Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Katowicach Filia w Bytomiu ul. Armii Krajowej 54B 41-909 Bytom tel. 32 286 23 52 e-mail: [email protected] www.bytom.pbw.katowice.pl

ZBIGNIEW HERBERT

zestawienie tematyczne w wyborze nr 1/2012 za lata 1967-2011 na podstawie zbiorów PBW w Katowicach Filii w Bytomiu oprac. Bo żena Zwierzy ńska i Wioleta Bo żek

I. WYDAWNICTWA ZWARTE I ICH FRAGMENTY

1. BALCERZAN, Edward Poezja polska w latach 1939-1965. Cz. 2, Ideologie artystyczne / Edward Balcerzan. - Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1988. – S. 220-254 : Poeta w śród ideologii artystycznych współczesno ści () Sygn. 23109/II, 23110/II

2. BARA ŃCZAK, Stanisław Pomy ślane przepa ście : osiem interpretacji / Stanisław Bara ńczak ; posłowie Ireneusz Opacki ; w układzie i opracowaniu Jolanty Tambor i Romualda Cudaka. – Katowice : Wydaw. Uniwersytetu Śląskiego, 1995. – S. 134-155 : Cnota, nadzieja, ironia : Zbigniew Herbert : „Pan Cogito o cnocie” Sygn. A-4737 3. BŁO ŃSKI, Jan Romans z tekstem / Jan Bło ński. - Kraków : Wydaw. Literackie, 1981. – S. 59-87 : Tradycja, ironia i gł ębsze znaczenie Sygn. 22548, 22652

4. BORTNOWSKI, Stanisław Jak uczy ć poezji? / Stanisław Bortnowski. – Warszawa : „Brictius”, 1992 Sygn. 37013 M.in. na przykładzie wierszy Herberta „Podró ż do Krakowa”, „Nike, która si ę waha”, „Kamyk” 5. BORTNOWSKI, Stanisław Jak uczy ć poezji? / Stanisław Bortnowski. – Wyd. 2. - Warszawa : „Stentor”, 1998 Sygn. 38619 M.in. na przykładzie wierszy Herberta „Podró ż do Krakowa”, „Nike, która si ę waha”, „Kamyk” 6. BUŁAWA, Irena Rozmowa z sumieniem : „Głos wewn ętrzny” Zbigniewa Herberta / Irena Buława // W: Scenariusze lekcji j ęzyka polskiego w klasie II gimnazjum / Irena Buława, Maria Kubiczek, Barbara Stworowa. – Wyd. 2. - Godziszka k/Bielska-Białej : „Cerinwest”, 2001. – S. 31-32 Sygn. 39913 7. BUŁAWA, Irena Rozmowa z sumieniem : „Głos wewn ętrzny” Zbigniewa Herberta / Irena Buława // W: Scenariusze lekcji j ęzyka polskiego w klasie II gimnazjum / Irena Buława, Maria Kubiczek, Barbara Stworowa. – Godziszka k/Bielska-Białej : „Cerinwest”, 2000. – S. 31- 32 Sygn. 39532 8. BURKOT, Stanisław Spotkania z poezj ą współczesn ą / Stanisław Burkot. - Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1977. – S. 117-137 : Zbigniew Herbert Sygn. 17017, 17018 „U wrót doliny”, „Apollo i Marsjasz”, „Dlaczego klasycy” 9. CHRZANOWSKI, Maciej Interpretacje wierszy : liceum / Maciej Chrzanowski. – Warszawa : „Skrypt”, 2004. – S. 156-164 : Zbigniew Herbert Sygn. 40682 „Dlaczego klasycy”, „Pie śń o b ębnie”, „Pan Cogito a ruch my śli”, „Przesłanie Pana Cogito” 10. DUDEK, Jolanta Poeci polscy XX wieku. Cz. I / Jolanta Dudek. – Kraków : „Impuls”, 1994. - S. 195-221 : Zatopiony w ciemnych promieniach ziemi... : o poezji Zbigniewa Herberta Sygn. 37075, 37282 11. GAŁCZY ŃSKA, El żbieta A słowa jak ziarna… : wybór konspektów lekcji j ęzyka polskiego w kl. IV-VIII / El żbieta Gałczy ńska, Romuald Jabło ński. – Płock : Zakład Wydawniczo-Usługowy Marian Gałczy ński, 1995. – S. 262-265 : Zbigniew Herbert – „Pan od przyrody” Sygn. 38096 12. KORNHAUSER, Julian Uśmiech Sfinksa : o poezji Zbigniewa Herberta / Julian Kornhauser. - Kraków : Wydaw. Literackie, 2001 Sygn. 40091 13. KUBICZEK, Maria Scenariusze lekcji j ęzyka polskiego w klasie VI szkoły podstawowej : propozycja metodyczna / Maria Kubiczek, Barbara Stworowa, Dorota Szulc. – Godziszka : „Cerinwest”, 1998. – S. 190-191 : „Pudełko zwane wyobra źni ą”, pudełko zwane komputerem Sygn. 39534 14. KUNCEWICZ, Piotr Agonia i nadzieja. T. 3, Poezja polska od 1956 / Piotr Kuncewicz. - Warszawa : „BGW”,

2 1993. – S. 219-226 : Zbigniew Herbert Sygn. 34856/III 15. KWIATKOWSKI, Jerzy Klucze do wyobra źni / Jerzy Kwiatkowski. - Wyd. 2 poszerz. - Kraków : Wydaw. Literackie, 1973. – S. 360- 374 : Imiona prostoty Sygn. 10453 16. LATAWIEC, Krystyna Poezja jako gra znacze ń : o wierszach Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta / Krystyna Latawiec // W: Poezja w szkole średniej / pod red. El żbiety Kram-Miko ś. – Warszawa- Kraków : Wydaw. Edukacyjne, 1995. - S. 39-53 Sygn. 37754, 38295 17. LIG ĘZA, Wojciech Przedmioty i współczucie : o „Elegii na odej ście pióra atramentu lampy” Zbigniewa Herberta / Krystyna Latawiec // W: Poezja w szkole średniej / pod red. El żbiety Kram- Miko ś. – Warszawa-Kraków : Wydaw. Edukacyjne, 1995. - S. 114-133 Sygn. 37754, 38295 18. ŁOJEK, Mieczysław Poetyckie rozwa żania o narodzie w utworach Czesława Miłosza „Naród” i Zbigniewa Herberta „Rozwa żania o problemie narodu” / Mieczysław Łojek // W: Lekcje poezji w szkole średniej : propozycje analizy i interpretacji porównawczej wybranych utworów poetyckich. Cz. 2 / pod red. Stanisława Żaka. – Kielce : Wydaw. Pedagogiczne, 1993. - S. 104-120 Sygn. 37557 19. ŁUKASIEWICZ, Jacek Poezja Zbigniewa Herberta / Jacek Łukasiewicz. - Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1995 Sygn. 37807/P, 37960/P 20. MACIEJEWSKI, Janusz Zbigniew Herbert : „U wrót doliny” / Janusz Maciejewski // W: Czytamy wiersze / wybór, oprac. i wst ęp Janusz Maciejewski. - Wyd. 2 uzup. i popr. - Warszawa : Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1973. – S. 370-377 Sygn.10270, 10359 21. MATUSZEWSKI, Ryszard Z bliska : szkice literackie / Ryszard Matuszewski. – Kraków : Wydaw. Literackie, 1981. – S. 248-261 : Nad „Wierszami zebranymi” Herberta Sygn. 22966, 23061 22. OPACKA-WALASEK, Danuta Etyka – nie polityka : o wierszu Zbigniewa Herberta „Msza za uwi ęzionych” / Danuta Opacka-Walasek // W: Liryka polska XX wieku : analizy i interpretacje / pod red. Włodzimierza Wójcika przy współudziale Ewy Tutaj. - Katowice : Wydaw. Uniwersytetu Śląskiego, 1994. – S.111-127 Sygn. 37334 23. POEZJE Zbigniewa Herberta / oprac. Urszula Lementowicz. - Lublin : Biblioteka Wysyłkowa, 2006 Sygn. 42137/P

3 24. POZNA ŃSKI, Jacek Interpretacje wierszy : gimnazjum / Jacek Pozna ński. – Warszawa : „Skrypt”, 2004. - S. 116-125 : Zbigniew Herbert Sygn. 40681 „Kamyk”, „Pan od przyrody”, „Sprawozdanie z raju”, „O dwu nogach Pana Cogito”, „Dusza pana Cogito”, „Pan Cogito a ruch my śli” 25. POZNAWANIE Herberta 2 / wybór i wst ęp Andrzej Franaszek. - Kraków : Wydaw. Literackie, 2000 Sygn. 40087/II 26. PRZYBYLSKI, Ryszard To jest klasycyzm / Ryszard Przybylski ; wst ęp Maria Janion. - Warszawa : „Czytelnik”, 1978. - S. 124-175 : Mi ędzy cierpieniem a formą Sygn. 18019 27. ROGOZI ŃSKI, Julian Preteksty : szkice o współczesnej poezji polskiej / Julian Rogozi ński ; [wybrał i wst ępem opatrzył Ryszard Matuszewski]. - Warszawa : Pa ństwowy Instytut Wydawniczy, 1985.- S. 169-175 : O poezji Zbigniewa Herberta : Pan Cogito i kamyk Sygn. 29569 28. SANDAUER, Artur Poeci czterech pokole ń / Artur Sandauer. - Kraków : Wydaw. Literackie, 1977. – S. 313- 341 : Głos dzielony na czworo : rzecz o Zbigniewie Herbercie Sygn. 16934 29. SCENARIUSZE lekcji j ęzyka polskiego : klasa IV szkoły średniej / zebrała i przysposobiła do druku Barbara Stworowa. – Goleszów : „Innowacje”, [1995] . – S. 234- 261 Sygn. 37554 Propozycje zaj ęć m.in. w oparciu o wiersze „Tren Fortynbrasa”, „Apollo i Marsjasz”, „Dlaczego klasycy”, „Przesłanie Pana Cogito” 30. SŁAWI ŃSKI, Janusz Zbigniew Herbert : „Tren Fortynbrasa” / Janusz Sławi ński // W: Czytamy utwory współczesne : analizy / Teresa Kostkiewiczowa, Aleksandra Okopie ń-Sławi ńska, Janusz Sławi ński. - Warszawa : Pa ństwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1967. - S. 29-46 Sygn. 6733, 6770 31. STWOROWA, Barbara Lekcje biologii w wierszu Zbigniewa Herberta pt. „Pan od przyrody” : wywiad / Barbara Stworowa // W: Scenariusze lekcji j ęzyka polskiego w klasie III gimnazjum / Maria Kubiczek, Barbara Stworowa. – Godziszka : „Cerinwest”, 2001. – S. 163-165 Sygn. 39914 32. STWOROWA, Barbara Posiew i owocowanie : „Pan od przyrody” Zbigniewa Herberta / Barbara Stworowa // W: Scenariusze lekcji j ęzyka polskiego w klasie III gimnazjum / Maria Kubiczek, Barbara Stworowa. – Godziszka : „Cerinwest”, 2001. – S. 166-167 Sygn. 39914 33. STWOROWA, Barbara Zbigniew Herbert – poeta kultury : „Tren Fortynbrasa” (eksplikacja) / Barbara Stworowa // W: Scenariusze lekcji j ęzyka polskiego : klasa IV szkoły średniej / zebrała i przysposobiła

4 do druku Barbara Stworowa. – Goleszów : „Innowacje”, [1995] . – S. 234-239 Sygn. 37554 34. TRZNADEL, Jacek Ha ńba domowa : rozmowy z pisarzami / Jacek Trznadel. - Wyd. 5 popr. i rozsz. - Lublin : „Test” ; Białystok : „Versus”, 1990. – S. 181-223 : Wyplu ć z siebie wszystko : rozmowa ze Zbigniewem Herbertem (9 lipca 1985) Sygn. 33905 35. TRZNADEL, Jacek Płomie ń obdarzony rozumem : poezja w poezji i poza poezj ą : eseje / Jacek Trznadel. - Warszawa : „Czytelnik”, 1978. - S. 124-133 : Herberta apokryf ironiczny. - S. 134-142 : Kamieniowanie m ądro ści Sygn. 17965, A-4010 36. WSPÓŁCZE ŚNI polscy pisarze i badacze literatury : słownik biobibliograficzny. T. 3, G-J / oprac. zespół pod red. Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałagan. – Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1994. – S. 230-235 : Herbert Zbigniew Sygn. 36898/III/P 37. WYKA, Kazimierz Rzecz wyobra źni / Kazimierz Wyka. - Wyd. 2 rozsz.- Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1977. – S. 177-185 : Składniki świetlnej struny. – S. 573-578 : „Tren Fortynbrasa” Sygn. 17090 38. WYKA, Kazimierz Składniki świetlnej struny : o „Strunie światła” Zbigniewa Herberta / Kazimierz Wyka // W: Literatura współczesna : konteksty interpretacyjne / wybór i oprac. Andrzej Z. Makowiecki. - Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990. - S. 109-118 Sygn. 34292

II. ARTYKUŁY Z WYDAWNICTW CI ĄGŁYCH

39. ADAMCZYKOWA, Zofia O poetyckiej wyobra źni dzieci w wieku szkolnym / Zofia Adamczykowa // GULIWER. - 2005, nr 1, s. 115-119 Rozwijanie wyobra źni poetyckiej uczniów kl. VI (na kanwie wiersza Zbigniewa Herberta „Pudełko zwane wyobra źni ą”) 40. ALVAREZ, Alfred „Nie walczysz, to umierasz” / Alfred Alvarez ; tł. z ang. // TYGODNIK POWSZECHNY. – 1999, nr 16, dod., s. I,VI 41. ANTONIUK, Mateusz Zbigniew Herbert i poezja lamentacyjna / Mateusz Antoniuk // POLONISTYKA. - 2007,

5 nr 4, s. 26-31 Wczesna poezja Zbigniewa Herberta. Wiersz „Poległym poetom” 42. BALCERZAN, Edward Zbigniew Herbert a poeta w pewnym wieku / Edward Balcerzan // AKCENT. - 2009, nr 1, s. 12-21 Poetyckie echa konfliktu Herberta i Miłosza („Pan Cogito a poeta w pewnym wieku”, „Chodasiewicz”, „Do Czesława Miłosza”) 43. BALUCHOWA, Alicja Krytyka tematyczna / Alicja Baluchowa // POLONISTYKA. – 1992, nr 5, s. 277-280 „W pracowni malarza” 44. BARAN, Anna Twórczo ść Zbigniewa Herberta : mi ędzyszkolny konkurs literacki / Anna Baran, Anna Jurga-Rychli ńska, Bogusława Wajdzik // BIBLIOTEKA W SZKOLE. - 2006, nr 10, s. 22 Konkurs literacki dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych 45. BARAN, Anna O szkolnych zmaganiach z toposem duszyczki / Anna Baran // POLONISTYKA. - 2001, nr 9, s. 542-548 Tu m.in. „Brzeg” i „Dusza pana Cogito” 46. BERNACKI, Marek Analiza wiersza „Podró ż” Zbigniewa Herberta / Marek Bernacki // POLONISTYKA. - 2004, nr 6, s. 42-45 47. BERNATOWICZ, Piotr Nike i pomniki / Piotr Bernatowicz // POLONISTYKA. – 2011, nr 8, s. 27-31 „Nike, która si ę waha” 48. BIAŁA, Alina Zbigniewa Herberta trylogia o etyce / Alina Biała // POLONISTYKA. - 1999, nr 4, s. 224- 229 49. BONOWICZ, Wojciech Herbert : dzieło nie zamkni ęte / Wojciech Bonowicz // . - 1998, nr 12, s. 166-170 50. BORTNOWSKI, Stanisław Moralne i polityczne gry z wierszami Zbigniewa Herberta / Stanisław Bortnowski // JĘZYK POLSKI W SZKOLE ŚREDNIEJ. - 1996/1996, nr 1, s. 41-55 51. CARPENTER, Bogdana Zbigniewa Herberta lekcja sztuki / Bogdana Carpenter ; tł. z ang. Magda Heydel // TYGODNIK POWSZECHNY. – 1999, nr 16, dod., s. II-III 52. CHAŁO ŃSKA, Joanna Kilka uwag na temat kompozycji maturalnych esejów interpretacyjnych : interpretacja „Testamentu” Zbigniewa Herberta / Joanna Chało ńska // J ĘZYK POLSKI W SZKOLE ŚREDNIEJ. - 1995/1996, nr 4, s. 34-44 53. CHRZ ĄSTOWSKA, Bo żena „Skoczy ć wzwy ż...” : przesłanie ks. Janusza St. Pasierba / Bo żena Chrz ąstowska // POLONISTYKA. - 1999, nr 4, s. 236-239 Motyw śmierci w poezji J. Pasierba i Z. Herberta 54. CHRZ ĄSTOWSKA, Bo żena

6 Herbert w liceum - dzisiaj / Bo żena Chrz ąstowska // POLONISTYKA. - 2007, nr 4, s. 42- 44 55. CZAPCZYK, Paweł Co boli Pana Cogito? / Paweł Czapczyk // POLONISTYKA. - 1998, nr 6, s. 363-366 56. DEDECIUS, Karl Uprawa filozofii : Zbigniew Herbert w poszukiwaniu to żsamo ści / Karl Dedecius // PAMI ĘTNIK LITERACKI. – 1981, z. 3, s. 217-252 57. DUDEK, Jolanta „Wierny niepewnej jasno ści” : o poezji Zbigniewa Herberta : cz ęść II / Jolanta Dudek // RUCH LITERACKI. - 1996, z. 6, s. 729-742 58. DZIADEK, Adam Obraz jako interpretant : na przykładzie polskiej poezji współczesnej / Adam Dziadek // PAMI ĘTNIK LITERACKI. - 2001, nr 2, s. 127-148 Obrazy Pietera Bruegela Starszego a twórczo ść Z. Herberta, A. Wata, T. Ró żewicza, S. Grochowiaka, E. Brylla 59. FIAŁKOWSKI, Tomasz Baudeler, czyli Herbert oczami łapsów / Tomasz Fiałkowski // TYGODNIK POWSZECHNY. - 2005, nr 45, s. 13 60. FIUT, Aleksander Język wiary i niewiary : o poezji Zbigniewa Herberta / Aleksander Fiut // TYGODNIK POWSZECHNY. – 1993, nr 5, s. 7-8 61. FRANASZEK, Andrzej „A pod ka żdym li ściem rozpacz” / Andrzej Franaszek // TEKSTY DRUGIE. - 1997, nr 1-2, s. 245-268 Cierpienie, ból i l ęk w poezji Herberta 62. FRANASZEK, Andrzej „Nie widziane dotychczas zwiedzam okolice” : o pó źnej poezji Mistrzów / Andrzej Franaszek // POLONISTYKA . - 1999, nr 4, s. 196-202 Staro ść i śmier ć w poezji Tadeusza Ró żewicza, Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta 63. FRANASZEK, Andrzej Po dwóch stronach lustra / Andrzej Franaszek // POLITYKA. - 2006, nr 30, s. 60-62 64. FRANASZEK, Andrzej Ró ża w czarnych włosach : o jednym wierszu Zbigniewa Herberta / Andrzej Franaszek // TYGODNIK POWSZECHNY . – 1997, nr 27, dod., s. VII „Przysi ęga” 65. FRANASZEK, Andrzej Siódmy anioł : Rok Herberta / Andrzej Franaszek // TYGODNIK POWSZECHNY. - 2008, nr 8, s. 36 66. FRANASZEK, Andrzej To b ędzie zupełnie jak w tem życiu było : za światy u Herberta, Ró żewicza, Miłosza / Andrzej Franaszek // TYGODNIK POWSZECHNY. - 2000, nr 45, s. 15 67. FRANASZEK, Andrzej Włócznia anioła : uroczysto ści ku czci Zbigniewa Herberta w Sienie / Andrzej Franaszek // TYGODNIK POWSZECHNY. - 2008, nr 25, s. 34-35

7 68. FRANASZEK, Andrzej Z ostatniego peronu wszech świata / Andrzej Franaszek // TYGODNIK POWSZECHNY. – 1999, nr 43[44], s. 12 69. FRANASZEK, Andrzej Zdanie rozło żyste jak d ąb / Andrzej Franaszek // TYGODNIK POWSZECHNY. – 1998, nr 32, s. 1, 7 70. GRABOWSKI, Artur Hermes jako psychoanalityk : Herbert z Freudem na Akropolu / Artur Grabowski // ZNAK. - 2009, nr 1, s. 107-122 Eseje „Labirynt nad morzem” 71. GRONEK, Barbara Ptasia natura duszy / Barbara Gronek // POLONISTYKA. - 2001, nr 10, s. 601-606 Propozycja cyklu lekcji z wykorzystaniem m.in. wiersza „Pan Cogito. Aktualna pozycja duszy” 72. GRONEK, Barbara Wędrowiec, który pod ąż a z Manczy / Barbara Gronek // J ĘZYK POLSKI W LICEUM. - 2008/2009, nr 2, s. 35-46 Interpretacja porównawcza wierszy „Don Kichot” Grochowiaka i „O dwu nogach Pana Cogito” Herberta 73. HEANEY, Seamus Okiem kamyka? : Zbigniew Herbert czytany przez irlandzkiego noblist ę / Seamus Heaney ; z ang. tł. Magda Heydel // TYGODNIK POWSZECHNY. - 2009, nr 49, s. 35 Szkic z antologii „Poeci czytaj ą Herberta” 74. HERBERTOWA, Katarzyna Mistrz, ucze ń i rany: Zbigniew Herbert - Czesław Miłosz dzieje przyja źni i konfliktu / Katarzyna Herbertowa ; rozm. przepr. Maciej Tabor // TYGODNIK POWSZECHNY. - 2006, nr 45, s. 9 75. HERBERTOWA, Katarzyna Zbyszek nie był pomnikiem / Katarzyna Herbert ; rozm. przepr. Andrzej Franaszek // TYGODNIK POWSZECHNY. - 2008, nr 44, dod., s. III 76. HERBERT-ŻEBROWSKA, Halina Lubił szuka ć guza : Zbigniew Herbert w oczach siostry / Halina Herbert-Żebrowska ; rozm. przepr. Andrzej Franaszek // TYGODNIK POWSZECHNY. - 2008, nr 31, s. 32-33 77. HERTZ, Paweł Droga na Południe : o edukacji, podró żach i „Labiryncie nad morzem” Herberta / Paweł Hertz ; rozm. przepr. Tomasz Fiałkowski // TYGODNIK POWSZECHNY. - 2000, nr 52/53, s. 19 78. HOSTY ŃSKI, Lesław Mistrz i ucze ń : O Henryku Elzenbergu i Zbigniewie Herbercie / Lesław Hosty ński // TYGODNIK POWSZECHNY. – 1999, nr 16, dod., s. III, VIII 79. IMPEROWICZ-JURCZAK, Małgorzata Herbertowska lekcja „czytania obrazu” : „Martwa natura z w ędzidłem” / Małgorzata Imperowicz-Jurczak // POLONISTYKA. - 2007, nr 4, s. 32-36 80. JACHIMCZAK, Barbara Wanda Pan od poezji : scenariusz słowno-muzyczny po świ ęcony Zbigniewowi Herbertowi (29 XI

8 1924 - 28 VII 1998) / Barbara Wanda Jachimczak // BIBLIOTEKA W SZKOLE. - 2008, nr 4, s. 28-30 81. JANIAK, Agnieszka Czy powiodła si ę próba rozwi ązania mitologii? : interpretacja wiersza Zbigniewa Herberta / Agnieszka Janiak // WARSZTATY POLONISTYCZNE. - 1997, nr 3, s. 90-96 82. JANOWSKA, Ilona Czy przebaczy ć znaczy zapomnie ć? : scenariusz lekcji historyczno-polonistycznej dla klasy trzeciej gimnazjum / Ilona Janowska, Jolanta Ni żnikowska // J ĘZYK POLSKI W GIMNAZJUM. - 2006/2007, nr 1, s. 89-101 Temat: „17 IX 1939 roku w oczach historyków i poety - czy przebaczy ć znaczy zapomnie ć?” 83. JASTRUN, Tomasz Pan Herbert : zmarł wybitny polski poeta / Tomasz Jastrun // POLITYKA. - 1998, nr 32, s. 41 84. KALENDARIUM życia Zbigniewa Herberta / oprac. Przemysław Czapli ński, Piotr Śliwi ński // TYGODNIK POWSZECHNY. - 1999, nr 16, dod., s. VII 85. KAMI ŃSKA, Maria Proste słowo Zbigniewa Herberta / Maria Kami ńska // POLONISTYKA. - 1995, nr 6, s. 428-431 Propozycja zaj ęć dot. wiersza „D ęby” 86. KAMI ŃSKA, Urszula Dylematy emigrantów : na podstawie wybranych wierszy Zbigniewa Herberta / Urszula Kami ńska // DRAMA. - Z. 43 (2002/2003), s. 14-17 Scenariusz dwugodzinnych zaj ęć dla klasy maturalnej z wykorzystaniem metody dramy 87. KASTELIK-HERBU Ś, Agnieszka Jak oswoi ć dla uczniów poezj ę współczesn ą? / Agnieszka Kastelik-Herbu ś // J ĘZYK POLSKI W GIMNAZJUM. - 2006/2007, nr 2, s. 28-34 Propozycje zaj ęć dot. wierszy M. Białoszewskiego („Ja stró ż latarnik nadaj ę z mrówkowca”) i Z. Herberta („Pan Cogito a pop”) 88. KĄDZIELA, Paweł Edytorstwo jest pasjonuj ącym zaj ęciem / Paweł K ądziela ; rozm. przepr. Irena Janowska- Wo źniak // NOWE KSI ĄŻ KI. - 2010, nr 10, s. 4-7 Wywiad z autorem monografii bibliograficznej Zbigniewa Herberta 89. KIJONKA, Tadeusz Zbigniew Herbert 1924-1998 : od pocz ątku sob ą / Tadeusz Kijonka // ŚLĄSK. – 1998, nr 9, s. 5 90. KISIEL, Marian Na odej ście Poety / Marian Kisiel // ŚLĄSK. - 1998, nr 9, s. 26 91. KOC, Krzysztof Filozofia nauczania, czyli o podmiotowo ści raz jeszcze / Krzysztof Koc // POLONISTYKA. - 2010, nr 2, s. 26-31 „Lekcja łaciny” 92. KOC, Krzysztof Oswajanie średniowiecza, czyli o lekcjach wprowadzaj ących w epok ę / Krzysztof Koc // POLONISTYKA. - 2009, nr 1, s. 30-35

9 Propozycja wykorzystania eseju Z. Herberta „Kamie ń z katedry” 93. KOŁOSI ŃSKA, Monika Sacrum i dzieło : lekcja z obrazem / Monika Kołosi ńska // POLONISTYKA. - 2001, nr 9, s. 554-557 Propozycja zaj ęć dot. obrazu Piero della Francesca „Narodzenie Chrystusa” i eseju „Piero della Francesca” Herberta 94. KOPCZYK, Michał Nienowoczesny flaâneur... : o nieistniej ącej dyskusji Zbigniewa Herberta z Charlesem Baudelairem / Michał Kopczyk // Śląsk. – 2008, nr 12, s. 29-31 95. KOPCZYK, Michał „Podró że” Zbigniewa Herberta / Michał Kopczyk // ŚLĄSK. – 1997, nr 2, s. 44-47 96. KORNHAUSER, Julian „Hermes, pies i gwiazda” - pami ęć i wyobra źnia / Julian Kornhauser // RUCH LITERACKI. - 1999, z. 6, s. 679-687 97. KORNHAUSER, Julian Uśmiech Sfinksa : o „Epilogu burzy” / Julian Kornhauser // TYGODNIK POWSZECHNY. – 1999, nr 16, dod., s. IV-V 98. KOWALCZYK, Andrzej Stanisław Klasycyzm dzisiejszy : o liryce Zbigniewa Herberta / Andrzej Stanisław Kowalczyk // POLONISTYKA. - 1986, nr 3, s. 171-182 99. KRAM, Jerzy Anty-oda Zbigniewa Herberta „Do Ateny” / Jerzy Kram // POLONISTYKA. - 1981, nr 4, s. 255-258 100. KRAM, Jerzy Dzieła plastyczne : inspiracje w poezji współczesnej : Herbert-Grochowiak-Szymborska / Jerzy Kram // POLONISTYKA. - 1986, nr 3, s. 182-183 101. KUCHARCZAK, Ewa Rzeczywisto ść jak raj? : Zbigniew Herbert „Sprawozdanie z raju” / Ewa Kucharczak // DRAMA. - Z. 43 (2002/2003), s. 11-12 Scenariusz dwugodzinnych zaj ęć dla klasy III gimnazjum z wykorzystaniem metody dramy 102. KUCZY ŃSKA, Katarzyna Gesty miło ści, gesty śmierci : reinterpretacje mitu o Orfeuszu, Eurydyce i Hermesie / Katarzyna Kuczy ńska // POLONISTYKA. - 1997, nr 2, s. 94-99 Poezja R. M. Rilkego i Z. Herberta 103. KUCZY ŃSKA, Katarzyna Ósmoklasi ści na tropach pradziadka : „Pan od przyrody” Zbigniewa Herberta / Katarzyna Kuczy ńska // POLONISTYKA . – 1996, nr 2, s. 104-107 104. KUCZY ŃSKA-KOSCHANY, Katarzyna Przeciw „tryumfowi antropomorficznej bestii” : (prywatnie o „prywatnej mitologii” Zbigniewa Herberta) / Katarzyna Kuczy ńska-Koschany // POLONISTYKA. - 2001, nr 9, s. 531-536 „Król mrówek” jako lektura szkolna 105. KUCZY ŃSKA-KOSCHANY, Katarzyna Temat maturalny / Katarzyna Kuczy ńska-Koschany // POLONISTYKA. - 2004, nr 7, dod. „Matura : egzamin wewn ętrzny” nr 1, s. (10)-(13)

10 Mo żliwo ści uj ęcia tematu maturalnego, dot. malarstwa, rze źby i architektury jako inspiracji dla literatury (na przykładzie relacji wiersza Zbigniewa Herberta „Wit Stwosz: Uśni ęcie NMP wobec ołtarza z krakowskiego ko ścioła Mariackiego” 106. KUROWSKA, Eliza M. Wywiady liryczne / Eliza M. Kurowska // POLONISTYKA. - 1999, nr 4, s. 253-254 Poezja Herberta w starszych klasach szkoły podstawowej 107. LABUDA, Aleksander Wit Eksplikacja tekstu / Aleksander Wit Labuda // POLONISTYKA. - 1992, nr 5, s. 266-276 Zawiera szczegółow ą analiz ę wiersza „Pan od przyrody” 108. LAM, Andrzej Po śmierci Zbigniewa Herberta / Andrzej Lam // ŚLĄSK. - 1998, nr 10, s. 17 109. LEGE ŻYŃSKA, Anna Czego szuka ć w labiryncie Herberta? / Anna Lege żyńska // POLONISTYKA. - 2001, nr 6, s. 370-374 „Labirynt nad morzem” 110. LEGE ŻYŃSKA, Anna Zbigniewa Herberta wiersze ostatnie / Anna Lege żyńska // POLONISTYKA. - 1998, nr 9, s. 628-631 „Epilog burzy” 111. LYSKO, Bo żena Jak teksty „rozmawiaj ą z tekstami”? / Bo żena Lysko // J ĘZYK POLSKI W GIMNAZJUM. - 2006/2007, nr 4, s. 57-63 Wskazówki dot. cyklu lekcji, z wykorzystaniem wierszy L. Staffa („Męka”) i Z. Herberta („Domysły na temat Barabasza”) 112. ŁUKASIK-GĘBSKA, Sylwia Heureza metod ą m ądrych pyta ń / Sylwia Łukasik-Gębska // J ĘZYK POLSKI W GIMNAZJUM. - 2009/2010, nr 4, s. 95-102 Jako przykład szkolnej heurezy - propozycja pracy z wierszem „Ście żka” 113. MACIEJEWSKI, Marian Kerygmatyczna interpretacja przesłania Pana Cogito / Marian Maciejewski // POLONISTYKA. - 1992, nr 7-8, s. 399-410 114. MAJCHRZAK, Grzegorz Sprawa kryptonim „Herb” : działania Słu żby Bezpiecze ństwa wobec Zbigniewa Herberta w latach siedemdziesi ątych i osiemdziesi ątych / Grzegorz Majchrzak // BIULETYN INSTYTUTU PAMI ĘCI NARODOWEJ. – 2008, nr 8-9, s. 42-52 115. MALCZEWKA, Jolanta „W historii nic nie zamyka si ę ostatecznie” / Jolanta Malczewska // POLONISTYKA. - 2000, nr 3, s. 161-164 „Obrona Sokratesa” Platona i esej Zbigniewa Herberta „Obrona Templariuszy” w szkole 116. MAZURKIEWICZ-SZCZYSZEK, Anna Miasto Herberta / Anna Mazurkiewicz-Szczyszek // POLONISTYKA. - 2007, nr 4, s. 20- 25 117. MICHALSKI, Waldemar Zbigniewa Herberta saga o miło ści, wierno ści i pami ęci / Waldemar Michalski // AKCENT. – 2010, nr 3, s. 188-193

11 Wokół ksi ąż ki „Zbigniew Herbert. Korespondencja rodzinna” 118. MICHALUK, Stanisław „Ocalałe ś nie po to aby żyć” : scenariusz dla teatru poezji młodzie ży szkół ponadpodstawowych oparty na utworach poetyckich Zbigniewa Herberta / Stanisław Michaluk // BIULETYN PEDAGOGICZNY. – 1984, nr 2, s. 32-35 119. MICHAŁOWSKI, Piotr Wyspa źródeł w śród żywiołów / Piotr Michałowski // POLONISTYKA. - 2008, nr 5, s. 44- 49 Analiza i interpretacja wiersza „Wyspa” 120. MIELNICZUK, Julia Dawanie świadectwa - Herbert, Polkowski, Świetlicki / Julia Mielniczuk // POLONISTYKA. - 1999, nr 4, s. 240-245 121. MIKOŁAJCZAK, Małgorzata Od Orfeusza do Arijona : pie śń i muzyka w świecie poetyckim Zbigniewa Herberta / Małgorzata Mikołajczak // PAMI ĘTNIK LITERACKI. - 2002, z. 2, s. 137-151 122. MIKOŁAJCZAK, Małgorzata Posta ć matki w „Trenie” Zbigniewa Herberta / Małgorzata Mikołajczak // POLONISTYKA. - 2003, nr 3, s.157-162 123. MLONKA, Bo żena Test polonistyczny jako narz ędzie przydatne do sprawdzania i kształcenia umiej ętno ści analizy i interpretacji eseju literackiego / Bo żena Mlonka // J ĘZYK POLSKI W LICEUM. - 2003/2004, nr 1, s. 62-79 Test oparty o esej Zbigniewa Herberta „Lekcja łaciny” 124. MORAWSKA, Iwona Ucze ń, który ro śnie z Herbertem nie tylko w „Roku Herberta” / Iwona Morawska // JĘZYK POLSKI W LICEUM. - 2008/2009, nr 3, s. 84-97 125. MROCZEK, Zbigniew Pan Cogito szuka rady u cadyka z Bracławia / Zbigniew Mroczek // WARSZTATY POLONISTYCZNE. - 1997, nr 3, s. 84-89 126. NASIŁOWSKA, Anna Herbert nie czytany : Pan Cogito ma w ątpliwo ści / Anna Nasiłowska // POLITYKA. - 1995, nr 42, s. 45-46 Ograniczenia upolitycznionej recepcji twórczo ści Herberta 127. OPACKA-WALASEK, Danuta Motyw podró ży w poezji Zbigniewa Herberta / Danuta Opacka-Walasek // J ĘZYK POLSKI W SZKOLE ŚREDNIEJ. - 1999/2000, nr 2, s. 79-91 128. PATRZAŁEK, Tadeusz Dwa przesłania / Tadeusz Patrzałek // POLONISTYKA. - 1992, nr 4, s. 235-238 Propozycja zaj ęć szkolnych dotycz ących wierszy „Przesłanie Pana Cogito” Zbigniewa Herberta i „Przesłanie Pana X” Jana Polkowskiego 129. PILCH, Jerzy Przysyłaj cho ć puste koperty / Jerzy Pilch // TYGODNIK POWSZECHNY. – 1990, nr 37, s. 10 Groteskowo ść i paradoksy poszukiwa ń socrealizmu w twórczo ści Herberta 130. PLUTA, Paweł

12 Problematyka przestrzeni i milczenia w „Drugim pokoju” Zbigniewa Herberta i „Wn ętrzu” Maurice'a Maeterlincka / Paweł Pluta // WARSZTATY POLONISTYCZNE. - 2001, nr 4, s. 147-153 131. POPRAWA, Adam „Pot ęga smaku” : o wierszu Zbigniewa Herberta / Adam Poprawa // POLONISTYKA. - 1999, nr 6, s. 342-344 132. PORADECKI, Jerzy Arytmetyka współczucia : przesłanie moralne poezji Zbigniewa Herberta / Jerzy Poradecki // PRACE POLONISTYCZNE. - Ser. XLVI (1990), s. 5-20 133. POSEL, Małgorzata Obraz „spustoszenia” dokonanego w kulturze : na przykładzie fragmentu „Ha ńby domowej” Jacka Trznadla / Małgorzata Posel // DRAMA. – Z. 43 (2002/2003), s. 17-18 Zaj ęcia w klasie maturalnej w oparciu o lektur ę rozmowy Jacka Trznadla ze Zbigniewem Herbertem „Wyplu ć z siebie wszystko” 134. POTALSKA, El żbieta Anioły nasze, Hasiora i Herberta : scenariusz lekcji integruj ącej j ęzyk polski i plastyk ę 2-3 godz. / El żbieta Potalska // J ĘZYK POLSKI W SZKOLE – GIMNAZJUM. - 1999/2000, nr 4, s. 21-26 Kompozycja W. Hasiora „Przesłuchanie Anioła” i wiersz Z. Herberta „Przesłuchanie anioła” 135. PO ŻEGNANIE Zbigniewa Herberta / Andrzej Adamus, Stanisław Bara ńczak, Tadeusz Chrzanowski, Małgorzata Dziewulska, Julia Hartwig, Józefa Hennelowa, Ryszard Krynicki, Antoni Libera, Paweł Lisicki, Jan Józef Szczepa ński, Jacek Wo źniakowski, Józef Życi ński // TYGODNIK POWSZECHNY. – 1998, nr 32, s. 1, 7-10 136. PRÓCHNIAK, Paweł Herbert : ciemne flukta : notatki / Paweł Próchniak // POLONISTYKA. - 2010, nr 9, s. 23- 29 137. PRZYMUSZAŁA, Beata Ciało jako problem filozoficzny w poezji Herberta / Beata Przymuszała // POLONISTYKA. - 2003, nr 7, s. 397-403 138. ROZMUS, Jacek Przez wielk ą szyb ę : o muzycznych i malarskich nieporozumieniach w twórczo ści Zbigniewa Herberta / Jacek Rozmus // RUCH LITERACKI. - 2000, z. 4, s. 433-457 139. RUSZAR, Józef Maria Chrzest ziemi : Herbert, presokratycy i Nietzsche / Józef Maria Ruszar // POLONISTYKA. - 2007, nr 4, s. 6-12 140. SIENKIEWICZ, Barbara O wielorybie : szkic filozoologiczny / Barbara Sienkiewicz // PAMI ĘTNIK LITERACKI. - 1997, z. 2, s. 51-75 141. SOLECKI, Mariusz Zanim naucz ę ich Herberta / Mariusz Solecki // J ĘZYK POLSKI W LICEUM. - 2006/2007, nr 2, s. 15-21 Analiza i interpretacja wierszy „Postój” i „Domy przedmie ścia” 142. SOSNOWSKI, Andrzej Epizod / Andrzej Sosnowski // TYGODNIK POWSZECHNY. - 2008, nr 44, dod., s. VI

13 143. STALA, Marian Przeciw fotografii : o jednym wierszu Zbigniewa Herberta / Marian Stala // TYGODNIK POWSZECHNY. – 1998, nr 32, s. 12 „Fotografia” 144. STALA, Marian W cieniu d ębów : nie tylko o jednym wierszu Zbigniewa Herberta / Marian Stala // TYGODNIK POWSZECHNY. -1997, nr 11, s. 12 145. STANKOWSKA, Agata Rylec Hieronima / Agata Stankowska // POLONISTYKA. - 2001, nr 5, s. 263-265 Dedykowany Karlowi Dedeciusowi wiersz „Colantonio – S. Gierolamo e il Leone” 146. STASIAK, Izabela Zagadka przedmiotu / Izabela Stasiak // POLONISTYKA. - 2007, nr 4, s. 37-41 Projekt cyklu 2 lekcji j ęzyka polskiego dla klasy maturalnej, w oparciu o wiersz „Stołek” 147. SZCZEPANIAK, Joanna Studia przedmiotów w prozie poetyckiej Zbigniewa Herberta / Joanna Szczepaniak // PRACE POLONISTYCZNE. - Ser. XLVI (1990), s. 39-51 148. SZEWC, Piotr Zapach marmuru / Piotr Szewc // NOWE KSI ĄŻ KI. - 2009, nr 3, s. 53 „Mistrz z Delft” i inne utwory odnalezione 149. SZURCZAK, Anna Głos w dyskusji nad kształtem współczesnej kultury : Z. Herbert, „Pan Cogito a pop” / Anna Szurczak // J ĘZYK POLSKI W SZKOLE ŚREDNIEJ. - 1996/1997, nr 3, s. 18-23 150. SZWAST, Andrzej Metafizyka konkretu : „Stołek” Zbigniewa Herberta / Andrzej Szwast // WARSZTATY POLONISTYCZNE. - 2001, nr 4, s. 142-146 151. ŚLIWI ŃSKI, Piotr Krytyk, który si ę waha / Piotr Śliwi ński // POLONISTYKA. - 2007, nr 4, s. 13-19 Poezja Zbigniewa Herberta 152. TARNACKI, Jerzy Dlaczego klasycyzm? / Jerzy Tarnacki // WARSZTATY POLONISTYCZNE. - 2000, nr 4, s. 83-87 Analiza wiersza „Apollo i Marsjasz” 153. TELICKI, Marcin Do czego nam dzi ś potrzebny „Pan Cogito”? / Marcin Telicki // POLONISTYKA. - 2010, nr 9, s. 43-46 154. WASILEWSKA-LIPKE, Zuzanna Dlaczego boimy si ę Prokrustesa X? / Zuzanna Wasilewska-Lipke // POLONISTYKA. - 2002, nr 10, s. 601-606 O wierszu „Damastes z przydomkiem Prokrustes mówi” 155. WIERCI ŃSKA-BIERNACKA, Anna „Kamyk” i „Cebula” czyli w Sieci liryki / Anna Wierci ńska-Biernacka // J ĘZYK POLSKI W LICEUM. - 2008/2009, nr 4, s. 56-62 Propozycja szkolnej analizy i interpretacji wierszy metod ą hipertekstow ą 156. WI ŚNIEWSKI, Jerzy Biblijne źródła Herbertowskiej koncepcji słowa poetyckiego / Jerzy Wi śniewski // PRACE

14 POLONISTYCZNE. - Ser. XLVI (1990), s. 21-37 157. WO ŹNIAKOWSKI, Jacek Po emisji filmu Jerzego Zalewskiego o Zbigniewie Herbercie / Jacek Wo źniakowski, Tadeusz Chrzanowski, Marek Skwarnicki // TYGODNIK POWSZECHNY. - 2001, nr 6, s. 13 Krytyka filmu „Obywatel poeta” 158. WÓJCIAK, Monika Weduty Zbigniewa Herberta / Monika Wójciak // POLONISTYKA. - 2001, nr 9, s. 537- 541 Miasto w twórczo ści Herberta 159. ZALESKI, Marek Kolega Orfeusza / Marek Zaleski // POLITYKA. - 2008, nr 12, s. 74-76 160. ZAR ĘBIANKA, Zofia Odpowiedzialno ść poety? / Zofia Zar ębianka // POLONISTYKA. - 1998, nr 1, s. 34-38 Miłosz – Herbert - Ró żewicz 161. ZIELI ŃSKI, Karol „Czarnofigurowe dzieło Eksekiasa” Zbigniewa Herberta / Karol Zieli ński // WARSZTATY POLONISTYCZNE. - 1998, nr 4, s.116-123 162. „ZŁOTE runo nico ści” / Stefan Chwin, Tadeusz D ąbrowski, Andrzej Franaszek, Ryszard Krynicki, Marian Stala, Piotr Śliwi ński // TYGODNIK POWSZECHNY. - 2008, nr 44, dod., s. IV-VI 163. ŻURAWSKA, Bogna „Otrzymałem życie jak ran ę” : o tajemnicy zła w poezji Zbigniewa Herberta / Bogna Żurawska // PRACE POLONISTYCZNE. - Ser. XLVI (1990), s. 51-71

III. ZBIORY AUDIOWIZUALNE

164. OBYWATEL poeta [Film] / scen. i re ż. Jerzy Zalewski ; zdj. Paweł Wendorff ; muz. Janusz Grudzi ński. - Edycja 2008 /Biuletyn IPN. - [Warszawa] : Dr Watkins na zlec. Telewizji Polskiej S.A. i Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych, 2000 Sygn. DVD-14, DVD-15 Kontrowersyjny film o Zbigniewie Herbercie

IV. ZESTAWIENIA BIBLIOGRAFICZNE

165. MIERNIK, Zdzisława Zbigniew Herbert : zestawienie bibliograficzne w wyborze / Zdzisława Miernik // PORADNIK BIBLIOTEKARZA. - 1993, nr 3, s. 18-21

opracowanie: luty 2012 r.

15