Epitomae De Tito Livio Bellorum Omnium Annorum DCC Libri Duo;
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
U^RKV^Y. F6416H I ORl YLDFL». » %, EPJTOMAP DE TITO LIVIO BELLORVM OMNIVM ANNORVM DCO LIBRI DVO. RECOGNOVIT CAROLVS HALM, LIPSIAE SVMPTIBVS ET TYPIS B. G. TEVBNERI. MDCCCLXXir. 5/ PRAEFATIO. FlorumabOltone lahnio ope codicisBambergensis ita emen- datum accepimus, ut quasi novus scriptor videatur. Eius recensionem codicem ad manus habens di- cum recognoscerem optimum ipsum , illum collalum inveni ut ligentissime quidem , perpauca nova eaque fere in rasuris latenlia eruere ut sunt possem , sed, opera humana imperfecta, rem detexi, qua princeps huius scriptoris editio hoc no- mine vere dig^na aliquam labem traxit. Nam cum lahnius ad editio- novis leclionibus codicis nem Seebodii , qui Bambergensis praestan- tissimis neglectis in verborum contextum non admiserat nisi paucas leviores codicem sed editionis emendationes , contulisset, exemplum a se correctum librario tradidisset nescio ac- Bipontinae , quo pacto cidil ut aliquot bonae lectiones a Seebodio primo ex Bamber^ensi receptae in transcribendo praelermitterentur. Has ego, ut par eral, reduxi et quanta potui cura id egi ut tandem Florus ad fidem codicis in paucis e^regii diligentissime exigerelur. Praeterea trium codicum lordanis, quos ipse excusseram (v. lahnii praef. p. VII) lectiones nonnullas bonas inveni lahnius in perlustrans , quas nondum lucem protraxerat. In hoc iteralo cum Floro Bambergensi el cum lordanis codicibus commercio fieri non potuit ut non aliquol locos ex ingenio corrigerem, quorum emendatio mihi nondum successerat, cum lahnio etiam li- spicas a me sublectas impertivi , sed quod plura emendare id refero doctis cuit, acceptum amicis, Bezzenhergero , Mommsenio^ SpengeliOj WoelffUno, Ed. Wurmio^ qui suas coniecturas de com- pluribus locis desperatis mecum communicaverunl. In adnotatione autem critica subiecta omnes locos indicavi in , quibus mea recensio ab lahniana discrepal, qua in re his notis usus sum: B = codex Bambergensis Flori. N = codex Nazarianus Flori, I = codices lordanis (v. lahnii praef. p. VI sqq.) Ib = codex historiae misceliae Bambergensis , quae excerpta ex Floro conlinel. Haec incipiunt a vcrbis itaque htmc a* IV PRAEFATIO. diem 15 huius editionis desinunt p. 13, , p. 34, 9 post puduit. le = frag^mentum lordanis in codice Emmerano sive Ra- tisbonensi, quod^ desinit p. 11, 17. Ip=codex Pollingensis lordanis. = lahnius. H = Halmius. 2*2 : dislincta Pa^. 3 , scripsi quattuor gradibus Romae [aetas vi- dehilur. prima aelas] sub regibus fuil eic. Verba inclusa desunl in B, in est lacunam sic exortam esse ut librarius ab allero quo probabile , aetas ad alierum quod sequebalur aberraret mediaque praetermitteret. conatus ut sine Lacunam ulcumque explere sum , locus saltem mora legi posset. In codd. autem deterioribus abiecto voc. JRomae, quod lahnius a cod. B bene servatum non debebat abicere foeda , interpo- latio propagata est. Paulo post v. 23, 26 et 30 numeros in codd. tra- ditos, quamquam falsos esse rerum historia convincit, restituendos putavi, veritus ne correctionibus editorum admissis scriptorem ipsum corrigerem. Accedit quod una mutalio, quae facta est, etiam falsa est; nam qui pag. 3, 26 nominantur consules sunl Appius Claudius Pulcher et Q. Fulvius Fiaccus III (cf. p. 32, 26 sq.), qui consulalum a. a. Chr. n. conficiuntur anni fere non gessorunt 212 ; igitur trecenti, CCD, ut editores sibi corrigendum pulaverunt. — 4, 24 cuius dum angusiias Remus increpat sallu, dubium an iussu fratris occisus esl 0: etc. BI cuius dum angustias Remus increpat saltu transiluit dubium ; cuius dum inridet angustias R. idque increpat dubium etc. N. Ad- misi lahnii emendationem, quamquam ipse in eam polius sententiam incHno ut saltu inducendum et totus locus sic scribendus sit: cuius dum angustias R. increpat, transiluit et, dubium an iussu fralris, oc- cisus est. — 5 22 cui rei le — bellandi IN : ar- , mox 6,3 arlcfnque iemque debellandi BO. —'6,4 paenitet non scripsisse exercitata iu- ventute, ut est inle; nam habet B exercitate iuventute, syllaba ex- Irema participii terminationi sequentis substantivi assimilata; lahnius cx Ih et N dedit exerciia iuveniute. — 6, 18 parricidium le: parrici- dam cum codd. reli. Firmatur emendatio a me recepta scriptura codicisB, qui ita habet parricidam, ut Httera i ante am erasa sit. Ne quis in verbis sequenlibus, quae lahnius ex BI emendavit, cum N malit facinus inira gloriam fuil, moneo hanc esse scriptoris sen- tentiam: g^loria plus valebat quam facinus, quod leges ut nefas cita- PRAEFATIO. "' V veranl; cf. p. 98, 7 nam pulchriludo infra pudicitiam prijicipis fuiU — 16 eminet sunt I: eminet 7 , sumpta adsumpta sunt secundum B, qui habet eminet easumpla sunl; sed vereor ne ea nihil sit nisi prava repetilio syllabae antecedentis. — 8, 2 Latii (vel Laii) oppida H: Latio I Latio B in Lalio Latii oppida , oppida , oppida N ; oppida cum Hauplio. Eliam p. 83, 35, ubi a B caslella abest, alia Thessa- Uae castella scribendum videtur. — 8, 11 mira res dicitur extitisse: restitere BI : mira res dictu ! restitere NO. Nihil causae videtur , cur lectio insignis in BI pro glossemate habealur. — 8, 15 caput est re- — 18 donec aberat lihido : aderat libido pertum lep 8 , IhpN donec BleO. Lectiohem a me reductam tam diu quod praecedil vidclur fla^itare. — 9, 13 w/ consulere civibus stiis se debere meminissent H : seom. BI; posl consulere est in NO. — 10, 9 illa Romani nomijiis illa in R. n. unde : illa ni n. illa prodigiq: prodigia B , R. prod.; ro- mana prodigia N. Non sum ausus ingeniosam lahnii coniecturam et ni et illo recipere ; nam nescio quid quaesiti habet, polest in in aliud latere velut : illa inmania n. — : , Romani prodigia. 11, 2 proelii fuit B — : fuit proelii NO. 11, 26 Manili BO manlii I, marcimamili N; immc Minucii; v. Liv. III, 25 sqq. — 11, 30 pecudum more le — 12, 4 sic scelerato signaia nomine H : it scel. signat nomine B, et scel. signata no- mine id scel. nomine 0. — 12 8 se dediderunt B : se N, signat , sponte sponie dediderunt^O. — 12,9 scripsit lahnius: ^Falisci cum ohside- eis nec rentur, mira visa (est visa B, visa est^) fides imperatoris , inmerito, quodludi magistrum sibi ultro remisisset' : cum recte intellexisset Floro dicendum fuisse non aliis, sed Faliscis fidem miram visamesse, ut apparet ex verbis quod sibi remisisset. Ego ta- men malui eis ante est addere sic ex est — 19 quam immutare. 12 , tunc 1<1 tum u eto tumprimum: primum , primoBO. Cum persaepe inB confusa sint, a me impetrare non potui ut primo conlra usum ser- monis Latini reciperem. primo pro primum B etiam habet p. 70, 13. 75, 31, et N p. 34, 23. — Paulo post (v. 21) scripsi cum lahnio : ^ad- actus miles sua sponte iure iurando ne nisi capta urbe remearet. spo- lia de Larte Tolumnio rege (exciditr^^e in lahnii edit.) ad Fcrctrium friumpho reporlata.' Sed cuni B sic habeat: ^adactus miles sua ^onte iure iurando ne nisi capta urhe remearel. spolia de larte tolumnio rege afferrel. triumphum reportaret.' haud scio an haec ipsa scri- ptura recipienda fuerit; nam iam recte Dukerus monuerat: Terizo- nius in Animadv. Hist. c. VII multis disputat, Cossum retulisse spo- VI PRAEFATIO. lia a. u. cum tribunus mil. in esset. opima 317. , legione Sed sive tum sive sive consul ea relulit Cossus Florus mag-ister equitum , non caret reprehensione, qui turbata ratione temporis narrationi de obsidione Veio- ruminterponat, quod minimum XX annis ante eam inchoatam g-estum fueral.' Quodsi Florus tanto opere erravit, potuit ilium quoque er- rorem in se admittere, ut militem iuranlem faceret se spolLa de rege relaturum esse. — 13, 17 adpropinqudbant IN : propinquahanl BO. — 13, 35 iempJum BI (saltem lep) : templum eius NO. — 14, 4 adlocuti Lipsius: alioquin codd. et 0. — 15, 5 Romanam tirbem BIN: Romam urhem 0. Sic item p. 73, 20 ex BN restilui de invadenda urhe Ro- mana, cum rarior locutio (v. Ampelium c 20 in urhe JRomafia) po- tius notanda quam corrigenda sit. Scripsit tamen Florus p. 54,9 urbem Romam, ut optimi scriptores dicere solent. — 15, 14 plus essein im- perioB: plus in imperio esse NO. — 16,5 amiciBO: amicti 'N (ovl, recle — 16, 12ornatam Ib etHeinsius: armatam BN. — 17, 1 sic iamen Bl : iamen sic sic ut est quoque quoque N , quoque , p. 25, 37. 91, 35. 96, 16. Cum tamen eadem locutio eliam p. 104, 9 libris tradita sit, relig-ioni fuitab eorum auctoritate bis decedere. Nec dissimilis est illa abundantia p.26, 13: et tamen cim Punicae praedae omnihus promunturiis insulisque fluitarent, poptdus Romanus et sic iriumpha- vit. — suae consecrationem 17 , 20 soUemnemque familiae per- : — egit B sollemnemque fam. suae consecrationem — redegit NO. Leclio codicis B mihi quidem insignis vulgatae emendatio videtur. — iis : his corr. et isiis N. Latet for- 17, 26 cum B pr. m. cum B , cum iis eliam in mendo curis est in — 32 mirahilis situ ma , quod Ip. 17, NO : mirahili situ B fort. rectius. — 13 Ferentaneae turmae BN: — 18, FerCfitanae turmae 0. 18, ^Spugna fuii Arusifiis qtios vocafii cam- pis Mommsenms : pugna sybarusinis (stihharosin his I) q. v. campis BI, v. pugna sub Arusinis q. v. campis NO. Cf. lahnii praef. p. XXXI et Frontini Strateg. IV, 12, 14: vicio eo (Pyrrho) in campis Arusinis circa urbem Beneventum.— Ne quis in requirat, confero p. 14, 37 «/erww Pomptino agro — tuJii spoJia. p. 9, 25. 26, 13. 55, 25. 85, 4. — 19, 18 eorum B : eorum qui superfuerurit NO. Foedum glossema iam Seebodius expulerat. — 19, 19 Pyrrhus idem ^o me* inquit Seebodius: P. idem '^video et — omne inquit BN , Pyrrhus' me' inquit priores. : at cf. v. ilJe senatus 19, 26 qui porro N quid porro BO ; 22 qui fuit, his — 19, 31 intactam reliqui lectionem codicis B : quis ergo mirettir e. mi- morihus (i^ cum hi essent mores) ea (i. e. lanta vel tali) virtute PRAEFATIO. Vir nori video litum exercitum populi JRomani fuisse? Ego quidem , quid. in hac dicendi ratione ^exercitum populi R. ea virtute militum fuiss^ recte Lectio habet Jahnius mire- reprehendi possit. , quam ^quis ergo iur eis moribus, ea virtute militum victorem populum R, fuissel^ ex interpolatione orta est.