Rembrandtpark 23 ...Een Geweldig Gevoel!
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Rembrandtpark 23 ...een geweldig gevoel! www.nieuwwest.amsterdam.nl 2 Colofon: Stadsdeel Nieuw-West: Groen & Openbare Ruimte Ontwikkeling en Realisatie Team: Vania Stonner Caroline Elbers-Hugenholtz Femke Haccou (DRO) Luit Tabak 10 januari 2012 3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 2. Ontwikkelplan 7 3. Geschiedenis 9 4. Omgeving 11 5. Huidige beleving 13 6. Rembrandtpark en Amsterdam 15 7. Rembrandt 23 stappenplan a. Water als ziel van het park 17 b. Structuur van het park 19 c. Sociale inbedding 21 4 5 Inleiding 2023...... Amsterdam geniet al van zijn status van metro- pool! Het aantal inwoners is dan sterk toegenomen. Veel van die nieuwe Amsterdammers woont aan de westkant van het centrum van Amsterdam. Het is een uitdagende Wereld, met veel aandacht voor marktwerking en globalise- ring en met een hoge economische groei. De maatschap- pij is individualistisch, maar ook betrokken bij die aspecten waar men interesse voor heeft. Onder alle lagen van de bevolking, van hoge tot lage sociaaleconomische status, zal zich een welvaartsstijging voordoen. In deze wereld, waarin de snelheid van technologische ont- wikkeling enorm is, gaat men steeds meer op zoek naar uniciteit: de dagelijkse dosis rust op een innova- tieve manier is essentieel. Met de economische groei is ook de werkdruk toegeno- men. Het aantal uren dat men aan vrije tijd te besteden heeft, neemt af. Ontspannen is dus ook een kwestie van efficiënte planning, veelal dicht bij huis. Waar kunnen de Amsterdammers dan vinden wat zij nodig hebben? Zijn onze verblijfsruimtes dan bestendig genoeg voor deze ontwikkeling? Zijn ons parken flexibel genoeg om mee te gaan met tijd? Zijn wij hier klaar voor? Het Rembrandtpark ‘23 wel! 6 7 Ontwikkelplan Rembrandtpark ‘23 is geen blauwdruk maar een ontwik- Het groene karakter van het park wordt ook benadrukt in kelstrategie. Hiermee wordt een innovatief concept neer- het contrast van de seizoenen. Uitbundige herfstkleuren gezet: het park ontwikkelt zich mee met de tijdsgeest. zijn te bewonderen, ‘s het winters après-ski gevoel, dan De periode van grootschalige projecten is voorbij, inspelen het voorjaarsgroen, en in de zomer is het extroverte medi- op veranderingen en maatwerk is nu meer aan de orde. terrane een ervaring. Zo ook in het Rembrandtpark. Stap voor stap zal het park meer aansluiten bij de behoeften van de Amsterdammers. De weg naar het park toe wordt net zo bijzonder als het Het park verlengt het thuisgevoel. Een plek waar je niet park zelf. Dat zijn de groene lopers 020. De groene loper alleen van de natuur kunt genieten maar ook kunt varen, 020 is de weg naar het park, waar men veel te zien heeft fietsen, spelen, wandelen, picknicken, sporten, ontspan- en waar veel te halen is om mee te nemen naar het park. nen, werken en ontmoeten, waar je kortom juist je dage- Het is een route die de verschillende groene plekken van lijks dosis van timeout gaat halen. Het park zal onderdeel de stad op een recreatieve maar ook dagelijkse manier zijn van de stedelijke openbare ruimte. Het wordt een park verbindt. Dit gebeurt hoofdzakelijk via ontspannen fiets- en waar elk moment van de dag, de week, het seizoen en het wandelroutes. jaar iets er te beleven is! Rembrandtpark ‘23 is een park waarnaar je een beetje van Zo is de waterloop van het park getransformeerd in een jezelf meeneemt! Je wordt uitgedaagd om mee te doen, je reeks van zintuiglijke belevingen: je kunt het water voelen, vrienden uit te nodigen, te genieten en je de plek eigen te ruiken, proeven, horen en ervaren! En dat allemaal in een maken. klimaatbestendig park. Het park gaat een grote bijdrage leveren aan het klimaatbestendig maken van het weste- Maar hoe gaan we dit doen? Het kan niet in één keer. Het lijk deel van de stad. Het hitte-eiland effect wordt verzacht gaat namelijk om de hardware zowel als de software. In de door de groene oase van het park met zijn verkoelende aanpak moet de ruimtelijke aanpassing gezamenlijk en ge- waterloop. lijktijdig met de sociale betrokkenheid gebeuren. We doen In de zomer geeft het park verkoeling en biedt het schaduw- dit in fases en per laag! Elk jaar vanaf nu grijpen wij de kan- rijke plekken; in de herfst, winter en lente functioneert het sen die er zijn! Om te beginnen versterken we de unieke als buffer door het water te bergen bij hevige regenbuien kracht van het park, namelijk het water! en gedoseerd en gezuiverd af te voeren naar de centrale waterloop. 8 9 Geschiedenis Het Rembrandtpark is een relatief jong park. Het werd in 1973 opgeleverd, naar een ontwerp van Janneke Theelen in neo-engelse landschapsstijl. Het park bevat enkele voor- zieningen, zoals een kinderboerderij, bouwspeelplaats ’t Landje, schoolwerktuinen en een speeltuin, alle gelegen ten noorden van de Postjesweg. Een in het zuidelijk park- deel gepland theehuis met terras werd niet gerealiseerd. Het voorstel voor een park op die locatie stamt uit het Al- gemeen Uitbreidingsplan van stedenbouwkundige Corne- lis van Eesteren uit 1935. Ook de negen woon- en twee kantoortorens aan de westkant van het park stonden in dat plan als stedenbouwkundig verantwoord aangeduid. Het park is de poort naar die nieuwe ontwikkeling: de tijd van licht, lucht en ruimte. Het heeft als overgangspark, door zijn ligging op de grens van de oude en de nieuwe stad een duidelijke scharnierfunctie. 10 11 Omgeving De overlap van een park met belangrijke stedelijke routes het Erasmuspark en 600 meter van de Sloterplas ligt het is een uitgelezen kans om zijn zichtbaarheid te vergroten. Rembrandtpark er strategisch tussenin. Maar liefst drie stadsradialen lopen er over het Rembrandt- park, die alle drie in de Structuurvisie Amsterdam 2040 De Theophile de Bockstraat voert linea recta naar het Von- staan benoemd als ‘stadsstraat in ontwikkeling’. Daar komt delpark. De Jan Evertsenstraat vormt in twee richtingen het er op zichtbaarheid van het park aan. De A10 met al een groene loper naar andere parken. In de Structuurvisie zijn bijbehorende tunnels vormt niet alleen een barrière staat hij al als ‘groene’ stadsstraat aangeduid. Het bij cul- voor bezoekers uit het westen, maar ook een kans. tuurhistorici vermaarde Plan West schetste daar al in de jaren twintig al een groene loper naar het Erasmuspark, Gelegen pal tegen de Ring A10, bevindt het Rembrandt- via de monumentale Vespuccistraat, met zijn symmetrische park zich op een scharnierpunt. In 2008 was het park voor aangelegde perkjes en zijn Ginkgo’s. Ten westen van het meer laagopgeleiden dan hoogopgeleiden hun meest be- Rembrandtpark brengt de Jan Eef ons naar het markante zochte park, in een verhouding van 4 staat tot 3. Oostoeverterras aan de Sloterplas. De waterloop van het park is via de noordkant van het park verbonden met de Toen in 2009 ruim 250 omwonenden hun mening over het Sloterplas en via de zuidkant via de Postjeswetering met park gaven, hinkten de antwoorden op twee gedachten. de Kostverlorenvaart en de binnenstad. Daardoor komen Enerzijds moest het park beter toegankelijk worden en wa- allerlei stedelijke vaarroutes naar het Rembrandtpark bin- ren meer activiteiten en horeca gewenst, anderzijds moest nen handbereik. het park zo rustig blijven als voorheen. Sindsdien zijn er rond het park meer dan 2000 nieuwbouwwoningen opge- leverd of in aanbouw en de wijken ten oosten van de Ring worden gekenmerkt door gentrification. De bevolkingssamenstelling van De Baarsjes ligt in belang- rijke opzichten al op het stedelijk gemiddelde en die van de Hoofddorppleinbuurt ligt er ruim boven. Een betere aan- sluiting van het park op de vraag van de nieuwe bewoners rondom het park is dan ook gewenst. Ook Overtoomseveld verandert in hoog tempo, met het Andreas Ensemble en het Fashion District. Op 400 meter van het Vondelpark en 12 13 Huidige parkbeleving De inrichting van het Rembrandtpark en de aansluiting op zijn omgeving zijn niet optimaal. Vanwege een overigens bewuste ontwerpkeuze uit de jaren zestig is een sterk in- trovert park met gesloten randen ontstaan, waarbij de om- geving is buitengesloten. Enerzijds leidt dit ertoe dat men zich er buiten de stad waant, anderzijds is het park door de gesloten randen vanuit de omgeving niet zichtbaar. Het park heeft geen duidelijke hoofdtoegang. In tegenstel- ling tot in de jaren ’70 worden onoverzichtelijke en dicht ingeplante paden niet langer als ‘verrassend’, maar eerder als sociaal onveilig ervaren. Wel heeft het park een bijzon- dere noordzuid opbouw: van kunstmatig gestileerd groen met stedelijke parkfuncties aan de noordzijde naar wilder natuurgroen met mogelijkheden voor ‘natuurbeleving’ via struinpaden aan de zuidzijde. Beide kwaliteiten bieden mo- gelijkheden voor een interessant gevarieerd park dat be- zoekers veel te bieden heeft. 14 15 Rembrandtpark en Amsterdam Amsterdamse parken worden op grofweg twee manieren Intussen neemt in Amsterdam ook de segregatie van de gebruikt. Traditioneel gebruik was er al in 1996. Nieuw ge- bevolking toe, afhankelijk van de ligging ten opzichte van bruik is er sindsdien bijgekomen. Traditioneel parkgebruik de Ring A10. De diversiteit die zich rondom het Rem- is: de hond uitlaten, eenden voeren, wandelen, zonnen en brandtpark voordoet wordt zo een steeds schaarser goed. barbecueën. Nieuw parkgebruik is: picknicken, studeren, Gelegen op een potentieel maatschappelijk brandpunt is (net)werken en horeca- en cultuurgenot. Dit nieuwe ge- het dan ook van belang dat om Rembrandtpark beter in bruik komt voornamelijk van hoger opgeleiden en doet te richten op zijn potentie als steppingstone naar beide zich voornamelijk voor binnen de Ring A10, waarbinnen richtingen. Een vitale functie van een stadspark is immers ook het parkbezoek het sterkst stijgt. Sinds 1996 is in Am- sociaal contact, variërend van zien hoe andere subculturen sterdam het parkbezoek gemiddeld met een factor twee zich in het park gedragen, via oogcontact en een praatje gestegen. Die stijging komt – om de cirkel rond te maken met een toevallige passant tot aan boy meets girl.