LAPORAN PROGRAM 21 APRIL 2019
CBDRM KUNDANG Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat MEMBINA MASYARAKAT Pada tahun 2017, penduduk BERDAYA TAHAN Kundang telah dikejutkan dengan bencana banjir yang menjejaskan beberapa kawasan di sekitarnya iaitu Kampung Melayu Sri Kundang, Bandar Baru Kundang, Kampung Bunga Raya dan Kampung Sungai Serai. Mengambil iktibar dan pelajaran dari kejadian tersebut, MERCY Malaysia dalam rangka membudayakan konsep pengurangan risiko bencana/ disaster risk reduction (DRR) sebagai salah satu aspek penting dalam pengurusan risiko bencana.
MEMBINA SELANGOR BERDAYA TAHAN: TAHAN: BERDAYA SELANGOR MEMBINA Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat (CBDRM) (CBDRM) Masyarakat Berasaskan Bencana KERJASAMA KERJASAMA Program ini merupakan komitmen MEMBINA MASYARAKAT MERCY Malaysia dalam BERDAYA TAHAN mempromosikan konsep dan amalan DRR sebagai agenda utama dalam pengurusan risiko bencana kerana kebanyakan NGO, perubuhan-pertubuhan masyarakat, pihak swasta mahupun individu akan lebih menumpukan bantuan terhadap mangsa semasa bencana bukan selepas bencana. Program ini dilaksanakan dengan kerjasama bersama Unit Pengurusan Bencana Negeri Selangor (UPBNS) dan Universiti Teknologi Malaysia (UTM).
MEMBINA SELANGOR BERDAYA TAHAN: TAHAN: BERDAYA SELANGOR MEMBINA Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat (CBDRM) (CBDRM) Masyarakat Berasaskan Bencana CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
ISI KANDUNGAN
BAB 1
PENDAHULUAN
1.1 Latar Belakang 1.2 Membina Masyarakat Berdaya Tahan/Building Resilient Communities (BRC) dan Masyarakat Berdaya Tahan 1.3 Persediaan dan Kaedah Bengkel
BAB 2
SESI PROGRAM DAN HASIL KEGIATAN
2.1 Sesi 1 – Pengenalan Pengurangan Risiko Bencana/Disaster Risk Reduction (DRR) berteraskan masyarakat 2.2 Sesi 2 – Garis Waktu Bencana dan Rajah Venn 2.3 Sesi 3 – Pengenalan kepada ‘Penilaian Tentang Bahaya, Kelemahan dan Kapasiti 2.4 Sesi 4 – Tinjauan Kampung dan Pembentangan Tinjauan Kampung Kumpulan/Zon
BAB 3
PENILAIAN KAJIAN SOAL SELIDIK DAN BENGKEL
3.1 Garis Panduan Analisis Scorecard Daya Tahan 3.2 Hasil Scorecard Daya Tahan Komuniti Kampung
BAB 4
LAMPIRAN
4.1 Lampiran 1 – Aturcara Bengkel 4.2 Lampiran 2 – Senarai Nama Bengkel 4.3 Lampiran 3 – Liputan Media 4.4 Lampiran 4 – Zon Tinjauan Kampung 4.5 Lampiran 5 – Foto Kegiatan Bengkel
1 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
BAB 1 – PENDAHULUAN
1.1 Latar Belakang
Bencana merupakan suatu kejadian yang berlaku secara mengejut, bersifat kompleks dan melibatkan kecederaan atau kehilangan nyawa, kemusnahan harta benda atau alam sekitar serta menjejaskan aktiviti masyarakat setempat. Ia juga berkemungkinan merebak dari satu kawasan ke kawasan yang lain. Antara salah satu bencana yang sering berlaku di Malaysia adalah banjir.
Banjir merupakan bencana alam yang berlaku disebabkan oleh faktor klimatologi atau faktor iklim seperti keadaan suhu, taburan hujan, sejatan, pergerakan angin dan keadaan semula jadi muka bumi. Di dalam konteks Malaysia, banjir adalah sesuatu yang berlaku secara tradisi terutamanya di pantai Timur Semenanjung semasa musim tengkujuh1.
Peningkatan kekerapan banjir yang berlaku di Malaysia adalah disebabkan semulajadi akibat daripada perubahan monsun, pembalakan yang tidak terkawal atau peningkatan kawasan setinggan di dalam bandar. Selain daripada itu, faktor lain yang memberi kesan kepada berlakunya kejadian banjir adalah terhasil daripada faktor perkembangan pembandaran atau lebih dikenali dengan istilah “urban development”.
Perkembangan pembandaran merujuk kepada pembandaran yang dilihat dengan dimensi dan persepsi yang berbeza, serta memberi perubahan kepada geografi (tumpuan penduduk dan pekerjaan), perubahan fizikal (perubahan penggunaan tanah seperti di kawasan bandar dan peningkatan permukaan tiruan), ekonomi dan masyarakat (sosial dan perubahan budaya).
Pembandaran di Malaysia berlaku pada kadar tinggi dan dijangka akan meningkat sehingga 85% pada tahun 2040 dengan populasi penduduknya mencecah 46 juta. Disebabkan tekanan daripada perkembangan pembandaran, perubahan iklim yang melampau dan pencemaran alam sekitar menyebabkan berlakunya peningkatan jumlah bencana dengan jumlah mangsa yang tinggi, kecederaan dan kematian serta kerosakan infrastruktur.
Hal ini dapat dikaitkan dengan kejadian banjir yang berlaku di negeri Selangor, khususnya di Kundang, salah satu kawasan yang terletak di bawah daerah Gombak. Kawasan tersebut telah dilanda banjir sejak 10 tahun yang lalu sehingga sekarang. Kundang telah dibangunkan pada tahun 1910 dimana pada waktu itu ia digunakan sebagai kampung pertanian. Tetapi kini ia adalah salah sebuah kampung moden di negeri tersebut dengan kewujudan lebuh raya sendiri. Kawasan ini terkenal dengan pembangunan pesat seiring dengan bencana yang sering berlaku di kawasan tersebut.
1 Chan, N.W, Adaptasi Dan Resilisens Komuniti Terhadap Banjir Di Kelantan, Malaysia, Persidangan Kebangsaan Geografi & Alam Sekitar, bertempat di Universiti Pendidikan Sultan Idris, Volume: 1> 2 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Pada tahun 2017, penduduk Kundang telah dikejutkan dengan bencana banjir yang menjejaskan beberapa kawasan di sekitarnya iaitu Kampung Melayu Sri Kundang, Bandar Baru Kundang, Kampung Bunga Raya dan Kampung Sungai Serai.
Hasil daripada kajian yang dijalankan oleh Jabatan Kerja Raya mendapati punca berlakunya kejadian banjir di kawasan Kundang adalah daripada kesan hujan lebat yang berterusan di Sungai Kuang yang menyebabkan air melimpah dan tidak dapat mengalir ke sungai.
Selain dari itu, faktor berlakunya banjir di kawasan tersebut berpunca daripada sistem perparitan yang tidak diuruskan dengan baik. Hal ini ditambah lagi dengan sikap tidak bertanggungjawab segelintir masyarakat yang membuang sampah ke dalam sungai sehinggakan saliran laluan air terganggu lalu membawa kepada banjir.
Berhubung kait dengan perkembangan pembandaran di kawasan Kundang, sikap pemaju yang melakukan pembinaan tanpa memikirkan tentang sistem saluran dan keselamatan yang sesuai bagi penduduk juga menimbulkan masalah banjir yang kerap berlaku.
Mengambil iktibar dan pelajaran dari kejadian tersebut, MERCY Malaysia dalam rangka membudayakan konsep pengurangan risiko bencana/ disaster risk reduction (DRR) sebagai salah satu aspek penting dalam pengurusan risiko bencana.
MERCY Malaysia telah menjalankan bengkel selama 1 hari bagi memperkenalkan program Community Based Disaster Risk Management (CBDRM) yang bertujuan untuk memberi kesedaran, kemahiran serta pengetahuan tentang kesiapsediaan sebelum, semasa dan selepas menghadapi bencana.
Program ini merupakan komitmen MERCY Malaysia dalam mempromosikan konsep dan amalan DRR sebagai agenda utama dalam pengurusan risiko bencana kerana kebanyakan NGO, perubuhan-pertubuhan masyarakat, pihak swasta mahupun individu akan lebih menumpukan bantuan terhadap mangsa semasa bencana bukan selepas bencana.
Diharapkan dengan pelaksanaan bengkel ini beserta kesedaran dari masyarakat akan dapat meningkatkan daya tahan dalam mengurangkan risiko akibat bencana serta memberi nilai tambah kepada plan tindakan bencana di kawasan tersebut. Melalui program ini juga, diharapakan filosofi, konsep dan amalan DRR dibudayakan dikalangan masyarakat setempat secara umumnya. Laporan ini disiapkan sebagai dokumentasi kegiatan dan langkah-langkah pengurangan risiko bencana yang telah dibincangkan bersama-sama semasa bengkel dijalankan.
3 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
1.2 Membina Masyarakat Berdaya Tahan/ Building Resilient Communities (BRC) dan Komuniti Berdaya Tahan
1.2.1 Daya Tahan dan Pengurangan Risiko Bencana
Daya tahan atau resiliensi adalah kemampuan untuk menyesuaikan diri dan tetap teguh dalam situasi sulit6. Kemampuan daya tahan sangat diperlukan agar individu dapat lebih fleksibel dalam mengatasi kehidupan yang berubah-ubah dan tidak terlalu lama berada dalam situasi kehidupan yang ekstrim.
Sebuah masyarakat yang mempunyai daya tahan yang lebih baik dapat mengatasi kesan daripada bencana alam dan mampu untuk mendapatkan kehidupan normal kembali dengan lebih cepat. Untuk mencapai hal ini, semua lapisan masyarakat - kerajaan, institusi akademik, sektor swasta, masyarakat sivil, organisasi berasaskan masyarakat, dan masyarakat umum harus terlibat. Membina daya tahan masyarakat memerlukan penglibatan secara langsung di peringkat akar umbi dalam semua tahap pelaksanaan konsep pengurangan risiko bencana atau DRR.
Dari tahap perancangan hingga pemantauan dan penilaian, usaha khusus harus dilakukan untuk melibatkan lapis masyarakat yang paling berisiko. DRR merupakan sebuah pendekatan sistematik untuk mengenalpasti, menilai dan mengurangkan risiko bencana. Hal ini bertujuan untuk mengurangkan kelemahan sosial - ekonomi yang diakibatkan oleh bencana serta bahaya alam sekitar dan hal-hal lainnya. DRR adalah sebuah konsep dan amalan dalam usaha mengurangkan risiko dan kesan bencana melalui usaha sistematik dalam menganalisa dan menguruskan faktor-faktor berlakunya bencana, yang meliputi, tetapi tidak terhad kepada:
1. Mengurangkan ancaman dan bahaya 2. Mengurangkan ancaman pada manusia dan harta benda 3. Dasar perancangan alam sekitar 4. Meningkatkan kesediaan terhadap bencana
4 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Merespon situasi ini, MERCY Malaysia membentuk program khusus dalam pengurangan risiko bencana, iaitu program Membina Komuniti Berdaya Tahan/ Building Resilient Communities (BRC). Dalam membina budaya masyarakat berdaya tahan, adalah tidak mencukupi jika hanya beberapa organisasi masyarakat sivil, NGO atau wakil dari kerajaan sahaja yang bertindak. Oleh kerana itu, program BRC dibangunkan sebagai cara untuk menangani dan bertindak balas terhadap isu-isu, membina idea dan membentuk rangka kerja tindakan yang akan membantu dalam meningkatkan daya tahan masyarakat dan persekitarannya.
Rajah: Kerangka kerja dan objektif dasar program Building Resilient Communities (BRC)
5 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
1.3 Persediaan dan Kaedah Bengkel
1.3.1 Perbincangan Awal
MERCY Malaysia telah mengadakan pertemuan dengan pihak pejabat daerah Gombak, Unit Pengurusan Bencana Negeri Selangor, agensi, Universiti Teknologi Malaysia dan ketua masyarakat dalam membincangkan konsep bengkel serta material ceramah berkaitan bengkel yang bakal diadakan. Pihak Unit Pengurusan Bencana Negeri Selangor telah berkongsi pengalaman di Kundang, Selangor dengan wakil MERCY Malaysia bagi memahamkan konteks serta kesan banjir yang lalu.
1.3.2 Penyediaan Modul dan Tempat
1. Program bengkel selama satu hari ini telah diadakan di Dewan Majlis Perbandaran Selayang Kampung Melayu Sri Kundang. 2. Tenaga kepakaran khusus berkaitan DRR dari pasukan teknikal dan sukarelawan MERCY Malaysia telah membantu bagi melaksanakan modul- mudul berkenaan pengurangan risiko bencana serta persediaan Kampund di sekitar kawasan Kundang dalam menghadapi bencana. 3. Latihan simulasi yang direkabentuk khusus bagi memastikan pelan tindakan bencana yang telah ada boleh digunakan semasa saat kecemasan serta memastikan struktur jawatankuasaagensi-agensi kerajaan bertindak mampu mengkordinasikan usaha secara efektif dalam suasana yang tidak menentu. 4. Konsep meja bulat telah digunapakai semasa sesi ceramah dan perbincangan serta pembentangan dalam bentuk kumpulan. 5. Latihan simulasi bencana telah dilakukan bagi menggambarkan suasana mahupun kebarangkalian yang akan berlaku di saat kecemasan.
1.3.3 Kaedah Bengkel dan Tinjauan Kampung
MERCY Malaysia telah menggunakan pelbagai kaedah dalam bengkel yang diadakan. Ianya termasuklah sesi seminar dengan penggunaan pembentangan PowerPoint bagi tujuan pembelajaran.
Memastikan kefahaman berkenaan masyarakat berdaya tahan, borang soal selidik telah diagihkan kepada peserta bengkel yang hadir. Kegiatan Tinjauan Kampung juga turut dijalankan dan merupakan sebuah program yang telah diadaptasi dari kegiatan Tinjauan Bandar yang telah dilakukan semenjak tahun 1970 lagi di Jepun.
Keberkesanan program ini nyata berhasil apabila hampir kesemua peserta merasakan keperluan dalam memahamkan konsep, prinsip serta tatacara DRR secara berkesan.
6 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
BAB 2 SESI PROGRAM DAN HASIL KEGIATAN
2.1 Sesi 1 - Pengenalan Pengurangan Risiko Bencana/Disaster Risk Reduction (DRR) berteraskan masyarakat
Sesi ini disampaikan oleh Shah Fiesal Hussain, Pengarah Operasi MERCY Malaysia di Myanmar. Pengurangan risiko bencana atau DRR merupakan sebuah kaedah bagi persipana menghadapi bencana yang telah diperkenalkan sejak tahun 2005 di World Conference on Disaster Risk Reduction (WCDRR) di Jepun. Persidangan ini telah melahirkan kerangka kerja Hyogo Framework for Action, 2005 – 2015 (HFA 2005 – 2015). Kerangka kerja HFA ini kemudiannya diperbaharui dengan kerangka kerja Sendai Framework for Disaster Risk Reduction, 2015 – 2030 (SFDRR 2015 – 2030). Promosi konsep DRR ini telah berkembang sehingga adanya program ‘Menyediakan lebih 1,000,000 sekolah dan bandar selamat di dunia’ oleh United Nations Office for Disaster Risk Reduction (UNDRR). Bagi meneruskan kesinambungan tersebut, MERCY Malaysia komited dalam merancang seterusnya mengadakan program-program persediaan sekolah, komuniti, hospital dan agensi-agensi kerajaan dalam menghadapi bencana.
Kenapa DRR harus diperkenalkan kepada masyarakat? Anjakan paradigma di mana masyarakat membuat persediaan sebelum menghadapi bencana yang lebih merupakan langkah proaktif sebagai tambahan kepada bantuan respons yang lebih kearah langkah reaktif.
Memperkenalkan DRR kepada masyarakat merupakan konsep serta amalan bagi mengurangkan risiko serta kesan akibat bencana bagi bandar melalui usaha yang sistematik dalam menganalisa serta menguruskan faktor berlakunya bencana di bandar termasuk;
1. Mengurangkan keterancaman terhadap bahaya 2. Mengurangkan keterancaman orang awam dan harta benda 3. Kebijakan dalam merancang tanah dan alam sekitar 4. Meningkatkan persiapan dalam menghadapi bencana
Diharapkan dengan mendengarkan sesi pertama ini, seluruh peserta bengkel yang hadir dapat memahami keperluan mempersiapkan masyarakat yang sentiasa bersedia bagi menghadapi fasa kecemasan dan mampu pulih dengan kadar segera, menurut amalan DRR seterusnya meningkatkan lagi daya tahan di kawasan Kundang, Selangor.
7 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Rajah: Slaid pembentangan konsep dan prinsip DRR
Sumber: Living With Risk - A Global Review of Disaster Reduction Initiatives, UNISDR, 2004
8 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
2.2 Sesi 2 – Garis Waktu Bencana dan Rajah Venn
Sesi ini disampaikan oleh Wan Anis Afeeqa, Pegawai Program BRC, MERCY Malaysia. Garis waktu bencana dapat membantu kita merekod, mengenalpasti, menganalisa dan memahami bencana, serta dapat membantu dalam pengurangan serta pengurusan risiko bencana bagi masyarakat setempat.
Peserta bengkel harus megimbau kembali sejarah bencana yang telah berlaku di kalangan masayarakat serta nyatakan punca dan faktor utama berlakunya kejadian – kejadian tersebut. Peserta di dalam kumpulan dapat menimba ilmu dan belajar serta dapat mengenal pasti sejarah – sejarah terdahulu yang mana peserta bengkel boleh menjadikan rujukan pada masa akan datang.
Konsep rajah Venn yang diterangkan kepada masayarakat kali ini adalah mengenai siapa atau agensi yang pernah memberikan bantuan sebelum, semasa dan selepas bencana berlaku di kalangan masyarakat serta tindakan yang pernah diambil. Peserta bengkel harus membincangkan serta senaraikan seberapa banyak agensi yang telah memberikan bantuan semasa bencana berlaku dan peranan masyarakat semasa menguruskan situasi bencana tersebut. Berikut merupakan hasil yang diperolehi daripada perbincangan di kalangan masyarakat di kawasan Kundang, Selangor.
Foto: Wakil dari Kampung Permata dan Bumi Hijau menerangkan sejarah bencana yang berlaku di kawasan kampung itu sendir bersama peserta dan moderator bengkel.
9 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Garis Waktu Bencana Kampung Sungai Serai
TAHUN JENIS BENCANA TINDAKAN
2018 Banjir • Penempatan rendah (di tepi sungai) • Dalaman sungai tidak dapat menampung kapasiti air • Mendalam dan melebarkan apabila hujan lebat sungai oleh JPS. • Kerjasama daripada Gamuda 2017 Banjir Besar Garden dan BOMBA.
• Pembangunan Gamuda Gardens • Sistem perparitan yang bermasalah semula • Melibatkan 12 Keluarga pemindahan banjir • Kolam takungan air tidak dibuat dengan baik
Banjir kilat • Penempatan rendah (di tepi sungai)
1990 Banjir Besar • Sistem perparitan di baik pulih oleh JPS. Penanaman semula pokok • • Mendalam dan melebarkan
getah sungai oleh JPS.
• Saliran daripada PLUS Highway • Melibatkan 12 Keluarga pemindahan banjir • Kolam takungan air tidak dibuat dengan baik
10 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Rajah Venn Kampung Sungai Serai
SEBELUM BENCANA
1. Agensi 1. JKKK Kampung Kerajaan 2. DUN 2. Badan bukan 3. Non-Government kerajaan Organization (NGO)
SEMASA BENCANA
SELEPAS BENCANA 1. BOMBA 2. Non-Government 1. Non-Government Organization (NGO) Organization (NGO)
3. Polis 2. DUN 4. Tentera
5. Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM) 6. DUN
11 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Garis Waktu Bencana Kampung Setia
TAHUN JENIS BENCANA FAKTOR
2019 Ribut (2 Kali) • Tadahan hujan dimusnahkan • Pembangunan tidak terancang (Tiada zon penempatan)
Banjir kilat (1 hari) Sungai cetek 2014
Lencongan sungai 2004 Banjir kilat (1 jam) • • Pembinaan Lebuhraya
1990 Banjir kilat (2 jam) • Hujan lebat • Sistem pengairan tidak terancang • Kawasan sawah padi dan tanah rendah
12 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Rajah Venn Kampung Setia
SEBELUM BENCANA
1. Ketua Kampung 1. Komuniti 2. Penghulu kampung 3. Biro Keselamatan 2. Agensi kerajaan 4. Ketua Lorong 5. Individu
SEMASA BENCANA SELEPAS BENCANA 1. Ketua Kampung
2. Penghulu 1. Pejabat Tengah 3. BOMBA Gombak 4. JKP 2. NADMA 5. Polis 3. JPAM 6. TNB 4. Pejabat ADUN 5. Ketua Kampung
13 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Garis Waktu Bencana Kampung Permata dan Bumi Hijau
BILANGAN KAWASAN
TAHUN JENIS BENCANA TERJEJAS
1. Kebakaran 1 buah rumah 2019 2. Banjir 1 buah rumah 3. Ribut 5 buah rumah
2018 1. Kebakaran 1 buah rumah
1.Banjir 1 buah rumah dan jalan 2017 1 buah rumah 2.Ribut
2015 1. Banjir di kawasan Bumi Hijau 5 buah rumah 2. Ribut 1 buah rumah
2014 1. Kebakaran 1 buah rumah
2009 1. Kebakaran 1 buah rumah
2004 1. Ribut 7 buah rumah
1997 1. Ribut 8 buah rumah
1992 1. Ribut 10 buah rumah
14 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Rajah Venn Kampung Permata dan Bumi Hijau
1. Komuniti SEBELUM BENCANA kampung 2. Jabatan
1. Ketua Kampung Pengairan 2. Penghulu dan Saliran (JPS)
3. Pejabat DUN Kuang
SEMASA BENCANA SELEPAS BENCANA 1. Majlis Pengurusan Komuiti
Kampung (MPKK) 1. Jabatan Kesihatan Negeri 2. Jawatankuasa Kemajuan dan 2. Pejabat Daerah Keselamatan Kampung (JKKK) 3. Jabatan Pengairan dan 3. BOMBA Saliran (JPS) 4. Majlis Perbandaran Selanyang 4. Pejabat DUN Kuang (MPS)
5. Jabatan Pengairan dan Saliran
(JPS)
15 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Garis Waktu Bencana Kampung Cempedak
TAHUN JENIS BENCANA FAKTOR
2019 1. Banjir • Limpahan air kuari 2. Kilat • Saliran air (sungai cetek) 3. Kebakaran • Pokok tumbang (dalam sungai) • Tebing sungai runtuh • Angin kencang (atap terbang,pokok tumbang) • Litar pintas
2010 1. Banjir • Pengurusan sistem saliran yang lemah • Projek pembangunan infrastruktur dan perumahan
Pengurusan sistem saliran 2000 1. Banjir
16 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Rajah Ven Kampung Cempedak
1. Majlis Pengurusan Komuiti SEBELUM BENCANA Kampung (MPKK) 1. Majlis Pengurusan 2. Jawatankuasa Komuiti Kampung Kemajuan dan (MPKK) Keselamatan 2. Agensi kerajaan Kampung
3. Jawatankuasa Kemajuan (JKKK) dan Keselamatan Kampung (JKKK)
SELEPAS BENCANA
1. Majlis Pengurusan Komuiti SEMASA BENCANA Kampung (MPKK) 1. Majlis Pengurusan Komuiti 2. Jawatankuasa Kemajuan dan Kampung (MPKK) Keselamatan Kampung (JKKK) 2. Pejabat ADUN 3. Pejabat daerah 3. Jawatankuasa Kemajuan dan Keselamatan Kampung (JKKK)
17 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Garis Waktu Bencana Kampung Melayu Sri Kundang
TAHUN JENIS BENCANA FAKTOR/BANTUAN
2019 Ribut 32 buah rumah terjejas
Banjir 2018
2017 Banjir kilat (10 hari) • Disebabkan oleh pembangunan • Bantuan yang diterima (30 minit) dari polis,BOMBA, JPAM dan komuniti
1983 Ribut
18 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Rajah Venn Kampung Melayu Sri Kundang
SEBELUM BENCANA
1. Jabatan 1. Jabatan Pengairan Pengairan dan Saliran (JPS) dan Saliran 2. Polis (JPS) 2. Polis
SEMASA BENCANA SELEPAS BENCANA
1. Penghulu dan komuniti 1. Gamuda
2. Jawatankuasa Kemajuan dan 2. Jawatankuasa Kemajuan dan Keselamatan Kampung (JKKK) Keselamatan Kampung (JKKK) 3. Pejabat ADUN 3. Jabatan Pengairan dan Saliran 4. Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS) (JPS) 4. Polis 5. Polis 5. BOMBA 6. BOMBA 6. NGO dan badan amal 7. NGO dan badan amal Selayang Selayang 8. ATM 7. ATM
19 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Garis Waktu Bencana Kampung Gombak
BILANGAN KAWASAN TAHUN JENIS BENCANA TERJEJAS
4/2019 Ribut 1 buah rumah
3/2019 Ribut 100 buah rumah
2018 Banjir Kilat 20 buah rumah
2017 Banjir Kilat 6 buah rumah
2014 Banjir Kilat 100 buah rumah
2012 Banjir 100 keluarga terjejas
2008 Banjir 7 keluarga terjejas
1989 Banjir Kilat 20 buah rumah
20 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Rajah Venn Bencana Kampung Gombak
1. Majlis Pengurusan Komuiti SEBELUM BENCANA Kampung (MPKK) 1. Majlis Pengurusan 2. Pejabat DUN Komuiti Kampung (MPKK) 2. Pejabat DUN
3. NADMA 4. UPBNS
SELEPAS BENCANA SEMASA BENCANA 1. Majlis Pengurusan Komuiti 1. Majlis Pengurusan Komuiti Kampung (MPKK) Kampung (MPKK) 2. Pejabat DUN
2. Polis 3. Jabatan Kebajikan Masyarakat 3. BOMBA 4. Zakat 4. JPAM 5. NGO 5. Pejabat DUN 6. Komuniti
21 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
2.3 Sesi 3 – Pengenalan kepada ‘Penilaian Tentang Bahaya, Kelemahan dan Kapasiti (HVCA)’
Sesi ini disampaikan oleh Hafiz Amirrol, Ketua Projek BRC. HVCA merupakan proses saintifik yang digunakan sebagai asas dalam perancangan pengurusan risiko bencana (DRM).
Bencana berlaku apabila keterancaman mendedahkan masyarakat yang lemah kepada bahaya. Kerosakan dan kemusnahan bakal terjadi kepada pelbagai aspek kehidupan, termasuk nyawa, mata pencarian, harta benda dan alam sekitar. Ini dikenali sebagai 'unsur-unsur yang berisiko'. Namun, disebalik keterancaman serta kelemahan yang ada pada ‘unsur-unsur yang berisiko’, terdapat kapasiti/ kekuatan pada masyarakat dan alam sekelilingnya.
Sesi ini bertujuan untuk mengajak masyarakat bagi mengenalpasti kapasiti/kekuatan, dan pada masa yang sama, mengenalpasti juga bahaya serta kelemahan yang ada pada masyarakat kampung ini.
Foto: Penduduk Kampung mengenalpasti elemen kapasiti dan keterancaman setempat di zon yang mereka lawati semasa sesi tinjauan kampung.
22 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
2.5 Sesi 4 – Tinjauan Kampung
Sesi ini disampaikan oleh Hafiz Amirrol, Ketua Projek BRC. Proses kegiatan Tinjauan Kampung diadaptasi dari konsep Machizukuri (perancangan masyarakat/kejiranan) yang diperkenalkan oleh para perancang bandar Jepun sejak 1970an bagi perancangan bandar dan juga kegunaan umum. Di mana masyarakat/ kejiranan bersama-sama merancang keperluan pengurusan risiko bencana dalam meningkatkan daya tahan sesebuah masayarakat. Proses Machizukuri turut melibatkan perancangan bersama akses jalan umum, ruangan terbuka, padang, saliran air dan lain-lain. Aktiviti tersebut kemudiannya digunakan bagi memahami bencana dan keselamatan fizikal samada tempat tersebut selamat atau tidak selamat dan jalan-jalan evakuasi yang akan digunakan sekiranya bencana melanda.
Peserta bengkel telah diterangkan konsep Tinjauan Kampung bagi meninjau kawasan Kundang, Selangor secara berkumpulan dengan mengumpulkan maklumat lapangan menurut zon yang telah dibahagikan. Maklumat yang bakal dikumpulkan oleh masyarakat akan tertumpu kepada keupayaan (capacity) dan keterancaman (vulnerability) kampung yang seterusnya akan disusun dan dibentangkan kepada keseluruhan peserta yang lain.
Kenapa Tinjauan Kampung? Ianya membantu dalam mengenalpasti fizikal alam sekitar, aktiviti yang dilakukan menurut masa yang berbeza terutama dalam menghadapi bencana.
1. Mengenalpasti zon bahaya 2. Kawasan evakuasi bagi penduduk and orang awam 3. Sumber tempatan 4. Infrastruktur kritikal 5. Kawasan terbuka yang boleh dimanfaatkan semasa kecemasan 6. Kaki lima utama bagi kelancaran sistem hubungan semasa kecemasan
MERCY Malaysia yang terdiri dari mereka yang berpengalaman dalam pengurusan bencana serta bantuan dari pihak Universiti Teknologi Malaysia (UTM) dilibatkan ke dalam setiap kumpulan sebagai fasilitator di dalam kumpulan semasa aktiviti peninjauan kampung dilakukan. Antara susunatur kegiatan yang dijalankan termasuklah proses berjalan disekeliling kawasan kampung yang zon-zon tinjauan sudah ditetapkan lebih awal. Kegiatan lainnya termasuklah menandakan ketinggian paras air di zon yang akan dilalui di atas pelan yang dilukis sebelum merancang perjalanan supaya langkah- langkah memperbaiki dan meningkatkan keupayaan kampung dapat dilakukan dengan sempurna.
Setiap kumpulan dibekalkan dengan sebuah kamera, peta kampung menurut zon masing-masing, penanda tempat yang merupakan pelekat MERCY Malaysia yang dilabelkan seperti Kumpulan 1/Zon 1/ C-1(Capacity 1) atau V-1(Vulnerability 1). Setiap kumpulan harus mencari sekurang-kurangnya lima (5) Keupayaan (Capacity) bandar
23 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat dan sekurang-kurangnya lima (5) Keterancaman (Vulnerability) bandar di saat bencana, semasa berjalan dan meninjau kawasan kampung. Seterusnya, mereka merekodkan hal-hal penting dengan mengambil foto tempat atau bangunan atau elemen bangunan yang terkait dengan bencana. Selepas dua jam aktiviti dilakukan, setiap kumpulan diminta berkumpul semula di dewan yang ditetapkan bagi pengumpulan maklumat mengikut kaedah presentasi yang ditetapkan.
Peserta bengkel akan membincangkan tinjauan kampung menurut zon yang telah ditetapkan dalam kumpulan masing-masing seterusnya mencetak foto-foto yang telah diambil. Kumpulan akan menyiapkan presentasi menggunakan teknik tampalan sebelum dibentangkan kepada kesemua peserta bengkel termasuk moderator dan penasihat kumpulan masing-masing dari MERCY Malaysia dan agensi kerajaan. Tujuan utama agar semua kumpulan mendengarkan perbincangan tinjauan kampung bagi memastikan semua maklumat diketahui dan difahami bersama bagi memastikan cadangan atau penambahbaikan tentang keterancaman pihak komuniti kampung dapat dilakukan dengan baik.
24 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Pembentangan Village Watching Kampung Permata
Keterancaman
No Persekitaran Bangunan Infrastruktur Peralatan Bahaya Keterancama Tindakan n V1 Tasik Biru Hakisan Banjir/pendudu Tinggikan (Benteng) k jatuh lemas banteng dan pagar
V2 Jalan Raya Kawasan Mudah banjir Tambak rendah
V3 Jalan Raya Sempit Mudah berlaku V10 Jalan Mati kemalangan/m enyukarkan laluan keluar masuk V4 Longkang Tersumbat Mudah Menutup jatuh/air bertakung
V7 Pokok Mati Tumbang Menghalang Tebang V8 laluan/ancama n nyawa/harta benda V9 Kabel elektrik Tidak Kejutan Laporkan pada diselenggara elektrik TNB
V11 Perparitan Kecil & cetek Mudah banjir Laporkan pada JPS
Kapasiti
No Persekitaran Bangunan Infrastruktur Peralatan Kebaikan Kapasiti Tindakan
C1 Tasik Sumber air Sistem bersih penapisan air
C2 Sekolah Dewan sekolah Pemindahan 200-300 Tambahan C3 Sementara penempatan tangki air warga C4 Stor Pemindahan 1000 Sementara penempatan warga C5 Kawasan Penyimpan Lapang barangan
C6 Kawasan Pengumpulan 300 warga Menambag Lapang warga akses perubatan C7 Kawasan Pengumpulan 100 warga Lapang warga
C8 Sungai Benteng Halang hakis Melancar laluan air
25 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
C9 Tanah lapang Penempatan alatan berat
C10 Jalan raya Luas untuk Mudah salur Cadangan laluan bantuan adakan bonggol
Foto: Kawasan keterancaman/bahaya di Zon 1
Foto: Kapasiti yang ada di sekitar Zon 1 26 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Pembentangan Village Watching Kampung Sungai Serai
Keterancaman
No Persekitaran Bangunan Infrastruktur Peralatan Bahaya Keterancaman Tindakan
V1 Tiang lampu Tiang Condong Jatuh dan boleh Ketua menyebabkan Kampung/orang kemalangan kampong laporkan pada TNB V2 Longkang Bahan binaan Tersumbat Lapor pada dalam longkong laluan air majlisperbandar tersekat an (MPS)
V3 Kereta Kereta • Kemalangan Lapor pada terbengkalai • Sarang MPS (Halang laluan) binatang bisa • Pencemaran V4 Longgokan Terbiar/Kotor • Pencemaran Lapor pada sampah • Sarang MPS binatang bisa • Kecederaan V5 Pokok kelapa Pokok tumbang • Kecederaan Lapor pada • Halang laluan APM/MPS
V6 Pokok durian Dahan haling • Halang laluan Lapor pada jalan/reput • Kecederaan APM/MPS
Kapasiti
No Persekitaran Bangunan Infrastruktur Peralatan Kebaikan Kapasiti Tindakan
C1 Dewan MPS • Mesyuarat Pemindahan • Tempat • Kenduri sementara mandi • Perhimpunan • Tempat (Saiz Besar) wuduk • Pengudara an
C2 Pili Bomba Diletakkan Memudahkan Tiada ditempat yang pemadam api halangan di senang nampak tempat pili
C3 Sungai Dalam dan luas Dapat • Dipagar menampung • Pasir di kapasiti air dalam dan hujan dibersihka n
27 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
C4 Lorong Besar Lebar dan lurus Senag untuk • Pasang pemindahan bonggol • Memastika n tiada halangan
Foto: Kawasan bahaya dan kapasiti yang ada di sekitar Zon 2
28 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
BAB 3 PENILAIAN KAJIAN SOAL SELIDIK DAN BENGKEL
3.1 Garis Panduan Analisis Scorecard Daya Tahan
Scorecard kajian soal selidik ini dibuat dengan merujuk kepada Torrens Resilience Institute's Community Disaster Resilience Scorecard Toolkit, sebuah inisiatif kerajaan Australia. Kit scorecard ini merangkul keperluan sistem masyarakat dan program BRC Scorecard daya tahan ini berguna untuk menilai tahap daya tahan sebuah sistem lembaga kerajaan, masyarakat, institusi, hospital, sekolah dan sektor swasta, sebagai satu usaha untuk mendorong proses penglibatan masyarakat dalam membentuk masyarakat yang berdaya tahan.
Kit ini merupakan langkah awal untuk memahami tahap daya tahan sistem lembaga kerajaan dan pemangku kepentingannya (stakeholders). Scorecard ini merupakan salah satu bahagian daripada proses yang diperlukan untuk membantu pihak yang berkepentingan untuk menjadi lebih berdaya tahan dalam menghadapi keadaan darurat atau bencana.
Scorecard yang selesai diisi oleh responden akan memberikan gambaran point-in-time dari beberapa langkah kunci penting yang perlu mendapat perhatian dalam rangka meningkatkan ketahanan, mengukuhkan keupayaan dari masa ke masa dan mengurangkan keterdedahan sesebuah lembaga kerajaan dan agensi-agensinya.
Dengan menggunakan teknik penilaian scorecard ini pada selang masa yang berterusan akan membolehkan pengesanan pembaikan untuk tindakan utama yang dipilih dan hal-hal lain yang memerlukan tindakan lebih lanjut.
Scorecard ini meneliti empat kategori, iaitu: Keterhubungan, Risiko dan Keterdedahan, Langkah-langkah Tindakan, dan Kemampuan dan Sumber Daya. Hasil penilaian ini kemudian dianalisis untuk menunjukkan apakah status daya tahan lembaga kerajaan di Kuala Krai saat ini - ZON BAHAYA, ZON WASPADA atau ZON SELAMAT sebagai gambaran grafik dalam menggambarkan status daya tahannya.
29 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
KATEGORI ZON BAHAYA ZON WASPADA ZON SELAMAT (1) (2) (3)
25% 26 - 75% 76 - 100% SKOR TOTAL (29 - 36) (37 - 109) (110 - 145)
1.KETERHUBUNGAN 25% 26 - 75% 76 - 100% (6 - 7) (8 - 22) (23 - 30)
2.RISIKO/KETERDEDAHAN 25% 26 - 75% 76 - 100% (8 - 10) (11 - 30) (31 - 40)
3.LANGKAH-LANGKAH 25% 26 - 75% 76 - 100% TINDAKAN (5 - 6) (7 - 18) (19 - 25)
4.KEMAMPUAN DAN 25% 26 - 75% 76 - 100% SUMBER DAYA (10 - 12) (13 - 37) (38 - 50)
Jadual: Garis Panduan Analisis Scorecard Daya Tahan
RISIKO/ KEMAMPUAN DAN SUMBER DAYA
LANGKAH-LANGKAH TINDAKAN
Rajah: Komuniti Berdaya Tahan
30 CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
3.2 Hasil Scorecard Daya Tahan Komuniti Kampung
Skor / Zon Skor Peratus Zon
Skor Total 93.63 64.57% WASPADA
Keterhubungan 24.88 82.92% BAIK
Risiko/Keterdedahan 24.81 62.03% WASPADA
Langkah-Langkah 16.19 64.75% WASPADA Tindakan Kemampuan and Sumber 27.75 55.50% WASPADA Daya
…31/ 8
Foto: Peserta bengkel sedang meneliti soalan - soalan dari sesi kajian soal sedidik sedang berlangsung.
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
BAB 4 LAMPIRAN
4.1 Aturcara Bengkel
Masa Sesi Aktiviti Pendaftaran dan Sarapan Pagi 8.00 am
8.45 am Ketibaan VVIP
9.00 am Aluan Pengacara Majlis Dan Bacaan Doa
9.10 am Ucapan aluan 1
9.10 am Ucapan aluan 2 dan Acara perasmian
9.25 am Penyelarasan Sekretariat JPBD
9.35 am Taklimat program CBDRM
9.45 am Sesi 1 Pengenalan kepada ‘Pengurusan Risiko Bencana Berteraskan Masyarakat’
Taklimat dan perundingan tentang ‘Garis Waktu Bencana dan Rajah Venn’ (sejarah bencana, peranan masyarakat dan tindakan) 10.00 am Sesi 2
SIDANG MEDIA Pengenalan kepada ‘Penilaian Tentang Bahaya, Kelemahan dan Kapasiti 10.30 am Sesi 3 (HVCA)’ Pembentangan tentang ‘Peranan Sains dan Teknologi dalam Pengurangan 11.15 am Sesi 4 Risiko Bencana’ (tajuk cadangan) 12.00 pm Sesi 5 Taklimat ‘Tinjauan Kampung’ …32/ 12.30 pm Makan tengahari & Solat Zohor 8 Kegiatan ‘Tinjauan Kampung’ 2.00 pm Sesi 6 (dalam kumpulan 20 orang per kampung) 4.00 pm Sesi 7 Pembentangan hasil ‘Tinjauan Kampung’ dan sesi perbincangan
Ucapan penutup Sesi penyampaian sijil 5.00 pm Sesi bergambar Majlis bersurai
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
4.2 Senarai Nama Peserta Bengkel
4.2.1 Senarai Nama Peserta
No Nama Nama Kampung 1. Zahariman Abd Latif Kampung Damai (KK) 2. Hj Asmawi Kampung Setia 3. Nor Azli Kampung Setia 4. Sabaruddin Bin Wahab Kampung Setia 5. Zainuddin Bin Ranbas Kampung Setia 6. Zaharah Binti Harmin Kampung Setia 7. Zainon Binti Rasip Kampung Setia 8. Mohd Saiful Bin Md Khair Kampung Setia 9. Abdul Haris Bin Syamsurizal Kampung Setia 10. Zaiham Bin Zainol Azlan Kampung Setia 11. Shariza Binti Shah Minan Kampung Setia 12. Suhaimi Bin Ismail Kampung Melayu Sri Kundang 13. Muhamad Hafiz Bin Salleh Kampung Melayu Sri Kundang 14. Rosmanely Binti Marzuki Kampung Melayu Sri Kundang 15. Yeni Emilda Kampung Melayu Sri Kundang 16. Abdul Qayum Bin Nor Azmi Kampung Melayu Sri Kundang 17. Mazlan Bin Suradin Kampung Melayu Sri Kundang 18. Siti Zubaidah Binti Jamaluddin Kampung Melayu Sri Kundang 19. Aziz Bin Salleh Kampung Melayu Sri Kundang (KK) 20. Mohd Jaafar Bin Yam Kampung Melayu Sri Kundang 21. Muhd Amirol Bin Zahril Kampung Melayu Sri Kundang 22. Abdul Wahab Bin Kadir Kampung Melayu Sri Kundang 23. Hj Mohd Yusof Bin Alias Kampung Melayu Sri Kundang 24. Rashidi Bin Yazid Kampung Cempedak 25. Hamdan Bin Daharee Kampung Cempedak 26. Md Faizal Bin Baharom Kampung Cempedak 27. Norajmali Ridzuwan Bin Ismail Kampung Cempedak 28. Mohd Kamal Ariffin Kampung Cempedak 29. Mohamad Chan Sumadi Kampung Cempedak …33/ 30. Azmaniza Binti Ahmad Kampung Permata 8 31. Shamshila Binti Yasak Kampung Permata 32. Hjh Zailan Hj Jaafar Kampung Permata 33. Mohamad Nazli Bin Abd Rahman Kampung Permata 34. Khairul Hisyam Bin Hassim Kampung Permata 35. Hj Idris Bin Hashim Kampung Permata 36. Maamor Bin Jantan Kampung Permata 37. Siti Munira Maamor Kampung Permata 38. Norfadila Binti Ahmad Kampung Permata 39. Muhammad Nasrullah Bin Osman Kampung Permata 40. Azman Bin Yusof Kampung Gombak 41. Ramli Bin A. Karim Kampung Gombak 42. Rubainah Binti Saruji Kampung Sg Serai 43. Ahmad Rizuan Bin Ramli Kampung Sg Serai 44. Safii Bin Sadiran Kampung Sg Serai
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
45. Abd Samad Bin Mohd Razali Kampung Sg Serai 46. Azman Bin Mohd Razi Kampung Sg Serai 47. Jamarhayu Binti Mat Fauzan Kampung Sg Serai 48. Mohd Noor Bin Yacob Kampung Sg Serai 49. Edrus Bin Mohd Yusof Kampung Tengah Mukim Setapak 50. Ab Razak Mohd Shair Kampung Simpang Tiga Mukim Setapak 51. Hj Zahariman Abd Ghani Pekan Melayu Rawang 52. Mohd Najib Abd Hamid Hulu Kelang 53. Rosli Abg Ghani Hulu Kelang 54. Nor Arzmy Bin Abdul Aziz Hulu Kelang 55. Hj Ramly Bim Jamaludin Kampung Batu 56. Md Azman Sidek Kampung Batu 57. Napi Bin Tekeng Kampung Gombak Utara 58. Mohd Sauffi Bin Roslan Kampung Gombak Utara 59. IR Hj Adnan Bin Ahmad Kampung Gombak Utara 60. Azizi Bin Hj Mohamad Adam Kampung Selayang Baru
4.2.2 Senarai Nama Agensi
No Nama Agensi/Media 1. Noor Shahidah Binti Shamir Pejabat Daerah Tanah Gombak 2. Siti Norlela Rusuki Pejabat Daerah Tanah Gombak 3. Zahirah Johari Pejabat Daerah Tanah Gombak 4. Mohd Syamsul Bin Mat Zin Majlis Perbandaran Ampang Jaya 5. Mohd Shafiz Bin MD Yusof Majlis Perbandaran Ampang Jaya 6. Norazlimin Muhammad Kolej Komuniti Selayang 7. Noor Azuan Bin Rameli Jabatan Pengairan dan Saliran Gombak 8. Siti Lamizah Binti Mohd Khalid Angkatan Pertahanan Awam Malaysia 9. Aslynda Binti Mohd Dahlan Pejabat Daerah & Tanah Petaling 10. Nur Amira Binti Fauzi TV Selangor 11. Kumaran Palaisamy Universiti Tenaga Nasional (UNITEN) 12. Mohd Syamsul Ridzuan Bin Md Saat Jabatan Pengairan dan Saliran Gombak 13. Mohd Rawi Dakami Penjara Sg Buloh …34/ 14. Syamsul Asraf Bin Mohd Nor Penjara Sg Buloh 8 15. Muhamad Nor Izuan Bin Abd Hamid Jabatan Perpaduan Negara dan Integrasi Nasional 16. Maspan Muhammad Polis Diraja Malaysia Gombak 17. Mohd Syukran Md Rashid Jabatan Kebajikan Masyarakat Gombak 18. Dato Tuan Ibrahim Unique Dynamic 19. Laki Unique Dynamic 20. Mohd Fazli Sardi Universiti Teknologi Malaysia 21. Suzila Mohd Universiti Teknologi Malaysia 22. Farahhani Kamal Universiti Teknologi Malaysia 23. Mahardhika candra P Universiti Teknologi Malaysia 24. M Zainoor Annuar B M Zain Universiti Teknologi Malaysia 25. Mohammad Ezuan Abdul Jalil Universiti Teknologi Malaysia 26. Muhammad Iylia Bin Rosli Universiti Teknologi Malaysia 27. Nur Diyana Yahya Universiti Teknologi Malaysia 28. Shahrul Razif Bin Sahamir Unit Pengurusan Bencana Negeri Selangor
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
29. Mohd Azalan Syah Bin Mohd Azam Unit Pengurusan Bencana Negeri Selangor 30. Afiq Asnawi Bin Abd Halim Unit Pengurusan Bencana Negeri Selangor 31. Muhamad Habibullah Bin Md Noor Unit Pengurusan Bencana Negeri Selangor 32. Muhammad Sharul Azrie Bin Jaidi Unit Pengurusan Bencana Negeri Selangor 33. Adnan Bin Ahmad Majlis Peperiksaan Malaysia 34. Mohd Zaid Bin Awang Jabatan Penerangan 35. Mazlan Abdullah Angkatan Pertahanan Awam Malaysia 36. M. Haeruzzuddin Bin Fauzi Angkatan Pertahanan Awam Malaysia 37. Ahmad Aiman Bin Anwar Angkatan Pertahanan Awam Malaysia 38. Siti Baizura Binti Ahmad Angkatan Pertahanan Awam Malaysia 39. Mohd Mazlan Yusof Unit Petugas Khas 40. Zainal Alias Pejabat Kesihatan Daerah Gombak 41. Khairul Azhar Mamat Pejabat Kesihatan Daerah Gombak 42. Muhammad Safii Saniman Angkatan Pertahanan Awam Malaysia 43. Nur Izwan Hanafi Bin Zaini Majlis Perbandaran Ampang Jaya 44. Rosli Jaafar Majlis Perbandaran Ampang Jaya 45. Elly The Sun 46. Pruna Radio Televisyen Malaysia 47. Asraf Mustasim Radzi Majlis Bandaraya Petaling Jaya 48. Hairul Nizam Bin Mohd Ramalai Majlis Bandaraya Petaling Jaya 49. Shahrulnizam Bin Khalil Majlis Daerah Kuala Langat 50. Haikal Bin Abdul Nasir Majlis Daerah Kuala Langat 51. Mohd Kamal Yusoff Majlis Daerah Kuala Langat 52. Zainon Bt Rasip Jabatan Kemajuan Masyarakat 53. Zaharah Binti Harmin Jabatan Kemajuan Masyarakat 54. TPgB Halim bin Mustaffa Jabatan Bomba dan Penyelamat Malaysia
4.2.3 Senarai Nama Fasilitator
No Nama Fasilitator 1. Hafiz Amirrol MERCY Malaysia 2. Shah Fiesal Hussain MERCY Malaysia 3. Syed Reza MERCY Malaysia …35/ 4. Wan Anis Afeeqa MERCY Malaysia 8 5. Aishah Sabrina MERCY Malaysia 6. Shahril Idris MERCY Malaysia 7. Chan Li Jin MERCY Malaysia 8. Mohd Shahfiq MERCY Malaysia 9. Mohamad Herman MERCY Malaysia 10. Najwa Syuhada MERCY Malaysia 11. Pavithra MERCY Malaysia 12. Radzi Redzuan MERCY Malaysia 13. Hafiz Amirrol MERCY Malaysia 14. Shah Fiesal Hussain MERCY Malaysia 15. Syed Reza MERCY Malaysia 16. Wan Anis Afeeqa MERCY Malaysia 17. Radzi Jamaludin MERCY Malaysia 18. Khairul Faizal MERCY Malaysia
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
19. Razib Basiron MERCY Malaysia 20. Syed Saifuddin MERCY Malaysia 21. Mokrish MERCY Malaysia 22. Anas Khairul MERCY Malaysia 23. Hilmi MERCY Malaysia 24. Emy Shahida MERCY Malaysia 25. Muzeen MERCY Malaysia 26. Saidatul Huda MERCY Malaysia 27. Krishnabalan MERCY Malaysia 28. Guna MERCY Malaysia 29. Marliyana MERCY Malaysia 30. Arif MERCY Malaysia 31. Shahirah MERCY Malaysia 32. Asyiqin MERCY Malaysia
…36/ 8
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
4.3 Liputan Media
4.3.1 Keratan Akbar
…37/ 8
Sumber: https://www.thesundaily.my/local/mercy-malaysia-prepares-10-villages- in-kundang-selangor-for-potential-disasters-HN807900
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
…38/ 8
Sumber: https://www.thestar.com.my/metro/metro-news/2019/05/01/villagers- learn-about-preparing-for-floods/#RHRuMgMxc70PDej1.01
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
…39/ 8
Sumber: http://english.astroawani.com/malaysia-news/disaster-risk-reduction- everyones-business-206618?_ga=2.8249585.2122337074.1556521568- 1241240467.1476078420
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
4.3.2 Media sosial
4.3.2.1 Facebook
Sumber: https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=828563000857095&id=547383188975079
Sumber: https://www.facebook.com/DRM.UTM/
4.5.1.1 YouTube
Sumber: https://youtu.be/418BmCUiToM
Sumber: https://youtu.be/EVS2hWDWXDs
4.5.2 PreventionWeb
Sumber: https://www.preventionweb.net/news/view/65076
…40/ 8
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
4.6 Zon Tinjauan Kampung
…41/ 8
Area di atas menunjukkan zon yang telah ditetapkan olek MERCY Malaysia semasa sesi tinjauan 41ampong oleh peserta bengkel dari Kampung Permata dan Kampung Sungai Serai bagi mengenalpasti beberapa kawasan kapasiti dan kawasan keterancaman yang boleh dijadikan contoh pada kumpulan yang lain.
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
4.7 Foto Kegiatan Bengkel
Foto: Sesi mengambil gambar perserta dan MERCY Malaysia serta pihak UPBN dan UTM setelah selesai bengkel dijalankan.
…42/ 8
Foto: En. Hafiz Amirrol, Ketua Projek BRC, menjelaskan bahawa objektif utama bengkel pada hari ini tidak akan kesampaian jika ianya tanpa penglibatan dan pengalaman yang bakal di kongsikan dari masyarakat di kawasan Kundang itu sendiri.
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Foto: Tuan Ahmad Fairuz Yusof, Ketua Penolong Setiausaha Bahagian Pengurusan Bencana (UPBNS) menjelaskan bahawa masyarakat di kawasan Kundang sendiri adalah responder terawal di kawasan ini kerana masyarakat ini lebih arif dan peka mengenai kampung masing- masing dan boleh bertindak dahulu sementara bantuan tiba dari pihak kerajaan dan bukan kerajaan.
…43/ 8
Foto: Tuan Mazlan Abdullah adalah Pegawai dari Angkatan Pertahanan Awam (APM) Selangor menerangkan tugas APM kepada masyarakat yang hadir ketika bengkel iauiti APM sentiasa memberi khidmat urusetiaan pengurusan bencana negeri atau daerah, menyelaras latihan amal pengurusan bencana semasa ke semasa diperingkat komuniti, mengadakan post-mortem selepas berlakunya bencana bagi penambahbaikkan serta dibawa ketengah supaya dapat elakkan ianya dari berulang dan juga menyelaras bantuan kebajikan/tambahan kepada mangsa-mangsa bencana.
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Foto: Sidang media berlansung di bilik persidangan di Dewan MPS Kampung Melayu Sri Kundang. Y.B. Tuan Sallehudin Bin Amirudin, Adun Kuang berkata “Sudah lebih setahun, kita belum menerima apa-apa bencana besar dan mencabar selain yang berlaku pada tahun2017. Tapi itu bukanlah tiket kita untuk bersenang hati, jadi kita perlu ada sikap pandang kehadapan.”
…44/ 8
Foto: Peserta dan fasilitator bengkel dari Kampung Gombak membincangkang keratan akbar mengenai sejarah bencana di kawasan Kundang bagi tujuan merangka dan mencatat garis masa bencana di kawasan Kampung Gombak semasa sesi garis masa bencana dan rajah venn.
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Foto: En. Fazli Sardi dari Universiti Teknologi Malaysia (UTM) menerangkan dan membmbing peserta bengkel bagi sesi kajian soal selidik berlangsung dan peserta boleh mengajukan soalan jika peserta perlu penjelasan yang lebih lanjut mengenai kajian tersebut.
…45/ 8
Foto: Peserta diiringi pihak agensi, UTM dan MERCY yang bertindak sebagai fasilitator semasa sesi tinjauan kampung bagi mengenal pasti kawasan kapasiti dan keterancaman yang terdapat di zon yang telah ditetapkan dan peserta akan membentangkan hasil tinjauan kampung mereka pada peserta dari kumpulan lain dan diperhatikan oleh moderator.
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Foto: En. Azman, Ketua Kampung Sungai Serai di temubual oleh pihak media mengenai program yang dijalankan di Dewan MPS Kampung Melayu Sri Kundang.
…46/ 8
Foto: En. Ahmad Fairuz, Unit Pengurusan Bencana Negeri Selangor menerangkan modul kawasan Kampung Melayu Sri Kundang kepada Y.B. Tuan Sallehudin Bin Amiruddin, Dun Kuang sambil di perhatikan oleh En. Hazlim, Pengerusi Jawatankuasa Pengurusan Bantuan dan Bencana Daerah Gombak, En. Hafiz Amirrol dan En. Shah Fiesal Hussain, MERCY Malaysia, pihak UTM dan ketua kampung.
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Foto: Sesi tinjauan kampung sedang dijalankan dan di ketui dari pihak MERCY dan UTM sebagai fasilitator.
…47/ 8
Foto: En. Razib Basiron dan En. Syed Reza selaku fasilitator menjelaskan konsep kapasiti dan bahaya kepada En. Nazri, Ketua Kampung Permata bagi mengenalpasti kawasan di zon yang telah di tetapkan semasa sesi tinjauan kampung.
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Foto: Model kawasan Kampung Melayu Sri Kundang.
…48/ 8
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Foto: Ahli kumpulan dari Kampung Permata sedang berbincang bersama fasilitator dari MERCY dan UTM semasa sesi Pengenalan kepada ‘Penilaian Tentang Bahaya, Kelemahan dan Kapasiti (HVCA)’.
…49/ 8
Foto: Perbincangan sedang berlangsung dari kumpulan Gombak berkaitan sejarah kampung tersebut semasa sesi Garis Waktu Bencana dan Rajah Venn.
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
…50/ 8 Foto: Keratan akhbar dari ‘The Sun Daily’ berkaitan bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana berteraskan masyarakat di Kuang.
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Foto: TPgB Halim bin Mustaffa dari BOMBA berkongsi pendapat semasa pembentangan kumpulan bagi sesi tinjauan kampung.
…51/ 8
Foto: Peserta bengkel sedang menjalankan salah satu aktiviti tinjauan kampung yang mana mereka harus menggunakan gambar-gambar kapasiti dan bahaya di zon yang ditetapkan bagi tujuan pembentangan.
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
Foto: Ahli kumpulan dari Kampung Sungai Serai sedang melakar zon yang ditetapkan pada kertas mahjong bagi tujuan pembentangan kumpulan.
…52/ 8
Foto: Perserta dari Kampung Permata sedang memplotkan kawasan kapasiti dan bahaya pada modul kawasan Kampung Melayu Sri Kundang bagi tujuan rujukan komuniti kampung.
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
…53/ 8
Foto: Poster program
CBDRM KUNDANG, SELANGOR Bengkel Pengurangan dan Pengurusan Risiko Bencana Berasaskan Masyarakat
…54/ 8
DISOKONG OLEH
mercy.org.my mjiit.utm.my/dppc mbiselangor.com/smart-selangor
Hakcipta 2019. MERCY Malaysia