Adam Mickiewicz Poznał Swoją O 14 Lat Młodszą Żonę – Celinę Szymanowską W Rosji, Jednak Wtedy Interesował Się Bardziej Jej Matką, Która Była Słynną Pianistką
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
A D A M MICKIEWICZ - „ POETA PRZEOBRAŻEŃ” MARIKA KISIOŁEK 1B ADAM BERNARD MICKIEWICZ • Najwybitniejszy – obok Juliusza Słowackiego i Zygmunta Krasińskiego – polski twórca romantyczny, poeta, wizjoner, publicysta, działacz polityczny. • Urodził się 24 grudnia 1798 r., zmarł 26 listopada 1855 r. Do jego najważniejszych dzieł należą zbiory poezji "Ballady i romanse", "Sonety Krymskie", poemat "Konrad Wallenrod", dramat "Dziady" i epopeja narodowa "Pan Tadeusz". ŻYCIORYS ADAMA MICKIEWICZA LATA MŁODZIEŃCZE Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 roku w Zaosiu koło Nowogródka. Jego rodzina wywodziła się z drobnej szlachty, ojciec pracował w sądzie w Nowogródku. W tamtych okolicach upłynął pierwszy okres życia Adama, który tam chodził do szkoły. • W 1812 roku Mickiewiczowi umarł ojciec. • W 1815 roku Adam udał się do Wilna, gdzie na tamtejszym uniwersytecie rozpoczął studia. Studiował na Uniwersytecie Wileńskim. • W latach 1819 – 1823, pracował w Kownie jako nauczyciel, co nie było dla niego szczytem ambicji. W tamtym czasie napisał m.in. Ballady i romanse oraz II i IV część Dziadów. W tym celu korzystał z bogatej tradycji ballad i podań litewskich. • W latach 1823-1824 Mickiewicz był jednym z założycieli i aktywnym działaczem tajnego patriotycznego Towarzystwa Filomatów, za co został aresztowany wraz z grupą przyjaciół i uwięziony w klasztorze bazylianów w Wilnie. • W tamtym czasie poznał również Marylę Wereszczakównę, do której miłość wpłynęła na jego całe późniejsze życie, nie tylko osobiste, ale również na jego twórczość. Rodzina Maryli uznała, iż nie był on dla niej odpowiednim kandydatem na męża, a więc Maryla wkrótce stała się żoną hrabiego Puttkamera. ETAP ROSYJSKI Lata 1824-1829 spędził w centralnej Rosji, w Odessie, Moskwie i Petersburgu, gdzie wszedł w środowisko elity postępowej inteligencji rosyjskiej. W Rosji powstały jego słynne Sonety krymskie oraz Konrad Wallenrod. Zaprzyjaźnił się z tamtejszymi romantykami (m.in. Puszkinem) oraz dużo podróżował – na Krym, do Moskwy, Petersburga czy Odessy. ETAP DREZDEŃSKI • W 1829 r. wyjechał w podróż po Europie. Zwiedzał Niemcy, Szwajcarię i Włochy, w Berlinie słuchał wykładów Hegla. Nawiązał liczne kontakty w międzynarodowym środowisku artystycznym. We Włoszech dowiedział się o wybuchu powstania listopadowego. Zdecydował się udać do Polski, gdzie przybył pod koniec 1831 roku, jednak nie udało mu się przedostać do Królestwa. • W 1832 roku razem z falą popowstańczej emigracji znalazł się w Dreźnie, gdzie powstała najsłynniejsza, III część Dziadów. Również w 1832 roku przyjechał do Paryża, gdzie postanowił pozostać na dłużej. OSTATNI ETAP ŻYCIA MICKIEIWCZA • Życie poety w Paryżu było trudne. Brakowało mu stałych źródeł dochodów. Mickiewicz uczestniczył w życiu publicznym. Współpracował m.in. z Towarzystwem Literackim i Towarzystwem Narodowym Polskim. • W 1834 roku ożenił się z Cecylią Szymanowską oraz wydał Pana Tadeusza. • Miał sześcioro dzieci: Władysław Mickiewicz Maria Gorecka Józef Mickiewicz Jan Mickiewicz Aleksander Mickiewicz Helena Mickiewicz • Mickiewicz odsunął się od działalności publicznej aż do roku 1840, kiedy to objął nowo powstałą katedrę literatur słowiańskich w Collège de France. Później rozpoczął działalność publicystyczną na łamach Trybuny Ludów. Wtedy też jego żona zachorowała, a Mickiewicz stracił pracę. Nowe zatrudnienie znalazł jako bibliotekarz w Paryżu. • Podczas pobytu w Rzymie w 1848 r. Mickiewicz utworzył Legion Polski na służbie walczącej LEGION POLSKI Lombardii. Jego cele i pogram wyłożył w tekście "Skład zasad". I ŚMIERĆ • Ostatnią akcją patriotyczną poety była próba sformowania Legionów Polskich do walki z Rosją po przystąpieniu Francji do wojny krymskiej. • Niespodziewanie zmarł 26 listopada 1855 roku w Konstantynopolu. Został pochowany we Francji na polskim cmentarzu w Montmorency. W 1900 r. trumnę uroczyście przeniesiono do sarkofagu w katedrze wawelskiej. Mickiewicz na łożu śmierci w Konstantynopolu, 1855, autor nieznany NAJWAŻNIEJSZE DZIEŁA ADAMA MICKIEWICZA • Zima miejska (1818, debiutancki wiersz Mickiewicza), • Oda do młodości (1820), • Ballady i romanse (1822), • Grażyna (1823), • Dziady , część II i IV (1823), • Sonety krymskie (1826), • Konrad Wallenrod (1828), • Reduta Ordona (1831), • Dziady , część III (1832), • Księgi narodu polskiego , Księgi pielgrzymstwa polskiego (1832), • Pan Tadeusz (1834), • Liryki lozańskie (1839-1840) CIEKAWOSTKI O MICKIEWICZU 1. Mickiewicz zadebiutował na łamach Tygodnika Wileńskiego w roku 1818 utworem „Zima miejska”. 2. Mickiewicz nigdy nie odwiedził Krakowa ani Warszawy. 3. Po kilkumiesięcznym pobycie w więzieniu, za osobistym poręczeniem Joachima Lelewela. Mickiewicz opuścił areszt w kwietniu 1824 roku. 4. Skazany na osiedlenie w Rosji, wbrew intencjom carskich władz, przebywał wśród tamtejszej elity i nawiązał przyjaźń z dekabrystami i Puszkinem. Rosyjską i polską arystokrację podbijał swoimi improwizacjami w języku francuskim. 5. Kiedy Mickiewicz miał pięć lat, spadł z dachu w wyniku czego stracił przytomność. Matka od razu poleciła go Najświętszej Panience, po czym odzyskał on przytomność. To zdarzenie zawarł w Inwokacji. 6. Mickiewicz uczęszczał do szkoły prowadzonej przez dominikanów w Nowogrodzku. Kiedy był w klasie czwartej, ksiądz Dzwonkowski, który był profesorem literatury, zadał uczniom dość trudną pracę domową. Mili oni napisać wiersz lub prozę na podany temat. Kiedy następnego dnia przeczytał wiersz Mickiewicza, podejrzewał, że pomagał mu tata, który był wtedy znany z pisania drobnych utworów. Chociaż Mickiewicz twierdził, że odrobił tę pracę sam, to i tak otrzymał karę – musiał klęczeć w kacie klasy. Ojciec chłopca zaprzeczył jakoby mu pomagał i dlatego też profesor przeprosił Mickiewicza i poradził, aby ten podążał tą drogą, bo stanie się dumą swojego kraju. 7. Adam Mickiewicz poznał swoją o 14 lat młodszą żonę – Celinę Szymanowską w Rosji, jednak wtedy interesował się bardziej jej matką, która była słynną pianistką. Jednak wkrótce po wydaniu „Pana Tadeusza” się z nią ożenił. Spotkała się ona z wielką niechęcią ze strony środowiska polskiej emigracji. Krytykowano ją za rozrzutność, niezrównoważenie psychiczne czy chęć dominacji w związku. W roku 1838 uznawała się za wcielenie Matki Bożej, wieszczkę i odkupicielkę narodu polskiego. Twierdziła, także, że posiada uzdrowicielskie moce. Początkowo Mickiewicz sam sprawował opiekę nad żoną, jednak później oddał ja do szpitala dla obłąkanych w Vanves. Z Szymanowską miał on sześcioro dzieci. 8. Mickiewicz wziął ślub w pożyczonym fraku, a wszystko na skutek nieporozumienia. Przyjaciele zostawili jego ślubny strój w mieszkaniu, ten jednak udał się prosto do swojego wydawcy i świadka na ślubie – Eustachego Januszkiewicza. Kiedy zobaczył on nieprzygotowanego Mickiewicza, oddał mu swoją koszulę i frak. Z tego powodu sam nie wziął udziału w uroczystości. Poeta przybył do kościoła z godzinnym opóźnieniem, w chwili, kiedy kościelny gasił już świece. 9. Na skutek tego, że nie brał on czynnego udziału w walkach podczas powstania listopadowego, zarzucano mu walkę tylko za pomocą słowa. 10. Mickiewicz o śmierci matki dowiedział się z trzymiesięcznym opóźnieniem. Wszystko za sprawą kolegów, którzy chcieli go ochronić przed nadmiernymi przeżyciami. OSIEDLE MICKIEWICZA W RADOMSKU • Ciekawostką może być również to, iż w Radomsku znajduj się osiedle Adama Mickiewicza. • Główne ulice to: Szarych Szeregów, Pana Tadeusza, Jacka Soplicy, Podkomorzego, Wojskiego, Gerwazego, Jankiela, Telimeny, Protazego, Zajazd. • Jak można zauważyć nazwy ulic pochodzą głównie od imion lub nazwisk bohaterów poematu epickiego pt.,,Pan Tadeusz''. DZIEŁA ADAMA MICKIEWICZA ,,DZIADY'' • Dziady – cykl dramatów romantycznych Adama Mickiewicza publikowany w latach 1823–1860. Składają się na niego trzy luźno powiązane części oraz część pierwsza, wydana pośmiertnie, mająca charakter nieukończony: • Dziady część II – dramat z 1823 roku • Dziady część IV – dramat z 1823 roku • Dziady część III – dramat z 1832 roku • Dziady część I – dramat ogłoszony pośmiertnie w 1860 roku (nieukończony) • Oprócz dramatów, w skład II części wchodzi wiersz Upiór publikowany początkowo jako osobny utwór, zaś w skład III części rozległy Ustęp – epicki komentarz ukazujący obraz carskiej Rosji, zakończony słynnym wierszem Do przyjaciół Moskali. • Ciężko nie odnieść wrażenia, iż każda cześć cyklu stanowi odrębne dzieło i nic poza wspólnym tytułem nie łączy kolejnych odsłon dramatu w spójną całość. Takie postrzeganie sprawy jest jednak błędne. Spoiwem wszystkich części „Dziadów” jest właśnie tytułowy, pogański obrzęd polegający na przywoływaniu dusz zmarłych, który w utworze pozwala na swobodne łączenie się ze sobą dwóch światów – doczesnego i pośmiertnego. Ponadto warto zwrócić uwagę, iż we wszystkich częściach „Dziadów” bohaterem jest młody człowiek (pod różnymi imionami), którego poznajemy jako nieszczęśliwego kochanka, a następnie wojownika o niepodległość ojczyzny (w drugiej części widzimy go jako zjawę z krwawiącym sercem). W tym momencie należy wspomnieć o wielu elementach autobiograficznych, jakie Mickiewicz zawarł w Dziadach – głównie nieszczęśliwa miłość oraz zaangażowanie się w sprawę odzyskania przez Polskę niepodległości. Zwłaszcza IV część „Dziadów” zawiera wiele odniesień do życiorysu poety – rozstanie z Marylą, dzieciństwo w Nowogrodku, śmierć matki, sympatię z filomatami. CIEKAWOSTKI O ,,DZIADACH'' • Dlaczego poszczególne części "Dziadów" nie są ponumerowane po kolei? Budowa "Dziadów" jest niejednorodna, a numeracja to nie przypadek, tylko świadomy zabieg poety, wskazujący na to, że