Behemoth Przełamuje Tabu Stając Się Elementem Polskiej Kultury
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
80 () !"#$&'$(& )*+,-+$L-/! Behe- moth !"#$% '()*$ +',) -+'*=/ -0B $2$($3% +$( !42-50$* 5)2+)"6 !4!)2'"3$*7 Analiza twórczości zespołu 81 Przyglądając się zmianom zachodzącym w polskiej kulturze popularnej :0/;' <'3 w ostatnich latach, trudno nie zauważyć pojawienia się w niej treści związanych =)+4-+'L-50 &M&123& -,"4,5,2!!6&7"89-+(!/& z subkulturą metalową. W roku muzyka ta wykroczyła niejako poza :(+93;<-"<=5!($3(<"#& obręb fanów metalu, łamiąc dotychczasowe tabu – a mianowicie omijanie >+*;!@&A,/+,3$("/!"#& >BC>6&B-==3$",@$& w mediach skrajnie ekstremalnych odmian metalu, czyli muzyki black i death 8&DEF>G&$&,H9"(!9&49-+& metalowej. Wtedy to płyta Behemotha „Evangelion” stała się jedną z lepiej H$;$"891&3<(/*&@&-9/ - sprzedających się płyt w Polsce. Wśród osiągnięć tego zespołu z roku +,389&H$;$L&/,(-*19( - "/!"#&IJ>&FEFC6&A,&8$ - warto również wymienić: nominację do polskiej nagrody muzycznej Fryderyki !(+939-,@$L&($*/,@<"#& w kategoriach (Produkcja Muzyczna Roku, Najlepsza Oprawa Graczna, $*+,3$&($59b<&=389;9& @-8<-+/!1&1,;8!9b&,3$8& Grupa Roku, Videoklip Roku oraz Album Roku , w której to 494&(,31<G&@$3+,V"!&!&-+<5& kategorii Fryderyka otrzymali), nominacja w kategorii „Best Underground b<"!$G&$&@&-8"8925(,V"!& Band” w prestiżowym „Revolver Golden Gods Awards Show” pierwszym -=9"<["8(9&23*=<&1, - amerykańskim show poświęconym muzyce hard rockowej i heavy metalowej, ;8!9b,@9&M&-*H/*5+*3<6& sponsorowanym przez rmę Epiphone , . miejsce w plebiscycie okładek portalu „Redenemag.com” za album „Evangelion”, . miejsce w magazynie „Revolver” jako najważniejszy album roku, m. in. przed Slayerem i Rammsteinem , no- minacja do nagrody „Sztorm Roku”, przyznawanej przez trójmiejski oddział „Gazety Wyborczej”, zdominowanie podsumowania roku w magazynie muzyki ekstremalnej „Terrorizer” w kategoriach: najlepszy zespół; najlepszy zespół koncertowy; najlepszy basista (Orion); najlepszy gitarzysta (Nergal); najlepszy perkusista (Inferno); najlepszy wokalista (Nergal); osobowość roku (Nergal); najlepszy album („Evangelion”); najlepsza okładka („Evangelion”). Dodatkowo frontman zespołu – Nergal – udzielił wywiadów w znacznej części dostępnych w Polsce pozycji prasowych (między innymi w następujących czasopismach: „Przekrój”, „Newsweek”, „Przegląd”, „Angora”, „Polska”, „Wysokie Obcasy”, „Polityka”, „”, „Playboy”, „Metro”, „Fakty i Mity”) i wystąpił w wielu programach telewizyjnych (na przykład wziął udział w programie Kuby Wojewódzkiego) – stał się więc wręcz częścią popkultury. Należy oczywiście podkreślić wpływ swoistego dyptyku popkulturowe- go, stworzonego w pewnym momencie przez wokalistę Behemotha razem z popową piosenkarką Dodą (co ciekawe, podobny dyptyk stworzył kiedyś perkusista glam metalowego zespołu Motley Cure – Tommy Lee z aktorką Pamelą Anderson). Ich muzyka broni i broniła się sama już wcześniej na trasach koncertowych, organizowanych na całym świecie z największymi gwiazdami metalowymi. Mamy więc gwiazdy muzyki w Polsce, które robią międzynarodową karierę. Mamy bardzo silnie rozwiniętą scenę metalową, a w szczególności death metalową. Nurt obecny w ojczyznach subkultury, czyli w i Wielkiej Brytanii, rozwija się w Polsce bardzo intensywnie. W książce Alberta Mudriana Wybierając śmierć – niewiarygodna historia death metalu i grind core’a w płytowym niezbędniku fanów tej muzyki oprócz legendarnych twórców pojawiają się płyty Vadera „De Profundis” i „Litany” oraz „Demigod” Behemotha i „Nihility” Decapitated . Nie dość więc, że jest ona ostatnio promowana w mediach, to jest bardzo popularna wśród fanów tej muzyki od bardzo dawna. 8',) 9 ()#6/$ Aby zrozumieć, dlaczego muzyka ta stanowiła przez długi czas tabu, należy prześledzić treści, jakie ze sobą niesie. Nieprawdą byłoby jednak stwierdzenie, że cała muzyka metalowa była objęta tabu, gdyż takie zespoły, jak chociażby trash metalowy Acid Drinkers , był obecny od dawna w mediach i świadomości 82 () Polaków. Za Encyklopedią Muzyki Popularnej. Heavy Metal (Kenyon, : – ) możemy przytoczyć powstałe przez lata następujące jej odłamy: black metal, christian metal, conceptualized metal, death metal, electronic metal, folk metal, funk metal, glam metal, goth metal, grebo-metal, heavy metal, indie metal, industrial metal, jazz-rock metal, neo classical metal, New Wave of British Heavy Metal, pop metal, power metal, retro metal, satanic metal, theatrical metal, sleaze metal, southern metal, speed metal, techno-metal, trash metal, underground metal oraz white metal . Jednak to właśnie dwa najbardziej radykalne i brutalne typy metalu, czyli black i death , wypłynęły na światło dzienne opinii publicznej. W szczególności dotyczy do death metalu. Jest to „ekstremalna forma muzyki trash , której przedstawicieli charakteryzuje obsesyjna glorykacja śmierci, tortur, gwałtu, okaleczania i rozkładu. Utwory posiadają chaotyczne i szybkie aranżacje, a teksty śpiewane są bulgoczącym, bełkotliwym głosem” (Kenyon, : ). Przedstawicielami tego nurtu – za cytowaną Encyklopedią – są między innymi Death i Obituary . Jest to nurt wyrosły w dużej mierze z szybkiej wersji zaangażowanej politycznie muzyki punk rock, pomieszanej z heavy metalem. Pierwsze zespoły związane z tym nurtem – jak mówią ich członkowie – starały się jak najbardziej szokować odbiorców i zarazem grać jak najszybciej. Jak twierdzi Williams – członek zespołu Siege, uznawanego za jednego z proto- plastów tego odłamu – „Głównie chodziło nam o szybkość. Wynajdywaliśmy i słuchaliśmy przeróżnych, najszybszych punkowych i hardcore’owych for- macji, a następnie mówiliśmy: No dobra, a teraz z premedytacją napiszemy coś szybszego od tego, bo w końcu to my mamy być najszybsi. Braliśmy to wszystko najzupełniej poważnie” (Mudrian, : ). Podobnie niewiele później rozpoczynały swoją drogę takie zespoły, jak Napalm Death , Death czy Morbid Angel . Wyrastając z lewicowej energicznej muzyki hardcore , lecz nie utożsamiając się ze ścisłymi zasadami streight edge – grupą odrzucającą wszelkie używki – a zarazem słuchając zespołów trash metalowych, zaczęły tworzyć muzykę nazwaną z czasem właśnie od zespołu Death – death metalem. W Polsce najbardziej znanym zespołem metalowym – nie tylko z nurtu death – jest gdański Behemoth , którego początki można liczyć od mniej więcej roku. Zespół istnieje już dość długo i na stałe wpisał się w polską scenę metalową. Gra obecnie koncerty na całym świecie, właściwie na wszystkich kontynentach, i można go uznać za wiodący na – mówiąc językiem muzyków – polskiej scenie metalowej, ale również na całym świecie. ?3'20#' +9"/#4V/0 Behemotha Aby ukazać, dlaczego treści te nie były do tej pory upubliczniane masowo, postanowiono przeprowadzić analizę treści zespołu Behemoth . Jego początki charakteryzuje raczej fascynacja black metalem. „Termin ten odnosi się do wszystkich zespołów wykorzystujących elementy okultyzmu, czarnej magii, satanizmu lub czarów jako główne źródło inspiracji muzycznej. Styl ten powstał na początku lat . jako satanistyczny heavy metal” (Kenyon, : ). Członkowie Behemotha przyjmowali wtedy manierę popularną wśród muzyków związanych z black metalem – malowali twarze w demoniczne barwy i grali szybką muzykę okraszoną skrzeczącym wokalem. Współpra- cowali wówczas również z Robertem Fudalim – muzykiem black metalowej formacji Graveland , uznawanej za członków odłamu zwanego – Na- tional Socialist Black Metal . Graveland nagrywał płyty razem z jednym ze sztandarowych polskich zespołów narodowo-socjalistycznych Honorem – stąd 83 też Behemoth początkowo wiązany był przez fanów ze skrajnie prawicowym ruchem. W trakcie dalszej twórczości zaczęli śpiewać teksty sławiące Słowian i moc natury – nagrali między innymi album „Grom” z utworami takimi, jak „Lasy Pomorza” czy „e Dance of the pagan slaves”. Ich kolejna płyta nosiła już jednak nazwę „Satanica” i od tej pory ich muzykę można bardziej określić jako death metalową. Co warte podkreślenia, pewna zmiana wize- runku nie była wtedy zbyt przychylnie przyjęta przez fanów, przez co część z nich odwróciła się od zespołu, a na koncertach dało się słyszeć obraźliwe okrzyki. Sytuacja szybko obróciła się jednak na korzyść zespołu i Behemoth odzyskał zaufanie, a zarazem otworzył sobie szansę na wejście do światowej czołówki death metalu. W analizie przekazu zespołu uwzględniono jedynie płyty będące no- watorskimi tworami wykonawców, ponieważ jej celem było uchwycenie przekazu danego zespołu, a nie fascynacja innymi grupami muzycznymi lub liczenie kilka razy tych samych utworów – odrzucono więc tak zwane covery (granie piosenek innych zespołów), single (utwory wydawane przed płytą, by ją promować – umieszczane potem na tejże płycie) oraz płyty rocznicowe, zawierające wydane już piosenki. Stworzono więc swoistą bazę piosenek ( utworów Behemotha ), gdzie żadna się nie powtarza, by stworzyć właściwy, niezakłócony obraz przekazu. Do analizy wykorzystano program Atlas.ti opierający się na założeniach teorii ugruntowanej, stworzonej przez Straussa i Glasera. Zakłada on podchodzenie do przedmiotu badań jako tekstu bez wcześniejszych założeń. Wymusiło to pewien sposób podejścia do tekstów piosenek. Aby uwolnić się od inter- pretacji, dokonano w pierwszej kolejności ilościowej analizy zliczania słów w tekstach, a następnie na podstawie listy najczęściej występujących słów dokonano wybrania słów mających sens (proces kodowania otwartego) i dalej pogrupowano je w kody tematyczne (kodowanie osiowe). Poniżej wypisane zostały kody powstałe wskutek procesu kodowania osiowego. Na początku występuje kod, a po nim w nawiasie słowa, których występowanie zostało tymże