“Ochrona Wód Zbiornika Solina Przed Zanieczyszczeniami”
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
SPIS TRE ŚCI 1. Wst ęp ….................................................................................................................. 3 2. Charakterystyka zakładów korzystaj ących z wód w zlewni Zbiornika Solina ...... 5 3. Stan formalnoprawny szczególnego korzystania z wód w zlewni Zbiornika 7 Solina …………………………………………………………………………….. 4. Jako ść ścieków wprowadzanych do wód powierzchniowych w zlewni Zbiornika Solina …………………...………………..………………………………………. 9 5. Charakterystyka nieprawidłowo ści stwierdzonych w wyniku ustale ń kontroli zakładów w zlewni Zbiornika Solina …………..................................................... 10 6. Działania pokontrolne WIO Ś podejmowane w wyniku ustale ń kontroli wykonanych w wojewódzkim cyklu kontrolnym w 2013 r. …………………….. 20 7. Efekty działa ń pokontrolnych podejmowanych przez WIO Ś i inne organy ochrony środowiska ………………………………………………………............ 22 8. Jako ść wód powierzchniowych w zlewni Zbiornika Solina ……………...……… 23 9. Wnioski z realizacji wojewódzkiego cyklu kontrolnego pt. „Ochrona wód Zbiornika Solina przed zanieczyszczeniami” ………………………..…………... 28 Literatura ………………………………………………………………………………. 33 Zał ącznik nr 1 . Cz ęść tabelaryczna ………………………………………………… 34 Tabela 1. Liczba kontroli przeprowadzonych w wojewódzkim cyklu kontrolnym pt. „Ochrona wód Zbiornika Solina przed zanieczyszczeniami” w 2013 r. Tabela 2. Rodzaj i ilo ść ścieków odprowadzanych w ci ągu roku przez zakłady skontrolowane w wojewódzkim cyklu kontrolnym pt. „Ochrona wód Zbiornika Solina przed zanieczyszczeniami” w 2013 r. i miejsce ich wprowadzania do wód w zlewni Zbiornika Solina. Tabela 3. Charakterystyka instalacji do oczyszczania ścieków w zakładach kontrolowanych w wojewódzkim cyklu kontrolnym pt. „Ochrona wód Zbiornika Solina przed zanieczyszczeniami” w 2013 r. Tabela 4. Nieprawidłowo ści stwierdzone w wyniku ustale ń kontroli wykonanych w wojewódzkim cyklu kontrolnym pt. „Ochrona wód Zbiornika Solina przed zanieczyszczeniami” w 2013 r. i charakterystyka działa ń pokontrolnych podj ętych przez WIO Ś. Tabela 4a. Nieprawidłowo ści stwierdzone w wyniku ustale ń kontroli wykonanych w wojewódzkim cyklu kontrolnym pt. „Ochrona wód Zbiornika Solina przed zanieczyszczeniami” w 2013 r., z podziałem na kategorie. Zał ącznik nr 2 . Ewidencja punktowych źródeł zanieczyszcze ń zlokalizowanych na obszarze zlewni Zbiornika Solina i informacja o terminach przeprowadzonych kontroli w latach 2000 – 2013………………… 60 Raport z realizacji wojewódzkiego cyklu kontrolnego pt. „Ochrona wód Zbiornika Solina przed zanieczyszczeniami” 1. Wst ęp W trosce o zapewnienie na obszarze zlewni Zbiornika Solina bezpiecznej i racjonalnej gospodarki wodno-ściekowej, Podkarpacki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska zarz ądził przeprowadzenie wojewódzkiego cyklu kontrolnego pt. „ Ochrona wód Zbiornika Solina przed zanieczyszczeniami ”. Zlewnia górnego Sanu jest jednym z najcenniejszych przyrodniczo obszarów Polski i w cało ści jest obj ęta ró żnymi formami ochrony przyrody. Znajduje si ę tu Bieszczadzki Park Narodowy i parki krajobrazowe, które wchodz ą w skład Mi ędzynarodowego Rezerwatu Biosfery Karpaty Wschodnie. Obszar bezpo średnio przylegaj ący do Zbiornika Solina nale ży do Wschodniobeskidzkiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Na obszarze gmin poło żonych w zlewni górnego Sanu znajduje si ę 16 rezerwatów przyrody o ł ącznej powierzchni ponad 2000 ha. Zbiornik zaporowy Solina i jego zlewnia poło żone s ą w granicach administracyjnych gmin: Cisna, Solina w powiecie leskim i gmin: Czarna, Lutowiska, Ustrzyki Dolne w powiecie bieszczadzkim (rysunek 1). Rys. 1 Zlewnia Zbiornika Solina - 3 - Raport z realizacji wojewódzkiego cyklu kontrolnego pt. „Ochrona wód Zbiornika Solina przed zanieczyszczeniami” Zlewnia Zbiornika Solina posiada charakter górski. Wyst ępuj ące tu warunki przyrodnicze i du że zró żnicowanie morfologiczne obszaru wpływaj ą na sposób u żytkowania powierzchni ziemi w zlewni Zbiornika Solina, a tak że ograniczaj ą działalno ść rolnicz ą. Grunty rolne stanowi ą około 14 % obszaru zlewni Zbiornika Solina. Grunty le śne, zadrzewione i zakrzaczone zajmuj ą około 80 % powierzchni tego obszaru. Pozostałe grunty, w tym zabudowa mieszkaniowa, zajmuj ą powierzchni ę około 6 % obszaru zlewni Zbiornika Solina. Obszar zlewni Zbiornika Solina jest słabo zaludniony. Gęsto ść zaludnienia w poszczególnych gminach kształtuje si ę nast ępuj ąco: gmina Cisna liczy 6 osób/km 2, gmina Czarna liczy 13 osób/km 2, gmina Lutowiska liczy 5 osób/km 2, gmina Solina liczy 29 osób/km 2, gmina Ustrzyki Dolne liczy 18 osób/km 2. W tabeli 1 zestawiono liczb ę stałych mieszka ńców w gminach poło żonych w zlewni Zbiornika Solina. Tab. 1. Liczba stałych mieszka ńców w gminach poło żonych w zlewni Zbiornika Solina, 2012. Ustrzyki Dolne Gmina Solina Cisna Lutowiska Czarna miejska wiejska Liczba stałych mieszka ńców 5327 1728 2148 2414 9521 8212 (osoby) Liczba osób zamieszkuj ących obszar zlewni Zbiornika Solina w 2012 r. wynosiła około 12 200 1/. Z powodu atrakcyjno ści turystycznej i rekreacyjnej obszaru zlewni Zbiornika Solina, w okresie letnim (lipiec i sierpie ń) liczba ludno ści zwi ększa si ę, głównie na obszarach poło żonych na obrze żach Zbiornika Solina. Według danych statystycznych, w 2011 r. z noclegów w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania zlokalizowanych w gminach Lutowiska, Czarna, Solina, Cisna, Ustrzyki Dolne skorzystało ogółem 127,9 tys. osób. Z raportu Głównego Urz ędu Statystycznego wynika, że liczba turystów korzystaj ących w 2012 r. z noclegów w obiektach zbiorowego zakwaterowania w powiecie leskim i bieszczadzkim była mniejsza o 0,7 % ni ż w 2011 r. Zbiornik Solina jest najwi ększym zbiornikiem czystej wody w Polsce (powierzchnia około 2200 ha, pojemno ść 472 mln m 3). Stanowi źródło zaopatrzenia ludno ści w wod ę pitn ą. Wykorzystywany jest równie ż do celów rekreacyjnych i do k ąpieli. Z tych powodów wody Zbiornika Solina podlegaj ą szczególnej ochronie, a utrzymanie dobrego stanu wód powinno mie ć priorytetowe znaczenie w działaniach prowadzonych przez wójtów, starostów i Marszałka Województwa Podkarpackiego. Na jako ść wód Zbiornika Solina ma wpływ zagospodarowanie obszaru całej jego zlewni, a w szczególno ści obszarów bezpo średnio przylegaj ących do Zbiornika Solina. Najwi ększe oddziaływanie na wody Zbiornika Solina maj ą tereny zabudowane, zamieszkałe i infrastruktura turystyczno-rekreacyjna. W otoczeniu Zbiornika Solina zabudowa mieszkaniowa i zagrodowa wyst ępuje głównie w dolinach uj ściowych odcinków Sanu, Solinki i potoków, które dopływaj ą do 1/ Na podstawie danych statystycznych i danych ewidencyjnych Gminy Solina i Gminy Ustrzyki Dolne. - 4 - Raport z realizacji wojewódzkiego cyklu kontrolnego pt. „Ochrona wód Zbiornika Solina przed zanieczyszczeniami” Zbiornika Solina od strony południowej, zachodniej i wschodniej. Sie ć osadnicz ą po stronie wschodniej Zbiornika Solina tworz ą miejscowo ści: Tele śnica Oszwarowa, Chrewt, Polana Nast ępnie miejscowo ści: Rajskie, Zawóz, Terka, Bukowiec i Wołkowyja po stronie południowej Zbiornika Solina. Na zachodnim brzegu Zbiornika Solina poło żona jest miejscowo ść Pola ńczyk, która posiada status uzdrowiska. Zagro żeniem dla dobrego stanu wód Zbiornika Solina jest niewła ściwa gospodarka wodno-ściekowa na obszarze jego zlewni. W zlewni Zbiornika Solina brak jest zakładów przemysłowych; prowadzona jest tutaj przede wszystkim działalno ść turystyczno-rekreacyjna. Funkcjonuj ą tu ośrodki wypoczynkowe, hotele, pensjonaty i gospodarstwa agroturystyczne, a w okresie letnim uruchamiane s ą pola namiotowe. Obiekty turystyczne posiadaj ą oczyszczalnie ścieków lub zbiorniki bezodpływowe do gromadzenia ścieków. Zaniedbania w eksploatacji tych urz ądze ń są przyczyn ą zanieczyszczenia ściekami wód potoków wyst ępuj ących na obszarze zlewni Zbiornika Solina. 2. Charakterystyka zakładów korzystaj ących z wód w zlewni Zbiornika Solina W ewidencji punktowych źródeł zanieczyszcze ń zlokalizowanych na obszarze zlewni Zbiornika Solina, prowadzonej w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Rzeszowie Delegatura w Ja śle, znajduje si ę 68 zakładów, które posiadaj ą urz ądzenia do oczyszczania i odprowadzania ścieków do wód powierzchniowych. Ewidencja punktowych źródeł zanieczyszcze ń zlokalizowanych na obszarze zlewni Zbiornika Solina stanowi zał ącznik nr 2 niniejszego opracowania. Zgodnie z Wytycznymi Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska do realizacji wojewódzkiego cyklu kontrolnego pt . „Ochrona wód Zbiornika Solina przed zanieczyszczeniami ” [1], do kontroli przestrzegania przepisów ochrony środowiska wytypowano 62 zakłady wprowadzaj ące ścieki do wód powierzchniowych na obszarze zlewni Zbiornika Solina. W trzech zakładach nie przeprowadzono kontroli. S ą to: 1. Ośrodek Wypoczynkowy „Nad Solink ą” w Doł życy. Decyzja o odst ąpieniu od przeprowadzenia kontroli tego zakładu została podj ęta po informacji administratora Ośrodka o wył ączeniu z eksploatacji istniej ącej oczyszczalni ścieków. Informacja ta została potwierdzona przez przedstawiciela Gminy Solina. 2. Oczyszczalnia ścieków w Wołosatem. W trakcie przygotowania do kontroli ustalono, że Bieszczadzki Park Narodowy w Ustrzykach Górnych administruje tylko jedn ą oczyszczalni ę w Wołosatem, a nie dwie jak przedstawiała ewidencja punktowych źródeł zanieczyszcze ń zlokalizowanych na obszarze zlewni Zbiornika Solina prowadzona w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Rzeszowie Delegatura w Ja śle. 3. Oczyszczalnia ścieków przy Schronisku PTTK Chatka Puchatka na Połoninie Wetli ńskiej. Decyzja o odst ąpieniu od