DOCSLIB.ORG

Spaarnestad-Fotografen: Broodfotografen of Unieke Beeldkunstenaars?

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Spaarnestad-Fotografen: Broodfotografen of Unieke Beeldkunstenaars? SPAARNESTAD-FOTOGRAFEN: BROODFOTOGRAFEN OF UNIEKE BEELDKUNSTENAARS? Een onderzoek naar de fotografie van uitgeverij De Spaarnestad tussen 1910 en 2000 MASTER THESIS 3 mei 2013, Rotterdam Tom van der Linden (313948) Begeleiding Opleiding Media Studies Dr. Bernadette Kester – Erasmus Universiteit Rotterdam Erasmus Universiteit Rotterdam Dr. Erik Hitters – Erasmus Universiteit Rotterdam Master Media & Journalistiek Freek Baars – Spaarnestad Photo SPAARNESTAD-FOTOGRAFEN Broodfotografen of unieke beeldkunstenaars? Een onderzoek naar de fotografie van uitgeverij De Spaarnestad tussen 1910 en 2000 Inhoud VOORWOORD..................................................................................................... 5 1. INLEIDING..................................................................................................... 7 1.1 AANLEIDING..................................................................................................................................... 7 1.2 PROBLEEMSTELLING......................................................................................................................... 7 1.3 METHODOLOGIE............................................................................................................................... 8 1.4 VERANTWOORDING EN BELANG VAN HET ONDERZOEK .......................................................................... 9 2. DE NEDERLANDSE FOTOJOURNALISTIEK ....................................................... 11 2.1 FOTOGRAFIE ..................................................................................................................................11 2.2 DE OPKOMST VAN PERSFOTOGRAFIE IN NEDERLAND ..........................................................................12 2.3 DE VOLWASSENWORDING VAN DE PERSFOTOGRAFIE ..........................................................................14 2.4 FOTOPERSBUREAUS........................................................................................................................16 2.5 FOTOGRAFEN IN VASTE DIENST VAN DE PERS .....................................................................................18 3. HET GEÏLLUSTREERDE TIJDSCHRIFT ............................................................. 21 3.1 INTERNATIONAAL ............................................................................................................................21 3.2 HET GEÏLLUSTREERDE TIJDSCHRIFT IN NEDERLAND ...........................................................................22 4. HISTORIE UITGEVERIJ DE SPAARNESTAD ...................................................... 27 4.1 OPRICHTING EN AANKOOP KATHOLIEKE ILLUSTRATIE..........................................................................27 4.2 FOCUS OP FOTO’S...........................................................................................................................28 4.3 PANORAMA & LIBELLE....................................................................................................................28 4.4 DE FUSIE.......................................................................................................................................30 4.5 ONTZUILING...................................................................................................................................32 4.6 REORGANISATIE .............................................................................................................................32 4.7 NIEUWE CONCEPTEN.......................................................................................................................33 4.8 EEN DEFINITIEF EINDE.....................................................................................................................34 4.9 SPAARNESTAD FOTOARCHIEF...........................................................................................................34 5. ONDERZOEK................................................................................................ 35 5.1 INTERVIEWS...................................................................................................................................35 5.2 ARCHIEF INTERVIEWS......................................................................................................................36 5.3 ANALYSE INTERVIEWS .....................................................................................................................36 6. INLEIDING ONDERZOEK ............................................................................... 39 7. DE FOTOGRAFIE VAN DE SPAARNESTAD: 1910-1964..................................... 41 7.1 DE FOTOGRAAF ..............................................................................................................................41 7.2 DE REDACTIE.................................................................................................................................47 7.3 DE OPDRACHT ...............................................................................................................................49 7.4 GETROUWD MET DE FIRMA ..............................................................................................................52 8. DE FOTOGRAFIE VAN DE SPAARNESTAD: 1965-2000..................................... 55 8.1 DE FOTOGRAAF ..............................................................................................................................55 8.2 DE REDACTIE.................................................................................................................................58 8.3 DE OPDRACHT ...............................................................................................................................64 8.4 HET SPAARNESTADGEVOEL .............................................................................................................66 9. DE SPAARNESTAD FOTO............................................................................... 69 9.1 DE WERKWIJZE VAN FOTOGRAFEN ....................................................................................................69 9.2 HET TECHNISCHE MATERIAAL...........................................................................................................69 9.3 DE STIJL........................................................................................................................................71 9.4 HET BESTAAN VAN DE SPAARNESTAD FOTOSIGNATUUR .......................................................................72 10. CONCLUSIE ............................................................................................... 73 2 11. REFLECTIE ................................................................................................ 77 BRONNENLIJST ............................................................................................... 79 A1. DE FOTOGRAFEN VAN DE SPAARNESTAD – BIOGRAFIEËN............................. 85 A1.1 WIEL VAN DER RANDEN ................................................................................................................86 A1.2 JAN VAN EYK ...............................................................................................................................86 A1.3 HENK BLANSJAAR ........................................................................................................................87 A1.4 HENK HILTERMAN........................................................................................................................88 A1.5 PEIKE REINTJENS.........................................................................................................................89 A1.6 THEO VAN HOUTS.........................................................................................................................89 A1.7 PETER MOKVELD .........................................................................................................................90 A1.8 DIRK BUWALDA ...........................................................................................................................91 A1.9 JAN DOETS ..................................................................................................................................91 A2. HISTORIE SPAARNESTAD BLADEN............................................................... 93 A2.1 DE KATHOLIEKE ILLUSTRATIE ........................................................................................................94 A2.2 PANORAMA..................................................................................................................................96 A2.3 LIBELLE.......................................................................................................................................98 A3. CONVERSATIEMODELLEN ......................................................................... 101 3 4 Voorwoord Dit onderzoek vond plaats in opdracht van Spaarnestad Photo, vanuit de wens meer en diepere informatie boven tafel te krijgen over de fotografen, de redacties en de uitgeverij achter de miljoenen foto’s in hun archief. Graag druk ik mijn grote dank uit voor de behulpzaamheid en gastvrijheid van het team van Spaarnestad Photo en Freek Baars in het bijzonder. Zonder zijn inspiratie en kennis had ik het onderzoek niet kunnen verrichten en het verslag niet kunnen schrijven. Ook zou ik graag Bernadette Kester bedanken voor haar ondersteuning, waardevolle feedback en geduld tijdens het gehele proces. Als laatste bedank ik natuurlijk de fotografen, artdirectors en redactiemedewerkers die hun herinneringen,
Load more

Recommended publications
  • Llegat I Vigència De Les Aportacions De L'exposició the Family of Man En La Representació Fotogràfica De La Identitat
    Llegat i vigència de les aportacions de l'exposició The Family of Man en la representació fotogràfica de la identitat Mar Redondo i Arolas ADVERTIMENT. La consulta d’aquesta tesi queda condicionada a l’acceptació de les següents condicions d'ús: La difusió d’aquesta tesi per mitjà del servei TDX (www.tdx.cat) ha estat autoritzada pels titulars dels drets de propietat intel·lectual únicament per a usos privats emmarcats en activitats d’investigació i docència. No s’autoritza la seva reproducció amb finalitats de lucre ni la seva difusió i posada a disposició des d’un lloc aliè al servei TDX. No s’autoritza la presentació del seu contingut en una finestra o marc aliè a TDX (framing). Aquesta reserva de drets afecta tant al resum de presentació de la tesi com als seus continguts. En la utilització o cita de parts de la tesi és obligat indicar el nom de la persona autora. ADVERTENCIA. La consulta de esta tesis queda condicionada a la aceptación de las siguientes condiciones de uso: La difusión de esta tesis por medio del servicio TDR (www.tdx.cat) ha sido autorizada por los titulares de los derechos de propiedad intelectual únicamente para usos privados enmarcados en actividades de investigación y docencia. No se autoriza su reproducción con finalidades de lucro ni su difusión y puesta a disposición desde un sitio ajeno al servicio TDR. No se autoriza la presentación de su contenido en una ventana o marco ajeno a TDR (framing). Esta reserva de derechos afecta tanto al resumen de presentación de la tesis como a sus contenidos.
    [Show full text]
  • Encyklopédia Kresťanského Umenia
    Marie Žúborová - Němcová: Encyklopédia kresťanského umenia Holanďan bludný - Bludný Holanďan holandská architektúra - http://nl.wikipedia.org/wiki/Categorie:Architectuur_in_Nederland http://en.wikipedia.org/wiki/Category:Dutch_architecture holandská bieloba - bieloba holandská/bieloba kremžská holandská história - http://nl.wikipedia.org/wiki/Categorie:Geschiedenis_van_Nederland holandská história podľa obdobia - http://en.wikipedia.org/wiki/Category:History_of_the_Netherlands_by_period http://nl.wikipedia.org/wiki/Categorie:Geschiedenis_van_Nederland_naar_periode holandská renesancia - (1500-1584); http://en.wikipedia.org/wiki/Category:Dutch_Renaissance holandská škola (maľby) - maliari v Holandsku od ranej renesancie do baroka; to zahŕňa rané obdobie holandského maliarstva (pozri holandskí maliari raní, flámski primitívi), ktoré spadá do obdobia 1400-1500, a holandskú renesanciu (1500-1584), čo boli umelci činní v severných nížinách, a neskôr do holandskej školy bol zaraďovaný aj holandský zlatý vek maľby (pozri holandskí maliari zlatého veku), čo bola maľba v zjednotených provinciách; mnoho maliarov, sochárov a architektov zo 17.st. je nazývaných „holandskí majstri“, zatiaľ čo skorší umelci sú všeobecne označovaní ako súčasť „holandskej“ tradície; Hieronymus Bosch a Geertgena tot Sint Jans sú dobre známe príklady holandských maliarov 15. a 16.st.; Rembrandt van Rijn, Frans Hals, Johannes Vermeer, Jacob van Ruisdael a Jan Steen zastupujú holandské umenie 17.st.; individuálne diela, ktorých umelca nemožno zistiť, sú označované alebo
    [Show full text]
  • Jaarverslag 2009 2 Inhoudsopgave
    Nederlands FotoMuseum Jaarverslag 2009 2 Inhoudsopgave INLEIDING 5 PRESENTATIES 7 Kenniscentrum 7 Tentoonstellingen 8 Educatie 10 Bibliotheek 12 Publicaties 12 COLLECTIES 13 Verzamelbeleid 13 Collectiebeheer 15 Verkoop en research 16 CONSERVERING EN RESTAURATIE 18 Projecten 18 Onderzoek 19 ALGEMENE ZAKEN 20 Facilitaire zaken 20 Kwaliteitszorg 20 Personeel 21 PR en marketing 22 Zakelijke activiteiten 23 BIJLAGEN 25 Jaarverslag 2009 3 4 1 INLEIDING Het Nederlands Fotomuseum is op veel plekken zichtbaar. Niet alleen in het gebouw Las Palmas op de Wilhelminapier, maar ook op scholen, in de Rotterdamse wijken, in het buitenland en op het internet. Meer dan 50.000 mensen bezochten de tentoonstellingen van het Nederlands Fotomuseum met als hoogtepunten die van Robert Capa en Gerda Taro, This Is War!, WHY NOT? van de Rotterdamse fotograaf Otto Snoek, Brazil Contemporary (in samenwerking met Museum Boijmans Van Beuningen, het Nederlands Architectuurinstituut en Rotterdam Festivals), de Parijsfoto’s van Robert Frank en Ed van der Elsken en de tentoonstelling over daguerreotypieën, Alles is IJdelheid. Daarnaast bezochten nog eens ruim 300.000 mensen de website van het museum en werden tentoonstellingen van het museum buiten het eigen gebouw gezien door ruim 250.000 bezoekers. Een van onze belangrijkste doelstellingen is om de kennis van fotografie in Nederland te vergroten en te verspreiden. Dat doen we niet alleen in het museum zelf, maar ook via verschillende websites. In 2009 gingen maar liefst twee nieuwe websites de lucht in. De website over daguerreotypieën met als doel afbeeldingen en gegevens te verzamelen van dit eerste fotografische procedé die in het bezit zijn van publieke instellingen en private collecties in binnen- en buitenland.
    [Show full text]
  • Edward Steichen Family of Man
    Edward steichen family of man Continue The documentary heritage presented by Luxembourg and recommended for inclusion in the World Memory Register in 2003.The Family of Man is an exhibition of photographs set by Edward J. Steichen in 1955 for the New York Museum of Modern Art (MoMA). Offering infinitely diverse images of people living in the 1950s, it nevertheless strongly reminds visitors that they all belong to one large family. The 32 themes, organized in chronological order, reflect the joys and sorrows of the subjects, their satisfaction and their misfortunes, and their fact that they create peace, but also the reality of bloody conflict. They emphasize the role of democratic structures and, at the conclusion of the exhibition, the role of the United Nations as the only body capable of saving the world from the cleansing of war, which twice in our lifetime has brought untold sorrow to humanity, and reaffirming the belief in basic human rights, in the dignity and value of man, in the equal rights of men and women and nations large and small (the Charter of the United Nations). Considered the greatest photographic enterprise ever undertaken, it consists of 503 photographs taken by 273 photographers, both professional and amateur, famous and unknown, from 68 countries. The huge enterprise, with unique cultural and artistic aspects, had a significant impact on other organizers of the exhibition, aroused public interest in photography and its enormous ability to communicate, and conveyed a personal, humanistic message that was both courageous and provocative. Although The Family of Man has become a legend in the history of photography, it has gone far beyond the traditional idea of what an exhibition should be.
    [Show full text]
  • Een Grafisch Kunstwerk
    Een grafisch kunstwerk Een vergelijking tussen Vrouwen van Parijs van Nico Jesse, Een liefdesgeschiedenis in Saint Germain des Prés van Ed van der Elsken en Paris Mortel van Johan van der Keuken. Masterthesis van Willemijn van der Zwaan Begeleider: Dr. Patrick van Rossem Studentnummer 321858 Tweede Lezer: W. van Sinderen Kunstgeschiedenis – MA Moderne en hedendaagse kunst 8 augustus 2011 Voorwoord Utrecht, augustus 2011 Beste lezer, De oorsprong van deze thesis ligt bij mijn stage bij het Fotomuseum Den Haag in 2011. Voor de tentoonstelling Gare du Nord: Nederlandse Fotografen 1900-1968 was ik onderzoek aan het doen naar onbekende Nederlandse fotografen die in de stad hadden gewerkt. Naar aanleiding van een gesprek met Flip Bool van het Nederlands Fotomuseum werd het duidelijk dat er een aantal Nederlandse fotoboek over de stad waren verschenen die nooit met elkaar waren vergeleken: Vrouwen van Parijs, Een liefdesgeschiedenis in Saint Germain des Prés en Paris Mortel. Voor de catalogus van de tentoonstelling mocht ik een artikel over deze drie boeken schrijven. Het werd al snel duidelijk dat er zo veel over dit onderwerp was te vertellen, dat het een ideaal onderwerp voor een thesis zou vormen. Ik heb met plezier onderzoek gedaan naar de boeken en ben onderwijl een groot liefhebber van fotoboeken geworden. Mijn stage en thesis hebben mijn interesse in fotografie nog groter gemaakt dan het eerst was. Het maken van deze thesis is een proces van vallen en opstaan geweest. Ik wil mijn begeleider dr. Patrick van Rossem bedanken voor zijn feedback en goede advies. Ook wil ik mijn tweede lezer Wim van Sinderen bedanken.
    [Show full text]