nr 11 (39) listopad 1993 miesięcznik I r.j :1;11 i t~ mieszkańców Gminy Nowe Miasto nad Wartą

Rok IV Cena 4000 zł

:Po~pkuje Się 'wU!lkie!ió gazu " Zaczynają potwierd zać się donie­ sienia o tym, że nasza gm in a leży na bardzo zasobnych pok ł adach gazu i ropy 8 pażd z iern i k a 1993 roku , tak jak było Dokończenie na s. 2 SWladczy o tym przybyła na nasz teren to wcześniej zapła nowane, IV Urzędz i e Gminy Nowe Miasto spotkali się przedstawiciele 60-osobowa za ło ga "Geofizyki" z Torunia, nas zego Zar ządu na czele z wÓjtem dysp onująca najnowocześniejszym sp r zę­ Podemskim z delegacją ho l enderską z Ferwerd tem po miarowym, aby w kwadracie 10 x W osobie burmistrza Geersinga wraz z zarzą­ ~ 10 km p ro wadzić prac e, mające uśclsllć dem . Byli obecni tez cz ł onkowie rad obu położenie złóż gazu i ropy. Nam mie­ zaprzyj aż n ionych gmin szkańcom prace te kojarz ą s i ę z bardzo Uroczyste odczytanie tekstu uciążl i wymi wierceniami i wybuchami, ośmiopunktowego układu poprzedzone zostało które dość często p r owadz ił y do po­ s łowem wstępnym obu przewodn i czącyc h zarządów gmin. Wójt Podemski przypom n i a ł ważnych zniszczeń środowiska oraz krótko trzyletnią histo r ię kontaktów poIska­ zmian w zasobach wodnych. Obecnie holenderskich, kładąc akcen t na w a żność prace poszukiwawcze nie ma j ą ni c partnerskiego do nich podej ścia . Burmistrz wspólnego z poprzedn imi metodami Geersing, odwoluJąc S i ę do aforyzmu o Po l e gają one na zastosowaniu spe­ uciekającym czasie, mówił o ko n iec zn ości cjalnych wibrosejsów, które wysyłając w szybkich prz emian demokratycznych IV Polsce głąb zie mi fale rejestr uj ą ich odbicie za a jednocześnie c i erp liwości w d z i ałan i u . O czasie przem ian pr z ypo mi nać nam będzie pomoc ą komputerów, w wyniku czego wspaniały zegar podarowa ny naszej gminie otrzymuje się tró jwy m iarową mapę przez delegację Holendrów. Akt podpisania pokładów ziemi. Geolodzy w sposób uk ł ad u zakoric z ył się wzn iesieniem przez bardzo precyzyjny mogą na jej podstawie wszystkich obecnych toastu za p rz yszlość określić , gdzie zn ajdują się pokła dy gazu naszych kontaktów. i ropy, by n astępn i e ze stuprocentową Czym jest właś ciwie podpisanie tego dokładnośc ią prowadzić wiercenia. Nie układu? Za l eżn ie od kąta wi dzenia znaczyć to może prawie nic a ł bo też bardzo wiele. Jeżeli będz i e w1edy " pu stych" wierceń, a tym samym niepotrzebnych kosztów bOWiem ktoś chciałby traktować te n układ na płaszczyżn i e materialnej czyli jako pomoc Po podpisaniu umowy Mimo że same prace pomiarowe nie Fot. Adam Czerneńko będą uciązliwe dla mieszkańców gminy, to jednak sp rzęt rozwożący urządzenia będzie musi ał poruszać s i ę d osć częs t o po po lach uprawnych. Moze t o się odbywać za zgodą właściciela gruntu i po uwzg l ędnie niu odszkodowania za wyrzą­ Bank Spółdzielczy w Nowym M i eście liczy około 1200 cztonków I mieści się w okazałym budynku dzone szkody. przy ul. Jesionowej . Świadc z y usług i dla m i esz kań ców gminy i oko licy. Do prac pomocniczych "Geofizyka" Od pewnego czasu mówi się o nim sporo: mniej za ś pisze. Warto wi ęc pozna ć zasady jego zatrudn i ł a 40 osób bezrobotnych z naszej funkcjonowania, hierarch i ę władz i mechanizmy podejmowania decyzji. gminy. Prace te prowadzone b ędą przez - Cała działalność banku, mówi Janina Krzymińska - główna ks i ęgowa, podobnie jak innych okres 4 mi es i ęcy. Bazą firmy jest " NA­ banków spółdzielczych , opiera się na prawie bankowym. PO", dawniej Spółdz i elnia Transportu Najwyższym organem BS, decydującym m.in. o zatwierdzen iu rocznych sprawozdari wraz z WieJskiego, a całością prac kieruje mg r bilansem , o podziale nadwyżki lub sposobie pokrycia strat czy o zmianach VI statucie, jest Zebranie inż . Zbigniew Św i ęc h . Przedstawicieti, które odbywa się raz w roku. Przedstawiciele wybierani są na okres czterech lat. Franciszek Tomczak Drugim pod wz g l ędem ważności organem banku jest Rada Nadzorcza, wybierana podobnie

Dokończenie na s. 5 W-~~'""".= ~0'W/,{:'Wii%iI"h»/)~#l"i"m!'t{-%I',:",w""k"'~f.if;r$ć.;;p;f/:0; ół;:;0;;::0»''/,,;, Wł o wlastO~ I ~ ;f!lWeroeraoee ~ · ' U li;I ?o sp pracy ,% !7..1/// ....///,; .%>f.A~l-////,,/d. ;..0~ ~///"i/, /,/", .';-:'//////:4"d~#r:F/' ... V//,/~/ %/".'" 'N' ,,!: / ///; dX:-, Doko ń czenie ze s, 1

finan sową dla gminy, to oczywiście musi się zawieść, Mów ią jednak .. nie 18 października w Domu miejscowoścI, Na pamiątkę samym chlebem czlowiek żyje" '" Zawarcie układu jest aktem woli obu stron Wspólnoty "Więź" w Dębnie spotkania każ dy z jego uczes­ do wzajemnych kontaktów, dzielenia się swoimi doświadczeniami, chęci odbyło się spotkanie z okazji tników otrzymał od wojewody pokazania życia swoich krajów, W jednym z jego punktów mówi Się nawet, że prawie nie zobowiązuje on do niczego i może być wypowiedziany przez Dnia Walki z Nędzą oraz książkę pl, ,, 100 x W ielko­ każdą ze stron, Międzynarodowego Roku ATO po lska " , której jest współ-, Kiedy jednak- pomyśleć , że jeszcze kilka lat temu nasze paszporty Czwarty Świat (skrót fran ­ autorem, (jeś l i je w ogóle posiadaliśmy) przechowywane były w urzędach MSW, a cuskiej nazwy Ruchu ATO Mówiono też o proble­ tzw, pokolenie średnie pamięta , jak kiedyś sam fakt posiadania krewnych czy znajomych na Zachodzie mógl .. zaszkodz ić" obywatelowi - to trzeba oznacza pomoc w każdym mach Domu "W i ęź" - po­ powiedzieć, że nasz układ jest naprawdę maleńkim wkladem w jednoczenie nieszczęściu), Przyjechał na trzebie inwestycji i konie­ s i ę Europy, Niewymierne też są wartości intelektualne płynące z wymian nie wojewoda Wlodzimierz czności uzyskania pomocy, zagranicznych, Z drugiej strony jest trochę za wcześn i e na wd rażanie tych Łęck i oraz L idia Wrociriska­ Zadekla r ował ją Wojewódzki rozw iąza ń i technolog ii (np, utylizacji śmieci, gazociągów itp,), które chętnie Sławska, dyrektor Wojewódz• Zespół Pomocy Społeczne j udostępnić chcą nam Holendrzy , Pisząc o ostatniej wizycie gości z Ferwerd , nie można nie wspom n i eć kiego Zespołu Pomocy Spo ł e­ oraz władze samo rządowe o wydarzeniach będących niejako oprawą uroczystosci zawarcia układu , cznej, Obecni-też byli przedsta­ gmin, Sta n owi ła je wystawa związana z 71 O-letnią his to ri ą Nowego Miasta, któ rą wiciele władz samorządowych 17 października w Szy­ wszyscy mielismy okazję zobaczyć, oraz interesujący wyktad - wygtoszony z Nowego Miasta iKrzykos płow i e odbył się Dzieri Seniora, przez doc, R,Grygiela z Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi , oraz pracownicy ośrodków Z myślą o naszych gościach doc, Grygiel mów i ltakże w j ęzyku niemieckim, zorgan izowany p rzez Radę Pobyt Holendrów w następnych dniach uatrakcyjniony zostat wyjazdem calej pomocy społecznej z tych Sołecką i Ośrodek Pomocy grupy (19 osób) z pięcioma osobami ze strony polskiej do Karpacza , By ta to gmin, W miłej, rodzinnej atmo­ Społecznej w Nowym Mieście. wyjątkowo udana eskapada, jeże l i zważyĆ towarzyszące jej przez cały czas sferze spotkania wojewoda D l a najstarszych seniorów stoneczne niebo , dodające p ię kna polskim górom, widzianym także z mówił o t r udnościach dnia zostały przygotowane drobne perspektywy wyciąg u krzeselkowego i Śn i eż k i, Na koniec godzi s i ę pod z iękować - o co prosili kilkakrotnie Holendrzy dzisiejszego oraz o ciekawych upominki, zaś czas spotkania - wszystkim rodzinom udzielającym gosciny, organizatorom spotkania i dziejach Dębna i okolicznych umilił występ zespołu" Bie­ wystawy o tematyce archeologicznej oraz czlonkom naszej Rady Gminy, dronki " z Szypłowa Omó• którzy chętnie i jednoglośnie zaaprobowali tekst ukladu i program pobytu, wiono też trudną sytuację wielu wreszcie Zarządowi Zz, Herbapol, bez którego pomocy również nie byloby , mieszkariców, zastanawiając możliwe pokazanie naszym gościom wspanialego reg ionu Polski z Kronika się nad sposobami przeciw­ Karkonoszami, Warto doda ć, że częs ć z nich widzia ła góry pierwszy raz w życiu , _._/~'-- . dzia!ania nędzy i ubóstwu, Roman Gawrecki /---- I -o· -., Cz, T O ,c=---- S"W;P.dW~1PM1'/;'%0'q;;w#"W~i; RZ" lI %'%'· 'ff::'/)jf. '&%:Wf~ ~ _.-&~ ~i~ffJDJJ~ml;;',Iif',4~~B'&~: ł!_ ;;. policyjna Wyjaśnienie Wiosną br, grupa osób zaangażowana w zbiórkę p ie niędzy na leczenie Tomka, który zmarlw sierpniu 1992 r" postanowiła utworzyć Stowarzyszenie • 16 października w Nowym Magdzie z klasy ósmej na Rzecz Pomocy Chorym Dzieciom, Zebranie założycie ls k i e , w którym wzięli M ieśc ie n,W, przy skrzyżowaniu ulic udzial mi eszkańcy naszej gminy i gminy Ks i ąż, odbylo s i ę 2 IV bL Strzeleckiej i Poznańskiej miał dZiękujemy za list o naszej Postanowiono wtedy zalegal iz ować dziala l no ś ć stowarzyszenia przez miejsce wypadekdrogDwy, w którym gazecie, Masz racj ę, że wyrazu zarejestrowanie go w Sądzie Wojewódzkim w Poznaniu, Nastąp i lo to 3 kierująca rowerem doznała ciężkich "czcionka" nie należy pisać września br, obrażeń ciala w wyniku zderzenia z " trzcionka" ,jak było wydru­ Kilka tygodni później, tj, 25 października, odbylo się kolejne zebranie drugim rowerem, cZlonków, w czasie którego dokonano wyboru wladz stowarzyszenia, kowane w poprzednim nu­ Czlonkami zarządu zostali: Mirosław Ratajczak (Chromiec) - przewodniczący, merze "WL", Nie był to cho­ Irena Sikora (Książ) - z-ca przewodniczącego , Hanna Kucharczyk (N,Miaslo) • W nocy z 20 na 21 paź­ chlik drukarskI, Nadesłany do - skarbnik, Mieczyslaw Rzepka (N ,Miasto) - sekretarz, Wiesława Skrzypczak dziernika nieznany sprawca dokonał redakcji list opublikowaliśmy (N ,Miasto) - czlonek zarządu , W skład komisji rewizyjnej weszli: Renata kradzieży z wlamaniem do kiosku Kasprzak (Książ), Małgorzata Tułaza () i Jadwiga Łucza k "Ruchu" w Nowym M i eście n,W .. zgodnie z żądaniem autorki i (Boguszyn), Skradziony został towar (artykuły prawem prasowym bez skró• Wybrane władze stowarzyszenia zostały zobowiązane do załatwienia przemysłowe) wartości 14,260 tys zl, tów i zmian, (red,) formalności związanych z zalożen i em konta bankowego w BS >ił Nowym Mieście i przekazania na nie kwoty ok , 50 mln zl, będącej na koncie Kom itetu Rodzicielskiego SP w Chromcu, Czytelnicy .. W L" zastanawiają się zapewne, jakie cele stawia sobie stowarzyszenie, Otóż zamierza ono podejmować i rozwijać różne dz iałania na rzecz pomocy chorym dzieciom, dając im możl i wość powrotu do normalnego tycia , Chce ono również uwrażliwi ć d orosłych na los chorych dzieci i przypominać, że trzeba im pomóc, Stowarzyszenie real izuje swoje cele przez stalą obserwację stanu zdrowotnego dzieci, systematyczną dzialalnosć info rmacyjną za Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Mieście pośrednictwem prasy, state pozyskiwanie środków finansowych, dających dziękuje mjeszkańcom gminy, którzy złożyli dary z możl i wość zrekompensowania kosztów leczenia, ziemiopłodów, żywności i mebli w odpowiedzi na apel Rodzice cieszą się swymi dz i ećmi, gdy są zdrowe, smucą zaś, gdy są chore, W czasach, gdy leczenie skomplikowanych przypadków przekracza księży z parafii Nowe Miasto, i Dębno, Księżom możliwości finansowe większości rodziców, sensowne wydaje się być zaś dziękujemy bardzo za współpracę podjętą z okazji Dnia powołanie stowarzyszenia, stanow iącego coś w rodzaju samopomocy rodziców na wypadek poddania dziecka trudnemu i kosztownemu leczeniu , Walki z Nęd zą Dobrowolne datki wpłacane na konto stowarzyszenia (s ą odl iczane od Informujemy, że zebrane dary zostały rozdzielone, podstawy opodatkowania rocznych dochodów osobistych) być może uratują niejedno ukochane dziecko, zgodnie Z ustaleniami, rodzjnom wielodzielnym z terenu Osoby, którym bliskie są cele stowarzyszenia mogą dokonywać wpłat na gmjny, konl o: Bank Spółdzielczy Nowe Miasto nVvartą, nr 963259·1922 - 132 - 4, Pracownicy Ośrodka Pomocy Spo/ecznejw Nowym Mieście n, Wartą Mirosław Rafajczak

LlsrOPAD?'93 --r

/ ~. 'J docenić należy bardzo duze zainteresowanie ! ~ produktami z Klęki ze strony licznej rzeszy gości targowych, potencjalnych klientówaptek i sklepów (2/ Polagra '93 zielarskich. Zainteresowanie to powinno zaowo­ cować zwiększonym popytem na specyfiki z iołowe ~ służące profilaktyce I ochronie zdrowia przed Największe w kraj U targi rolno-prze­ targach Polagra p r ezen t owały swoje wyroby nie korzystnymi skutkami postępu cyv';llZacyjnego. mysłowe Polagra pobiły w tym roku wszelkie wszystkie firmy ze znakiem Herbapol w nazwie. Znaczącym dla Herbapolu Klęka wyda ­ re kordy popularności. Do Poznania zjechało 1700 Choćby tylko z tego powodu wśród wystawców rzeniem tegorocznych targów Po lagra bylo wystawców z 33 krajów św i ata, wystawe zwiedziło nie m ogło zabraknąć ZZ Herbaool w Klęce Jak zapewne podpisanie porozumienia o współpracy około 200 000 gości targowych O niebywałym nale.tało się spodz i el;'1ać , hand lowcy obecni na z kanadYjską firmą NUVOTECH VENTURES powodzeniu tegorocznych ta rgów świadczyły targach zainteresowani byli głó'w'mie surowcami INTERNATION AL, zajmującą s i ę ko m ercjalizacją zatłoczone ulice i drogi dOjazdowe do Poznania zielarskimi oraz z i ołowymi produkta mi spożyw­ rozw in ię tych technologii. Podpisanie umowy Równie tłoczno było na terenach MTP . Niedo· czy mi Podstawowa oferta handlowa ZZ Herbapol poprzedzone było uroczystym spotkaniem , godności z tym związane calkowicie rekom­ w Klęce to główn i e produkty farmaceutyczne. zorganizowanym przez a m basadę kanadyjską, IV pensowała gościom targowym niezwyk le bogata i Trudno było zatem oczekiwać, IŻ Polagra będZie którym uczestniczyli przedstawiciele polskich oraz różno rodna oferta ta rgowa ; naprawdę było co okaz j ą do na w i ązan ia poważniejszych kontaktów kanadyjskich firm i organizacji. Gospodyn i ą podZIWiać i w czym wybierać. Szczególnie cieszył handlowych, zwłoszcza Le w tym samym czasie, spotkania było Pani Ambasador Kanady w Polsce , fakt, że znakomicie prezentowaly się polskie firmy w Warsza,,,;e, odbywały się targi farmaceutyczne. a sekundowała jej Pani Radca Handlowy amba­ Zarówno sposób prezentacJ ' produktów jak i Stąd też obecność na targach Herbapolu Klęka sady. przedstawiana oferta mogty zaimponować. miała przede wszystkim znaczenie p res tiż owe. Nie Elżb iera Czosnowska Zgodn ie z tradycją na tegorocznych mniej , biorąc pod uwagę ogromny zasięg imprezy,

Kradzieże z wlamaniem zwane poto­ z wódką Sprawa przestępstw dokonanych zakładać elektroniczne urządzen ia alarmowe - cznie włamaniami są udręką zarówno wła ­ przez tę grupę Jest w języku pol icyjnym inwestycja s ię tym bardziej opłaca , ze wiąze ścicie li obiektów jak i Policji liczba włamań " rozwoJowa" i być może udowodni im s i ę się z obniżeniem składki ubezpieczeniowej stale rośn ie , zaś wykrywalność ich sprawców jeszcze inne przestępstwa , dokonane na (szczegółowe instrukCje na ten temat można nie Jest zbyt wysoka. Jest to niestety problem terenie naszej gminy. Trójka z grupy została uzyskać w Komendzie Rejonowej PoliCji w ogólnokrajowy. Najczęściej na włamania tymczasowo aresztowana , zaś trzech pozo­ Srodzie Wlkp.). O ile jest to tylko mozliwe, narażone są obiekty handlowe z żywnosclą I stałych oddano pod dozór policyjny (muszą się należałoby w wiadomy sobie sposób stemplo­ używkami . Kradzione są w i ęc papierosy, kawa, zgłaszać w ŚCiśle okreś l onym czasie na wać niektóre artykuły , aby - w raZ ie kradzieży alkohole, czekolada, czyli te towary, których komisariat). - umożliwić ich iden tyfikację , a tym samym Identyfikacja dowodowa jest wręcz niemożliwa, Z piątku na sobotę 16 pażdziernika ułatw i ć udowodnienie popełn ion ego prze­ "Problem włamaniowy " nie omija równ ież patrol składająCY się z policjantów z Nowego stępstwa. Trzeba by również zainteresować się gminy Nowe Miasto. Co jakiś czas ujawniane Miasta i Krzykos zatrzymał do kontroli Fiata "drugim życ i em " naszych dorastających jest właman ie do któregoś z obiektów. OstatniO, 125p, przej eżdżającego Jedną z polnych dróg. pociech. aby uniknąć dramatu i wstydu. No i nocą, usiłowano włamać się do baru na Po zatrzymaniu jeden z pasazerów - mie­ dla własnego dobra i nformować Policję o każdej parkingu, a gdy to się nie powiodlo, włamano szkaniec gminy Nowe Miasto - wysze dł z podejrzanej okoliczności , która mogłaby się do prywatnego sklepu w Wolicy Pustej. Na samochodu z nożem w ręku i kawałkiem sprz yjać dokonaniu włamania , a z drugiej przełomie września i października włamywano kiełbasy. Okazalo się, że wnętrze samochodu strony - temu zapobiec. W takich wypadkach się też wielokrotnie do obiektów usytuowanych wypełnione było kiełbasą , wątrobianką, Policja gwarantuje pełną dyskrecję na terenach gmin sąsiednich. Prowadzone salcesonem I kaszankami. Cały ten smaczny (KOS S) przez PoliCję dZia ł an ia operacyjno-roz­ towar został skradziony podczas włamania do poznawcze doprowadzHY do ustalenia i rozbicia masarni spółdzieln i produkcyjnej w poblizu szajki przestępców . Byla to sześcioosobowa Murzynówka. Sprawcy tej kradzieży byli banda z terenu MIlosławia , w tym syn podobnie Jak wczesniej opisywana grupa - miejscowego notabla Przestępcy ci - wszyscy bardzo młodzi w bardzo młodym wieku - w większości bez Ustalenie sprawców tych prz estępstw , to Znów alkohol stał się przyczyną tragedii zatrudnienia, byli świetn ie zorganizowani, niewątp l iwy sukces Policj i. ale równocześnie Całe szczęście , ze nie zdarzyło się to na dysponowali samochodami oraz profesjo­ tragedia i wstyd dla rodzin, z których pochodzą terenie naszej gminy oraz bez udz ia łu jej na lnym sprzętem do pokonywania zabez­ Rodzice są zazwyczaj zaskoczeni i zdumieni ; mieszkaric6w. pieczeń przeciwwłamaniowych . Szajce udovlQ­ mów i ą, ze to niemozliwe, aby właśnie ich syn W sobotę 16 pażdziernika , w miej­ włamań, dniono dokonanie kilkunastu podczas ... , " przecież to taki grzeczny i miły chłopiec , scowości Nadziejewo ( Sroda Wlkp.), na których skradli towary o wartości ki lkudzieS ięc iu chyba ktoś go w robi ł ... " , a tym k"nś jest na łuku drogi doszło do zderzenia s i ę dwóch milionów, Okazali się tez sprawcami wspo­ pewno Policja Zapytani jednak, czy wiedzą co samochodów osobowych . I"erowca pier­ mnianego już właman ia na terenie naszej ich młodociane pociechy robią, gdy nie ma ich wszego z nich poniósł śmierć, natomiast drugi, gminy. WYjątkowązuchwałością"popisali" się w nocy w domu, skad biorą pieniąd ze na nietrzeżwy wyszedł bez szwanku po właman iu do baru w P ię czkow ie , kiedy to wódkę , ciuchy, Itp. - niestety milkną W czwartek :>1 pażdziernlka w Plę­ trzy lub czterokrotnie wracali po łup Część Włamania na pewno będą się nasilały zrabowanej z tego lokalu wódki tej samej nocy Wpływ na tę sytuację ma wiele czynników, w czkowie kierUjąCy samochodem osobowym przewieźli do Wrocławia. PoliCja podczas tym również te o podłozu socjalno-bytowym, zjecha ł na lewy pas ruchu i "zmiótł " z drogi przeszuk ań odzyska ł a znaczną część skra­ Każdy z nas moze zostać pokrzywdzony w prawidłowo jadąc e go rowerzystę - zginęła dzionych towarów. Do udowodnienia tego wyniku włamania. Mówi się , że dla złodz ieja młoda kobieta, a wypadek spowodował właman i a przyczynił się m i ędzy innymi dro­ nie ma przeszkody nie do pokonania Mimo to nietrzeżwy kierowca. Dalszy komentarz jest bny szczegó ł - w ładze tej gminy nakazują starajmy się utrudn i ać działanie włamyv/aczom. tutaj chyba zbyteczny. mianowiCie stemplowanie etykiet na butelkach Wlaściciele placówek handlowych powinni więc (KOSS) LISTOPAD '93 WIADOMOŚCI LOKALNE "' '.' Str. 3 ; ,Filantrop" ;%0' rodem z Dębna

Rada akceptuje i wybiera Finał wodociągowania Przed kilkoma dniami uka­ Kolniczek zał s i ę pierwszy numer nowego Krótka sesja Rady Gminy, jaka odbyla się 6 pażdziernika, Ukończono już budowę poświęcona byla sprawie okreś l enia stosunku samorządu do miesięcznika "Filantrop". Odno­ zaproponowanego przez stronę holenderską tekstu umowy z nitki głównej wodociągu w towujemy ten fakt, ponieważ jego gm iną Ferwerderadeel. Bez d lużs zych deliberacji umowa została Kolniczkach. Do końca listo­ rodowód zw i ązany jest z naszą zaakceptowana, pada będą jeszcze zakładane gm iną· Wydawcą pisma jest Nie wywolala też kontrowersji kwestia wytypowania Wspólnota Wzajemnej Pomocy przyłącza do 45 posesji. Każda przedstawiciela rady do Komisji do spraw wyboru oferty kupna "Więź", Dębno koło Nowego z nich ma dokonać vypłaty na pakietu akcji ZZ Herbapol SA w Klęce Ze strony Za rządu Miasta nad Wartą. W " WL" warte ten cel w wysokosci 1,6 mln Gminy do Komisji tej weszli wójt A.Podemski i Marek Górny odnotowania jest również i to, że, Delegatem rady wybrany zostal Boleslaw Szymański. zł. Dla uczczenia ukończenia jak podk re ś l a Marcin Bajemwicz Radni interesowali się również problemami związanymi ze ważnego etapu budowy odbyło - redaktor i autor znacznej części sprzedażą akcji "Herbapolu". Wójt poinformowal, że sprzedano się przyjęc i e w szkole, na które tekstów, wydanie tego numeru dotychczas niewielk ą ich część za kwotę okolo 700 mln zl zaś przybyli przedstawiciele władz sponsorowane jest przez " Herba­ jedynym powazniejszym kontrahentem, który chce zakupić poi" w Klęce . Pomoc "Herbapolu" większy pakiet akcji, jest niemiecka firma "Bauer", samorządowych z wójtem ukazaniu się pisma zaznaczono G.J APodemskim, Rady Sołeckiej w z Kolniczek, Kom it et wodo­ też na stronie tytulowej. Zalożenia p isma sfor­ ciągowania (Marek Peszek, mułowano w odredakcyjnym Feliks Miczke, Maria Skrzy­ ł UUt1?6:a ;; mlęllzy " Radif artykule "Filantrop"- przyjaciel pczak, Hi eron im Ku b iak), ludu". Oto niektóre fragmenty· dyrektor szkoły - Jan Toma­ "Celem pisma jest ożywić i szewski, brygada z POZPRIM­ ro zwijać ten fi lantropij ny ruch ' r:Ji.g1i 'ny ~ a bankiem u, która wodociąg budowala współczesnego społeczeń­ ~; ~ c '. oraz panie z Koła Gospodyń stwa. () "Filantrop" powinien Gmach banku, budowany gminie dopuszczenie do wspól• Wiejskich , które przyjęcie stać się trybuną możliWie w drugiej połowie lat 80-tych, miał własności połowy gruntu i połowy naj w i ększe j liczby organizacji zorganizowały. pomieścić takze siedziby orga­ budynku banku (I piętro) . W samopomocowych i ic h człon ­ nizacji społecznych i politycznych, tekście wynegocjowanej umowy 5,5 km wodociągu zo­ ków w Poznaniu i kraju, a jego Wznoszony był zarówno z pienię­ umieszczono jeszcze zapis o stalo ułożony ch w 60 dni , łam y - miejscem spotkari i dzy banku, jak i ze środków prawie pierwokupu dla kaźdej ze Roboty były doskonale zorga­ przekazywanych gminie na ten cel stron wymiany informacji ( .. ) Bę­ nizowane i przebiegaly spra­ za pośredn ict wem ówczesnej Ostateczny tekst propo­ dziemy też informować o Wojewódzkiej Rady Narodowej. zycji, sformulowany w postaci wnie. Prowadzila je brygada darczyńcach, czyli filantropach Między wladzami gminy a trzech wariantów przedstawiono firmy POZPRIM z Poznania w zarówno naj bogatszych i naj­ BS w 1989 r. zawarto umowę o RadZ ie Gminy, Na sesji w dniu 14 skladzie: J a rosław Kłak - bry­ biedniejszych, jak i o tych użytkowaniu gmachu. Obecny października został przyjęty w gadzista oraz KaZim ierz Ce­ ubogich, których stać na dary Zarząd i Rada Gminy uznały, ze werSJi, która gwarantowała gminie gielski, Andrzej Ratajczak, skromne i dlatego tym bardziej była ona krzywdząca dla gminy. "udzial wynoszący 1/2 częśc i wzruszające . ( .. ) Ważne miej­ Jacek Tomczak i Adam Wyso­ WójtA.Podemski wypowiedzial ją, zabudowanej nieruchomosci polo­ sce w " Filant ropie" zajm uje a kiedy negocjacje z dyrekcją zonej w Nowym Mieście ul. Jesio­ cki. twó rczość literacka i plasty­ banku nie przyniosły rezultatu, na nowa 2 zapisanej w Księdze Wodociąg to waż na in­ czna samych członków orga­ przelomie 1990/91 r na mocy Wieczystej . westycja dla wsi, która brak nizacji samopomocowych i uchwaly Rady Gminy, sp ra wę By sprawę doprowadzić do wody odczuwala od wielu lat, przekazano do rozstrzygn ięcia na końca , podobną uchwałę musi mieszkańców ich domów, Jak a w szkole latwiej bylo , jak drodze sądowej . Postępowan ie podjąć Zebranie Przedstawicieli równie ż mieszkańców pań­ sądowe ciągnęło się prawie trzy Banku Spółdzielczego, a nastę­ pisano w 1972 r. w "Glosie stwowych domów pomocy lata i kolejna rozprawa wyzna­ pnie przyjęty przez obie strony Wielkopolskim", o szklankę spolecznej . (. .. ) Chcemy też czona byla na 20 paźdZ iern ika . tekst umowy powinien zostać mleka niż wody. korzystać z pomocy intelek­ Na sesji w dn iu 6 paź ­ podpisany w biurze notarialnym. Czesław Jarecki tualistów, dZiennikarzy i twór­ dziern ika Cz. Jarecki - przewodni­ Halina Czarny ców profeSjonalnych naJWYz­ czący Rady Gminy i równocześnie szej próby. (.,) " Fila ntrop" jest przewodn i czący Rady Nadzorczej więc w istocie pismem dla BS, wystąpił z pro:>ozycją zawar­ wszystkich" cia ugody między stronami. .Ofer .ty WpłY~i!ją 0:" Pierwszy numer miesię­ W dniu 11 październi ka doszło do spotkania m iędzy Zarzą­ Spółka "Business-Expert" z Poznania,gromadzi oferty kupna akcji Z. cznika ukazał się w formacie dem, Radą Nadzorczą i Dyrekcją Z. Herbapol w K l ęce S. A. Wpłynęly i zostały sprzedane akcje drobnym A-4 i objętośc i 16 stron, w tym Banku SpółdZielczego a Zarzą­ akcjonariuszom, Termin sklada nia ofert został przez Zarząd Gminy 4 kolorowe. Kosztuje 10 tys przediuzony do 15 listopada br. dem i częścią Rady Gminy. Obe­ złotych a redakcj a ma na­ Komisja do spraw wyboru oferty kupna pakietu akcji ma juZ sa sobą cni też byli radcy prawni banku' dz ieję, ze "znaJdą się spon­ pierwsze rozmowy z tzw. "oferantam i st rategi cznymi", chcącymi nabyć mec. Andrzej Bartkowiak i mec. większy pakiet akcji. Do czasu wplynięcia wszystkich propozycji komi sja sorzy kolejnych wydań "Filan­ Krzysztof Szkurat, którzy w imie­ postanowila nie ujawniać , kto wyraził c hę ć nabycia większego pakietu akcji tropa" " niu władz banku zaproponowali (mgj ee WIADOMOŚCI LOKALNE LISTOPAD '93 " ęapk!Sllółd ,zjelczy i jego członkowie ,r/,X;/;;,,, ~/:','A:;»;;<;,-:: ;/" ' "/, '

W związku z licznymi zapytaniam i mieszkańców o sprawy Banku Zarządu i Rady Nadzorczej Spółdzielczego, kierowanymi do redakcji "Wl" , zwróciłam się z · Na kiedy Rada Nadzorcza planuje najbliższe zebranie Przedstawiciełi i Jaki kilkoma pytaniami do Czesława Jareckiego, przewodniczącego Rady będzie miało charakter? Nadzorczej. · Odbędzie sie na przełomie listopada i grudnia tego roku. Będzie na nim po djęta uchwa ła • Z nazwy i Statutu Banku Spóldziel. no Przedstawicieli? w sprawie wspólnego z Ur zędem Gminy czego wynika, że jest on spóldzielnią i w swej · Zebrania takie mlaly miejsce na przelamie użytkowania budynku BS. Przewidujemy też działal ności ma kierować się potrzebami i lutego i marca 1990 r. Wybrano wówczas 50 wybory przewodn i czącego Zarządu Banku , a interesem zrzeszonych członków, A jakie są Przedstawicieli, którzy następnie 19 marca tego możliwa też jest wymiana całego zarządu wedlug Statutu Banku ich uprawnienia? roku wyłonili ze swego grona Radę Nadzorczą i Przedmiotem zebrania będą także aktualne • Statut BS mówi, że jego członkowie mają Zarząd Banku na czteroletnią kadencję. decyzje VI sprawie dzialalnosci Heleny Popek, m.in . prawo do udz i ału w Zebraniach Grup ·50 osób to liczna grupa i trudno kusić bylego prezesa Zarządu Banku. Wnioskuje Członkowskich i Zebraniu Przedstawicieli, mają się o wymienienie wszystkich, Ale przy· zresztą o to Ona sama. prawo, by uzyskać informacje o dzia ł alności ktadowo proszę podać nazwiska Przedsta· · Czego w obecnej sytuacji poruszenia banku, mogą zapoznać się z treścią sprawozdań wicieli z Nowego Miasta, opinii sprawami banku potrzeba tej instytucji? i bilansów oraz z protokółami z lustracji a także z · W kolejności alfabetycznej są to Zenon · Przede I'vszystklm spokOJU. Sytuacja, jaka Zebrania PrzedstaWIcieli. Mogązgłaszać wnioski Buchwald, A.ndrzej Marciniak, Józef Paszkiewlcz, ",ytworzyla się po decyZjach Rady Nadzorczej dotyczące działalności banku i żądać informacji o Grzegorz Pawlaczyk, Jan Popek , Stanisław gwarantuje i widać to wyraźnie że bankowi nie sposobie ich załatwienia. Mają pierwszeństwo w Stryczyński i Tadeusz Zurawski grozi bankructwo. Mozna nawet pOWiedZ i eć , te korzystaniu z kredytów I wszelkich usług świad· • Jak długo sprawują oni te funkcje? jego aktualna kondycja nie jest zła , a wskaźniki czonych przez bank a także partycypować w · Dla więk szości z nich na pewno Jest to sprawozdall miesięcznych wykaZUją tenden~je podzia le nadwyżki bilansowej poprzez opro· druga lub trzecia kadencja. wzrostowe. Np. wskażn ik wypłacalnOŚC I jest centowanie udzialów, Mogą też oczywiście być - Sądzę, że powinnam jeszcze zapytać bardzo wysoki MÓWiąc lo, chCiałbym uspokO IĆ wybierani do organów banku ° termin nowych wyborów w banku, Kiedy udzialowcóv\.'. O uprawnieniach tych udziałowcy mieli zatem się odbędą? · Dziękuję Panu bardzo za rozmowę, okazję rozmawiać na Zebraniach Grup Człon­ · Wybory przewidziane są na pierwszą Rozmawiala Halina Czarny kowskich. Ale frekwenCja na nich wynos i ła połowę t 994 r .. najpierw PrzedstaWicieli, a potem przec iętn ie około 60% członków . • Obawiam się, że te 60% może wynikać z niedoinformowania, bo przecież łudzie mało o co tak się troszczą, jak o swoje pieniądze, Wielokrotnie spotkałam się z twierdzeniami, że czlonkowie BS od lat nie widzieli ogłoszeń Dokończenie ze s. 1 o tych spotkaniach w miejscach pubłicznych Jak Zebranie Przed stawiCieli , raz na cztery lata .. W organie tym, mówi pani Krzymińska zmiany są częstsze n i ż wśród Przedstawicieli. Niektórzy członkowie rady pelnią swe funkcje już trzy · W iem, że wywieszane były w budynku kadencje (np, Andrzej Marciniak z Nowego Miasta), ale są i tacy, którzy są w niej po raz pierwszy banku. (n p, Janusz Matuszak z Komorzy). Rada liczy 9 osób, a jej przewodniczącym jest Czesław Jarecki • Chyba jednak zainteresowani nie z Kolniczek . Do obowiązków Rady nalety m. in ścisła współpraca z zarząde m, konsultacja decyzji w bywają tam codziennie. Osobiście upie­ sprawie przydZielania kredytów, ustalanie wspólnie z zarządem wy n agrodzeń dla pracowników banku rałabym się przy tym, że ogłoszenia te oraz wybór i odwołanie członków zarządu powinny być widoczne w miejscach pubłi· Zarząd banku liczy, zgodnie ze statutem, trzy osoby i w chWili obecnej stanow i ą go: pelnląca cznych, Tak zr esztą stanowi Statut BS, A obowiązki prezesa Ma ri a Pawlaczyk , Stanisław Stryczyński • wiceprezes i Czeslaw Weinert . członek sądzę, że bank nie zuboża łby, gdyby zapro· Do Zarządu na l eży m.In. planowanie działal nOŚC I bankowej, prowadzenie dZiała l ności oszczędnosciowej szenia do członków wysyłane były imiennie, kredytowej i rozliczen iowej, zawieranie umów I zaCiągan ie ZObO\\1 ązań kredytowych W jego kompetencji zwłaszcza, gdy w grę wchodzą zebrania, na jest też kierowanie b let acą pracą banku a takle kontroła i ocena jego poczynari których wybierani są Przedstawiciełe, GS na Mieszkańcó\', gminy bu l wersująjednak najbardziej zmiany personalne, jakie dokonały się ost atnio swoje zebrania zaprasza członków właśnie w W banku. Trudno było nie zauważyć w ostatnim dniu sierpnia, wypełnionego samochodami placu przed ten sposób, budynkiem przy ul. Jesionowej, a jeszcze bardZiej faklu, że stały one tam do późnych godZin nocnych Posiadacze wkładów członkowskich W dniU tym bOWiem, tj 31 Sierpnia, odbyło się posiedzenie Rady Nadzorczej BS , ktora po burzh'Nych chcą mieć w iększy wpływ na sprawy swojej obradach odwołała Helenę Popek z funkCji prezesa Zarządu Banku .. UCZYniliśmy to, działając na spółdziełni, którą w końcu jest Bank Spół. podstawie Statutu Banku, mówi CzJ2reckl prze wo dniczący rady, zarzucając ówczesnemu dzielczy, W jaki sposób może to być reali· prezesowi nieprawidło wości i zaniedbania dzialalnosci, przez które Bank Spół dzi elczy poniÓSł zowane? w pewne straty oraz ogólnie mówiąc, działania na szkodę banku, • Mówilem już O tym wymien iając prawa członków zagwarantowane im przez Statut BS. Kolejne posiedzenie Rady Nadzorczej odbyło się 11 października Jego rezultatem było odwołame Ponadto na Zebraniach Grup Członkowskich w Heleny Popek także z funkcji dyrektora BS. poszczególnych mie j scowośc i ach wybierani są - Na spotkaniu tym nie byli obecni, mimo uprzedniego zawiadomienia ani Ona ani Przedstawiciele, którzy tworząc org an zwany mecenas Barlkowi.k . dotychczasowy radca prawny banku, mówi jeden z c złon ków Rady Zebraniem Przedstawicieli, są najwyższą władzą Nadzorczej, . Wiadomo natomiast, że pani Popek złożyła odwołanie od tej decyzji do Zebrania BS . Oni reprezentują In teresy członków banku. Przedstawiciełi, które zadecyduje ostałecznie o finałe całej sprawy, • Kiedy w naszej gminie odbywały się Po mijając utarczki i . przejśc l a " personalne na najwyzszych szczeblach, Bank Spółdzie l czy w zebrania Grup Członkowskich i kiedy wybra. Nowym Mieście nad al pracuje normalnie FunkCję dyrektora pełni tymczasowo Janina Krzymiriska. Marzena Spychalska

LISTOPAD '93 Q, /ć WIADOMOŚCI lOKAlNE , Str. S Rozmawiając ze starszymi mieszkańcami wiosek W p iąte k po południu , 8 październi k a , w wypełnionej po położonych blisko Warty, można usłyszeć o niebezpiecznych blZegi sali Gminn e"g o Oś r o dka Ku ltury w Nowym Mieście wylewach rzeki, wielkich glębinach w okolicznych stawach, o odbyło się spotkanie m ieszk ań ców gminy pośw ięcone ponad strumieniach i rowach, w których woda płynęla przez okrąg ły siedemsetletnim dziejom miasteczka . Okazją stała s i ę, rok ... Dziś o plZelewaniu s i ę wody plZez koronę walu przeciw­ mijająca 2 paźd zie rnika , 710 rocznica pielWszej historycznej powodziowego lub przerwaniu go' kolo Lubrza, utonięciu koni w wzmianki o Nowym Mieśc ie. W spotkaniu uczestn ic zyła stawie na lące niedaleko Nowego Miasta czy wielk ic h również ki lk unastoosobowa grupa gośc i z Holandii. Pobytowi szczupakach "stojących " majestatycznie w rowie wypływa j ącym Holendrów w naszej gmini e poświęcamy osobny tekst. ze Starej Warty trudno wprost uwielZyć. W części wstę pnej Eugeniusz Czarny - kustosz Muzeum Pod wpływem czynników naturalnych i dzi ałalności Regionaln ego w Jarocinie, za pr ezen t owa ł zw i ęz ły rys człow i eka tereny nadwarciańskie z mi eniają się, a wody jest coraz historyczny Nowego Miasta, wskazując na główne czynniki mniej powodujące rozwój miasta oraz przyczyny jego zahamowania. Najbardziej brzemienne w skutkach dla możliwości Zw r óci ł tez uwagę na znaczenie, jakie dla samorządnośc i lokalnej ma znajomość dziejów małej ojczyzny, którą jest retencyjnych dorzecza, wielkości przepływów i poziomu wód miejsce zamieszkania i najbli ższe okolice. Aby historię Nowego gruntowych były zm iany zapoczątkowane w połow i e XIX wieku. Miasta prz y bliży ć go ściom z Holandii , tekst tłumaczył na Do tego czasu Warta płynęła korytem mea n dr ującym i z licznymi niemieck'i M i eczysław Rzepka - nauczyciel tego języka w odnogami, miejscami zatarasowanym naturalnymi i pobudo­ szkole nowomiejskiej. wanymi groblam i. Tak u kszta łtow ane koryto oraz bogata Najważn i ejszą części ą spotkania było wystąp i enie roślinność na terasie zalewowej dol iny utrudniały spływ lodów i docenta Ryszarda Grygiela - dyrektora Muzeum Archeolo­ odpływ wód powodziowych. Wiosną lZeka rozlewała s i ę szero ko gicznego i Etnograficznego w Łodzi , który zaprezentował wyniki badari archeologicznych plZeprowadzonych w tym roku na Kopcu w Nowym M ieśc i e . Ilustrowana p rz eż r oczami prelekcja po myśl ana była jako odkrywa nie tajemnic Kopca poprzez inte r p r e tacj ę kolejnych obiektów wydobywanych w trakcie wykopalisk. Efektem ta k prowadzonej narracji b yło ukazanie, jak to na plZestrzeni dziejów właścicie l e Nowego Miasta trzykrotnie stawia li wieże na Kopcu. Dz i ęki temu, że R Grygie l mów i ł po polsku i po niem iecku, wyst ąpienie było ciekawe ta kże dla Holendrów. Do badań archeologicznych n aw i ązywała równ i eż wystawa "W poszukiwaniu najstarszych siedzib właścicieli Nowego Mi asta", na której zgromadzono eksponaty pozyska ne w trakcie wykopa lisk. Są one j uż po konselWacji i dla wielu, którz y pamięta l i ich wyg l ąd po wydobyciu z ziemi, były one ni e do poznan ia. MS

W pobliżu Warty pod Nowym Miastem ~~ i na niżej położonych terenach woda pozostawała na długo . : ~ K~CIK WĘDKARSK\ Późn iej , główn ie z myślą o rozwoju transportu wodnego, plZeprowadzono regulację koryta, oczyszczając je z powalonych W dniu 10 października Zarząd Koła PZW "Guć " drzew, wykorzystując plZekopy w miejscach silnie meandru­ zorganizował ostatni wtym sezonie konkurs wędkarski ,,0 ryb ę jących, umacniając brzegi plZed erozją, wreszcie obwałowując jesieni". Stanowiska rozstawiono nad brzegiem Warty, od lZekę. mostu w górę rzeki. Startowało 74 zawodników, w tym 8 ° rozmiara ch regulacji świa dczą dane dotyczące odcinka juniorów. W kategorii młodzieżowej zwyci ę żył Wojciech Warty między Gogolewem a Śremem. PlZed l i kwidacją większyc h Szeszuła - 350 pkt, przed Bartoszem R zepką - 315 pkt i meandrów pierwotne łożys k o lZeki l iczyło 38 kilometrów, a po Jakubem Szeszułą - 205 pkt. Wśród starszych I miejsce zajął uregulowaniu tylko 20. Zmniejszenie zdolnośc i retencyjnych Grzegorz Skowroński - 1070 pkt, II miejsce Leszek Koz ło wski dorzecza Warty potwierdza np. fakt, że w ostatnich stu latach o 540 pkt i III miejsce Tadeusz Gni ewawski 190 pkt. Zwycięzcy 13% zmniejszyła się powielZchnia jezior na tym terenie. Na skutek zostali nagrodzeni bardzo cennym sp rz ętem wędka rski m procesów zamulania i zarastania zniknęła też w ię kszość zakupionym z funduszy koła wędkarskiego. Najwi ększą rybą zbiorników o powielZchni do 1 ha. • bylleszcz. potem szczupak, a pozostałe to płoci e, kr ąpie i Coraz liczniejsze jest grono tych , któlZY w i edzą, że trzeba ukleje. Sędzią głównym zawodów był Wojciech ŚW i erkowsk i , odbudować zdolno ści retencyj ne dOlZecza, zwiększyć plZepływ a pomagali mu: Grzegorz Rochowski, Tadeusz Szwalikowski, wody korytem, podnieś ć i ustabi l izować poziom wód gruntowych. Rafał Krawczyński i Franciszek Tomczak. Zawody za kończono Chyba jednak dużo czasu upłynie zanim uda się przywróci ć tradycyjną grochówką, przy której koledzy dzielili się suk cesami normalne stosunki wodne w dolin ie Warty. wędkarskimi mijaj ącego sezonu. ec "Ja ź " "'owomielskie szkoły '!I .okre~te z~bgrów§: ,'o; :/. ':;. ;, /, '<;. .,.' .., ':/;.~/" ,';,:.,~_> 0'.<: /~; /;.,: /, ; >

Zajmując się sprawami szkDlnictwa dzisiejszegD, wartD sięgnąć w przeszlDść. Tekst kowało wtedy 69 dzieci: z klas I (najwyższ e j) - Pawia Beceli przybliża prDblemy nDwDmieiskich szkól w czasi e, gdy WielkDpDlska znajdDwala 26, z klasy II 43. 6 maja 1907 roku opór dZieci się pDd zabDrem pruskim. został złam any . Na czas tych wydarzeń zaangażowano dodatkowego nauczyciela - Zgodnie z planami władz zaborczych W roku 1854 gmina ewangelicka Weinerta, którego Polacy (za karę) musieli szkolnictwo w Wielkim Ksi ęstw ie Poznańskim utwo rz yła odrębną szkolę. Mieścila S i ę ona w utrzymywać . Wobec stra jkU j ących UCZArÓW, miało do spełnienia bardzo Istotne zadanie. dawniejszym pałacu. niegdyś siedZibie podobnie jak w przypadka ch Innych strajków Obok wojska i aparatu administracyjnego Grabskich - właŚCiciel i Laskówkl. a od roku szkolnych. stosowano karę chłosty, aresz1 oraz u pań stwowion a szkola mia ł a być glównym 1840 wlasnosci Herrnanna Kennernanna przedłużenie czasu nauki narz ędz i e m, służącym zaborc y do umacniania Główną przyczyną założen i a tej szkoły był Wraz z n iepodleg ło śc i ą ję z yk p6.iski potęgi pa ń stwa prus ki ego oraz ważnym wzrost liczby ludności wyznania ewange­ wrócil do szkół. 4 stycznia 1919 ro ku stal się czynnikiem i ntegrującym z nim dawne Ziemie lickieg o. Budynek te n służył jednoczesnie językiem wyk łado wym w szkole w Nowym polskie. ewangelikom jako dom modlitwy. Okoł o 1890 M i eŚCie . Wtedy nauczyciele: Kochmann I Pohl, Szkoły w Nowym Miescie, podobnie jak roku wybudowano nową szko ł ę ewange l icką którzy nie znali języka polskiego, musieli w ca ł ym zaborze pruskim, były wyzn aniowe I (d Zisiaj tak zwa na siara szkoła), która istn ia ła zrezygnować z pracy dzieliły się na. katolickie, ewangelic kie i do roku 1922. Pod koniec 1858 roku stan Wraca j ąc do te r aźniejs zości, mam zydowskie. Ut r zy my wały je głó w ni e gminy liczebny dZieci w szkołach nowomiejskich nadzieję , że ten pobieżny rys szkolnictwa szkolne, czyli ludność poszczególnych wyznań . wynosił ' w katolickiej - 124. ewangelickiej - 55 nowomiejskiego w latach 1793 - 1918 stanie Szko ł y ka tolickie i ewangelickie b y ły wspo· I Zydowsklej - 50. Przy szkole katolickiej przez się w j akimś stopniu powodem do pr z emy śle ń magane przez fundusz panstwowy. Szkoła około 10 lat istniała publiczna szkoła za wo­ nad sytuacją naszej lokalnej oświaty Ty m żydowsk a w calosci finansowana była przez dowo-doksz1ałcająca . do której u częszczal i bardziej, ze od 1 stycznia 1994 roku mamy jej gm i n ę Nadzól' pedagog iczny sprawował l terminatorzy z Nowego Miasta I okolicy. Zostal a d ecydować o kondYCj i szkolnictwa w Gminie. głównie ksi ęż a, p eł ni ący fun kcje lokalnych i ona zlikwidowana z powodu malej ilosci Pawel Becela powiatowych inspektorów szkolnych. Przez uczn iów pochod zen ia niemieckiego. wiele lat nie bylo w Nowym Mieści e odrębnych Koniec XIX i początek XX wieku to czasy ;PRY,WATNYcGABINET zab o rcę szkól katolickiej i ewangelickiej , lecz funkcJo, Kulturkampfu i podejmowania przez ,:&; ',";/".' nowała tak zwana szkoła kombinowana, do prób zgermanizowania Po la ków oraz związanej ~STOMAtOLOGICZNY , której uczęszcza l y dzieci obydwu wyznano Do z tym zmian y polityki oswiatowej. Zaczęto od . :'';~';'';( '~;' .- ..', " .'-:, roku 1820 nauka odbywała się w budynku, odebrania duchov~eristwu prawa nadzorowania Aleksandry Horoszkiewicz·Kaczmarek znajdującym się w ogrodzie proboszczowskim szkół i p r zystąpiono do rugowania z nich języka czynny na teren ie ZZ Herbapol Klęka Według opowiadan m i a ł o tam s traszyć a polskiego. W nowomiejskiej szkole ludowej krnąbrni uczniowie silą byli wyrzu cani z izby. (wcześn i ejszej katolickiej) w roku 1877 byla poniedziałek 13" - 15" czwartek 1700 - 1900 Ze względu na wzrost liczby uczniów i z ły stan j eszcze jedna godzina język a polskiego. Liczba budynku nauka odbywala się w kilku dz i er ża · uczn iów w tym czasie wzrosła do 200. wionych po mieszczeniach Zaangażowano wtedy drugiego nauczyciela - Taki stan rzeczy nie mógł trwać długo. Prywatny Gabinet Lekarsk f, Antoniego Sch la psa . Nauczycielami w tamtym , ./ ',,; . '/ - ' . Gmina szkolna podjęła stara nia wybudowania okresie byli tez: Wen de , Janiszewski, Buk, czynny na terenie ,ZZ Herbapol Klęk~ , ·:::..}"\x: nowej szkoly, która sprosta ł ab y ówczesnym Błażejewski , Bud ach, Lange, Łukaszewska , potrzebom . Plac pod budowę , w i e lkOŚC I 45,75 Łowiński, Kochmann. Poh l, Walter i Weinert x 35 m nabyto od Hermanna Kennemanna . Warunki nauki byly bardzo ciężkie, głównie z lekarz Roman Gawrecki Miejsce to służ yło wcześn i ej mieszkancom powodu przepe ł nien i a klas. Nauczyciele w [/""" . c,.' .,. Laskówki jako plac na kopce do przecho· w i ększości nie znali języka polskiego, co K~t?~;t{~~i;;'Y:;;;;.; , -.;;;;/ wywania zi emniaków i było bardzo zaniedbane. jeszcze bardziej wzm agało ich agresywność P ieni ąd ze na budow ę pochodzily w w i ększośc i w stosunku do dzieci. Władze wyznaczały - badania w stępne i okresowe ze składek miejscowej i okolicznej ludno ści, z szkoło m ludowym bardzo skromne zadania: ć zdolności kasy gminy szkolnej i zapomogi rządowej. n auc zy ć czytać , p isać i l iczyć po niemiecku, a - orzekanie o do wy- Bu dowę rozpoczęto w 1843 roku a rok póżniej uczniów wychować na pracowitych, posłu · konywania zawodu " dzieci mogly rozpocząć naukę w nowej szkole. sznych i wiernych poddanych króla pruskiego. - porady lekarskie bieżące W roku 1845 pobudowano budynki gospo· Począwszy od grudnia 1900 roku darcze. P ierwszym nauczycielem w nowo zaborca przystąpił do ostatecznego usunięcia wybudowanej szkole. mieszczące j s i ę na języka polskiego ze szkół. Wywo lało to narożniku dzisiejszej ulicy Szkolnej i Zielonego na rastający opór uczniów i dorosłej ludnosci Naprawa rowerów i Rynku, by! Kazimierz Merdas. Wczesniejsi polskiej. W całej Wielkopolsce doszło do motorowerów nauczyciele nowomiejscy to między innymi: strajków dzieci szkoln ych, odmawiających Raymann . Slązak slabo mówiący po polsku, nauki re ligii w języku niemieckim 121ipca 1906 Suppert - także Slązak, Urbański - wycho­ roku rozpoczął s i ę strajk szkolny w Nowym wanek Seminarium Duchownego w Poznaniu. M ieśc ie Był on r ea kcją na wprowadzenie z Na rz ecz nowej sz koły I nauCZYCiela wydzieiono dniem 1 kwietnia tego roku nauki religii po c}b około 40 arów ziemi . Oprócz t ego U uż od niemiecku. Pierwszym uczniem, który nie MARCIN MIZERA początku XIX wieku) kazdora zowy dziedzic przyjął niemieckiego katechizmu był Jan Aleksandrów 12/3 63·040 , prz eznacza ł dla szkoły rocznie s z eść szczapów Szymański , syn Szymona. Ku lminacja strajku NDwe MiastD n.Wartą drewna twardego i ty le samo miękk i ego przypadła na 9 listopada 1906 roku - straj-

LISTOPAD '93 WIADOMOŚCI LOKAlNE Strm Nie tylko Nowe Miasto, ale też i Lerków dokonał ". Andrzej "sc igał konno złodzieja (min. w Poznaniu. Pyzdrach czy Owińskach) . obchodzi w tym roku swój jubileusz 710 lecia. kobietę", która uchodząc przed jego pogonią, W Lerkowie stworzyl sceny nawiązujące do Jest więc okazja, aby odwiedzić miasteczko i wpadła w otwartą bramę zbyt niską dla jeżdżca . żywego w sarmackiej Polsce kultu patrona przyjrzeć się najważn i ejszemu zabytkowi, jego Zgnióttwszy piersi. zmarł po krótkiej chorobie. kościoła - biskupa, który odważył się kry t ykować "wizytówce" jakby - górującemu nad domami Córka i matka kolejnego wlasciciela Lerkowa, króla. Wśród namalowanych motywów są dwie kościołowi św. Stanisława. Tym bardziej godna Macieja Radomickiego oraz jego brat Stefan - osobliwe sceny na scianie północnej . W jednej uwagi jest owa świątynia, skoro stała się ona kasztelan kaliski. pochowani zostali w trumnach z nich para Radomickich (w magnackich jakby' żywym muzeum przeszłości naszego z czarnego marmuru (obecnie puste). strojach) "niby z loży słucha nabożeństwa". W terenu. Należaloby też zauważyć, ze temu Kompletną przebudowę koscioła jako innym fragmencie zza kraty wychylają się ku jedynemu dz i ś kościołowi Lerkowa towarzyszyły budowli dworskiej podjąl wzmiankowany Maciej nam ewidentnie uwięzieni protestantcy du­ onegdaj: zbór ewangelicki, żydowska synagoga Radomicki. postać ciekawa, charakterystyczna chowni: Luter i Melanchton. W epoce kontrre­ dla sarmackiej Polski przełomu XVII i XVII I w. formacji chciano zapewne podkreś l ić , gdzie jlOst Dążył on do uczynienia z Lerkowa prawdziwie właściwe miejsce dla heretyków. wie l ko pańsk ie j siedziby, budując monu­ W architektoniczne i malarskie tło mentalne założenie pałacowo - ogrodowe. znakomicie wkomponowują s i ę póżnobarokowe Cały widokowy zespół zestrojono widokowo z ołtarze . Są one nieco spłaszczone , ale przez to malowniczo usytuowanym miasteczkiem i jego nie pomniejszają przestrzeni wnętrza. Eksponują wrzecionowatym rynkiem. Niezwykle ważne bogate dekoracje zwojów lisci suchego akantu miejsce przypadło w owym pejzażu kosci%wi. W o»arzu głównym jest obraz "Wskrzeszenia który otrzymał kształt barokowy, zachowany Piotrowina" , według tradycji dZieło Swacha. do dziś. Jest on dz i ełem Jana Catenazziego Bardzo ciekawe, sześc iobo czne tabernakulum (ok.1660- po 1724) Ten szwajcarski architekt Z XVII w. zawiera malowane na miedzi sceny ze - mieszkaniec Leszna. czynny był w Wiel­ Starego i Nowego Testamentu. W ołta r zach kopolsce jako wybitny budowniczy. Po 1710 bocznych są XVIII -wieczne obrazy: św . Anny zostal prawdopodobnie zaangażowany przez Samotrzeć i Chrystusa Miłosi e rn ego (ten ostatni Macieja Radomickiego. Prace nad wzno­ pochodzi z dawnego koscioła w Bieżd z iadow i e). szeniem swiątyni trwaly do 1718 r. O tym. kim byl możny fundator, można dow iedz ieć się z kartusza nad srodkową arkadą chóru muzycznego kościoła. Są tam litery: M Z RR WI GW MSO. co znaczy: Maciej z Radomicka Radomicki wojewoda inowro­ cławski, generał wielkopolski. starosta międzyrzecki. Dodać m ożna. że podobne Kościół w Lerkowie. in icja ły znalazły się też i nad bramą pa ł acową Fol. z końca XIX w. Catenazzi nada ł budowli żerkowskiej i kościół św . Mikołaja . Budynek zboru uży­ (tak jak kościołowi w Woż nicach ) cechy tkowany jako magazyn czeka na swą nową rolę. barokowej teatra ln ości, pozorując poprzez Dwie pozostałe świątynie .zniknęły dawno z tego wzbogacone dekoracje dużą przestrzeń pejzażu . Parafialny kościół na wzgórzu na kościoła. który w gruncie rzeczy jest prostą. szczęście uniknął zn i szczeń i dobrze sluzy jednonawową bryłą ' Na zewnątrz zwracają wiąnym. uwagę monumentalne szczyty: zachodni z Już w XIII wieku stał tu zapewne kościół silnymi podziałami pilastrów i belkowania oraz drewniany. Wzmiankowano go w dokumencie z wschodni z ladnymi wolutami. Mimo zręcznie 1404 roku. Przed 1606, z fundacji Andrzeja rozwiniętej dekoracji fasad wejście do wn ętrza RoszI'l/;:i~z'~ młynie ;/(/;;:X;-i*A%:ff/;;../;:@Jw}Zleleńt;:u~i;;j//x::~_ .0:-;;:B/;;';::. '" przykościelnym cmentarzu , tuż obok wejścia od strony plebanii, po prawej slronie śc i eżki. W związku z budową nowego kościoła zos tał Tuż za Kolniczkami, na łące nad Kolnicą, znajdu ją się ś la dy dawnego młyna wodnego , stojącego tam podobno od bardzo, bardzo dawna. Miejsce to nazy­ wano Zie le ńcem, może dlatego, IŻ było tam zielono, w odróżnien i u od piaszczystego terenu położonego nieco dalej? Stały tam podobno 3 zagrody, na l ezące do młynarza i jego pracowników Kiedyś rozszalała się Grobowiec Teresy Białoskórsklej ogromna burza, po niej nastały kilkudniowe A histona - to ziemia i groby. Na cmentarzach stoj ą ulewne deszcze. Cała łąka pokryła się często dawne nagrobki czy grobowce, prze­ sp ienioną, mętną wodą, a Kolnica zamien~a mawiające nie tyłko swym pięknem , ale i tra­ się w grożną, rwącą rzekę. Powódż ta gizmem. Bo czyż nie pełnym trag edi i był los wyrządziła ogromne straty w okolicy, stała hrabiny Biatoskórskiej z Łaskaw, wsi dziś J Uż s ię tez przyczyną upadku Zielenca i młyna nieistniejącej, matki siedmiorga dzieci, pocho­ wanej na cmentarzu w Kolniczkach? Grobowiec wodnego. Zabudowania nie wytrzymały ten znajduje s ię w południowej części cmentarza, naporu spiętrzonej wody, która równ ież wyróżnia się spośród innych grobów wielkością i zerwała tamę, upusty, podmyła i zabrała ze wysokim krzyżem, na którym znajduje się napis: sobą młyn, domy, bydło i ludzi . Prze­ "Tu spoczywają zw łoki Teresa Białoskórska straszony młynarz uczepiony wyrwanej z matka 7 dzieci u. (umarła) 1851 ." Miejscowa korzeniami olbrzymiej wierzby krzyczał i Iradyc)a przypisuJe Teres ie Białoskórskiej tytul wzyvvał pomocy, nikt mu jednak nie mógł hrabiny oraz to, że leży ona pochowana z jej udzielić. Rozsza lały żywio ł n iósł ze sobą siedmiorgiem dziec i. Natomiast z napisu na krzyżu nie wynika an i jedno, ani drugie. Islnieją bowiem zniszczenie i wzbudzał grozę i przerażenie dwie wersje przyczynIe) ś m ie rci. Pierwsza podaje Dopiero po kilku dniach, gdy woda znacznie Grobowiec Tadeusza Szczanieckiego ja ko powód zatrucie się grzyba mi i okropną śmierć opadla, znaleziono martwego młynarza w Fot. Adam Czemeńko wraz z dziećmi, druga natomiast skłania się ku gałęziach potężnej olchy gdzieś pod Utratą. celowemu otruciu przez sl u żącą. która wrzuciła Cała jego rodzina jak i pracownicy zginęli trujący grzyb do garnka . Obydwie wersje jednak przeniesiony na cmentarz paralialny. Warto na również. Po tym wypadku, tak tragicznym i są zgodne co do faktu, iż m ąż i ojciec rodziny byl niego zwrócić uwagę , gdyż jest pełen strzelistego niespodziewanym, nie było już nikogo wtedy w domu nieobecny. Po p r zyjeździ e zastal wdzięku. Góra przypomina ksztanem kapliczkę. chętnego do osiedlenia się w Zielencu. już ciężko chorą rodzinę i nic już l1Ie mógl zrobić , Uwagę zwracają dekoracyjnie ułożone wstęgi z Nawet nazwa osady wychodzi JUż z użycia . aby ich uralować. Z napisu nie wynika jednak, aby napisem: "Bóg dał ' Bóg wziął! " Zw i eńczenia i pani Bialoskórska zmarła wraz z dziećmi i zoslała krzyż oraz dolne ozdobne znicze są j uż niestety Pozostała tylko grobla i obniżona łąka , gdzie tam pochowana wspÓlnie z nimi . Wśród starszych uszkodzone. Nite), na biale) płyCie, widnieje napis: znajdowały się stawy gromadzące wodę. W ludzi również utrzymUje się przekaz , iż strapiony "Tadeusz Sczaniecki ur. 3 go lulego 1859. Um. jednym mieJSCU znać jeszcze ślady dawnej ś mi ercią żony Bialoskórski wyjechał wraz z 18 września 1876" Miejscowa tradycJa utrzymuje, konstrukcji młyna - gruby, drewniany pień . dziećmi gdzieś daleko I nigdy już do Łaskaw nie iż chłopiec ten spadł z galopu)ącego konia. Zasłyszane opowiadanie potraktowałam wrócił. Majątek jego rozparcelowano, budynki Upadek ten był tak nieszczęśliwy, że chłopler. jako podanie, ale może być ono bardzo częściowo rozebrano. Wedlug opowiadań zginął na mieJscu . blis kie prawdy, gdyż starsza osoba opowia­ siarszych ludzi w latach 20-lych sta ł a jeszcze Z dawnego cmentarza przy starym kościele dająca te wydarzenia twierdziła, iż słyszał a ogromna siadała, będąca pozosiałością po pozostały jeszcze dwa groby w pÓłnocnej jego dawnych za budowaniach dworskich, gdyż nikt nie części , tuż obok drogi polnej: ks. Stanisława o tym od swej babki, która z kolei słyszała c hciał jej kupić. W końcu runęł a pod naporem Michatowskiego, zmarlego 2 listopada 1926 r. to od naocznego świadka. Aniela Grygiel LISTOPAD '93 : WIAOOMOŚCI LOKALNE SIr{"; Społeczności ło kalne (wy­ Szkół. Mimo to wydatki te sięgają w b u dżecie: w 1991 r. - 135 mln, w Ciesząc się z tego, te \" ogóle są , znaniowe, gminne) od wieków two­ tym roku kwoty 8 mld 689 mln z ł , z 1992 r. - 128 min, w 1993 - 255 mln motna dz iś ubolewa ć, te budowano rzyły i utrzymywały swoje szkoły. czego 90% stanowi fundusz płac i zł. Dzięki temu mo ż n a było w tym je z byle jakich surowców, według Motemy więc uznać za przejaw jego pochodne. Podobnie jak w czasie wyko n ać naj ni ezbęd n iejsze stereotypowych planów, nie zabez­ normalności fakt ich planowanego poprzednich latach nie ma p ienięd zy remonty - naprawy dachów (VI pieczając potrzeb nauczycieli I powrotu pod władzę samorządu . Na na remonty, opa ł (potrzeba na zimę Boguszynie, Boguszynku, Chromcu, uczniów. ladna ze s zkó ł ni e ma mocy ustawy sejmowej szkoły pod­ 260 ton), na bieżące utrzymanie - Nowym Mieście), wymiany lub szatni. T ylko szkola w Nowym stawowe mają być przejęte przez środki czystości, pomoce naukowe, naprawy instalacji c.o, (Kolniczki, Mieście pOS iada salę gimnastyczną gminy z początkiem 1994 r. wymianę sprzętów, itp. Nowe Miasto), wymiany i naprawy Niewie l ką stalówką dysponuje tylko W gminach przygotowania Budynki szkolne podlóg czy wykładzi n podlogowych, szkoła w Chociczy, zaplecze ku­ zosta ły już poczynione. Związki W i ększość placówek szkol­ insta lacji wodnych i kanalizacyjnych chenne dla slołówki jesl praktycznie zawodowe oraz politycy z SLD I PSL nych m ieśc i się w budynkach wznie- (Chocicza - budowa przepompown i, tyl ko w Nowym Mi eśc ie Boguszyn, Kolniczki - pod l ącze nie Szkoly nie dysponuj ą tet do sieci wodoc iągowej) . dostateczną i l ością sal lekcyjnyc h. Prace remontowe wykony­ Do za j ęć szkolnych wykorzystywane wa no też ze skladek rodziców i przy są budynki starych szkół (w Ko ­ ich b ezpośred n i m zaangażowa niu . morzy, Kruczynie, Boguszynku). ale W zbieranie środków a n gażowa ł y takte salka katechetyczna w Cho­ się tet Komitety Rodzicielskie. ciczy, pokój w domu komunalnym w Mimo to potrzeby są jeszcze Klęce , św ietlica szkolna w Bogu­ ogromne. - Większość szkót była szynie. w tym samym czasie budowana i

Szkoła w Chociczy zapowiadają przesunięcie terminu sionych w latach 60-tych jako tzw. obowiązkowego przekazania szkół " tys iąclatki" Pobudowano wówczas gminom do 1996 r. Jednak nie­ szkoly w Chociczy, Nowym M ieście, zaletnie od tego, czy przejęcie to Boguszynie, Ko ln iczkach i Chro­ nastąpi za dwa miesiące czy za dwa mcu Ale dzieci uczą się też w lata, szkoły będą placówkami samo­ szkolach z "czasów pruskich ", rządowym i i jest oczywiste, te w Jeszcze sprzed I-szej wojny świa­ interesie calej społeczności powinna towej (w Klęce, Komorzy, Kruczynie, Szkola w Klęce leżeć ich jak najlepsza kondycja. Boguszynku). Wszystki e, za równo Fot. Adam Czerneńko Jakim gospodarzem było te 3D-letnie jak i te wiekowe, wyma­ gają remon tów i modernizacji. państwo, teraz po trzydziestu latach wszy­ N i ewątpliwie najciasniej mają trudnej sytuacji w ośw i ac i e administrując nimi od ponad O stkie wymagają generalnego dZieci w szkołach w Choclczy I w wiadomo nie od dziś. Dyrektorzy czterdziestu lat? O niedostatku remontu. Z Iwratorium nie było Klęce. Ta ostatnia nie p osiada środków na oświatę słyszymy od lat. szkól i przedstawiciele nauczy­ na to od lat ani złotówki - stwier­ praktycznie korytarzy, a jedna z klas Zadlutenie placówek oświatowych w cielskich związków zawodowych dza sekretarz gminy G.Kosmala. - jest salą przechodn i ą . Czas m i ędzy skali kraju szacuje się na okolo 2,5 przekonali o tym obecny samorząd, Z inspektorem nadzoru budowla­ lekcjami dzieci spędza j ą na boisku, biliona zlotych. jeszcze na poc zątk u obecnej ka­ nego B . Studzińskim robiliśmy a w razie niepogody - w salach - Szkoły w naszej gminie dencji. Na ich wniosek w 1991 r. przeg ląd placówek oświatowych lekCYJ nych. nie są zadłu żo n e, c hocia ż pie­ opracowana zostala przez Za rząd przed ich przejęciem przez gminę Skutkiem braku dostatecznej niędz y państwowych przeka­ Gminy ca ł ośc i owa informacja o i stwierdziliśmy, że właściwie we il ości sal jest dwuzmianowość. W zywanych za pośrednictwem stanie placówek oświatowych w w szystkich potrzebna jest wy­ Chociczy at sześć klas chodZI na kuratorium starcza zatedwie na gminie . Stwierdzono w niej, że miana stołark i okiennej, instalacji d r ugą zmianę. w Nowym Mieśc i e - uposażen ia dla nauczycieli, skła­ wobec ist n iejącego fatalnego stanu c.o. , tynków. Sanitariaty nie p ięć i jedna - w Boguszynie dki ZUS, najniezb ęd niejsze opła­ szkół, n iezbę dne są systematyczne, odpowiallają potrzebom dnia W szkole nowomiejskiej od ty za prąd, wodę, telefony, stwier­ sukcesywnie robione remonty dzisiejsze go ... dwóch lat odczuwa s i ę z n aczną dza Eleonora Kuderczak kierująca Począwszy od '91 r. przeznaczano Niedostatki lokalowe poprawę - około 50 dzieci z rejonu na nie co roku pewne kwoty w Gminnym Zespołem Ekonomicznym P i ęć Z sześc iu szkó ł na Klęk i nie dojetdta jut do Nowego terenie gminy to "tys i ąclatki" ." WIADOMOŚCI LOKALNE LISTOPAD '93 Miasta. W roku ubiegłym kl.V a w które pamiętają jeszcze ich dziad­ są nie tylko meble. Nie sposób P rzy g l ą dając się bielącym V i VI chodzą J UŻ do szkoły kowie. W innych sąjul dostosowane wyobrazić sobie współczesnej szko­ s zk ołom , w K l ęce . Na razie dzieci te uczą się do wz rostu uczniów, niedawna ły bez pomocy naukowych, kompu­ w i d a ć wieloletnie zanied­ tam w bardzo trudnych warunkach, kupione, stoliki i krzesła. Udało S i ę teró\'l, telewizora , magnetowid u, bania. Ale Wl d ać te ż to, co JUż zostalo ale w perspektywie mają przejście tak wyposażyć niektóre klasy szko­ kse rokopiarki, sprzętu sportowego. zrobione. I nie jest tego wcale tak do nowego budynku. Jul trzeci rok łom w Klęce i Nowym M i eśc i e. Udaje si ę na to wszystko, c h oć z ma ł o. Cenne jest zwłaszcza , że trwaja prace nad jego budow ą. Srodki na to zdobyli ich dyrektorzy pe w nosc i ą w niewys t ar c za j ącym zaa ng ażowan i e i d obrą "'"ło lę vIidać Dotychczas gmina wydała na ten cel w kuratorium. Ze składek rodziców i za kreS ie, znaleźć środki dz i ęki z aró wno po str onie srodov/l ska 2 mld 400 mln i otrzymała z kura­ dzięki pomocy samorządu zak u p i ła zaangażowaniu Komitetów Rodzi­ szkolnego jak i sa morządu. W tych torium - 2 mld 414 mln zł meble dla młodszych klas ta k że cielskich , dyrekcji szkół , nauczycieli, warunkach przejecie szkół przez Wyposażenie w sprzęt szkoła w Boguszynie. Placówka w rodziców. Organizowane są zabawy gm i nę nie powinno być postrzegane Jakość sprzętu , w jaki wypo­ K lęce otrzymała także meble (stoliki dla m i eszkańców ("Wianki", zabawy przez żadną ze stro n jako zło s aż on e s ą sz k oły , jest bardzo ró ż na i krz esła) w da rze z z a p r zyja ż nlonej ka rn awałowe) i festyny, z których koniec zne, a jako s to j ące przed nami W niektórych uczniowi e siedzą w gminy holenderskiej dochód przeznaczany jest właśn i e zadanie. ław kac h z dziurami na kałama rze , Do nauki szkolnej pot rz ebne na te cele Halina Czarny

Nowa gazetka szkolna Wydaje s i ę, że w czasach, upraw ian ie sportu dla przyj­ gdy stosunkowo łatwo jest złożyć emnoś c i , dla zdrowia, dla poko­ te kst na komputerze I pow i e l ić go nywania samego siebie znajdzie na kserokop,ar",e, można bez wsród uczniów szkoł y w Klęce trudu założyć i drukować gazetkę wielu ch ętnyc h. szkolną. Jest to jednak tylko W gazetce są też inne ma­ pozornie prosta sprawa. Musi teri a ł y, nie tylko o sporcie. B2rdzo powstać zespół uczniów chcących c ie kawe są np. "WiadomOŚCI się zaangazować w to przed­ Szkolne" , bę d ące kron i ką najcie­ sięwz ięcie. Nieodzowne jest także kawszych wyd a r zeń. Na ten temat pozyskanie nauczyciela - opie­ napisze m y jedna k przy Innej kuna, który pomoże, doradzi , okazji , gd y uk aż ą S ię kolejne poprawi numery"WS" W szkole w Klęc e ukazal ee si ę pierwszy numer gazetki " Wia­ domośc i Sportowe", którą zaczę l i wydawać uczniowie ki: VI J uż pobiezne zapoznanie się z zamieszczonymi w niej tek­ stami wskazuje, że jest to bardzo W izbie lekcyjnej s z koły w Nowym Mieście Do kończenie ze s. 8. ciekawa inicjatywa. Gazetka pra­ gnie spopularyzować sport wśród mo ż n a t e ż na .ob ec n ość pięknych uczniów i zachęcić do uprawiania drzwi z kunsztownie wykonanymi go. Nie chodzi przy tym o wielkie zamkami. W drzwiach do kruchty wyczyny W artykuliku: "ĆWICZ zachodniej , zamek ma niezwykle razem z nami" jest taka zachęta : skomplikowany mechanizm z pos­ " Istotą sportu jest rywalizacja, taci ą św. Jerzego, walczącego ze współzawodnic tw o , walka . Nie smokiem oraz bogaty ornament zawsze ta walka toczy s i ę między rośl i nn y c h splotów różnym i zawodnikami. Często jest Te wszystkie dzieła sztuki to walka z samym sobą, z wła­ czyta się Jak o t w a rtą księgę o snymi słabośc i ami, lenistwem. dziejach kultury polskiej okresu sarmatyzmu. IN że r kowskiej świą­ Wielu z Was nie będzie bić tyni wyczuwamy rekordów świata I Polski czy te ż t eż niezwykłą atmo s fe rę niedopowiedzenia i rekordów swojego klubu, sz koły , t ajemni czośc i . W naszej zelektro­ ALE KALDA I KAZDY Z WAS nizowanej epOCE warto zagla.d·ać w MOLE USTANOWIĆ I BIĆ WŁA­ takie Jak to miejsca. D ają one SNE REKORDY'" sz a nsę prawdzi wej kontemplacji. Pracownia ko mputerowa w szkole w Nowym Mieśc i e Można mieć n a dzieję, ż e Andrzej Kosiolovlski Fot. Renata PolI Na budynku szkolnym przy ul. Po z­ szpitalu, gdzie zmarł tego samego dnia. sierpnia 1942 roku nańs k iej w Nowym M ieście są dwie tablice Przyczyną śmierCI było pęknięcie żolądka. Przypomin ając sylwetkę W. Kędzier­ związane z dzialalnością nauczycielstwa. Trzecim z nauczycieli, których nazwiska skiego trzeba wrócić do czasów sprzed II wojny Pierwsza, ufundowana przez nauczycieli upamiętnia tablica w Nowym Mieście Jest, śWiatowej, Jego oddanie pracy konspiracyjnej powiatu jarocińskiego Jeszcze przed wojną, pochodzący z okolic Smlgla, Brunon Konie­ nie było bowiem sprawą przypadku ale powstala w sześćsetną rocznicę ?WycięstWa czny. Urodzil się w 1903 roku w Zydowie a konsekwencją wyborów dokonanych znacznie Władysława Łokietka pod Płowcam i. Druga Seminarium Nauczycielskie ukończył w wczesniej odsłonięta została kilkanaście lat temu. Cytując Lesznie. Od 1928 roku do wybuchu wojny W.Kędzierski urodził się 3 lutego 1895 jej treść warto przypomnieć sylwetki nauczy­ pracował w Publicznej Szkole Powszechnej w roku w Je żew ie w powiecie gostyńskim . W cieli, których nazwiska są na niej wyryte. Chromcu. Zmobilizowany w sierpniu 1939 Nowym Mieście był kierownikiem Publicznej roku, kam panię wrześniową zakonczył w Szkoły Powszechną K ie rował także miej­

DLA UPAMIĘTN I ENIA NAUCZYCIELI Warszawie. Po kapitulacji stolicy na krótko scową dokształcającą szkołą zawodową oraz

GMINY NOWE MIASTO NWARTĄ wrócil do Chromca. Na krótko, bo juz na przysposobieniem wojskowym. Nie ogran ic za ł

OFIAR II WOJNY ŚWIATOWEJ początku grudnia tego roku został wysiedlony się się do działalności pedagogicznej i by ł do Generalnego Gubernatorstwa. Znalazł Się WALENTEGO KĘOZ I ERSKIEGO z NOWEGO MIASTA bardzo zaangażowany w życie społeczności FRANCISZKA NOWAKA z NOWEGO MIASTA w głównej fali wysiedleń z powiatu jaro­ lokalnej. Zasiada ł w Radzie Gminy, należał do c i ńskiego. Objęła ona około 4 tysięcy osób. W ALFONSA ROZMIARKA z BOGUSZYNA Polskiego Związku Zachodniego. BRUNONA KONIECZNEGO z CHROMCA W 36 ROCZNICĘ ODZYSKANIA N IEPODLEGŁOŚCI NAUCZYCIELE I SPOLECZENSWJO

GM INY NOWE MIASTO N WARTĄ

Ich życie i losy były charakterystyczne dla postawy środowiska nauczycielskiego, którego aktywność zawodowa przypadła na lata międzywojenne. Najmłodszym z nich był Alfons Roz­ miarek. Urodził się w 1914 roku i gdy wybuchła II wojna światowa nie miał jeszcze ukoń­ czonych 25 lat. Uczył w Boguszynie i jak wielu młodych nauczycieli miał ukończoną pod­ chorążówkę. W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany a w kampanii wrześniowej uczestniczyi jako żołnierz Armii "Poznań" Przeszedł z nią szlak wojenny przerwany .pod Sochaczewem. Zginął 16 września we wsi Giżyce podczas pamiętnej bitwy nad Bzurą. Franciszek Nowak należał do tej grupy nauczycieli wielkopolskich, która pochodziła z Nauczyciele: Zofia Cegłowska, Walenty Kędzierski i Franciszek Nowak oraz dzieci ze szkoły w terenu byłego zaboru austriackiego. Przybyli Nowym Mieście . 1938 r. oni tutaj w pierwszych łatach po odzyskaniu niepodłegłości, by podjąć pracę w szkołach dotkliwie odczuwających brak polskich dniach 7 i 8 grudnia wysiedlanych przewożono W pamięci mieszkańców Nowego pedagogów, F.Nowak urodził się w 1901 roku do kłasztoru O O. F ranciszkanów do Jarocina Miasta pozostanie tak ż e, a może przede w Chocznl w Krakowskiem. Po ukończeniu a 9 grudnia wysłano do Opoczna. W powiecie wszystkim, jako współautor opracowania Seminarium Nauczycielskiego w Bielsku Białej opoczyńskim mieszkał do 4 czerwca 1942 "Dzieje Nowego Miasta n.Wartą i Jego osiadł w powiecie jarocińskim. Przez rok roku, Tego dnia za działalność konspiracyjną Kurkowego Bractwa Strzeleckiego z okazj i pracował w Szkole Publicznej w WOjciechowie został aresztowany i osadzony w obozie trzechsetlecia Bractwa" , do którego napisał a od 1925 roku do wybuchu wojny był koncentracyjnym w Oświęcimiu. Zginął po 3 kilka rozdziałów Na spisanych przez niego nauczycielem w Nowym Mieście, miesiącach , 2 września. legendach wychowało się JUż wiele roczników Podczas okupacji na terenach wcie­ Podobne były losy okupacyjne Wałen­ nowomiejskich dzieci i na pewno sięgać po nie lonych do Rzeszy władze niemieckie pro­ tego Kędz iersk iego. Po wkroczeniu Niemców będą następne pokolenia. Podobnie rozdzi ał wadziły bardzo zdecydowaną politykę prze­ został wzięty jako zakładnik a następn ie poświęcony szkole do dZ iś stanowi nie­ ciwko polskiej inteligencji. Na początku wywieziony do Opoczna. Podjął pracę w szkole zastąpione źródło informacj i o dziejach F.Nowak został skierowany do prac polowych i zaangażował się w tajne nauczanie, Będąc szkolnictwa w Nowym M ieśc ie. a w 1940 roku wywieziony na roboty przy­ oficerem rezerwy, Jednocześnie prowadził W,Kędzierskl był wyznawcą zasady, ze musowe do Niemiec. Ze względu na stan działałność konspiraCyjną Należał do Związku nauczyciel, szczególnie w środow i sku wiejskim zdrowia zwolniono go i wrócił do Nowego Walki Zbrojnej a pózniej do Armii Krajowej, w i małomiasteczkowym, jest tą osobą, która Miasta. Tutaj jednak nie dano mu spokoju i której pełnił funkcję dowódcy na terenie gminy hi stor ię tej małej ojczyzny zna , popularyzuje a ponownie skierowano do prac fizycznych przy Niewierszyn, Aresztowany tego samego dnia także współtworzy, kopaniu rowów. Codziennie dojeżdżał rowerem co B, Konieczny, z którym współpracował, Eugeniusz Czarny do Jarocina. 9 czerwca 1942 roku, po został wywieziony do Oświęcimia. Zginął 14 zasłabnięciu w czasie pracy, znalazł się w Gospodarstwo Rolne Skarbu Państv.r.~ ;:~W ffWoli~Y 'fiqwej

Gospodarstwo to zostala zatrudnia 73 pracowników (na ków inwentarskich stabilność cen w dlu~szym okre­ ut\','orzone zarządzeniem Dyrektora poziomie z lat ubiegły ch ) , którym po - Na dobre wyniki eko­ sie czasu, ponieważ cykl pro­ Oddzialu Agencji Rolnej Skarbu restrukturyzacji doszly prace zwia­ nomiczne gospodarstwa - mówi dukcyjny w rolnictwie trwa jeden Państwa w Poznaniu z dnia 1 maja zane 2 przygotowaniem pasz tre­ jego administrator inz. Wieslaw rok a często i dłużej. Jestem br w oparciu o program restru~ sciwych, naprawą maszyn rol­ Rybarczyk, oprócz takich czyn­ jednak optymistą , jestem prze­ kturalizacjl Kombinatu PGR Choci­ niczych, konselWacją budynków i ników jak pogoda, właściwa konany, że po chwilowych kło­ cza. W skład Gospodarstwa wcho­ znajdujących się w nich urządzen organizacja pracy, zaangażo­ potach nadejdą lepsze czasy dla dZI byly Zaklad Rolny Aleksandrów Płace pracO\'mików zatrudnionych wanie wszystkich pracowników gospodarujących w rolnictwie, Z folwarkami w EI2bietowie i Stra­ przy produkCji zwierzęcej uzalez­ ma wpływ również opłacalna Franciszek Tomczak mnicach oraz Zakład Rolny Wolica ni one są od jej wyników, natomiast Nowa Z folwarkami w Dębnie , Her­ pozostali są wynagradzani wig manowie I Dąbrowie . Z majątk u stawek godzinov.rych. Średnia płaca wylączono stawy rybne w Lutyni , brutto w okresie działalności gospo­ które zostaly przejęte przez Go­ darsiwa (od maja do paźdz i ernika) spodarstwo Rybackie w Milosł aw iu . wynosiła 3728 Iys zł, netto - 3095 Łącznie Gospodarstwo posiada tys zł Jest to wynagrodzenie liczone 1329 ha ziemi, z tego 1174 ha to łącznie za prace w nadgodzinach i grunty orne, 96 ha stanowią łąki i dniach v:olnych. Obecne ceny na pastwiska a reszta to zabudowania i produkty rolne, klóre sprzedawane obszary leśne. Administratorem są przez gospodarstwo i wynikający gospodarstwa jest wyłoniony w stąd zysk pozwala na pokrYCie drodze konkursu inż . Wiesław kosztów paliwa do Ciągników , p r ąd , Rybarczyk , który ponosI pełną remonty starego sprzętu rolniczego, odpowiedzialność za prawidiowe podatki I place. Brakuje natom iast gospodarowanie pm'.'ierzonym mają­ środ k ów fi nansowych na odnowienie tkiem. Gospodarstwo zachowując produkcji, tj. zakup nawozów, środ ­ -.' nadal państwowy charakter, przejęlo ków ochrony roślin , zakup nmvych wszystkie zobowiązania finansowe z maszyn oraz modernizację budyn- Gospodarstwo Rolne w Wolicy Nowej poprzednich lat, któ re nal eży spłacić Fot. Adam Czerneńka biezącą produkcją Jej podstawą stal się glównie zywiec wieprzowy, którego aktualna cena gwarantuje zyski. Gospodarstwo posiada 5300 Kolniczki 1263 • 1993 sztuk trzody chlewnej, z tego 4300 sztuk jest w AleksandrOWie i 1 000 Listopadowy numer "WL" poswlęcony jest w znacznym stopniu spotykalo się tez polskie nazwiska sztuk w Hermanowie. W celu obni­ sprawom w gminie. Tekst, który drukujemy napisany oświaty poniżej, - Widelicki, Wilczkowiak. Zenia kosztów produkcji stosuje się został przez nauczyciela i jest wyrazem jego zainteresowania 2.03.1867 r. to data pow­ .żYli/jeni e mieszankami pasz treś­ miejscowością, w której mieszka i uczy. Zamieszczamy go, nie stania Kółka Rolniczego w Kolnicz­ ciwych ,przygotowanymi we własnym faktów i ich interpretacji. (red.) próbując weryfikować kach, drugiego w Wielkopolsce zakresie, z dodatkiem zielonek, zaledwie w rok po pierwszym. kukurydzy CCM (kiszone ziarno 27 i 28. 07.1895 po wielo­ kukurydzy) oraz burakami pas­ W ostatnim numerze W L Boskiej Koinicklej za uratowane ty godniowych upalach spadl tewnymi na pierwszej stronie mieliśmy życ ie w czasie kąp i eli. Historyczne Drugim ki erunkiem produkCji in f ormację, że Nowe M iasto n/ zapisy kroniki Cudownego miejsca wreszcie obfity deszcz, który jest mleko, pozyskiwane od 190 Wartą ma 71 O-leCie swego Istnie­ Kolniekiego zas i ęgają roku 1394 i orzeźwił zWlędlą roślinność i krów, które sprzedawane Jest do nia 1283-1993, Jest to oczyw iŚC i e 1530 r., gdZie Jest mowa o piel­ przynlósl dlugo oczekiwany chłód mleczarni w Srodzie Wlkp, pra­ prawda udokumentowana, ale Ja grzymkach przebywa jących z W roku 1912 została wybu­ cownikom oraz Innym mleszkancom chclalbym czytelników WL po­ powiatów pleszewskiego, średz­ dowana przez władze pruskie, przy dużym wkladZle ludności wsi. Łącznie w gospodarstwie Jesl Infonnowac, że w naszej Gminie kiego, w rzeslńskiego . 490 sztuk bydła. Zakład posiada sąjeszcze starsze miejscowości : 1773 r. powstał kolejny miejscowej. szkola o 2 izbach równlez 900 sztuk oW iec-matek, D ębno z 1241 r, Roguska z 1244 stary drewniany kOŚC i Ół , który w lekcyjnych, w których do dZISiaJ rozmieszczonych w trzech ow­ r i Kolnice dzisiejsze Kolnlczki 1975 r. zastal przeniesiony do odbywają się zajęcia lekCYjne - czarniach. Ze względu na nieo­ 1263 r. a więc właśnie ta trzecia Boguszynka. obecnie uczą się dzieci kI. I-III. płacalność tej produkCJI, wynikającą miejscowo śc ma w tym roku 730- 1820 r. pobudowano ple­ 1.04.1916 r. założono bi­ z niskiej ceny wełny (14 - 16 tys zł lecie swego istnienia, w zvviązku ban i ę, która do dziSiaj spetnia swe bliotekę parafialną zakupując 83 za 1 kg) zamierza s i ę zm niejszyć z tym chciałbym przedstawlc kilka podstawowe zadanie dla miej­ książeczki ludowe. obsadę do 300 sztuk2eby wyzywić istotnych faktów Jubilata. Pier­ scowego proboszcza I parafii, ale 1918 r. po zawarciu pokoju tak dużą ilość zwierząt we wlasnym wszy kościół VI Kolniczkach zbu­ JUż w najbl i ższym czasie oddany pomiędzy państwem niemieckim zakresie gospodarstwo uprawia na dowany zastal w pierwszych do użytku zostanie nowy Dom a rosyjskim wracają pierwsi jeńcy 700 ha zbota paszowe Rośliną czasach historycznych Polski i Parafialny, którego budowa trwa z niewoli wśród nich nauczyciel towarową jest rzepak zasiany na 220 wedlug tutejszej legendy zbu­ juz blisko cztery lata Krawczyk, który organizuje szkolę ha. Wiosną planuje się uprawę 35 dować go mial rycerz Polski 1840 r. wybudowano gli­ I rozpoczynają się zajęcia ha buraków cu krowych. Pozo stale nazwiskiem Kolniczki Budowę niano-d r ewn i aną szkołę pod slo­ 1919 r. zaczyna s i ę nowy grunty orne przeznaczone są na Kośc i oła wykonal jako wotum mlanym dachem. W szkole tej Dokończenie na s. 14 rośliny pastewne Gospodarstwo wdZięczności Cudownej Matce uczyli nauczyciele niemieccy, ale

LISTOPAD 'SS WIADOMOŚCI LOKALNE Str. 13 7.10.1993 r. oddano do można wn i oskować, że srodo­ Dokończenie ze s. 13 obejmuJ8 ks. Wojciech Rychły (ur. 23.04. -,91 O r. w Kromsku Sta­ użyt k u główną nrtkę wodociągu dla wisko geograficzne i klimat sprzyja rym) , który cały okres wojenny wsi Ko lnlczki i Jadwigów. Na długowieczności Czy na 740-Iecie okres polskiej Szkoły Powsze­ spędZił w obozach w Lubiniu, przełomie pażdziernika- l istopada istnienia Kolniczek będzie rozbu­ chnej . Dachau . Guzen. W 1947 za 93 będZie zakładane c .o. w bu­ dowana szko ła o sa l ę gimnas­ 1939 r. to rok n ies zczęść , otrzymane pien iądze za ko lę dę dynku starej szkoły. tyczną a może doprowadzony oto kilka faktów z kroniki pa ra­ ksiądz zakupUje 3 wagony wapna Wieś ta od wielu lat oscy­ będzie gaz do wsi pokaze czas, fialnej: - nad okolicą naszą latem i 250 tys. cegły. W czerwcu 1948 luje w liczbie mieszkanców około na l eży dodać jeszcze, że widać przechodzily szalone burze, które r. przystąpiono do kopania i 220, mieszka w niej wielu ludzi, jak wieś się odmładza, powstają poc i ągnęły za sobą straty mater­ zak ładania fundamentów. Przy którzy znają histor ię wsi bardzo nowe domki jednorodZinne. ialne i przyniosły za sobą śm l ere kopaniu fundamentów napotkano dawn'Ł a naj starszą m ieszka nką Myślę, że jest jeszcze wiele ludzi i zwierząt. Wskutek ude­ na cały duży grób pełen ludzkich jest Pani Jadwiga Dominiak, która prac do zrobienia we wsi stąd rzenia pioruna jednocześn i e w kosc i. Kamieni nawożono ogro­ prze k roczyła JUż 92 rok życia i całe uwazam, że ten artykuł podbudUje budynki gospodarcze na leżące do mnie dużo z całej parafii życie spędziła w Kolniczkach. Do mieszkańców da prowadzenia majątku Teresa I Jadwigowo 12.09.1948 Jego Ekscelencja ks Seniorów wsi należy zaliczyć dalszych aktywnych dzialań nad spalila się obora i owczarnia oraz Arcybiskup Poznanski Walenty Panią Antoninę Adamczyk ponad polepszeniem warunków w któ• zabite zostały krowy. - w gospo­ Dymek dokonał uroczyście aktu 87 lat I Pana Franciszka Kiela rych żyjemy. darstwie Mrugaiskiego w Kol­ poświęcenia kamienia węgielnego ponad 85 lat, którzy dziesiątk i lat Czesław Jarecki niczkach piorun zabil krowę, - na pod budowę nowego kościola swego życia tu spędzil i, stąd dradze Kolniczki - N Miasto obok parafialnego w Kolniczkach. Utwo­ ma jątku Aleksandrów piorun rzono Komitet Budowy Nowego zabija dwóch mło dych męzczyzn Kośc io ła na czele którego był z Boguszyna i parę koni - pocho­ ksiądz proboszcz Wojciech Ry­ wani zostali na Cmentarzu w chły. Koszty budowy pokryli Kolniczkach we wspólnym grobie parafianie, na l eży dodać, że przy - podczas pracy przy suszeniu koncu 1948 r. stały już mury .... .e- "... , trawy-siana na łące dworskiej tuz nowego kościoła. Tempo prac było przy Kolniczkach zostaje zabita ogromne - kościół pod wezwaniem wystrzalem z krótkiej broni mloda Najświętszej Marii Panny oddano dziewczyna z Teresy. Wszystkie do uzytku parafian w 1951 r. Jest te wydarzenia były na przełomie to niepowtarzalna pod każdym czerwiec-sierpie n 1939 r, które względem świątynia. W grudniu wielu czytelników WL na pewno 1957 roku z inicjatywy ks. W. Ry­ sobie przypomni, szczególnie tych chłego. SI Bednarka i L. Gołem­ po 50 roku zy cia. bniaka zabłysło św iat lo elektry­ Nadszedl 1 .09.1 939 r. czne. rozpoczęła się II wojna światowa We wrześniu 1969 roku - szosy i drogi zawalone są oddano do użytku budynek nowej uc iekiniera mi, wokó ł pali się szkoły, prace nad Jednym I drugim dosłownie wszystko stodoły , sterty zadaniem choć z Wielkimi pro­ zbóż i słom y , wobec tego , że blemami doczekały się końca . sytuacja staje się coraz trud­ 1.12.84 Kol niczki opuszcza niejsza i grożniejsza mieszkańcy ks. Kanonik Wojciech Rychly wioski decydują się również na przenosząc się do Domu Ks i ęży ucieczkę wraz z największym Emerytów wAntoninku. 24.02.86 ska rbem wioski i parafii - cudo­ umiera w Poznaniu w Szpitalu wnym obrazem Matki Boskiej duszpasterz, który przejdzie do Kolnickiej . Rano 4 września o historii wsi i parafii. Pogrzeb odbyl bardzo wczesnej godzinie ksiądz się 1.03. na cmentarzu przy­ Alfons Urban odprawia mszę św kośc i e l nym w Kolniczkach z przed obrazem Matki Boskiej w udziałem ks. biskupa Zdzisława intencji błogosławieństwa w ucie­ Fortuniaka, licznie zgromadzo­ / czce i opieki nad wios k ą i całą ,/ nego duchowlenstwa oraz rzeszy parafią. / parafian i okolicy Podczas okupacji hitle­ mieszkańców / ' mimo kilkunastostopniowego rowskiej Niemcy zniszczyli wszy­ mrozu """"" stko co świadczyło o pols kości 14.1 0 .1989 r. dokonano f szkoly we wsi , w tym także otwarcia Izby PamięCI pierwszej dokumenty na terenie gminy, autor tego Po wOjnie w kwietniu 1945 opracowania zaprasza do jej r. wraca do Kolniczek Ob. Euge­ zwiedzenia niusz Jakobi, k1óry daleJ kieruje 25.05.93 przy latują a 25.08 szkołą, k1órą dwa miesiące wcze- Nowomiejskie uliczki Garncarska i 2erkowska 93 odlatuje para bocianów bez Fot. Adam Czerneńko . śniej otworzył Pan Spychaj. potomstwa. W kwietniu 1946 r. parafię

LISTOPAD '93 Dane za okres 21.09.1993 - 20.10.1993

URODZENIA ZGONY Przemysław S u ś - Kazimierz Hellwig - Klęka (49 1.) Dawid Nagły - Chocicza M i eczysław Ostojski - Chocicza (69 L) Kinga Filipowiak - Klęka Marianna Dudek - Utrata (71 L) Krzysztof Goguiski - Klęka Żaneta Marciniak - Chromiec Rodz inom zmarłych przekazujemy wyrazy współczucia. Mikołaj Borowczyk - Boguszyn Oprac. Grażyna Grabowska Sylwia Górczyńska - Dębno Patryk Mikołajczak - Klęka Honorata Matuszczak -

MAUEŃSTWA Józef Czerniak - Chocicza Dorota Borys - Jarocin

Marek Witczak - Racławki Katarzyna Zenker - Świętomierz

Cezary Filipiński - Ks iąż Wlkp. Aleksandra Litkowska - Boguszyn

Lech Kania - Zaborowo Magdalena Kaczmarek - Utrata

Krzysztof Jakubowski - Chwałkowo Kość. Ewa Koscielna - K l ęka

Sebastian Adamiak - Boguszyn Sylwia Hunold - Jadwigów

Andrzej Kurczaiski - Brzostków Teresa Remplewicz - Radliniec

Zbigni ew Dudziak - Szamotuły Izabela Maj -

Tomasz Friebe - Jarocin Agnieszka Zielińska - Nowe Miasto n.W .

Tomasz Kosmala - Szypłów Katarzyna Pawlak - Żerków

Mariusz Hetmańczyk - Wolica Nowa Beata Piasecka - Że rk ów

Zygmu nt Sawarzynski - Kiełczyn Anna Kominek -

Janusz Kowalski - Lidia Mróz - C hocicza POZIOMO: 1) strach przed wys tępe m, 4) wrota, drzwi, 5) układ , porozumienie, 8) na dachach i trawnikach po mroźnej nocy, 12) upoważn ienie , Zbigni ew Muszaiski - Krzywosądów Agata Tomczak - 13) podanie o życiu bogów, 15) żona syna, 18) wegetarianin, 19) produkt częściowego rozkładu roślin Ina bagnachi, 20)"na dachu" lub w filharmonii,

Jacek Harała - Śrem 21) łódź Noego. Mariola Seraszek - Nowe Miasto n.W. PIONOWO: 2) mała rura , 3) pradziad słonia, 5) mazurska miejscowoŚć wypoczynkowa, 6) drzewna lub mózgowa, 7) na początku był Marek Janicki - Mieszków nim Belzebub, 9) tworzą poszycie l eśne, 10) stolica Norwegii, 11 ) zmienia Joanna Garstka - Boguszyn się w żabę, 14) um OŻ l iwiają " sterowanie" koniem, 15) prymitywne zabudowanie przy gospodarstwie, 16) atłasek, . 17) jeden ze zmyslów Jan Maćkowiak - Michałów Rozwiązania krzyżówki (wystarczy hasło, jakie u tworzą kolejne cyfry, Grażyna Rybacka - Jaraczewo umieszczone w prawych dolnych rogach kratek) prosimy nadsyłać lub dostarczać do redakcji "WL" (Biblioteka Publiczna) do 25 listopada. Wiesław Krajewski - Wolica Nowa Wśród p raw i dłowych rozwiązań rozlosowane będą dwie nagrody po Grażyna Tyran - Czeszewo 50 tys zł.

Paweł Szymkowiak - Nowe Miasto n.W. Nagrody za rozwiązanie poprzedniej ~rzyżówki otrzymują: Arieta Elżbieta Wencel - Ks i ąż Wlkp. Tischer z Chromca i Rafał Jeziorek z Boguszynka. Losowała Weronika Mazurkiewicz z Wolicy Koziej - Małuch z poprzedniego numeru. W Ko ln iczkach ni e pam ięta się już Tadeusz Borek. uzbrojenia z ostatniej wojny. Jest i mun dur dobrze, kiedy zaczęto tam zb i e rać tzw. Zdzislaw Ję dr zak , który też uczył powstańca wiel kopolskiego "starocie" - Przybyłam tu w 1980 r. i już kiedyś w Kolniczkach , podkreśla zaanga­ W ostatnie). nieWiel kiej izbie będącej wtedy w szkole zapełnione nimi były żowanie bardzo wielu ludzi. Wymienia m.in . kiedyś kuchni ą nauczycielskiego mie­ dwie szafy, a ponadto znaczna ich część ws pomnian eg o JUZ A Komorowskiego i szkani a, zgromadzono właśnie przedmioty znajdowała się jeszcze na strychu , obecnego dyre ktora sz koły - Jana Toma­ kuchen ne, tyl e ze l i czące k i l k adzies i ąt lal. wspomina Aniela Grygiel, nauczycielka szewskiego, wielu mi esz kańców I nauczy­ Kiedy z gospodarzami i naszym będąca już od kilku lat na emeryturze. - cieli, wożnego - Leszka Jarzyniaka oraz fotore porterem zwiedzaliśmy izbę , na Korzystając z pomocy dzieci zbierał je mło dzież szko l ną. Wspomin a, jak z dziećm i schodach przed nią tłoczyły się dzieci wśród mieszkańców jeszcze Alojzy czyścili i od świ eża l i eksponaty oczekujące na le kc j ę histori i, którą właśnie Komorowski, emerytowany dyrektor Możliwość zorganizowania izby tutaj miał z nimi przeprowadzić pan Jarecki miejscowej szkoły oraz nauczyciel - pojaw i ła się , gdy na strychu starej szkoły I to chyba jest najw ięk szą wartośc ią tego zwo ln i ło si ę mieszkanie. W trzech zaada­ obiektu. Nie są to martwe pokoje z zaku­ ptowanych pomieszczeniach umieszczono rzonymi, poupychanymi w gablotach posiadane zbiory. - Wszystko robiłiśmy eksponatami, do których trudno się dostać, sami, pod kreś l a Cze s ław Jarecki, opie­ bo klucze ma ktoś, kogo zwykle akurat nie kujący się obecnie i zbą - Nikt nie dołożył ma na miejscu A taki niestety jest obraz ani złotówki. wielu masowo kiedyś zakładanych "izb Oprowa dz ający mnie po izbie J.To­ pamięci" Ta w Ko lnlczkach na co dzień t ę tn i maszewski I CZ.Jareckl z dumą pokazują zyclem. P rzychodzą uczniowie i na uczy­ zebrane obiekty. W pierwszym pomie­ ciele, czasem mieszkańcy. Warto wiedzieć, szczeniu zna j duj ą się przedmioty i doku­ że miesci się w starej szkole I że zawsze menty związa ne z histoną szko ł y. Widzimy znaj dZie się tu ktoś gotowy pokazać jej m.i n. roz ło zone na starych ł awkac h dzien­ zbiory. niki i rejestry uczniów, różne świadectwa Gospodarze czekają I zapra sza ją szkolne - starsze z XIX i początków XX w. wszystkich chętny ch, pisane po niemiecku i polskie z okresu Halina Czarny międzywoje nnego i powojenne. Najstarszy rejestr uczniów pochodzi z 1868 r. W na s tępnym pokoju zwiedzający mogą zoba czyć narzędz i a pracy i militaria . Są w i ęc stare żelazka , wagi, sierpy, cepy, pi ł y , d ł uta , elementy uprzęży końsk i ej, " szońdy" do noszenia 'ł,~ ader z wodą, śc i ski ~SPORl stolarskie Niektóryc h używano przed kilkunastu lub ki lkud z ie Si ęc iu laty, inne stosuje się jeszcze teraz w gospodarstwach domowych. Lekkoatletyka W k ąc iku wojskowym obejrzeć , można hełmy, plecaki i inne elementy W pa ździerniku odbyly s ię w Środzie tradycyjne, jesienne zawody lekkoatletyczne dla mlodziezy ze szkół podsta wowych. W ośmiu \ konkurencjach rywa lizowalo 12 re prezen tacji szkolnl'c h, wś r ód nich z espoły z Nowego Miasta, Biblioteka I Boguszyna Choclczy. Złoty medal w konkursie rz utu oszczepem z dob'ył Robert Pł óc ien lc za k ze Szk o ły Pod­ Publiczna stawowej w Choci czy, który bardzo udanie Gminy Nowe Miasto n. W a rtą wystartował także w biegu na 600 m, zajmując jest czynna : trzec ie miejsce . Srebrne medale v/}'Wałczy ł i : Ełwira poniedzialek, Kałużn i a k z Chociczy w skoku wzwyz i Je rz y 00 00 środa, piątek godz. 12 -18 Jambor ze szkoły w Nowym M ieście w chodzie wtorek, czwartek godz. 900 _1400 00 na 1500 m, Trzecie miejsca i medale b rązowe II i II I sobola mies iąca godz. 900 - 13 zdobyli: Jo ł a Banaszak (skok wzwyż) i Sy ł wia ZAPRASZAMY Paw ł ak (pchni ęc i e kułą) z Chociczy oraz Ro man Kiel ze szko ł y w Boguszynie W c zołów ce zawodów zn al eźli Się ta kLe: Kasia Bąk , Ania Klub "Kopczyk" Skałecka , Julita Wojtczak , Magda Pa cholczyk, Gminnego Ośrodka Kultury Dawid Goguiski, Szymon WojCiechowski, w Nowym Mieście Krzysztof Marchwiak, Maciej Wiła , Michał Flc i ZAPRASZA Karo ł Jarecki Fot. Adam Czerneńko Mirosław Janicki

WIADOMOSCI LOKALNE redaguje zespól w składzi e Halina Czarny (red ,nacz.), Adam Czerneńko, Marzena Spychalska, Franciszek Tomczak przy wspó ł pracy Jadwigi Łuczak . Wydawca Biblioteka Publiczna Gminy Nowe Miasto n . W a rt ą Adres Redakcji. Biblioteka Publiczna Gminy ul Poznańska 8a 63-040 Nowe Miasto n , Wartą Numer oddano do składu 3 listopada 1993r. Nak ład 1500 egz, Skład : FOX Studio, Jarocin ul. Gołębia 3. Druk: MINIPOL PHU P s.c. ul. ks,N i esiołows kiego 7 63-300 Pleszew