T.C. BİTLİS VALİLİĞİ İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
BRİFİNG DOSYASI
2016 İÇİNDEKİLER
1-BİTLİS HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1.1. TARİHÇE………………………………………………………………………… 7 1.2. COĞRAFİ YAPI…………………………………………………………………… 7 1.3. İDARİ VE SOSYO-EKONOMİK DURUM ……………………………………… 7 1.4. İLİN ÖNE ÇIKAN ÖZELLİKLERİ ……………………………………………… 7 1.5. GENEL BİLGİLER……………………………………………………………….. 9
2- MÜDÜRLÜĞÜMÜZ BİLGİLERİ
2.1.YATIRIM BÜTÇESİ………………………………………………………………. 10 2.2. DÖNER SERMAYE BÜTÇESİ…………………………………………………... 11 2.3. PERSONEL DURUMU…………………………………………………………… 12 2.4. NORM KADRO DURUMU………………………………………………………. 13 2.5. İL VE İLÇELER BİNA TAHSİS DURUMU……………………………………… 14 2.6. İL MÜDÜRLÜĞÜMÜZ LOJMAN DURUMU…………………………………… 14 2.7. ARAÇ DURUMU………………………………………………………………….. 15
3-TARIMSAL YAPI
3.1. ARAZİ VARLIĞI VE TARIM ALANLARININ DAĞILIMI……………………… 15 3.2. SULAMA ………………………………………………………………………….. 16 3.3. KAYITLI TARIM ALANLARI VE İŞLETME BÜYÜKLÜĞÜ…………………... 16 3.4. ARAZİ TOPLULAŞTIRMASI…………………………………………………….. 17 3.5. HAYVAN VARLIĞI……………………………………………………………….. 17 3.5.1. Yıllara Göre Koyun ve Keçi Varlığı……………………………………………. 17 3.5.2. Yıllara Göre Büyükbaş Varlığı…………………………………………………. 18 3.6. İLİMİZ YILLARA GÖRE ÜRETİM DEĞERİ……………..…………………….. 19 3.6.1. İlimizin Yıllara Göre Tarımsal Üretim Değerleri……………………………… 19 3.6.1.1. İlimizin Yıllara Göre Bitkisel Üretim Değerleri……………………………… 19 3.6.1.2. İlimizin Yıllara Göre Hayvansal Ürün Değerleri……………………………... 20 3.6.1.3. İlimizin Yıllara Göre Canlı Hayvan Değerleri………………………………... 20
4-ÜRETİM BİLGİLERİ
4.1. BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİLERİ………………………………………………. 21 4.1.1. Tahıllar………………………………...……………………………………… 21 4.1.1.1. Yıllara Göre Buğday Ekilişi ve Üretimi ………………………..……… 21 4.1.1.1. Yıllara Göre Arpa Ekilişi ve Üretimi ….……………………….………. 22 4.1.2. Baklagiller…………………………………………………………………….. 23 4.1.2.1. Yıllara Göre Kuru Fasulye Ekilişi ve Üretimi ……………...………….. 23 4.1.3. Endüstriyel bitkiler……………………………………………………………. 23 4.1.3.1. Yıllara Göre Patates Ekilişi ve Üretimi ….…………………………….. 24 4.1.3.2. Yıllara Göre Şeker Pancarı Ekilişi ve Üretimi ….……….…………….. 24 4.1.4. Yağlı Tohumlu Bitkiler……………………………………………………….. 25 4.1.4.1.Yıllara Göre Ayçiçeği (Yağlık) Ekilişi ve Üretimi ….…….……………. 25 4.1.5. Yem Bitkileri………………………………………………………………….. 25 4.1.5.1. Yıllara Göre Yonca (Yeşil Ot) Ekilişi ve Üretimi ……………………… 26 4.1.5.2. Yıllara Göre Korunga (Yeşil Ot) Ekilişi ve Üretimi …………………… 26 4.1.6.Meyvesi Yenen Sebzeler ..……………………………………………………... 27 4.1.6.1. Yıllara Göre Karpuz Ekilişi ve Üretimi ………………………...... 27 4.1.6.2. Yıllara Göre Kavun Ekilişi ve Üretimi ………………………...... 28 4.1.6.3. Yıllara Göre Domates Ekilişi ve Üretimi .………………………...... 28 4.1.7. Yumuşak Çekirdekli Meyveler ………………………………………………. 29 4.1.7.1. Yıllara Göre Elma Üretimi ……………………………………………. 29 4.1.8. Sert Çekirdekli Meyveler …………………………………………….….. 29 4.1.8.1. Yıllara Göre Kiraz Üretimi ………………………………………… 30 1 4.1.9. Sert Kabuklu Meyveler ……………………………………………..………… 30 4.1.9.1.Yıllara Göre Ceviz Üretimi ………………………………..…………… 30 4.1.10. Üzümsü Meyveler………………………………………………………….. 31 4.1.10.1. Yıllara Göre Üzüm Üretimi………………………………………… 31 4.1.11. Bitlis’te Organik Tarım…………………………………………………….. 31 4.2.HAYVANSAL ÜRETİM BİLGİLERİ……………………………………………. 32 4.2.1. Süt Üretimi………………………………………………………………….... 32 4.2.1.1. Yıllara Göre Süt Üretimi ……………………………………………... 32 4.2.2. Yıllara Göre Yün, Kıl ve Tiftik Üretimi………………………………………... 32 4.2.3. Bal ve Balmumu Üretimi……………………………………………………… 33 4.2.3.1. Yıllara Göre Bal Üretimi……………………………………………….. 33 4.2.3.2. Yıllara Göre Bal Mumu Üretimi ………………………………………. 33
5- TARIMSAL DESTEKLER
5.1. BİTKİSEL ÜRETİM DESTEKLERİ…………………………………………….. 34 5.1.1. Mazot, Gübre, Toprak Analiz Desteği……………………………………….. 34 5.1.2. Fark Ödemesi Desteği………………………………………………………….. 34 5.1.3. Sertifikalı Tohumluk ve Fidan Kullanım Desteği……………………………. 35 5.1.4. Sertifikalı Tohumluk Üretim Desteği ……………………………………….. 35 5.1.5. Organik Tarım Desteği………………………………………………………. 35 5.1.6. Alternatif Ürün (Tütün) Desteği……………………………………………… 35 5.1.7. Küçük Aile İşletmesi Desteği………………………………………………… 36 5.2. HAYVANCILIK DESTEKLERİ…………………………………………………. 36 5.2.1. Anaç Sığır Desteklemesi…………………………………………………….. 36 5.2.2. Besilik Materyal Buzağı Desteği…………………………………...………. 36 5.2.3. Anaç Koyun ve Keçi Desteği……………………………………………….. 36 5.2.4. Arılı Kovan Desteği…………………………………………………...……. 37 5.2.5. Brucella Rev-1 Genç Aşı Desteği………………………………………….. 37 5.2.6. Besilik Erkek Sığır (Kırmızı Et) Desteği…………………………………… 37 5.2.7. Çiğ Süt Desteği……………………………………………………………… 37 5.2.8. Su Ürünleri Desteği ……………………………………………….………….. 38 5.2.9. Anaç Manda Desteği……………………………………………………….. 38 5.2.10. Hastalık Tazminat Desteği………………………………………….………. 38 5.2.11. Organik Hayvancılık Desteği……………………………………………….. 38 5.2.12. Aşı S-9 Desteği……………………………………………………………... 39 5.2.13. DAP, GAP, KOP, ve DOKAP Desteği ……………………………………… 39 5.2.14. Manda Islah Projesi Desteği ……………………………………………….. 39 5.2.15. Yem Bitkileri Desteği ………………………………………………………. 39 5.3. KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ…………………………………………... 40 5.3.1. Kırsal Kalkınma Ekonomik Yatırım Hibeleri……………………………….. 40 5.3.1.1. Kırsal Kalkınma Ekonomik Yatırımlar Desteği……………………………. 40 5.3.2. Kırsal Kalkınma Makina Ekipman Desteği…………………………………. 41 5.3.3. Bireysel Sulama Makine Ekipman Desteği …………………………………. 41 5.4. DİĞER TARIMSAL DESTEKLER……………………………………………… 41 5.4.1. Tarımsal Yayım Danışmanlık……………………………………………….. 41 5.4.2. Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Sistemi…………………………………………... 41 5.5.KOOPERATİF DESTEKLERİ………………………………………………….... 42 5.5.1.Kooperatiflerce Kullandırılan Krediler……………………………………….. 42 5.6. İL ÖZEL İDARESİ DESTEKLERİ……………………………………………… 42
6- BİTKİSEL ÜRETİM VE BİTKİ SAĞLIĞI ÇALIŞMALARI
6.1. Bitkisel Üretim Destekleme Ödemeleri………………………………………….. 43 6.1.1. Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli……………………………… 43 6.1.1.1.2015 Üretim Sezonu Mazot Gübre ve Toprak Analiz Desteği……….….. 44 6.1.1.2. 2015 Üretim Sezonu Mazot Gübre ve Toprak Analiz Desteği Fark…….. 44 6.1.1.3.2015 Üretim Sezonu Yem Bitkileri Desteği ……………………………... 45 6.1.1.4. 2013 Üretim Sezonu Yem Bitkileri 2013 (3. Taksit) Desteği Ödemesi …. 45 2 6.1.1.5. 2015 Hububat Baklagil Fark Ödemesi Desteği………………………... 46 6.1.1.6. 2015 Üretim Sezonu Fark Ödemeleri Desteği (Yağlı Tohumlu Bitkiler)…………………………………………………………….….. 46 6.1.1.7. 2016 Üretim Sezonu Sertifikalı Fidan Kullanımı (Güzlük)………………………………………………………..……… 46 6.1.1.8 2016 Üretim Sezonu Sertifikalı Tohum Kullanımı (Güzlük) …………. 47 6.1.1.9. 2016 Üretim Sezonu Sertifikalı Fidan Kullanımı (Yazlık)…………… 47 6.1.1.10. 2016 Üretim Sezonu Sertifikalı Tohum Kullanımı (Yazlık)…...……. 47 6.1.1.11.2015 Yılı Organik Tarım Desteklemesi……………………………… 47 6.1.1.12. 2015 Sertifikalı Tohum Üretim Desteği …………………………….. 48 6.1.1.13. 2016 Yılı Küçük Aile İşletmelerinin Desteklenmesi ……………………… 48 6.2. 2016 Çiftçi Kayıt Sistemine Kayıtlı Çiftçi Sayısı……………………………….. 48 6.3.Gübre Bayilerinin Denetlenmesi ………………………………………………… 48 6.4. Organik Tarım…. ……………………………………………………………….. 49 6.5. İyi Tarım Uygulamaları Çalışmaları ……………………………….…………… 50 6.7. Tohumculuk Faaliyetlerimiz ………………………..……………..…………… 50 6.8. Itri ve Tıbbi Bitkiler ile Boya Bitkileri Üretiminin Geliştirilmesi Projesi……… 52 6.9. 2016 Yılı Bitki Sağlığı Çalışmaları …………………..………..……………….. 52 6.10. Bitki Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele ……………….……………………. 54 6.11. Özel Sürvey Çalışmaları……………………………………………………….. 54 6.12.Entegre Mücadele ………………………………………………………………. 55 6.13. Pestisit Kalıntı Denetimi……………………………………………………….. 56 6.14. Şarka Virüsü ……………………………………………………………………. 56 6.15. Süne Mücadelesi ……………………………………………………………… 56 6.16. Devlet Yardımı Mücadelesi (Çekirge Mücadelesi)…………………………….. 57 6.17. Fidan Satış Yerlerinin Kontrolü ……………………………………………….. 57 6.18. Bitkisel Üretimde Kullanılan Kimyasalların Kayıt Altına Alınması Çalışmaları 58 6.19. 2016 Yıllı Zirai İlaç Ve Zirai Alet-Makine Bayilerin Denetim Tablosu ……….. 58 6.20. Bitki Pasaportu Sistemi ve Operatörlerin Kayıt Altına Alınması ……………… 58 6.21. Eğitimler ……………...………………………………………………………… 59 6.22. 4342 Sayılı Mera Kanunu Çalışmaları………………………………………..... 61 6.22.1.Mera Tespit-Tahdit ve Tahsis Çalışmaları …………………………………. 62 6.22.2.Çayır Mera ve Yem Bitkileri Üretimini Geliştirme Projesi………………… 62 6.22.3. 2016 Yılı Göçere Mevsimlik Mera Kiralama İşlemleri .………………….. 63 6.22.4. Satış ve Diğer Yapılması Düşünülen Tasarruf İşlemleri ….………………. 63 6.22.5. Mera Şikayetleri (Meraya Yapılan Tecavüzler)…………..……………….. 63 6.22.6. Mera Kanunu 14. Madde Tahsis Amacı Değişikliği İşlemleri…………….. 63
7- TARIMSAL ALTYAPI VE ARAZİ DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI
7.1. 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu Çalışmaları ………….. 65 7.2. 3083 Sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu Kapsamında Yapılan Çalışmalar…………………………………. 65 7.3. 3083 Sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu Kapsamında Yapılan Tarım Dışı Tahsis Çalışmaları …………….. 65 7.4. Hazine Arazilerinin Hazinenin Tasarrufuna Bırakılması Çalışmaları ………….. 66 7.4.1.5403 ve 3083 sayılı Kanun Uygulamalarına Ait Dönem Raporu…………….. 66 7.4.2.5403 ve 3083 sayılı Kanunlar Kapsamında Tarım Dışına Çıkarılan Alanların Sektörel Dağılım …………………………………………………..………… 67 7.5.Nitrat Direktifinin Uygulaması Projesi Kapsamında, İlimizde Su Analizleri…….. 67 7.6. Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları …………………...…………………….. 68 7.7. Analiz Laboratuvarları Kontrolü ……………………………………………….. 68 7.8. Tarım Dışı Tahsis Talepleri ………...……………….…………………………. 68 7.9. 5403 Sayılı Kanun Kapsamında Ekim Ayı Toprak Koruma Kurulu Gündemi …. 69 7.10. 3083 Sayılı Kanun Gereğince Komisyonun Gündeminde Olan Müracaatlar …. 70 7.11. Hazine Arazilerinin Hazine Tasarrufuna Bırakılması İşlemi Biten Dosyalar …... 71 7.12. Nitrat Direktifinin Uygulanması Projesi ……………………………………….. 72 7.13. İlave Revizyon İmar Planı Talepleri …………………………………………… 72 7.13.1.Bitlis İmar Durumu…………………………………………………….…… 72 3 7.13.2.Tatvan İlçesi İmar Durumu………………………………………………… 73 7.13.3.Güroymak İlçesi İmar Durumu …………………………………….……… 73 7.13.4. Ahlat ilçesi İmar Durumu …………………………………………………. 73
8- ARAZİ EDİNDİRME ÇALIŞMALARI
8.1. Arazi Edindirme Çalışmaları ………….……………………………………….. 74
9- GIDA VE YEM ÇALIŞMALARI
9.1. Gıda Güvenliği Kanunu …………………………………………………………. 75 9.2. Kayıt ve Onay İşlemleri ……………………………………………………….…. 76 9.3. Gıda Maddesi Üretim, Satış ve Toplu Tüketim İşyerleri Denetimleri……………. 77 9.4. 2016 Yılında Onay Kapsamındaki İşletmelerde Gerçekleştirilen Denetim Sayıları 78 9.5. 2016 Yılında Kayıtlı İşletmelerde Gerçekleşen Denetim Sayısı…………………. 78 9.6. Alo 174 Gıda Hattı………………………...... 79 9.7. 2016 Yılında Uygulanan İdari Yaptırımlar ………………………………….…… 79 9.8. Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi …………………………………………………….. 79
10- KOORDİNASYON VE TARIMSAL VERİLER ÇALIŞMALARI
10.1. Çiftçi Kursları ………………………………………………………..……...... 80 10.1.1.İŞKUR Müdürlüğü ile Ortak Yapılan Projeler ……………………………... 81 10.1.1.1.Sürü Yönetimi Elemanı Benim Projesi …………………..……….………..... 81 10.1.2.Tarımsal Nüfus Gençleşiyor Projeleri ………………………………………..... 81 10.1.2.1.Arı Yetiştiriciliği Eğitimi)………………………………………………..…... 81 10.1.2.2.Ceviz Yetiştiriciliği Eğitimi …………………………………….…………… 81 10.1.2.3.Süt Hijyeni Eğitimi ………………………………………………………...... 81 10.1.2.4.Koyun Yetiştiriciliği Eğitimi ………………………………………………... 81 10.1.2.5.Keçi Yetiştiriciliği Eğitimi ………………………………………………….. 81 10.1.2.6. Çilek Yetiştiriciliği Eğitimi …………………………………………..…….. 81 10.1.2.7.Elma Yetiştiriciliği Eğitimi ……………………………………….…..…….. 82 10.1.3.Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü İle Yapılan Eğitimler ……………………... 82 10.1.3.1. Fıstık Yetiştiriciliği Eğitimi …………………………………………. 82 10.2.Çiftçi Toplantıları ………………………………………………..……………... 82 10.3.Arazide Bilgilendirme ve Uygulamalı Eğitim Çalışmaları …………………. … 84 10.3.1.Bahçe Bakımı ve Budama………………………………………………… 84 10.3.2. Ceviz Bahçeleri Denetimi………………………………………………… 84 10.4. Çiftçilerle Yapılan Anketler……………………………………………….…… 84 10.5. Hizmetiçi Eğitim Kursları……………………………………………………... 85 10.6. Kullanılan Kitle Yayım Vasıtaları……………………………………………… 85 10.7.Teknik Gezi ve Çiftçi İnceleme Gezileri………………………………………... 85 10.7.1.Lider Çocuk Tarım Kampı…….…………………………………………... 85 10.8. Tarımsal Ürünlere Ait Üretim İzleme Raporu…………………………………. 85 10.9.Taşkın Sel Kayıt Formu………………………………………………………… 85 10.10. 5233 Sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun…………………………………………………………….. 85 10.11. Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Sınavı………………………………………. 86 10.12. 2090 Sayılı''Tabii Afetlerden Zarar Gören Çiftçilere Yapılacak Yardımlar Hakkında Kanun'' Kapsamında……………………………………………… 86 10.12.1. Tabi Afet, Tarım Sigortası……………………………………………….. 86 10.12.2.Tarımsal Kredi Borçlarının Ertelenmesi…………………………………. 86 10.13.Web Sitesi…………………………………………………………………….... 86 10.14.Toplu SMS…………………………………………………………………….. 86 10.15. İstatistik Çalışmaları………………………………………………………….. 87 10.15.1. İstatistik Veri Ağı……………………………………………………….. ….. 87 10.15.2. İstatistik Bilgi Sistemi…………………………………………………... ….. 87 10.15.3.Çiftçinin Eline Geçen Fiyat…………………………………………………. 87 10.15.4. Çiftçinin Ödediği Fiyatlar………………………………………………….. 87 4 10.15.5.Tarımsal Maliyet Sistemi………………………………………..………...... 87 10.15.6. Maliyet Otomasyon Sistemi……………………………………………..….. 87 10.15.8. Tarımsal Üretim Kayıt Sistemi……………………………………………... 87 10.15.Tarımsal İşletme Danışmanlığı…………………………………………...... 88 10.16. Desteklemeler………………………………………………………………… 88 10.16.1. Çiftlik Muhasebe Veri Ağı ……………………………………………... 88 10.16.2. Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Desteklemesi………….. ….. 88 10.16.3. Öğrenci Stajları………………………………………………………… 88 10.17.Fotoğraf Sergisi………………………………………………………………... 88 10.18.PROJELER……………………………………………………………………. 89 10.18.1.Uygulanan Projeler………………………………………………………. 89 10.18.1.1.Çilek Yetiştiriciliği Projesi……………………………………… 89 10.18.1.2.Ceviz Fidanı Alım Projesi…………………………………………………. 90 10.18.1.2.1. İl Özel İdare Kaynaklı………………………………………………….. 90 10.18.1.2.2. Bakanlık Bütçesi Kaynaklı……………………………………………... 90 10.18.2. Bütçesi Ayrılmış Uygulanacak Olan Projeler………………………………. 91 10.18.3. Sunulan Projeler …………………………………………………………. 92
11- HAYVAN SAĞLIĞI YETİŞTİRİCİLİĞİ VE SU ÜRÜNLERİ ÇALIŞMALARI
11.1.Hayvan Aşılama ve Sağlık Taramaları………………………………….………. 93 11.1.1. Bitlis İl/İlçe Bazında 2016 Yılında Yapılan Aşı Sayıları …………….…… 94 11.1.2.Sağlık Taramaları…………………………………………………………. 94 11.2. 2016 Yılında İl/İlçe Bazında Yapılan Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürün Sevkleri 95 11.3. 2016 Yılında İl/İlçe Bazında Çıkan Salgın Hayvan Hastalıkları…..…………… 95 11.4. 2016 Yılı Ulusal Kalıntı İzleme Programı Nisan-Mayıs-Haziran Dönemi ….. 95 11.5. Su Ürünleri Yetiştiriciliği Faaliyetleri…………………………………………. 95 11.6. Su Ürünleri Avcılık Denetimi ve Su Kirliliği Çalışmaları……………………… 96 11.7. Balıklandırma Çalışmaları ……………………………………………………... 97 11.8. Su Ürünleri İstihsali Kontrolü …………………………………………………. 97 11.9. Su Kirliliği Çalışmalarımız…………………………………………………….. 97 11.10. 2016 Yılı Bitlis ilinde Ocak-Aralık Aylarında Yapılan Su Ürünleri Denetim Sonuçları ………………………………………………………………….….. 99 11.11. Nitrat Kirliliği Çalışmaları……………………………………………………. 99 11.12. Hayvancılık Desteklemeleri …………………………………………………. 100 11.12.1. 2015 Yılı Halk Elinde Ülkesel Manda Islahı Projesi Desteklemesi ……….. 100 11.12.2. 2016 yılı Anaç Manda Desteklemesi……………………………………….. 100 11.12.3. 2015 yılı Malak Desteklemesi…………………………………………..….. 100 11.12.4. 2015 Yılı Besi Erkek Sığır Desteklemesi……………………………….….. 100 11.12.5. 2015 Yılı Su Ürünleri Desteklemeleri……………………………….……… 100 11.12.6 2015 Yılı Anaç Sığır Desteklemesi……………………………………… ….. 101 11.12.7 2015 Yılı Soy Kütüğü ve Ön Soy Kütüğü Buzağı Desteği …………………. 101 11.12.8. 2015 Yılı Besilik Materyal Temini Anaç Sığır Desteklemesi………………. 101 11.12.9. 2015 Yılı Besilik Materyal Temini Soy Kütüğü ve Ön Soy Kütüğü Buzağı Desteği…………………………………………………………….. 102 11.12.10. 2015 yılı Anaç Koyun-Keçi Desteklemesi……………………………….. 102 11.12.11. 2016 Yılı Arılı Kovan Desteklemesi……………………………………… 102 11.12.12. 2015 Yılı Çiğ Süt Desteklemesi………………………………………….. 102 11.12.13.2016 Yılında Hastalık Nedeniyle Ödenen Tazminat Tutarları …………... 103 11.13. HAYVANCILIK EĞİTİM VE YAYIM ÇALIŞMALARI…………………… 103 11.14. İL MÜDÜRLÜĞÜ 2014 YILI ÇALIŞMALARI…………………………… 104 11.15. 2016 YILI DAP, GAP, KOP ve DOKAP……………………………………... 105 11.16. 2010-2015 YILLARI ARASINDA YÜRÜRLÜKTE OLAN DAP ve GAP 105
12-KIRSAL KALKINMA VE ÖRGÜTLENME ÇALIŞMALARI
12.1. Kooperatifçilik …………………………………………….………………...... 106 12.2. 2016 yılı için gerçekleştirilen Sulama projelerimiz …………………………… 106 12.3. Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı Ekonomik Yatırım 5 Projeleri ……………………………………………………..…………………. 107 12.4. Genç Çiftçi Projesi ……………………………………………………………. 107
- BİTLİS’DE TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN ………………………… 108
- KURUMUN ÖNEMLİ SORUN VE İHTİYAÇLARI……………………………………. 109
6
1.BİTLİS HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1.1. TARİHÇESİ
Bitlis, ismini Mekadonya Kralı Büyük İskender'in (Alexander), şehirde bulunan kaleyi yaptırttığı komutanlarından “Bedlis” ’ten almaktadır. Geçmişi M.Ö. 2000 yılına kadar uzanan Bitlis'te Urartu, Asur, Med, Pers, Makedonya Krallığı, Roma ve Bizans Dönemleri' ne ait izlere rastlanılmaktadır.
Türklerin 11. yüzyılla birlikte başlayan Anadolu akınları sırasında önemi bir uğrak yeri haline gelen, bu tarihlerde Alpaslan ve ordularını Ahlat'ta konuk eden Bitlis, Türklerin Anadolu'ya açılmasında çok önemli bir rol de üstlenmiştir. 1514 yılında Osmanlıların eline geçmiştir. 1929 yılında Muş iline bağlı ilçe, 1936 yılında ise il olmuştur.
1.2. COĞRAFİ YAPISI
İlin en doğu hudut noktasından en batı hudut noktasına kadar 144 km, en kuzey noktasından en güney noktasına 120 km’dir. Bitlis ilinin yüzölçümü 8855 km²’dir. Bitlis ili deniz seviyesinden 1545 metre yüksekliktedir. Arazi, Anadolu yaylasına nazaran daha yüksek ve daha girintili çıkıntılıdır. Arazisinin % 71’i dağlık, % 3’ü yayla, %10,4’ü ova, % 15,6’sı dalgalı olup, değişik bir topografisi vardır. Bölgenin en dağlık ilidir. Hatta Hizan ve Mutki ilçelerinde hiç ova bulunmamakta ve dağlık arazinin oranı % 90’ı geçmektedir. İlin doğusunda Süphan 4058 metre ile Türkiye’ nin üçüncü büyük dağıdır. Nemrut Dağı ülkemizde en son faaliyete geçen volkanik dağdır. Nemrut volkanik bir yapıya sahiptir, 1441 ile 1443 tarihleri arasında faaliyete geçerek lavları 60 km güneye atmıştır. Yüksekliği 3050 metre olan dağın üzerinde Türkiye’nin en büyük krater gölü bulunmaktadır. Ahlat Ovasıyla, bir düzlük gibi Bitlis’in kuzeydoğusundan Van Gölü’ne doğru uzayan, Rahva Ovasından başka büyük düzlüklere rastlanmaz. Deniz seviyesinden 1545 metre yükseklikte bulunan Bitlis’e kış erken gelir, geç gider. Kışın çok kar yağar ve soğuk geçer. Yazları ise kısa sürer, sıcak ve kuraktır. Karasal iklim özelliğini gösterir. Van Gölü çevresinde bulunan Adilcevaz, Ahlat ve Tatvan ilçelerinde kış daha yumuşak geçer. Bitlis ili yurdumuzun en çok kar yağışı alan bölgesidir. Karasal iklimin sürdüğü ilde hakim bitki örtüsü step ve bozkırdır. Bitki örtüsü bakımından çayır otlak ve meraların geniş yer tuttuğu yayla görünümündedir. Yüksek kesimlerde yağışların artması ile genellikle meşe ağaçlarından oluşan orman koruluklarına rastlanır. Bu ormanlar, yörenin insanları tarafından bilinçsizce tahrip edilmesi ve yakacak odun olarak kullanılması nedeniyle gün geçtikçe azalmaktadır. İlde son yıllarda yapılan ağaçlandırma çalışmalarında önemli mesafeler alınmıştır.
1.3. İDARİ VE SOSYO – EKONOMİK DURUM
İdari Yapı: Bitlis‘teki ilçe sayısı 7, belediye sayısı 13 ve köy sayısı ise 344’dür. Nüfus: Bitlis ilinin nüfusu, 2015 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre 340.449 kişidir. Alan: Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan Bitlis ili 8855 kilometrekare’lik alanı ile Türkiye yüzölçümünün %1’ine denk gelmektedir. İlçeler: Nüfus bakımından en büyük ilçeleri sırasıyla Tatvan, Merkez, Güroymak ve Hizan’dır. Nüfus bakımından en küçük ilçesi Adilcevaz’dır.
1.4. İLİN ÖNE ÇIKAN ÖZELLİKLERİ
Ekonomi: Bitlis ili doğal kaynaklarının yetersizliği yanında altyapı yatırımlarının yetersizliği gibi nedenlerle geri kalmış bir ekonomik yapıya sahiptir. Bitlis’in büyük bir bölümünün dağlık, kayalık ve
7 ormanlık olması nedeniyle bitkisel üretim yapılan alanlar çok sınırlıdır. Tarım ve hayvancılık, Bitlis halkının temel geçim kaynağıdır. İlin en önemli geçim kaynağı olan hayvancılık, büyük ölçüde geleneksel yöntemlerle yapılmaktadır. En çok küçükbaş hayvan yetiştirilmektedir. Bunun yanında, Bitlis’te arıcılık gelişmiş olup, Bitlis balı ülke düzeyinde tanınmaktadır. Bitkisel üretim açısından yetiştirilen önemli ürünler çavdar ve tütündür. Bitlis tütünü sert içimli ünlü bir türdür. İlde yetiştirilen en önemli meyve ise ceviz olup, yüksek verimliliği ve kalitesi ile tanınmaktadır. Bitlis tarımında makineleşme 1970'lerde ve çok sınırlı bir şekilde başlamıştır. Tarımda teknolojik girdiler ve sulama da çok sınırlıdır. Tarım kolunda çalışanların toplam istihdam oranı ise Türkiye ortalamasının üstündedir. İlde sanayi işletmeleri devletçe 1930'lu yıllarda kurulmuş, sonraki yıllarda genişletilmiştir. Kamu sektörüne ait işletmeler Bitlis Sigara Fabrikası ve Arıcılık Araştırma Enstitüsü’dür. İlde üretilen ve ticarete konu olan başlıca mallar, canlı hayvan, yem, deri, peynir, yün gibi hayvansal ürünler, battaniye, halı gibi dokuma sanayii ürünleri, sigara ve ceviz kerestesidir. Tatvan'da her yıl 30 Haziran-19 Temmuz arasında kurulan Doğu Anadolu Fuarı genel olarak Doğu Anadolu Bölgesinde ticaretin gelişmesine katkı yapmaktadır.
Sosyal: Nüfusun 194.928 kişisi il ve ilçe merkezlerinde yaşarken, 145.521 kişisi belde ve köylerde yaşamaktadır. Şehirde yaşayanların oranı% 57.26 köyde yaşayanların oranı % 42.74 ’tür. Yine aynı nüfus sayımı sonucuna göre ilin nüfus yoğunluğu ise km² başına 48 kişidir. Bitlis Eren Üniversitesi 2007 yılında kurulmuştur. Bitlis ili şehirleşme oranı, nüfus artış hızı, kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla, sanayi iş kolunda çalışanların toplam istihdama oranı bakımından Türkiye ortalamalarının altındadır.
8 1.5. GENEL BİLGİLER
GENEL BİLGİLER
Nüfus (2016) 341.225
Yüzölçümü (Göl Dahil) 857.906 ha
Rakım 1500 m
İl Nüfus Yoğunluğu (km2) 48
İl Nüfus Artış Hızı(2008-2013) % 7.15
Erkek Nüfusu (TÜİK 2016) 177.088
Kadın Nüfusu ( TÜİK 2016) 164.137
Kırsal Nüfus ( TÜİK 2016) 143.478
Kent Nüfusu ( TÜİK 2016) 267.854
Van gölü Kıyı Uzunluğu 245 Km
İlçe Sayısı 7
Mahalle- Köy Sayısı 472
Toplam Tarım Alanı (Ha) 431.886
Tarla Bitkileri Alanı (Ha) 111.078
Meyve Alanı (Ha) 5.490
Sebze Alanı (Ha) 3.010
2015 Yılı Tarımsal Üretim Değeri (TL) 402.6 Milyon
Tarımsal Üretim Değeri Türkiye Sıralaması 55
2015 Yılı Tarla Bitkileri Üretimi (Ton) 808.741,667
2015 Yılı Sebze Üretimi (Ton) 98.098
2015 Yılı Meyve Üretimi (Ton) 11.234,511
9
2.MÜDÜRLÜĞÜMÜZ BİLGİLERİ
Tarih : İLİ :BİTLİS İ LL E R 24/01/2017 YILI : YATIRIM PROJELERİNİ 2014 2017 İZLEME RAPORU DÖNEMİ 1 YATIRIMCI DAİRE : İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
2016 DÖNEM SONUNA KADAR PROJE PROJE ÖNCEKİ SEKTÖRÜN PROJE PROGRAM GELEN FİZİKİ PROJENİN ADI VE YERİ BAŞLAMA BİTİŞ PROJE TUTARI YILLAR NAKDİ NAKDİ ADI NUMARASI YILI ÖDENEK Gerç. TARİHİ TARİHİ HARCAMASI HARC. (TL) Gerç. %
SIRA NO SIRA ÖDENEĞİ %
1 Bitkisel Üretimi Geliş.Projesi Tarım 2016 2017 31.01. (Merkez ve 6 İlçe) 690,067.90 690,067.90 690,067.90 20,340.66 690,067.90 100 100
2 Hayvancılığı Geliştirme Projesi Tarım 2016 2017 32.01.00 (Merkez ve 6 İlçe) 46,935.36 46,935.36 46,935.36 327,536.33 46,440.36 99 99
3 Çayır Mera Yem Bit. Üretimini Tarım 2016 2017 31.01. Geliştirme Projesi (Merkez) 33,256.32 33,256.32 33,256.32 39,896.01 33,256.32 100 100 Bitki Sağlığı Uygulamaları ve
4
Tarım Kontrollü Projesi (Merkez ve 6 2016 2017 30.01. İlçe) 82,226.70 82,226.70 82,226.70 75,031.55 81,228.80 99 99 Hayvan Hastalık. ve Zararlıları ile
5
Tarım Mücadele. Proj. (Merkez ve 6 2016 2017 30.01. İlçe) 76,650.13 76,650.13 76,650.13 115,042.24 74,497.23 97 97
6 Gıda Denetim Tarım 2016 2017 30.1.2001 Hizmetleri(Merkez) 0.00 0.00 0.00 10,760.16 0.00 0 0 Organik Tarımın
7
Tarım Yaygınlaştırılması ve 2016 2017 31.01.03.00 Kontrolü(Merkez) 96,259.94 96,259.94 96,259.94 26,073.28 96,259.94 100 100
8 Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Tarım 2016 2017 34.01.21 Desteklenmesi Prj.(Merkez) 9,239.67 9,239.67 9,239.67 2,712.97 9,239.67 100 100 Kontrol Hizmetlerinin 9 Tarım 2016 2017 33.01.00.01 Geliştirilmesi Prj. 11,327.00 11,327.00 11,327.00 3,279.73 11,327.00 100 100 Su Ürünleri Üretimini Geliştirme 10 Tarım 2016 2017 33.01.04 Prj. 3,553.29 3,553.29 3,553.29 1,750.48 3,553.29 100 100 11 Tarım 07.01.01.02 Tarımsal Yayım Hizmetleri Prj. 2016 2017 11,804.95 11,804.95 11,804.95 9,765.98 11,804.95 100 100 DAP İlleri AT Prj. (Dev. Eden 12 Tarım 2016 2017 34.01.17 İşler) 14,203.08 14,203.08 14,203.08 6,630.15 14,203.08 100 100 13 Tarım KKYDP (Ekonomik 2015) 2015 2016 6,120,156.00 6,120,156.00 6,120,156.00 1,889,940.00 3,060,078.00 50 50 14 Tarım KKYDP (Ekonomik 2014) 2014 2016 10,595,256.00 10,595,256.00 10,595,256.00 2,237,800.00 5,297,628.00 50 50 15 Tarım KKYDP (Sulama) 2016 2017 6,300,000.00 6,300,000.00 6,300,000.00 3,218,824.56 3,050,739.00 48 48 16 Tarım KKYDP (Genç Çiftçi Projesi) 2016 2017 5,700,000.00 5,700,000.00 5,700,000.00 0.00 5,700,000.00 100 100 DAP Damızlık Prj(Merkez ve 6 17 Tarım 2014 2018 İlçe) 8,339,000.00 856,588.59 1,164,988.59 308,400.00 1,164,988.59 100 100 Doğu Anadolu Prj(Merkez ve 6 18 Tarım 2010 2018 İlçe) 11,939,930.00 227,464.80 4,194,633.71 3,967,163.00 4,194,633.71 100 100 GENEL TOPLAM 50,069,866.34 30,874,989.73 35,150,558.64 12,260,947.10 23,539,945.84 67 67 2.2. DÖNER SERMAYE BÜTÇESİ
YIL BÜTÇEYE KONULAN GERÇEKLEŞEN Gelir 209.303 Gelir 159.751 2009 Gider 207.500 Gider 174.772 Gelir 293.850 Gelir 159.397 2010 Gider 293.341 Gider 151.824 Gelir 279.903 Gelir 209.329 2011 Gider 279.079 Gider 221.796 Gelir 416.550 Gelir 262.331 2012 Gider 416.310 Gider 259.829 Gelir 436.688 Gelir 313.200 2013 Gider 436.173 Gider 310.274 Gelir 631.340 Gelir 470.823 2014 Gider 598.269 Gider 436.408 Gelir 638.295 Gelir 445.238 2015 Gider 561.690 Gider 424.281 Gelir 602.920 Gelir 488.625 2016 Gider 572.945 Gider 375.340
2.3. PERSONEL DURUMU
ÜNVANI STATU Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam
İl Müdürü GİH 1 0 0 0 0 0 0 1 İl Müdür Yardımcısı GİH 1 0 0 0 0 0 0 1 Avukat GİH 1 0 0 0 0 0 0 1 Şube Müdürü GİH 0 0 0 0 0 0 0 0 İlçe Müdürü GİH 0 0 1 0 1 0 1 3 Mühendis(Ziraat) TH 18 6 3 2 3 3 8 43 Mühendis (SÖZLEŞMELİ) 15 2 6 0 2 1 1 27 Mühendis(Gıda) (KAD+SÖZ) TH 4 0 0 0 0 0 1 4 Mühendis(Su Ürünleri)(KAD+SÖZ) TH 2 0 0 0 0 0 0 3 MÜHENDİS TOPLAM 38 8 12 8 5 5 10 77 Veteriner Hekim SH 4 5 0 3 4 2 8 26 Veteriner Hekim(SÖZLEŞMELİ) 7 0 4 5 1 6 2 25 VETERİNER TOPLAM 11 5 8 8 8 7 8 51 Sosyolog TH 1 0 0 0 0 0 0 1 Tekniker (Ziraat) TH 9 5 2 0 2 0 1 19 Teknisyen (Ziraat) TH 0 0 0 0 0 0 0 0 Teknisyen(Diğer) TH 1 0 1 0 1 0 0 3 Tekniker(Diğer) TH 10 1 3 0 0 0 4 18 Veteriner Sağlık Teknikeri SH 1 1 0 1 0 0 1 4 Veteriner Sağlık Teknisyeni SH 3 0 0 1 0 0 0 4 Sağlık Teknikeri SH 0 0 0 0 0 0 1 1 Sivil Savunma Uzmanı GİH 0 0 0 0 0 0 0 0 Araştırmacı GİH 2 0 0 0 0 0 0 2 Şef GİH 3 2 0 1 0 0 0 6 Ev Ekonomisi Teknisyeni TH 0 0 0 0 0 0 1 1 Memur / Daktilograf GİH 3 4 1 1 3 1 7 20 Ambar Memuru GİH 0 0 0 1 1 0 0 2 Şoför GİH 1 0 0 0 3 0 1 5 Teknisyen Yardımcısı YH 2 0 0 0 0 0 0 2 Bekçi YH 0 0 0 0 0 0 0 0 Hizmetli YH 3 0 0 1 4 2 2 12 Daimi İşçi 43 4 9 5 4 4 19 88 Geçici İşçi 5 0 0 0 1 0 6 12 Bilgisayar İşletmeni GİH 4 0 0 0 0 1 0 5 Veri Haz. Ve Kont. GİH 0 0 0 0 0 1 0 1 Koruma ve Güvenlik Görevlisi GİH 2 0 0 0 0 0 0 2 Ayniyat Saymanı GİH 1 0 0 0 0 0 0 1 TOPLAM 146 30 31 21 30 21 65 344
12
2.4. NORM KADRO DURUMU
m
mevcut
İl MÜDÜRLÜĞÜ
TeknisyeniNorm TeknisyeniNorm
TeknisyeniMevcut TeknisyeniMevcut
- -
TeknisyeniNor TeknisyeniNorm
- -
- - TeknisyeniMevcut
BİTLİS TeknisyeniMevcut (ŞUBE -
- MÜDÜRLÜKLERİ)
Gıda MühendisiNorm Gıda MühendisiNorm
Veteriner Hekim Norm Veteriner Hekim Norm
ZiraatMühendisi Norm ZiraatMühendisi Norm
Gıda MühendisiMevcut Gıda MühendisiMevcut
Veteriner Hekim mevcut Veteriner Hekim
ZiraatMühendisi Mevcut ZiraatMühendisi Mevcut
Su ÜrünleriMühendisi Norm Su ÜrünleriMühendisi Norm
Su ÜrünleriMühendisi Mevcut Su ÜrünleriMühendisi Mevcut
ZiraatTeknikeri ZiraatTeknikeri
ZiraatTeknikeri ZiraatTeknikeri
Vet.Sağ. Teknikeri Vet.Sağ. Teknikeri
Balıkçılık TeknolojiNorm Mühendisi Balıkçılık TeknolojiNorm Mühendisi
Balıkçılık Teknolojimevcut Mühendisi Balıkçılık Teknolojimevcut Mühendisi
Vet. Sağ. Teknikeri Vet. Sağ. Teknikeri
Merkez 49 33 5 3 2 2 0 0 19 9 19 11 9 4 Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı 12 12 3 1 Adilcevaz 10 8 0 0 0 0 0 0 5 5 4 5 4 1 Koor. ve Tarımsal Ver. 6 7 11 2 Ahlat 15 9 0 0 0 0 0 0 6 4 8 4 4 0 Tarımsal Altyapı ve Arazi Değ. 5 3 0 0 Güroymak 4 2 0 0 0 0 0 0 3 0 10 8 5 2 Kırsal Kalkınma ve Örgütlenme 15 5 5 4 2 0
Hizan 5 5 0 0 0 0 0 0 3 2 2 5 6 0 Gıda ve Yem 2 1 5 3 0 1 3 1 Mutki 5 4 0 0 0 0 0 0 3 0 8 7 5 0 Hayvan Sağlığı ve Yetiştiriciliği 4 1 2 2 0 1 14 10 9 4
Tatvan 10 9 1 1 1 1 0 0 4 2 13 10 5 1 İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüğü
TOPLAM 98 70 6 4 3 3 0 0 43 22 64 50 38 8 Arazi Edindirme Şube Müd. 5 4 0 0
T O PLAM 49 33 5 3 2 2 0 0 19 9 19 11 9 4
13 2.5. İL VE İLÇE MÜDÜRLÜKLERİ BİNA TAHSİS DURUMU
BİNANIN SIRA KAT ODA KULLANIM İHTİYAÇ BİNANIN KURUM ADI NİTELİĞ NO ADEDİ SAYISI ALANI DURUMU MÜLKİYETİ İ Hizmet 3 - - m² Binası Yeni Hizmet Gıda, Tarım ve Bitlis İl 1 Hizmet Binasına ihtiyaç Hayvancılık Müdürlüğü Binası 1 - - m² duyulmaktadır Bakanlığı (Ek Bina) Adillcevaz İlçe Hizmet Mevcut Bina 2 3 - -m² “ Müdürlüğü Binası Yeterlidir
3 Hizmet 3 - -m² “ Ahlat İlçe Binası Mevcut Bina Müdürlüğü Hizmet Yeterlidir Binası 1 - ‘’ (Ek Bina) Güroymak İlçe Yeni bina yapımına Hükümet 4 Hizmet - - -m² Müdürlüğü Binası ihtiyaç vardır Konağı Gıda, Tarım ve Hizan İlçe 5 Hizmet 3 - - m² Mevcut Bina Hayvancılık Müdürlüğü Binası Yeterlidir Bakanlığı Mutki İlçe 6 Hizmet 1 - -m² Mevcut Bina “ Müdürlüğü Binası Yeterlidir Tatvan İlçe 7 Hizmet 3 - -m² Mevcut Bina “ Müdürlüğü Binası Yeterlidir
2.6. MÜDÜRLÜĞÜMÜZ LOJMAN DURUMU
LOJMANIN BULUNDUĞU YER KONUT ADEDİ Merkez İlçe 17 AHLAT 2 HİZAN 7 MUTKİ 4 TATVAN - GÜROYMAK - ADİLCEVAZ - TOPLAM 30
2.7. ARAÇ DURUMU
Kuruma ait Kiralık Araç Traktör İl/İlçe Adı TOPLAM Araç Sayısı Sayısı MERKEZ 5 - 2 - ADİLCEVAZ - - - - AHLAT - - 1 - HİZAN - - - - MUTKİ - - - - GÜROYMAK - - - - TATVAN - - - - TOPLAM - - -
3.TARIMSAL YAPI
3.1. ARAZİ VARLIĞI VE TARIM ALANLARININ DAĞILIMI
ARAZİ VARLIĞI TARIM ALANI 134.224Ha ÇAYIR-MERA ALANI 297.662 Ha ORMAN ALANI 164.756 Ha GÖL ALANI 261.264 Ha TOPLAM 857.906 Ha
Tarım 15% Göl 31%
Çayır-Mera Orman 35% 19%
15
TARIM ARAZİLARİNİN DAĞILIMI TARLA ALANI 111.078 Ha MEYVE ALANI 5.490 Ha SEBZE ALANI 3.010 Ha NADAS ALANI 14.646 Ha TOPLAM 134.224 Ha
Sebze Nadas 10% Meyve 2% 4%
Tarla 84%
3.2. SULAMA
Sulamaya Elverişli Toplam Tarım Alanı Sulamaya elverişli alan Tarım Alanı (Hektar) içindeki sulama oranı (%) (Hektar)
134.224 30.000 22,35
İLİMİZ SULAMA BİRLİKLERİ : 2 İLİMİZ SULAMA KOOPERATİFLERİ : 3
3.3. KAYITLI TARIM ALANLARI VE İŞLETME BÜYÜKLÜĞÜ
ÇİFTÇİ KAYIT ORTALAMA ÇİFTÇİ KAYIT ÇİFTÇİ KAYIT TOPLAM SİSTEMİNE İŞLETME SİSTEMİNE SİSTEMİNE TARIM KAYITLI BÜYÜKLÜĞÜ (ha) KAYITLI KAYITLI TARIM ALANI (ha) TARIM ALANI İŞLETME SAYISI ALANI(%) (ha) TÜRKİYE BİTLİS 134.224 93.500 70,5 5,9 11,2 8.340
16
3.4. ARAZİ TOPLULAŞTIRMASI
Projeyi Mahalle ALAN Proje Adı Uygulayan Sayısı (Hektar) Bitlis-Güroymak ve Ahlat AT ve TİGH TRGM 31 27.000 Projesi Van- Edremit AT ve TİGH Projesi TRGM 6 3.000 TOPLAM 37 30.000
3.5. HAYVAN VARLIĞI
HAYVANIN CİNSİ SAYISI (BAŞ) HAYVANIN CİNSİ SAYISI (BAŞ) Koyun 430.331 At 436 Keçi 287.698 Katır 773 Toplam Küçükbaş 718.029 Eşek 460 Sığır – Saf Kültür 16.107 Toplam Tek Tırnaklı 1.699 Sığır – Kültür Melezi 25.832 Yumurtacı Tavuk 66.665 Sığır – Yerli – Diğer 11.466 Etçi (Broiler) Tavuk 3.862 Manda 8.338 13.40 Toplam Büyükbaş 61.743 Hindi,Ördek, Kaz
Yeni Kovan 93.698 Eski Kovan 41.012 Toplam Kanatlı 83.928 Toplam Kovan Say. 134.710 Hayvan İşletme Sayısı 19.157
Kaynak : TÜİK
3.5.1. YILLARA GÖRE KOYUN VE KEÇİ VARLIĞI
HAYVAN CİNSİ 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Koyun 437.964 633.866 607.704 546.344 525.915 430.224 430.331 Keçi 195.090 303.345 297.153 297.093 353.031 271.533 287.698 TOPLAM 633.054 937.211 904.857 843.437 878.946 701.757 718.029 Kaynak : TÜİK
17
Baş 937,211 1,000,000 878,946
904,857 800,000 843,437 701,757 633,054 718,029 600,000
400,000
200,000 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
3.5.2. YILLARA GÖRE BÜYÜKBAŞ HAYVAN VARLIĞI
HAYVAN CİNSİ 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Büyükbaş 54.512 62.633 89.495 95.244 69.267 60.839 61.743 Kaynak : TÜİK
120,000 95,244 100,000 89,495
80,000 69,267 62,633 60,839 61,743 54,512 60,000
40,000
20,000
0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
18
3.6. İLİMİZİN YILLARA GÖRE ÜRETİM DEĞERLERİ
3.6.1 İLİMİZİN YILLARA GÖRE TARIMSAL ÜRETİM DEĞERİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 Üretim Değeri (BİN 767.399 906.047 959.128 1.047.055 1.025.493 1.150.824 TL) Kaynak : TÜİK
1,400,000 1.000 TL 1,150,824 1,200,000 959,128 1,000,000 906,047 1,047,055 1,025,493 800,000
600,000 767,399
400,000
200,000
0 2010 2011 2012 2013 2014 2015
3.6.1.1. İLİMİZİN YILLARA GÖRE BİTKİSEL ÜRETİM DEĞERİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 Bitkisel Üretim 148.021 174.525 152.045 212.534 275.533 402.618 Değeri (BİN TL) Kaynak : TÜİK
450,000 1.000 TL 402,618 400,000 350,000 300,000 275,533 250,000 212,534 174,525 200,000 148,021 152,045 150,000 100,000 50,000 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015
19
3.6.1.2. İLİMİZİN YILLARA GÖRE HAYVANSAL ÜRÜN DEĞERİ
2011 2012 2013 2014 2015 Hayvansal Ürün Değeri 103.043 123.812 162.974 163.051 206.074 (BİN TL) Kaynak : TÜİK
250,000 1.000 TL
200,000 162,974 206,074 163,051 150,000 123,812 103,043 100,000
50,000
0 2011 2012 2013 2014 2015
3.6.1.3 İLİMİZİN YILLARA GÖRE CANLI HAYVAN DEĞERİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 Canlı Hayvan 421.700 628.479 683.271 671.547 586.909 542.132 Değeri (BİNTL) Kaynak : TÜİK
1,500,000
1,200,000
900,000 683,271 628,479 671,547 586,909 542,132 600,000 421,700
300,000 2010 2011 2012 2013 2014 2015
20
4.ÜRETİM BİLGİLERİ
4.1. BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİLERİ
4.1.1. TAHILLAR
TAHILLAR Ekim Alanı (Da) Üretim (Ton) Verim (Kg/Da)
Buğday 342.962 55.113 161 Arpa 19.784 2.908 147 Çavdar 4.600 975 212 Mısır (Dane) 4.112 2.104 512 TOPLAM 371.458 61.100
Kaynak : TÜİK
4.1.1.1. YILLARA GÖRE BUĞDAY EKİLİŞ VE ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Ekiliş(da) 413.327 392.428 335.466 366.238 362.655 359.149 342.962 Üretim (Ton) 53.268 59.999 41.706 53.260 48.783 46.571 55.113 Kaynak : TÜİK
413,327 450,000 392,428 366,238 400,000 335,238 362,655 58.900 350,000 342,962 300,000 250,000 200,000 150,000 100,000 50,000 55,113 53,268 0 59,999 41,706 53,260 48,738 46,571 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Üretim (Ton) Ekiliş (Da)
21
4.1.1.2. YILLARA GÖRE ARPA EKİLİŞ VE ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Ekiliş(da) 3.764 5.140 9.220 20.810 19.613 17.976 19.784 Üretim(Ton) 457 629 1.569 3.878 3.238 2.825 2.908 Kaynak : TÜİK
25,000 20,810 19,613
17.976 20,000 19,784
15,000
9,220 10,000
5,140 3,764 3,878 5,000 3,238 2.825 629 1,569 2,908 457 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Üretim (Ton) Ekiliş (Da)
22
4.1.2. BAKLAGİLLER
BAKLAGİLLER Ekim Alanı (Da) Üretim (Ton) Verim (Kg/Da) Kuru Fasulye 46.900 15.667 334 Nohut 1.090 146 140 TOPLAM 47.990 15.813
Kaynak : TÜİK
4.1.1.YILLARA GÖRE KURU FASULYE EKİLİŞ VE ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Ekiliş(da) 6.241 3.234 2.012 6.391 17.200 30.200 46.900 Üretim(Ton) 1.500 613 385 1.587 4.194 8.114 15.667 Kaynak : TÜİK
50,000 45,000 46,900 40,000 35,000 30,200 30,000 25,000 17,200 20,000 15,000 15,667 6,391 2.825 10,000 6,241 3,234 2,012 4,194 5,000 1500 0 385 613 1,587 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Üretim (Ton) Ekiliş (Da)
4.1.3. ENDÜSTRİYEL BİTKİLER
ENDÜSTRİ BİTKİLERİ Ekim Alanı (Da) Üretim (Ton) Verim (Kg/Da) Patates 45.159 163.992 3.631 Şeker Pancarı 47.433 202.545 4.277 TOPLAM 92.592 336.537 Kaynak : TÜİK
23
4.1.3.1.YILLARA GÖRE PATATES EKİLİŞ VE ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Ekiliş(da) 23.916 37.616 32.748 37.770 37.170 53.859 45.159 Üretim(Ton) 76.329 134.435 79.964 165.407 132.504 212.490 163.992 Kaynak : TÜİK
250,000 2.825 200,000 165,407 163,992 150,000 134435 132,504
100,000 76329 79,964 53859 37,616 37,770 37,170 50,000 23,916 45,159 32,748 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Üretim (Ton) Ekiliş (Da)
4.1.3.2. YILLARA GÖRE ŞEKER PANCARI EKİLİŞ VE ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Ekiliş(da) 40.928 40.495 31.502 43.018 29.953 12.506 47.433 Üretim(Ton) 133.153 71.332 106.770 143.280 109.566 54.395 202.545 Kaynak : TÜİK
250,000
200,000 202,545
133153 150,000 143,280 106,770 109,566 100,000 71332 43,018 54,395 29,953 50,000 40,000 47,433 12,506 40,495 31,502 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Üretim (Ton) Ekiliş (Da)
24
4.1.4. YAĞLI TOHUMLU BİTKİLER
YAĞLI TOHUMLU Ekim Alanı (Da) Üretim (Ton) Verim (Kg/Da) BİTKİLER Ayçiçeği (Yağlık) 4.608 1.368 297 Aspir 80 11 138 TOPLAM 4.688 1.379
Kaynak : TÜİK
4.1.4.1. YILLARA GÖRE AYÇİÇEĞİ (YAĞLIK) EKİLİŞ VE ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Ekiliş(da) 0 385 3.412 11.424 4.269 4.019 4.608 Üretim(Ton) 0 60 649 3.368 733 885 1.368 Kaynak : TÜİK
11,424 12,000
10,000
8,000
6,000 4,269 4.019 3,412 4,608 4,000 3,368
2,000 733 885 0 60 1,368 649 0 2010 2011 385 2012 2013 2014 2015 2016 -2,000 0
Üretim (Ton) Ekiliş (Da)
4.1.5. YEM BİTKİLERİ
YEM BİTKİLERİ. Ekim Alanı (Da) Üretim (Ton) Verim (Kg/Da) Mısır Silajı 3.760 17.008 4.523 Yonca (Yeşil Ot) 461.315 302.776 657 Korunga (Yeşil Ot) 125.880 53.884 430 TOPLAM 590.955 373,668 Kaynak : TÜİK
25
4.1.5.1. YILLARA GÖRE YONCA (YEŞİL OT) EKİLİŞ VEÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Ekiliş(da) 305.337 310.962 355.774 453.102 524.975 487.364 461.315 Üretim(Ton) 210.258 212.175 223.047 325.839 324.761 299.538 302.776 Kaynak : TÜİK
600,000 524,975 58.900 500,000 453,102 461,315 355,774 400,000 305,337 310,962 300,000 302,776 324,761 325,839 299,538 200,000 210,258 212,175 223,047 100,000
0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Üretim (Ton) Ekiliş (Da)
4.1.5.2. YILLARA GÖRE KORUNGA(YEŞİL OT) ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Üretim(Ton) 11.053 12.861 29.649 65.500 63.255 63.259 53.884 Kaynak : TÜİK
80,000 Ton 65,500 70,000 63,255 63,259
60,000 53,884
50,000
40,000 29,649 30,000
20,000 11,053 12,861 10,000
0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
26
4.1.6. MEYVESİ YENEN SEBZELER
MEYVESİ YENEN SEBZELER Ekim Alanı (Da) Üretim (Ton) Verim (Kg/Da) Kavun 850 2.855 3.359 Karpuz 1.610 7.143 4.437 Domates 16.590 65.927 3.974 Fasulye (Taze) 2.295 2.382 1.038 Hıyar (Turşuluk) 200 740 3.700 Biber 2.300 3.428 1.490 TOPLAM 44.545 82.475 Kaynak : TÜİK
4.1.6.1. YILLARA GÖRE KARPUZ EKİLİŞ VE ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Ekiliş(da) 562 580 920 1.400 1.400 1.330 1.610 Üretim(Ton) 1.911 2.078 4.555 6.000 5.500 5.348 7.143 Kaynak : TÜİK
8,000
7,000 6,000 5,500 7,143 6,000 5,348 4,555 5,000 4,000
3,000 562 2,078 1,400 1,400 1,330 2,000 920 580 1,610 1,000 1,911 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Ekiliş(Da) Üretim (TON)
27
4.1.6.2. YILLARA GÖRE KAVUN EKİLİŞ VE ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Ekiliş(da) 137 130 510 590 590 585 850 Üretim(Ton) 379 428 2.025 2.210 1.975 1.973 2.855 Kaynak : TÜİK
3,000 2,855
2,500 2,210 2,025 1,975 1,973 2,000
1,500 850 1,000 510 590 590 585 379 428 500 137 0 130 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Üretim (Ton) Ekiliş (da)
4.1.6.3. YILLARA GÖRE DOMATES EKİLİŞ VE ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Ekiliş(da) 2.490 2.944 5.005 8.045 11.495 20.685 16.590 Üretim(Ton) 8.095 7.485 15.286 31.023 41.884 79.661 65.927 Kaynak : TÜİK
100,000 90,000 79,661 80,000 70,000 65,927 60,000 50,000 41,884 40,000 31,023 30,000 20,685 20,000 8095 15,286 11,495 16,590 10,000 7485 8,045 0 2,490 2,944 5,005 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Üretim (Ton) Ekiliş (Da)
28
4.1.7. YUMUŞAK ÇEKİRDEKLİ MEYVELER
Ort. YUMUŞAK Meyveli Meyvesiz Toplam Üretim Verim ÇEKİRDEKLİ Ağaç Ağaç Ağaç (Ton) (Kg/Ağ MEYVELER Sayısı Sayısı Sayısı ç) Armut 59.567 32.052 91.619 1.766 30 Elma (Golden) 43.540 75.330 118.870 1.769 41 Elma (Starking) 56.890 78.440 135.330 1.739 31 Elma (Amasya) 28.131 27.376 55.507 1.310 47 Grannysmith 4.175 3.105 7.280 173 41 Elma (Diğer) 36.890 49.293 86.183 1.412 38 Elma Toplam 169.626 265.596 494.787 6.403 TOPLAM 229.193 297.648 584.406 8.169 Kaynak : TÜİK
4.1.7.1. YILLARA GÖRE ELMA ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Üretim(Ton) 6.197 6.855 7.014 6.783 4.663 4.891 6.403 Kaynak : TÜİK
8,000 6,855 7,014 6,197 6,783 6,403 6,000 51554
4,000 4,663
2,000
0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
4.1.8. SERT ÇEKİRDEKLİ MEYVELER
SERT Meyveli Ağaç Meyvesiz Toplam Ağaç Üretim Ort. Verim ÇEKİRDEKLİ Sayısı Ağaç Sayısı Sayısı (Ton) (Kg/Ağaç) MEYVELER Erik 6.010 5.620 11.630 199 33 Kayısı 12.763 4.855 17.618 160 13 Kiraz 19.916 15.643 35.559 561 28 Şeftali (Nektarin) 1.750 880 2.630 52 30 Şeftali (Diğer) 2.200 1.600 3.800 18 8 Şeftali Toplam 3.950 2.480 6.430 70 TOPLAM 42.639 28.598 71.237 990 Kaynak : TÜİK
29
4.1.8.1. YILLARA GÖRE KİRAZ ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Üretim(Ton) 490 547 585 570 429 417 990 Kaynak : TÜİK
1,200 Ton 990 1,000 800 547 490 585 570 600 417 400 429 200 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
4.1.9 . SERT KABUKLU MEYVELER
SERT Meyveli Ağaç Meyvesiz Toplam Ağaç Üretim Ort. Verim KABUKLU Sayısı Ağaç Sayısı Sayısı (Ton) (Kg/Ağaç) MEYVELER Ceviz 160.525 149.640 310.165 3.414 21 Badem 1.600 300 1.900 4 3 Fındık 55.000 25.000 80.000 523 10 TOPLAM 217.125 174.940 329.065 3.941 Kaynak : TÜİK
4.1.9.1. YILLARA GÖRE CEVİZ ÜRETİM
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Üretim(Ton) 3.332 3.534 4.479 3.946 2.272 2.714 3.414 Kaynak : TÜİK
5,000 Ton 4,479 3,534 3,946 4,000 3,332 3,414 2,714 3,000
2,000 2,272
1,000
0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
30
4.1.10. ÜZÜMSÜ MEYVELER
Ort. Meyveli Toplam Meyvesiz Üretim Verim ÜZÜMSÜ MEYVELER Ağaç Ağaç Ağaç Sayısı (Ton) (Kg/Ağaç Sayısı Sayısı ) Üzüm (Sofralık Çekirdekli) 4.000 0 4.000 3.576 894 Üzüm (Kurutmalık Çekirdekli) 1.000 0 1.000 1.200 1.200 Üzüm Toplam 5.000 0 5.000 4.776 Kaynak : TÜİK
4.1.10.1. YILLARA GÖRE ÜZÜM ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Üretim(Ton) 681 695 830 1.250 900 783 4.776 Kaynak : TÜİK
6,000 Ton 4,776 5,000
4,000
3,000
2,000 1,250 681 695 830 900 783 1,000
0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
4.1.11BİTLİS’TEORGANİK TARIM
Üretim Doğadan Top. Nadas Toplam YIL Üretici Alanı(ha) Alanı(ha) Alanı(ha) Alan(ha) 2015 349 51.996 0 51.996
31
4.2. HAYVANSAL ÜRETİM
4.2.1. SÜT ÜRETİMİ
Sağmal Hayvan Süt Üretim Ortalama Süt Hayvanın Cinsi Sayısı (Baş) Miktarı (Ton) Verimi (Kg/Baş) Sığır (Kültür Irkı) 7.974 23.420 2.937 Sığır (Melez) 11.937 28.481 2.386 Sığır (Yerli) 5.966 7.433 1.246 Koyun 255.955 18.172 71 Kıl Keçisi 169.028 16.395 97 Manda 4.535 4.172 1.000 Toplam 455.395 98.073 Kaynak : TÜİK
4.2.1.1. YILLARA GÖRE SÜT ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Üretim(Ton) 54.160 62.956 97.311 100.858 96.169 98.289 98.073 Kaynak : TÜİK
120,000 Ton 98,289 98,073 97,311 100,858 96,169 100,000
80,000 62,956 54,160 60,000 40,000 20,000 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
4.2.2. YILLARA GÖRE YÜN,KIL,TİFTİK ÜRETİMİ (TON)
YILLAR Üretim Miktarı (Ton) Koyun Keçi(Kıl) 2009 685.267 77.747 2010 801.474 103.902 2011 1.159.975 153.539 2012 1.112.098 179.161 2013 999.810 216.357 2014 962.404 258.647 2015 786.389 205.464 2016 787,506 219,137 Kaynak : TÜİK 32
4.2.3. BAL VE BALMUMU ÜRETİMİ
Balmumu Üretimi Kovan Sayısı Bal Verimi Bal Üretimi (Ton) (Ton) (Ad) (Kg/Kovan) 1.747 100 134.710 13 Kaynak : TÜİK
4.2.3.1. YILLARA GÖRE BAL ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Üretim(Ton) 1.169 1.217 514.480 1.524 1.429 1.832 1.747 Kaynak : TÜİK
1,832 2,000 Ton 1,747 1,800 1,524 1,600 1,400 1,169 1,217 1,200 1,429 1,000 800 600 400 514 200 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
4.2.3.2. YILLARA GÖRE BALMUMU ÜRETİMİ
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Üretim( kg) 57 58 57 65 65 100 100 Kaynak : TÜİK
120 Ton 100 100 100
80 65 65 57 59 58 60
40
20
0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2015
33
5. TARIMSAL DESTEKLER
5.1. BİTKİSEL ÜRETİM DESTEKLERİ
5.1.1.MAZOT-GÜBRE-TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2010 9.739 7.794.420,00 2011 8.884 7.393.730,00 2012 8.386 8.452.790,00 2013 8.239 9.184.100,00 2014 6.658 6.017.990,00 2015 8.926 10.500.050,00 TOPLAM 50.832 49.343.080,00
5.1.2. FARK ÖDEMESİ DESTEĞİ
YILI ÜRÜN ADI Toplam Prim Miktarı TL Üretici Sayısı 2010 YILI Hububat-Baklagil 215.889,00 ÜRÜNÜ Yağlı Tohumlu 2.840,50 1 TOPLAM 218.729,5 1 2011 YILI Hububat-Baklagil 2.053.493,00 1928 ÜRÜNÜ Yağlı Tohumlu 16.316,00 4 TOPLAM 2.069.809,00 1932 2012 YILI Hububat-Baklagil 496.726,00 518 ÜRÜNÜ Yağlı Tohumlu 87.529,00 20 TOPLAM 584.255,00 538
2013 YILI Hububat-Baklagil 601.508,70 559 ÜRÜNÜ Yağlı Tohumlu 278.459,38 81 TOPLAM 879.968,08 640 2014 YILI Hububat-Baklagil 464.894,05 381 ÜRÜNÜ Yağlı Tohumlu 238.288,05 34 TOPLAM 703.182,01 415
2015 YILI Hububat-Baklagil 844.344,78 594 ÜRÜNÜ Yağlı Tohumlu 202.876,77 15 TOPLAM 1.047.221,55 609
34
5.1.3. SERTİFİKALI TOHUMLUK VE SERTİFİKALI FİDAN KULLANIM DESTEĞİ
TOHUMLUK DESTEĞİ FİDAN DESTEĞİ YILLAR ÇİFTÇİ DESTEK ÇİFTÇİ DESTEK SAYISI MİKTARI (TL) SAYISI MİKTARI (TL) 2010 92 59.565,00 33 97.662,00 2011 362 223.520,00 29 34.620,00 2012 210 249.760,00 19 57.960,00 2013 189 134.750,00 11 65.027,00 2014 564 1.142.930,00 3 5.000,00 2015 550 1.088.150,00 22 150.420,00 TOPLAM 493 1.437.095,00 5 42.332,00
5.1.4. SERTİFİKALI TOHUMLUK ÜRETİM DESTEĞİ
YILI ÜRETİCİ SAYISI DESTEK MİKTARI(TL) 2010 2 265.000,00 2011 2 325.000,00 2012 3 689.180,00 2013 3 1.002.610,00 2014 6 392.040,00 2015 6 594.100,00 TOPLAM 22 3.267.930,00
5.1.5. ORGANİK TARIM DESTEĞİ
DESTEKLEME YILI ÇİFTÇİ SAYISI MİKTARI(TL) 2011 706 2.643.280,00 2012 298 352.630,00 2013 501 652.390,00 2014 515 815.420,00 2015 349 543.700,00 TOPLAM 2.369 5.007.420,00
5.1.6. ALTERNATİF ÜRÜN (TÜTÜN)
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEKLENEN DESTEK MİKTARI ALAN(da) (TL) 2010 1243 3802,557 456.310,00 2011 1279 3875,514 465.060,00 TOPLAM 2.522 7678,071 921.370,00
35
5.1.7.KÜÇÜK AİLE İŞLETMESİ DESTEĞİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEKLENEN DESTEK MİKTARI ALAN(da) (TL) 2016 16 52.768 5.276.80. TOPLAM 16 52.768 5.276.80.
5.2. HAYVANCILIK DESTEKLERİ
5.2.1. ANAÇ SIĞIR DESTEKLEMESİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2009 189 142.000 2010 176 265.263 2011 353 685.301,65 2012 563 1.209.022,11 2013 600 1.466.486,13 2014 1617 2.609.738,49 2015 2828 3.800.469,45 TOPLAM 6.326 10.178.276,83
5.2.2. BESİLİK MATERYAL BUZAĞI DESTEĞİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2010 15 10.059 2011 52 22.081 2012 84 34.230 2013 154 58.372 2014 148 107.558 2015 334 137.597 TOPLAM 787 380.667
5.2.3. ANAÇ KOYUN KEÇİ DESTEĞİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2010 4.303 3.633.570 2011 5.022 5.629.980 2012 5.263 6.791.796 2013 5.182 7.899.520 2014 5.411 8.870.640 2015 5029 8.970.940 TOPLAM 30.210 41.796.446
36
5.2.4. ARILI KOVAN DESTEĞİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2010 262 418.110 2011 417 621.033 2012 409 691.640 2013 419 717.464 2014 499 1.043.270 2015 556 1.358.700 TOPLAM 2.562 5.421.879
5.2.5. BRUCELLA REV-1 GENÇAŞI DESTEKLEMESİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2011 5033 390.464 TOPLAM 5033 390.464
5.2.6. BESİLİK ERKEK SIĞIR (KIRMIZI ET) DESTEKLEMESİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2011 7 33.300 2012 44 117.620 2013 108 228.902 2014 104 411.200 2015 44 142.650 TOPLAM 307 933.672
5.2.7. ÇİĞ SÜT DESTEKLEMESİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2010 8 57.146 2011 67 275.464 2012 126 321.117 2013 216 498.237 2014 317 764.522 2015 386 772.670 TOPLAM 1.120 2.782.448
37
5.2.8. SU ÜRÜNLERİ DESTEĞİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2011 7 568.750 2012 6 299.895 2013 6 433.648 2014 4 227.252 2015 5 215.291 TOPLAM 28 2.858.441
5.2.9. ANAÇ MANDA DESTEĞİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2010 280 262.750 2011 208 686.675 2012 173 154.700 2013 319 270.550 2014 467 190.400 2015 2285 560.500 TOPLAM 3.732 2.125.575
5.2.10. HASTALIK TAZMİNAT DESTEĞİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2010 123 529.550 2011 11 128.041 2012 3 11.550 2013 2 1.331.567,36 2014 31 146.120,71 2015 17 65.694 TOPLAM 187 2.212.523,07
5.2.11. ORGANİK HAYVANCILIK DESTEĞİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2014 11 41.440 2015 12 46.600 TOPLAM 23 88.040
38
5.2.12. AŞI S-9 DESTEĞİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2011 31 3.775 TOPLAM 31 3.775
5.2.13. DAP,DAP,GAP,KOP VE DOKAP DESTEKLEMELERİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2010 1 19.000 2011 7 1.403,003 2012 4 895.983 2013 3 497.900 2014 53 525.882 2015 9 539.296 TOPLAM 77 2.443.464,003
5.2.14. MANDAN ISLAH PROJESİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2011 296 868.000 2012 292 1.122.550 2013 434 1.396.850 2014 469 2.013.300 2015 466 2.328.200 TOPLAM 1957 7.728.900
5.2.15. YEM BİTKİSİ DESTEĞİ
YILI ÇİFTÇİ SAYISI DESTEKLEME TUTARI EKİM ALANI 2010 979 2.351.770,00 27.374,50 2011 885 2.714.440,00 29.328,04 2012 965 3.427.570,00 37.628,25 2013 3149 4.823.850,00 125.135,95 2014 1990 2.806.350,00 73.031,624 2015 2791 3.994.020,00 103.968,81 TOPLAM 10.759 20.118.000,00 396.467,17
39
5.3. KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ
5.3.1. KIRSAL KALKINMA EKONOMİK YATIRIM HİBELERİ
TOPLAM YATIRIM ETAP YATIRIM SAYISI TUTARI TL HİBE MİKTARI TL (%50) 2 7 1,996,149.78 998,074.89 3 18 5,995,522.78 2,997,761.39 4 8 4,037,251.7 2,018,625.85 5 10 4,733,452.1 2,366,726.05 6 9 4,913,352.16 2,456,676.08 7 10 5,194,135.92 2,597,067.96 8 6 4,475,100 2,237,550.00 9 7 4,506,500 2,253,250.00 10 2 1,613,656 806,828.00 TOPLAM 7 37,465,120.44 18,732,560.22
5.3.1.1.KIRSAL KALKINMA EKONOMİK YATIRIMLARI
YATIRIMIN SAYISI (ETAP) TOPLAM YATIRIMIN KONUSU YATIRIM SAYISI 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Bal İşleme Tesisi 2 1 1 2 2 8 Süt İşleme Tesisi 1 7 3 4 3 4 2 1 1 26 Soğuk Hava Deposu 2 1 2 1 1 7 Et İşleme Tesisi 1 2 2 1 1 7 Bitki İşleme Tesisi 1 1 1 1 4
Mey.Seb.İş.ve Paketleme 1 3 1 5 Un Değirmeni 1 2 1 4 Tohum İşleme Tesisi 1 1
Bakliyat İş.Paketleme 1 1 Ceviz İşleme ve Paketleme 1 1 1 3 Tesisi Balık Üretimi 1 1 1 3 Tahin pekmez ve Şekerleme 1 1 1 3 Tesisleri
Hayvan Barınakları 1 2 1 1 5 TOPLAM: 7 18 8 10 9 10 6 7 2 77 *Yapılan yatırımların Kapasite (Birimi – Miktarı) ve İstihdam Sayıları belirli olmaması sebebiyle eklenmemiştir.
40
5.3.2. KIRSAL KALKINMA MAKİNA-EKİPMAN DESTEĞİ
TOPLAM MAKİNE HİBEYE ESAS HİBE MİKTARI TL YILI SAYISI PROJE TUTARI TL (%50) 2008 26 460,466 230,233.00 2009 91 731,693.88 365,846.94 2010 141 1,404,410 702,205.00 2011 335 3,448,870 1,724,435.00 2012 128 1,314,878 657,439.00 2013 364 4,084,839.2 2,042,419.60 2014 232 2,988,473.16 1,494,236.58 TOPLAM 1,317 14,433,630.24 7,216,815.12
5.3.3. KIRSAL KALKINMA BİREYSEL SULAMA MAKİNE VE EKİPMAN ALIMLARININ DESTEĞİ
TOPLAM HİBEYE ESAS PROJE HİBE MİKTARI TL YILI ÇİFTÇİSAYISI TUTARI TL (%50) 2008 14 505,082 252,541 2009 26 956,718 478,359 2010 4 180,000 90,000 2011 17 557,670 278,835 2012 51 1,228,848 614,424 2013 135 2,657,824 1,328,912 2014 252 5,348,878 2,674,439 2015 243 4,714,456 2,357,228 2016 247 6,101,478 3,050,739 TOPLAM 989 22,250,954 11,125,477
5.4. DİĞER TARIMSAL DESTEKLER
5.4.1. TARIMSAL YAYIM DANIŞMANLIK
YILI ÇİTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2013 654 392.400 2015 1,757 1.054.200 TOPLAM 2,411 1.446.600
5.4.2. ÇİFTLİK MUHASEBE VERİ AĞI SİSTEMİ
YILI ÇİTÇİ SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) 2015 27 11.475 2016 27 11.475 TOPLAM 54 22,950
41
5.5. KOOPERATİF DESTEKLERİ
5.5.1. KOOPERATİFLERE KULLANDIRILAN KREDİLER
DESTEKLENEN YILI KULLANDIRILAN KREDİLER (TL) KOOPERATİFLER 2007 6 4,529,271 2008 11 11,992,154 2009 4 5,475,526 2010 3 7,153,443 2011 0 0 2013 4 7,000,290 TOPLAM 28 36,150,684
5.6. İL ÖZEL İDARESİ DESTEKLERİ (2003 – 2016)
YIL HARCAMA (TL) 2003 80,035 2004 239,159 2005 129,974 2006 116,569 2007 143,165 2008 258,482 2009 299,009 2010 123,601 2011 64,137 2012 115,131 2013 47,000 2014 239,630 2015 25,000 2016 825,000 TOPLAM 2,706,252
42
6. BİTKİSEL ÜRETİM VE BİTKİSAĞLIĞI ÇALIŞMALARI
6.1.Bitkisel Üretim Destekleme Ödemeleri: 2016 yılı bitkisel üretim destekleme ödemelerinden (hububat desteği, Organik Tarım sertifikalı fidan, sertifikalı tohum, yem bitkileri, torak analiz desteği, gübre ve mazot olarak) faydalanmak üzere Müdürlüğümüze başvuran çiftçilere destek ödemesi için işlemler yapılmaktadır.
2016 üretim sezonunda Yağlı Tohumlu Bitkiler Desteği, Sertifikalı Fidan/Fide, Tohum Kullanım ve Üretim Desteği, Hububat Baklagil Prim Desteği, Organik Tarım Desteği destekleme süreci devam etmektedir.
6.1.1. Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli Tarım havzaları; tarımsal üretim faaliyetlerinin belirli bir plan dahilinde yoğunlaştırıldığı ve entegre bir şekilde yürütüldüğü, il veya ilçe sınırları ile ayrılmış, aynı ekolojik ve sosyoekonomik şartlar itibariyle benzerlik ve bütünlük gösteren tarım bölgeleridir. Proje ile Türkiye genelinde hangi ürünün nerede öncelikli olarak ekilmesi gerektiği ve doğru ürünlerin desteklenmesini amaçlayan ”Havza Bazlı Destekleme Modeli” düşünülmüştür. Destekler tarımsal ekoloji, ürün deseni, potansiyel iç ve dış pazar imkanları gibi kıstaslar göz önüne alınarak yapılmaktadır. Bu belirlemelere göre İlimiz Vangölü ve Zap Havzaları içinde yer almıştır.09/06/2009 tarihli ve 2009/15173 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türkiye Tarım Havzalarının Belirlenmesine İlişkin Kararla, 2012 yılı üretim sezonunda üretilen ve satışı yapılan ürünler, fark ödemesi kapsamında desteklenmektedir. İlimizde Vangölü ve Zap Havzasında yer alan ilçelerimizde desteklenen ürünler aşağıdaki tablodaki gibidir.
Havza Adı Fark Ödemesi Kapsamında Desteklenen Ürünler Muş, Van, Tunceli, Bingöl, Ağrı, Erzurum, Bitlis(Adilcevaz, Ahlat, Güroymak, Hizan) Vangölü Havzası Arpa, Aspir, Ayçiçeği, Buğday, Çavdar, Kuru Fasulye, Mısır, Nohut
Van, Hakkari, Şırnak, Siirt, Bitlis (Merkez, Hizan, Mutki) Zap Havzası Arpa, Buğday, Çeltik, Mercimek, Pamuk, Aspir, Kuru Fasulye, Mısır, Nohut
43
6.1.1.1. 2015 Üretim Sezonu Mazot-Gübre ve Toprak Analizi Desteği
Toprak Mazot Mazot Gübre Gübre Toprak Toplam Sıra Mazot Alanı Gübre Alanı Toprak Analizi Analizi İlçe İşletme Destekleme İşletme Destekleme Analizi Alanı Destekleme No (da) (da) İşletme Sayısı Destekleme Sayısı Miktarı (TL) Sayısı Miktarı (TL) (da) Miktarı (TL) Miktarı (TL) 1 ADİLCEVAZ 2472 332,603,357.00 1,480,104 2,455.00 325,355,192.00 1,990,247.04 1,967.00 272,820.05 682,056.14 4,152,407.13 2 AHLAT 2833 330,987,149.00 1,560,073.71 2,769.00 304,665,328.00 1,946,209.16 1,227.00 155,489.64 388,728.08 3,895,010.95 3 GÜROYMAK 889 58,888,386.00 284,178.98 883.00 55,672,635.00 365,161.59 96.00 12,658.46 31,646.30 680,986.87 4 HİZAN 1037 27,270,440.00 132,234.90 1,037.00 26,696,288.00 176,163.43 0.00 0.00 0.00 308,398.33 5 MERKEZ 144 7,184,986.00 34,627.31 144.00 6,416,974.00 42,196.85 7.00 1,109.36 2,773.43 79,597.59 6 MUTKİ 461 22,188,921.00 106,106.55 460.00 21,637,764.00 140,968.41 8.00 1,142.90 2,857.26 249,932.22 7 TATVAN 1090 92,389,617.00 458,495.23 1,076.00 86,594,681.00 575,533.54 306.00 39,876.62 99,692.24 1,133,721.01 TOPLAM 8926 871,512.86 4,055,820.63 8,824.00 827,038,862.00 5,236,480.02 3,611.00 483,097.04 1,207,753.45 10,500,054.10
6.1.1.2. 2015 Üretim Sezonu Mazot-Gübre ve Toprak Analizi Desteği Fark
Mazot Mazot Gübre Toprak Toprak Toprak Analizi Toplam Mazot Alanı Gübre İşletme Gübre Alanı Sıra No İlçe İşletme Destekleme Destekleme Analizi Analizi Alanı Destekleme Destekleme (da) Sayısı (da) Sayısı Miktarı (TL) Miktarı (TL) İşletme Sayısı (da) Miktarı (TL) Miktarı (TL)
1 ADİLCEVAZ 21 1.418,66 6.066,33 21 825,598 4.839,91 1 98 245 11.151,24 2 AHLAT 16 1.479,37 6.918,20 16 1.363,55 8.520,62 1 93,153 232,88 15.671,70 3 GÜROYMAK 7 137,002 679,01 7 137,002 912,1 0 0 0 1.591,11 4 MERKEZ 2 103,555 499,85 2 103,555 680,64 0 0 0 1.180,49 5 MUTKİ 16 534,493 2.575,71 16 534,493 3.507,87 0 0 0 6.083,58 6 TATVAN 8 420,733 2.040,57 8 523,423 3.454,59 2 177,005 442,52 5.937,68 TOPLAM 70 4.093,82 18.779,67 70 3.487,62 21.915,73 4 368,158 920,4 41.615,80
6.1.1.3. 2015 Üretim Sezonu Yem Bitkileri Desteği
Yonca Korunga Fiğ Silajlık Mısır (Kuru) TOPLAM Sıra İlçe Adı No Kuru Sulu Desteğe Çiftci Kuru Sulu Alan Çiftci Çiftci Alan Çiftci Toplam Alan (da) Alan Alan Tabi Alan Destek Miktarı (TL) Sayısı Alan (da) (da) Sayısı Sayısı (da) Sayısı Çiftçi Sayısı (da) (da) (da) 1 ADİLCEVAZ 110 3.948,207 224,119 211 12.593,892 310 16.766,218 633.407,84 2 AHLAT 80 1.341,026 778,655 43 1.105,979 3 27,364 43,998 119 3.297,022 127.660,30 3 GÜROYMAK 178 1.619,046 1.573,128 2 20,000 5 249,800 6 130,497 169 3.592,471 146.558,07 4 HİZAN 38 428,534 18 143,858 46 572,392 27.181,02 5 MERKEZ 5 94,342 25,258 5 119,600 4.093,16 6 MUTKİ 65 3,100 1.002,851 64 1.005,951 50.235,55 7 TATVAN 73 1.190,912 315,152 18 452,262 3 175,363 80 2.133,689 82.727,67 GENEL TOPLAM 549 8.196,633 4.347,697 292 14.315,991 5 249,800 12 27,364 349,858 793 27.487,343 1.071.863,61
6.1.1.4. 2013 Üretim Sezonu Yem Bitkileri 2013 (3. Taksit) Desteği Ödemesi
Desteğe Tabi Desteğe Tabi Alan Yem Bitkileri (da) Toplam Destek Miktarı Sıra No İlçe Adı İşletme Sayısı Toplamı (Da) Yonca (Kuru) Yonca (Sulu) Korunga (TL) 1 HİZAN 74 1.032,286 41,000 576,752 414,534 46.648,96 2 MERKEZ 7 91,036 88,736 2,300 4.528,80 3 MUTKİ 124 2.230,803 2,230,803 111.540,15 4 AHLAT 134 4.096,625 1.190,343 893,49 2.012,792 160.896,47 5 GÜROYMAK 114 2.149,675 250,510 1,859,165 40,000 102.073,55 6 TATVAN 79 1.969,656 1.240,708 366,419 362,529 70.043,35 7 ADİLCEVAZ 487 28.991,221 12.513,381 1,840,234 14.637,606 1.052.917,37 TOPLAM 1.019 40.561,302 15.235,942 7,855,599 17.469,761 1.548.648,65
45
6.1.1.5. 2015 Üretim Sezonu Fark Ödemeleri Desteği (Hububat Baklagil)
Sıra İl İlçe İşletme Sayısı Destekleme Miktarı(TL) No 1 BİTLİS ADİLCEVAZ 203 213.832,3 2 BİTLİS AHLAT 294 437.171,59 3 BİTLİS GÜROYMAK 20 33.751,86 4 BİTLİS TATVAN 78 159.589,03 TOPLAM 595 844.344,78
6.1.1.6. 2015 Üretim Sezonu Fark Ödemeleri Desteği(Yağlı Tohumlu Bitkiler)
Sıra İl İlçe İşletme Sayısı Destekleme Miktarı(TL) No 1 BİTLİS ADİLCEVAZ 3 10.839,00 2 BİTLİS AHLAT 12 192.037,77 TOPLAM 15 202.876,77
6.1.1.7. 2016 Üretim Sezonu Sertifikalı Fidan Kullanımı (Güzlük)
Standart Sıra Fidan Fidan Sertifikalı Desteklenen Destekleme İlçe İşletme Adı Alan No Türü Sayısı Alan (da) Alanı Miktarı (da) FEHMİ 1 AHLAT ARMUT 576 0,000 14,305 14,305 1,430,50 GÜNDOĞAN FEHMİ 2 AHLAT ELMA 350 2,800 0,000 2,800 840 GÜNDOĞAN FEHMİ 3 AHLAT ELMA 2650 0,000 21,277 21,277 3,191,55 GÜNDOĞAN SABAHATTİN 4 AHLAT ARMUT 206 0,000 5,150 5,150 515,00 AYDIN SABAHATTİN 5 AHLAT ELMA 625 6,250 0,000 6,250 1,875,00 AYDIN TOPLAM 4,407 9,050 40,732 49,782 7,852,05
46
6.1.1.8. 2016 Üretim Sezonu Sertifikalı Tohum Kullanımı (Güzlük)
Destekleme Alanı Destekleme Tutarı Sıra No İlçe Ürün İşletme Sayısı (da) (TL)
1 ADİLCEVAZ BUĞDAY 54 7.378,948 62.721,06 2 AHLAT BUĞDAY 196 21.654,546 184.063,70 3 GÜROYMAK BUĞDAY 4 184,114 1.564,97 4 MERKEZ BUĞDAY 1 92,000 782,00 5 TATVAN ARPA 1 75,000 637,50 6 TATVAN BUĞDAY 27 3.359,774 28.558,09 TOPLAM: 283 32.744,382 278.327,32
6.1.1.9. 2016 Üretim Sezonu Sertifikalı Fidan Kullanımı (Yazlık)
İlçe Ürün Fidan Sayısı İşletme Sertifikalı Standart Destekleme Destekleme Sayısı Alan (da) Alan (da) Alanı(da) Miktarı (TL) GÜROYMAK CEVİZ 550.00 1 55.336 0.000 55.336 15,494.08 GÜROYMAK ELMA 2400.00 1 26.000 0.000 26.000 10,400.00 TATVAN CEVİZ 310.00 1 30.667 0.000 30.667 8,586.76 TOPLAM 3 112.003 0.000 112.003 34,480.84
6.1.1.10. 2016 Üretim Sezonu Sertifikalı Tohum Kullanımı (Yazlık)
Sertifikalı Sertifikalı Destek Toplam Toplam İlçe Tür İşletme Sayısı Desteğe Tabi Miktarı Destekleme Destekleme Adilcevaz Patates 2 92.499 7399.92 92.499 7,399.92 Ahlat Buğday 2 321.933 2736.43 321.666 2,736.43 Ahlat Fasulye 14 851.666 17033.32 851.666 17,033.32 Ahlat Patates 192 14144.985 1131598.8 14,144.99 1,131,598.80 TOPLAM 210 15411.083 1158768.47 15,411.08 1,158,768.47
6.1.1.11. 2015 Yılı Organik Tarım Desteklemesi
Sıra No İlçe İşletme Sayısı Desteklen Alan (da) Destekleme Miktarı (TL) 1 ADİLCEVAZ 137 24.075,051 240.750,51 2 AHLAT 178 21.818,478 241.921,26 3 GÜROYMAK 34 6.102,497 61.024,97 TOPLAM: 349 51.996,026 543.696,74
47
6.1.1.12. 2015 Sertifikalı Tohum Üretim Desteği
İşletme Sıra No İlçe Desteklen Miktar (kg) Destekleme Tutarı (TL) Sayısı 1 AHLAT 6 7.426.241,00 594.099,28 TOPLAM: 6 7.426.241,00 594.099,28
6.1.1.13. 2016 Yılı Küçük Aile İşletmelerinin Desteklenmesi
İlçe Desteklemeden Yararlanan Desteklenen Alan Destekleme Tutarı (TL) Toplam Üretici Sayısı (da)
HİZAN 15 47.869 4,786.90 TATVAN 1 4.899 489.90 TOPLAM 16 52.768 5,276.80
6.2. 2016 ÇKS Çiftçi Sayısı
Sıra No Dilekçe İl Dilekçe İlçe Çiftçi Sayısı 1 BİTLİS ADİLCEVAZ 2323 2 BİTLİS AHLAT 2787 3 BİTLİS GÜROYMAK 789 4 BİTLİS HİZAN 1008 5 BİTLİS MERKEZ 104 6 BİTLİS MUTKİ 329 7 BİTLİS TATVAN 1000 Toplam: 8340
6.3. Gübre Bayilerinin Denetlenmesi:
İlimiz merkezi ile ilçelerinde faaliyet gösteren 29 adet gübre satış bayii bulunmaktaydı. Gübrelerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmenlik 5 Şubat 2016 tarih ve 29615 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmesiyle, yönetmenlik değişikliğinin birinci maddesinde gübre satışı yapan kişi ve kuruluşlara Gübre Dağıtıcılık Belgesi alma zorunluluğu getirilmiştir. Gübre Dağıtıcılık Belgesi için İl Müdürlüğümüze Müracaatta bulunan gerçek ve tüzel kişiliklerden uygun şartları taşıyanlara Gübre Dağıtıcılık Belgesi düzenlenmiştir. Hali hazırda ilimiz merkez ve ilçelerde faaliyet gösteren 20 adet gübre satış bayisi bulunmaktadır. Gübre Bayilerinin bayilik sözleşmesi, tescil belgeleri, depo şartları ve etiket bilgileri yönünden denetlenmiştir. 2016 yılı içerisinde ilimiz genelinde faaliyet gösteren 20 gübre bayiimiz birer defa denetlenmiştir. 08.06.2016 tarih ve 12418 sayılı Nitratlı Gübrelerle ilgili Bakanlık talimatı gereği merkez ve tüm ilçelerinde, 139430 kg %33 A.N, 18200 kg %26 CAN ve 6675 kg Potasyum Nitrat gübreler yed-i emin olarak bayii’ ye teslim edilerek satışları durdurulmuştur.
Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Gübre Satış Bayii 2 3 9 3 2 0 3 22 Sayısı
48
6.4. ORGANİK TARIM
2015 Yılı Organik Tarım Destekleme Başvuru Süresi Devam Etmektedir. 2015 Organik Tarım Destekleme Ödemeleri Kapsamında İlçe Müdürlüklerimize başvuruda bulunan çiftçilerin dosya kabulü, veri giriş işlemlerinden sorumlu personellerin yaptıkları iş ve işlemler kapsamında örnekleme usulü 26 çiftçinin dosyalarında rehberlik amaçlı ön denetim yapılmıştır. Organik Tarım Bitkisel Üretim saha denetimlerimiz devam etmektedir. Organik tarım birim toplantıları 3 ayda bir toplantılarını muntazam bir şekilde gerçekleştirmektedir. Bitlis ili ve ilçelerine bağlı köylerde organik tarımın geliştirilmesine yönelik “Bitlis ili organik tarımın geliştirilmesi eğitim projesi” başlatılmıştır. Proje kapsamında; - 9 Tarım personeline Organik Tarımın Yaygınlaştırılması Ve Kontrolü Projesi hakkında eğitim ve bilgilendirme toplantısı yapıldı. - 25 stajyer öğrenciye Organik Tarım konulu eğitim ve bilgilendirme toplantısı yapıldı. - Toplamda 306 çiftçiye Bitlis ili Ahlat, Adilcevaz, Tatvan, Güroymak ve Hizan ilçe köylerinde toplam 22 Organik tarım eğitimi düzenlenmiştir. Liflet dağıtımı yapıldı. - 26 çiftçi dosyası denetlendi.
Organik tarım ile ilgili liflet dağıtılmaya devam edilmektedir Proje kapsamında Bitlis TOBB İlkokulunda ile Tatvan İstasyon İlkokulunda yaklaşık 450 öğrenciye organik tarımın önemi konulu seminerler verildi. Okullarda yapılan eğitimlerde öğrenciler organik tarım konusunda bilinçlendirilirken, üzerinde organik tarım amblemleri olan kalem ve kalemlikler hediye edildi.
49
6.5. İYİ TARIM UYGULAMALARI ÇALIŞMLARI
2016 yılında ilimizde başvuruda bulunan 10 adet iyi tarım üreticisine ilgili KSK ile beraber ziyaret edilmiş uygunluk durumları tutanak altına alınmıştır. Ayrıca İl ve İlçe Personellerinden oluşan 14 personelimize İl Müdürlüğümüz toplantı salonunda İyi Tarım Hizmet İçi eğitimi verilerek İyi Tarım Kontrolör Belgesi tanzim edilmiştir.
6.7. TOHUMCULUK FAALİYETLERİMİZ
Tohumculuk Kanunu kapsamında İlimizde bitkisel üretimde kullanılacak tohumlukların çeşit safiyetini devam ettirmek, fiziksel özelliklerini muhafaza etmek, verim ve kalitede arzulanan hedefe ulaşmak ve de dolaysıyla üreticilerimize sertifikalı tohumluk kullandırmak amacıyla tohumluk bayii denetim, ruhsatlandırma ve tohumluk sertifikalandırma çalışmaları teknik elemanlarımızca yapılmaktadır. İlimizde 2016 yılında 4 üretici daha Sertifikalı tohum üretici belgesi alarak toplamda 10 adet sertifikalı tohum üreticimiz bulunmaktadır. 4 Üreticimize de tohum yetiştiricilik belgesi verilmiştir.
SERTİFİKALI PATATES ÜRETİMİ Toplam Ekim Alanı (da.) Toplam Üretim Miktarı(Ton) 2008 164 820 2009 441 2.2 2010 600 3.315 2011 803 4.015 2012 1.48 8.615 2013 2.553,63 12.533 2014 1503 4.921 2015 1305 7.46 2016 2500 Çalışmalar devam etmektedir.
50
İlimizde geniş bir alanda üretimi yapılan yemeklik patateslerin, sertifikalı tohumluk ihtiyacını karşılamak ve Patateste Karantina Etmeni Zararlı Organizmaların görüldüğü bölgelerden gelebilecek hastalıklı patateslerin İlimiz topraklarına bulaşmasını önlemek amacıyla 2008 yılından itibaren sertifikalı tohumluk patates üretimine ağırlık vermekteyiz. 2008 yılında 441 dekar alanda sertifikalı patates tohumluğu üretimi yapılırken 2016 yılında 2500 dekar alanda üretim gerçekleştirilmiştir.
Ayrıca ilimizde 2016 yılında ilk defa 343 dekar alanda 83.583 kg Sertifikalı tohumluk buğday üretimi ile 588 dekar alanda 57.480 kg sertifikalı Adi Fiğ tohumluk üretimi gerçekleşmiştir. İlimiz toplantı salonunda 05.05.2015 tarihinde 2015 yılı Sertifikalı patates üretimi yapacak üreticilerimiz ile bir toplantı yapılmış olup sertifikasyon iş ve işlemleri ile ilgili bilgilendirme yapılmıştır.
5553 Sayılı Tohumculuk Kanunu, 15.05.2009 Tarih ve 27229 Sayılı Tohumculuk Sektöründe Yetkilendirme ve Denetleme Yönetmeliği ve 03.07.2009 Tarih ve 27277 Sayılı Meyve ve Fidan Üretim Materyali Sertifikasyonu ile Pazarlaması Yönetmeliği çerçevesinde yapılan çalışmalar aşağıya çıkarılmıştır. İlimiz genelinde bulunan 9 adet tohumculuk bayisi belirli bir periyotla kontrol edilmiştir.
Ruhsatı Yapılan Toplam Bayii Bu yıl ruhsat İptal Denetim Bayii Sayısı 2016 Yılı Tohum Bayileri Sayısı Verilen Edilen Sayısı 9 0 0 19 9
51
6.8. ITRÎ ve TIBBİ BİTKİLER İLE BOYA BİTKİLERİ ÜRETİMİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından 2014 yılında tıbbi ve hoş kokulu bitkiler ile boyamada kullanılan bitkilerin üretimlerinin artırılması, ürünlerin çeşitlendirilmesi, kalitenin iyileştirilmesi amacıyla uygulamaya koyulan "Itrî ve Tıbbi Bitkiler ile Boya Bitkileri Üretiminin Geliştirilmesi Projesi" kapsamında 2016 yılında yürütülen çalışmalar kapsamında Bitlis Merkez Yolalan Beldesi Çınarbaşı Mahallesinde 1 dekar alanda Kekik fidesi dikimi yapıldı.
6.9. 2016 YILI BİTKİ SAĞLIĞI ÇALIŞMALARI
İlimiz geneli Bitki Sağlığı Uygulama Programı kapsamında tüm ilçelerimizin katılımı ile teknik personel eğitimi düzenlenmiş olup 2016 yılında yapılacak çalışmaların değerlendirilmesi ve programı yapılmıştır. Eğitime merkez ve ilçelerden 15 kişinin katılımı sağlanmıştır. Toplantıda aşağıdaki konuların değerlendirme ve programlaması yapılmıştır.
52
Çekirge Mücadelesi Süne Mücadelesi Tohumculuk Piyasasının Denetimi Zirai Mücadele Alet ve Makineleri Bayi Kontrolü Bitki Koruma Ürünleri Bayi Kontrolleri Bitki Sağlığı Konularında Çiftçi Eğitimleri Üretici Kayıt Defteri Uygulamaları Entegre Mücadele Projeleri Özel Sürvey Programları Diğer Zirai Mücadele Uygulama Programı Bitki Pasaportu Sistemi ve Operatörlerin Kayıt Altına Alınması
BİTLİS İLİ 2016 YILI GERÇEKLEŞEN VE 2017 YILI ZİRAİ MÜCADELE PROGRAM TEKLİF FORMU Toplam 2017 Mücadele 2016 Mücadele Şekli Ürün Grubu Ekiliş Alanı Zarar Adı Program Birimi Metodu Gerçekleşen (da) Değeri D.ZM.U Bağ 2.079 Bağ Küllemesi Kimyasal 510 505 Da D.ZM.U Hububat 431.553 Buğday Pas Hastalıkları Kimyasal 4.5 5.74 Da Buğday Sürme D.ZM.U Hububat 431.553 Kimyasal 800 800 Da Hastalıkları Buğday Arpa D.ZM.U Hububat 431.553 Tarlalarında Geniş Kimyasal 600 1720 Da yapraklı Yabancı Otlar D.ZM.U Hububat 431.553 Süne Kimyasal 5 2.6 Da Genel D.ZM.U 476.182 Tarla Fareleri Kimyasal 1.6 1.55 Da Zararlılar Genel D.Y.M. 476.182 Yerli Çekirge Kimyasal 4.53 6.24 Da Zararlılar Yumuşak D.ZM.U Çekirdekli 9.461 (Meyvede) Yaprakbitleri Kimyasal 490 295 Da Meyveler Yumuşak D.ZM.U Çekirdekli 9.461 Akarlar (Meyvede) Kimyasal 50 43 Da Meyveler Yumuşak D.ZM.U Çekirdekli 9.461 Ağ Kurtları Kimyasal 813 848 Da Meyveler Yumuşak D.ZM.U Çekirdekli 9.461 Elma İçkurdu Kimyasal 856 898 Da Meyveler D.ZM.U Yumuşak 9.461 Elma Karalekesi Kimyasal 205 350 Da
53
Çekirdekli Meyveler Sert Çekirdekli Meyve D.ZM.U 3.502 Kimyasal 12 12 Da Meyveler Monilyası(Mumya) D.ZM.U Sebze 7.013 Sebzelerde Bozkurt Kimyasal 660 710 Da D.ZM.U Sebze 7.013 Sebzelerde Danaburnu Kimyasal 640 780 Da Sebzelerde Kırmızı D.ZM.U Sebze 7.013 Kimyasal 220 280 Da Örümcekler D.ZM.U Sebze 7.013 Sebzelerde Yaprakbitleri Kimyasal 1.52 1.315 Da Domates,Patlıcan ve D.ZM.U Sebze 7.013 Patateste Erken Yaprak Kimyasal 505 760 Da Yanıklığı D.ZM.U Sebze 7.013 Fasulye Antraknozu Kimyasal 105 260 Da D.ZM.U Sebze 37.616 Patates Böceği Kimyasal 750 950 Da D.ZM.U Sebze 37.616 Patates Mildiyösü Kimyasal 350 550 Da D.ZM.U Sebze 37.616 Patateste Adi Uyuz Kimyasal 350 400 Da D.ZM.U Yem Bitkileri 343.217 Yonca Hortumlu Böceği Kimyasal 6.55 6.2 Da Sert Kabuklu D.ZM.U 7.026 Fındık Kurdu Kimyasal 1 1000 Da Meyveler Sert Kabuklu D.ZM.U 7.026 Ceviz Antraknozu Kimyasal 1.35 1.435 Da Meyveler
6.10. Bitki Hastalık ve Zararlıları İle Mücadele
Üreticilerin mücadele yöntemlerini bizzat kendileri uygulayıp, Müdürlüğümüzce piyasa da ilaç ve alet bulundurulmasını sağlamak ve çiftçilerimize mücadele konularında bilgi verilerek program uygulatılmaktadır. İlimizin bitkisel ürünlerine zarar vermesi muhtemel 25 adet hastalık ve zararlı programa alınmıştır. Program çerçevesinde yürütülen sürveylere bağlı olarak, ekonomik zarar eşiğinin üzerindeki hastalık ve zararlılara karşı ilaçlamalar önerilmektedir. En önemli mücadele konuları olarak; Süne, Çekirge, Fındık kurdu, Yaprak Biti, Meyve iç Kurdu zararlıları ile Ceviz Antraknoz hastalığı, hububatta pas hastalığı gelmektedir. Söz konusu hastalık ve zararlılarla ilgili olarak mücadele dönemleri de dikkate alınarak üreticilerimizin bilgilendirilmesi amacıyla çiftçi toplantıları düzenlenmektedir. Aşağıdaki tabloda İlimiz genelinde sürvey çalışmaları yapılmakta ve çiftçiler ilgili konularda bilgilendirilmektedir.
6.11. Özel Sürvey Çalışmaları
Aşağıdaki tabloda karantinaya tabi hastalık ve zararlı etmenler İlimizde 2016 yılında özel sürvey kapsamında değerlendirilmiş, İlimizde tarımı yapılan bitkilere yönelik Diğer Zirai Mücadele Uygulamaları kapsamında üretim sezonu boyunca arazilerde kontrol çalışmalarına devam edilmektedir. Sürvey çalışmalarının zamanında yapılabilmesi için merkez ve ilçelerde teknik personelden oluşan 7 Sürvey Ekibi oluşturulmuştur.
54
Aşağıdaki tabloda karantinaya tabi hastalık ve zararlı etmenler İlimizde 2016 yılı özel sürvey kapsamında değerlendirilmiştir. 2016 yılında Yemeklik Patates Üretiminde Karantina Etmenleri Takibi Kapsamında Numune Alma Programına göre patates siğili ve nematod için, 5 adet yemeklik patates alanlarından toprak numunesi alınıp analiz için Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma İstasyonu Müdürlüğüne gönderilmiş ve sonuçlar temiz çıkmıştır. Ekim ayında da 5 adet yumru numunesi alınıp analiz için Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma İstasyonu Müdürlüğüne gönderilmiştir. Analiz sonucu beklenmektedir. Sertifikalı üretim alanlarından alınan 230 adet toprak numunesinin analiz sonuçları temiz çıkmıştır. Şarka virüsü için 8 adet sert çekirdekli meyve ağaçlarından numune alınıp Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma İstasyonu Müdürlüğüne gönderilmiştir. Analiz sonucu hastalığa rastlanılmamıştır.
Sıra no Sürvey Konusu Program Keşif 1 Bakteriyel Solgunluk ve Patates Kahverengi Çürüklüğü 2 Patates Halkalı Çürüklüğü Keşif 3 Patates Siğili Keşif 4 Patates Kist Nematodu Keşif 5 Patates Kök Ur Nematodu Keşif 6 Şarka Virüsü Keşif 7 Patates Güvesi Keşif
6.12. Entegre Mücadele
Entegre Mücadele kapsamında Hizan İlçemizde Bağ Entegre Mücadelesi için 125 dekar Bağ bahçesi için 10 çiftçi, Ahlat İlçemizde Patates Entegre Mücadelesi için de 1535 dekar ve 19 çiftçi ve Tatvan İlçemizde Patates Entegre Mücadelesi için de 344 dekar ve 10 çiftçi ile program gerçekleştirilmiştir. Adilcevaz, Tatvan ve Güroymak ilçelerimizde toplam 4755 dekar alanda 57 çiftçi ile Buğday Entegre Mücadelesi gerçekleştirilmiştir.2016 yılı üretim sezonunda teorik ve pratik olmak üzere entegre mücadele eğitimleri verilmiştir. Proje sonucunda çiftçiler ile iyi ilişkiler kurulmuş ve bitki sağlığı konularında daha duyarlı ve bilinçli bir yetiştiricilik sağlanmıştır.
55
6.13. Pestisit Kalıntı Denetimi
İlimiz Tatvan ve Ahlat İlçelerinden alınan 4 Adet domates numunesi ve Hizan İlçemizden alınan 4 adet üzüm numunesi Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma İstasyonu Müdürlüğüne gönderilmiş sonuçlarda pestisit kalıntısına rastlanılmamıştır.
6.14. Şarka Virüsü
İlimizin sert çekirdekli meyve ağaçlarında Şarka virüsünden ari olarak kalmasını sağlamak için 2016 yılında şarka Virüsü Mücadele Projesi kapsamında sürvey çalışmaları yapılmış olup 8 adet yaprak numunesi alınarak Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma İstasyonu Müdürlüğüne gönderilmiş olup; Analiz sonucu hastalığa rastlanılmamıştır.
6.15. Süne Mücadelesi:
İlimizde Adilcevaz İlçesinde 2009 yılında tespit edilen süne zararlısı 2011 yılında programa alınarak, mücadele uygulaması için çiftçilere yoğun bir şekilde eğitim verilmiştir. 2016 yılında her ilçeden en az 2 kişilik bir ekip ile 330.000 dekar hububat alanı süne zararlısı sürvey çalışmaları planlanmış ve çalışmalar sonuçlandırılmıştır. Çalışma kapsamına özellikle önceki yıllarda süne zararlısı yoğun görülen İlimiz Adilcevaz ilçesi başta Aygır Gölü ve Yıldız Köyleri olmak üzere Süphan dağı yakınlarındaki köylerde bulunan çiftçilere çiftçi mektubu gönderilmiş ve birebir görüşmeler yapılmıştır. İlkbahar kışlak sayımları ve hububat alanlarına inişler gözlemlenmiş, hububat alanlarında yapılan nimf sayımlarında ekonomik zarar eşiğine ulaşmadıklarından herhangi bir ilaçlama programına gidilmemiştir. .
56
6.16. Devlet Yardımı Mücadelesi (Çekirge Mücadelesi):
2016 yılı içinde İlimiz Merkez, Hizan, Güroymak ve Mutki İlçelerine bağlı köylerde 7.000 dekar alanda yerli çekirge mücadelesi programlanmıştır. Program dâhilinde özellikle Mutki, Güroymak İlçeleri ve Bitlis merkez köylerinde yoğun görülen garsiyat alanlarında ilaçlamalara gidilmiş olup yapılan mücadele sonucu çekirge zararlısının yayılması kontrol altına alınmıştır. Birkaç yıldır ekonomik zarar eşiğine ulaşan yerli çekirgelere karşı kimyasal mücadele yapılarak, çekirgelerin bu bölgelerdeki tarımsal ürünlere zarar vermeleri büyük oranda engellenmiştir. 2016 yılı için İl geneli 225 lt ilaç kullanılarak 5.625 dekar alanda ilaçlamaya gidilmiştir.
6.17. Fidan Satış Yerlerinin Kontrolü
İl ve İlçe Müdürlüğümüz teknik elemanlarınca erken ilkbaharda ilimize diğer illerden gelen 8 fidan satıcısının getirdiği çeşitli meyve fidanı (elma, armut, ceviz, kiraz, şeftali) satış yerlerine konuşlandırılmış olup kontroller yapılmıştır. Yapılan kontroller neticesinde karantina kapsamında herhangi bir hastalık etmenine rastlanılmamıştır.
57
6.18. Bitkisel Üretimde Kullanılan Kimyasalların Kayıt Altına Alınması Çalışmaları
İlimizde üretimi yapılan bitkisel ürünlerde görülen hastalık ve zararlılara karşı kullanılan zirai mücadele ilaçlarının daha bilinçli kullanılması ve ilaç kalıntılarına bağlı çevre kirlenmelerinin en aza indirilmesi amaçlanmaktadır. Bu bağlamda reçete yazma belgesi bulunan teknik elemanlarca 2016 yılı içerisinde ilaçlama eşiğine gelen hastalık ve zararlılara yönelik zirai ilaç reçetesi yazılmakta ve 82 adet reçete yazılmıştır. Ayrıca bitkisel üretimde kullanılan bitki koruma ürünlerinin kayıtlarının tutulması ve izlenmesi amacı ile çiftçilere üretici kayıt defteri verilmekte olup şu ana kadar çiftçilere 80 adet üretici kayıt defteri verilmiştir.
İlimizde mevcut bulunan Bitki Koruma Ürünleri ve Zirai Mücadele Alet ve Makine Bayileri düzenli olarak kontroller yapılmaktadır.
6.19. 2016 Yıllı Zirai İlaç Ve Zirai Alet-Makine Bayilerin Denetim Tablosu
Yıl İçerisinde yapılan Ruhsat Ruhsat FAALİYET KONUSU Mevcut Bayii Sayısı Kontrol sayısı Verme İptali
Zirai Mücadele İlaçları Bayi 9 48 --- 1 Zirai Mücadele Alet ve Makineleri Bayi 5 10 ------
6.20. Bitki Pasaportu Sistemi ve Operatörlerin Kayıt Altına Alınması
Bitki Pasaportu Sistemi ve Operatörlerin Kayıt Altına Alınması Hakkında Yönetmelik kapsamında 2016 yılında 10’u sertifikalı patates üreticisi olmak üzere toplam 32 kayıt yapılmış olup kayıt öncesi muhtarlara ve çiftçilere kayıtlarının yapılması çağrısında bulunulmuş ve çiftçi mektupları gönderilmiştir.
58
6.21. EĞİTİMLER
Antalya ilinde 11-15 Nisan 2016 tarihinde yapılan Bitki Sağlığı ve Karantina Mevzuatı konulu eğitime İlimizden bir personelin katılımı sağlanmıştır. Ankara Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünde Patates Entegre Mücadele Eğitimine personelin katılımı sağlanmıştır. Organik tarım uygulamaları eğitimine İl Müdürlüğümüzden 1 personelin katılımı sağlanmıştır. İlimiz toplantı salonunda 2016 yılı bitki sağlığı Uygulama Programı kapsamında İlçe Müdürlüklerimizden 2 şer personelin katılımı ile 2016 yılı yapılacak çalışmaların ile ilgili 22.03.2016 tarihinde bir toplantı gerçekleştirildi. Tüm ilçelerimizde toplam 55 personelimize Üretici Kayıt Defteri ilgili eğitimler ve değerlendirme toplantıları düzenlendi. İlimiz geneli reçete yazma yetki belgesi için başvuran Ziraat mühendislerine gerekli eğitimler yapılarak 24 Ziraat Mühendisine Reçete Yazma Yetki Belgesi verilmiştir. İlimiz geneli Bitkisel Üretim yapan üreticilerimizin talepleri üzerine ocak ayında 45 üreticiye gerekli eğitimler verilerek Bitki Koruma Ürünleri Uygulayıcı Belgesi teslim edilmiştir. İlimiz Ahlat İlçesinde yaklaşık 20 çiftçinin katılımı ile 08.03.2016 tarihinde Patates Entegre Mücadelesi, Patates Tarla Okulu, Bitki Pasaportu Sistemi ve Bitki Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele toplantısı düzenlendi.
İlimiz Tatvan ilçesinde yaklaşık 35 çiftçinin katılımı ile, Bitki Hastalık ve zararlıları ile Mücadele, Entegre Mücadele, Bitki Pasaportu ve Organik Tarımın önemi ile ilgili toplantı düzenlendi.
59
Çiftçilerimize dağıtılmak üzere Bakanlıkça gönderilen Bitki sağlığı ve organik tarım liflet, broşür ve kitapçıklar çiftçilere dağıtılmaya devam edilmektedir. Bitlis sınırları içerisinde faaliyet gösteren Bitki Koruma Ürünleri Bayilerine yönelik İl Müdürlüğümüz toplantı salonunda ilgili mevzuatlar çerçevesinde 15.03.2016 tarihinde toplantı düzenlendi.
Özellikle her ilçenin üretilen ürün çeşidine göre eğitim konuları ilgili Kurum Personellerine bildirilerek çiftçi toplantılarını bu kapsamda yapmaları sağlanmış ve yapılan çiftçi eğitimleri aşağıdaki tabloya çıkarılmıştır.
60
Bitlis İli 2016 Yılı Bitki Sağlığı Çiftçi Eğitim Toplantıları Sıra No Eğitim Konusu Katılan Çiftçi Sayısı Eğitim Yapılan İlçe 1 Çekirge Mücadelesi 46 Güroymak 2 Yem Bitkileri Hastalık ve Zararlıları 59 Güroymak 3 Sebze Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele 30 Güroymak 4 Yabancı Otlar ve Mücadelesi 48 Güroymak 5 Genel Zararlılar 25 Güroymak 6 Meyve Hastalık ve Zararlılarıyla Mücadele 17 Tatvan 7 Buğday Hastalık ve Zararlılarıyla Mücadele 32 Tatvan 8 Bitki Koruma Ürünleri Uygulaması 16 Tatvan 9 Sebze Hastalıkları veZararlıları 12 Mutki 10 Çekirge Mücadelesi 35 Mutki 11 Meyve Zararlıları ve Zararlıları 20 Mutki 12 Meyve Hastalıkları ve Zararlıları İle Mücadele 25 Hizan 13 Bağ Hastalık ve Zararlıları 20 Hizan 14 Sebze Hastalıkları veZararlıları 21 Hizan 15 Çekirge Mücadelesi 21 Hizan 16 Çilek Hastalık ve Zararlıları 12 Ahlat 17 Bitki Koruma Ürünleri Uygulaması 18 Ahlat 18 Ceviz Hastalıkları ve Zararlıları İle Mücadele 14 Ahlat 19 Tarla Faresi İle Mücadele 13 Ahlat 20 Tarla Faresi İle Mücadele 18 Adilcevaz 21 Süne Mücadelesi 16 Adilcevaz 22 Ceviz Hastalıkları ve Zararlıları İle Mücadele 42 Adilcevaz 23 Sebze Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele 14 Adilcevaz 24 Meyve Hastalıkları ve Zararlıları 15 Adilcevaz 25 Hububat Hastalık Zararlıları ve Yabancı ot Müc 28 Adilcevaz 26 Ambar Zararlıları ile Mücadele 15 Adilcevaz 27 Çekirge Mücadelesi 15 Merkez 28 Meyve Hastalıkları ve Zararlıları 20 Merkez TOPLAM 667
6.22. 4342 SAYILI MERA KANUNU ÇALIŞMALARI
4342 Sayılı Mera Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile birlikte kanunda belirtilen hizmetlerin gerçekleştirilebilmesi için ilgili kanunun 6. maddesi gereğince Bitlis İlimizde Sayın Valimizin görevlendirdiği Vali Yardımcısı başkanlığında Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğünden üç, Kadastro İl Müdürlüğünden bir, İl Defterdarlığından (Milli Emlak Müdürlüğü ve Muhakemat Müdürlüğü) iki, Orman İşletme Müdürlüğünden bir ve İl Özel İdaresinden bir üye olmak üzere toplam dokuz üyeden oluşturulan İl Mera Komisyonu ile bu Komisyona bağlı olarak, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü bünyesinde görev yapan 2 teknik ekip vasıtası ile çalışmalar yürütülmektedir.
61
6.22.1. Mera Tespit-Tahdit ve Tahsis Çalışmaları
1 ve 2 nolu Mera Teknik Ekiplerimizce 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında 2016 yılı itibariyle; -Bitlis Merkeze bağlı 2 köyde mera tespit-tahdit çalışmaları tamamlanarak, tahsis çalışmalarına başlanmıştır. Yalnızçamlar Köyünde tescilli mera ve mera olabilecek yeni alanlar tespit edilemediğinden çalışmalar bitirilmiştir. -Ahlat İlçesine bağlı 1 köyde tespit-tahdit ve tahsis çalışmaları bitirilmiştir. 2 köyde ise mera tespit-tahdit çalışmaları tamamlanarak, tahsis çalışmalarına başlanmıştır. -Adilcevaz İlçesine bağlı 2 köyde mera tespit-tahdit ve tahsis çalışmaları tamamlanmıştır. -Güroymak İlçesine bağlı 2 köyde tespit-tahdit ve tahsis çalışmaları tamamlanmıştır. 4 köyde ise tespit-tahdit çalışmaları tamamlanarak, tahsis çalışmalarına başlanmıştır. -Tatvan İlçesine bağlı 2 köyde tespit-tahdit ve tahsis çalışmaları tamamlanmıştır. 1 köyde ise tespit -tahdit çalışması tamamlanarak, tahsis çalışmalarına başlanmıştır. İl toplamında 2016 yılı Kasım Ayı itibarıyla 16 köyde tespit ve tahdit çalışması bitirilmiştir. Yine 2016 yılı Kasım Ayı itibarıyla 7 köyümüzün Tahsis çalışmaları tamamlanmıştır. 4342 sayılı Mera Kanunu’nun 1. ve 5. maddeleri gereğince ilimizde bulunan mera alanları ile mera olabilecek alanların Tespit Tahdit ve Tahsis çalışmaları aşağıdaki gibidir.
TESPİT TAHDİT TAHSİS SIRA YERLEŞİM TESPİT İLÇELER NO BİRİMİ 1998- 2012- 1998- 2012- 1998- 2012- YAPILMAYAN 2011 2016 2011 2016 2011 2016 1 MERKEZ 99 35 57 1 4 1 2 7 2 ADİLCEVAZ 43 43 - 13 4 12 4 0 3 AHLAT 41 28 13 12 3 11 1 0 4 GÜROYMAK 54 25 29 1 6 1 2 0 5 HİZAN 84 29 53 - 8 - 7 2 6 TATVAN 79 22 56 5 3 4 2 1 7 MUTKİ 74 48 23 13 - 13 - 3
GENEL GENEL GENEL GENEL GENEL TOPLAM TOPLAM TOPLAM TOPLAM TOPLAM
230 231 45 28 42 18 474 13 461 73 60
6.22.2. Çayır Mera ve Yem Bitkileri Üretimini Geliştirme Projesi
2015 yılında Çayır Mera ve Yem Bitkileri Üretimini Geliştirme Projesi kapsamında alınan 2.100 kg yonca tohumu 2016 yılı ilkbaharında üreticiler tarafından ekimi yapılmak üzere dağıtımı yapılmış ve ekimi gerçekleştirilmiştir. 2016 yılında Çayır Mera ve Yem
62
Bitkileri Üretimini Geliştirme Projesi kapsamında tohum alım ihale çalışmaları başlatıldı. 1.500 Kg yonca tohumu alımı yapılmıştır.
6.22.3. 2016 Yılı Göçere Mevsimlik Mera Kiralama İşlemleri
2016 yılında Valilik Genel Emri ile ilimizin tümünde göçere mevsimlik mera kiralama işlemleri meralarımızın zayıf ve yetersiz olması nedeniyle yapılmamıştır. İlimiz meralarına kaçak olarak gelen göçer ve hayvan sürülerine gerekli takibatlar yapılarak cezai işlemler uygulanmıştır.
6.22.4. Satış ve Diğer Yapılması Düşünülen Tasarruf İşlemleri
Bitlis Milli Emlak Müdürlüğü ve İlçe Mal Müdürlüklerinden gönderilen Tescil- Tahsis-Satış ve Kiralama yazılarıyla ilgili olarak; İl Mera Komisyonumuza bağlı olarak çalışan Mera Teknik Ekiplerimiz büroda ve sahada gerekli çalışmaları yaparak söz konusu alanlara ilişkin raporları düzenleyerek ilgili kurumlara bildirmiştir/bildirmektedir.
6.22.5. Mera Şikayetleri (Meraya Yapılan Tecavüzler)
Mera Kanunu’nun 19. Maddesi gereğince; İlçe Kaymakamlıkları ile Valilik Makamı’na intikal eden mera şikayetleri ( meraya yapılan tecavüz ve işgaller ) hakkında Mera Teknik Ekipleri tarafından yerinde yapılan tespit ve incelemelerin sonucuna göre 3091 Sayılı Taşınmaz Mallara Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi veya 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75. Maddesi kapsamında gerekli işlemlerin yapılması için ilgili birimlere bilgi verilmektedir.
6.22.6. Mera Kanunu 14. Madde Tahsis Amacı Değişikliği İşlemleri
Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şubesi, Mera Birimince takip edilen 2013-2014-2015 ve 2016 yılından devam eden 4342 Sayılı Mera Kanunu'nun 14. Maddesi Tahsis Amacı Değişikliği başvuruları işlemleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
TALEP TAHSİS İLÇENİN KÖY/BELDENİN PARSEL TOPLAM TAD'IN TALEP EDEN YATIRIM TALEP EDİLEN VASFI EDİLEN ALAN ADI ADI NO ALAN (m2) DAYANAĞI KURUM KONUSU TARİHİ ALAN (m2) (m2)
G.oymak ŞİRİNTEPE 567 549 GÜROYMAK UYGULAMA Belediyesi eksik GÜROYMAK MERA 789.050,00 14/d 12.02.2013 587.500,00 MAHALLESİ 550 BELEDİYESİ İMAR PLANI evrakları göndermedi BİTLİS İL MİLLİ DEĞİRMENKÖY Tescil aşamasına GÜROYMAK 399 MERA 68..253,00 14/c EĞİTİM OKUL YAPIMI 25.02.2013 7.219,00 KÖYÜ gelmiştir MÜDÜRLÜĞÜ
KARAYOLLARI ALACAATLI YOL BOYU Tescil Aşamasına ADİLCEVAZ 104-1 MERA 45.200,00 14/c 11.BÖLGE 26.09.2013 12.832,43 MAH. TESİS SAHASI gelmiştir MÜDÜRLÜĞÜ
BARİT Arama TABANÖZÜ TURAP MADENİ MERKEZ 331 MERA 5.940.000,00 14/a 02.07.2013 15.500,00 faaliyetleri KÖYÜ MAD.LTD.ŞTİ. ARAMA devam etmekte. FAALİYETİ
63
TURKCELL VERİCİ TABANÖZÜ Tescil Aşamasına MERKEZ 79 MERA 164.061,443 14/c İLETİŞİM HİZ. İSTASYONU 02.05.2014 100 KÖYÜ gelmiştir A.Ş. KURULUMU
TURKCELL VERİCİ 104 Ada HİZAN KARLITEPE MERA 3.651.296,00 14/c İLETİŞİM HİZ. İSTASYONU 07.05.2014 100 Bitti. 1 Parsel A.Ş. KURULUMU
TURKCELL VERİCİ 136 Ada Tescil Aşamasına HİZAN HARMANDÖVEN MERA 1.100.784,386 14/c İLETİŞİM HİZ. İSTASYONU 02.05.2014 100 1 Parsel gelmiştir A.Ş. KURULUMU
VERİCİ TÜRK TELEKOM MERKEZ YÜCEBAŞ 33 MERA 337.654,907 14/c İSTASYONU 12.05.2014 100 İPTAL EDİLDİ A.Ş. KURULUMU
ATATÜRK 141 Ada İL MİLLİ EĞİTİM Tescil Aşamasına ADİLCEVAZ MERA 64.000,00 14/c OKUL YAPIMI 24.06.2014 20.000,00 MAHALLESİ 1 Parsel MÜDÜRLÜĞÜ gelmiştir
BİTLİS GENÇLİK 1121 ERKİZAN HİZMETLERİ VE KAYAK TESİSİ AHLAT ADA 1 MERA 1.943.497,00 14/C 17.01.2014 50.031,86 Bitti. MAHALLESİ SPOR İL YAPIMI Parsel MÜDÜRLÜĞÜ
103 ADA MİGEM DEMİR+BAKIR KARLITEPE HİZAN 1 MERA 2.781.025,00 14/a CELALETTİN MADENİ 18.08.2014 42.700,00 Red edildi. KÖYÜ PARSEL MERMER İŞLETME
AHLAT 129 ADA KAYMAKAMLIĞI BURCUKAYA KÖY ODASI AHLAT 14 MERA 4.296,00 14/e BURCUKAYA 29.08.2014 4.296,00 Bitti. KÖYÜ YAPIMI PARSEL KÖYÜ TÜZEL KİŞİLİĞİ ADINA
ADİLCEVAZ İÇMESUYU VE KALEBOYNU 38 Ada ADİLCEVAZ MERA 15,958.268,00 14/c BELEDİYE KAPTAJLARI 03/03/.2015 10.000,00 Bitti. MAHALLESİ 4 Parsel BAŞKANLIĞI YAPIMI
İKİKUBBE 607 Ada ULAŞIM YOLU AHLAT MERA .000,00 14/ MİGEM 01/07.2015 - REDDEDİLDİ MAHALLESİ 44 Parsel YAPIMI
HAVA 501 MİLLİ SAVUNMA ADİLCEVAZ ERİKBAĞI KÖYÜ MERA 634.000,00 14/f SAVUNMA 04/05/2015 634.000,00 İPTAL EDİLDİ Parsel BAKANLIĞI ATIŞ ALANI
162 ADA HAYVAN OKUL YERİ TAŞLIPINAR İL MİLLİ EĞİTİM Başbakanlık HİZAN 1 TOPLAMA 20.070,50 14/c VE 27.10.2015 20.070,50 MAHALLESİ MÜDÜRLÜĞÜ olurunda. PARSEL YERİ MÜŞTEMİLATI
151 ADA KARAYOOLARI KALKANLI Tescil Aşamasına HİZAN 1 MERA 3.654.236,05 14/c 11.BÖLGE TAŞ OCAĞI 30.05.2016 45.427,91 KÖYÜ gelmiştir PARSEL MÜDÜRLÜĞÜ
SOSYAL BAŞBAKANLIK İPEKÇAYIR 568 ADİLCEVAZ ADİLCEVAZ MERA 1.800,00 14/c DONATILAR 10.08.2016 1.800,00 OLURU KÖYÜ PARSEL BELEDİYESİ YAPIMI AŞAMASINDA
64
7. TARIMSAL ALTYAPI VE ARAZİ
DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI
7.1. 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu Çalışmaları
2016 yılı içerisinde (EKİM ayı itibariyle), 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında tarım dışı kullanım için toplamda 26 adet başvuru gerçekleşmiş ve 14 müracaat uygun olarak sonuçlanmıştır. Kalan dosyaların işlemi devam etmektedir.
7.2. 3083 SAYILI SULAMA ALANLARINDA ARAZİ DÜZENLENMESİNE DAİR TARIM REFORMU KANUNU KAPSAMINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR
İlimizde, 14.07.2013 tarih ve 28707 sayılı Resmi Gazete - 06.02.2014 tarih ve 28905 sayılı Resmi Gazetede ve 28.08.2015 tarih ve 29459 sayılı Resmi Gazete yayımlanarak, 2013/4976 , 2014/5791 ve 2015/8077 sayılı Bakanlar Kurulu Kararları ile; Ahlat İlçesinden 10 köy (Saka, Yeniköprü, Ovakışla, KınalıkoçBurcukaya, Alakır, Güzelsu, Seyrantepe, Serinbayır ve Taşharman) Güroymak İlçesinden 10 köy (Budaklı, Değirmenköy, Güzelli, Özkavnak, Taşüstü, Gölbaşı, Sütderesi, GünkırıAşağıkolbaşı ve Tahtalı) Adilcevaz İlçesinden 5 köy (Aygırgölü, Aşağısüphan, Yukarısüphan, Erikbağı ve Yolçatı), Tatvan İlçesinden 9 köy (Adabağ, Sarıkum, Benekli, Çayırönü, Örenlik, Yumurtatepe, Kıyıdüzü, Dalda ve Merkez) Merkez İlçesinden ise 3 köy (Küllüce, Yalnızçamlar, Dörtağaç) olmak üzere toplam 36 köy toplulaştırılmak üzere Uygulama Alanı olarak ilan edilmiştir. Arazi toplulaştırma projesi kapsamında 58.000 ha arazi projelendirilmiştir.
7.3. 3083 SAYILI SULAMA ALANLARINDA ARAZİ DÜZENLENMESİNE DAİR TARIM REFORMU KANUNU KAPSAMINDA YAPILAN TARIM DIŞI TAHSİS ÇALIŞMALARI
2016 yılı içerisinde (EKİM ayı itibariyle), 3083 sayılı Kanun kapsamında tarım dışı kullanım için toplamda 27 adet başvuru gerçekleşmiş ve 13 müracaat sonuçlanmıştır. Kalan dosyaların işlemi devam etmektedir.
İLİMİZDE, 14.07.2013 TARİH VE 28707 SAYILI RESMİ GAZETE - 06.02.2014 TARİH VE 28905 SAYILI RESMİ GAZETE VE 28.08.2015 Tarih ve 29459 Sayılı RESMİ GAZETEDE YAYIMLANARAK, 2013/4976 - 2014/5791 ve 2015/8077 SAYILI BAKANLAR KURULU KARARLARI İLE;
Ahlat İlçesinden 10 köy: Saka, Yeniköprü, Ovakışla, Kınalıkoç, Burcukaya, Alakır, Güzelsu, Seyrantepe, Serinbayır ve Taşharman
Güroymak İlçesinden 10 köy: Budaklı, Değirmenköy, Güzelli, Özkavnak, Taşüstü, Gölbaşı, Sütderesi, GünkırıAşağıkolbaşı ve Tahtalı
65
Adilcevaz İlçesinden 5 köy: Aygırgölü, Aşağısüphan, Yukarısüphan, Erikbağı ve Yolçatı,
Tatvan İlçesinden 9 köy: Dalda, Adabağ, Sarıkum, Benekli, Çayırönü, Örenlik, Yumurtatepe, Kıyıdüzü ve Merkez Mahalleleri
Bitlis Merkez İlçesinden 3 köy: Küllüce, Yalnızçamlar ve Dörtağaç olmak üzere toplam 37 köyde 58.000 ha’lıkalan uygulama alanı ilan edilmiştir. Bu alanların 30.000 ha’lık kısmında toplulaştırma çalışmaları devam etmektedir. 3.000 ha’lık kısmı Van-Bitlis Otoyol projesi kapsamında Bitlis Merkez Küllüce- Yalnızçamlar-Dörtağaç ve Tatvan Örenlik-Dalda ve Çayırönü Köylerinde kalan 27.000 ha’lık alan ise 30 köyümüzde toplulaştırılmaktadır.
7.4. HAZİNE ARAZLERİNİN HAZİNENİN TASARRUFUNA BIRAKILMASI ÇALIŞMAŞARI (TESCİL, TAHSİS,KİRALAMA,İRTİFAK HAKKI)
2016 yılı içerisinde (EKİM ayı itibariyle), toplamda 18 adet başvuru gerçekleşmiş ve 11müracaat sonuçlanmıştır. Kalan dosyaların işlemi devam etmektedir.
3083 Kapsamında 5403 3083 Tarımsal Ges Arazi Su Hazine Arazisinin Kapsamında Kapsamında Etüt Elektrik Sınıfı İhtiyaç Toplam Hazine Tasarrufuna Etüt Raporu Raporu kullanımı Belirleme Belgesi Bırakılması
17 14 13 2 12 2 60
7.4.1. 5403 ve 3083 sayılı Kanun Uygulamalarına Ait Dönem Raporu
Kanun Kapsamı Dışında İzin Kalan 2016 İzin Verilen (da) verilmeyen İrtifak (da) GENEL
MT TA OT (da) Hakkı TOPLAM AŞVURUSAYISI
B SMT KMT KTA STA SOT KOT DT Toplam (da) (da) I.DÖNEM (İlk 6 Ay) 31 5 - 164,285 - - - - 169,285 44,877 - - 214,162 II.DÖNEM (II.6 Ay) TOPLAM
SMT: Sulu Mutlak Tarım Arazisi KMT: Kuru Mutlak Tarım Arazisi KTA: Kuru Marjinal Tarım Arazisi STA: Sulu Marjinal Tarım Arazisi SOT: Sulu Özel Ürün Tarım Arazisi KOT: Kuru Özel Ürün Tarım Arazisi DT : Dikili Tarım Arazisi
66
7.4.2. 5403 ve 3083 sayılı Kanunlar Kapsamında Tarım Dışına Çıkarılan Alanların Sektörel Dağılım Cetveli (Ha / Yıl)
Başvuru TOPLAM Sayısı Sanayi Turizm Eğitim Sağlık Ulaştırma Enerji Konut Diğer (da)
2015 Tarım Diğer I.DÖNEM (İlk 6 Ay) 31 8.200 115,168 45,917 169,285 II.DÖNEM (II.6 Ay) TOPLAM
7.5.NİTRAT DİREKTİFİNİN UYGULAMASI PROJESİ KAPSAMINDA, İLİMİZDE SU ANALİZLERİ;
*4 adedi yüzey sularından 17 adedi de yer altı sularından olmak üzere toplam 21 noktadan su numunesi alınmaktadır. *Yüzey su analizleri her ay, yer altı su analizleri ise 3 (üç) aylık dönemler halinde alınmaktadır. *Analizler Van ilinden gelen Mobil Araç vasıtasıyla yapılmaktadır. Projenin 2016 Yılı sonu itibariyle bitirilmesi düşünülmektedir.
Yer altı Nitrat Orto Toplam Klorofil İSTASYON Oksijen T.Fosfor Sıcaklık KODU İL/İLÇE KOORDİNATI /yüzey Ph iyonları Fosfat Azot –a ADI (mg/lt) (mg/lt) (……..) sulama (mg/lt) (mg/lt) (mg/lt) (……..) 1 Bitlis/Merkez Bitlis deresi Yüzey
2 Bitlis/Tatvan Van Gölü Yüzey
3 Bitlis/Tatvan Tuğ çayı Yüzey
4 Bitlis/Güroymak Şelale Yüzey
Aydınlar 5 Bitlis/Adilcevaz Yeraltı Beldesi Aşağı Süphan 6 Bitlis/Adilcevaz Yeraltı köyü 7 Bitlis/Adilcevaz Yolçatı Köyü Yeraltı
Çanakyayla 8 Bitlis/Adilcevaz Yeraltı Köyü Harmantepe 9 Bitlis/Ahlat Yeraltı Köyü Kınalı koç 10 Bitlis/Ahlat Yeraltı Köyü Ovakışla 11 Bitlis/Ahlat Yeraltı Beldesi 12 Bitlis/Ahlat Saka Köyü Yeraltı
Taşharman 13 Bitlis/Ahlat Yeraltı Köyü Yumurtatepe 14 Bitlis/Tatvan Yeraltı Köyü Çekmece 15 Bitlis/Tatvan Yeraltı Köyü Kuruyaka 16 Bitlis/Tatvan Yeraltı Köyü 17 Bitlis/Tatvan Göllü Köyü Yeraltı
Gölbaşı 18 Bitlis/Güroymak Yeraltı Beldesi
67
19 Bitlis/Güroymak Güzelli Köyü Yeraltı
Değirmen 20 Bitlis/Güroymak Yeraltı Köy Üzümveren 21 Bitlis/Güroymak Yeraltı Köyü
7.6. CBS (COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ) UYGULAMALARI
• Cbs il sistem sorumlusu Mühendis Rıfat ÇELİK’ tir.
• İl Müdürlüğümüzde Bitkisel Üretim Şube Müdürlüğü ve 6 İlçemizde ÇKS girişi yapan tüm Teknik Elemanlara eğitim verilerek, iş ve işlemlerin yerinde yapılması sağlanmıştır.
Çözülemeyen sorunlar İl Sistem Sorumlusu tarafından veya Genel Müdürlük Entegre ve İdare Kontrol Daire Başkanlığının CBS Birimi vasıtasıyla çözülmektedir
7.7. TOPRAKBİTKİ ANALİZ LABORATUVARLARI KONTROLÜ
• İlimizde faaliyette bulunan 2 adet Toprak Bitki Analiz Laboratuvarı bulunmaktadır.
1-Ahlat Ziraat Odası Toprak Bitki Analiz Laboratuvarı 2-Adilcevaz Toprak Bitki Analiz Laboratuvarı
S.NO LABORATUVAR ADI YAPILAN ANALİZ ADEDİ
1 Ahlat Ziraat Odası Toprak Bitki Analiz Laboratuvarı 150 adet 2 Adilcevaz Toprak Bitki Analiz Laboratuvarı 130 adet
7.8. TARIM DIŞI TAHSİS TALEPLERİ
1- 3083 Sayılı Kanun Kapsamında Adilcevaz İlçesi Aygırgölü Köyünde Alpaslan TAŞKIN’nın Günübirlik Tesis yapmak üzere 0 ada 68 parsel numaralı 8.200 m² yüzölçümlü taşınmazına izin verilmiştir. 2- 5403 Sayılı Kanun kapsamında Ahlat İlçesi İkikubbe Mahallesinde M.SakiGÜLTEPE’ye607 ada 3 nolu 27.828 m² yüzölçümlü taşınmaz üzerinde Güneş Enerjisi Üretim Santrali kurmak üzere İl Toprak Koruma Kurulunca izin verilmiştir. 3- 5403 Sayılı Kanun kapsamında Bitlis Merkez yolalan Beldesi sınırları dahilinde bulunan Metin DİLSİZ’eait 7 pafta 329nolu3.820 m² yüzölçümlü taşınmaz üzerinde konut ve ticaret alanı yapılmak üzere İl Toprak Koruma Kurulunca izin verilmiştir. 4- 5403 Sayılı Kanun kapsamında Ahlat İlçesi Kırklar Mahallesinde Hedyetullah SÜLEYMANOĞLU’na ait 1016 ada 15nolu5.000 m² yüzölçümlü taşınmaz üzerinde Akaryakıt ve LPG İstasyonu kurmak üzere İl Toprak Koruma Kurulunca izin verilmiştir.
68
5- 5403 Sayılı Kanun kapsamında Ahlat İlçesi Kırklar Mahallesinde751 ada 11nolu5.560 m² yüzölçümlü taşınmaz üzerinde Aile Sağlığı Merkezi kurmak üzere İl Toprak Koruma Kurulunca izin verilmiştir. 6- 5403 Sayılı Kanun kapsamında Bitlis Merkez Yolalan Beldesi Kirh köyünde 150 parsel nolu 12.160 m² yüzölçümlü taşınmaz, 151 parsel nolu 3.100 m² yüzölçümlü taşınmaz, 133 parsel nolu 5.000 m² yüzölçümlü taşınmaz, 135 parsel nolu 4.280 m² yüzölçümlü taşınmaz, 136 parsel nolu 6.160 m² yüzölçümlü taşınmaz, 144 parsel nolu2.680 m² yüzölçümlü taşınmaz, 145 parsel nolu 5.000 m² yüzölçümlü taşınmaz, 147 parsel nolu 1600 m² yüzölçümlü taşınmaz, 148 parsel nolu 4.960 m² yüzölçümlü taşınmaz, 149 parsel nolu 2.720 m² yüzölçümlü taşınmaz, 137 parsel nolu 1.800 m² yüzölçümlü taşınmaz, 138 parsel nolu 5.760 m² yüzölçümlü taşınmaz, 143 parsel nolu 11.640 m² yüzölçümlü taşınmaz, 132 parsel nolu 7.920 m² yüzölçümlü taşınmaz, 134 parsel nolu 1.760 m² yüzölçümlü taşınmaz, 156 parsel nolu 1.720 m² yüzölçümlü taşınmaz, 157 parsel nolu 4.080 m² yüzölçümlü taşınmaz üzerinde Güneş Enerji Santrali kurulmak üzere izin verilmiştir.
7.9. 5403 SAYILI KANUN KAPSAMINDA EKİM AYI TOPRAK KORUMA KURULU GÜNDEMİ
1.Güroymak Belediye Başkanlığının Güroymak Merkez Mahallelerinde yapmış olduğu Revizyon + İlave İmar Planı Uygulama talebi kapsamında; 1280 ha’lık (12.800 da) alan için müracaat edilmiş, yaklaşık olarak 503 ha’lık (5.032.339,54 m²) ilave imar talebi için tarım dışı tahsis ve revizyon imar planı 777ha’lık alan için görüş verilmesinin değerlendirilmesi 2.Ahlat Belediye Başkanlığının Kırklar Mahallesinde Kerem KARGIN’a ait 748 ada ve 2 parsel numaralı yaklaşık olarak 2.178 ha’lık (20.178,83 m²) alanda,konut ve ticaret alanı yapılması amacıyla ilave imar uygulaması kapsamında tarım dışı tahsis taleplerinin değerlendirilmesi, 3.Ahlat Belediye Başkanlığının Erkizan Mahallesinde Haydar AKIN’a ait 108 ada ve 60 parsel numaralı yaklaşık olarak 1.73 ha’lık (17.332,50 m²) alanda,konut ve ticaret alanı yapılması amacıyla ilave imar uygulaması kapsamında tarım dışı tahsis taleplerinin değerlendirilmesi, 4.Van TEİAŞ 17. Bölge Müdürlüğünce yapılması planlanan 154 kVAkşar/Nazar HES- Siirt TM Enerji İletim Hattı güzergahındaki, İlimiz Hizan İlçesi Ekinli köyündeki126 ada 22 parsel numaralı ve 12.054,03 m² lik bahçe, 126 ada 14 parsel numaralı ve 3.309,71 m² lik bahçe, 126 ada 1 parsel numaralı ve 20.000,06 m² lik bahçe, 126 ada 2 parsel numaralı ve 4.051,59 m² lik bahçe, 126 ada 3 parsel numaralı ve 3.474,69 m² lik bahçe, 118 ada 7 parsel numaralı ve 1.143,06 m² lik bahçe, 118 ada 4 parsel numaralı ve 4.956,97 m² lik bahçe, 117 ada 1 parsel numaralı ve 8.588,48 m² lik bahçe, 115 ada 3 parsel numaralı ve 20.484,04 m² lik bahçe, 115 ada 13 parsel numaralı ve 1.094,61 m² lik bahçe, 115 ada 11 parsel numaralı ve 3.305,05 m² lik tarla, 115 ada 12 parsel numaralı ve 8.610,67 m² lik bahçe ve 119 ada 10 parsel numaralı ve 7.219,93 m² lik bahçe vasıflı taşınmazların, Karlıtepe köyünde,115 ada 1 parsel numaralı ve 391.43 m² lik tarla, 112 ada 1 parsel numaralı ve 2.165,38 m² lik tarla, 112 ada 19 parsel numaralı ve 964.15 m² lik tarla, 112 ada 18 parsel numaralı ve 435.10 m² lik tarla, 112 ada 17 parsel numaralı ve 992.75 m² lik tarla, 112 ada 14 parsel numaralı ve 778.62 m² lik tarla, 112 ada 13 parsel numaralı ve 554.38 m² lik bahçe, 115 ada 2 parsel numaralı ve 9.387,34 m² lik ham toprak, 112 ada 16 parsel numaralı ve 221.52 m² lik ham toprak ve 112 ada 15 parsel numaralı ve 3.538,25 m² lik ham toprak vasıflı taşınmazların köylerinde planlanan taşınmazların tarım dışı tahsis taleplerinin değerlendirilmesi,
69
5.Bitlis İl Özel İdaresinin Ahlat İlçesi, Kırklar Mahallesi sınırları dahilinde bulunan, pomza madeni çıkarılması planlanan 1062 ada ve 1 parsel numaralı 29.595 m² yüzölçümlü ve 1062 ada ve 2 parsel numaralı 11.463 m² yüzölçümlü taşınmazların tarım dışı tahsis taleplerinin değerlendirilmesi,
7.10. 3083 SAYILI KANUN GEREĞİNCE KOMİSYONUN GÜNDEMİNDE OLAN MÜRACAATLAR
1. Adilcevaz İlçesi, Yolçatı Köyü sınırları dahilinde bulunan, 0 ada ve 513 parsel numaralı 5.000 m² yüzölçümlü taşınmazın 75,00 m²’si üzerinde Bağ Evi yapılmasına esas mevzii imar planı yapılmak istenmektedir. 2. İlimiz Tatvan İlçesi, Sarıkum Köyü sınırları dâhilinde bulunan, Kırsal Turizm amaçlı İmar Planı yapılması planlanan 127 ada ve 7 parsel numaralı 13.227,51 m² yüzölçümlü taşınmaza İmar Planı uygulanmak istenmektedir 3. Tatvan ilçesi Karşıyaka Mahallesi sınırları içerisinde bulunan262 Ada 16 parsel numaralı 148.374,00 m² yüzölçümüne sahip tarla vasıflı taşınmaza yapılacak İlave İmar Planı yapılmak istenilmiştir. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Van 17.Bölge Müdürlüğünün 22.08.2016 tarih ve 564395 sayılı Kurum Görüşü yazılarında; Söz konusu taşınmazın, çalışmaları devam eden “Küçüksu Barajı Sulaması” sulama sahası içerisinde kaldığı, ayrıca taşınmazın dere ve taşkın sınırları içerisinde bulunmasından dolayı ilave imar planı yapılması uygun görülmemiştir. Dolayısıyla; müracaat 3083 Sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu uygulamaları gereğince uygun görülmemiştir. 4. İlimiz Tatvan İlçesi Kıyıdüzü Köyü sınırları dahilinde bulunan mülkiyeti Abdulmenaf KOCAAĞA’ya ait 124 ada 48 parsel numaralı, 17.647 m² yüzölçümlü tarla vasıflı taşınmazın 2.500 m² si üzerinde Hayvancılık İşletmesi yapımına esas mevzii imar planı yapılmak istenmektedir.
5. Yumurtatepe Köyü Tırşokan Mevkii sınırlarında bulunan mülkiyeti Nevzat ÖZEL’ e ait olan 0 ada 110 parsel numaralı 14.750,00m² 1 adet tarla vasıflı taşınmazın tamamı, Yumurtatepe Köyü Tırşokan Mevkii sınırlarında bulunan mülkiyeti Abidin KÖSE’ ye ait olan 0 ada 95 parsel numaralı 35.000,00m² ve 0 ada 91 parsel numaralı 25.250,00m² 2 adet tarla vasıflı taşınmazların tamamı üzerinde Güneş Enerjisi Santrali yapılmak istenmektedir.
6. İlimiz Adilcevaz İlçesi, Erikbağı Köyü sınırları dahilinde bulunan, 0 ada ve 439 parsel numaralı 30.000 m² yüzölçümlü taşınmaz üzerinde Kırsal Turizm alanı yapılmasına esas mevzii imar planı yapılmak istenmektedir.
7. Ahlat İlçesi, Taşharman Köyü sınırları dahilinde bulunan, 159 ada ve 8 parsel numaralı 8.738 m² yüzölçümlü taşınmaz üzerinde 49 Baş Büyükbaş Ahırı yapılması amacıyla İmar Planı uygulanmak istenmektedir.
8. Güroymak İlçesi, Tahtalı Köyü sınırları dahilinde bulunan, 110 ada ve 1 parsel numaralı 12.249,60 m² yüzölçümlü taşınmazın tamamına konut yapılması amacıyla İmar Planı uygulanmak istenmektedir.
70
9. Tatvan İlçesi, Karşıyaka Mahallesi sınırları dahilinde bulunan, 1183 ada 58 ve 68 parsel numaralı taşınmazlar için malikleri tarafından Tatvan Belediye Başkanlığına müracaat edilerek ilave imar planı yapmak istemektedirler.
10. İlimiz Tatvan İlçesi Karşıyaka Mahallesi sınırları dahilinde bulunan 242 ada 6 parsel numaralı Güneş Enerjisi Paneli kurulması planlanan taşınmazın tarım dışı tahsis izni ile ilgili olarak; Orman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 17.Bölge Müdürlüğünün 17.02.2016 tarih ve 105148 sayılı Kurum Görüşü yazılarında; Söz konusu taşınmazın dere ve taşkın sınırları içerisinde bulunmasından dolayı taşınmaz üzerinde Güneş Enerjisi Santrali (GES) yapılması uygun görülmemiştir. Dolayısıyla; müracaat 3083 Sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu uygulamaları gereğince uygun görülmemiştir.
11. İlimiz Tatvan İlçesi, Karşıyaka Mahallesi sınırları dahilinde bulunan, Güneş Enerjisi Santrali yapılması planlanan 261 ada ve 11 parsel numaralı 26.262 m² yüzölçümlü tarla vasıflı taşınmazın tarım dışı tahsis talebi bulunmaktadır.
7.11. HAZİNE ARAZİLERİNİN HAZİNENİN TASARRUFUNA BIRAKILMASI İŞLEMİ BİTEN DOSYALAR
1- Tatvan İlçesi Karşıyaka Mahallesi 153 ada 23 parsel nolu 56.908 m² yüzölçümlü taşınmaz Özel Eğitim Kurumuna Okul Yapılması amacıyla, kiraya verilmek üzere izinlendirilmiştir. 2- Güroymak İlçesi Tahtalı Köyü sınırları dahilinde bulunan mülkiyeti Hazineye ait 87- 88- 94- 95- 96- 110- 111- 113- 114- 117- 119- 121- 122- 123- 124- 125- 126- 127- 128- 129- 131- 132- 133- 138- 139- 140- 141- 142- 143- 144- 145- 225 ve 251 parsel numaralı hazineye ait taşınmazların satış işlemi 3083 sayılı Kanun gereğince red edilmiştir. 3- Tatvan İlçesi Dumlupınar Mahallesi sınırları dâhilinde bulunan 33.053,65 m² yüzölçümüne sahip taşınmaza Hazine adına tescil izni verilmiştir. 4- Tatvan İlçesi Benekli Köyü sınırları içerisinde bulunan mülkiyeti Hazineye ait 43.046,00 m² yüzölçümlü 225 ada 5 nolu parselin 15.775,00 m²’lik kısmı üzerinde tren hattı geçmesi nedeniyle demiryolu geçen alanın ifraz edilerek 6461 sayılı kanunun 7. Maddesi gereğince TCDD Genel Müdürlüğüne devri yapılmıştır. 5- Tatvan İlçesi benekli Köyü sınırları içerisinde bulunan Mülkiyeti Hazineye ait 227 ada 4 nolu parsel 37.712,61 m² taşınmazın üzerinde İl Göç İdaresi Müdürlüğünce Geri Gönderme Merkezi yapılmak üzere tahsis amacı değişikliği yapılmıştır.
6- İlimiz Ahlat İlçesitaşharman köyü sınırları dahilinde bulunan yazımız ekindeki mülkiyeti hazineye ait 117 ada 1 parsel numaralı 111.304,18 m² yüzölçümlü taşınmazdan 41.350,00 m²’sinin kiraya verilmesi uygun görülmüştür. 7- Bitlis İli, Tatvan İlçesi, Karşıyaka Mahallesi sınırlarında bulunan, mülkiyeti Hazineye ait, 255 ada 21 parsel numaralı 24.502,98 m² yüzölçümlü taşınmazın, Tarım ve Hayvancılık Yatırımı yapılması amacıyla tahsis amacı değişikliği uygun görülmüştür.
71
8- İlimiz Ahlat İlçesi Ovakışla Beldesi sınırları içerisinde bulunan, dosya ekindeki koordinatlı krokilerdeki Devletin Hüküm ve Tasarrufu altındaki taşınmaza “Kuran Kursu” inşa edilmek üzere Hazine adına yeniden tescili ve tahsisi talep edilmiş ve uygun görülmüştür. 9- İlimiz Tatvan İlçesi Fatih Mahallesi sınırları içerisinde bulunan Mülkiyeti Hazineye ait 73 ada 2 nolu parsel üzerinde Tatvan Belediye Başkanlığınca Su Deposu yapılmak üzere tahsisi talep edilmektedir. Tarım Reformu Genel Müdürlüğümüzün 08.03.2016 tarih 3366 sayılı Yapı Denetim Mühendisi görüş yazılarında; Tatvan İlçesi Fatih Mahallesinde Van Merkez ve Edremit AT ve TİGH proje kapsamında Arazi Toplulaştırma çalışmaları devam ettiğinden, söz konusu parselin tahsis amacı değişikliği uygun görülmemiştir.
10- İlimiz Tatvan İlçesi Karşıyaka Mahallesi sınırları dahilinde bulunan mülkiyeti Hazineye ait 263-264-265 parsel numaralı taşınmazın satış işlemi uygun görülmüştür. 11- İlimiz Güroymak İlçesi Tahtalı Köyü sınırları dahilinde bulunan mülkiyeti Hazineye ait 87- 88- 94- 95- 96- 110- 111- 113- 114- 117- 119- 121- 122- 123- 124- 125- 126- 127- 128- 129- 131- 132- 133- 138- 139- 140- 141- 142- 143- 144- 145- 225 ve 251 parsel numaralı hazineye ait taşınmazların satış işlemi red edilmiştir. 12- Tatvan İlçesi Dumlupınar Mahallesi sınırları dahilinde bulunan 33.053,65 m² yüzölçümüne sahip taşınmazın Hazine adına tescili uygun görülmüştür.
7.12. NİTRAT DİREKTİFİNİN UYGULANMASI PROJESİ
Proje Kapsamında Ocak ayı sonu itibariyle –Bitlis Deresi- Tatvan Vangölü- Tatvan Tuğ Çayı- Güroymak Şelale koordinatlı noktalardan numune alınmış ve Van ilinden gelen Mobil Analiz Aracında analizleri yapılarak sisteme kaydedilmiştir.
7.13. İLAVE REVİZYON İMAR PLANI TALEPLERİ
7.13.1 BİTLİS İMAR DURUMU
Bitlis Belediye Başkanlığının 25.03.2016 tarih ve 185 sayılı yazıları gereği, Bitlis ili Merkez İlçesi, Dörtağaç, Yalnızçamlar ve Küllüce Köyleri 06.02.2014 tarihli ve 28905 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2014/5791 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu kapsamında Uygulama Alanı olarak ilan edilmiş olup, Bitlis Belediye Başkanlığının ilgi sayılı yazılarında belirttiği üzere; ekte gönderilen CD içeriğindeki mücavir alan sınırlarında kalan yaklaşık 3.200 da sahayı kapsayan kısmında 1/5000 ölçekli Revizyon + İlave Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı yapılmak istenmektedir. Dsi ve Özel İdare görüşleri alınmış, Bakanlık yapı denetim mühendis görüşü beklenmektedir.
72
7.13.2 TATVAN İLÇESİ İMAR DURUMU
Tatvan Belediye Başkanlığımızın İlave İmar ve Revizyon İmar talepleri kararlaştırıldığı üzere; Bitlis-Güroymak ve Tatvan Karayolunun Tatvan istikametinde, sağ taraf 300 m ve sol taraf 200 m imara açılması, ayrıca Revizyon İmar Talepleri doğrultusunda Fatih Mahallesinde talep edilen alanın tamamının imara açılması talep edilmiş, Bitlis İli, Tatvan İlçesi Fatih Mahallesi Sınırları içerisinde kalan ve ekli krokide “A” ile gösterilen 1.833.833,444 m²’lik Alan, Tatvan – Bitlis – Muş Karayolunun kuzey yönü karayoluna paralel 300 m’lik bant şeklindeki “B” ile gösterilen 2.480.848,485 m²’lik alan ve Tatvan – Bitlis – Muş Karayolunun Doğu ve Güney yönü karayoluna paralel 200 m’lik bant şeklindeki “C” ile gösterilen 1.547.924,707 m²’lik alan olmak üzere toplam5.862.606,636 m² = 586,26 ha üzerinde Revizyon+ İlave İmar planı yapılması amacı ile toplam 923 ha’lık alan izinlendirilmiştir.
7.13.3 GÜROYMAK İLÇESİ İMAR DURUMU
Bitlis İli, Güroymak İlçesi Merkez Mahalleleri Sınırları içerisinde kalan ve dosyadaki krokide gösterilen 1280 ha’lık (12.800 da) Revizyon + İlave İmar planı sınırlardır. Söz konusu alanın yaklaşık olarak 503 ha’lık (5.032.339,54 m²) kısmı ilave imar planı sahasıdır. Van DSİ 17. Bölge Müdürlüğünün 13.04.2016 tarih ve 245927 sayılı yazısında, imara açılması talep edilen alanların büyük bir kısmı “Alparslan II Barajı Sulaması” ve “Güroymak Göleti Sulaması” sulama alanları içinde yer aldığından, imara açılması halinde proje bütünlüğünün bozulacağı belirtilmiştir. Konu İl Toprak Koruma Kurulunda görüşülecektir.
GÜROYMAK İLÇESİ GÜNKIRI BELDESİ İMAR DURUMU
Bitlis İli, Güroymak İlçesi Günkırı Beldesinde, İller Bankası A.Ş tarafından İlave +Revizyon İmar Planı yapılması düşünülen ve dosya ekindeki CD’de belirtilen A Bölgesi 54,25 ha, B bölgesi 26,63 ha, C bölgesi 0,28 ha ve D bölgesi 1,22 ha olmak üzere toplam 82,38 ha yüzölçümlü alanlar ile ilgili olarak; Van DSİ 17. Bölge Müdürlüğünün 11.10.2016 tarih ve 665456 sayılı yazısında, imara açılması talep edilen alanlardan A 54.25 ha ve B 26,63 ha’lık alanların “Alparslan II Barajı Sulaması” sulama alanı içinde yer aldığı, dolayısıyla bu alanların imara açılması uygun görülmemiştir. Konu İl Toprak Koruma Kurulunda görüşülecektir.
7.13.4.AHLAT İLÇESİ İMAR DURUMU
Bitlis İli, Ahlat İlçesi Tunus Mahallesi Sınırları içerisinde kalan ve dosyasındaki krokide gösterilen 112,7 ha’lık (1.127 da) alanda İlave İmar planı talep etmiştir. Kamu yararı kararı beklenmekte olup, gelmesi halinde izinlendirilecektir.
73
. 8. ARAZİ EDİNDİRME ŞUBESİÇALIŞMALARI
15/05/2014 tarih ve 29001 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 30/04/2014 tarih ve 6537 Sayılı “TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN” kapsamında yürütülen çalışmalar
31.10.2016 tarihi itibari ile, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında 52 adet satış, 3083 Sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu kapsamında ise 18 adet satış işlemi gerçekleştirilmiştir.
74
9.1. PERİYODİK TOPLANTILAR 9. GIDA VE YEM ÇALIŞMASI
Bakanlığımızın temel gıda politikası; ülke genelinde" Çiftlikten Sofraya Gıda Güvenilirliği" noktasından hareketle, tamamlayıcı ve etkin bir gıda güvenilirliği sistemini yerleştirmeye yönelik çalışmalar yapmaktır. Bu manada, yeterli miktarda güvenilir gıda üreterek sadece ülke içindeki değil ülke dışındaki tüketicilere de sürdürülebilir gıda arzını sağlamak, halk sağlığını korumak, halkın gereği gibi beslenmesini sağlamak, ülke ihracatını geliştirmek ve sektörde haksız rekabeti önlemek amacıyla etkin gıda izin-tescil, denetim ve kontrolü uygulamalarını yürütmektedir.
9.1. Gıda Güvenliği Kanunu
11 Haziran 2010 tarihi itibarı ile yayımlanarak yürürlüğe giren 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunusayesinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tüm gıda üretimi, tüketimi ve satış noktalarının denetiminde tek yetkili kurum haline gelmiştir. Bu Kanunun amacı, gıda ve yem güvenilirliğini, halk sağlığı, bitki ve hayvan sağlığı ile hayvan ıslahı ve refahını, tüketici menfaatleri ile çevrenin korunması da dikkate alınarak korumak ve sağlamaktır.
Bu Kanun, gıda, gıda ile temas eden madde ve malzeme ile yemlerin üretim, işleme ve dağıtımının tüm aşamalarını, bitki koruma ürünü ve veteriner tıbbî ürün kalıntıları ile diğer kalıntılar ve bulaşanların kontrollerini, salgın veya bulaşıcı hayvan hastalıkları, bitki ve bitkisel ürünlerdeki zararlı organizmalar ile mücadeleyi, çiftlik ve deney hayvanları ile ev ve süs hayvanlarının refahını, zootekni konularını, veteriner sağlık ve bitki koruma ürünlerini, veteriner ve bitki sağlığı hizmetlerini, canlı hayvan ve ürünlerin ülkeye giriş ve çıkış işlemlerini ve bu konulara ilişkin resmî kontrolleri ve yaptırımları kapsar.
75
İlimizde Faaliyette Bulunan İşletmelerin Sayıları Onay 29 Kayıt 1774 Yem Bayii 16 Toplam 1821
İl Müdürlüğümüz Bünyesinde hali hazırda toplam 25 adet Gıda Kontrol Görevlisi mevcuttur.
Meslek Bitlis Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Veteriner 1 3 1 1 1 1 2 10 Hekim Ziraat 1 1 1 1 2 2 3 11 Mühendisi Gıda 4 ------4 Mühendisi Toplam 6 4 2 2 3 3 5 25
9.2. Kayıt ve Onay İşlemleri: 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 13.06.2010 tarih ve 27610 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak ve 13.12.2010 tarihinde yürürlüğe girmesiyle 5179 sayılı “Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun” yürürlükten kaldırılmıştır. 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 30. maddesine istinaden Onaya tâbi işletmelerin faaliyete geçmeden önce Bakanlığımızdan onay alması gerekmektedir.
Kayıt işlemine tâbi işletmelerin ise faaliyetleri ile ilgili işletme kayıtlarını yaptırmak zorunluluğu bulunmaktadır.
5996 sayılı Kanun kapsamında izin verilen işletmeler ve yapılan denetim ve kontrol hizmetlerine ait tüm bilgiler 2011 yılı itibari ile Gıda Güvenliği Bilgi Sistemine kaydedilmektedir. İlimizde 2016 yılında faaliyet gösteren işletmelerin dağılımı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
76
31/10/2016 Tarihi itibari ile Toplamda Kayıt Belgesi Alan İşletme Sayıları Kayıt-Onay Belgesi Alan İşletme Kayıt / Onay Mevcut İşletme Sayısı 2016 Yılında Onay 29 1 Kayıt 1774 144 Yem Bayii 16 1 Toplam 1821 146
9.3. Gıda Maddesi Üretim, Satış ve Toplu Tüketim İşyerleri Denetimleri:
5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu 13.06.2010 tarih ve 27610 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak ve 13.12.2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Söz konusu kanuna bağlı olarak çıkarılan yönetmelikler gereğince gıda, gıda katkı ve gıda ambalaj materyali üretimi yapan gıda üretim işyerleri, gıda satış ve toplu tüketim işyerleri programlı olarak denetlenmekte, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği ve ürün tebliğlerine uygun olarak numune alınmaktadır.
Kontrol ve denetimler; kontrol programları ile çok yıllık ulusal kontrol planlarının yanı sıra şüphe, tüketici şikâyetleri, inceleme, izlenebilirliğin sağlanması, geri izleme, gözetim ve tetkik amaçları ile de gerçekleştirilmektedir.
77
9.4. 2016 Yılında Onay Kapsamındaki İşletmelerde Gerçekleştirilen Denetim Sayıları
ONAY İŞLETMELERİ
İŞ YERİ SAYISI DENETİM SAYISI MERKEZ 5 7 ADİLCEVAZ 1 3 AHLAT 3 0 GÜROYMAK 2 0 MUTKİ 0 0 HİZAN 0 0 TATVAN 15 11 TOPLAM 26 21
9.5. 2016 Yılında Kayıtlı İşletmelerde Gerçekleşen Denetim Sayısı
Kayıtlı İşyeri BİTLİS ADİLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK HİZAN MUTKİ TATVAN DENETİM SAYISI Gıda Üretim yeri 111 16 15 11 6 5 107 271 Gıda Satış Yeri 188 21 61 37 51 44 319 721 Toplu Tüketim 216 29 49 11 16 28 167 516 Yeri Toplam 515 66 125 59 73 77 593 1508
İlimizde bulunan kayıtlı Gıda Üretim Yeri, Gıda Satış Yeri ve Toplu Tüketim yeri olmak üzere toplam 1769 işletme bulunmaktadır. 31.10.2016 tarihi itibariyle toplam olarak 1508 denetim yapılmıştır.
78
- 2016 yılında alınan numunelerin sayısı ve durumları aşağıya çıkarılmıştır.
Gıda Üretim, Satış ve Toplu Tüketim Yerlerinde Alınan Numune Sayıları Toplam Olumlu Sonuçlanmayan Olumsuz Alınan Numune Alınan Ürünler Numune Numune Sayısı Numune Sayısı Numune Sayısı Sayısı Gıda Maddelerinde Alınan 1 39 1 45 Numuneler Yem Maddelerinde Alınan 1 0 0 1 Numuneler Toplam 2 39 1 46
9.6. Alo 174 Gıda Hattı
Güvenilir gıda sağlıklı yaşam için gıda denetim hizmetlerinin etkin bir şekilde sürdürülebilmesi, tüketicinin denetim mekanizmasına aktif olarak dahil olabilmesi, gıdaya ilişkin her türlü ihbar ve şikayette tüketicinin ilgili mercie kolay bir şekilde ulaşabilmesi, iletişimin tek merkezden sağlanması sonucu tüketiciye en kısa zamanda dönüş yapılabilmesi ve sonucun takibi amacıyla Alo Gıda Hattı oluşturulmuştur. İlimiz de 2016 yılında Alo Gıda Hattına 38 adet şikâyet bildirimi yapılmış olup, bunlardan 37 tanesi de sonuçlandırılmıştır.
9.7. 2016 Yılında Uygulanan İdari Yaptırımlar
Kesilen Ceza Sayısı Ceza Nedeni 2016 Yılı içerisinde üretim yapan, gıda maddesini toplu tüketime sunan, satışını yapan 27 işletmeye 5996 sayılı Kanuna aykırı 27 mevzuata aykırılık nedeniyle idari işlem yapmak yaptırım uygulanmıştır.
9.8. Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS)
Gıda ve Yem denetim faaliyetlerinin hızlı ve güvenilir bir şekilde yapılabilmesi için ve Bakanlığımızca alınan kararların taşrada uygulama, takip ve kontrolünün yapılması ve birimlerdeki istatistiki rakamların tahsis edilmesi amacıyla Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS) kurulmuş olup 03 Ocak 2011 tarihi itibariyle uygulamaya geçilmiştir. 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu, Kanuna dayalı çıkarılan yönetmelikler ve prosedürler, gıda denetimleri, Gıda Güvenliği Bilgi Sistemindeki güncellemeler ve değişiklikler ile ilgili her ilçede ayrı ayrı ilgili personellere eğitim ve bilgilendirme toplantıları düzenlenmiştir.
79
109.. KOORDİNASYON VE TARIMSAL VERİLER ÇALIŞMALARI
10.1. Çiftçi Kursları: Uzun süreli kurs olarak 2016 yılı içerisinde tarımsal ve hayvansal konularda ilimizde toplam 13 adet kurs açılmış ve 479 yetiştiricimiz kurs sonu açılan sınavda başarılı olarak belgelerini almışlardır. Sürü Yönetimi Elemanı Benim projesi kapsamında 7 kurs düzenlenmiş 110sürü yönetimi elemanı adayına kurs verilerek sertifika verildi. Tarımsal Nüfus Gençleşiyor kapsamında ise 9 kurs açılarak 369 kursiyere sertifika verilmiştir.
Katılan Çiftçi Sayısı ÇİFTÇİ KURSLARI Kursun Adı Bayan Bay Sürü Yönetimi Elemanı Benim 0 20 Adilcevaz Ceviz Yetiştiriciliği (T.N.G) 3 20 Güroymak Sürü Yönetimi Elemanı Benim 0 15 Sürü Yönetimi Elemanı Benim 4 12 Merkez Antep Fıstığı Yetiştiriciliği Eğitimi 0 38 Arı Yetiştiriciliği (T.N.G) 0 12 Koyun Yetiştiriciliği (T.N.G) 0 13 Keçi Yetiştiriciliği (T.N.G) 0 13 Hizan Sürü Yönetimi Elemanı Benim 0 9 Sürü Yönetimi Elemanı Benim 0 14 Antep Fıstığı Yetiştiriciliği Eğitimi 1 101 Süt Hijyeni (T.N.G) 20 0 Tatvan Çilek Yetiştiriciliği (T.N.G) 3 14 Sürü Yönetimi Elemanı Benim 0 17 Elma Yetiştiriciliği (T.N.G.) 12 8 Mutki Sürü Yönetimi Elemanı Benim 0 19 Antep Fıstığı Yetiştiriciliği Eğitimi 0 111 43 436 Toplam 479 *T.N.G. = Tarımsal Nüfus Gençleşiyor Projesi kapsamında yapılan kurslar.
Sertifikalandırılan Eğitimler İş-Kur Müdürlüğü ile Ortaklaşa yapılmaktadır.
80
10.1.1. İŞKUR Müdürlüğü ile Ortak Yapılan Projeler
10.1.1.1.Sürü Yönetimi Elemanı Benim Projesi: Sürü yönetimi elemanı veya sürü yönetimi elemanı olmaya aday kişilere koyun ağılı ve keçi barınağı kurabilme, koyun ve keçi ırkını seçebilme, küçükbaş hayvanların besleme ve bakımını yapabilme, çoğaltabilme, bulaşıcı ve yetiştirme hastalıklara karşı koruyabilme ve mücadele edebilme, biyogüvenlik uygulamalarına hakim olma, sağım yapabilme yeteneği kazandırmaktır.
Bitlis il Merkez ilçesinde ve diğer 6 ilçesinde toplamda 7 kurs düzenlenmiş 110 adet yönetimi elemanı veya sürü yönetimi elemanı adayına kurs verilerek sertifika verildi.
10.1.2. Tarımsal Nüfus Gençleşiyor Projeleri
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Eğitim Yayım ve Yayınlar Dairesi Başkanlığı ve Türkiye Ziraat Odaları Birliği arasında işsizlerin mesleki niteliklerinin geliştirilmesi, istihdamın kurulmasına ve işsizliğin azaltılmasına katkı sağlamak amacıyla imzalanan" Tarımsal Nüfus Gençleşiyor Projesi " kapsamında;
10.1.2.1. Arı Yetiştiriciliği Eğitimi: İlimiz Hizan ilçesinde Arılı kovan hazırlama, ana arı, oğul arı ve arı ürünleri üretme, arı kolonisinin bakım ve beslenmesi, arı ürünleri hasadı, arıcılık araç, gereç ve ekipmanlarının bakım ve onarımı konularında 20 çiftçimize bilgi ve becerileri kazandırılmıştır.
.1.2.2.Ceviz Yetiştiriciliği Eğitimi: İlimiz Adilcevaz ilçesinde ceviz üreticiliği üzerine ceviz bahçelerinin kurulması, toprak hazırlıkları, dikim şekilleri ve yıllık bakımları 3 bayan 20 erkek olmak üzere 23 çiftçimize anlatıldı ve eğitim sonucunda sertifika verildi.
10.1.2.3. Süt Hijyeni Eğitimi: Kursiyer, çiğ sütün toplanması, depolanması ve nakliyesinde temel hijyen kurallarını ve ilgili mevzuatı öğrenecek, gıda güvenilirliği açısından sütün uygun bir şekilde işleme merkezlerine ulaşmasını sağlayacaktır. Bu kapsamda eğitim düzenlenmiş Tatvan ilçemizde 20 bayan çiftçimiz bu konuda bilgi ve beceri kazanması sağlanmıştır.
10.1.2.4.Koyun Yetiştiriciliği Eğitimi: Kursiyer, gerekli ortam ve donanım sağlandığında sağlık ve güvenlik şartlarına bağlı olarak koyun yetiştiriciliğini yapabilecektir. Yerli ve yabancı koyun ırklarını tanıyabilecektir. Kendi bölgesine uygun koyun ırkını seçebilecektir. Bu kapsamda eğitim düzenlenmiş Hizan ilçemizde 13 çiftçimiz bu konuda bilgi ve beceri kazanması sağlanmıştır.
10.1.2.5. Keçi Yetiştiriciliği Eğitimi: Kursiyer, gerekli ortam ve donanım sağlandığında sağlık ve güvenlik şartlarına bağlı olarak keçi yetiştiriciliğini yapabilecektir. Yerli ve yabancı keçi ırklarını tanıyabilecektir. Kendi bölgesine uygun keçi ırkını seçebilecektir. Bu kapsamda eğitim düzenlenmiş Hizan ilçemizde 13 çiftçimiz bu konuda bilgi ve beceri kazanması sağlanmıştır.
10.1.2.6. Çilek Yetiştiriciliği Eğitimi: İlimiz Tatvan ilçesinde çilek ekimi, toprak hazırlığı ve yetiştiriciliği üzerine 3 bayan 14 erkek olmak üzere 17 çiftçimiz bu konuda bilgi ve beceri kazanması sağlanmıştır
81
10.1.2.7. Elma Yetiştiriciliği Eğitimi: İlimiz Mutki ilçesinde elma üreticiliği üzerine elma bahçelerinin kurulması, toprak hazırlıkları, dikim şekilleri ve yıllık bakımları 12 bayan 8 erkek olmak üzere 20 çiftçimiz bu konuda bilgi ve beceri kazanması sağlanmıştır.
10.1.3. Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü İle Yapılan Eğitimler
10.1.3.1. Fıstık Yetiştiriciliği Eğitimi Projesi: İlimiz Merkez, Mutki ve Hizan ilçelerinde Melengiç ve Bıttım ağacı potansiyeli bulunan köylerde yaşayan vatandaşlarımıza ''Fıstık Yetiştiriciliği Projesi'' kapsamında Antep Fıstığı Yetiştiriciliği, Antep Fıstığında Budama ve Antep Fıstığında Aşılama eğitimlerine tabi tutulması ve bu kişiler tarafından ağaçların budama ve aşılama çalışmalarını yaptırarak ürün alınabilecek hale dönüştürülmesi, sonraki dönemlerde çiftçilerin kendi imkânları ile yapacakları aşılama ve bakım işlemleriyle aşılı melengiç üretimini sürdürülebilir hale getirmek amacıyla Halk Eğitim Müdürlüğü vasıtasıyla İlimiz Mutki ilçesinden 111, Hizan ilçesinden 102, Merkez ilçeden de 38 kişi olmak üzere toplamda 251 kişiye Antepfıstığı yetiştiriciliği, Antepfıstığında Budama ve Antepfıstığında Aşılama eğitimleri tamamlanarak eğitim sonunda sertifikaları teslim edilmiştir. Sertifika alan çiftçilerimiz İş-Kur Müdürlüğü bünyesinde, bıttım ve melengiç ağaçlarına Siirt Fıstığı aşılama ve sonrasında budama çalışmalarında 9 ay süre ile istihdam edilecektir.
10.2. Çiftçi Toplantıları: 2016 yılı ilk döneminde çiftçilerimize 62 toplantı düzenlenerek 1490 çiftçinin katılımı sağlanmıştır. Bu toplantılarda bitkisel ve hayvansal üretim teknikleri, toprak işleme, sulama, zirai mücadele, hayvan hastalıkları, bakım ve beslenmesi, tarım alet ve makinelerinin kullanımı ve bakımı ile modern tarım teknikleri hakkında uygulamalı anlatımlar gerçekleştirilmiştir.
ÇİFTÇİ Katılan Çiftçi Toplantının Adı TOPLANTILARI Sayısı Organik Tarım ve Önemi 47 Genç Çiftçi Hibe Desteklemesi 123 Pas Hastalığı ve Alınması Gereken Önlemler 27 Yem Bitkileri Desteklemeleri 49 Adilcevaz Süne Mücadelesi 16 Tarla Faresi İle Mücadele 18 Meyve Hastalık ve Zararlıları İle Mücadele 15 Yabancı Otlar ve Mücadelesi 18 Ceviz Hastalık ve Zararlıları İle Mücadele 42 Ahlat Bitki Koruma Ürünleri Uygulaması 18 82
Organik Tarım 21 Arı Yetiştiriciliği-Hastalık ve Zararlıları 17 Ceviz Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele 14 Meyve Ağaçlarımda Budama 11 Üretici Kayıt Defteri 19 Bitki Pasaportu 19 Çilek Yetiştiriciliği 12 Tarla Faresi ile Mücadele 13 Tarımsal Sulama Eğitimi 31 Organik Tarımı 50 Sebze Hastalık ve Zararlıları 12 Genç Çiftçi Hibe Başvuruları Toplantısı 10 Üretici Kayıt Defteri 22 Bitki Koruma Ürünlerinin Uygulanması 10 Güroymak Yabancı Otlar ve Mücadelesi 12 Çekirge Mücadelesi 11 Yonca Hortumlu Böceği 35 Ekin Tombul Böceği 15 Hububatta Süne Mücadelesi 8 Bitki Pasaportu 9 Hububat Zararlıları ve Yabancı Otlarla Mücadele 8 Organik Tarım 11 Salgın Hastalıklar ve Mücadelesi, Parazitel Hastalıklar ve 6 Mücadelesi İlkbahar Öncesi Meraya Çıkmadan Yapılması Gereken Aşılar 9 Büyükbaş Hayvanlarda Şap, Hastalığı, Aşılaması, Aşılamanın 5 Faydaları, Buzağı Küpelenmesi Meyve Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele 11 Hizan Bağ Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele 4 Küçükbaş ve Büyükbaş Hayvanlarda Şap Hastalığının Önemi, 7 Belirtileri ve Aşılamanın Yararları Basınçlı Sulama Sistemleri 10 Tarımsal Desteklemeler ve Sulama Eğitimi 14 Sebze Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele 21 Çekirge Mücadelesi 21 Geven Bitkisinin korunması 196 Sertifikalı fide/Fidan dikimi 5 Organik Tarım 108 Fasulyede Antraknoz Hastalığı ile Mücadele 20 Hayvanlarda Aşılama 40 Ürün Muhafaza Teknikleri 10 Toprak Analizi 25 Tatvan Hububatta Süne Mücadelesi 17 Çekirge Mücadelesi 10 Şap Hastalığı Mücadelesi 45 Meyve Hastalıkları ve Zararlıları ile Mücadele 17 Hububat Hastalık Zararlı ve Yabacı Ot Mücadelesi 17 Bitki Koruma Ürünleri Uygulaması 16 Buğday ve Elma Entegre Mücadelesi 15 TARSİM 27 Mutki Bıttım ve Meyve Ağaçlarında Budama, Aşılama 15 83
Meyve Ağaçlarında Budama 18 Küçükbaş Hayvanlarda Bahar Bakımı 21 Çekirge Mücadelesi 17 Toplam 1490
10.3. Arazide Bilgilendirme ve Uygulamalı Eğitim Çalışmaları
10.3.1. Bahçe Bakımı ve Budama: Bitlis Merkez köyler ve mahallelerde bulunan meyve bahçeleri ziyaret edilerek 14 meyve bahçesine gidilerek 110 çiftçimize bahçe bakımı ve budama eğitimleri verilerek uygulamalı olarak gösterildi.
10.3.2. Ceviz Bahçeleri Denetimi: Meyveciliği Geliştirme Projesi kapsamında dağıtılan aşılı ceviz fidanlarının dikimi, bakımı, gelişme safhaları ve yetiştiriciliği ile ilgili bilgi vermek amacıyla köylerimizde tesis edilen ceviz bahçeleri ziyaret edilerek teknik konularda bilgi verildi. Kontroller ve Eğitimler devam ediyor.
10.4. Çiftçilerle Yapılan Anketler: Bitlis ilindeki çiftçilerin memnuniyeti ,beklentilerini belirlemek ve ilde yapılan bitkisel üretim hakkında bilgi toplamak amacıyla sosyoloğumuz tarafından sahada anketler yapılmıştır ve anketler yıl sonuna kadar devam edecektir.
Anketin Konusu Katılımcı Sayısı
Çiftçi Memnuniyeti 100
Ürün Çeşidi Anketi 98
84
10.5. Hizmetiçi Eğitim Kursları:2016 yılı Ocak - Haziran aylarını kapsayan ilk altı ayda Eğitimine ihtiyaç duyulan konularda Bakanlık Eğitim Merkezlerinde açılan Hizmet içi Eğitimlere HİEBİS başvuru sistemi üzerinden il genelinde 42 teknik personelin başvurusu onaylanmış eğitime katılımı sağlanmıştır.
10.6. Kullanılan Kitle Yayım Vasıtaları:2016 yılı ilk döneminde İl genelinde tarımsal ve hayvansal konularda 623 Sirküler Mektup , 550 Broşür ve 600 liflet ve kurs sonunda başarılı olan çiftçimize 65sertifikabasılarak dağıtımı sağlanmıştır.
10.7. Teknik Gezi ve Çiftçi İnceleme Gezileri
10.7.1. Lider Çocuk Tarım Kampı: İl Müdürlüğümüz tarafından 4. sınıf düzeyindeki öğrencilere Tarımı ve Hayvancılığı tanıtmak ve Uluslararası Bakliyat yılı neticesinde öğrencilere bakliyatlar hakkında bilgi verilmesi ve beslenmedeki önemini anlatmak amacıyla 15-17 Haziran 2016 tarihleri arasında 'Lider Çocuk Tarım Kampı' kapsamında 19 öğrenci ve 7 teknik personelin katılımı sağlanarak Adabağ Çiftliğin'e ve Ahlat İlçesi Saka köyüne program dahilinde teknik gezi düzenlendi.
10.8. Tarımsal Ürünlere Ait Üretim İzleme Raporu: Bitlis iline ait üretimi yapılan belirli bitkisel ürünlerin periyodik bilgileri her ay düzenli olarak takip edilmektedir.
10.9.Taşkın Sel Kayıt Formu: İlimiz genelinde meydana gelen taşkın, sel ile ilgili meydana gelen zararlar kayıt altına alınmaktadır.
10.10. 5233 Sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun: kapsamında müracaat sahiplerinin mahallinde 15 keşif yapılmış, zararları belirlenerek raporlar tazminat bürosuna gönderilmiştir. Ayrıca keşifler devam etmektedir
85
10.11. Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Sınavı: tarımsal işletme sahiplerinin bilgi, teknik ve yöntemler konusundaki ihtiyaçlarının zamanında ve yeterli düzeyde karşılanabilmesi amacı ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tarımsal yayımcı yetiştirmek için yılda iki kez sınav düzenlenmektedir. İl Müdürlüğümüzde bu yıl sınav başvuruları süresince 29 adet başvuru alınmıştır. Kazanan öğrenci sayısı 4'tür.
10.12. 2090 Sayılı''Tabii Afetlerden Zarar Gören Çiftçilere Yapılacak Yardımlar Hakkında Kanun'' Kapsamında:
10.12.1.Tabi Afet, Tarım Sigortası :İlimizde 1 Haziran 2006- 30 Haziran 2016 tarihi itibari ile Bitlis ilinde TARSİM kapsamında düzenlenen poliçe sayısı 6.500 ’dür.
2016 Yılı Poliçe Tablosu
Arı 71
Küçükbaş Hayvan Hayat 63
Büyükbaş Hayvan Hayat 68
Bitkisel Ürünler 1000
2016'te Düzenlenen Toplam Poliçe Sayısı 1.202
10.12.2.Tarımsal Kredi Borçlarının Ertelenmesi:2016/9147 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine borcu olan çiftçilerimizin tarımsal kredi borçlarının ertelenmesi kapsamında 2016 yılında 1871çiftçimizin borcu ertelenmiştir.
BİTLİS ÇKS AKS TÜRKVET SU ÜRÜNLERİ TOPLAM Merkez 0 73 0 1 74 Adilcevaz 556 0 98 0 654 Ahlat 679 4 190 0 873 Güroymak 25 4 24 0 53 Hizan 1 47 43 0 91 Mutki 0 8 48 0 56 Tatvan 0 16 0 0 16 Toplam 1261 152 403 1 1817
10.13.Web Sitesi İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne ait bitlis.tarim.gov.tr adresli Web sitesi ile tarım ve hayvancılık alanında ilimizde yürütülen çalışmalar, yetiştiriciliği yapılan ürünler hakkında bilgiler ile personel bilgilerine çiftçilerimizin ulaşması sağlanmıştır.
10.14.Toplu SMS İl Müdürlüğümüz tarafından tarımsal ve hayvansal konularda güncel bilgileri daha çok çiftçimize ulaştırabilmek amacıyla 2016 yılı içerisinde 47.800 adet SMS gönderilerek çiftçilerimizin zamanında haberdar olmaları sağlanmıştır.
86
10.15. İstatistik Çalışmaları:
10.15.1. İstatistik Veri Ağı(İVA):İl düzeyinde ihtiyaç duyulan her alanda güncel, güvenilir, zamanlı ve sadece tek bir resmi istatistik üretilmesini sağlamak. Her yıl toplanan veriler tahmin dönemlerinde sisteme girilmektedir.
10.15.2. İstatistik Bilgi Sistemi(İBS):Tarımsal fiyatlar, tarımsal faaliyetlerle uğraşan kesimin satın alma gücünde ve ekonomik refahında zaman içinde meydana gelen değişmelere ilişkin hesaplamalar yapabilmek amacı ile derlenmektedir. Tarımsal fiyatlar Çiftçinin Eline Geçen (ÇEF) ve Çiftçinin Ödediği Fiyatlar(ÇÖF) olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Her ayın 14. ve 26. gününde ayda 2 defa sisteme girişler yapılmaktadır.
10.15.3.Çiftçinin Eline Geçen Fiyat (ÇEF): Çiftçinin ürettiği veya yetiştirdiği ürünleri aracı kullanmadan doğrudan perakende veya toptan satması ile oluşan birim fiyattır. ÇEF formuna tarla ürünleri, meyve, sebze (açıkta ve örtü altı), hayvansal ürünler ve canlı hayvanlar bölümleri için pazarlama kanalları (tüccar, fabrika, hal, üretici pazarı ve hayvan pazarı) itibari ile her ayın 1’i ile 25’i arasında, il veya ilçede satılan miktar ve ortalama fiyatlar işlenmektedir.
10.15.4. Ödediği Fiyatlar(ÇÖF):Çiftçini üretimini gerçekleştirmesi için satın aldığı tohum, fide, fidan ve çeşitli mal ve hizmetlere ödediği paradır. ÇÖF çiftçinin tarımsal üretim için gerekli mal ve hizmetleri (tohum, ilaç, gübre, veterinerlik ücretleri vb.) satın alması durumunda her ayın1’i ile 25’i arasında il ve ilçede gerçekleşen ortalama fiyatları içermektedir.
10.15.5.Tarımsal Maliyet Sistemi (TAMSİS): Tarım ürünleri maliyet sistemi çerçevesinde ilimizde yaygın olarak yetiştiriciliği yapılan ürünlere ait çiftçi kayıt sistemine kayıtlı üreticilerle görüşülerek üretimi yapılan ürünlerin maliyetlerinin tek bir sistem üzerinde toplanması. İlimize ait İVA da kayıtlı tek yıllık ve çok yıllık bitkiler için, çiftçiler ile yapılan görüşmeler sonucunda sisteme maliyet girişleri yapılmaktadır.
10.15.6. Maliyet Otomasyon Sistemi (MOSİS): Tarımsal Araştırma ve Politikalar Genel Müdürlüğüne veri sağlamak amacıyla çiftçilerle yapılan anket sistemidir. İlimiz de Bakanlık tarafından belirlenen ürünlerle ilgili anket yapıldı.
10.15.7. Tarımsal Üretim Kayıt Sistemi (TÜKAS):Tarımsal faaliyet yapan işletmelerin tamamına ait genel bir çerçeve elde edilmesi, ulusal düzeyde Tarımsal İşletme Kayıt Sisteminin Kurulması ve sürdürülebilirliğini sağlamak. Mevcut bilgi Sistemlerinin bu yapıyla ilişkilendirilmesi. İşletme verimliliğini artıracak desteklemelere kriterlerinin belirlenmesi. Üretim yöntemleri ve yetiştiriciliği planlı tarım modellerine dönüştürülmesi. İstikrarlı ve sürdürülebilir tarım politikaları üretilerek tek sistem üzerinden kontrol ve denetimi sağlamak.
TÜKAS projesi kapsamında 53 (Ziraat Mühendisi, Veteriner Hekim) personelin Bakanlığımız tarafından tedarik edilen tabletlerle 2016 yılı sistem güncellemeleri tamamlandıktan sonra; tarımsal işletmeler, hayvancılık işletmeleri ve makine ekipman sayımlarını sahada tespitleri ve kayıtları devam etmektedir.
87
10.15.8.Tarımsal İşletme Danışmanlığı (TİD):2016 Eylül itibari ile Bakanlığımız Taşra teşkilatında yer alan İl ve İlçe Müdürlüklerinin daha etkin ve daha verimli çalışma yürütebilmesi amacıyla yeni yayım modeli olarak ‘‘İşletme Bazlı Tarımsal İşletme Danışmanlığı’’ başlamıştır. Bu kapsamda teknik personeller (Veteriner Hekim ve Ziraat Mühendisi) tarımsal işletmelere ziyaretler gerçekleştirerek bilgi aktarımı ve kontroller yapmaktadırlar. İlimizde 14 Ekim ile 31 Aralık itibari ile 3.157 ziyaret gerçekleşmiş olup ziyaretler devam etmektedir.
10.16.Desteklemeler
10.16.1. Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA)
Avrupa Birliği uyum sürecinde Bakanlığımız sorumluluğunda olan 11. Fasıl (Tarım ve Kırsal Kalkınma) kapsamında yer alan Çiftlik Muhasebe Veri Ağı işletmelerdeki bütün maliyet hareketlerini takip eden sistemdir. Bu kapsamda ilimizde 28 çiftçimizle katılım anlaşması imzalanmış olup, sisteme ilgili çiftçilerin sene başı envanter girişleri yapılmıştır. İşletme sahiplerine Bakanlığımız tarafından 425 TL destek verilecektir.
10.16.2.Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Desteklemesi
2016 Yılında Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmeti alan ve mevzuatta belirtilen kriterlere sahip işletmelere danışmanlık hizmeti veren kişi ve kuruluşlara işletme başına 600,00 TL destekleme ödemesi yapılacak olup, İlimizde 4 adet (3 tarımsal danışmanlık şirketine ve 1 üretici birliğine) yetki belgesi verilmiştir. İlimizdeki Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmeti veren şirket ve birliklerin sözleşme imzaladığı 1757 çiftçinin veri girişleri yapıldı. Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmeti veren kuruluşların sözleşme imzalayıp hizmet vermesi gereken çiftçilere gerekli hizmeti verip vermediği hakkında denetimlerimiz devam etmektedir. Ayrıca 2016 yılı içerisinde Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmeti: I. dönem 702.800 TL II. dönem 351.400 TL olmak üzere toplamda 1.054.200 TL destek verilmiştir.
10.16.3.Öğrenci Stajları
2016 yılı stajyer başvuruları Bakanlığımızca belirtilen kontenjan ve fiziki altyapımız göz önüne alınarak İl Müdürlüğümüzce değerlendirilmiş ve 14 üniversite öğrencisi, 1 lise öğrencisi olmak üzere toplam 15 öğrenci kurumumuzda stajını yapmak üzere kabul edilmiştir. Öğrencilere stajları sırasında, 14 üniversite öğrencilerine toplam:4.945.22 TL, Lise öğrencisine ise 2.820 TL toplamda: 7.765.220 TL staj ücreti ödenmiştir.
10.17.Fotoğraf Sergisi
Bakanlığımız tarafından 7.si düzenlenen "Tarım ve İnsan" konulu yarışma sonucu derece alan fotoğraflar Şubemiz tarafından 2-5 Mayıs tarihinde 3 gün süre ile Tatvan Yaşam AVM 'de ve 6 Mayıs tarihinde bir günlük Bitlis Arıcılar Birliği olmak üzere iki kez sergilendi.
88
10.18.PROJELER:
10.18.1.Uygulanan Projeler
Sıra No Kaynak Projenin Adı Uygulama Alanı Bütçe (TL) 1 İl Özel İdaresi Ceviz Fidanı Alım Projesi Bitlis Geneli 575,000 2 Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Ceviz Fidanı Alım Projesi Bitlis Geneli 48,000 3 İl Özel İdaresi Çilek Yetiştiriciliği Projesi Adilcevaz 60,000 4 İl Özel İdaresi Çilek Yetiştiriciliği Projesi Ahlat 80,000 5 İl Özel İdaresi Çilek Yetiştiriciliği Projesi Tatvan 100,000 6 Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı Çilek Yetiştiriciliği Projesi Mutki 240,000 Toplam 1.10 3.000 TL
10.18.1.1.Çilek Yetiştiriciliği Projesi: Adilcevaz ilçesinde 14 dekar alanda, Ahlat ilçesinde 18 dekar alanda ve Tatvan İlçesinde 23 dekar alanda İl Özel İdare Kaynaklı olarak tamamlanmıştır. Mutki İlçesindeki proje 40 dekarlık alanda Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı Kaynaklı olarak tamamlanmıştır.
89
10.18.1.2.Ceviz Fidanı Alım Projesi
10.18.1.2.1. İl Özel İdare Kaynaklı: İl Müdürlüğümüze ayrılan 575.000 TL (fidan başına 3,5 lira çiftçi katkı payı içinde) ile alınan aşılı tüplü ceviz fidanları ilimiz tüm ilçelerine Mayıs-Haziran aylarında dağıtımı yapılmış, dağıtım tablosu aşağıda belirtiliştir.
İlçeler Teslim Edilen Ceviz Fidanı Sayısı(Adet ) Merkez 5.256 Mutki 5.8 Ahlat 6.203 Hizan 8.246 Güroymak 500 Adilcevaz 5.2 Tatvan 2.973 Toplam 34.178
10.18.1.2.2. Bakanlık Bütçesi Kaynaklı: İl Müdürlüğümüze ayrılan 48.000 TL(fidan başına 3,5 lira çiftçi katkı payı içinde)ile 3.822 aşılı tüplü ceviz fidanları ilimiz tüm ilçelerine Mayıs-Haziran aylarında dağıtımı yapılmıştır.
90
10.18.2. Bütçesi Ayrılmış Uygulanacak Olan Projeler
Sıra Projenin Sunulduğu Projenin Bütçesi Projenin Adı Uygulama Alanı No Birim (Kaynak) (TL) Meyveciliği 1 Bakanlığımız 680.000 Bitlis İl Geneli Geliştirme Projesi Kapama Meyve Ahlat,Mutki ve 2 Doğu Anadolu Projesi 500.000 Bahçesi Adilcevaz Toplam 1.180.000
91
10.18.3. Sunulan Projeler
Projenin Uygulama Projenin Adı Projenin Sunulduğu Birim Bütçesi (TL) Alanı Bitlis İl Meyveciliği Geliştirme Projesi Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü 2 Milyon Geneli Bitlis İl Meyveciliği Geliştirme Projesi Kalkınma Bakanlığı 2 Milyon Geneli Merkez Araç Alım Projesi Tarım Reformu Genel Müdürlüğü - İlçe Ceviz Yetiştiriciliğini Tarımsal Araştırma ve Politikalar Bitlis İl 255.000 Geliştirme Projesi Genel Müdürlüğü Geneli Elma Yetiştiriciliğini Tarımsal Araştırma ve Politikalar Bitlis İl 300.000 Geliştirme Projesi Genel Müdürlüğü Geneli Kiraz Yetiştiriciliğini Tarımsal Araştırma ve Politikalar Bitlis İl 300.000 Geliştirme Projesi Genel Müdürlüğü Geneli Ceviz Yetiştiriciliğini Bitlis İl Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü 255.000 Geliştirme Projesi Geneli Elma Yetiştiriciliğini Bitlis İl Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü 300.000 Geliştirme Projesi Geneli Kiraz Yetiştiriciliğini Bitlis İl Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü 300.000 Geliştirme Projesi Geneli Bitlis İl Çilek Yetiştiriciliği Projesi Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü 562.000 Geneli 10.000 Adet Bıttım ve Merkez, Melengiç Ağacına Fıstık Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü 300.000 Hizan, Aşılama Projesi Mutki 10.000 Adet Bıttım ve Merkez, Melengiç Ağacına Fıstık İl Özel İdaresi 300.000 Hizan, Aşılama Projesi Mutki Bitlis İl Araç Alım Projesi İl Özel İdaresi 80.000 Geneli Meyveciliği Geliştirme ve Bitlis İl Örnek Kapama Meyve Bahçesi İl Özel İdaresi 400.000 Geneli Tesis Etme Projesi Bitlis İl Çilek Yetiştiriciliği Projesi İl Özel İdaresi 562.000 Geneli Çiftci İnceleme ve Teknik Gezi Bitlis İl İl Özel İdaresi 66.000 Projesi Geneli Fide Serası Projesi İl Özel İdaresi 150.000 Tatvan Ceviz Yetiştiriciliğini Bitlis İl İl Özel İdaresi 500.000 Geliştirme Projesi Geneli Maceracı Süt Sağım Ünitesi İl Özel İdaresi 60.000 Mutki Projesi Toplam 6.690.000
92
11.HAYVAN SAĞLIĞI VE YETİŞTİRİCİLİĞİ ÇALIŞMALARI
İlimizde hayvan sağlığı çalışmalarında Bakanlığımız program ve hedefleri basarıyla gerçekleştirilmektedir. İlimizdeki büyükbaş hayvan varlığının tamamı TÜRKVET kapsamında kayıt altına alınmıştır. TÜRKVET sisteminde kayıtlı işletme sayısı 18.585’dır. Hayvancılık isletmelerinin kayıt altına alınarak hastalık, aşılama, hayvan hareketlerinin kontrolü ve denetlenmesi amacıyla Türk- Vet veri tabanı kullanılarak işletme ve hayvanların bilgisayar ortamında güncellenmesi çalışmaları sürdürülmektedir.
11.1. Hayvan Aşılama ve Sağlık Taramaları
Hayvan hastalık ve zararlıları ile mücadele programı kapsamında Brucella, PPR, Şap VE LSD aşılaması program dahilinde tek periyot, halinde uygulanmış olup rutin tarama kontrolleriyle hastalıklardan koruma çalışmaları sene boyu aralıksız olarak devam etmektedir. 5996 sayılı Kanun gereğince salgın hayvan hastalıkları ile ilgili ihbarlar aynı gün içinde mahallinde değerlendirilmektedir. Hastalığın durumuna göre ölen hayvanlardan marazi madde alınarak incelenmek ve araştırılmak üzere ilgili Araştırma Enstitülerine gönderilmektedir. Laboratuvar sonuçlarına göre gerekli idari ve fenni tedbirler yerinde alınmaktadır. Programlı Koyun-Keçi Vebası (PPR) aşılaması neticesinde ilkbahar döneminde 45.614 hayvana aşı uygulanmıştır. Programlı Şap aşılaması neticesinde İlkbahar döneminde 47.270 aşı uygulanmış olup ilimizdeki Büyükbaş Hayvanların büyük çoğunluğu aşılanmıştır. Programlı aşılama kampanyası kapsamında 14.000 LSD aşısı yapılmıştır 2016 yılında Bitlis il genelinde yapılan hayvan hastalık ve zararlıları ile mücadele çalışma sonuçları çizelgedeki gibidir.
Program Mihrak Hastalığın Adı Uygulama Sonuçları Gerçekleşme % si Sayısı Aşılanan Kampanya Toplam İlkbahar Sonbahar İlkbahar Sonbahar Faal Sönen Dışı Hayvan sayısı B.Baş 47933 49207 6347 103487 87 88 8 Şap K.Baş 119.118 119.118 Sığır Brusellozu 4.187 4.187 33 Koyun Keçi Brusellozu 35015 35105 15 LSD aşısı Koyun Keçi Vebası 139.320 139.320 49 B.Baş 1.908 1.908 72 Şarbon K.Baş 5.127 5.127 42 Kuduz Köpek-Kedi 253 253 28 1 1 Koyun-Keçi Vebası Keçi Ciğer Ağrısı Enteretoxemia K.B. Agalactia Cl.Perf.Type A Yanıkara(Blackleg) Theillerriosis Newcastle Sığırların 21.413 21.413 39 NodülerEkzantemi Sağlık Taraması 341.853 341.853 TOPLAM 771.681
11.1.1. BİTLİS İL/İLÇE BAZINDA 2016 YILINDA YAPILAN AŞI SAYILARI
MERKEZ ADİLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK HİZAN MUTKİ TATVAN TOPLAM Şap B.B. 10.819 8.851 12.773 24.231 8.680 22.901 15.232 103.487 8.920 4.250 9,200 5063 84.485 7.200 Şap K.B. 119.118 Sığır Brucellozu 465 400 590 1.416 11 185 1.120 4.187 LSD 2.892 1.000 5.850 3.000 1095 1.076 6.500 21.413 K.Keçi Vebası 30.000 11.000 20.780 36.500 8311 4.352 28.377 139.320 145 1.260 348 155 Şarbon B Baş 1.908 3437 1.690 Şarbon K.Baş 5.127 150 3 100 Kuduz Köpek-Kedi 253 800 K.Keçi Çiçek 800 1.800 Keçi Ciğer Ağrısı 1800 Enteretoxemia 19.000 1672 11.950 K.B. 32.622 4.300 778 Agalactia 5.078 1.992 7486 10.752 K.KeçiBrusellası 20.230 5063 Yanıkara(Blackleg) 5063 11 Theillerriosis 11 1095 Newcastle 1.095
11.1.2.Sağlık Taramaları: Program ve bildirim çerçevesinde ilimizde 17.584 işletmede toplam 452.266 baş hayvana sağlık taraması yapılmıştır.
11.2. 2016 Yılında İl/İlçe Bazında Yapılan Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürün Sevkleri: İlimizden diğer illere sevk edilen hayvanların gerekli sağlık kontrolleri ve yönetmeliklerdeki zorunlu aşılamaların yapıldığı tespiti ile birlikte büyükbaş hayvanların küpelerinin takılmış olduğu kontrol edildikten sonra araçlar dezenfekte edilerek sevklerine müsaade edilmiştir. Salgın hayvan hastalıklarını önlemek ve gıda güvenliğinin sağlanması amacıyla il dışı yapılan bütün hayvan hareketleri ve hayvan maddelerinin muayeneleri yapıldıktan sonra sevklerine izin verilerek Yurtiçi Veteriner Sağlık Raporu düzenlenmektedir.
94
İL/İLÇE K.BAŞ SIĞIR KOVAN - ET (Kg) DERİ (Kg) BAL (Kg) SALYANGOZ ATIK İÇ ARI (Kg) YAĞI MERKEZ 716 6 10.427 1.800 10.400 TATVAN 15.780 291 21.780 2.000 14.298 6.000 MUTKİ 3.742 172 HİZAN 6799 26 11861 10950 ADİLCEVAZ 14.294 36 1.829 31.620 10.440 3.000 AHLAT 6.256 956 7.935 17.645 GÜROYMAK 17.413 1218 1.540 1.420 TOPLAM 65.000 2.705 55.372 33.420 13.860 42.893 13.400 6.000
11.3. 2016 Yılında İl/İlçe Bazında Çıkan Salgın Hayvan Hastalıkları: ilimizde toplam 1 hastalık mihrakı görülmüş olup, bu mihrakın laboratuvar sonucu negatif çıkmıştır.
Bildirim Çıkış Onay Sönüş Ziyaret Ziyaret İlçe Mahalle/Köy İşletme No Hastalık Adı No Tarihi Tarihi Tarihi Tarihi Sayısı Merkez 13/16/00003 GÜROYMAK ŞAP? 15.02.2016 08.03.2016 Barajyolu TR13162681 08.03.2016 08.03.2016 3
13/16/100002 MUTKİ Meydan TAVUK VEBASI 28.04.2016 28.04.2016 1 TR13-168677 28.06.2016 16.05.2016 3
13/16/1000012 HİZAN Gayda TR1310287 KUDUZ 29.04.2016 02.05.2016 30.07.2016 24.05.2016 3
13/16/00004 MUTKİ Arpalıseki TR13172435 ŞAP? 04.05.2016 18.05.2016 28.06.2016 11.05.2016 1
13/16/00005 MERKEZ Alaniçi-Yenice TR13163023 ŞAP? 25.05.2016 31.05.2016 06.05.2016 30.05.2016 2
13/16/100001 HİZAN Sağınlı ŞAP? 10.06.2016 10.06.2016 9 08.08.2016 29.07.2016 3
13/16/1000015 TATVAN Yassıca TR13-15394 ŞAP? 10.06.2016 10.06.2016 17.08.2016 03.08.2016 4
13/16/1000016 TATVAN Kuruyaka ŞAP? 12.06.2016 22.06.2016 17.08.2016 01.08.2016 4
13/16/1000017 TATVAN Dalda ŞAP? 17.06.2016 29.06.2016 17.08.2016 16.08.2016 4
Yolcular- 13/16/1000023 MERKEZ TAVUK VEBASI 13.12.2016 13.12.2016 Samanlı TR13-161932 07.12.2016 2
11.4.2016 Yılı Ulusal Kalıntı İzleme Programı Nisan-Mayıs-Haziran Dönemi
İnek Sütü 13 Keçi Sütü 7 Balık Numunesi 8 Toplam 28
11.5. Su Ürünleri Yetiştiriciliği Faaliyetleri
İlimizde su ürünleri yetiştiricilik faaliyetleri, 1380 Sayılı Kanununa dayanılarak çıkarılan Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliği kapsamında yürütülmektedir. Müdürlüğümüzce su ürünleri tesislerinin işlemleri, denetimi, belgelendirilmesi, yetiştiricilik tesislerine teknik bilgi verilmesi, su kira sözleşmelerinin düzenlenmesi, ile komisyon çalışmalarına katılım, kurum görüşleri ve bilgilendirme faaliyetlerinde bulunulmaktadır. 95
İlimizde iç sularda 8 adet su ürünleri tesisi bulunmakta olup, yıllık ortalama 475 ton alabalık üretimi yapılmaktadır. 13.02.2011 tarih ve 6111 sayılı Kanunun geçici 12. maddesi ile su kira sözleşmelerinin düzenlenmesi İl Özel İdare’lerden alınarak Bakanlığımıza verilmiştir. Bakanlığımızca 01.06.2011 tarih ve 27951 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik kapsamında Müdürlüğümüzce 2012 yılında 9 adet su kira sözleşmesi, 2014 yılında ise 1 adet su kira sözleşmesi düzenlenmiştir.
Su ürünleri tesisi Adet Kapasite (Ton- Mevcut (Ton- Yapılan denetim Adet/Yıl) Adet/yıl) Alabalık Tesisi 475 358,267 Yavru Balık 7 11.310.000 8.602.000 17 Sazan Balığı 1 29 29
11.6. Su Ürünleri Avcılık Denetimi ve Su Kirliliği Çalışmaları
1380 sayılı Su ürünleri Kanunu ile; Su Ürünleri stoklarını korumak ve Su Ürünleri kaynaklarından ekonomik olarak yararlanmak da hedeflenmiştir. 1380 Sayılı Su ürünleri Kanununa göre, ticari balıkçılıkla iştigal eden gerçek kişiler ile bu amaçla kullanılan balıkçı teknelerine ruhsat tezkeresi düzenlenmesi zorunludur. Bu çalışmalar kapsamında, gerçek kişiler ve tekne ruhsatlarına ait vize, devir vb. işlemler Müdürlüğümüzce yapılmaktadır. İlimiz sınırlarında su ürünleri avcılığı yapan gerçek kişilere, tüzel kişilere ve gemilere SUBİS’e ( Su Ürünleri Bilgi Sistemi-Balıkçılıkla ilgili verilerin girildiği bilgi sistemi) kaydedilip, sistemde ticari balıkçı tekne ve gerçek kişi ruhsat bilgileri, ruhsat vize ve iptal işlemleri, satış bildirimleri ve seyir defterlerinin girişi yapılmaktadır. 2015 yılında SUBİS’e (Su Ürünleri Bilgi Sistemi) kayıtlı Ruhsat tezkerelerinin sayıları aşağıdadır.
RUHSAT ÇEŞİDİ GERÇEK KİŞİ TÜZEL KİŞİ GEMİ YENİ VERİLEN 0 0 0 VİZE EDİLEN 1 0 0 İPTAL EDİLEN 0 0 0 DEVREDİLEN 0 0 1 YÜRÜRLÜKTEKİ 26 0 17 TOPLAM 27 0 18
Amatör balıkçı Belgesi, halen geçerli olan su ürünleri mevzuatına göre alınması ve bulundurulması zorunlu olmayan ve şu an için simgesel anlama sahip bir belgedir. Gerçek kişiler, 1380 sayılı Su ürünleri Kanunu gereğince, getirilen yasak, sınırlama ve sorumluluklara uymak şartıyla amatör balıkçılık yapabilirler. Bu kişilere müracaatları halinde, il müdürlüğümüzce “Amatör Balıkçı Belgesi” verilmektedir. 2016 yılında SUBİS’e kayıtlı Amatör Avcılık Belgelerinin sayıları aşağıdadır.
Amatör Amatör Balıkçı Misafir Amatör Balıkçılık Turizm Amatör Balık Avı Avlanma Belgesi Balıkçı Belgesi İzni Rehberi Belgesi Pulu Yeni Verilen 2 0 0 0 0 Yürürlükteki 42 0 0 0 0 Toplam 44 0 0 0 0
1380 sayılı Su ürünleri Kanunu gereğince; İstihsal Yerlerinin Değiştirilmesi, Avcılıkta Patlayıcı ve Zararlı Maddelerin Kullanımının Denetimi, Su Ürünleri İstihsal Yerlerine Dökülmesi Yasak Olan Zararlı ve Kirletici Maddelerin Denetimi, İstihsal Vasıtalarının Vasıf, Şartları ve Bunların Kullanılmasının Belirlenerek Kontrol Edilmesi, Su Ürünleri Avcılığının Düzenlenmesi, Su Ürünleri 96
Toptan ve Perakende Satış Yerleri Yönetmeliği ve bu doğrultuda usul, esas, yasak, sınırlama, yükümlülük, tedbir, kontrol ve denetim faaliyetleri yapılmaktadır. 2016 yılında Su ürünleri istihsali kontrolüne ilişkin yapılan faaliyetler aşağıdadır.
11.7. Balıklandırma Çalışmaları: İlimizde mevcut su kaynaklarında (özellikle Nazik Gölünde) aşırı, bilinçsiz ve yanlış avcılıktan dolayı balık stoklarında önemli bir miktarda azalma meydana geldiği görülmektedir. Bunun üzerine İl Müdürlüğümüzce gölde yapılan incelemelerde balık stokunun bitme noktasında olduğu görülmüş ve ilgili kamu, sivil toplum kuruluşların görüşü de alınarak Nazik Gölünün avcılığa kapatılması hususu Bakanlığımıza teklif edilmiştir. Bu teklif üzerine Bakanlığımızca 2010 yılından itibaren Nazik Gölü su ürünleri avcılığına tamamen kapatılmıştır. İl Müdürlüğü olarak su ürünleri istihsalinin gelişmesi, mevcut balık stokların azalmadan avlanılması ve mevcut yetiştiriciliğin daha iyi duruma gelebilmesi için yaptığımız yoğun çalışmalar kapsamında ilimizin önemli su kaynaklarından olan Nazik Göllünde özellikle sazan balığının avcılığının sürdürülebilir olması, balık stoklarının yeniden canlanması amacı ile 2011 yılı içerisinde Elazığ DSİ Bölge Müdürlüğünden uygun koşullarda taşınarak Nazik gölüne 50.000 adet yavru balık ile balıklandırma çalışması yapılmıştır.
Balıklandırılan Yer Türü Miktarı Yıl Nazik Gölü Sazan 50.000 2011 Aygır Gölü, Gayda Göleti Sazan 50.000 2016
11.8. Su Ürünleri İstihsali Kontrolü:
İdari Para Cezası Müsadere Talebiyle Yapılan Kontrol KONTROL ALANLARI Uygulanan Olay Savcılığa İntikal Eden Olay Sayısı Sayısı Sayısı Denizler ve İçsular 34 0 0 Ürünün Karaya Çıkış 0 0 0 Noktaları Balıkçı Barınak ve Çekek 0 0 0 Yerleri Balıkhaneler, Top.Per. 41 1 0 Satış Yerleri Su Ür. Yet.Tesisleri 17 0 0 Soğuk ve Donmuş Muh. 0 0 0 Depoları İhraç Kapıları 0 0 0 Toplam 92 1 0
11.9. Su Kirliliği Çalışmalarımız: Su Ürünleri Kanunu’nun 20. ve bu Kanuna istinaden çıkarılan Yönetmeliğin 11. maddesi gereğince; Müdürlüğümüzce belirlenen programlar çerçevesinde, İlimiz sınırları içerisinde yer alan su ürünleri istihsal yerleri olan alıcı ortamlardan tespit edilen 4 adet sabit numune alma istasyonlarından 4 adet numune alınarak analize tabi (Çinko, Demir, Bakır, Potasyum, Sülfat, Sülfit, Amonyum iyonu, Nitrit iyonları, Nitrat iyonları, Fosfat iyonları, Klor ( Serbest ) analizleri) tutulmaktadır. Su kirliliği kontrolü yapılan yerlerde olumsuzluğa rastlanılmamıştır. 2016 yılında İlimizde bulunan Alıcı ve Atık su ortamlarında Su Kirliliği açısından yapılan denetimlerimiz aşağıdaki gibidir.
97
Denetlenen Yer Denetim Sayısı Alınan Numune Sayısı Van gölü,Tuğ Çayı (Tatvan) 12 12 Van Gölü,Tatvan 12 12 Bitlis Deresi ( Şehir çıkışı) 12 12 Güroymak (Şelale) 12 12 TOPLAM 48 48
98
11.10. 2016 YILI BİTLİS İLİNDE OCAK- ARALIK AYLARINDA YAPILAN SU ÜRÜNLERİ DENETİM SONUÇLARI İlimizde 2016 Yılında Merkez ve İlçelerinde Yapılan Su Ürünleri Denetim Sayıları Aşağıdaki Tabloda Belirtilmiştir. YAPILAN DENETİMİN YAPILAN İŞLEM KESİLEN EL KONULAN KESİLEN DENETİM EL KONULAN EL KONULAN AYKIRILIK CEZA ÜRÜNÜN CEZA TARİHİ ÜRÜN TÜRÜ AV ARACI NEDENİ MİKTARI YERİ SAYISI MİKATRI SAYISI TL KASA ADET KG
Ocak- - 350 Yasak ürün Aralık MERKEZ 3 (Perakende) İnci kefali - nakli 1 1.113,00
15 (Perakende Yol Ocak-Aralık TATVAN Denetimi)
5 (Nazik Gölü, Van Gölü, - - Ocak-Aralık AHLAT Pareknede) ------Ocak-Aralık Adilcevaz 9 (Aygır Gölü,Van Gölü) ------TOPLAM 32 350 1 1.113,00
11.11. Nitrat Kirliliği Çalışmaları AB müktesebatına uyum çalışmaları çerçevesinde “Tarımsal Kaynaklı Nitratın Neden Olduğu Kirliliğe Karsı Suların Korunması” direktifine karşılık 18 Şubat 2004 tarih ve 25377 sayılı Resmi Gazetede “Tarımsal Kaynaklı Nitrat Kirliliğine Karsı Suların Korunması Yönetmeliği” yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yayınlanmış olan bu Yönetmelik çerçevesinde hassas alanların tespitine yönelik olarak tarımsal kaynaklı nitratın sularda yarattığı kirlenmenin boyutunu belirleyebilmek için Müdürlüğümüzce İlimiz sınırları içerisinde tespit edilen 4 adet sabit ölçüm istasyonlarında (Numune alma) yeraltı ve yüzey suları izlenmektedir. Temmuz 2004 de başlayan izleme programı doğrultusunda bu güne kadar yapılan çalışmalarda sularımızda nitrat kirliliği olmadığı görülmüştür.
11.12. HAYVANCILIK DESTEKLEMELERİ 11.12.1. 2015 Yılı Halk Elinde Ülkesel Manda Islahı Projesi Desteklemesi: İlimizde uygulanan Halk Elinde Ülkesel Manda Islahı Projesi kapsamında ödenecek destekleme tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
İl/İlçe İşletme Malak Erkek Manda Dişi Manda Toplam Manda Toplam Destek Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Tutarı (TL)
Güroymak 411 426 35 2.552 3.013 2.283.300,00
Mutki 47 45 1 239 285 213.850,00 TOPLAM 458 471 36 2.791 3.298 2.497.150,00
11.12.2. 2016 yılı Anaç Manda Desteklemesi: İlimizde uygulanan Anaç Manda Desteklemesikapsamında ödenecek destekleme tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
İl/İlçe İşletme Sayısı Anaç Manda Sayısı Destek Tutarı Güroymak 218 51 202.800,00 Mutki 25 507 20.400,00 TOPLAM 243 558 223.200,00
11.12.3. 2015 yılı Malak Desteklemesi: İlimizde uygulanan Malak Desteklemesi tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. 2016 yılı destekleme işlemleri devam etmektedir.
İl/İlçe İşletme Sayısı Malak Sayısı Destek Tutarı Güroymak 308 1.163 174.450,00 Mutki 45 125 18.750,00 TOPLAM 353 1.288 193.200,00
11.12.4. 2015 Yılı Besi Erkek Sığır Desteklemesi: İlimizde Uygulanan Besilik Erkek sığır desteklemesi kapsamında ödenen destekleme tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
Kişi Karkas Hayvan Birim Toplam Destek İl/İlçe Birlil Adı Sayısı Ağırlığı Sayısı Tutar Tutarı (TL) Adilcevaz K.EtÜrt.Bir. 6 21.689 80 150,00 11.975,00 Ahlat K.EtÜrt.Bir. 1 3.797 16 150,00 2.395,00 Ahlat ÖRGÜTSÜZ 1 1.320 4 150,00 600,00 Güroymak K.EtÜrt.Bir. 18 92.351 380 150,00 56.885,00 Güroymak ÖRGÜTSÜZ 1 310 1 150,00 150,00 Merkez K.EtÜrt.Bir. 3 18.722 73 150,00 10.972,00 Merkez ÖRGÜTSÜZ 4 2.550 10 150,00 1.500,00 Tatvan K.EtÜrt.Bir. 4 68.783 255 150,00 38.173,00 Tatvan ÖRGÜTSÜZ 10 4.820 16 150,00 2.400,00 TOPLAM 48 214.342 835 125.050,00
11.12.5. 2015 Yılı Su Ürünleri Desteklemeleri: İlimizde Uygulanan Su Ürünleri Desteklemesi kapsamında ödenen destekleme tutarları, aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. 2016 yılı destekleme çalışmaları devam etmektedir.
YAVRU DESTEKLEME ÜRÜN DESTEKLEME TOPLAM DEĞERLER İl/İlçe Toplam Toplam Yavru Toplam Toplam Ürün Toplam Ürün Toplam Üretici Destek Miktarı Yavru Destek Destek Destek Tutarı Destek Sayısı (adet) Tutarı (TL) Miktarı (kg) (TL) Tutarı (TL) Merkez 2 0 0,00 133.347,00 130.075,55 130.075,55 Ahlat 1 0 0,00 77.920,00 50.648,00 50.648,00 Güroymak 1 0 0,00 24.182,00 15.718,31 15.718,31 Hizan 1 0 0,00 29.000,00 18.850,00 18.850,00 Toplam 5 0 0,00 264.449,00 215.291,86 215.291,86
11.12.6 2015 Yılı Anaç Sığır Desteklemesi: İlimizde uygulanan Anaç Sığır Desteklemesi tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. 2016 Yılında anaç sığır desteklemesi ödenmeyecek olup, bunun yerine buzağı desteklemesi verilecektir. Buzağı destekleme başvuruları devam etmektedir.
İl/İlçe İşletme Sayısı Hayvan Sayısı Destekleme Tutarı Adilcevaz 87 670 56.237.30 Ahlat 189 1.389 100.179,24 Güroymak 274 2.217 156.002.37 Hizan - - - Merkez 63 453 34.116.63 Mutki 62 548 38.732,38 Tatvan 176 1.408 104.425,73 TOPLAM 851 6.685 489.693,65
11.12.7 2015 Yılı Soy Kütüğü ve Ön Soy Kütüğü Buzağı Desteği: İlimizde Uygulanan Soy Kütüğü- Ön Soy Kütüğü Buzağı Desteklemesi kapsamında ödenen destekleme tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. 2016 yılı destekleme çalışmaları devam etmektedir.
İl/ilçe İşletme Sayı Hayvan Sayısı Destekleme Tutarı Ahlat 1 1 74.85 Merkez 4 4 299.40 Tatvan 1 7 523.95 TOPLAM 6 12 898.20
11.12.8. 2015 Yılı Besilik Materyal Temini Anaç Sığır Desteklemesi: İlimizde uygulanan Besilik Materyal Temini Anaç Sığır Desteklemesi kapsamında ödenecek destekleme tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. 2016 yılında bu destekleme türü kaldırılmıştır.
İl/İlçe İşletme Sayısı Hayvan Sayısı Destekleme Tutarı TL Adilcevaz 98 697 243.462.10 Ahlat 230 1.730 604.289.00 Güroymak 436 3.123 1.090.945,10 Hizan 44 56 19.597,90 Merkez 437 1.169 408.727.20 Mutki 85 974 272.467.30 Tatvan 447 1.921 671.283.20 TOPLAM 1.777 9.670 3.310.771,80
101
11.12.9. 2015 Yılı Besilik Materyal Temini Soy Kütüğü ve Ön Soy Kütüğü Buzağı Desteği: İlimizde Uygulanan Besilik Materyal Temini Soy Kütüğü- Ön Soy Kütüğü Buzağı Desteklemesi kapsamında ödenen destekleme tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. 2016 yılı destekleme çalışmaları devam etmektedir.
İl/ilçe İşletme Sayı Hayvan Sayısı Destekleme Tutarı TL Adilcevaz 9 25 3.742.50 Ahlat 69 165 24.850.80 Güroymak 47 137 20.510.70 Hizan 3 3 449.70 Merkez 73 134 20.074.50 Mutki 21 79 11.876.30 Tatvan 85 346 51.796.20 TOPLAM 307 889 133.300.70
11.12.10. 2015 yılı Anaç Koyun-Keçi Desteklemesi: İlimizde uygulanan Anaç Koyun-Keçi Desteklemesi kapsamında ödenen destekleme tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. 2016 yılı destekleme çalışmaları devam etmektedir.
İl/İlçe İşletme Sayısı Desteklenen Anaç Koyun-Keçi Sayısı Destekleme Tutarı TL Adilcevaz 820 52.636 1.157.992,00 Ahlat 639 50.388 1.108.536,00 Güroymak 456 38.215 840.730,00 Hizan 889 43.339 953.458,00 Merkez 452 49.821 1.096.062,00 Mutki 1.002 102.766 2.260.852,00 Tatvan 771 70.605 1.553.310,00 Toplam 5.029 407.770 8.970.940,00
11.12.11. 2016 Yılı Arılı Kovan Desteklemesi: İlimizde Uygulanan Arılı Kovan Desteklemesi kapsamında ödenecek destekleme tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.Güvenlik soruşturması devam etmektedir.
İl/İlçe İşletme (Arıcı) Sayısı Desteklenen Koloni Sayısı Destekleme Tutarı (TL) Adilcevaz 10 1.662 16.620,00 Ahlat 11 2.793 27.930,00 Güroymak 17 2.775 27.750,00 Hizan 33 6.482 64.820,00 Hizan Bal 284 54.649 546.490,00 ürt Merkez 149 33.957 339.570,00 Mutki 43 6.442 64.420,00 Tatvan 41 11.827 118.270,00 TOPLAM 588 120.587 1.205.870,00
11.12.12. 2015 Yılı Çiğ Süt Desteklemesi: İlimizde 2015 yılı merkez ve İlçelerinde Çiğ süt desteklemesinden 336 üretici yararlanmış olup, Toplam 336 üreticinin destekleme miktarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
102
İlçe Adı Üretici Sayısı Süt Miktarı/kg Destekleme Miktarı/TL Adilcevaz (Soğt.İnek) 1 8.000 9,200,00 Ahlat (Soğt.İnek) 2 124.600 13.030,00 Ahlat (Koyun) 2 34.000 3.527,105 Güroymak (Soğt.İnek) 2 70.541 3.527,105 Güroymak (Koyun) 105 447.025 89.405,00 Mutki (Soğt. İnek) 1 5.000 250,00 Mutki (Koyun) 84 374.564 74.912,00 Hizan (Koyun) 60 385.650 77.130,00 Tatvan (Koyun) 31 469.740 93.948,00 Tatvan (Soğt.İnek) 14 615.650 15.782,50 Merkez (Soğt. İnek) 1 21.000 105,00 Merkez (Koyun) 33 397.300 79.460,00 TOPLAM 336 2.659.270 451.335,00
11.12.13.2016 Yılında Hastalık Nedeniyle Ödenen Tazminat Tutarları: İlimizde Hastalık Tazminat Desteği kapsamında ödenen Tazminat tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
İl/ilçe İşletme Sayısı Hayvan Sayısı Tazminat Tutarları
Merkez 4 7 15.390,00 Tatvan 1 1 3.000,00 Güroymak 4 4 15.976,40 Adilcevaz 1 1 1.158,00 Ahlat 2 2 7.385,00 TOPLAM 9 12 34.366,4
11.13. HAYVANCILIK EĞİTİM VE YAYIM ÇALIŞMALARI
Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında İLİ "Eğitim Verilen Kişi Sayısı Sürücü Bakıcı BİTLİS 434 434 Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında İLİ "Yeterlilik Belgesi Verilen Sürücü/Bakıcı Sayısı"
BİTLİS Sürücü Bakıcı 434 434
Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında İLİ "Uzun Yolculuklar İçin Onaylanan Araç Sayısı"
Başvuru Sayısı Onaylanan Araç Sayısı BİTLİS 300 300
103
Canlı Hayvan Ticareti Yapan Satıcıların Çalışma ve Denetlenmesi ile İlgili İLİ Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Kapsamında
Eğitim Verilen Hayvan Satıcısı Çalışma İzni Verilen Hayvan Satıcısı Sayısı BİTLİS Sayısı 67 67
Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında İLİ "Yetki Belgesi Verilen Nakliyeci Sayısı"
Tip 1 Tip 2 (Uzun Yolculuklar Dahil Tüm Yolculuklar İçin) BİTLİS 220 0
11.14. İL MÜDÜRLÜĞÜ 2014 YILI ÇALIŞMALARI
2014 YILI İÇERİSİNDE BİTLİS GENELİNDE YAPILAN HAYVANCILIK DESTEKLEMELERİ DESTEKLEMELER İŞLETME SAYISI HAYVAN SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) Anaç Koyun-Keçi Desteklemesi 5.411 443.532 8.870.640,00 Anaç Sığır Desteklemesi 648 5.456 409.455,00 Besilik Materyal Anaç Sığır Desteği 969 6.328 2.208.350,00 Anaç Manda Desteklemesi 244 467 190.400,00 Manda Islah Projesi 469 2.827 1.978.900,00 Manda Islah Projesi Malak Sayısı 469 344 34.400,00 Besi Erkek Sığır Desteği 104 2.056 411.200,00 Buzağı Desteklemesi 8 12 900,00 Besilik Materyal Buzağı Desteği 137 680 41.700,00 Hastalık Tazminat Desteği 31 54 146.120,71 Süt Desteklemesi (Kg) 729 5.036.625 769.258,39 Arıcılık Desteklemesi 499 104.327 1.043.270,00
2011 ve 2014 yıllarında Bakanlığımız bünyesince çıkartılmış olan Yönetmelik ve Tebliğlere göre ilimiz geneli 2014 yılı Hayvancılık Desteklemeleri; Anaç Küçükbaş (Koyun-Keçi) Desteklemesi, Anaç Sığır Desteklemesi, Anaç Manda Desteklemesi, Çiğ Süt Desteklemesi, Soy Kütüğü- Ön Soy Kütüğü Buzağı Desteği, Besi Erkek Sığır Desteklemesi, Su Ürünleri Yetiştiriciliği ve Desteklemesi olmak üzere bir çok hayvancılık dalında devam etmekte olup verilecek destek miktarları sene sonu alınan icmaller itibarıyla belli olacaktır. Bu kapsamda 2014 yılında yapılacak Hayvancılık desteklemeleri birim fiyatları aşağıdaki tabloda belirtmiştir.
104
2016 YILINDA YAPILACAK TARIMSAL DESTEKLEMELERE AİT BİRİM FİYATLAR DESTEKLEMELER DESTEK MİKTARI (TL) Anaç Koyun-Keçi Desteklemesi* Adet 25,00 TL/baş Buzağı Desteklemesi* Adet 350,00-500.00 TL/baş Malak Desteklemesi* Adet 350.00-500.00 TL/baş Manda Islah Projesi Adet 850,00 TL/baş Manda Islah Projesi Malak Adet 200,00 TL/baş Besi Sığır Desteği Adet 200,00 TL/baş S-19-Şap Aşı Desteği Adet 35,00 TL/baş Hastalıktan Ari İşletme Desteği Adet 375,00 TL/baş Süt Desteklemesi Manda –Koyun-Keçi Bakanlıkça Belirlenecek İnek Sütü/Soğutulmuş İnek Sütü Bakanlıkça Belirlenecek Arıcılık Desteklemesi Kovan 10,00 TL/Kovan Alabalık 0,65 TL/kg Su Ürünleri Desteklemesi Çipura-Levrek 0,85 TL/kg
Yeni Türler 1,00 TL/kg
11.15. 2016 YILI DAP, GAP, KOP ve DOKAP
2014 – 2018 yılları arasında Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Konya Ovası Ve Doğu Karadeniz Projeleri Kapsamındaki İllerde Hayvancılık Yatırımlarının Desteklenmesi kapsamında İlimizde 2016 yılına kadar ödenen hibe miktarları aşağıdaki alan tabloda yer almaktadır;
Şirket / Yatırımcı Sayısı Toplam Yatırım Tutarı, TL Toplam Ödenen Hibe Miktarı, TL 19 3.754.893,57 1.501.957,43
Proje kapsamında dağıtılmış olan damızlık koçlar ve boğalar hakkındaki bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır;
HİBE KONULARI Hayvan Alımı Damızlık Cinsi Alınan Hayvan Toplam Ödenen Toplam Ödenen Hibe Sayısı (Baş) Miktar, TL Miktarı, TL KOÇ 257 385.500,00 308.400,00 BOĞA* 73 729.804,92 583.843,94 *Proje kapsamında damızlık boğa alımları 2016 yılı sonuna kadar devam etmektedir.
11.16. 2010-2015 YILLARI ARASINDA YÜRÜRLÜKTE OLAN DAP ve GAP
2010 – 2015 yılları arasında yürürlükte olup 31 Aralık 2015 yılında yürürlükten kaldırılan Güneydoğu Ve Doğu Anadolu Projesi Kapsamındaki İllerde Kurulacak Damızlık Sığır İşletmesi Yatırımlarının Desteklenmesi kapsamında yapılan desteklemeler aşağıdaki tabloda yer almaktadır;
Şirket / Yatırımcı Sayısı Toplam Yatırım Tutarı, TL Toplam Ödenen Hibe Miktarı, TL 15 947.818,11 473.909,06
105
12. KIRSAL KALKINMA VE ÖRGÜTLENME Ç ALIŞMALARI
12.1. Kooperatifçilik: İlimiz genelinde faaliyet gösteren tarımsal kooperatif sayıları aşağıdaki gibidir.
Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Tarımsal Kalk. Koop. 10 4 18 20 8 13 7 80 Sulama Kooperatifleri - 1 1 - - - 1 3 Su Ürünleri Koop. - 1 2 - - - - 3 Toplam 10 6 21 20 8 13 8 86
Bitlis İli genelinde 2016 Ekim ayı sonu itibariyle faaliyet gösteren tarımsal birlik ve oda üye sayıları aşağıdaki gibidir.
Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Üretici Birlikleri (Bal,Süt,Tütün,Patates) 4 - 2 - 1 - - 7 Yetiştirici Birlikleri (Sığır,Koyun,Manda,Arı) 4 ------4
Ziraat Odaları 1 1 1 1 1 1 1 7 Toplam 9 1 3 1 2 1 1 18
Ayrıca ilimizde 7 üretici birliği, 4 yetiştirici birliği olmak üzere toplam 11 birlik mevcuttur.
12.2. 2016 yılı için gerçekleştirilen Sulama projelerimiz
BAŞVURU KONUSU ADET HİBE TUTARI (%50) Tarla İçi Damla Sulama 7 51.785 Tarla İçi Yağmurlama Sulama 250 2.305.442,73 TOPLAM 257 3.050.739,40
106
12.3.Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı Ekonomik Yatırım Projeleri
BİTEN PROJE DEVAM EDEN ÖDENEN HIBE MIKTARI SEKTÖREL DAĞILIM PROJE SAYISI PROJE SAYISI (TL) SAYISI Bitkisel Ürün İşlenmesi ve 24 24 0 6.055.307,28 Paketlenmesi Hayvansal Ürün işlenme ve 41 41 0 9.719.131,34 Paketlenmesi
Soğuk Hava Deposu 4 4 0 1.422.221,05
Koyun, keçi ve manda konularında sabit yatırım 5 5 0 839.570,86 projeleri Su ürünleri işleme ve 3 3 0 696.329,70 paketlenmesi TOPLAM 77 77 0 18.732.560,22
2016 yılında 9. ve 10 Etap olarak yürütülen program kapsamında 2 yatırımcının projesi tamamlanmıştır. Bitkisel Ürün İşlenmesi ve Paketlenmesi ile Hayvansal Ürün işlenmesi ve Paketlenmesi olan bu projelere 2016 yılının ilk 6 ayında 496.000,00 TL hibe ödemesi yapılmıştır.
12.4. GENÇ ÇİFTÇİ PROJESİ
İLİ KONU YATIRIMCI SAYISI HİBE MİKTARI BESİ DANASI 58 1.740.000,00 DÜVE 40 1.200.000,00 BİTLİS KÜÇÜKBAŞ 36 1.080.000,00 KAPAMA MEYVE BAHÇESİ 13 390.000,00 ARICILIK 43 1.290.000,00
TOPLAM 190 5.700.000
107
BİTLİS’DE TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN
1. Büyükbaş-Küçükbaş ve Arıcılık açısından ilimizin geniş ıslah edilebilir ve kiralanabilir mera, yayla ve otlakiye alanları mevcuttur. Özellikle meraların zengin bitki florasına sahip olması
2. Genç ve ucuz işgücü varlığı
3. Orta doğu pazarına yakınlık
4. Bölgesel ve doğal ürünlere sürekli artan tüketici talebi ve kendiliğinden yetişen ve organik ürün olarak değeri bulunan ürün potansiyeli
5. Doğal su kaynaklarında ilimiz potansiyelinin çok yüksek olması nedeniyle su ürünleri üretimine yatırım yapılabilir olması 6. Tohumluk üretiminde (patates) önemli bir yere sahip olması 7. Meyvecilik açısından pazarlama stratejisine uygun alanların mevcut olması.(Yüksek rakımlı meyvecilik yapılabilecek yerler) 8. İlimizdeki arazilerinin verimli ve bakir olması nedeniyle, bitkisel ve hayvansal üretimindeki organik potansiyelin olması. 9. Organik ürünlere ülkemizde ve dünyada artan talepler
10. Arıcılık potansiyelinin yüksek olması ve bal veriminin Türkiye ortalamasının üzerinde olması
108
T.C. BİTLİS VALİLİĞİ İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
KURUMUN ÖNEMLİ SORUN VE İHTİYAÇLARI
KONUNUN ÖZETİ : 1. İl Müdürlüğümüzdeki Personel İhtiyacı 2. İl Müdürlüğümüzdeki Araç İhtiyacı 3. DAP İdaresi, DAKA ve İl Özel İdaresi Kaynaklarından Tarım ve Hayvancılık Projelerinin desteklenmesi.
KONUNUN AÇIKLAMASI : 1. Hayvancılığı geliştirme, koruma kontrol ve denetim hizmetlerinin sağlıklı yürütülmesi, hayvan hastalık ve zararlıları ile mücadele programlarının, yem bitkileri üretiminin arttırılması, zirai mücadele faaliyetlerinin, su ürünleri hizmetlerinin yürütülmesi ve 4342 sayılı Mera Kanununun sağlıklı bir biçimde uygulanabilmesi için yeterli sayıda teknik ve idari personel ihtiyacı bulunmaktadır.
2. İl Müdürlüğümüzde Gıda Tarım ve Hayvancılık Hizmetlerinde kullanılan araçlar yeterli olmadığı mevcut olanlarda ekonomik ömürlerini tamamlamışlardır.
3. İl genelinde tarımsal kalkınma ve istihdama yönelik uygulanacak yerel bazlı Tarım ve Hayvancılık projelerine Dap İdaresi, DAKA ve İl Özel İdaresi kaynaklarından kaynak aktarılması gerekmektedir.
SONUÇ-ÖNERİLER VE İSTEKLER : 1. İlimizde Tarım hizmetlerinin sağlıklı yürütülebilmesi için yeterli sayıda Ziraat Mühendisi- Gıda Mühendisi-Su Ürünleri Mühendisi-Veteriner Hekim ihtiyacı bulunmaktadır.
2. İl Müdürlüğümüz gıda denetim faaliyetlerinde (il merkezi ve ilçeler) kullanılmak üzere 3 adet küçük ticari Gıda Denetim Aracına ihtiyaç vardır. 2016 yılı arazi sürvey, bayii denetimleri, çiftçi eğitimleri, demonstrasyonlar, istatistiki arazi çalışmaları, kooperatifçilik, hayvan aşılama çalışmaları vb. faaliyetlerde kullanılmak üzere 6 adet Pick-Up ve 2 adet binek araca ihtiyaç vardır.
3. Tarımsal kalkınma ve istihdama yönelik Tarım ve Hayvancılık Projelerine yeterince kaynak aktarılması.
İlgili Bakanlık: Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İlgili Kuruluş: Bitlis İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Arz Ederim. Fatih ASAK İl Müdürü
109