Museum Cijfers 2017 Museum Cijfers 2017
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Museum cijfers 2017 Inhoud 0. Samenvatting 3 1. Musea in Nederland 7 2. Bezoeken 12 3. Museumkaart 17 4. Toegankelijkheid 20 5. Werkgelegenheid 27 6. Financiën 30 7. Tot slot 37 8. Colofon 38 2 dit jaar goed voor ruim 8,5 van de 31 miljoen bezoeken. In vrijwel alle Nederlandse musea kom je buitenlandse bezoekers tegen. Van de 31 miljoen museumbezoeken is 30% afkomstig uit het buitenland. En een opvallend 0\ positieve trend daarbij: de jeugd tot en met 18 jaar is Samenvatting goed voor bijna 1 op de 5 bezoeken aan onze musea. Musea verdienen in 2017 zelf meer dan ze subsidie krijgen Musea doen het goed Onzichtbaar voor het publiek, maar musea verdienen in 2017 voor het eerst meer dan zij aan subsidies Musea zijn van publiek belang. Met hun collecties ontvangen. Dat mag met recht een mijlpaal en een en tentoonstellingen verrassen en verrijken musea bijzondere prestatie worden genoemd. Het aandeel bezoekers, gemeenschappen en de maatschappij eigen inkomsten bedraagt in 2017 51%. De musea als geheel. De nu 435 bij de Museumvereniging aan- blijken in 2017 ook in staat om de werkgelegenheid gesloten musea werken aan een duurzaam draagvlak. met 5% te laten stijgen. Dat zijn allemaal mooie Met succes. Het draagvlak wordt steeds sterker. De cijfers. Maar ze vertellen niet het hele verhaal van musea zijn goed op weg. In een lastige tijd is veer- de Nederlandse musea. kracht getoond. Musea verdienen voor het eerst zelf meer dan zij aan subsidies ontvangen. Kleinere musea hebben het zwaar Middelgrote en kleine musea hebben het moeilijk, Sterker en breder draagvlak voor musea vele schrijven in 2017 rode cijfers, en een aantal De indrukwekkende cijfers over 2017 bevestigen doet dat al langer. Deze middelgrote en kleine musea dat steeds sterkere en bredere draagvlak. Wie hebben behoefte aan gerichte dijkverzwaring en in Nederland naar een museum gaat, is in goed herstel of versterking van fnanciële betrokkenheid gezelschap. De 435 bij de Museumvereniging van subsidiënten. De politiek moet goed nadenken aan gesloten musea ontvingen in 2017 31 miljoen en goed kijken waar extra impulsen het hardst nodig bezoeken, bijna 0,7 miljoen meer dan in 2016. Wie zijn en musea uit de gevarenzone kunnen komen. met een Museumkaart naar een museum gaat, Want alleen samen vertellen onze musea – groot en komt gegarandeerd andere kaarthouders tegen. klein – het hele verhaal. Het aantal Museumkaart houders blijft spectaculair stijgen en komt in 2017 op 1,35 miljoen en die zijn Museumcijfers 2017 3 0\ Samenvatting Aantal Museumkaarthouders stijgt in 4 jaar bezoeken. Het is goed nieuws dat het kabinet dit ook 35% naar 1,35 miljoen zo ziet en mooi dat er maar liefst 435 musea zijn om De Museumkaart is een enorm succes en van groot uit te kiezen. belang voor de musea. Net als het totale museum- bezoek is het aantal Museumkaarthouders tussen Aantal museummedewerkers in 2017 met bijna 2013 en 2017 spectaculair gegroeid. Het aantal 5% gestegen kaarthouders steeg met bijna een derde van 1 miljoen De werkgelegenheid bij musea blijft groeien. In 2017 tot 1,35 miljoen. Museumkaarthouders nemen 8,7 mil- werken 2.000 mensen of bijna 5% meer bij de musea joen bezoeken of 28% van het totale museumbezoek dan in 2016. De totale werkgelegenheid bij musea is voor hun rekening en zorgen voor een afdracht van nu bijna 40.000 m/v, waarvan 27.000 onbetaald als € 62 miljoen of 25% van de entreeopbrengsten vrijwilliger of stagiair. Vrijwel alle musea werken met van de musea. onbetaalde krachten. Omgerekend naar voltijdbanen bedraagt de personeelssterkte van de musea in 2017 Aantal museumbezoeken stijgt in 4 jaar 33% naar ruim 9.800 FTE’s. 31 miljoen De 435 bij de Museumvereniging aangesloten musea ontvangen in 2017 31 miljoen bezoeken, bijna 0,7 mil- joen meer dan in 2016. Dat komt mede door enkele nieuwe musea die goed zijn voor 0,3 miljoen meer bezoeken. Van de totaal 31 miljoen museumbezoeken komt 30% uit het buitenland. Aantal museumbezoeken in schoolverband stijgt in 2017 met 6% In deze tijd van zoveel keuzes is het bijzonder op - vallend dat jongeren verant woor delijk zijn voor zo’n belangrijk deel van de museumbezoeken. Jongeren tot en met 18 jaar zijn goed voor bijna 1 op de 5 bezoeken en daar is nog groei zichtbaar. Het aantal bezoeken stijgt in 2017 met 115.000. Eigenlijk heeft elk kind het recht om 1 keer per jaar een museum te mogen Museumcijfers 2017 4 0\ Samenvatting Kerncijfers 2017 435 Nederlandse musea € 1 miljard omzet, waarvan aangesloten bij de 51% eigen inkomsten, en Museumvereniging. ook € 1 miljard kosten. 31,0 miljoen museum- 85 miljoen objecten, waar - bezoeken, waarvan 30% van 57% in musea voor uit het buitenland. natuurhistorie. 1,35 miljoen Museumkaart- 50 miljoen op internet houders, samen goed voor toegankelijke objecten 28% van het totale aantal (59% van de totale museumbezoeken. collectie). Bijna 40.000 in voltijd en deeltijd werkzame personen, van wie ruim 68% onbetaald als vrijwilliger of stagiair. Museumcijfers 2017 5 0\ Samenvatting Recente trends De groei van het aantal bezoeken vlakt De subsidie per bezoek is tussen 2013 in 2017 iets af, maar stijgt toch met bijna en 2017 met maar liefst 25% gedaald. 0,7 miljoen of 2,2%. Het aandeel eigen inkomsten van musea Het binnenlands bezoek groeit in 2017 is gestegen van 42% in 2013 tot 51% met ruim 0,5 miljoen en zorgt voor in 2017. 80% van de totale bezoekstijging. Musea nemen in 2017 3,2% meer Het aantal museumbezoeken in school- medewerkers in vaste dienst aan. verband neemt toe in 2017 en stijgt met Het aandeel van medewerkers met ruim 100.000 of een indrukwekkende een vast dienstverband bij betaalde 5,7%. Het aantal jeugdbezoeken daalt in medewerkers is toegenomen van tegenstelling tot voorgaande jaren licht. 68% in 2013 tot 71% in 2017. De omzet en de kosten van de musea Met 50.000 nieuwe kaarthouders stijgt blijven in 2017 € 1 miljard. het aantal Museumkaarthouders en hun museumbezoek ook in 2017 weer. Overheidssubsidies zijn in 2017 met € 12 miljoen gedaald. Musea hebben deze daling kunnen compenseren met € 12 miljoen meer eigen inkomsten. Museumcijfers 2017 6 Figuur 1.1: Musea naar type collectie, 2017 (aandelen musea in %) 2% 1\ 8% Musea in Nederland 23% 6% Nederland is rijk aan 435 musea In 2017 zijn 435 Nederlandse musea aangesloten bij de Museumvereniging. De Museumkaart heeft nu bijna 100% dekking. De musea hebben verschillende typen collecties. Sommige hebben meer typen verza- melingen, zoals kunst en geschiedenis, of wetenschap en natuur. De meeste musea (61%) zien zichzelf als geschiedenismuseum (fguur 1.1). Dit is verreweg de grootste groep musea, maar in omzet en bezoeken zijn het kleinere musea (tabel 1.1). De geschiedenismusea boeken in 2017 44% van het museumbezoek en 39% van de museale omzet. Dat is vergelijkbaar met 2016. 61% ■ Kunst ■ Geschiedenis ■ Natuurhistorie ■ Bedrijf, wetenschap en techniek ■ Volkenkunde Museumcijfers 2017 7 1\ Musea in Nederland Tabel 1.1: Musea naar type collectie, omzet en 23% van de musea is een kunstmuseum. Het betreft bezoek, 2017* relatief grote musea, samen goed voor 42% van het museumbezoek en 46% van de museale omzet. Aantal Aandelen Omzet Aandelen Bezoeken Aandeel musea musea (x 1 mln. omzet (x 1.000) bezoeken De kleinste groep musea bestaat uit volkenkundige (in %) euro) (in %) (in %) musea. Het gaat om 2% van de musea met samen Kunst 100 23 462 46 12.882 42 2% van het museumbezoek en 3% van de museale Geschiedenis 264 61 388 39 13.490 44 omzet (fguur 1.1). Natuurhistorie 27 6 57 6 1.747 6 Bedrijf, 36 8 61 6 2.338 8 wetenschap en Noord-Holland telt de meeste musea en museum- techniek bezoeken (fguur 1.2). Vooral musea in Amsterdam Volkenkunde 8 2 32 3 552 2 trekken veel bezoek. De vijf best bezochte musea Totaal 435 100 999 100 31.008 100 staan in Amsterdam met samen 7 miljoen bezoeken. *Door afrondingen in de presentatie hoeft het totaal niet exact overeen te komen met de som Na Noord-Holland volgen Zuid-Holland en Gelderland. van de gepresenteerde cijfers. Noord-Holland en Zuid-Holland zijn in 2017 samen goed voor ruim 20 miljoen bezoeken, bijna twee derde van het totale museumbezoek (fguur 1.3). Museumcijfers 2017 8 1\ Musea in Nederland Figuur 1.2: Spreiding van aantal musea over Figuur 1.3: Spreiding van aantal bezoeken (x1.000) de provincies, 2017* over de provincies, 2017* 18 581 29 682 12 616 14.026 91 4 25 241 705 83 29 2.138 54 6.173 2.977 44 1.827 17 340 29 702 Totaal 435 musea Totaal 31,0 miljoen bezoeken *Door afrondingen in de presentatie hoeft het totaal niet exact *Door afrondingen in de presentatie hoeft het totaal niet exact overeen te komen met de som van de gepresenteerde cijfers. overeen te komen met de som van de gepresenteerde cijfers. Museumcijfers 2017 9 1\ Musea in Nederland Figuur 1.4: Musea naar type collectie per provincie, In alle provincies zijn geschiedenismusea de meest 2017 (aandelen per provincie in %) voorkomende musea, vooral buiten de Randstad ■ Kunst (fguur 1.4). Het aandeel van dit type musea in ■ Geschiedenis het totaal per provincie loopt uiteen van 47% ■ Natuurhistorie ■ Bedrijf, wetenschap en techniek (Zuid Holland) tot 100% (Flevoland). Zeeland en ■ Volkenkunde Drenthe tellen in verhouding weinig kunstmusea. 100 100 90 90 80 80 70 70 60 60 50 50 40 40 30 30 20 20 10 10 0 0 100 6 76 12 6 15 74 6 6 17 72 6 6 17 69 10 3 20 64 8 4 4 28 62 3 7 23 61 6 8 2 24 59 5 10 1 8 58 8 17 8 30 57 5 7 2 31 52 7 10 30 47 6 12 5 Flevoland Zeeland Gelderland Groningen Friesland Overijssel Limburg Nederland Noord-Holland Drenthe Noord-Brabant Utrecht Zuid-Holland Museumcijfers 2017 10 1\ Musea in Nederland De grootte van musea loopt sterk uiteen, net als Figuur 1.5: Musea naar grootteklasse per provincie, de spreiding van kleine, middelgrote en grote 2017 (aandelen musea per provincie in %) musea (fguur 1.5).