August : Wandmalereien. musée présente l’histoire de la th bezoekers. témoignages d’architecture civile Wedding of “Old Fritz “ Romanesque church of the 10 ville et de sa proche région, des médiévale en Alsace. Son plan c. Nave consecrated in 1049 by origines à nos jours. Collections Marché hebdomadaire : lundi / 14 en 15 augustus: Bruiloft van carré, ses pierres en grès à bos- Pope Leon IX. Mass was celebrated archéologiques, arts et traditions Wochenmarkt : Montag / sage et ses petites ouvertures lui l’Ami Fritz in this church since Merovingian populaires, documents et 2 voi- Weekly market : Monday / e th donnent un aspect de tour forti- 3 dimanche d’octobre : Fête des times. Baptistery of the 9 c. with tures Bugatti. À l’extérieur : vestiges Wekelijkse markt : maandag fiée qui rappelle les châteaux forts vendanges remarkable frescoes. de l’église des Chartreux, cloîtres et Festival Bugatti : week-end du Moyen Age. Classée monu- 3. Sonntag im Oktober : cellules restaurées. avant le 15 septembre / ment historique depuis 1922, Weinlesefest Im Haus des Priors der ehe- Wochenende vor dem 15. restaurée en 2000-2001, la Maison

JANVIER 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 5/8 L’ ALSACE À VÉLO VÉLOROUTE DU VIGNOBLE D’ALSACE Radwandern im Elsass VVA Marlenheim -> Saint-Hippolyte Cycling in ALsace 62 km - 650 m Fietsen in de Elzas 1

Romane vous accueille pour ■■BISCHOFFSHEIM Au pied du Mont Sainte-Odile, angelegte Teichbecken rund um ein tools related to the production of vous conter ses origines et la vie Visite de cave voir / le Parc des Naïades est installé Anwesen aus dem 18. Jahrhundert. bread, gingerbread, biscuit and à l’époque de sa construction, un Weinkellerbesichtigung siehe / sur un site de deux hectares. This English park offers prairies, chocolate and is also dedicated to univers peuplé d’animaux extraor- Visit of wine-cellar see / Bezoek L’ancienne usine de filature du clusters of trees, studied perspec- popular Alsatian art and rural life dinaires, de chevaliers courageux XIXe s. réhabilitée depuis 1990 tives and graduated basins, sur- In de expositieruimte van 300 m² aan wijnkelder : th et de mécanismes surprenants... www.vinsalsace.com permet aux visiteurs de vivre une rounding an 18 century home. op de zolder van de voormalige tiend- Non loin en face de l’ancien hôpi- aventure hors du commun en par- Landschapspark van 10 hec- schuur staan 11.000 voorwerpen die tal se trouve un jardin médiéval où courant le cycle de l’eau. taren, waar weilanden en bomen- betrekking hebben op brood, kruidkoek, vou pourrez découvrir des plantes L’Aquarium : La découverte de la groepen elkaar afwisselen door een koekjes, chocolade, volkskunst uit de médicinales, aromatiques faune et de la flore aquatiques intelligente beplanting. Doordachte Elzas en het boerenleven van vroeger. Im Jahre 1154 gebaut ist das passe par un cheminement à la perspectieven, bekkens in terrassen, ■ Le palais du pain d’épices / romanische Haus ein befestigter ■OBERNAI fois ludique et pédagogique. een harmonieuze tekening van de Der Lebkuchen-Palast / The Turm aus rosa Granit, was den Sur place : snack, boutique souve- paden vormen een fraai geheel dat Palace of gingerbread / Het Burgen der damaligen Zeit sehr nirs, terrasse, aires de pique-nique, bijdraagt aan schoonheid van de Kruidkoekpaleis ähnlich ist. Es handelt sich um eines Ville labellisée / Stadt mit aire de jeux pour les enfants, par- achttiende-eeuwse woning. www.lepalaisdupaindepices.com der ältesten steinernen bürgerlichen Auszeichnung / Town listed king gratuit. ■■BERNARDSWILLER 03 88 08 04 26 Bauten im ganzen Elsass. Sie musste as / Stad met label ‘De Mooiste Am Fusse des Mont Sainte-Odile Visite de cave voir / www.fortwenger.fr nur wenige Veränderungen im Laufe Omwegen in Frankrijk’: « Les erstreckt sich der Parc des Naïades Weinkellerbesichtigung siehe / Le Mannele, bonhomme en der Jahrzehnte hinnehmen. 2005 plus beaux détours de » über ein Areal von zwei Hektar. In Visit of wine-cellar see / Bezoek pain d’épices, vous invite à la wurde sie restauriert. dem seit 1990 restaurierten Gebäude découverte de son univers gour- Nicht weit entfernt vom einer Garnspinnerei aus dem 19. aan wijnkelder : www.vinsalsace.com mand. A travers différents espaces Romanischen Haus, auf der Jahrhundert erwartet den Besucher animés, vous plongerez dans Höhe des ehemaligen Hospital- ein einzigartiges Abenteuer zum les origines du pain d’épices, ses Stadttors, liegt der mittelalterliche Thema Wasserkreislauf. secrets de fabrication... Garten in dem Sie Heil-, Würz- und Das Aquarium : hier kann man Das «Mannele», ein Lebkuchen- Färbepflanzen aus dem Mittelalter Visite de cave voir / die Unterwasserfauna und - flora Mann, lädt sie ein, sein leckeres entdecken können Weinkellerbesichtigung siehe / auf spielerisch-lehrreiche Weise ■■GOXWILLER Universum zu entdecken. In ver- Built in 1154, the Romanesque Visit of wine-cellar see / Bezoek entdecken. Visite de cave voir / schiedenen animierten Bereichen House is a pink sandstone fortified aan wijnkelder : Vor Ort: Imbiß, Souvenir- Weinkellerbesichtigung siehe / entdecken Sie die Ursprünge des manor house similar in style to the www.vinsalsace.com Boutique, Terrasse, Picknickplätze, Visit of wine-cellar see/ Bezoek Lebkuchens, seine Geheimnisse in gate towers and fortified castles of Kinderspielplätze und kostenloser aan wijnkelder : der Herstellung und vieles mehr! the period. It is one of the oldest Parkplatz. www.vinsalsace.com The « Mannele », Alsatian equi- stone civilian buildings in Alsace. At the foot of the Mont Sainte- valent of the gingerbread man It has undergone very few altera- Odile, the Parc des Naïades. The takes you on a tour of his world of tions over the centuries. Its exterior Marché hebdomadaire : former 19th century spinning mill delicious treats. Through a series appearance and interior volumes jeudi matin / Wochenmarkt : restored since 1990 gives visitors of animated displays you will dis- were restored in 2001-2002. Donnerstag Vormittag / Weekly a chance to experience an out- cover the origins of gingerbread, Close to the Romanesque House, Market : Thursday morning / of-theordinary adventure on the ■■ GERTWILLER the secrets of how it is made and near the old hospital gate, the Wekelijkse markt : donderdag- theme of the WATER CYCLE. Visite de cave voir / much more... medieval garden contains all kinds ochtend The Aquarium : Have fun learning Weinkellerbesichtigung siehe / Smulparadijs van meer dan 800 of medicinal plants once used for about aquatic fauna and flora as Visit of wine-cellar see / Bezoek m², geheel gewijd aan de kruidkoek. cooking or dyeing. Week-end du 15 août : Foire you go round the aquarium. aux vins aan wijnkelder : Een tijdloze plek waar de geuren van Het in 1154 gebouwde On the site: snack shop, souve- www.vinsalsace.com honing, kaneel, gember de neus- Romaanse Huis, Historisch Am Wochenende des 15. nir shop, terrace, picnic areas, gaten prikkelen en waar de geschie- Monument sinds 1922 en gerestau- August : Weinfest children’s playgrounds, free car denis en de vervaardiging van deze reerd in 2000-2001, is een van de Week-end of the 15th of August : parking. sinds de oudheid gewaardeerde oudste getuigen van de middel- Wine trade fair Les Naïades is een park van twee lekkernij uitgelegd worden… eeuwse burgerarchitectuur in de hectaren en ligt aan de voet van de Rondleiding met activiteiten, alle Weekend van 15 augustus : Musée du Pain d’Épices et des Elzas. De vierkante fundering, de Mont Sainte-Odile. In deze voorma- vijf zintuigen komen aan hun Wijnmarkt Douceurs d’Autrefois / Museum rustieke zandsteen en de kleine ope- lige weverij, omgebouwd in 1990, trekken. Het Kruidkoekpaleis biedt e des Lebkuchens und der dama- ningen doen het huis lijken op een 3 dimanche d’octobre : Fête wordt de kringloop van het water de bezoeker een aantal verrukke- ligen Süßigkeiten / Gingerbread versterkte toren van een middelee- d’automne et des vendanges uitgelegd. Het aquarium: nadere lijke momenten: de zolder van de and Sweets Museum / Museum uwse burcht. In het Romaanse Huis 3. Wochenende im Oktober : kennismaking met de waterflora ‘Männele’ en zijn slaapkamer en dro- over Kruidkoek en Snoepgoed ontdekt u het verhaal van de bouw Weinfest en -fauna op leerzame en ludieke men, de keuken van de Männeletuin, van Weleer en het leven in die tijd, een wereld rd wijze. Ter plekke: snack, boetiek met de verrukkelijke tuin, kersttradities in 3 Week-end of October : Grape 110, place de la Mairie van buitengewone dieren, dappere souvenirs, terras, picknickplaatsen, de Elzas, de koekfabriek. ridders en verrassende mechanie- harvest festival speeltuintje, gratis parkeerruimte. 03 88 08 93 52 e www.paindepices-lips.com ■■BARR ken... Niet ver hiervandaan, tegeno- 3 zondag van oktober: Herfst- Domaine du Windeck / ver het voormalige ziekenhuis, ligt en Wijnoogstfeest Sur 300 m2 dans le grenier Park / Park / Landgoed de l’ancienne grange dîmière de een middeleeuwse tuin met genees- A proximité, à / In der Nähe in / Le Windeck krachtige planten en tuinkruiden. Nearby in / In de buurt :: Gertwiller, sont exposés quelque Visite de cave voir / Foyer de la Charité 11 000 pièces relatives au pain, au Mi-juillet : Fête de l’Escargot / OTTROTT Weinkellerbesichtigung siehe / 51, rue Principale pain d’épices, à la biscuiterie, à la Mitte Juli : Schneckenfest / Mid Visit of wine-cellar see / Bezoek Visite de cave voir / 03 88 48 14 00 chocolaterie, à l’art populaire alsa- July : Snail Festival / Half juli : aan wijnkelder : Weinkellerbesichtigung siehe / www.foyer-ottrott.com cien et à la vie rurale d’autrefois. Wijnslakkenfeest www.vinsalsace.com Visit of wine-cellar see / Bezoek Réparti sur une surface de In der 300 qm großen Fin septembre : Course aan wijnkelder : 10 hectares, ce parc à l’anglaise Dachkammer der ehemaligen « Foulées des 4 Portes » / www.vinsalsace.com alterne prairies et bouquets Zehntescheuer von Gertwiller Ende September : Wettlauf d’arbres par une judicieuse dis- untergebracht, werden etwa „Foulées des 4 Portes“ / End of position de sa végétation. Des 11000 alte Gegenstände bezüglich September : Race “Foulées des perspectives étudiées, des bassins der Brot-, Lebkuchen-, Keks- und Musée de la Folie Marco / 4 Portes” / Eind september : en étages, un dessin harmonieux Schokoladeerzeugung, sowie der Museum / Museum / Museum de ses chemins constituent ce van het Buiten (‘Folie’) Marco Hardloopwedstrijd ‘Foulées des Parc-Aquarium «les Naïades» elsässischen Volkskunst und des 4 Portes’ bel ensemble qui agrémente une 03 88 08 94 72 / «Les Naïades» Aquarium / e früheren Lebens auf dem Land demeure du 18 siècle. ausgestellt. 03 88 08 66 65 Aquariumpark Les Naïades Dieser englische Garten bietet www.pays-de-barr.com 30, route de Klingenthal Housed in an 300 m2 attic of Wiesen, Baumgruppen, schöne the former tithe barn in Gertwiller, Cette «folie» Louis XV 03 88 95 90 32 Perspektiven und stufenförmig construite par Louis-Félix Marco, www.parc-les-naiades.com the museum displays some 11000

JANVIER 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 6/8 L’ ALSACE À VÉLO VÉLOROUTE DU VIGNOBLE D’ALSACE Radwandern im Elsass VVA Marlenheim -> Saint-Hippolyte Cycling in ALsace 62 km - 650 m Fietsen in de Elzas 1 bailli de la seigneurie de Barr, a Moulin à huile / Ölmühle / Oil Sie verdankt ihre Berühmtheit dem cken (über Kulturgut, Landschaften, À proximité à / In der Nähe in / conservé son intérieur somptueux mill / Oliemolen Skulpturenfries aus der ersten Hälfte Handwerkstechniken, Talente und Nearby in : et raffiné ; mobilier des XVIIIe-XIXe Rue Principale des 12. Jh., der die Fassade schmückt. gastronomische Highlights der s. et Renaissance rhénane, tapis- 03 88 08 92 29 Dieser skulptierte Bilderfries schildert Region). Visite de cave voir / serie d’Aubusson, faïences, étains, Mairie/Rathaus/Town-hall/ außergewöhnliche Szenen der mittel- Heritage Interpretation Weinkellerbesichtigung siehe / etc. Exposition temporaire en été. Gemeentehuis alterlichen Mystik. Im Bogenfeld des Centre - In the heart of the village, Visit of wine-cellar see / Bezoek „Folie“ Louis XV, durch den www.pays-de-barr.com Portals thront Christus. Der Innenraum “La Seigneurie” is an impressive aan wijnkelder : Vogt des herrschaftlichen Guts Moulin à huile datant en par- der Kirche mit seiner doppelten kreuz- Renaissance style building. This www.vinsalsace.com von Barr erbaut; prachtvolle und tie du XVIIIe s. en parfait état de rippengewölbten Krypta hebt sich former aristocratic residence raffinierte Innenausstattung, Möbel conservation. Il est équipé d’une besonders durch seine Schlichtheit built in 1582 will soon welcome aus dem 18.-19. Jh. und im Stil der meule dormante horizontale, hervor. a “Centre d’Interprétation du Rheinischen Renaissance, Tapisserie d’une meule volante verticale, Its fame arose from the frieze Patrimoine”. This one will stage aus Aubusson, Fayencen, Zinn, usw. d’une presse, d’un fourneau à bois along the western facade dat- the local and regional heritage of ing back to the first half of the Sonderausstellung im Sommer. et d’un broyeur. L’ensemble est th past and present within different th 12 c. The sculpted ornaments Chapelle Ste-Marguerite / This “folly” in Louis the XV actionné par un système de roues themes such as architecture, reli- Kapelle / Chapel / Kapel Sainte- style, built by Louis-Félix Marco, dentées et axes de transmission. Le convey the sense of supernatural gion or wine growing. prevailing in the . The Marguerite bailiff of the seigneury of Barr has mécanisme en bois était entraîné By means of activities like manipu- doorway depicts Christ seated 03 88 85 50 39 preserved its opulent, refined par un cheval. on his throne. Inside the church, lations of models, demonstrations [email protected] interior: pieces of furniture of the Diese gut erhaltene Ölmühle of craftsmen, internships and Belle chapelle romane du XIe th th the double grained vaulted crypt 18 -19 c. and of the Rhenish stammt aus dem 18. Jh. stripped from all ornaments, is workshops, tastings or visits, you s avec peintures murales récem- Renaissance, Aubusson tapes- Bemerkenswert ist die Technik: particularly striking. will discover the typical area’s char- ment restaurées. tries, earthenware, pewter, aso. waagerechter Mahlstein, senk- Fries uit de tweede helft van de acteristics (the holdings, the land- Reizende romanische Kapelle des Temporary exhibition in summer. recht angelegter Läuferstein, 12e eeuw langs de grondmuur van scapes, the know-how, the talents 11. Jh. mit vor kurzem restaurierte Dit buiten van Lodewijk XV, Presse, Holzofen und Zerkleinener. de gevel. De uitgehouwen taferelen and the delicacies of the region). Wandmalereien. gebouwd door Louis-Félix Marco, Die mit Zahnrädern und bestaan uit middeleeuwse symbolen Midden in de stad staat een Charming Romanesque chapel th baljuw van het heerschap Barr, Übertragungswellen ausgestattete en verhalen. In het portaal staat een indrukwekkend gebouw in renais- of the 11 c. with wall paintings heeft zijn weelderige en ge- Mechanik aus Holz wurde von beeld van Christus op een troon. De sancestijl: de ‘Seigneurie’. Deze recently restaured. raffineerd interieur behouden: Pferden in Gang gesetzt. dubbele crypte met graatgewelven voormalige aristocratenwoning, Fraaie romaanse kapel uit de 11e meubilair uit de 18e-19e eeuw en The oil mill dates back to the gebouwd in 1582, huisvest een eeuw met onlangs gerestaureerde th binnen boeit door de uitzonderlijke Rijnlandse renaissance, wandkleed 18 c. and is in perfect working soberheid. documentatiecentrum voor plaat- muurschilderingen. van Aubusson, aardewerk, tin, enz. condition. It features a horizontal selijk erfgoed.(C.I.P.). In dit cen- Marché du terroir : jeudi matin Tijdelijke expositie in de zomer. bedstone wheel, a vertical wheel, a Les Ateliers de la Seigneurerie / trum staat de verfijning van het Zentrum für Interpretation Markt mit regionalen Marché du terroir : samedi matin press, a woodburning furnace and plaatselijke en regionale erfgoed a grinder. The mill is worked by a des Kulturerbes / Heritage centraal, zoals architectonisch en Produkten : Donnerstag Markt mit regionalen systems of cogs and drive shafts, Interpretation Centre / religieus erfgoed en de wijnbouw. Vormittag Produkten : Samstag Vormittag with a horse providing the power Documentatiecentrum voor In de Ateliers van de Seigneurie Regional produce market : Regional produce market : for the wooden mechanism. Erfgoed komen oude monumenten tot Thursday morning Saturday morning De oliemolen dateert deels uit +33 (0)3 88 08 66 65 leven. Mechanische maquettes, Streekmarkt : donderdagoch- de achttiende eeuw en is in perfecte www.lesateliersdelaseigneurie.eu ambachtsdemonstraties, cursus- tend Streekmarkt : zaterdagochtend Au cœur de la ville se dresse staat van bewaring. Uitgerust met sen en workshops, proeven van ■■NOTHALTEN Autour du 14 juillet : Foire aux een ligger, een kantsteen, een pers, une imposante bâtisse de style streekspecialiteiten en activiteiten vins /Um den 14. Juli : Weinfest / een houtkachel en een breekmachi- Renaissance dite « la Seigneurie ». om het erfgoed, de landschappen, Visite de cave voir / Around the 14th of July : Wine ne. Het geheel werd aangedreven Cette ancienne résidence aristo- de vakkennis, de talenten en de Weinkellerbesichtigung siehe / fare / Rond 14 juli : Wijnmarkt door een tandradsysteem en drijfas- cratique, édifiée en 1582, accueil- smakelijke producten van deze Visit of wine-cellar see / Bezoek 1er Week-end d’octobre : Fête sen. Het houten mechanisme werd lera prochainement un Centre streek te ontdekken. aan wijnkelder : des vendanges in werking gesteld door een paard. d’Interprétation du Patrimoine www.vinsalsace.com (C.I.P). Ce dernier met en scène des Marché du terroir : mercredi 1. Wochenende im Oktober : Dernier dimanche de juillet : traits d’excellence du patrimoine matin Herbstfest Fête du vin / Letzter Sonntag local et régional comme le patri- Markt mit regionalen 1st Week-end of October : Grape im Juli : Weinfest / Last Sunday moine bâti, le patrimoine religieux Produkten : Mittwoch Vormittag of July : Wine festival / Laatste harvest festival et la viticulture. Aux Ateliers de la Regional produce market : ■■BLIENSCHWILLER e zondag van juli : Wijnfeest Seigneurie le patrimoine se met en Wednesday morning 1 weekend van oktober : Visite de caves voir / Wijnoogstfeest ■■ANDLAU mouvement avec des manipula- Streekmarkt: woensdagochtend tions de maquettes, des démons- Weinkellerbesichtigung siehe / ■■MITTELBERGHEIM Visite de cave voir / 1er Week-end de mai : Fête du Visit of wine-cellar see / Bezoek Weinkellerbesichtigung siehe / trations d’artisans, des stages Village labellisé / Dorf mit vin / 1. Wochenende im Mai : aan wijnkelder : Visit of wine-cellar see / Bezoek et ateliers, des dégustations ou Auszeichnung / Village listed Weinfest / 1st Week-end of May www.vinsalsace.com aan wijnkelder : encore des activités pour décou- e as / Dorp met label ‘De Mooiste vrir le patrimoine, les paysages, les : Wine festival / 1 weekend van www.vinsalsace.com mei : Wijnfeest Omwegen van Frankrijk’ : « Les savoir-faire, les talents et les gour- plus beaux villages de France » mandises du territoire. ■■ITTERSWILLER Zentrum für Interpretation des Kulturerbes - Mitten in der 1e jeudi d’août : Du cep au verre Stadt befindet sich ein imposantes Visite de cave voir / 1. Donnerstag im August : Vom Abbatiale Saints-Pierre et Paul Renaissance-Haus, auch “La Weinkellerbesichtigung siehe / Rebstock ins Glas / Abteikirche / Abbey-church / Seigneurie” genannt. Dieser ehema- Visit of wine-cellar see / Bezoek 1st Thursday in August : From Abdijkerk Saints-Pierre-et-Paul lige aristokratische Wohnsitz aus Visite de cave voir / aan wijnkelder : the vinestock into the glass Cours de l’Abbaye dem Jahre 1582, verwandelt sich in www.vinsalsace.com Weinkellerbesichtigung siehe / e 03 88 08 22 57 Kürze in ein « Centre d’Interprétation 1 donderdag van augustus : Visit of wine-cellar see / Bezoek www.pays-de-barr.com du Patrimoine ». Dort werden Van wijnstok naar glas aan wijnkelder : Elle doit sa célébrité à la frise die markantesten elsässischen www.vinsalsace.com e de la deuxième moitié du XII Handwerkstechniken von gestern s. qui court le long du massif de und heute vorgestellt, und zwar in sa façade. Les scènes sculptées introduisent en plein merveilleux Sachen Bautechnik, Religion und médiéval tandis que le portail Weinbau. In der Seigneurie wird das présente un Christ trônant. À historische Kulturgut wiederbelebt: l’intérieur, la double crypte voûtée Modelle können angefaßt werden, d’arêtes retient l’attention par son Handwerker zeigen ihre Kunst, man dépouillement. kann selbst mit anfassen und kosten oder man kann Aktivitäten entde-

JANVIER 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 7/8 L’ ALSACE À VÉLO VÉLOROUTE DU VIGNOBLE D’ALSACE Radwandern im Elsass VVA Marlenheim -> Saint-Hippolyte Cycling in ALsace 62 km - 650 m Fietsen in de Elzas 1

■■DAMBACH-LA-VILLE 2 derniers vendredis de juillet Parc des Cigognes et des en contact direct avec les singes qui tle was rebuilt after 1479. It was Visite de cave voir / + 2 premiers vendredis d’août : Loisirs / Störche Gehege und viennent prendre dans la main le destroyed in the Thirty Years War Weinkellerbesichtigung siehe / Spectacle des lavandières Unterhaltungsgelände / Stork pop-corn distribué à l’entrée. in 1633 and restored between Visit of wine-cellar see /Bezoek 2 letzten Freitage im Juli + 2 and leisure park / Ooievaars- en Über 200 Berberaffen leben frei in 1900 and 1908 by Wilhelm II of aan wijnkelder: ersten Freitage im August : Recreatiepark einem 20 ha großen Wald. Ein erhol- Hohenzollern along the same lines th www.vinsalsace.com Schauspiel der Waschweiber Route de Sélestat samer Spaziergang führt Sie mitten as the late 15 c. castle. Perched on 03 88 92 05 94 durch den Affenwald, eine einmalige a rocky plateau at 757 m (2,480 ft), 2 last Fridays of July + 2 first www.cigoland.fr Gelegenheit, einen Einblick in den it is 270 m (295 yards) long. Large Fridays of August : Open air Parc des cigognes, canardière, Alltag der faszinierenden Berberaffen zu square keep with Romanesque entertainment the washerwo- cygnes, grues, daims, lamas, gewinnen. influence. Wood panelled recep- men chèvres naines, wallabys, aqua- More than 200 Barbary Macaques tion room, collection of furniture Marché du terroir : mercredi matin 2 laatste vrijdagen van juli + 2 riums tropicaux. Petit train, tacots, living in a large forest of 20 ha. A and arms from the 15th and 17th c., Markt mit regionalen Produkten : eerste vrijdagen van augustus : voitures électriques, bateaux tam- pleasant walk through the home of frescoes by Schnug. Mittwoch Vormittag Wasvrouwenshow ponneurs, King Kong, aires de jeux, the monkeys enables you a close-up Burcht uit de 12e en 15e/16e Regional produce market : 1er dimanche de septembre : mini-golf, promenades à poney. insight into their everyday life. eeuw. Voor het eerst vermeld in 1147. Wednesday morning Sentier gourmand® Storchengehege, Ententeich, Meer dan 200 berberapen leven De burcht werd na 1479 herbouwd. Streekmarkt: woensdagochtend Schwäne, Kraniche, Damhirsche, los in een bos van 20 hectaren in de Verwoest tijdens de Dertigjarige 1. Sonntag im September : Lamas, Zwerg-Ziegen, Wallabys, bergen. Een verrassende wandeling in Oorlog in 1633, gerestaureerd in e 3 dimanche d’avril : Pierres et vins Feinschmecker-Route trospische Aquariums, Mini-Zug, direct contact met de apen, die de bij de 1900-1908 door Wilhelm II in de stijl de granite 1st Sunday of September elektrische Wagen, Stoßboote, ingang gekochte popcorn uit de hand van een burcht uit het eind van de 3. Sonntag im April : Granitstein Gourmet’s trail King-Kong, Spielplätze, Mini-Golf, komen eten. 15e eeuw. De burcht van 270 meter und Weinfest 1e zondag van september : Reittouren auf Poneys. Volerie des Aigles / Adlerburg / lang staat op een rotspunt op een 3rd Sunday of April : Granite stones Sentier Gourmand® Storks, duck-pond, swans, Eagles’ castle / Roofvogelpark hoogte van 757 meter boven de fallow deers, lamas, dwarf goats, zeespiegel. De vierkante vestingtoren and wine festival ■■CHÂTENOIS 03 88 92 84 33 3e zondag van april : festival wallabys, tropical aquariums. www.voleriedesaigles.com heeft een romaanse fundering. Pierres et Vins de Granite Minitrain, go karts, electrical cars, Démonstration de rapaces en Feestzaal voorzien van houtwerk, King-Kong, playgrounds, mini-golf, collectie meubilair en wapens uit de Dernier weekend de juillet : Fête liberté dans le cadre moyenâgeux Cimetière fortifié/Befestigter pony rides. du Château de Kintzheim 15e en 17e eeuw, muurschilderingen de l’Ours / Letztes Wochenende im Friedhof/Fortified Cemetery/ Ooievaarpark, eendenkom, van Schnug. Juli : Fest des Bären / Last weekend Vorführungen dressierter Versterkte begraafplaats zwanen, kraanvogels, damherten, Raubvögel in der mittelalterlichen En mai : Fête de la saint Urbain of July : Bear festival / Laatste wee- lama‘s, dwerggeiten, wallaby‘s, kend van juli: Berenfeest Visite de caves voir / Burg von Kintzheim. (visite de caves avec dégusta- Weinkellerbesichtigung siehe / tropische aquariums. Treintjes, ■ Demonstrations of birds of tion de vins, promenade com- ■SCHERWILLER Visit of wine-cellar see / Bezoek elektrische auto‘s, botsbootjes, King prey in the medieval castle of mentée dans les vignes) aan wijnkelder : Kong, speeltuinen, midgetgolf, Kintzheim. ponyritjes. Im Mai : Sankt Urban Fest www.vinsalsace.com Roofdierenshow in de mideleuwse (Weinkellerbesichtigung mit Visite de cave voir / Le Parc du Manoir sfeer van de burcht van Kintzheim. Weinprobe, kommentier- Weinkellerbesichtigung siehe / / Park / Park / Het park van A proximité à / In der Nähe in / ter Spaziergang durch die Visit of wine-cellar see / Bezoek het landgoed Nearby in / In de buurt van: Weinberge) aan wijnkelder : 92, rue de la Liberté www.vinsalsace.com HAUT-KOENIGSBOURG In May : St Urban festival (visit Marché du terroir : jeudi matin 03 88 82 04 45 [email protected] Château du Haut- of wine-cellar with wine tas- Markt mit regionalen Vers 1802, le futur baron d’Em- Koenigsbourg / Burg / Castle / ting, guided visit through the Produkten : Donnerstag pire Mathieu de Fabvier acheta Burcht van Haut-Koenigsbourg vineyard) Vormittag un ancien château féodal situé 03 88 82 50 60 In mei: Sint-Urbanusfeest Regional produce market : sur un contrefort des Vosges, en www.haut-koenigsbourg.fr (bezoek aan wijnkelders met Château de l’Ortenbourg e Thursday morning contrebas duquel il fit construire Château fort du XII s. et du proeven, wandeling met bege- / Burg / Castle / Burcht e e un manoir. Sur la pente séparant la XV /XVI s. Mentionné pour la leiding door de wijngaarden) Ortenbourg Streekmarkt : première fois en 1147, le château 03 88 92 25 62 donderdagochtend demeure Directoire et la forteresse ■■ORSCHWILLER « gothique », Fabvier fit aménager sera reconstruit après 1479. www. -scherwiller.net 2e dimanche de juin Fête médié- Détruit lors de la Guerre de Trente Visite de cave voir / Une des plus imposantes ruines un « jardin-tableau » de la fin du val des remparts / 2. Sonntag e Weinkellerbesichtigung siehe / e 18 . Ans en 1633, il sera restauré de de la vallée du Rhin. Construit au XIII im Juni: Festungswallfest / 1900 à 1908 par Guillaume II de Visit of wine-cellar see / Bezoek s. par Rodolphe de Habsbourg. Chef- nd Ein „Bilder-Garten“- park aus dem 2 Sunday in June: Remparts’ Ende des 18. Jahrhunderts; er trennt Hohenzollern dans l’esprit du châ- aan wijnkelder : d’œuvre de l’architecture militaire festival / 2e zondag van juni : teau de la fin du XVe s. Perché sur www.vinsalsace.com médiévale. das im Stil des Directoire errichtete Middeleeuws feest bij de herrenhaus von der „gotischen“ Burg. un plateau rocheux qui culmine Accès : 30 min. à pied à partir de la stadsmuren à 757 m d’altitude, il s’étend sur route lieu-dit «Tännelkreuz». This park is a landscaped 3e ou 4e samedi de juillet : Fête garden, dating back to the end of 270 m de long. Grand donjon carré Eine der mächtigsten Burgruinen à base romane. Salle des fêtes des Rheintales. Wurde im 13. Jh. von folklorique / 3. oder 4. Samstag the 18th century. It separates the im Juli : Volksabend / 3rd or 4th manoir Directoire ‘The Directoire’s ornée de boiseries, collection de e Rudolph von Habsbourg aufgebaut. e Dernier dimanche de juillet + 3 Saturday of July : Folk evening manor) from the ‘Gothic” fortress. mobilier et d’armes des XV s. et Meisterwerk der mittelalterlichen e vendredi d’août : Fête folklorique / 3e of 4e zaterdag van juli : XVII s., fresques de Schnug. Militärarchitektur. Tegen 1802 kocht de baron-to-be Letzten Sonntag im Juli + 3. Folkloristisch feest Burg aus dem 12. und 15./16. Zugang: 30 Minuten zu Fuß von der Mathieu de Fabvier een oude mid- Freitag im August : Volksfest ■ deleeuwse burcht op een uitloper Jh. Die bereits 1147 in den Annalen Straße vom Tännelkreuz aus entfernt. ■KINTZHEIM erwähnte Burg wurde nach 1479 Last Sunday of July + 3rd Friday One of the most imposing castles van de Vogezen. Iets lager liet hij een landhuis bouwen. Op de helling neu aufgebaut. Die während des of August : Folk festival in ruins of the valley. Built in dreißigjährigen Kriegs 1633 verurs- the 13th c. by Rudolph of Habsburg. die de directoirewoning scheidt van Laatste zondag van juli + Visite de cave voir / de ‚gotische‘ burcht liet Fabvier een achte Zerstörung wurde von 1900 3e vrijdag van augustus: Masterpiece of the Middle Ages mili- Weinkellerbesichtigung siehe / bis 1908 von Wilhelm II restauriert, tary architecture. taferelentuin aanleggen uit het eind Folkloristisch feest Visit of wine-cellar see / Bezoek van de achttiende eeuw. und zwar im Stil der Burgen Ende des Access: 30 min. walk from the road by aan wijnkelder : 15. Jh. In 757 m Höhe erstreckt sich the “Tännelkreuz”. www.vinsalsace.com Montagne des Singes / die Burg in 270 m Länge auf einem Een van de meest indrukwekkende Affenberg / Monkey Mountain / Felsplateau. Großer Turm mit recht- ruïnes in het Rijndal. Gebouwd in de Apenberg eckiger romanischer Basis. Festsaal 13e eeuw door Rudolf van Habsburg. 03 88 92 11 09 mit Holzpaneelen, Sammlung von Meesterwerk uit de middeleeuwse www.montagnedessinges.com Möbeln und Waffen aus dem 15. und architectuur. Ligt op 30 minuten Plus de 200 Macaques de Barbarie 16. Jh. Fresken von Schnug. lopen vanaf de weg bij het gehucht libres sur 20 ha de belle forêt vos- 12th c. and 15th/16th c. castle. Tännelkreuz. gienne. Une promenade étonnante First mentioned in 1147, the cas-

JANVIER 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 8/8 LA VELOROUTE DU Der Radweg der Alsace Wine Road De fietsroute door de VIGNOBLE D’ALSACE Elsässischen Weinstrasse cycle trail wijngaarden van de Elzas

EUROVELO 5 (135 km) - Transversale cyclo Nord-Sud Nord-Süd Strecken / North-South cross country cycle trails / Overdwarse fietsroute van noord naar zuid

Niveau de difficulté Schwierigkeitsgrad / Difficulty level Moeilijkheidsgraad Plat Flach / Flat / Vlak

Longueur Länge / Length / Lengte 76 km

Temps de parcours Fahrzeit / Estimated cycling time Benodigde tijd voor de route 5 h

Altitude maximum maximale Höhe / maximum altitude / maximale hoogte 340 m

Départ du circuit / Start der Tour / Start of trail/ Start van het circuit Sens du circuit / Richtung der Tour / Direction of trail/ Richting van het circuit Route / Strasse / Road / Weg Site mixte / Von meehreren Wehrkehrsmittel benutzt / used by different user / Weg voor gemeenschappelijk verkeer Site propre / Nur Radweg / only Bicycle/ Alleen fietsers Bande cyclable / Radweg auf der Strasse Cycle lane / Fietspad

juin 2013 - - La Haute-Alsace à vélo / Das Oberelsass mit dem Rad / The Haute-Alsace by bike / De Hoge-Elzas op de fiets 1/9 LA VELOROUTE DU Der Radweg der Alsace Wine Road De fietsroute door de VIGNOBLE D’ALSACE Elsässischen Weinstrasse cycle trail wijngaarden van de Elzas

EUROVELO 5 (135 km) - Transversale cyclo Nord-Sud Nord-Süd Strecken / North-South cross country cycle trails / Overdwarse fietsroute van noord naar zuid

335 350 m 300 300

300 270 250 250 250 240 250 220 200 200 190 200 180

150 010203040506070 76 km

La Route des Vins, c’est ce capricieux Die malerische Weinstraße verläuft The Wine Route is a capricious De wijnroute, slingert zich als een ruban qui court sur le versant oriental auf den Osthängen der Vogesen. serpentine which curves around weerbarstig lint door de oostelijke des Vosges de Marlenheim à Thann. Il Sie führt in sanften Kurven durch the eastern slopes of the Vosges hellingen van de Vogezen van se déroule en toute quiétude à flanc etwa hundert Winzergemeinden, Mountains, peacefully winding round Marlenheim naar Thann. In alle de montagne, traverse une centaine die für rund fünfzig „A.O.C. Alsace the mountains and passing through rust ontrolt hij zich over de de communes viticoles et passe en Grand Cru“ berühmt sind. Parallel zur about a hundred wineproducing heuvelrug en loopt langs een aantal revue une cinquantaine de terroirs « elsässischen Weinstraße, schlängelt villages. It encompasses some fifty wijngebieden waarvan er een A.O.C. Alsace Grand cru ». Tracée en der Radweg teilweise auf stillgelegten areas boasting „A.O.C. Alsace Grand vijftigtal het predicaat «A.O.C. Alsace parallèle, la Véloroute du Vignoble Bahntrassen, Abschnitten der Crus“ (Vintage Wine). Next to the Grand cru» dragen. Parallel aan de traverse un paysage de carte postale ehemaligen Römerstraße und durch Wine Route of Alsace, the cycle route wijnroute loopt de fietsroute door : ruines de châteaux du Moyen Age, ruhige Weinberge. Idyllisch sind die follows former rail trails, parts of een landschap als op een postkaart: des villages fleuris, des abbayesLandschaften: Burgruinen aus dem the Roman road and peaceful side middeleeuwse kasteelruïnes, romanes, des vignes ondulantes, des Mittelalter, blumengeschmückte paths through the vineyards. Cycle bloemovergoten dorpjes, romeinse winstubs accueillantes... Prenez le Dörfer, romanische Abtei-Kirchen, across beautiful landscapes: ruins of kloosters, golvende wijngaarden, temps tout au long du parcours de hügelige Weinberge, freundliche mediaeval castles, flowered villages, uitnodigende wijnproeverijen. rencontrer les vignerons, de déguster Weinstuben. Nehmen Sie sich die Romanesque abbey churches, Neem de tijd om onderweg de leurs vins et perdez-vous dans les rues Zeit die Winzer zu begegnen, ihre vineyards, welcoming “winstubs”. wijnboeren te ontmoeten, hun wijn de cités médiévales ! Weine zu genießen, sowie durch die Enjoy meeting the winegrowers, te proeven en ontdek de straatjes reizvollen Kleinstädten zu bummeln! tasting their wines, and exploring the van middeleeuwse stadjes. streets of charming villages! www.alsaceavelo.fr www.radfahreninelsass.de www.cyclinginalsace.com www.cyclinginalsace.com

Les services par commune/ Serviceangebote der Gemeinden/ Services in each town/ Services per stad

Réparation de cycles Chambre d’hôtes Restaurant La Poste Nature de la voirie Straßenart / Type of road / Fahrradreparatur / Bike repair Fremdenzimmer / Post / Post office / Postkantoor Restaurant / Restaurant / Het type weg / Fietsreparatie Bed & Breakfast / Bed & Breakfast Restaurant BC = Bande cyclable Location de cycles Hébergement collectif Commerce alimentaire Carte bancaire Radweg auf der Strasse/Cycle lane Gemeinschaftsunterkünfte / Lebensmittelgeschäft / Kreditkarte / Credit card / / Fietspad Radverleih / Bike rental / SP = Site propre Fietsverhuur Dormitory Accommodations Grocery shop / Supermarkt Credit card / Groepsaccommodatie Nur Radweg / only Bicycle / Camping Alleen fietsers Pharmacie Baignade SM = Site mixte Campingplatz / Camp site / Apotheke / Pharmacy / Schwimmen / Swimming / Von meehreren Wehrkehrsmittel Camping Apotheek Gelegenheid om te zwemmen benutzt / used by different user / Hôtel-Restaurant Weg voor gemeenschappelijk verkeer H = Hôtel/Hotel/Hotel/Hotel, HR = Hôtel/Restaurant/Hotels mit Restaurantbetrieb/Hotel-Restaurant/Hotel-Restaurant, R = Route Strasse / Road / Weg *, **, ***, ****, ***** = classification officielle/offizielle Klassifizierung / official classification / officiële classificatie

juin 2013 - - La Haute-Alsace à vélo / Das Oberelsass mit dem Rad / The Haute-Alsace by bike / De Hoge-Elzas op de fiets 2/9 LA VELOROUTE DU Der Radweg der Alsace Wine Road De fietsroute door de VIGNOBLE D’ALSACE Elsässischen Weinstrasse cycle trail wijngaarden van de Elzas

EUROVELO 5 (135 km) - Transversale cyclo Nord-Sud Nord-Süd Strecken / North-South cross country cycle trails / Overdwarse fietsroute van noord naar zuid

LOCALITéS NATURE DE KM PARTIEL KM TOTAL Örtlichkeit LA VOIRIE* Km Km Ge- Towns Straßenart / Teilstrecke / samtstrecke Dorpje Type of road/ partial Km / / total Km Het type weg Gedeelte van / Totale de km aantal km SAINT-HIPPOLYTE SM 0 0 t t t t t BERGHEIM SM 2.3 2.3 t t t t t t t t RIBEAUVILLE SM 3 5.3 t t t t t t t t t t t SM 3.8 9.1 t t t t t t t t t SIGOLSHEIM SM 4.5 13.6 t t t t INGERSHEIM SM 4 17.6 t t t t t t t BC 3 20.6 t t t t t t t t R 3.3 23.9 t t t t t t

WETTOLSHEIM SM 1.6 25.5 t t t t

EGUISHEIM SM 1.5 27 t t t t t t t t SM 6.2 33.2 t t SM 2 35.2 t t t t R 3 38.2 t t t t t t t t t BC 4.5 42.7 t t t t t SM 1 43.7 t t t t t t SM 3 46.7 t t t BERGHOLTZ-ZELL SM 0.3 47 t t BERGHOLTZ SM 2.7 49.7 t SM 1.8 51.5 t t t t t t t R 2.8 54.3 t t t t t t t t t SOULTZ R 3.2 57.5 t t t t t t t SP + SM 1 58.5 t t t SM 1.5 60 t t SM 1.7 61.7 t t t t SM 6.6 68.3 t t t t t t CERNAY SM 2 70.3 t t t t t t t t VIEUX-THANN SP 3.5 73.8 t t t t t t t THANN SP 1.8 75.6 t t t t t t t t t t

juin 2013 - - La Haute-Alsace à vélo / Das Oberelsass mit dem Rad / The Haute-Alsace by bike / De Hoge-Elzas op de fiets 3/9 LA VELOROUTE DU Der Radweg der Alsace Wine Road De fietsroute door de VIGNOBLE D’ALSACE Elsässischen Weinstrasse cycle trail wijngaarden van de Elzas

EUROVELO 5 (135 km) - Transversale cyclo Nord-Sud Nord-Süd Strecken / North-South cross country cycle trails / Overdwarse fietsroute van noord naar zuid

Comment s’y Où se loger / Aire mixte pour camping-car H*** de la Tour rendre / Unterkünfte / (aire de services + aire de sta- tél. + 33 (0)3 89 73 72 73 tionnement) / Gemischter Stell- www.hotel-la-tour.com Wie erreicht man / Where to stay / Chambres d’hôtes Gîtes de platz für Camping/Cars (Service- H**** Le Resort Barrière France 3 Epis How to get there / Waar verblijf je und Parkplatz) / Mixed campsite tél. + 33 (0)3 89 73 43 44 Mme et M. Christine et Laurent Hoe kom je er for campers-dormobiles (services www.resort-ribeauville.com KOHLER En vert : Hôtels proposant un + parking area) / Camperplaats H*** Le Clos Saint Vincent tél. + 33 (0)3 89 47 95 78 SNCF 36 35 garage à vélo fermé/ Hotels (service- en parkeerplaatsen) www.gites-de-france-alsace.com mit Fahrradgarage / Hotels with tél. + 33 (0)3 89 73 67 65 (0,34 € / minute) www.leclossaintvincent.com Chambres d’hôtes Gîtes de bicycle garage / Hotels met een BERGHEIM (68750) www.sncf.fr – France 3 Epis afgesloten fietsberging Chambres d’hôtes Gîtes de www.voyages-sncf.com France 3 Epis M. Gérard SCHMITT Accès ligne ferroviaire / Anreise tél. + 33 (0)3 89 47 89 72 H/R*** Résidence de tourisme Mme Madeleine et Cécile Eisenbahnlinie / Access by train / SAINT-HIPPOLYTE (68590) www.gites-de-france-alsace.com La cour du Bailli BARTH Bereikbaarheid per trein : tél. + 33 (0)3 89 73 70 31 Chambres d’hôtes Gîtes de • Strasbourg – Mulhouse – H/R**** Le Parc tél. + 33 (0)3 89 73 73 46 tél. + 33 (0)3 89 73 00 06 www.cour-bailli.com www.gites-de-france-alsace.com France 2 Epis : Gares / Bahnhöfe / M. René WOTLING www.le-parc.com H*** Résidence de tourisme Chambres d’hôtes Gîtes de stations / Stations : Strasbourg tél. + 33 (0)3 89 49 03 20 Odalys - Le Domaine des Rois France 3 Epis – Sélestat – Colmar – Mulhouse H/R*** Munsch – Aux Ducs de www.gites-de-france-alsace.com - St-Louis- Basel Lorraine tél. + 33 (0)3 89 73 77 03 Mme Isabelle LYNCH • Strasbourg – Sélestat – Colmar tél. + 33 (0)3 89 73 00 09 www.odalys-vacances.com tél. + 33 (0)3 89 73 18 91 Chambres d’hôtes Clévacances www.gites-de-france-alsace.com 2 Clés : Gares / Bahnhöfe / stations / www.hotel-munsch.com Chambres d’hôtes Gîtes de M. Bernard BRONNER Stations : Strasbourg – Sélestat France 3 Epis Chambres d’hôtes Gîtes de H/R*** Val-Vignes tél. + 33 (0)3 89 47 83 50 – Colmar - Mulhouse Mme Maria EDERLE France 2 Epis tél. + 33 (0)3 89 22 34 00 www.clevacances.com • Colmar – Munster – Metzéral : www.valvignes.com tél. + 33 (0)3 89 73 65 51 Mme Marie-Pia KERN Gares / Bahnhöfe / stations / tél. + 33 (0)3 89 73 77 60 Gite d’étape La Maison Bleue H/R*** A la Vignette www.gites-de-france-alsace.com Stations : Colmar – Logelbach www.gites-de-france-alsace.com tél. + 33 (0)3 89 80 94 29 tél. + 33 (0)3 89 73 00 17 Chambres d’hôtes Gîtes de – Ingersheim – Turckheim – www.lamaisonbleue.info www.alavignette.com France 2 Epis Chalet-refuge La Clausmatt Saint-Gilles – Wahlbach – Wihr- M. Jean BECKER tél. + 33 (0)3 89 73 86 15 Camping intercommunal de au-Val/Soultzbach – / Chambres d’hôtes Gîtes de Riquewihr et environs**** France 3 Epis tél. + 33 (0)3 89 73 66 74 Camping municipal**** Pierre Griesbach – Munster – Lutten- www.gites-de-france-alsace.com de Coubertin tél. + 33 (0)3 89 47 90 08 bach-près-Munster – Brein- Mme Bernadette BLEGER www.ribeauville-riquewihr.com tél. + 33 (0)3 89 73 04 36 Chambres d’hôtes Gîtes de tél. + 33 (0)3 89 73 66 71 tenbach – Muhlbach/Munster www.ribeauville-riquewihr.com Aire mixte pour camping-car – www.gites-de-france-alsace.com France 2 Epis Mme Sylvie LAUFER Camping des Trois Châteaux (aire de services + aire de sta- • Mulhouse – Thann - : Chambres d’hôtes Gîtes de tionnement) / Gemischter Stell- Gares / Bahnhöfe / stations / France 3 Epis tél. + 33 (0)3 89 73 34 14 tél. + 33 (0)3 89 73 20 00 www.gites-de-france-alsace.com www.ribeauville-riquewihr.com platz für Camping/Cars (Service- Stations : Mulhouse – Lutter- M. François BLEGER und Parkplatz) / Mixed campsite Chambres d’hôtes Gîtes de Aire mixte pour camping-car bach – Graffenwald – Cer- tél. + 33 (0)3 89 73 04 36 for campers-dormobiles (services France 1 Epi (aire de services + aire de sta- nay – Vieux-Thann – Thann www.gites-de-france-alsace.com + parking area) / Camperplaats M. Pierre DIRNINGER tionnement) / Gemischter Stell- – Bitschwiller – Willer-sur- Chambres d’hôtes Gîtes de (service- en parkeerplaatsen) – – Saint-Amarin – France 3 Epis tél. + 33 (0)3 89 73 79 42 platz für Camping/Cars (Service- www.gites-de-france-alsace.com und Parkplatz) / Mixed campsite – Wesserling – Felle- M. Claude et Chantal BLEGER SIGOLSHEIM (68240) ring – – Kruth tél. + 33 (0)3 89 73 00 21 Camping à la Ferme « les for campers-dormobiles (services + parking area) / Camperplaats Navette Aéroport - gare SNCF www.gites-de-france-alsace.com Noyers » Chambres d’hôtes Gîtes de de Saint-Louis / Zubringerbus (service- en parkeerplaatsen) Chambres d’hôtes Gîtes de tél. + 33 (0)3 89 73 68 15 France 2 Epis ab Bahnhof von Saint-Louis / France 2 Epis Aire mixte pour camping-car M. Jean-Marie THOMANN Shuttle from airport to railway RIQUEWIHR (68340) M. Raymond LESIEUR (aire de services + aire de sta- tél. + 33 (0)3 89 78 20 75 station of Saint-Louis / Shuttle tionnement) / Gemischter Stell- www.gites-de-france-alsace.com tél. + 33 (0)3 89 73 01 20 H*** Le Riquewihr vliegveld - treinstation SNCF van platz für Camping/Cars (Service- www.gites-de-france-alsace.com tél. + 33 (0)3 89 86 03 00 Saint-Louis : und Parkplatz) / Mixed campsite Chambres d’hôtes Gîtes de www.hotel-riquewihr.fr Distribus for campers-dormobiles (services tél. + 33 (0)3 89 69 73 65 France 1 Epi H*** Best Western Le Schoe- M. Jean-Paul FESSLER + parking area) / Camperplaats www.distribus.com (service- en parkeerplaatsen) nenbourg tél. + 33 (0)3 89 73 00 70 tél. + 33 (0)3 89 49 01 11 www.gites-de-france-alsace.com RIBEAUVILLE (68150) www.hotel-schoenenbourg.fr H** De la Couronne tél. + 33 (0)3 89 49 03 03 H*** Le Ménestrel www.hoteldelacouronne.com tél. + 33 (0)3 89 73 80 52 H*** A l’Oriel www.menestrel.com tél. + 33 (0)3 89 49 03 13 www.hotel-oriel.com

juin 2013 - - La Haute-Alsace à vélo / Das Oberelsass mit dem Rad / The Haute-Alsace by bike / De Hoge-Elzas op de fiets 4/9 LA VELOROUTE DU Der Radweg der Alsace Wine Road De fietsroute door de VIGNOBLE D’ALSACE Elsässischen Weinstrasse cycle trail wijngaarden van de Elzas

EUROVELO 5 (135 km) - Transversale cyclo Nord-Sud Nord-Süd Strecken / North-South cross country cycle trails / Overdwarse fietsroute van noord naar zuid

TURCKHEIM (68230) H*** L’hostellerie du Château Parkplatz) / Mixed campsite for ISSENHEIM (68500) CERNAY (68700) tél. + 33 (0)3 89 23 72 00 campers-dormobiles (services + www.hostellerieduchateau.com parking area) / Camperplaats H/R*** A la Demi-lune Camping ***les Cigognes H*** Hostellerie des Deux Clefs H*** L’hostellerie du Pape (service- en parkeerplaatsen) tél. + 33 (0)3 89 76 83 63 tél. + 33 (0)3 89 75 56 97 tél. + 33 (0)3 89 27 06 01 tél. + 33 (0)3 89 41 41 21 www.hotel-alademilune.fr www.camping-les-cigognes.com www.2clefs.com www.hostellerie-pape.com ROUFFACH (68250) Camping du Florival*** VIEUX-THANN (68800) H/R*** Aux Portes de la Vallée H/R*** Auberge Alsacienne tél. + 33 (0)3 89 74 20 47 tél. + 33 (0)3 89 27 95 50 tél. + 33 (0)3 89 41 50 20 www.camping-leflorival.com H/R*** Au Relais d’Alsace Chambres d’hôtes Gites de www.hotelturckheim.com www.auberge-alsacienne.net tél. + 33 (0)3 89 49 66 32 France 2 Epis H/R** L’ Auberge du Brand GUEBWILLER (68500) Chambres d’hôtes Clévacances www.aurelaisdalsace.com Mme Solange SCHNEIDER tél. + 33 (0)3 89 27 06 10 3 Clés H/R***** Au Château d’Isen- tél. + 33 (0)3 89 37 54 38 www.aubergedubrand.com Mme Marie-Thérèse BOMBEN- bourg H/R*** de l’Ange www.gites-de-france-alsace.com H** Le Berceau du Vigneron GER tél. + 33 (0)3 89 78 58 50 tél. + 33 (0)3 89 76 22 11 tél. + 33 (0)3 89 27 23 55 tél. + 33 (0)3 89 23 71 19 www.isenbourg.com www.hotel-ange.com THANN (68800) www.berceau-du-vigneron.com www.clevacances.com H/R*** A la Ville de H/R*** Domaine du Lac, les H/R** des Vosges Chambres d’hôtes Clévacances tél. + 33 (0)3 89 49 65 51 Rives tél. + 33 (0)3 89 27 02 37 2 Clés H/R*** du Parc www.alavilledelyon.eu tél. + 33 (0)3 89 76 15 00 www.hoteldesvosges.fr M. Rémy MEYER www.domainedulac-alsace.com tél. + 33 (0)3 89 37 37 47 Camping municipal** H** La Villa Rosa tél. + 33 (0)3 89 23 12 11 www.alsacehotel.com tél. + 33 (0)3 89 49 78 13 H/R*** Domaine du Lac, le Lac tél. + 33 (0)3 89 49 81 19 www.clevacances.com H/R** Moschenross www.ot-rouffach.com tél. + 33 (0)3 89 76 15 00 www.villarosa.fr Chambres d’hôtes Gite de www.domainedulac-alsace.com tél. + 33 (0)3 89 37 00 86 Aire mixte pour camping-car Chambres d’hôtes Gîtes de France 3 Epis www.moschenross.fr (aire de services + aire de sta- Chambres d’hôtes Clévacances France 2 et 3 Epis M. Jean-Pierre BOMBENGER H/R** Au Floridor tionnement) / Gemischter Stell- 3 Clés Mme Marie-Rose FEGA tél. + 33 (0)3 89 23 13 12 tél. + 33 (0)3 89 37 09 52 platz für Camping/Cars (Service- M. Joseph BINDER tél. + 33 (0)3 89 27 18 84 www.gites-de-france.com www.hotel-floridor.com und Parkplatz) / Mixed campsite tél. + 33 (0)3 89 81 14 71 www.gites-de-france-alsace.com Chambres d’hôtes Gite de for campers-dormobiles (services www.clevacances.com H/R** Aux Sapins France 3 Epis Camping municipal Les + parking area) / Camperplaats Chambres d’hôtes Clévacances tél. + 33 (0)3 89 37 10 96 Mme Christiane GASCHY Cigognes**** (service- en parkeerplaatsen) 1 Clé www.auxsapinshotel.fr tél. + 33 (0)3 89 23 69 09 tél. + 33 (0)3 89 27 02 00 M. Pascal COLLET Halte pour campeurs www.gites-de-france.com www.camping-turckheim.com WESTHALTEN (68250) tél. + 33 (0)3 89 76 74 08 tél. + 33 (0)3 89 37 96 20 Chambres d’hôtes Gite de www.clevacances.com www.ot-thann.fr (68920) France 3 Epis H/R**** Auberge du Cheval Gite d’étape « Cercle Saint-Thié- M. MEYER Jean-Luc Blanc SOULTZ (68360) baut » tél. + 33 (0)3 89 24 53 66 tél. + 33 (0)3 89 47 01 16 tél. + 33 (0)3 89 37 59 60 H/R*** la Palette www.gites-de-france.com www.auberge-chevalblc.com www.cercle-thann.com tél. + 33 (0)3 89 80 79 14 Camping les Trois Châteaux*** Refuge de la Glashütte Chambres d’hôtes Clévacances Aire mixte pour camping-car www.lapalette.fr tél. + 33 (0)3 89 23 19 39 tél. + 33 (0)3 89 76 56 97 3 Clés (aire de services + aire de sta- H/R*** SPA Au Soleil www.camping-.fr M. Paul WALTER tionnement) / Gemischter Stell- tél. + 33 (0)3 89 80 62 66 WUENHEIM (68500) tél. + 33 (0)3 89 47 03 20 platz für Camping/Cars (Service- www.hotel-restaurant-au-soleil.com PFAFFENHEIM (68250) www.clevacances.com und Parkplatz) / Mixed campsite Camping La Sapinière** Aire mixte pour camping-car for campers-dormobiles (services EGUISHEIM (68420) Chambres d’hôtes Clévacances tél. + 33 (0)9 65 37 69 03 (aire de services + aire de + parking area) / Camperplaats 2 Clés stationnement) / Gemischter (service- en parkeerplaatsen) Mme Annie HUMBRECHT UFFHOLTZ (68700) Stellplatz für Camping/Cars H*** Saint-Hubert tél. + 33 (0)3 89 49 62 97 (Service- und Parkplatz) / Mixed tél. + 33 (0)3 89 41 40 50 www.clevacances.com H/R** Auberge du Relais campsite for campers-dormo- www.hotel-st-hubert.com tél. + 33 (0)3 89 75 56 19 Chambres d’hôtes Gîtes de biles (services + parking area) H** Hostellerie des Comtes www.aubergedurelais.fr France 3 Epis / Camperplaats(service- en tél. + 33 (0)3 89 41 16 99 M. Guillaume HANNAUER parkeerplaatsen) Chambres d’hôtes Gîtes de www.hostellerie-des-comtes.com tél. + 33 (0)3 69 34 06 96 France 2 Epis H/R** Auberge des Trois www.gites-de-france.com SOULTZMATT (68570) M. Vincent BERNARD Châteaux Chambres d’hôtes Gîtes de tél. + 33 (0)3 89 39 91 27 tél. + 33 (0)3 89 23 11 22 France 2 Epis www.gites-de-france.com www.auberge-3-chateaux.com Mme Marthe BOOG H/R*** La Vallée Noble Chalet Les Amis de la Nature H**** Résidence de tourisme tél. + 33 (0)3 89 49 63 77 tél. + 33 (0)3 89 47 65 65 tél. + 33 (0)3 89 37 32 52 Pierre et vacances le Clos www.gites-de-france.com www.valleenoble.com www.refuge-molkenrain.fr d’Eguisheim Aire mixte pour camping- H/R** Klein tél. + 33 (0)3 89 30 41 20 cars / Gemischter Stellplatz für tél. + 33 (0)3 89 47 00 10 www.pierreetvacances.com Camping/Cars (Service- und www.klein.fr

juin 2013 - - La Haute-Alsace à vélo / Das Oberelsass mit dem Rad / The Haute-Alsace by bike / De Hoge-Elzas op de fiets 5/9 LA VELOROUTE DU Der Radweg der Alsace Wine Road De fietsroute door de VIGNOBLE D’ALSACE Elsässischen Weinstrasse cycle trail wijngaarden van de Elzas

EUROVELO 5 (135 km) - Transversale cyclo Nord-Sud Nord-Süd Strecken / North-South cross country cycle trails / Overdwarse fietsroute van noord naar zuid

Réparations de Wintzenheim (68124) auf www.haute-alsacetourisme.com TURCKHEIM (68230) Que visiter / cycles herunterladen. Besichtigungen / Visits / Hausher Christian / Fahrradwerkstatt / Exclusive bike-touring routes Wat te bezichtigen tel. + 33 (0)3 89 27 14 54 along the Colmar Canal up until Office de Tourisme de Turc- bicycle repair / kheim allowing to join up A proximité de l’itinéraire / In Fietsreparatie Locations de vélos with the VéloRoute Rhin and tél. + 33 (0)3 89 27 38 44 www.turckheim.com der Nähe des Radweges / Near the Eurovélo 15. the itinerary / In de omgeving Cernay (68700) / Fahrradvermietung / Eurovélo 6, exclusive bike-tou- van de route Bicycle rental / ring routes along the Rhône- EGUISHEIM (68420) Culture Vélo Fietsverhuur Rhin Canal. RIBEAUVILLE (68150) ZAI les Pins, 12 rue de la Sauge The «Green Route» connects Office de tourisme d’Eguisheim tel. + 33 (0)3 89 38 45 45 Ingersheim (68040) to the , Alsace and www.culturevelo.com Lorraine, passing through Col- et environs tél. + 33 (0)3 89 23 40 33 Musée de la Vigne et de la Cycles Concept mar, along a bike route of 250 Viticulture / Weinbau museum / Guebwiller (68500) www.ot-eguisheim.fr 25, route de Colmar km: www.gruene-strasse.de Wine museum / Wijnmuseum en tel. + 33 (0)3 89 80 07 06 Download map «Haute-Alsace wijncultuur Cycles Signorelli ROUFFACH (68250) à vélo» (Haut-Rhin for bicycles) tél. + 33 (0)3 89 73 20 35 18, rue de la République Autres circuits at www.haute-alsacetourisme.com www.vins-ribeauville.com tel. + 33 (0)3 89 76 13 99 Speciaal aangelegd fietspad cyclotouristiques Office de Tourisme du Canton Conservatoire des arts et tech- langs het kanaal de Colmar tot de Rouffach niques graphiques / Konserva- Ingersheim (68040) accessibles depuis aan Artzenheim, welke weer tél. + 33 (0)3 89 78 53 15 torium der Künste und grafischen l’itinéraire / Weitere aansluit op de Rijn fietsroute, Cycles et Motos Wagner www.ot-rouffach.com Techniken / Conservatory of von dieser Strecke aus fietroute 15. Arts and graphical techniques / 97, rue de la République Fietsroute 6, de toeristische zugängliche Radtouren GUEBWILLER (68500) Kunstacademie en grafisch/tech- tel. + 33 (0)3 89 27 38 33 fietsroute welke speciaal is www.cycles-wagner.com / Other bycycle tourist nische opleiding aangelegd langs het kanaal tél. + 33 (0)6 31 84 20 23 Cycles Concept routes available from van de Rhone naar Rijn tot aan Office de Tourisme de Gue- www.ribeauville.net 25, route de Colmar Mulhouse. the itinerary / Andere bwiller – Soultz et des Pays du tel. + 33 (0)3 89 80 07 06 De Groene Route verbindt het Château St-Ulrich / Burg / Castle fietsroutes bereikbaar Florival www.cycleconcept.fr Zwarte Woud met de Elzas en / Kasteel tél. + 33 (0)3 89 76 10 63 vanaf deze route Lorraine via een fietsroute van Château Girsberg / Burg / Castle www.tourisme-guebwiller.com Ribeauvillé (68150) 250 km welke door Colmar / Kasteel Itinéraire cyclotouristique en loopt : www.gruene-strasse.de Château Haut-Ribeaupierre / SOULTZ (68360) Cycles Binder site propre le long du Canal de Download de kaart van de Burg / Castle / Kasteel 82, Grand’Rue Colmar jusqu’à Artzenheim, qui Hoge-Elzas op Petits trains touristiques SAAT tél. + 33 (0)3 89 73 65 87 permet de rejoindre la Vélo- www.haute-alsacetourisme.com Office de Tourisme de Gue- / Touristische Bahn SAAT / Little Route Rhin, l’Eurovélo 15. bwiller – Soultz et des Pays du tourist train SAAT / Toeristische Rouffach (68250) L’Eurovélo 6, itinéraire cyclotou- Offices de Tourisme Florival treintjes SAAT ristique en site propre le long tél. + 33 (0)3 89 76 10 63 tél. + 33 (0)3 89 73 24 24 Cycles et sports du Canal du Rhône au Rhin. / Verkehrsämter / www.petit-train.com 29, rue du Maréchal Lefebvre www.tourisme-guebwiller.com La Route Verte relie la Forêt Tourist Offices / Toeris- Piscine / Schwimmbad / Swim- tél. + 33 (0)3 89 78 50 80 Noire, l’Alsace et la Lorraine, ten informatie bureau CERNAY (68700) mingpool / Zwembad en passant par Colmar, par un (VVV) Piscine Intercommunale des Soultz (68360) itinéraire cyclable de 250 km : Office de Tourisme de Cernay et Trois Châteaux www.gruene-strasse.de de la Région du Vieil Armand tél. + 33 (0)3 89 73 27 27 Allo vélos Télécharger la carte de la RIBEAUVILLE (68150) tel. + 33 (0)3 89 75 50 35 www.piscine-3-chateaux.fr 10 C, rue Alswiller Haute-Alsace à vélo sur www.cernay.net Piscine Carola tel. + 33 (0)6 82 16 45 10 www.haute-alsacetourisme.com Office de Tourisme du Pays de tél. + 33 (0)3 89 73 64 40 Grüner Radwanderweg am Ribeauvillé et Riquewihr THANN (68800) www.ribeauville.net Thann (68800) Colmarer Kanal bis Artzenheim, tél. + 33 (0)3 89 73 23 23 Marchés hebdomadaires : der zur VéloRoute Rhin und Mannheim Serge www.ribeauville-riquewihr.com samedi matin / Wochenmärkte : Eurovélo 15 führt. Office de Tourisme du Pays de Sa. Vormittag/ Weekly Markets : sat. 3 bis, route de Eurovélo 6, grüner Radwande- tel. + 33 (0)3 89 37 32 09 RIQUEWIHR (68340) Thann Morning / De wekelijkse markt : rweg am Rhône-Rhein Kanal. tél. + 33 (0)3 89 37 96 20 zaterdagochtend Die «Grüne Strasse» verbin- Office de Tourisme du Pays de www.ot-thann.fr VIEUX-THann (68800) det Schwarzwald, Elsass und Ribeauvillé et Riquewihr Lothringen. Sie führt auf einer tél. + 33 (0)3 89 73 23 23 Mannheim Serge 250 km langen Route über Col- www.ribeauville-riquewihr.com 3 bis, route de Roderen mar : www.gruene-strasse.de tel. + 33 (0)3 89 37 32 09 Karte «Haute-Alsace à vélo» (Radwandern am Oberrhein)

juin 2013 - - La Haute-Alsace à vélo / Das Oberelsass mit dem Rad / The Haute-Alsace by bike / De Hoge-Elzas op de fiets 6/9 LA VELOROUTE DU Der Radweg der Alsace Wine Road De fietsroute door de VIGNOBLE D’ALSACE Elsässischen Weinstrasse cycle trail wijngaarden van de Elzas

EUROVELO 5 (135 km) - Transversale cyclo Nord-Sud Nord-Süd Strecken / North-South cross country cycle trails / Overdwarse fietsroute van noord naar zuid

Casino – Resort Barrière Musée de la Communication tél. + 33 (0)3 89 73 23 23 Maison du Vélosolex drank productie tél. + 33 (0)3 89 73 43 44 en Alsace, Postes- Diligences www.ribeauville-riquewihr.com tél. + 33 (0)6 61 16 06 54 tél. + 33 (0)3 89 80 60 57 www.resort-ribeauville.com - Télecoms / Museum für Kom- Sentier viticole des Perles du Pêche / Fischen / Fishing / Vissen www.domainesaintremy.com munikation im Elsass, Post- Post- Chemin Saint-Jacques de Vignoble / Weinpfad / Vineyard Marchés hebdomadaires / kutschen – Telekom / Museum EGUISHEIM (68420) Compostelle / Jakobsweg / trail / Wijnwandelpad «des Perles Wochenmärkte / Weekly Markets for Communication in Alsace, Saint-Jacques de Compostelle du Vignoble» / De wekelijkse markt : Post – Mail-coaches – Telecoms way / Route Saint-Jacques de Marché du terroir : vendredi / Museum van communicatie-, Village labellisé / Dorf mit Compostelle SIGOLSHEIM (68240) matin / Markt mit regionalen post-, postkoetsen- en telecom- Auszeichnung / Village listed as / Ferme de Jean-Paul OSTER- Produkten : Fr. Vormittag / municatie in de Elzas Dorpjes met een erfgoedlabel : MANN Nécropole nationale / Nationale Regional produce market : Fri. tél. + 33 (0)3 89 47 93 80 «Les plus beaux villages de Productions de vins / Wei- Totenstätte / National Necropolis Morning / De locale streekmarkt : www.shpta.com France» et «Station verte» nerzeugung / Wine production / / Nationale massabegraafplaats vrijdagochtend Musée Hansi / Hansi Museum / Wijnproducties Ferme Clarisse SIBLER Sentier viticole et circuit tél. + 33 (0)3 89 73 60 81 Hansi Museum / Hansi Museum Productions d’asperges / historique : renseignements Châteaux : le Weckmund, le www.domaineostermann.fr tél. + 33 (0)3 89 47 97 00 Spargelanbau / Production of auprès de l’Office de Tourisme Wahlenbourg, construits au www.riquewihr.com asperagus / Aspergeteelt de Turckheim / Weinpfad und 11ème siècle et le Dagsbourg, (68150) Musée du Dolder / Museum tél. + 33 (0)3 89 47 12 17 historischen Rundfahrt, Auskunft construit au 12ème siècle des Dolders / Dolder Museum / www.asperges-clarisse.fr beim Fremdenverkehrsamt / Burgen : die Weckmund, die Dolder Museum Ferme La Pommeraie / Bernard Vineyard trails and historic tour, Wahlenbourg, im XI. Jahrhundert Village labellisé / Dorf mit tél. + 33 (0)3 89 58 44 08 GSELL information at Tourist Office erbaut, und die Dagsbourg aus Auszeichnung / Village listed as / Tour des Voleurs – Maison des Productions de pommes / Apfe- / Historisch wijnwandelpad: dem XII. Jahrhundert Dorpjes met een erfgoedlabel : Vignerons / Diebesturm - Wein- lanbau / Production of apples / informatie verkrijgbaar bij (het Castles: the 11th century Weck- «Les plus beaux villages de bauernhaus / Thieves’ Tower Appelteelt VVV) « l’Office de Tourisme de mund and Wahlenbourg, and France» – Winegrower’s house / Wijnhuis tél. + 33 (0)3 89 78 25 66 Turckheim the 12th century Dagsbourg - Tour des Voleurs Ferme Pom’Land / Jean TEMPE tél. + 33 (0)3 89 27 38 44 Kastelen: «le Weckmund», «le tél. + 33 (0)3 89 49 08 40 Productions de pommes / Apfe- www .turckheim.com Wahlenbourg», gebouwd in de Eglise fortifiée de Hunawihr / Petits trains touristiques SAAT lanbau / Production of apples / 11de eeuw en «le Dagsbourg» befestigte Kirche / Church / Kerk/ / Touristische Bahn SAAT / Little Appelteelt WINTZENHEIM (68920) gebouwd in de 12de eeuw fort van Hunawihr tourist train SAAT / Toeristische tél. + 33 (0)3 89 78 27 46 Château et chapelle Saint-Léon Centre de réintroduction des Château du Hohlandsbourg / treintjes SAAT Ferme Les Vergers du Rhin / / Burg und Kapelle St-Léon / cigognes et des loutres en Burg / Castle / Kasteel tél. + 33 (0)3 89 73 24 24 Françoise et Gilbert TEMPE Castle and chapel St-Léon / Alsace / Störche- und Fischotter www.petit-train.com Productions de pommes / Apfe- Château du Pflixbourg / Burg / Kasteel en kapel Saint-Léon - Gehege / Stork and otter park / Domaine MITTNACHT - KLACK lanbau / Production of apples / Castle / Kasteel Centrum voor het her-invoeren Mur d’enceinte du Château Productions de vins / Wei- Appelteelt Escalade : Saint-Gilles / Erklet- van ooievaars en otters in de classé Monument Historique / nerzeugung / Wine production / tél. + 33 (0)3 89 78 12 20 tern / Climbing / Bergbeklimmen Elzas Wehrmauer der Burg unter Denk- Wijnproducties tél. + 33 (0)3 89 73 72 62 Sentier viticole / Weinpfad / Marchés hebdomadaires : malschutz / Octagonal outer tél. + 33 (0)3 89 47 92 54 www.cigogne-loutre.com Vineyard trail / Wijnwandelpad mercredi matin (à Logelbach) wall of the castle, a classified his- www.mittnacht.fr et vendredi matin (place des toric monument / Vestingmuur Jardin des Papillons / Schmet- Marchés hebdomadaires / TURCKHEIM (68230) fêtes) / Wochenmärkte : Mi. van het kasteel dat als historisch terlingsgarten / Butterfly garden Wochenmärkte / Weekly Markets Vormittag (in Logelbach) und monument te boek staat / Vlindertuin / De wekelijkse markt : Fr. Vormittag (“place des fêtes”) tél. + 33 (0)3 89 73 33 33 Eglise St-Pierre et St-Paul avec Marché du terroir : vendredi Musée Mémorial des Combats / Weekly Markets : We. Morning www.jardindespapillons.fr son clocher érigé en 1220 et matin / Markt mit regionalen de la Poche de Colmar – Hiver (in Logelbach) and Fri. morning son tympan roman (13ème Sentier viticole / Weinpfad / Produkten : Fr. Vormittag / 1944-45 / Museum zum Geden- (“place des fêtes”) / De wekelijkse siècle) classé Monument Vineyard trail / Wijnwandelpad Regional produce market : Fri. ken an die Kämpfe des Winters markt : woensdagochtend Historique Chemin Saint-Jacques de Morning / De locale streekmarkt 1944-45 um Colmar / Memorial (Logelbach), vrijdagochtend Die Kirche St-Pierre et St-Paul Compostelle / Jakobsweg / : vrijdagochtend Museum of the fights of the (“place des fêtes”). (Peter-und-Paul-Kirche) mit ihrem 1220 errichten Kirchturm Saint-Jacques de Compostelle Circuit pédestre « Circuit histo- Pocket of Colmar – Winter 1944- und ihrem unter Denkmalschutz way / Route Saint-Jacques de rique », renseignements auprès 45 / Oorlogsmuseum van de slag WETTOLSHEIM (68920) Compostelle bij «la Poche de Colmar» - winter stehenden romanischen Tympa- de l’Office de Tourisme du Pays non (XIII. Jahrhundert) 1944-45 de Ribeauvillé et Riquewihr / St Peter & St Paul church, with RIQUEWIHR (68340) tél. + 33 (0)3 89 80 86 66 Château du Hagueneck / Burg / Wanderwege, Auskunft beim belfry (1220) and Romanesque Fremdenverkehrsamt / Walking www.musee.turckheim-alsace.com Castle / Kasteel tympanum (13th century), classi- Village labellisé / Dorf mit tours, information at Tourist Orgue Silbermann – Callinet Domaine EHRHART François fied historical monuments Auszeichnung / Village listed as / Office / Historische wandelroute, – Kern / Silbermann – Callinet et fils Kerk «St-Pierre et St-Paul» met Dorpjes met een erfgoedlabel : informatie verkrijgbaar bij (het - Kern Orgel / Silbermann – Cal- Productions de vins et zijn in 1220 gebouwde klok en «Les plus beaux villages de VVV) « l’Office de Tourisme du linet - Kern organ / Silberman-, spiritueux / Wein und Spirituo- zijn romaanse timpaan (13de France» Pays de Ribeauvillé et Riquewihr» Calinet-, Kernorgel senerzeugung / Production of eeuw) dat ook een historisch wine and spirits / Wijn- en sterke monument is.

juin 2013 - - La Haute-Alsace à vélo / Das Oberelsass mit dem Rad / The Haute-Alsace by bike / De Hoge-Elzas op de fiets 7/9 LA VELOROUTE DU Der Radweg der Alsace Wine Road De fietsroute door de VIGNOBLE D’ALSACE Elsässischen Weinstrasse cycle trail wijngaarden van de Elzas

EUROVELO 5 (135 km) - Transversale cyclo Nord-Sud Nord-Süd Strecken / North-South cross country cycle trails / Overdwarse fietsroute van noord naar zuid

La Route des Cinq Châteaux / PFAFFENHEIM (68250) Musée du Bailliage / Heimats- of wine and brandy / Productie GUEBWILLER (68500) Die Rundfahrt der fünf Berger / museum / Regional Museum / van wijn en jenever The five castles route / De vijf La Chapelle Notre-Dame de Museum van de meierij tél. + 33 (0)3 89 47 06 01 tél. + 33 (0)3 89 49 78 22 kastelen route Schauenberg / Die Kapelle zu www.musees-alsace.org www.diringer.fr Eglise Saint-Léger / St-Léger Kirche / St-Léger Church / Kerk Domaine Antoine STOFFEL Unserer Lieben Frau / Chapel of Eglise Notre-Dame / Notre- Sentier viticole / Weinpfad / Production de vins d’Alsace / Our Lady of Schauenberg / Kapel Dame Kirche / Notre-Dame Vineyard trail / Wijnwandelpad Les Dominicains de Haute- Weinerzeugung / Production of van «Notre-Dame de Schauen- Church / Notre-Dame Kerk Alsace / Die Dominikaner von wine / Productie van wijn berg» Eglise des Récollets / Kirche / SOULTZMATT (68570) Oberelsass / The Dominicans of tél. + 33 (0)3 89 41 32 03 Eglise Saint-Martin / Kirche / Church / Kerk Upper Alsace / De dominicanen www.antoinestoffel.com Church / Kerk Piscine / Schwimmbad / Swim- van de Hoge Elzas mingpool / Zwembad Espace des Sources / Ort der tél. + 33 (0)3 89 62 21 82 Domaine MEYER Jean-Luc et Domaine KUENTZ Romain et tél. + 33 (0)3 89 78 52 26 Bruno Fils www.ot-rouffach.com Quellen / Area of springs / Bron- www.les-dominicains.com Production de vin d’Alsace, Production de vin d’Alsace et Parcours de santé / Vitaparcours nen gebied Musée Théodore Deck / Théo- d’eau de vie et de miel / Wein, d’eau de vie / Wein und Schnap- / Fitness trail / Trimbaan tél. + 33 (0)3 89 47 00 06 dore Deck Museum / Théodore Schnaps und Honigerzeugung / serzeugung / Production of wine Golf / Golfplatz / Golf courses / www.espace-des-sources.com Deck museum / Het Theodoor Wine, brandy and honey produc- and brandy / Productie van wijn Golfbaan Eglise Saint-Sébastien / Kirche / Deck museum tion / Productie van wijn, jenever en jenever tél. + 33 (0)3 89 78 52 12 Church / Kerk tél. + 33 (0)3 89 74 22 89 www.alsacegolfclub.com en honing uit de Elzas tél. + 33 (0)3 89 49 61 90 www.ville-guebwiller.fr Domaine Bruno HUNOLD Le Cimetière Roumain (1ère tel. + 33 (0)3 89 24 53 66 Piscine / Schwimmbad / Swim- Domaine Jean-Claude RIEFLE Production de vin d’Alsace et Guerre Mondiale) / rumänischer mingpool / Zwembad Domaine GINGLINGER Pierre Production de vin d’Alsace, d’eau de vie / Wein und Schnap- Friedhof / Cemetary / Roemeens tél. + 33 (0)3 89 76 86 91 Henri d’eau de vie et de liqueur serzeugung / Production of wine kerkhof (eerste wereldoorlog) Production de vins d’Alsace / / Wein und Schnaps und and brandy / Productie van wijn Music Hall Le Paradis des Parcours de santé / Vitaparcours Weinerzeugung / Production of Likörerzeugung / Production en jenever Sources / Fitness trail / Trimbaan wine / Productie van wijn of wine, brandy and liqueur / tel. + 33 (0)3 89 49 60 57 tél. + 33 (0)3 89 22 44 44 Marchés hebdomadaires : tel. + 33 (0)3 89 41 32 55 Productie van wijn, jenever en Marchés hebdomadaires : mercredi www.leparadisdessources.com mardi et vendredi matin / www.vins-ginglinger.com Likeuren en fin d’après midi et samedi matin Parcours de santé / Vitaparcours Wochenmärkte : Di., Fr. Vormit- Domaine HERTZ Bruno tél. + 33 (0)3 89 78 52 21 / Wochenmärkte : Mi. am Spätnach- / Fitness trail / Trimbaan tag / Weekly Markets : Tue., Fri. www.riefle.com mittag und Sa. Vormittag / Weekly Production de vins d’Alsace / Domaine Jean BOESCH morning / De wekelijkse markt : Train Thur © C.Meyer Markets : Wed. at the end of the Weinerzeugung / Production of Domaine Michel MARTISCHANG afternoon and Sat. morning / De Production de vins d’Alsace / dinsdag-en vrijdagochtend wine / Productie van wijn Production de vin d’Alsace wekelijkse markt : woensdag- Weinerzeugung / Production of Chemin Saint-Jacques de tel. + 33 (0)3 89 41 81 61 et d’eau de vie / Wein und middag en zaterdagochtend wine / Productie van wijn Compostelle / Jakobsweg / www.lesvinshertz.com Schnapserzeugung / Production Sentier viticole / Weinpfad / tél. + 33 (0)3 89 47 00 87 Saint-Jacques de Compostelle of wine and brandy / Productie Visites commentées Vineyard trail / Wijnwandelpad Sentier viticole / Weinpfad / way / Route Saint-Jacques de van wijn en jenever d’Eguisheim en petit train tou- Circuit pédestre « le Circuit des Vineyard trail / Wijnwandelpad Compostelle ristique / Besichtigungsfahrten tel. + 33 (0)3 89 49 60 83 Remparts » : renseignements à durch Eguisheim im Touristenzü- vins.martischang.free.fr l’Office de Tourisme du Canton SOULTZ (68360) de Rouffach / Wanderweg, Aus- BERGHOLTZ (68500) gle mit Erläuterungen / Guided Circuit pédestre « le Sentier des kunft beim Fremdenverkehrsamt visits of Eguisheim by mini-train / sanctuaires » : renseignements / Walking tours, information at Escalade / Erklettern / Climbing / Rondleiding in Eguisheim in een à l’Office de Tourisme du Can- Tourist Office / Wandelpad «De Bergbeklimmen Orgue Silbermann / Silbermann route van de vestingmuur», infor- Orgel / Silbermann Organ / toeristisch treintje ton de Rouffach / Wanderweg, Domaine DIRLER-CADE Société Alsacienne d’Animation Auskunft beim Fremdenverkehr- matie verkrijgbaar bij (het VVV) Silbermann orgel «l’Office de Tourisme du Canton Production de vins d’Alsace / Touristique samt von Rouffach / Walking de Rouffach» Weinerzeugung / Production of Château – Musée du Buche- Notre-Dame de Schauenberg tél. + 33 (0)3 89 73 74 24 tours, information at Tourist tél. + 33 (0)3 89 78 53 15 wine / Productie van wijn neck / Bucheneckschloss und à Pfaffenheim © B. Naegelen www.petit-train.com Office / Wandelpad «le Sentier www.ot-rouffach.com tél. + 33 (0)3 89 76 91 00 Museum / The Bucheneck des sanctuaires», informatie ver- Le Sentier Viticole des Grands Chemin Saint-Jacques de Museum / Kasteel - Museum van krijgbaar bij (het VVV) l’Office de WESTHALTEN (68250) Crus d’Eguisheim / der Compostelle / Jakobsweg / Bucheneck Weinlehrpfad der Eguisheimer Tourisme du Canton de Rouffach Saint-Jacques de Compostelle tél. + 33 (0)3 89 76 02 22 Domaine du Bollenberg Clos „Grands Crus“ / the Eguisheim tél. + 33 (0)3 89 78 53 15 way / Route Saint-Jacques de La Nef des Jouets / Spielzeu- Sainte-Apolline «Grands Crus» vineyards trail www.ot-rouffach.com Compostelle gausstellung / The Toy Museum / Production de vin d’Alsace / Wijnwandelpad langs de Sentier viticole, Sentier des Speelgoedmuseum et d’eau de vie / Wein und «Grands Crus» van Eguisheim sanctuaires / Weinpfad / ISSENHEIM (68500) tél. + 33 (0)3 89 74 30 92 Schnapserzeugung / Production Renseignements à l’Office Vineyard trail / Wijnwandelpad www.soultz68.fr of wine and brandy / Productie de tourisme d’Eguisheim et Orgue Callinet / Callinet Orgel / – Monument des van wijn en jenever environs ROUFFACH (68250) Callinet organ / Callinet orgel Diables Bleus / Denkmal der tél. + 33 (0)3 89 49 67 10 tél. + 33 (0)3 89 23 40 33 Blauen Teufel / Monument of www.bollenberg.com Chemin Saint-Jacques de www.ot-eguisheim.fr the Blue Devils / De grote bal - Place du Château à Eguisheim Compostelle / Jakobsweg / Village labellisé / Dorf mit Domaine DIRINGER Saint-Jacques de Compostelle het monument van de blauwe © O.T d’Eguisheim Auszeichnung / Village listed as Production de vin d’Alsace way / Route Saint-Jacques de duivels / Dorpjes met een erfgoedlabel : et d’eau de vie / Wein und Compostelle «Station verte» Schnapserzeugung / Production

juin 2013 - - La Haute-Alsace à vélo / Das Oberelsass mit dem Rad / The Haute-Alsace by bike / De Hoge-Elzas op de fiets 8/9 LA VELOROUTE DU Der Radweg der Alsace Wine Road De fietsroute door de VIGNOBLE D’ALSACE Elsässischen Weinstrasse cycle trail wijngaarden van de Elzas

EUROVELO 5 (135 km) - Transversale cyclo Nord-Sud Nord-Süd Strecken / North-South cross country cycle trails / Overdwarse fietsroute van noord naar zuid

Parcours de santé / Vitaparcours Circuits pédestres des cemetery, old battlefield / - VIEUX-THANN (68800) bourg - Œil de la Sorcière» / Fitness trail / Trimbaan «Oratoires» et du «Fil Rouge» kelder, nationale begraafplaats, www.ot-thann.fr Marchés hebdomadaires : mer- - renseignements à l’Office de oud slagveld Eglise Saint-Dominique / Parcours de santé / Vitaparcours credi matin/ Wochenmärkte : Di. Tourisme de Cernay et de la Musée de la Porte de Thann / Kirche Saint-Dominique / Saint / Fitness trail / Trimbaan Région du Vieil Armand /Rund- Dominique church / Saint-Domi- Vormittag / Weekly Markets : Tue. Museum am Thanner Tor / The Piscine / Schwimmbad / Swim- Morning / De wekelijkse markt : wanderwege, Auskunft beim “Porte de Thann” Museum / nique Kerk mingpool / Zwembad woensdagochtend Fremdenverkehrsamt / Walking Museum van «Porte de Thann» tel. + 33 (0)3 89 35 79 80 tours, information at Tourist THANN (68800) Sentier viticole / Weinpfad / tél. + 33 (0)3 89 75 88 80 www.ccpaysdethann.fr Office / Fietsroutes «Oratoires» Vineyard trail / Wijnwandelpad www.ville-cernay.fr en «Fil Rouge», informatie ver- Escalade / Erklettern / Climbing / Parc à Cigognes / Storchenpark Bergbeklimmen krijgbaar bij (het VVV) «l’Office Village classé “Plus beaux WUENHEIM (68500) / Stork park / Ooievaarspark de Tourisme de Cernay et de la détours de France” Marchés hebdomadaires : tél. + 33 (0)3 89 75 50 35 Région du Vieil Armand» mercredi et samedi matin / Musée du vigneron et cave www.cernay.net tel. + 33 (0)3 89 75 50 35 Wochenmärkte : Mi. und Sam. vinicole du Vieil Armand / Win- www.cernay.net Anciennes mines de Steinbach Collégiale Saint-Thiébaut / Vormittag / Weekly Markets zermuseum und Weinkeller des / Ehemaliges Bergwerk von Stiftskirche / Collegiate-church / : Wed. and Sa. Morning / De «Vieil Armand» / Winegrower’s CERNAY (68700) Steinbach / Formers mines of De Collegiale kerk Saint-Thiébaut wekelijkse markt : woensdag-en museum and wine cellar « Vieil Steinbach / Oude mijnen van zaterdagochtend Armand » / Wijnmuseum en Musée d’Art et d’Histoire Locale: Monument National du Hart- Steinbach wijnkelder «du Vieil Armand» les amis de Thann / Kunst- une mannswillerkopf (Vieil Armand) tél. + 33 (0)3 89 75 50 35 tél. + 33 (0)3 89 76 73 75 Stadtgeschichtliches Museum : / Nationaldenkmal « Vieil www.cernay.net www.cavevieilarmand.com Thann Freunden / The Friends of Armand » am Hartmannswiller- Train Thur Doller Alsace - Trac- Thann History Society Museum / Marché bio : 1er samedi kopf / National monument « Vieil tion par machines à vapeur, de Kunstmuseum en museum van de du mois (sauf décembre) / Armand » at the Hartmannswil- juin à septembre / Touristische locale geschiedenis : “les amis de Biomarkt : 1. Sam. Im Monat lerkopf / Het nationale monu- Bahn im Dollertal : Dampfan- Thann” (ausser Dez.) / Biological market ment van « trieb, von Juni bis September/ tél. + 33 (0)3 89 38 53 25 :1st Sat. in the month (except (Vieil Armand)» Little tourist train of the Doller www.les-amis-de-thann.com Dec.) / Biologische markt: eerste tél. + 33 (0)3 89 75 50 35 Valley : Steam engine, from June Porte Sud de la Route des Vins zaterdag van de maand (behalve www.cernay.net to September / Stoomtrein «Thur d’Alsace et la Tour des Sorcières in december) Doller Alsace» - van juni tot Train Thur Doller © C.Meyer Monument historique de la / Südliches Tor der elsässischen september Première Guerre Mondiale ; Weinstrasse und der Hexenturm / BERRWILLER (68500) tél. + 33 (0)3 89 82 88 48 les Etats-majors accordaient Southern gate of the Alsace Wine la plus haute importance à la www.train-doller.org Vergers et vignes SESTER Route and the Witches’Tower / possession du sommet et du Piscine / Schwimmbad / Swim- Production de fruits et de vin Zuiderpoort naar de wijnroute massif transformé en chaos de mingpool / Zwembad d’Alsace / Obstanbau und Wei- van de Elzas en de Heksentoren pierre par l’artillerie. tél. + 33 (0)3 89 75 44 89 nerzeugung/ Production of fruit tél. + 33 (0)3 89 37 96 20 Historisches Denkmal aus dem and wine production / Wijn- en Marchés hebdomadaires : www.ot-thann.fr Ersten Weltkrieg ; das dort fruitteelt van de Elzas mardi et vendredi matin / Le vignoble du / der herrschende Chaos zeugt heute tél. + 33 (0)3 89 76 78 77 Wochenmärkte : Di., Fr. Vormit- Weinberg Rangen / the Rangen noch von dem Wert, den die www.vergersetvignessester.com tag / Weekly Markets : Tue, Fri vineyard / De wijngaard «du Generalstäbe auf den Besitz des morning / De wekelijkse markt : Rangen» Ferme des Dahlias Production Massivs legten. dinsdag-en vrijdag ochtend www.ot-thann.fr de produits laitiers / Herstellung Historical monument of the first Circuit pédestre « Le sentier von Milchprodukten /Production World War ; for the staff officers, Sentier viticole / Weinpfad / Notre-Dame de Schauenberg de découverte de la Thur », of dairy products / De productie it was essential to take pos- Vineyard trail / Wijnwandelpad à Pfaffenheim © B. Naegelen renseignements à l’Office de van melkproducten session of the summit and the La cabane des Bangards / die Tourisme de Cernay et de tél. + 33 (0)3 89 28 20 11 mountain. Under heavy artillery, Bannwarthütte / the Bangards’ la Région du Vieil Armand / the battlefield became a chaotic Cabin / De bewakingshut «La Rundwanderweg, Auskunft beim UFFHOLTZ (68700) rubble. cabane des Bangards» Fremdenverkehrsamt / Walking Historisch monument uit de www.ville-thann.fr Abri mémoire - Bunker tours, information at Tourist eerste wereldoorlog; de generale Le Staufen et sa croix de 1914/1918 / Abri-mémoire Office / Wandelpad «Le sentier staf hechtte het grootste belang Lorraine / das Lothringer-Kreuz vom ersten Weltkrieg - Bunker de découverte de la Thur», infor- aan de verovering van de auf dem Hügel «Staufen» / the 1914/1918/ Memory shelter matie verkrijgbaar bij (het VVV) bergtop en de bergketen die Lorraine Cross / Monument op - Bunker 1914/1918 / Herden- «l’Office de Tourisme de Cernay door de artillerie aan flarden was de bergtop «Le Staufen et sa kingsplek - Bunker 1914/1918 et de la Région du Vieil Armand» geschoten. croix de Lorraine» tél. + 33 (0)3 89 83 06 91 tél. + 33 (0)3 89 75 50 35 Crypte, cimetière national, an- www.abri-memoire.org www.cernay.net Château de l’Engelbourg - Œil Place du Château à Eguisheim cien champ de bataille / Gruft, de la Sorcière / Schloss der Maisons Renaissance / Renais- © O.T d’Eguisheim Nationalfriedhof, ehemaliges Engelburg und Hexenauge / The sance Häuser / Renaissance-style Schlachtfeld / crypt, national Witch‘s Eye / Kasteel «de l’Engel- houses / Renaissance huis

juin 2013 - - La Haute-Alsace à vélo / Das Oberelsass mit dem Rad / The Haute-Alsace by bike / De Hoge-Elzas op de fiets 9/9