Trots, Trend En Traditie in De Achterhoek

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Trots, Trend En Traditie in De Achterhoek economie aan de randen van Nederland Trots, trend en traditie in de Achterhoek TEKST Radboud Engbersen en Monique Kremer REPORTAGE FOTO HH / Merlin Daleman Serie Economie De Achterhoek ligt, zoals de naam al zegt, voor veel aan de randen van Nederland mensen ergens afgelegen. Houd je van een rustige, Zuid, oost, noord, west – niet overal landelijke vakantie of van rockfestivals (Zwarte gaat het economisch even best. Nederland Cross), dan weet je de streek wel te vinden. De klimt uit het dal van de financiële crisis, Achterhoek doet niet direct denken aan innovaties maar de verschillen in het land zijn groot. en export. Onterecht, zo blijkt uit deze rapportage De werkloosheid is ongelijk verdeeld over over de streek van de verborgen kampioenen. de regio’s. Radboud Engbersen en Monique Niet elke krimpregio is hetzelfde: als je voortbouwt Kremer verkennen in op wat er al is, kan dat goed uitpakken. Een krim- de serie ‘Economie aan de randen van Neder- pende regio, zo leert de Achterhoek, kan uitstekend land’ de staat van de economie aan onze samengaan met economische innovatie. lands- en zeegrenzen. In deze tweede afleve- ring: de Achterhoek. ie de Achterhoek grondig kunnen verdiepen in de streek. En we gaan bezoekt, treft er voor een op pad met André Oosterink, werkzaam bij Achter- krimpregio opvallend hoek Agenda 2020, een organisatie waarin onderne- veel optimisme aan. mers, gemeenten en maatschappelijke organisaties Hoe kan een regio zo ver zich in 2009 hebben verenigd om de recessie het van booming Randstad hoofd te bieden. Whet toch relatief goed doen? Daarover spreken we Hospers vertelt op de Twentse Campus hoe hij, met Gert-Jan Hospers, die werkt als economisch werkzaam bij het ministerie van Economische geograaf aan de Universiteit Twente en daarnaast Zaken in Den Haag, ooit op de trein stond te wach- als hoogleraar city- en regiomarketing aan de ten en iemand naast zich hoorde zeggen: ‘Enschede, Radboud Universiteit Nijmegen. De Achterhoek je zou er maar naartoe moeten.’ Hospers: ‘En ik ligt daar precies tussenin en daarom heeft hij zich dacht: en ík heb er net zo’n zin in om ernaartoe 10 Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken NAJAAR 2015 nummer 3 Doetinchem: Borden langs de weg om jongeren te interesse- ren in de Achterhoek te blijven of zich daar te vestigen te gaan!’ Wat is de betekenis van een plaats voor helemaal binnen de economische geografische mensen, waar zit hem dat in?, vroeg hij zich af. Hij theorie: local buzz, global pipelines.’ heeft er zijn vak van gemaakt. Hospers verdiept Dat blijkt ook als we later die middag op bezoek zich in de betekenis van plekken voor mensen. In gaan bij Jürgen van Aalst (directeur JAWS, onderdeel een recent boek (2013) gebruikt hij daarvoor het van Kaak Group B.V.) in Terborg. Daar staat een begrip ‘topofilie’: de liefde voor een plek. ‘Mij krijgen van de fabrieken van de Kaak Group B.V., een grote ze hieruit niet weg’, bekent hij later in het gesprek, internationale producent, machinebouwer van sprekend over de kwaliteit van leven in het oosten complete (klantspecifieke) productielijnen voor van het land. ‘Ook al zijn er voor mij in de Randstad bakkerijen. Hema-broodjes, Bolletje-beschuitjes, Dr. interessante vacatures. Ik ga er niet naartoe. Steeds Oetker-pizza’s − ze rollen allemaal van een produc- als ik terugkom uit de Randstad heradem ik.’ tielijn van dit bedrijf. De Nederlandse markt is voor hen maar klein. Het familiebedrijf (vierde generatie) Knutselende Willie Wortels heeft vestigingen in verschillende Europese landen Het tempo van het dagelijks leven mag misschien (o.a. Duitsland, Engeland, Frankrijk, Italië) en wat lager liggen in krimpregio Achterhoek dan bedient, naast heel Europa, verre internationale elders, op het punt van economische dynamiek markten (o.a. China, Afrika, Noord- en Zuid-Ame- excelleert de streek. De Rotterdam School of rika, Australië, Midden- en Verre Oosten, Verenigde Management classificeert de regio na Eindhoven als Staten, Saoedi-Arabië). In Terborg werken zo’n 450 de meest innovatieve streek van Nederland. Weinig man; 400 vast, 50 flexibel. mensen weten dat. Dat komt, vertelt Hospers, Oosterink wijst later in de auto op de nieuwe fabriek omdat je er geen grote hightech-bedrijven met grote van 24/7 Tailorsteel in Varsseveld met vestigingen laboratoria aantreft, ‘maar vooral mensen die op in Winterswijk en Bremen. Het bedrijft snijdt met een bedrijventerrein lopen te knutselen’ − ‘Willie lasertechniek buizen en platen. De klant kan online Wortels’ en ‘uitvinders’ noemt hij ze ook. Hij typeert zijn opdracht en gewenste leverdatum invoeren, de Achterhoek als de ‘streek van de verborgen krijgt direct de kostprijs te zien en bij akkoord wordt kampioenen’. Geen bedrijven dus als ASML, die het product geproduceerd en geleverd. Dit hele iedereen kent en waarbij iedereen zich wat kan proces is geautomatiseerd, zonder tussenkomst van voorstellen, maar wel bedrijven die tot de top van de mensen. Het grootste gedeelte van het personeels- Nederlandse maakindustrie behoren en producten bestand werkt daarom aan de ontwikkeling van maken die wereldwijd gewild zijn. Broedmachines, software. Oosterink: ‘Toen hij hier startte, hadden stemmachines, 3D-staalprinters, een bags handling veel mensen vraagtekens bij de plannen van de line die zonder fysieke inspanning juten zakken initiatiefnemer van 24/7 Tailorsteel. Is hier wel uit containers lost, melkrobots, luchtwassers voor vraag naar? Dat kunnen ze in China toch veel goed- varkensstallen. Hospers: ‘De Achterhoek past koper? Maar het is een enorm succes, en ondanks Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken NAJAAR 2015 nummer 3 11 REPORTAGE het gerobotiseerde productieproces werken er kunnen hier zo een baan krijgen.’ zo’n honderd mensen. Er wordt steeds weer nieuw Hospers wijst erop dat de werkloosheid in de Achter- personeel aangetrokken.’ hoek beperkt is en dat je krimpregio’s niet over één kam moet scheren. De arbeidsmarktproblematiek Waarom lukt het zo goed in de Achterhoek? Tegen- in krimpregio’s kan zeer verschillen omdat de struc- woordig spreekt men graag van het DNA van een tuur van de economie steeds anders is. Hij pakt een streek (‘ de maakindustrie zit in het DNA van een recent exemplaar van het tijdschrift Geografie erbij streek’), maar Hospers maakt liever gebruik van en wijst op een artikel waarin vier categorieën de trits ‘trots’, ‘trend’ en ‘traditie’. Daar moet je op krimpregio’s worden onderscheiden (Leemans voortbouwen. Kijk naar de wortels van de Achter- e.a. 2015). In het geval van de Achterhoek is er hoekse maakindustrie. Op de schrale gronden van sprake van een ‘stille arbeidsmarkt’: relatief weinig deze ooit zeer kinderrijke ‘achterhoek’ van het land werklozen, maar ook gemiddeld weinig uitstaande is de nijverheid opgebloeid. Vooral de ijzerindustrie vacatures. maakt door het aanwezige ijzerhoudende gesteente Wel is er sprake van een kwalitatieve mismatch. vanaf de achttiende eeuw furore. IJzergieterijen Het is lastig om jongeren met een technische komen op. Een van de bekendste is de DRU in Ulft. achtergrond naar de Achterhoek te verleiden. In de Met hulp van de in Slochteren ontdekte gasbel groeit maakindustrie zijn er zowel op mbo- als op hbo- de DRU uit tot de grootste werkgever in de streek. niveau personeelstekorten. De hightech-bedrijven Er worden onder meer gashaarden, kachels, in de Achterhoek hebben volgens Hospers last van auto-onderdelen en badkuipen gemaakt. Heel wat hij het ‘Intel Inside-syndroom’ noemt. Intel bekend is het onverwoestbare keukenemaille. De is een onmisbaar ingrediënt om computers op te huidige maakindustrie bouwt op deze traditie voort. starten, maar ‘het’ zit ergens onzichtbaar verborgen, Dat zien we terug in het gigantische industriële je kunt het niet in de winkel kopen en het spreekt complex van de oude DRU-fabriek, inmiddels alle- dan ook weinig tot de verbeelding. Jonge mensen maal erfgoed. Je kunt er naar de film, ijs eten en in de zijn geneigd deze bedrijven als ‘niet-sexy’ opzij te oude badkuipfabriek staan hippe lofts te koop. Hier schuiven en vervolgens buiten de regio een baan te De term ‘Achterhoek’ is ook het ICER gevestigd (Industrie, Cultuur, Educa- zoeken, aldus Van Aalst van JAWS. Er bestaan allerlei duikt op in een gedicht tie, Recreatie); uitgesproken verwijst het naar het verouderde beelden over zwaar, vies en vuil werk. van dominee Willem woord voor ijzer in de spreektaal van de Achterhoek In de Achterhoek wordt er van alles gedaan om Sluyter uit de zeven- (‘iezer’). Het ICER is niet alleen een publieksattractie jonge mensen aan de techniek te binden. Van Aalst: tiende eeuw: ‘Waer om de Achterhoekse innovatieve maakindustrie ‘Ik durf wel te zeggen dat de samenwerkingsrelatie iemant duisent vreug- onder de aandacht van vooral jongeren te brengen, tussen onderwijs en ondernemers nergens zo goed den soek / Mijn vreugt maar ook een plek waar het Achterhoekse bedrijfsle- is vormgegeven als hier in de Achterhoek.’ Het is in dees’ achter-hoek’. ven samenkomt. Bij het ICER worden we rondgeleid bedrijfsgerichte mbo-onderwijs wordt betaald door Er bestaat eigenlijk door Martin Stor, kennismakelaar van Achterhoek het Achterhoekse bedrijfsleven. De bedrijven dragen niet één Achterhoek; Agenda 2020. Hij benadrukt dat er nog een belang- allemaal contributie af om deze bedrijfsleergangen goed beschouwd zijn er rijke succesfactor is: het Achterhoekse bedrijfsleven mogelijk te maken, daarnaast betalen de bedrijven twee. De mensen in het heeft een sterke binding met de streek, ook al de stagevergoeding niet aan de studenten maar oosten en noorden van opereren ze op mondiale markten. Ze hebben hart aan de school. Zo worden de opleidingen voor de Achterhoek oriën- voor hun streek, ze willen híér hun bedrijf hebben. jongeren gefinancierd. Van Aalst zou wel graag zien teren zich op Twente Met Stor lopen we door het gebouw, we passeren dat bedrijven zich beter gingen verkopen aan jonge en lezen de Tubantia. In museale ruimten met oude machines en nostalgisch mensen. ‘Zet jezelf als bedrijf op de kaart, werk aan de regio rond de Oude keukenemaille, en belanden uiteindelijk in een employability voor medewerkers.
Recommended publications
  • Possessive Constructions in Modern Low Saxon
    POSSESSIVE CONSTRUCTIONS IN MODERN LOW SAXON a thesis submitted to the department of linguistics of stanford university in partial fulfillment of the requirements for the degree of master of arts Jan Strunk June 2004 °c Copyright by Jan Strunk 2004 All Rights Reserved ii I certify that I have read this thesis and that, in my opinion, it is fully adequate in scope and quality as a thesis for the degree of Master of Arts. Joan Bresnan (Principal Adviser) I certify that I have read this thesis and that, in my opinion, it is fully adequate in scope and quality as a thesis for the degree of Master of Arts. Tom Wasow I certify that I have read this thesis and that, in my opinion, it is fully adequate in scope and quality as a thesis for the degree of Master of Arts. Dan Jurafsky iii iv Abstract This thesis is a study of nominal possessive constructions in modern Low Saxon, a West Germanic language which is closely related to Dutch, Frisian, and German. After identifying the possessive constructions in current use in modern Low Saxon, I give a formal syntactic analysis of the four most common possessive constructions within the framework of Lexical Functional Grammar in the ¯rst part of this thesis. The four constructions that I will analyze in detail include a pronominal possessive construction with a possessive pronoun used as a determiner of the head noun, another prenominal construction that resembles the English s-possessive, a linker construction in which a possessive pronoun occurs as a possessive marker in between a prenominal possessor phrase and the head noun, and a postnominal construction that involves the preposition van/von/vun and is largely parallel to the English of -possessive.
    [Show full text]
  • Meer Mee-Doen
    Meer Mee-Doen Regelingen bijzondere bijstand en minimabeleid Sociale Dienst Oost Achterhoek 03-2015 Deze brochure geeft de belangrijkste informatie maar is natuurlijk niet volledig. Voor meer informatie kunt u terecht op www.sdoa.nl uitgave 03-2015 | Regelingen bijzondere bijstand en minimabeleid pagina 3 Bijzondere noodzakelijke uitgaven kunnen doen en meedoen met maatschappelijke activiteiten; dat moet mogelijk zijn voor iedereen. Ook als u een laag inkomen heeft. De Sociale Dienst Oost Achterhoek spant zich in om u financieel te helpen waar dat nodig en mogelijk is. Daarvoor zijn allerlei regelingen van kracht die kunnen verschillen afhankelijk van de gemeente waar u woont. Deze folder geeft de belangrijkste regelingen weer. pagina 4 Regelingen bijzondere bijstand en minimabeleid | uitgave 03-2015 Kom ik in aanmerking voor bijzondere bijdragen? Iedere aanvraag voor bijzondere bijstand wordt apart beoordeeld, maar er zijn natuurlijk algemene richtlijnen. Die hebben te maken met uw leeftijd (heeft u de pensioengerechtigde leeftijd al bereikt?), met uw gezinssituatie (woont u alleen of gezamenlijk, heeft u kinderen waarvoor u moet zorgen?) en met uw inkomen. Via onderstaand overzicht kunt u van te voren al redelijk inschatten of u wel of niet recht heeft op regelingen voor bijzondere bijstand. De genoemde norminkomens wijzigen tweemaal per jaar. Kijk voor de actuele bedragen voor de zekerheid op www.sdoa.nl. Bent u getrouwd of woont u samen en bent u tussen de 21 en de pensioengerechtigde leeftijd? Dan hebt u, als uw gezamenlijk inkomen beneden de € 1.509,- ligt, waarschijnlijk recht op één of meerdere regelingen. Bent u alleenstaande ouder tussen de 21 en de pensioengerechtigde leeftijd? Dan hebt u met een inkomen beneden de € 1.336,- (dit is inclusief de alleenstaande ouderkop), waarschijnlijk recht op één of meerdere regelingen.
    [Show full text]
  • From Winterswijk to Wisconsin: Emigration from the Achterhoek to the United States in the Nineteenth Century
    From Winterswijk to Wisconsin: Emigration from the Achterhoek to the United States in the nineteenth century Introduction Winterswijk is a small village in the eastern part of the Netherlands, in the province of Gelderland. It is likely that nobody in Wisconsin would ever have heard about it, if not for a single historical phenomenon: in the nineteenth century, a significant part of the population emigrated to the United States and many of these emigrants ended up in Wisconsin. This article will explore the reasons why so many people left, how they traveled and where they ended up. Figure 1: Location of Winterswijk and the neighboring towns of Aalten, Bredevoort and Dinxperlo1 Agricultural history of Winterswijk To understand why the emigration wave hit exactly in the Winterswijk area, we have to understand some of its history. Winterswijk has long been a rural community. Some of the farms that exist today, appear in historical records as early as the 11th century.2 Until the French occupation in 1795, many inhabitants were serfs. They were bound to the land and worked the farms of the landlords. They also had to perform services for the lord, including de-icing the castle moat, letting the lord's pigs roam the forests for acorns, providing food and water for the lord's hunting party and cutting wood for the lord's kitchen. In return, they had the right to work the farm and the lord provided protection for them. They also had to submit to strict serf laws. In general, serfs were only expected to marry other serfs that belonged to the same estate.
    [Show full text]
  • Conserving Conservation Areas in the Achterhoek
    Conserving conservation areas in the Achterhoek A case-study research into the active roles of the conservation areas in the Achterhoek in a time of decreasing population 16 – 08 – 2019 J. Reitsema (Jelle) Masters thesis in Economic Geography at Radboud University Nijmegen I Conserving conservation areas in the Achterhoek A case-study research into the active roles of the conservation areas in the Achterhoek in a time of decreasing population 16 – 08 – 2019 Jelle Reitsema S4487834 Masters thesis in Economic Geography at Radboud University Nijmegen Supervisor at Radboud University Nijmegen: Dr. P.J. Beckers Supervisor at Gelders Genootschap: Dr. S.M. van den Bergh Word count main text (excluding preface, summary, sources, etc): 41.015 Ill. front cover: Shore of IJssel river at Bronkhorst. Own image. Greyscale: ‘Entrance’ of Achterhoek sign edited. Own image. II Preface and acknowledgements This is the preface of my thesis on Dutch conservation areas. Ahead of you is a thesis I have been happy to work on as hard as I did, and of course a product I hope will be enjoyable to the reader. This thesis marks the end of my Masters in Economic Geography in Nijmegen. When I started some time ago, I already knew I wanted to put as much effort into the research as possible. After all, this was the ideal time to pick a subject and work on the qualitative research I enjoy doing so much. The subject of ‘conservation areas’ was picked based on the idea “what do I know a little bit about that I could learn more about and write about”.
    [Show full text]
  • De Achterhoek, Onbekend Pareltje in Gelderland NEDERLAND • NIEUW
    De Achterhoek, onbekend pareltje in Gelderland NEDERLAND • NIEUW e Achterhoek in de provincie Gelderland staat gekend als een magnifiek wandel- en fietsgebied maar het is nog zoveel meer. De Achterhoek, dat zijn ook gezellige middeleeuwse stadjes, waar u wandelend door de smalle straatjes de geschiedenis herbeleeft, een prachtig landschap Den gezellige restaurantjes. En helemaal niet ver weg! DE ACHTERHOEK HOTEL HOF VAN GELRE Ligging: in het hart van Lochem, vlakbij het wandelgebied “De Lochemse Berg” Uitrusting: sfeervol hotel met receptie, lift, open haard, restaurant, lounge, bar met biljart, romantische tuin, gedeeltelijk overdekte terrassen, verwarmd binnenzwembad, gratis wifi Kamers: mooi ingericht met badkamer met bad of douche, toilet en haardroger, telefoon, wekkerradio, flatscreen tv, koffie- & theefaciliteiten Maaltijden: ontbijtbuffet, ’s avonds 3-gangen maaltijden SERVICE ****PRINCESS CLASS AUTOCAR Halfpension vanaf de 1e dag het avondmaal tem de 3e dag het ontbijt Begeleiding door een Nederlandstalige gids vanuit België PRAKTISCHE INFORMATIE Reisdocumenten: geldige identiteitskaart Reizigers van niet-Belgische nationaliteit dienen bevoegde instanties te contacteren Dag 1 • België - Bronkhorst - Zutphen - Lochem Lochem. Op de markt herinneren de hobbelige keien aan We rijden eerst naar Bronkhorst in Nederland. Alhoewel de tijd toen boeren in de stad mochten wonen in ruil om Bronkorst, gelegen aan de rivier de IJssel, slechts 157 veldkeien mee te slepen om een straat te maken. Typisch 3 dagen / 2 nachten -10% inwoners telt, mag het zich toch stad noemen. Middenin zijn de smalle middeleeuwse straatjes. Gezellige terrassen halfpension het stadje vinden we de kerk met daarrond ouderwetse nodigen de bezoekers uit. Afreisdata Prijs per persoon huisjes en voormalige stadsboerderijen met versierde (op basis van 2-pers.-kamer) gevels.
    [Show full text]
  • Oude Ijsselzone Afstudeerrapport Landschapsarchitectuur Franka Van Gelder
    Oude IJsselzone Afstudeerrapport Landschapsarchitectuur Franka van Gelder AFSTUDEERRAPPORT 2012 Oude IJsselzone Afstudeerrapport Landschapsarchitectuur Franka van Gelder OUDE IJSSELZONE 3 AFSTUDEERRAPPORT 2012 SAMENVATTING De Oude IJssel is een rivier die een rijke culturele en Ten slotte zal er nog worden ingegaan op twee economische geschiedenis kent waar vele kastelen en deeluitwerkingen die ook weer deel uitmaken van het oude ijzerindustrie van getuigen. park. Dit is een park bij Ulft wat het landschap naar binnen haalt en daardoor de recreant uitnodigt om Het grootste probleem waar de rivier en het gebied naar de rivier en het landschap te gaan. Ook is er een mee worstelen, is dat het water nauwelijks zichtbaar gedeelte uitgewerkt dat in het midden van het gebied en beleefbaar is. Daarom is een masterplan opgesteld ligt en wat als uitspanning zal gaan functioneren. dat een strategie biedt om de Oude IJssel meer te verankeren in het gebied, waardoor de kwaliteit die Door al deze plannen zal de Oude IJssel weer betere nu verloren gaat weer optimaal gebruikt kan worden. zichtbaar en beleefbaar worden voor de streek maar zal ze zich ook steeds meer binnen Nederland De belangrijkste stappen hiervoor zijn de volgende: profileren zodat men nooit meer om deze, nu nog Als eerste zal de rivier zelf sterker gemaakt moeten verborgen, rivier heen kan. worden door het stroomgebied als landschap zichtbaarder te maken. Dat is te realiseren door bijvoorbeeld een pad langs het water te leggen waardoor het letterlijk zichtbaarder wordt. Ten tweede zullen de verschillende dorpen en gebieden een betere verbinding moeten krijgen met de Oude IJssel waardoor er ook een interessante afwisseling ontstaat.
    [Show full text]
  • Versatile Land, High Versus Low. Diverging Developments in the Eastern Netherlands1
    ARTICLES VERSATILE LAND, HIGH VERSUS LOW. DIVERGING DEVELOPMENTS IN THE EASTERN NETHERLANDS1 Bert Groenewoudt Cultural Heritage Agency P.O. Box 1600, 3800 BP Amersfoort, the Netherlands [email protected] Key words: landscape change, landscape biography, lowland reclamations, Middle Ages, Post-medieval Period, Eastern Netherlands Regional studies on landscape history are sometimes biased to some extent by a tendency to focus on the most intensively cultivated and investigated areas. Moreover, the concept of ‘landscape’ is at times applied uncritically, resulting in a homogenized and simplified reality, with interesting developments and contrasts being easily overlooked. It is the aim of this paper to show that fundamentally different historical developments may have occurred within one and the same “landscape”. The focus will be on the Pleistocene covers and landscapes of the eastern Netherlands. Here, already during prehistory, higher, dry areas of land were being transformed into relatively open, intensively used, compartmentalized and — to some degree — spatially stable landscapes that were very much “cultural”. The little-studied lower areas that surrounded these cultivated “islands”, on the other hand, remained essentially natural in character: forested, unpartitioned, extensively used and probably spatially dynamic in terms of spatial structure until well into the Middle Ages, when reclamation began. Unlike the situation in the fossilized “old land”, new and rapid physical geographical (and social) developments took place in these lowlands, especially from the medieval period onwards. This high-low dichotomy deserves more attention, also in other areas. Its social dimension will be discussed separately (Groenewoudt, in prep.) Introduction landscape zones, often covering the greater Whether or not they display characteris- part of research areas, tend to play a subor- tics of “landscape biographies”,2 some stud- dinate role.
    [Show full text]
  • In De Achterhoek
    inKLASSE de Achterhoek Verhalen over mooie bestemmingen Inhoudsopgave Inleiding Achterhoekse allure 6 Voorwoord ‘Waer iemant duisent vreugden soek / Mijn vreugt is in dees achter-hoek’ 7 Landgoed Huis de Voorst - Eefde Droompaleis vol verrassingen 8 Strandlodge - Winterswijk Een sterrestaurant en zijn kleine broer 12 Museum MORE - Ruurlo De magie van Carel Willink 16 Musea Zutphen - Zutphen Twee musea in monumentaal stadspaleis 18 Achterhoekse Wijnbouwers - Vorden Fier op wijn van eigen bodem 20 Landgoed Verwolde - Laren Thuis op Verwolde 24 Boerderijen 28 Hotel Villa Ruimzicht - Doetinchem Eigentijds genieten in monumentale setting 30 Kasteel Huis Bergh - ‘s-Heerenberg Middeleeuwse schatkamers 34 Lalique - Doesburg Lalique naar de Commanderij 36 Herberg De Gouden Leeuw - Bronkhorst Gouden Leeuw tot leven gewekt 38 Geelvinck Muziek Museum - Zutphen Uniek museum waar muziek in zit 42 Kastelen 46 Landgoed ‘t Haveke - Eefde Buitenverblijf middenin het dorp 48 Koetshuis De Baakse Kamp - Zelhem Logeren in het huis van de koetsier 52 Restaurant Hotel De Tuinkamer - Ruurlo Stijlvolle ongedwongenheid in De Tuinkamer 56 Erve Bekerink - Winterswijk Meer rentmeester dan eigenaar 60 Stad 64 Het Arsenaal - Doesburg Het verhaal van het Arsenaal 66 Landgoed Zelle - Hengelo Een landgoed om te bezoeken 70 Villa Mondriaan - Winterswijk Het ouderlijk huis van Piet Mondriaan 74 Museum MORE - Gorssel Modern Realisme slaat aan 76 Rezonans - Warnsveld De kracht van stilte in de Achterhoek 78 Natuur 82 Steengroeve Theater - Winterswijk Winterswijk op de kaart
    [Show full text]
  • A Study of the Variation and Change in the Vowels of the Achterhoeks Dialect
    A STUDY OF THE VARIATION AND CHANGE IN THE VOWELS OF THE ACHTERHOEKS DIALECT MELODY REBECCA PATTISON PhD UNIVERSITY OF YORK LANGUAGE AND LINGUISTIC SCIENCE JANUARY 2018 Abstract The Achterhoeks dialect, spoken in the eastern Dutch province of Gelderland near the German border, is a Low Saxon dialect that differs noticeably from Standard Dutch in all linguistic areas. Previous research has comprehensively covered the differences in lexicon (see, for example, Schaars, 1984; Van Prooije, 2011), but less has been done on the phonology in this area (the most notable exception being Kloeke, 1927). There has been research conducted on the changes observed in other Dutch dialects, such as Brabants (Hagen, 1987; Swanenberg, 2009) and Limburgs (Hinskens, 1992), but not so much in Achterhoeks, and whether the trends observed in other dialects are also occurring in the Achterhoek area. It is claimed that the regional Dutch dialects are slowly converging towards the standard variety (Wieling, Nerbonne & Baayen, 2011), and this study aims to not only fill some of the gaps in Achterhoeks dialectology, but also to test to what extent the vowels are converging on the standard. This research examines changes in six lexical sets from 1979 to 2015 in speakers’ conscious representation of dialect. This conscious representation was an important aspect of the study, as what it means to speak in dialect may differ from person to person, and so the salience of vowels can be measured based on the number of their occurrences in self-described dialectal speech. Through a perception task, this research also presents a view of the typical Achterhoeks speaker as seen by other Dutch speakers, in order to provide a sociolinguistic explanation for the initial descriptive account of any vowel change observed in dialectal speech.
    [Show full text]
  • Uitvoeringsplan Mobiliteit Achterhoek
    Deventer Delden Hengelo A1 Goor Twello A35 Enschede Apeldoorn N348 N339 N347 A1 Lochem Haaksbergen Zutphen N346 Neede N345 Borculo Eerbeek Vorden N319 Eibergen Brummen N314 Ruurlo N18 A50 Hengelo Dieren Nederland UITVOERINGSPLAN Groenlo Duitsland Vreden N312 N319 N315 MOBILITEIT REGION316 ACHTERHOEK Zelhem Rheden Doesburg N330 Stadtlohn Arnhem N338 Velp Lichtenvoorde Winterswijk N312 N18 Doetinchem N313 N336 Wehl Westervoort N319 Duiven A12 A18 Varsseveld Didam N317 N317 Zevenaar Gaanderen Terborg Aalten Borken Silvolde N335 Ulft s-Heerenberg Dinxperlo Bocholt Emmerik INHOUD UITVOERINGSPLAN Inleiding MOBILITEIT REGIO 1 Energieneutraal mobiliteitsgedrag ACHTERHOEK 2 Veilig en fijnmazig fietsnetwerk 3 Regionale fietsverbindingen Samen werken aan robuuste, duurzame en slimme 4 Doorstromend hoofdwegennet bereikbaarheid voor de regio Achterhoek 5 Nieuwe aandacht voor verkeersveiligheid 6 OV-verbindingen versnellen Dit uitvoeringsplan is op 26 september 2019 tijdens de vergadering van de 7 Landsgrensoverschrijdend (openbaar) vervoer Thematafel Mobiliteit en Bereikbaarheid vastgesteld. 8 Slim personenvervoer 9 Slim goederenvervoer 10 Alle acties in beeld Kenmerk: 003945.20190910.R1.02 2 | Uitvoeringsplan mobiliteit INLEIDING Uitgangspunt “ACHTERHOEK 2030” Ambitie Achterhoek 2030: “GROEIEN IN Thematafel: “Mobiliteit en bereikbaarheid De Achterhoek is een economisch krachtige en KWALITEIT” Visie 2030” sterk innovatieve regio, met veel gespecialiseerde In 2030 heeft de Achterhoek een nog sterker Voor iedereen die zich vanuit, naar, door en binnen maakbedrijven. Daarnaast is er een grote en bloeiende en innovatieve economie met een de regio Achterhoek wil verplaatsen, zijn er in groeiende sector zorg en welzijn. Van oudsher kwalitatief hoogwaardige, goed bereikbare en 2030 energieneutrale, betaalbare en betrouwbare heerst er een sterke samenwerkingscultuur, zowel duurzame woon- en leefomgeving. vervoersvoorzieningen. De daarvoor benodigde bij de inwoners als de maatschappelijke partners.
    [Show full text]
  • Kracht Van De Achterhoek
    Alterra Wageningen UR Alterra Wageningen UR is hét kennisinstituut voor de groene leefomgeving en Postbus 47 bundelt een grote hoeveelheid expertise op het gebied van de groene ruimte en het Kracht van de Achterhoek 6700 AB Wageningen duurzaam maatschappelijk gebruik ervan: kennis van water, natuur, bos, milieu, T 317 48 07 00 bodem, landschap, klimaat, landgebruik, recreatie etc. www.wageningenUR.nl/alterra De missie van Wageningen UR (University & Research centre) is ‘To explore the potential of nature to improve the quality of life’. Binnen Wageningen UR bundelen Alterra-rapport 2449 De waarde van voedselketens voor de regio 9 gespecialiseerde onderzoeksinstituten van stichting DLO en Wageningen ISSN 1566-7197 University hun krachten om bij te dragen aan de oplossing van belangrijke vragen in het domein van gezonde voeding en leefomgeving. Met ongeveer 30 vestigingen, 6.000 medewerkers en 9.000 studenten behoort Wageningen UR wereldwijd tot de Robert Jan Fontein, Vincent Linderhof, Marian Stuiver, Rolf Michels en Gemma Tacken aansprekende kennisinstellingen binnen haar domein. De integrale benadering van de vraagstukken en de samenwerking tussen verschillende disciplines vormen het hart van de unieke Wageningen aanpak. Kracht van de Achterhoek De waarde van voedselketens voor de regio Robert Jan Fontein, Vincent Linderhof, Marian Stuiver, Rolf Michels en Gemma Tacken Dit onderzoek is uitgevoerd door Alterra en LEI, (beiden onderdeel van Wageningen UR) in opdracht van en gefinancierd door het Ministerie van Economische Zaken, in het kader van het Beleidsondersteunend onderzoek- thema Voedsel, Dier en Consument;Thema Innovaties Voedselketen (projectnummer BO-08-018.04-003). Alterra Wageningen UR Wageningen, maand 2013 Alterra-rapport 2449 ISSN 1566-7197 Robert Jan Fontein, Vincent Linderhof, Marian Stuiver, Rolf Michels en Gemma Tacken, 2013.
    [Show full text]
  • Finding Your New Netherland Roots: a Two-Day Workshop on New Netherland Family History
    THE NEW YORK GENEALOGICAL & BIOGRAPHICAL SOCIETY, THE HOLLAND SOCIETY OF NEW YORK, AND THE NEW YORK PUBLIC LIBRARY PRESENT: Finding Your New Netherland Roots: A Two-Day Workshop on New Netherland Family History 10 & 11 September 2009 The New York Public Library Fifth Avenue between 40th & 42nd Streets MEET OUR SPEAKERS: Christopher Brooks became fascinated with the early settlers of New York and New Jersey when he began researching his paternal grandmother’s Traphagen family in 1973. Utilizing a range of source material from American libraries, archives and his personal library, he has found that, with the maturing of the internet, much beneficial information relevant to New Netherland settlers is becoming available online to researchers through European archives. He lives in Kansas City, Missouri, where he works for a computer software company and is an avid researcher of New Netherland families and their European origins. Firth Haring Fabend, Ph. D., a historian specializing in the Dutch in New York and New Jersey, is the author of the prize-winning books A Dutch Family in the Middle Colonies, 1660-1800, and Zion on the Hudson: Dutch New York and New Jersey in the Age of Revivals, both published by Rutgers University Press, and many shorter works. Her most recent book is Land So Fair, a historical novel and family saga set in New York and New Jersey in the eighteenth century with flashbacks to New Netherland. Harry Macy Jr., edited The NYG&B Record from 1987 to 2006 and was also founding co-editor of The NYG&B Newsletter. The author of many articles on New Netherland families, he is a Fellow of The American Society of Genealogists, The Holland Society of New York, and The New York Genealogical and Biographical Society.
    [Show full text]