1 Jablonska.Indd

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

1 Jablonska.Indd MONOGRAPHIAE BOTANICAE Vol. 102, 2012 POROSTY Z RODZAJU PORPIDIA KÖRB. WYSTĘPUJĄCE W POLSCE THE LICHEN GENUS PORPIDIA KÖRB. IN POLAND AGNIESZKA JABŁOŃSKA Katedra Taksonomii Roślin i Ochrony Przyrody, Uniwersytet Gdański, ul. Wita Stwosza 59, PL-80-308 Gdańsk <e-mail: [email protected]> Treść – Contents 1. Wstęp ...................................................................................... 7 2. Przedmiot i cele pracy ........................................................... 9 3. Materiał i metody ................................................................. 14 4. Cechy morfologiczne i anatomiczne rodzaju Porpidia ..... 17 5. Chemizm ............................................................................... 22 6. Klasyfi kacja systematyczna ................................................. 28 7. „Pary gatunków” u Porpidia ................................................ 32 8. Charakterystyka porostów z rodzaju Porpidia w Polsce ... 34 9. Grzyby naporostowe występujące na Porpidia w Polsce ... 97 10. Podsumowanie wyników i wnioski .................................. 100 11. Literatura .......................................................................... 102 12. Summary ........................................................................... 113 Tablice [Plates] ....................................................................... 117 ABSTRACT Agnieszka JABŁOŃSKA. The lichen genus Porpidia Körb. in Poland. Monogr. Bot., Vol. 102, p. 5–123, 2012. For this revision of Porpidia species from Poland, 1400 specimens from public and private Polish her- baria, as well as other major European herbaria, were examined. The taxonomy, chemistry, habitat requirements and distribution of Porpidia albocaerulescens, P. cinereoatra, P. contraponenda, P. crus- tulata, P. fl avocruenta, P. grisea, P. macrocarpa, P. melinodes, P. nigrocruenta, P. soredizodes, P. speirea, P. superba, P. thomsonii, P. tuberculosa and P. zeoroides in Poland are presented. Porpidia thomsonii is reported as new to Poland and Central Europe. New records of P. contraponenda very rare species in Poland, are given. The occurrence of P. fl avicunda, P. hydrophila, P. rugosa and P. trullisata has not been confi rmed during this study, therefore their status remain unknown.The lichenicolous fungi, Endococcus propinquus, E. aff. propinquus and Muellerella pygmaea on Porpidia were also noted dur- ing this study. As a result of examination of extensive reference material P. macrocarpa is recorded for the fi rst time for Bulgaria and Ecuador, P. speirea − for Bulgaria, and P. soredizodes − for Ec- uador and Mexico. A key to taxa in Poland, including those with unconfi rmed occurrence there, is provided. Key words: lichenized Ascomycota, lecideoid lichens, Porpidia, lichen taxonomy, chemotaxonomy, ecology, Poland. 1. WSTĘP Historia badań nad rodzajem Porpidia Körb. związana jest ze skorupiastym rodza- jem Lecidea Ach. Ten ostatni rodzaj został opisany na początku XIX wieku przez ACHARIUSA (1803) i przez 150 lat skupiał wszystkie skorupiaste porosty zawierają- ce zielenice jako fotobionta, lecideowy brzeżek apotecjum [excipulum proprium] oraz jednokomórkowe zarodniki. W pewnym okresie rodzaj Lecidea liczył 1600 taksonów (HERTEL 1975); dzisiaj pozostał w nim tylko niewielki procent gatunków pierwotnie opisanych (HERTEL 1987). Podczas gdy ACHARIUS (1803) opierał system klasyfi kacji jedynie na cechach ma- kroskopowych plechy i apotecjów, dla MASSALONGO (1852) jednym z istotniejszych kryteriów był charakter zarodników oraz inne cechy mikroskopowe. Dlatego też podzielił on skorupiaste porosty zawierające zielenice jako fotobionta, nieplecho- wy brzeżek apotecjum i niepodzielone, bezbarwne zarodniki na trzy rodzaje: Bia- tora Fr., Lecidea i Psora Hoffm. Następnie KOERBER (1855) przedstawił bardziej szczegółową klasyfi kację porostów lecideowych, zawierającą oprócz trzech wyżej wymienionych, także rodzaj Micarea Fr. oraz pięć rodzajów nowych dla nauki: Por- pidia Körb., Lecidella Körb., Pyrrhospora Körb., Schaereria Körb. i Stenhammara „Flot. in lit.” [≡ Stenhammarella Hertel] (RAMBOLD 1989). Pomimo licznych badań taksonomicznych prowadzonych nad skorupiastymi porostami lecideowymi, Porpidia zaczęto ponownie uznawać za odrębny rodzaj dopiero w latach 70. XX wieku. Nazwa ta jednak pozostawała niezauważona przez wszystkich badaczy i początkowo gatunki z obecnego rodzaju Porpidia były zali- czane do Huilia Zahlbr., a następnie do Haplocarpon M. Choisy (HERTEL 1973; HERTEL 1975; GOWAN, AHTI 1993). Dalsze studia nomenklatoryczne dowiodły, że najstarszą nazwą rodzajową jest jednak Porpidia (HERTEL 1984, za GOWAN i AHTIM 1993). Porpidia jest jednym z częściej badanych rodzajów wyodrębnionych z Lecidea w ciągu ostatnich czterdziestu lat. W Europie ogromny wkład w jego poznanie wniósł niemiecki lichenolog Hannes Hertel, który w swoich licznych pracach (np. HERTEL 1967, 1971, 1975, 1977, 1984) opisał nowe gatunki oraz odmiany, zapro- ponował wiele nowych kombinacji i synonimów. Jedna z jego wcześniejszych prac (HERTEL 1967) to bardzo szczegółowa rewizja kalcyfi lnych gatunków Lecidea, w której znajdują się pod nazwami synonimicznymi opisy morfologii i informa- cje o wymaganiach siedliskowych, między innymi P. speirea (Ach.) Kremp., P. su- perba (Körb.) Hertel & Knoph i P. trullisata (Kremp.) Körb. W pracy tej został umieszczony także klucz do oznaczania taksonów preferujących podłoże zasa- dowe, ułatwiający identyfi kację wielu gatunków i ich odmian. Należy wspomnieć o ogromnym wkładzie HERTELA (1981a, 1984) w poznanie lecideowych porostów występujących w regionach subantarktycznych i antarktycznych. Praca z roku 1984 7 jest poświęcona naskalnym, lecideowym porostom z Antarktyki. Autor szczegó- łowo scharakteryzował w niej 84 gatunki, w tym sześć nowych dla nauki (m.in. P. austroshetlandica Hertel i P. skottsbergiana Hertel), należących do 25 rodzajów (włączając w to 10 nowych). W wyniku swoich badań Hertel zsynonimizował 36 nazw taksonomicznych (w tym rodzaj Huilia Zhalbr.) oraz wskazał lektotypy dla wielu gatunków. Kolejna praca znacząca dla rozwoju badań nad Porpidia, to rewizja naskalnych porostów z rodzaju Lecidea sensu Zahlbruckner w Europie Środkowej i Północnej cechujących się obligatoryjnie bądź fakultatywnie pomarańczową plechą (SCHWAB 1986). W pracy tej został poruszony problem identyfi kacji gatunków nieco zmo- dyfi kowanych morfologicznie pod wpływem czynników środowiskowych. Wśród omawianych przez Schwaba gatunków znajduje się pięć taksonów z rodzaju Porpi- dia: P. crustulata (Ach.) Hertel & Knoph, P. fl avocoerulescens (Hornern.) Hertel & Schwab [= P. fl avicunda (Ach.) Gowan], P. hydrophila (Fr.) Hertel & Schwab oraz dwa nowo opisane, P. macrocarpa (DC.) Hertel & Schwab var. hercynica Schwab i P. pseudomelinodes Schwab [= P. ochrolemma (Vain.) Brodo & R. Sant.]. Szczegółowe badania nad rodzajem Porpidia w Ameryce Północnej przeprowa- dzone zostały przez GOWAN (1989a). Autorka przedstawiła różnice fenotypowe oraz geografi czne rozmieszczenie gatunków. Jednocześnie opisała siedem gatun- ków nowych dla nauki, w tym P. calcarea Gowan, P. carlottiana Gowan, P. grisea Gowan, P. herteliana Gowan (obecnie P. lowiana Gowan), P. lowiana, P. tahawasia- na Gowan (obecnie P. subsimplex (H. Magn.) Fryday) i P. thomsonii Gowan, oraz zaproponowała dwie nowe kombinacje na poziomie gatunku: P. diversa (J. Lowe) Gowan (obecnie P. contraponenda (Arnold) Knoph & Hertel) i P. fl avicunda (Ach.) Gowan. Niemałe znaczenie dla lepszego poznania rodzaju miał zaproponowany przez nią podział na cztery fenetyczne grupy. Ta sama badaczka przyczyniła się do lepszego poznania chemizmu porostów z rodziny Porpidiaceae Hertel & Hafellner [= Lecideaceae Chevall.] (GOWAN 1989b). W wyniku swoich badań podała osiem nowych związków wytwarzanych u przedstawicieli omawianej rodziny, w tym jeden, metyl 2’-O-metylmikrofyllin, jako nowy dla nauki. Inną, bardzo istotną pracą wnoszącą duży wkład w poszerzenie wiedzy o Porpi- dia jest praca GOWAN i AHTIEGO (1993) poświęcona rewizji kolekcji ze wschodniej Fennoskandii. Autorzy przeanalizowali wiele okazów typów, podając cechy uży- teczne przy defi niowaniu wielu taksonów Porpidia. Dzięki tej pracy została uzupeł- niona wiedza o rodzaju z kolejnej części świata. Prace badawcze nad rodzajem Porpidia prowadzone były również na półkuli południowej. Należy tu wspomnieć o monografi i naskalnych, lecideowych poro- stów Australii RAMBOLDA (1989). W pracy tej, wśród opisów 64 gatunków nale- żących do ośmiu rodzin i 22 rodzajów znajdują się szczegółowe opisy morfologii, chemizmu oraz wymagań siedliskowych i rozmieszczenia przedstawicieli Porpi- dia występujących w Australii: P. albocaerulescens var. albocaerulescens (Wulfen) Hertel & Knoph, P. albocaerulescens var. polycarpiza (Vain.) Rambold & Hertel, 8 P. contraponenda (Arnold) Knoph & Hertel, P. crustulata (Ach.) Hertel & Knoph, P. macrocarpa (DC.) Hertel & A.J. Schwab, P. soredizodes (Lamy) J.R. Laundon, P. speirea (Ach.) Kremp., P. umbonifera (Müll. Arg.) Rambold. Badacz ten za- proponował także nowe kombinacje nomenklatoryczne dwóch taksonów Porpidia: P. albocaerulescens var. polycarpiza oraz P. umbonifera. Za przełomowy okres w badaniach taksonomicznych nad Porpidia należy uznać lata 2004-2006. W tym czasie po raz pierwszy zostały zaprezentowane wyniki badań fi logenetycznych przeprowadzone przez BUSCHBOM i MUELLERA (2004). W rezul- tacie tych badań okazało się, że Porpidia jest rodzajem polifi letycznym, a rodzina Porpidiaceae powinna być włączona do Lecideaceae (obecnie zsynonimizowane). Zdaniem autorów konieczna
Recommended publications
  • Diversity and Distribution of Lichen-Associated Fungi in the Ny-Ålesund Region (Svalbard, High Arctic) As Revealed by 454 Pyrosequencing
    www.nature.com/scientificreports OPEN Diversity and distribution of lichen- associated fungi in the Ny-Ålesund Region (Svalbard, High Arctic) as Received: 31 March 2015 Accepted: 20 August 2015 revealed by 454 pyrosequencing Published: 14 October 2015 Tao Zhang1, Xin-Li Wei2, Yu-Qin Zhang1, Hong-Yu Liu1 & Li-Yan Yu1 This study assessed the diversity and distribution of fungal communities associated with seven lichen species in the Ny-Ålesund Region (Svalbard, High Arctic) using Roche 454 pyrosequencing with fungal-specific primers targeting the internal transcribed spacer (ITS) region of the ribosomal rRNA gene. Lichen-associated fungal communities showed high diversity, with a total of 42,259 reads belonging to 370 operational taxonomic units (OTUs) being found. Of these OTUs, 294 belonged to Ascomycota, 54 to Basidiomycota, 2 to Zygomycota, and 20 to unknown fungi. Leotiomycetes, Dothideomycetes, and Eurotiomycetes were the major classes, whereas the dominant orders were Helotiales, Capnodiales, and Chaetothyriales. Interestingly, most fungal OTUs were closely related to fungi from various habitats (e.g., soil, rock, plant tissues) in the Arctic, Antarctic and alpine regions, which suggests that living in association with lichen thalli may be a transient stage of life cycle for these fungi and that long-distance dispersal may be important to the fungi in the Arctic. In addition, host-related factors shaped the lichen-associated fungal communities in this region. Taken together, these results suggest that lichens thalli act as reservoirs of diverse fungi from various niches, which may improve our understanding of fungal evolution and ecology in the Arctic. The Arctic is one of the most pristine regions of the planet, and its environment exhibits extreme condi- tions (e.g., low temperature, strong winds, permafrost, and long periods of darkness and light) and offers unique opportunities to explore extremophiles.
    [Show full text]
  • 1307 Fungi Representing 1139 Infrageneric Taxa, 317 Genera and 66 Families ⇑ Jolanta Miadlikowska A, , Frank Kauff B,1, Filip Högnabba C, Jeffrey C
    Molecular Phylogenetics and Evolution 79 (2014) 132–168 Contents lists available at ScienceDirect Molecular Phylogenetics and Evolution journal homepage: www.elsevier.com/locate/ympev A multigene phylogenetic synthesis for the class Lecanoromycetes (Ascomycota): 1307 fungi representing 1139 infrageneric taxa, 317 genera and 66 families ⇑ Jolanta Miadlikowska a, , Frank Kauff b,1, Filip Högnabba c, Jeffrey C. Oliver d,2, Katalin Molnár a,3, Emily Fraker a,4, Ester Gaya a,5, Josef Hafellner e, Valérie Hofstetter a,6, Cécile Gueidan a,7, Mónica A.G. Otálora a,8, Brendan Hodkinson a,9, Martin Kukwa f, Robert Lücking g, Curtis Björk h, Harrie J.M. Sipman i, Ana Rosa Burgaz j, Arne Thell k, Alfredo Passo l, Leena Myllys c, Trevor Goward h, Samantha Fernández-Brime m, Geir Hestmark n, James Lendemer o, H. Thorsten Lumbsch g, Michaela Schmull p, Conrad L. Schoch q, Emmanuël Sérusiaux r, David R. Maddison s, A. Elizabeth Arnold t, François Lutzoni a,10, Soili Stenroos c,10 a Department of Biology, Duke University, Durham, NC 27708-0338, USA b FB Biologie, Molecular Phylogenetics, 13/276, TU Kaiserslautern, Postfach 3049, 67653 Kaiserslautern, Germany c Botanical Museum, Finnish Museum of Natural History, FI-00014 University of Helsinki, Finland d Department of Ecology and Evolutionary Biology, Yale University, 358 ESC, 21 Sachem Street, New Haven, CT 06511, USA e Institut für Botanik, Karl-Franzens-Universität, Holteigasse 6, A-8010 Graz, Austria f Department of Plant Taxonomy and Nature Conservation, University of Gdan´sk, ul. Wita Stwosza 59, 80-308 Gdan´sk, Poland g Science and Education, The Field Museum, 1400 S.
    [Show full text]
  • The Fungi of Slapton Ley National Nature Reserve and Environs
    THE FUNGI OF SLAPTON LEY NATIONAL NATURE RESERVE AND ENVIRONS APRIL 2019 Image © Visit South Devon ASCOMYCOTA Order Family Name Abrothallales Abrothallaceae Abrothallus microspermus CY (IMI 164972 p.p., 296950), DM (IMI 279667, 279668, 362458), N4 (IMI 251260), Wood (IMI 400386), on thalli of Parmelia caperata and P. perlata. Mainly as the anamorph <it Abrothallus parmeliarum C, CY (IMI 164972), DM (IMI 159809, 159865), F1 (IMI 159892), 2, G2, H, I1 (IMI 188770), J2, N4 (IMI 166730), SV, on thalli of Parmelia carporrhizans, P Abrothallus parmotrematis DM, on Parmelia perlata, 1990, D.L. Hawksworth (IMI 400397, as Vouauxiomyces sp.) Abrothallus suecicus DM (IMI 194098); on apothecia of Ramalina fustigiata with st. conid. Phoma ranalinae Nordin; rare. (L2) Abrothallus usneae (as A. parmeliarum p.p.; L2) Acarosporales Acarosporaceae Acarospora fuscata H, on siliceous slabs (L1); CH, 1996, T. Chester. Polysporina simplex CH, 1996, T. Chester. Sarcogyne regularis CH, 1996, T. Chester; N4, on concrete posts; very rare (L1). Trimmatothelopsis B (IMI 152818), on granite memorial (L1) [EXTINCT] smaragdula Acrospermales Acrospermaceae Acrospermum compressum DM (IMI 194111), I1, S (IMI 18286a), on dead Urtica stems (L2); CY, on Urtica dioica stem, 1995, JLT. Acrospermum graminum I1, on Phragmites debris, 1990, M. Marsden (K). Amphisphaeriales Amphisphaeriaceae Beltraniella pirozynskii D1 (IMI 362071a), on Quercus ilex. Ceratosporium fuscescens I1 (IMI 188771c); J1 (IMI 362085), on dead Ulex stems. (L2) Ceriophora palustris F2 (IMI 186857); on dead Carex puniculata leaves. (L2) Lepteutypa cupressi SV (IMI 184280); on dying Thuja leaves. (L2) Monographella cucumerina (IMI 362759), on Myriophyllum spicatum; DM (IMI 192452); isol. ex vole dung. (L2); (IMI 360147, 360148, 361543, 361544, 361546).
    [Show full text]
  • Taxonomie, Phylogénie Et Écogéographie Des Peltigerales De La Réunion (Archipel Des Mascareignes)
    Département des sciences et gestion de l’environnement Taxonomie végétale et biologie de la conservation Taxonomie, phylogénie et écogéographie des Peltigerales de la Réunion (archipel des Mascareignes) Mémoire de fin d’études en vue de l’obtention du grade de Master en biologie des organismes et écologie, à finalité approfondie Nicolas MAGAIN Promoteur : Emmanuël SÉRUSIAUX Août 2010 Sticta macrophylla Résumé -Une mission sur le terrain à la Réunion en novembre 2009 a permis de récolter environ 450 échantillons de Peltigerales. Un stage d’un mois a été effectué à l’Université du Connecticut dans le laboratoire du Professeur Bernard Goffinet. Taxonomie -Nous avons réalisé une checklist des Peltigerales de la Réunion présentant 69 espèces, dont 11 nouvelles pour la Réunion. Les genres Collema et Leptogium n’ont pas été étudiés. -Nous avons identifié, provenant de la Réunion, du Rift Albertin et de Madagascar, pas moins de 27 espèces de Sticta. Parmi ces 27 espèces, 14 d’entre elles représentent probablement des nouvelles espèces pour lesquelles nous n’avons trouvé aucun épithète validement publié. Phylogénie -Nous avons réalisé plusieurs études phylogénétiques sur l’ordre des Peltigerales par extraction d’ADN, amplification de trois loci (ITS nucléaire, LSU nucléaire et mtSSU mitochondrial), et analyses en maximum de parcimonie, maximum de vraisemblance et analyse bayesienne. -La famille des Pannariaceae au sens large est monophylétique, tout comme le genre Pannaria sensu stricto, à condition de revoir le nom de certaines espèces. Le genre Psoroma est polyphylétique, tout comme le genre Parmeliella. -Le genre Erioderma est monophylétique, et forme un groupe avec Leioderma et une partie des Degelia.
    [Show full text]
  • Lichens and Associated Fungi from Glacier Bay National Park, Alaska
    The Lichenologist (2020), 52,61–181 doi:10.1017/S0024282920000079 Standard Paper Lichens and associated fungi from Glacier Bay National Park, Alaska Toby Spribille1,2,3 , Alan M. Fryday4 , Sergio Pérez-Ortega5 , Måns Svensson6, Tor Tønsberg7, Stefan Ekman6 , Håkon Holien8,9, Philipp Resl10 , Kevin Schneider11, Edith Stabentheiner2, Holger Thüs12,13 , Jan Vondrák14,15 and Lewis Sharman16 1Department of Biological Sciences, CW405, University of Alberta, Edmonton, Alberta T6G 2R3, Canada; 2Department of Plant Sciences, Institute of Biology, University of Graz, NAWI Graz, Holteigasse 6, 8010 Graz, Austria; 3Division of Biological Sciences, University of Montana, 32 Campus Drive, Missoula, Montana 59812, USA; 4Herbarium, Department of Plant Biology, Michigan State University, East Lansing, Michigan 48824, USA; 5Real Jardín Botánico (CSIC), Departamento de Micología, Calle Claudio Moyano 1, E-28014 Madrid, Spain; 6Museum of Evolution, Uppsala University, Norbyvägen 16, SE-75236 Uppsala, Sweden; 7Department of Natural History, University Museum of Bergen Allégt. 41, P.O. Box 7800, N-5020 Bergen, Norway; 8Faculty of Bioscience and Aquaculture, Nord University, Box 2501, NO-7729 Steinkjer, Norway; 9NTNU University Museum, Norwegian University of Science and Technology, NO-7491 Trondheim, Norway; 10Faculty of Biology, Department I, Systematic Botany and Mycology, University of Munich (LMU), Menzinger Straße 67, 80638 München, Germany; 11Institute of Biodiversity, Animal Health and Comparative Medicine, College of Medical, Veterinary and Life Sciences, University of Glasgow, Glasgow G12 8QQ, UK; 12Botany Department, State Museum of Natural History Stuttgart, Rosenstein 1, 70191 Stuttgart, Germany; 13Natural History Museum, Cromwell Road, London SW7 5BD, UK; 14Institute of Botany of the Czech Academy of Sciences, Zámek 1, 252 43 Průhonice, Czech Republic; 15Department of Botany, Faculty of Science, University of South Bohemia, Branišovská 1760, CZ-370 05 České Budějovice, Czech Republic and 16Glacier Bay National Park & Preserve, P.O.
    [Show full text]
  • New Records of One <I>Amygdalaria</I> and Three <I
    ISSN (print) 0093-4666 © 2015. Mycotaxon, Ltd. ISSN (online) 2154-8889 MYCOTAXON http://dx.doi.org/10.5248/130.33 Volume 130, pp. 33–40 January–March 2015 New records of one Amygdalaria and three Porpidia taxa (Lecideaceae) from China Lu-Lu Zhang, Xin Zhao, & Ling Hu * Key Laboratory of Plant Stress Research, College of Life Sciences, Shandong Normal University, Jinan, 250014, P. R. China * Correspondence to: [email protected] Abstract —Four lichen taxa of Lecideaceae, Amygdalaria consentiens var. consentiens, Porpidia carlottiana, P. lowiana, and P. tuberculosa, are reported for the first time from China. Key words —Asia, Lecideales, lichens Introduction The family Lecideaceae Chevall. contains about 23 genera and 547 species, of which the largest genus is Lecidea Ach., containing about 427 species (Kirk et al. 2008, Fryday & Hertel 2014). In China, twenty-three species of the other genera in Lecideaceae have been reported, including two each of Amygdalaria Norman, Bellemerea Hafellner & Cl. Roux, and Immersaria Rambold & Pietschm.; one each of Lecidoma Gotth. Schneid. & Hertel, Paraporpidia Rambold & Pietschm., and Stenhammarella Hertel; and 16 species of Porpidia Körb. (Hertel 1977, Wei 1991; Aptroot & Seaward 1999; Aptroot 2002; Aptroot & Sparrius 2003; Obermayer 2004; Guo 2005; Zhang et al. 2010, 2012; Wang et al. 2012; Ismayi & Abbas 2013; Hu et al. 2014). Amygdalaria and Porpidia are obviously very closely related. Both have large halonate ascospores, a high hymenium, Porpidia-type asci, and a dark pigmented hypothecium and are (with a few exceptions) restricted to lime-free, silicate rocks. However Amygdalaria can be best distinguished from Porpidia by the presence of cephalodia, the higher hymenium (over 130 µm), the larger ascospores (generally 20–35 × 10–16 µm) with conspicuous, rather compact epispores, and a tendency toward a brownish or yellowish pink thallus (Inoue 1984, Brodo & Hertel 1987, Gowan 1989, Smith et al.
    [Show full text]
  • <I> Lecanoromycetes</I> of Lichenicolous Fungi Associated With
    Persoonia 39, 2017: 91–117 ISSN (Online) 1878-9080 www.ingentaconnect.com/content/nhn/pimj RESEARCH ARTICLE https://doi.org/10.3767/persoonia.2017.39.05 Phylogenetic placement within Lecanoromycetes of lichenicolous fungi associated with Cladonia and some other genera R. Pino-Bodas1,2, M.P. Zhurbenko3, S. Stenroos1 Key words Abstract Though most of the lichenicolous fungi belong to the Ascomycetes, their phylogenetic placement based on molecular data is lacking for numerous species. In this study the phylogenetic placement of 19 species of cladoniicolous species lichenicolous fungi was determined using four loci (LSU rDNA, SSU rDNA, ITS rDNA and mtSSU). The phylogenetic Pilocarpaceae analyses revealed that the studied lichenicolous fungi are widespread across the phylogeny of Lecanoromycetes. Protothelenellaceae One species is placed in Acarosporales, Sarcogyne sphaerospora; five species in Dactylosporaceae, Dactylo­ Scutula cladoniicola spora ahtii, D. deminuta, D. glaucoides, D. parasitica and Dactylospora sp.; four species belong to Lecanorales, Stictidaceae Lichenosticta alcicorniaria, Epicladonia simplex, E. stenospora and Scutula epiblastematica. The genus Epicladonia Stictis cladoniae is polyphyletic and the type E. sandstedei belongs to Leotiomycetes. Phaeopyxis punctum and Bachmanniomyces uncialicola form a well supported clade in the Ostropomycetidae. Epigloea soleiformis is related to Arthrorhaphis and Anzina. Four species are placed in Ostropales, Corticifraga peltigerae, Cryptodiscus epicladonia, C. galaninae and C. cladoniicola
    [Show full text]
  • A Multigene Phylogenetic Synthesis for the Class Lecanoromycetes (Ascomycota): 1307 Fungi Representing 1139 Infrageneric Taxa, 317 Genera and 66 Families
    A multigene phylogenetic synthesis for the class Lecanoromycetes (Ascomycota): 1307 fungi representing 1139 infrageneric taxa, 317 genera and 66 families Miadlikowska, J., Kauff, F., Högnabba, F., Oliver, J. C., Molnár, K., Fraker, E., ... & Stenroos, S. (2014). A multigene phylogenetic synthesis for the class Lecanoromycetes (Ascomycota): 1307 fungi representing 1139 infrageneric taxa, 317 genera and 66 families. Molecular Phylogenetics and Evolution, 79, 132-168. doi:10.1016/j.ympev.2014.04.003 10.1016/j.ympev.2014.04.003 Elsevier Version of Record http://cdss.library.oregonstate.edu/sa-termsofuse Molecular Phylogenetics and Evolution 79 (2014) 132–168 Contents lists available at ScienceDirect Molecular Phylogenetics and Evolution journal homepage: www.elsevier.com/locate/ympev A multigene phylogenetic synthesis for the class Lecanoromycetes (Ascomycota): 1307 fungi representing 1139 infrageneric taxa, 317 genera and 66 families ⇑ Jolanta Miadlikowska a, , Frank Kauff b,1, Filip Högnabba c, Jeffrey C. Oliver d,2, Katalin Molnár a,3, Emily Fraker a,4, Ester Gaya a,5, Josef Hafellner e, Valérie Hofstetter a,6, Cécile Gueidan a,7, Mónica A.G. Otálora a,8, Brendan Hodkinson a,9, Martin Kukwa f, Robert Lücking g, Curtis Björk h, Harrie J.M. Sipman i, Ana Rosa Burgaz j, Arne Thell k, Alfredo Passo l, Leena Myllys c, Trevor Goward h, Samantha Fernández-Brime m, Geir Hestmark n, James Lendemer o, H. Thorsten Lumbsch g, Michaela Schmull p, Conrad L. Schoch q, Emmanuël Sérusiaux r, David R. Maddison s, A. Elizabeth Arnold t, François Lutzoni a,10,
    [Show full text]
  • <I>Lecidea</I> Lichens New to China
    MYCOTAXON ISSN (print) 0093-4666 (online) 2154-8889 Mycotaxon, Ltd. ©2017 April–June 2017—Volume 132, pp. 317–326 https://doi.org/10.5248/132.317 Five Lecidea lichens new to China Xiang-Xiang Zhao 1#, Zun-Tian Zhao 1#, Cong-Cong Miao 1, Zhao-Jie Ren 2 & Lu-Lu Zhang 1* 1 Key Laboratory of Plant Stress Research, College of Life Sciences, Shandong Normal University, Jinan, 250014, P. R. China 2 Shandong Provincial Museum, Jinan, 250014, P. R. China * Correspondence to: [email protected] Abstract—Five Lecidea lichen taxa—L. andersonii, L. grisella, L. laboriosa, L. atrobrunnea subsp. saxosa, L. atrobrunnea subsp. stictica—are reported for the frst time from China. Keywords—Asia, Lecidiaceae, Lecideales, saxicolous lichens, taxonomy Introduction Te lichen genus Lecidea Ach. (Lecideaceae) was originally described by Acharius (1803). In the sense of Zahlbruckner, the genus once represented one of the largest lichen genera and included about 1200 species (Schmull et al. 2011). Of the 427 species included in Lecidea sensu lato (Kirk et al. 2008), only about 100 (all saxicolous) are accepted in Lecidea sensu stricto, which is characterized by a Lecidea-type ascus (Hertel 2006, Smith et al. 2009). During our study of lecideoid lichens from China, fve Lecidea taxa were recognized as new to the country—L. andersonii, L. grisella, L. laboriosa, L. atrobrunnea subsp. saxosa, and L. atrobrunnea subsp. stictica. Materials & methods Te specimens studied are preserved in either the Lichen Section of Botanical Herbarium, Shandong Normal University, Jinan, China (SDNU) or the Kunming Institute of Botany, Chinese Academy of Sciences, Kunming, China (KUN).
    [Show full text]
  • New Insights Into Classification and Evolution of the Lecanoromycetes (Pezizomycotina, Ascomycota) from Phylogenetic Analyses Of
    Mycologia, 98(6), 2006, pp. 1088–1103. # 2006 by The Mycological Society of America, Lawrence, KS 66044-8897 New insights into classification and evolution of the Lecanoromycetes (Pezizomycotina, Ascomycota) from phylogenetic analyses of three ribosomal RNA- and two protein-coding genes Jolanta Miadlikowska1 Soili Stenroos Frank Kauff Botanical Museum, Finnish Museum of Natural Vale´rie Hofstetter History, University of Helsinki, P.O. Box 7, FI-00014 Emily Fraker Finland Department of Biology, Duke University, Durham, Irwin Brodo North Carolina 27708-0338 Canadian Museum of Nature, P.O. Box 3443, Station Martin Grube D, Ottawa, Ontario, K1P 6P4 Canada Josef Hafellner Gary B. Perlmutter Institut fu¨ r Botanik, Karl-Franzens-Universita¨t, North Carolina Botanical Garden, University of North Holteigasse 6, A-8010, Graz, Austria Carolina at Chapel Hill, CB 3375, Totten Center, Chapel Hill, North Carolina 27599-3375 Vale´rie Reeb Brendan P. Hodkinson Damien Ertz Department of Biology, Duke University, Durham, National Botanic Garden of Belgium, Department of North Carolina 27708-0338 Bryophytes-Thallophytes, Domaine de Bouchout, B-1860 Meise, Belgium Martin Kukwa Department of Plant Taxonomy and Nature Paul Diederich Conservation, Gdansk University, A. Legionow 9, Muse´e national d’histoire naturelle, 25 rue Munster, 80-441 Gdansk, Poland L-2160 Luxembourg, Luxembourg Robert Lu¨cking James C. Lendemer Field Museum of Natural History, 1400 South Lake Department of Botany, Academy of Natural Sciences of Shore Drive, Chicago, Illinois 60605-2496 Philadelphia, 1900 Benjamin Franklin Parkway, Philadelphia, Pennsylvania 19103 Geir Hestmark Department of Biology, University of Oslo, P.O. Box Philip May 1066 Blindern, NO-0316 Oslo, Norway Farlow Herbarium, Harvard University, 22 Divinity Avenue, Cambridge, Massachusetts 02138 Monica Garcia Otalora A´ rea de Biodiversidad y Conservacio´n, ESCET, Conrad L.
    [Show full text]
  • A New Genus, Zhurbenkoa, and a Novel Nutritional Mode Revealed in the Family Malmideaceae (Lecanoromycetes, Ascomycota)
    Mycologia ISSN: 0027-5514 (Print) 1557-2536 (Online) Journal homepage: https://www.tandfonline.com/loi/umyc20 A new genus, Zhurbenkoa, and a novel nutritional mode revealed in the family Malmideaceae (Lecanoromycetes, Ascomycota) Adam Flakus, Javier Etayo, Sergio Pérez-Ortega, Martin Kukwa, Zdeněk Palice & Pamela Rodriguez-Flakus To cite this article: Adam Flakus, Javier Etayo, Sergio Pérez-Ortega, Martin Kukwa, Zdeněk Palice & Pamela Rodriguez-Flakus (2019) A new genus, Zhurbenkoa, and a novel nutritional mode revealed in the family Malmideaceae (Lecanoromycetes, Ascomycota), Mycologia, 111:4, 593-611, DOI: 10.1080/00275514.2019.1603500 To link to this article: https://doi.org/10.1080/00275514.2019.1603500 Published online: 28 May 2019. Submit your article to this journal Article views: 235 View related articles View Crossmark data Citing articles: 4 View citing articles Full Terms & Conditions of access and use can be found at https://www.tandfonline.com/action/journalInformation?journalCode=umyc20 MYCOLOGIA 2019, VOL. 111, NO. 4, 593–611 https://doi.org/10.1080/00275514.2019.1603500 A new genus, Zhurbenkoa, and a novel nutritional mode revealed in the family Malmideaceae (Lecanoromycetes, Ascomycota) Adam Flakus a, Javier Etayo b, Sergio Pérez-Ortega c, Martin Kukwa d, Zdeněk Palice e, and Pamela Rodriguez-Flakus f aDepartment of Lichenology, W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Lubicz 46, PL-31-512 Krakow, Poland; bNavarro Villoslada 16, 3° dcha., E-31003 Pamplona, Navarra, Spain; cReal Jardín Botánico, Plaza de Murillo 2, 28014 Madrid, Spain; dDepartment of Plant Taxonomy and Nature Conservation, Faculty of Biology, University of Gdańsk, Wita Stwosza 59, PL-80-308 Gdańsk, Poland; eInstitute of Botany, Czech Academy of Sciences, CZ-25243 Průhonice, Czech Republic; fLaboratory of Molecular Analyses, W.
    [Show full text]
  • (Lichens) in Japan I. Lecidea*
    The Genera Lecidea, Lecidella and Huilia (Lichens) in Japan I. Lecidea* Masakane INOUE** Introduction Lecidea (s. lat., sensu Zahlbruckner 1926) is one of the largest lichen genera. It has been distinguished from other lichens by its crustose to effigurate or squamulose thallus containing protococcoid algae, lecideine or biatorine sessile apothecia, and colorless simple spores which are small- to medium-sized. How­ ever, the genus seems to be heterogeneous as R. Santesson ( 1952) has pointed out, in that some groups of species in the genus are more closely related to other genera in view of our modern knowledge. In recent years a very important series of papers, notably by Hertel ( 1967, etc.), Hertel & Leuckert ( 1969), V. Wirth & Vdda (1972), Schneider (1979), and Swinscow & Krog (1981) have radically altered the taxonomic concept of the genus. For example, they have separated the genera Lecidea (s. str.), Lecidella, Huilia, Fuscidea, Psora, and Phyllopsora in a modern sense from the heterogeneous Lecidea in a broad sense. In the present paper an attempt is made to revise the Japanese species of Lecidea (s. str.), Lecidella, and Huilia on the basis of modern principles. These three genera are not especially closely related to each other taxonomically, as will be discussed below. They could well be placed in independent families, when the taxonomy of species belonging to Lecidea (s. lat.) and the other genera of Lecideaceae (sensu Zahlbruckner 1926) are treated monographically. Further studies will be required, of course, to segregate Lecidea (s. lat.) into more natural genera and to establish their most reasonable taxonomic position. 1. Brief history of the genera 1) Lecidea The genus Lecidea was proposed by Acharius (1803), who ascribed great im­ portance to apothecial structure visible to the naked eye as a diagnostic character, stating, "Apothecium e propria substantia compositum, nee a thallo ullo modo forma tum.
    [Show full text]