Herindelingstraject Scherpenzeel-Barneveld

De provincie is verantwoordelijk voor toezicht op de gemeenten; met name op hun financiën en de kwaliteit van het openbaar bestuur. We zien dat het in de gemeente Scherpenzeel fout zal gaan als deze de eigen bestuurskracht niet versterkt. Omdat de gemeente hier al langer dan tien jaar mee worstelt en te lang heeft geaarzeld om hier daadwerkelijk stappen in te zetten, heeft de provincie een herindelingsprocedure ingezet (artikel 8 Wet arhi).

Wat er vooraf ging maar gegroeid. Zeker de grote decentralisaties van Scherpenzeel heeft sinds lange tijd een probleem 2015 hakken er goed in: de jeugdzorg, participatie– met de eigen bestuurskracht. wet en de WMO zijn voor alle gemeenten een forse Ruim 10 jaar geleden al constateerde Scherpenzeel kluif, zeker voor de kleine gemeenten, dat het beter was om samen te gaan met andere waar Scherpenzeel toe behoort (ca. 10.000 gemeenten. Zij koos toen voor herindeling met inwoners). De komst van de Omgevingswet maakt de Utrechtse buurgemeenten en het werk voor gemeenten nog complexer. . Deze herindeling strandde echter Ten tweede is te zien dat Scherpenzeel sinds 2011 in 2011: het toenmalige kabinet Rutte 1 trok het niet heeft geïnvesteerd in de eigen organisatie. wetsvoorstel in omdat het draagvlak in de gemeente Met andere woorden: de gemeente moet veel meer Renswoude niet groot genoeg zou zijn. en veel complexer werk verzetten maar heeft daar Toenmalig minister van BZK, Donner, verklaarde de organisatie niet op aangepast. Daarmee heeft dat Scherpenzeel zelfstandig kon blijven, mits het ze zich erg afhankelijk gemaakt van omliggende zou samenwerken met Veenendaal. gemeenten. In de praktijk heeft Scherpenzeel in de jaren daarna Pas toen de provincie vanaf 2019 aandrong op een met verschillende gemeenten op operationeel grondige verkenning van twee scenario’s, te weten niveau samenwerkingsafspraken gemaakt/ zelfstandigheid en herindeling, besloot de gemeente proberen te maken, zonder daarmee de eigen kracht fors te gaan investeren in de eigen organisatie, structureel te versterken. Met andere woorden: zo’n 1,4 miljoen per jaar. Dat maakte in de ogen van het is geen nieuw onderwerp en er is nog steeds de provincie een goede vergelijking met het scenario geen toekomstbestendige oplossing gevonden van herindeling des te prangender. Dat zou immers voor het probleem. zomaar veel goedkoper kunnen zijn voor de inwoners. Het Scherpenzeelse college heeft echter besloten die Waarom nu? vergelijking niet te maken. Waarom wil de provincie nu doorpakken? Zoals gezegd: de twijfel over de eigen bestaans– kracht leeft al langer in Scherpenzeel zelf. Daar komen twee constateringen bij: allereerst is het gemeentelijk takenpakket sinds 2011 alleen Waar maakt de provincie zich zorgen over? Waar bemoeit de provincie zich mee? De overheid is er voor de inwoners, niet omwille De provincie heeft de wettelijke taak om erop toe van zichzelf. We maken ons grote zorgen over de te zien of gemeenten structureel in staat zijn hun kwaliteit van de dienstverlening aan de inwoners, taken uit te voeren en daarbij de financiën op orde verenigingen en bedrijven in Scherpenzeel op de iets hebben. Indien het college van Gedeputeerde Staten langere termijn. Daarnaast zijn er sterke twijfels meent dat een gemeente hiertoe niet in staat is en of Scherpenzeel zelfstandig de grote opgaven haar verantwoordelijkheid wil nemen, dan zijn waar gemeenten voor staan, aankan. onze instrumenten om in te grijpen echter beperkt. We gebruiken daarbij de term ‘bestuurskracht’. De beleidsregels bij de Wet arhi bieden een Dat begrip omvat verschillende aspecten: provincie de ruimte om een arhi-procedure op te de samenwerking en wisselwerking tussen bestuur, starten als er geen alternatieven binnen handbereik raad en ambtelijke organisatie; maar ook het zijn om het bestuurskrachtprobleem op te lossen, vermogen om op een goede, wederkerige manier maar de stuurruimte is zeer beperkt. Twee aspecten samen te werken met regionale partners. vragen om aparte aandacht: vooringenomenheid en Daarbij gaat het om niet alleen ‘halen’ maar ook draagvlak. ‘brengen’ en het besef dat een regionaal belang Het toepassen van de Wet arhi is alleen mogelijk soms een andere inbreng vraagt dan een puur als we herindeling een goede oplossing vinden. lokaal belang. Met andere woorden: zonder deze opvatting mogen Al in 2007 realiseerde Scherpenzeel zich dat het op we de wet niet eens toepassen. eigen kracht niet verder kon. Toen de poging tot herindeling met Woudenberg en Renswoude niet De wet kent het begrip ‘draagvlak’ ook een bijzondere doorging, koos de gemeente voor dienstverlenings– positie toe, zonder te definiëren wat we hieronder overeenkomsten met verschillende andere moeten verstaan. Het is een veelkoppig begrip. gemeenten. Maar dat bleek niet afdoende. Draagvlak hoeft, ook aldus de minister, niet Onlangs besloot Scherpenzeel tot een meer hetzelfde te zijn als een meerderheid onder de strategische samenwerking met Barneveld, terwijl die gemeente liever een echt huwelijk heeft dan een LAT-relatie. En als dat huwelijk er niet in zit, blijft Barneveld liever gewoon een goede buur. Zodoende is het aan de provincie om door te pakken. En dat doen we liever voordat het te laat is.

Pas in actie komen als een gemeente op omvallen staat, leidt tot grote schade voor inwoners, ondernemers en het Rijk, dat er een artikel-12- gemeente bij krijgt. Het gaat ookover draagvlakinderegio, onder inwoners van éénvan debetrokkengemeenten. vraagt somsombesluitenzonderapplaus. meer sprakezijnvan eenherindeling.Leiderschap gemeente, dankanerindetoekomst nauwelijks minderheid onderdebewoners van éénbetrokken Als we hetverengen totpuureenmeerderheid/ die wens. constructie hetbesteinstaat isomtevoldoen aan endaarnadevraagwelke Kieskompas-onderzoek; toe doen.Dat hebbenwe onderzochtinonseerste voorzieningen ervoor deinwoners daadwerkelijk Uiteindelijk gaat hetomdevraagwelke en depolitiekinregio. maatschappelijke instellingenenverenigingen I&A/GIC 21013068 Bunschoten

Spakenburg

Legenda

Maarn

Te vormengemeente Te gemeentegrens vervallen Maasbergen

!

! !

Woudenberg ! ! ! !

! !

! !

!

!

!

!

!

! ! ! ! ! ! !

!

! Hoevelaken

!

!

! !

!

! Scherpenzeel

! !

!

!

! ! !

!

! !

!

! ! ! !

Achterveld ! ! ! !

!

Zwartebroek

!

!

!

! !

!

! ! !

!

De Glind !

!

! !

!

!

!

! !

! Terschuur !

!

!

! Renswoude

!

!

!

! !

!

!

!

!

!

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! Ederveen !

!

Barneveld ! sterke gemeente. Daarmee wordt Scherpenzeeleen sterkdorpineen volop ruimte is voor lokale dorpsgerichte autonomie. overtuigd dat erookineentoekomstige gemeente de huidigegemeenteBarneveld, zijnwe ervan voortbordurend opeenalsterkdorpenbeleidin samen eenmoderndorpenbeleidteontwikkelen, Omdat we beidegemeentengevraagdhebben Integendeel: deze lijkt eerder sterker te zijn geworden. van woonkernen nietafneemtnaeenherindeling. wij niet:deervaring heeftgeleerddat deidentiteit ook identiteitinleveren. Voor dat laatste vrezen veel inwoners vrezendat zemetdezelfstandigheid We weten dat dat inScherpenzeelgevoelig ligt: de regioopeenbreeddraagvlakkanrekenen. zeker optermijndebesteoplossingbiedt,diein constatering dat eengemeentelijkeherindeling We hebbenhetopenoverleg afgerond metde En nuverder…. www..nl [email protected] 026 35999 6800 GXArnhem Postbus 9090 6811 CGArnhem Markt 11 Provincie Gelderland Lunteren Kootwijkerbroek Ede Stroe Garderen Wekerom Harskamp Kootwijk Uddel

21 300 403