Strategia Rozwoju Gminy Joniec Na Lata 2004 - 2013
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Strategia Rozwoju Gminy Joniec na lata 2004 - 2013 SSttrraatteeggiiaa RRoozzwwoojjuu GGmmiinnyy JJoonniieecc nnaa llaattaa 22000044 –– 22001133 cczzeerrwwiieecc 22000044 rr. 1 Strategia Rozwoju Gminy Joniec na lata 2004 - 2013 Szanowni Państwo Przyznane gminom zadania i kompetencje obligują je do dostarczenia szerokiego zakresu usług komunalnych na poziomie określonym stopniem rozwoju cywilizacyjnego i potrzebami wspólnoty. Wiąże się to z przejęciem odpowiedzialności za organizację szerokiego spektrum usług publicznych od uzbrojenia terenów komunalnych do zapewnienia dostępności obiektów infrastruktury społecznej i tworzenia warunków bezpieczeństwa publicznego. Takie usytuowanie samorządu terytorialnego zakłada jego istotną rolę w gospodarce lokalnej jako jednostki bezpośrednio i pośrednio kształtującej warunki sprzyjające rozwojowi lokalnemu jako podmiotu sterującego rozwojem gospodarki lokalnej. Proces zarządzania rozwojem gminy musi mieć charakter aktywny i być nastawiony na kreowanie jej przyszłości, a więc winien być oparty na podejściu strategicznym. Tylko taki sposób postępowania gwarantuje skuteczne i efektywne zaspokojenie potrzeb społecznych. Dzięki temu możemy spodziewać się maksymalizacji efektów przy wydatkowaniu minimalnych nakładów na konkretny cel. Strategia rozwoju to długookresowy program zawierający zbiór celów rozwoju gminy, określający kierunki i priorytety działania, które są niezbędne dla osiągnięcia wyznaczonych celów w określonym horyzoncie czasowym. Strategia rozwoju nie jest gotową receptą na sukces gminy, czy też gotowym spisem czynności do wykonania. Jej głównym zadaniem jest natomiast określenie na podstawie diagnozy stanu istniejącego oraz zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań rozwoju gminy – strategicznych kierunków działania. Jest więc jedynie ogólnym drogowskazem wskazującym na najważniejsze do rozwiązania problemy. Szanowni Państwo 1 maja 2004 roku Polska wstąpiła w struktury Unii Europejskiej. Przed nami wielka niewiadoma i jeszcze większe nadzieje. Samorządy terytorialne upatrują swoją szansę rozwoju w uruchomionych funduszach strukturalnych. Nasza gmina ma duże szanse pozyskania pomocy finansowej, przede wszystkim, w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, a także w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego oraz Rozwój Obszarów Wiejskich. Pozyskanie środków europejskich nie jest sprawą łatwą. Jednak od stopnia wykorzystania pomocy unijnej zagwarantowanej w pierwszym okresie programowania na lata 2004-2006 zależy wysokość możliwej pomocy w drugim okresie programowania 2007-2013. Niniejszy dokument jest pomocny przy ubieganiu się o dofinansowywanie w ubieganiu się o wsparcie finansowe zarówno przy projektach inwestycyjnych jak i tak zwanych projektach miękkich z Europejskiego Funduszu Społecznego. Bogdan Maranowski Wójt Gminy Joniec 2 Strategia Rozwoju Gminy Joniec na lata 2004 - 2013 Spis treści Część I Opis sytuacji istniejącej 5 Rozdział I Zasoby naturalne i stan środowiska przyrodniczego 6 1.1. Położenie administracyjne i geograficzne 6 1.2. Struktura terenu i budowa geologiczne 7 1.3. Wody 8 1.4. Roślinność i świat zwierzęcy 9 1.5. Klimat 10 1.6. Obszary chronione i ochrona sanitarna środowiska 10 Rozdział II Demografia gminy 12 Rozdział III Uwarunkowania gospodarcze 16 3.1. Rolnictwo 16 3.2. Działalność gospodarcza i usługi 20 3.3. Turystyka 21 3.4. Infrastruktura techniczna 23 Rozdział IV Bezrobocie i rynek pracy 30 Rozdział V Edukacja i wychowania 34 5.1 Sieć szkół i prognoza liczby uczniów 34 5.2 Szkoły podstawowe 35 5.3 Szkoły gimnazjalne 38 5.4 Wydatki na oświatę 39 Rozdział VI Opieka zdrowotna i socjalna 45 6.1. Opieka zdrowotna 45 6.2. Pomoc społeczna 45 Rozdział VII Działalność kulturalna, sportowa i społeczna 48 7.1. Kultura i zabytki 48 7.2. Sport 48 7.3. Organizacje społeczne 49 Rozdział VIII Bezpieczeństwo publiczne 50 3 Strategia Rozwoju Gminy Joniec na lata 2004 - 2013 8.1. Jednostki bezpieczeństwa 50 8.2. Zagrożenia 50 Rozdział IX Zasoby mieszkaniowe 52 Rozdział X Finanse gminy 53 10.1. Budżet gminy Joniec 53 10.2. Dochody gminy Joniec 53 10.3. Wydatki budżetowe 56 Część II Uwarunkowania rozwoju – Analiza SWOT 59 Rozdział XI Możliwości rozwoju gminy Joniec 60 11.1. Mocne i słabe strony 60 11.2. Szanse i zagrożenia 69 11.3. Analiza SWOT 73 Rozdział XII Scenariusze rozwoju gminy 76 Część III Cele i misja rozwoju 79 Rozdział 13 Misja i cele 80 4 Strategia Rozwoju Gminy Joniec na lata 2004 - 2013 Część I Opis sytuacji istniejącej 5 Strategia Rozwoju Gminy Joniec na lata 2004 - 2013 Rozdział I Zasoby naturalne i stan środowiska przyrodniczego 1.1 Położenie administracyjne i geograficzne Gmina Joniec leży we wschodniej części powiatu płońskiego i północno – zachodniej części województwa mazowieckiego. Graniczy z 4 gminami powiatu płońskiego: Płońsk, Załuski, Sochocin, Nowe Miasto oraz dwoma gminami powiatu nowodworskiego: Pomiechówek i Nasielsk. Wieś Joniec, siedziba gminy, oddalona jest około 50 km od Warszawy, 12 km od stolicy powiatu – Płońska. Gmina zajmuje obszar 7288 ha. Podzielona jest na 17 sołectw. Teren gminy w 2002 zamieszkiwały 2623 osoby1, co stanowi 2,9 % ogółu mieszkańców powiatu. Gmina cechuje się najniższą spośród gmin powiatu płońskiego gęstością zaludnienia – 35 osób na km kw., przy gęstości zaludnienia dla powiatu płońskiego wynoszącej 64 osoby. Do największych miejscowości gminy należą: Joniec, Królewo, Omięciny, Popielrzyn Zawady, Proboszczewice. Gminę cechuje korzystne położenie komunikacyjne z krajową siecią dróg przez drogę wojewódzką 571 Naruszewo – Przyborowice – Nasielsk. Geograficznie Gmina Joniec leży w północnej części Mazowsza i obejmuje niewielkie fragmenty dwóch mezoregionów: Wysoczyzny Ciechanowskiej i Płońskiej. Historia Jońca sięga XI – XII wieku. W świadectwach okresu średniowiecza Joniec występuje jako Junecz o czym świadczy zapis z 1240 roku. Wskazuje on najbardziej prawdopodobne wyjaśnienie nazwy wsi. Nazwa miejscowości - siedziby gminy prawdopodobnie powstała od nazwy potoku lub rzeki nad którym leżał. Brzmiała ona Juniec co oznacza „młody byk”. W 1470 roku w źródłach historycznych pojawia się nazwa – Juniecsko. Wkrótce po tym 1 Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002 6 Strategia Rozwoju Gminy Joniec na lata 2004 - 2013 powrócono do nazwy Juniec, a przejście głosowe „un” w „on” utrwaliło nazwę Joniec. Do 1977 roku w ramach dawnego podziału administracyjnego wieś Joniec była siedzibą gminy Joniec. W 1978 roku gmina Joniec została włączona w granice administracyjne gminy Nowe Miasto. Po 6 latach, 1 października 1982 roku reaktywowano gminę Joniec. 1.2 Struktura terenu i budowa geologiczna Wysokość bezwględna na całym obszarze gminy utrzymuje się od 80 do 110 m n.p.m. Przez teren gminy przepływa rzeka Wkra, która ukształtowała charakter geograficzny gminy. W granicach gminy wyróżnia się trzy formy geomorfologiczne: wysoczyznę polodowcową, równinę sandrową i dolinę rzeczną. Tereny gminy charakteryzuje łagodna konfiguracja i zaliczamy je do terenów równinnych i lekkofalistych. Wzdłuż rzeki Wkry rozciąga się dolina rzeczna o średniej szerokości 1,2 km. Teren wyniesiony do 2 m ponad koryto ulega zalewaniu i podtapianiu. Tereny wyższe doliny zajmuje tzw. taras nadzalewowy z formami eolicznymi i wałami o wysokości od 0,5 do 5 m. Równolegle do doliny rzeki Wkry rozciąga się równina sandrowa z lokalnymi wzniesieniami nawet do 5 m i terenami korzystnymi pod zabudowę mieszkaniową i letniskową. Rzeźba terenu gminy została wykształcona w wyniku działalności lodowca. Przeważają utwory piaszczyste lodowcowe i wodno lodowcowe. W pobliżu Królewa, Szumlina, Wrony Nowej wzgórza morenowe zbudowane są głównie z piasku i żwiru. Pokłady te są wykorzystywane jako lokalny surowiec budowlany. W Jońcu, Popielżynie i Starej Wronie dominują pokłady glin wykorzystywane dla budownictwa. Pyły i iły warstwowe dominują w rejonie Krajęczyna, we wschodniej części Wrony Nowej i na wschód od Królewa. Torfy i gleby bagienne występują przede wszystkim w dolinie rzecznej i bezodpływowych obniżeniach terenu. 7 Strategia Rozwoju Gminy Joniec na lata 2004 - 2013 1.3 Wody Gmina Joniec leży w zlewni rzeki Wkry, stanowiącej prawobrzeżny dopływ Narwi. W granicach gminy rzeka płynie na odcinku 10 km, a szerokość jej koryta waha się od 30 do 50 m. Wyjątkiem są kępy i łachy, gdzie rozszerza się nawet do 70 m. Dwukrotna zmiana kierunku biegu rzeki nadaje jej malowniczy i atrakcyjny krajobrazowo charakter. Na terenie gminy nie ma wodowskazu, w związku z tym nie ma ustalonych parametrów charakterystycznych przepływów rzeki na terenie gminy. Sieć hydrologiczną uzupełniają rzeka Naruszewka oraz ciek wodny Lisewka. Dodatkowo na terenie gminy Joniec znajdują się liczne rowy melioracyjne należące do zlewni Wkry. Na terenie gminy występują liczne drobne zbiorniki powstałe po wyrobiskach glin i piasku oraz jeden staw wodny o powierzchni 2,7 ha w Osieku stanowiący prywatną własność. Badania Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska świadczą, że rzeka Wkra należy do III klasy czystości. Porównując aktualny stan czystości Wkry na terenie gminy z wynikami badań z poprzedniego dziesięciolecia stwierdza się znaczną poprawę jakości wód. Ma to bezpośredni wpływ na zmiany ekologiczne przyległych terenów. Rzeka Wkra narażona jest głównie na zanieczyszczenia wynikająca z niewłaściwego przechowywania obornika i gnojowicy oraz niewłaściwego odprowadzania ścieków gospodarstw rolnych. Gmina posiada ujęcia wodne z utworów czwartorzędowych. Głębokość zalegania wodonośnych utworów o charakterze piaszczysto żwirowym