Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 1 De Trainercoach Verenigingsblad Van De VVON Jaargang 29 Nr

TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 1 De TrainerCoach verenigingsblad van de VVON Jaargang 29 nr. 2 – april 2020

Hoofdtrainer Roy Versluis, SV Loosdrecht

Bijscholing Jeugdopleidingen m.m.v. KNVB, Ajax, AZ, PSV, FC Utrecht

Hockeytrainer Paul van Ass, HGC

SFMSportfacilities & Media TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 2 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 3

VOORWOORD

Van de voorzitter

p het moment dat ik deze bijdrage schrijf is het 31 maart 2020. Onze Minister-President heeft dan zojuist bekend gemaakt dat de Omaatregelen die in eerste instantie t/m 6 april van kracht waren, worden verlengd t/m 28 april. Daarnaast gaf Rutte ook aan, dat hij niet verwacht dat de situatie na 28 april weer normaal zal zijn. Geen plezierige mededeling, maar als je het mij vraagt, wel zeer reëel. Niet kort daarna kwam ook het onvermijdelijke en logische besluit van de KNVB dat de geen reden om de gemaakte afspraken uit de arbeidsovereenkomst competities in het amateurvoetbal niet meer worden hervat. Géén promo- eenzijdig niet na te komen. Wanneer u als Trainer-coach met de vereni- vendi en géén degradanten. In principe start elk team in de nieuwe ging hierover aangepaste afspraken wenst te maken is dat uiteraard competitie, en laten we hopen dat het dan kan, in dezelfde klasse als bij prima. Maar voorkom dan wel dat u door het maken van nieuwe afspra- de start van het huidige seizoen. ken uw eventuele aanspraken op een WW-uitkering verliest. Neem bij vragen hierover tijdig contact met ons op en lees vooral ook de bijdrage Wanneer dit magazine bij u wordt bezorgd zijn we ongeveer drie weken van onze huisadvocaat R. Beele elders in dit magazine. na 31 maart. 2020. Normaal gesproken kan er in drie weken tijd van alles gebeuren in de wereld en ook in ons voetbal. Maar het Coronavirus Wij weten dat KNVB, NOC*NSF en andere grote sportbonden met het heeft de manier waarop we nu leven totaal op de kop gezet. Hoe de ministerie van VWS in gesprek zijn om ervoor te zorgen dat er ook voor wereld er over een tijdje uitziet is dan ook moeilijk te voorspellen. Op dit de sport een noodfonds beschikbaar komt. Dit noodfonds zou dan in moment is er eigenlijk slechts één ding dat telt, en dat is gezond blijven mijn ogen ook beschikbaar moeten komen voor amateur voetbalvereni- en niet gegrepen worden door deze onzichtbare tegenstander. Het zorg- gingen, zodat o.a. de salarissen van trainers kunnen worden doorbe- personeel is 24 uur per dag/7 dagen per week aan het werk om ieder- taald. En mocht dit niet lukken via VWS, dan ben ik van mening dat de een, die door het virus wordt getroffen, te helpen. De waardering in onze KNVB (en wellicht ook hoofdsponsor ING) hun verantwoordelijkheid samenleving voor verpleegkundigen, artsen, personeel in verpleeghuizen zouden moeten nemen. en in de thuiszorg is enorm. En daar sluit ik me graag bij aan. En hoewel het op dit moment bijna gênant is om het over de gevolgen van het Coro- Door de Coronacrisis hebben wij ook vrijwel al onze bijscholingen, en navirus voor het voetbal te hebben, ontkomen we daar toch niet aan. dus ook het Trainerscongres te Zwolle, moeten uitstellen. Wanneer het weer mogelijk is, zullen wij uiteraard trachten een nieuwe datum te Als VVON hebben we regelmatig contact met de KNVB en andere vinden voor de bijscholingen. Vanwege het feit dat er nu niet kan worden belangenorganisaties via een conference call. Tijdens deze telefoni- bijgeschoold komen diverse trainers in de problemen vanwege hun op sche vergaderingen deelt de KNVB de laatste stand van zaken met ons korte termijn aflopende licentie. Wij gaan ervan uit dat we, in overleg en kunnen wij onze punten inbrengen en bespreken die voor onze met de KNVB, gaan zorgen voor een passende (dispensatie)regeling achterban van belang zijn. En uiteraard hebben we in dit soort tijden, voor de trainers die het betreft. Houd onze website, nieuwsbrieven en meer als anders, oog en begrip voor elkaars problemen en uitdagingen social media in de gaten voor het laatste nieuws. ten gevolge van deze crisis. Dat betekent echter niet dat we niet opko- men voor uw belangen als Trainer-coach. Zoals ik al aangaf is gezondheid nu het belangrijkste. Ik spreek dan ook de hoop uit dat het Coronavirus u en uw naasten niet zal treffen. Houd als Op dit moment krijgen we veel vragen van leden die gaan over de Trainer-coach regelmatig contact met uw spelersgroep, uw staf en zeker bestaande arbeidsovereenkomst die zij hebben met de voetbalvereniging. ook met uw vereniging. Let dus een beetje op elkaar!!! En hoewel wij begrijpen dat ook verenigingen het in deze periode moeilijk hebben, door bijvoorbeeld het ontbreken van kantine inkomsten, is dit nog Arnold Westen, 31 maart 2020

INHOUD 04 Bijscholing jeugdopleidingen KNVB & Eredivisie 26 Nominaties Rinus Michels Award amateurtrainer 2020 14 Hoofdtrainer Roy Versluis, SV Loosdrecht 28 Hockeycoach Paul van Ass, HGC Wassenaar 21 Van de bestuurstafel 32 Juridisch 22 Jeugdtrainer Robert van der Weert, EVV Echt O19 34 Column Hans Bijvank: Corona

De TrainerCoach | 3 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 4

BIJSCHOLING

Studiedag Garderen, Eredivisie jeugdopleidingen Verbetering van de jeugdopleiding in Nederland Eind februari kwamen ruim 160 trainers bijeen te Garderen. Vier van de meest gerenommeerde jeugdopleidingen (Ajax, AZ, PSV, FC Utrecht) kwamen vertellen over hun visie over het begeleiden van hun spelers naar de top. Dit werd voorafgegaan door een verhaal van directeur voetbalontwikkeling bij de KNVB, Art Langeler. Na een introductie van zichzelf en een uitleg over de geschiedenis van zijn functie (directeur voetbalontwikkeling) beschreef hij waar de nationale voetbalbond tegen aan loopt in de ondersteuning van Nederlandse clubs op het gebied van het opleiden van voetballers.

Tekst: Ruud Bijnen Beeld: Hans Reefman & KNVB

Differentiatie in clubs, verschillende problematieken 16 of 17 jaar oud zijn. Ze vinden het niet meer leuk, of willen niet twee “We onderscheiden drie groepen clubs. De eerste is de groep met kleine keer per week meer trainen. Men krijgt het daar niet voor elkaar om verenigingen die jeugd hebben spelen uit hun eigen dorp of stadje en trainers aan te nemen die een diploma hebben. Wat doen wij hier nu hen voornamelijk plezier willen bieden. De tweede groep zijn de sport- aan als KNVB zijnde? Eén van de dingen die wij concludeerden, is dat clubs die veel kinderen hebben in hun jeugdopleiding, daarin willen se- het ontbreken van een goed kader een groot probleem is. Ouders wil- lecteren en de hoogste teams op een goed niveau willen laten spelen. len wel, maar weten te weinig van het geven van trainingen en willen De derde groep zijn de profclubs en een kleine groep top amateurclubs vaak niet geld en tijd steken in een dure cursus. We gaan daarom een met een professionele of semiprofessionele jeugdopleiding. Zij hebben project uitrollen dat we nog noemen ‘voor iedereen een goeie trainer’. ook een economisch belang, namelijk het verkopen van spelers.” Wat we daarmee willen bereiken is dat alle vaders, moeders, opa’s enzovoort, één keer een dagdeel door ons beïnvloed worden. Dat doen De kleine verenigingen we gratis. We geven daarin tips over hoe je op een leuke manier kinde- “Bij de grootste groep verenigingen zien we een aantal problemen ren bezighoudt. En we geven hen een link naar RINUS, het digitale waar de clubs mee kampen. Er zijn veel spelers die stoppen als ze 15, platform waarop alle mogelijke voetbalvormen staan voor alle niveaus.

4 | De TrainerCoach TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 5

"Presentaties bekijken van de studiedag in Garderen? Zowel de voordracht van de KNVB als die van de vier Eredivisie jeugdopleidingen zijn (terug) te zien op de website van de VVON."

Op die manier krijgen nieuwe trainers pedagogische handvatten. Het goed opgeleide trainers neergezet worden. We hopen dan dat er meer voorkomt hopelijk dat spelertjes in een rij staan. De mindere hebben kinderen worden opgeleid en dat er betere keuzes gemaakt worden een grotere kans op ook een leuke training. Met deze actie hopen we door op latere leeftijd te selecteren. Mooie is ook dat deze amateur- dat het gemiddelde niveau van alle trainers iets omhoog gaat.” clubs er blij van worden, dat er meer kinderen beter worden beïnvloed en naar een hoger niveau gaan. De BVO’s zelf zijn er ook niet gebaat bij De middelgrote verenigingen kinderen die op tienjarige leeftijd binnenkomen en op zestienjarige “De dilemma’s van de grotere clubs zijn als volgt. De beste vijftien spe- leeftijd weer afvallen.” lers zitten in team één en alle anderen zijn verdeeld over de lagere teams. Team 1 mag drie maal in de week trainen en heeft een ge- schoolde trainer. De rest van de teams mogen op een bijveldje eens “EEN GROTE CLUB ZOEKT per week trainen en hopen dat er iemand is die dat begeleidt. Op jonge BIJVOORBEELD VIER leeftijd is echter niet te zien wie echt de beste gaan worden. Vanuit de CLUBS IN DE REGIO WAAR KNVB willen wij de kinderen langer met elkaar laten trainen. Een voor- EIGEN GOED OPGELEIDE beeld: Stel er zijn zestig kinderen in de leeftijd van twaalf en dertien TRAINERS NEERGEZET jaar bij een club. Op alle vijf de doordeweekse avonden is er training WORDEN.” voor deze groep. Kinderen mogen zo vaak komen als ze willen. De training bestaat uit partijtjes. De trainer zet alle veldjes uit. De kinderen gaan vervolgens zelf aan de slag. Als een trainer er een tweede persoon bij heeft, dan zou hij meer kunnen doen. Dan kan hij er tien spelers uithalen en een gerichte oefening doen. Hij kan de acht grootste selecteren. Of op één van de avonden deelt hij de partijtjes in op het niveau zoals hij dat op het moment zie. Er is variatie genoeg te bedenken. Het mooie van deze manier is dat we zestig kinderen de hele week aan het voetballen kunnen krijgen. Er kan één van de avonden beschikbaar gemaakt worden waarop met de wedstrijdgroepen getraind wordt. Die teams kun je elke maand wisselen van samenstelling. Er is dan geen “De BVO’s hebben ook aangegeven de mix met top amateurclubs in de selectie nodig.” competitie tot de onder vijftien niet altijd prettig te vinden. Door de promotie - degradatie regelingen worden BVO’s gedwongen voor de “HET MOOIE VAN DEZE MANIER IS DAT WE ZESTIG winst te gaan, andere spelers op te stellen en minder voor het opleiden KINDEREN DE HELE WEEK AAN HET VOETBALLEN te gaan. Bij de KNVB willen we hier ook wat mee doen. We gaan voor KUNNEN KRIJGEN.” de jongere leeftijden de BVO’s bij elkaar zetten en maken daar een gesloten competitie van. Ze kunnen per wedstrijd de regels en vormen Profs en top amateurs gezamenlijk bepalen: van spelen met boarding, doorwisselen of juist “Bij grote clubs wordt gewerkt met spelers van jonge leeftijd die daar helemaal niet, langer of korter spelen, enzovoort.” vier keer in de week trainen. Deze jongens gaan met sprongen vooruit. Als er na enkele jaren nog spelers van buitenaf willen aansluiten, is dat O23 competitie voor amateurs nagenoeg onmogelijk. Het nadeel is wel dat het maar een klein groepje “Tussen een speler van achttien jaar oud in de onder negentien en een is die op erg jonge leeftijd (circa zeven jaar oud) geselecteerd werd. speler in het eerste team zit vaak een aardig gat, evenals bij het prof- De vraag is of dat je dan geen kinderen mist? Profclubs selecteren voetbal. Ook dat speelde in het amateurvoetbal. Bovendien is spelen in vroeg vanuit een financieel belang of om de concurrentie voor te zijn. het tweede team niet altijd het leukste qua tijdstip en ambiance. Voor Wij als KNVB willen proberen deze manier van handelen wat te regule- de amateurs gaan we daarom ook beginnen met een competitie ren en meer in de richting te krijgen in het belang van talentontwikke- waarin spelers tussen onder achttien en drieëntwintig jaar door ling. Als er wél vroeg geselecteerd wordt, zorg er dan voor dat er een kunnen groeien naar het eerste team. Het zijn nog opleidingsteams uitstekend kader is. Niet alleen trainers met de voetbaldiploma’s maar die prima op zaterdagmiddag kunnen spelen rond half drie. Spelers ook met een pedagogische scholing. Het liefst zien we dat spelers later kunnen zich voor deze competities niet ‘vast spelen’ (onder voorbe- gehaald worden en dat er grotere groepen kinderen beïnvloed worden houd) als ze bij het eerste ook meedoen. Dispensatiespelers zijn niet bij de regionale clubs in plaats van een klein groepje bij de profclub. toegestaan. We gaan hier volgend seizoen mee starten en dan zien we Een grote club zoekt bijvoorbeeld vier clubs in de regio waar eigen hoeveel teams er gaan inschrijven en hoe groot de animo hier voor is.”

De TrainerCoach | 5 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 6

BIJSCHOLING

Studiedag Garderen, Eredivisie jeugdopleidingen

Paul Brandenburg was namens AZ aanwezig bij de bijscholingsdag van de VVON. De huidige Hoofd Opleidingen (sinds 2015) gaf een kijkje in de Alkmaarse keuken. “Wij willen binnen vijf jaar bij de top 25 van Europa horen. Bij ons gaat het om anders denken. Als wij hetzelfde doen als de concurrentie, dan gaat we het niet winnen. Wij hebben niet die financiële middelen om de concurrentiestrijd aan te gaan. Maar aan de hand van onze visie, ons programma en met onze vakmensen runnen wij wel een toporganisatie”, introduceert Bran- denburg zijn werkgever.

Tekst: Marc Doornekamp | Beeld: Hans Reefman Bij AZ draait het om zelfstandig nadenken en uitdagen

In tegenstelling tot andere BVO’s begint voor AZ de jeugdopleiding momenten terughalen met virtual reality. Op die manier bekijken ze pas bij Onder 11. “Daarvoor moeten talenten nog in een hun situaties terug. We willen ze veel visuele informatie op laten vertrouwde omgeving spelen: op hun eigen basisschool, bij hun doen. Het draait om het zelfstandig nadenken en uitdagen over het eigen vereniging en dicht bij hun vriendjes. Vanaf Onder 11 begint spel. De trainers moeten het niet voorkauwen.” onze middenbouw. Daarbij draait het om presteren en leggen we een basis. Bij Onder 14 gaat het om het spelen van systemen, “Over de hele jeugdopleiding werken wij met dezelfde spelintenties terwijl we in Onder 17 de focus leggen op winnen. Daar werken we en –principes. Deze zijn natuurlijk wel anders voor de onderbouw al toe naar het eerste team. Daar laat AZ zien dat we vele, zelf dan voor de bovenbouw, maar in de basis hanteren wij hetzelfde. opgeleide talenten een kans te geven.” De huidige lichting laat Bijvoorbeeld het gebruiken van de contrakant. Als de linksback onze daar voorbeelden van zien met Calvin Stengs, Myron Boadu, Owen middenvelder inspeelt, moet onze rechterkant in actie komen. We Wijndal en Teun Koopmeiners. proberen daarin de ruimte te zoeken. Dat gebruiken we in het eerste, maar dat doen we in aangepaste vorm ook bij de jongste Anders denken teams. Deze principes verwerken wij ook in onze trainingsoefenin- In zijn presentatie toont Brandenburg dat het ‘anders denken’ ligt in gen. Wij willen daarin wel dat de spelers het zelf gaan begrijpen.” de benadering. “Vanaf Onder 13 draait het om spelintelligentie. AZ werkt ook met profielen. Het is een momentopname waar aan de Waarom gebeuren dingen? Leg het maar uit. We laten ze ook hand van metingen zowel de fysieke als cognitieve vaardigheden van

6 | De TrainerCoach TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 7

een speler beschreven worden. “Daarbij gaat het om snelheid, fysieke verschil te zien tussen beide groepen als het gaat om informatiever- conditie, maar ook om het vooruitdenken en zelfreflectie. Aan de hand werking en vooruit denken. Toen waren we om.” hiervan krijgen wij een duidelijker beeld van een speler. Omdat we werken met jonge spelers – die op verschillende fasen in de groei zijn Ontwikkeling – zijn er verschillende meetmomenten. Aan de hand van het profiel “De jeugdspelers moeten deze bagage meenemen naar het veld. In de schrijven wij geen spelers af.” onderbouw gaat het nog om spelintenties en –principes. Tot de Onder 16 is ‘tactiek’ ook een verboden woord. We willen tot die leeftijd het Profiel spel aan de kinderen geven. Wel binnen de kaders die wij hanteren.” In deze profielen verwerkt AZ ook de verschillen tussen vroeg-, Daarin heeft Brandenburg zelf ook een metamorfose ondergaan. Voor- midden- en laatrijpers. Brandenburg laat verschillen zien aan de hand dat hij Hoofd Jeugdopleidingen werd, was hij jeugdtrainer bij de van drie spelers. “Allen hebben dezelfde cijfers, maar op moment van Alkmaarse club. “Vroeger was ik een trainer die ten koste van alles meten is er een andere biologische leeftijd. De één zit eerder in de wilde winnen. Ik werd ook een keer kampioen, maar AZ schoot daar groeispurt dan de ander. Daar handelt AZ ook naar. Vroegrijpers niets mee op. Geen van deze spelers haalde het eerste team. In de mogen zich fysiek meten met een hoger team. Calvin Stengs was onder- en middenbouw gaat het daar niet om. Natuurlijk wil een trainer destijds een laatrijper en doubleerde een jaar. Nu is hij een sterkhou- de wedstrijden winnen en kampioen worden, maar het moet niet de der in het eerste team. Via verschillende routes komen dus de beste prioriteit zijn. Het gaat erom dat wij de spelers laten ontwikkelen, zodat spelers bovendrijven.” zij later het eerste team van AZ dragen.”

Computerspelletjes Brandenburg – en eigenlijk heel AZ – is goed op weg. In 2009 werd AZ De talenten van AZ zijn niet alleen bezig op het veld. Ook probeert AZ kampioen van Nederland zonder een zelf opgeleide speler. Nu elf jaar met behulp van computerspelletjes het brein van de kinderen te later, zijn de Alkmaarders opnieuw in de race voor het kampioenschap ontwikkelen. “Zittend op een stoel gaan ze aan het werk met vooruit- met een totaal ander beleid. Niet het grote geld, maar met een duide- denken en informatieverwerking. Het is een raar spelletjes met vier- lijke visie en aanpak waardoor het basisteam onder Arne Slot een kantjes en rondjes, waarin ze een vorm van uitdaging krijgen. Met dit duidelijk AZ-gezicht en heldere spelintenties en -principes heeft. AZ computerspelletje hadden wij jaren geleden een pilot, waarin we een krijgt al jarenlang complimenten vanuit de voetbalwereld over het leuke groep in tweeën splitsen. De ene groep werkte een periode met dit en aanvallende spel. Dat was al vaak goed voor een Europees ticket, en spel, de andere niet. Na deze periode was echt aantoonbaar een nu hebben de Alkmaarders zich ook gemeld aan de Nederlandse top.

De TrainerCoach | 7 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 8

BIJSCHOLING

Studiedag Garderen, Eredivisie jeugdopleidingen

PSV-DNA verweven in de periodisering

Rick de Rooij was in Garderen de verteller over de PSV-aanpak. De interim Hoofd Jeugd Opleidingen vertelde met aanstekelijk enthousiasme over de rol van de individuele begeleiding bij PSV in de jeugd. Een aantal van de belangrijkste items is er uit gelicht, waarbij gesproken werd over de rol van de spelers zelf én trainers.

Tekst: Ruud Bijnen | Beeld: Hans Reefman

Doelstellingen en globale aanpak we met een duidelijker tijdsschema. De weekplanning van de 015 ziet “Onze doelstelling is dat 50% van onze wedstrijdselectie van het eerste er bijvoorbeeld als volgt uit: Ze gaan in de ochtenden naar school en uit onze academie komt. Daarmee bedoelen we dat de spelers mini- komen op de club van ongeveer half twee tot vijf uur. Ze doen dat op maal drie jaar in onze academie en/of bij Jong PSV hebben gespeeld. maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag. Op de woensdag kunnen ze Daarnaast willen we dat van de O19 85% betaald voetballer wordt. Het optioneel trainen indien er door school een keer een training uitvalt. De belangrijkste middel dat we daarvoor gebruiken is individuele begelei- zondag wordt eigenlijk alleen gebruikt wanneer er doordeweeks een ding. Alles afstemmen per persoon. Daarom hebben we specialisten in keer een wedstrijd wordt gespeeld. De zondag wordt dan een trai- dienst om de jongens te coachen op onze belangrijkste pijlers zoals ningsdag wanneer dat met de planning beter uitkomt. techniek, tactiek, fysiek, mentaal, teamontwikkeling en lifestyle.”

“WE GAAN HET SCHOOLROOSTER DOORTREKKEN EN Jongste jeugd AANVULLEN MET DE VOETBAL-GERELATEERDE UREN.” “We hebben nu vijf locaties waar we jonge kinderen opleiden. Naast onze thuisbasis hebben we nu ook in Gilze, Nijmegen, Rosmalen en Helmond een plek waar we met kinderen aan de slag gaan. Doorde- We gaan het ‘schoolrooster’ doortrekken en aanvullen met de voetbal- weeks gaan de trainers daar naartoe en in de weekenden halen we gerelateerde uren. Een voorbeeld: Van half twee tot kwart over twee alle kinderen van die locaties bij elkaar en dan gaan we gemixt spelen. linietraining met Theo Lucius op veld vier. Van half drie tot vier uur De éne keer doen we dat op basis van hoe groot ze zijn en de andere veldtraining op het hoofdveld met de eigen trainer. Het vraagt wat van keer op basis van waar ze vandaan komen. We willen jonge kinderen de zelfregulatie van spelers. Ze moeten het programma kennen en op leren met verschillende situaties om te gaan.” tijd zijn. De trainers kunnen niet bij alle spelers tegelijk kijken en Tijdsindeling moeten dus loslaten maar ook terugkoppeling krijgen over alle spelers. “Op hogere leeftijd verwachten we wat meer zelfregulatie en werken Daar zijn ze zelf verantwoordelijk voor.”

8 | De TrainerCoach TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 9

Zelfde principes in alle leeftijden continu samen met elkaar signaleren wat er nodig is en daar het “Wat we ook van trainers verwachten: Alle leeftijdscategorieën programma op aanpassen. Een spits een uurtje extra geven bij de moeten met dezelfde principes per week bezig zijn. Als een onder vijf- spitsentraining gericht op het positie kiezen bijvoorbeeld. En op tien speler met de onder zestien meetraint, dan moeten de trainers wel maandag gaat die zelfde spits met zijn trainer zitten om te bekijken over dezelfde zaken praten. Het is wel zo dat we per leeftijd hoger hoe het positie kiezen gegaan is in de wedstrijd. Samen videobeel- weer wat meer accenten leggen. Uiteindelijk werkt men in de O19 en den bekijken. Als hoofdtrainer verdeel je de aandacht met je assis- bij Jong PSV op dezelfde wijze als het eerste. Als er een zwakkere tenten over de spelers en je onthoud gezamenlijk alle tegenstander op het programma staat waartegen we voornamelijk aandachtspunten per speler.” zullen aanvallen en we zijn in de week voorafgaand met verdedigen bezig, dan gaan we dat niet aanpassen. We kijken wél naar de tegenstander hoe zij aanvallen zodat we ons principe afstemmen op de aankomende opponent.”

“Voor onze tactische voetbalprincipes hebben we specialisten in dienst die deze uitwerken en bewaken. In de jongste jeugd kijken we naar vaardigheden en bedenken we wat nodig is om de principes te kunnen uitvoeren. We hebben het liefst maar enkele oefenvormen per principe in alle leeftijden waarbinnen gevarieerd kan worden. Als er jongens een keertje doorgeschoven worden, dan herkennen ze die vormen ook gemakkelijker en er komt geen wildgroei in creatieve trainingsvormen die het doel onvoldoende dienen.

Periodisering “Wat we ook doen is het PSV prestatiegedrag meenemen in onze weekplanning, in onze periodisering. We zien de deze aspecten ook wel als het PSV-DNA: plezier, onverstoorbaarheid, er alles aan willen doen, concentratie, discipline en winnen. Dus naast de principes krijgen de coaches de opdracht om op twee onderdelen te coachen gedurende een week. Dat kan dus inhouden dat er een week aandacht is voor ‘onverstoorbaarheid’ en ‘er alles aan doen’. Dat wordt verwerkt in de trainingsvormen en de manier waarop spelers aangesproken worden.”

Meten = Weten “We meten tegenwoordig alles, zoals lengte en groei bijvoorbeeld. We weten precies wanneer spelers in een groeispurt gaan komen. Vetper- centage meten we ook. We doen sprinttesten, beweeglijkheidstesten, “WE WETEN PRECIES WANNEER SPELERS IN EEN GROEISPURT GAAN KOMEN.” lichaamstesten. Daaruit voort komen bijvoorbeeld een set van eigen oefeningen per speler die ze voor aanvang van de trainingen moeten doen. Zo passen we ook onze sprintoefeningen aan op individueel niveau. We meten hoeveel intensieve sprints jongens in de wedstrijd Voorbeelden individuele aanpak gedaan hebben. Heeft iemand er bijvoorbeeld veel gedaan of het risico “Zo was er een speler bij de O17 die liet merken weinig zin te op blessure is vergroot dan laten we hem minder doen.” hebben in de trainingen omdat hij naar de O19 wilde. Dat hebben we uiteindelijk toegestaan. Laat het hem maar bewijzen dan, dachten Begeleiding in de ontwikkeling we gezamenlijk. Hij had gewoon meer uitdaging nodig en het pakte “Elke dag moeten trainers pop-gesprekjes voeren en niet eens per goed uit. Er is een jongen die trilt op zijn benen als hij een penalty twee tot drie maanden. Wel elke paar weken vijf tot tien minuten moet nemen. Die hebben we laten begeleiden door een externe formeel zitten met de jongens. Gastjes van 14 jaar kun je niet vragen mentale specialist. Zo zijn er ook jongens die coaching krijgen door om zelf volledig verantwoordelijkheid te nemen met wat ze moeten de lastige thuissituatie waarin ze zitten. We doen er alles aan om de verbeteren. Dat is de verantwoordelijkheid van de trainer. Het is wel jongens te bieden wat ze individueel nodig hebben.”

De TrainerCoach | 9 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 10

BIJSCHOLING

Studiedag Garderen, Eredivisie jeugdopleidingen FC Utrecht: Stimuleren van eigen verantwoordelijkheid

Als Manager Academie is Jelle Goes sinds 2018 verantwoordelijk bij FC Utrecht voor het opleiden. Hij vertelde een verhaal over de visie van de lokale FC dat werd aangevuld door een man uit de praktijk: onder zeventien trainer Rudy Jansen gaf zijn visie op het trainen met zijn groep talentvolle spelers.

Tekst: Ruud Bijnen | Beeld: Hans Reefman & Ron van Dongen, FC Utrecht Academie

De basis bij FC Utrecht (door Jelle Goes) • Passie & Strijd “Toen ik bij Utrecht begon heb ik een rondje gemaakt. Ik sprak met oud “Moet je te allen tijde leveren, zowel verdedigend als aanvallend” spelers en met mensen van de Bunnik-side: waarvoor gaat het publiek • Resultaatgericht op de banken staan? Welk type speler past erbij? Wat waren de “Bovenstaande vertalen we dagelijks naar hoe we willen spelen en successen van FCU? Wat past in de cultuur? De humor, cynisch zijn, opleiden. Zo hebben we ook gedefinieerd wat in onze ogen de spelers zeiken op elkaar en recht voor zijn raap, passie en strijd kwamen alle- van de toekomst zijn.” De volgende sheet laat zien wat van de spelers maal voorbij. Dus er waren al voetbalkernwaarden en in mijn eerste verwacht wordt: jaar zijn we dat gaan herijken. En daaruit kwamen de volgende kern- • Spelers hebben voetbalintelligentie, kunnen snel kunnen denken, waarden die horen bij het eerste team maar ook bij de onder acht.” handelen en keuzes maken • Spelers kunnen dat volhouden in een hoge intensiteit • Dynamisch • Het zijn jongens die sociaal handig zijn in de kleedkamer en weten “We willen spelers hebben die veel in beweging zijn. Verschillende hoe ze anderen moeten aanspreken formaties kunnen spelen • Spelers moeten zelfreflectie hebben. Goede spelers weten exact de • Lef & Initiatief situaties te herinneren waarin ze wat te leren hebben in een wedstrijd “Niet te afwachtend, creatief, 1 tegen 2, het lokken, overtal creëren” • Spelers kunnen onder stress presteren. Dus niet onderpresteren of • Naar voren gericht juist doorslaan in fout gedrag “Niet alleen in balbezit, niet balletje breed en balletje terug, zo snel • Spelers zijn geboren aanpassers die begrijpen wat de wedstrijd van mogelijk een linie verder, waar het kan druk vooruit geven” hen vraagt en dat ook leveren

10 | De TrainerCoach TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 11

Zelfstandigheid “Onze toekomstige spelers voor het eerste hebben we al in de club, “DE HIGH-POTENTIALS waarbij we beseffen dat elk individu anders is. De éne jongen komt uit de Bijlmer en heeft thuis een lastige situatie en de andere komt bij KRIJGEN DE MEESTE wijze van uit ’t Gooi en heeft alles goed geregeld om zich heen. AANDACHT. ZIJ KUNNEN Belangrijk dat de staf weet hoe de spelers in elkaar steken en waar ze NAMELIJK WAT vandaan komen. Niet alles ligt echter bij de coach. We stimuleren dat talenten zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun groei. Hoe gaan de OPLEVEREN OP DEN DUUR.” jongens om met thuisomgeving, gaming, social media, met hun voeding et cetera. Daarom vragen we de spelers zelf om een presentatie te geven in plaats van dat wij zeggen wat ze goed doen en wat ze moeten verbeteren. We geven ze wel een set van open vragen waarover we duidelijkheid willen krijgen. Daarmee maken ze een analyse van zichzelf en de situatie waarin ze zitten, hoe ze denken succesvol te worden 11 te trainen. Een ander lastig aspect is dat elf spelers de trainer prima en welke manier van coaching ze daarbij wensen. We vragen dus vinden en twaalf hebben wat meer moeite met hem. Want die spelen steeds meer zelfstandigheid.” minder. De kunst is om hen zo te begeleiden dat het niet opvalt dat de besten meer aandacht krijgen dan de minderen. Hoe doe je dat als hoofdtrainer? Het managen van mijn staf is daarin het belangrijkste. “HOE GAAN DE JONGENS OM MET Het zijn mensen die mij aanvullen en die ik ook belangrijk maak. We THUISOMGEVING, GAMING, SOCIAL MEDIA, staan altijd met vier mensen op het veld. Daarnaast zijn er nog vijf andere stafleden direct betrokken bij het team. Binnen de club zijn er MET HUN VOEDING ET CETERA?” ook nog inspanningsfysiologen, een voedingsdeskundige en een studiebegeleidster die voor mijn team werken. En tot slot er is iemand die de high-potentials speciale mentale begeleiding geeft.” De coaches “Niet alleen de spelers houden we onder de loep, maar ook van onze “Met deze mensen gaan we graag de ideale trainingsweek in. Daarin trainers en coaches verwachten we het één en ander. Ook de eigen- hebben we zes trainingsmomenten plus individuele momenten met schappen van hen brengen we in kaart en moeten passen bij onze spelers. Op dinsdag en donderdag is er ruimte voor videoanalyse indi- kernwaarden. De trainer moet antwoord geven op de vraag: Wie ben ik vidueel, voor popgesprekken (formeel 5 per seizoen), informele dan? Zij doen allemaal een test achter de computer over hoe ze gesprekken. De high-potentials krijgen de meeste aandacht. Zij kunnen omgaan met bepaalde situaties. Daaruit komt een diagram waarbij namelijk wat opleveren op den duur. Dat kan zijn het afleveren aan het scores op de volgende gebieden zichtbaar worden.” eerste elftal, maar dat kan natuurlijk ook het doorverkopen zijn. Het is belangrijk dat we hen extra uitdagen. Dat doen we op de dinsdagen als • Leiderschap de beste jeugdspelers tussen zestien en eenentwintig jaar met elkaar • Conflicthantering trainen onder begeleiding van en trainer van het eerste elftal.” • Zorgvuldigheid • Prestatiegerichtheid Gelijke belasting • Flexibiliteit “Op de wedstrijddagen is het belangrijk dat ook de wissels en jongens • Samenwerking die niet meegaan toch een gelijke belasting krijgen zodat ze op dezelfde manier weer mee kunnen trainen na de wedstrijddag. Daar “Als club doen we er alles aan om coaches te faciliteren in het mana- zorgen we voor met trainingen die de wedstrijdintensiteit nabootsen. gen van hun spelers. Het gaat erom dat de coaches leren herkennen Dit is voor de spelers die maar kort of helemaal niet gespeeld hebben welke types, zoals een strateeg, een denker of en rebel, er in de kleed- direct na de wedstrijd op het veld. Het is minder leuk, maar we houden kamer zijn en dat ze weten hoe ze daar het beste mee om kunnen ze voor dat ze dat moeten doen om profvoetballer te kunnen worden en gaan.” te blijven aanhaken. Doen ze het goed, dan komen ze na het weekend met dezelfde belasting weer bij elkaar met de basisspelers.” Rudy Jansen, coach onder 17 bij FC Utrecht, neemt de presentatie over. Eindoordeel opleiding “Uiteindelijk beoordelen alle specialisten en trainers onafhankelijk van Managen van een grote groep elkaar de spelers in een stukje software. Daar komt uiteindelijk een “We werken met 23 spelers en 10 stafleden. Waarom zo’n grote groep? opgeteld oordeel uit aan het eind van het seizoen dat varieert tussen Er zitten jongens tussen waarvan we de ontwikkeling iets langer willen A+ en een D. Een A+ is een toptalent, een B is talentvol, C is twijfel en volgen. Het vergt wel wat meer oefenwedstrijden om iedereen te laten D is uitstroom. Het hoofd opleidingen heeft tot slot altijd het laatste spelen. Aan de andere kant, biedt het ook mogelijkheden om 11 tegen woord wat er met een speler gebeurt.”

De TrainerCoach | 11 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 12

BIJSCHOLING

Ajax: Opleiden om bepalend te zijn in de Champions League Studiedag Garderen, Eredivisie jeugdopleidingen

In een ruimte verderop in het hotel in Garderen was ook Ajax vertegenwoordigd. In de persoon van Edmond Claus waren de Amsterdammers present in Résidence Groot Heideborgh. De oud-keeper maakte als Ajacied de glorietijden van de jaren ‘90 mee en is sinds anderhalf jaar terug in Amsterdam als technisch coördinator Onder 17 en Onder 19, het laatste stapje naar het grote Ajax.

Tekst: Marc Doornekamp | Beeld: Hans Reefman

Individuele talentontwikkeling dro Martinez, Edson Alvarez en Quincy Promes aan, terwijl Sergino De insteek van zijn presentatie is het toepassen van individuele Dest en Ryan Gravenberch vanuit de jeugd doorbraken. talentontwikkeling. De selecties van Onder 17 en Onder 19 trainen zowel in groepsverband als individueel, waarbij ze samenwerken DNA met verschillende mentoren. “Bijvoorbeeld Ronald de Boer heeft Daarnaast vindt Claus het belangrijk dat mensen met het Ajax-DNA Naci Ünüvar onder zijn hoede. John Hei-tinga begeleidt de verdedi- verbonden zijn aan de club. “Denk ook aan Edwin van der Sar en gers, terwijl John Bosman met de spitsen zijn ervaringen deelt. Deze Marc Overmars, die na hun actieve carrière nu een functie hebben bij man-nen weten hoe het werkt in de mondiale top”, vertelt Claus. Ajax. Zij kennen de club en bezitten het DNA. Claus probeert aan de hand van het 17-jarige talent Ünüvar de werkwijze van Ajax uit te Wat is het geheim van het succes? “Het geheim is dat er geen leggen. Zo kwam Ünüvar in 2011 bij de club en kreeg hij vorig seizoen geheim is. We hebben gelukkig de beschikking over veel middelen de prijs voor grootste talent in de jeugdopleiding. In januari maakte hij gecombineerd met een duidelijk doel en visie: een Ajax 1 met zoveel – eerder dan verwacht – zijn debuut in Ajax 1. “Het is onze missie mogelijk eigen jongens. Dat was jarenlang het plan, maar om ons mensen te inspireren, mensen op te leiden en zelfs zo goed dat ze bepa- echt te meten met de Europese top moesten wij verder kijken”, geeft lend zijn in de Champions League. Dat willen wij bereiken. Onze Claus aan. Ajax haalde Daley Blind terug en kocht Dusan Tadic, uitgangspunten daarvoor zijn duidelijk: we krijgen veel informatie, maar waarmee Ajax vorig seizoen de Europese successen vierde. Voor dit het voetbal is leidend. Een wedstrijd is een middel. Het winnen van een seizoen koos Ajax ook voor beiden. Ajax trok onder anderen Lisan- jeugdwedstrijd moet niet het doel zijn. En goed genoeg is oud genoeg.

12 | De TrainerCoach TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 13

Als wij vinden dat jij sociaal, emotioneel, technisch en tactisch een Zelf profielen maken volwaardig speler voor het eerste bent, dan maak je die stap. Het maakt In de hogere leeftijdsfase maakt elke speler zelf een eigen profiel, waar dan niet uit of je dan zestien of twintig bent.” zijn krachten en tekortkomin-gen belicht worden. “Dat gaat bijvoorbeeld om techniek, tactiek en fysiek. Daarnaast benoemt hij zijn ambities en Comfortzone doelen, waar een speler met zijn mentoren aan de slag gaat. Naast doel ”We vinden dat talenten zich alleen ontwikkelen als er een uitdaging is. en ambitie vin-den wij intrinsieke motivatie belangrijk. De motivatie bij In het verleden gebeurde het dat spelers zich gingen vervelen en daar- Ajax te voetballen, moet vanuit hemzelf ko-men. Een gebrek daaraan is door ander gedrag gingen vertonen. Dat willen wij voor zijn. Als die misschien wel de belangrijkste oorzaak waardoor sommige talenten uitdaging in een hoger team zit, afhaken.” Daarnaast creëert Ajax dan leggen wij die lat ook hoger. voor alle talenten een topsportom- Een speler maakt die stap wel in “HET IS ONZE MISSIE MENSEN TE INSPIREREN, geving, waarbij Ajax direct of indi- zijn comfortzone en op een voor MENSEN ZO OP TE LEIDEN rect invloed op heeft. “We bieden hem bekende positie. In de Onder DAT ZE BEPALEND ZIJN IN DE hem Ajax en school. We hebben 19 gaat het om het laten spelen veel contact met ouders, waarmee van de besten. Het kan hier dus CHAMPIONS LEAGUE” wij ook duidelijke plannen maken voorkomen dat een speler niet met of zonder toestemming van de veel speelt. In lagere teams komen alle spelers wel aan speeltijd. Vanaf spelers. We hebben geen invloed op de externe factoren, zoals vrienden Onder 19 niet meer zodat ze voelen en weten hoe het is in het senioren- en managers. Daar zijn spelers zelf voor verantwoordelijk”, meent Claus. voetbal.” Wat Ajax ook belangrijk vindt, zijn de wapens van spelers. “Toen In de Onder 19 wordt voor Ajax duidelijk welke spelers in aanmerking Martin Jol trainer was van 2009 tot 2010, stelden wij hem de vraag: komen voor het grote Ajax. Zij trainen mee met het eerste of maken welke spelers wil jij in het eerste krijgen? Zijn antwoord was de spe- minuten in Jong Ajax. “In normale trainingen leggen wij de focus op lers met een wapen. Iets wat hem uitzonderlijk maakt.” Dat levert een situaties waar onze grote talenten beter van worden. De trainers en mooie discussie op. Wil Ajax een speler die allemaal voldoendes haalt begeleiders weten bij welke spelers prioriteit ligt. Spelers weten niet of juist één tien met enkele onvoldoendes. Met de presen-tatie van met welke insteek de training is, maar zij weten na-tuurlijk wel welke Claus in gedachten is het waarschijnlijker dat er bij Ajax voor het spelers hoger of lager staan aangeschreven.” Zo liet Claus verschil- tweede gekozen wordt. Daarvan is Ünüvar een duidelijk voorbeeld. lende situaties zien waarin Ünüvar wordt uitgelicht. In verschillende Fysiek misschien te licht, maar technisch heel vaardig met bijvoor- oefenvormen wordt Ünüvar getest op zijn aan-name en vervolgactie. beeld buitenkant rechts als wapen.

“WE HEBBEN GEEN INVLOED OP DE EXTERNE FACTOREN, ZOALS VRIENDEN EN MANAGERS”

De TrainerCoach | 13 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 14

HOOFDTRAINER

Roy Versluis, SV Loosdrecht “Mijn werkwijze is toepasbaar op elk niveau”

14 | De TrainerCoach TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 15

op te lossen. Bij UEFA-C en -B moest je dingen zelf creëren en leg je tijdens het spel zaken stil.”

Hoger niveau De cursus zorgde ervoor dat Versluis ook een kijkje in de keuken kreeg bij BVO’s en in contact kwam met spelers en trainers die werkzaam zijn (geweest) op dat niveau. “Het is mooi op divisieniveau bij BVO’s terecht te komen”, is Versluis enthousiast. “Samen praat je meer over de inhoud dan bij de vorige cursussen. En dat doe je ook nog eens met mensen die hoog gespeeld of getraind hebben. Dat is wel zo prettig. Als je met collega’s over voetbal praat, loop je vaak tegen dezelfde dingen aan. Je wordt tijdens deze cursus ook bewust gemaakt van het feit dat dingen anders kunnen lopen dan jij voor ogen hebt. Stel dat je een voetbalprobleem hebt opgelost, wat wordt dan de volgende stap? Je wordt echt aan het denken gezet. Soms wil je als trainer ook teveel. Logchies vertelde dat Roy Versluis (41) is bezig aan zijn laatste maanden als hoofdtrainer als je vijf tot tien procent van jouw trainings- van tweedeklasser SV Loosdrecht. Volgend seizoen wacht de uit- doelstelling behaalt, dat al goed is. Een speel- daging een aantal treden hoger bij VV Hoogland. Een interview met wijze pas je niet in twee of drie weken aan. de ambitieuze trainer over zijn ambities, zelfreflectie en het belang Probeer als trainer een detail eruit te halen en van de cursus. “De UEFA-A opleiding heeft van mij een completere doorgaan om het spel beter en mooier te trainer gemaakt.” maken.”

Tekst: Rogier Cuypers | Beeld: Marcel Visser (mjvfotografie) & GooisGras ‘JOUW VISIE ALS TRAINER Een fulltime baan, twee jonge kinderen, Versluis is ook positief over zijn eerdere een stage bij Zeeburgia en het trainer- cursussen bij de KNVB, maar merkte wel een IS NIET ALTIJD DE schap van SV Loosdrecht. Een meer dan wezenlijk verschil. “Tijdens UEFA-C leer je WAARHEID’ goed gevulde agenda, zo op het eerste echt de basis. Zaken als omgaan met ruimte oog. Toch zag Roy Versluis ook nog de en trainingsopbouw komen aan bod. UEFA-B mogelijkheid om deel te nemen aan de legt de nadruk op het periodiseren en bij Tijdens het presenteren van een training opleiding UEFA-A. Het heeft hem om en UEFA-A ga je écht de diepte in. Dan ga je met ondervond Versluis aan den lijve dat het nabij de 430 uur arbeid gekost, maar hij elkaar bezig over voetbal specifieke zaken. Je niveau hoog lag op de cursus. “Dan zit je in je had het er graag voor over. “Ik ben super wordt ook geïnspireerd door hoe medecursis- verhaal en stellen collega-trainers bepaalde enthousiast over de opleiding, ondanks dat ten als Dirk Kuijt of docenten als Bart vragen en dan denk je: ‘ja, het kan ook zo’. het heel zwaar was. Naast mijn baan en Logchies en Jan Zoutman over voetbal Tijdens UEFA-B was ik erg overtuigd van mijn kinderen, was ik op woensdag en in het praten. Een ander verschil is dat je tijdens de visie, maar jouw visie als trainer is niet per weekend ook bij Zeeburgia te vinden. In cursus UEFA-A zaken tijdens spelvormen definitie de waarheid is. Je moet een plan B principe was ik alleen op vrijdag thuis. Dat laat gebeuren. Bij een 11v11 of 8v8 laat je het en plan C in je hoofd hebben. Spelers zijn heeft er natuurlijk wel ingehakt, maar ik spel gaan en leg je het pas later stil. Je gaat tegenwoordig mondig en als trainer moet je ben ontzettend blij dat ik de cursus vormen ook verkleinen en kijkt welke spelers kunnen uitleggen waarom je bepaalde keuzes gehaald heb. Ik heb er zoveel geleerd.” je eraf moet halen om het voetbalprobleem maakt. Dat is wat anders dan dat je niet jouw

De TrainerCoach | 15 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 16

Paspoort eigen identiteit moet hebben of jouw stempel op een ploeg moet drukken. Dat gaat de Naam: Roy Versluis cursus niet veranderen. Je bent nu eenmaal Geboren: 11 mei 1978 wie je bent. Een rol spelen houd je niet lang vol. Je krijgt handvatten om een betere trainer Clubs als trainer: te worden. Ik merk wel dat de cursus bij mij 2020: VV Hoogland voor meer structuur heeft gezorgd. Ook heb ik 2017-2020: SV Loosdrecht nu meer opties in mijn hoofd voor als zaken 2013-2017: SC Woerden niet lopen zoals verwacht.” 2010-2013: FC Breukelen (2) “ALS TRAINER WIL IK KIJKEN WAAR MIJN PLAFOND LIGT, DAT IS MIJN DRIVE”

Van mening veranderd Versluis is ambitieus. Dat staat als een paal boven water. De KNVB-opleidingen hebben hem daarbij geholpen. Luisterend naar collega-trainers heeft de oefenmeester nog wel eens het idee dat zij soms zonder al teveel enthousiasme praten over het behalen van ‘de juiste papieren’. “Zelf heb ik altijd de ambitie gehad om mijn UEFA-A diploma te halen. Als je wordt toegelaten merk je wat erbij komt kijken. Dan vraag je jezelf af of het echt is wat je wil. Het is een stap naar de top van het amateurni- veau. Als trainer wil ik kijken waar mijn plafond ligt, dat is mijn drive.”

“Zelf ben ik ook anders over de cursus gaan denken”, is hij eerlijk. “Tijdens de opleiding gaf Art Langeler ook aan dat je vooral moet uitdra- gen wat je tijdens de cursus geleerd hebt. Velen praten er negatief over: ‘papiertje dit, je komt er amper tussen en je moet er veel voor doen’. Heb je dit diploma behaald, dan ben je wel een completere trainer. Ik vind de cursus oprecht goed, want je leert er veel en wordt een betere trainer.”

De huidige trainer van SV Loosdrecht refereert aan een interessante praktijkcase. “Je bent een trainer in de Derde Divisie. Vorig seizoen heb je de halve finale van de beker gehaald, nu sta je derde van onder en ben je als trainer al twee keer naar de tribune gestuurd. Vervolgens moet je jezelf naar de pers verantwoorden. Dat wordt opgenomen en als je jezelf terugziet op beeld is dat wel confronterend. Hoe ben je naar de TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 17

Aanval vóór verdediging Waar veel trainers met hun speelwijze achterin beginnen, doet Versluis dat graag anders. “Op de cursus werd ook gevraagd waar je met jouw speelwijze begint. Ik begin bij de aanval, de ander bij verdedigen. Dat zegt ook wel iets over mij als trainer. Wij hebben de bal en moeten die zo lang mogelijk vasthouden, dat zit in mijn hoofd. Hoe krijgen wij op een verzorgde manier met veel beweging de bal naar onze spitsen? Het verdedigen komt daarna. Mijn elftallen spelen over het algemeen ook mooi en verzorgd aanvallend voetbal. Dat wordt bij Hoogland ook opnieuw een uitdaging.”

pers? De medecursisten beoordelen jou ook. mensen praten en denk ik: ‘heb ik nou naar een In een eerder interview werd Versluis geci- Dat is super leerzaam.” andere pot zitten kijken?’. Als iets slecht is, zeg teerd dat hij het tot in detail bespreken van als trainer dan ook gewoon dat het slecht is. looplijnen ‘onzin’ vond. Die uitspraak relati- Zelfreflectie Hang geen mooi verhaal op, want dan verlies je veert hij deels. “Onzin is een groot woord, “Wanneer iets niet goed gaat, begin je als trai- jouw geloofwaardigheid. Als ik een fout heb maar met looplijnen ben je ook afhankelijk ner altijd als eerst bij jezelf.” Die instelling zorgt gemaakt in een wedstrijd, doe ik daar achteraf van hoe een defensie staat. Ik heb liever dat er bij Versluis voor dat hij niet heel veel moeite ook wat mee. Zo heb ik een keer een speler - spelers van elkaar weten dat ze doen, maar heeft om in de spiegel te kijken. “Na een achteraf gezien- onterecht gewisseld. Toen wel vrij zijn in wat ze doen. Veel trainers wedstrijd kan ik redelijk goed analyseren. Dit heb ik hem na de wedstrijd opgebeld en hanteren vaste looplijnen en dat geeft spelers seizoen verloren we thuis de derby met 4-0 van gezegd dat het een fout was. Dat wordt dan wellicht houvast. Helemaal prima. Ik wil Victoria en wij stonden bovenaan. Ook dan kijk makkelijker geaccepteerd. Zondag en maan- echter een bepaalde creativiteit bij spelers ik naar mezelf. We kwamen met 2-0 achter en dag gebruik ik om na te denken over de om zelf keuzes te maken. Hoe meer taken je kregen een rode kaart. Vervolgens ben ik wedstrijd en vervolgens spreek ik mijn spelers spelers meegeeft, hoe minder vrij ze in hun achterin één-op-één gaan spelen om toch nog dinsdag weer. Dan vertel ik ze ook wat ik hoofd zijn. Ik houd van creatieve spelers die iets te forceren. Maak je wel de 2-1, dan kan anders had kunnen of moeten doen. Naar zelf nadenken.” het alle kanten op. Een mooi voorbeeld was buiten toe neem ik de spelers wel in bescher- tegen vv Maarssen. We kwamen met negen ming, maar slecht blijft slecht.” Wedstrijdbespreking man achter te staan en maakten vlak voor tijd De wedstrijdbespreking vindt Versluis een toch de gelijkmaker. Ik besef dat we met 4-0 “In het verlengde daarvan kan ik ook wel belangrijk onderdeel van het toeleven naar hebben verloren, maar ik heb wel wat gepro- omgaan met kritiek”, gaat hij verder. “Mits het een duel. De focus tijdens een bespreking ligt beerd te forceren. Dan hoor je het publiek gefundeerd is. Zoals tegen Victoria worden we altijd op zijn eigen ploeg. “Ga uit van jezelf en zeggen dat het kansloos is. Kijkend naar de weggespeeld op basis van het scorebord, houd rekening met jouw tegenstander. Je kunt score, natuurlijk. Maar tegen Maarssen maar niet als je de wedstrijd gezien hebt. Als besprekingen houden die alleen maar over de probeerden we hetzelfde en viel het wel onze iets is onderbouwd en je kunt zeggen waarom tegenstander gaan, maar wat doe je ineens kant op. Ik denk ook dat je als trainer vijf, zes iets slecht was, dan ben ik de laatste die jou als hun balvaste spits niet aan de aftrap keer per seizoen écht iets kan beïnvloeden.” tegenspreekt. Dat geldt ook voor mijn spelers. staat? Vooraf weet je niet alle namen van de Die worden mondiger en stellen ook vaak de tegenstander, dus ben ik bezig met dingen die Versluis verbaast zich af en toe wel dat waarom-vraag. Dus leg ik ook vaak uit waarom we beter kunnen doen in onze speelwijze. We mensen die naar dezelfde wedstrijd hebben ik dingen doe. Als ruimtes te groot zijn en we proberen vooral dingen te verbeteren die gekeken, een compleet ander beeld van dat komen niet in het duel, ligt dat ook bij mij. Ik wil goed gaan. Want het is net als op het werk: de duel hebben. “Ik praat graag met mensen over dat jongens in de kleedkamer in hun mening dingen die minder leuk zijn, laat je vaak langer voetbal. Onlangs ben ik ook weer met een voet- geven, want samen weet je meer. Mijn spelers liggen. Bij een wedstrijdbespreking wil ik een balvriend bij Hoogland gaan kijken. Dan zien denken ook na over voetbal en als je daar speler vooral het gevoel geven dat hij weet we dezelfde wedstrijd. Maar soms hoor ik samen over praat word ik daar ook beter van.” wat hij moet doen en dat hij kan anticiperen

De TrainerCoach | 17 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 18

wat aan de hand was. Toen heb ik meteen contact met VV Hoogland gezocht. Uiteinde- lijk hebben we ervoor gekozen om niets te vertellen.”

De keuze viel uiteindelijk op Versluis en niet op de ‘grotere naam’ van Van de Haar. “In gesprek met de club heb ik gezegd hoe ik denk als trainer en als mens. Hoe ik spelers kan motiveren en beter kan maken. Dat heeft de club waarschijnlijk geraakt en sprak ze aan. Mijn werkwijze is toepasbaar op elk niveau. Normaal gesproken hebben trainers uit de Derde Divisie of Hoofdklasse “HET VERBAAST ME NIET DAT een streepje voor. Datzelfde geldt voor oud- profs. Daarom was ik natuurlijk blij dat ik VV HOOGLAND VOOR MIJ GING” Hoogland heb kunnen overtuigen om voor mij te gaan. Of het me verbaast dat ze voor op dingen die gebeuren. Cornerballen kun je interview voor lijfsbehoud in de Derde Divisie. mij gingen? Nee, dat zou gek zijn als ik dat van tevoren wel helemaal bespreken wie Zijn ambitie heeft hem uiteindelijk naar de zou vinden. Het is niet dat ik een blanco trai- waar staat. Dat zet ik een PowerPoint- volgende stap in zijn trainerscarrière ner ben en nu ineens trainer van Hoogland presentatie met namen en rugnummers erbij, gebracht. “Dit kwam echt op mijn pad, maar ik word. Woerden was destijds ook een zodat het duidelijk is voor mijn spelers. Als er heb altijd de ambitie gehad om hogerop te eersteklasser en alleen de Hoofdklasse zat dan iets fout gaat, kunnen we makkelijk gaan. Ik besef me al te goed dat er meer trai- daar toen boven. Ik weet dondersgoed wat herleiden wat de afspraken waren.” ners dan clubs zijn, dus ben ik erg blij met er gevraagd wordt en ben in die zin niet deze stap. Ik heb me verdiept in de club en VV onervaren.” De Loosdrecht-trainer kiest ervoor een Hoogland past echt bij me. Ik ben namelijk wedstrijdbespreking vlak voor de start van een mensen-mens. Het is prettig om fijn Door de voordeur een wedstrijd te houden en niet op de laatste contact met spelers te hebben en met hen Het was voor Versluis niet een reden om een trainingsavond. “In het verleden heb ik het over voetbal te praten. Ik ben open en eerlijk, deur verder te kijken, omdat hij gevoelsma- wel op donderdag gedaan, maar dat doe ik maar misschien is dat moeilijker als je op een tig zijn langste tijd bij Loosdrecht had gehad. niet meer. Als je dat doet en spelers zijn hoger niveau actief bent. Dat ga ik uitvinden. “Ik zwerf nu eenmaal niet van club naar club teleurgesteld, dan leven ze anders naar de Naast presteren, is samen plezier hebben en voel me ook snel ergens thuis. Ik vind het zaterdag toe. Ik houd de bespreking in de rust enorm belangrijk en daar ga ik voor de volle ook belangrijk dat ik overal door de voordeur van het duel van ons tweede elftal. Doe ik iets honderd procent voor.” naar buiten ga. Dat ik het als trainer en als verrassend, dan vertel ik een speler wel mens goed gedaan heb.” waarom ik een bepaalde keuze gemaakt heb. Sollicitatieprocedure Als je drie keer achter elkaar wint, dan is het De aanloop naar de handtekening bij VV “Club breed wil ik van toegevoegde waarde logisch dat je weinig aanpast. Doe je iets Hoogland had de oefenmeester graag zijn”, gaat hij verder. “Bij Loosdrecht laat ik onverwachts, dan heeft men recht op uitleg. anders gezien. Versluis moest via de pers hopelijk achter dat ik niet alleen trainer van Natuurlijk zijn spelers die niet spelen teleur- vernemen dat hij samen met Hans van de het eerste elftal was, maar ook betrokken gesteld, maar ik ga er wel vanuit dat ze Haar de enige overgebleven kandidaat was. was bij de jeugd. Zo heb ik wel eens een genoeg motivatie hebben om te laten zien dat “Dat was helemaal niet prettig. Ik werd er presentatie gehouden voor jeugdleiders en ik ongelijk had.” rond de kerstdagen mee geconfronteerd en ga ik geregeld bij de jeugd kijken. Als hoofd- had geen idee waar het vandaan kwam, trainer heb je ook een voorbeeldfunctie voor Toekomst: VV Hoogland want ik heb niemand gezegd dat ik met de jeugd. Mij zien ze als hoofdtrainer van Na dit seizoen maakt Versluis de stap naar VV Hoogland in gesprek was. Toen ik door een het eerste en niet als Roy Versluis. Ze Hoogland. De ploeg strijdt ten tijde van het journalist werd opgebeld, voelde ik dat er vinden het mooi als ik kom kijken.”

18 | De TrainerCoach TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 19

OEFENVORMEN

Pass- en trapvorm 1

Organisatie: - Speler 2 speelt speler 4 in - Speler 4 kaats op speler 2 - Speler 2 opent de bal op 5 - Speler 2 loopt direct door op speler 5 - Deze speel de bal naar 2 - Speler 4 komt eronder en speelt de diepe bal op 6

Coaching: - Goede been inspelen - Juiste balsnelheid - Doorbewegen

Pass- en trapvorm 2

Organisatie: - Speler 2 speelt in op speler 4 - Speler 2 neemt daarna de plek over van 4 - Speler 4 neemt de bal aan en staat opengedraaid - Speler 4 speelt de bal in op 5 - Speler 5 neemt de bal aan en opent op 6 - Van beide kanten werken, zowel linksom als rechtsom - Alle spelers namen de bal achter de pylon aan - Wanneer de oefening loopt, uitbouwen naar een 1:2 bij speler 5 en 6

Coaching: - Goede been inspelen - Juiste balsnelheid - Doorbewegen

Pass- en trapvorm 3

Organisatie: - Speler 2 speelt in op speler 3 die die de bal achter de pylon aanneemt - Speler 3 legt de bal direct af op 4 - Speler 4 speelt de bal direct door op speler 5 - Speler 5 speelt de bal op speler 6 - Speler 6 legt de bal neer op speler 4 - Speler 4 past de bal naar speler 7 - Beginsituatie is aannemen en doorspelen - Vanuit daar snel door naar één keer raken (op speler 2 na, die neemt altijd achter de pylon aan)

Coaching: - Goede been inspelen (bij speler 4 op zijn linkerbeen) - Alles één keer raken - Hoog tempo bal inspelen - Kleiner/groter maken

De TrainerCoach | 19 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 20 Van de BESTUURSTAFEL

18e Nederlands Trainerscongres te Zwolle Consequenties voor aflopende trainerslicenties en VVON bijscholingen uitgesteld. Vanwege het feit dat een groot aantal bijscholingen zijn uitgesteld, kan Door de aangescherpte maatregelen die op 23 maart jl. van kracht zijn het zijn dat u als Trainer-coach onvoldoende licentiepunten hebt kunnen geworden, kunnen er tot 1 juni a.s. geen bijeenkomsten, bijscholingen en behalen om uw aflopende licentie te verlengen. Dit kan ook gelden voor congressen plaatsvinden. Dit heeft dus ook gevolgen voor het 18e deelnemers aan een KNVB-trainersopleiding. Deze zijn namelijk ook Nederlands Trainerscongres dat was gepland op 7 mei 2020.. De orga- stopgezet. nisatie gaat nog onderzoeken of het eventueel mogelijk is het congres te verplaatsen naar later dit jaar. Dit probleem hebben we reeds kenbaar gemaakt bij de KNVB. Wij gaan er vanuit dat we, in overleg met de KNVB, op korte termijn zullen Behalve het Trainerscongres te Zwolle zijn ook al onze andere geplande komen met een passende oplossing. Via onze website, nieuwsbrief en bijscholingen uitgesteld. Het is ons streven om voor deze bijscholingen, social media zullen wij u uiteraard op de hoogte houden van de in overleg met de direct betrokkenen, een nieuwe datum te vinden. ontwikkelingen.

VVON ook op social media

Als VVON informeren wij u via dit magazine, onze nieuwsbrieven en via onze website. Daarnaast maken wij ook gebruik van social media. Wil je geen informatie missen en op de hoogte blijven van bijvoorbeeld aankomende bijscholingen ga ons dan volgen op Twitter, LinkedIn en Facebook. TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:20 Pagina 21

VAN DE BESTUURSTAFEL

Nieuwe structuur jeugdvoetbal m.i.v. seizoen 2020/2021 met invoering licentieplicht voor trainers

Op de bondsvergadering van 16 december 2019 is het voorstel aange- Licentieplicht voor trainers nomen om vanaf seizoen 2020/2021 het jeugdvoetbal op een andere Door de VVON is al veelvuldig aangedrongen op een licentieplicht voor manier te structureren. De herstructurering houdt in dat er vier nieuwe trainer-coaches die werken met jeugd. Hoewel de VVON van mening is competities worden opgezet. Dit betekent dat er volgend seizoen dat elk kind recht heeft op een gekwalificeerde en gelicenseerde trai- wordt afgetrapt in een nieuwe, open Onder 23 (amateurclubs), Onder ner-coach zijn wij verheugd dat er nu eindelijk een start wordt gemaakt 21 (BVO’s + amateurclubs met nu jeugd in 2e divisie of hoger), Onder m.b.t. de hoogst spelende jeugdteams om de licentieplicht in de KNVB- 18 en Onder 16 competitie. Verder wordt er in de topcompetities van reglementen op te nemen. bijna alle leeftijdscategorieën gespeeld in een gewijzigde competitie- structuur. Welke trainerslicenties op welk niveau worden verplicht O19 - divisie 1 en 2 - UEFA B (senioren of jeugd) Zowel in het betaald voetbal als in het amateurvoetbal is een ‘gat; het O23 – divisie 1 - UEFA B (senioren of jeugd) tussen de ‘jeugd’ en het eerste elftal. Het is moeilijk voor spelers om O21 (hoofdzakelijk BVO-deelnemers) - alle divisies -UEFA A uiteindelijk de stap naar het eerste elftal te maken en om hierbij regel- (senioren of jeugd) matig competitieve wedstrijden te spelen. In de fase dat spelers (nog) niet in het eerste elftal spelen, maar ook geen jeugdspelers meer zijn, Het seizoen 2020/2021 wordt als overgangsjaar gezien. In dit 1e jaar zal was er, los van de betaald voetbalclubs die al een team in de voetbal- dispensatie worden verleend aan trainers die slechts over een licentie piramide hebben, tot dusver geen goede volwaardige competitie. Dit één niveau lager beschikken. Vanaf het seizoen 2021/2022 geldt deze beperkte de ontwikkeling van veel jonge spelers terwijl de ambitie juist dispensatiemogelijkheid niet meer. is om talent te ontwikkelen. Hier kwam de vraag van zowel betaald- als Op onze website kunt u het informatiedocument inzien met daarbij amateurvoetbalclubs aan de KNVB vandaan om een Onder 21 en alle informatie die een betaald voetbal organisatie of amateurvereni- Onder 23 competitie te realiseren. In deze nieuwe competities zijn er ging (voorlopig) nodig heeft bij het maken van keuzes over welke promotie/degradatie mogelijkheden om te voldoen aan een podium (selectie)teams zij in het seizoen 2020/’21 gaan inschrijven. van goede competitieve wedstrijden voor deze leeftijdsgroep. Onder voorbehoud van wijzigingen.

Uitreiking Rinus Michels Award In ieder VVON-district is, zoals dat ook in de afgelopen jaren het geval nog onzeker wanneer en waar de uitreiking zal gaan plaatsvinden. In is geweest, een Trainer-coach genomineerd voor de Rinus Michels het geval het congres dit jaar helemaal niet meer zal kunnen plaats- Award voor ‘beste Trainer-coach amateurvoetbal’. De genomineerden vinden, zal het VVON-bestuur, in overleg met alle betrokkenen, zoeken vindt u elders in dit magazine. De uitreiking van deze award vond altijd naar een alternatief moment om de Rinus Michels Award alsnog te plaats op het Nederlands Trainerscongres. Nu het congres, dat gepland kunnen uitreiken. Wij hopen dat u begrip heeft voor deze uitzonder- stond voor 7 mei 2020, vanwege de Coronacrisis is uitgesteld, is het nu lijke situatie.

Wilt u uw verhaal, idee of video met ons delen? Vanaf medio maart ligt de voetbalcompetitie stil en kan er ook niet meer worden getraind. De sportcomplexen zijn gesloten en activiteiten ondernemen in groepsverband is ook niet toegestaan.

De vraag is dan ook wat we nog wel kunnen doen als voetbaltrainer in deze vreemde en uitzonderlijke situatie? Heeft u wellicht een bijzonder verhaal, (online)activiteit, video etc. welke u met ons en uw collega trainers wilt delen? Of wellicht heeft u een goede suggestie om uzelf in deze periode als trainer verder te ontwikkelen in het vak van trainer-coach? Wij en uw collega’s zijn benieuwd naar uw reacties welke u kunt sturen naar [email protected]

De TrainerCoach | 21 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 22

JEUGDTRAINER

Robert van der Weert, EVV Onder 19 Kwaliteit bij kwantiteit blijft kwantiteit De geboren Utrechter Robert van der Weert (50) doorkruiste als profvoetballer heel Nederland. Als trainer is de inwoner van het Limburgse Bunde eigenlijk alleen werkzaam in het Zuiden. Dit seizoen is hij jeugdtrainer van O19 en assistent-trainer bij EVV 1 Echt.

Tekst: Marc Doornekamp | Beeld: Bart Tummers

Alleen in het Zuiden is overigens niet waar. Weert weer in Limburg. ”In Thailand heeft toekomst steeds kleiner worden met de In 2016 kreeg hij een telefoontje van goede een president veel macht en aanzien.” Westerse Landen. Ze proberen met behulp vriend Wil Boessen. ”Of ik met hem in Thai- Boessen verlengde zijn contract niet en Van van Nederlandse trainers het niveau land een club op het tweede niveau wilde Der Weert was solidair met Boessen. omhoog te krijgen.” leiden. Hij als hoofdtrainer en ik zijn assis- “Desondanks was het een mooie ervaring. tent. Ik was zeker geïnteresseerd. Het was Ik zag echt dat het Aziatische voetbal in Terugkeer een mooie uitdaging, alleen kort, maar ontwikkeling is. Er zijn genoeg talentvolle Na zijn Aziatisch avontuur ging Van der krachtig.” Na vier maanden zat Van der jeugdvoetballertjes. De kloof zal in de Weert in september 2016 aan de slag bij

22 | De TrainerCoach TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 23

Roda JC Kerkrade. Eerst de Onder 16, Onze huidige Onder 19 speelt niet op Divisie- en Jan Levels, kozen ze voor een mooie daarna twee jaar Onder 19. Intussen keerde niveau. Daar moeten en willen we wel naar combinatie: “Eigen jongens, spelers van hij ook terug in het amateurvoetbal, waar hij toe. We staan er op dit moment goed voor. buitenaf en spelers die afhaakten bij BVO’s”, tussen 2007 en 2016 ook te vinden was. Tini We willen het gat tussen beide teams klei- waar Van der Weert nog de nodige contac- Ruys haalde hem in 2018 als assistent bij ner maken, zodat de junioren naadloos ten heeft lopen. Op die manier is er een Derde Divisionist EVV Echt. Dit seizoen is kunnen aansluiten bij het eerste team”, mooie werking tussen EVV en de profclubs. zijn tweede jaar en zijn takenpakket werd spreekt Van der Weert het doel uit. “Voor De ervaringen bij Fortuna Sittard, Roda JC groter sinds de afgelopen zomer: naast een club als EVV is het lastig op de markt. In en ook de clubs waar hij speelde, neemt Van assistent-trainer (nu onder René Eijer) is de Limburg hebben we veel concurrentie der Weert mee. “Door jarenlange ervaring voormalig spits trainer van EVV Onder 19 en vanuit België en Duitsland, waardoor wij het binnen de BVO’s werk ik nu met mijn eigen coördineert hij de stap tussen de O19 en het dichterbij moeten zoeken als het gaat om visie.” eerste team. Door de intensiteit stopte Van versterkingen.” der Weert bij de jeugd van Roda JC. Benadering Het samenstellen van een goede Onder 19 Wat de huidig jeugdtrainer overneemt, is de “We merkten bij EVV dat de stap tussen de was een mooie klus. Samen met de techni- structuur. “Wij benaderen Onder 19 als een junioren en het eerste team vrij groot was. sche commissie, bestaande uit Pie Schmitz jeugdteam van een BVO. We trainen drie keer in de week ruim anderhalf uur. Dat is niet bij veel amateurverenigingen zo. Onze ‘DOOR JARENLANGE ERVARING BINNEN DE trainingen zijn BVO-waardig en we sparren ook veel met bijvoorbeeld Fortuna Sittard of BVO’S WERK IK NU MET MIJN EIGEN VISIE’ Roda JC. We spelen regelmatig wedstrijden tegen hun jeugdteams. Dan krijgen onze spelers extra weerstand. Daar worden ze beter van.” Ook krijgen de spelers evaluatie- momenten aan de hand van hun POP (Persoonlijk OntwikkelingsPlan). “We willen ze continue uitdagen in ontwikkeling.”

“Door de jaren heen merk ik dat ik goed overweg kan met jeugdspelers. Ook het eerste team van EVV bestaat uit een jonge groep met een gemiddelde leeftijd van 24 jaar. Spelers ontwikkelen zich goed in deze leeftijdsfase. Dat is ook het mooie om te zien”, waarbij Van der Weert refereert naar zijn voormalige talenten Perr Schuurs (nu Ajax), Rico Zeegers (Jong PSV) en Jimmy Vijgen (Roda JC). “Dan is het leuk om hun verdere ontwikkeling bij te houden als ze bijvoorbeeld in de Champions League – zoals Perr – spelen. Ik vind dat een trainer dat moet hebben. Het moet je doel zijn spelers beter te maken. Elke trainer heeft daarin zijn voorbeelden. Dat hoop ik ook met de huidige groep. We hebben een groep van zestien á zeventien gemotiveerde jongens. Ik beleef met deze groep echt mooie momenten. Onlangs lag er sneeuw op het veld, waardoor we niet konden voetballen.

De TrainerCoach | 23 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 24

OEFENVORMEN

Pass- en trapvorm door elkaar

Organisatie: - 18 spelers verdeeld over twee kleuren (rood en blauw) - Twee ballen - Veld 30x30 meter - Spelers in het midden vragen en lopen de bal achterna. - Spelers aan de zijkant blijven in positie. - Witte team zoekt combinatie, rode team opent direct naar de andere kant. - Spelen en doorbewegen

Coaching: Variatie: - Overzicht met en zonder bal - Kaats op zijkant; ruimte kleiner - Over schouder kijken maken - Strakke bal - Diepste middenvelder zoeken; - Juiste been inspelen eronder komen en zijkant inspelen - Afstemming onderling - Coachen draai Spelverplaatsing Organisatie: - Tien spelers vs keeper + verdediger - Veld 50x60 meter - Ballen aan de zijkant (bij 2 en 5) - 2 speelt 3 in - 3 crosspasst naar 11 - 11 neemt aan; geeft mee aan opkomende 5 - 5 geeft voorzet; 11 schakelt om en speelt 4 in - 4 crosspasst naar 7 - 7 neemt aan; geeft mee aan opkomende 2 - 2 geeft voorzet; 7 schakelt om en speelt 3 in - 9 en 10 verwerken voorzet tot doelpunt; keeper en verdediger voorkomen dat Coaching: - Bezetting voor het doel - 9 kiest voor eerste of tweede paal - 10 kiest voor positie tussen 11 en 16 meter - Optie tot meer verdedigers - Optie om middenvelders in spel te betrekken Opbouw tegenstander verstoren en omschakelen naar aanval

Organisatie: - Volledig veld - 11 vs 11 - Beide teams spelen in 1-4-3-3 - 7 en 11 staan in de zone bij inspelen 3 en 4 - Meteen druk zetten op tegenstander - 7 en 11 loopactie vanuit tegenstander, zodat deze niet kan worden ingespeeld - 6, 8 en 10 staan in de zone om druk te zetten waar de bal naar toe gaat - 9 rond 16 meter om ballijn eruit te halen naar 6,8 en 10 - 2, 3, 4 en 5 maken speelveld klein (= makkelijker druk zetten)

Coaching: - Bij balverovering meteen diepte zoeken - In omschakeling balverlies-balbezit meteen overtal - Iedereen in beweging - Onderlinge afstemming - Onderlinge samenwerking - Anticiperen op fouten tegenstander

24 | De TrainerCoach TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 25

Paspoort Naam: Robert van der Weert Geboren: 13 maart 1970.

Clubs als trainer: 2018- EVV (jeugd/assistent) 2016-2019: Roda JC Kerkrade (jeugd) 2016: Lampang FC (Thailand) (assistent) 2015-2016: RKVVM 2013-2014: SCG 2012-2013: VV RVU 2010-2016: Fortuna Sittard (jeugd/assistent) 2009-2012: DBSV 2007-2009: VV Bunde

Dan zijn ze echt zwaar teleurgesteld. Bij misschien logische stap is de rol van hoofd- wijze van spreken hadden ze de sneeuw- trainer. ”Ik weet wat ik kan en wil. Wellicht Introductie O23-competitie schuivers al in hun hand.” in de toekomst een vervolgstap als hoofd- Robert van der Weert vindt het een trainer bij EVV. Op dit moment in de rol als mooie ontwikkeling dat de KNVB een Kou lijden assistent is voor mij een comfortzone. Daar competitie voor Onder 23-teams introdu- Het meetrainen met het eerste team is niet voel ik mij prettig bij. De drempel tot de ongewoon. “Dat is uiteindelijk ook wat we spelersgroep is als assistent veel lager. ceert. “Dat is een extra stap in de willen. Dat is waarom we dit project zijn Op die manier sta ik ook dichter bij ze. verkleining tussen de junioren en het gestart. We willen dat drie á vier jongens Als assistent sta ik meer op de achtergrond eerste team, waarbij spelers van zowel van deze groep doorschuiven naar het ten aanzien van supporters, sponsoren of het eerste team als de O19 mogen eerste team en dan ook een belangrijke rol bestuur. De band tussen René Eijer (hoofd- spelen.” EVV maakt al gebruik van een gaan spelen. Niet als bankzitter. Op dit trainer) en mij is goed. We ondersteunen Onder 23-team. “Met dit team spelen moment zijn ze dat nog wel. Pas waren drie elkaar waarin we kunnen. We hebben wij reeds wedstrijden tegen eerste- en jongens mee met het eerste. Zaten urenlang dezelfde visie en sparren veel met elkaar. tweedeklassers. Zo ontwikkelen de in de bus naar Den Haag voor de wedstrijd Dat werkt uitstekend.” tegen Jong ADO Den Haag, kou te lijden op spelers zich in het fysieke en wennen de bank en twee kwamen er niet binnen de Kwaliteit met kwaliteit ze aan het seniorenvoetbal.” lijnen. Toch hadden ze het de hele week Volgens Van der Weert is EVV, met betrek- over die zondag. Over hoe mooi ze het alle- king tot de Onder 19 en de selectie een voor- maal vonden.” beeld voor vele verenigingen. ,”We niet verlaten voor een andere amateurclub. onderscheiden ons in het Limburgse. Het is Heb het goed naar mijn zin bij EVV Echt.” ‘DE SPELERS VAN ONDER 19 ZATEN mooi dat spelers vanuit andere clubs zich Zijn telefoon staat wel aan voor BVO’s. “Die URENLANG IN DE BUS, KOU TE melden bij EVV. Ze geven dan aan dat ze bij deur staat altijd open. Dan denk ik bijvoor- LIJDEN OP DE BANK EN ZE KWAMEN hun team veruit de beste zijn en een stap beeld aan een rol als jeugd-, assistent- of NIET BINNEN DE LIJNEN. TOCH naar boven willen maken en bij EVV kan dat. spitsentrainer.” Voor een mooi avontuur in HADDEN ZE HET DE HELE WEEK Als kwaliteit bij kwantiteit blijft, dan blijft het het buitenland staat Van der Weert ook OVER DIE ZONDAG’ kwantiteit. Als kwaliteit zich mengt met open. De geboren Utrechter heeft zijn Van der Weert maakt het project als coördi- kwaliteit, dan ga je stappen maken. Ik ben netwerken en er zijn genoeg belangstellen- nator, jeugd- en assistent-trainer mee. Een niet getrouwd met EVV, maar ik ga deze club den die zijn prestaties in (het) Echt volgen.

De TrainerCoach | 25 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 26

RINUS MICHELS AWARDS A

René van der Weij SC Genemuiden - Hoofdklasse B(zat) - District Noord

Na vier jaar trainerschap bij VV Buitenpost met goede resultaten, is René voor het 1ste seizoen trainer-coach van Sc Genemuiden. Hij speelt daar nu top vier. Van der Weij is continu bezig met de ontwikkeling van de speelwijze. Het rendement is in verdedigend opzicht zichtbaar met minder tegendoelpunten. René houdt daarnaast vast aan zijn voetbal ideeën en wil dominant en aanvallend spelen. In de huidige selectie zitten zeventien eigen jeugdspelers. Dit seizoen zijn er vier jeugdspelers die vanuit JO19 hun debuut hebben gemaakt. René heeft structureel overleg met de trainer van de oudste jeugd en de talenten vanuit dit team trainen op de donderdag met de 1ste selectie mee. Op de maandag hebben de talenten een specifieke training die past bij de ontwikkeling. Rene stelt zich professioneel, betrokken en sociaal op richting de media, collega’s en spelers.

Marcel Lourens VV Kloetinge - 1ste klas C (zat) - District Zuid 1

Marcel is een trainer die de groep ieder jaar beter maakt. Daarbij is de balans in het elftal leidend, maar wel wordt altijd uitgegaan van aanvallende gedachtes. Belangrijk aspecten zijn het mini- maliseren van het rouwmoment en verdedigende taken maximaal uitvoeren. Vanuit VV Kloetinge is de speelstijl voor de standaard jeugdelftallen en het 1ste elftal bij voorkeur 1:4:3:3. De selectie (1ste elftal) bestaat uit acht eigen jeugdspelers en tien spelers hebben de afgelopen drie jaar hun debuut gemaakt. Het kritische publiek van VV Kloetinge is ook gewend aan een aanvallende speelstijl en gelukkig zit dit in het DNA van deze trainer. Marcel is altijd nuchter en ontspannen voor de wedstrijden, vertrouwend op zijn goede voorbereiding. Daarnaast heeft hij een goede balans in de rollen die een hoofdtrainer moet uitvoeren. Hij kan goed schakelen tussen trainen, coachen, managen en het menselijke aspect. Op dit moment bezet het team van Marcel de 1ste plek.

John Blok SVV Scheveningen - 2e divisie (za) - District West 2

Als speler was hij één van de steunpilaren in de opmars van Scheveningen. Nu is hij ook zijn trai- nerscarrière begonnen bij zijn oude club. Met uitstapjes naar Quick Boys (3 seizoenen) en VVSB (1 seizoen) is hij inmiddels voor het 11e seizoen actief bij SVV Scheveningen. Dat brengt het totaal aantal jaren dat hij werkzaam is binnen SVV Scheveningen in totaal op 16 seizoenen. John is al jaren in staat om met beperkte middelen een herkenbaar, fris en goed voetballend team samen te stellen. John staat bekend om zijn eerlijkheid, zijn duidelijkheid en zijn goede band met spelers. De kracht van John is dat hij als trainer een eenheid weet te smeden, jongens mentaal in juiste stand krijgt en hen voor elke meter laat knokken. Daarnaast zet hij zijn team tactisch ook goed neer. Het nadenken over waar het eigen team sterker van wordt en waar de tegenstander het lastig meet heeft, vindt John een mooi aspect van het vak. Zijn team vult goed positiespel het beste in vanuit zijn ideale veldbezetting 1:4:3:3: Het liefst opbouwend van achter- uit met aanvallende vleugelverdedigers. Verdedigend ligt het accent vooral op het compact staan. De plek op het veld waar dat gebeurt is afhankelijk van de sterkte van de tegenstander en de stand in de wedstrijd.

26 | De TrainerCoach TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 27

AMATEURTRAINER 2020

Maurice Verbunt RKSV Groene Ster - 3e Divisie (zo) - District Zuid 2

Maurice zal ook in het nieuwe seizoen 20/21 hoofdtrainer zijn bij Groene Ster. Hij begint dan aan zijn vierde seizoen. Afgelopen seizoen won hij alles dat er te winnen viel. Kampioenschap in de hoofdklasse en winnaar van de districtsbeker. Daarnaast zorgde hij dit seizoen met zijn ploeg voor een enorme stunt in de KNVB-beker door VVV Venlo te verslaan. Op dit moment doet zijn team het verdienstelijk in de 3e divisie. Voor Groene Ster kende Maurice een sterk debuut als hoofdtrainer bij zijn oude liefde VV Chevremont. Hij leidde deze ploeg van de 2e klasse naar de Hoofdklasse en won ook de KNVB-beker. Maurice werkt voornamelijk vanuit een aantal spelprincipes. Hierbij zijn de belangrijkste afspraken dat men altijd een man meer heeft in de achterhoede en op het midden- veld. Zijn spelprincipes zijn zowel aanvallend, verdedigend als in het omschakelen tot in detail uitgewerkt. Daardoor weten de spelers precies wat er van hen verwacht wordt. Maurice is als trainer een ideale combinatie tussen praktijkman en docent. Hij is een perfecte people manager, een teambuilder en Maurice hecht naast het voetballen veel waarde aan de sociale contacten. Hij doet dat allemaal met waardering en respect voor de clubcultuur.

Ulrich Landvreugd AFC Amsterdam - 2e Divisie - District West 1

Ulrich is ruim 15 jaar actief als hoofdtrainer bij diverse clubs en heeft in die periode diverse successen behaald. Hij heeft ook bij FC Barnet in Engeland de nodige ervaring opgedaan. Sinds het seizoen 2018/19 is hij werkzaam bij AFC. Het eerste jaar werd direct promotie naar de 2e divisie behaald. Dit seizoen 2019/20 speelt AFC opnieuw mee om de bovenste plaats. Ulrich hanteert een aanvallende speelwijze, waarin het systeem niet bepalend is. Hij heeft een goede omgang met de spelersgroep en beschouwt ook de omgang met collega’s van belang. De jeugd heeft ook de nodige aandacht onder zijn leiding. Eén jeugdspeler speelt inmiddels bij het eerste en er zijn zes spelers die hun debuut hebben gemaakt onder zijn leiding. Op woensdag en vrijdag traint Ulrich de niet-selectie jeugdteams met een specifiek concept volgens de AFC Trainers Academy. Samen met de jeugdcommissie heeft hij dit opgezet en kunnen er 360 kinderen door selectie- trainers en stagiaires worden getraind. Door zijn aansturing heeft hij ervoor gezorgd dat het niveau van de niet-selectie teams enorm is verbeterd.

Gert-Jan Karsten HHC Hardenberg - 2e divisie - District Oost

Gert-Jan is momenteel voor het 6e seizoen in dienst van HHC. Hij is begonnen als trainer van het belofte elftal en heeft vanuit zijn eigen visie geholpen de jeugdopleiding vorm te geven. Bij het behalen van de RJO-status van HHC was hij verantwoordelijk als hoofd jeugdopleidingen. Momenteel is hij bij HHC voor het vierde seizoen bezig als hoofdtrainer. De titel in de 2e divisie is nog volop in zicht. Gert-Jan nam destijds halverwege het seizoen de coaching over toen het team op de laatste plaats stond. In de laatste wedstrijd van dat jaar kon het eerste zich uiteindelijk handhaven in de 2e divisie. In het afgelopen seizoen behoorde HHC bij de drie meest scorende teams en defensief een van de best presterende teams. Onder zijn leiding heeft het team zich ontwikkeld van degradatiekandidaat tot titelkandidaat met offensief voetbal vanuit het 1:4:3:3 systeem. Gert-Jan wil tijdens de wedstrijden herkenbare patronen terugzien. Tijdens trainingen is hij daar nadrukkelijk mee bezig. Van de A-selectie zijn momenteel zes jeugdspelers actief als contractspeler dan wel als talent voor de toekomst. Voetbalinhoudelijk is hij erg uitgesproken maar altijd open en positief naar zijn omgeving. Kortom een gedreven, dynamische en betrokken trainer.

De TrainerCoach | 27 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 28

HOOFDTRAINER HOCKEY

Hockeyclub HGC, Paul van Ass Topcoaches boeken per speler prestatiewinst

Buiten het voetbal zijn er diverse aanverwante sporten waar trainers en coaches actief zijn. Hockey komt wellicht het meest in de buurt van ‘ons’ favoriete spelletje. Bij deze aandacht voor ex-bondscoach Paul van Ass die momenteel actief is op het hoogste hockeyniveau in Nederland. Tijdens de Olympische Spe- len in 2012 behaalden de oranje mannen onder hem de finale. Hoe kijkt hij tegen coaching aan en hoe verhoudt zijn werk zich ten opzichte van collega’s in de voetbalwereld?

Tekst: Ruud Bijnen | Beeld: Rik Komor

Het gesprek verloopt anders dan de inter- In het voetbal zien sommige mensen het schien hebben we wel wat eerder regels viewer gewend is in een voetbalsetting. Het hockey wat vernieuwender dan het voet- veranderd, zoals de selfpass en het ophef- gesprek gaat veel meer over de omgang balwereldje. Hoe ziet u dat? fen van buitenspel. Internationaal wordt er met mensen en de coaching. Het hockey- “Volgens mij zit er niet veel verschil tussen bij wedstrijden met zuivere speeltijd ge- inhoudelijke deel verschuift naar de achter- beide werelden. In beide sporten zijn er speeld van een uur in totaal. In de hoofd- grond met als gevolg een voor de voetbal- veel bestuurders die als vrijwilliger actief klasse hockey worden er tien minuten bij trainer inspirerend gesprek. zijn met beperkte inhoudelijke kennis. Mis- opgeteld zonder de tijd stil te zetten en dat

28 | De TrainerCoach TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 29

‘HET IS ONTZETTEND BELANGRIJK NEDERIG TE BLIJVEN EN DE ARROGANTIE WEG TE HOUDEN’

komt ongeveer op een uur zuivere speeltijd boos reageren na zijn wissel. Het lijkt er dan Soms had je daar twee dagen achter el- neer na aftrek van de onderbrekingen. Voor van buitenaf op dat hij Ten Hag even een kaar en dan weer een dag rust ertussen. deze set van wijzigingen was de noodzaak klootzak vindt, maar dat ligt natuurlijk veel Met Rick Cost hebben we destijds een mo- ook wat groter dan in het voetbal door het genuanceerder. Maar voor mij zijn dat de del gebouwd om optimaal fit aan de start verschil in de hoeveelheid aandacht voor de bijzondere processen om te volgen en over te staan in London. Spelers moeten in het sport. Bij het voetbal is de aandacht erg na te denken. Liverpool heeft het met een ritme komen en vooral het vermogen heb- groot, ook met de huidige regelgeving. In het voorsprong van ruim twintig punten in de ben om optimaal te herstellen voor de vol- hockey lag dat wat anders. Ik ben overigens competitie ook lastig om bij de les te blijven. gende wedstrijd. Het is gewenning en wel heel benieuwd wat het met het voetbal Het is ontzettend belangrijk nederig te blij- naar die belasting toegroeien.” zou doen als deze regels daar ingevoerd zou- ven en de arrogantie weg te houden. Je den worden. Afschaffen van de buitenspelre- moet als groep met elkaar serieus blijven Om de dag spelen zegt u. In het voetbal gel maakt het wel een heel ander spel.” werken, blijven analyseren in wat er beter sluit men dat uit. Daar moet er in nage- kan en bezig zijn met die verbetering. Dat noeg alle gevallen drie dagen tussen twee Volgt u het voetbal? wordt lastiger als het bijzonder goed gaat. wedstrijden zitten. Is dat overdreven veel “Jazeker. Ik heb her en der ook wel goede Maar het is wel essentieel om succesvol te rust denkt u? contacten in de voetbalwereld. Zo heb ik bij- blijven.” “Voetbal oogt voor mij qua tempo vaak lager voorbeeld samengewerkt met Rick Cost tij- dan hockey. Maar er komt natuurlijk wel een dens de Olympische Spelen in 2012. Hij is nu Is performance management en periodise- aspect bij dat in het hockey veel minder performance manager bij Feyenoord. Daar ring een ‘hot issue’ in het hockey? geldt. Het is veel fysieker met de lichamen heb ik nog wel contact mee. Dus ik vang nog “Rondom toernooien zoals de Olympische tegen elkaar, botsingen en krachtmetingen wel eens wat op. Ik ben persoonlijk vooral Spelen en de Champions Trophy is het ze- in duels. Daarnaast is het mentale aspect, geïnteresseerd in de psychologie in het ker iets waar ik als coach mee aan de slag druk van buitenaf bijvoorbeeld ook wel iets voetbal. Interessant om te zien waarom het ging. Olympisch speel je om de dag een dat pittig kan zijn voor voetballers met een met Advocaat nu zo goed gaat bij Feyen- wedstrijd en daar moet je met periodise- drukke speelkalender. Dat heeft ook rust no- oord. Bij Ajax gaat het nu even de andere ring naartoe bouwen. Bij de Champions dig. Moeilijk te zeggen of de tijd tussen wed- kant op. Zo zagen we Ziyech bij Ajax-AZ Trophey was het nog wat ingewikkelder. strijden daar verkort kan worden.”

De TrainerCoach | 29 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 30

HOOFDTRAINER HOCKEY

Paul van Ass praat verder over de periodisering “In de hoofdklasse hockey hebben de meeste clubs vier trainingsmomenten in de week. Dat hebben wij ook. Het zijn drie groepstrainingen op dinsdag, donderdag en vrijdagavonden en één training op woensdag voor het individu voor herstel of extra training indien nodig of gewenst. Voor de maandag na de wedstrijd geven we de jongens het advies een herstel- loop te doen. We hebben niet zoals in het voetbal wel gebeurt, één specifieke conditionele training. Ik werk ook niet met meetapparatuur. Mijn ervaring rondom het Nederlands team heeft me geleerd hoe ik met welke intensiteit welke belasting veroorzaak. Per week bouw ik de hartslagfrequenties op richting de wedstrijd van zondag. Dinsdags zijn de trainingen wel het langste en fysiek het zwaarste. Dan komt er ook wat loopwerk bij zonder stick en bal. met alle wedstrijdbeelden. We laten zien hoe sportinhoudelijke zaken. Het belangrijkste Donderdag is het iets meer technisch en vrij- we strafcorners willen verdedigen met name, wordt vergeten eigenlijk en dat is het aspect dag is het weer zeer intensief, maar wat kor- een belangrijk aspect in hockey. Ook hoe we managen van de mens en het beheren van de ter. Belangrijk is dat alle oefeningen en vor- ons verdedigend opstellen wordt besproken.” groepsprocessen. Als je dat als coach goed men in de hoogste intensiteit en snelheid Paul van Ass praat verder over kunt, ben je al 80% op weg. Topcoaches zorgen ook dat de honger optimaal is, zorgen voor de juiste energie. Dat is een constante ‘PER WEEK BOUW IK DE HARTSLAGFREQUENTIES OP uitdaging. Bij de wedstrijden gebruik ik daarvoor oefeningen om de juiste concentratie te RICHTING DE WEDSTRIJD OP ZONDAG’ vinden. Van de Duitse sportpsycholoog Eber- spächer hanteer ik een model met zes con- centratiecirkels. Als alles klopt met staf en gedaan worden. Daar besteed ik veel aandacht zijn tactische visie spelers, dus het hele proces functioneert, aan. We combineren alle conditionele vormen “Met mijn team zet ik graag hoog druk. Het dan citeer ik in een wedstrijdbespreking in ieder geval met tactiek en techniek.” dwingen tot fouten en tegenstanders niet in soms iets uit een boek dat past bij de sfeer het spel laten komen, is iets waarin ik geloof. of situatie. Hoe ziet de tactische invulling Op dit moment zijn we bezig met het schake- van een week er uit? len van stick-to-stick hockey naar het meer In de halve finale op de Olympische Spelen “We analyseren onze eigen wedstrijden zorg- stick-to-space spel. Dus het spelen van de in 2012 las ik een gedicht voor. Iedereen een vuldig en werken in de week met de te verbe- bal in de ruimte waar een medespeler goed brok in de keel, maar we wonnen met 9-2! teren zaken. Aan het begin van de week laten getimed in komt. Het geeft meer snelheid aan Maar dat is in een fase waar al het werk al we dat zien en bespreken we dat. Dat is vaak het spel maar vergt ook inzicht in de ruimte lang gedaan is en alles op zijn plek valt.” hetzelfde en herhaling in alle rust is belangrijk van zowel verzender als ontvanger van de om vooruitgang te boeken. Tactische verbeter- pass. De spelende man moet met veel gevoel “Voorafgaand aan die eindfase waarbij alles punten verwerken we zo veel mogelijk in alle de bal in de ruimte leggen.” goed loopt, moet de staf perfect met elkaar oefeningen. We laten overigens ook zien wat samen werken. Alles moet op elkaar afge- er wel goed ging, want dat is ook belangrijk. Wat kunt u zeggen over wat u als stemd zijn. Ben je goed in het coachvak dan We analyseren de tegenstander niet erg uitge- belangrijkste kwaliteiten ziet van beperk je het prestatieverlies van je spelers. breid. Pas op vrijdag gaan we met elkaar zitten een toptrainer-coach? Is een coach top, dan boekt hij zelfs presta- om de komende tegenstander te bekijken. Mijn “De nadruk bij de trainerscursussen bij zowel tiewinst per speler. Ik geloof ook in het wer- assistent bereidt dat voor. Er is een database voetbal als hockey ligt nog te veel op de ken aan de kwaliteiten van spelers en minder

30 | De TrainerCoach TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 31

‘GA ER ALS COACH OOK NOOIT VAN UIT DAT WANNEER SPELERS NIETS ZEGGEN, HET DAN WEL GOED IS’

in het bezig zijn met de zaken die niet of min- ontzetten belangrijk. Observeren en voelen is toch belangrijk te voelen waar spelers der aanwezig zijn. Als team moet je ook de als coach is de sleutel. Ga er als coach ook ‘zitten’. Dus observeren, praten, uitleggen bal zo veel mogelijk bij je beste spelers zien nooit van uit dat als spelers niets zeggen, wat je als coach ervaart met de speler. Ik te krijgen. Zij maken het verschil met hun ta- dat het dan wel goed is. Het is constant weet dat er in het voetbal spelers op het lent.” contact houden. Besef dat als je gaat vra- hoogste niveau rondlopen die weinig tot gen, je als trainer vaak een antwoord krijgt geen discipline hebben. Dat is een dimensie Wat is talent voor u? dat spelers denken dat gewenst is. Zij waar ik als hockeycoach nog nooit mee te “De basis van talent is nadenken meestal vanuit het be- maken heb gehad. Als ik erover nadenk hoe tuurlijk wel dat je ‘mo- lang speeltijd te krijgen. ik daar mee om zou gaan, dan is het duide- torskills’ voldoen ‘TOPCOACHES Vragen is dus in deze lijk dat je uitlegt dat de teamprestatie het aan de snelheids- niet altijd het beste. belangrijkste is. Als een speler ondanks een eisen van het ZORGEN OOK DAT Vragen hoe de spe- gebrek aan discipline meer kan brengen spel. Maar daar- DE HONGER ler zich voelt, leidt dan dat het kost, dan kun je hem handha- naast is mentale meestal tot het ant- ven. Anders houdt het op.” aspect mis- OPTIMAAL IS, woord ‘goed’. Het schien nog wel ZORGEN VOOR is een kwestie van “Discipline is voor mij niet meer dan doen belangrijker. Je het overbrengen van wat je met elkaar afspreekt. Het is het bewa- moet kunnen door- DE JUISTE ENERGIE’ jouw gevoel als coach ken van gezamenlijke normen en waarden. zetten, kunnen om- met betrekking tot de Over op tijd komen hebben we het niet eens. gaan met teleurstelling, speler. Dus het is beter te Heel veel dingen moeten gewoon basis en soms niet te kritisch zijn, zeggen: ‘Ik voel dat je niet hele- begrepen zijn. Discipline en structuur wor- soms jezelf belonen, soms teambelang maal lekker in je vel zit. Of ik zie dat je wat den gevolgd door bevrijding. Daarmee be- boven je eigen belang kunnen plaatsen, minder energie geeft op het veld. Waar ligt doel ik dat als iedereen een staat van bevrij- soms vechten voor je plek. Maar het is bij- dat aan?’ En dan kijken hoe je vervolgens ding voelt, dat er geen stemmetje in zijn voorbeeld ook iemand met een buitenge- verbetering kunt faciliteren.” hoofd is, geen beoordeling van zichzelf en woon goed spelinzicht. In mijn beleving zijn van anderen, geen onduidelijkheden over dat zaken die niet aan te leren zijn.” Hoe zit het met de mondigheid en de disci- wat wel en niet mag. Als we allemaal die pline in het hockey? staat bereikt hebben, dan kun je spelen naar Paul van Ass gaat verder over de belangrij- “De coach maakt de opstelling. Ik denk dat maximaal vermogen. Maar het vergt veel van ke kwaliteiten van een toptrainer-coach net als in het voetbal spelers meestal de kri- een coach. Het is een ongelofelijk multidisci- “Veel één op één praten met je spelers is tiek voor zich houden. Maar wat ik al zei, het plinair proces. Maar oh zo gaaf als het lukt!” TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 32

JURIDISCH

Corona-impact op trainers en werkgevers

Op haar website van 20 maart 2020 meldt de VVON onder meer: “Ons dagelijks leven ziet er momenteel heel anders uit dan een maand geleden. De veranderingen onder invloed van het Covid-19/Coronavirus zijn ongekend en zullen waarschijnlijk nog enige tijd aanhouden. “De veranderingen in het dagelijks leven zijn voor iedereen tastbaar. Er is momenteel sprake van een tijd waarin individuele belangen op de achtergrond raken en collectiviteit, zoals de volksgezondheid, het leidende principe wordt.

Tekst: R. Beele ([email protected]) | Beeld: Shutterstock Onderstaande tekst is gebaseerd op de feiten zoals bekend d.d. 30 maart 2020.

Grondwettelijke plicht overheid omschrijving gegeven van hetgeen de over- gegeven, zonder de economische bedrijvig- De bevordering van de volksgezondheid is heid te doen stond, te weten: “Zij strekt, insge- heid volledig uit het oog te verliezen. Het is opgenomen in artikel 22 lid 1 van de Grondwet. lijks, door heilzame wetten, haare zorg uit tot begrijpelijk dat daarbij keuzes worden Het is één van de klassieke sociale grondrech- alles, wat in het algemeen de gezondheid der gemaakt, waarbij de voornaamste aandacht ten die uitgaan van een actief optreden van de ingezeten kan bevorderen, met wegruiming, uitgaat naar de meest essentiële onderdelen overheid. In het algemeen wordt aangenomen zooveel moogelijk, van alle belemmerigen” De van de economische bedrijvigheid. De dat burgers geen rechtstreekse aanspraak overheid is de roerganger die dwars door poli- (amateur)sportsector is daarin geen belangrijk kunnen ontlenen aan deze bepaling van de tieke verhoudingen duidelijk maakt dat op dit element en komt in de ontworpen maatregelen sociale grondrechten. In de Staatsregeling moment centrale sturing geboden is. dan ook (vooralsnog) niet voor. van 1798 (De Staatsregeling voor het Bataaf- sche Volk, ook wel beschouwd als de eerste In dat verband zijn economische maatregelen Verhouding werkgever / werknemer Grondwet) werd in art. 62 (Bevordering getroffen die het gevolg zijn van de huidige Een trainer-coach vroeg mij of de wettelijke gezondheid der ingezetenen) een duidelijke prioriteit die aan de volksgezondheid wordt regelingen voor werkgever en werknemers in

32 | De TrainerCoach TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 33

Indien de trainer-coach niet ziek is moet er is de Tijdelijke Noodmaatregel voor Werkbe- vooralsnog van worden uitgegaan dat hij/zij houd (NOW) opengesteld. Met de NOW is ex art. 7:628 lid 1 BW recht op loon behoudt (voor zover aan de daarvoor geldende voor- als hij/zij “de overeengekomen arbeid niet waarden wordt voldaan) van werktijdverkor- heeft verricht door een oorzaak die in rede- ting geen sprake meer. Dat geldt ook voor lijkheid voor rekening van de werkgever een aanspraak op een WW-uitkering. behoort te komen.“ De vraag is wat een oorzaak is die in redelijkheid voor rekening De kamerbrief van 17 maart 2020 waarin het van de werkgever behoort te komen. Dit is in hiervoor genoemde noodpakket werd het algemeen al hetgeen dat tot het normale aangekondigd en toegelicht vermeldt in de ondernemersrisico behoort. De rechtspraak inleiding: “Veel ondernemers en verenigin- is daarover duidelijk. Ik laat deze maar even gen, zoals restaurants, cafés en sportclubs, voor wat het is. moeten tijdelijk hun deuren sluiten of hebben veel minder vraag.” In het vervolg Uitspraak in het verleden van de kamerbrief zijn ‘verenigingen’ en In oktober 2004 werd duidelijk wat een ‘sportclubs’ echter uit de tekst verdwenen. oorzaak was die in redelijkheid niet als een Mede gelet op wat in de kamerbrief wordt normaal ondernemersrisico en dus niet voor vermeld over ‘ondernemingen’ en het daar- rekening van de werkgever zou komen. Dat bij behorende economische begrippenkader was het geval indien gedurende ten minste 2 moet worden aangenomen dat de genoemde kalenderweken en gedurende ten hoogste 24 maatregelen (vooralsnog) geen betrekking kalenderweken, ten minste 20% van de aan hebben op de (amateur)sportsector. de werkgever ter beschikking staande arbeidscapaciteit niet kan of naar verwach- Arbeidsovereenkomst en contributie ting niet zal kunnen worden benut, vanwege Echter, zoals bekend bestaan de inkomsten een vermindering in bedrijvigheid door van een vereniging primair uit contributies buitengewone omstandigheden die in rede- van de leden. Bij begrotingen wordt soms lijkheid niet tot het normale ondernemersri- ook rekening gehouden met andere inkom- sico kunnen worden gerekend. In dat geval sten, zoals de verwachte omzet uit kantine. de sport als gevolg van de huidige situatie kon werktijdverkorting (de wtv-regeling) Ook sponsorbijdragen kunnen een bron van tijdelijk niet meer van toepassing zijn. Het worden aangevraagd. inkomsten zijn. Arbeidsovereenkomsten met antwoord is duidelijk: de betreffende weten (amateurvoetbal)trainer-coaches zijn door- regelgeving is onverminderd van kracht. Volgens art. 7:628 lid 9 BW geldt de in art. gaans gebaseerd op de voor de voetbal- Echter, het geldend maken van de rechten van 7:628 lid 1 genoemde verplichting geheel of werkgever bekende inkomsten, met name de de trainer-coach als werknemer van een gedeeltelijk niet als het niet verrichten van inkomsten uit contributies. Er mag dus van (amateur)voetbalorganisatie zal tegen de de overeengekomen arbeid het gevolg is worden uitgegaan dat de contributie achtergrond van de huidige omstandigheden van bij die regeling te bepalen buitenge- voldoende dekking biedt om de verplichting plaatsvinden. wone omstandigheden én aan bij die rege- tot het betalen van het overeengekomen ling te bepalen voorwaarden wordt voldaan, loon te kunnen nakomen. Vanaf 15 maart 2020 zijn alle sportaccommo- kortom als er (bijvoorbeeld) al een wtv- daties (zoals voetbalvelden) gesloten. De vergunning was verleend. In dat geval zou Op de site van NOC/NSF wordt dit ook competities zijn stilgelegd en de voetbalver- de werknemer (indien hij aan de voorwaar- bevestigd in de algemene vragen over het enigingen moesten de accommodaties en den zou hebben voldaan) in aanmerking zijn coronavirus en de sport. Daarin wordt op clubhuizen/kantines sluiten. De werkzaamhe- gekomen voor een WW-uitkering. de vraag “Moeten we als vereniging contri- den van de Trainer-coach werden vanaf dat butie blijven incasseren? als antwoord moment stilgelegd. Wat zijn daarvan de gevol- Noodpakket voor amateursportsector? gegeven: “Als gezamenlijke sport nemen gen voor de (rechts)verhouding van de trai- Volgens de kamerbrief van 17 maart 2020 we het standpunt in dat we de kosten die ner-coach met de voetbal(werkgever). Deze was de uitbraak van het coronavirus een we met z’n allen maken, zoveel mogelijk relatie wordt zoals altijd ingekleurd door de calamiteit die buiten het normale onderne- met z’n allen dragen. Om die reden advise- normen van goed werkgever- en werkne- mersrisico valt. Omdat een te groot beroep ren we je om in overleg te gaan met jouw merschap. Wat betekent dit voor de nakoming op de wtv-regeling werd gedaan is deze op eigen leden en vooralsnog de contributie van overeengekomen verplichtingen? 17 maart 2020 ingetrokken. In plaats daarvan gewoon te innen.“

De TrainerCoach | 33 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 34

COLUMN

CORONA Colofon

De TrainerCoach is een gezamenlijke uitgave at weekend was gepland voor een van SFM De Sportuitgever en VVON. bezoek aan London, inclusief een Dwedstrijd in de Premier League. Het Uitgave: virus had in Nederland al onbarmhartig toege- SFM De Sportuitgever BV slagen met een totale afgelasting van het voet- Postbus 952 - 3700 AZ Zeist bal tot gevolg. Op die donderdag kwam het Bezoekadres: Rozenstraat 20 A, Zeist Telefoon: 030-6977710 bericht door, dat alle wedstrijden in de Premier E-mail: [email protected] League wel gewoon doorgang zouden vinden. Website: www.desportuitgever.nl Dus stond niets een vertrek naar London City Airport in de weg. Uitgever: Floris Schmitz

Redactiecoördinator De TrainerCoach: Al vroeg in de middag zaten we in een pub in de Ruud Bijnen, telefoon 06-45006655 wijk Kensington aan ons eerste biertje toen E-mail: [email protected] toch het nieuws keihard binnenkwam. Geen voetbal in de Premier League. Het risico voor Vormgeving: verspreiding van het virus was te groot. Het Anton Gouverneur / [email protected]

openbare leven in Engeland lag niet stil dus konden we ons wel vermaken, maar de domper Aan dit nummer werkten mee: van een voetballoos weekend hakte er wel even in. Ruud Beele, Ruud Bijnen, Hans Bijvank, Rogier Cuypers, Maaike Denkers, Marc Doornekamp, Bij terugkomst in Nederland was het verschil enorm. Een bijna uitgestorven Schiphol en Paul van Ass, Robert van der Weert, Roy Versluis, nauwelijks drukke autosnelwegen gaf een bijna onwerkelijk en surrealistisch aandoend beeld. Jelle Goes, Rudy Jansen, Rick de Rooij, Paul Het openbare leven was piepend en krakend tot stilstand gekomen en zal de komende weken Brandenburg, Art Langeler, Edmond Claus, Björn Verbeij, Arnold Westen, Wim Adolfsen de nodige impact hebben op de dagelijkse gang van zaken. Sportverenigingen zijn op slot en

dat slot gaat er voorlopig ook niet meer van af. Speciale VVON-leden: J. Philippo, W. Hoeben (ereleden), J. Biessels, R. de Thuiswerken is het devies, maar dat gaat voor een voetbalvereniging dus even niet. Hoe gaat Groot, C. Jansen, H. Ursem, A. Veenstra en J. Vrind een trainer zijn spelers voorbereiden op een hervatting van de competitie als die überhaupt al (leden van verdienste).

wordt hervat. Een normaal verloop van die competitie op welk niveau is dan ook uitgesloten. Ik Lidmaatschap VVON en verschijning: wens diegene die daar een beslissing over moet nemen veel kennis en vooral wijsheid toe. Het verenigingsblad ‘De TrainerCoach’ maakt onderdeel uit van het lidmaatschap van de VVON. Als binnen afzienbare tijd het sein weer op groen wordt gezet is het bijna onmogelijk om direct Heeft u vragen over uw lidmaatschap dan kunt u de teams weer het veld op te sturen. Je kunt nu wel individuele trainingsschema’s aan spelers contact opnemen met: Secretariaat VVON, Jan de meegeven, maar de controle daar op is een helse klus, zo niet onmogelijk. Nog afgezien van het Gier, [email protected], telefoon: 06-30185442. Lid worden kan via www.vvon.nl. Opzeggen van het feit welke spelers worden getroffen door het virus. Een gelijk speelveld is sowieso al niet meer lidmaatschap dient vóór 1 november van elk jaar mogelijk en je zou denken dat een voorbereidingsperiode logisch zou zijn, maar of dat realis- plaats te vinden. Dit kan alleen via de website van tisch is waag ik te betwijfelen. de VVON (www.vvon.nl/lidmaatschap/opzeggen/).

Kortom, het coronavirus geeft aan dat onze samenleving kwetsbaar is. Toch zal dit ook weer Leden van de VVON dienen wijzigingen in adresgege- vens, telefoonnummer, emailadres etc. zelf aan te leiden tot nieuwe initiatieven en oplossingen waar niemand aan gedacht heeft. Immers is het passen via MIJN VVON op www.vvon.nl. Hiervoor is menselijke brein creatief en zal zich zelden onderwerpen aan totale overgave. Op het moment het wel noodzakelijk ingelogd te zijn. dat ik dit schrijf is de ‘Lock down’ net van start gegaan en is niet te overzien wanneer er een eind aan komt. De knappe koppen die het kunnen en moeten weten doen hun stinkende best en De ‘TrainerCoach’ verschijnt zes keer per jaar. ik zal op een bescheiden wijze mijn bijdrage leveren om uit deze donkere periode te komen. © 2018. SFM De Sportuitgever BV, Zeist Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen in enige vorm of op enige wijze, Een bekend Nederlands filosoof heeft ooit eens gezegd: “Elk nadeel heeft zijn voordeel”, en hetzij elektronisch, door fotokopieën, of enige andere daar houd ik me maar aan vast. manier, zonder voorafgaande schriftelijke Hans Bijvank toestemming van de uitgever.

34 | De TrainerCoach TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 35 TC nr. 2 2020.qxp_Opmaak 1 01-04-20 12:21 Pagina 36