Piękna Gmina Osina Album
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Krystyna Kamińska Ireneusz Krzysztof Szmidt PIĘKNA GMINA OSINA Album wydano z pomocą środków Projektu współfinansowanego przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013 ZLP Gorzów Wlkp. | SONAR 2014 CO WARTO WIEDZIEĆ 0 GMINIE OSINA TU ŻYJEMY Przez gminę przebiega 15 południk geograficz- ny długości wschodniej. Średnia temperatura roczna Gmina wiejska z siedzibą w Osinie jest poło- w gminie wynosi tu 7 – 8,3 st. C, suma opadów żona w środkowej części powiatu goleniowskiego. atmosferycznych w roku – 550-600 mm, a długość Zajmuje powierzchnię 102 km² (10.166 ha), z cze- okresu wegetacyjnego aż 210 – 215 dni. go użytki rolne stanowią 56%. Mieszka tu niespełna Na terenie gminy znajduje się część obszaru chro- 3 tys. osób, co daje wskaźnik zaludnienia średnio nionego Natura 2000 pod nazwą „Ostoja Gole- 29 osób na 1 km². Lasy zajmują 34% powierzchni. niowska” – specjalny obszar ochrony siedlisk. Naj- W skład gminy wchodzi 10 sołectw: Bodzęcin, wyższe wzniesienie to góra Buczynka o wysokości Kikorze, Kościuszki, Krzywice, Osina, Przypólsko, 55,2 m, położona 1 km na północny zachód od Redło, Redostowo, Węgorza i Węgorzyce. Krzywic. Osina z lotu ptaka Przez gminę przepływają rzeki: Gowienica – MY, MIESZKAŃCY płynie wzdłuż zachodniej granicy gminy i uchodzi do Roztoki Odrzańskiej, Stepnica – prawy dopływ W sołectwach gminy dominuje rolnictwo, ale Gowienicy, płynie przez środkową część gminy z współcześni rolnicy są bardziej biznesmenami niż południa na północ, ma ujście w okolicy Węgorzy, rolnikami w tradycyjnym tego słowa znaczeniu. Ży- Pilesza – struga, prawy dopływ Stepnicy i Leśnica ciu gospodarczemu gminy ton nadają duże, ponad (Węgorzynka). W pobliżu wsi Kościuszki leży jedy- 100-hektarowe gospodarstwa, w których nie tyl- ne jezioro na terenie gminy zwane Kościuszki (lub ko uprawia się ziemię i hoduje zwierzęta, ale także Olchowskie) o powierzchni 46,6 ha, głębokości przetwarza żywność, wykonuje usługi, a nawet pro- maksymalnej 5,6 m, a średniej – 3,2 m. wadzi produkcję. We wsiach gminy jest kilka firm, Na terenie gminy jest 3.524 ha lasów, co stano- ale wielu mieszkańców dojeżdża do pracy w Nowo- wi 35% powierzchni. Są tu dwa rezerwaty przyro- gardzie lub w Goleniowie. dy: „Wrzosiec” i „Krzywicki mszar”, oba w sąsiedz- Z drugiej strony – we wsiach budują sobie domy twie wsi Krzywice. mieszkańcy miast, którzy przedkładają świeże po- Hotel i restauracja „15 połódnik” w Kikorzu Nowa świetlica w Krzywicach wietrze i bliskość przyrody nad tempo miejskiego oferuje Gminna Biblioteka Publiczna w Osinie, życia. Jedni i drudzy bardzo dbają o urodę swoich która prowadzi pięć punktów bibliotecznych (Wę- domów i ich otoczenie. Latem wszędzie tu mnó- gorza, Kościuszki, Krzywice, Redostowo, Kiko- stwo kwiatów, jesienią dojrzewają dorodne owoce. rze). W bibliotece, poza wypożyczaniem książek i Mieszkańcy wsi są mobilni, dysponują samocho- dostępem do Internetu, prowadzone są spotkania dami, bez trudu przenoszą się z jednego miejsca poetyckie, wieczornice, pogadanki, konkursy oraz na drugie, bo drogi dojazdowe są dobre, a gmina zajęcia plastyczne. dba o wygody dnia codziennego. W gminie Osina W całej gminie i w poszczególnych sołectwach wszystkie wsie mają nieograniczony dostęp do gazu organizuje się dużo imprez, które jednoczą miesz- ziemnego, we wszystkich wsiach są wodociągi, a w kańców i są okazją zarówno do rywalizacji, jak i do większości również kanalizacja. wspólnej zabawy. Co roku w innej wsi organizowany Gmina przejęła na siebie koszty selektywnej jest Turniej Sołectw o Puchar Wójta. Co roku roz- zbiórki odpadów. Dzieci uczą się w dużym, dobrze grywana jest rywalizacja o tytuł Najładniejszej Wsi i wyposażonym Zespole Szkół Publicznych o 40- Najładniejszej Zagrody. Dużym wydarzeniem są do- letniej tradycji, otoczonym nowoczesnymi boiska- roczne gminne dożynki, do których wsie-gospodarze mi sportowymi. W każdej wsi jest świetlica, gdzie przygotowują się długo i starannie, z pełną dbałością mogą się spotykać dorośli mieszkańcy i gdzie są o program imprezy i wygląd wsi. O imprezach we prowadzone zajęcia dla dzieci. Dostęp do książek wsiach piszemy w odpowiednich rozdziałach. Stary cmentarz przykościelny Kościół w Bodzęcinie Zachodnim. Archeolodzy odkryli tam 206 kopców HISTORIA I ZABYTKI ziemnych o średnicy podstawy aż do 30 m i wyso- Przed naszą erą na terenie całej gminy znajdo- kości aż do 3 metrów. wało się wiele siedzib, które odkrywane były już na Większość wsi założona została we wczesnym przełomie XIX i XX wieku. Niemal każda wieś ma średniowieczu. Powszechny był podział na majątek swoją daleką metrykę potwierdzoną cennymi zna- właściciela (rycerski), majątek kościelny (tu później leziskami archeologicznymi. Część z nich znajduje szkoła) oraz wieś chłopską (ziemia i gospodarstwa się w muzeum w Szczecinie, ale większość pozostała rolników). Pałace, siedziby właścicieli zostały znisz- w niemieckich muzeach. Najcenniejszym i najbar- czone w czasie działań wojennych, a w latach 50. dziej obecnie dostępnym jest cmentarzysko kurha- XX wieku ostatecznie rozebrane. Pozostały nielicz- nowe z epoki późnego brązu w sąsiedztwie Osiny, ne fragmenty zabudowań gospodarskich. Z zasobów jedno z największych pół kurhanowyh na Pomorzu chłopów zachowało się kilka szachulcowych chałup Chata ryglowa w Redostowie Brama i kościół w Węgorzycach mieszkalnych z XIX wieku, później znacznie odno- w naszych czasach i szereg nowych obiektów wybu- wionych. Natomiast w nowych budynkach obser- dowanych współcześnie z finansową pomocą Unii wuje się nawrót do szachulca, ale tylko jako formy Europejskiej. ozdoby. Pamiątką po starej organizacji wsi jest kilka pieców chlebowych postawionych poza linią stodół, żeby zapobiec pożarom. PRZYRODA ŻYWA Najwięcej obiektów zachowało się z majątków kościelnych. Choć kościoły legitymują się starą Gmina Osina to czyste środowisko, bardzo ma- metryką, na ogół budowane były przez lokalnych lownicze i atrakcyjne, typowo polskie krajobrazy z majstrów i w ciągu wieków kilka razy zmieniane w cenną florą i fauną. Lasy obfitują w grzyby i jagody, całości lub w części. Wiele z nich doznało znacz- są zasobne w zwierzynę: sarny, dziki, lisy, jelenie. nych uszczerbków po II wojnie światowej, a proces Zespoły o naturalnych cechach reprezentują wa- ich odbudowy kończy się dopiero teraz konsekracją lory botaniczne: bagienne olszyny, fragmenty cen- w 2014 roku kościoła w Węgorzycach. nych buczyn, grąd grabowy, fitocenozy turzycowi- Zabytki z gminy Osina są cenne dla historii re- skowe i ziołorośla oraz rośliny chronione: storczyki, gionu od osadnictwa prehistorycznego przez wiel- bagno zwyczajne, sit tępokwiatowy. To także teren kie majątki rycerskie, zniszczenia z okresu ostatniej istotny dla fauny. Występują tu m. in. ptaki: błot- wojny i rugowania śladów niemieckich aż po PGR-y niak stawowy, derkacz, czajka, gąsiorek, krętogłów, „Mszar” i „Wrzosiec” w okolicach Krzywic żuraw, czajka, zimorodek, pliszka górska, krakwa, Cenne zadrzewienia śródpolne z małymi oczkami kania ruda, derkacz, sowa uszata, srokosz. Spośród wodnymi swym urokiem przyciągają uwagę o każ- innych kręgowców występują m.in.: gady – zaskro- dej porze roku. niec, jaszczurka zwinka; płazy – kumak nizinny, rzekotka drzewna, ropucha szara, żaby – trawna, moczarowa i jeziorkowa oraz ssaki i ryby. Szczególnymi walorami przyrodniczymi cha- 15 POŁUDNIK rakteryzują się podworskie parki (szczegółowe Zachodniopomorskie gminy leżące na szlaku opisy w rozdziałach o sołectwach) i proponowany 15 południka: Rewal, Pyrzyce, Golczewo, Osina do utworzenia kulturowo-leśny rezerwat przyrody i miasto Stargard Szczeciński opracowały projekt pod nazwą „Cmentarzysko kurhanowe nad Leśnicą”, „15. Południk”, aby wspólnie działać i pozyskiwać prawnie chroniony ze względu na kurhany oraz rezer- fundusze na rozwój turystyki, kultury i rekreacji. wat leśny, zwłaszcza starodrzewy z okazałymi dębami Ucestnicy wierzą, że projekt pomoże skupić rozpro- i bukami, w runie zaś chroniona konwalia majowa i szone działania wokół wspólnej idei i stworzyć nowe rzadki wężymord niski. produkty turystyczne. Gmina Osina podejmuje ten W ryby obfitują torfowiska w okolicach Krzy- projekt z nadzieją na turystyczny rozwój. wic „Krzywicki Mszar” i „Wrzosiec”, a także rozle- wisko wody na skraju Węgorzyc. Oczyszczalnia w Osinie i przepompownia w Węgorzycach LIDER EKOLOGII W Osinie dba się o ekologię. Za realizację pro- nej poczynione w ostatnich czterech latach. Komi- jektu „Kompleksowa kanalizacja gminy z budo- sja ocniająca wyniki konkursu uznała, że inwestycja wą oczyszczalni ścieków” gmina Osina zdobyła II „Kompleksowa kanalizacja i budowa oczyszczalni miejsce w kategorii „Efektywność” w konkursie ścieków w gminie Osina” to przykład, że środki „Zachodniopomorski Lider Ekologii 2014” zorga- Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Re- nizowanym przez Wojewódzki Fundusz Ochrony gionalnego Programu Operacyjnego Województwa Środowiska oraz Polską Fundację Ekologiczną. Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013 przy- Tytuł II Lidera Ekologii gmina uzyskała za ogrom- noszą wymierne efekty i przykład gospodarskiego ne inwestycje w rozwój infrastruktury kanalizacyj- podejścia do podjętych działań i obowiązków. Jezioro w Kościuszkach Hotel i restauracja „15 połódnik” w Kikorzu Stacja wypoczynkowa na szlaku ATRAKCJE TURYSTYCZNE lokalnymi i gruntowymi, głównie o nawierzchni asfaltowej. Nad jeziorem w Kościuszkach czekają Funkcje rekreacyjne dla mieszkańców gmiy na zanęty pękne okazy ryb. i ich gości doskonale spełniają