Taal actief | Lessuggestie | groep (6), 7 en 8 | Mijn Malmberg

Een leuke afsluiting van de week!

Hoe populair is jouw naam?

Onderwerp Aan het begin van elk jaar verschijnt een lijst met de meest frequente voornamen van het afgelopen kalenderjaar. Dit, of de geboorte van een zusje/broertje bij een van de kinderen, kan aanleiding zijn voor een les over voornamen. Doel De kinderen bespreken met elkaar verschillende onderwerpen die te maken hebben met naamgeving van een baby. In een extra opdracht werken zij dit onderwerp op meer creatieve wijze uit. Materiaal Lijstjes met top 10-noteringen. Denk aan clubs van de eredivisie, uitslag EK schaatsen; muziek top 10, mijn drie leukste tv-programma’s. Opdrachtkaarten (1 of 2 sets, afhankelijk van het aantal groepjes). Klassenlijst (alleen voornamen) van elke groep op school. Computers met internetaansluiting. Antwoordkaarten (1 of 2 sets afhankelijk, van het aantal groepjes). Extra opdrachtkaarten (creatieve verwerking). Materiaal bij extra opdrachten: zie opdrachtkaartjes. Lesduur 30 minuten (instructie en kopieerblad 1). Als u de extra opdracht laat maken, komt er ca. 30 minuten bij. Toelichting Deze lessuggestie is geschreven voor groep 6 t/m 8. Bepaal zelf welke opdrachtkaarten het meest geschikt zijn voor uw groep. Kopieer die in voldoende mate. Informatie De populairste jongensnamen van 2008 waren van plaats 1 t/m 5 respectievelijk: Daan, Sem, Tim, Jayden en Thomas. Bij de meisjes stond Sophie op nummer 1. Julia, Lieke en Emma volgden, terwijl Sanne op de plaats 5 eindigde.

Beste schaatsers allertijden

Mannen NAAM LAND JAAR ACHTERSTAND 1. USA 1979 0,00 2. NED 1972 0,12 Single top 100 21-02-2009 3. Clas Thunberg FIN 1926 0,67 4. NOR 1937 0,94 1 André van Duin 5. NOR 1911 1,06 De balletjes van de Koningin 6. NOR 1993 1,08 2 Cidinho E Doca Rap das armas 7. NED 1997 1,52 3 Lady GaGa 8. NOR 1951 1,74 Just Dance 9. GianniTop Romme 10 meisjesnamenNED 2002 1,98 4 Adele 10. NED 1968 1,99 Make You Feel My Love 1. Sophie 5 Milow 2. Julia Ayo Technology 3. Lieke 6 Jeroen van der Boom 4. Emma Alles min één 7 Ilse DeLange Miracle

© Malmberg, ‘s-Hertogenbosch blz.  van 6 Taal actief | Lessuggestie | groep (6), 7 en 8 | Mijn Malmberg

Lesverloop

Introductie & Instructie • Vertel dat u de kinderen in groepjes aan een • Verzamel in de periode voorafgaand aan deze aantal opdrachten wilt laten werken die te les enkele lijstjes met de top 5-noteringen. maken hebben met geboorte, naamgeving, Denk aan: clubs van de eredivisie, uitslag EK geboortekaartjes, stamboom, de ooievaar en schaatsen, top 5 (muziek), mijn leukste tv- beschuit met muisjes. programma’s en de top 5 van jongens- en meisjesnamen. (Zie bij informatie.) Zelfstandig werken • Vraag de groep: ‘Wie staat er op 1?’ of: ‘Wie (kopieerbladen met opdrachtkaarten) staat er aan top?’ Dit zal verwarring geven, • Verdeel de klas in groepjes van drie leerlingen omdat de kinderen niet weten waar u op of laat hen dit zelf doen. Geef de plaats aan doelt. Speel die verwarring mee, en onderzoek waar het groepje aan de opdracht gaat met de groep aan wat voor top 5-lijstjes zij werken. Laat de kinderen vervolgens in dachten bij uw vraag. groepjes ca. 15 minuten werken aan hun • Lees enkele namen voor van de top 5-lijstjes opdracht. De eventuele antwoorden moeten die u verzameld hebt. Weten de kinderen ze op het blaadje noteren. waar dat lijstje over gaat? Lees dan het lijstje • Onderbreek na ca. 15 minuten het met jongensnamen voor. Weten ze wat dit groepsoverleg. Deel aan elk groepje het lijstje betekent? Vertel dat jaarlijks lijsten blaadje uit met antwoorden dat bij hun worden bijgehouden van babynamen. De opdracht hoort. Boven de opdracht- en computer genereert jaarlijks een lijst met de antwoordkaart staat dezelfde naam. Laat ze meest frequente meisjes- en jongensnamen. het nog enkele minuten met elkaar te • Schrijf de cijfers 1 t/m 5 onder elkaar op het bespreken. bord. Vraag wat naar het idee van de klas de meest frequente meisjesnamen van 2008 waren. Vul na korte tijd de nog ontbrekende namen in.

Voorbeeld van een opdracht- en antwoordkaart.

DAAN DAAN opdrachtkaart antwoorden

Bespreek deze vragen: 1 Je hoeft het niet met elkaar eens te zijn. 1 De achternaam van Daan is Daniëls. Wat jij mooi vindt, hoeft een ander niet Wat vind je een mooie meisjesnaam bij mooi te vinden. die achternaam? 2 De naam voor je broertje of zusje is 2 Stel: je krijgt een zusje of broertje. jouw keus. Wat vonden de andere ervan? Welke naam kies jij? 3 Of het een jongen of meisje is. Of 3 Waar let je op als je een voornaam kiest je hem mooi vindt. Of hij past bij de voor een baby? achternaam. 4 Wil jij graag een andere naam hebben? 4 Dat is jouw eigen keus. Wat vinden de Welke naam en waarom? anderen van die naam?

© Malmberg, ‘s-Hertogenbosch blz.  van 6 Taal actief | Lessuggestie | groep (6), 7 en 8 | Mijn Malmberg

Afsluiting (1) Afsluiting (2) • Bepaal of u alleen deel 1 van deze les geeft of • Bespreek de resultaten van de opdrachten. dat u ook de meer verdiepende en creatieve Laat de kinderen wat ze gemaakt hebben slotopdracht laat maken. op de middentafel uitstallen, en geef hun de • Bespreek in het eerste geval kort de gelegenheid naar het werkstuk van anderen te opdrachten en antwoorden na door de gaan kijken. Rond hiermee de les af. kinderen te laten samenvatten wat ze ontdekt hebben. Sluit hiermee de les over namen af.

Zelfstandig werken (kopieerblad met extra opdracht) • Deel aan elk groepje de extra opdracht uit. Deze sluit inhoudelijk aan bij de opdracht die ze eerder gemaakt hebben. Boven de opdracht staat dezelfde naam als boven de voorgaande opdracht en het antwoordblad. • Laat hen ca. 30 minuten aan deze opdracht werken. Het benodigde materiaal staat op de extra opdrachtkaart genoemd. Laat de kinderen dit zoveel mogelijk zelf bijeen zoeken.

Eventuele bronnen: * http://www.beebiebord.nl/geboorteborden/_fotos/BeeBieBord_Fotos * http://www.meertens.knaw.nl/voornamen/index.html * http://www.svb.nl/internet/nl/regelingen/kinderbijslag/kindernamen/index.jsp * http://voornamelijk.nl/?page_id=1895 Site met ‘alles over voornamen’. Lijst met gedateerde namen en buitenlandse namen. * http://www.verschoornet.nl/voornamen/VNMfrm.html Site met voornamen met hun afleidingen (mannelijk en vrouwelijk) en betekenis. * http://www.voornamen.com/ Site met alfabetische namenlijsten van jongens en meisjes. Hier is ook te zien welke de naamdagen zijn. * http://www.willemwever.nl/ Site met vragen en antwoorden; bijvoorbeeld over roze en blauw als kleur voor meisjes en jongens, en waarom je beschuit met muisjes eet. * http://www.docukit.nl/inhoud/docukit.asp?nummer=jn119&opmaak=extern Over het smoesje van de ooievaar en andere smoesjes. * www.koninklijkhuis.nl Site waarop de stamboom van de koninklijke familie te vinden is. * http://www.ouders.nl/mnaamwet.htm Uitleg over de laatste naamwet (1998) en de regels voor naamgeving.

© Malmberg, ‘s-Hertogenbosch blz.  van 6 Taal actief | Lessuggestie | groep (6), 7 en 8 | Mijn Malmberg

Kopieerblad 1: opdrachtkaarten

JAYDEN EMMA opdrachtkaart opdrachtkaart

Bespreek deze vragen: Bespreek deze vragen: 1 Waar letten ouders op bij het bedenken 1 In een stamboom kun je zien hoe een van een babynaam? familie in elkaar zit. Hoe ziet dat eruit? 2 Denk je dat er iets in de wet staat 2 Wat doet iemand die met genealogie over welke namen wel of niet mogen? bezig is? Waarom denk je dat? 3 Zie je in een stamboom of een kind een 3 Een meisje krijgt de voornamen: Lieke jongen of meisje is? Ulrike Leonora. Mag dit? 4 Komt in jouw familie nog iemand voor 4 Is er een regel nodig over het aantal die jouw naam heeft? Wie? voornamen dat je krijgt? Waarom?

SANNE THOMAS opdrachtkaart opdrachtkaart

Bespreek deze vragen: Bespreek deze vragen: 1 Er werden in 2008 ook Marokkaanse en 1 Als iemand een baby krijgt, deelt hij vaak Turkse baby’s geboren. Waarom komt beschuit met muisjes uit. Waarom gebeurt hun naam niet voor in de top 5? dat? Welke kleur hebben de muisjes? 2 Hoe heten je vader en moeder? Zijn er 2 Sommige baby’s worden gedoopt, veel kinderen die nu zo heten? Hoe komt andere niet. Zoek op wat ‘dopen’ is. dat, denk je? 3 Waarom vertelden ouders vroeger dat de 3 Welke namen komen veel voor bij jullie ooievaar de baby’s bracht? in de wijk of op school? 4 Hoe gaat dat smoesje van de ooievaar 4 Welke naam vind je erg bijzonder? eigenlijk?

SEM SOPHIE opdrachtkaart opdrachtkaart

Bespreek deze vragen: Bespreek deze vragen: 1 De meeste kinderen hebben de 1 Van elke groep is een namenlijst. achternaam van hun vader. Mag dat ook Onderzoek welke naam het meest die van de moeder zijn? Zoek op: http:// voorkomt op school. www.ouders.nl/mnamen-2001.htm 2 Welke naam komt in alle leerjaren voor? 2 Je moet naar het gemeentehuis om te Dus in groep 1 t/m groep 8. vertellen dat je een baby hebt gekregen. 3 Welke voornamen waren populair in 1960? Waarom willen ze dat daar weten? Kijk eens op: 3 Wat is jouw officiële naam? Is dat www.ouders.nl/mnamen-2001.htm dezelfde als je roepnaam?

© Malmberg, ‘s-Hertogenbosch blz.  van 6 Taal actief | Lessuggestie | groep (6), 7 en 8 | Mijn Malmberg

Kopieerblad 2: antwoordkaarten JAYDEN EMMA antwoorden antwoorden

1 Ze kiezen een mooie naam. Een naam 1 Iemand die met genealogie bezig is, doet die goed bij de achternaam past. onderzoek naar hoe de stamboom van een 2 Je mag elke naam aan een baby geven, familie in elkaar zit. behalve als die niet netjes is, of als het 2 Dat zie je aan de naam; soms staat er het eigenlijk een achternaam is. teken voor man of vrouw bij. 3 Dit mag niet. De afkorting van die naam 3 Je eigen antwoord. Wie? (L.U.L.) is niet netjes. 4 Niet echt, want 50% van de kinderen krijgt maar één naam. Er zijn heel weinig ouders die hun kind echt veel namen willen geven.

SANNE THOMAS antwoorden antwoorden

1 Er worden in Nederland veel meer 1 Met beschuit met muisjes vier je de kinderen geboren die een Nederlandse geboorte. Muisjes zijn het teken van naam krijgen dan een Marokkaanse of vruchtbaarheid. De muisjes zijn blauw Turkse. Daarom staan ze niet in de top. met wit of roze met wit. 2 De namen van veel van jullie vaders 2 Dopen gebeurt in de kerk. Het is een en moeders zijn nu niet echt modern. ritueel waardoor je vanaf dan bij die kerk Daarom komen ze nu minder voor dan hoort. toen zij op de basisschool zaten. 3 Ze durfden niet te vertellen hoe het echt 3 Dit is voor elke plaats anders. Voor jullie in elkaar zat. Dat was taboe. school weten jullie dit het beste. 4 Ga naar www.docukit.nl/ en zoek bij 4 Je eigen antwoord. ‘smoesje van de ooievaar’.

SEM SOPHIE antwoorden antwoorden

1 Ja dat mag, maar dat geldt dan wel voor 1 Je eigen antwoord. Op elke school is dit alle kinderen in dat gezin. anders. 2 Zo weet de regering wie er in Nederland 2 Dit is voor elke school anders. wonen, en hoeveel mensen er wonen. 3 In 1960 waren Jan, Piet, Henk, Peter Zo weten ze welke naam ieder heeft en en Hans populair bij de jongens. Bij de waar je woont. Maar ook of je vier jaar meisjes waren dat: Annie, Bep, Marie(tje), bent en naar school moet. Mien en Willie. 3 Dat is de naam die je ouders bij de gemeente hebben opgegeven. Als je een naam hebt, is dat vaak je roepnaam. Hoe je in de klas genoemd wordt, is je roepnaam.

© Malmberg, ‘s-Hertogenbosch blz.  van 6 Taal actief | Lessuggestie | groep (6), 7 en 8 | Mijn Malmberg

Kopieerblad 3: extra opdrachtaarten JAYDEN EMMA extra opdrachtkaart extra opdrachtkaart

Er is een baby geboren. Jij bedenkt de Zoek op www.koninklijkhuis.nl/ naar de naam, achternaam, geboortedatum, stamboom van de koninklijke familie. geboorteplaats en of het een jongen of meisje is. Teken de stamboom en begin bij Juliana en Bernhard. Wie zijn hun kinderen? Zijn die Maak een “officiële” geboorteakte voor dit getrouwd en hebben zij zelf kinderen? kind, of maak een identiteitskaart. Nodig: computer, groot vel papier, pen, Nodig: papier, of voor identiteitskaart dun potlood en stiften karton, computer, pen, stiften

SANNE THOMAS extra opdrachtkaart extra opdrachtkaart

Maak een namenkwartet. Elk kwartet heeft Op de vraag ‘Waar kom ik vandaan’ kreeg vier kaartjes. Bijvoorbeeld: een kind vroeger een smoesje te horen. - Turkse jongens- of meisjesnamen. Bijvoorbeeld het smoesje van de ooievaar. - Limburgse of Friese jongensnamen. Andere ouders vertelden dat hun kind - Hippe of niet-hippe namen. tussen de bloemkool groeide. - Namen van voetballers, zangers of bekende Nederlanders. Zoek op hoe dat smoesje precies gaat en - Bijnamen of gekke namen. maak er een kort stripverhaal van.

Nodig: bestaand kwartet als voorbeeld, Nodig: wit of gekleurd papier, pen, stiften voldoende kwartetkaartjes (en namenlijsten van alle klassen)

SEM SOPHIE extra opdrachtkaart extra opdrachtkaart

Als er een baby is geboren, sturen de Maak met een digitale camera een foto meeste ouders geboortekaartjes naar van je vrienden van school. Als een ander familie en bekenden. Die sturen dan een dit doet, sta jij er ook bij! Laat een afdruk kaart terug om de ouders te feliciteren met maken en plak die op. hun baby. Schrijf er over elk kind een stukje bij: hoe hij heet, waarom je hem leuk vindt, Bedenk een leuke kaart waarmee je de waar hij van houdt, en wat je nog meer ouders feliciteert. bedenken kunt.

Nodig: dun wit of licht gekleurd karton op Nodig: digitale camera, printer, een stevig A5-formaat, pen en stiften stuk papier, pen en stiften

© Malmberg, ‘s-Hertogenbosch blz.  van 6