Rzeczypospolitej Polskiej Kadencja IX

Sprawozdanie Stenograficzne z 1. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 12 listopada 2019 r. (pierwszy dzień obrad)

Warszawa 2019

SPIS TREŚCI

1. posiedzenie Sejmu (Obrady w dniu 12 listopada 2019 r.)

Otwarcie 1. posiedzenia Sejmu RP IX kadencji Wznowienie obrad Marszałek Senior Antoni Macierewicz ...... 3 Punkt 2. porządku dziennego: Poselskie Przemówienie Prezydenta RP Andrzeja Dudy . . . 3 projekty uchwał w sprawie ustalenia Przemówienie Marszałka Seniora liczby wicemarszałków Sejmu Rzeczy- Antoniego Macierewicza ...... 8 pospolitej Polskiej Powołanie tymczasowych sekretarzy Sejmu Poseł Łukasz Schreiber ...... 29 Ślubowanie poselskie Poseł Borys Budka ...... 30 Sekretarz Poseł Daniel Milewski ...... 11 Głosowanie Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek ...... 11 Marszałek ...... 30 (Przerwa w posiedzeniu) (Przerwa w posiedzeniu) Wznowienie obrad Wznowienie obrad Punkt 3. porządku dziennego: Wybór wi- Punkt 1. porządku dziennego: Wybór mar- cemarszałków Sejmu Rzeczypospolitej szałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Polskiej Poseł Marzena Machałek ...... 19 Sprawy formalne Poseł Borys Budka ...... 20 Poseł Cezary Tomczyk ...... 30 Poseł Krzysztof Gawkowski ...... 21 Poseł Janusz Korwin-Mikke ...... 31 Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz ...... 21 Punkt 3. porządku dziennego (cd.) Poseł Jakub Kulesza ...... 22 Poseł Krzysztof Gawkowski ...... 31 Poseł Robert Winnicki ...... 23 Poseł Joanna Borowiak ...... 31 Poseł Jarosław Kaczyński ...... 23 Poseł ...... 32 Głosowanie Poseł Lidia Burzyńska ...... 32 Marszałek Senior Antoni Macierewicz ...... 24 Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz ...... 33 Marszałek ...... 24 Poseł Grzegorz Braun ...... 33 Sprawy formalne Głosowanie Poseł Sławomir Nitras ...... 25 Marszałek ...... 34 Wystąpienie prezesa Rady Ministrów (Przerwa w posiedzeniu) Mateusza Morawieckiego ...... 25 Załącznik – Teksty wystąpień niewygłoszonych (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Paweł Kowal ...... 37 dać, Panie…)dać, ojczyźnie. służyli którzy parlamentarzystów, ostatnio zmarłych wszystkich dencji. mistrz Białogardu, bur poseł samorządowiec, na Sejm nauczyciel, VI, Strzałkowski, VII i VIII fan ka kadencji. ( Sejmu 1. IX cję posiedzenia wszystkich oraz Polskiej inaugura uświetniają swoją którzy obecnością gości, Rzeczypospolitej Sejmu słów mundem ( Andrzejczakiem. Polskiej z szefem Sztabu Generalnego generałem Raj ( wyznaniowych. ków przedstawicieli innychwszystkich i Kościołów związ ( Gądeckim. Stanisławem arcybiskupem ferencji Episkopatu Polski Jego Eminencją księdzem wPolsce Pennacchio. ( Salvatore stolskim nuncjuszem dziekanem zjego apo matyczny wraz ( kadencji ubiegłych Senatu i człon oraz Morawieckiego ( Ministrów ków Rady Mateusza pana ( Ministrów Dudę Andrzeja pana Polskiej Rzeczypospolitej prezydenta uroczystość: naszą na i śpiewają szałkowską kadencji. IX Polskiej zebrani wstają, Duda, Andrzej oklaski Witek Elżbieta Sejmu marszałek oraz Macierewicz Antoni Szanowni Szanowni Państwo! Serdecznie witam przybyłych ( ( 1. Sejmu posiedzenie Rzeczypospolitej Otwieram Macierewicz: Antoni SeniorMarszałek ( ( Szanowni Szanowni Państwo! W dniu 8 listopada zmarł Ste po na wybranych panów i panie wszystkie Witam dowódców Witam Zbrojnych Sił Rzeczypospolitej oraz Ekumenicznej Rady Polskiej członków Witam Kon przewodniczącym z duchowieństwo Witam ( ( pamięć oraz pamięć jego ciszy chwilą Uczcijmy Orkiestra gra hymn państwowy, zebrani wstają Na salę wchodzi prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Zebrani wstają Poseł Robert Telus a oidei pzwdiz mrzłk senior marszałek przewodniczą posiedzeniu Na Marszałek senior trzykrotnie uderza laską mar laską uderza trzykrotnie senior Marszałek )

) ) , chwila ciszy chwila Oklaski : Wieczny odpoczynek racz im Oklaski

Oklaski ) Oklaski Oklaski ), marszałków Sejmu Sejmu marszałków ), ) ( Początek posiedzenia ogodz. 12 minPoczątek 04 ) ), korpus dyplo korpus ), ), prezesa Rady ) Oklaski Oklaski Oklaski ) ) ) ------świeci.) Panie…)dać, świeci.) Panie…)dać, świeci.) niepodległości w niepodległości tamtym pamiętnym 1918 r., ale tak po obchodach 101. przez Polskęodzyskania rocznicy litej. W okresie szczególnym, tuż po 11 listopada, tuż Sejmu suwerennej Rzeczypospo wolnej, niepodległej, kadencji, PolskiejIX posie SejmuRzeczypospolitej dzenie pierwsze to Państwem z wraz dzisiaj otwierać móc zaszczyt niezwykły mnie dla to Jest Państwo! Szanowni Wielce Wszyscy samorządowych! i wych państwo instytucji Przedstawiciele Goście! Przybyli Dostojni Wszyscy wystąpienia! tego słuchające i sali tej na obecne Duchownego Stanu Osoby Wszystkie Biskupi! i Arcybiskupi Księża Ekscelencje, nencje, Emi Polskiej! Rzeczypospolitej w kraje swoje cymi reprezentują gośćmi zagranicznymi naszymi kimi wszyst i konsulami ambasadorami, plomatycznego, dy korpusu przedstawicielami ekscelencjami, kimi Dziekanie korpusu dyplomatycznego wraz ze wszyst strowie! Ekscelencjo, Czcigodny Księże Arcybiskupie, Mini Państwo Szanowni Premierze! Panie nowny Sza Wielce Posłowie! Panowie Posłanki! Panie ne przedniej i wcześniejszych kadencji! Wielce Szanow po Marszałkowie Państwo Szanowni Seniorze! ku kadencji.1. Sejmu posiedzeniu IX na orędzia wygłoszenie o Dudę Andrzeja pana skiej wiecznym.) ( ( ( ( ( ( Drodzy Rodacy! Wielce Szanowny Panie Marszał Panie Szanowny Wielce Rodacy! Drodzy Duda: Andrzej Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej prezydencie. proszę, panie ( Bardzo Pol Rzeczypospolitej prezydenta proszę Bardzo Dziękuję bardzo. ( Poseł Robert Telus Posłowie Poseł Robert Telus Posłowie Poseł Robert Telus Posłowie Posłowie : …a światłość wiekuista niechaj im im niechaj wiekuista światłość …a : im niechaj wiekuista światłość …a : im niechaj wiekuista światłość …a : : Amen.) ) : Wieczny odpoczynek racz im : Wieczny odpoczynek racz im : Niech w odpoczywają pokoju Oklaski ) ------

Spis treści 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. 4 Przemówienie prezydenta RP

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Państwu ogromnie wdzięcznych za ten właśnie wiel- ki akt obywatelski. (Oklaski) Ogromnie się też z tego cieszę, nie ukrywam. że w roku szczególnym 2019, będącym zarazem Ro- Cieszę się także z bardzo dobrego wyniku wcze- kiem Powstań Śląskich, albowiem przypada w tym śniejszych wyborów do Parlamentu Europejskiego. roku także rocznica I powstania śląskiego, będącym Również apelowałem o frekwencję, bo uważam, że także rokiem 80-lecia wybuchu II wojny światowej, w istotnym stopniu jest to odpowiedzialność głowy która tak mocno odcisnęła się na naszej historii państwa – aby namawiać, aby prosić rodaków, by tę – sama i to wszystko, co po niej nastąpiło – roku odpowiedzialność za państwowe sprawy na siebie także i 75. rocznicy wybuchu powstania warszaw- brali. Wiedzą Państwo doskonale, że to nie jest tylko skiego, a więc roku rocznic bardzo ważnych dla całe- kwestia odpowiedzialności, to jest kwestia także go naszego społeczeństwa, dla wszystkich Polaków, tego, jaka będzie jakość legitymacji tych, którzy zo- żyjących nie tylko tutaj, w kraju, ale i na całym świe- staną wybrani. Im wyższa frekwencja, tym legityma- cie, dla których bardzo często te wydarzenia były cja ta jest silniejsza, tym mocniejsze są organy o cha- właśnie determinantą ich życiowych losów – bardzo rakterze ustawodawczym czy prawodawczym, które często nie wyborów, tylko konieczności, które nimi oni reprezentują, myślę tutaj o Parlamencie Europej- w różny sposób pokierowały – i którzy dzisiaj także skim, myślę o polskim Sejmie, myślę o polskim Sena- patrzą na nas i patrzą na naszą odpowiedzialność za cie. Trzeba powiedzieć jasno, że w tym roku, w roku dalsze losy Rzeczypospolitej. 2019, Polacy zdali doskonale swój egzamin wyborczy, Ale z tego właśnie punktu widzenia chcę bardzo idąc gremialnie zarówno do wyborów europejskich, mocno podkreślić, że ta rozpoczynająca się IX kaden- jak i do wyborów parlamentarnych. Z całego serca za cja Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, tej właśnie wol- to dziękuję. Ta silna legitymacja jest ogromnie po- nej, suwerennej i niepodległej po 1989 r., jest także trzebna polskim posłom w Parlamencie Europejskim, i z całą pewnością niezwykłym czasem dla Państwa jest ogromnie potrzebna polskim posłom także tutaj, Posłów, dla Państwa najbliższych, bo jest to, jakkol- w Sejmie, i w Senacie senatorom, bo to jest rzecz wiek by na to spojrzeć, wielki zaszczyt móc z wyboru niezwykle ważna, aby móc powiedzieć śmiało: Repre- polskiego społeczeństwa, naszych wyborców, zasia- zentuję istotną część polskiego społeczeństwa. Wybor- Spis treści dać w tej Izbie, dyskutować o najważniejszych pol- cy na mnie zagłosowali. skich sprawach, dyskutować o tym, w jaki sposób Jeszcze jeden element jest bardzo ważny, i to też powinna rozwijać się Polska, wymieniać się pogląda- z całą mocą chcę podkreślić. W ostatnich wyborach mi, reprezentując różne prądy ideologiczne, różne do Sejmu wynik był taki, że wszystkie ogólnopolskie punkty widzenia na Polskę, ale Polskę, wobec której komitety wyborcze mają dzisiaj swoich posłów w tej – nie mam żadnych wątpliwości – wszyscy byśmy Izbie. Z mojego punktu widzenia jest to niezwykle chcieli, aby była Polską wolną, suwerenną i niepod- ważne, bo to oznacza, że prawie wszyscy obywatele, ległą po wsze czasy. (Oklaski) którzy wzięli udział w wyborach, mają tutaj swoich Jednak zanim przejdę do serdecznych gratulacji reprezentantów, że są na tej sali osoby, które repre- dla wszystkich Państwa – tak jak wspomniałem, tak- zentują ich punkt widzenia, z którymi oni zgadzali że dla Państwa najbliższych – chciałem bardzo ser- się w czasie kampanii wyborczej, słuchając ich wizji decznie podziękować wszystkim naszym rodakom, dotyczącej dalszego rozwoju Polski, słuchając, w jaki wyborcom, którzy w tak odpowiedzialny i niezwykły, sposób chcą prowadzić politykę, do czego dążą i jakiej chyba niespodziewany dla nikogo sposób, dali wyraz przyszłości dla naszego kraju oczekują. swojej odpowiedzialności i poczuciu obywatelskiego Jeszcze raz dziękuję z całego serca wszystkim obowiązku, korzystając ze swojego prawa wyborczego moim rodakom za ten wspaniały, wielki sprawdzian w ostatnich wyborach parlamentarnych. 18,5 mln oby- odpowiedzialności za losy państwa, za ten wspaniały, wateli, 62% wyborców, którzy udali się po to, by od- wielki sprawdzian demokracji, jaki w Polsce się odbył dać swój głos w wyborach parlamentarnych, to wynik i został zdany, rzeczywiście na bardzo pozytywną nienotowany po 1989 r. ocenę. Z całego serca Państwu za to dziękuję. To tak- Za to wszystkim Polakom, i w kraju, i za granicą, że jest kwestia tego, w jaki sposób będziemy postrze- wszystkim, którzy oddali swój głos, wszystkim, któ- gani poza granicami kraju, w jaki sposób będzie po- rzy zrobili to właśnie w poczuciu odpowiedzialności strzegana jakość naszego ustroju, naszego państwa, za sprawy naszego państwa, w poczuciu odpowie- ale również i naszego społeczeństwa jako tego społe- dzialności za naszą przyszłość, chciałem z całego czeństwa, które jest prawdziwie obywatelskie, jako serca podziękować. Dla wielu z nich był to wysiłek, tego społeczeństwa, które jest prawdziwie świadome, także czasowy, zwłaszcza poza granicami, aby ten jako tego społeczeństwa, które dokonuje wyboru swo- głos oddać. Dziękuję Państwu za to z całego serca. ich władz. Z całego serca za to dziękuję. (Oklaski) I chcę powiedzieć tak: bardzo mocno to doceniam Gratuluję Paniom Posłankom ze wszystkich stron i jestem przekonany, że bardzo wielu ludzi czujących tej sejmowej Izby. Gratuluję wszystkim Panom Po- odpowiedzialność i biorących dzisiaj tę odpowiedzial- słom zasiadającym w tych ławach. To jest piękna ność za polskie sprawy na swoje barki również jest sprawa zostać wybranym przez obywateli do polskie- 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Przemówienie prezydenta RP 5

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej budowania demokracji i poczucia odpowiedzialności Andrzej Duda obywatelskiej w naszym kraju. Można śmiało powie- dzieć, że dobrze zrealizowaliście to dzieło. go Sejmu. Mówię to na podstawie skromnego wpraw- Chciałem podziękować także tym, których w tej dzie, bo tylko 3-letniego, własnego doświadczenia. Izbie nie ma, którym, mimo że kandydowali, nie uda- Wiedzą Państwo, że miałem ten zaszczyt i tę przy- ło się dostać do Sejmu, nie zostali wybrani. Często jemność zasiadać z wami tutaj i przez 3 lata dysku- mieli wiele tysięcy głosów, ale z uwagi na konkuren- tować o ważnych polskich sprawach. Był to ten okres cję na listach, na to, że konkurenci z ugrupowania mojego życia i ten okres mojej służby dla Rzeczypo- byli lepsi, uzyskali więcej głosów, oni do parlamentu spolitej, który wspominam niezwykle mile. Bardzo nie weszli. Państwu też bardzo serdecznie chciałem cenne jest dla mnie wspomnienie kontaktów, które podziękować za odpowiedzialną kampanię wyborczą. miałem wtedy z Państwem, spraw, które razem za- Ta frekwencja jest także Państwa zasługą. łatwialiśmy, dyskusji, czasem żarliwych, politycz- Chcę też podzielić się pewnym osobistym spo- nych, ale w których było tak wiele ładunku meryto- strzeżeniem. Wiem, że wielu z Państwa z trudem rycznego, w których było tak wiele dobrych głosów przyjmuje tę sytuację, że te emocje, które towarzy- na temat tego, jak powinna wyglądać Polska. Chciał- szyły kampanii wyborczej, te emocje, które towarzy- bym życzyć Państwu, żeby takie właśnie debaty, po- szyły temu swoistemu wyścigowi do ław sejmowych, dobne do tych, w których ja kiedyś mogłem tutaj brać powodują, że wielu z Państwa teraz z żalem patrzy udział, toczyły się w polskim Sejmie nadal, żebyście na otwarcie tych obrad, myśląc: tak niewiele brako- Państwo spokojnie mogli tutaj dyskutować o ważnych wało, czasem kilkaset, czasem kilkadziesiąt głosów, dla Polski sprawach. Jestem przekonany, że w bardzo a to ja dzisiaj zasiadałbym w tych ławach. Otóż po- wielu ważnych sprawach da się znaleźć porozumienie wiem tak: kiedyś, w 2007 r., także i ja po raz pierwszy i da się znaleźć wspólne zdanie, nawet jeżeli istnieją startowałem w wyborach do polskiego Sejmu. Nie różnice poglądów. Z całą pewnością są na tej sali oso- udało mi się wtedy, przegrałem o niecałe 700 głosów. by, które potrafią prowadzić taką merytoryczną, idą- Też było mi bardzo przykro. Nie znalazłem się wtedy cą ku przodowi, ku przyszłości, ku pozytywnej przy- tutaj, ale moja droga życiowa i polityczna, moja droga szłości, debatę polityczną. służby Polsce potoczyła się inaczej. I wierzę w to, że Spis treści Chciałem pogratulować i podziękować również dla wielu z Państwa, chociaż nie znaleźliście się tutaj Państwa najbliższym. Wszyscy sobie zdajemy sprawę, dzisiaj, ta droga także będzie w przyszłości drogą że bycie czynnym politykiem, zwłaszcza na forum służby dla Rzeczypospolitej. Tego Państwu życzę. ogólnopolskim, oczywiście jest wielkim zaszczytem, (Oklaski) Bo ważne jest, aby ludzie, którzy chcą się niesie ze sobą szereg możliwości właśnie dyskutowa- podjąć służby dla Polski, służby dla współobywateli, nia i współdecydowania o polskich sprawach, ale bar- mogli to realizować. Zwłaszcza w dzisiejszych, bardzo dzo często wiążę się także ze sporami politycznymi, często trudnych czasach, o czym już przed momen- wiążę się także z różnego rodzaju aktywnością me- tem wspominałem. dialną czy aktywnością mediów, która nie zawsze jest Szanowni Państwo! Ale bycie tutaj, w Sejmie, re- dla naszych rodzin miła. Chciałem podziękować prezentowanie obywateli to tak jak powiedziałem, wszystkim Państwa najbliższym, gratulując im tego obok tego wielkiego zaszczytu, który, jak Państwo wyboru, który został wobec ich bliskich dokonany. wiedzą i spojrzą w głąb historii, przechodzi bardzo Chciałem im podziękować za to, że znoszą to, że Pań- często na pokolenia, bo ludzie przez pokolenia pamię- stwo tą polityką się zajmują, bo jestem przekonany, tają, w której rodzinie był poseł, przede wszystkim że wszyscy się nią zajmują dla dobra Rzeczypospoli- jest wielką odpowiedzialnością. Przez pryzmat tej tej. (Oklaski) właśnie odpowiedzialności jesteście Państwo dzisiaj Proszę Państwa, chciałem także podziękować za obserwowani i przez pryzmat tej właśnie odpowie- Państwa aktywność w kampanii wyborczej, kampa- dzialności będziecie obserwowani także w ostatnim nii, która, jak wszyscy wiemy, jest okresem trudnym dniu swojego posłowania w tej IX kadencji. Także w polityce, i to trudnym z wielu punktów widzenia i z tego punktu widzenia będziecie Państwo oceniani, – trudnym z uwagi na spór ideologiczny, trudnym jeżeli będziecie chcieli ubiegać się o reelekcję parla- z uwagi na spór polityczny, ale trudnym także z uwa- mentarną, jeżeli będziecie chcieli ponownie ubiegać gi na spory, które toczą się wewnątrz list wyborczych, się o mandat poselski. a więc czasem w łonie własnego ugrupowania bywa- I może warto właśnie dzisiaj przypomnieć słowa ją sytuacje trudne. Chciałem wszystkim Państwu sprzed 20 lat, które zostały wypowiedziane przez czło- podziękować za to, że prowadziliście aktywnie kam- wieka absolutnie nietuzinkowego, jak wielu mówi, panię. Chcę bardzo mocno podkreślić: to także, a może a ja jestem przekonany, największego Polaka w dzie- właśnie przede wszystkim dzięki Państwa pracy fre- jach, przez Ojca Świętego Jana Pawła II, tu właśnie, kwencja wyborcza w tych wyborach była tak wysoka. w tej Izbie, 11 czerwca 1999 r. w obecności także senato- Bardzo za to dziękuję, że rozmawialiście z obywate- rów, a więc wszystkich ówczesnych polskich parlamen- lami, że mówiliście o swoich programach, że mówili- tarzystów. Patrzył wtedy na nas, w 10 lat po tym, kiedy ście o swoich wizjach Polski. To bardzo ważne dla były te pierwsze półwolne jeszcze wybory do Sejmu, 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. 6 Przemówienie prezydenta RP

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej pospolitej przede wszystkim. Zobaczysz na tych gro- Andrzej Duda bach najprzeróżniejsze znaki: polskich żydów, polskich katolików, polskich Tatarów, wyznawców religii mu- ale które głosami naszych rodaków wyprowadziły zułmańskich. Wszyscy oni walczyli za Polskę, bardzo nas z poprzedniego ustroju i wprowadziły nas rzeczy- często na ochotnika, bo mieli ją w sercu, byli Polaka- wiście do wolnej, suwerennej i niepodległej Polski. mi, chociaż mieli różne pochodzenie. (Oklaski) To jest Wtedy, już po 10 latach, mając pewność, że ten parla- właśnie to jedno i to jest to, co wszystkich ich łączyło: ment, do którego mówi, to jest parlament wybierany nasza wspólna wielka tradycja, ponad 1050 lat istnie- przez obywateli w wolnych, rzeczywiście suweren- nia państwa polskiego, wyrosłego na korzeniach nych, sprawiedliwych i uczciwych wyborach i że to jest chrześcijańskich, chrześcijaństwa, które przyjęliśmy reprezentacja polskiego narodu, powiedział tak: miej- z Zachodu, chrześcijaństwa, które przyszło do nas sce, w którym się znajdujemy, skłania do głębokiej z Rzymu poprzez Czechy. refleksji nad odpowiedzialnym korzystaniem z daru To wiele kultur, które tutaj ze sobą się spotykały, odzyskanej wolności oraz nad potrzebą współpracy na na tej ziemi, bo ona jest szczególna, na przebiegu rzecz dobra wspólnego. Jakże te słowa są znaczące. wielu dróg prowadzących z Azji do Europy i w różne I nie waham się powiedzieć, że w moim przekonaniu strony europejskie. To się działo przez stulecia. Tak powinny zostać wyrzeźbione gdzieś tutaj, w Wysokiej właśnie kształtowało się nasze społeczeństwo. I to Izbie. One są najważniejszym przekazem, jaki Ojciec jest ważne, bo to jest właśnie nasza wielka tradycja Święty mógł dać ludziom sprawującym władzę w Pol- wyrastająca na korzeniach chrześcijańskich, ale tra- sce i zasiadającym w tej Izbie, ludziom, którzy decy- dycja wielkiego szacunku wobec wszystkich innych, dują o losach współobywateli. (Oklaski) także tych, którzy mają odmienne poglądy religijne To jest to, co mówimy cały czas w ostatnich dniach, czy poglądy ideowe. Chcę to z całą mocą podkreślić. i ogromnie się cieszę i dziękuję za to, że mówimy to po To jest wielka tolerancja i to jest właśnie wielka isto- bardzo różnych stronach tej naszej sceny politycznej, ta tej wspólnoty, tego, że wszyscy żyjemy w Polsce że Polska jest jedna i jest wspólna, i że w najważniej- i nazywamy się Polakami. szych sprawach dla Polski potrzebna nam jest jedność. Dlaczego zwracam na to uwagę? Dlatego zwra- Ogromnie bym chciał, żebyście Państwo tutaj, w tej cam uwagę, Wysoka Izbo, wielce szanowny Panie Spis treści Izbie te właśnie sprawy umieli rozpoznać. To ma Marszałku, że widzę w ostatnich latach wiele kryzy- w moim przekonaniu fundamentalne znaczenie. sów na tym tle, widzę w ostatnich latach w różnych Mam świadomość, że właśnie jesteśmy demokra- sferach – nie mówię, że tylko w Wysokiej Izbie, choć tycznym społeczeństwem. Dzisiaj wolno mieć różne niestety także tutaj się zdarzają – takie wypowiedzi, poglądy. I bardzo dobrze, że one są, bo to jest cecha które wielu ludzi w Polsce mogą ranić, które uderza- demokracji. Gdyby ich nie było, byłoby groźnie. Jak ją właśnie w te najgłębsze warstwy naszej tradycji, już podkreśliłem, ogromnie się cieszę, że w tej wła- źródła naszego pochodzenia, w to wszytko, w czym śnie Izbie jest tak szeroka reprezentacja społeczna. wyrośliśmy i co – bardzo mocno chcę to podkreślić To także bardzo dobrze, że ta debata będzie obejmo- – przez wiele lat naszej ogromnie trudnej historii po- wała szerokie spektrum politycznych wizji. zwalało nam przetrwać najczarniejsze momenty, kie- Ale proszę Państwa, mamy również wiele różnych dy byliśmy pod zaborami przez 123 lata, a niektórzy wyznań w Polsce. Są ludzie, którzy deklarują się jako przez 146 (Oklaski), kiedy nas rusyfikowano, germa- katolicy, są ludzie, którzy deklarują się jako wyznaw- nizowano, kiedy próbowano wydrzeć nam właśnie tę cy prawosławia, są ludzie, którzy deklarują się jako naszą tradycję, wydrzeć nam naszą mowę, wydrzeć protestanci, jako ewangelicy – są bardzo różne religie nam nasze przekonania, usiłowano zrobić z naszych dzisiaj. Wróciła także do Polski religia mojżeszowa. przodków innych ludzi, innej kultury, innego obycza- Co jest jednak ważne? Otóż chcę Państwu przypo- ju, innej mentalności. To się nie udało właśnie dzięki mnieć czasy, kiedy ta wielość religijna w Polsce była temu, że te korzenie były tak silne i tak głębokie, jeszcze silniejsza niż dzisiaj, kiedy mówiło się, że Pol- i tak niezwykle szanowane, przede wszystkim w pol- ska jest w ogóle państwem wielonarodowym. Ja na skiej rodzinie. kwestię narodowości patrzę w sposób specyficzny. To dzięki polskiej rodzinie, dzięki polskiej inteli- Dla mnie Polakiem jest każdy ten, kto ma Polskę gencji, ale także dzięki polskim księżom, dzięki Ko- w sercu, to jest dla mnie najważniejsze kryterium. ściołowi ta tradycja przetrwała i ta tradycja przyniosła (Oklaski) nas do wolnej, niepodległej i suwerennej Polski w tam- Jeżeli ktoś mnie pyta o kwestię narodowości, je- tym 1918 r. i potem także i kolejnymi zrywami ludzi żeli ktoś ma co do tego jakieś wątpliwości, zawsze w okresie komunistycznego zniewolenia, gdy nie byli- mówię: idź na cmentarz. Idź na cmentarz żołnierzy śmy państwem w pełni wolnym, suwerennym i nie- poległych w 1920 r. w obronie Rzeczypospolitej przed podległym. Część z Państwa doskonale te czasy pa- bolszewicką nawałą, idź na cmentarz żołnierzy pole- mięta, albowiem uczestniczyliście Państwo w tym głych w 1939 r., idź na cmentarz poległych w powsta- wielkim procesie i wiecie, że wtedy mimo różnych niu warszawskim, na każdy inny cmentarz tych, podglądów i przekonań można było być jednością, którzy stawali w obronie Ojczyzny, tamtej II Rzeczy- a przede wszystkim nawet ci, którzy byli niewierzący, 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Przemówienie prezydenta RP 7

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej rodakami, bardzo często się z nimi spotykam. Uwa- Andrzej Duda żam, że jest to niezwykle ważny element służby pu- blicznej, także tej prezydenckiej. Nie muszę Państwu w ogóle niewierzący, bo przecież byli tacy zawsze, sza- o tym mówić. Ludzie o tym mówią i Państwo dosko- nowali to, co leży u fundamentów, i to, co jest oparciem nale o tym wiecie. Oczekują merytorycznej debaty, dla naszej tradycji i dla naszej kultury. (Oklaski) oczekują poważnego mówienia o ważnych dla nich Szanowni Państwo! Przypomnę słowa sprzed sprawach. Nie oczekują tego, aby czyjekolwiek poglą- 30 lat: Nie stoimy jako naród na straconych pozy- dy były przez innych deptane. To budzi zgorszenie. cjach, jeśli zdobędziemy się na wysiłek, cierpliwość Proszę, żeby tego tutaj, w tej Izbie nie było. (Oklaski) i wolę działania. Miejmy ufność w duchowe i mate- I chcę zaznaczyć bardzo wyraźnie jedno: coś, co rialne siły narodu. Wierzę, że Bóg nam dopomoże, już tutaj mówiłem do części z Państwa, bo część Pań- byśmy uczynili wielki krok na drodze, która przed stwa po raz pierwszy zasiada w tej Izbie, ale część – to nami się otwiera. są twarze znajome po wszystkich stronach sceny po- Szanowni Państwo! Kto 30 lat temu to powie- litycznej. Powiem tak, mówiłem to i będę zawsze po- dział? Na pewno są na tej sali tacy, którzy pamiętają wtarzał: Jestem przekonany, że wszyscy Państwo te słowa. Powiedział je pan premier Tadeusz Mazo- mimo różnic w poglądach zasiadacie tutaj z pobudek wiecki w swoim premierowskim exposé w 1989 r. jako patriotycznych. Nie mam co do tego żadnych wątpli- pierwszy niekomunistyczny premier odradzającej się wości. Chcę to z całą mocą podkreślić. Pewnie, że są Polski. Człowiek, którego szanują ludzie o bardzo emocje – tak jak powiedziałem, proszę, żeby starać się różnych dzisiaj poglądach… je powściągać – pewnie, że są dyskusje, ale nie mam (Poseł Sławomir Nitras: A niektórzy nie szanują.) wątpliwości, że w każdej z tych dyskusji jest Polska, …szanują, bo był pierwszym niekomunistycznym różnie widziana, takie jest prawo wszystkich Państwa. premierem polskiego rządu, który miał wolę realiza- Wyborcy wybierają, którą wizję w danym momencie cji przemian w Rzeczypospolitej. Będziemy je oczy- uważają za słuszniejszą, za bliższą ich sercu, bliższą wiście różnie oceniali, ale one się dokonały. ich osobistym przekonaniom czy bliższą ich osobistym Ale zwróćcie Państwo uwagę, do czego się odwo- pragnieniom, bliższą temu, jak chcą, żeby się Polska ływał: Miejmy ufność w duchowe i materialne siły rozwijała. Ale proszę, żeby to szanować, szanować narodu. w obie strony i szanować siebie nawzajem. Spis treści Szanowni Państwo! Miejmy ufność cały czas w du- Szanowni Państwo! Mówiłem już te słowa, ale chowe i materialne siły narodu i szanujmy je, także powtórzę je jeszcze raz: Pan prezydent Lech Kaczyń- i te duchowe, bo są one w sercach bardzo wielu Pola- ski, mój prezydent, prezydent, którego byłem kiedyś ków, są one dla nich ważne. I kiedy one są podważa- ministrem, co uważam za wielki zaszczyt, którego dostąpiłem w swoim życiu, powiedział, że podstawą ne, kiedy one są deptane, kiedy one są poniewierane, patriotyzmu w odróżnieniu od nacjonalizmu i innych bardzo wielu ludzi, także i tych niewierzących, ale postaw jest miłość – miłość do Ojczyzny, ale także do właśnie ufających w te duchowe siły, bardzo to boli drugiego człowieka, do współobywatela. Niech ona, i budzi zgorszenie. (Oklaski) Proszę nie o to, żebyście proszę Państwa, będzie tym elementem podstawo- Państwo zmieniali swoje poglądy. Proszę o język par- wym przed wszystkim (Oklaski), także przed wszyst- lamentarny w debacie, proszę o taki język, który nie kim, co się dzieje i o czym mówi się tutaj, w tej Izbie. Oklaski będzie obrażał i nie będzie nikogo urażał ( ), O to proszę. To jest bardzo ważne także i dla jakości bo to jest bardzo ważne. debaty, która będzie prowadzona tutaj przez najbliż- Poglądy można mieć, proszę Państwa, poglądy sze 4 lata. można mieć i trzeba je mieć, bo jeżeli ktoś nie ma Szanowni Państwo! Na zakończenie chcę życzyć, poglądów, to nie powinien tutaj zasiadać. Zasiadacie żeby Państwo tutaj, służąc Rzeczypospolitej i naszym tu Państwo właśnie dlatego, że te poglądy macie. One współobywatelom w tej Izbie, osiągnęli swoje cele i zre- są bardzo często bardzo wyraziste, one są bardzo czę- alizowali także swoje pragnienia. Proszę o rzetelną sto bardzo mocne i głębokie, niektórzy używają słowa: dyskusję. Proszę o zachowanie tych zasad debaty par- radykalne, ale ja proszę, żeby język debaty nie był ra- lamentarnej, o których zachowanie prosiłem i apeluję. dykalny, żeby język debaty był językiem szacunku. One są ważne. Ludzie o tym mówią. Chciałbym, żeby Apelowałem już o to i będę o to apelował w nieskoń- w polskim społeczeństwie ocena pracy Wysokiej Izby czoność, bo jest to Polsce niezwykle potrzebne i jest rosła. To jest bardzo ważne, żeby ludzie o Sejmie i o po- to – jestem głęboko o tym przekonany – oczekiwane słach mówili dobrze, że to są ludzie uczciwi, którzy rze- przez większość naszych rodaków, żeby debata sej- czywiście ciężko dla nich pracują. Bo ja wiem o tym, że mowa nie obrażała i nie budziła zgorszenia. w ogromnej, absolutnej większości przypadków tak wła- O to bardzo Państwa proszę, żeby zachowania, śnie jest, że Państwo bardzo ciężko pracują po to, żeby które mają miejsce w Sejmie, były zachowaniami o cha- osiągnąć jak najlepsze rezultaty, dla swoich wyborców, rakterze twórczym, a nie zachowaniami o charakte- dla Rzeczypospolitej. Oczywiście media w różny spo- rze destrukcyjnym, żeby zachowania także nie gor- sób to pokazują. Taki mamy świat, jaki mamy. Media szyły. Ludzie tego oczekują. Możecie być Państwo interesują się tym, żeby coś się działo. Spokojna dys- tego pewni. Ja naprawdę wiele rozmawiam z naszymi kusja nie służy zainteresowaniu, ale jest bardzo po- 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Przemówienie prezydenta RP. 8 Przemówienie marszałka seniora

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Jedynka”. Program zawarty w tym tekście dał po- Andrzej Duda czątek nowoczesnemu ruchowi niepodległościowemu, zbudował Komitet Obrony Robotników, odnalazł na- trzebna, bo wtedy sprawy będą załatwiane meryto- stępnie swoją realizację w największym ruchu spo- rycznie, będą załatwiane dobrze. Tak, jak mówiliśmy, łecznym w dziejach współczesnego świata – w „Soli- i tak, jak mówię, Polska jest jedna i proszę, żeby darności”. Państwo zawsze o tym pamiętali. To wielkie odrodzenie narodowe próbowano na- Chciałbym, żebyście Państwo teraz, na rozpoczę- stępnie złamać działaniami zbrojnej grupy przestęp- cie tej kadencji, na początek podali sobie rękę, po czej kierowanej przez aparat komunistyczny, wydając prostu, tak zwyczajnie, jak ci, którzy spotykają się po wojnę narodowi polskiemu w 1981 r. Zbrodnia stanu to, żeby toczyć debatę o bardzo ważnych sprawach wojennego wciąż nie została ukarana i nie wyciągnę- i umieją usiąść i spokojnie dyskutować, po to, żeby liśmy konsekwencji wobec odpowiedzialnych. się spotkać i rozejść w pokoju i przyjaźni – mimo Stan wojenny to nie tylko setki zabitych, w tym wszystkich różnic i podziałów. (Oklaski) Każdy z Pań- księży zamordowanych podczas rozmów okrągłego stwa ma znajomych, a bardzo często i członków ro- stołu. To także tysiące więzionych, wyrzuconych z pra- dziny o różnych poglądach. Przecież wiecie o tym. cy i skazanych na emigrację. To przede wszystkim Powinniśmy robić wszystko, żeby tych sporów, zwłasz- przygotowanie długofalowej struktury grabieży na- cza wewnątrzrodzinnych, było jak najmniej. Czasem rodu polskiego, niszczenia jego gospodarki, wywłaszcze- mówią: Ryba psuje się od głowy. Głowa jest tutaj. nia z owoców jego pracy wielu, wielu pokoleń. To Dziękuję bardzo. także ponowna próba wykreślenia z polskiej historii (Część posłów wstaje, oklaski) prawdy o okupacji sowieckiej, o bohaterskim zbroj- (Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda nym oporze żołnierzy wyklętych, niezłomnych. To podchodzi do posłów w pierwszym rzędzie i podaje im wreszcie haniebna chęć wykorzystywania Wojska rękę) Polskiego jako najemnych oddziałów okupacyjnych Szanowni Państwo! Pan poseł Włodzimierz Cza- obcego mocarstwa. rzasty zwrócił mi uwagę na to, że tutaj, na sali, jest To smutne dziedzictwo wciąż nie zostało w pełni z nami pan prezydent Aleksander Kwaśniewski. przekreślone i odrzucone. I chociaż w poprzedniej

Spis treści Panie Prezydencie! Bardzo dziękuję za obecność. kadencji Sejmu przeprowadzono fundamentalne, nie- Ona jest bardzo ważna. Dziękuję. (Oklaski) słychanie istotne zmiany w sprawach społecznych, (Część posłów wstaje, oklaski) gospodarczych i historycznych, odpowiedzialność za ostateczne uporanie się z ciemną spuścizną komuni- zmu spada na nas, panie posłanki i panowie posło- Marszałek Senior wie. Bo dzisiaj świadomość ograniczeń związanych Antoni Macierewicz: z dziedzictwem – tamtym dziedzictwem – jest dużo głębsza niż wcześniej. To właśnie dlatego naród po- Bardzo dziękuję panu prezydentowi za tak istotne wierzył nam swój mandat. Mamy świadomość tej przemówienie inaugurujące 1. posiedzenie IX ka- odpowiedzialności. dencji Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękujemy za to niezwykłe wyróżnienie i przyj- I chciałbym się dołączyć do przywitań pana pre- mujemy ten obowiązek. Bez względu na różnice po- zydenta Kwaśniewskiego. Witam, panie prezydencie. lityczne wszystkich nas musi łączyć miłość do ojczy- (Oklaski) zny i wola potępienia zbrodni przeciwko narodowi. Panie Prezydencie! Panie Premierze! Wysoka (Oklaski) Izbo! Dostojni Goście! Inauguracja nowej kadencji Sejm IX kadencji jest do tych obowiązków przy- Sejmu to zawsze moment szczególny. Moment, w któ- gotowany lepiej niż jakikolwiek inny, bo zdecydowa- rym jako przedstawiciele narodu stajemy przed na- na większość Polaków chce jedności opartej na war- szymi współobywatelami i przed społecznością mię- tościach narodowych i chrześcijańskich. Polacy dali dzynarodową, której stanowimy część. Dlatego w pierw- temu wyraz, wybierając najbardziej reprezentatywny szym rzędzie chciałbym się odnieść do wszystkich sejm czasów najnowszych. Żaden z dotychczasowych Polek i wszystkich Polaków, do narodu polskiego, sejmów Rzeczypospolitej, począwszy od 1919 r., nie którego poświęcenie, wytrwałość i ofiarność dopro- reprezentował takiej woli jedności narodowej jak ten, wadziły w długim procesie po 1989 r. do odzyskania w którym dziś zasiadacie, panie i panowie posłowie. niepodległości. Fenomenem jest masowy, ponad 60-procentowy Polacy zawsze byli świadomi tego, że niepodle- udział Polaków w ostatnich wyborach. Ma to olbrzy- głość jest warunkiem podstawowym, sine qua non mie znaczenie dla przyszłości Polski i świadczy o nie- realizowania wszelkich wartości narodowych. Nie zwykle wysokiej świadomości obywatelskiej wyrasta- ma dziś wolności i demokracji poza niepodległością. jącej z przekonania, że państwo jest narzędziem re- Niepodległość ma jeden kształt, wiele postaci ma nie- alizacji woli narodu. Ta świadomość pokazuje skalę wola. Cytat ten pochodzi z tekstu napisanego w 1976 r. przemian, jakie dokonały się w ciągu ostatnich 4 lat w środowisku harcerskim Pierwszej Warszawskiej w naszej ojczyźnie, i jest to wynik działań obozu pa- Drużyny Harcerzy im. Romualda Traugutta „Czarna triotycznego. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Przemówienie marszałka seniora 9

Marszałek Senior Antoni Macierewicz dzieży, która najgłębiej przeżyła dramat katastrofy smoleńskiej. Bez względu na opinie o przyczynach tej Historia zapamięta to wielkie osiągnięcie. Jego tragedii uświadomiła ona nam wszystkim, jak kru- fundamentem jest głęboki demokratyzm Polaków che były dotychczasowe przemiany, jak ważne jest odwołujący się do jednej z najstarszych i najtrwal- silne państwo polskie i bezpieczeństwo militarne, szych w Europie tradycji demokratycznych. Sejmy a przede wszystkim, jak wielkie jest stale ciążące nad piotrkowskie, konstytucja nihil novi, Trybunał Ko- nami zagrożenie zewnętrzne. (Oklaski) To właśnie ronny – cała ta wspaniała tradycja demokracji szla- tutaj miał swoje źródło program odbudowy silnej ar- checkiej dzięki Konstytucji 3 maja, pracy organicznej mii, reformy sądownictwa, reformy szkolnictwa… ruchu narodowego i powstańczym dokonaniom żoł- (Głosy z sali: Ooo…) nierzy, aż po żołnierzy niezłomnych i „Solidarność”, …reformy socjalnej, a przede wszystkim dążenie, są spuścizną, do której z dumą dzisiaj nawiązujemy. by przywrócić państwo narodowi. (Oklaski) (Oklaski) W zeszłej kadencji budowaliśmy fundamenty, czę- Istotą tej tradycji są wolne wybory do Sejmu, par- sto kwestionowane przez tych, którzy chcieliby za- lamentu Rzeczypospolitej. wrócić bieg historii. Domagano się likwidacji naszych Nie przypadkiem rząd Rzeczypospolitej Polskiej najważniejszych osiągnięć gospodarczych, społecz- na uchodźstwie, kierowany przez premiera Tomasza nych, tożsamościowych. Temu miały służyć żądania Arciszewskiego z Polskiej Partii Socjalistycznej, pod- likwidacji Instytutu Pamięci Narodowej, Centralne- jął w 1945 r. decyzję, że to wolne wybory do Sejmu go Biura Antykorupcyjnego, Wojsk Obrony Teryto- będą niezbędnym świadectwem, iż Polska jest na- rialnej, sojuszu strategicznego ze Stanami Zjedno- prawdę niepodległa, i dopiero po ich przeprowadzeniu czonymi… mogą zostać przekazane do kraju insygnia niepodle- (Głosy z sali: Co?) głego państwa polskiego. …pamięci o żołnierzach niezłomnych, suweren- Parlament jest najwyższą instytucją państwa pol- ności energetycznej, trwałości rodziny i wychowania skiego stanowiącą prawo. To parlament wraz z pre- opartego na wartościach chrześcijańskich. Był to pro- zydentem kształtuje prawa, instytucje i stosunki gram, który mógł być zrealizowany tylko w oparciu społeczne, bo tylko prezydent Rzeczypospolitej Pol- o siły zewnętrzne, o wzniecenie nienawiści i dezin- skiej i parlament mają szczególny mandat narodu do formację. Spis treści decydowania o kształcie państwa polskiego. (Oklaski) Zwracam się do wszystkich pań posłanek i posłów Ten autorytet i tę wolę demokratycznego państwa o odrzucenie tej negacji niepodległego państwa pol- polskiego wszystkie pozostałe instytucje powinny skiego i fundamentów cywilizacji chrześcijańskiej. respektować. (Oklaski) (Oklaski) Zwracam się o szacunek dla niepodległo- Jest też druga istotna cecha obecnej kadencji Sej- ściowego wysiłku narodu polskiego, dla milionów mu, o której trzeba powiedzieć. Chociaż reprezentu- ofiar okupacji niemieckiej i sowieckiej, dla utraco- jąc wszystkie nurty polityczne narodu polskiego, jest nych szans przez tysiące odrzuconych, lekceważo- ten Sejm bardzo zróżnicowany, to absolutna więk- nych i pogardzanych. Przez ostatnie lata Polacy od- szość wyborców wsparła te ugrupowania, które jed- zyskali poczucie godności własnej, siły narodowej, noznacznie odwoływały się do wartości narodowych, stali się wreszcie gospodarzami we własnym domu. niepodległościowych, katolickich. (Oklaski) Ukształ- To wartości bezcenne, które należy wzmacniać, a nie towanie naszych instytucji państwowych, życia go- niszczyć. Czas więc zacząć wznosić gmach niepodle- spodarczego i społecznego zgodnie z tymi wartościa- głego państwa polskiego opartego na zasadach wy- mi to nasze największe zadanie, jakie stoi przed wiedzionych z chrześcijańskiej nauki społecznej. obecnym Sejmem. Polacy mają prawo oczekiwać, że Po blisko 30 latach zmagania się z postkomuni- ich wola zostanie uszanowana. Oczywiście odpowie- zmem doskonale wiemy, jakie decyzje budują niepod- dzialność spada przede wszystkim na większość rzą- ległość, a jakie prowadzą na manowce. Wiemy, jaką dową, bo po raz pierwszy w historii Polacy w tak cenę płacimy za porozumienia okrągłego stołu, jak zdecydowany sposób dali jednej formacji obowiązek wygląda kolejna faza postmarksistowskiego ataku utworzenia jednorodnego rządu. To wielkie zaufanie, oraz dokąd prowadzi ideologia gender. (Wesołość na takie, jakiego nie miał żaden rząd ani żaden przy- sali, oklaski) Wiemy, co oznacza pozostawienie śro- wódca w powojennej historii Polski. (Oklaski) Ono dowisk agenturalnych na ważnych stanowiskach musi zostać dotrzymane. w administracji publicznej (Poruszenie na sali, okla- Determinacja narodu wyrażona wynikiem wybo- ski), na wyższych uczelniach, w wymiarze sprawie- rów nie jest przypadkiem, lecz skutkiem realizacji dliwości i w mediach. Wiemy też, jakie są zagrożenia podstawowych zasad polityki niepodległościowej roz- geopolityczne wynikające z utopijnej próby budowa- poczętej jeszcze przez rząd śp. Jana Olszewskiego, nia neosocjalistycznego imperium, kto jest naszym a kontynuowanej później przez rządy Prawa i Spra- rzeczywistym sojusznikiem strategicznym. wiedliwości. (Oklaski) Przełomem było odrodzenie (Poseł Jakub Rutnicki: Język miłości.) narodowe po roku 2010. Jego źródłem była wielka (Głos z sali: Dawaj, dawaj, mocniej!) fala powrotu patriotyzmu, świadomości narodowej Wiemy wreszcie, że naród, który nie jest w stanie i polskich obowiązków, żywa zwłaszcza wśród mło- obronić swojej niepodległości i odbudować potencjału 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. 10 Przemówienie marszałka seniora

Marszałek Senior Antoni Macierewicz I wreszcie art. 38 mówiący o tym, że życie ludzkie jest nienaruszalne, a Rzeczpospolita Polska zapew- demograficznego, musi upaść. Wiemy więc, przed nia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia, co czym musimy się bronić i dokąd chcemy dojść. Musi- w sposób oczywisty oznacza ochronę życia od poczę- my zbudować silne państwo narodowe z jasną hierar- cia do naturalnej śmierci. (Oklaski) chią wartości odróżniającą patriotyzm od zdrady, (Poseł Rafał Grupiński: Rydzyk pisał pewnie.) dobro od zła, cywilizację życia od cywilizacji śmierci, (Głos z sali: Brawo!) równocześnie szanując demokrację i różnicę poglą- Te trzy artykuły Konstytucji Rzeczypospolitej dów. (Oklaski) Tego właśnie uczył nas bł. ks. Jerzy Polskiej tworzą, jak powiedziałem, prawną, społecz- Popiełuszko, powtarzając za św. Pawłem: zło dobrem ną i moralną podstawę naszego ładu państwowego. zwyciężaj. (Oklaski) Jestem przekonany, że wszyscy posłowie bez względu (Głos z sali: Amen.) na opcje polityczne zgodzą się współdziałać tu, w Sej- Wspólną płaszczyzną tej pracy jest Konstytucja mie, w oparciu o te właśnie zasady. (Oklaski) Rzeczypospolitej Polskiej. (Poruszenie na sali, oklaski) Nasza siła leży w jedności. Nasza siła leży we współ- (Głosy z sali: Ooo…) działaniu. Nasza siła wyrasta z cywilizacji chrześcijań- Wszyscy obywatele, a zwłaszcza ci, którzy stano- skiej. (Oklaski) Wreszcie naszą siłą jest gotowość po- wią prawo, muszą szanować ustawę zasadniczą. Trzy święcenia życia dla niepodległości, bo niepodległość jest artykuły… (Poruszenie na sali, oklaski) warunkiem podstawowym, sine qua non realizowania (Część posłów skanduje: Konstytucja! Konstytu- wszelkich wartości narodowych. Nie ma dzisiaj wolno- cja! Konstytucja!) ści i demokracji poza niepodległością. Niepodległość, Bardzo dziękuję, a teraz proszę zachować ciszę. panie posłanki i panowie posłowie, ma jeden kształt, Trzy artykuły konstytucji tworzą prawną, spo- wiele postaci ma niewola. Dziękuję bardzo. łeczną i moralną podstawę naszego ładu państwowe- (Część posłów wstaje, oklaski) go. To art. 8, art. 18 i art. 38 Konstytucji Rzeczypo- (Głos z sali: Brawo!) spolitej Polskiej. (Oklaski) Bardzo dziękuję. (Głos z sali: Jest ich więcej.) Wysoka Izbo! Zgodnie z art. 2 ust. 2 regulaminu Art. 8 gwarantuje niepodległość państwa polskie- Spis treści Sejmu na sekretarzy tymczasowych Sejmu powołuję go poprzez stwierdzenie, że to właśnie konstytucja pana Mateusza Bochenka, pana Daniela Milewskie- jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej. go, pana Wiesława Szczepańskiego oraz panią Boże- (Oklaski) nę Żelazowską. (Oklaski) (Głos z sali: Brawo!) Za chwilę przystąpimy do ślubowania poselskiego. (Głos z sali: Amen.) Zgodnie z art. 2 ust. 3 regulaminu Sejmu ślubo- I tak rozumiał to prezydent Lech Kaczyński, mó- wiąc 3 maja 2009 r.: Rola konstytucji jest szczególna, wanie odbywa się w ten sposób, że po odczytaniu roty to ona jest w Polsce najwyższym prawem. Tak jest każdy z kolejno wywoływanych posłów, powstawszy, i tak musi pozostać. Konstytucję można naprawiać, wypowiada słowo „ślubuję”. Poseł może dodać zda- zmieniać, ulepszać, ale dzisiaj stoi ona ponad wszyst- nie: „Tak mi dopomóż Bóg”. kimi różnymi źródłami prawa. (Oklaski) Odmowa złożenia ślubowania oznacza zrzeczenie (Poseł Krystyna Skowrońska: Nie łamać jej.) się mandatu poselskiego. Zresztą takie samo stanowisko sformułował Try- Spośród sekretarzy tymczasowych do przeprowa- bunał Konstytucyjny Rzeczypospolitej Polskiej w orze- dzenia ślubowania powołuję pana Mateusza Bochenka czeniu z 11 maja 2005 r., a także w orzeczeniu z 24 li- oraz pana Daniela Milewskiego, którzy będą odczyty- stopada 2010 r. wali nazwiska pań i panów posłów oraz zaznaczali Art. 18 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej chro- nazwiska posłów składających ślubowanie i ewentu- ni rodzinę rozumianą jako związek kobiety i mężczy- alnie nieobecnych. zny. (Oklaski) Informuję, że nazwiska posłów będą odczytywane (Część posłów skanduje: Konstytucja! Konstytu- w kolejności od największego do najmniejszego klubu, cja! Konstytucja!) następnie koło, poseł niezrzeszony, posłowie sekre- Dziękuję bardzo za poparcie. tarze tymczasowi powołani do przeprowadzenia ślu- Dokładnie ten przepis brzmi: Małżeństwo jako bowania oraz w kolejności zgodnej z porządkiem związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyń- zajmowanych miejsc w poszczególnych sektorach na stwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospo- sali posiedzeń Sejmu. litej Polskiej. (Oklaski) Jeżeli będą jakieś wątpliwości, zostaną one wyja- (Głos z sali: Teraz tak.) śnione. (Głos z sali: Kończ, chłopie.) Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o podej- Żaden przepis nie jest ważniejszy dla umacniania ście do mównicy. demograficznego rozwoju narodu, wspierania jego Proszę wszystkich obecnych o powstanie i wysłu- spoistości i gwarantowania ładu oraz bezpieczeństwa chanie roty ślubowania poselskiego. społecznego. (Oklaski) (Zebrani wstają) 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Ślubowanie poselskie 11

Marszałek Senior Antoni Macierewicz Poseł Jarosław Gowin: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. „Uroczyście ślubuję rzetelnie i sumiennie wyko- Poseł : Ślubuję. Tak mi dopo- nywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności móż Bóg. i interesów Państwa, czynić wszystko dla pomyślno- Poseł Tomasz Latos: Ślubuję. Tak mi dopomóż ści Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać Konsty- Bóg. tucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej”. Poseł Jan Ardanowski: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. Poseł Antoni Macierewicz: Poseł : Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. Tak mi dopomóż Bóg. (Poruszenie na sali) Poseł Jarosław Zieliński: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. Poseł Bożena Borys-Szopa: Ślubuję. Tak mi Sekretarz Poseł Daniel Milewski: dopomóż Bóg. Poseł Barbara Bartuś: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Antoni Macierewicz. móż Bóg. Poseł Krzysztof Tchórzewski: Ślubuję. Tak mi Marszałek Senior dopomóż Bóg. Antoni Macierewicz: Poseł Mariusz Kamiński: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. Dziękuję bardzo. Poseł Łukasz Schreiber: Ślubuję. Tak mi do- Proszę państwa o zajęcie miejsc, a posłów sekre- pomóż Bóg. tarzy o przystąpienie do swoich obowiązków. Proszę Poseł Leonard Krasulski: Ślubuję. Tak mi do- bardzo. (Gwar na sali) pomóż Bóg. Bardzo proszę o spokój… Poseł : Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. Sekretarz Poseł Daniel Milewski: Spis treści Panie marszałku: „ślubuję”… Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek: (Poseł Sławomir Nitras: Nie złożył pan ślubo- wania…) Poseł Piotr Gliński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Anita Czerwińska: Ślubuję. Tak mi do- Marszałek Senior pomóż Bóg. Antoni Macierewicz: Poseł Marek Suski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bardzo proszę o spokój, tak byście państwo mogli Poseł Stanisław Szwed: Ślubuję. Tak mi dopo- w spokoju i z odpowiednią godnością dopełnić swoich móż Bóg. obowiązków. Poseł Małgorzata Wassermann: Ślubuję. Tak Jak państwo słyszeli, zakończyłem moją przysięgę mi dopomóż Bóg. poselską słowem „ślubuję”. Poseł Iwona Arent: Ślubuję. Tak mi dopomóż A teraz bardzo proszę sekretarzy o kontynu- Bóg. owanie. Poseł Mirosława Stachowiak-Różecka: Ślu- buję. Tak mi dopomóż Bóg. Sekretarz Poseł Daniel Milewski: Poseł : Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. (Sekretarz poseł odczytuje nazwiska posłów) Poseł Marzena Machałek: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. Poseł Mariusz Błaszczak: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Arkadiusz Mularczyk: Ślubuję. Tak mi pomóż Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Jarosław Kaczyński: Ślubuję. Tak mi Poseł Teresa Wargocka: Ślubuję. Tak mi dopo- dopomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Ryszard Terlecki: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Arkadiusz Czartoryski: Ślubuję. Tak mi móż Bóg. dopomóż Bóg. Poseł : Ślubuję. Tak mi Poseł Szymon Giżyński: Ślubuję. Tak mi dopo- dopomóż Bóg. móż Bóg. Poseł : Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Marek Polak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Poseł Elżbieta Witek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Marek Zagórski: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. 12 Ślubowanie poselskie

Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek:

Poseł Sławomir Zawiślak: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Piotr Kaleta: Ślubuję. Tak mi dopomóż pomóż Bóg. Bóg. Poseł Urszula Rusecka: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Dariusz Bąk: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Poseł Jerzy Polaczek: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Zbigniew Chmielowiec: Ślubuję. Tak mi móż Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Joanna Lichocka: Ślubuję. Tak mi dopo- Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Janusz Śniadek: móż Bóg. móż Bóg. Poseł Zbigniew Dolata: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł : Ślubuję. Tak mi do- móż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Piotr Polak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Kazimierz Moskal: Ślubuję. Tak mi do- Sekretarz Poseł Daniel Milewski: pomóż Bóg. Poseł Joanna Borowiak: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Łukasz Szumowski: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Lidia Burzyńska: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Leszek Dobrzyński: Ślubuję. Tak mi do- móż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Mariusz Trepka: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. Poseł Wojciech Szarama: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Adam Śnieżek: Ślubuję. Tak mi dopomóż pomóż Bóg. Bóg. Poseł Waldemar Andzel: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Mieczysław Baszko: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Ewa Malik: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Edward Siarka: Ślubuję. Tak mi dopo- Spis treści Bóg. móż Bóg. Poseł Krzysztof Sobolewski: Ślubuję. Tak mi Poseł Andrzej Kosztowniak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Marek Ast: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Paweł Rychlik: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Witold Czarnecki: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. Poseł Barbara Dziuk: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Ślubuję. Tak mi do- Poseł Marek Gróbarczyk: Poseł Maciej Małecki: Ślubuję. Tak mi dopo- pomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Małgorzata Gosiewska: Ślubuję. Tak mi Poseł Piotr Müller: Ślubuję. Tak mi dopomóż dopomóż Bóg. Bóg. Poseł Marek Opioła: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Marcin Horała: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Poseł Marek Kuchciński: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: Ślubuję. pomóż Bóg. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Piotr Babinetz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Sekretarz Poseł Daniel Milewski: Poseł Sylwester Tułajew: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. Poseł Waldemar Buda: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Anna Krupka: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Poseł Rafał Weber: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Jan Mosiński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Poseł Kazimierz Matuszny: Ślubuję. Tak mi Poseł Grzegorz Woźniak: Ślubuję. Tak mi do- dopomóż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Marek Matuszewski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Michał Jach: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Kazimierz Smoliński: Ślubuję. Tak mi Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Wiesław Janczyk: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Zbigniew Babalski: Ślubuję. Tak mi do- móż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Jarosław Sellin: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Jacek Osuch: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Ślubowanie poselskie 13

Sekretarz Poseł Daniel Milewski Poseł Marcin Duszek: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. Poseł Paweł Szefernaker: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Tomasz Zieliński: Ślubuję. Tak mi dopo- pomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Małgorzata Golińska: Ślubuję. Tak mi Poseł Beata Strzałka: Ślubuję. Tak mi dopo- dopomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Czesław Hoc: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Sławomir Skwarek: Ślubuję. Tak mi do- Bóg. pomóż Bóg. Poseł Gabriela Masłowska: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Jerzy Materna: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Tadeusz Cymański: Ślubuję. Tak mi do- Bóg. pomóż Bóg. Poseł Ewa Kozanecka: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Anna Paluch: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Poseł Jarosław Krajewski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Sekretarz Poseł Daniel Milewski: Poseł Maciej Wąsik: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Teresa Glenc: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Anna Schmidt-Rodziewicz: Ślubuję. Bóg. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Piotr Uruski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Grzegorz Puda: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Poseł Aleksander Mrówczyński: Ślubuję. Tak Poseł Artur Soboń: Ślubuję. Tak mi dopomóż mi dopomóż Bóg. Bóg. Poseł Jerzy Bielecki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Marek Kwitek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Poseł Krzysztof Lipiec: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Wojciech Kossakowski: Ślubuję. Tak mi móż Bóg. dopomóż Bóg. Spis treści Poseł Ryszard Bartosik: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek: Poseł Ewa Szymańska: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. Poseł Jan Warzecha: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Jerzy Paul: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Poseł Grzegorz Matusiak: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Andrzej Kryj: Ślubuję. Tak mi dopomóż pomóż Bóg. Bóg. Poseł Robert Telus: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Paweł Lisiecki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Poseł Grzegorz Wojciechowski: Ślubuję. Tak Ślubuję. Tak mi mi dopomóż Bóg. Poseł Kazimierz Gołojuch: Poseł Anna Urszula Gembicka: Ślubuję. Tak dopomóż Bóg. mi dopomóż Bóg. Poseł Katarzyna Czochara: Ślubuję. Tak mi Poseł Jacek Świat: Ślubuję. Tak mi dopomóż dopomóż Bóg. Bóg. Poseł Andrzej Sośnierz: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Wojciech Murdzek: Ślubuję. Tak mi do- móż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Tadeusz Woźniak: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: Ślubuję. Tak móż Bóg. mi dopomóż Bóg. Poseł Kamil Bortniczuk: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Piotr Król: Ślubuję. Tak mi dopomóż pomóż Bóg. Bóg. Poseł Jacek Żalek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Tomasz Ławniczak: Ślubuję. Tak mi do- Bóg. pomóż Bóg. Poseł Elżbieta Duda: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Bartłomiej Wróblewski: Ślubuję. Tak mi Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Robert Warwas: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Lech Kołakowski: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. móż Bóg. Poseł Anna Milczanowska: Ślubuję. Tak mi Poseł Jan Dziedziczak: Ślubuję. Tak mi dopo- dopomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Dominik Tarczyński: Ślubuję. Tak mi Poseł Bartosz Kownacki: Ślubuję. Tak mi do- dopomóż Bóg. pomóż Bóg. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. 14 Ślubowanie poselskie

Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek: Poseł Kazimierz Choma: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. Poseł Wojciech Zubowski: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Maria Kurowska: Ślubuję. Tak mi dopo- pomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Paweł Hreniak: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Danuta Nowicka: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. móż Bóg. Poseł Agnieszka Soin: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Tadeusz Chrzan: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. móż Bóg. Poseł Radosław Fogiel: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Stanisław Bukowiec: Ślubuję. Tak mi móż Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Anna Kwiecień: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Anna Dąbrowska-Banaszek: Ślubuję. móż Bóg. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Piotr Uściński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Władysław Kurowski: Ślubuję. Tak mi Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Ewa Leniart: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Teresa Pamuła: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Poseł Elżbieta Płonka: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Marlena Magdalena Maląg: Ślubuję. móż Bóg. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Ewa Filipiak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Dariusz Olszewski: Ślubuję. Tak mi do- Bóg. pomóż Bóg. Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Artur Szałabawka: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Jan Kanthak: pomóż Bóg. Bóg. Poseł Krzysztof Czarnecki: Ślubuję. Tak mi Poseł Bolesław Piecha: Ślubuję. Tak mi dopo- dopomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Dominika Chorosińska: Ślubuję. Tak Poseł Jan Duda: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. mi dopomóż Bóg. Poseł Teresa Hałas: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Spis treści Poseł Adam Gawęda: Ślubuję. Tak mi dopomóż Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek: Bóg. Ślubuję. Tak Poseł Kazimierz Gwiazdowski: Poseł Władysław Dajczak: Ślubuję. Tak mi do- mi dopomóż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Andrzej Gawron: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Michał Woś: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Poseł Iwona Michałek: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Włodzimierz Tomaszewski: Ślubuję. móż Bóg. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Jerzy Wilk: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Wojciech Maksymowicz: Ślubuję. Tak Bóg. mi dopomóż Bóg. Poseł Zbigniew Girzyński: Ślubuję. Tak mi Poseł Anna Cicholska: Ślubuję. Tak mi dopo- dopomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Wiesław Krajewski: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Kacper Płażyński: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Michał Wypij: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Sekretarz Poseł Daniel Milewski: Poseł Marcin Warchoł: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. Poseł Norbert Kaczmarczyk: Ślubuję. Tak mi Poseł Marcin Ociepa: Ślubuję. Tak mi dopomóż dopomóż Bóg. Bóg. Poseł Tomasz Rzymkowski: Ślubuję. Tak mi Poseł Grzegorz Piechowiak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Krzysztof Szulowski: Ślubuję. Tak mi Poseł Jarosław Gonciarz: Ślubuję. Tak mi do- dopomóż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Adam Andruszkiewicz: Ślubuję. Tak mi Poseł Krzysztof Kozik: Ślubuję. Tak mi dopo- dopomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Sebastian Kaleta: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Grzegorz Lorek: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. móż Bóg. Poseł Filip Kaczyński: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Dariusz Stefaniuk: Ślubuję. Tak mi do- móż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Bartłomiej Dorywalski: Ślubuję. Tak mi Poseł Rafał Bochenek: Ślubuję. Tak mi dopo- dopomóż Bóg. móż Bóg. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Ślubowanie poselskie 15

Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek:

Poseł Marta Kubiak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Beata Mateusiak-Pielucha: Ślubuję. Bóg. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Małgorzata Janowska: Ślubuję. Tak mi Poseł Fryderyk Kapinos: Ślubuję. Tak mi do- dopomóż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Anna Siarkowska: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Robert Gontarz: Ślubuję. Tak mi dopo- pomóż Panie Boże Wszechmogący w Trójcy Jedyny móż Bóg. i wszyscy święci. Poseł Magdalena Sroka: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Marcin Gwóźdź: Ślubuję. Tak mi dopo- pomóż Bóg. móż Bóg. Poseł : Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Przemysław Czarnecki: Ślubuję. Tak mi Poseł Patryk Wicher: Ślubuję. Tak mi dopomóż dopomóż Bóg. Bóg. Poseł Maciej Górski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Sekretarz Poseł Daniel Milewski: Poseł Janusz Kowalski: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. Poseł Ireneusz Zyska: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Marek Wesoły: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Poseł Michał Dworczyk: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Mariusz Kałużny: Ślubuję. Tak mi dopo- pomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Krzysztof Kubów: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Aleksandra Szczudło: Ślubuję. Tak mi móż Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Adam Lipiński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Marcin Porzucek: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Poseł Anna Pieczarka: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Piotr Sak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Grzegorz Gaża: Ślubuję. Tak mi dopomóż Spis treści Poseł Zdzisław Sipiera: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Poseł Grzegorz Schetyna: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Zbigniew Grzegorz Hoffmann: Ślubuję. pomóż Bóg. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Borys Budka: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Przemysław Drabek: Ślubuję. Tak mi Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: Ślubuję. dopomóż Bóg. Tak mi dopomóż Bóg. Ślubuję. Tak mi do- Poseł Agnieszka Górska: Poseł : Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Katarzyna Sójka: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Katarzyna Lubnauer: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Barbara Nowacka: Ślubuję. Poseł Przemysław Czarnek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Jacek Ozdoba: Ślubuję. Tak mi dopomóż Sekretarz Poseł Daniel Milewski: Bóg. Poseł Agata Wojtyszek: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł : Ślubuję. Tak mi móż Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Violetta Porowska: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Sławomir Neumann: Ślubuję. Tak mi pomóż Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Piotr Wawrzyk: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Urszula Augustyn: Ślubuję. Tak mi do- Bóg. pomóż Bóg. Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka: Ślubu- Poseł Andrzej Gut-Mostowy: Ślubuję. Tak mi ję. Tak mi dopomóż Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Rafał Grupiński: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Jerzy Małecki: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: Ślu- Poseł Michał Wójcik: Ślubuję. Tak mi dopomóż buję. Bóg. Poseł Małgorzata Tracz: Ślubuję. Poseł Michał Cieślak: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Mariusz Witczak: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. móż Bóg. Poseł Leszek Galemba: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Robert Tyszkiewicz: Ślubuję. Tak mi móż Bóg. dopomóż Bóg. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. 16 Ślubowanie poselskie

Sekretarz Poseł Daniel Milewski Sekretarz Poseł Daniel Milewski:

Poseł Waldy Dzikowski: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Agnieszka Hanajczyk: Ślubuję. Tak mi móż Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Sławomir Nitras: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: Ślu- móż Bóg. buję. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Paweł Olszewski: Ślubuję. Poseł Małgorzata Pępek: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Ślubuję. pomóż Bóg. Poseł Krystyna Skowrońska: Ślubuję. Tak mi Poseł Jagna Marczułajtis-Walczak: Ślubuję. dopomóż Bóg. Poseł Dorota Niedziela: Ślubuję. Poseł Krystyna Szumilas: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska: Ślubuję. pomóż Bóg. Poseł Joanna Mucha: Ślubuję. Poseł Izabela Leszczyna: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Jarosław Urbaniak: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Mirosława Nykiel: Ślubuję. Poseł Piotr Zientarski: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Barbara Dolniak: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Tomasz Nowak: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Waldemar Sługocki: Ślubuję. Tak mi móż Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Krzysztof Gadowski: Ślubuję. Tak mi Poseł Marek Krząkała: Ślubuję. Tak mi dopo- dopomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Joanna Fabisiak: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek: Poseł Zofia Czernow: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Marcin Kierwiński: Ślubuję. Poseł Piotr Borys: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Jan Grabiec: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Ślubuję. Tak mi dopomóż Spis treści Poseł Dariusz Rosati: Poseł Zbigniew Konwiński: Ślubuję. Tak mi Bóg. dopomóż Bóg. Ślubuję. Poseł Robert Kropiwnicki: Ślubuję. Tak mi Poseł Arkadiusz Marchewka: dopomóż Bóg. Poseł Krystyna Sibińska: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. Poseł Agnieszka Pomaska: Ślubuję. Poseł Cezary Tomczyk: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Maria Małgorzata Janyska: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Elżbieta Gapińska: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Jerzy Borowczak: Ślubuję. Tak mi dopo- pomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Monika Rosa: Ślubuję. Poseł Kazimierz Plocke: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. Poseł Tadeusz Aziewicz: Ślubuję. Tak mi do- Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek: pomóż Bóg. Poseł Jakub Rutnicki: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Adam Szłapka: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Michał Szczerba: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Monika Wielichowska: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Marzena Okła-Drewnowicz: Ślubuję. Poseł Michał Jaros: Ślubuję. Tak mi dopomóż Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Poseł Jarosław Wałęsa: Ślubuję. Poseł Tomasz Szymański: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Wojciech Saługa: Ślubuję. Tak mi dopo- pomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Killion Munyama: Ślubuję. Poseł Czesław Mroczek: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Tomasz Kostuś: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Paulina Hennig-Kloska: Ślubuję. Poseł Ireneusz Raś: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Eugeniusz Czykwin: Ślubuję. Tak mi Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Tomasz Lenz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Katarzyna Maria Piekarska: Ślubuję. Bóg. Poseł Dariusz Joński: Ślubuję. Poseł Janusz Cichoń: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Grzegorz Napieralski: Ślubuję. Bóg. Poseł Marek Rząsa: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Tomasz Głogowski: Ślubuję. Tak mi do- Bóg. pomóż Bóg. Poseł Arkadiusz Myrcha: Ślubuję. Poseł Małgorzata Niemczyk: Ślubuję. Tak mi Poseł Ewa Kołodziej: Ślubuję. Tak mi dopomóż dopomóż Bóg. Bóg. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Ślubowanie poselskie 17

Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek Poseł Joanna Frydrych: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. Poseł Rajmund Miller: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Anna Wasilewska: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Katarzyna Osos: Ślubuję. Poseł Marek Hok: Ślubuję. Poseł Wojciech Król: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Jacek Protas: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Poseł Tomasz Zimoch: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Elżbieta Gelert: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. móż Bóg. Poseł Jerzy Hardie-Douglas: Ślubuję. Poseł Andrzej Szewiński: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Iwona Kozłowska: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Bartłomiej Sienkiewicz: Ślubuję. Poseł Michał Gramatyka: Ślubuję. Tak mi do- pomóż Bóg. Poseł Marta Wcisło: Ślubuję. Tak mi dopomóż Sekretarz Poseł Daniel Milewski: Bóg. Poseł Sławomir Piechota: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Tadeusz Zwiefka: Ślubuję. pomóż Bóg. Poseł Małgorzata Chmiel: Ślubuję. Poseł Tomasz Olichwer: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Paweł Zalewski: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. móż Bóg. Poseł Grzegorz Rusiecki: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Paweł Kowal: Ślubuję. Tak mi dopomóż pomóż Bóg. Bóg. Poseł Joanna Jaśkowiak: Ślubuję. Poseł Paweł Poncyljusz: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Michał Krawczyk: Ślubuję. Tak mi do- móż Bóg. pomóż Bóg. Poseł Kinga Gajewska: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Magdalena Filiks: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Paweł Papke: Ślubuję. Poseł Marta Golbik: Ślubuję. Poseł Aleksandra Gajewska (nieobecna) Poseł Krzysztof Truskolaski: Ślubuję. Tak mi Spis treści dopomóż Bóg. Poseł Marek Sowa: Ślubuję. Tak mi dopomóż Sekretarz Poseł Daniel Milewski: Bóg. Poseł Mirosław Suchoń: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Maciej Lasek: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Franciszek Sterczewski: Ślubuję. Poseł Krzysztof Mieszkowski: Ślubuję. Poseł Tomasz Aniśko: Ślubuję. Poseł Witold Zembaczyński: Ślubuję. Poseł Urszula Zielińska: Ślubuję. Poseł Ryszard Wilczyński: Ślubuję. Tak mi Poseł Klaudia Jachira: Ślubuję. dopomóż Bóg. Poseł Artur Łącki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Gabriela Lenartowicz: Ślubuję. Tak mi Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Bogusław Sonik: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Krzysztof Grabczuk: Ślubuję. Tak mi móż Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Włodzimierz Czarzasty: Ślubuję. Poseł Adam Cyrański: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Krzysztof Gawkowski: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Dariusz Wieczorek: Ślubuję. Poseł Konrad Frysztak: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Krzysztof Śmiszek: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Marcin Kulasek: Ślubuję. Poseł Magdalena Łośko: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Tomasz Trela: Ślubuję. pomóż Bóg. Poseł Beata Maciejewska: Ślubuję. Poseł Iwona Hartwich: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Monika Pawłowska: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Joanna Senyszyn: Ślubuję. Poseł Riad Haidar: Ślubuję. Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Ślubuję. Poseł Karolina Pawliczak: Ślubuję. Poseł Marcelina Zawisza: Ślubuję. Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek: Poseł Magdalena Biejat: Ślubuję.

Poseł Aleksander Miszalski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek: Poseł Krzysztof Piątkowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Adrian Zandberg: Ślubuję. Poseł Piotr Adamowicz: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Tadeusz Tomaszewski: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Wiesław Szczepański: Ślubuję. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. 18 Ślubowanie poselskie

Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek Poseł Piotr Zgorzelski: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. Poseł Anita Sowińska: Ślubuję. Poseł Jolanta Fedak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Agnieszka Dziemianowicz-Bąk: Ślu- Bóg. buję. Poseł Mieczysław Kasprzak: Ślubuję. Tak mi Poseł Daria Gosek-Popiołek: Ślubuję. dopomóż Bóg. Poseł Paulina Matysiak: Ślubuję. Poseł Krzysztof Paszyk: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Maciej Konieczny: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Monika Falej: Ślubuję. Poseł Jacek Protasiewicz: Ślubuję. Poseł Hanna Gill-Piątek: Ślubuję. Poseł Jarosław Sachajko: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Wanda Nowicka: Ślubuję. pomóż Bóg. Poseł Anna Maria Żukowska: Ślubuję. Poseł Agnieszka Ścigaj: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Robert Kwiatkowski: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Andrzej Rozenek: Ślubuję. Poseł Paweł Szramka: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Andrzej Szejna: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Katarzyna Kretkowska: Ślubuję. Poseł Bożena Żelazowska: Ślubuję. Tak mi Poseł Katarzyna Ueberhan: Ślubuję. dopomóż Bóg. Poseł Anita Kucharska-Dziedzic: Ślubuję. Poseł : Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Katarzyna Kotula: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Małgorzata Prokop-Paczkowska: Ślu- Poseł Mirosław Maliszewski: Ślubuję. Tak mi buję. dopomóż Bóg. Poseł Jan Łopata: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Sekretarz Poseł Daniel Milewski: Poseł Paweł Bejda: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Jacek Czerniak: Ślubuję. Poseł : Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska: Ślu- móż Bóg. Spis treści buję. Poseł Jacek Tomczak: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Wiesław Buż: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Arkadiusz Iwaniak: Ślubuję. Poseł Radosław Lubczyk: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Marek Dyduch: Ślubuję. pomóż Bóg. Poseł Bogusław Wontor: Ślubuję. Poseł Urszula Nowogórska: Ślubuję. Tak mi Poseł Przemysław Koperski: Ślubuję. dopomóż Bóg. Poseł Rafał Adamczyk: Ślubuję. Poseł Jan Szopiński: Ślubuję. Poseł Zdzisław Wolski: Ślubuję. Sekretarz Poseł Daniel Milewski: Poseł Romuald Ajchler: Ślubuję. Poseł Maciej Kopiec: Ślubuję. Poseł Zbigniew Ziejewski: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Paweł Krutul: Ślubuję. pomóż Bóg. Poseł Marek Rutka: Ślubuję. Poseł Dariusz Kurzawa: Ślubuję. Tak mi dopo- Poseł Maciej Gdula: Ślubuję. móż Bóg. Poseł Robert Obaz: Ślubuję. Poseł Stanisław Żuk: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz: Ślubuję. Bóg. Tak mi dopomóż Bóg. Poseł Czesław Siekierski: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Urszula Pasławska: Ślubuję. pomóż Bóg. Poseł Paweł Kukiz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Jarosław Rzepa: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Poseł Władysław Teofil Bartoszewski: Ślu- Poseł Stefan Krajewski: Ślubuję. Tak mi dopo- buję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Poseł Jakub Kulesza: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek: Poseł Krzysztof Bosak: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. Poseł Stanisław Tyszka: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ślubuję. Tak mi pomóż Bóg. dopomóż Bóg. Poseł Andrzej Grzyb: Ślubuję. Tak mi dopomóż Poseł Artur Dziambor: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Poseł Dariusz Klimczak: Ślubuję. Tak mi do- Poseł Grzegorz Braun: Ślubuję. Tak mi dopo- pomóż Bóg. móż Bóg w Trójcy Jedyny i wszyscy święci. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Ślubowanie poselskie. Wybór marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 19

Sekretarz Poseł Daniel Milewski Wysoka Izbo! Grupa posłów zgłosiła kandydaturę pani poseł Elżbiety Witek na stanowisko marszałka Poseł Robert Winnicki: Ślubuję. Tak mi dopo- Sejmu. (Oklaski) móż Bóg. Czy są jeszcze inne kandydatury? Poseł Konrad Berkowicz: Ślubuję. Tak mi do- Nie ma. pomóż Bóg. Stwierdzam w takim razie, że lista kandydatów Poseł Krzysztof Tuduj: Ślubuję. Tak mi dopo- na stanowisko marszałka Sejmu została zamknięta. móż Bóg. Bardzo proszę panią poseł Marzenę Machałek Poseł Michał Urbaniak: Ślubuję. Tak mi dopo- o przedstawienie kandydatury pani poseł Elżbiety móż Bóg. Witek. Oklaski Poseł Dobromir Sośnierz: Ślubuję. Tak mi do- Bardzo proszę, pani poseł. ( ) pomóż Bóg. Ślubuję. Tak mi do- Poseł Krystian Kamiński: Poseł Marzena Machałek: pomóż Bóg. Poseł Ryszard Galla: Ślubuję. Tak mi dopomóż Dziękuję. Bóg. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie- dliwość mam niewątpliwy zaszczyt – jestem wzruszo- Sekretarz Poseł Mateusz Bochenek: na – i wielką przyjemność rekomendować kandyda- turę pani poseł, pani marszałek Elżbiety Witek na Poseł Daniel Milewski: Ślubuję. Tak mi dopo- stanowisko marszałka Sejmu IX kadencji. móż Bóg. Pełniąc ten urząd do tej pory, pani poseł, pani marszałek Elżbieta Witek wykazała się ogromną sprawnością organizacyjną, opanowaniem oraz wy- Sekretarz Poseł Daniel Milewski: soką kulturą osobistą. Cechy te można było zauważyć podczas prowadzenia przez panią Elżbietę Witek

Poseł Mateusz Bochenek: Ślubuję. Tak mi do- wszystkich działalności na wszystkich stanowiskach. Spis treści pomóż Bóg. (Oklaski) Wymienię zaledwie kilka. Elżbieta Witek była mini- strem, członkiem Rady Ministrów, szefem gabinetu politycznego premiera, a także rzecznikiem rządu. Marszałek Senior Od czerwca 2019 r. pełniła urząd ministra spraw we- Antoni Macierewicz: wnętrznych i administracji. W sierpniu 2019 r. pani poseł Elżbieta Witek została wybrana na marszałka Czy ktoś z obecnych pań i panów posłów nie złożył Sejmu VIII kadencji. Podkreślę to: sprawując urząd ślubowania? marszałka Sejmu, udowodniła, że jest obdarzona Nikt się nie zgłasza. ogromnymi zdolnościami organizacyjnymi, zdecydo- Stwierdzam, że wszyscy posłowie obecni w tej chwi- wana w działaniu, opanowana. li na posiedzeniu złożyli ślubowanie poselskie. Wysoka Izbo! Pani poseł, pani marszałek Elżbieta Panie i Panowie Posłowie! Za chwilę zarządzę Witek jest doświadczonym parlamentarzystą. Piastu- przerwę w obradach. W przerwie proszę o zgłaszanie je mandat nieprzerwanie od 2005 r., była posłem V, kandydatów na stanowisko marszałka Sejmu. Na VI, VII i VIII kadencji, została również wybrana na IX kadencję. Pracowała w Komisji Regulaminowej państwa zgłoszenia oczekiwać będę w gabinecie mar- i Spraw Poselskich, Komisji Etyki Poselskiej, Komisji szałka Sejmu. Edukacji, Nauki i Młodzieży, a także Komisji Polity- Proszę również o odebranie tymczasowych kart ki Społecznej i Rodziny. do głosowania. Karty wydawane są w dolnej palarni. Elżbieta Witek była lubianym przez uczniów na- Zarządzam przerwę do godz. 14.35. uczycielem, cenionym dyrektorem szkoły podstawowej, a także zespołu szkół ogólnokształcących w Jaworze. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 52 W 1980 r. została członkiem Solidarności, a w 1982 r. do godz. 14 min 55) z powodu działalności opozycyjnej została areszto- wana i była więziona. Od 2001 r. jest członkiem Pra- wa i Sprawiedliwości, od 2011 r. – członkiem komite- Marszałek Senior tu politycznego Prawa i Sprawiedliwości. Antoni Macierewicz: Za wybitne zasługi dla polskiej edukacji pani Elż- bieta Witek została odznaczona w 2004 r. Medalem Wznawiam obrady. Komisji Edukacji Narodowej oraz za działalność opo- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. po- zycyjną – w 2013 r. Krzyżem Wolności i Solidarności. rządku dziennego: Wybór marszałka Sejmu Rze- Wykazała się odwagą, a nawet męstwem, gdy z po- czypospolitej Polskiej. wodu tej działalności jako młoda dziewczyna została 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. 20 Wybór marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Poseł Marzena Machałek Sprzeciwu nie słyszę. Proszę bardzo, pan poseł Borys Budka, komitet aresztowana i była więziona. Jest krucha, delikatna, wyborczy, klub Platformy Obywatelskiej. ale jednocześnie twarda i z charakterem – stawał Bardzo proszę. przed nią na baczność niejeden generał. (Oklaski) Elżbieta Witek jest osobą o wysokiej kulturze oso- bistej, wrażliwości i otwartości na potrzeby innych, Poseł Borys Budka: a jednocześnie – wymagająca i sprawiedliwa, skrom- na i pracowita. Elżbieta Witek to troskliwa żona, Dziękuję. mama, babcia, oddana przyjaciółka, zawsze gotowa Wysoka Izbo! Koalicja Obywatelska szanuje zasa- pomagać innym. Jest wrażliwa i czuła, obdarzona dy demokracji i reguły parlamentarne, Koalicja Oby- głębokim poczuciem humanitaryzmu. Przy naszej watelska szanuje prawo większości sejmowej do zgło- koleżance, przyjaciółce Joli Szczypińskiej była do szenia kandydata na marszałka Sejmu, dlatego też ostatniej chwili. nie wystawiamy innej kandydatury i dlatego też nie Wysoka Izbo! Elżbieta Witek to pełnowymiarowy będziemy głosować przeciwko tej kandydaturze. Je- człowiek. To osoba wierna ideałom, zasadnicza, ale steśmy przekonani, że to prawo większości w Izbie z dystansem do siebie. Jest bardzo ceniona w swoim będzie tak samo szanowane przez państwa przedsta- regionie, w swoim mieście nie tylko przez zwolenni- wicieli w drugiej z Izb polskiego parlamentu, a mia- ków politycznych. Wynik w jej mieście, Jaworze, nowicie w Senacie. (Oklaski) świadczy o tym, że głosują na nią prawie wszyscy, nie Jestem przekonany, że zasady parlamentaryzmu tylko wyborcy Prawa i Sprawiedliwości. powinny przyświecać tej kadencji i tutaj powinniśmy Wysoka Izbo! Kompetencje pani poseł, pani mar- odczuć bardzo dużą zmianę. Przypominam również, szałek Elżbiety Witek – przypomnę, że jest absol- że przed nową marszałek Sejmu stoją bardzo ważne wentką Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uni- wyzwania i konieczność przestrzegania prawa. Przy- wersytetu Wrocławskiego, a także studiów podyplo- pomnę, że od nowego marszałka Sejmu oczekujemy mowych dotyczących Unii Europejskiej – oraz bogate niezwłocznego wykonania wyroku Naczelnego Sądu doświadczenie zawodowe, parlamentarne, a przy tym Administracyjnego (Oklaski) i upublicznienia list po- Spis treści wybitne zdolności organizacyjne wskazują jedno- parcia sędziów kandydatów do Krajowej Rady Są- znacznie, że pani poseł Elżbieta Witek jest najlep- downictwa. Oczekujemy, że marszałek Sejmu będzie szym kandydatem na funkcję marszałka Sejmu Rze- osobą, dla której konstytucja ma najwyższą wartość czypospolitej Polskiej IX kadencji. i która ostateczne wyroki sądowe przedkłada nad wolę Elu – pozwalam sobie tak powiedzieć, pozwalam partyjnych decydentów. (Oklaski) Od marszałka Sej- sobie na taką formę, bo znamy się od ponad 20 lat mu oczekujemy również elementarnej przyzwoitości – wiem, że dasz radę utrzymać nas tu wszystkich i niekarania posłów opozycji tylko dlatego, że w swoich w ryzach, a wszystko po to, żeby usprawnić prace wystąpieniach powiedzą o czymś, co nie spodoba się Sejmu, który prawnie reguluje życie Polski i Polaków. tym czy innym działaczom partyjnym. (Oklaski) Od Powodzenia, Elu. Dziękuję. (Oklaski) marszałka Sejmu oczekujemy wreszcie tego, by deba- ta parlamentarna wróciła do tych elementarnych standardów, których tak bardzo brakowało w tym Marszałek Senior parlamencie pod rządami pani poprzednika. Antoni Macierewicz: Raz jeszcze chcę podkreślić, że to będzie wielkie wyzwanie dla nowego marszałka, który nie słowami, Bardzo dziękuję, pani poseł. a czynem będzie musiał udowodnić, co jest dla niego Zanim przejdziemy do dalszej części procedury, najwyższą wartością: przepisy Konstytucji Rzeczy- chciałbym zapytać, czy wszyscy posłowie posiadają pospolitej Polskiej, o której państwo dzisiaj tak pło- tymczasowe karty do głosowania. miennie mówili, czy też dyspozycje z tej czy innej Proszę sprawdzić, czy ktoś nie zapomniał, bo za centrali partyjnej. Ale przed nowym marszałkiem chwileczkę przejdziemy do głosowania. Sejmu będzie również kolejne wyzwanie, dotyczące Jeżeli wszyscy mają karty, to w takim razie chciał- odpowiedniego przygotowania oraz procedowania bym zapytać, czy ktoś z pań i panów posłów pragnie w tym parlamencie przepisów, które będą wykony- zabrać głos w sprawie zgłoszonej kandydatury. wały ewentualne wyroki Trybunału Sprawiedliwości (Poseł Zbigniew Konwiński: Jest zgłoszenie.) Unii Europejskiej. Bo przypomnę, że w przyszłym ty- Są zgłoszenia. godniu będą rozstrzygnięcia, które będą dotyczyły W takim razie otwieram dyskusję. tego, czy Polska nadal będzie pełnoprawnym człon- Proponuję, aby w dyskusji Sejm wysłuchał 5-mi- kiem Unii Europejskiej, czy też – tak jak będą podpo- nutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła posel- wiadać pani, pani marszałek, partyjni lub koalicyjni skiego. koledzy – ma stać na obrzeżach Unii Europejskiej, Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm ślepo podążając w wytyczonym wcześniej bardzo złym propozycję przyjął. kierunku dewastacji wymiaru sprawiedliwości. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Wybór marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 21

Poseł Borys Budka nych wiele razy mówiła o tym, że chcemy być tą czę- ścią opozycji, która nie będzie recenzowała bez poka- Liczymy, pani marszałek, że pani samodzielność zywania przykładów, jak niedobre dobrym zastępo- i niezależność zostanie udowodniona w najbliższych wać, będzie w tej kadencji również szukała porozu- dniach, a przede wszystkim, że wykona pani prawo- mienia w sprawach społecznych, socjalnych, odpowie- mocne wyroki sądowe. Z tego też względu, dając ten dzialności za państwo, poczucia, że demokracja nie swego rodzaju kredyt zaufania, szanując reguły par- jest tylko w słowach, ale też w czynach i w gestach, lamentaryzmu, licząc na szacunek dla tych reguł w dru- i w głosowaniach na tej sali sejmowej. Oczekujemy, giej Izbie, czyli w Senacie, nie będziemy głosować prze- że taka współpraca będzie również ze strony pani ciwko pani kandydaturze. Dziękuję. (Oklaski) marszałek. W polskim parlamencie w IX kadencji zasiadają różne frakcje polityczne. Te różne frakcje polityczne Marszałek Senior powinny mieć szacunek do konstytucji, ale i do tego, Antoni Macierewicz: co będzie tutaj padało. Chciałbym zagwarantować w imieniu naszego klubu, że głosując dzisiaj za panią Dziękuję bardzo. marszałek, udzielamy tego swoistego wotum zaufa- Głos ma poseł Krzysztof Gawkowski, Sojusz nia, że możemy razem rozmawiać o Polsce, w trosce Lewicy Demokratycznej. o Polskę, że razem możemy doprowadzić do sytuacji, Bardzo proszę, panie pośle. w której polski Sejm będzie nazywany kuźnią idei, a nie kuźnią, w której łamiemy demokrację. Dzięku- ję bardzo. (Oklaski) Poseł Krzysztof Gawkowski: (Głos z sali: Brawo!)

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Lewica wróciła do polskiego parlamentu. Lewica mądra i rozsądna. Marszałek Senior (Głos z sali: Uuu…) Antoni Macierewicz: Lewica, która ma poczucie szacunku do konsty- tucji, szacunku do tego najważniejszego aktu praw- Dziękuję panu posłowi. Spis treści nego, dlatego nie zgłosi kandydata na marszałka Głos zabierze teraz pan poseł Jakub Kulesza, Sejmu, ale w poczuciu odpowiedzialności, że można Konfederacja. być opozycją mądrą i rozsądną, szukającą porozumie- (Głos z sali: Nie.) nia, godności, szacunku dla człowieka, szacunku dla Proszę wybaczyć, oczywiście pomyłka. To nie jest wartości, poprzemy kandydaturę pani marszałek pomyłka polityczna. Pan poseł z pewnością zdaje so- bie z tego sprawę. (Oklaski) Witek na stanowisko marszałka Sejmu. Głos zabierze pan poseł Władysław Kosiniak-Ka- Chcemy poszukiwać odpowiedzialności za słowa i za mysz, Polskie Stronnictwo Ludowe. czyny, dlatego przez najbliższe 4 lata będziemy się Bardzo proszę, panie pośle. przyglądali, jak pani marszałek będzie realizowała te konstytucyjne obowiązki, które zostaną na panią dzisiaj nałożone. Chcemy, żeby Konstytucja Rzeczy- Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz: pospolitej Polskiej była wyznacznikiem poczucia współ- pracy pomiędzy partiami, ale i osobami, które dzisiaj Dziękuję bardzo. zasiadły w polskim parlamencie. Panie Marszałku! Panie Prezydencie! Panie Pre- Zwracamy się zatem do pani marszałek z apelem, mierze! Wysoka Izbo! Nigdy bym pana marszałka o zło- który kierujemy jeszcze przed oficjalnym wyborem, śliwość nie posądził… (Wesołość na sali) ale w poczuciu, że ten wybór pewnie nastąpi. Przed- stawiciele Koalicyjnego Klubu Parlamentarnego Le- wicy uważają, że powinniśmy zaczynać pierwsze Marszałek Senior posiedzenie Sejmu od rzeczy fundamentalnych, któ- Antoni Macierewicz: re będą pokazywały, że jesteśmy Sejmem otwartym na społeczeństwo, od którego 2016 r. zostaliśmy od- I słusznie, i słusznie. grodzeni haniebnymi barierkami. IX kadencja Sejmu może zacząć się właśnie od takiego symbolicznego otwarcia w zakresie i dyskusji, i wymiany poglądów, Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz: ale i otwarcia Sejmu, zdjęcia tych barierek. (Oklaski) Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To powinna być …więc na pewno tak nie jest. pierwsza decyzja Sejmu, która zostanie podjęta jesz- Jest dzisiaj dobra atmosfera. Moi drodzy, szanow- cze dzisiaj. Współpraca to wola porozumienia, współ- ni państwo, polski parlamentaryzm, debata parla- praca to szacunek dla godności, dla wartości, które mentarna wymaga odrodzenia. Ten dzisiejszy dzień wyznajemy. Lewica, która w wyborach parlamentar- jest takim dobrym początkiem, który daje szanse na 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. 22 Wybór marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz Pani Marszałek! Życzę pani wszystkiego dobrego. Nie jest pani z naszego obozu, naszej formacji poli- odrodzenie dobrych zasad, zwyczajów, obyczajów, kul- tycznej, naszego środowiska. Głęboko wierzę w to, że tury zabierania głosu. Pan prezydent Andrzej Duda Polska będzie krajem, w którym, jeśli będziemy sto- mówił o tym w swoim wystąpieniu, szanując wszyst- sować normalne zasady, każdy z radością będzie kie strony sporu politycznego, szanując wszystkich, chciał żyć, mieszkać. To zależy też od pani i od spo- którzy zasiadają w Wysokiej Izbie, i dziękując milio- sobu, w jaki będziemy prowadzić obrady w tej Izbie. nom naszych rodaków, którzy oddali na nas głos. Ten Podchodzimy do tego wyboru z nadzieją na to, że jutro szacunek powinien być nie odświętny, tylko codzien- będzie jeszcze lepsze. Dziękuję bardzo. (Oklaski) ny. Ten szacunek jest naszym zobowiązaniem wobec tych wszystkich, którzy głosowali na nas, ale również na naszych konkurentów. Marszałek Senior Dlatego w imieniu Klubu Parlamentarnego Koali- Antoni Macierewicz: cja Polska – Polskie Stronnictwo Ludowe – Kukiz15 z szacunkiem odnosimy się do werdyktu wyborczego, Dziękuję, panie pośle. w którym partia Prawo i Sprawiedliwość wygrała Raz jeszcze przepraszam za pomyłkę. wybory i ma prawo zgłosić kandydata na marszałka Bardzo proszę pana posła Jakuba Kuleszę, Kon- Sejmu, ma prawo utworzyć rząd i ma taki obowiązek, federacja. bo to jest zobowiązanie. Dlatego, szanując ten wer- Konfederacja podzieliła swój czas pomiędzy dwóch dykt wyborczy, wierząc, że jest możliwa lepsza deba- posłów, dwie osoby, a więc, panie pośle, 2,5 minuty. ta parlamentarna, jest możliwa lepsza dyskusja, Bardzo proszę. przez to jest możliwa lepsza Polska dla nas wszyst- kich, dla naszych rodaków, poprzemy kandydaturę pani marszałek Witek. (Oklaski) Poseł Jakub Kulesza: Myślę, że to doświadczenie, które było naszym udziałem w ostatnich tygodniach poprzedniej kaden- Dziękuję, panie marszałku. cji, tym, co zasiadali w poprzednim Sejmie, daje też Panie Prezydencie! Panie Marszałku! Wysoka Spis treści taką nadzieję, że ta zmiana, która nastąpiła, będzie Izbo! W ciągu ostatnich lat obserwowaliśmy proces kontynuowana, bo inny był sposób prowadzenia ob- zaostrzania się debaty publicznej. Ten proces zaczyna rad przez panią marszałek, a inny przez pani po- się tutaj, w tej Izbie parlamentu. Widzimy proces po- przednika. laryzacji debaty publicznej, a przede wszystkim pro- Liczymy na debatę, liczymy na rozpatrzenie na- ces wykluczania z debaty publicznej. Obserwowaliśmy szych projektów. W pierwszych 100 dniach zgłosimy pogłębiające go decyzje podejmowane przez marszałka projekty dotyczące emerytury bez podatku, dotyczące Sejmu, nie panią marszałek Witek, a pana marszałka pakietu obywatelskiego Pawła Kukiza, sędziów pokoju, Kuchcińskiego: ogradzanie parlamentu płotem tak, dotyczące jednomandatowych okręgów wyborczych czy by środowiska pozaparlamentarne miały utrudniony podniesienia kwoty wolnej od podatku, zgłosimy pro- jekty dotyczące dobrowolnego ZUS-u dla przedsiębior- dostęp do tego gmachu, przykłady wyrzucania z niego ców, dotyczące zerowego VAT-u na zdrową żywność dziennikarzy. Skończyło się tylko na wyrzuceniu z sali i chcielibyśmy, żeby te projekt nie leżały w zamrażarce, konferencyjnej. Wykluczanie niektórych środowisk, tylko były rozpatrzone, ale nie tylko rozpatrzone, ale zwłaszcza tych ideowych, które najbardziej kolą pań- też żeby była wykonywana nad nimi realna praca. To stwa w oczy, obserwowaliśmy także poza parlamen- będzie finalnie miarą pani sukcesu. Dzisiaj jest kredyt tem. Gdy Robert Winnicki jako przedstawiciel Konfe- zaufania. Cieszę się, że inne kluby parlamentarne: Le- deracji chciał tutaj, w parlamencie, mówić głośno o usta- wica, ale też takie może jeszcze nie poparcie, ale życz- wie 447, miał wyłączony mikrofon. Podczas debaty liwe podejście Koalicji Obywatelskiej, Platformy… To wyborczej, zwłaszcza w mediach publicznych, Konfe- pokazuje, że w tym zwariowanym świecie animozji deracja była całkowicie wykluczana. Dlatego chcieli- politycznych może być trochę normalności. Pewnie jesz- śmy skorzystać z okazji i zadać pani kandydat, pani cze więcej by jej było, gdyby projekt, który PiS zgłaszał, marszałek pytanie. Prosimy o ustosunkowanie się do będąc w opozycji, pakiet demokratyczny, był przyjęty, niego, bo od tego będzie zależało to, jak Konfederacja kiedy rządzi. Jest taka możliwość. Z chęcią byśmy zagłosuje nad pani kandydaturą na fotel marszałka. zadawali przez godzinę pytania panu premierowi co Dzisiaj wybieramy nie tylko marszałka Sejmu, posiedzenie Sejmu i uzyskiwali na nie odpowiedzi. lecz także prawdopodobnie całe Prezydium Sejmu. Naprawdę potrzebujemy prawdziwej, otwartej deba- Nie tylko marszałek będzie decydował o tym, jak w Pol- ty, która gwarantuje rzetelność pracy parlamentu. sce prowadzona jest debata publiczna. Decydować Będziemy rozliczani z posunięć politycznych. Bądź- będą także wicemarszałkowie. Mam do pani marsza- my też rozliczani przez naszych wyborców ze sposo- łek pytanie. Czy za debatę publiczną w roli wicemar- bu realizacji naszych obietnic, planów, zamierzeń szałków odpowiadać będą tylko te ugrupowania, oraz sposobu, w jaki odnosimy się do siebie i realizu- które rozdzielały między sobą debatę publiczną, ugru- jemy tę misję. powania okrągłego stołu? Czy dopuszczona do tego 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Wybór marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 23

Poseł Jakub Kulesza musi uwzględniać obecne realia, a nie rzeczywistość sprzed 30, 40 czy 50 lat. Tego oczekuje Konfederacja zostanie także ideowa prawica? Czy funkcję wicemar- jako siła ideowej prawicy, konserwatystów, wolno- szałka z poparciem pani ugrupowania będzie miał ściowców, również narodowców, chrześcijańskich na- także kandydat zgłoszony przez Konfederację? To cjonalistów, panie prezydencie, z poparciem ponad pytanie jest związane z pytaniem o to, czy w ogóle miliona wyborców. Wkraczamy do tego Sejmu z tą możemy zgłaszać takiego kandydata. Od tego uza- agendą, z tym programem. Będziemy domagali się, leżniamy naszą decyzję. Dziękuję bardzo. żeby głos (Dzwonek) Polaków był w tym Sejmie sły- szany. Dziękuję. (Oklaski)

Marszałek Senior Antoni Macierewicz: Marszałek Senior Antoni Macierewicz: Panie pośle, bardzo proszę. Dziękuję bardzo. Bardzo dziękuję, panie pośle. Bardzo proszę, pan poseł Robert Winnicki, Kon- Czy ktoś jeszcze pragnie zabrać głos? federacja. Nie widzę. Czas – 2,5 minuty. Dziękuję bardzo. (Poseł Jarosław Kaczyński: Mam…) Tak? Poseł Robert Winnicki: (Głos z sali: Festyn.) Pan prezes Jarosław Kaczyński, Prawo i Sprawie- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw chcia- dliwość. (Oklaski) łem pogratulować wystąpienia panu marszałkowi Proszę bardzo. seniorowi. Chciałem powiedzieć, że rzeczywiście po- ruszono w nim wiele ważnych wątków. Chciałem tylko powiedzieć, że to, co padło w tym wystąpieniu, Poseł Jarosław Kaczyński: nie miało niestety swojego odzwierciedlenia w ostat- Spis treści nich 4 latach praktyki rządów. Chciałem powiedzieć, Dziękuję bardzo. że z wystąpienia pana marszałka seniora w zakresie Panie Marszałku! Panie Prezydencie! Wysoka Izbo! suwerenności, ochrony życia poczętego, walki z tę- Naprawdę z wielką radością wysłuchałem oświadczeń czową propagandą, z tęczową zarazą Konfederacja partii, a także koła, chociaż tutaj mieliśmy do czynie- będzie rozliczać zwłaszcza partię rządzącą. nia z pewną różnicą, i podsumowałbym to tak: koniec (Głos z sali: Hańba!) opozycji totalnej. (Oklaski) Jeśli tak rzeczywiście bę- Tak, będziemy to robić, ponieważ, szanowni pań- dzie, to będzie to naprawdę wielki postęp w naszym stwo, tego dzisiaj wymaga polska racja stanu. życiu publicznym i zmiana, której z całą pewnością Co do debaty publicznej, która toczy się tutaj, w Sej- oczekuje społeczeństwo, zmiana w interesie polskiej mie, chcielibyśmy, żeby ten Sejm rzeczywiście był otwar- demokracji, polskiego społeczeństwa, polskiego naro- ty na środowiska społeczne. Chcielibyśmy, żeby po- du, polskiej przyszłości. szczególne grupy społeczne rzeczywiście mogły deba- (Głos z sali: A rząd nie będzie...) tować tutaj w sposób wolny, nieskrępowany, żeby w taki Tak że bardzo, bardzo proszę o to, żeby to nie były sposób, jak potraktowano chociażby niektóre projekty tylko słowa, żeby to były także czyny, również tutaj, obywatelskie, ta Izba nie traktowała obywateli – w taki w tej Izbie. sposób, jak w minionej kadencji. Chcielibyśmy, żeby Ale jednocześnie te wystąpienia zawierały także debata, która będzie się toczyć na sali plenarnej, była pewne elementy, z którymi się nie można zgodzić. również debatą, podczas której nie będzie mrożenia Chodzi o pewne elementy, które można by określić ustaw, tak jak było w poprzedniej kadencji np. w przy- jako reprymendę, strofowanie. Otóż my w tym wy- padku ustawy o bratniej pomocy. Chcielibyśmy, żeby padku podtrzymujemy nasze zdanie i podtrzymujemy nie było takiej sytuacji, że ustawa o ochronie życia także inne zdanie, które chyba też musi tutaj paść. poczętego będzie wysyłana na wieczne nigdy do komi- Większość ma prawo powołać rząd, ma oczywiście sji albo będzie głosowanie przeciwko niej. Tego ocze- prawo powołać marszałka, ale większość ma także kujemy od tego Sejmu, od tej nowej kadencji. Oczeku- prawo rządzić, tzn. realizować swoją agendę, oczywi- jemy, że będziemy prowadzili rzeczową debatę gospo- ście w dyskusji, w kulturalnej, merytorycznej dysku- darczą, że nie będzie przepychania ustaw kolanem, sji i przyjmując merytoryczne argumenty innych. rozrostu zupełnie niepotrzebnej biurokracji. Oczeku- (Poseł Krystyna Skowrońska: Bez łamania kon- jemy, że ten Sejm będzie odpowiadał na wyzwania stytucji.) stawiane Polsce w XXI w., również na wyzwania sta- To jest oczywiste. Oczywiste jest także to, o czym wiane polityce zagranicznej, która w dzisiejszym wie- też muszę wspomnieć, że klubem, który ma najwięcej lobiegunowym świecie musi być wielowektorowa, a nie swoich reprezentantów w wyższej Izbie naszego par- jednostronna, polityce, która w dzisiejszym świecie lamentu, czyli w Senacie, jest Prawo i Sprawiedli- 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. 24 Wybór marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej – głosowanie

Poseł Jarosław Kaczyński Marszałek:

wość i z tego też muszą być wyciągnięte pewne wnio- Szanowni Państwo! Pozwólcie, że po tym wyborze ski. (Oklaski) skieruję do państwa dosłownie kilka zdań. (Głos z sali: Przegrana boli.) To jest wyjątkowy dzień dla mnie, ale myślę, że W każdym razie nie będę jednak słuchał tego, co też wyjątkowy dzień w tej Izbie. Jestem ogromnie tutaj znów pada i co mi przypomina tamte obrady. zaszczycona, bo na tablicy z wynikami głosowania Miejmy nadzieję, że to przejdzie do historii. widać, że głosowali na mnie także państwo spoza Bardzo, bardzo dziękuję za to, że tak rozpoczyna mojego klubu, za co bardzo serdecznie dziękuję. To się ta kadencja Sejmu. Mam nadzieję, że to nie tylko jest dla mnie ogromny zaszczyt, ogromne wyróżnie- początek, ale że to po prostu trwała zmiana w na- nie i oczywiście zobowiązanie. Ja każdego z państwa szym życiu publicznym, bardzo ważna i bardzo do- w tej kadencji, ale też w poprzednich, bo jestem tutaj bra. (Oklaski) już piątą kadencję, darzę, zawsze darzyłam wielkim szacunkiem, bo każdy z nas jest inny, wszyscy się Marszałek Senior różnimy, ale są sprawy, które powinny nas łączyć. Antoni Macierewicz: Myślę, że kiedy zdamy sobie sprawę z tego, że w 37-mi- lionowym narodzie jest 460 takich, którzy decydują Bardzo dziękuję, panie pośle. o najważniejszych sprawach dla naszej ojczyzny i dla Zamykam dyskusję. naszych obywateli, to jest to naprawdę ogromne wy- Przechodzimy do głosowania. różnienie, że zasiadamy tutaj, w tej Izbie. Wysoka Izbo! Sejm, zgodnie z art. 4 ust. 3 regu- Chciałam bardzo serdecznie podziękować panu laminu Sejmu, wybiera marszałka Sejmu bezwzględ- marszałkowi seniorowi za sprawne przeprowadzenie ną większością głosów w obecności co najmniej poło- pierwszej części naszych obrad. (Oklaski) wy ustawowej liczby posłów. (Poseł Jan Ardanowski: Brawo!) Bardzo proszę, przystępujemy do głosowania. Dziękuję bardzo.

Spis treści Kto z państwa jest za kandydaturą pani poseł Chciałam też podziękować wszystkim państwu, Elżbiety Witek, proszę nacisnąć przycisk i podnieść szczególnie tym, którzy z mównicy mówili o swoich rękę. oczekiwaniach: ja się z nimi całkowicie zgadzam, pro- Kto z pań i panów posłów jest przeciwko kandy- szę państwa. Jako marszałek Sejmu będę robiła wszyst- daturze pani poseł Elżbiety Witek, proszę nacisnąć ko, żeby każdy z państwa znalazł u mnie wsparcie, przycisk i podnieść rękę. wtedy kiedy tego wsparcia będziecie państwo potrze- Kto z pań i panów posłów się wstrzymał? bowali, zgodnie z regulaminem Sejmu. (Oklaski) Drzwi Proszę o wyniki. do mojego gabinetu będą dla państwa otwarte. Jeże- Głosowało 459 posłów. Większość bezwzględna wy- li będą problemy, zapraszam. Myślę, że nie ma takie- nosi 230. Za głosowało 314, przeciw – 11, 134 wstrzy- go problemu, którego nie dałoby się rozwiązać. Jak mało się. mówią, z każdej sytuacji są co najmniej dwa wyjścia, (Część posłów wstaje, długotrwałe oklaski) będziemy starali się poszukiwać tego najlepszego. Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Sejm bez- Jeszcze raz bardzo serdecznie dziękuję. Oczywiście względną większością głosów wybrał panią poseł dziękuję władzom mojego klubu i mojej partii za to, że Elżbietę Witek na stanowisko marszałka Sejmu. wysunęły moją kandydaturę na to stanowisko. Mam Gratulujemy, pani poseł. nadzieję, że nie zawiodę nikogo. Gratuluję wszystkim (Posłowie składają gratulacje i wręczają kwiaty państwu wyboru na posłów na Sejm IX kadencji. marszałek Sejmu Elżbiecie Witek) Proszę państwa, kończąc, chciałabym powiedzieć, (Poseł Sławomir Nitras: I na tym się skończyła że zrobię wszystko ze swojej strony, żebyśmy w tej współpraca.) Izbie w sposób godny, spokojny i rozważny mogli pre- Bardzo proszę panią marszałek o zajęcie miejsca. zentować swoje stanowiska. Będę też państwa prosi- Wysoka Izbo! Chciałbym jeszcze dodać, że Wysoka ła o to, żebyście państwo pamiętali o tym, że marsza- Izba zapewne pamięta wiele wyborów marszałków łek stoi na straży praw i dobrych obyczajów tej Izby, Sejmu, ale takiego wyboru jeszcze nigdy nie było. pilnuje porządku, i żeby dla dobra dyskusji, wtedy (Poseł Sławomir Nitras: Czym się różnił ten od kiedy marszałek poprosi, państwo jednak stosowali innych?) się do poleceń marszałka. Jeszcze raz bardzo serdecz- Jesteśmy pod wrażeniem tak szerokiego poparcia nie dziękuję. dla pani marszałek Witek. Pan poseł Nitras z wnioskiem formalnym? Bardzo prosimy. (Oklaski) (Poseł Sławomir Nitras: Tak jest.) Liczyłam na to, panie pośle, że będzie złożony ten (Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek wniosek formalny. Sejmu Elżbieta Witek) Proszę bardzo. (Oklaski) 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Wystąpienie prezesa Rady Ministrów 25

Poseł Sławomir Nitras: – można tak też powiedzieć – stan finansów publicz- nych, godniejsza jest nasza polityka historyczna, god- Pani Marszałek! Serdecznie dziękuję. Ja się cie- niejsza jest nasza polityka międzynarodowa. szę, że pan prezes Kaczyński zauważył dobrą atmos- Pani Marszałek! Panie Prezydencie! Dzisiaj w try- ferę w tej Izbie. Ja się w sposób szczególny cieszę, bo bie art. 162 ust. 1 składam dymisję Rady Ministrów jeszcze może się okazać, że będę tej dobrej atmosfery i chciałbym również móc pokrótce podsumować te w tej kadencji szczególnym beneficjentem. (Wesołość 4 lata rządów Prawa i Sprawiedliwości, bo stało się na sali, oklaski) bardzo wiele. Ale mówiąc serio, pani marszałek, chciałem pani Stało się bardzo wiele dobrego na bardzo wielu po- serdecznie pogratulować, bo ten wynik rzeczywiście lach. Zacznę od tego, co bardzo często jest przedmio- budzi szacunek, jest dla pani – mam nadzieję – poważ- tem debaty, przedmiotem dyskusji w tej Izbie: demo- nym zobowiązaniem wobec całej Izby. Wydaje mi się, kracji, wolności, konstytucji, praworządności. Otóż że jest to moment, w którym możemy zrobić pierwszy przypomnę, że w ostatnich wyborach mieliśmy rekor- test tych dobrych intencji, szczególnie rządzących. Od dową frekwencję, rekordowo niski odsetek osób głosu- rana czytamy, słyszymy informacje, że większość ma jących w nieważny sposób, rekordowo szybko podane zamiar ogłosić przerwę bez wybierania Prezydium wyniki wyborów. (Oklaski) W porównaniu z 2011 r., Sejmu, w oczekiwaniu na rozstrzygnięcia w innej kiedy głosów nieważnych w wyborach do Sejmu było Izbie. Jeżeli ta atmosfera jest taka dobra, jeżeli wszy- 700 tys., teraz tych głosów było 200 tys., czyli ponad scy zgadzamy się z tym, że można w tej atmosferze trzy razy mniej. A w wyborach samorządowych w 2014 r., pracować, to apelujemy: nie róbmy żadnej przerwy, tylko wybierajmy Prezydium Sejmu, tak jak to prze- na które spuśćmy może kurtynę miłosierdzia – 2,5 mln widuje porządek obrad tego posiedzenia, korzystajmy głosów było nieważnych. z tej dobrej atmosfery, póki trwa. Dziękuję. (Oklaski) Kiedy demokracja ma się lepiej? Kiedy demokracja w lepszy sposób znajduje odzwierciedlenie w tej Izbie, w izbach sejmikowych? Kiedy jest minimalny, rekor- Marszałek: dowy w ciągu 30 lat odsetek głosów nieważnych i jed- nocześnie rekordowa liczba głosów ważnych (Oklaski),

Dziękuję, panie pośle. bo wyższa nawet niż w 1989 r. – nie procentowo, ale Spis treści Chciałam powiedzieć, że pilnujemy porządku usta- w liczbach bezwzględnych. Te 18,5 mln świadczy o tym, lonego na dzisiejsze posiedzenie… że demokracja ma się tak dobrze, mogę powiedzieć, jak (Poseł Jagna Marczułajtis-Walczak: Nie ma po- nigdy wcześniej. Bo czymże właśnie jest demokracja, rządku.) jak nie prawem i jednocześnie wiarą w to, że oddany (Głos z sali: A gdzie jest ten porządek?) głos się liczy, ma znaczenie. Już państwu tłumaczę: porządek całego posiedze- A więc idąc dalej, patrzymy, jak się mają wolny nia Sejmu ustala Prezydium Sejmu. Jak państwo rynek, wolność i gospodarka. Przez te 4 lata działo wiecie, jeszcze nie dokonaliśmy wyboru Prezydium się tutaj bardzo, bardzo wiele. I jedna kwestia, która Sejmu… (Oklaski) zwróciła moją uwagę w międzynarodowych bada- (Głos z sali: Stąd wniosek, żeby wybrać.) niach, kwestia optymizmu Polaków, gdzie prawie (Głos z sali: To wybierzmy…) 60% Polaków powiedziało, że wierzy w to, że ich dzie- Proszę państwa, chciałabym – i myślę, że państwo ci będą żyły w lepszych warunkach niż oni sami. I to też – żeby ta dobra atmosfera jednak trochę dłużej był piąty wynik na świecie i pierwszy wynik w Euro- potrwała. Dlatego przechodzimy do kolejnego punktu. pie, pierwszy wynik wśród wszystkich państw rozwi- Teraz poproszę o zabranie głosu prezesa Rady niętych. Co się takiego stało w ciągu 4 lat, że z naro- Ministrów pana Mateusza Morawieckiego w trybie du pesymistów w 2015 r., w podobnych badaniach, art. 162 ust. 1 Konstytucji RP. zamieniliśmy się w naród optymistów? Bardzo proszę, panie premierze. (Oklaski) To retoryczne pytanie, ale działo się bardzo wiele. Działo się bardzo wiele w obszarze chociażby budowy Prezes Rady Ministrów miejsc pracy. Miejsc pracy utworzonych zostało tak Mateusz Morawiecki: wiele, że dzisiaj na pytanie o to, czy czujesz się bez- piecznie na rynku pracy, prawie 60%, bo 58% odpo- Panie Prezydencie! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! wiada: tak, czuję się bezpiecznie. 4 lata temu było to Drodzy Rodacy! Jeśli miałbym jednym zdaniem pod- 8%. To jest jedna z przyczyn zasadniczej zmiany po- sumować 4 lata rządów Prawa i Sprawiedliwości, rzą- dejścia również do państwa, również do demokracji. dów Zjednoczonej Prawicy, to powiedziałbym tak: nie Bo Polacy po raz pierwszy w tak szerokim zakresie ma wolności bez godności. (Oklaski) Nie ma wolności – dodam to, żeby atmosfera dalej była tak spokojna bez godności, nie ma wolności bez wiarygodności, bo jak do tej pory – uwierzyli, że wsparcie państwa jest to właśnie dotrzymywanie słowa, wiarygodność prze- możliwe i że wsparcie państwa ma sens. (Oklaski) łożyły się na to, że dzisiaj godniejsze jest życie polskich Ta rewolucja godności jednocześnie została po- rodzin, godniejsza jest praca, płaca, godniejszy jest twierdzona przez międzynarodowe instytucje. To tak- 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. 26 Wystąpienie prezesa Rady Ministrów

Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki Grant Thornton, która przedstawia liczby stron przyj- mowanych ustaw. W czasach wcześniejszych średnio że przełożyło się na wiarę w wolny rynek, system było to 25 do 30 tys. stron, teraz jest to 15 do 20 tys. wielopartyjny. stron, a więc ograniczyliśmy biurokrację. (Głos z sali: Inwestycje.) Przedsiębiorcy nie lubią kontroli skarbowych. Ze wszystkich krajów bloku wschodniego, bloku W 2015 r. tych kontroli skarbowych było 35 tys. postkomunistycznego to Polacy wyrażają się najbar- W 2018 r. było ich o połowę mniej. To są oficjalne dziej pozytywnie o wielopartyjnym systemie, również dane. (Oklaski) o gospodarce rynkowej, co może dziwić społeczności (Głos z sali: 12.) takie jak czeska, węgierska, już nie mówiąc o innych Chcę też w tym miejscu, szanowni państwo, po- krajach położonych bardziej na południe, które dużo dziękować w szczególny sposób naszym skarbowcom, bardziej sceptycznie wypowiadają się na temat takie- Krajowej Administracji Skarbowej… go systemu. A więc i to się poprawia. Poprawiło się (Poseł Krystyna Skowrońska: Banasiowi.) w czasach rządów Prawa i Sprawiedliwości. Świadczy …bo ona dzisiaj podlega bardzo szczególnym ata- to o tym, że właśnie w czasach naszych rządów, przez kom. Jest próba obniżenia jej morale, a w interesie całej poprzednie 4 lata mieliśmy do czynienia z rozkwitem Wysokiej Izby, w interesie całego narodu polskiego jest wolności, z rozkwitem demokracji. (Oklaski) to, żeby tak nie czynić, dlatego że doskonale wiecie, (Poseł Jakub Rutnicki: W mediach publicznych.) szanowni państwo, że uderzenie w morale wielkiej or- Szanowni Państwo! Odnieśliśmy bardzo wiele suk- ganizacji rzeczywiście przyczynia się, trochę z pewnym cesów. Instytucje międzynarodowe takie jak Bank odroczeniem, do zmniejszenia jej efektywności. Światowy podkreślają wagę i sukces naszego nowego (Głos z sali: W Ministerstwie Finansów, panie modelu gospodarczego, nowej polityki strukturalnej, premierze, w tej mafii.) nowej polityki przemysłowej. Międzynarodowy Fun- (Głos z sali: A dlaczego nie powiedział pan o tym dusz Walutowy zalicza polską gospodarkę do 22 Polakom?) – i postępuje w tym rankingu w górę w hierarchii (Głos z sali: Trzeba wyjaśnić, panie premierze.) – gospodarek najwyżej rozwiniętych i największych Ale przecież nie chodzi wam o to, żeby z powrotem gospodarek na świecie. A OECD mówi o tym, że mafie VAT-owskie potrafiły realizować swoje intere-

Spis treści w roku 2019 i 2020 wśród wszystkich 36 gospodarek sy. I dlatego chcę gorąco podziękować wszystkim OECD Polska będzie na pierwszym miejscu, jeśli cho- skarbowcom z Krajowej Administracji Skarbowej. dzi o wzrost gospodarczy. (Oklaski) (Gwar na sali, dzwonek) Jednak ta rewolucja godności nie stała się przy- (Poseł Sławomir Nitras: Wszystkim skarbowcom…) padkiem, nie stała się sama z siebie. Była wynikiem To wasze wielkie dzieło. Nie dajcie sobie wmówić, wielu wysiłków wielu polityków, którzy wcześniej szanowni państwo, nie dajcie sobie wmówić, drodzy przed nami hołdowali takim wartościom, wartościom rodacy. W wielkiej organizacji – każdy, kto taką zarzą- solidarnościowym, na czele z prezydentem Lechem dzał, wie o tym doskonale – zawsze znajdzie się kilka Kaczyńskim, którego ideały wyznaczały naszą drogę. czarnych owiec, kilka osób, które są nieuczciwe. Ale również ta droga była skutkiem przygotowania (Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Banaś.) wielu zmian, wielu zmian w gospodarce. Czasami I kto wyeliminował tę nieuczciwość? Właśnie Biu- wydaje się, że to, co jest blisko oczu, najbliżej naszych ro Informacji Wewnętrznej powołane w ramach Kra- oczu, jest najbardziej oczywiste, ale zarazem często jowej Administracji Skarbowej. Wielki wysiłek tej potrafimy to przeoczyć. I tak można powiedzieć, tak organizacji spowodował tę gigantyczną różnicę. można skomentować naszą politykę społeczną, naszą (Głos z sali: Wstyd!) politykę dla społeczeństwa. Bo dzisiaj 500+ wydaje Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! W latach 2009, się projektem banalnym, banalnie prostym, oczywi- 2010, 2011, 2015 dreptaliśmy w miejscu. VAT, czyli stym, ale przecież wiemy doskonale, w jakich okolicz- główne źródło dochodów do budżetu, był na poziomie nościach był on wdrażany. Wiemy, jak wiele dobrego mniej więcej 110–120 mld zł. Ile jest teraz, w ostat- zrobił dla likwidacji ubóstwa, dla zmniejszenia nie- nich latach? (Oklaski) równości, dla poprawy całej gospodarki, dla wyrów- (Głos z sali: Wstyd!) nania szans, wielu szans milionów polskich rodzin. (Głos z sali: Wprowadziliście mafię do ministerstwa.) To działanie, któremu w dużym stopniu zawdzięcza- 170–180 mld, 60 mld więcej. To jest ten game chan- my również nasze wielkie zwycięstwo, wielkie zwy- ger. Nie pracujcie, drodzy państwo, tylko w tej intencji, cięstwo 13 października, miesiąc temu. żeby komuś dogryźć. Nie pracujcie na rzecz interesów (Głos z sali: Za takie pieniądze…) różnych nieuczciwych przestępców. Niektórzy robią to Patrząc na różne dziedziny życia, warto podkreślić, pewnie mimochodem, nie zdając sobie w pełni sprawy że także w tych, których reformowanie, zmiany muszą z tego, jaką krzywdę robią całej Polsce. z natury rzeczy dotyczyć wielu kadencji, odnieśliśmy (Poseł Sławomir Nitras: A niektórzy świadomie.) wiele sukcesów, np. w obszarach, które często przez Ale ja raz jeszcze chcę podziękować, pochwalić Kra- przedsiębiorców są wskazywane jako problematyczne. jową Administrację Skarbową za wspaniałe dzieło, za Przedsiębiorcy nie lubią biurokracji, nie lubią to, że państwo to zrobiliście, za to, że potrafiliście zasto- ustaw, nie lubią zmian ustaw. Posłużmy się jedyną sować takie instrumenty, żeby podnieść nasz poziom, najpoważniejszą agencją audytorską w tym zakresie, poziom jakości systemu podatkowego w Polsce do nie- 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Wystąpienie prezesa Rady Ministrów 27

Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki przez 4 lata wzrost wynosił 3,5 mld. Teraz w jednym roku, szanowni państwo, następuje przyrost właśnie bywałych, nierejestrowanych wcześniej wyżyn. Przy o 3,5 mld. A więc wielka jakościowa zmiana. was ten legendarny Eliot Ness to właściwie gasnąca, Poprawa również zarobków nauczycieli. Reforma blednąca gwiazda. Bardzo wam za to, wszyscy skarbow- gimnazjów, którą obiecaliśmy i którą zrealizowali- cy, dziękuję. (Wesołość na sali, oklaski) śmy. To wielka zmiana, którą też trzeba podkreślić (Poseł Krystyna Skowrońska: Banaś na premiera.) w kontekście oświaty. Wysoka Izbo! Chciałbym też przejść do paru in- (Głos z sali: Same plusy.) nych bardzo ważnych, kluczowych dziedzin naszego Teraz krótko o drogach, o kolejach. życia. Służba zdrowia. (Głos z sali: Czas.) (Głos z sali: Ooo…) Szanowni Państwo! W przypadku małych i śred- 4 lata, wielkie zmiany. Zacznijmy od tego, o czym nich miast dokonaliśmy zmiany rewolucyjnej. Spy- każdy mówi w kontekście służby zdrowia. tajcie – każdy z was pochodzi siłą rzeczy z jakiegoś (Poseł Borys Budka: Kolejki.) województwa… Wydatki na służbę zdrowia przez 4 lata wzrosły (Poseł Jakub Rutnicki: Szukamy mieszkań+.) z 70 mld do 106 mld. To ponad 50%. Nigdy nie było …spytajcie w tych województwach o wnioski: czy takiego przyrostu. były jakieś odrzucone z powiatów i gmin. (Poseł Krystyna Skowrońska: Ludzie zapłacili.) (Głos z sali: Tak, były.) (Głos z sali: A długi szpitali?) Takie wnioski, które były odrzucone, były w mi- Nie chcę wymieniać wszystkich wielkich progra- nionych latach. Teraz, w tym roku, na skutek wiel- mów: onkologicznego, kardiologicznego, 75+, bo nie kości naszego programu… ma na to miejsca w tym krótkim podsumowującym (Głos z sali: Czas.) wystąpieniu, ale wypracowana pula środków na stop- …6 mld zł – tych wniosków nie odrzucaliśmy. niową poprawę warunków służby zdrowia, przyzna- Wnioski zostały zaakceptowane. cie państwo, jest imponująca. (Głos z sali: Niech pan jedzie do samorządu i zapyta.) (Głos z sali: Same sukcesy.) Wielki nowy program rozwoju kolejnictwa w Pol- Samorządy… sce, odbudowa linii kolejowych między mniejszymi miastami…

(Głos z sali: Kolejki.) Spis treści Kolejki również się skróciły po raz pierwszy. (Głos z sali: A jakimi?) (Głos z sali: Nieprawda.) Łuków – Parczew. Głogów do Leszna przez Wscho- (Głos z sali: Dla prezesa chyba.) wę. Czeremcha – Hajnówka. Kielce – Busko-Zdrój. Endoprotezy i zaćmy. W innych przypadkach za- Również np. Lubin, miasto 68-tysięczne, które nie trzymaliśmy wzrost kolejek. miało dostępu do kolei, dzisiaj ma ten dostęp… Przejdę do innego obszaru: samorządy. W samo- (Głos z sali: Prezydent wyszedł.) rządach, szanowni państwo, zarejestrowaliśmy z ty- (Głos z sali: Pani marszałek…) (Gwar na sali) tułu podatków PIT i CIT, mimo obniżki podatku CIT z 19% do 9% dla małych i średnich polskich firm, przyrost przez 4 lata w wysokości 20 mld zł. (Oklaski) Marszałek: Przez poprzednie 8 lat było to 12 mld zł. A więc ce- teris paribus ta różnica na korzyść rządów Prawa Panie premierze, przepraszam. i Sprawiedliwości jest około trzykrotna. Tyle więcej Bardzo proszę zmierzać ku końcowi, bo już prze- dostają samorządy z centralnego budżetu. To nie jest kroczyliśmy o 2,5 minuty czas, dobrze? zasługa samorządów, jeśli mogę tak powiedzieć, są Bardzo proszę. różne inne zasługi, ogromne, kochamy samorządy, (Głos z sali: Prezydenta nie ma.) ale to jest zasługa naszych dobrych rządów. (Głos z sali: Nawet prezydent nie wytrzymał.) (Poseł Krystyna Skowrońska: Nieprawda.) (Poseł Sławomir Nitras: Niech pani nie przerywa. Mogę też porównać poszczególne miasta. Kraków. Zaczęło być ciekawie.) (Oklaski) W ciągu 3 lat, 4 lat przyrost z tytułu CIT i PIT – 46%. W czasach Platformy Obywatelskiej wynosił ok. 22%. A więc to jest ta jakościowa różnica. Prezes Rady Ministrów Oświata. (Dzwonek) Następna tak ważna dziedzi- Mateusz Morawiecki: na. W oświacie… (Gwar na sali) Szanowni Państwo! Jak widzicie, posługuję się …więc zmiany w kolejnictwie są zasadnicze. Proszę tylko nagimi faktami, twardymi danymi finansowy- pozwolić mi pokazać je na przykładzie pewnej jednej mi, bo je najtrudniej jest kwestionować. Za chwilę ciekawej liczby, która tutaj chyba jeszcze nie padała. można zajrzeć na strony samorządów, Ministerstwa (Głos z sali: Czas.) Finansów i można je zweryfikować. (Poseł Cezary Grabarczyk: Gdzie jest prezydent?) (Głos z sali: Nie wstyd tak kłamać? Trochę godności.) (Głos z sali: Już nawet prezydent Duda nie wy- Oświata. W roku 2015 – 40,5 mld, w roku 2019 trzymał.) – 47,5 mld, w roku 2020 – prawie 50 mld, czyli 10-mi- Otóż w przypadku miejscowości, miast, w których liardowy wzrost. W czasach naszych poprzedników zatrzymuje się pociąg PKP Intercity… Wcześniej, 4 lata 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. 28 Wystąpienie prezesa Rady Ministrów

Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki: temu, było to 296 miast. Dzisiaj – od tego rozkładu jaz- dy w grudniu – będzie to 405 miast, a więc o 1/3 więcej. Nigdy też… (Głos z sali: Wow.) (Głos z sali: A w Krakowie się zatrzymuje?) Marszałek: Szanowni Państwo! Nie ma co sobie z tego kpić: z 296 na 405. To jest znakomity postęp, to jest wielka Panie premierze, bardzo dziękuję. (Gwar na sali, zmiana. W ponad 100 miastach w Polsce będzie się oklaski) zatrzymywał pociąg. (Oklaski) To wielka zmiana na rzecz zmniejszenia wykluczenia dostępu mieszkańców do kolei. Prezes Rady Ministrów Szanowni państwo, Wysoka Izbo… Mateusz Morawiecki: (Poseł Jagna Marczułajtis-Walczak: Koniec. No, pani marszałek, co to jest? Koniec.) Nigdy też, szanowni państwo… …jest jeszcze wiele dziedzin życia. Chciałbym w tym miejscu podziękować wszystkim ministrom… Marszałek: (Głos z sali: Oświadczenie majątkowe.) …wszystkim parlamentarzystom, którzy też nie Panie premierze… dostali się do parlamentu tej kadencji, za wielkie (Głos z sali: On też jest posłem.) wsparcie. Pod nieobecność chciałbym podziękować (Głos z sali: Niech złoży rezygnację.) pani premier Beacie Szydło. (Oklaski) Dziękuję bar- dzo, pani premier. Dziękuję wszystkim ministrom i par- lamentarzystom. Prezes Rady Ministrów (Głos z sali: Pani marszałek, proszę się zlitować.) Mateusz Morawiecki: Przez te 4 lata dokonaliśmy też wielkiej zmiany Zmierzam do końca. w polityce godnościowej, w polityce historycznej. (Poseł Sławomir Nitras: No siadaj, człowieku.)

Spis treści (Poseł Sławomir Nitras: A oświadczenia majątko- wego jak nie było, tak nie ma.) (Głos z sali: Oświadczenia na koniec obrad.) Marszałek: Wiemy doskonale, jak ważna jest soft power. We współczesnym świecie ona jest czasami nie mniej Proszę państwa… ważna – ta miękka siła, która zależy od tego, jak nas postrzegają, czy potrafimy walczyć o prawdę histo- Prezes Rady Ministrów ryczną – od twardych parametrów gospodarczych czy Mateusz Morawiecki: militarnych. I tutaj nastąpiły zasadnicze zmiany. Kiedy patrzę, sięgam myślami wstecz, patrzę na Nigdy też… wspaniałe momenty, takie jak obchody stulecia od- (Głos z sali: Skandal.) zyskania niepodległości… (Głos z sali: 5 minut, halo!) (Głos z sali: Nie zdążycie do Senatu.) Marszałek: …80. rocznica wybuchu II wojny światowej, wystą- pienie prezydenta Niemiec. Zasadnicza zmiana w po- Panie premierze, przepraszam, proszę jednym strzeganiu Polski. zdaniem, bo już o ponad 5 minut mamy przekroczony (Poseł Jagna Marczułajtis-Walczak: Pani marsza- czas… łek, co to jest?) (Głos z sali: Sześć.) (Głos z sali: Nawet nad swoimi.) (Głos z sali: Czas.) (Głos z sali: Czas.) …a mamy jeszcze Senat o godz. 16, więc bardzo bym Zasadnicza zmiana w postrzeganiu prawdy histo- prosiła, panie premierze, o kończące zdanie, dobrze? rycznej. To daje nam niesamowitą siłę, siłę na przy- szłość, ponieważ od tego zależeć będzie w ogromnym Prezes Rady Ministrów stopniu również to, jak będziemy potrafili realizować Mateusz Morawiecki: nasze interesy w przyszłości, nasze interesy w Unii Europejskiej. Szanowni Państwo! Nigdy też nasz sojusz ze Sta- (Głos z sali: 5 minut po czasie, a rezygnacji nie nami Zjednoczonymi… (Wesołość na sali) złożył.) (Głos z sali: Ha, ha, ha!) …nie był taki mocny jak dzisiaj. Kończąc, chcę powiedzieć tak… Marszałek: (Głos z sali: Gdzie szacunek do pani marszałek?) (Poseł Agnieszka Pomaska: Druga osoba w pań- Dziękuję, panie premierze. stwie.) 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Wystąpienie prezesa Rady Ministrów 29

Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki A teraz, proszę państwa, za chwileczkę ogłoszę przerwę. (Poruszenie na sali) …rzadko kiedy odchodzący rząd może powiedzieć Ale, panie pośle, to jest przerwa, która wynika z roz- tak: Skarbiec jest w dobrym stanie. Ludzie mają pra- działu 1 regulaminu Sejmu, który porządkuje dzisiejszy cę. Granice są bezpieczne. Polacy z optymizmem pa- dzień przed Prezydium Sejmu. Za chwilę ogłoszę prze- trzą w przyszłość. (Gwar na sali) rwę, w której oczekuję na przedłożenie projektu uchwa- Jeszcze chwileczkę, bardzo proszę o spokój. Ostat- ły, o której mowa w art. 5 ust. 2 regulaminu Sejmu, nia minuta. Myślę, że możecie państwo sobie na to dotyczącej ustalenia liczby wicemarszałków Sejmu. pozwolić. W związku z tym, że o godz. 16 jest uroczystość w Se- (Poseł Sławomir Nitras: Panie prezesie, zrobi pan nacie, na którą z panem prezydentem jestem zapro- coś z tym.) szona, ogłaszam przerwę do godz. 17.30. (Oklaski) Szanowni Państwo! Chcę na koniec podzielić się z państwem taką osobistą refleksją… (Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 58 (Poseł Sławomir Nitras: Oświadczenie majątkowe.) do godz. 17 min 39) Dzisiaj jest 12 listopada. Równo 4 lata temu… (Poseł Sławomir Nitras: Kupiłem działkę.) …marszałek senior poprzedniej kadencji… Marszałek: (Głos z sali: Działkę odsprzedał.) Proszę państwa, wznawiam obrady. …śp. Kornel Morawiecki wygłaszał swoje przemó- Bardzo proszę o zajęcie miejsc. wienie i zadał tam kilka pytań. Zapytał, czy będzie- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. po- my w stanie zmniejszyć obszary biedy, czy ambitnym rządku dziennego: Poselskie projekty uchwał ludziom damy szansę realizować ich aspiracje, ich w sprawie ustalenia liczby wicemarszałków Sej- talenty, czy zapewnimy, że bohaterowie „Solidarno- mu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 1 i 2). ści” będą uczczeni. Cóż możemy ci powiedzieć? Że Sejm, zgodnie z art. 5 ust. 2 regulaminu Sejmu, dzisiaj, po tych 4 latach, na pewno jeszcze nie wszyst- ustala liczbę wicemarszałków w drodze uchwały. ko, ale bardzo wiele zrobiliśmy. Uczyniliśmy bardzo Na podstawie art. 5 ust. 4 regulaminu Sejmu do dużo, żeby Polska była lepsza. Dlatego w ślad za sło- tego projektu uchwały nie stosuje się przepisów o ter- Spis treści wami Stanisława Thugutta z PSL „Wyzwolenie”, minie wniesienia i doręczenia projektów. Projekt tej który powiedział: Idziemy w daleką drogę, nie dotrze- uchwały rozpatruje się w jednym czytaniu. my tam, gdzie jest kres tej drogi, bo idziemy w pewnej Proszę pana posła Łukasza Schreibera o przedsta- sztafecie. Jeżeli niektórzy z nas nie dotrą… wienie uzasadnienia projektu uchwały z druku nr 1. (Głos z sali: 7 minut.) Bardzo proszę, panie pośle. (Głos z sali: Co to jest?) (Głos z sali: Osiem.) (Głos z sali: Daj spokój.) Poseł Łukasz Schreiber: …to będziemy ciepło tych ludzi wspominać, ale my musimy iść dalej… Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! I ja, szanowni państwo, też chcę tak podsumować. Mam zaszczyt i honor w imieniu Klubu Parlamen- Jesteśmy w pewnej sztafecie, chcemy iść dalej. Chcemy tarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić projekt iść dalej ku lepszej, sprawiedliwszej Polsce. I idziemy uchwały o liczbie wicemarszałków Sejmu. dalej. Dziękuję bardzo. (Część posłów wstaje, oklaski) Na podstawie art. 5 ust. 2 regulaminu Sejmu pro- ponujemy, aby ustalić, że będzie pięciu wicemarszał- ków. Pięcioro wicemarszałków, by wszystkie kluby Marszałek: parlamentarne mogły mieć swojego przedstawiciela w Prezydium Sejmu, by skład Prezydium Sejmu od- Dziękuję, panie premierze. (Długotrwałe oklaski) zwierciedlał w sposób proporcjonalny skład parlamen- (Głos z sali: Mateusz, Mateusz, Mateusz.) tu i by jeszcze raz pokazać, jak bardzo, tak w poprzed- (Głos z sali: Jeszcze Ziobro.) niej kadencji, jak i w tej, chcemy szanować prawa Proszę państwa, chciałabym zwrócić się z ogrom- mniejszości, także mniejszości parlamentarnej. ną prośbą do państwa. Wtedy, kiedy przemawiał pan Proszę Wysoką Izbę o poparcie tego projektu uchwa- premier, i wtedy, kiedy miał swój czas, naprawdę nie- ły. (Oklaski) potrzebne były komentarze z ław sejmowych, bo źle się mówi, kiedy inni przeszkadzają. (Głos z sali: Żartuje pani.) Marszałek: Jeśli ktoś z państwa chciałby zabrać głos, bardzo proszę zapisać się do głosu, ale naprawdę trudno jest Dziękuję panu posłowi. się skoncentrować na mówieniu wtedy, kiedy inni Proszę pana posła Borysa Budkę o przedstawienie komentują głośno z ław. Bardzo państwa proszę o to, uzasadnienia projektu uchwały z druku nr 2. żeby tego nie robić. Bardzo proszę, panie pośle. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Projekty uchwał w sprawie ustalenia liczby wicemarszałków Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. 30 Wybór wicemarszałków Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Poseł Borys Budka: Proszę pana posła Krzysztofa Gawkowskiego o przedstawienie kandydatury pana posła Włodzimie- Dziękuję. rza Czarzastego. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu wnio- Przepraszam, nie zauważyłam, a jest wniosek for- skodawców również mam zaszczyt przedstawić pro- malny. jekt uchwały o określeniu liczby wicemarszałków. Pan poseł Cezary Tomczyk. Proponujemy, na szczęście podobnie jak mój przed- Zanim przejdziemy do tego punktu, bardzo pro- mówca, pięcioro wicemarszałków Sejmu. szę, panie pośle. (Poseł Zbigniew Konwiński: Tak samo.) 1 minuta. Uznajemy, że każdy klub parlamentarny powi- nien mieć swojego przedstawiciela w Prezydium Sej- mu. Dziękuję. (Oklaski) Poseł Cezary Tomczyk: Szanowni Państwo! Chciałem serdecznie w imie- Marszałek: niu nas wszystkich pogratulować wyboru marszałko- wi Senatu panu Tomaszowi Grodzkiemu… (Oklaski) Bardzo dziękuję panu posłowi. (Głos z sali: Brawo!) Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos …i poinformować państwa bardzo serdecznie, że w dyskusji? oto Polska zyskała strażnika konstytucji. Bez Sena- Nikt się nie zgłasza. tu Rzeczypospolitej Polskiej konstytucja… Przechodzimy do głosowania nad przedłożonymi (Część posłów wstaje, oklaski) projektami uchwał. …nie może być zmieniona. Naród przemówił. Pa- W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam miętajcie państwo, że nie wygrał senator Grodzki, projekt uchwały z druku nr 1. nowy marszałek Senatu, wygrali Polacy. To zwycię- Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość pro- stwo w Senacie dedykujemy wszystkim Polakom, bo jektu uchwały z druku nr 2. każdy głos miał znaczenie. Przystępujemy do głosowania nad projektem Proszę teraz państwa o powstanie. Bardzo proszę uchwały z druku nr 1. państwa o powstanie. Spis treści Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- (Zebrani wstają) łości projektu uchwały zawartego w druku nr 1, ze- chce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Marszałek: Kto się wstrzymał? Przepraszam, panie pośle. Bardzo proszę… Panie Głosowało 411 posłów. 401 było za, przeciw – 9, pośle, ale to miał być wniosek formalny. Przepra- 1 poseł wstrzymał się od głosu. szam, ale to nie jest, panie pośle, wniosek formalny. Projekt uchwały został przyjęty. (Głos z sali: To jest wniosek formalny.) Sejm podjął uchwałę w sprawie ustalenia liczby wicemarszałków Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Projekt uchwały z druku nr 2 stał się tym samym Poseł Cezary Tomczyk: bezprzedmiotowy. Proszę państwa, określam termin zgłaszania Proszę, pani marszałek, jedna sekunda. kandydatów na wicemarszałków Sejmu: do godz. 19. (Głos z sali: Wniosek formalny.) Zarządzam przerwę do godz. 19.15. Składam wniosek formalny o to, żebyśmy wspól- nie odśpiewali hymn. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 42 (Poseł intonuje hymn państwowy, część posłów do godz. 19 min 24) śpiewa razem z nim, oklaski)

Marszałek: Marszałek:

Panie i Panowie Posłowie! Proszę o zajmowanie Dziękuję panu posłowi. miejsc. Proszę pana posła Krzysztofa Gawkowskiego Wznawiam obrady. o przedstawienie kandydatury pana posła Włodzimie- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. po- rza Czarzastego. rządku dziennego: Wybór wicemarszałków Sej- Proszę bardzo. mu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 3, 4, 5, 6 i 7). (Głos z sali: Wstyd.) Informuję, że grupy posłów zgłosiły następują- (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Wniosek formalny.) cych kandydatów na wicemarszałków Sejmu: pana A w jakiej sprawie, panie pośle? posła Włodzimierza Czarzastego, panią poseł Małgo- (Wypowiedź poza mikrofonem) rzatę Gosiewską, panią poseł Małgorzatę Kidawa- Z wnioskiem formalnym pan poseł Janusz Kor- -Błońską, pana posła Ryszarda Terleckiego, pana win-Mikke. posła Piotra Zgorzelskiego. Bardzo proszę. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Wybór wicemarszałków Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 31

Poseł Janusz Korwin-Mikke: z ojców tego porozumienia, współpracy i tak postrzega swoją misję w polskim parlamencie. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Z laudacji pani Proszę panie i panów posłów o poparcie kandyda- marszałek dowiedzieliśmy się, że ona żelazną ręką tury Włodzimierza Czarzastego na funkcję wicemar- poprowadzi Sejm, że zaprowadzi porządek dla nas szałka Sejmu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) wszystkich. Do tej pory pani marszałek nie zdołała odebrać głosu panu premierowi, który przekroczył czas, a teraz nie potrafiła odebrać go człowiekowi, Marszałek: który wykorzystał hymn narodowy w celach partyj- nych. To jest skandal. (Oklaski) Dziękuję, panie pośle. (Głos z sali: Co w tym złego?) Proszę panią poseł Joannę Borowiak o przedsta- (Głos z sali: Jakich partyjnych?) wienie kandydatury pani poseł Małgorzaty Go- siewskiej.

Marszałek: Poseł Joanna Borowiak: Dziękuję, panie pośle. Bardzo proszę, kontynuujemy. Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imie- Proszę pana posła Krzysztofa Gawkowskiego niu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o przedstawienie kandydatury pana posła Włodzi- mam zaszczyt przedstawić rekomendację, kandyda- mierza Czarzastego. turę pani poseł Małgorzaty Gosiewskiej na funkcję Proszę. wicemarszałka Sejmu. (Oklaski) Pani poseł Małgorzata Gosiewska to działaczka społeczna, samorządowiec i parlamentarzystka. Dała Poseł Krzysztof Gawkowski: się poznać jako osoba aktywna i nieobojętna na ludz- ką krzywdę. W młodości była związana z gdańskim Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Od kie- Niezależnym Zrzeszeniem Studentów. Swoje doświad- dy mi wiadomo, to hymn państwowy nigdy nie był czenie zawodowe zdobywała jako pracownik Komi- Spis treści partyjny. (Oklaski) Warto o tym pamiętać. Jest pań- sji Krajowej NSZZ „Solidarność”. Doświadczenie stwowy. To tak dla przypomnienia. samorządowe pozyskała jako radna gminy Bielany, Szanowni Państwo! Mam wielką przyjemność radna m.st. Warszawy, sejmiku mazowieckiego oraz zgłosić na funkcję wicemarszałka Sejmu Włodzimie- jako wiceburmistrz dzielnicy Ursus. Zawsze blisko rza Czarzastego, lidera Sojuszu Lewicy Demokra- mieszkańców, z misją pomocy najbardziej potrze- tycznej, który jest absolwentem Wydziału Dzienni- bującym. karstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu War- Od początku politycznie związana z Porozumie- szawskiego i który w swojej pracy zawodowej i spo- niem Centrum. Członek założyciel Prawa i Sprawie- łecznej przez wiele lat był związany z kulturą. Jest dliwości. Doradca do spraw polityki wschodniej śp. przedsiębiorcą, wydawcą, założycielem jednego z naj- prezydenta prof. Lecha Kaczyńskiego. W Kancelarii większych polskich wydawnictw literackich – wy- Prezydenta pomysłodawczyni systemowej polskiej dawnictwa Muza. W latach 2006–2011 był także pomocy humanitarnej w rejonach konfliktów zbroj- współwłaścicielem wydawnictwa Wilga. W latach nych, w tym spektakularnych projektów socjalnych. 1995–2000 przewodniczący Rady Nadzorczej Polskie- Organizatorka wyjazdów wakacyjnych dla poszkodo- go Radia, w latach 1999–2005 członek Krajowej Rady wanych w wojnie dzieci gruzińskich, a także dla mło- Radiofonii i Telewizji. Z nominacji Aleksandra Kwa- dych Palestyńczyków ze Strefy Gazy. Inicjatorka śniewskiego w latach 2000–2004 sprawował funkcję pomocy bezpośredniej – konwojów humanitarnych sekretarza rady radiofonii i telewizji. Przewodniczą- do zniszczonych miejscowości tzw. strefy buforowej cy zarządu Stowarzyszenia „Ordynacka” w latach w Gruzji czy też dla mieszkańców dotkniętego kata- 2006–2017. Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej strofalnym trzęsieniem ziemi Haiti. Nigdy nie zapo- IX kadencji wybrany z okręgu Sosnowca, Dąbrowy mniała o potrzebujących polskich dzieciach. Po tra- Górniczej i Jaworzna. gicznym pożarze w Kamieniu Pomorskim zaangażo- Szanowni Państwo! Włodzimierz Czarzasty to oso- wana w zorganizowanie wakacji dla dzieci pogorzel- ba, która swoją pracą i zaangażowaniem udowodniła, ców, a także dla dzieci powodzian z Małopolski. że lewica dzięki determinacji wielu osób, ale skupionej Wsparcie Polski i pracę Małgorzaty Marii Gosiew- w rękach lidera Sojuszu Lewicy Demokratycznej, skiej doceniły władze gruzińskie, honorując ją za może wrócić do Sejmu. Porozumienie lewicy to osią- działalność humanitarną Medalem Honoru i tytułem gnięcie, które dało nam szansę, żebyśmy mogli repre- Honorowego Obywatela Miasta Tbilisi. zentować tych wszystkich wyborców, którzy w liczbie Poseł na Sejm RP V, VII i VIII kadencji. W dzia- ponad 2300 tys. nas wybrali i którzy dają nam szansę, łalności parlamentarnej skupiona przede wszystkim żebyśmy dzisiaj mogli mówić o konstytucji, porozumie- na obronie polskiej racji stanu i prawdy historycznej. niu i współpracy. Włodzimierz Czarzasty był jednym Aktywna i obecna na kijowskim Majdanie podczas 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. 32 Wybór wicemarszałków Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Poseł Joanna Borowiak opozycji, żeby prowadzić rzetelnie debatę, żeby być sprawiedliwym, uczciwym i przyzwoitym. rewolucji godności, później wielokrotnie na pierwszej Pani marszałek Kidawa-Błońska spełnia wszyst- linii konfliktu ukraińsko-rosyjskiego w Donbasie. kie te oczekiwania i posiada cechy, które prawdziwy, Autorka wstrząsającego raportu o rosyjskich zbrod- dobry marszałek czy wicemarszałek powinien posia- niach wojennych na wschodniej Ukrainie – dokumen- dać. Od 2002 r. w samorządzie warszawskim, od 2005 r. tu złożonego w Międzynarodowym Trybunale Kar- w polskim parlamencie w różnych miejscach, ale za- nym w Hadze jako dowód przestępczej działalności wsze tych najważniejszych: w komisji kultury, komi- separatystów i ich rosyjskich mocodawców. Wiceprze- sji etyki, wreszcie w Prezydium Sejmu. Była wice- wodnicząca Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komi- marszałkiem, była także marszałkiem Sejmu. Ma sji Łączności z Polakami za Granicą Sejmu RP do doświadczenie w pracy w rządzie. Była rzecznikiem czerwca 2019 r. Wiceprzewodnicząca zgromadzeń par- prasowym rządu premiera Donalda Tuska, premier lamentarnych Polski i Ukrainy oraz przewodnicząca Ewy Kopacz. To jest osoba najlepsza z możliwych na zgromadzeń parlamentarnych Polski i Litwy. Prze- ważne miejsce. Jestem przekonany, że jej doświad- wodnicząca parlamentarnych grup dwustronnych czenie, ale też charakter, dobre emocje spowodują, że Polski i Gruzji oraz Polski i Rumunii. Od 12 czerwca Prezydium Sejmu będzie pracowało lepiej i że tak jak 2019 r. wicemarszałek Sejmu VIII kadencji. wszyscy tutaj siedzimy, nie będziemy czuli różnicy, Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Bogate doświad- czy ktoś, kto reprezentuje Prezydium, jest z większo- czenie zawodowe i parlamentarne oraz wybitne zdol- ści rządzącej, czy z opozycji, bo tak samo traktuje ności organizacyjne dowodzą, że pani Małgorzata wszystkich posłów. Maria Gosiewska jest właściwym kandydatem na Wszystkiego dobrego, bo uważam, że te wybory funkcję wicemarszałka Sejmu IX kadencji. Dziękuję. są ważne, bo one muszą gwarantować nam dobry, (Oklaski) sensowny wybór i dawać gwarancję rzetelnej pracy Prezydium Sejmu, wicemarszałków, a także mar- szałka Sejmu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Marszałek: Spis treści Dziękuję, pani poseł. Marszałek: Proszę pana posła Grzegorza Schetynę o przed- Dziękuję panu posłowi. stawienie kandydatury pani poseł Małgorzaty Kida- Proszę panią poseł Lidię Burzyńską o przedstawie- wa-Błońskiej. (Oklaski) nie kandydatury pana posła Ryszarda Terleckiego.

Poseł Grzegorz Schetyna: Poseł Lidia Burzyńska: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Moment wyboru Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przed- Prezydium Sejmu, Prezydium Senatu to zawsze waż- stawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo Oklaski ny moment i od tego dużo zależy. ( ) Chciał- i Sprawiedliwość kandydaturę na urząd wicemar- bym serdecznie pogratulować marszałkowi Tomaszo- szałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej pana posła wi Grodzkiemu dobrego wyboru i życzyć mu dobrej Ryszarda Terleckiego. (Oklaski) kadencji w Senacie. Wierzę, że Senat będzie nas in- Pan poseł Ryszard Terlecki urodził się 2 września spirował do dobrych rozmów, dobrej pracy, zaufania 1949 r. w Krakowie. Absolwent studiów historycz- i wzajemnych rzetelnych, podmiotowych relacji. nych, uczestnik działań opozycji antykomunistycznej Ale mówię o tym w kontekście wyboru Prezydium i „Solidarności”. Profesor doktor habilitowany, wy- Sejmu. Chcielibyśmy zgłosić jako klub parlamentar- kładowca Akademii Ignatianum w Krakowie. Żona- ny Koalicji Obywatelskiej kandydaturę pani marsza- ty, ma troje dorosłych dzieci. Od 2001 r. należał do łek Małgorzaty Kidawa-Błońskiej. (Oklaski) Tak pierwszych pracowników Instytutu Pamięci Narodo- naprawdę, jeśli mowa o doświadczeniu marszałkow- wej, w którym kierował Biurem Edukacji Publicznej skim – sam miałem przyjemność sprawować tę za- w Krakowie, a po wyborze Janusza Kurtyki na pre- szczytną funkcję – to nie ma chyba lepszej osoby w na- zesa Instytutu Pamięci Narodowej objął funkcję dy- szym klubie parlamentarnym niż pani marszałek rektora Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie. Małgorzata Kidawa-Błońska, bo to jest naprawdę Pan poseł Ryszard Terlecki jest autorem kilkuna- osoba, która rozumie zasadę, jaką zawsze powinien stu książek. W latach 1998–2002 oraz 2006 i 2007 był kierować się marszałek, która brzmi: primus inter radnym miasta Krakowa. W roku 2006 jako kandydat pares, pierwszy między równymi. (Oklaski) Bo wszy- Prawa i Sprawiedliwości startował w wyborach na scy posłowie są równi: i ci z większości rządzącej, i ci prezydenta Krakowa. Od 2007 r. poseł Prawa i Spra- z opozycji. Właśnie po to jest Prezydium Sejmu, po wiedliwości. W 2010 r. powołany do Komitetu Politycz- to jest marszałek, który ma tak duży mandat i jest nego Prawa i Sprawiedliwości. Od 10 listopada 2015 r. drugą osobą w państwie, żeby gwarantować prawa przewodniczący Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Wybór wicemarszałków Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 33

Poseł Lidia Burzyńska sokiej Izbie, wszystkich pracowników Sejmu, Kance- larii Sejmu. Jest osobą, która gwarantuje bezstron- wiedliwość. Funkcję wicemarszałka Sejmu Rzeczypo- ność prowadzenia obrad, szacunek dla regulaminu spolitej Polskiej pełni od 12 listopada 2015 r. Sejmu, szacunek dla wszystkich wartości związanych Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Bogate doświad- z demokratycznym państwem prawa, przestrzeganie czenie zawodowe oraz wybitne zdolności organizacyj- reguł tego państwa oraz życzliwość wobec drugiego ne, o czym mieliśmy okazję się przekonać, wskazują, człowieka. że pan poseł Ryszard Terlecki jest dobrym kandyda- Z najwyższą możliwą atencją, ale też z wielkim tem na wicemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Pol- przekonaniem w imieniu naszego klubu parlamen- skiej. Dziękuję. tarnego rekomenduję posła Piotra Zgorzelskiego na funkcję wicemarszałka Sejmu IX kadencji i proszę Wysoką Izbę o poparcie tej kandydatury. (Oklaski) Marszałek:

Dziękuję, pani poseł. Marszałek: Proszę pana posła Władysława Kosiniaka-Kamy- sza o przedstawienie kandydatury pana posła Piotra Dziękuję, panie pośle. Zgorzelskiego. W związku z tym, że zgłosili się posłowie do dys- kusji, otwieram dyskusję. Proponuję, aby w dyskusji nad tym punktem po- Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz: rządku dziennego Sejm wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła. Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska – Polskie propozycję przyjął. Stronnictwo Ludowe – Kukiz15 mam zaszczyt i przy- Sprzeciwu nie słyszę. jemność przedstawić kandydaturę posła Piotra Zgorzel- Głos ma poseł Borys Budka. skiego na funkcję wicemarszałka Sejmu IX kadencji. (Poseł Borys Budka: Nie.)

Poseł Piotr Zgorzelski urodził się 17 września Pan poseł zrezygnował. Spis treści 1963 r. Jest posłem IX kadencji, ale wcześniej pełnił już Dziękuję bardzo. tę funkcję w VIII kadencji i w VII kadencji. Pan poseł Grzegorz Braun. Ukończył historię na wydziale historii Uniwersy- tetu Łódzkiego, ukończył również studia podyplomo- we na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, Uniwer- Poseł Grzegorz Braun: sytecie Warszawskim. Przez 15 lat był nauczycielem i dyrektorem szkoły w Leszczynie Szlacheckim. Pani Marszałek! Wielce Czcigodna Wysoka Izbo! Jest samorządowcem z krwi i kości. Przeszedł Szczęść Boże! Dobry Wieczór! Szczęść Boże w ciężkiej wszystkie szczeble samorządności. Pełnił funkcję pracy dla ojczyzny! Po tym pokazie hipokryzji, jakim wicewójta w gminie Bielsk w powiecie płockim, był były przemówienia inaugurujące pracę Wysokiej Izby… starostą płockim, dyrektorem delegatury Urzędu Mar- (Poseł Sławomir Nitras: Teraz będzie chwila prawdy.) szałkowskiego Województwa Mazowieckiego. Trzy- …mamy pokaz arogancji, jakim jest procedowanie krotnie uzyskał poparcie społeczne w wyborach, a naj- tego składu Prezydium. Przybiera ono charakter lepszym świadectwem akceptacji społecznej dla Pio- dyktatu silniejszego, porozumienia ponad podziała- tra Zgorzelskiego było podwajanie jego wyników wy- mi. To będzie popisowe Prezydium. Z przystawkami, borczych w każdych kolejnych wyborach. Każde ko- rzecz jasna, z przystawkami. Koło Konfederacji, bacz- lejne wybory to dwa razy lepszy wynik uzyskany cie państwo, weszło do tego Sejmu jednakowoż z wy- przez Piotra Zgorzelskiego. boru, z wyboru. Nie jest to koło składkowe, nie jest W latach 80. działał w Konfederacji Polski Nie- to kółko graniaste zmontowane na chybcika tutaj, podległej. Od ponad 30 lat jest związany z ruchem w trakcie tej kadencji… ludowym. Dzisiaj pełni funkcję sekretarza Naczelne- (Poseł Piotr Kaleta: To się jeszcze okaże.) go Komitetu Wykonawczego Polskiego Stronnictwa …i dobrym obyczajem tej Izby w poprzednich ka- Ludowego. Jest współautorem Koalicji Polskiej, któ- dencjach było włączanie do składu Prezydium Sejmu… ry przez ostatnie lata nie tylko w pracy parlamentar- (Głos z sali: Nie.) nej, ale również w pracy społecznej wykazał się swo- …włączanie do składu Prezydium Sejmu tych… imi zaletami i umiejętnościami. Jest osobą niezwykle (Głos z sali: Nieprawda.) skrupulatną, punktualną, mającą twardą rękę, o któ- …którym przypada w udziale zaszczyt zasiadania rej była już dzisiaj mowa, i taka twarda ręka w Pre- w Konwencie Seniorów. zydium Sejmu jest potrzebna. Ale cechuje go też ser- (Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz: Nieprawda.) deczność i szlachetność wobec wszystkich parlamen- To, że ta zasada została naruszona w minionej tarzystów, niezależnie od tego, z jakiej opcji politycz- kadencji, to z różnych względów nie dziwi, tak jak też nej pochodzą, wobec wszystkich, którzy pracują w Wy- nie dziwi to, że ta kadencja dobiegła końca w składzie 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. 34 Wybór wicemarszałków Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej – głosowanie

Poseł Grzegorz Braun (Poseł Sławomir Nitras: Jak lewica, to powinny być goździki.) niekonstytucyjnym, ponieważ czcigodna pani mar- Przystępujemy do głosowania nad kandydaturą szałek zapomniała zawiadomić posła Kawęckiego pani poseł Małgorzaty Gosiewskiej. o tym, że przypada mu w udziale zaszczyt zajęcia Kto z pań i panów posłów jest za wyborem na miejsca po śp. ministrze. Notabene nie wiem, co z tym stanowisko wicemarszałka Sejmu pani poseł Małgo- fantem zrobi pani marszałek, bo przecież jest poseł, rzaty Gosiewskiej, zechce podnieść rękę i nacisnąć ale ślubowania odeń nie przyjęto… przycisk. (Głos z sali: Do rzeczy.) Kto jest przeciw? …a Sejm obradował w niekonstytucyjnym skła- Kto się wstrzymał? dzie 459 posłów. Głosowało 452 posłów. Większość bezwzględna (Poseł Sławomir Nitras: Jak trybunał.) – 227. Za – 435, 10 – przeciw, 7 się wstrzymało. (Oklaski) A zatem ten dyktat silniejszego nie będzie przyję- (Głos z sali: Brawo!) ty przez koło Konfederacji, które odda głosy przeciw- Sejm bezwzględną większością głosów wybrał pa- ko wicemarszałkom w tym składzie, tak jak głosowa- nią poseł Małgorzatę Gosiewską na stanowisko wi- liśmy przeciwko czcigodnej pani marszałek Witek. cemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Nie pomyliliśmy się, problemy z uciszeniem niesubor- Przystępujemy do głosowania nad kandydaturą dynowanego posła były złym prognostykiem dla tej pani poseł Małgorzaty Kidawa-Błońskiej. kadencji. Kto z pań i panów posłów jest za wyborem na Koło Konfederacji głosuje przeciwko, licząc na to, że stanowisko wicemarszałka Sejmu pani poseł Małgo- w miarę rozwoju coraz ciekawszej sytuacji wy, szanow- rzaty Kidawa-Błońskiej, zechce podnieść rękę i naci- ni państwo, którzy być może dzisiaj weźmiecie udział snąć przycisk. w tym podziale łupów, doznacie tegoż dyktatu na wła- Kto jest przeciw? snej skórze ze strony Prezydium swoich partii i wtedy… Kto się wstrzymał? Koło Konfederacji, rosnący klub czeka, stoi dla was Głosowało 443 posłów. Większość bezwzględna – 222. 411 – za, przeciw – 12, 20 wstrzymało się od otworem. Zapraszamy! (Dzwonek) Wszystkiego dobre- głosu. (Oklaski) go. Z Panem Bogiem! (Wesołość na sali, oklaski) Spis treści Sejm bezwzględną większością głosów wybrał pa- nią poseł Małgorzatę Kidawa-Błońską na stanowisko Marszałek: wicemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Przystępujemy do głosowania nad kandydaturą pana posła Ryszarda Terleckiego. Dziękuję, panie pośle. Kto z pań i panów posłów jest za wyborem na stano- Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- wisko wicemarszałka Sejmu pana posła Ryszarda Ter- pana. leckiego, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Zamykam dyskusję. Kto jest przeciw? Sejm, zgodnie z art. 5 ust. 6 w związku z art. 4 ust. 3 Kto się wstrzymał? regulaminu Sejmu, wybiera wicemarszałków Sejmu Głosowało 447 posłów. Większość bezwzględna – 224. bezwzględną większością głosów. Za – 299, przeciw – 19, wstrzymało się 129. (Oklaski) Informuję, że liczba zgłoszonych kandydatów od- (Poseł Dominik Tarczyński: Brawo!) powiada liczbie wicemarszałków ustalonej w uchwa- (Poseł Sławomir Nitras: Oj, słaby wynik.) le Sejmu, w związku z tym Sejm przeprowadzi głoso- (Poseł Jakub Rutnicki: Ledwo co.) wanie w tej sprawie kolejno nad poszczególnymi Sejm bezwzględną większością głosów wybrał kandydaturami za pomocą urządzenia do liczenia gło- pana posła Ryszarda Terleckiego na stanowisko wi- sów, stosując sekwencję pytań: kto jest za, kto jest cemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. przeciw, kto się wstrzymał. (Poseł Sławomir Nitras: Coś jak na wyborach w Kra- Przystępujemy do głosowania nad kandydaturą kowie.) posła Włodzimierza Czarzastego. Przystępujemy do głosowania nad kandydaturą Kto z pań i panów posłów jest za wyborem na stano- pana posła Piotra Zgorzelskiego. wisko wicemarszałka Sejmu pana posła Włodzimierza Kto z pań i panów posłów jest za wyborem na stano- Czarzastego, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. wisko wicemarszałka Sejmu pana posła Piotra Zgorzel- Kto jest przeciw? skiego, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? Głosowało 413 posłów. Większość bezwzględna – 207. Kto się wstrzymał? 384 – za, przeciw – 22, 7 się wstrzymało. (Oklaski) (Głos z sali: Ostatni nie powinien przejść.) Sejm bezwzględną większością głosów wybrał Głosowało 450 posłów. Większość bezwzględna pana posła Włodzimierza Czarzastego na stanowisko – 226. Za – 422, przeciw – 10, wstrzymało się 18. (Oklaski) wicemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. (Część Sejm bezwzględną większością głosów wybrał posłów wstaje, oklaski) pana posła Piotra Zgorzelskiego na stanowisko wice- (Głos z sali: Brawo!) marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. Komunikaty 35

Marszałek tu Seniorów w sprawie kontynuacji 1. posiedzenia Sej- mu oraz realizacji planowanego porządku dziennego. Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów Zarządzam przerwę w posiedzeniu. porządku dziennego w dniu dzisiejszym. (Głosy z sali: Do kiedy?) Nikt z państwa posłów nie zgłosił się do wygło- (Głos z sali: Do której?) szenia oświadczeń poselskich*). (Poseł Sławomir Nitras: Niech pani da szansę. (Głos z sali: SMS-y.) Pan premier chciał.) Proszę państwa, mam nadzieję, że Prezydium Sej- Za chwilę zarządzę przerwę w obradach, podczas mu się zgodzi – do jutra, do godz. 11, przepraszam, do której zwołam posiedzenie Prezydium Sejmu i Konwen- godz. 17.30. (Poseł Sławomir Nitras: Dziękujemy.) *) Teksty wystąpień niewygłoszonych w załączniku. (Poseł Borys Budka: To zasadnicza różnica.)

(Przerwa w posiedzeniu o godz. 19 min 52) Spis treści

nad nad wyborem Włodzimierza Czarzastego na Sejmu wicemarszałka Polskiej.Rzeczypospolitej Głosowałem „za”. Oświadczam, że w dniu dzisiejszym z przyczyn technicznych nie zostało zarejestrowane moje głosowanie mojegłosowanie zarejestrowane zostało nie technicznych przyczyn z dzisiejszym dniu w że Oświadczam, Obywatelska –Koalicja Platforma Parlamentarny Klub Obywatelska Poseł Paweł Kowal Oświadczenia poselskie Teksty wystąpieńniewygłoszonych Załącznik

Spis treści TŁOCZONO Z POLECENIA MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

KANCELARIA SEJMU: redakcja i skład – Sekretariat Posiedzeń Sejmu, druk – Wydawnictwo Sejmowe. Nakład 11 egz. PL ISSN 0867-2768. Cena 4,10 zł + 5% VAT