Zambia Nieuwsbrief Kwartaalblad Van De Stichting Werkgroep Zambia Nr
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ISSN: 1380-8915 nr 123 Zambia Nieuwsbrief Kwartaalblad van de Stichting Werkgroep Zambia nr. 123 september 2008 In de vorige ZNB werden een aantal speciale dagen belicht, waaronder de Zambiadag van 4 juli in Den Haag, met als eregast eerste president dr. INHOUD Kenneth Kaunda. Over deze dag, waarin ambassadeur Middeldorp ook het Politiek Binnenland 2 ambassadeursstokje overdroeg aan collega Molenaar, een verslag in de Economie 5 nieuwsbrief. Tevens schreef ambassadeur Middeldorp voor de nieuwsbrief Economie bijdrage ambassade 8 een terugblik op zijn ambtsperiode. Maar deze dag wordt overschaduwd door een andere bijzondere, tragische dag, of eigenlijk twee dagen. Mijnbouw 10 Transport 11 Na het overlijden van Levy Mwanawasa Milieu & Water 12 Op 19 augustus overleed derde president, Levy Ingezonden: Gertjan van Stam 13 Mwanawasa in Parijs aan de gevolgen van een Toerisme 14 beroerte en op 3 september, de dag waarop NL initiatieven Kasanka 15 hij 60 zou zijn geworden, werd hij in Lusaka Terugblik ambasadeur 16 in Embassy Park begraven. Waarnemend Zambiadag 18 president Rupiah Banda riep op tot eensgezindheid, vredelievend en waardigheid Ingezonden: Wim Goris 19 tijdens de 21 dagen durende rouwperiode. Onderwijs 21 Het feit dat sommigen de naam van Embassy Park Gezondheidszorg 22 wilden wijzigen in Heroes Acre, wijst erop dat de overleden president groot Religie, Cultuur, Boulevard 24 aanzien genoot onder zijn landgenoten. De hele natie stond verslagen en in rouw bijeen. Bij dezen wil ook de redactie van de Zambia Nieuwsbrief Sport 26 haar deelneming betuigen. Levy Mwanawasa zal in onze herinnering Kinderen 28 voortleven als de president die democratie en economische vooruitgang Vrouwen 29 wilde bevorderen voor alle Zambianen en die de “regel van de wet” wilde Ingezonden: Muli Shani 30 vestigen, boven persoonlijke of tribale belangen. Zijn mantra was a “gov- ernment of laws and not men”. Zijn niet aflatende strijd tegen corruptie Begrafenis Mwanawasa 31 maakte daar een essentieel onderdeel van uit. Werkgroep Zambia 32 De politieke redactie keek daags na de begrafenis vooruit en geeft een overzicht van de verschillende presidentskandidaten. Op 30 oktober zal er de nieuwe president worden gekozen. Voor de MMD is de kandidaat Rupiah Banda. De belangrijkste oppositiekandidaten zijn Michael Sata en Hakainda Hichilema. Op pagina 31 staat een verslag van de begrafenis, vers van de pers. De berichten over de economie blijven positief en waarnemend president Rupiah Banda kondigde aan de uitgezette koers van Mwanawasa te zullen blijven volgen. Hier ligt Zambia’s hoop en dat is nodig om succes te kunnen blijven boeken in de strijd tegen armoede. In bijna alle thema’s keert die strijd terug. De innovatieve aanpak van Gertjan van Stam (pagina 13) inspireert wellicht andere organisaties die in Zambia werkzaam zijn. Zijn verhaal is een van de vele bijdragen in deze Nieuwsbrief van ervaringen van Nederlandse maatschappelijke organisaties die in Zambia werkzaam zijn. Op 4 juli ‘Zambia Grateful to Felix the Cat’. Met een doelpunt konden die organisaties elkaar in levende lijve ontmoeten; elk kwartaal is de Zambia in de 32e minuut bezorgde Felix Katongo (‘Felix the NieuwsBrief het platform om elkaar op papier te inspireren. Cat’) Zambia de winst (1-0) in de cruciale wedstrijd tegen Togo. Daarmee is Zambia (vrijwel) zeker van kwalificatie voor de eindronde van de Africa Cup en de Wereldkampioenschappen in 2010 in Zuid Afrika ZNB 123 -1/ sept2008 Binnenlandse politiek Jan Kees van Donge President Mwanawasa’s ziekte en overlijden Aan de vooravond van een bijeenkomst van staatshoofden van de African Union in Egypte kreeg Mwanawasa een beroerte. Deze keer was de beroerte erger dan de vorige in 2006. Op 1 juli werd Mwanawasa naar een een militair ziekenhuis in Parijs gevlogen waar hij op 19 augustus overleed. Mwanawasa bleek een populaire president. Aan het begin van In de week van 25 augustus werd zijn lichaam naar de zijn ziekteperiode schreef oppositiekrant The Post: provinciehoofdplaatsen gevlogen voor de traditionele “De meeste Zambianen leven in bittere armoede, maar we “bodyviewing” en op 3 september, de dag waarop hij 60 hebben vrede en dat is iets wat nooit als vanzelfsprekend moet zou zijn geworden werd hij in een sobere plechtigheid en in worden aangenomen. President Mwanawasa heeft op zijn tegenwoordigheid van vele hoogwaardigheidsbekleders in onhandige en soms klunzige manier een redelijke basis gelegd Embassy Park Lusaka begraven. in Zambia die vooruitgang in alle opzichten mogelijk heeft gemaakt. Niemand kan Levy ervan beschuldigen een populist Dan is het nu zaak om een opvolger voor Mwanawasa te kiezen. of een demagoog te zijn..... Levy kan onvoorspelbaar zijn, maar Tijdens de ziekte van Mwanawasa werd het niet gepast gevonden het is niet gemakkelijk hem van oneerlijkheid te beschuldigen. om hierop vooruit te lopen Het is duidelijk dat Zambianen deze dingen begonnen te en kandidaten die daartoe appreciëren en daarom van hem gingen houden.” (Post, 11/07/08) een poging waagden werden teruggefloten. In de vorige Sinds zijn overlijden wordt hij alom geprezen voor zijn ZNB 122 (p2) werden al een eerlijkheid, zijn harde werk, zijn goede beoordelingsvermogen, aantal mogelijke kandidaten zijn onbaatzuchtige toewijding aan het landsbelang, zijn geest besproken, waaronder van verzoening, vredelievendheid en tolerantie. Maureen Mwanawasa, maar In het buitenland werd hij vooral geprezen om zijn nu wordt het ernst: binnen 90 corruptiebestrijding en om zijn kritische houding tegenover De kist met het lichaam van Mwanawasa wordt dagen na de sterfdag moeten langs de provinciehoofdsteden geleid Robert Mugabe. er verkiezingen worden gehouden Wie zal in november 2008 de nieuwe president van Zambia worden? Hieronder staat een inschatting van de opvolgingssituatie kort na de begrafenis van President Mwanawasa op 3 september. De MMD moet dan nog een presidentiële kandidaat kiezen. De belangrijkste kanshebbers uit de MMD worden uitgebreid besproken, hoewel we inmiddels dat het Rupiah Banda is geworden. Ook de oppositiekandidaten komen aan bod. Dit stuk biedt tevens een aardig kijkje achter de schermen van het Zambiaanse politieke toneel. Rupiah Banda nadat hij tot MMD- presidentskandidaat is gekozen Potentiele presidentskandidaten posities van MMD president en vicepresident voorlopig leeg. Er wordt alleen een presidentiële kandidaat gekozen. binnen de Movement for Voor het vicepresidentschap heeft Banda zijn oog laten vallen op de ogenschijnlijke lichtgewicht Bwalya Chiti, een telg uit het Multiparty Democracy-MMD koninklijke geslacht van de Bemba’s. Chiti is gewend om vanuit de achterkamer te opereren. Met zijn recent vergaarde rijkdom, Rupiah Banda verdiend door de verkoop van TELECEL aan MTN, zal hij een geduchte kracht achter de schermen zijn. Kansen De combinatie wordt nu al beschreven als “het droomteam”. Waarnemend en vicepresident Rupiah Banda is een politieke rot Dit team moet een sterke tegenkracht vormen tegen de taaie PF in het vak die door president Mwanawasa is teruggehaald uit leider, Michael Sata, die wijdverbreide steun heeft in Northern, zijn pensioen. Er wordt gezegd dat Banda ervoor gezorgd heeft Luapula, Copperbelt and Lusaka Province. Als Banda gekozen dat de Eastern Province tijdens de verkiezingen van 2006 achter wordt, kan hij voor zijn campagne, legaal en zonder probleem Mwanawasa is gaan staan. Hij werd beloond met de positie van uitgebreide staatsmiddelen gebruiken, zoals ZAF helicopters vice-president. Hij heeft veel invloed onder de chiefs van de en regeringsvoertuigen en hij zal veel media aandacht krijgen. Eastern Province en is een ervaren diplomaat en zakenman. Hij Hij is immers vice-president. Dit kan hem winst opleveren. Hij heeft de natie door de ziekte en dood van president Mwanawasa heeft laten zien zelfstandig beslissingen te kunnen nemen. Velen geleid en blijft belangrijk tijdens de overgangsperiode. Als MMD zeggen dat UNIP zijn leiders goed heeft getraind en Banda is zo’n partijpresident wordt hij een sterke tegenkandidaat voor Patriotic voorbeeld die zich niet laat leiden door blinde loyaliteit en privé Front (PF) oppositieleider Michael Sata. Overigens blijven de agenda’s. Invloedrijke partijleden als Mike Mulongoti, Mbita ZNB 123 -2/sept 2008 Jan Kees van Donge Binnenlandse politiek Chitala and Benny Tetamashimba steunen hem openlijk. Eerste was bedoeld om hem te eren, of mensen de kans te geven om president dr. Kenneth Kaunda heeft Banda regelmatig bezocht, te rouwen, maar om met openlijk gebrek aan waardigheid evenals Banda’s vroegere UNIP partijgenoten. Er wordt gezegd campagne te voeren voor de komende verkiezingen. Vandaar dat, wanneer de MMD Banda niet als partijvoorzitter zal kiezen, dat alle politici die zich kandidaat stellen, het plan hadden UNIP dat zal doen, of een nieuwe partij die de Eastern Province opgevat om het lichaam te ontmoeten op de diverse provinciale een kans wil geven om de president te leveren. stopplaatsen. Michael Sata ging zelfs zover om voor dit doel een privé-vliegtuigje te charteren om hem naar alle provincies Nadelen te vliegen, zodat hij het lichaam, Rupiah Banda and Maureen Banda wordt binnen de MMD gezien als een buitenstaander, als Mwanawasa op gelijke voet zou kunnen ontmoeten. Dit UNIP man . Hij heeft geen kiesdistrict, want is slechts benoemd verklaart ook waarom Maureen in Chipata oppositiekandidaat en zijn populariteit is nog niet bewezen. Zijn bewering de Sata uit de rouwstoet liet verwijderen. Ze beschuldigde hem overwinning te zullen behalen voor de Eastern Province