MAPA BOCIANICH GNIAZD W GMINIE

Bilczew - bocianie gniazdo Psary Mapa opracowana przez Halinę Kaźmierczak na podstawie inwentaryzacji bocianich siedlisk OŁOBOK w sezonie 2019 Sławin oparta na bazie OpenStreetMap

Parczew GNIŁA BARYCZ Ołobok Sieroszewice

Rososzyca PROSNA

Młynik

BARYCZ

GNIŁA BARYCZ Masanów Wydarta Wielowieś

Strzyżówek Rezerwat PROSNA Majówka

Strzyżew Raduchów

Rezerwat Niwa Namysłaki

Kania

Staropolskie przysłowie głosi: Zamość SZCZĘŚLIWY DOM, GDZIE BOĆKI SĄ!

Biernacice Życząc wszelkiej pomyślności w nadchodzących latach 2021 /2022, mając na względzie oraz głęboko w sercu otaczającą przyrodę i "nasze BOCIANY", zachęcamy do wędrówek rowerowych i pieszych wśród bocianich gniazd Gminy Sieroszewice.

Samorząd Gminy Sieroszewice Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne EKOklub

Kalendarz wydany przez Stowarzyszenie Ekoklub z Wielowsi, współfinansowany przez Samorząd Gminy Sieroszewice w ramach dotacji do realizacji zadania 2020 pod nazwą "Bocianim szlakiem po Gminie Sieroszewice" STYCZEŃ

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2021 28 29 30 31 1 2 3 NOWY ROK

4 5 6 7 8 9 10 ŚWIĘTO TRZECH KRÓLI

GRUDZIEŃ 2020 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 307 8 9 10 11 12 13 11 12 13 14 15 16 17 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 1 2 3 18 19 20 21 22 23 24

LUTY 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 25 26 27 28 29 30 31 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub LUTY

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2021 1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

STYCZEŃ 2021

PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 15 16 17 18 19 20 21 11 12 13 14 15 16 17 28293031 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 22 23 24 25 26 27 28

MARZEC 2021

PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 1 2 3 4 5 6 7 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE www.ekoklub.org.pl Ekoklub MARZEC

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2021 1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

LUTY 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 22 23 24 25 26 27 28

KWIECIEŃ 2021 PN WT ŚR31CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 29 30 31 1 2 3 4 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub KWIECIEŃ

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2021 29 30 31 1 2 3 4 WIELKANOC 5 6 7 8 9 10 11 PONIEDZIAŁEK WIELKANOCNY

MARZEC 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 12 13 14 15 16 17 18 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 19 20 21 22 23 24 25 DZIEŃ ZIEMI MAJ 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 26 27 28 29 30 1 2 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 2728 29 30 31 1 2 3 4 5 6

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub MAJ

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2021 26 27 28 29 30 1 2 MIĘDZYNARODOWE ŚWIĘTO PRACY 3 4 5 6 7 8 9 ŚWIĘTO KONSTYTUCJI 3 MAJA 10 11 12 13 14 15 16

Kwiecień 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 17 18 19 20 21 22 23 ZESŁANIE 12 13 14 15 16 17 18 DUCHA ŚWIĘTEGO 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 24 25 26 27 28 29 30

Czerwiec 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 DZIEŃ BOCIANA 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub CZERWIEC

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2021 31 1 2 3 4 5 6 BOŻE CIAŁO DZIEŃ OCHRONY ŚRODOWISKA 7 8 9 10 11 12 13

MAJ 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 14 15 16 17 18 19 20 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 21 22 23 24 25 26 27

LIPIEC 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 28 29 30 1 2 3 4 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub LIPIEC

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2021 28 29 30 1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

CZERWIEC 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 12 13 14 15 16 17 18 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 19 20 21 22 23 24 25 SIERPIEŃ 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 26 27 28 29 30 31 1 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub SIERPIEŃ

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2021 26 27 28 29 30 31 1

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 WNIEBOWZIĘCIE NMP

LIPIEC 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 16 17 18 19 20 21 22 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 23 24 25 26 27 28 29

WRZESIEŃ 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 30 31 1 2 3 4 5 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub WRZESIEŃ

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2021 30 31 1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

SIERPIEŃ 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 13 14 15 16 17 18 19 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 20 21 22 23 24 25 26

PAŹDZIERNIK 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 27 28 29 30 1 2 3 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub PAŹDZIERNIK

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2021 27 28 29 30 1 2 3

4 5 6 7 8 9 10 ŚWIĘTO DRZEWA

WRZESIEŃ 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 11 12 13 14 15 16 17 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 18 19 20 21 22 23 24

LISTOPAD 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 25 26 27 28 29 30 31 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 29 30

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub LISTOPAD

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2021 1 2 3 4 5 6 7 WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH 8 9 10 11 12 13 14 NARODOWE ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI

PAŹDZIERNIK 2021

PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 15 16 17 18 19 20 21 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 22 23 24 25 26 27 28

GRUDZIEŃ 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 29 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 29 30 1 2 3 4 5 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub GRUDZIEŃ

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2021 29 30 1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

LISTOPAD 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 13 14 15 16 17 18 19 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 20 21 22 23 24 25 26 WIGILIA BOŻEGO BOŻE NARODZENIE BOŻE NARODZENIE NARODZENIA STYCZEŃ 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 27 28 29 30 31 1 2 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub STYCZEŃ 2022 PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 27 28 29 30 31 1 2 NOWY ROK 3 4 5 6 7 8 9 ŚWIĘTO TRZECH KRÓLI

10 11 12 13 14 15 16 GRUDZIEŃ 2021 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 17 18 19 20 21 22 23 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 24 25 26 27 28 29 30 LUTY 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 91 102 113 12 13 14 15 16 17 18 19 20 31 1 2 3 4 5 6 21 22 23 24 25 26 27 28

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub LUTY

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2022 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

STYCZEŃ 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 14 15 16 17 18 19 20 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 21 22 23 24 25 26 27

MARZEC 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 28 1 2 3 4 5 6 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub MARZEC

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2022 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

LUTY 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 91 102 113 12 13 14 15 16 17 18 19 20 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 21 22 23 24 25 26 27

KWIECIEŃ 2022 PN WT ŚR31CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 28 29 30 31 1 2 3 11 12 13 14 15 16 17 28293031 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub KWIECIEŃ

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2022 28 29 30 31 1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

MARZEC 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 11 12 13 14 15 16 17 WIELKANOC 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 18 19 20 21 22 23 24 PONIEDZIAŁEK DZIEŃ ZIEMI WIELKANOCNY MAJ 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 25 26 27 28 29 30 1 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub MAJ

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2022 26 27 28 29 30 31 1 MIĘDZYNARODOWE ŚWIĘTO PRACY 2 3 4 5 6 7 8 ŚWIĘTO KONSTYTUCJI

9 10 11 12 13 14 15

Kwiecień 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 16 17 18 19 20 21 22 11 12 13 14 15 16 17 28293031 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 23 24 25 26 27 BOŻE CIAŁO 28 29

Czerwiec 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 30 31 1 2 3 4 DZIEŃ BOCIANA 5 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub CZERWIEC

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2022 30 31 1 2 3 4 5 DZIEŃ OCHRONY ŚRODOWISKA ZIELONE ŚWIĄTKI 6 7 8 9 10 11 12

MAJ 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 13 14 15 16 17 18 19 BOŻE CIAŁO 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 20 21 22 23 24 25 26

LIPIEC 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 27 28 29 30 1 2 3 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub LIPIEC

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2022 28 29 30 31 1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

CZERWIEC 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 11 12 13 14 15 16 17 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 18 19 20 21 22 23 24

SIERPIEŃ 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 25 26 27 28 29 30 31 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub SIERPIEŃ

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2022 1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

LIPIEC 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 15 16 17 18 19 20 21 4 5 6 7 8 9 10 WNIEBOWZIĘCIE NMP 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 22 23 24 25 26 27 28

WRZESIEŃ 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 29 30 31 1 2 3 4 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub WRZESIEŃ

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2022 29 30 31 1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

SIERPIEŃ 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 12 13 14 15 16 17 18 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 19 20 21 22 23 24 25

PAŹDZIERNIK 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 26 27 28 29 30 1 2 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub PAŹDZIERNIK

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2022 26 27 28 29 30 1 2

3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 16 ŚWIĘTO DRZEWA

WRZESIEŃ 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 17 18 19 20 21 22 23 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 24 25 26 27 28 29 30

LISTOPAD 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 31 1 2 3 4 5 6 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 29 30

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub LISTOPAD

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2022 31 1 2 3 4 5 6 WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH 7 8 9 10 11 12 13 NARODOWE ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI

PAŹDZIERNIK 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 14 15 16 17 18 19 20 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 21 22 23 24 25 26 27

GRUDZIEŃ 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 29 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 28 29 30 1 2 3 4 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub GRUDZIEŃ

PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 2022 28 29 30 1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

LISTOPAD 2022 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 12 13 14 15 16 17 18 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 19 20 21 22 23 24 25 WIGILIA BOŻEGO BOŻE NARODZENIE NARODZENIA STYCZEŃ 2023 PN WT ŚR CZ PT SB N 1 2 3 4 5 6 7 8 26 27 9 10 11 12 13 14 15 BOŻE NARODZENIE 28 29 30 31 1 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub CIEKAWE INFORMACJE O BOCIANIE BIAŁYM WĘDRÓWKI

Wędrówka wiosenna Pierwsze bociany z populacji wschodnioeuropejskiej opuszczają zimowiska już w styczniu, przemieszczając się powoli na północ. Właściwy przelot rozpoczyna się, gdy ptaki dotrą do doliny Nilu. Następnie przelatują nad Półwyspem Synaj, potem podążają wzdłuż wschodniego wybrzeża Morza Śródziemnego, a później przez Turcję, aż do Cieśniny Bosfor. Po jej pokonaniu ptaki kierują się w strony, w których przyszły na świat, czyli głównie do Polski.

Sejmiki Przed odlotem, tj. w okolicy 24 sierpnia ( na św. Bartłomieja) bociany zbierają się w stada liczące dziesiątki, a nawet i setki osobników, które wspólnie żerują i odpoczywają. Są to tzw. sejmiki bocianie. Wśród przebywających na sejmikach bocianów dochodzi czasem do konfliktów i walk, podczas których niektóre z nich giną. Sejmiki zawsze przykuwają uwagę obserwatorów, nie tylko ze względu na liczebność ptaków i spektakularne zachowania, ale również dlatego, że przypominają o nadchodzącym końcu lata i zbliżającej się jesieni.

ROZRÓD

Zajmowanie gniazda W gnieździe jako pierwszy pojawia się z reguły samiec, który broni go przed rywalami i poprawia jego konstrukcję. Dzieje się to zazwyczaj w okolicy 19 marca( na św. Józefa). Po przylocie samicy para ptaków przez dwa lub trzy dni wspólnie je odbudowuje. Zajmowaniu gniazd często towarzyszą walki pomiędzy rywalizującymi o nie parami. Mogą one trwać przez kilka godzin, a nawet przez kilka dni. Wbrew powszechnym opiniom, iż bociany co roku powracają do tego samego gniazda, rzadko zdarza się, żeby ta sama para użytkowała jedno gniazdo przez kilka sezonów. Można jednak stwierdzić, że niekiedy osiedlają się one w dobrze znanej sobie okolicy, w odległości kilku km od poprzedniego gniazda.

Budowa gniazda Budowa gniazda w nowym miejscu zajmuje doświadczonym ptakom kilka dni. Główną rolę odgrywa tu samiec, który znosi materiał przez cały okres lęgowy, od momentu poprzedzającego złożenie jaj, podczas inkubacji, a także w czasie wychowywania piskląt. Udział samicy polega z reguły na układaniu przyniesionego przez samca materiału. Niektóre ptaki, które budują gniazdo w czerwcu i lipcu, niekiedy w kilku miejscach. Są to ptaki w 3-4 roku życia, które instynktownie rozpoczynają próby budowania gniazd, które tylko czasami zajmują w kolejnym sezonie rozpoczynając lęgi. Podobnie postępują pary, które latem utraciły młode na skutek upadku bądź spalenia się gniazda, budują poszukują nowego miejsca pod gniazdo.

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub Konstrukcja gniazda

Podstawowym materiałem używanym przez bociany do budowy gniazda są drobne gałęzie i patyki. Wnętrze gniazda wyściółkę stanowi zbita masa ziemi, słoma, siano, szmaty, kawałki folii lub papieru, a także nylonowe sznurki, które mogą stanowić zagrożenie dla piskląt. Gniazdo rozbudowywane jest corocznie. Widziane z góry ma kształt kolisty lub eliptyczny, jego średnica zewnętrzna wynosi od 90 do 200 cm, a wewnętrzna od 80 do 150. Osiąga wysokość od kilkudziesięciu cm do 2 m, a największe osiągały aż 4 m i mogły one ważyć nawet 2 tony. Gniazda zakładane są na wysokości 10-20 m nad ziemią, choć wyjątkowo mogą znajdować się na ziemi, a niekiedy powyżej 30 metrów. Bociany przystępują do składania jaj wraz z początkiem drugiej dekady kwietnia. Najczęściej ma to jednak miejsce pod koniec tego miesiąca, choć zdarza się, że niektóre ptaki składają jaja dopiero w połowie maja. Zniesienie zawiera kilka jaj składanych przez samicę co 2 doby, lecz odstępy pomiędzy zniesieniem poszczególnych jaj mogą być zarówno krótsze jak i dłuższe. Wysiadywanie zaczyna się 45 dnia po złożeniu pierwszego jaja i trwa 33-34 dni.

Pisklęta Pierwsze pisklęta klują się około 20 maja. W gnieździe przebywają najczęściej 60-65 dni, ale zdarza się, że wylot z gniazda następuje kilka dni wcześniej lub później. Ma to miejsce zazwyczaj na przełomie lipca i sierpnia, choć pisklęta z najpóźniejszych lęgów opuszczają gniazda dopiero na początku września.

POKARM

Bocian jest gatunkiem mięsożernym, który odżywia się zarówno drobnymi bezkręgowcami jak i niewielkimi ssakami. Do najczęściej łowionych ofiar należą owady i dżdżownice, które stanowią zarazem ważny składnik pokarmu piskląt w pierwszych dniach życia. Bociany polują także na gryzonie, krety, pisklęta ptaków i ryby. Żaby i inne płazy, uważane powszechnie za podstawę bocianiej diety są w dzisiejszych czasach pokarmem uzupełniającym, choć dawniej, gdy częściej występowały, odgrywały zapewne ważniejszą rolę. Skład pokarmu bocianów jest więc dość zmienny, co jest wynikiem zarówno przestrzennego jak i okresowego zróżnicowania dostępności określonego rodzaju pożywienia.

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub WYNIKI INWENTARYZACJI BOCIANICH SIEDLISK W GMINIE SIEROSZEWICE- sezon 2019

Uczestnicy inwentaryzacji wyposażeni w istniejącą mapę bocianiego szlaku gminy Sieroszewice, niezbędnik zwiadowcy wraz z formularzem kontroli miejscowości, przemierzali na rowerach i pieszo zakamarki „Małej Ojczyzny” . Doliczono się w sezonie 2019 tylko 33 młodych bocianów zdolnych do wylotu a zinwentaryzowano 30 gniazd na terenie gminy. Dla porównania, na tym samym terenie 10 lat wcześniej o tej porze, doliczono się 61 młodych boćków w 29 gniazdach. Populacja bociana białego z sezonu 2019 spadła więc prawie o połowę w stosunku do sezonu 2009r. To niepokojący sygnał. Prawdopodobny powód tak drastycznej zmiany w liczebności młodych to zmiany klimatyczne dotykające w znacznym stopniu także Wielkopolskę.

Z badań oraz wywiadów wynika, że przybyło gniazdo w Sławinie i Ołoboku, ale bardzo wiele bocianich siedlisk było opuszczonych, lub sporadycznie odwiedzanych przez jednego lub parę bocianów bez efektu lęgowego. Nadal nie stwierdzono gniazd w Bibiankach, Parczewie i Bilczewie a w Zamościu i Latowicach gniazda przestały istnieć. Przy okazji rowerowych rajdów bocianim szlakiem okazało się, że gmina Sieroszewice to piękna kraina, tak pod względem przyrodniczo – krajobrazowym jak i kulturowo-historycznym, a sąsiedzi bocianich siedlisk to niezwykli ludzie, gościnni i serdeczni. Uczestnicy badań z pozycji roweru odkryli znane im miejsca niejako na nowo, poznali ciekawych ludzi i często ich osobiste historie.

Taka wyprawa na rowerach to wyjątkowa przygoda, niezapomniane obserwacje i możliwość interesującego spędzenia wolnego czasu, szczególnie od marca do października. Ze swej strony podpowiadamy, że bociani szlak jest najciekawszy, rok rocznie, od maja do sierpnia. Organizatorem inwentaryzacji bocianich siedlisk w gminie Sieroszewice była Halina Kaźmierczak i Stowarzyszenie EKOklub z Wielowsi we współpracy ze SP w Masanowie, w tym z Akademią Bociana i jej liderem panią Danutą Walczak. Przedstawione działania oraz prezentowana powyżej zaktualizowana mapa bocianich gniazd w gminie Sieroszewice otrzymały w jubileuszowej XX edycji konkursu MarszałkaWojewództwa Wielkopolskiego drugie miejsce. Stowarzyszenie EKOklub po raz piąty otrzymało nagrodę w zakresie działań proekologicznych i prokulturowych obszarów wiejskich, a ta była szczególna.

W drugiej dekadzie lipca 2019r. na Bociani Szlak w gminie Sieroszewice, po raz 10 w historii, wyruszyła kolejna 12 osobowa ekipa badaczy prowadzona tradycyjnie przez panią Halinę Kaźmierczak, kilkunastoletnią obserwatorkę bocianów, autorkę mapy usytuowania bocianich gniazd w gminie Sieroszewice. Celem czterodniowych zwiadów było przede wszystkim sprawdzenie stanu gniazd oraz kondycji ich „mieszkańców”.

Opracowanie: Halina Kaźmierczak - prezes Stowarzyszenia EKOklub Zdjęcia: zasoby stowarzyszenia EKOklub

STOWARZYSZENIE EKOLOGICZNO KULTURALNE Gmina Sieroszewice www.ekoklub.org.pl Ekoklub