In the Netherlands Isbn 90 6132 0259 Publication of the Netherlands Geodetic Commission

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

In the Netherlands Isbn 90 6132 0259 Publication of the Netherlands Geodetic Commission INVESTICATlON OF THE ACCURACY OF STAMKART'S TRlANCULATlON (1866-1 881 ) IN THE NETHERLANDS ISBN 90 6132 0259 PUBLICATION OF THE NETHERLANDS GEODETIC COMMISSION INVESTIGATION OF THE ACCURACY OF STAMKART'S TRIANGULATION (1866-1 881 ) IN THE NETHERLANDS N.D. HAASBROEK Former Lecturer at the Delft University of Technology 1974 RIJKSCOMMISSIE VOOR GEODESIE, KANAALWEG 4, DELFT, NETHERLANDS CONTENTS Introduction Starnkart's biography Stamkart and his collaborators GEODETIC PART OF THE TRIANGULATION General survey of the triangulation Description of the instruments used Execution of the angular measurement Computation of the adjusted directions at a station and of the standard deviations in these directions Reduction of the directions measured to centre The measurement of the base line The extension of the measurement of the base line to the triangulation points Schiphol and Lijnden of the base extension network The extension of the side Schiphol-Lijnden to the side Amsterdam-Haarlem of the main triangulation network Comparison of the results of Stamkart's base extension network with those of the R. D. Analysis of the local triangulation network in the city of Leiden The main triangulation network and the conditions the measured directions have to comply with Adjustment of the spherical directions in the triangulation network according to the method of the least squares Provisional adaptation of the adjusted network to the points Breda and 'S-Hertogenbosch of the R. D. -triangulation Final adaptation of Stamkart's adjusted triangulation to 28 points of the R. D. -network Comparison of the angles and sides (chords) of the adjusted network with the results of the R. D. Conclusions on the geodetic part of the triangulation ASTRONOMICAL PART OF THE TRIANGULATION General survey of the astronomical measurements; determination of longitudes and latitudes P age 21. Determination of the azimuth Leiden (small meridian room of the Observatory) - 114 Delft (New Church) 22. Reduction and conversion of the astronomical azimuth from the small meridian 124 room of Leiden Observatory to Delft into gridbearings from the main cupola and the townhall to Delft. Comparison of the gridbearings with the R. D. -results 23. Relations between the coordinates X, Y in the stereographic map projection in 132 the Netherlands and the geographic coordinates cp , X on Bessel's ellipsoid. Plumbline deflections. REFERENCES STAMKART'S TRIANGULATION STAMKART'S TRIANGULATION INVESTIGATION OF THE ACCURACY OF STAMKART'S TRIANGULATION (1 866-1 581 ) IN THE NETHERLANDS 1. INTRODUCTION The motive for StamkartTstriangulation carried out in the Netherlands, between 1866 and 1881, is already mentioned in the first section of Haasbroek's publication on the accuracy of Krayenhoffls triangulation [l] and in the very detailed paper [2 ] by Mr. N. van der Schraaf, assistant secretary of the Netherlands Geodetic Commission, in the professional journal Nederlands Geodetisch Tijdschrift. The motive was based on an invitation dated July 16th 1861, by the Prussian ambassa- dor at the Hague to the Dutch government for the participation in a Middle European triangulation, drawn up by the Prussian general Baeyer [ 3 1. At first it seemed possible that a re-computation of Krayenhoff's triangulation [ 1l , completed with a base line and new astronomical measurements, could be used for this purpose. A thorough investigation [4 ] , published in 1864 by F. Kaiser [ 5 1 and L. Cohen Stuart [6 ] , however, showed that KrayenhoffTswork should be rejected "as the measurements are far too inaccurate for the Middle European triangulationrT.In fact the investigation was done only by Cohen Stuart. Kaiser, the well-known astronomer, gave only his name to it. In his letter dated January 15th 1864 to Kaiser [ 7 l , Cohen Stuart suggested a new triangulation. It could consist of double chains of triangles, connecting the astronomical station Leiden with the existing triangulations in Belgium, Hannover, and possibly Prussia. "It seems desirable that our part in the Middle European triangulation should be made an independent whole by measuring a base line". Cohen Stuart thought that the measurements could be done in the summer seasons of three or four years by two "experts" and their assistants. The computation of the triangulation would take about one year extra so that the total duration would be about four or five years. The total expenses for the geodetic part were estimated at about fifteen thousand guilders, exclusive of the base measurement apparatus that might be borrowed from the Prussian government. Another possibility was to use the apparatus ordered for the "Dutch East Indies". The expenses for the astronomical part were estimated by Kaiser at five thousand guilders, exclusive of two thousand guilders for some new instruments. In his letter dated January 28th 1864 [8 l to the Netherlands government, Kaiser proposed that Cohen Stuart should be charged with the geodetic part of the triangu- lation. He himself was willing todo the astronomical part. 8 STAMKART'S TRIANGULATION 5 l Only on August 19th 1865 Kaiser was informed that for the year 1865 five thousand guilders were allocated for the triangulation. Cohen Stuart's appointment as the director of the geodetic part, however, could not be realized. Because of his activities as the director of the Delft Polytechnical school he had the Minister informed that he could not accept this task. Thereafter Kaiser proposed to appoint dr. M. Hoek in Cohen Stuart's place. Dr. Hoek was the director of the Utrecht Observatory. But also Hoek refused, according to his letter to Kaiser, for ran- corous reasons [ 9 l . Already in a letter dated December 1st 1865, the Minister informed Kaiser on Hoek's refusal but in the same letter he wrote that Dr. F. J. Stamkart, inspector of weights and measures in Amsterdam, was willing to accept the appointment. Kaiser was not very happy with Cohen Stuart's and Hoek's refusal as may be derived from his letter to Stamkart dated December 13th 1865 [l0 ] . In this letter he wrote:'?t is remarkable that the younger generation, though talking big, withdraws itself when there is something to do and leaves the work to the old age". Kaiser was then 57 years old, Stamkart even 60. According to Van der Schraafls paper [2 ] from which several details in this "Introduction" were borrowed, it is not very likely that Stamkart himself sought this new position. It is not clear who drew the attention of the Minister to him. In a letter dated September 1885 [l1 ] , Van de Sande Bakhuyzen wrote to Schols "that it could not have been Kaiser. Was it possibly Stuart ?lf. From the official correspondence in the archives of the Netherlands Geodetic Commission, according to Van der Schraaf, this question cannot be solved. It might be possible, however, that inofficially Kaiser drew the Minister's attention to his (Kaiser's) old friend Stamkart or that the Minister himself chose him as in 1865 Stamkart and Hoek reported to the Royal Netherlands Academy of Sciences on Kaiser's and Cohen Stuart's "Eischen der medewerking" mentioned before. Thanks to Van der Schraaffspaper the backgrounds of Stamkart's appointment as the director of the triangulation are now known in detail. The triangulation itself, however, is little known as, when Stamkart died in January 1882, the measure- ments were not quite completed. The computations even had to be started. The triangulation had then already taken sixteen years, much longer than the four or five years Cohen Stuart had estimated in 1864. Already in 1878 the Minister grew impatient on the long duration of the work as may appear from his letter dated June 19th of that year. He remarks there "that three times as much time and twice as much money has been spent on the triangu- STAMKART'S TRIANGULATION lation as was estimated". Before the money for a subsidy in 1879 could be put on the budget for that year the Minister asked the advice of the Royal Academy of Sciences whether the continuation of the triangulation was desirable. At the same time Stamkart was instructed to give all the informations necessary for this ad- vice to the Academy. From the Royal Decree dated February 20th 1879, it ap- peared that the triangulation would be continued under the supervision of a com- mission, The Netherlands Commission for Triangulation and Levelling. Stamkart himself was appointed as its first president. After his death all the documents relating to the triangulation were turned over to the commission. They were studied thoroughly by their secretary Schols [l2 ] . He concluded that "since before 1866 Stamkart was never engaged with accurate angle measurements the results of his angle measurements were far below the precision adopted for the European triangulation and even less good than Kraven- hoffls measurements, rejected previously as insufficient". This judgement, officially redacted by Schols and Oudemans I13 ] , but in fact only by Schols - the draught in Scholsl handwriting is in the Archives of the Netherlands Geodetic Commission - was communicated in a letter dated February 28th 1885 to the minister of home affairs and to the members of the second Chamber of the States General. It was signed by the entire commission, H. G. van de Sande Bakhuyzen (the Leiden astronomer, president), Ch. M. Schols (secretary), and the three members J. Bosscha, J. A. C. Oudemans and G. van Diessen. The text of the letter is published in the professional journal Tijdschrift voor Kadaster en Land- meetkunde [l4 ] . The above underlined quotation is an excerpt from the letter. It was the death-blow to Stamkartls work and it can be considered as the motive for the new first order triangulation by the Netherlands Commission for Triangu- lation and Levelling. Since that moment the extensive files of a sixteen years work lie buriedin the archives of the Netherlands Geodetic Commission.
Recommended publications
  • En Staangeld 2021
    Nr. 347527 31 december GEMEENTEBLAD 2020 Officiële uitgave van de gemeente Súdwest-Fryslân Verordening op de heffing en invordering van lig – en staangeld 2021 De raad van de gemeente Súdwest-Fryslân; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 10 november 2020; gelet op artikel 229 van de Gemeentewet b e s l u i t : vast te stellen de verordening op de heffing en invordering van lig- en staangeld 2021 Artikel 1 Definities In deze verordening wordt verstaan onder: • ½ jaar: een aangesloten tijdvak van zes kalendermaanden; • 7 dagen: een aaneengesloten tijdvak van 7 dagen; • A-locaties: ligplaatsen inclusief stroomvoorziening; • B-locaties: ligplaatsen exclusief stroomvoorziening; • camper: een (bestel)auto, ingericht voor het vervoeren van twee of meer personen en geschikt voor kamperen cq. buitenshuis verblijven met de mogelijkheid tot overnachten; • camperovernachtingsplaats: een door het college aangewezen locatie buiten kampeerterreinen waar campers/kampeerauto’s geplaatst kunnen worden ten behoeve van recreatief nachtverblijf, zijnde een gereguleerde overnachtingsplaats (GOP); • college: college van burgemeester en wethouders van de gemeente Súdwest-Fryslân; • etmaal: een periode van 24 uren, gerekend vanaf 10.00 uur; • historische schepen: schepen die het college als zodanig aanmerkt; • laadvermogen: het in tonnen uitgedrukte verschil tussen de zoetwaterverplaatsing van het schip bij de grootst toegelaten diepgang en die van het ledige schip; • ligplaats: de ruimte die een vaartuig in gebruik neemt; • maand: kalendermaand; • meetbrief: het document als bedoeld in artikel 1.10 van het Binnenvaartpolitiereglement; • nacht: het aaneengesloten tijdvak vanaf 18.00 tot 09.00 uur; • passagiersschip: a. een vaartuig dat is bestemd of wordt gebruikt voor het bedrijfsmatig vervoer van personen; b.
    [Show full text]
  • De Drooglegging Van Amsterdam
    DE DROOGLEGGING VAN AMSTERDAM Een onderzoek naar gedempt stadswater Jeanine van Rooijen, stageverslag 16 mei 1995. 1 INLEIDING 4 HOOFDSTUK 1: DE ROL VAN HET WATER IN AMSTERDAM 6 -Ontstaan van Amsterdam in het waterrijke Amstelland 6 -De rol en ontwikkeling van stadswater in de Middeleeuwen 6 -op weg naar de 16e eeuw 6 -stadsuitbreiding in de 16e eeuw 7 -De rol en ontwikkeling van stadswater in de 17e en 18e eeuw 8 -stadsuitbreiding in de 17e eeuw 8 -waterhuishouding en vervuiling 9 HOOFDSTUK 2: DE TIJD VAN HET DEMPEN 10 -De 19e en begin 20e eeuw 10 -context 10 -gezondheidsredenen 11 -verkeerstechnische redenen 12 -Het dempen nader bekeken 13 HOOFDSTUK 3: ENKELE SPECIFIEKE CASES 15 -Dempingen in de Jordaan in de 19e eeuw 15 -Spraakmakende dempingen in de historische binnenstad in de 19e eeuw 18 -De bouw van het Centraal Station op drie eilanden en de aanplempingen 26 van het Damrak -De Reguliersgracht 28 -Het Rokin en de Vijzelgracht 29 -Het plan Kaasjager 33 HOOFDSTUK 4: DE HUIDIGE SITUATIE 36 BESLUIT 38 BRONVERMELDING 38 BIJLAGE: -Overzicht van verdwenen stadswater 45 2 Stageverslag Geografie van Stad en Platteland Stageverlener: Dhr. M. Stokroos Gemeentelijk Bureau Monumentenzorg Amsterdam Keizersgracht 12 Amsterdam Cursusjaar 1994/1995 Voortgezet Doctoraal V3.13 Amsterdam, 16 mei 1995 DE DROOGLEGGING VAN AMSTERDAM een onderzoek naar gedempt stadswater Janine van Rooijen Driehoekstraat 22hs 1015 GL Amsterdam 020-(4203882)/6811874 Coll.krt.nr: 9019944 3 In de hier voor U liggende tekst staat het eeuwenoude thema 'water in Amsterdam' centraal. De stad heeft haar oorsprong, opkomst, ontplooiing, haar specifieke vorm en schoonheid, zelfs haar naam te danken aan een constante samenspraak met het water.
    [Show full text]
  • 31096 Inventaris Van Het Archief Van Projectgroep Jordaan
    Nummer Toegang: 31096 Inventaris van het Archief van Projectgroep Jordaan Stadsarchief Amsterdam 31096 3 INHOUDSOPGAVE INVENTARIS.............................................................................................5 1 Organisatie ..................................................................................................5 2 Overleg ........................................................................................................8 3 Bouwblokken ..............................................................................................11 3.1 Brouwersgracht, Driehoekstraat, Goudsbloemstraat, Kromme Palmstraat, Lijnbaansgracht, en Palmgracht (AA1) ................................................................11 3.2 Palmstraat, Palmgracht, Palmdwarsstraat, Willemsstraat en Lijnbaansgracht (AA2) ................................................................................................................... 11 3.3 Palmgracht, Palmstraat, Willemsstraat (AA3) ................................................11 3.4 Cluster 18, Cluster Goud, 2e Goudsbloemdwarsstraat, Goudbloemstraat, Lindengracht, Lindengracht/3e Goudsbloemdwarsstraat en Willemsstraat (AA4) ............................................................................................................................. 11 3.5 Brouwersgracht, 1e Goudsbloemdwarsstraat, 2e Goudsbloemdwarsstraat, Goudsbloemstraat, Lindengracht en Willemsstraat (AA5) ...................................12 3.6 Gebied tussen Lindengracht, Lijnbaansgracht, 1e Lindendwarsstraat en Westerstraat
    [Show full text]
  • Scharnegoutum, De Lege Geaën, E.O
    Sportyf, Wille en Fit Wommels, Scharnegoutum, De Lege Geaën, e.o. Bewegen voor ouderen; gezond, leuk en gezellig www.sudwestfryslan.nl Voor wie is deze folder? Heeft u een vraag over sporten in De activiteiten van dit project zijn bedoeld Súdwest-Fryslân? voor alle ouderen vanaf ongeveer 60 jaar. Neem contact op met de Buurtsportcoach Voor de actievere ouderen zijn er beweegac- via 06 12 27 43 08 of stuur een e-mail naar tiviteiten in de gymzaal of in de buitenlucht. [email protected] En voor de ouderen die niet zo goed ter been zijn, zijn er beweeggroepen die oefeningen Heeft u een vraag over kunst & cultuur afwisselend staand en op de stoel doen. In Súdwest-Fryslân? Neem contact op met de cultuurcoaches via Ook vindt u een breed aanbod van activi- 06 270 581 55 of stuur een e-mail naar teiten op het gebied van muziek, dans, schil- [email protected] deren, beeldhouwen, fotograferen en meer, dichtbij en in Sneek. 2 Wommels e.o. Balgooien dag / tijd waar contact Zie website. Aanmelding Wommels Doet Tuinman 0515 - 334 141 voor 1 of meerdere activi- Nij Stapert activiteitenbegeleidingnijstapert@ teiten bij Nij Stapert kost patyna.nl €6,50 per maand. www.patyna.nl* Beter bewegen (zitgym) dag / tijd waar contact woensdag Wommels Doet Tuinman/Lies Kool 0515 - 334 141 10.30 - 11.15 uur Nij Stapert activiteitenbegeleidingnijstapert@ patyna.nl www.patyna.nl* aanmelden via Nij Stapert Biljarten dag / tijd waar contact Zie website. Aanmelding Wommels Doet Tuinman 0515 - 334 141 voor 1 of meerdere activi- Nij Stapert activiteitenbegeleidingnijstapert@ teiten bij Nij Stapert kost patyna.nl €6,50 per maand.
    [Show full text]
  • Stadsdeel Rijdt Scheve Schaats Op Haarlemmerplein
    Berichten uit de Westelijke Binnenstad Uitgave van Groenmarkters over de toekomst Bouwplannen in de binnenstad Dit blad biedt naast buurtinformatie Wijkcentrum Jordaan & Gouden Reael Bewonerscommissie Groenmarkt lanceert Architecten zijn volop in de weer met een platform waarop lezers hun visie op actuele jaargang 8 nummer 2 binnenkort haar visie op de toekomst van nieuwe ideeën voor de oude binnenstad. zaken kenbaar kunnen maken. mei juni 2010 de buurt. Men wacht niet op de plannen van Spectaculaire architect’s impressions en foto- Nu ook digitaal: www.jordaangoudenreael.nl Ymere, men neemt alvast zelf het woord 4 montages brengen hun plannen in beeld 8 Nieuwbouw wordt hoger dan Haarlemmerpoort Stadsdeel rijdt scheve schaats op Haarlemmerplein Het leek zo’n leuk plan, het gebouw van architect Dick van Gameren voor het Haarlemmerplein. Een speels ontwerp met verschillende hoogten en diepten, met 69 woningen, een winkelcomplex op de begane grond en daaronder een parkeerga- rage voor 203 auto’s. Toen het ontwerp van architect Van Gameren Maar het stadsdeel zaait tweedracht onder de vijf jaar geleden werd gepresenteerd, reageer- buurtbewoners door deze overbuurman, Paul de de Klankbordgroep Haarlemmerplein zeer Gofferjé, steevast als enige tegenstander aan positief. Op 13 november 2006 ging de eerste te merken. Zij vergeten dan even, dat een hele damwand de grond in. Maar wat de buurtbe- monumentenlobby heeft gevochten voor het woners toen niet doorhadden, werd duidelijk behoud van de historische binnenstad. Het zichtbaar toen de parkeergarage eenmaal af stadsdeel weigert rekening te houden met was: het complex van woningen en winkels de naburige bebouwing, maar verandert ge- staat op een ‘bordes’! En het wordt zo – met woon de eigen regels: het repareren van het zes verdiepingen + bordes – beduidend hoger bestemmingsplan noemen ze dat.
    [Show full text]
  • Oude Rembrandt Werkte En Woonde in De Jordaan
    Berichten uit de Westelijke Binnenstad Uitgave van Nieuwe rubriek Oplevering heringerichte Willemsstraat Dit blad biedt naast buurtinformatie Wijkcentrum Jordaan & Gouden Reael Moord uit de oude doos door Eric Slot. Donderdag 5 maart zal op feestelijke wijze een platform waarop lezers hun visie op actuele jaargang 13 nummer 1 ‘Woekeraarster vermoord in den Jordaan.’ de heringerichte Willemsstraat worden zaken kenbaar kunnen maken. Lees ook onze februari / maart 2015 Roof is waarschijnlijk het motief. Consternatie opgeleverd. Ook zal het ‘Gangenproject’ Webkrant: www.amsterdamwebkrant.nl op de Lindengracht. Pagina 8 worden onthuld. Pagina 3 Rozengracht en Bloemgracht Oude Rembrandt werkte en woonde in de Jordaan Vanaf 12 februari tot en met 17 mei 2015 presenteert het Rijksmuseum een uitgebreid overzicht van het latere werk van Rembrandt van Rijn. De schilderijen, tekeningen en etsen zijn ontstaan tussen ongeveer 1652 en zijn dood in 1669. Tot 1658 woont Rembrandt met zijn zoon Ti- nieuwbouwwijk in opkomst met allerlei be- tus, zijn geliefde, Hendrickje Stoffels en hun drijfjes en werkplaatsen. dochtertje in een voornaam huis in de An- thoniebreestraat. Hier heeft Rembrandt een Onstuimig groot atelier ter beschikking, waar hij ook Het is opvallend dat het latere werk van Rem- leerlingen opleidt. Vanwege slecht financieel brandt zich qua techniek en expressie aan- beleid moet Rembrandt in 1656 zijn huis en zienlijk onderscheidt van zijn vroegere wer- inboedel, waaronder een omvangrijke kunst- ken. Hij experimenteert in de laatste jaren collectie en een kostbare verzameling exoti- van zijn leven met grafiek- en schildertechnie- sche objecten verkopen. De familie huurt dan ken. In zijn latere schilderstijl openbaart zich een kleiner huis op de Rozengracht, toen nog de neiging om het eens heel anders te willen een echte gracht, vlakbij de Lijnbaansgracht doen.
    [Show full text]
  • Voorloopige Lijst Der Monumenten in De Gemeente Amsterdam
    VOORLOOPIGE LIJST DER MONUMENTEN IN DE GEMEENTE AMSTERDAM, VOORLOOPIGE LIJST DER NEDERLANDSCHE MONU- MENTEN VAN GESCHIEDENIS IR EN KUNST g, DEEL V, ir DE GEMEENTE AMSTERDAM OPGEMAAKT EN UITGEGEVEN DOOR AFDEELING A DER RIJKSCOMMISSIE VOOR DE MONUMENTENZORG INGESTELD BIJ KONINKLIJK BESLUIT VAN 10 MEI 1918, N o, 66 I S GRAVENHAGE - ALGEMEENE LANDSDRUKKERIJ - 1928 VERKRIJGBAAR BIJ A, OOSTHOEK TE UTRECHT VOORWOORD. Dit stuk verschijnt als het tweede van deel V van de „Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst'', Het eerste stuk van dit deel, gewijd aan de provincie Noord-Holland, uit- gezonderd Amsterdam, zag in 1921 het licht, 1) De gegevens voor het thans verschijnende stuk zijn in de jaren 1919— 1925 door den SECRETARIS van Afdeeling A der Rijkscommissie voor de Monumentenzorg Dr, E, J. HASLINGHUIS, bijeengebracht nit de topogra- fische en historische literatuur over de stad Amsterdam, waarbij VAN ARKEL en WEISSMAN's „Noord-Hollandsche Oudheden" (1891-1905) een geschikten grondslag vormde, Aangezien de XVIIIe-eeuwsche bouwkunst in dit werk niet tot haar recht komt en de stelselmatige beschrijving van particuliere binnenhuizen, van schilderijen, van kerkzilver en liturgisch gerei e, d, buiten het werkplan der genoemde schrijvers viel, moest het materiaal der „Oudheden" aanmerkelijk worden uitgebreid, Voor de woonhuisgevels kon verder dankbaar gebruik worden gemaakt van een 1 apport in 1920 door den heer C, VISSER aan de vereeniging „Hendrik de Keyser" uitgebracht. De aldus verzamelde stof bracht men voorloopig op schrift en be- werkte ze op de volgende wijze: 1. Nadat eene „subcommissie voor de inventarisatie der monu- menten van Amsterdam" was gevormd, bestaande uit de Afdeelings- leden J.
    [Show full text]
  • Holocene Landscape Reconstruction of the Wadden Sea Area Between Marsdiep and Weser
    Netherlands Journal of Geosciences — Geologie en Mijnbouw |94 – 2 | 157–183 | 2015 doi:10.1017/njg.2015.4 Holocene landscape reconstruction of the Wadden Sea area between Marsdiep and Weser Explanation of the coastal evolution and visualisation of the landscape development of the northern Netherlands and Niedersachsen in five palaeogeographical maps from 500 BC to present P.C. Vos1,∗ &E.Knol2 1 Deltares, Department of Applied Geology and Geophysics, PO Box 85467, 3508 AL Utrecht, the Netherlands 2 Groninger Museum, PO Box 90, 9700 ME, Groningen, the Netherlands ∗ Corresponding author: Email: [email protected] Manuscript received: 7 August 2014, accepted: 12 January 2015 Abstract This paper describes the background of five palaeogeographical maps between the Marsdiep and the Weser River, and discusses the natural and anthropogenic processes driving the coastal changes during the last part of the Holocene. Before 2500 BC, during the first half of the Holocene, tidal basins were formed in the lower lying Pleistocene valley system as a result of the Holocene sea-level rise. The tidal basins were filled during the second half of the Holocene and on the deposits from the Pleistocene in the hinterland large coastal peat bogs developed. These peat bogs were vulnerable and sensitive to marine ingressions when the peat surface subsided due to drainage, compaction and erosion. During the Subatlantic (450 BC to present), the different ingression systems in the coastal area between Marsdiep and Weser had their own histories in timing and evolution. The ingressions were naturally caused by lateral migration of coastal barrier and tidal-inlet systems or by changes in the natural drainage system in the hinterland.
    [Show full text]
  • Download Scans
    De archieven in Frysldn Samsom Alphen aan den Rijn DE ARCHIEVEN IN FRYSLÁN Op het omslag: `Landboek Van Martens', 16e eeuw, Rijksarchief in Friesland. OVERZICHTEN VAN DE ARCHIEVEN EN VERZAMELINGEN IN DE OPENBARE ARCHIEFBEWAARPLAATSEN IN NEDERLAND uitgegeven onder auspiciën van de Vereniging van Archivarissen in Nederland redactie: L.M.Th.L. Hustinxt F.C.J. Ketelaar H.J.H.A.G. Metselaars J.J. Temminck H. Uil DEEL XII DE ARCHIEVEN IN FRYSLÁN DE ARCHIEVEN IN FRYSLAN eindredactie: P. Nieuwland Samsom Uitgeverij bv, Alphen aan den Rijn, 1987 Dit overzicht is bijgewerkt tot 1 januari 1986. Voor deze uitgave werd financiële steun verleend door het Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur, het Provinciaal Bestuur van Fryslán, de Van Heloma Stichting, het Anjerfonds Friesland, de Pollema Tromp Stichting en de Boelstra- Olivier Stichting. Copyright © 1987 Samsom Uitgeverij, The Netherlands. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the prior permission of Samsom Uitgeverij. ISBN 90 14 03240 0 WOORD VOORAF De archieven in Frysl&n, het twaalfde deel in de serie Overzichten van de archieven en verzamelingen in de openbare archiefbewaarplaatsen in Neder- land, wijkt op een belangrijk punt af van andere delen in de serie. Ter ver- groting van de bruikbaarheid voor de onderzoeker zijn, naast de archieven en verzamelingen berustende in de archiefbewaarplaatsen van rijk, gemeen- ten en waterschappen, ook opgenomen de archieven aanwezig in de Provin- ciale Bibliotheek van Friesland, het Frysk Letterkundich Museum en Doku- mintaesjesintrum (FLMD) en het Fries Scheepvaart Museum en Sneker Oud- heidkamer.
    [Show full text]
  • 10025 Inventaris Van De Collectie FJ Rotgans
    Nummer Toegang: 10025 Inventaris van de Collectie F.J. Rotgans Stadsarchief Amsterdam 10025 3 INHOUDSOPGAVE INVENTARIS.............................................................................................5 1 KLEURENDIA'S .............................................................................................5 2 BREEDBEELDFOTO'S ..................................................................................26 2.1 HAVEN ........................................................................................................... 26 2.1 HAVENGEZICHTEN .....................................................................................26 2.2 VELSEN, IJMUIDEN, NOORDZEE .................................................................47 2.2 LUCHTHAVEN SCHIPHOL - LUCHTVAART ........................................................51 2.2.1 POSITIEVEN EN NEGATIEVEN ..................................................................51 2.2.2 AFDRUKKEN ............................................................................................53 2.2.3 OVERIG ...................................................................................................64 2.3 AANLEG INFRASTRUCTUUR ............................................................................64 2.3.1 BOUW TUNNELS EN BRUGGEN ...............................................................64 2.3.2 AANLEG IJ-TUNNELTRACE (WIBAUTSTRAAT, WEESPERPLEIN, WEESPERSTRAAT EN JONAS DANIEL MEIJERPLEIN) ..........................................71 2.3.3 AANLEG METRO OOSTLIJN ......................................................................73
    [Show full text]
  • 1997 (Mcmxcvii) Jaarboek 89
    NEGENENTACHTIGSTE JAARBOEK VAN HET GENOOTSCHAP Amstelodamum AMSTERDAM 1997 Vormgeving: Aljc Olthof(t) C5 1 Iarry N. Sierman Productie: Drukkerij Nauta H v, Zutphen A B N .k hl R 0 is sponsor van Genootschap Amstelodamum . .._. --- --._-.--- NEGENENTACHTIGSTE JAARBOEK AMSTELODAMUM INHOUD 6 GENO OTSCHAP AMSTELODAMUM: bestuur,adrcssen 7 Zevenennegentigste Jaarverslag, lopende over het jaar 1996 9 Verslag van de penningmeester over het zevenennegentigste boekjaar 11 M.HELL ‘Kennen, respecteren ende gehoorsamen’. Amsterdamse schouten en hun ambt 43 c.LESGER Migranten in Amsterdam in de achttiende eeuw. Residentiële spreiding en positie in de samenleaing 69 D.EEKEN Het kantoorgebouw van verzekeringsmaatschappij de ‘Utrecht’ aan het Damrak 9’ I.MATTHEY Een standbeeld voor Sweelinck 122 I..SCHOEWERT De ontstaansgeschiedenis van de IJ-tunnel ‘47 G.YAi\'THULL De Jan Roodenpoortstorcn herbouwd? 161 KRONIEK VAN AMSTERDAM OVER 1996 samengesteld door Margriet de Roever Jaarboek Xc,, Am.~telodamum [r997] GENOOTSCHAP AMSTELODAMUM BESCHERMHEER MR.S.PATIJN hur~emeestrrvan Amsterdirm BESTCUR PROF.DR.W.H.VROObl F.H.AMENDE voorzitter pennqyeestrr gekozen I 6 maart 197X Qredend ,999 gekozen 26 nmrt I 979 - afiredend I 997 PROF.DR.W.F.HEINEMEIJER MR.J.H.VAN DEN HOEK OSTENDE tweede voorzztter gekozen zz,/èbruari 1963 - gfiredend I 999 gekozen3ooktoher 1970 -~firedendzooo MEVR.DRS.R.E.KISTEMAKER PROF.DR.P.H.M.GERVER gekozen j aprtl I 9X6 - ufiredend I 998 hlEVR.DR.W.CHR.PIETERSE gekozen 26 smart 198X -~~/iuedendzooo gekozen 26 maart 199~ - ajiredend I 997 MR.M.G.B.EVERS DRS.G.V.4N DER PLAS tmrrde secretarts gekozen5 uprzl~9Hh-rrfttrrd~nd~99X ADRESSEÌi REDACTIE Genootschap Amstelodamum E.O.G.Haitsma Mulier Voorzitter: prof.
    [Show full text]
  • Gangen En Hoven Van De Jordaan Diversen ● De Vertraagde Bebouwing Van De Driehoekstraat ● Pakhuis Oostenburg, Fons Baede * Precario En Windgeld, Mr
    de Jordaan, koninkrijk der sloppen de Jordaan koninkrijk der sloppen de gangen en binnenhoven van de Jordaan in beeld 1 de Jordaan, koninkrijk der sloppen eer dan een eeuw geleden verschenen steeds kri- tischer publicaties die het fenomeen ‘sloppen en M gangen’ en hun kwalijke effect op de volksge- zondheid aan de kaak stelden. Pas een halve eeuw later maakte de overheid werk van het opruimen van die sloppen en gangen, samen met de krotten die er aan stonden. Eerlijkheidshalve moe- ten we vaststellen dat in die halve eeuw twee wereldoorlogen met er tussenin en een economische crisis hebben gewoed, waardoor alle aspiraties op een laag pitje kwamen te staan. Nu alle opruim- werkzaamheden zo’n beetje achter de rug zijn kunnen we heel clean en afstandelijk terugkijken naar de onbeschrijfelijke wan- toestanden en ons verbazen over het feit dat zoiets mogelijk was. Wat is een slop en wat is een gang? Een slop is een steeg die de betiteling steeg door zijn onaanzienlijkheid niet verdient. Een slop kan ergens toe leiden, bijvoorbeeld een verbinding vormen naar een andere straat. Dit in tegenstelling tot een gang, die vanaf een straat naar een achtererf leidt en als doodlopend aangemerkt moet worden. In de rest van dit verhaal zal blijken dat dit laatste niet al- tijd consequent vol te houden is. Misschien mag ook gesteld wor- den dat een slop openbare weg is en dat een gang onderdeel van een perceel in eigendom is. In het vervolg van dit stuk zal blijken dat menig slop in het spraak- gebruik ‘gang’ heette en dat het woord slop nooit als geografische aanduiding gebezigd is.
    [Show full text]