PERIÓDICO GALEGO SEMANAL

A UPG discute o seu papel Maria Xosé Cabaleiro Os mexiloeiros buscan no Bloque · afirma que un sistema de venda ~~---~~~-5------as cooperativas --~~~~~-8------0 PP négase a ter 11 son a solución para Galáxia canta a sua história unha policía autonómica o agro galega" nunha exposición ------7------9 ------26------

14 DE SETEMBRO •2000 •ANO XXIII• IV XEIRA FUNDA 00 EN 1907 N ~ 952 • 200 PTA

FÁTIMA Os fillos lacazáns Velaí vai o verme dos alcaldes O petróleo como problema Mario Pereira Desde que en 1998 o petróleo babeara a 1O dólares o barril deixou doPP de existir na economía globalizada. Todo era nova economia, econo­ Vén r1:os esta historia dun tempo (Páx. 4) mía virtual na que as bolsas subía como un foguete e baixaban coma no que o mundo era novo, unha cana, dando reviravoltas e fendendo patrimónios nas caídas, no ilusionismo de empresas que só ~xistian como marcas, mais sen tan novo que todo el recendía Kosovo1 o méclio millón actividade real produtiva. Agora atopámonos outravolta co petró• a mazás verdes e terra mallada ... leo, como problema, como causante dunha nova crise económica O libro gañ~dor do II Premio de masacrados quedou que poderia semellarse á recesión dos anos setenta. A OPEP, polo 1 simples feito de existir xa é culpábel din, sorprendentemente, os "Raiña Lupa ' de literatura infantil, en só 2.000 mortos economistas ultraliberais que pretende que sexa o mercado quen convocado pola (Páx.·18) regule todo e marque as políticas. Esquecen que non é a OPEP, se­ Deputación da Coruña. nón os "traders" os que poñen o prezo do petróleo e que se está a No Outono chega investir nel como se fai en bolsa e estiveron acumulando agardan­ **** * do que subise. "Cando saes dun porto co barco carregado, nunca sa­ 195 2000 bes a onde vas parar, no camiño podes mudar até média dúcia de 1 a mellor veces de rumo, depende de como vaian os prezos' , comentábanos o

eDIT L1lX~ capitán dun petroleiro. Outro feíto que se esquece a pé feíto é que colleita literária son as grandes petroleiras as que cantan coas patentes de enerxia (Páx. 21) alternativas, por iso non se desenrolan. • 2 -ESTA SEMANA Nº 952 - ANG XXIII ANOSATERRA 14 DE SETEMBRO DE 2000

ANOSA TERRA

Empresa Xornalística Editora:

Promocións Culturais Galegas SA

Consello de Administración:

PRESIDENTE: Cesáreo Sánchez Iglesias.

CONSELLEIRO DELEGADO: Xosé Fernández Puga.

VOGAIS: Xosé M' Dobarro, Alberte Ansede, Antolin Femández, Manuel Veiga, Xosé Castro Ratón, Xan Costa, Xan Carballa e Miguel Barros.

SECRETARIO: Xan Piñeiro.

Director:

Alonso Eiré López

Redacción:

Gustavo Luca de Tena, Xan Carballa, Manuel Veiga, Horácio Vixande, Arantxa Estévez, Carme Vidal, Paula Castro, Paula Bergantiños, César Lorenzo Gil.

EDICIONS ESPECIAIS: Xosé Enrique Acuña.

DESWO DE MAQUETA: Xoselo Taboada.

Colaboradores:

· . MADRID: Manuel Seoane.

BARCELONA: Reportaxe gráfico: FÁTIMA RODRÍGUEZ lria Varela. A oferta de comedores e transporte é fundamental para os pais e nais que traballan.

PORTUGAL: Gongalo Nuno.

SANlDADE: -0- PAULA BERGANTIÑOS Maria Alonso.

CULTURA: ' Xoán M Estévez, Celso López Pazos, Manuel Vilar, Lupe Gómez, óscar Losada, Gonzalo Vilas, Moitos pais vense na abriga de recurrir a escalas de pago para poder combinar o estudo dos tillos co traba­ Xosé M. Eiré Val, Xosé M' de Castro Erroleta, llo de ámbolos dous. Neste curso, pésie ao descenso da nataJidade, os centros privados son os únicos que Xesus González Gómez, Manuel Rivas, Borobó. incrementaron o número de matrículas. A Administración réstalle importáncia a este dado, pero os sindica­ LECER: Maria X. Gómez tos e as Apas atopan a causa fundamental na falta de servizos complementários no ensino público.

Fotografia: Andrés Panaro. XoséMarra, on catro anos, levábaa conmigo Desde a Confederación de namente. Núria Martinez, secre­ que a auséncia de servícios Voz Notícias. á escola unitária na que traballa­ APAS coinciden ao analisar que tária da Confederación, asegura complemementares de comedor J ba. Percorriamos todos os dias unha das razóns que máis con­ que as actividades extraescola­ e transporte é fundamental para Ilustración: -90 quilómetros. Cando tivemos Xosé Lois, Pepe Carreiro, diciona a matriculación dos rapa­ res que ocupan ao neno desde o abandono dos centros públi­ Calros Silvar, Gonzalo Vilas, que escolarizala,non atopamos ces nun ou outro centro é a ofer­ as nove da mañá até as sete da cos. Neste sentido reclaman da Suso Sanmartin, Ana Pillado Vega. nengun centro público en Lugo ta de comedor. Nas cidades e vi­ tarde, son imprescindíbeis para Administración informes nos que que tivera comedor. Habiao na las importantes, nas que o ensi­ os casos nos que tanto a nai co­ se compare a rede pública e pri­ Publicidade: p·eriféria, en Casás, pero sen no público compite ca privado, o mo o pai traballa. T amén os re­ vada nos centros urbanos. Carlos Martinez Muñoz transporte". Fernanda é mestra servizo foise reducindo paulati- presentantes de CCOO apontan Pasa á páxina eguinte Xefa de Administración: no ensino público, o seu compa­ Blanca Costas ñeiro tamén ~raballa, e, en contra As subvencións aas centros privados dos cidodes e grandes vilos deixan á rede púbrKCJ como un ensino de segundo categoria e 1ubsicfiário. Subscripcións: do seu desexo, tivo que matricu­ Lela Femández Puga lar primeiro á nena e logo ao seu Vendas: . neno, nun centro privado. Xosé M. Fdez. Abraldes O Venres 15 de Setembro incor­ Redacción e Administración: póranse ás aulas 191.959 alu­ Ruado Príncipe 22, bai>

Edición Electrónica: Educación Secundária Obrigató• www.anosaterra.com ri a (ESO) e Educación Post­ obrigatória (ESPO) farano, unha Teléfonos: -semana despois, o Venres 22. Durante a presentación do curso RIDACCION: (986) 43 38 il6 - 22 24 05 escolar a própria Administración Fax (986) 22 31 01 Correo Electrónico: recoñeceu que segundo as suas [email protected] previsións, os centros privados

ADMINlSTRAC!ON. SUBSCRIPC!ONS E gañan 485 alunas nientras os PUBLICIDADE! públicos perden 18.121. (986) 43 38 30' É _dicer, na ensinanza privada Imprenta: E.C. C-3 1958 lonxe de repercutir o descenso da natalidade, aumenta a de- . Depósito Legal: C-963-19n manda. Para a CIG a explica­ ción é doada. "A Xunta subven­ ISSN: 0213-3105 ciona ao ensino privado en tra­ mos non obrigatórios, mentres suprime comedores públicos e Non se mantén correspondéncla sobre. reduce o transporte escolar. A ortxlnJls non sollcltados. aposta dalle os seus resultados

Está permitida a reproduclón e na maioria das cidades hai · sempre que se citar tempo que os centros privados procedéncla. xa escolarizan maior número de nenas que os públicos''., explica Anxo Louzao, representante da central-sindical. · ESTA SEMANA 3 . 14 DE SETEMBRO DE 2000 ANOSATERRA Nº 952 - ANO XXIII

Vén da páxina anterior sua formación "hai anos que de­ de que "dado que a ampliación núncia que o decidido apoio da da ensinanza obrigatória supu­ Evolución dos orzamentos para comedores escolares Bacharelatos e Xunta de Galiza á ensinanza pri­ xo un incremento dos cursos Ciclos Formativos vadé;i estaba a provocar un tras­ subvencionados, as famílias Ano Orzamentos O que correspoderia paso de alunado que ia rem.atar ven que unicamente teñen que · de Educación segundo a suba do· IPC Desde a própria Administración pagar os dous anos de Bache­ nunha redución drástica da ofer­ 1989 2.170 -- recoñecen que este pode ser un ta escolar na pública". Tell o relato, e non 4 como antes. De 1991 1.732 2.289 dos factores determinantes, pe­ aponta que a problemática im­ aí que debido as enormes difi­ 1992 1.818 2.412 ro non o único. Severino Somo­ plantación da ESO e da ESPO, culdades para atopar praza nun 1993 1855 2.533 za, director xeral de centros e con escasos recursos, recorte de centro público pola escasez da 1994 1.579 2.652 inspección educativa da Xunta prazas e unha enorme selectivi­ oferta, optan por facer o sacrifí• 1995 1.579 2.766 sinala que a causa fundamental dade na oferta de Bacharelatos e cio e manter aos tillos na priva­ 1996 1.631 2.855 radica na implantación xeraliza­ Ciclos Formativos, son factores da". Para Tello influe tamén de 1997 1680 2.909 da dos Bacharelatos e Ciclos que influen psicolóxicamente nas xeito determinante o descenso 1998 2.140 3.362 Formativos tamén no ensino pri­ 1999 2.400 3.556 famílias que observan como na porcentual de apoios aos servi­ 2000 2.489 3.628 vado. "Agora mesmo os centros privada os centros ofertan desde zos de transporte e comedor, - privados teñen a ventaxa de a Eduación Infantil até a Post­ feíto que provocou modificación Cantidades expresadas en millóns de pta. ofertar todos os cielos educati­ obrigatória, o alunado non ten de horários e xornadas irracio­ vos, desde a Eduación Infantil problemas de continuidade, ten nais, que se marcan en función até a post-obrigatória", engade. servizos complementários e acti­ do transporte ou do comedor , vidades extraescolares". pero non da racionalidade que Neste sentido Henrique Tello, debe atender ás necesidades deputado do BNG lembra que a O deputado nacionalista enga- educativas.• RecOrte dun 33% nas O Concello de Vigo subvencións para comedores A chegada do PP ao Governo dores que o Governo Tripartí-­ da Xunta trouxo consigo un to en 1989, teria que conce­ progresivo récorte dos orza­ der 3.628 millóns, é dicer, dotará do servizo a todos os centros mentos para o ensino públi­ 1.200 máis dos que destina'. co. A Consellaria afirma que lsto tradúcese nun recorte dun 33% dos orzamentos O abandono de aspectos tan quer chegar a acardos coas destinados aos comedores importantes como son as activi­ Apas para mellorar os come­ escolares desde a chegada dades e os servizos comple­ dores, pero o certo é que nos últimos dez anos o Executivo do PP á Xunta. mentários, só se suplen nalguns casos mediante a iniciativa das nen sequer aplicou as subas Pero non acontece o mesmo APAS e dos concellos. En Vigo, do IPC á. partida destinada o Governo municipal ven de para este servizo. coas subvencións ªº 'ensino privado, mentres os orzamen­ anunciar a sua intención de do­ O Cadro 1 recolle os orza­ to xeral da Consellaria de tar a todos os centros públicos Educación subeu desde o ano de comedores. mentos destinados pola Con­ sellaria de Educación para o 1989 de 170.000 millóns ~ª -- 240.000, é dicer un 40%, a Para este curso xa conseguiron servizo de comedores e a cantidade que teria que desti­ partida orzamentária para a duplicar a oferta pública poñen­ nar de ter en conta os 1PCs .. privada pasou de 7.817 mi- do en funcionamento dez novos llóns de pesetas a 23.645, é comedores. ºO obxectivo é ofer­ Por exemplo, se no ano 2000, o PP quixese investir a dicer, incrementáronse nun tar este servizos en todos os mesma cantidade en come- centros -explica Ana Gandón, 228%.• concelleira de Educación. Gan­ dón cualifica o servizo como im­ prescidíbel e sinala que "sen ter nada en contra dos coléxios pri­ vados, a nosa liña é de defensa do ensino público, porque é on­ de está a garantía de igualdade de oportunidades". Gandón A estratéxia aponta tamén que a oferta de - comedores é imprescíndibel se se quer posibilitar a incorpora­ ción da muller ao mundo do tra­ do caos ballo retribuido.

De calquer xeito, para garantir A cantinela é a mesma cada comezo de curso. Condicións a igualdade de oportunidades, precárias no ensino público, pola falta de infraestruturas, a CIG mantén que a Adminis­ dotacións, servizos complementários como comedor e tración autonómica non debe transporte ou actividades extraescolares. Os profesores deixar de asumir as suas res­ engordan, despedidos, a lista do paro mentres nas aulas ponsabilidades na xestión, fi­ bátanse en falta especialistas, orientadores ou profesionais de nanciamento, mantimento e xe­ apoio á Educación Especial para atender ao alunado con ral ización destes servizos. A necesidades físicas e especiais. proposta da central sindical im­ plica a modificación da norma­ O "caos" premeditado, e non a falta de planificación inocente, tiva vixente para garantir a to­ foi a ferramenta da que se valeu o PP para, en troques de aplicar unha reforma educativa no país, levar a cabo unha do o alunado de Infantil, Primá­ A privada oferece prazas de Educación Infantil subvencionadas pola Xunta, que na re­ ria e ESO o direito a facer uso de pública non existen praticamente. política de feítos consumados que non garante a igualdade dos servizos complementários, de oportunidades. Nas cidades, onde se concentra a maior nomeadamente dos comedores porcentaxe de povoación escolar, desvíase poi a forza, escolares. Piden que se fagan idades. Estes menus deberian Ao problema dos comedores sú­ estudantes para os centros privados, porque o desconcerto é as reformas necesárias para ser gratuítos para os alunos mase o do transporte, xa que a norma. Eis o obxectivo: abafar a pública e mantela que todos os centros dispoñan que teñen que utilizar transpor­ non son poucos os alunos que fundamentalmente no meio rural como un ensino de de instalacións adecuadas. Vai te escolar. teñen que sufrir grandes perco­ segunda clase e subsidiário. · máis alá e demanda tamén a rridos a diário ou longas esperas criación de comedores nos Pero a CIG explica que para por ser transportados con moita Se non porque se seguen a engrosar descaradamente os centros específicos de ESPO, conquerir o conxunto destas rei­ antelación ou porque teñen que orzamentos para o ensino privado, namentras os recortes naquelas comarcas que o pre­ vindicacións é preciso un cám­ agardar polo autobus unha vez caracterizan a inversión na rede pública? Por que a cisen. bio radical na polítca educativa rematada as clases. De feíto interminábel excusa do descenso da natalidade agora do PP. "A Consellaria non asu­ moitos cen.tros tiveron que resulta que non afecta ao negócio dos centros privados, Este servizo teria que estar me -explica Anxo Louzao- que adaptar os seus horários ás exi­ únicos que ven medrar a demanda de prazas? Prazas no atendido por persoal específi• os comedores escolares, aparte xéncias das empresas que xes­ ensino secundário obrigatório, pero tamén en tramos como o co, non docente, dependente de cubrir outras caréncias, edu­ tionan o servizo. A situación mu­ de Infantil, que non é obrigatório e que está pagado con da Administración, o que se can en hábitos saudábeis aos daría cunha Lei de Transporte cartos públicos, cos que non se garanten oferta dabondo na traduciría nun aumento dos alunos por iso trasladan a sua escolar, exixida pola CIG á Xun­ rede pública. postos de traballo. Ao tempo xestión a empresas privadas en ta, que garanta o direito ao manteñen que as cantidades fi­ detrimento do servizo. Esta polí• transporte tamén para os rapa­ Queda por ver o que vai pasar con ensino Post-obrigatório. Polo xadas para cada comensal, na tica asocial, só se pode enten­ ces de Educación Infantil, que de agora a Administración, despois de aprobar unha rede actualidade ao redor das 200 der desde un posicionamento suprirna a distáncia mínima para completamente, raquítica, deficitária e discriminatória, xa · pesetas, teñen que ser incre­ ideolóxico favorecedor de intere­ ter direito ao transporte, fixada empezou a distribuir novas concesións de Bacharelatos e Ciclos mentadas substancialmente ses contrários á concepción do en dous quilómetros e que con­ Formativos a centros privados. Queda, por tanto, que lle dé para poder elaborar menus ensino como un direito funda­ te con persoal acompañante, unha volta á normativa para poder financialos tamén. Atentos!+ equilibrados adaptados a e~as mental". entre outros aspectos.+ ANOSA TERRA 4 GAL IZA 1; • \. ün vástago dp alcaldé de Sada, presunto falsificador 8o de Baiona, 'okupa' do 'espazo público . '~ Os fillos descarriados da direita .

*H. V-IXANDE

Recentemente a policia des­ cobriu a un tillo do alcalde de pada, Ramón Rodríguez . Are~(PP) á frente dunha cati­ va ede de falsificación de moe a. Non é o único ·caso dun vástago dun alcalde \c;ta direita que p1on en apretos ao seu pai. Cestas, non é aplicá­ bel aquel argumento de Ca­ charro de que os tillos do PP teñen éxito por liña xenética.

O alcalde de Sada é coñecido por consignas como "Mancho es mucho", e en· efeito as suas peculiaridades fan que "sexa moito", ainda que o seu segun­ do filio, "Monchiño" é moito máis. O rapaz -todo un manga­ llón- apontouse ás novas tec­ noloxias da comunicación, ain­ da que non atinou co enfoque que lle deu e rematou no cala­ bozo. Monchiño armouse de or­ denador, escáner e impresora Os ñllos dos alcaldes de Soda e Mondariz Balneário d~r0nlle un bon susto aos seus pais, Ramón Rodríguez e Xosé A. Lorenzo, respeitivamente. e, cun papel especial, amañou uns billetes de dez mil pesetas claridade cal. é a que ser a oposi­ Cangas, Chapela Seixo (PP), "de cualidade média", segundo diferéncia entre O tillo ción municipal de ao que surprenderon copiando dixo a policía. espazo público e Baiona a que de­ nun exame na Un iversidade propriedade pri­ do alcalde nunciase a sua Estatal de Ensino a Distáncia, Monchiño tivo olio e mandou a vada. Nun espa­ situación, porque UNED. No seu descargo, Cha­ Be iras un próprio á rua a c·ambiar os bi­ zo de titularidade de Baiona o pai do hostalej- ' pela, que é avogado, "dixo que lletes, ainda que o seu rnensa­ pública situado pinchou unhas ro non caiu na ignoraba que ao exame non se xeiro resultou tan listo como el e frente ao ·local no canta da tropelía pudesen levar os apuntes da a Madrid? cando o deteron dixo que ia por que .instalou un árbores diante do seu tillo. asignatura. N·en o seu partido encargo "dun tal Moncho de Sa­ negócio de hos­ nen o eleitorado resultaron tan da". Cando a policía descobriu taleria, , habia vá­ do seu bar e En xeral, nunha inocentes e non lle perdoaron o Como corolário do edito, que o tal Mancho era o tillo do rias árbores que so~iedade pomo desliz, que lle custou rematar rial de El País do 12 de Se, alcalde de Sada, xa erai tarde. lle estorbaban, lago plantou a nasa, éÍ necesi­ coa sua carreira política. tembro, dedicada aos ha, de modo que de­ dade de triunfar As mesmas. investigación!S. des­ un has cionalismos, aparece a se, cobriron que Monchiño quedaba cidi l!I tronchalas. marca moito :. e Son estes tillos descarriados da lso si, no seu /lu­ máxime se un é direita, autores de pequenos guinte frase: " ... Beiras afír, co 40% dos behefícios e obran­ paímeiras. mase máis como lider dufr · queador co 60%. gar; instalo u un­ tillo dun alcalde e deslices que pouco teñen que has palmeiras . mesmo a alguns ver con outros pecados máis do ha esqureda nacional que Cand.o estoupou o e$cándalo .par? dar aparién- pdlíticos en acti­ tipo de Juan Hormaechea ou de como un nacionalista de das oposiCións na Deputación cia !a unha terraza. do local que vo. Un exemplo é o que lle Jesús Gil, pero que monstran a esquerdas". A idea en ten, invadía toda a .beirarrua. Tivo acon~eceu ex alcalde de natureza do ser humano.+ de Ourense, onde entraban a ªº dera~e millar se substituí, eito os tillos de destacados mi­ mos nacional por estatal, litantes e dirixentes do PP, ao pois esta é a equivaléncia presjdente da Deputación de \ Lugo, Francisco Cacharro non na Linguaxe no rotativo se lle ocorreu mellor causa madrileño na que nacional Piloto suicidel1 • 1 que dicer que os aprobados . . se refire sempre a España. dem,onstraban a herdanza xe­ O que non está tan evi, n ética dos seus país, que dente é o motivo de tal triu~faran previamente·, pondo pola autovia ·Porriño Tui afirmación do editorialista de r¡nanifesto a sua superiori­ dade. que tanto predicamento ten nos socialistas despois 1 Na madrugada do 28 de Mar­ bandazos, centrado no que Euxénio Soto Costas, que No século x1x, un 'criminalista zo deste ano, o tillo de Xosé facia, sen desorientación al­ morreu a consecuéncia do de ter destruido ao PCE. de renorne chamado C€sare António Lorenzo Rodríguez, gunha. choque e que deixou dous ti­ Que está dicendo El País? Lombroso" elaborou unha pecu­ alcalde de Mondariz Balneário llos e unha muller embaraza­ Sementes que Beiras é un liar teoria -chamada do "crimi­ (PP), viuse implicado nun su­ Pern o máis surprendente é da. Euxénio Soto, no momen­ lider qlj.e sobatda o ámbito nal nato"- que se fundamenta­ ceso de condución en direc­ que oito quilómetros antes de to de producirse o choque, ia galega? lnsinua por si a ca, ba en teses xenetistas e de ción contrária pola autovía de enocar, Xosé António Lorenzo ao seu traballo en Talleres Vi­ so que Beiras é o chamado conf.iguración facial e craneal Porriño a Tui no que ~e lev,pu __ perdeu 1,m dos pneumático.s za, .no polígono das Gánda­ para determinar quen era delin­ por diante a vida dun condutor das suas rodas. A~~da as.i.prd­ ras,,_' e nada pudo facer para a liderar a esquerda estatal cuente e quen non. A ciéncia qJe ia trab~llar. o caso foi si­ seguiu a sua rnatpha a unha evi"tar a colisión porque non fronte á deteita ante o fra, encarregouse de desautorizar lenciado pólos meios de co- veloeidade alta, sen parar pa­ agardaba atapar un coche caso dos líderes socialistas? semellante . ~eoria e hoxe sabe¡ .munioación :1 , ra cambiar a roda. Descoñé­ que circulase en sentido con- 1 Pretende .recuperar a idea 1;. I / ' ' 1. J m9S os · dehflGl.Je,n.teSl non son/ ·cese que m,otivou qµe con1i- ' trário. : da Fedtjración de Partidos criminais por herdanza .paterna X0'sé António Lorenzo condu­ nuase sen deter~e, pero da Socialistas na que: partid, ou materna. Pala mesma razón ciu en dirección a Porriño e sua atitude despréndese que Xosé António Lorenzo trasla­ sabemos qué a capaciade para en sentido · contrário poi a au­ tiña que chegar a algures con douse ao Hospital do Meixoei­ pou Beiras en 11976 ou aprobar unhas oposicións non tovia de Porriño a Tui cando rapidez, ainda que non hai ro e á viguesa Clínica Fátima existen intentos na esfama ven dada pala capacidade dos meno~ \ durante oito quilóme• probas de que actuase condi­ despois, onde coa axuda do de artellar un "paJto fede, país para triunfar, ainda que a tros. 'Coñecia esa estrada cionado por unha aposta. sel'.I irmán avogado retrasou ral" entre os nacionalistas educación si condiciona e ás porqU'e viaxa a Portugal con até as cinco da tarde a reali­ e a esquerda estatal que es, veces marca un camiño que o · frecuéncia, polo que non hai A aloucada carreira de Xosé zación da proba de alcolémia. taria liderado por Be iras? fiillo malinterpreta. posibilidade de erro. _la pega­ António Lorenzo rematou pou­ Pasaran once horas do aci­ do á mediana e recebiu sinais co antes das seis da mañá no dente. Días despois sofreu Entra na lóxica estatal de O filio do alcalde de Baiona, Be­ luminosas e sonoras dos vá­ quilómetro 162 da autovía, unha surprendente perda de "nacionalizar" a lideres na, nigno Rodríguez Quintas (direi­ rios · veículos que se cruzaron cando chocou cun veículo que memória, que lle privou de dar cionalistas ou somentes ta independente, antes PP), ti­ con el. Alguns dos conduto­ ia polo carril exterior do vial a coñecer a procedéncia e as son cantos de sereas para rou pola via do médio na sua in­ res que se atoparon con Xosé que vai de Porriño a Tui. Este razóns que o levaron a actuar apartal da re:> ta?+ cursión empresarial na hostela­ António indicaron que circula­ coche, que circulaba con to­ como actuou. Hoxe está en li­ ria e non atinou a disternir con ba sen dar nengun tipo de das as da lei, ia pilotado por berdade sen fianza.+ 1 .• ANOSATERRA 'Falarei con Fraga cando el dialogue 14 DE SETEMBRO DE 2000 • Nº 952 5 5 no Parlamento', di Beiras ' \ Entrevistarse con Fragá fóra do Parlamento, cando el ten "comportamentos despectivos e antidemocráticos coa Ca­ mara'', seria, para Xosé Manuel Beiras "unha deslealdade ao Parlamento, aos votantes do BNG, ao conxunto do Odebate do XCongreso céntrase no papel do partido na frente nacionalista eleitorado e mesmo a todos os cidadáns demócratas". Es-. ta é a resposta do portavoz do BNG ante as declaracións de Manuel Fraga en La Voz de Galicia do Mércores 13 nas que sinalaba que era Beiras quen non quería entre­ A UPG defende o respeito vistarse coa "peste Fraga". O portavoz nacionalista sinala que só talará con Manuel Fraga tora do Parlamento cando el aceite dialogar dentro, e incide en que ambos políticos teñen éticas diferentes, que "non está disposto a arrom­ democrático fronte as presións bar, sexa cal for o custe político que esta atitude poida depararme''. por unha conversa co presidente da Xunta. + de grupo dentro do BNG , Divisións nas asembleas prévias do PSOE ao Congreso

-0- A. EIRÉ En Lugo a lista de delegados para o Congreso do PSOE galego que levou máis votos foi a que encabezaba Xosé O seu papel dentro do BNG-es­ López Orozco. O veterano militante Manuel Varela lidera­ tá a centrar os debates do X ba a alternativa, que conseguiu sete votos contra dezase­ Congreso da UPG, proceso que te. O secretário de organización do PSOE, Xosé Blanco, culminará os dias 28 e 29 de votou por López Orozco. No caso de Vigo, á lista oficial Outubro en Pontevedra. A UPG que encabeza Carlos Príncipe saíulle competéncia cunha deffnese como o "elemento es­ alternativa que propon o relevo do actual secretáriq e que trutural e orgánico de equilíbrio inclue ex concelleiros como Xúlio Cabrera, Maribel Ayuso e orientación do nacionalismo e Carmen Avendaño. • · actual", rexeitando tensionar a convivéncia no BNG "por mo­ tivos ideolóxicos partidários Fraga xa ten ·o voto de Ramjlo ou de hexemonias internas". O presidente da Confederación de Empresários António Rarni­ Cal é o papel da UPG e dos seus lo manifestou, corno xa non é a primeira vez, o seu apoio á militantes dentro do BNG? Esta é candidatura de Manuel Fraga á Xunta. Díxollo ao mesmo pre­ a principal cuestión que se está a sidente o Xoves 7 cando se entrevistaban de maneira oficial discutir no periodo congresual da en San Gaetano. O secretário do PP Xesus Palrnou argumen­ UPG que rematará a fins de Outu­ tou que o apoio se fixera "a título persoal", pero tanto BNG co­ bro. A UPG considera a unidade mo PSOE lembraron que se trataba dunha entrevista oficial.• do nacionalismo corno "arma fun­ damental de estratéxia política" e ao proxecto frentista como "estra­ téxico e vital para Galiza", apos­ A oposición de Oleiros une 05 5eus ~otos tando por contribuir á "orientación táctica necesária". Un proxecto, o Os votos do PP, PSOE e BNG serviron para sacar adiante do BNG, que sobarda o "contexto en Oleiros o proxecto de aparcadoiro en Santa Cristiba, do actual réxime político". ao que se opuña o governo da alcaldesa Ester Pita. O en­ frentamento da oposición, que suma doce concelleiros Afirmando que o BNG "respon­ frente aos nove de Alternativa dos Viciños, céntrase no ex de á expresión política do pavo alcalde Anxel Garcia Seoane. A resposta do presidente da galega", os ponentes da UPG Bautista Álval"e%, presidente da UPG. Alternativa foi solicitar unha entrevista co secretário xeral consideran que esta necesidade do PSOE, Emilio Pérez Touriño. + (a da existéncia do BNG tal é á estrutura da fronte patriótica". ses". Afirma a UPG que, ás ve­ como é concebido) non se resol­ ces, chéganse a confudirse ob­ ve só con avances eleitorais ou Mobilizacións e xectivos tácticos con estratéxicos, Apresentadas alegacións coa conquista das institucións organización "poñendo en perigo a concepción públicas. Polo tanto, ainda con­ global do nacionalismo como un seguindo o governo autonómico, A UPG considera que a introdu­ movimento social e político trans­ contra 05 encoros do Lérei formador da realidade". A UPG a UPG reafirmase en que o ción social e a representación ins­ Os viciños, asociacións e concellos de Campo Lameiro, pretende, para superar estas ei­ BNG corno frente segue tendo titucional que o nacionalismo ga­ Cotobade e Cerdedo, así como, Adega, Asociación pola vas, "afianzar e estabilizar os ac­ plena vixéncia "para proseguir o lega ten acadado na actualidade Defensa da Ria de Pontevedra, a recén criada Coordena­ tu ai s marcos de cooperación", proceso de concienciación e au­ está en relacción directa coa sua dora pola Defensa dos Ríos e o aNG de Cerdedo coinci­ toorganización da sociedade ga­ laboura de mobilización e na or­ que lle permitan determinar estra­ diron o Luns 11 de Setembro na Delegación oa COTOPV lega e para garantir decisións ganización da sociedade, "con ba­ téxias comuns fronte ás cuestións de Pohtevedra para apresentar alegacións coritra a cons­ básicas, funcionando coordena­ soberanas vitais para o futuro". se na atinada diagnose da reali­ tn.ición de seis presas no Lérez. Nos escritos alégase a damente. dade galega". Tendo isto en can­ caducidade da concesión que reclama Fenosa e que 'ven Asi as causas, a UPG rexeita as ta, os ponentes da UPG afirman de 1953, en contra da utilidade ipública e enuméranse bs desputas internas entre as distin­ que "as parcelas de govemo con­ A UPG e as in~titucións máis importantes impactos que_se derivarán da destru­ tas concepcións ideolóxicas intra­ quistadas deben servir para avan­ ción dos máis. de 12 km que ten o treito de· ria afectado. nacionalistas, poñendo como pri­ zarrnos na concienciación, organi­ Novidoso nos textos congre­ Por outra parte, a consellaria de Política territorial sinala suais da UPG é a análise das mordial a posibilidade e viabilida­ zación e mobilización social ca fin estar redactando un decreto para regular as concesións de institucións e o papel do na­ de da "defensa e recoñecirnento de facer viábel os nasos obxeti­ minicentrais nos rios e implantar un canon de utilización.• . , • i · • ~plítico do.futur:o do país como tal vos estratéxicos e prqgramáticos" . cionalismo nelas. A UPG afirma e 'a defensa dos seus intereses". 1 -·· • 1 ~ que", "mesmo desde o actual A UPG califica como "desleal pre­ Segundo as ponéncias da UPG, marco político, é posíbel actuar tender impoñer decisións a través "as organizacións sociais actuan­ en beneficio da maioria da so­ O lume cébase en Ourense mentres de presións de intereses de gru­ tes teñen que ser os suportes dos ciedade". Asimesmo, considera po, e tomadas á marxe da per­ nasos governos tace ao acoso que xestio~ar ben non é incom­ a Xunta non asume o fra~aso da política suasión e do respeito democráti­ doutros poderes fácticos para ga­ patíbel con criar conciéncia na­ co". Ainda asi, considera "lexíti• rantir a defensa das conquistas · cional, poñendo a proba da ca­ Os últimos dias do verán a província de Ourense foi vítima · nias" as aspiracións de calquer acadadas ao tempo que limiten pacidade política nacionalista dunha vaga de incéndios que obrigou á Xunta a desprazar alternativa a conquistar unha pri­ os posíbeis desenfoques na práti­ "en facer política concreta neste a case todos os seus efectivos tia loita contra incéndios maci a que se "fundamente na ca cotiá". A UPG aposta porque contexto político concreto". para tratar de apa­ convicción coerente sobre os as organizacións do nacionalismo galos. O aparello plantexamentos que defende". "funcionen coordenadamente, A UPG defende que as institu­ contra lumés que­ con pulcro respeito polo pluralis­ cións do país "serán a coluna dou desbordado, O antes dito, non é contraditório mo e soberania das mesmas". vertebral sobre as que articular o sobretodo polo~ !\ para a U PG co "combate a actitu­ poder político próprio que coe­ incéndios na Lírpia des que impliquen desviacionis­ Critica a UP~ "os comportarnen­ sione a nación e a sociedade, e nos arredores da mo dos princípios nacionalistas, tos individualistas, insolidários e asuminao ademáis a iniciativa cidade de Ouren- deslealdades ás reglas de xogo corporativista.s" que se dan no pública que teñen na transforma­ se, que estivo cer­ comunmente asumidas, menos­ seo das org~nizacións nacionalis­ ción social". Considera tamén cada polas lapas. · prezo das formas democráticas, tas e tamén '~1ias relacións entre que o Parlamento galega "debe­ Ainda asi, a desouvindo o parecer das bases elas". Eivas qu~ estarían xeradas ria ser a expresión institucional Consellaria de asembleárias" (ás que a UPG pola actual situaqión de globaliza­ da soberania nacional galega". Meio Ambiente teima en cíicer que a culpa-é dos incendié~ quer darlle máis importáncia efec­ ción, propoñénd.ose "cornbater Adapta, deste xeito, os textos rios e non quer recoñecer que non ten métodos preventi­ tiva e prática) ou "condicionamen­ este tipo de actuacións que levan congresuais á prática política ac­ vos qu_e eviten a proliferación do lume. O conselleiro Car­ tos das decisións internas intru­ á desideoloxización, á sectoriali­ tual, situando o Governo autonó• los el Alamo gañouse a crítica por parte de todo tipo de mentalizando mecanismos alleos zación e ao localismo nas análi- mico como principal obxectivo. + organización e unha petición unánime de demisión.• 6 GALIZA Nº 952 - ANO XXIII ANOSATERRA 14 DE SETEMBRO DE 2000

OPtNIÓN A PROPÓSITO DA SOLICITUDE OUTRA VOLTA DE INDULTO PARA AS PRESAS E COA PRESOS INDEPENDENTISTAS TRANSEXUALIDADE

EL VIRA SOUTO PRESEDO LAURA BUGALLO

Com a apresentai;om na Delega¡;om do Go­ condenados nom terem, segundo el~, come, O pasado Venres deu,se o debate, escaso Justo José González Ballesta. Ardíamos vemo &panhol na Galiza o passado 17 de Jul, tido os delitos polos que forom condenados en tempo de duración, da Proposición de ganas de comentar ás claras a ignorán, ho de umha solicitude de indulto para os mili, "com fins egoístas", as "particulares circuns, Non de Lei sobre a Transexualidade apre, cia que deixaba ver, a prepoténcia coa tantes independentistas que desde há quase táncias que os motivarom", a suposi~om (dos sentada, hai xa máis dun ano, polo BNG. que di o PP que sabe e o moito que igno, doze anos pérmanecem em prisom, solicitude magistrados) de que, "por se ter descoberto ·a A moi boa exposición de Cherna Ferreiro, ra con atrevimento, presunta insoléncia assinada por persoas de ámbitos sociais di'ver, sua organiza\:om (a dos condenados), (estes) na que puxo de manifesto non só a nor, e alevosía. sos e diferente adscrii;om ideológica, inícia,se nom ham reincidir em comportamentos se, mativa legal da Unión Europea que urxe umha nova etapa no processo para a conse, melhantes'', o "longo periodo de tempo deco, aos estados,membro a lexislar sobre os di, O primeiro argumento que deitou o PP na cui;om da sua posta em liberdade. · rrido" (desde que se cometerom os delitos) e reitos da Transexualidade ("Libre desen, Comisión 5ª do Parlemento foi que a Pro, o convencimento .(dos magistrados) de qpe, volvimento da personalidade"), senón ta, posición Non de Lei é extemporánea, que Nom está, logicamente, na inten~om dos as, cessária "advertencia a sociedade" ter ficado mén os casos lexislativos na Unión Euro, - chega tarde. Mádia leva! Será por que o PP sinantes do escrito ajuizar da pertinencia ou perfeitamente "satisfeita com a senten~a e o pea, no Brasil ou Uruguai, ou caso do Ser, non adm itiu o seu debate con atenrioridade impertinencia das ac~ons que estas persoas seu cumprimento parcial". vizo Andaluz de Saúde, a proposición ou por que xa o que nela se precisa como realizarom no seu dia em defesa dos seus ide, apresentada nas Illes Balears e -coma es, demanda xa está atendido? O segundo dos ais políticos. Nom se trata disso. Trata,se Nom é também a nossa inten~om opinar ta- rexeitada polo PP, ou os pasos dados termos do PP foi que o tema da Transexuali, apenas de procurar pór fim a umha situa~om sobre o fundamento dos motivos. alegados no Senado. dade está,se a debater na Comisión lnterte, que dura já demasiado tempo e nada justifica por estes magistrados. Alá eles com a sua rritorial de Sanidade, a instáncia do Senado. continuar prolongando porquanto, como se consciencia. Mas nom podemos deixar de Así mesmo, o BNG retratou, con especial lsto xa llo dixera o compañeiro Cherna fe, afirma no escrito deixaron de se procluzir fe¡, chamar a aten~om para a muí óbvia aplica, sensibilidade e certeza, o perfil das de, rreiro, pero o BNG apontaba que nós ternos tos de violencia política como os que deter, bilidade de todos estes argumentos a favor mandas das persoas trans na Galiza, onde competéncia e polo tanto cómpre que a asu, minaron a imposi\:om das condenas que . de urnha resolu\:orn favorável da solicitude a porcentaxe de atención no SERGAS an, mamos. Non, o PP non vai lexislar por que cumprem estes militantes. Condenas, diga,se de indulto que o 17 de Julho apresentamos tes da cirurxia é do 2%, ficando o 98% fo, non pode mellorar a calidade de vida dunha também, cuja extrema dureza só pode ser ex, na Corunha com a esperan\:ª de nom tar, ra do Sistema Público de Saúde. Indicou minarla da povoación galega, por que cría, plicada pola pressom de factores externos dar em ver livres estas mullieres e hornens cales serian as/os profisionais que deberian ria unha desigualdade coa española. Hai que que no seu momento incidiron muí negati, independentistas que levarn tantos anos estar e deixou ben claro a necesidade de ter garnalas! Subsidariedade competencial vamente no desenvolvimento dos procesos em prisorn. criar unha Equipa Multiprofisional, o que cando a competéncia é plena. Ver para crer! judiciais e estariam ii.a base de algumhas das noutros lares son os Centros de Identida, O terceiro ponto foi tal que "Segundo os da, suas mais evidentes irregularidades. É mais, a acreditarmos nas palavras, tantas de de Xénero, talé o que se está a criar na dos estatísticos do SERGAS non hai demanda vezes repetidas, quando interrogados sobre CAM. De nada bastou. Nen a mención nengunha por transexualidade". Aquí si·, Seja como for, o certo é que som já muitos os estes temas de persoas corno Mayor Oreja de entrevistarmo,nos co Coléxio de Psi, aquí ardíamos como castañas no magosto. anos que passarom e som muitas as persoas (Ministro de Interior) ou Esperanza Aguirre cólogos/as de Galiza, nen das xuntanzas Tan só queriamos traer a colación as respos­ que se perguntam, que nos perguntamos; por (Presidenta do Senado), destacados militan, con outras entidades fixeron fonda no PP. tas do profisionais que están no SERGAS, os - que razom nom se tem encontrado ainda, se tes ambos do Partido Popular e responsáveis A vontade era a que cabía agardar. Mes, argumentos intragábeis que nos aportan. é que se buscou, umha saída adequada a esta importantes dos out:ros dous poderes do Esta, mo cando se falou das contias dos gastos Primeiro, "non teño información", en fin ... infeliz situa\:Om. Cada vez resulta mais dificil do, estes argumentos nom só sorn perfeita, dos procesos de fransexualización, tam, Segundo, "iso non entra nas Prestacións S3' entender que apóS quase doze anos estas per, mente aplicáveis ao·caso das presas e presos pouco fixo mención algunha, total pode, nitárias" {non é certo, non entra explicita, soas perman~am em prisom cumprindo du, galegos, senorn que coincidern ern todo corn mos estar a falar de entre dous e catro mi, mente a cirurxia de reasignación de sexo, só ríssimas condenas sem que lhes seja aplicado a ideia que o partido do govemo tem da for, llóns por ano no SERGAS. nos casos de intersexualidade cromosómica. 1 nengum tipo de beneficio penitenciário en, rna como se ham de resolver estes problemas. O demais é vontade de face, lo). O mesmo, .' quanto vemos como som postos em libercfa, Pala sua banda, o PSdeG,PSOE apoiou a permitide,mo, expór o meu caso persoal de, depois de passarem apenas uns meses no Seria injusto, rrÍui injusto, que se figesse Proposición, e amosou sensibilidade e von, cando solicitei esa atención que tardou, para cárcere, indivíduos que forom condenados pagar a estes militantes galegas o pre\:O de tade de lexislar diante dun valeiro legal no non desesperar!, dous anos e médio. Xura, por gravíssimos delitos cometidos ao amparo conflitos que se dirirnem noutros lugares. que nos afincan cada vez que demanda, ron e perxuraron que me chamaran, mais dos cargos que ocupavam nas institui\:Ons do corno seria injusto que fossern subrnetidos a mos/esiximos a atención necesária no SER, nen no telefone nen no correio tiven infor, Estado. E isso apesar de nalguns casos estes urn "castigo exemplar", fazendo recair so, GAS. Mágoa que cando tiveron responsabili, mación, e eu xa acudira á Clenica I ad ra. indivíduos terem ainda várias causas penden, bre eles todo o rigor de umha interpre, dade de govemo le'Sislaran aquela Lei, co, Enteirei,me, de casualidade, cando acompa, tes com a Justi~ por outros delitos de similar, ta\:om parcialmente restritiva da lei, com o ñecida como a de Angeles Amador, onde ñando a unha rapaza trans ao mesmo Servi, quando nom maio~, gravidade. único objectivo de "advertir (escarmentar nos deixaron fora do Sistema Público de Sa, zo de Endocrinoloxia comentaron,mo. P is .e amedrentar) a sociedade". Claro que se, úde. Desde o Colectivo T ransGaliza agrade, a esta amiga que é da Marifia Luguesa da, Embora nom queramos discutir aquí os moti, ria ainda rnais injusto, e nom faltam razons cernos os cámbios mais recoñecemos o que ban,Ue ese tratamento aquí en Compostela, vos que determinarom a insolitamente rápida para pensar que essa poda ser a verdadeira puido ser e non se atreveron a lexislar. tendo ela o Hospital da Costa. Que cartos posta em liberdade dos condenados José Ba, razom, que tanta dureza se justificasse ape, había ela de precisar para vir mfnim unha rrionuevo, Rafael Vera, Julián Sancristóbal, nas porque alguém tem necessidade de sa, Esquerda de Galiza, sen palabras, non vez á semana até aquí!, polo que solicitam s Ricardo García Damborenea e quatro ex'po' tisfazer um mesquinho afám de desforra compareceu. ese tratamento chamado "compasivo" ali e licias, eremos que nom está demais recordar persoal. Como em tantas outras cousas, ainda nada responderon... + as razons que alegarom em apoio da sua deci, também nesta a sociedade galega há de de, Mais con todo non agardabamos ter esa som os magistrados do Supremo que no seu cidir se evita a injusti~a ou olha para outro sensación de incontinéncia verbal como LAURA BUGALW perfence ao ColectWo Transgali~ dia defenderom o indulto. Isto é: o feíto de os lado. Nós ternos a última palavra. + cando falo u o representante do PP, o Dr. [email protected] / [email protected] · GALIZA '.. ·7 14 DE SETEMBRO DE 2000 ANOSATERRA N2 952 - ANO XXIII

Ovoluntariado xa ten lei , Sometiase a votación o Mar­ tes o proxecto de lei eo vo­ luntariado na Galiza, que tal como expuxo o PP, serviria para regular e mellorar a re­ lación entre as organizacións solidárias e os voluntários. O BNG rexeitou o proxecto por­ que o intervencionismo da Administración puña de ma­ nifesto a auséncia de profi­ sio nai s da acción social. "Calquera clube deportivo cu Casino poderá ter voluntários cunha lei tan ambigua", sina­ lou ~odríguez Feixoo. Anto­ nia Alvarez, do PSOE, grupo que se abstivo, declarou que a lei nacia polo "problema dos prestacionistas". Sen embargo para o deputado popular Manuel Ruiz Rivas a, leí beneficiará aes voluntá­ rios e. reprendia ao BNG "que hai uns anos apoiaba a exis­ téncia dunha lei do Deporte, apesar de que é unha activi- _ dad e individual· e voluntária". • ' A proposta dos nacionalistas foi explicada por Pilar Garcia Negro, que sinalou que as comporecéncias pedidas pola oposicióñ san vetadas. A. PANARO

OBNG protesta con cartaces·nun pleno. no ·que o PP r~xeita criar apol.icia autonómica q espaio aéreo e o independentismo · "Esta é unha proposición fei­ Aoposición pede tá a medida dun partido polí• tico". Asi respostou o popular /' Xan Manuel Casares a Fran- . cisco Trigo, que pedía as co.mpeténcias galegas nón de~e s6 sobre a~roportos senon 1 que o Parlamento de-estar-de vacacións .' . . i .. ! . • i . . ' ¡, . tamén ' sobre navegación aé- ' r~a¿ Para Casares a proposta . esta ·baseada máis no "ideá­ -O- A. ESTéVEZ sector lácteo, os horários-comer­ de todo a t~n un presidente da pode é enganar a xente di'cindo : rio inde'pendentista" do BNG ciais e o acordo de Marrocos". Xunta que non\se somete ao con­ que ternos un nivel competencial . que no dun usuario que quer As rutinas non cambian e a trol parlamentar'', dicia ao tempo alto", sinalou-o deputado. coller un veo .. "Non transpor­ do Parlamento só se veu le­ Xosé Maria Garcia Leira sus­ que anunciaba unha iniciativa na te han hai máis bandeira que vemente alterada polo infcio pendeu a sesión durante dez que buscará consenso para darlle A proposta contou co apoio do a da competéncia e a efeitivi­ do curso político. Os ,deputa­ minutos e na sua reanudación sentido e revitalizar o Parlamento. Grupo Mixto e do PSOE, cuxo de­ _dad e'', dixo Casares. Abel dos d~ BNG expresaron a tra­ os deputados nacionalistas ac­ putado, Xos$ Luis Méndez .Ro­ ·caballero, do PSOE, desa- ves de cartaces a sua protes­ cederon a baixar os cartaces Non á policia meu, sinalou ql,le se. estaban a creditou da moción do BNG ta pola falta de debates "'se­ dos seus escaños. "Non se trata gastar moitos caros na Académia' como tecnicamente imposí• rios" na Cámara no pleno do dunha excentricidade nen coido Na sesióh plenaria fé;3.louse tamén Galega de .SeguridS:de "con rrioi J 1 bel ainda que apoiou a trans­ Martes 12 de Setembro, que que os cartaces provoquen ce- · da policia autonómlea, nun deba­ poucos obxectivos". Os socialis- · feréncia dos aeroportos e pe\. 'se veu interrumpido. O PSOE faleas ou tratamento oftalmoló• te no que oposición e PP amosa­ tas coidan que a iniciativa do diu .unha postura firme ao p¡:;. anúncia' unha iniciativa para xico. Trátase dunha mínima li- · ro n' as suas diferéncfas. Mália · BNG podia abrit'ur:i .debate sobre contra a privatización.+ ¡ revltalilzar un Parlamento berdade de expresión que n'on que o conselleiro Pillado, unha, un mqtjelo glob 1 de seguridade ) "que a Fraga lle sobra". Novi­ infrinxiu o regulamento dq Ca-· vfuz chegado ao cargo, sinaloy para Galiza. Se ' embargo, o PP, , ~oso nest~ prim~iro pleno mara. O grupo popular, coa sua que ia dar prioridade ao est,µ,dio através do depl'.Jtádo Carlos Ro­ /tras o verál]'I -no que o PP re­ maioria, si que se salta as nor­ dun modelo de¡ policía autonomi­ dríguez de Pabfos, comezou a fa- . Redución das xeitou a criación da policia mas continuamente'', rematou a ca, recenteme[i\te sinalou que até · cer un relatório·dos impedimentos 1 • autonómica- foi o capítulo deputada (3arcia Negro. 1 que Madrid dera a arde, a Xunta -para formar unha policia própria. comparecencias protagonizado polo mesmo non se vai mover. Quedou claro "Formamos parte da UE en com- presidente da Xunta que, ra­ Nos corredores, Ismael Rego, por­ no debate parlamentar no que Al­ promisos policiais e non podemos polo caso Benposta chando co seu siléncio habi· tavoz dos socialistas, amosábase berte Xullo Rodríguez Feixxo, do permitir que o Estado teña deza­ tual, negouse a condear ás precoupado polo camiño que está BNG, solicitaba o desenvolvimen­ sete policias diferentes. T emos a As pretensións de PSOE .e ditaduras chilena e arxentina. levando a vida parlamentária. to do Estatuto de Autonomia nes­ facultade pero non ~ obriga de ter BNG na comisión de investi­ · "Non estamos de acorde con este te aspecto. "A pergunt~ é sim­ policía", concluiu. "Tamén pod~­ gación do caso Benposta fi­ Pilar Garcia Negro~ portavoz do tipo de protesta xa que lle ~ai o xo­ ples: vaise asumir esta compe­ mos autodisolver o parlamento can algo reducidas tfas o grupo nacionalista na 1auséncia go aos que, como Fraga, coidan téncia? Semella que agora xa: porque non estamo's abrigados a anúncio de Xaime Pita de de Xosé Manuel B iras, ergueu­ que o Parlamento sobra. A culpa non ~ prioritário e o que non se' vir", replrcou Rodrígu~z Feixoo.+ propoñer só vinte compare­ se do seu escaño ando o presi­ cé n cias frente as mais de dente do, Parlamen o anunciou a cincuenta da oposición. "O comparecéncia do tonselleiro, de que fixemos foi agrupar. Se Xustiza Antonio Pillado. "Ouare­ As ditaduras fan falar a Fraga vai declarar Guiña non ten mos . expresar a nos a ~ protesta ' . ¡ ' . ' . 1 . • 1 p sentido que. o f~ga o de_lega­ porque temas .tan: imP,ortantes Ninguén esperaba oir a Manuel os :familiares ~e desap!areci~os toµlle ab titular da Xunta qJe do", explica Pita. Asimesmo Fraga nesta sesión parlamentá- puideran obter semellaba estar máis do lado a lista do PP inclue aos im­ como a remodélacióni ~o Go\{er- informé\~ión des ~ : 1 no no mereceron comparecen-1 , ria. post vacacional, pero foi o de Galiia. · · !, dos asabinos que ·das vítimas. plicados da Fyndación Van cia", sinalou a deputada. Pillado tema da ditadura arxentina o Fraga alporizouse tras a inter­ Leer, da Fundación Fe y comparecía a petición própria pa­ que lle fixo pegar un chimpo e "Nunca defendin os intereses vención de Vega, que lle de­ Alegria, a coordenadora de ra explicar os cámbios produci­ tomar a palabra desde o seu dos chamados asasinos contra mandou que pedira perdon po- "Preescolar na Casa", ao dos no seu departamento. Can­ escaño. E en tres ocasións. as vítimas, senon que defen­ lo seu papel na ditadura fran­ Padre Silva, a Xosé Luis do o conselleiro se dispuña a in ~ Miguel Cortizo, do PSOE, pedia _ din os intereses de Galiza e quista. "Só pido perdon ante Saltar e aci alcalde ouren­ tervir, os deputados do BNG er­ que o Parlamento condeara as España", respostou Manuel . Deus e o meu confesor", repli­ sán ·Manuel Cabezas. Re­ gueron cadanseu peql'eno car­ atrocidades cometidas en Ar­ Fraga. Na tribuna, Cortizo se­ cou o presidente que sinalou xeitan os populares as com­ taz no que se lia: "O PP e a Xun­ xentina e Chile, que af~ctaron guido de Anxo Guerreiro e Xe­ que remover o 36 era perxudi­ parecéncias dos fi scais im­ ta negan as comparecéncias en tamén a galegas, e que se es­ sus Vega, do Grupo Mixto e cial e que "algunhas veces fai­ plicados, tal .como pedian os 1 temas tan importantes como o tabeleceran medidas para que · B~G · respeitivamente, espe- se precisa unha amnistia '. + grupos da oposición.• 8 GALIZA N2 952 - ANO XXIII ANOSATERRA 14 DE SETEMBRO DE 2000

Unha organización semellante rachara porque os bateeiros do Norte optaban pala negociación bilateral Pacífica Suíza

LA VANGUARDIA entrevista a Jean Ziegler autor do dialogo A A maioria dós mexiloeiros pactan fame explicada ao meu fi.Uo : "Por que hai fame no mundo ?". "Porque estamos nun sistema que mata cada dia 100.000 p e r ~ centralizar a venda ás conserveiras soas de necesidade". "Xa habia fame no mundo antes do capi­ talismo". "Daquela non tiña so~ A rotura da central era de 70% para con­ lución e agora si, coa super: de venda de mexi­ serva e 30% para abundáncia de alimentos. E a lón CEMEGA e os mo­ fresco. Inicialmente, ON U quen o di: a agricultura vimentos para a re­ CEMEGA SÓ se consti­ mundial permitirla alimentar a construir un orga­ tuira como central de Poeta 12.000 millóns de persoas". nismo semellante vendas de fresco, "Calé a explicacion?" "Coñece hai que entendelos a Bolsa de matéria primas agri~ como unha restrutu­ O panorama é, pois, no costado raci ón nun sector de enfrentamento en­ colas de Chicago? Cinco ban, no que os intereses tre dous sectores que esquerdo queiros das transnacionai do non son os mes- . até hai ben pouco es­ gran (André Lausanne, mos. Se dunha ban­ taban unidos entorn o Juan Sasturain celebra no diá~ Continental Grain, Dreyfus da están a maioria á Confederación de rio PAGINA 12 a concesión do Compagnie, CargiU), deciden dos produtores que Organizacións Mexi­ Premio Rulfo a Gelman. "De pr zo mundiai ". ·~on é o qu tratan de vender loeiras de Galiza, CE­ memória, un cita como debe teñen que facer?". "E criminal centralizada mente, MEGA , pero as dife­ ser, a golpe comovido da que prezo r p ndan á bu ca tanto fresco como a Na Galiza hai 3.300 bateas. Na foto, operários extraendo mexilón. A.N.T. réncias entre os ob­ emoción da sua aleve poe ia: se do máxim benefí io económi~ fábrica, da outra es:. xectivos da organiza­ tivese que decidir/ eu escolleria es­ o e ausen a mort de 36 mi~ ~ outro grupo minoritário cuxa As conserveiras, naturalmente, ción motivaron recentemente a llón d p rsoas n tod mun~ ta espemnza/ que come pans de~. produción está máis diversifica­ prefiren u nha. negociación bilate­ sua rotura. A Federación Norte sesperados. E se eu tivese que do. Só por non poderen pagar da e que prefire negociacións ral que évite .ter que adquirir me­ acusou a CEMEGA de enceitar eses prezo "."O eu paí , Suiza, bilaterais entre as agrupa­ xilóJl dunha cualidade que non unha venda centralizada de escoller, mentaria de primeiras Gotán. Gelman entrou na nasa que é tan rico, non fai nada?". cións de produtores e as con­ lles interesa. Frente a esta situa­ mexilón para fábrica que non "Deixar que os ditadores ción só un pequeno grupo de demorada adolescéncia con es~ serveiras, ainda que aceita a era un obxectivo inicial da Con­ agachen ali as uas fortunas centralización das vendas can­ produtores están en cc;mdcións te libro do 62 Da Rosa federación e os restantes mem­ enormes. A matéria prima de do se trata de mexilón fresco. de respostar e reúnense na cha­ bros, é dicer, ÜPMEGA e a Con­ Blirulada, con capa de Gorriere­ Suiza é o diñeiro extranxeiro maé:la Federación Norte. Na ac­ federación do Sul, emitiron ve­ na, pequeno e poderoso: Esa O sector mexiloeiro é moi com­ tualidade, un grupo aproximado ladas acusacións de obstrucio­ muller parecia a palavra nunca/ que non pode refuxiarse plexo porque os mercados son de !:;>00 bateas están agrupadas nismo contra a Federación do subia a sua añuca un encanto noutr bancos". "Non lle pare~ moi cambiantes e a sua estrutura en torno. esta Federación, na que Norte por impedir tomar deci­ particular/ un aquel de esquece­ ce un modelo o eu pacífico pa, en xeral non está moi consolida­ se integran sobretodo bateas do sións no sentido de centralizar mento no que gardar os ollos/ esa ís?". "A neutralidade uiza é s6 da. Contodo, a necesidad e ·de Norte da ria de Arousa, ainda as vendas ás fábricas. muller metida no meu costado unha farsa. Libra de todo con, unión é palpábel; pero isto é asu­ que tamén hai doutras zonas. esquerdo. Qué bárbaro. Non se trol un sistema bancário funda, mido desde dous pontos de vista Hox~ a Federación do Norte vai parecía a nada do (pouco) que do en alianza secreta con distintos. Todos os produtores Na Galiza hai unhas 3.300 bate­ confiñuar sen vender centraliza­ léramos. Gelman metía osos, Hitler". "Como?' ''No ano as. Delas, forman parte do optan máis ou menos pola cen­ 2.344 damente e ÜPMEGA e a Confe­ outono, choiva, e as unllas do 1943, Hitler precisaba comprar sector partidário da centraliza­ tralización, pero sobretodo aque: deración do Sul están a pactar a terribel Vallejo coa urxéncia materiais pero ninguén les bateeiros que producen para ción total e neste grupo é maiori­ constitución dunha nova central dos tempos (Marchou outro compraba o seu ouro roubado vender a maior parte do seu me­ tária a Organización de Produto­ de vendas que agrupará a 2.344 · mes/ e non fixemos a revo­ por toda Europa, agás o bancos xilón ás conserveiras. Este grupo res de Mexilón de Galiza, ÜPME• bateas. O nome desta organiza­ ainda lución), e esa sintaxe conversa~ suizos que lle deron diñeiro é maioritário e produce con dis­ GA, que ten 1.724 bateas en to­ ción está ainda por decidir. convertíbel. Mercé a ban~ da que seria noutros signo e an~ tinta cualidade segundo o ano, o das as rias e en 17 delegacións queiros, Hitler puido continuar que fai que as suas vendas -mer- · distintas. Neste grupo de 2.344 dácio dos 60. E a irania: a cita Historicamente houbo vários a guerra dous ano máis". • men nos meses de Xullo, Agosto bateas é minoritária a Confede­ modelos de organización do sis­ fodona contra a solenidade im­ e Setembro, cando a sua cualida­ ración do Sul, coas 520 bat~as tema de mercado dd mexilón bécil, o pincho mortal contra a 1 de é menor. lsto motiva que prefi­ ' restantes. Na Federación Norte qoe funcionaron satisfactoria­ mÓrte, sempre aí. Que cacho ra unha centralización absoluta ra ai 500 bé;lteas e sen organizar mente pero que co t~rnpo,tive­ de poeta e q~e l~br9 aquel, que , O negócio que lle permita vender todo o están unhas 600 bateas, que ne­ ron que restruturarse, dai x'urdiu non era o pnme1ro, pero coma ano, incluido o verán, porque é o gócian uniJateralmente a venda unha imaxe de perpétu a crise. tal. Porque Gotán pegou a ga­ das cadeas o(ganismo de venda o que impón tanto de mexilón fresco como Xa no 72 SoMEGA asumira esta doupada e mancouno demais ás conserveiras a sua produción. 'para venda ás fábricas. función, pero acabou rachando coa pegada do cantovales. O "Estad Unid c ida que é De todos xeitos, no cómputo e dando lugar á Federación Me­ mesmo Gelman deixou a quei­ máis barato meter na ca ea á anual as vendas duns e doutros A estrutura das vendas da Fe­ xiloeira, que optou pola mesma xa nun poema que lle ciscaba mocidade que educala darlle son iguais e a diferénóia entre os deración Norte é de 60% de me­ via a princípios dos 80. Unha un agoiro con miramento: Eu un empr g co qu l var unha xilón para as fábricas e o 40% dous grupos é que uns queren a nova crise desfixo esta Federa­ nunca escrebir;i. libros. Cerro que vida digna", declarou a restante para o mercado de negociación bilateral coas fábri­ ción e en 1985 naceu ÜPEMAR non, Gelman escrebeu poesia, GRANMMA Mónica M r head, cas e outros a come(;cialización fresco. Pero esta estrutura no con este mesmo obxectivo. CE­ que non é o mesmo. Os libros dirixente do partid n rt m ri~ centralizada para manter o valor conxunto da central de vendas MEGA foi a última tentativa de son causas que se publican. Por cano Mundo Obreir . "A c ns-­ do séu produto tamén no verán. CEMEGA, agora desaparecida, agrupar a este sector.+ iso pasou unha década sen pu­ trución de cadeas é un negóci blicar. Acumulou esa cólera de lucrativo no Estad Unid boi que reventou nos 70 con que produce anualmente 1.100 I0, 30!1 salda do bus desde com postela fPraza Raxa¡ - Pontevedra ás 11, 10 fdiante do ConceHoJ tanto dentro, cos anacos amo­ millóns en mercadorias e em­ • - Vigo ás 1 ! . 30 fEdlrlcJo Vista Alegre¡ 1 Festival de Amizade rosos de que se fai a sua poesía prego de man de obra barata que 12, l 5h Montar o acampamento e visita do Castelo 13, 30!1 Salda do ferrl para Vl!a Nova de Cervelra. deica hoxe". + pagan a 50 pesetas a hora. Com~ 14. 00h xantar. pañias de W all Street, en tre elas 15,00h Rotelro guiado histórico.panorámico na Serra de Gavea. G~fi~ ·a~Portug · .af 20.00h Charlaerá uns bonos a venda a 1500 pts ou 1800 escudos que lncluen todas as anos no corredor da morte, acu~ comidas fbocadl/lo no prlm eiro xant:dr. pelx e espada asado a cea e churrasco no x antar do domlnga).o rerrl e o roteiro guiado sado inxustamente da marte e que se poden mB"c.:ar por adlantado OU"no Festival. Recomenda-se reservá-lo antes. - Haber.á bara co n comida e bebid a á venda, posta de lkaes trad•clonals, xogos dun policía branca e que coa sua malabares •• • - Para apontar-se ou pedir m ais Información chamar- ao Local Nacio nal d e GaU?.3 Nova ao denúncia constitúe o rostro da 98 1 553526. ou ao telefone da organización do Festival 636 468405. Tamén podes loita contra a violéncia policial enviar-nos unha mesaxe ao """ª" gznova i

xestión. Agora as sociedades co­ operativas son coma calquera outra empresa, o que buscan é que sexa rendíbel e que se poida manter no mercado co resto das empresas. Ou son capaces de ser competitivas ou desaparecen. No fundo, o obxectivo último des­ tas sociedades é satisfacer as necesidades dos sódos. Se a co­ operativa é rendíbel, consegue satisfacer as necesidades dos sócios non só agora, senón ta­ mén con perspectivas de futuro.

Existe apoio das Administra­ cións ás sociedades coopera­ tivas?

Hai bastante relación entre as Administracións e as cooperati­ vas. Sobretodo, cando son coo­ perativas que teñen unha orga­ nización de carácter federativo. Estas federacións son os seus representantes para dialogar co­ as Administracións. Sen estas entidades de carácter federativo, sociedades cooperativas de dous ou tres sócios, por exem­ plo, non serian capaces de con­ seguir que a Administración co­ ñecese os seus problemas ou as actividades que realizan. O apoio pode ser desde finan­ ciación, estudos que necesitan ...

Moitas veces se di que as socie­ dades cooperativas son as ne­ nas bonitas de Facenda polo fei­ - IVÁN to de que están subvencionadas en moitos aspectos. lsto non é así. As cooperativas que real­ mente funcionan ben, aplicando o sistema cooperativo e un mo­ delo de empresa cunha xestión Maria Xosé Cabaleiro, profesora de economia na Universidade de Vigo eficiente, cunhas estratéxias bo­ as, nen solicitan as subvencións ' nen as necesitan. Poden compe­ tir no mercado da mesma forma 'As cooperativas son a mellor alternativa que as demais empresas. Oeste xeito, se o seu modelo empresa­ rial é bon, se ten perspectivas de futuro e os sócios eren no pro­ xecto que están a facer, non son para o rural galego' necesárias ·as subvencións.

Existe algún tipo de control politico sobre as cooperati­ -0- IVÁN GARCIA RIOBÓ vas?

Non debe habelo. Un dos sete SEGUNDO M! XOSÉ CABALEIRO UN DOS PRINCIPAIS PROBLEMAS DO NOSO PAÍS ÉO DESPOVOAMENTO DO RURAL. PARA FREAR ISTO FAISE NECESÁRIO ACA­ princípios cooperativos é "Auto­ nomia e independéncia". Non de­ DAR UN DESENVOLVIMENTO DO RURAL QUE FAGA QUE A XENTE NON SE VAIA PARA AS CIDADES. PARA ELA, A MELLOR MANEIRA DE LOGRALO A MEIO DA be existir nengún tipo de control IMPLANTACIÓN DE COOPERATIVAS ORGANIZADAS NUN SISTEMA DE REDE. POR ISTO, ESTA PROFESORA DE DIRECCIÓN FINANCEIRA DA UNIVERSIDADE DE politice por parte das Administra­ cións, senón, dependendo do VIGO ACABA DE APRESENTAR A SUA TESE DOUTORAL SOBRE OCOOPERATIVISMO EN GALIZA E A SUA APLICACIÓN PARA FACER POSÍBEL O DESENVOLVIMENTO. partido político que se atope no poder, implantaránselle uns con­ Cales son as liñas mestras da maño empresarial pero sen per­ hoxendia, teñen relacións entre zonas rurais onde os agricultores dicionantes ou outros. Unha em­ sua tese doutoral? der vantaxes de ser unha peque­ elas, crecen através de relacións pasaban moitas penalidades, nen presa debe ter uns planos de fu­ na-mediana empresa, xa que é o de concentración empresarial. sequer podían conseguir as ma­ turo, unha forma de operar por si A idea da tese era estudar as so­ modelo máis democrático. A terias primas, sementes, trigo ... mesma, nunca deben ser impos­ ciedades cooperativas e as posi­ chave é lograr que a povoación O problema é que non se coñece Entón, Raiffeisen fixo posíbel que tas. O que si están, en teoria, é bilidades que suxiren para o de­ teña os bens necesários para a importáncia que ten o cooperati­ se uniran para que todo o que ti­ máis apoiadas polo Governo, xa senvolvimento ruraL Trata de es­ acadar o benestar e non teña vismo en Galiza. Estáselle dando ñan que consumir, como era en que a própria Constitución, nun tudar a situación de ruralidade de que desprazarse ás zonas urba­ moita importáncia ás cooperativas maior cantidade, o conseguiran a dos seus artigas di que o Estado Galiza, e por iso hai un capitulo nas. A idea é que vexan que hai agrárias porque son as que mellar menor précio. Esta é a base de debe potenciar as cooperativas enteiro adicado a analizar o nivel futuro. Este é o modelo que eu funcionan, pero hai tamén moitísi• todas as cooperativas. Despois, o como forma de empresa. de ruralidade de todos os municí• propoño para desenvolver as zo­ mas de traballo asociado. Aquí que se pretendia é que estas co­ pios e comarcas, e despois as n·as rurais de Galiza. hai moitas cooperativas, unhas operativas non fosen só de con­ Por que considera a coopera­ posibilidades que teñen as socie­ funcionan mellar ca outras, pero sumo; entón criáronse dentro das tiva como o modelo ideal de dades cooperativas para que o En que situación se atopa o están aí e poderian sair adiante aldeas unha espécie de caixas, empresa? desenvolvimento se produza. cooperativismo do noso país? cun pouco máis de consideración. que deron lugar ás caixas rurais actuais, que lles subministrasen O principal é a democrácia entre Unha cooperativa é unha unión de Está bastante ben ainda que lle En que modelo se basea o co­ aos sócios os fundos necesários os sócios. A democrácia leva in­ sócios, de forma totalmente inde­ queda moito camiño por perco­ operativismo galego? para adquirir produtos que eles corporada unha série de caracte­ pendente, por vontade própria e rrer. Penso que de todas as cla­ non podían mercar. Desta forma, risticas adicionais que van facer para realizar unha actividade para · ses de cooperativas que existen, O cooperativismo galega, igual cos fondos que os mesmos só• que as cooperativas funcionen a que están capacitados. Utilizan­ as que mellar están funcionaJ;ido que o do Estado español, segue cios achegan, crian unhas caixas mellar nas zonas rurais. Unha do o sitema de xestión democráti­ son as agrárias; de todas as for­ o modelo Raiffeisen alemán. rurais que son as que lles conce­ delas é porque hai maior implica­ ca, unha persoa ten un voto e non mas non creo que no rural se Despois de nacer en Inglaterra den financiamento através do cal ción coa povoación, os sócios importa a achega de capital que deba implantar só estas coope­ o cooperativismo de consumo poden adquirir o que necesitan. son da mesma zona, coñécense, realice. As sociedades cooperati­ rativas, debe haber de todos os expandiuse a outros países eu­ teñen obxectivos similares ... Unir vas teñen un princípio que se cha­ tipos, debe primar a ,diversifica­ ropeus. A partir deste, en Ale­ De que forma evolucionou o todo iso nunha sociedade é moi­ ma de "lntercooperación" que é ción de actividades. E necesário maña desenvolveuse o coope­ cooperativismo en Galiza? to máis doado ca que eles ac­ polo que eu formulo a tese. este establecer calquera tipo de acti­ rativismo agrário e desde ali pa­ tuen coma empresários indivi­ princípio estase utilizando poucq, vidad e necesária para que a sou ao resto dos países. O cooperativismo actual concibe duais. Outra vantaxe que teñen é as empresas deben medrar máis. xente quede nas zonas rurais, a cooperativa como unha empre­ que aplican o último principio co­ Para isto, eu recomendo as redes xa que é este o principal proble­ Como era o modelo Raiffeisen sa, non coma antes, que era un­ operativo, "Interese-poi~ comuni­ de empresas po"rque desa forma, ma que ternos nestes ·momen­ alemán? ha entidade sen ánimo de lucro. dade", isto é que deben realizar mediante acordos de cooperación tos. As cooperativas agrárias es­ Antes, a base non era a eficién­ a sua actividade tendo en canta entre elas, pode medrar o seu ta- tán funcionando bastante ben Era un modelo moi básico. Habia cia empresarial, a eficiéncia na o médio ambiente.+ \ 1 ,i . '

r Nº 952 - ANO XXIII l 14 DE SETEMBRO DE 2000 ECONOMIA \t Pedrafita .. · i .,

MANuELCAO 1 O espectáculo escandaloso das obras n3r Autovia do Noroeste \ ao seu paso palas montañas luguesas representa un bon exemplo do que non se debería facer cos cartas públicos. Neste caso, corresponde ao Governo Central a responsabili­ dade por tal dislaté dado que a A-6 é unha via de comunica­ ción que corresponde á Rede de Interese Xeral do Estado (RIXE). En xustiza, non cabe culpar ao governo da Xunta polo deseño de tale5 infraestruturas e velaí o programa eleito­ ral do PP de 1989, co que M. Fraga gañou as suas primeiras eleicións, para demostrar como as altemativ~ ~.li 'propostas nada tiñan que ver coas que a Administraéión. Central -da­ quela ocupada por un governo do PSOE- acabaria aproban­ do. Con independéncia da cor política dos g~:>Vernos de Moncloa é observábel unha insisténcia histórica na Admi­ nistración española a adoptar modelos e métodos de ~ecisión en infraestruturas básicas que consideran relevantes, case exr clusivamente, os factores políticos sobre os económiGos. Ta~ les elementos políticos podemos resumilos no predomínio dunha elite dirixente mesetária e centralizadora insensíbel \ aos cámbios económicos, sociais e demográficos dos últimos ENCAJXES PILAR, ~ amutición Ulestral trumitida&i pais a fillM, imritao a anos, na componente autoritária e inercial da Administra­ c:onorer. enc:ai.w de esta fennosa una do MIOesté ~.que ea Costada Marte. ción española e na auséncia de mecanismos de contr l de re­ sultados á hora de realizar e ta ou aquela infraestrutura. A decisión sobre as infraesquturas entraría a formar parte das Produtos de todo tipo poden sair á venda através da intemet. razóns de Estado que haberá que manter contra v~to e ra­ rea sendo fundamental na decisión o elemento ou (ac~r 'fD- lítico relacionado con este ou aquel grupo de inte~< q Esta cifra representa o 6% do tótal do·Estado español no caso que se trate impuxo as suas prioridades ~ec ic , .1

No caso das Autovias Galegas cara a Meseta dificil~J1te ' e puido facer un deseño tan equivocado, custoso, co rr\aior O comércio electrónico moverá este ano impacto ambiental e con menores rendementos en té inos de velocidade, impactos dos cámbios meteorolóxicos ~ con­ sumo de enerxia. Fíxense que se colleron duas das mot\taqas máis altas -só faltou que se meteran pola Pena Trevmcc,t.­ en Galiza uns.2.000 millóns de pesetas para facer as duas entradas a Galiza. O despilfarro de racur­ sos materializado no patético paisaxe que se observa ao ver pontes enormes e algun que outro túnel que quedará inu ili­ '* IVÁN GAR~IA RIOBÓ A cifra pasou do 3,97% en Mar­ un 34,2% das empresas do Es­ zado e fora de uso nas mesmas áreas de Pedrafita e Padorbe­ zo ao 4,66% en Xuño. tado español tiña preséncia na lo é ilustrativo da escasez de luces en matéria organizati\>'a Segundo un estudo que aca­ Rede. Ademais, tan só un que aqueixa á Administración española. Cómpre dicer que ba ~e realizar a Asociación Música e libros 33,5% empregaba a internet o deseño das Autovias galegas non é tanto a excepción se­ Española de Comércio Elec­ para vender os seus produtos. nón máis ben a norma no modelo de toma de decisións en trónico (AECE), este concep­ Segundo o estudo, os produtos De todos os xeitos, o principal matéria de infraestruturas. A centralización no modelo ra­ to moverá este ano no Estado máis comprados através da inter­ obxectivo que perseguer as dial madrileño e a pouca consideración para coas áreas máis españc>I uns 30.000 millóns net so·n, en pri- empresas con desenvolvidas e menos españolistas está sernpre presente en de pesetas. Un 6% desta ci-. meiro lugar, libros preséncia na in­ fra, uns 2.000 millóns, corres­ e despois a músi­ ternet é· a de fa­ calqueira das decisións sobre deseño de institucións e con­ ponderán a Gali,za, segundo ca. Tamén desta­ Os produtos cer publicidade. trución de obra pública. Un exemplo xa definitivo é a cen­ estimacións do Instituto Na­ can as demandas Por detrás atópa• tralización da política de Partos en Madrid e a resisténcia cional de Estadística (INE). O de viaxes ou de ¡ máis compradqs se o de dar infor­ numantina e estúpida en ceder competéncias aos próprios aumento das compras atra­ espectáculos. -En mación acerca partos. Casos flagrantes desta política -por certo, unha das vés da red e aumentou consi­ canto ás razóns i átravés de servizos, cap­ políticas máis intervencionistas que poidan existir- son a dera bel mente nos últimos que levan á xente tar clientes, me­ priorización dos cintos madrileños, a resisténcia a descentra, ·anos en todo o Estado. Asi, a utilizar internet i da internet son, llorar a atención lizar a xestión do espacio aéreo e marítimo, a orde de cons-­ no ano 1999, este negócio · para realizar as j en primeiro lugar, a este e vender. trución das liñas de Alta Y elocidade e asimiladas, etc. moveu 11.951 millóns de pe­ suas compras, setas, case o triple que en 1998. destaca a como­ ! os libros e Outros dos dados d idade como ra­ 1 que mostra o es­ Os dados publicados no terceiro zón principal. ¡ despois tudo é que o sis­ estudo sobre comércio electró• Despois, a posibi­ a música. tema de paga­ nico realizado pola AECE poñen lidade de contras­ ! mento máis utili- de manifesto que o Estado es­ tar distintas ofer- zado pala xente pañol é o país da Unión Euro­ tas ao mesmo que utiliza a Re­ pea no que máis crecerán os tempo e a rapidez de para mercar é negócios através de internet. con que se poden levar a cabo a tarxeta de crédito. Destaca ta­ Segundo o estudo, o aumento é as compras. mén o pago contra reembolso e considerábel xa que se pasarán a transferéncia bancária. En dos 30.000 millóns previstos pa­ Ainda que as vendas pala inter­ canto á satisfación pala compra, ra este ano aos 868:000 estima­ net incrementáronse nos últi­ para o 71,4% dos compradores dos para o ano 2005. lsto supón mos anos, segundo a AECE, o produto satisface sempre as un incremento anual dun 133%, até o pasado mes de Maio só suas expectativas. + aprc;ximadamente.

Segundo o INE, ao noso país Xosé Cuiña visitando as obras da Autovía Galega. correspóndelle un 6% da cifra estimada pola AECE, o que su- , Internet na .Galiza, . pón uns 2.000 millóns de pese- . tas. En canto ás empresas que · 'Difícilmente s~ puido facer utilizan o comercio electrónico, un mercado sen explotar Catalunya e Valéncia son-as ·un deseño tan equivocado que cantan con máis empresas Ainda que estas cifras son Outras das queixas máis co­ cun 19% e 18%, respectiva­ alentadoras, moita xer.ite rela­ .múns é o feito de que a Xun­ da Autovia Galega" mente, sobre o total do Estado cionada con este sector con­ ta subvencione a empresas español. Galiza ocupa o sexto sidera que o mercado· gal ego sen realizar uns controis máis lugar, cunha cifra que equivale ainda está moi verde e pouco seriós. Oeste forma podería• ao 6% do total. explotado. lsto pode traer co­ se estar subvencionando a mo consecuéncia a ocupación empresas "pantasma", isto é, O modelo decisional no deseño das infraestruturas manténse O INE asegura que durante o dun espazo que debería ser que se crian coa finalidade ou trasladouse, en parte, ás Administracións Locais e Autonó• segundo trimestre do ano deuse explotado por empesas ga­ de obter esas subvencións. mica de Galiza máis compre recoñecer que os deseños autonó• un moderado crecimento no nú­ legas, por parte de compa­ Ademais, a Xunta poderia es­ micos son, actualmente, moito máis axeitados que os locais mero de empresas que utilizan ñías extranxeiras. Por exem­ tar Javorecendo a competén­ senda p~rceptíbel aqui a diferéncia entre unha institución ex o comercio electrónico no sector plo, destacan a precariedade cia desleal ao subvencionar novo como a Xunta de Galiza e a continuidade histórica, insti~ minorista n'o Estado español dos bancos e caixas galegas soamente a algunhas empre­ tucional e en meios humanos e materiais que representan as (máis de médio millón de pe­ en canto á sua preséncia na sas e deixando a outras' sen Administracións locais e, sobre todo, as prov.inciais. • quenas e medianas empresas). Rede. axudas.+

\ \ \. \ ECONOMIA 11 14 DE SETEMBRO DE 2000 ANOSATERRA Nº 952 - ANO XXIII

O28 de Outubro o sector lácteo sae á rua Cámilo Nogueira conqui• ·e a proibición do desvio ·de investimentos da UE O gasoil, unha protesta engadida Unha emenda na Comisión de Política Rexional do · Parlamento europeu 1 introducida polo \ eurodeputado do BNG á mobilización dos gadei~s Camilo Nogueira abrigará· aos estados .a respeitar o · princípio de adicionalidade . . -0- "~ · Esi;-tvEZ . nos investimentos dos " Fundos Estruturais e do Existe "preocupación" polo en­ Fundo de Coesión carecemento do gasoil entre ·os realizados nas rexións gadeiros, xa que agrava ainda pouco desenvolvidas. Con máis a delicada situación eco­ isto se evita que estados nómica do sector lácteo. Asi ta­ como o español mén o recolle o Sindicato Labre­ empreguen estes fundos go, cuxos responsábeis decidi­ para reducir os ron convocar unha mobiliza­ investimentos próprios que ción para o vindeiro 28 de Ou­ son complementários aos tubro en Compostela. Defender investimentos europeus. a produción leiteira galega é o Esa prática prexudicaba á lema desta manifestación. Galiza porque os cartas procedentes de Europa As reivindicacións principais vol­ moitas veces non tiñan tan ser as dos últimos anos: un complemento estatal, polo prezo digno para o leite e a inclu­ qy_e o se_l.l rendimento .era sión das 550.000 toneladas de menor porque con eles cuota extra a efeitos de liquidar pagaban o total dos os esta campaña. Dos 5.195 mi­ investimentos.+ llóns de pesetas de multa asig­ nados ao Estado, o 40%, 2. 100 i millóns, corresponden á Galiza. A Estos son os dados que os liberalización membros do Sindicato Labrego dos horários comerciais expoñen á consellaria para reba­ tir a idea de que pechar explota­ non chegará até 2005 cións remata coa supertaxa. ·o decreto liberalizador do Unha vez rexeitada polo PP a · A suba do gasoil-~ ás pequenas e "?~iana~ explotaclóns, sobre as qu~ xa pesa u~ha supertaxa de ~- 100 .millons de pesetas. governo español sobre os posibilidade de debater sobre o Na foto, os propnetanos dunha explotac1on en Sdleda. · . · A.N.T. horários comerciais só sector no Parlamento e agora entrará en vigor a partir que tanto Governo central como non van reducir os impostes so­ percutiron na babea de 1,3 pesetas setas e en ltália nos últimos me­ bre hidrocarburos. A OPEP, po­ do litro de gasóleo; na Grécia, a s~? bab

Os indicadores talan ~e síntomas prévios á recesión Aeconomia cámbia de signo e o PP só reacciona coa monserga neoliberal

-0- RAMÓN MACEIRAS O cámbio do ciclo económico pilla ao governo de Aznar· e ao' ministro Rato sen respostas nen políticas para abordar o clima pre recesivo que se albisca no Estado español. Os indicadores talan claro: ralentización do índice de produción industrial, ra­ lentización do ritmo de criación de emprego, incremento espec­ tacular do déficit comercial, retracción do mercado turístico en pleno mes de Xullo, estancamento nas matriculación de co­ ches, baixa no consumo de cemento e inflación fóra de control.

A prensa económica madrileña trada de capitais que coincide -e está alarmada. Os periódicos non por casualidade- coa crise distes días empezan a talar xa asiática e latinoamericana dos da inércia e da falla de respos­ anos 1996, 1997 e 1998. Non ha­ tas do governo central. Falan de bia mellar lugar para colocar os que non dá a cara e comparan a cartos e as rendabilidades tercei­ situación actual con 1993 cando romundistas que daban as bolsas en tres trimestres destruiron-se españolas nesos anos encheulle centos de miles de pastos de o ollo aos especuladores interna­ traballo. Na actualidade hai 3,5 cionais (capital anduriña). Ade­ millóns de contratos basura ro­ mais, Aznar e Rato liquidaban o tando entre o sub emprego e o seétor público a moi "bó" prezo e desemprego que desaparecerán os investidores entraron en man­ nada máis chegar o ciclo recesi­ da na economía española. vo, o que demostrará o que din A babea do consumo de cemento é síntoma de crise económica. A.N.T. os sindicatos desde hai tempo: As privatizacións das empresas gran parte do emprego que se públicas puxeron nas maus do O máis grave é que a crise que . cidos baixos. A perténcia ao Euro peu. As políticas centrais europeas está criaré paro encuberto. governo catro billóns de pesetas, vén poñerá a proba os mecanismo impédelle devaluar a peseta, tam­ non teñen por que favorecer ao unha boa parte dos cales viñán da Unión Europea. Aznar, elo débil pouco pode subir os tipos de xuro Estado español que se encentra Os prezos do petróleo teñen pou­ do estranxeiro. Esa entrada de da cadea, non poderá poñer en pola sua conta. Esas competén­ nunha fase do cido distinta á das co que ver con esta situación por diñeiro dinamizou sensíbelmente xogo os mecanismos clásicos dos cias tenas o Banco Central Euro- economías ponta de Europa• moito que se empeñen desde os a economía. A este obxectivo governos europeus en botarlle a serviu tamén a baixa dos tipos, culpa á OPEP. Ao descontrol in­ que aliviou a carga das famílias, Privatización da ONU flacionário contribuen máis os das empresas e do Estado. O prezos do butano, a hoste!eria, personal volcouse a consumir e a '*'*"'"*'' Entre o balbordo armado polo os servizos, os alimentos e os im­ demanda interna mantívose alta inútil Cúmio do Milénio pasou postes indirectos, que a suba do durante estes últimos cat~o anos. EEUU-enche a reserva por debaixo áa mesa un pro­ gasóleo e da gasolina, cousa que xecto de Kofi Annan (Nescofi, pode constatar calquera que ve­ En realidade todo foi unha fic­ ,/ . segundo as malas línguas) xa os índices do IPC. ción. As empresas, as famílias e que abre o financiamento da o Estado non disfrutaron de máis estratex1ca ONU ás grandes empresas A Rato estáselle a desfacer nas ingresos, senón que se viron be­ multinacionais. Xa se aponta­ mans o grande bluff que montou neficiadas dunha forte baixa nos ron Bayer, BP Amoco, Basf, a ponta de manexo mediático e seus gastos fixos, o que permi­ As cifras reais mostran que hai equilíbrio entre oferta e demanda British Telecom, Nike, Unile­ a história pon en evidéncia o · teu que unha parte da renda libe­ no mercado petroleiro internacional. Só a presión política dos ver, etc. Estas empresas que xa estaba claro desde hai rada se adicase ao consumo, o Estados Unidos sobre os países árabes está forzando a suba da financiarán a ONU de Annan ano e medio: en matéria econó• que beneficiou ao Estado pola produción da OPEP. Nas revistas especializadas en petróleo edi, a cámbio dunha operación de mica o PP non ten ideas pró• via dos impostes indirectos. radas nos países da OPEP pódese ler nestos días que os barriles imaxe que lles permitirá prias, todo se reduce á monser­ de petróleo adicionais que serán lanzados ao mercado a partir de lavarse a cara en relación ga neoliberal que dia tras dia re­ Emprego precário Outubro non irán ao consumo imediato, senón aos inventários. cita en foros internacionais. aos abusos contra o médio Desde hai várias semanas, esos inventários están a ser alimenta, ambiente e violación da regu­ En canto ao emprego xerado po­ dos con até catro millóns de barriles diários, segundo informa a lamentación da OIT sobre a Os "éxitos" económicos da pri".' lo incremento da actividade eco­ revista Barriles, dirixi, contratación de nenos e ou­ meira lexislatura de Aznar base­ nómica, xa sabemos o que é: da polo experto petra, tras violacións do réxime de áronse en decisións de política precário e fraudulento, xa que ten leiro iraquiano Mazar contratación laboral. O secre­ internacional sobre as que o go­ un alto compoñente de economía 'A Al Shereidah. É a re, o PEP f ai ben en tário xeral da ONU pretende verno español tivo pouco ou na­ mergullada que saiu á frote mer­ serva estratéxica dos da que ver. Hai coincidéncia en­ cé ás subvencións ao capital. É asi resolver o problema do fi­ paises da OCDE, cria, tre os analistas en relación a que un emprego temporal no 34%, liqueidar un activo non nanciamento da ONU a costa de privatizar unha organiza­ o motor do crecimento económi• cando na Europa comunitária da despois da crise de ción que a cada serve para co dos últimos anos no Estado chega apenas ao 9%. O caso é 1973. A OPEP fai ben renovábel cómo é o español foi a sustancial baixa que ese emprego temporal e pre­ en liquidar un activo menos no marco actual.• dos tipos de xuro. Os tipos che­ cário contribuí a consolidar a eco­ non renovábel como é petróle.o ao mellar garon a descender até ? metade nomía familiar na etapa que ana­ o petróleo ao mellar prezo pos1"b e l" de como estaban en 1995, o que lisamos e dinamizou o consumo. prezo posíbel. Na pre, Amoda galega fixo que os cidadáns viran redu­ sidéncia da OPEP está cida a carga do seu endebeda­ En resumo trátase dun grande agora o ministro ve, da sobreexplotación mento ao tempo que o Estado bluff que se está a descobrir. O nezolano Alí Rodrí, viu tamén ampliada a sua marxe ritmo de criación de emprego xa guez, un grande coñe, A explotación máis burda e de manobra para dispoñer dos entrou en fase de moderación, a cedor dos intríngulis brutal está na base do "bo­ seus ingresos. Pero a baixa dos inflación xa está fóra de control do mercado petroleiro om" da moda galega. lndi­ tipos de xuro distou moito de ser no Estado español, o desequilí• e un político de gran, tex, o xigante do sector, una decisión de política econó• brio comercial aumenta, rema­ de dimensión que vol, Adolfo Domfnguez, Verino, mica do equipo de Rato. A baixa tou a etapa de baixos tipos de ve á liña inicial da etc, reportan cifras milloná­ dos prezos das matérias primas xuro, mentres que os problemas OPEP de defender os rias de ganáncias a conta -especialmente o petróleo- en da economia mundial aumentan prezos do petróleo e a de chucharlle o sangue a escala planetária rebaixou as rapidamente. utilización deste como centos de mulleres que tra­ tensións inflacionistas en todo o arma política de negociación cos países ricos. A guerra mediáti, ballan e malviven en condi­ mundo durante os últimos catro A borbulla especulativa é un ris­ cións de precariedade, sen ca está aberta. Pero a OPEP xa gañou unha parte importante da anos e facilitou o camiño para co adicional que gravita sobre a seguridade social, con in­ que primeiro Estados Unidos e economia española. En xeral, mesma como desmostran as mobilizacións en Europa pedindo gresos miserábeis e even­ despois Europa rebaixasen podemos falar dun cámbio de unha baixa da fiscalidade dos carburantes. A opinión pública in, tualidade rampante. A substancialmente os tipos. ciclo producido polo esgotamen­ ternacional ten cada vez máis claro qu~ a fiscalidade aplicada maiores, estas empresas to das formas de acumulación polos distintos govemos e as plusvalías das empresas refinadoras receben millonárias Todo iso veu acompañado no ca­ prévias. Asi como a bonanza e distribuidoras de carburantes lévanse a parte clo león na cons, subvencións da Xunta para so español por unha forte entrada non dependeu das políticas de trución do prezo final dos carburantes. O alto consumo de carbu, montar pasarelas en París de capitais estranxeiros durante o Aznar, a etapa decadente tam­ rantes está forrando as arcas das facendas europeas e levando a ou asistir a feiras da moda primeiro governo de Aznar. En- pouco dependerá del. níveis record os gañas das empresas petroleiras. + por todo o mundo.• ANOSATERRA

/ · Nº 952/- ANO XXIII SOCIEDADE 14 DE SETEMB~O DE 2000. 13 ' DA TERRA AS91Ald.ADA

Patarroyo anúncia a nova versión do anti-palúdico coas normas da OMS A nai de Diego Piñeiro quéixase da atención Avacina colombiana contra a malária consular en Londres O Luns 11 de Setembro a Agresión maxistrada encarregada do caso do asasinato de Diego acada unha eficácia superior ao 50% Piñeiro, o neno galega acoite­ contra os gais lado no centro de Londres, - decidiu aprazar o xuízo para na fin de O biólogo Manuel Elkin Pata­ do exército, que considera os an­ cando se trata de doenzas que atender á petición dun novo rroyo e a sua equipa, na que fi­ ti-palúdicos un arma estratéxica: afectan sobre todo aos paises exame a Edward Alexander gura o investigador guardés A pouco de declarar s~n efecto o pobres. A malária causa moitas Crowley. Este é o único acu­ semana en Osear Noia, esperan ter en bre­ medicamento de Patarroyo, o máis martes que o S 1DA e consti­ sado, que foi detido no mes­ ve o recoñecemento da Organi­ Walter Reed anunciou ·unha nova tue un andácio para o bosque hú­ mo lugar do suceso o. P?Sado zación Mundial da Saúde das vacina contra a malári~ ultimada m id o de América do Sul, con 7 de Maio. A nai Maria Anxe­ Compostela Nacións Unidas para a revolu­ en colaboración coa trahsnacional máis dun millón de infectados ca­ les Villar reseñou que o acu­ cionária vacina contra a malária da farmácia Smith-Kleine Bee­ da ano; África tropical con 98 mi­ sado xa tora denunciado por desenvolvida en Colómbia e cham consistente nu~ha cloro­ llóns de casos anuais de paludis­ seguir ao neno de 12 anos e Despois dunha tempada de entregada sen U:aterese para quina de nova xeración, con efec­ mo, dos que máis do 5% son me­ queixóuse da desatención da relativa calma, nas noites do combater a doenza que causa tos potenciados polo !verapamil, nores de 5 anos o Sul. de Asia representación consular Sábado 9 e do Domingo 1O de anualmente dous millóns e meio un medicamento extremadamen­ con 9 millóns de casos por ano. española en Londres. Nese Decembro voltaron repetirse de mortos en todo o mundo. te tóxico contra a tensió.n alta. sentido, Carlos Aymerich, de­ agresións en Compostela con; Despois das probas coa primeira putado ·nacionalista en tra mozos gais. Segundo ven O anti-palúdico colombiano con­ En probas sucesivas¡, o medi­ xeración da vacina e das críticas Madrid, ven de interpelar ao de denunciar o colectivo Gai ' siste nunha síntese química per- camento norteamericano produ­ da Walte_r Reed, Patarroyo pro­ Governo sobre a actuación de Compostela, que realizaba 1 feitamente inócua do parásito da ciu un elevado número de ·efeitos curou unha versión mellorada da do consulado neste caso.+ o Martes 12 unha asemblea malária que actúa, igual que as secundários perniciosos. Despois SPf66, de síntese química, pala de urxéncia, un grupo de en; vacinas de orixe patóxena, pola de revelar que proseguia a inves­ via da modificación dos péptidos tre tres e cinco rapaces que se via de advertir ao sistema inmu­ tigación da vacina sobre distintas (elementos das proteinas natu­ Campaña achegaron ao Campus sul en nolóxico da composición do axen­ cepas da malária, Patarroyo defi­ rais) do parásito que intervén na motos e con cadeas, agrediron te transmisor. Nas probas realiza­ nira a intervenión da Walter Reed invasión dos glóbulos vermellos para o cQñecimento física e verbalmenté a vários das polo exército norteamericano como un episódio máis da batalla ou as celas do endotélio e o fíga• gais que se atopaban nesta zo; en Thailándia en setembro de pala distribupión que revelaba o do. Cambiando os áminoácidos ·sobre Alzheimer e na. Os agredidos non denun; 1996, os resultados foran nulos. poder enorme de quen pode ter (elemento básicos das protefnas) na stJa man vida ou a enfermi­ ciaron, algo habitual segundo Manuel Patarroyo apresentou :a. destes péptidos de alta unión outra·s deméncias probas da eficácia de aplicacións dade de millóns de persoas. Dou­ (que non varian segundo a cepa) reseñan no colectivo ainda do preparado SPf66 en todo o tra parte denunciou que a indús­ pódese inducir unha respo~ta in­ que os membros queren evitar Conviver cunha persoa mundo entre un 31% e un 55%. tri a farmacéutica privada non mu[le. ·A teoria da equipa de Pa­ que padece de Alzheimer o silenciarnento dos feitos. Históricamente a investigación concede prioridade ao desenvol­ tarroyo é que estas secuéncias "Estes novas sucesos demos; ou doutra deméncia non é sobre vacinas nos Estados Uni­ vimento das vacinas co argumen­ de péptidos non inducen defen·­ doado. Proporcionar infor­ tran que o problema da vio; dos foi de património militar e pro­ to de que non son rendívei.$. Esta sas no seu estado natural pero si mación a todas aquelas léncia homofóbica segue exis; cede do laboratório Walter Reed denúncia cobra todo o sei.J valor cando son modificados.+ persoas que se enfrentan á tindo en todas as grandes ci; enfermidade é o propósito dades galegas, incluída Com; da campaña que ven de postela, mália ser este ano ca; XORNADAS DIVULGATIVAS apresentar a Federación pi tal cultural", din. de Asociacións Galegas de Enfermos de Alzheimer. As Este problema "que afecta a cinco asociacións do país todos" ven sido denunciado Anos de Mei Ambiente e enviarán información a to­ nos último anos tantos polo 25 dos os departamentos de colectivo compostelán como servizos sociais dos con­ por "Milhome " da Coruña. cellos, centros de saude, Ecolo• ./o.·X:ismo ,,. ... > ·Galiza "Querem animar a solida, '· ··1 . .. consultórios, hospitais pú­ riedade entre todo aqueles blicos e privados, qu fr cuentan o par, ixa Galicia, Carreira do Conde farmácias, .cregos e parró• d Campus ul la noi; ela quias. "Información, eguen ofrendo agre ións formación, apoio psicoló• imple fi it de eren ho; xico e asesoramento legal . , son as ferramentas que xuai e relacionarense oferecen asociaci.óns ·para pazo pú lico", sinalan. mellorar a convivéncia", din. O número de teléfono O Campus ul foi en diferen, da Fagal, en Compostela, é te oca ión e cen ário das o 981595738.+ agresións ao ser un lugar no que habitualmente se atopan o gais pola noite. No caso da O 'xenocídi~' Coruña son os xard in s de stas • Méndez Nuñez o ponto de das multinacionais reunión e, polo tanto, o lugar · vos do planeta • buscado polos agresores. As da alimentacion na ONU agresións non só son mallei, ras e insultos senón que, co; Xosé Fraga, Manuel António Domíng , Francisco Díaz Fierros, Plácid~ Lizancos, Ramón "Como a democracia é o peor mo aconteceu na Coruña o Diaz, Xosé Manuel Penas Patiño, Juan Casares Long sistema, pero é o único que pasado ano, os agresores, Varela, Pedro Costa Morata, Carlos Val ternos". Con esas palabras normalmente moi novos, uti; Daniel López Vi , Xosé Veiras, Xavier Simón. definiu o sociólogo francés lizan as navallas. Este caso Jean Ziegler á ONU ao ser motivara unha manifestación nomeado poñente no organis­ convocada polo colectivo mo internacional para redac­ "Milhomes". tar un documento titulado Di­ reito á alimentación. Ziegler, O colectivo Gai de Campos, profesor na Universidade d? Sorbona, sinala que o feito de tela insiste na sua disposición que a maior parte da povoa- a colaborar coa policía e coas . ción mundial non ·teña. garaotk diferentes administracións pa; das as 3.700 calorias tHárias ra rematar coa vio léncia ho; precisas débese ao "xenocí­ mofóbica. C~id'an que hai qu.= dio silenciosos levando a ca­ conscienciar aos meios de co, bo palas multinacionais e ''. municación, aos país e nais e aceitado polos estados ultrali­ aos educadores "xa que a - berais". O sociólogo espera maior parte das veces os agre; que unha vez redactado o in­ sores no parque son adoles; forme se forme unha Corte de centes menores de idade". + Xustiza para os problamas mundiais de alimentación.+ SOCIEDADE Nº 952 - ANO ~111 ANOSATERRA 14 DE SETEMBRO DE 2000

.\ \ DEPORTES

'' \ \ ., O--Deportivo confia no bloque do ano pasado e \ oCelta renova o s~u ataque Asolidez, marca de fábrica das equipas galegas nesta liga

-0- CÉSAR LORENZO GIL

O início da liga 2000-2001 co­ locou o Celta e o Deportivo no grupo dos vencedores. Certa- · mente, ainda é demasiado ce- ' do para facer calquera análise veraz, pero xa queda claro cal - vai ser o enfoque de Víctor Fernández e Javier lrureta para esta dura campaña oficial. A solidez e a eficiéncia van ser as ideas básicas para recabar o maior- número de po\tos. A velocista Marion Jdnes chega a Sydney como a máis buscada pola prensa. Só duas caras novas puxo Ja­ vier lrureta l'la '_equipa titular que o pasado Sábado, 9 de Setem­ Opoder corporativo sobre os competidores bro, venceu ao Athletic de Bilbo. Agás Diego Tristán, Émerson e alcanza oseu cénit Pandiani -que entrou aó cuarto de hora, logo da lesión de Djal­ minha-, o resto dos xogadores coñecen á perfección o sistema . Sydney quere ser , do ·seu adestrador e cumpriron o... guión previsto á perfección. 9 uru~uaio Pandiani e o brasileiro ·a Olimpiada das mulleres Emerson non tardarán moito en asimilar o novo esquema.' Asi o

demostraron cunha excelente ac- 1 Aqueles escritos que o Barón de baloncesto renunciaron ás ex­ tuación que tivo o seu máximo Goubertain lle adicou á idea de clusivas regras sobre os seus _ exemplo na xogada do segundo recuperar os Xogos Olímpicos e competidores e deron entrada - -gol. Curiosamente, ambos os convertelos nunha cita interna­ aos millonários da NBA ou do dous estiveron nas quin~elas dos cional parella e promovida desde circuíto da ATP, seguidos da mi­ descartes e o próprio Emerson as exposicións comerciais esta­ ríada de marcas comerciais pe­ era unha das grandes apostas pa­ ban preparados para os varóns gada á sua camisa. ra abandonar a equipa o próximo Valeri Karpin nun partido da ~opa lntertoto, en Balaidos. A.N.T. exclusivarnente, mellar se eran 15 de Setembro, cando se faga a brancas e tiñan educación refi­ Chama a atención que se sigan inscrición final dos 25 xogadores zaron ben; O triunfo en lruñea quer ser grande ten que estar nada. Logo de 104 anos e moi­ mantendo as equipas estatais. do cadro. Xustamente, a confec­ -diante do Osasuna pode servir de amparado por todos os pés po­ tos fitos se teñen recollido nas Nike ou Sony paga igualmente a ción da primeira convocatória de pauta prévia para un cámbio de síbeis. O Celta tivo moitos pro­ pistas 1de competición. Moitos estadounidenses que a suecos lrureta puxo en claro que homes mentalidade na equipa céltica. blemas nas dúas últimas campa­ deles ,teñen que ver coas mulle­ ou bielorrusos. lsto empata coa como Jaime ou Schürrer poden Por primeira vez desde que Víctor ñas por culpa do esgotamento fí• res,~qe nesta cita en Sydney, decisión do governo de Cuba de .ter os dias ·contados na Coruña. Fernández adestra o Celta, houbo sico e mental daqueles catorce Austr, ia, queren alcanzar todo o alertar sobre estes temas. Na du- algo semellante á rotación de xo- homes que tiveron que disputar seu r coñecimento, grácia5~ cu ­ _ra decisión de vetar a partici­ Despois do primeiro asaltp, o de- gadores nesa primeira convocató- a maioria dos minutos das tres !riosamente, ao poder omní~odo pación de Niurka Montalxo en 1 buxo do Deportivo é praticamente ria. O zaragozano deixou no t;>an- competicións, co engadido das ' das gra,ndes corporacións que .Sydney baixo bandeira espC¡\ñola , . igual ao do ano pasado. Como ca a Mostovoi, verdadeiro motor, convocatórias internacionais das apost~n pala sua imaxe. non existe nengunha má fe,t sim- f alicerces, a solidez defensiva e o coa fin de iniciar unha nova xeira seleccións. O adestrador mos­ plemente reside a vontade, tal e\ / .re.parto de traballos na recupera- na que todos os membros do ca- trou unha desconfianza, incluso O 1 S.:.: de Setembro comeza na · como afirmou o responsábel de,, ' ción e rápida distribución de ba- dro cantan con posibilidades de sospeitosa, cara a homes como cidade australiana o grande cir­ atletismo na illa, Alberto Juanto­ lóns. Ponto e á parte supón o xogar COll)O titulares. Esta nova Paulo Coira, que non chegou a co da competición que máis rena, de recuperar o vencello en- cámbio de dianteiro centro. lrure- proposta foi acertada. Certo que o xogar máis de. dous partidos en­ atencións consegue. Sydney é tre os deportistas e opaís ao que t~ vai botar de menos a Makaay. . . Celta non brillou até' que entr,aron teir9s (260 minutos). un \trinque indispensábel para as . representan. "O sistema olímpico1 T~istán, ainda ~ue canta con g~an · · -mediada a segunda parte- Ever- graJndes indústrias do mundo está criad~ para que se represen- t velocidade, en(\:aixa a duras pe- ton Giovanella e Alexander Mos- Outra das claves deste novo Cel­ capitalista. Se cos Xogos de Los ten os pavos do mundo e men­ nas no papel de pistoleiro solitá- tovoi no terreo de xogo; mais de- ta está na procura da definición, Angeles 1984 se iniciou o proce­ tres isto siga senda asi, os atletas rio _que debe matar en cada ínter- mostrouse que hai opcións várias da rendibilidad~ deportiva do seu so de esponsorización da elite dependen dos seus países". vención. O sevillano precisa moi- para cubrir as baixas das vacas xogo vistoso. Especialmente na deportiva, coas deste ano, che­ 1 tas oportunidades para acertar. sagradas do vestiário. tempada anterior, todos os analis­ gará ao seu cénit a idea das Por outra banda, a entrada a¡ sa- Ao non contar coa precisión do tas coincidiron en louvar a técnica transnacionais de utilizaren o co das marcas comerciais benefi­ holandés, lrureta vai ter que reco­ Despois de insistir durante todo futbolística da equipa celeste pero depbrte para fins exclusivamen­ ciou o deporte feminino. A irrtaxe rrer moito máis á elaboración de­ o verán na necesidade de contar o número de goles conseguido te publicitários. das atletas cada vez vende me­ 1 xogadas, esp~c¡almente atravé~ con dous homes por posto, Fer­ acababa por convertela nunha es­ llar. No vencimento total do ~ api­ de Fran e de Erherson, verdade1- nández non pode dar queixa dos cadra moitas veces temida pero Detrás do estarzo dos atletas talismo, o poder adquisitivo das ra sorpresa positiva destes pri­ investimentos do club, especial­ inofensiva. A chegada de Catan­ -os máis procurados palas cá­ mulleres é cada dia maior e . óm• meiros minutos de competición. mente no que se adicou a par­ ha .quera rachar esa imaxe. O maras- empresas téxtiles, de pre que as consumidoras teñan chear a zona de criación e rema­ ariete debe s~r fatal para as de­ comestíbeis, de automóbeis ou líderes sociais que as repr~sen­ Falta saber agora como vai re­ te. O brasilei·ro, recentemente fensas rivais. E curioso ver xogar de aparellos electrónicos, loitan ten tamén no deporte. Ao t~mpo accionar a equipa tora do berce nacionalizado español, Henrique ao nordestino. É un dos homes por conseguir que os seus pa­ que as deportistas sufrirdn un cálido de Riazor .. No ensaio da Catanha, demostrou no seu pri­ do Celta que máis faltas comete e trocinados alcancen o brillo dos proceso de "embelecemento" so­ Supercopa, demo~trouse que os meiro gol oficial que pode ser a sua agresividade comeza moito titulares através dos grf:mdes ré­ cial, as probas nas que participan coruñeses teñen rlnoitos proble­ decisivo para converter os parti­ antes de qu_e os seus compañei­ cords. Os deportistas qotízanse teñen maior preséncia nas televi­ mas por mor da su'a auséncia de dos mediocres en vitórias ga­ ros inícien o ataque. Fai suar os como produtos na bolsa. Canto sións e nos xornais. Nomes como ambición ofensiva. Pode que, se legas. Jesuli, que custou 1.000 seus marcadores e cando lle che­ maior visibilidade social e me­ o de Marie Jo Perec, Marlern~ Ot­ a serte non acompaña, os coru­ .millóns de pesetas, ainda que ga o balón, case sempre sabe o diática teñan, máis diñeiro se tey ou, agora mesmo, Marion Ja­ ñeses sufran de mais para rou­ non está plenamente integrado, que vai facer. Ademais, o seu es­ moverá ao seu redor. nes, compiten en audiéncia. Xus­ bar pontos lonxe da casa. seguramente vai ser o comodin tilo ben pode sar aprendido polos tamente, a norteamericana Ja­ preferido polo técnico para suplir seus novas pupilos (Couñago e Por este motivo, ~ presión sobre nes, co seu reto de traer cinco Vintedous pés o cansazo da conexión rusa. McCarthy), que entre as suas ei­ o COI para que l~iberalizara cer­ medallas, case consegue superar p'2ra o banco celeste vas corrixíbeis cantan coa indo­ tas regras sobre eporte afeizo­ en popularidade no seu país a Por fin se decata Fernández de léncia no disparo e o medo a in­ ado nos últimos oce anos. O Michael Johnson, o indiscutíbel. En Vigo as causas tamén come- q~e o banco dunha equipa que comodar aos contrários. + futbol, o ténis, o ciclismo ou o _ídolo dos·4oO metros lisos.• ' • 1 SOCIEDADE 15 14 DE SETEMBRO DE 2000 ANOSATERRA Nº 952 - ANO XXIII

Acontraprogramación eo futbol, estrelas doutra tempada·" ·O efecto 'Gran Hermano' tingue o Outono televisivo

-0- SÁNTI CARBALLI DO guiráse a facer en case todas as canles en castelán ou en catalán. O incuestlonábel éxito en au­ O galego segue no anonimato. diéncia e expectación esperta­ do na pasada primavera polo E por suposto, futbol polémico concurso de Telecin­ co "Gran Hermano" marcará Ao igual que nos últimos anos o as directrices de programa­ futbol seguirá a ser o rei da pro­ ción das principais canles pri­ g ram ación e o condicionante vadas do Estado español na principal da modificación pun­ vindeira tempada de Outono tual da mesma. Tanto o Cam­ que remata de comezar. Tanto pionato de Liga como as com­ Antena 3 como Telecinco op- peticións europeas serán os ei­ . tan na nova xeira por conti­ xos deportivos das canles públi­ nuar coa seguridade dun masi­ cas após os Xogos Olímpicos vo seguimento dos seus dous de Sydney. A TVG, coa presén­ noves espácios, "El Bus" e cia do Deportivo na Liga de "Supervivientes: Expedición Campións e do Celta na Copa Robinson". O formato destes qa UEFA, seguirá con especial diferirá substancialmente do atención a traxectória das no­ anterior, nembargantes, a fór• ~as equipas nun novo programa mula baseada no prémio mi­ específico que, sob o título de llonário, a conta do esvaimen­ f$uropa en xogo, terá maior ou to da prlvacidade, volverá a menor duración, en función da presidir a televisión-espectá• ~reséncia das escadras ga­ culo no periodo que comenza. Como xa se apuntou anterior­ como 2.Mil, El' árbol de Ja ciéncia de Internet. Neutro ámbito porén, légas. O resto das canles conti­ mente o esquema da contrapro­ ou programas como Enrédate, como é o do cinema, cómpre .sa­ nüarán cos seus formatos de­ Antena 3, canle especializada gramación repítese unha e outra concurso adicado aes segredos lientar que a dobraxe en· dual se- pprtivos habituais. • desde o seu comenzo na contra­ vez en cáseque toc:Jas as franxas programación máis descarada, re­ horárias. Onde máis agudos se nova a sua grella no outono sen tan estes síntomas é obviamente outra fin que seguir polos mesmos nas canles privadas, ainda que o vieiras. A falta de ideas próprias resto das cadeas públicas, agás ou de correr riscos con algun pro­ a Duas de TVE ou a Televisión duto importado, na empresa tele­ de Galiza, grácias ao pulo. das visiva ubicada en San Sebastián . séries de ficción e documentais, de los Reyes prefiren seguir dei­ faise máis doente esta situación. xando que sexa a competéncia quen se "molle" e eles apostar so­ Aí é onde os gurús da televisión bre seguro co talonário como fon­ do futuro acenden o debate entre te de inspiración. "El Bus" de Ante­ a televisión pública, vencellada á na 3 constitue unha sorte de con­ calidade e ás pequenas audién­ curso-psicodrama de maiores si­ cias e os entes privados, que ás militudes ao histórico "Gran Her­ portas da xeralización do cabo e mano". Ademáis das edicións es­ da televisión dixital, cobrarán peciais de duas horas de duración maior protagonismo priorizando de luns a venres, o programa ve­ sen dubidar os seus anceios ráse arroupado por tres resumes mercantilistas, no que o espectá­ diários e unha rastra de conexións culo vai da man da audiéncia e neutros espácios, na percura da con ésta o obxectivo da rendibili­ sua explotación e rendibilidade. dade. O exemplo de Telecinco, posicionada como a cadea máis Telecinco, máis modesta nos rendíbel de Europa e coa mellar seus médios, pero máis afoutada relación entre meta de mercado nas suas iniciativas, aposta na e meta de audiéncia, non é máis sua nova programación por outro que unha mostra inequívoca. concurso de aventuras, ainda que desta volta gravado nunha As apostas das canles illa deshabitada de Panamá. "Su­ públicas pervivientes: Expedición Robin­ son" mestura concurso e reality­ Como xa sinalabamos en núme­ show xa que, por un prémio dota­ ros pasados (ver ANT nº 947) a do en dez millóns de pesetas de­ TVG fai na nova tempada de ou­ zaséis concursantes dispoñen tono unha aposta decidida palas para a sua subsisténcia única­ séries de ficción de produción mente do que lles oferece a natu­ própria ou ce-producida e mes­ reza salvaxe daquel enclave cari­ mo documentais. ó acorde con beño. Este programa leva catre Canal Plus facilitou o acceso da anos liderando as audiéncias en , canle autonómica galElga a uns Suécia, Dinamarca e Alemaña, , niveis de financiación..dl3 de cali­ estreándose cbn relativo éxito re- :1 dade, que lle permitir~h manter, 1 centementé no Reino Unido. alomenos durante os tres anos que terá de vixéncia o1 devandito Calidade versus convénio, certa marxe/de mano­ Rendibilidade bra para encamiñar todas estas propostas. A cuestión: dos infor­ Unha tempada máis unha das ca­ mativos e da fasquia e contidos racterí$ticas sobranceiras da no­ dos programas de espectáculos, va programación segue-a ser a certamente desfasados, son al­ mímese de programas e formatos guns dos pontos a mellorar pela dunhas cadeas e outras. Se entre nosa can le nacional.\ As emi­ as privadas esta prática constitue sións do centro territorial de TVE emporsí un costume, certamente en Galiza non sufrirán modifica­ criticábel, pero asumíbel, o papel cións na vindeira tempada. desenvolvido neste eido palas canles públicas no presente verán A Duas de Televisión Española semella inaceitábel desde a sua será este ano, máis ca nunca, o própria eséncia de servizo públi­ referente da tele\(isión minoritária co. As revistas de "chismes" e e de calidade. o •trinta por centb murmuracións proliferaron tanto dos seus contidos (porcentaxe nas canles privadas como naque­ que se incrementará a bó seguro las financiadas con orzamentos nos vindeiros anos) adicaráse a públicos. Xa que logo, a crítica ·espacios culturais e divulgativos, _ .sobrevén polo seú 'própno peso. salientando .séries de ~ novo selo / 16 SOCIEDADE N2 952 -ANO XXIII ANOSATERRA 14 DE SETEMBRO DE 2000

AS VIAXES LITERÁRIAS A C-RISE DO MUNDO RURAL GALEGO

Xuuo V ALCÁRCEL

- Non hai quen traballe -repite tación do gando, o muxir e a a cada paso Segundo Otero­ i li limpeza dos establos, é diaria. A :¡ ... recolleita das forraxes, a extra­ non hai quen trabatle, a xente -· escapa do campo. E escravo e ción de abonos, a fertilización suxeito, non tés un día para tí, I das praderías, aínda permitirían os animais no.n teñen espera. !f" algunha escapada ... As vacas teñen que pastar e te­ ,..,,/. ñen que pastar, hai que muxilas Ji -A xente escapa do campo e hai que muxilas. A vida tradi­ "¡¡ -confirma Xoan Manuel. Hai un- cional do campo galega está en ha aspiración a repeti r modelos crise. Certo que hoxe os labre­ f'I ¡ urbanos de conducta debido ao gos están organizados en coo­ prestixio que se atribue denttro perativas, que coñecen mellar I da comunidade ao feíto de ter os seus problemas e os seus un emprego na cidade. dereitos, que moitos teñen unha preparación e cualificación am­ -Traballas limpo, si señor ... -in­ plas, mesmo hai algúns que pe­ terrúmpelle Segundo. diron a excedencia da súa ca­ rrei ra e outros -os menos-, uni­ -As rapazas novas non quixe­ versitarios que compaxinan pro­ ron ficar na aldea. Tiñan outras ve itosamente traballo e estu­ aspiracións: acabar con éxito es­ dios .. Pero as aldeas fican sen tudios universitarios, preparar xente, maiormente no inverno, a oposicións, ou traballar como do­ penas nacen nenos e o que po­ mésticas nas cidade ... Os rapa­ de merca un piso na vila e esca­ ces, pouco máis ou menos. A pa do frío e da soidade. poboación galega actual é rece­ siva no 90% dos concellos nos -Aquí eramos máis de trinta que se integra; a emigración mozos e mozas. Montabamos transoceánica, que chegou ata cada farra ... - recorda a señora -·,. i 1960, continuou cunha forte mi­ Lola -Chegábanos unha pan­ ' gración continental desde a dé­ dei reta para facer unha festa. cada dos cincuenta e acentuou­ Dquela había outras diversións, · cada ·casa haxa un tractor, unha cións, e ternos conquerido máis forte de colectividade, de perten­ se cunha non menos importante a xente era máis alegre. Non ti­ ' segadora, unha empacadora? ... , capacidade de adaptación a no­ za a un "Nós" com ún e homoxé­ migración interior. Rompeuse o ñamos os medios que ternos cando pertencendo a unha coo­ vas ou imprevistas situacións. O neo, ou sexa, un sentimento so­ elo da cadea e non hai recambio. hoxe pero había outra ilusión. perativa, esa mesma máquina nivel de vida no medio rural me­ lidario. Fornos e muiños comu­

1 se podería alugar sen necesida- llorou bastante, isa non se pode nais, montes en rexime de co­ - A devaluación do traballo rural -É certo que non hai nenos e 9e de facer unha inversión que discutir. Eu penso ademáis, co­ munidade e traballos co lectivos é evidente. O traballo agrícola e que a poboación envellece, si _;in­ non se vai poder rentabilizar. mo Antonio Maure, pero neutro feitos coa axuda dos veciños, gandeiro non ten un futuro claro tervén Antonio Moure- pero moito sentido, que é un erro limitar a así o demostran. A seitu ra , a nas actuais circunstancias socio­ é porque o goberno non mira polo: Soledad Gonc;alves está no seu potencialidade do mundo rural á malla, a vendimia ... A mata dos económicas. A Unión Europea campo. Só se acordan de nós pa­ papel, hai algo de enfático, de producción agrícola ou gandeira. porcos, por exemplo, reaviva os restrínxenos as cotas lácteas, ra pedirnos o voto e como somos solemne, de maxistral, aínda Coido que a aldea pode ofertar lazos veciñais, tantas veces co­ devalúa os nosos productos ... poucos ... , pouco lles importamos! sen pretendelo, nas suas pala­ paisaxe, tranqu ilJdade, silencio ... mo casas hai na aldea. Todos Os políticos tiñan que tomar me­ bras. As súas opinións son es­ A oferta do rural para o lecer de­ cean na casa de todos, coman­ -Sen embargo -retruca a pro­ didas; por exemplo, eu penso que coitadas con interese e atención be ser valorada. En Palas están do e bebendo en abundancia. fesora Gon\:alves- no referente a concentrción parcelaria deberia polos demáis contertulios. Se­ funcionando con éxito dúas ca­ Xógase ás cartas, cántase. E a servizos sanitarios, educativos, facerse de inmediato e por decre­ gue dicindo: sas de Turismo rural, o mesmo que dicir da festa do patrón, ou a prestacións sociais, a oportuni­ to, aínda que houbese algunha en Taboada, e en Chantada .. . do magosto, que conmemora dades económicas ... na calidade oposición dos veciños. Nunca -No 1973, co desencadeamento Non son poucas as persoas que aos antepasados con rezos, viño das vivendas e das infraestruc­ chove ao gusto de todos. A con­ da' crise económica mundial, que están reh abilitando as vellas ca­ e castañas asadas, o antroido turas físicas, mellorouse o cen centración é fundamental para afectou sobre todo á industria, pui­ sas familiares como segunda vi­ ou a véspera de San Xoan ... por cen. Chegan os medios de viabili~ar as explotacións. do pensarse nun renovamento venda. Eu mesmo preferín cons­ comunicación, chega o transpor­ agrícola, pero non foi así. Nesa al­ truir en Gondulfe que facelo en - Nas nosas aldeas- segue Xo­ te, tráenche o peixe á porta da Faise un instante de silencio e tura o sector primario representa­ Gondomar. Neste senti do pre­ án Manuel a rebatir as teses da casa ... O nivel de vida é bó. segue -~ dicir: ba o 4'8 do PIB da Unión europea. servar o medio ambiente, resul­ profesora- a participación de ca­ Con ritmo máis atemperado que tará esencial de cara ao futuro . da veciño nas faenas agrícolas, -Eu creo -intervén Suso Raxa­ -Outramente é un erro dedicar­ na etapa anterior, a nas alegri as e festas, do- que na vez dunha agricultu­ se exclusivamente ao leite. Aquí porcentaxe seguiu nas penas e velori os, ra productivista co uso intensivo pódense producir moitas outras caendo ao 3'5 no era completa, ninguén de productos químicos, coa con­ cousas que non sexan leite e 1986, e ao 2'4% no Ü viaxeiro decídes; polo Pontevedra de fi caba excluido. As taminación dos solos e das au­ carne. Velaí, en Antas, hai unha 1993. En termos prestacións de traballo gas, deberiamos estar por unha plantación grande de "frambue­ absolutos, sen em­ Conde Corbal. Ü pintor rachou ángulos, e comida, cos seus de­ ag ri cultura "m oderna", protecto­ sas". A "frambuesa", é parecida bargo, a producción reitos e obrigas, entrela­ ra da natu reza, non contaminan­ á silva, seca no inverno, é dura final agraria seguiu perspedivas e trazos. Todo estaba ali. zan a todos. Por iso a te: a saúde, a cultu ra, a gastro­ e adáptase á nosa climatoloxía. medrando, e este Ü convento de San francisco, a fonte de vivencia da vecindade nomía, o turismo ... non atender O problema non é tanto producir aumento da pro­ era, e é, moi intensa. só as materias primas. Hai que como buscar mercados para os ducción, combinado chafaris da f erreiria, os xardíns de Casto pensar que os agrosistemas lo­ nosos_" productos. A castaña es­ coa disminución da -N iso tés razón- con­ cais tradicionais son o resultado tá a ter boa saída .. . , e as setas poboación 9cupa­ Sampedro, o caseirón de f acenda ... cede Sol Gonc;alves- a de séculos de experiencia acu­ e os productos de outono ... A da, mellorou as mesa común con vian­ mulada e de interacción co am ­ fábrica Arotz, en Monterroso, condicións de vida das abondosas, é a for- biente. esta funcionando ben. dos que viven da agricultura pero - Pero os datos non minten ... ma máis densa de convivencia o sector non garante suficiente -intervén de novo a profesora extrafamiliar. Ao sentará mesa, -Non vivas de ilusións -di Xo­ -En Chantada -salta o Suso Ra­ renda a toda a poboación ocupa­ Gonc;alves- hai cincuenta anos nunha especie de comuñon sim­ an Manuel- a tendencia dos xado- montouse a Sidrería Gale­ da na agricultura. a poboación agrícola represen­ bólica, estase poñendo sobre o mercados agrarios segue sendo ga, cunha inversión de trescentos taba o 30% da poboación activa mantel unha identidade de preo­ de oferta excedentaria, caída millóns de pesetas. lso conleva -Gracias ás pensións dos ve­ total en Europa; hoxe a penas cupacións, de problemas e de permanente dos prezos e loita varias consecuencias .... A mazá llos -di Segundo. $e non fose c:;hega ao 6%... sen embargo a posibles solucións. A partici­ moi dura entre intereses contra­ "perona" de gran calidade, antes polas pensións, habería moitos evolución da producción toi es­ pación na distribución da comi­ postos en situacións de desi­ ía para Asturias, agora queda que o pasarían mal. pectacular: a aplicación de im­ da crea un lazo místico, mesmo gualdade, para manter os privi­ aqui... Aparte de sidra el abó rase portante~ innovacións tecnolóxi• entre vivos e mortos no magos­ lexios dos máis poderosos. augardente, vinagre e Calvados. -Eu non serla tan pesimista -in­ cas permitiu un rápido crece­ to, que une, vencella e aglutina Hai que invertir o proceso, apos­ tervén Suso Raxado. Fronte á mento dos rendementos. en estreita independencia. lso -O modo tradicional de enten­ tar pola agricultura ecolóxica. sensación de abandono do sec­ abriga a corresponder, a com­ der a vida só pervive nas lem­ tor, estámonos integrando no sis­ -lso que dicía vostede antes,... portarse como veciños. branzas dos vellos. O medio ru­ -Un lastre grande que se vén temp al imentario mundial e, en do individualismo excluinte -co­ ral galego agoniza ... -reflexiona padecendo -intervén a profeso­ consecuencia, no sistema eco­ lle a palabra agora Xoan Ma­ -Para min, unha das cousas con tristeza Antonio Moure. ra Gonc;alves- desde tempos nómico; estamos asistindo á mo­ nuel, que tiña permanecido cala­ máis fodidas que tén o campo antigos, é o individualismo ex­ dernización dun sector tradicio­ do, e recalca a palabra. "excluin­ -volve á conversa Segundo -Aqui non quedamos máis que cluinte, as envexas e xenreiras ... nalmente atrasado co aumento te"- non deixa de ser un tópico. Otero- é que estás suxeito de catro vellos -conclue Segundo, ¿ Vostedes ven normal que en do tamaño medio das explota- Tamén hai un sentimento moi maneira perí!lanente: a alimen- collendo a pucha e erguéndose. + PENÍNSULA 17 14 DE SETEMBRO DE 2000 ANOSATERRA Nº 952 - ANO XXIII

Guterres cámbia cinco carteiras do seu governo

A destitución como ministro de Interior do ex alcalde do Porto, Fernando Gomes, foi o aspecto máis polémico da crise de governo aberta polo primeiro ministro da República de Portugal, António Guterres_ O chefe de govemo mudou cinco carteiras·e de paso librouse do seu principal rival político a dia de hoxe dada a sua populariedade: Femando Gomes. A crise cenificouse xusto dous dias antes da oposición do PSD apresentar unha moción de censura que non ten máis carácter que o puramente testimuñal, xa que non ten posibilidade de prosperar. España aplaudiu a substitución de Gomes, a quen acusa veladamente de non permitir a extradición dun membro da ETA.•

A política abertzale volve a canles anteriores á trégua do 98. A.N.T. Só EH e IU Contestación ao papel de ETA nun manifesto de 400 persoas ligadas ao abertzalismo apóian os alardes mixtos

Todos os meios de A policia detén aos dirixentes de Ekin c-omunicación deron conta do "machista que é sociedade basca" polos incidentes provocados cando as compañias en pleno debate interno en HB ,,.. mixtas de homes e mulleres tentaron participar nos alardes de -0- B. LAXE ciais poden deberse ao fracaso Tanto é así que non se sabe se, total a política policial que prota­ á vista dos acont~entos , vai Hondarribia e lrun. O que omitiron os meios de A policía detivo á dirección de Ekin acusándoos de ser a "di­ goniza o Governo central que sai á luz públ~u9lrñanifesto rección de ETA en España", de marcar a estratéxia na ka/e non é quen de parar os atenta­ firmado por 400' persoas identifi­ comunicación foi que o borroka e os obxectivos das accións terroristas e da finan­ dos. Ao mesmo tempo, pergún­ cadas históricamente con HB no direito das mulleres a ciación da organización armada. Tres dias antes HB celebra­ tase se estas deteccións non se­ que se lle demanda claramente participar nas compañias ba unha asemblea nacional na que acordaban retirarse do rá como moitas outras onde, aos a ETA unha "trégua de gran al­ e non ser só cantineiras é parlamento de Gasteiz pero concorrer aos próximos comí• poucos dias a maioria queda en cance e duradeira" e que respei­ algo que apoian tanto cios autonómicos. Diversos colectivos critican este cámbio libertade, a maioria, lago son ab­ te o dereito da sociedade basca Izquierda Unida como de política esixfndolle a ETA que " non interfira en Euskadi". soltos. Tanto é asi que o secre­ "a expresar a sua palabra e a Euskal Herritarrok. A tário xeral do PP, Javier Arenas , ser protagonista do seu futuro omisión se cadra era para En pleno debate de refundación O voceiro de HB, Arnaldo Otegi, esta vez foi moi cauteloso, pe­ sen nengun tipo de interferén­ evitar incorrer en apoloxia e de discusión interna, a polícia afirma que todas estas persoas dindo que se agarde a ollar cal é cias". Con estas condicións, os do terrorismo. PSOE, española, dirixida polo xuiz Gar­ traballan nos movimentos so­ o final da operación. firmantes, entre os que se atopa PNV, PP e EA non toman zón , vóltalle asentar un duro cias e na base, sobre todo na­ Txillardegui (un dos fundadores partido polas divisións golpe ao abertzalismo, ao deter queles eidos nos que decidiron O impacto interno de ET A e un dos principais ho­ que hai no seu interior a a 19 persoas e cachear diversos incrementar a sua actuación na mes públicos de HB até hai pou­ respeito desta cuestión.+ locais de H B. Os detidos perte­ última asemblea, ensino, eco­ A pergunta que se realizan agora co) ou o dramatugo Alfonso ---~, ñecen ao grupo Ekin, criado hai nomía, movimentos sociais ... persoas do movimento abertzale Sastre, Joseba Goñi, asi como agora un ano para "reformular é se esta acción, que considera coñecidos intelectuais e profe­ Adróga KAS ". A Koordinadora Abertzale Xavier Arzalluz, pola sua banda, calculada polo Governo e Garzón, sores bascos e mesmo voces Sozialista, xa tora incriminada considera que é máis fácil de­ vai servir para que se pechen ain­ de Madrid que sempre tiveron do Privilege por Garzón en 1998 por médio sarticular organización das que da máis as fileiras dentro de HB, boas relacións co abertzalismo, dun auto xudicial. todo o mundo coñece os dirixen­ tronchando o debate interno, ou consideran que se poderia recu­ non dá aparecido tes, que comandos armados. se vai acentuar as discrepáncias perar o diálogo. Para a policía e para Garzón o Deixa entrever nas suas decla­ que comezan a sair publicamen­ Removeron todo e só que se trata é de probar que es­ racións que estas accións poli- te. Existen pareceres diverxentes. Por outra banda, o grupo Aralar, atoparon restos dunha tas persoas son os "comisários liderádo por Patxi Zabaleta, cun substáncia que pudera ter políticos" dentro de HB, forman­ peso importante en Nafarroa, ta­ relación coa cocaína, pero do parte da estrutura de direc­ MANUEL ALONSO mén está a cuestionar publica­ non apareceu o alixo de ción de ETA. Demostrar que de­ mente a estratéxia de HB, criti­ cinco mil quilogramos que sempeñaban tarefas como a de cando a ETA e pedíndolle unha agoiraba o organismo de dirixir a estratéxia da ka/e borro­ trégua. Este grupo defende a loita contra a droga dos ka, a dos atentados e encargar­ Outravolta participación nas institucións (de Estados Unidos, a DEA. se do financiamento da banda Nafarroa non se retiran) e a au­ Policias de doce estados armada. Acúsanos de pertencer a Declaración de Barcelona tonomia total dentro de HB. Ou­ participaron nun exaustivo á dirección de ETA e, ao mes­ tros grupos procedentes da es­ rexistro do barco, no que mo tempo, de transmitir as di­ querda española, decidiron xa ademais da substáncia rectrices da organización arma­ A Diada Nacional de Catalunya, o Onze de Setembre, foi a data abandonar a coalición abertzale sospeitosa, atopouse un da. Tamén afirma Garzón que elexida para lanzar unha nova fotografia dos asinantes da Decla­ que se atopa tamén con proble­ compartimento secreto no son "unha dirección na sombra ración de Barcelona. Apesar de banalizacións interesadas, o cerro mas para darlle credibilidade á que non habia nada. A dentro de HB". é que despois do durísimo periodo vivido polo PNV desde que se refu ndaci ón. policia está a piques de iniciou a ofensiva actual de ETA, a alianza das principais forzas abandonar a busca e Ainda así, a maioria dos detidos dos tres nacionalismos peninsulares perdurou. Os intentos por ta, Desde estes colectivos consi­ vários estados crúzanse son persoas de moi pouco rele­ chala medraron en intensidade, pero ninguén se atreveu a lanzar derase que a refundación era acusacións mútuas. Unha váncia tanto publicamente como a ecuación que vinculase a Pujol ou Beiras coa violéncia en Eus­ unha consecuéncia lóxica da de duas, ou ben a dentro da estrutura interna de kadi, na liña demagóxica que quer criminalizar a rndo meter nova situación de diálogo e de tripulación se desfixo da ªº droga con anterioridade, ou HB, na que non ostentan cárre­ partido presidido por Arzalluz. A proba de lume da solidariedade , construción nacional por médio ben a DEA non está tan gos de releváncia. O máis coñe- . entre CiU, BNG e PNV está pasada e o horizonte que se abre pa, da acción política pero que non cido é Xavier Alegria, antíguo ten nengun senso, nen se vai ben informada, o que ra unha alianza deste estilo é importante, toda vez que cedo ou membro da dirección de Kas e o agrupar amáis xente, ao voltar induce a pensar que tarde, a saida á conflitividade nacio_nal no estado terá que ser de­ ex parlamentário de Nafarroa ao quH eles ~onsideran a mes­ moitas acusacións desta Jaime lribarren, asi como advo­ mocrática e consensuada. + ma política de sempre "imposta axéncia son pu ras gado José Javier Matanzas. por ETA".+ especulacións. • .. 1

18 MUNDO Nº 952 - ANO XXIII ANOSATERRA 14 DE SETEMBRO DE 2000

AOTAN estimara, antes do bombardeo, que os sérbios aniquilaran 500.000 kosovares · AONU mostra a sua febleza ( no Cúmio do Milénio Só apareceron 2.000 mortos da·Guerra do Kósovo, e A última Asamblea Xeral das Nacións Unidas, celebrada en Nova York e máis dun ano despois do seu final s entre o 6 e o 8 de Setembro, veu exemplificar n e As eleicións á presidéncia de sións oficiais, os maíores vale­ a moita febleza desta organización a sua case b lugoslávia volveron poñer no dores do xenocídio buscaban d enfoque das cámaras e dos solucións á incógnita. Reticen­ total falta de operatividade. Baixo o epígrafe do Cúmio s xornais a Guerra do Kósovo. tes a crer que Milosevic non or­ e Mentres Milosevic e os demais deara a destrución dos albano­ do Milénio, os xefes de estado ou de governo de p candidatos realizan a campaña kosovares, moitos expertos e ta­ q eleitoral, os meios occidentais mén os líderes do t=LK ergueron todos os países membros aprobaron unha série de e descualifican o actual presi­ sospeitas sobre sofisticados E dente lembrando as atrocida­ métodos de ocultación. medidas que serán ben difíciles de aplicar na d des cometidas naquel conflito e polos sérbios. Agora, despois Rexeitada a idea dos fornas cre­ prática. A asamblea acordou potenciar os d de máis dun ano de ocupa­ matórios (ao non acharse restos c; traballos de pacificación dos ción da ONU, as probas do humanos entre as cinzas anali­ lé xenocídio resístense a apare­ zadas en montañas próximas a cascos azuis e iniciar medidas comuns para tl cer e a maioria dos expertos Trepca), formulouse a idea de n reducir á metade o actual comezan a dubidar de que re­ que os sérbios botaran as suas CI almente Sérbia quixese ani­ vítimas a pozas de água. Certa­ nivel de pobreza. Contado, o máis destacado da di quilar a étnia albano-kosovar. mente, parece que si houbo sa­ té queos a aldeas nas que alguns xuntanza da ONU foi a arenga de Fidel Castro el A xustificación que Javier Sola­ habitantes foron afogados en z, na, como responsábel da OTAN, depósitos, mais os atopados contra o neoliberalismo e o seu achegamento co CI e Bill Clinton, como presidente non chegaron a 40. d presidente norteamericano, estadounidense, deron para a A maioria das mortes na guerra da Kósovo producíronse en combates directos. e Bill Clinton.• série de bombardeos sobre lu­ Os informes dos refuxiados en e goslávia en 1999 residia no su- . mortos; ao dia seguinte, o núme­ 55.000 quilogramos de matei"ial Albánia e máis dos especialistas 91 frimento que o povo albano-ko­ ro medrara até os 225.000. Des­ técnico. Ao tempo, equipas fran­ militares afirmaban que se estaba d1 sovar estaba a padecer a mans de Washington decatáronse que, cesas, británicas ou españolas, utilizando unha mina de ácido AUE levanta d; dos sérbios. Informes de ONGs ampliando o número de asasina­ rastrexaban as diferentes áreas clorhídrico na devandita localida­ e e de expertos internacionais dos, maior popularidade tiña a iri­ do territórió para achar os mor­ de de Trepca para disolver cadá­ as sancións a Austria ci apontaban que a República Fe­ tervención armada entre a povoa­ tos dos que talaba o Exército de veres. As análises ali efectuadas e: deral de lugoslávia iniciara, sis­ ción occidental. Liberación do Kósovo (ELK). non deron nengun resultado posi­ As sancións que a Unión pi temática e premeditadamente, tivo. A non ser que os sérbios só Eu,ropea (UE) lle impuxera C4 un proceso de xenocídio no que Despois da claudicación de Milo­ Pouco a pouco, os traballos foron disolvesen uns poucos corpos, ali a Austria hai sete meses íli xa morreran 100.000 persoas. sevic e a intervención da ONU no dando os seus primeiros froitos, nunca se tiña feito eliminación en ficaron sen efecto o ta Kósovo, a prensa norteamerica­ pero eses resultados non eran os masa de restos humanos. pasado 12 de Setembro. A E Tal e como agora canta o xorna­ na e europea seguiu a xogar co­ esperados. Non aparecian os ca­ delegación de sábios que to lista Michael Parenti, na revista Z as cifras dos mortos a mans dos ·dáveres. A dúbida percorreu os Despois de estudar sobre o te­ o presidente da Comisión, p Magazine, as flutuacións das sérbios. O xefe de Médicos Sen meios de comunicación, incapa­ rreo as circunstáncias da guerra Romano Prodi, destacou ta mortes sufriron grandes mudan­ Fronteiras, Bernard Kouchner, ces xa de admitir as teses oficiais. e os métodos de combate, pare­ en Viena, acordou retirar o ni zas neste ano e médio. A cifra denunciou que se atoparan O responsátiel da equipa españo,­ ce case que confirmado que os veto dos outros 14 países UI pública de desaparecidos chegou 11.000 corpos en fosas comuns. la, Emilio Pérez, foi rotundo. "E abusos sérbios non foron masi­ membros da UE. A presión né aos 500.000 en Marzo do ano Rapidamente, as tropas interna­ falso dicir que aquí houbo un xe­ vos nen planificados e que a internacional xurdiu cando ·e: pasado, unha semana despois cionais se lanzaron á procura dos nocídio. Nen- para unha guerra ci­ guerra -que contou con moitos o ultradireitista FPÓ, de m de que se iniciaran os voos mili­ restos da "máis grande masacre vil hai suficientes corpos". combates directos entre o Exér­ Jorg Haider, foi admitido tn tares contra lugoslávia. O Depar­ desde o holocausto nazi'', como cito Federal, os chetniks da ultra­ no governo do C< tamento de Estado norteamerica­ definiron a guerra os principais Pozas de água e direita e o ELK provocaron ao re­ democristián Wolfgang dé no xogaba co número de vítimas diários do oeste do Danúbio. disolventes dor de 2.000 mortos entre ambos Schüssel. A fin, parece que se da represión sérbia dun xeito in­ os bandos, moi lonxe de calque­ as sancións serviron de pr cluso cruel. Un dia, o Secretário O FBI montou a "maior opera­ A medida que se descubria que ra das cifras que se manexan frivola excusa para chanar re de Defensa, William Cohen, de­ ción de resgate, identificación e o número total de mortos atopa­ nas múltiples guerras nas que a a atención sobre os fil claraba que se sabia de 100.000 autópsia da sua história", con dos ia estar moi lonxe das preví- OTAN nunca decidiu intervir. + perigos de admitir nos governos democráticos S1 propostas autorltárias; Cé unha opción que tomou re como próprla un partido ac integrado no Partido á~ Popular Europeu, que non rié se opuxo en nengun n¡ momento.• ce de 1.- O Concello de Sarria e a Agru­ Sarria, rua Maior 14, 27.600 Sarria, ñecer no último trimestre do ano. dé pación Cultural "Ergueitos" crian, antes do 30 de Setembro de 2000. dé con carácter anual, o Premio de Poe­ 7.- A obra premiada será propreda­ Palestina adia ro sía "Fiz Vergara Vilariño". 5.- Establécese un único premio in­ de do seu autor, agás a primeira edi­ a sua declaración Zé cu divisibél dotado con 500.000 pta., su­ ción que será publicada pola editorial de independéncia mi 2.- As obras presentadas deben es:­ xeito á normativa fiscal vixente. O xu­ Espiral Maior. En posteriores edi­ PE tar escritas en lingua galega. rado poderá deixar deserto o premio cións farase constar a condición de As sospeitas confirmáronse. de se considera que as obras presentadas premiada co Premio de Poesía Fiz A autoridade palestina adiou et1 3.-A extensión mínima será de 400 non acadan unha mínima calidade. a declaración de m' Vergara Vilariño. · de independéncia do seu versos. Os orixinais deberán ser iné­ tré estado, prevista para o m, ditos e non premiados en nengún ou­ 6.- O xurado estará composto por 8.- Os orixinais non premiados pasado 13 de Setembro, até tro certame. persoas de prestixio no mundo da ·non serán devoltos e serán destruí-· unha data sen confirmar, CE posibelmente en Novembro a~ criación ou a crítica literaria. Actua­ dos. Non se manterá corresponden­ ge ou Decembro. A intención do 4.- Os traballos presentaranse por rán, corno Secretario, o Presidente da cia cos autores. in1 gabinete de lasir Arafat con quintuplicado, rnecanografados a . Agrupación éultural Ergueitos e, co­ esta decisión a de facilitar lá~ é n¿ dous espazos e baixo pJica. Envia­ mo Presidente, o Concelleiro de Cul­ 9.- A interpretación destas bases un achegamento cos israelis aq para decidir o novo estatus ranse por correo certificado ao se­ tura do Concello de Sarria, ámbolos correspóndelle ao xurado. A partid- , né de Xerusalén. os· árabes guinte enderezo: Premio de Poesía dous con voz e sen voto. A sua deci­ pación no certame _implica a sua me pretenden converter 8: o Fiz Vergara Vilariño, Concello de sión será inapelábel e será dada a co- aceptación. milenária cidade na sua qu capital, algo ao que se opón o governo d13 Tel Avive a de rif, maioria dos grupos políticos de hebreos. Se non existe pu flexibilidade neste ponto, AL AGRUPACIÓN CULTURAL ergueitos aumenta o perigo de que se ch recrudeza a violéncia en Oriente Próximo.+ 19 · 14 DE SETEMBRO DE 2000 ANOSATERRA N2 952 - ANO XXIII ~un~lbta e.za, ~&-o-~ qe galega e esperemos que ft:.A. · A~ - Galiza e nesto non sexamos diferentes e que o eleitorado galego pe­ o voto económico nalice ao Partido Popular defi­ nitivamente pola marcha da O pasado mes de Abril a profe­ economía galega (entré outras sora catalana Clara Riba 1 Ro­ moitas causas claro está) pro­ meva especialista en Estatística priamente, pois conseguir des­ Os norteamericanos e Socioloxia Electoral pronuncia­ mascarar a realidade que aga­ laminaron Cosovo con ba un conferéncia na Facultade cha o "España va bien" precisa de Socioloxia co título: "A análi­ de máis medios que ·intelixén­ bombas para deter o se do voto segundo factores cia e ilusión.+ xenocídio dos económicos: a atribucrón de res­ albaneses a man dos ponsabilidade ao governo", na BELÉN FERNÁNDEZ SUÁREZ que postulaba conexión directa LUBRE, BERGONOO (A CüRuNA) sérbios. Despois entre a marcha económica dun comezou a investigación Estado e o voto das/os cida­ dás/áns, é dicer, existe entre o forense máis importante eleitorado e o governo un xogo A illa da Creba é da história, coa de prémio e participación da UE. castigo en re- un baldio lación coa si- Resultado: non habia tuación eco­ A illa da Greba comprende cavas comuns, nen Desmascarar a 65.380 m2 de terra no mar da nom1ca (no xenocídio, nen caso do Parti­ reaJidade que Ria de Muros-Noia, e perténce­ do Popular es­ lle á comunidade viciñal da pa­ matanzas. ta circunstán­ agochao rróquia de Santa Mariña de Es­ cia ven refor­ "España va teiro desde tempo imemorial. zada poi a criación dun bien" precisa de Foi declarada Espácio Natural Onde estaban os discurso que máismedios Protexido da província da Coru­ douscentos mil enfatiza a ña por resolución da Consellaria efe it ivi dad e que intelixéncia de Ordenación do Território e asasinados? Hai un económica e a e ilusión. Obras Públicas do 1O de Xanei­ ano, un forense da desaparición ro de 1990 (DOG 22-1-90). O tropa española en das ideoloxias solo da illa está clasificado co­ e a reafirma- mo Espácio Natural Protexido Cosovo avisou que ción nacional polas Normas subsidiárias de habia que rebaixalos a española) .. Até aqui o exposto planeamento da província da parece máis que óbvio, pero o Coruña, do 3 de Abril de 1991 40.000. Despois, os centro da investigación radicaba (DOG 19-6-91 ). militares franceses na relación voto autonómico ca­ dixeron que 4.000. talán-situación da economia no O viciño de Santiago Sr. Emílio Estado Español no seu conxun­ Penas Piñeiro, reclámase dóno Agora o que atopan son to e a conclusión indicaba que a en virtude da compra que lles fi­ martas nos cemitérios. pesares de que a GeneraJitat ca­ xo a uns señores do lugar do A maior mortandade na talana non ten competéncias a Freixo, aos que nunca lles per­ nível macro o electorado amosa tenceu a illa. Neste sentido exis­ guerra de Cosovo [ unha intencionalidade de voto te unha senténcia do xulgado de producírona as bombas Outes do 6 de Agosto de 1942 nas autonómicas tendo en canta conseguir o nacionalismo cos es­ En breve veremos se as teses norteamericanas contra ·esta circunstáncia (evidente- casos medios e as moitas ilu­ eleitorais da profesora catala­ resolvendo unha denúncia por mente nesta relación influen ou­ sións é dar conta desta realidade na son extrapolábeis á realida- danos formulada polo pretendido o tren das leiteiras. tro tipo de variábeis cualitativas até onde poida, é dicer, a través como os diversos carismas da sua entregada militáncia, dos das/os lideres, a estratificación boletíns e escasos medios afíns social, simpatias partidárias, e o e espazos nos mesmos. próprio papel xogado por CiU en relación á economia e a sua in­ O que tamén precisamos, e es­ fluéncia a nível de estado, etc). to é moi importante, é estudios como os realizados pala profe­ Se este postulado da profesora sora Clara Riba i Romeva que catalana se puidese extrapolar á amasen os perfís das/os votan­ realidade galega coas suas tes médias/os dos diversos par­ adaptacións pertinentes de cara tidos, o apoio cidadán ás diver­ ás próximas Autonómicas pode­ sas políticas da Xunta e as va­ riamonos atapar que se desde o loracións en positivo e negativo nacionalismo se conseguise dos distintos partidos políticos. concienciar á sociedade galega Só desta forma se pode recon­ do contínuo e permanente atraso ducir unha mensaxe (sempre da economía galega (en dados dentro da consideración de que da povoación activa do derradei­ o Bloque "combate por un pro­ ro trimestre do 99 o paro en Gali­ xecto políticq, non por un espa­ za estaba nun 16, 1 % senda os zo electoral" como non cansa cuartos pola cola, o noso importe de repetir Beiras), pero sempre médio de pensión nese mesmo tendo en canta o que opina o p~riodo é o máis baixo do Esta­ "demos" para despois definiti­ do español con 64.000 pesetas, vamente chegar a constituir un­ etc.) frente á española invertíse• ha verdadeira "crácia" para Ga­ mos desta forma a correlación liza. Debemos persistir na de­ de forzas parlamentárias. Non se fensa dos dereitos e liberdades trata de desmontar un discurso tanto individuais como colecti­ mediático elaborado desde o vos que lle corresponden ás centralismo madrileño e que persoas que formamos estepa­ agacha ós dados da realidade ís e na defensa da identidade galega equiparándo-nos cando galega como nación, pero tam­ interesa con vascas/os e cata­ pouco é desbotábel unha maior lás/áns, pois non se trabuca lg­ difusión destes dados macroe­ náci o Ramonet cando afirma conómicos. Velai como no ma­ aquelo de "quen ten o poder eco­ nifesto -"O país en positivo" in­ nómico e o poder mediático é téntase elaborar un contra'tiis­ moi doado que chegue a acadar curso ao realizado polo Partido o poder político"; nen tampouco Popular que fixo célebre ás/aos que fagamos o parvo nun baile "apóstatas do non", pero ade­ de cifras ao máis puro estilo Tou­ ma is dese rasgo o eleitorado riño ou Caballero nun absurdo popular ten unha imaxe estero­ debate diálectico co Partido Po­ tipada que deberíamos coñecer pular no debate do Estado da para combatir e desta forma re­ Autonomía que acaba por non matar cos medos que rodean chegar a nengures. O que debe ao nacionalismo.

• 20 1 Volverán os NQ 952 - ANO XXIII ANOSATERRA 14 DE SETEMBRO DE 2000 1 especialistas no Leste a 1 chea de cartas que 1 cobraron por dono da illa contra vários viciños xadez neste asunto será obxec­ mo Blair, Schróeder ou o Zapa­ día adicado a Reykjavik (lslán­ 1 escreberen de fío de Esteiro, na que se absolve a to de ruborización vergoñenta teiro, si é homologábel co dis­ dia, outra das cidades capital 1 direito con Cosovo? estos dando por probado que para os governantes que a prati­ curso do suposto subversivo cultural deste ano 2000), lemes 1 "os viciños veñen na posesión e quen. Xa que a illa ficará ali, no americano. Cando un analista na prensa que entre os actos or­ 1 aproveitamento das leñas, es­ médio da ria, e a si.Ja imaxe ser­ como Chomsky (de seguro un ganizados a tal efecto vai actuar Blair ordenou a quilmos e herbas que produce virá de recordo permanente pouquiño máis brillante que o na praza do Toral ás 23 :00 ho­ 1 espontaneamente a illa da Que­ dunha cacicada.• tal Adam Clymer) revela de ver­ ras un trio de jazz islandés. intervención do exército 1 1 bra a imitación e por continua­ dade as contradiccións do im­ 1 ción dos seus ascendentes por COMITÉ POLA DEFENSA perialismo americano , entón os Como é costume que os con­ \ 1 para levantar as \ 1 modo público y sen oposición de DA ILLA DA CREBA meios, que controlan até a últi­ certos do Toral nunca empecen \ barricadas dos naide, incluso do denunciante ... " WWW.CREBA.ANEXOS.COM ma coma dos seus textos -lite­ á hora sinalada, decidimos dar­ 1 camioneiros nas ralmente-, condénano ao silén­ lle un marxe amplo e ás 23:20 1 principais cidades Na década dos anos oitenta es- · cio ou a un espazo mínimo, sa­ chegamos alá, e para a nasa te señor construiu un verdadeiro bedores da poténcia subversiva surpresa ainda non empezara. 1 inglesas e galesas. Os Xomalistas 1 pazo. A obra da verdade. Segundo Pausa, Enriba do cenário só estaban .I diários, a rádio e a TV foi paralisada non tan imbéciles son bastantes "as ocasión en os instrumentos e na praza a non deron a notícia. por decreto que (os xornalistas] merecemos mesa de son e luces e unha a crítica". Pois· si, nen unha re­ xente loira e alta con pinta de 1 · da alcaldia de Oúnico "A crítica séria da prensa Tres dias despois Muros o 24 de feréncia ao infinito caderno de poder ser os músicos, ademais 1 é necesária" dunhas cantas persoas que co­ enterámonos de que un Agosto de obxectivo do Sr. Xosé Ramón Pausa queixas que se poderia redactar 1 1981, arde en contra da hipnose global dos ma nós non entendían porque Estado da U É pecretara que evidente­ Penaséa méios: o proceso de concentra­ non empezaba. Pero ali nin­ Non é mal truco retórico aquel o estado de excepción. mente incum­ ción das empresas (e quen pa­ guén daba razón de porqué tan­ privatización da que para desviar atención do priu xa que a a ga a orquestra decide o que to­ to atraso, así que ás 23:30 deci­ Viva a liberdade de problema principal expón cues­ eaificación é illa e impede o ca), o imaxi- dimos ir dar un paseo até a Ala­ tións insignificantes pero efecti­ información! ben visíbel e nário cons- meda por facer tempo. Dez mi­ libre acceso coa vas. Sábeno os fundadores das está totalmen­ truido polos nutos despois, cando voltamos, ONG' s, sábeno os ideólogos da te rematada. preséncia de xa estaban soando e achegán­ Ten Fraga que pedir Terceira Vía e sábeno os xorna­ enriquecidos Nen unha E por outra vixiantes ea listas ·orgánicos do sistema. No do Norde e donos até perta do cenário caí• banda eremos mos na canta de porqué tanto perdón por todo o que seu artigo (Xornalistas imbéci­ imposto so- referéncia 80 que as obras intimidación de bre o Sul , a retraso: O sr. Bugallo (alcalde axudara a Franco? El les, ANT nº 951 ), Xosé Ramón tampouc6 po- cans agresivos. homoxenei­ infinito cademo "socialista" da cidade) e outra coida que, en todo caso, derán ser le- Pausa surpréndenos cunha no­ va caracterización dos xornalis­ zación e a de queixas que xente máis con aspecto de re­ galizábeis xa terá que saldar cantas tas críticos co poder, alberga­ destrución presentantes públicos demócra• que a clasifi- sepoderia con Deus ou ca seu dos ao parecer nesa fábrica de das identi­ tas desta cidade e de Reykjavik cación do solo non permite reali­ dades na­ (garabatas e vestidiños) foran vermellos que é o New York Ti­ redactaren confesor. Entregando a zar nengunha obra de urbaniza­ cionais dife­ impuntuais de máis e o concer­ mes. Ante a tiranía dos méios e ción ou infraestrutura que modi­ contra da parte do león dos a sua ofensiva constante de renciadas, as to non comezou até que eles fique ou altere as suas condi­ verdades únicas (fin da história, tácticas .. subli­ hipnose global chegaron (por certo os músicos orzamentos de cultura á cións naturais. A Consellaria de mercado como deus ex machi­ minais do im ­ eran eses tipos altos e loiros lgrexa, o pecador xa Pesca outorgoulle o 9 de Xullo perialismo dos meios. na, negación da barbárie do im­ que estaban á sua hora na pra­ de 1987 (DOG 19-8-87) a con­ cultural e a za). Pouco despois escoitamos debe ter boa parte do 2 perialismo, aceitación da globa­ cesión de 3. 799 m para a insta­ lización como positiva, demoni­ imposición da coma se aproximaba o camión 1 perdón comprado. lación dunha granxa marina de zación do nacionalismo, inexis­ vulgaridade de recollida do lixo (algo habi­ rodaballo. Na actualidade esta cultural, e, en definitiva, a téncia de alternativas, individua­ tual nos concertos nocturnos do concesión deberá estar en trá­ lismo, amnésia histórica e falta asombrosa capacidade do im­ Toral), imediatamente o sr. Bu­ Castor Gago, mite de resolución por non terse perialismo para impoñer verda­ de culpábeis, etc ... ), a crítica gallo ordenou a alguén do seu encetado nengunha ac!ividade. conselleiro do agro, non é aquela que denúncia o des uniformadoras con impuni­ séquito que se achegarta xunto dade, capacidade que reviste ao camión pa- ( , J acusa aos nacionalistas status quo e oferece unha alter­ Os recheos feítos na illa para a nativa transformadora, senón de apariéncia democrática a ra que non de sublevar aos construción dun dique de abrigo aquela que chega a receber os conquista contemporánea, no pasara pola e pantalán flotante foron denun­ produtores deleite. O insultos de Bush porque critica tan distinta á do pasado ... A crí• praza (está Decidimos ciados polos viciños de Esteiro os erres de retórica formal nos tica, con Pousa, camiña en re­ claro que pa- deputado do BNG que xuntaron máis de 700 sina­ seus discursos, dende as páxi­ gresión. Recomendarialle a ra o sr. Buga- marchar pois Emílio López Pérez turas de oposición e ao cabo ex­ Pousa unha série de leituras llo é de moi n as, insisto, de New York presamente denegados por re­ que o poñan un pouco ao día mal efecto ver propón para o caso a · Times. Supoño que Clinton, co- enriba do solución da Dirección Xeral de (Chomsky, Mattelart, Adorno, a xente traba­ cenário máis seguinte adiviña: como Costas do 13 de Maio de 1999. Cees Hamelink, Petras, Sartori, llando a esas é posíbel que gañ.e o Zeller e Giordano ... ), pero supo­ horas mergu- que jazz o que As accións que o Sr. Penas de­ critério do Bloqu~ nun ño que mo tomaría a mal, por­ 11 ando as habiaera un senrolou nestes anos pasados FEDEERRH que "os xornalistas acostuma­ mans no lixo 1 agro que vota a ,Fraga? ' teñen como único obxectivo a mos a ser demasiado susceptí• e estando a showmansen privatización da illa e de feíto im­ beis porque adoitan criticarnos alcaldesa de graza etres 1 pede o libre acceso coa presén­ Debido a unha confusión, no con frecuencia".• Reykjavik pre­ 1 E nas tractoradas? Os cia de vixiantes ao seu servizo e número pasado, na páxina sente). Pouco intérpretes. 1 paus da Policia non a intimidación de cans agresivos 19, decíase no pé das duas XOSÉ EMILIO VICENTE, despois deci­ que andan ceibas pela illa. fotos que eran ambas caras 1 caen nas cabezas de ESTUDANTE DE XORNALISMO dimos mar- do mesmo monumento, can­ (COMPOSTELA ) char pois enri- 1 votantes do PP? E os É o deber das administracións do en realidade a primeira fo­ ba do cenário máis que jazz o 1 lumes que arrasan públicas deste país e, en parti­ tografía corresponde ao adi­ que había era un showman sen cular do Concello de Muros, coi­ cado a Castelao, e da autoria Compostela ... graza e tres intérpretes, non sa­ 1 Ourense, non queiman 1 dar da integridade da illa da de Cachorro, e a segunda bemos pois coma rematou este un mapa cheo de Greba como un ben público do corresponde ao titulado ADN Reykjavik espácio "cultural".• 1 bandeiriñas do partido município para uso e disfrute da e debido a Lomarti, ambas e no Barco de Valdeorras.+ 1 totalidade da povoación. Unha Santiago, capital cultural euro­ EDUARDO LORENTE ANDRADE ~ ·de Fraga? Del Alama é política permisiva ou de dei- pea. Sábado dia 9 de Setembro, (SANTIAGO DE COMPOSTELA) 1 L 1 mais cuco que Gago e e di que é incomprensíbel. Pero os dous saben que FERNANDO e desde 1990, cada ano CABEZA QUILES J. desparecen no país e 5.000 explotacións e agrícolas. Os nomes e e q O alcalde de Arcade, da terra n do PP, e o voceiro do Topónimos galegos d e PSOE poñen palas A nubes a Luís Obelleiro. A nasa toponímia ir Para eles non hai dúbida explicada dunha maneira Se pi de que é intelixente, doada e amena 1v traballador, eficiente, m p( .. conciliador e capaz. CURRA,-41. SAN ADRIAN DE COBRES (VILABOA) Mália -din- que deixe de d: Horario de verán: (I ser voceiro local do BNG De Martes a Domingo de 19 a 1 horas. te para ocupar cargos . - Teléfono 986 672 439 ' políticos máis altos. • .· !000

A NOSA TERRA Nº 952

án­ iital Euskal Herria nos or­ Libros novos para cando as follas caen :uar ho- t VÍTOR VAQUEIRO' As editoriais fan no Outono as principais navidades do ano on­ cen ~laba Xosé Manuel Beiras, o iar­ vintecinco, na Quintana, que nun :20 -0-C.V. xornal catalán se inseria unha viñe­ )Sa ta cómica na que dous cativos, des­ ua. As editoriais prepáranse para a pois de apedrexaren e esnaquizaren >an sua tempada forte. Co curso a pi­ os vidros.dunha xanela, respostaban 3. a ques de comezar e con vistas á -cando a sua nai lles perguntaba iha campaña de Nadal, Setembro quen era o responsábel da desfeita­ de abre a xeira dos m~ses fortes para como unha única voz: o PNV. Con 1ais a saída de libros. A porta están as efeito, semella que, nos pasados co­ novas novelas de Xurxo Borra­ tempos, o Partido Nacionalista Vas­ ~ue co é o único responsábel de todas as 1in­ zás, Luís Rei Núñez, Bento da Cruz, Concha Blanco ou Pauli­ causas que se derraman no Estado an- español. 3Ci­ na Pereiro e os poemários de \la­ Gonzalo Navaza, Maite Dono, mi­ Rosa Méndez ou Medos Romeo. os, ~sde que teño uso de razón po­ án­ Na maleta é a n va novela de lítica, crin aficadamente que as cau­ ;ai­ Xurxo Borrazás que Sotelo Blan­ sas nas que se alicerza o problema nto co distribuirá a partir da próxima vasco teñen base, igualmente, na lde emana. Xunto ela aparecerán própria situaci6n política e social na tra n breve en librarías a gañadora " -- - que..se-insii:e.Euskadi-e-que,por-eer~ re­ d último Prémio Xerai , Expe­ to, cómpre recuarmos ao século XIX :ra­ dieme Artieda de Luís Rei Núñez para podermos comprender as suas vik (Xerais) e o título que trunfou orixes. Porén, o Estado español, tei, ·an na pasada edición do Prémio Ei­ ma, unha vez tras de outra, que a 1er­ xo Atlántico A loba do portu­ única via que resolverá o problema les gués Bento da Cruz (Xerais). será a xudicial, dado que ETA é sin­ :os xelamente, un fato de delincuentes. ·os de Paulina Perei­ ra- Caleidoscopio ro (Baia) e Os espidos pes do 1os destino de Xosé Carlos Femán­ ~ais eu, inxenuamente, ouso ón perguntarme: se é que, certamente, bi­ dez Cainzo (Baia), Q bosque de letias de Afonso Alvarez os membros de ETA son uns delin­ d o O Outono é a mellor época para atopar novidades nas librarias. A. PANARO / Arquivo 3u­ Cáccamo (Edicións do Cumio) cuentes, o Ministério do Interior, eu e Bena de Con~ha Blanco (Ir con Mayor Oreja á fronte, ¿non po­ 110 Indo) aumentan nesta ternpada Novidade será a colección que A Nosa Terra, editorial que tipo de publicación e pon a ven­ súe nengunha responsabilidade na a nómina de novelas. Asi como Espiral Maior editará en colabo­ prepara a edición a cargo de da nestes meses unha ampla ga­ persisténcia no tempo da actuación vimos de receber en Espiral ración coa Asociación Univer­ Xosé Manuel Millán dos textos ma de dicionários para o ensino, etarra? Imaxinemos a existéncia Maior a primeira novela do po­ sidade Libre Iberoamericana co en gal ego de Johán Carballeira alguns deles acompañados por dunha banda de atracadores que, ao eta Xavier Seoane Abrelle a fin de publicar textos poéticos e a Breve história de Galiza de CDRom. longo de décadas, actuara no Esta­ porta ao mar, o mesmo selo edi­ multilíngües. En preparación Francisco Carballo. Mercedes do. ¿Canto tempo o ministro con­ torial está a piques de publicar están os dous primeiros núme­ Queixas e Anxo Gómez asina­ En os materiais didácticos, A servarla o seu cargo? Acontece que, a entrada no xénero narrativo ros: a obra de Valente en portu­ rán a Historia Xeral da Literatu­ Nasa Terra incrementará os tí• de certo, o atraco non posúe com­ longo do dramaturgo Eulóxio gués e os Cantos Caucanos de ra Galega dese mesmo selo edi­ tulos da Enciclopédia Temática poñentes políticas. Ruibal. Avilés de Taramancos traduci­ torial. Ilustrada cos volumes adicados dos ao español co fin de ser di­ aos cereais e o pan e ao meio te­ En canto aos relatos, a tempada vulgados fundamentalmente en De carácter histórico son tamén rrestre. ~ chego a albiscar, a non ser ábrese a propostas colectivas. As Colómbia. Libra, o poemário os ensaios que oferece T oxosou­ por simples interese eleitoral e par­ vintecinco e critoras que Fran gañador do Prémio Martin Có• tos en navidades. Os templarios O mundo editorial ábrese tamén tidista, como se pode afirmar que a Al ns xuntou asinarán o volu­ dax asinado por Gonzalo Nava, de Carlos Pereira, Mulleres na a novas propostas nas que as solución do problema vasco -¿ou me Narradoras ue vai inaugurar za erá novidade en Galaxia e cultura celta de Anne Rosse, guias teñen unha especial forza. debería dicer-se español?- está na a érie Abismos, dentr de Xe­ en Edicións do Castro publicará Dolmens e menhires de Jean Mar­ Da man de M. V ázquez poderase saída do PNV e EA do Pacto de Li-. rais-Pet , colección na que ta­ Enma PedreiraGrimorio e Fer­ kale ou Os Santiagos e o misterio coñecer a Ribeira Sacra (Gala­ zarra. Onte, cos governos socialis­ mén verá a lus o Phiccións asina­ nando Lavandeira Mar que evita de Compostela de Louis Char­ xia), Marisa Castro oferecerá to­ tas, antonte cos de UCD, o outro do por eis x rnalistas. Inma Ló• o meu regreso. pentier son alguns dos seus no­ dos os coñecimentos dos cogo­ antonte cos da ditadura ¿existia, se o pez Silva publica en Galaxia Ro­ ves títulos. melos (X erais) e Paco Feixó co­ callar, Lizarra? ¿Rematou, porén, a en sas, cortios e cancións e ao tempo Dous títulos de Manuel Louren­ mezará a surtir a novas cociñei­ actuación de ETA? ¿Existe hoxe .a­ que recibimos a tradución dos zo, un de Francisco Pillado e o Xosé González Millán explica a ros coas mellores receitas ga­ alguén, no seu xuízo, que pense que :te relatos de Gerry Adams A rua e primeiro volume da obra dramá­ situación da nosa cultura en Re­ legas, a comezar pola carne somentes con medidas policiais se outros relatos (Baia). Na colec­ tica de Manuel Maria encetarán sistencia cultural e diferencia histó• (Edicións do Cu mio). pode rematar co conflito en Euskal ción de narrativa de Espiral a nova colección de teatro que rica (sotelo Blanco), nunha sor­ Herria? Non sen dificuldades, o )E Maior a ponto está de publicarse agora inícia Espiral Maior. te de ensaio que coincidirá no A praza do Obradoiro e a Torre enfrontamento --que, sádica e teme­ A.) un libro de relatos do xornalista tempo co libro de Carlos Fer­ de Hércules serán os próximos rariamente, aguilloa o PP en Euska, e escritor Alfonso Eiré. Dos templários a Castelao nández O vento do espírito: de números da colección Arte na di- rematará o dia no que exista un Risco a Ramón Piñeiro (Galaxia), Pedra de A Nasa T erra, para co­ presidente que, como Tony Blair, Obras completas Pero é sen dúbida no ensaio e o título de Henrique Monteagu­ ñecer polo miudo estes espazos decida rematar con oitenta anos de nos textos de divulgación onde do Castelao. Defensa e ilustración fundamentais da nosa história marte, de dor e sufrimento; o dia no A carteira de novas publica­ a estación outonal vai ser máis do idioma galega (Galaxia). artística, mentras Begoña Bas que exista unha "ministra para cións de poesia de Fernán Vello rica. Laiovento prepara a saida nos achegará aos muiños galegos asuntos de Euskadi" que, como Mo en Espiral Maior é abondosa. de roáis de dez tf tu los entre os Por vez primeira os feitos histó• na colección Memória Visual de Mowland, se decida a entrar nun Comeza coa publicación da obra que podemos atapar Os naciona­ ricos e políticos poderán ser Ir Indo. cárcere a negociar un novo marco completa de Manuel Maria da lismos perigosos de Josep M. Hu­ consultados por datas, nomes e político para o Estado Español que, que sairá o primeiro volume e guet e Joan M. Serra, A unifor­ acontecimentos no Diccionário Agatha Christie (nova colec­ queira-se ou non, é plurinacional, recompilará tamén toda a pro­ mización de España de Juán-Ig­ histórico político de Galiza (Espi­ ción en Galaxia), Shakespeare plurilingüístico e pluricultural. dución lírica dt; Víctor Vaqueiro nacio Lacasta-Zabalza, A mulher ral Maior) elaborado por unha (A Tempestade, Galaxia), Amin Infelizmente, non se albiscan políti• e Xosé Maria Alvarez Cáccamo. no nacionalism~ galega ( 1900- equipa dirixida por Luís Martí• Maalouf (O periplo de Baltasar, cos desa fasquia na lonxura. Amar, A colección de Espiral verase 1936) de Noa Rios Bergantin­ nez Risco. Xerais) e J. Conrad (A liña da é ven visíbel, non ten talla (políti• incrementada con títulos de Ro­ hos, A novela policial. Unha his­ sombra , Ir Indo) son os autores ca). E, por outra banda, a pobreza sa Méndez, Medos Romero e o toria política de Xesus González Tempo de dicionários de fóra que serán publicados nas do discurso de Zapatero, resulta dra­ primeiro poemário da cantante Gómez ou Castelao no Galeuzca próximas semanas na nasa lín• mática. En Zapatero -din os seus Maite Dono. En librarias tere­ de Xosé Estévez. En Novembro sairá o Grande gua. T amén o número 4 2 da re­ compañeiros de partido- só se olla mos tamén duas antoloxias de Diccionario Xerais da Lingua con vista A trabe de ouro contribuirá seguidismo, condescendéncia e au­ poesia brasileira, unha chegará A análise do pensamento de 100.000 entradas nos meses a verquer ao galega literaturas séncia de critério. Intuo que ao da man de Xosé Lois Garcia Castelao será tamén o motivo máis propícios para a venda

conta de libros

Unha visión conservadora mil Toribio e A informática veces contestada aquí, que a pe, lícula usa como metáfora do sis, obandoleirismo tema de mercado: calquera pode non fai sair a por pei.xes, un traballo de A Hixinio Puentes, investigador e mestre no Porto do Barqueiro, outor­ risco alto no que podes volver gáronlle o pré­ o relato rico. Non conta o guión cantos mio literário se fi.xeron ricos no oficio do pa, "Pastor Diaz", do langre, que deu entre nós o avi, concello de Vi­ Título: Tormenta Perfeita. so o palangre chucha o sangue. veiro, polo seu traballo O bandi, lnlérpn!tes: George Clooney, Mark Whalberg. Aquí, esta parte fundamental da do Casanova. Director: Wolfang Petersen. EE UU (2000) épica da pesca arréglase con Neste libro, agora que o espadarte págase ben en publicado por Xe­ A película Tormenta Perfeita pro, Boston. Pagarase. rais, é o próprio cede dun furacán que se formara Mamede Casano­ nas costas de Terranova no in, Despois está a odisea do mar. O va, roáis coñecido vemo do 90, con estrago de bar, patrón está tan convencido do como T oríbio, o que narra as suas cos e de mariñeiros dos gardacos, seu saber que desafía o mar. Os aventuras e desvenruras. Coa bisbarra tas. Un trebón dos que se recor, autores do de Ortigueira como escenário e as dan durante anos porque men, guión ceden obras do ferrocarril ao comezo da Se­ George Clooney, protagonista de Tormento P~ito. tres cumpria o seu ciclo engor, á tentación gunda República como ponto de parti­ dou unha enormidade o seu po, cuña que se defende con armas de Hollywood.na vida dun barco infantil de da, o autor reconstrue a biografía deste Os trucos home que viveu ao marxe ·da leí.+ · der destrutívo cunha borrasca. nucleares (Gabriel). de pesca en T erranova ten in te, representar o serán todo o rese proposicional. encontro A indú tria de cine norteameri, A segunda quenda da imaxe in, dun barco de gloriosos que cana leva anos a facer a dixes, formática feita na fábrica norte, Os elementos do relato do Pª' pesca co se queira, Para un galega tión da onda informática que americana trata dos fenómenos langreiro de Boston que son o temporal co, pero o xix científico multiplica as oportunidades da naturais, iso que os anglosaxóns centro da história, teñen coinci, mo un ha ficción vi ual. No esforzo por chaman vontade de deus ou actos déncias formais co funciona, cuestión de deu ben Carlo.5 Garrido apresenta o ~ual de . lle dar sentido ás novas técni, de deus, o que revela ben ás cla, mento dos barcos de pesca gale, valor. Só te, escritores galego científico, un voluµi.e dirixido ca de tratamento da imaxe, ras a sua concepción catastrófica gos como son o sistema da parte ria que per, a investigadores, que docentes e estu­ Hollywood regresou ao tempo dun ser superior. Tremares de ou as artes de pesca. lsto non é guntar no melloraban a dantes no campo medieval cos señores dos plane, tena, montañas de neve des, raro porque chegaron a Nortea, peirao de das ciéncias expe­ tas a dispararse armamento nu, prendidas sobre casiñas de ma, mérica de Europa, e máis con, Marín polo maneirade rimentais. Cunes­ clear, utopía ben máis fascista deira, sulagos coma o d~ Caldas cretamente dos mariñeiros cabo, primeiro contar un quema semellante ao das obras do ca­ que as novelas de capa e espa, ou pés de vento tronzadores, fo¡-, verdianos, portugueses e ·galegos consello que temporal da, nas que a vida é preciosa; os man unha épica do resgate que emigrados a Boston. Pódese se lle dá aos talán Carles Riera desta -que tamén asina o mundos do mal desaparecen por lle ven de marabilla ao Estado comprobar no comezo e no re, rapaces que manual-, o profe­ premer un botón. Hai espectá, porque asenta a idea da necesi, mate da história, que aparecen comezan no película. sor da Universidade culo bélico, non vidas e estas dade dunha forza de interven, ilustrados con parte da _lista de ofício: no de Vigo, oferece desfeitas arroupan o irnaxinário ción ben paga. . nomes portugueses e galegos de mar non hai "unha série de apon­ colectivo que despois ten que mariñeiros afogados. valentes . As i tamentos terminologicos destinada a esclarecer o correcto emprego de nume­ conformarnos coa operación de A história do trebón sublime que os norte, rosas vozes galegas de interesse científi• queimar vivos aos soldados do ten unha diferéncia importante, O palangre chucha o sangue americanos usan o mito do ma, co cujas genuínos valores semánticos se deserto de lrak ou ás bombas en relación con este·capítulo riñeiro coma u~ concurso de veem hoje seriamente comprometidos erróneas sobre os comboios de dos desastres representados con Na visión de Hollywood os ho, cortar toros de carballo mp que pola pressom do castelhano". Editado leitei.ras de Cosovo. Son obxec, axuda informática: que ten que mes que traballan no palangrei, ou das a medida de vinte e che polaAgal.+ tivos militares. Se no fondo dos tratar dos mariñeiros, do traba, ro do desastre, van á parte, un dan o prémio ou botas os bofes tempos habia un ben e un mal, llo no mar. Vista dende un pafs sistema que se resume neste afo, fóra e perdeches. A relación como din os doutores de Roma, que ten 35.000 homes embarca, rismo: cando o patrón pesca máis das imprudéncias cometidas .no Otero homenaxea no milénio a vir hai criminais dos e que nunca recebeu do ci­ que o mariñeiro a cousa non vai palangreiro ben daria para un a Noriega Varela que dispofien de tecnoloxía su, nematógrafo nen un lonxano re, ben e cando o mariñeiro pesca curso de seguridade no tr_aba, blime (Luzbel) e xenre de boa frexo da sua odisea, a incursión máis que o patrón a causa vai. mal. (Pasa á páxina seguinte) Dentro da serie "AB nasas voces" que edita o Consello da Cultura e o Arquivo Sonoro de Galiza, incluúse o libro CDHome­ naxe a No­ nega Vare­ XERAIS · la de Otero Pedrayo. Case octo­ xenário, -a gravación datado 1 de Outubrode 1967 en Clllkmo Jo profosorat!o Mondoñedo- z e tero !m soa emoci'onada ao referirse ao chamado IO. Curso 2000-2001 Poeta da Montaña, "un home conteste, grave, serio, maimr,mmo-unha-ca:rballa da terra luguesa, unha carballa cuio cer­ ne é sempre eterno e sempre fresco e sempre namorado e sempre xentil". +

Aventur~ · do señor Luna

O xomalista e narrador Cesar Mallor­ quí trama toda unha novela de aventu­ • ras, con pincela­ das exóticas, nas ruas de Madrid. la Con O último traballo do señor Luna gañou o pre­ mio Edebé de li­ teratura xuvenil. O rapaz protagonista, cunha intelixéncia superdotada pero feble no corazón, vai- cruzarse cun narcotraficante de · cocaina colombiano e cunha emigran­ te latinoamericana. A tradución é de Pilar Saborido. +

l 1 24 14 DE SETEMBRO DE 2000 • N9 952 ANOSA TERRA l

Cinema Ü COQdeL 111 111 (Ven da páxina anterior) Peace Matters llo, dende meter toda a máqui, A arte que na contra o mar levado ate non N ewsletter of the Hague trincar o barco ou meterse con, Appeal for Peace tra un ciclón cun espar.abán de revolucionou balanza arriado. O relato abu, Ng 3. Maio de 2000. Frezo: de balde. sa do mito e afógao. Europa Edita: Tribunal de apelacións pola paz da Haia. Mellar está que a informática Titulo: Sen obxecto. A vangarda rusa na co­ das artes de representación te, Este voceiro do Tribunal de apelación da lección do Museu Estatal de San Petersburgo. Haia, encargado de xulgar aqueles delic­ ña destino nunha história de Lugar: Centro Cultural Caixanova, Vigo. tos que atentan contra os direitos huma- mariñéiros. No entantó, o cine Data: Até o 29 de Outubro, de Luns a Sá­ nos en calquer non está isento da mesma pro, bado de 18 a 21:30 e Domingo de 12 a 14 h. país do mun­ ba do nove do teatro: unha pe, do, dálle sin, lícula ten que valer no acto da gular protago, Baixo o título Sen obxecto. A nismo a Gali, representación e as glórias da vangarda rusa na colección .do Mu, za neste nú, ficción con ordenador serven seu Estatal de San Petersburgo, mero. No ar, sobre o plano dos resultados e apresentouse o pasado día sete de tigo de Carla non no das intencións. Os tru, Setembro na sala de exposicións Lisa Potts so­ cos serán todo o gloriosos que bre a do Centro Cultural Caixanova relación da se ,....queira, pero o XIX deu ben en Vigo unha mostra que reune rnocidade escritores que melloraban con 30 obras dos pintores máis repre, coa guerra, moito a maneira de contar un sentativos da abstracción rusa a ilustración temporal desta película. • (Kandinski, Malevich, Lario, correspon, nov ... ). As pinturas, óleos sobre de ao Dia Escolar G.LUCA pala paz, convocado polo Seminário Ga, lenzo na sua maiot;ia, foron cedí, lego de Educación para a Paz. As armas das polo Museu Estatal Ruso de nucleares tamén centran outro traballos San Peters, contidos nesta edición. Vário expertos burgo e abar, intemacionais avogan pala revisión dos can o período tratados de non proliferación de armas nucleares para conseguir que non se siga que discorre Centra a sua aumentando o arsenal, cada vez máis im, entre os anos penante, especialmente nos pafses subde, 1910 e 1930, atención senvolvido . t etapa caracte, nuri período Dous óvalos (composición n2 218) 1919, de Vassily Vassilievich Kandisnky. rizada por un, revolucioná, ha experi, ran na arte dalguns países euro, O ponto de partida da vangarda Interesarte FiCC1óN mentación ria no que se peus, pero foron os artistas rusos rusa foi o postimpresionismo e, constante que produce un os que o reflectiron por primeira moi especialmente, o simbolismo. N g 9. Ano 2000. Prezo 800 p[a. . 1. 0 ESPELLO DO SERÁN culminou vez. O pulo definitivo deuno Desde aí comezaron a se desen, Dirixe: David Barro. Otero Pedraio cámbio cando se che, volver unha série de propostas re, Edita: Galaxia. Galaxia radical tanto Malevich, líder indiscutíbel da gou a prescin, vangarda, can~o inícia o supre, volucionárias e radicais. Neopri, dir totalmen, no seo da marismo ao apresentar 39 com, mitivismo, cubofuturismo, raio, Na sección de arquitectura, César Portela 2. ÜN PAÍS DE BRÉTEMA valora a V Bienal española desta arte. Ví, Suso de Toro te de formas sociedade p,osicións s_en obxecto en O.10. nismo, suprematismo e construti, Aguilar tor Vaqueiro comenta a fotografia de Xo, recoñecidas. rusa como Ultima exposición futurista (Petra, vismo son basicamente os credos sé Suárez. António Borrazás explica as grado, 1915). Estas composi, que protagonizaron a arte rusa características 3. TEN O SEU PUNTO tamén no especiais de A FRESCA ROSA A pintura sen cións amasaban unha perspecti, durante estas décadas, dando lu, -·- Míl Xosé Queizán obxecto apa, eido das va xeométrica da abstracción en gar a unha espectacular explosión Vari Caramés. Xerais rece en 1910, En artes plásti, artes. contraposición ao lirismo do que artística que configurará unha das cas, destacan ano en que dotaba Kandinski os seus cadros. etapas máis criativas, anovadoras os artigos so­ 4. REMINISCENCIAS Kandinsky re, e frescas do mundo da arte. ---- bre Xurxo DEBOBDYLAN mata de escre, A mostra centra a sua atención no Gómez, Xosé Antonio Moreno .. ~...... - ber a sua obra máis revolucioná, arco cronolóxico que vai desde Na exposición están presentes Chao, Xosé Galaxia ria Do espiritual na arte, a partir da 1910 até 1930, período revoluci°' grandes figuras da história da arte Artiaga ou Leopoldo 5. 0 BANDIDO CASANOVA que se abren novas rotas pa_ra o· nário no que se produce un cárn, como Kandinski, Malevich e La, Nóvoa, en, Hixínio Puentes mündo da criación artística. E ta, bio radical tanto no seo da sacie, rionov, que abriron o camiño a un ae ouaos. Xerais mén neste ano cando o pintor le, dade rusa como no eido das artes. colectivo numeroso cuxos princi, lolanda López va á prática as suas teorias na Pri, Desta forma, houbo un antes e un pais representantes son Rodchen, comenta a rodaxe da pelfcula Dit1ertimen, meira acuarela abstracta, onde · despois do fenómeno que se coñe, ko, Kliun, Lebedev, Matiuxin, Pu, to, que José Garcia Hemández realizou no consegue liberar a forma e a cor ce como vangarda rusa. O antes foi ni, Filonov ... Todos eles integran Teatro Xofre de Ferro! con Federico Lup­ NoN FiCC1óN pi e Paco Rabal como absolutos rotag , de calquer referéncia á realidade a fenda aberra polos pintores sim, a mostra, na que, tamén, podemos nistas.t l. HISTORIA DE GALICIA para transmitir unha série de re, balistas, que prepararon o camiño atapar unha destacada preséncia Pepe Carreiro sonáncias emotivas. para a ruptura co realismo e natu, das criadoras máis emblemáticas A Nosa Terra ralismo imperantes. O despois, a da vangarda rusa: Popova, Roza, Guía 2. ESTRUTURA ECONOMI, Nese momento, as condicións ditadura autocrática de Stalin, que nova, Exter ou Ender. • CA DE GALICIA que propiciaran a aparición dun supuxo unha volta aos valores rea, dos libros novos Xoaquin F. Leiceaga / Edehniro L. mundo "sen obxectos" xa se de, listas nas artes plásticas. IVÁN GARCfA RIOBÓ Iglesias Nª 21. Setembro de 2000. Prezo 300 pta. Laiovento Dirixe: Xabier Madrifl.án. Edita: Noroeste Edicións. ,,t 3. XACEMENTOS 1 conta de discos j ;~ ARQUEOLÓXICOS Entre os libros que se resefian neste nú, DEGkICIA mero, destacan Direitos lingüísticos e con, ':~ · Pilar Barciela G./Eusébio R. Seara ria Dusk Till Dawn . The best of Caper, colaborara coa banda na gravación e trol político, de Pilar Garcia Negro, Xerais caillie. As suas viaxes a Galiza manti, xira do seu anterior disco Beautiful comentado por Concha Costas. Infancia :; e desventura de Lino Carrán, de Xosé Mi, ; :_ véronse nos últimos veráns e Wasteland , Ewen Vernal, que aporta ·; 4. A GUERRILLA puidéronse escoitar en directo en dife­ o baixo acústico e eléctrico e James randa, é comen, ·::!. tado por Fran, ·:.t ANTIFRANQUISTA DE rentes festivais, o último Ortigueira. MacKintosh, de Shooglenifty, que se ,. cisco Martínez. :t .. MARIO DE LANGULLO Pero o certo é que xa ia para tres anos encarga do traballo de percusión . .. ~ ~ Xosé Manuel António Téllez que a banda escocesa non editaba un Son os novas cornpañeiros de viaxe .i? Enríquez A Nosa Terra novo traballo. de , unha das voces .··""'~,. máis recoñidas da world,music e os comenta Saz, vador de Occi, {¡': 5. MANuEL MERA Inspirados no rico repfrtório dos can, compositores: , (tecla, :-: cioneiros que herdaron, Capercaillie dos), Charlie McKerron (violino) e dente, de Na, Xan Leira cho Taibo. O :8 Xerais grava Nadurra con bases acústicas e Manus Lunny (bouzouki, guitarra e ;~ mantendo, tamén, a experimentación bodhran). libro '{ Gaélico, naturalmente electrónica inaugurada anos atrás en Animalia, de .,.J. doce temas nos que permanece a Desde os seus comezos no Instituto de Antón Rivei, ·~ Título: Nadurra. elección do gaélico, "naturalmente" Oban, en Argyll, Capercaillie ro, é reseña, Grupo: Capercaillie. ( tradución do lema do disco, que se conseguiu un disco de ouro e dous de do por Joa, quim Ventu- :, Edita: Survival. aponta en inglés na contracapa do platino no Reino Unido, levan vendi­ ;r CD, que produce o próprio grupo e das máis dun millón de cópias e esti, ra. En atalaia q.lerta, de Mar, A tradición que canta en gaélico e os Calum Malcom). veron de xira en máis de trinta países. ta .Dacas ta, recibe a sua crítica de .?- sons contemporáneos cínguense de Colaboraron e apareceron na película Román Raña. Estro Montaña analisa a obra de Boris Vian Os constructores de · ~ ·· novo nas composicións que Capercai, Neste traballo constátase a integra­ Rob Roy e conseguiron, que por vez Uie recolle no seu último traballo, Na, ción, como parte da formación, do prirneira, un single en gaélico acadara impe.rios ou o schmürz. t e durra. Viñan de editar o recompilató- gaiteiro Michael McGoldri~k, que xa o top 40 nas listas inglesas.• A NOSA. '!'ERRA 14 DE SETEMBRO DE 2000 • NQ 952 2 5

Que papel están a cumprir as mo ilustrado e proxección ao cidades como referente de pro­ grande do que seria o alcalde de greso na sociedade galega? Manuel Pérez Rua bairro, é dicer, tendéncia a perpetuarse no tempo e a dicer Os dados mostran esa sorte de que isto o fixen eu. pensamento único que leva á xente a abandonar Lugo e Ou­ 'O futuro do urbanismo está no diálogo É A Coruña un modelo válido? rense para povoar o corredor atlántico. No modelo urbano, po­ Non, cria a felicidade inmediata ñendo como cabeceiras a Coru­ das cidades co éntorno' pero ten un liderato contraditório ña, Santiago e Vigo estanse dan­ con respecto ao entorno que é di­ do casos moi dispares. A Coruña fícil de arranxar. Vendeuse a ima­ está convencida de que se basta * CARME VIDAL xe de cidade contrapaís que pro­ por ela mesma. Inmenso erro por­ duce un efecto epatante, cosmo­ que non hai máis que baixar a CONTAR COA HISTÓRIA E OS HABITANTES PARA URBANIZAR. CONSTRUIR CIDADES QUE EXERZAN UN LI­ polita pero iso é momentáneo. Santiago --cidade premiada pala DERA TO HARMÓNICO CO ENTORNO. PROMOVER UNHA MEMÓRIA QUE IDENTIFIQUE AS PERSOAS E NON AS recuperación do casco antigo­ TRATE COMA ABORÍXENES NO SEU PRÓPRIO PAÍS. FUXIR DE CQNVERTER A ÜALIZA NUN GRANDE MUSEU. Património e emigración para ver os efectos perversos que S ON ESTAS ALGUNHAS DAS TESES QUE DEFENDE MANUEL PÉREZ RUA, COORDENADOR DA ÁREA DE P A­ se produciron en Bertamiráns, Como se debe intervir no patri­ Cacheiras, T eo ou S igüeiro. TRIMÓNIO CUI-TURAL E CULTURA URBANA DO FORO DA CULTURA GALEGA NA QUE PARTICIPARON, EN­ mónio rural? Arrastramos un atraso histórico TRE OUTROS, OS ARQUITECTOS CÉSAR PORTELA E DANIEL PINO E O INVESTIGADOR ÜIONÍSIO PEREIRA. p r ter a povoación tan espallada Nos anos sesenta coincidiron o e polo drama da xenre que vive desenvolvemento económico e a ali e ag ra e tamos a facer ca as emigración. Para un paisano, enri­ mái acaidas pero que non deixan quecerse era vender a terra, ian

Alertaron do perigo de facer de Galiza un grande musen.

Non é tempo de promover mag­ níficas coleccións de cadáveres. O culto e a exposición de todos os trebellos non deixa de fomen­ tar a imaxe estereotípica da Ga­ liza eterna e, sen embargo, hai patrimónios non físicos como a da err;ügración que se está a per­ der. E unha memória que morre E e problemas non se solven­ como tamén acontece coa histó• tarian cunha ordenación co­ ria da pesca. marcal acaida? A. PANARO O Foro denunciou a auséncia Cando se fala de área metropoli­ de documentalismo. tana poderiase falar dunha organi­ lso é Vigo e iso son as cidades de das cidades e só as contemplan que hai. Vigo ten uns índices de zación upramunicipal. ·A criación Galiza e o que cómpre é buscar un como pontos de atracción de ca­ leitura arrepiantes, non hai teatro Prodúcese o modelo folclorizante de Fundacións para o Desenvol­ modelo harmónico para o futuro. pitais. A lóxica é a de producir ri­ estábel e ten unha cativa oferta que trata aos nativos coma se fo­ vemento é un modelo para desar­ queza pero cun modelo de traba­ cultural. Non habendo nada cliso sen aboríxenes de Austrália: que mar, trazouse un mapa de Galiza Que significa recoñecer a histó• llar rural. Invístese en bares ou ca­ pénsase facer o Pazo de Congresos choren que os sacamos na galega. para sementalo de locais onde ria das cidades no urbanismo? sas sen entender que ese é un es­ e a Casa das Palabras como se isto T ampouco houbo a preocupación vender artesania sen entrar a fon­ pazo para viver centos de miles de fose Paris. Seria máis interesante de facer o diagnóstico da emigra­ do en nengun dos problemas de Cando se fala, por exemplo, de habitantes. Hai urbanistas que se facer un diagnóstico contando cos ción e a sua situación actual de ordenación territorial. No Foro Vigo hai unha falta de esfop;o por sorprenden de que nas cidades ha­ próprios cidadáns. Exemplifica ta­ inmigrantes no país. Existe unha collimos o conceito de cidade­ entender que ten história. E dicer, xa pobreza e infravivenda. Non se mén o descoñecemento da socie­ espécie de vergoña colectiva que xardin, que xa aparece en moitos o seu núcleo rural é, por asi dicer, fixo o esforzo de entender o país dade e a aplicación de modelos de quere tapar esta parte da nosa galeguistas, en especial en Caste­ menos Vigo do que Moaña e que hai debaixo e aplicáronse mo­ escala que non son acaidos para história. Detrás da emigración hai lao, como o ámbito no que o rural Cangas onde hai persoas que van delos xa feitos. nós. Para urbanizar é preciso con­ outro modelo de investigación penetra no urbano e viceversa. ao médico, a mercar, a estudar ou tar coas forzas sociais, escoltar á que non é só a cuantificación: hai Galiza ainda ten moito cliso. Vi­ a traballar ali, producíndose unha Onde situa o conceito de señora que para ir á compra dl.ária que falar coas persa.as e iso non se go, con ser a cidade maior, é un integración que, non sendo admi­ modernidade na construcción ten que coller tres autobuses e vi­ está a facer. Nos Estados Unidos exemplo. No núcleo urbano por nistrativa, é moito máis forte da das cidades? ve nunha cidade distinta. Non é -e ninguén lle cuestiona a sua exceléncia, a Gran Via, pódese que pode ter unha persoa de Vala­ a mesma para o taxista, un estu­ modemidade- teñen un imenso atopar un paisano cun Mercedes e dares. Os modelos cos que se tra­ O fundamental é non facer abs­ dante ou un empresário. Fronte museo da emigración. Nós des­ un remolque que vai ás patacas. ballou esquecen a história própria tracción do tipo de habitantes iso segue a haber moito despotis- coidamos a nosa história. + 26 14 DE SETEMBRO DE 2000 • Nº 952 A NOSA TEifffiA. . Galaxia canta o seu meio século de história Uriha exposición aberta en Vigo ·comemora os ·50 anos da edito~ial

Entre o cadro de Xohán Ledo Unesco en 1954 e que puxo en -:ilustrador da editorial até fin vereda a integración de España dos . setenta- que retrata o pri.. na organización internacional meiro equipo de Galáxia e a fo .. son proba, para Carlos Casares, tografia do actual Consello de de que "amáis de ser editorial Adrpinistración meian cincuen.. era un proxecto político", e, ao ta anos. Son as cinco décadas seu ver, o tempo demostra que o que Galaxia comemora na mos .. ideário de Piñeiro era atinado tra Palabras para un país, na tamén como loita activa anti, que editorial fai reconto da sua franquista. própria história. Xohán Ledo \ estaba na inaguración da exposi .. Refírense tamén desde Galaxia éión o pasado dia 13 de Setem.. neste sinalado aniversário ás rela, ~ro en Vigo, como tamén estaba cións entre o galeguisrno do inte, 1 Xaime Illa Couto, actual presi.. rior e o exílio, un.dos pontos máis dente e "proxectista" de Gala.. polémicos da sua história. "Estas xia, os dous son memória viva relació.ns, das que se encargaron da empresa fundada en 195 O sobre todo Femández del Riego e con vocación cultural e política . . Ramón Piñeiro, pro eguiron des, pois e nelas houbo máis coinci, O historiador Xavier Castro é o déncias que discrepáncias'' afir, comisário da mostra que leva a , mcµl no aboleiro titulado ",unha sinatura da própria Galaxia. No batalla p©lftica e cultural".

O exemplo de Álvaro de las Casas Queda dito que a facilidade ora­ previo percorrido pola miña vila e a propia Compostela. · toria era unha das características natal, de Pontecesures, onde vi­ comúns de Ramón Fernández sitara a Cerámica Celta; en ple­ N ises primeiros anos trinta o In­ Mato e Álvaro de las Casas, os na produción neses· días, con­ fanzón de Illesca trocárase no máis dous únicos escritores galegos tando coa inspiración de Caste­ destacado arredista' galego; tanto transterrados que abdicaron das lao e as aportacións de Francisco na tribuna, coma na prensa e nas súas ideas para arrimarse ao fran­ Asorei e outros artistas. Logo se­ organizacións políticas en que par­ q u is mo. Escoitei a Mato unha guimos andando pola vía do ticipou. Chegou a discursear no soia vegada, cando me levou meu tren, e ao chegar a Lestido to­ Paraninfo da Universidade en pro Sebastián Méndez pai a ouvir a seu admirado com­ mamos o camiño de Herbón. da independencia de Galicia, e pañ eiro de Fonseca e da Tuna. Denantes, pasando a ponte de formáronlle de contado un expe­ 'Amelga promoveu Nun mitin no que participou en ferro -como máis tarde lembra­ diente, destituíndoo de súpeto da Vilagarcia. Non poido precisar a ria Borobó no anaco nº 73 de La dirección do Instituto noiés. o único proxecto data; o que lembro é que non era Noche- un dos ultreias sinalou: Ramón galega do programa un mitin eleitoral. Algo así como Femandez Mato 1). capaé.idade de organización d~ se fose un entrenamento demo­ -Augas arriba queda Herbón. caricaturizado Alvaro de las Casas manifestouse da Capitalidade de crático e galegu izante prá acción por Castelao esplendorosamente na criación cunha praza de Compostela' política. De alí a pouco, o elo­ E Álvaro de las Casas explicou­ touros por dos ultreias coa cooperación dou­ cuente orador, que non me entu- lle aos seus rapaces: sombreiro. tros intelectuais coma Filgueira iasmou demasiado, sería feíto g0' Valverde, Bouza Brey e Femández vemador por Portela Valladares. -¿Non coñecedes Herbón? Alí del Riego. Viñan a practicar unha Estou lendo unha biografía sobre está o convento franciscano, sorte de escultismo nacionalista; Alejandro Magno de Marie Re­ ola contra escoitei d~ rapaz cheo de silencio e beatitude. ¡Si tratar da inmensa obra e a breve empezando de seguida a realizat nault que se chama Alejandro máis de unha vez a Alvaro San Francisco volvese ao mun­ vida do fabuloso orador e escritm moitas actividades culrurais e de­ P de las Casas na miña T erra do, escollerfa sen dúbida o ceno­ ourensán: capaz das criacións e portivas, entre as cales destacou a Que libros recomenda ler? de lria. Onde aparecía don Álva­ bio de Herbón, entre todos os das contradicións máis sorpren­ excursión marítima pola Ría de ro con certa frecuéncia pra botar, da sua orde, pra vivir de novo ... ! dentes. Lembrarei algunha dilas, Arousa durante unha semana. Recomendar libros paréceme moi co menor pretexto, algún discuro Ledo Herbón, doce coma un coma a de cando o fantástico fi­ complicado pero a min gústanme improvisado en Padrón ou Les­ agarimo verdecente. dalgo res.ideu na vila e corte, e uela org~nizadón ultreia· moito as novelas históricas, Me, trove. Pra honrar a Rosalfa; pra fo¡ nomeado xentilhome de cá­ que parecia avanzar vento marias de Adriano por exemplo é evocar a Macfas O Namorado; l)lon aseguraba Borobó que don mara, ou maiordomo de semanas Mn pop~, pilotada de man un libro apaixoante, a min cam­ pra facer propaganda, quizaves, Alvaro pronunciara exactamen­ de S.M. o Reí alfonso XIII. apare­ mestra por Alvaro de las Casas, bio4me a vida. E9- literatura gale­ do Estatuto de Galicia. te tales palabras, no seu fermoso cendo retratado en ABC, vestido tropezou con certos escollos, de ga recomendo a Alvaro Cunquei­ galego prenormativizado, pero de calzón corto, con espadín e a índole sexual, que alertaron a ro, Otero Pedraio e por suposto • DON ÁLVARO NO Uu.AN. soaban moi docemente a seus chave do seu oficio palatino; o Castelao, Otero, Bóveda e de­ Castelao; dos contemporáneos a Viña con outros dous ou tres pr0' ouvidos cando as escribeu, e cal abraiou a seus amigos das lr­ máis guieiros do galeguismo, e Suso de Toro e Manuel Rivas. fesores do lnstiruto de Noia e uns poido moi ben pronuncialas o mandades da Fala, a maioría de­ impidiron que chegase a ser a es­ cantos discípulos diles, quen al­ gran mestre dos ultreias. "Os ora­ les intelectuais republicanos; os tructura organizativa das Moceda~ A Asociación de Música en gun lle servia de teloneiro. Soían dores -comentaba eu, hai cin­ c,ales non comprendían que des. Que pouco tardarían en esta­ Língua Galega dá esta fin de se .. dirixirse ao Souto feiral padro­ cuenta e carro anos- se embria­ Alvaro fora daquela, ademais, se­ blecer o Partido Galeguista, de mana un concerto en Monfero. nés. Deica alío seguíamos unha gan cas frases floreadas que cretario do Conde de V allellano, modo directo e formal. Que podemos atopar ah1 dúcia de rapaces de Extramundi, achispan ainda máis ao audito­ alcalde de Madrid no tempo da afeizoados á polf tica e ás letras, rio. Si se toman cun cassete al­ Dictadura primorriverista. • FINAL EN BARCELONA. É un concerto que está dentro da cheos de curiosidade. Baixo a gunhas delas, comprobaríase que Cando Borobó escribía en La segunda edición do Grelo Folk or­ frondosidade dos centenarios casi sempre eran puro, sabroso or si fora pouco ocorreuse­ Noche aquela semblanza de ganizado polo concello de Mon­ carballos, existía unha mesa de camelo, a punto de caramelo". lle ao xentilhome ouren­ Álvaro de las Casas; ainda esta­ fero. N el participa Zafad.os, que é pedra, onde o domingo de Pas­ Psán, e profesor de historia, ba iste transterrado en Bos Ai­ un grupo novo da comarca, Ca, cua, a xente distinguida tomaba o a,is non era iste o caso de fundar, sacándoa da manga da res, fuxido da España de Franco. chirnaaja, Papaqueixos e nós, Ruxe pulpo (pois non lle chamaban Alvaro de las Casas. Quen sua casaca, a Orde dos Infanzóns Non cesou alí a súa peculiar ac­ Ruxe. E un concerto reivindicati­ polbo). Subíase a ela Don Álvaro, Mdi curria no momento de de Illescas, que ainda subsiste, ti vidade, criando entre outras vo, celébrase no Mosteiro de e log de que falasen br vemente cruzar o río Ulla, polo axiña de­ lucindo lindos uniformes idea­ causas, a editorial Emece. Pero Monfero e con el tratamos de un par de teloneiro , comezaba un saprecido ponte metálico do The dos por il. ao pouco tempo, na derradeira apostar pola ecoloxia da fraga. d long di - West Galicia, era un orador ca­ das duas inverosímiles muta­ bal e sabio, que non falaba de • 0 PROFESOR ARREDISTA. cións, convirteuse ao franquis­ . Amelga participa en dous pro, alde. Anque foi un dos máis Logo don Álvaro gañou a Cáte­ mo. Ainda transcurrirían algúns xectos nas cidades de Lugo e grandielocuente oradores de es­ dra de Historia e Xeografia no anos máis, antes de que chegase Santiago, en que consisten? tilo asiático cal Hortensio Hor­ recén creado Instituto de Noia, un mal día, ferido de morte, ao talo, que escoitei xamais. Ainda onde unicamente se cursaba o porto de Barcelona. Pra finar a Si, son dous proxectos; o primei­ vibran no meus oídos, trece lus­ bacharelato elemental. Ao pou­ noite seguinte na casa do seu ir­ ro é en Lugo, nas Festas do San tros despois, de telas ouvido: na co tempo foi designado director mán, o poeta Augusto Casas, Froilán os días 6 e 7. Ten un ca­ Nalgún l cer chegou Álvar d ponte de ferro, ante as palmeiras daquil centro, emprendendo un­ que era, senón me equivoco, o rácter educativo e formativo moi Las Casas a Ullán, ao fr nte d de Herbón, nas Torres de Her­ ha laboura de extensión cultural secretario do Gobemo Civil da grande, trátase de achegar aos seus Ultreias: pra mostrarlles a mida, cabe o Souto de Padrón. que se fixo notar axiña na terra cidade condal. O mesmo que fo­ máis cativos á música e á artesa­ Ca a de Ro alfa, ni e an s, e barbanzán e arousana, alcanzan­ ra anos antes, don Faustino San­ nía galegas. Durante o ·dia hai ta­ ainda por moito máis, arruinada. Un libro enteiro faría falta pra do á de Iría -como xa indiquei- talices, o tanxedor da zanfona. • lleres e exposicións de artesanía -t E as descoidadas, entón, Torres e logo hai un concerto de grupos de Hermida, onde morara tamén folk. O proxecto de Santiago a Cantora do Sar. E o camposan­ chámase Sete Notas Sete Cidades, to da Adina, no que o seu corpo trátase de concertos temáticos, estivo sepultado. E pra contem­ un día está adicado á Costa da plar, dende a explanada do con­ Morte, á emigración, a Ourense vento do Carmen, toda a apostó• e os poetas, ao rock galego,bra­ lica e rosaliana T erra de Iria. vú, a Pontevedra e Castelao... Ademais re~ordo que un bon dia ' levou don Alvaro aos seus ultreias Cal é o balance que fas da cría.. deica o seráfico Herbón. ción de Amelga? Nestes momentos os resultados • CAM~O DE HERBóN. An­ que Borobó nunca foi ultreia xa son mellares do que esperabamos. trataba ao director do Instituto Comezamos s~ndo 15 grupos, ago­ de Noia, de tanto asistir aos seus ra somos 60. E algo que tivo moi mitins, e acompañouno, cami­ boa acollida, iso é porque facia fa­ ñando cos seus ultreias, aquela lla. Criamos un proxecto moi am­ lonxana e inesquencible tarde, bicioso como é Sete Notas, Sete pola beira do ulla, ata marabi­ Cidades, que é o único proxecto llosa aldea, franciscana, lamprei­ de base galega en toda a capitali­ ra e pimenteira, de Herbón. dade, é increíbel pero é así. + Voceiro da asociación AMELGA e com­ Acompañáraos xa durante o poñente de Ruxe Ruxe. 30

=o - ANOSATERRA ~g QNzW <( o ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• .o ~~ NATÁLIA z!ii DIAS MELLA V) Mostra a sua obra, dentro Convocatórias w - O do ciclo Os nosos artistas, "' MANUEL EIRIS sua residéncia de Cadaqués e ALFONSO Monforte, Celanova, Ouren­ sobre a razón da arquitectura, dación Caixa Galiza até o Mostra a sua Collage auto­ de Gala no castelo de Pubol. Mostra antolóxica da obra se e Tui, ademais do patrimó• .as calidades do escultórico, os vindeiro 28 de Outubro. matista no pub Modus Vi­ As fotos van acompañadas obra fotográfica de Alfonso nio pertencente a Ribadávia. efectos pictóricos, o sentido vendi, até o 23 de Setembro. de comentários nos que se Sánchez Portela. Está com­ da pintura, a definición do ÁLEXCALVO plasman as lembranzas do fo­ ( _ posfa por 150 instantáneas , T AUROMÁQUIA E ·debuxo ou a busca da imaxe hte pintor, de fo~mación RODOLFO HALFFrER tógrafo, os seus diálogos co realizadas entre 1917 e 1989 PROVÉRBIOS a través do gravado. No Cew autodidacta, preséntanos a (1900-1987) pintor e a criación artística e inscríb~se na liña de pro- De Goya, na lgrexa da Ma- tro Galega de Arte Contempo- sua última série Pei.xes e in- Mostra de sesenta partituras, conxunta entre os dous .

.) 1 28 O Trinque Dia das Letras -=oxo X . ~ o u.i Un grupo de rapaces, en cola­ ocasión para escoitar aos grupos Zo boración cona AMELGA, organi­ Fafados, Cachimonia, Ruxe Ruxe ~o N r::><: za, para o Sábado 16 de Setem­ e Os Papaqueixos e reivindicar a ~~ bro a partir das 22 horas, o festi­ recuperación e conservación 01 LU z tü val Grelo-folc no adro do Mos­ deste património tan peculiar e ti) teiro de Monfero. Unha boa abandoado desde hai anos. • LUo '

' · ' .

···········································~·························~·····1

JUAN ARMÉNTIA llo coche e a sua caravana, • EXPOSICIÓNS Colga as suas fotografias por mor dunha ·~varia, pasa baixo o título Armadura e vários dias en méC;lio do cam­ PASO A PASO Virtu.osos de Mosoova bolboreta, na Casa da Cul­ po xunto con H~nri, o seu Mostra interactiva sobre a tura até o 23 de Setembro. cuñado, home rosmón. O película de debuxos anima­ Cuarteto que interpretará De Bach a Sc­ Luns 18 poderemos ollar dos O bosque animado que hostakovitch, "Música para cuarteto de cuer­ Western, de Manuel Poirier poderemos visitar na Esta­ da" ; un conce~o no quepoderemos esc~i­ Cervo (1997), na que Paco, un ven­ ción Marítima. tar obras de J. S. Bach; W. A. Mo~t, dedor de zapatos catalán que Schubert, G. Puccini., J.Turina e . • EXPOSICIÓNS viaxa por Franza, recolle a CARMEN NóVOA Shostakovich. A acruadón será en S - Nino, un imigrante ruso, que Mostra a sua obra, dentro TIAGO DE COMPOSTELA o Luns 18, ISAAC DIAZ PARDO acabará por roubarlle o coche do ciclo Os nosos artistas, ás 21 horas, na lgrexa de San Paio¡ e esta­ Mostra de 39 carteis do ar­ e a mercadoria. Marinette, a na Biblioteca González Gar­ rán en PONTEVEDRA o Martes 19, ás \ tista relacionados coa cul­ propietária dunha tenda de cés até o 23 diste mes. Pai­ 20:45 horas, na Basílica de Sanra Maria.• tura e a política, con al­ regalos, acplle a Paco. O saxes inconexas, que asi ti­ gunha incursión festeira: Martes 19, A la belle étoile / tula a mostra, son as ima­ teatro, cinema, compromi- • Á luz da lua, de Antoine xes interiores de soños, le­ so social, indústria, litera­ Inversión e transformación, Desrozieres ( 199 3), na que dícias, medos e obsesións ¿É o ornamento un crime? e tura, música, tradicións, Tornas, de 17 anos, un rapaz que remiten a un espfrito Estatuto de Autonomia do Voos de [amasia. Entre as torpe, superficial e solitário é rebelde. pezas da exposición figuran 36 ... Están incluidos cinco seducido pola tenrura de Ma­ cartaces de cego, coma un­ obras importantes de moi­ Sugarless, rion, pero é Rebecca, a amiga \ ASPECTOS ÜRIXINAIS ha banda deseñada que tos deseñadores e inclue na foto, Baiona ·Boimorto dela, con quen descobre o Artes decorativas do século mobles e lámpadas de participa no canta diferentes histórias amor físico, tras un intento XX. A través de máis de pola boca do ~ego Zato. Frank O. Gchry, Ron Festiva/­ •MÚSICA • EXPOSICIÓNS frustrado con Claire. O Mér­ 200 obxectos explora as in­ Arad, Edgar Brandt... , ob­ deorras do Estará na Casa da Adminis­ cores 20 proxectarase Le fluenzas criativas e estilísti• tración de Sargadelos até es­ xectos de cerámica de Pa­ \ BARCO BAREOOROCK HISTÓRIA DE GALIZA comptoir / O expositor, de cas que configuraron o de­ blo Picasso, Roseline De­ xunto con te Venres 15. Festival organizado polo Poderemos contemplar ista Sophie Tatischeff, (1998) seño do século que termi­ lisle ... ¡ obxectos de vidro e 1 f/efant Band Centro Social, Cultural e mostra até o 30 diste mes. que narra a história duns bre­ na. Céntrase en aspectos cristalería de Fulvio Bian­ 1 ea Deportivo A Cela, o Sába­ tóns bébedos que quedan sur­ que foron rexeitados polo Psicafónica Cha.n ta.da. co ni, Dale Chiquly ... ¡ 1 do 16, ás 9 da noite, no prendidos ao ver pasar sobre deseño moderno, o non ra­ A de Coroca. xoias e obxectos de metal adro da igrexa parroquial Bueu cional, o non funcional e o \ Este Sábado • EXPOSICIÓNS un camión o expositor diante de Salvador Dalí, Bruno de Baredo. Serán cinco ho­ do que bebian cada noite e inesperado¡ calidades pre­ 16 tamén • EXPOSICIÓNS Martinazzi. .. ; ou teas de ras, totalmente grátis, de deciden seguilo até a casa das sentes en e.atto seccións te­ tén lugar o BEATRIZ PALOMERO Adele Lutz, Junich.i, ~' Baredo Rock variedade musical, desde o Mostra as suas serigrafias suas novas propietárias. máticas: Iinguaxe Corporal, Jack Lenor Larsen evtte punk desmadrado de Tiro MARCELA TOBERGTE en BAIONA Mostra a sua pintura e Xo­ na Casa da Cultura. outros. Até o 30 de Setem­ ~on Tiro na na Testa ou Xolda, pasan­ án A. Pérez, a sua escultu­ bro na Fundación Barrié. Ninguén 1 Testa, do polo rock alternativo de chorou por ra na Sala Amália Domín• Rh 'xalda, Zambra, o heavy metal de A. Coruña nósé a obra guez Bua. A EsPAÑA un i Zambra Promax, para acabar l:¡ai­ quena ac Promaxe •CINEMA DE CARLOS V actualidatle lando a ritmo ska cos m\íti• A arte da prata e das xoias Skárnio cos Skárnio. •MÚSICA representa a é o títiulo da exposición • CGAI compañia Ve ALOMA SUANCES que, con motivo da come­ p No ciclo dedicado ás Novas Teatro Brvto n. O Barco A cantante galega actuará moración do seu centená­ e que este J Xeracións do cinema francés Prin na Taberna de Pancho (rua poderemos contemplar, o rio, poderemos ollar na Sa­ Xoves 14 e SAll de. Val.deorras A Graña 93), o Xoves 14, Xoves 14 no seu local, ás l a de Exposicións do Venres 15 ás 22 horas. 20:15 h, Les gens nonnaux Quiosque Afonso até o 17 está na CORUÑA. • EXPOSICIÓNS n 'ant ríen d 'excepcíonnel / de Setembro. Caldas de Reis A xente nonnal non ten na­ MOSTRA COLECTIVA da de excepci.orial, de I.au­ •TEATRO De pintura e escultura na • EXPOSICIÓNS renc e F erreira Barbosa Sala de Expósicións de (Franza -Portugal, 1993 ~, que NlNGUÉN CHOROU Caixanova oncl.e permane­ POR NÓS MÚSICA PARA VER ten como protagonista a cerá até odia 23. De Miguel Sanpe, pola Inaugurase o Martes 12 Martine, de 25 anos, que tras no Auditório Municipal a sua ruptura con Fran~ois compañia Tea1o Bruto. •MÚSICA Gañadora do VI I prémío onde poderemos conten­ ten a impresión de que todo Rafael Diesce d eputa­ plala até o 1 de Outubro. se desfai ao seu redor. Tras un FESTIVALDEORRAS incidente, encóntrase nun dión da Coruña, stá diri­ No que poderemos escoitar hospital psiquiátrico onde xida por Paulo Rodríguez o rock dos grupos Sugarless, Cangas decide ocuparse do destino e interpretada p r Gena Elefant Band e o último dos mozos enfermos. O Ven­ Bamonde, Mónica Cama· traballo da Psicofónica de . -EXPOSICIÓNS res 15, proxectarase Un été ño e Glória Rico. A repr • Conxo titulado Psicopolis, sans hiswire / Un verán sen sentación realizaras te o nome da cidade mental RONSEL GRÁFICO história, de Phillippe Harel Xoves 14 e Venres 15 ás na que nos introducen cos PARA CASTELAO (1992), que relata cómo 22 horas no Teatro Colón. seus temas. Comezará a Que poderemos contem- . Claudine, que marcha de va­ partir das 12 da noite. plar até o 30 de Setembro. cacións conducindo o seu ve-, A Estrada

• EXPOSICIÓNS

BEATRIZ GARCLA Mostra as suas pinturas e J.F. López Noya, as suas esculturas, até Outubro no Pazo da Nugalla-Curantes. Fe.rrol

• EXPOSICIÓNS

HOMENAXE A ANGOLA Na galeria Sargadelos, até finais de mes. Con motivo do XXV aniversário da sua independéncia nacional, o profesor lucense Xosé Lois Garcia, na actualidade en Barcelona onde é profesor de história e ademais autor de vários volumes adicados á poesía galega, pmtuguesa, mozambicana, angolana e guineana, e de diversor en­ saios sobre literatura africa­ o na de expresión portugue­ sa, monta unha mostra de fotografias e libros que re­ Est flicte ao país afrieano no Gu proceso de recuperación da ep sua identidade nacional. 29 aeroporto. Permanecerá O Yemes 15 terá lugar o ~­ •CINEMA aberta no CGAC, até o gundo concerto en que a =o 17 de Setembro. protagonista é a canción es- , ANOSATERRA -~g CrcLO lava e no que poderemos es­ ON ••••••••••••••••••••••••• z UJ Que comeza o Luns 18 e DIÁLOGOS coitar á mezzosoprano Ale­ <( o que durará até o dia 24 dis­ CO SILÉNCIO xandra Rivas, xunto ao pia­ .o te mes no T eat.ro Principal. nista Mariano Rivas, que fri ~ Título da mostta na que o- ~ participaron dezaoito ar­ interpretarán obras de Szy­ z~ • EXPOSICIÓNS tistas galegas que dialoga­ manowsky, as cancións xi­ (/) ron coa sobriedade do in­ tanas de Brahms e Dvorak UJo As FACES DE DEUS ~erior dunha igrexa ~ que e unha mosrra da canción "'

=o ANOSATERRA -xo xo - O~ •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• Zo ~o N c.:: ÜMBREITA CORSlNl E céntrase nun cativo chama­ ~ co o- w~ "!- BENITO RIAL do Masao, que cun enderezo OI ~ Zw Presentarán os seus obxectos e unha foto decide empren­ Anúncios de balde en e instalacións, baiJco o título der a busca da sua nai a quen w • Véndese quentador eléctrico de • Subscrébete de balde ao Boletín di­ • Mestre de Primária con experién­ o Aberto por obras. As suas nunca viu. Un amigo da sua ""

1. Paz nos .ANOSA TE conflitos DIREcroR: Alonso Eiré López EMPRESA XoRNAUsTICA EDITORA: Promocións Culturais Galegas S.A. PREsmENrE: Cesáreo Sánchez Iglesias Príncipe, 22, planta baixa (36202) Vigo. Telf.: Administración, Subscricións e Publicidade (986) 43 38 ao•. Redacción (986) 43 38 86 • 22 24 05. Fax (986) 22 31 01 . FRANCISCO CARBALLO

• 14 DE SETEMBRO • 2000 • N" 952 •ANO XXIII• IV XEIRA • · entres "galegos-cris­ tiáns" do colectivo M lrimia sumaban forzas na xuntanza anual -9 de Se­ tembro-, este ano en Penalba de Campo lameiro, outros cris­ tiáns, reflectian no Congreso "O cristianismo nun mundo plural e conflitivo" (Madrid. 7/10 de Setembro). Xente da lgrexa, iguais nun desexo de cámbio e pacificación.

Se algo quedou claro no citado congreso é a realidade da uni­ versalización dos conflitos: de clase, de países, de ideoloxias. Un mundo a ferver de nervos e de inseguridade. Razón de máis para impulsar os vieiras de paz, só edificábel s bre a xustiza.

Deunos o congreso un serán para debater a raice do con­ flitos nacionali ta na Penín• sula Ibérica. Os 1175 congr - i ta atenderon, participar n e abriron un ollas de "oll - mol" ao de cubrir parte do qu e agacha n te fenóm n mi tificado arreo por "tertulia­ no ", columni tas e atélites.

Os nacionalismo periféricos constituen unha proba do evo­ luir dos pavo ; da bu ca de te colectivo con identidade de madurez, autoestima, progre o. Iso quer dicer er "nación'; er soberanos que e governan e relacionan con todo o de­ mais en xesto de paz, igualda­ de e respeito. Se hai mitos, se hai inexactitudes histórica FÁTIMA nas suas reivindicacións, son menores que os mitos e false­ dades dos estados-nacións dos que aqueles mimetizaron a li­ Brigada anti-incéndios de Antas -0- SANTI CARBALLIDO dubidar que "dadas as caracte­ "antigamente eran os nenas os teratura de combate. rísticas que ten esta singular ce­ verdadeiros protagonistas, per­ de Ulla, a Banda de Danza e A parróquia de Castelo, no lebración, trátase dun festexo de curando xunto aos seus irmáns Gaitas de Chantada comezou a concello de Taboada volvéu marcada fasquia céltica. Mesmo máis vellos o piñeiro máis axei­ interpretar diversas pezas das Foron os estados-nación uni­ celebrar un ano máis a quei­ teño pensado viaxar próxima• tado ou a pola de carballo máis máis coñecidas do folclore tradi­ formizadores, homoxeneizado­ ma dos fachóns na noite da­ mente a Irlanda para acreditalo." xeitosa." Despois de levar a ca- cional galega. Os asistentes, de res, os que seguen a intentar festividade padroal. Máis de Alén diso, outros bo esta impres­ todas as idades e das máis va­ destruir a pluralidade, a criati­ cincocentas persoas se de­ opinan que a tra- cindíbel tarefa, riadas procedéncias, salienta­ vidade que os povo preci an, ron cita, avanzado o serán do dición dá queima A sóbese ata o ban nas suas faces e nas suas esixen e deben recuperar: plu­ xoves Sete de setembro, no castro e ali, cun voces o vencello emocional que ralidade l.ingüística, cul~ural, outeiro onde está situado o ~~~t~:~~~sx~i~~ verdadeira pao de ferro ou a festa supuña entre os habitan­ organizativa, evolutiva. Para castro, para asistiren á cre­ que os habitantes obra con calquer mé­ tes do Castelo actual e as xen­ tal ben, é hora de imaxinaci n mación das máis de cincuen­ dos antigos cas­ todo máis ou me­ tes que nalgun dia, como en e de reflectir como articular as ta fachas, dispostas circular­ tros tiñan de per­ de artesania nos efectivo, fa­ tantos outros lugares de Galiza, ;nacións no e tado, na CE, na mente no alto da parróquia. curar dunha ma­ é a própria ciase o buraco se viran na dolorosa abriga de ONU. Os "nacionali ta " da neira lóxica o alu­ no que deixar percurar a sua vida lonxe deste nacións irredentas manifestan Non hai quen poi da asegurar m eado para o elaboración chantada a fa cha pais. Podianse escoitar ali ex­ a razón da diver idade; de de con fidelidade cal é a orixe certa conxunto do po­ para que presen­ presións cheas de sentimento, esta a paz pode edificar e e o deste costume, que os viciños boado nas festas. dos fachóns. te a mellar das algunhas de persoas como Lois conflitos reducirse e superar e. de Castelo conservan desde De feito, e xa fasquias posí- Rodriguez Taboada, nado en tempos inmemoriais e que su­ neste século o , beis. Castelo e residente desde· hai pón ademáis un xeito de cola­ costume de tirar trintaeún anos en Suiza, que Os de lrimia en Campo Lameir boración entre todos os parro­ os foguetes des- Nembargantes, a lembraba desde neno esa data estaban a facer desde a sua di­ quiáns, tanto na tarefa de reco­ de o alto dos cas- verdadeira obra subliñando ·que "o dia que se versidade, pluralidade e ecle ia­ llida e aproveitamento dos agú­ tros na véspera de artesanía é a queimé!ban as fachas era o má­ lidade; desde o congreso da Aso­ cios para a "fabricación" dos fa­ da festa, que se própria elabora­ ximo. E unha grande ledícia ver ciación de Teólogos Xoan XXJil a chóns, como para a sua coloca­ dá en toda a co- ción pos fa­ o divertimento da xente e a im­ reflexión