Suicide and Its Consequences for the Medical Education and Health Systems
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ﭼﺎﻟﺶ ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ و آﻣﻮزش ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﺎ ﭘﺪﻳﺪه ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻳﻮﺳﻔﻲ، ﻧﺮﮔﺲ ﺻﺎدﻗﻲ*، اﻋﻈﻢ ﻋﻠﻮي ﭼﻜﻴﺪه ﺗﺤﻠﻴﻞ ﭘﺪﻳﺪه ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﮔﺮﭼﻪ در ﺣﻮزه دﻳﻦ، اﺧﻼق و رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد، اﻣﺎ ﻋﻮارض و ﻧﺘﺎﻳﺞ آن ﺑﻪ ﺷﺪت ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ و آﻣﻮزش ﭘﺰﺷﻜﻲ را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ. اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻘﺎده از ﻣﺮور ﻣﺘﻮن و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻋﻠﻤﻲ از ﭘﺎﻳﮕﺎهﻫﺎي ﻣﻌﺘﺒﺮ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. ﭘﺪﻳﺪه ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ دﻳﻨﻲ و اﺧﻼﻗﻲ اﻣﺮي ﻧﻜﻮﻫﻴﺪه و ﻧﺎﻣﻘﺒﻮل اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ آن ﻣﺴﺘﻠﺰم ﻫﻤﻜﺎري ﺑﻴﻦ ﺑﺨﺸﻲ وﺳﻴﻊ اﺳﺖ. ﻧﻈﺎمﻫﺎي ﺳﻼﻣﺖ و آﻣﻮزش ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﺮاي ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه ﺷﻮم و روﺑﻪ ازدﻳﺎد ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭼﺎره اﻧﺪﻳﺸﻲﻫﺎي ﻧﻮﻳﻨﻲ در ﺳﻄﻮح ﺳﻪ ﮔﺎﻧﻪ ﻣﺮاﻗﺒﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. واژهﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي: ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ، آﻣﻮزش ﭘﺰﺷﻜﻲ، ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻣﺠﻠﻪ اﻳﺮاﻧﻲ آﻣﻮزش در ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ/ وﻳﮋهﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ آﻣﻮزش و ارﺗﻘﺎي ﺳﻼﻣﺖ/ اﺳﻔﻨﺪ1390؛ 11(9): 1453 ﺗﺎ 1460 ﻣﻘﺪﻣﻪ واژه ﺧﻮدﻛﺸﻲ در ﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻣﺮﮔﻲ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﻣﺸﻜﻼت ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ در ﺳﺮاﺳﺮ دﻧﻴﺎ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﻴﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از ﻋﻤﻞ ﻣﺜﺒﺖ ﻳﺎ ﻣﻨﻔﻲ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﺑﺮﻃﺒﻖ آﻣﺎر ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ در ﺳﺎل 2000 ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﺎﺷﻲ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ وﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ از ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻋﻤﻞ ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻔﺮ در اﺛﺮ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻣﺮدهاﻧﺪ.ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت ﺧﻮد آﮔﺎه ﺑﺎﺷﺪ(5) ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻋﻤﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﺑﻪ دﻳﮕﺮﻳﻚ ﻧﻔﺮ در ﻫﺮ 40 ﺛﺎﻧﻴﻪ ودر ﺳﺎل 2001 ﺣﺪود زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲدﻫﺪ .در ﺧﻴﻠﻲ از ﻣﺬاﻫﺐ و ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﻪ 500000 ﻧﻔﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ رﻗﻢ اﻓﺰوده ﺷﺪه اﺳﺖ(1) ﺗﺨﻤﻴﻦ زده ﺻﻮرت ﮔﻨﺎه و ﺟﻨﺎﻳﺖ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد اﻣﺎ در ﻣﻲﺷﻮد در ﺳﺎل 2020 ﻣﻴﻼدي ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻮﺳﻂ، ﻳﻚ ﻣﻮرد ﺑﻌﻀﻲ از ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت راﻫﻲ ﺑﺮاي ﺧﺎرج ﺷﺪن از ﻣﺮگ ﻧﺎﺷﻲ از ﺧﻮدﻛﺸﻲ در ﻫﺮ ﺑﻴﺴﺖ ﺛﺎﻧﻴﻪ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺪ(2) ﻣﻮﻗﻌﻴ ﺖﻫﺎي رﻧﺞ و ﻧﺎراﺣﺘﻲ و ﻳﺄس وﻧﺎاﻣﻴﺪي اﺳﺖ(1). ﻛﻪ آﻣﺎر ﻓﻮق ﺑﺴﻴﺎر ﭼﺸ ﻢﮔﻴﺮاﺳﺖ و از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ارﺗﺒﺎط ﺳﺆاﻻت زﻳﺮﺑﺮﺧﻲ ﺳﻮاﻻﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ آن ﺑﻪ Downloaded from ijme.mui.ac.ir at 18:02 +0330 on Saturday September 25th 2021 زﻳﺎدي ﺑﻴﻦ آﻣﻮزش و ﺳﻼﻣﺘﻲ وﺟﻮد دارد (3) ﻻزم اﺳﺖ وﺿﻮح ﻣﻄﻠﺐ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ: ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﭼﻪ ﺳﻴﺮ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻛﺎدر درﻣﺎﻧﻲ آﮔﺎﻫ ﻲﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ در زﻣﻴﻨﻪ ﻓﻮق داﺷﺘﻪ را ﻃﻲ ﻛﺮده اﺳﺖ؟ دﻳﺪﮔﺎه ﻣﺬاﻫﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﭼﻴﺴﺖ؟ آﻳﺎ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻳﻚ ﻋﻤﻞ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه ﻳﺎ ﺑﺤﺚ در ﻣﻮرد ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺑﻪ دوران اﻓﻼﻃﻮن ﺑﺮﻣ ﻲﮔﺮدد(4) ﻧﻔﺮت اﻧﮕﻴﺰ اﺳﺖ و اﮔﺮ ﻳﻚ ﻋﻤﻞ ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ اﺳﺖ آﻳﺎ ﺑﺎ آزادي و اﺳﺘﻘﻼل ﺷﺨﺺ ﻣﻨﺎﻓﺎت ﻧﺪارد؟ اﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪان اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﻦ * ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺆول:ﻧﺮﮔﺲ ﺻﺎدﻗﻲ (ﻣﺮﺑﻲ)، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ، واﺣﺪ ﭘﺪﻳﺪه را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﺮدهاﻧﺪ؟ در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳﻌﻲ ﺷﺪه ﺧﻮراﺳﮕﺎن(اﺻﻔﻬﺎن)، اﻳﺮان. [email protected] دﻛﺘﺮ ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻳﻮﺳﻔﻲ (داﻧﺸﻴﺎر)، ﮔﺮوه آﻣﻮزش ﭘﺰﺷﻜﻲ، ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت آﻣﻮزش ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺘﻮن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﺑﻪ ﺳﺆاﻻت ﻓﻮق داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ اﺻﻔﻬﺎن. اﺻﻔﻬﺎن، اﻳﺮان. ([email protected])؛ اﻋﻈﻢ داده ﺷﻮد. ﻋﻠﻮي (ﻣﺮﺑﻲ)، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ، واﺣﺪ ﺷﻬﺮﻛﺮد (داﻧﺸﺠﻮي دﻛﺘﺮي ﺗﺨﺼﺼﻲ ﭘﺮﺳﺘﺎري). ([email protected]) ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ: 5/7/90، ﺗﺎرﻳﺦ اﺻﻼﺣﻴﻪ: 14/9/90 ،ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش: 90/9/19 http://journals.mui.ac.ir ﻣﺠﻠﻪ اﻳﺮاﻧﻲ آﻣﻮزش در ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ/وﻳﮋه ﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ آﻣﻮزش و ارﺗﻘﺎي ﺳﻼﻣﺖ/ اﺳﻔﻨﺪ1390؛ 11(9)/ 1453 ﭼﺎﻟﺶ ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ و آﻣﻮزش ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﺎ ﭘﺪﻳﺪه ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻳﻮﺳﻔﻲ و ﻫﻤﻜﺎران از ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﻣﺘﻌﺪدي ﺷﺪه اﺳﺖ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺷﻮﻫﺮاﻧﺸﺎن در ﻣﻴﺎن ﺗﻠﻲ از ﻫﻴﺰم ﻣﻲاﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و زﻧﺪه زﻧﺪه ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻫﺮﻧﻮع ﻋﻤﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﻲﺳﻮﺧﺘﻨﺪ(10). ﻣﺮگ ﻣﻲﺷﻮد وﻟﻲ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ اﺑﻬﺎﻣﺎت زﻳﺎدي ﺧﻴﻠﻲ از اﻓﺮاد ﻣﺸﻬﻮر در ﻃﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ زﻳﺮا ﻣﻮاردي وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪهاﻧﺪ اﻟﻜﺴﻲ ﻣﺎﻧﺪر ﻛﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﻲداﻧﺴﺖ، ﻗﺒﻞ از ﺳﻘﺮاط ﻣﺮگ ﺷﺨﺺ ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮد ﺷﺨﺺ ﻣﻲﺷﻮد وﻟﻲ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﻓﻠﺴﻔﻲ، ﺧﻮد را در دﻫﺎﻧﻪ آﺗﺸﻔﺸﺎن اﻧﺪاﺧﺖ. ﻣﺤﺴﻮب ﻧﻤﻲﮔﺮدد. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ رﻓﺘﺎرﻫﺎي دﻳﮕﺮي وﺟﻮد دارد ﻣﺎرﺷﺎل روﻣﻞ ﻛﻪ ﻓﺎﺗﺢ ﺻﺤﺮا ﺑﻮد ﺑﺎ ﺳﻴﻢ ﭘﻴﺎﻧﻮ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ آن ﻣﺮگ اﺳﺖ وﻟﻲ از ﻧﻈﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻛﺮد. ﻧﺮون، اﻣﭙﺮاﻃﻮر روم، ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﺎرﺿﺎﻳﺘﻲ ﻣﺮدم ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﺷﻮد ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺤﺚ اﺳﺖ(6)ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻲﺗﻮان ﻓﻬﻤﻴﺪ ﻗﺼﺮ او ﻫﺠﻮم ﺑﺮده ﺑﻮدﻧﺪ، ﻳﻜﻲ از ﺑﻨﺪﮔﺎن آزاد ﻛﺮده ﺧﻮد ﻛﻪ اراﺋﻪ ﻳﻚ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻋﻴﻨﻲ از ﺧﻮدﻛﺸﻲ، ﻻزم اﺳﺖ(7). را واداﺷﺖ ﺗﺎ او را ﺑﻜﺸﺪ. ژراردو ﺑﻨﺰال، ﺷﺎﻋﺮ ﻓﺮاﻧﺴﻮي، ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﻤﻞ ﺧﺎﺗﻤﻪ دادن ﻋﻤﺪي، آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ و ﺑﻪ ﺗﻴﺮ ﭼﺮاغ ﺑﺮق ﺧﻮد را دار زد(11). ارادي ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮﻳﺶ اﺳﺖ(8) ﺧﻮدﻛﺸﻲ، اﻧﻮاع در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺮم ﻋﻠﻴﻪ ﺧﻮد و ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ دارد. ﺑﺪون ﺷﻚ، ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻋﻤﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮد ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﮔﻨﺎه ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﻣﺮگ را ﺑﺮ زﻧﺪﮔﻲ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲ دﻫﺪ. اﻣﺎ ﻋﻠﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲﻛﺸﺘﻨﺪ از ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺤﺮوم ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻓﺮد ﺑﻪ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ، در ﺗﻤﺎم ﻣﻮارد، ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ(8). در ﻳﻮﻧﺎن ﻗﺪﻳﻢ اﻣﻜﺎن داﺷﺖ ﻣﺮﺗﻜﺒﺎن ﺟﺮاﻳﻢ ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ ﻧﺪارﻧﺪ ﺣﺘﻲ، ﺑﻴﻦ اﻳﻦ ﻋﻠﺖﻫﺎ ﮔﺎﻫﻲ اﺧﺘﻼﻓﺎت و ﻣﻬﻢ، ﺣﺘﻲ ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﻧﻴﺰ ﺗﺤﺖ ﺗﻌﻘﻴﺐ و ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻗﺮار ﺗﻀﺎدﻫﺎﻳﻲ وﺟﻮد دارد(5). ﮔﻴﺮﻧﺪ. اﻓﻼﻃﻮن، ﻓﻴﻠﺴﻮف ﺑﺰرگ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮد: «ﻛﺴﻲ ﻛﻪ اﻧﺘﺤﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ، ﺑﺎﻳﺪ در زﻣﻴﻦ دور اﻓﺘﺎده، ﺧﺸﻚ و ﺳﻴﺮ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺧﻮدﻛﺸﻲ: ﺳﺨﺖ و ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺮده ﺷﻮد» ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﭘﺪﻳ ﺪهاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻮاره در ﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ ودر در ﻗﺮن ﺷﺸﻢ ﻣﻴﻼدي «روﺳﺘﻴﻨﻴﻦ» اﻣﭙﺮاﻃﻮر روم، ﻣﻘﺮر ﻛﺸﻮرﻫﺎ و ﻣﻠﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. اﻟﺒﺘﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ داﺷﺖ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺠﺎزات ﺷﻮد و دورﺑﺮﺧﻲ اﻗﻮام ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺧﻮدﻛﺸﻲ را ﺟﺮم ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻨﺪ، ازدواج ﺑﺎ ﺑﻴﻮه ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮدي، ﻣﻮﺟﺐ ﻧﻨﮓ و ﺳﺮاﻓﻜﻨﺪﮔﻲ ﺑﻠﻜﻪ در ﭘﺎرهاي از ﻣﻮارد از آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻋﻤﻞ اﻓﺘﺨﺎر اﺳﺖ(12). آﻣﻴﺰﻳﺎد ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ. ﺧﻮدﻛﺸ ﻲﻫﺎي ﻣﻌﺮوﻓﻲ ﻫﻤﭽﻮن ﺑﺎ ﻇﻬﻮر دﻳﻦ ﻣﺴﻴﺢ در اروﭘﺎ، ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻣﻤﻨﻮع ﺷﺪ و اﻳﻦ ﺧﻮدﻛﺸﻲ رﻛﻠﺌﻮﭘﺎﺗﺮا وﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺧﻮدﻛﺸ ﻲﻫﺎي ژاﭘﻨ ﻲﻫﺎي اﻗﺪام ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﺬﻫﺐ و اﺧﻼق ﻣﻌﺮﻓﻲ ﮔﺮدﻳﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ Downloaded from ijme.mui.ac.ir at 18:02 +0330 on Saturday September 25th 2021 ﻋﺼﺮ ﺳﺎﻣﻮرا ﻳﻲﻫﺎ ﻛﻪ «ﻫﺎراﮔﻴﺮي» ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد، از ﻧﻮع ﻣﺮﺗﻜﺐ آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺠﺎزات، از ﻧﻈﺮ ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺧﻮدﻛﺸ ﻲﻫﺎي اﻓﺘﺨﺎرآﻣﻴﺰ اﺳﺖ(9) اﻳﻦ روش ﻳﻚ ﻧﻮع «ﺗﺸﻴﻊ و دﻓﻦ ﺟﻨﺎزه ﻣﺤﺮوم ﻣﻲﺷﺪ»(13). ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﺣﺘﺮام و ﺑﺎ ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﻮده وﺑﻄﻮر ﻛﺒﻴﺮ ﻓﺮاﻧﺴﻪ در ﺳﺎل 1789 و ﺗﺤﻮل اﻓﻜﺎر در ﻣﻮرد ﺣﻔﻆ ﻣﺮﺳﻮم ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت آن در ﻳﻚ ﻣﻌﺒﺪ ﺗﻤﻴﺰ و روﺣﺎﻧﻲ اﻧﺠﺎم آزاد يﻫﺎي ﻓﺮدي و ﺣﻘﻮق اﺳﺎﺳﻲ اﻓﺮاد ﻣﻠﺖ، ﻣﺠﺎزات ﻫﺎي ﻣﻲﺷﺪ(1). ﺳﺎﺑﻖ ﺑﺮاي ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻟﻐﻮ ﺷﺪ. اﻧﻘﻼب ﻛﺒﻴﺮ ﻓﺮاﻧﺴﻪ درﺳﺎل ﺧﻮدﻛﺸ ﻲﻫﺎي ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ «اﻳﻨﻮت»(1) و «ﺳﺎﺗﻲ»(2) ﻧﻴﺰ 1789 ﺑﺮ اﺳﺎس ﻗﺒﻮل اﺻﺎﻟﺖ اﻓﺮاد و اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺷﺨﺺ، ﺟﺰء ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻫﺎي ﺗﻬﻮرﮔﺮاﻳﺎﻧﻪ و اﻓﺘﺨﺎر آﻣﻴﺰ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﺎﻟﻚ ﻧﻔﺲ و ﺟﺎن ﺧﻮد اﺳﺖ، ﻣﺠﺎزات ﻫﺎي ﺳﺎﺑﻖ را ﺑﺮاي ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ. در ﻣﺮاﺳﻢ «ﺳﺎﺗﻲ» ﻛﻪ ﻳﻚ ﺳﻨﺖ دﻳﺮﻳﻦ در ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻓﺴﺦ ﻧﻤﻮد(12). ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﺑﻮد، زﻧﺎن ﺑﻴﻮه ﺧﻮد را روي ﺟﺴﺪ دﻳﻮان ﻛﺸﻮر ﻓﺮاﻧﺴﻪ در ﺳﺎل 1815 ﻣﻴﻼدي ﭼﻨﻴﻦ رأي 1454 / ﻣﺠﻠﻪ اﻳﺮاﻧﻲ آﻣﻮزش در ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ/ وﻳﮋهﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ آﻣﻮزش و ارﺗﻘﺎي ﺳﻼﻣﺖ/ اﺳﻔﻨﺪ1390؛ http://journals.mui.ac.ir (9)11 ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻳﻮﺳﻔﻲ و ﻫﻤﻜﺎران ﭼﺎﻟﺶ ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ و آﻣﻮزش ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﺎ ﭘﺪﻳﺪه ﺧﻮدﻛﺸﻲ داد: «ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺟﺮم ﻧﻴﺴﺖ ﺗﺎ ﻣﻌﺎوﻧﺖ در آن ﺟﺮم را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﮔﻨﺎه ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮد(7). اﮔﺮ ﻣﺤﺴﻮب ﺷﻮد»(14) در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ در ﻛﺸﻮر ﻓﺮاﻧﺴﻪ، ﻓﺮد در اﺛﺮ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﺑﺴﻴﺎر، آﻣﺮزش ﺧﻮد را ﺑﻌﻴﺪ داﻧﺴﺘﻪ و ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺟﺮم ﻧﻴﺴﺖ، وﻟﻲ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺑﻪ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺟﺮم ﻣﺄﻳﻮس ﮔﺸﺘﻪ و ﺗﻮﺑﻪ ﻛﺮدن ﺧﻮد را ﺑﻲ ﻧﻔﻊ ﺷﻤﺮده اﺳﺖ، اﺳﺖ(15). در ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ ﻣﻴﻼدي در روﺳﻴﻪ، آﻟﻤﺎن و ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﺪ ﻳﺄس از ﺟﻤﻴﻊ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﮔﺬﺷﺘﻪاش ﺑﺪﺗﺮ اﺳﺖ(16) اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﺪ(10). ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ (ص) ﻧﻴﺰ ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﺪ: ﺑﺸﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ و اوﻟﻴﻦ ﻧﮕﺮش ﻋﻠﻤﻲ ﺑﻪ ﺧﻮدﻛﺸﻲ در ﺳﺎل 1737 ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اراده ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻛﺘﺎﺑﻲ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﺎن زﻧﺪﮔﻴﺶ را ﺗﻌﻴﻴﻦ دي ﻓﺎﻧﺘﻦ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ وي ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﻛﻠﻤﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻣﻲﻣﻴﺮد ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﺎن زﻧﺪﮔﻲ ﻓﺮا ﻣﻲرﺳﺪ، suicideرا در ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺑﻜﺎر ﺑﺮد ﻛﻪ در ﺳﺎل 1726 ﺑﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮان آن را ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﺄﺧﻴﺮ و ﻧﻪ ﺟﻠﻮ اﻧﺪاﺧﺖ(5). وﺳﻴﻠﻪ آﻛﺎدﻣﻲ ﻋﻠﻮم ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ. اﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ، ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ وﻟﻲ ﭘﻴﺸﻮاﻳﺎن ﭘﺮوﺗﺴﺘﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎﻟﻮﻳﻦ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ از دو ﻛﻠﻤﻪ ﻻﺗﻴﻦ sui ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ« ﺧﻮد» و cide ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﻛﻠﺴﻴﺎ ﻣﻄﺮح ﻛﺮد را ﻣﺤﻜﻮم ﻧﻤﻮده و ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺧﺪاوﻧﺪ «ﻛﺸﺘﻦ» اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ «ﺧﻮدﻛﺸﻲ» ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ رﺳﺎ و ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺨﺸﻨﺪه و ﻣﻬﺮﺑﺎن اﺳﺖ و اﺟﺎزه ﺗﻮﺑﻪ را ﻣﻲدﻫﺪ(7). از آن اﺳﺖ.اوﻟﻴﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻈﺎمدار در ﺑﺎره ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ﺑﺎ ﺧﻮدﻛﺸﻲ و ﺷﺮﻛﺖ در ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻣﺨﺎﻟﻒ دﺳﺖ اﻣﻴﻞ دورﻛﻬﺎﻳﻢ در ﺳﺎل 1897 در ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان اﺳﺖ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً در ﻣﺬﻫﺐ ﻛﺎﺗﻮﻟﻴﺴﻢ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان «ﺧﻮدﻛﺸﻲ» ﻣﻄﺮح ﮔﺮدﻳﺪ(8). ﻳﻚ ﮔﻨﺎه ﺑﺰرگ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. در دﻳﺪﮔﺎه ﺳﻘﺮاط ﺑﻴﺎن ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺧﻮدﻛﺸﻲ در ﻫﺮ ﺣﺎل اﺷﺘﺒﺎه اﺳﺖ ﻳﻬﻮدﻳﺖ ﻧﻴﺰ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﮔﻨﺎه ﺟﺪي ﻣﺤﺴﻮب زﻳﺮا ﻧﻤﺎﻳ ﺎنﮔﺮ ﺟﺪاﻳﻲ روح از ﺑﺪن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ آن را ﻣﻲﺷﻮد و ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻨﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ(1). در ﻣﺎ ﻗﺮار داده اﺳﺖ. اﻓﻼﻃﻮن ادﻋﺎ ﻛﺮد ﺧﻮدﻛﺸﻲ اﺷﺘﺒﺎه در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭘﻴﺮوان ﻓﻠﺴﻔﻪ رواﻗﻴﻮن ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ، ﻫﺮ زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻮده و ﻳﻚ ﻋﻤﻞ ﻧﻨﮕﻴﻦ اﺳﺖ و ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻣﻌﻨﺎي زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ و ﺷﻜﻮﻓﺎ ﺷﺪن اﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ در ﻳﻚ ﻗﺒﺮ ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ دﻓﻦ ﮔﺮدد. ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﺑﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺎﺷﺪ ﺧﻮب ﻋﻠﺖ ﺗﻨﺒﻠﻲ و ﺗﺮﺳﻮ ﺑﻮدن ﻓﺮد در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺸﻜﻼت زﻧﺪﮔﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮدن و ﻛﻴﻔﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻧﻪ ﻛﻤﻴﺖ آن(7) اﺳﺖ (4و7) ارﺳﻄﻮ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻳﻚ ﻋﻤﻞ اﺷﺘﺒﺎه ﺧﻮدﻛﺸﻲ در ﻓﺮﻫﻨﮓ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻋﻘﺐ ﻧﺸﻴﻨﻲ از ﻧﻴﻞ اﺳﺖ وﻟﻲ ﭘﻴﺮاﻣﻮن اﻳﻦ اﺷﺘﺒﺎه ﻳﺎ ﮔﻨﺎه وﻳﮋه ﭼﻴﺰي را اﺑﺮاز ﺑﻪ ﻏﺎﻳﺖ ﻛﻤﺎل و ﺳﻘﻮط ﺑﻪ وادي ﺣﺴﺮت و ﻧﺎﻛﺎﻣﻲ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ آن ﭼﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ﻧﻈﺮ اﻓﻼﻃﻮن و ارﺳﻄﻮ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ اﺳﺖ.ﺣﻀﺮت ﺑﺎﻗﺮ(ع) ﻓﺮﻣﻮد: « ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺆﻣﻦ ﺑﻪ ﻫﺮ اﺳﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﺘﻘﻼل اﻓﺮاد در ﺧﻮدﻛﺸﻲ در ﻧﻈﺮ ﺑﻼﻳﻲ ﻣﺒﺘﻼ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﻣﺮدﻧﻲ ﻣﻲ ﻣﻴﺮد ﻣﮕﺮ اﻳﻦ Downloaded from ijme.mui.ac.ir at 18:02 +0330 on Saturday September 25th 2021 ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ(7).